ประสทธผลของการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ปรญญานพนธ

ของ กชรตน วกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

มนาคม 2550

ประสทธผลของการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

บทคดยอ ของ

กชรตน วกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

มนาคม 2550

กชรตน วกล.(2550). ประสทธผลของการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตาม สภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ : บนฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : ผชวยศาสตราจารย ดร.นคม ตงคะพภพ, รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ. การวจยครงน มจดประสงคเพอศกษาประสทธผลการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธ

ทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและควบคการประเมนแบบเดม ทมพนฐานทางการเรยนตางกน

กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2549 ซงเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทราเขต 2 โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงเลอกและจดกลมใหเทาเทยมกน ไดนกเรยนกลมตวอยางละ 18 คน โดยกลมทดลองท 1 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกลมทดลองท 2 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม เครองมอทใชในการทดลอง คอ แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส จานวน 11 แผน ใชเวลาทดลอง 24 ชวโมง รวม 8 สปดาห เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทมคาความเชอมนเทากบ .783 และแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน วเคราะหขอมลโดยการใชสถตวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง

ผลการวจยพบวา

1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง มประสทธผลการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 2. นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมสง กลมปานกลาง และกลมตา มประสทธผลการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยนไมแตกตางกน 3. วธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนไมสงผลรวมกนใหเกดผลปฏสมพนธตอประสทธผลการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน นอกจากนนยงพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคกบการประเมนตามสภาพจรงมพฒนาการการมสวนรวมในการเรยนสงขนตามระยะเวลาจากชวงตน สชวงกลางและชวงปลายของการทดลอง ตามลาดบ และสงกวากลมทไดรบการประเมนแบบเดมดวย

THE EFFECTIVENESS OF INQUIRY LEARNING WITH AUTHENTIC ASSESSMENT ON SUBSTANCE SEPARATION AND ACID-BASE SOLUTION

OF MATHAYOMSUKSA I STUDENTS.

AN ABSTRACT BY

KOTCHARAT WIKOL

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements

for the Master of Education Degree in Educational Measurement at Srinakharinwirot University

March 2007

Kotcharat Wikol. (2007). The Effectiveness of Inquiry Learning with Authentic Assessment on Substance Separation and Acid-base Solution of Matayomsuksa I Students. Master thesis, M.Ed. (Educational Measurement). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee:Assist.Prof. Dr.Nikom Tangkapipop, Assoc. Prof. Chusri Wongrattana.

The purpose of this study was to study the learning effectiveness in terms of learning achievement improvement and learning participation of different learning background students who were managed to learn using inquiry learning with authentic assessment or with traditional assessment. The sample for this study was Matayomuksa 1 students in the 1st semester, academic year 2549 B.E. (2006 A.D.) at an opportunity-extended school under Chachoengsao Educational Service Area Office 2. They were acquired by purposive sampling and put into match group. Each group consisted of 18 students; group 1 was managed to learn using inquiry learning with authentic assessment while group 2 was using inquiry learning with traditional assessment. The instrument used in the experiment included 11 inquiry learning plans for substance separation and acid-base solution. The experiment lasted 24-hour over the duration of 8-week. Tools for collecting data were learning achievement tests with Cronbach’s Alpha Reliability Coefficient of .783, and learning participation assessment. The data were analyzed by Two-Way ANOVA. The research findings were as follows. 1. The students who were managed to learn using inquiry learning with authentic assessment had higher learning effectiveness in terms of learning achievement improvement and learning participation than those using inquiry learning with traditional assessment. 2. The students with high, moderate, and low learning background did not have different learning effectiveness in terms of learning achievement improvement and learning participation. 3. The learning method management and the learning background of the student did not have interaction effects on the learning effectiveness in terms of learning achievement improvement and learning participation. In addition, it was found that the students who were learning with authentic assessment tended to have increasing learning participation improvement as they progressed through the initial, moderate, and final phases of the experiment; and they also had higher learning participation than those with traditional assessment.

ประสทธผลของการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ปรญญานพนธ

ของ กชรตน วกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา มนาคม 2550

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปรญญานพนธ

เรอง ประสทธผลของการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ของ กชรตน วกล

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

....................................................คณบดบณฑตวทยาลย

(ผชวยศาตราจารย ดร.เพญสร จระเดชากล) วนท...........เดอนมนาคม พ.ศ.2550

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา .....................................................ประธาน .....................................................ประธาน(ผชวยศาสตราจารย ดร.นคม ตงคะพภพ) (รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ) .....................................................กรรมการ ....................................................กรรมการ (รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ) (ผชวยศาสตราจารย ดร.นคม ตงคะพภพ) .....................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ)

.....................................................กรรมการ (อาจารย ดร.เสกสรรค ทองคาบรรจง)

ประกาศคณประการ

ปรญญานพนธฉบบน สาเรจลลวงดวยดดวยความเมตตาอยางยงจากผชวยศาสตราจารย ดร.นคม ตงคะพภพ ประธานกรรมการควบคมปรญญานพนธ และรองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ กรรมการควบคมปรญญานพนธ ทใหคาปรกษา ขอเสนอแนะ ตลอดจนพจารณาแกไขขอบกพรองตางๆดวยความเอาใจใสอยางดยง ทงยงเปนตนแบบของครทยดมนในอดมการณซงเปนแรงผลกดนใหผวจยมงมนดาเนนการวจยครงนอยางเตมกาลง และขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ และอาจารย ดร.เสกสรรค ทองคาบรรจง ซงเปนกรรมการสอบปรญญานพนธทแตงตงเพมเตม ทไดใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนอยางยงในการปรบปรงปรญญานพนธฉบบนใหมความสมบรณยงขน

ขอกราบขอบพระคณผเชยวชาญทกทาน ไดแก รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน ผชวยศาสตราจารยบรรดล สขปต ผชวยศาสตราจารยโสภา บญยศรสวสด นางนลนาฎ กองแกว นางปยะฉตร ยอดตระกลชย วาทร.ต.ธนากฤต นนทพานช นางเกสน นนทวสทธ และนายธระ ผดงศกดชยกล ทกรณาตรวจสอบเครองมอทใชในการทดลองและเครองมอทใชในการวจยตลอดจนใหขอเสนอแนะ ขอคดเหนตางๆ ทเปนประโยชนตอการวจยครงน

ขอกราบขอบพระคณ คร อาจารย ตงแตอดตจนถงคณาจารยปจจบนในภาควชาการวดผลและวจยการศกษาทกทาน ทใหการอบรมสงสอนประสทธประสาทวชาความร และปลกฝงคณธรรม จรยธรรมอนดแกผวจย ซงทาใหผวจยรวาการศกษาของผวจยยงไมสนสดลงเพยงเทานแตเปนการจดประกายใหผวจยนาเอาความรทไดรบไปพฒนาการศกษาใหเกดประสทธผลสงสดตอไป

ขอขอบพระคณผบรหาร คณะครและนกเรยนโรงเรยนสวนปาอปถมภและโรงเรยนบานกม.7 ทใหความอนเคราะหและใหความรวมมออยางดในการดาเนนการทดลอง

ขอกราบเทาขอบพระคณบดา-มารดา นายกอง-นางผน วกล ทไดอบรมเลยงดดวยความรกความเอาใจใส คอยเปนกาลงใจ พรอมทงใหการสงเสรมสนบสนนและใหความสาคญกบการศกษาดวยดเสมอมา

คณประโยชนอนพงมของปรญญานพนธฉบบน ผวจยขอมอบแด บดา มารดา พ นอง และหลาน ผเปนกาลงใจอนสาคญ ทาใหการวจยครงนสาเรจลลวงดวยด กชรตน วกล

สารบญ

บทท หนา

1 บทนา............................................................................................................................... 1 ภมหลง........................................................................................................................... 1

จดประสงคของการวจย................................................................................................... 3 ความสาคญของการวจย ....................................................................................... 4 ขอบเขตของการวจย...................................................................................................... 4 กรอบแนวคดของการวจย............................................................................................... 5 สมมตฐานของการวจย................................................................................................... 6 นยามศพทเฉพาะ........................................................................................................... 6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ.................................................................................... 10

การเรยนรแบบสบเสาะ………………………………………………………………………. 11 การประเมนตามสภาพจรง…………………………………………………………………… 20 ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร............................................................................. 32 การมสวนรวมในการเรยน.............................................................................................. 39 งานวจยทเกยวของ........................................................................................................ 43

3 วธดาเนนการวจย........................................................................................................... 51 การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง……………………………………………………… 51 กระบวนการทดลอง....................................................................................................... 52 การสรางเครองมอในการทดลอง..................................................................................... 58 การสรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล.................................................................... 80 การเกบรวบรวมขอมล……………………………………………………………………….. 86 การจดกระทาขอมล………………………………………………………………………….. 87

สภาพปญหาอปสรรคและวธการแกไขระหวางทดลอง..................................................... 87 สถตทใชในการวเคราะหขอมล....................................................................................... 91 4 ผลการวเคราะหขอมล.................................................................................................... 94 สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล........................................................... 94 การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล.................................................................................. 94

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 4 (ตอ) ผลการวเคราะหขอมล....……………………………………………………………………… 95 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ................................................................................102 สรปผลการวจย………………………………………………………………………………. 103 อภปรายผล....………………………………………………………………………………….104 ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………….106 บรรณานกรม..............................................................................................................................108 ภาคผนวก...................................................................................................................................116 ประวตยอผวจย..........................................................................................................................166

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 การเปรยบเทยบแนวคดการวดประเมนการเรยนรแนวใหมกบการประเมนแบบเดม ……… 29 2 นกเรยนกลมตวอยางทใชในการวจย................................................................................. 52 3 แผนการจดกระบวนการทดลอง กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ............................... 54 4 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนร ควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 1……………………………………………………………………. 88 5 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนร ควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 2……………………………………………………………………. 89 6 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนรควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 3…………………………………………………………………… 90 7 การเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของการทดสอบกอนการทดลองของ กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ……………………………………………………… 95 8 คาสถตพนฐานของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทมพนฐาน ทางการเรยนตางกน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2………………………………... 96 9 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two – Way ANOVA) ของคะแนนพฒนาการ ผลสมฤทธทางการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2……………………………. 96 10 คาสถตพนฐานของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ………………………………………………………. 98 11 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง(Two – Way ANOVA) ของคะแนนการม สวนรวมในการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ตามพนฐานทางการเรยน...... 98 12 คะแนนเฉลยการมสวนรวมในการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 จากคะแนน ประเมนการมสวนรวมในการเรยน ระยะท 1 ถงระยะท 3………………………………..100 13 คะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 จาแนกตามความสามารถพนฐานทางการเรยน …………………………………………. 152 14 คะแนนการมสวนรวมในการเรยน กลมทดลอง 1 และกลมทดลอง 2 จาแนกตามพนฐานทางการเรยน ………………………………………………………... 153 15 ผลการวเคราะหความสอดคลองระหวางขอสอบกบพฤตกรรมทวด ( IOC) จากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยผเชยวชาญ 5 ทาน....................... 155 16 คาความยากของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน…………………………………………... 157 17 สรปผลการประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง ……………………………………........... 160

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 18 สรปผลการสารวจตนเองในการทางานกลม………………………………………………….. 161 19 สรปผลการประเมนผลความรตนเอง…………………………………………………………. 162 20 สรปผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค................................................................... 163 21 สรปผลการประเมนการตรวจใบงาน………………………………………………………….. 164 22 คะแนนทดสอบประจาหนวยการเรยนร.............................................................................. 165

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดของการวจย ................................................................................................. 5 2 วฏจกรการเรยนรแบบสบเสาะ .......................................................................................... 15 3 แบบแผนการทดลองทใชในการวจย................................................................................... 53 4 ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ ......................................................... 58 5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน .................................................. 80 6 ขนตอนการสรางแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน .................................................... 83 7 กราฟแสดงปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยนจากคะแนน พฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน…………………………………………………………. 97 8 กราฟแสดงปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยน จากคะแนนประเมนการมสวนรวมในการเรยน……………………………………………... 99 9 กราฟแสดงพฒนาการการมสวนรวมของนกเรยนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2……..100

บทท 1 บทนา

ภมหลง วทยาศาสตรมบทบาทสาคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคตเพราะวทยาศาสตรเกยวของกบชวตของทกคนทงในการดารงชวตประจาวนและในงานอาชพตางๆ เครองมอเครองใชเพออานวยความสะดวกในชวตและในการทางาน ลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอน ความรวทยาศาสตรชวยใหเกดองคความรและความเขาใจในปรากฏการณธรรมชาตมากมาย มผลใหเกดการพฒนาทางเทคโนโลยอยางมาก ในทางกลบกนเทคโนโลยกมสวนสาคญมาก ทจะชวยใหมการศกษาคนควาความรทางวทยาศาสตรตอไปอยางไมหยดยง (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท. 2546:1) วทยาศาสตรทาใหคนไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะหวจารณ มทกษะทสาคญในการคนควาหาความรมความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบสามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลายและ ประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร ทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจโลกธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขนและนาความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม การทจะสรางความเขมแขงทางวทยาศาสตรนนองคประกอบทสาคญประการหนง คอ การจดการศกษาเพอเตรยมคนใหอยในสงคมวทยาศาสตร และเทคโนโลย เปนทงผผลตและผบรโภคทมประสทธภาพ (กรมวชาการ. 2546 : 1) ประเทศไทยไดพฒนาการจดการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดวยการจดทาสาระและมาตรฐานการศกษา ปรบเปลยนกระบวนการเรยนร และวธการวดผลประเมนผล รวมทงสงเสรมใหมการวจยเพอพฒนาการจดการศกษา จนทาใหเกดการเปลยนแปลงทชดเจนมากขน ทงในระดบนโยบายและระดบผปฏบต มการปรบเปลยนการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร จากเดมทเนนให ผเรยนจดจาเนอหาสาระ และใชการวดผลประเมนผลจากการทดสอบดวยขอสอบ เปนการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร โดยใหความสาคญกบผเรยนในการคดและลงมอปฏบต และปรบเปลยนแนวทางการวดผลประเมนผลทมการวางแผนการประเมนผลควบคไปกบกระบวนการเรยนร โดยมเปาหมายของการประเมนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนทครอบคลมทงความร ความคด กระบวน การเรยนรดานการสบเสาะหาความร การแกปญหา การสอสาร การนาความรไปใชการใชเทคโนโลยรวมทงคณลกษณะของผเรยนดานจตวทยาศาสตร และโอกาสของการเรยนร (สสวท. 2546 : 1)หลกการสาคญยงในการจดการเรยนร ทกาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ซงเปรยบเสมอนกญแจไขไปสความสาเรจของการปฏรปการเรยนร คอ การจดการเรยนรทถอวาผเรยนสาคญทสด วธการและเทคนคการจดการเรยนรตามแนวคดน สามารถสรางเสรมใหผเรยนม

2

คณลกษณะอนพงประสงค โดยเฉพาะความสามารถดานทกษะกระบวนการและคณธรรม จรยธรรม คานยมอนเปนสากล ซงแนวทางการจดการเรยนการสอนแบบเดมๆ ทปฏบตกนอยไมสามารถสรางเสรมได เชน ทกษะกระบวนการคด การแกปญหา การเผชญสถานการณ ความคดสรางสรรค การเรยนรดวยตนเอง ซงตองอาศยกจกรรมทเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงศกษาคนควาคดวเคราะหดวยตนเอง (วฒนาพร ระงบทกข. 2545: 16) การเรยนการสอนวทยาศาสตรตองเนนกระบวนการทนกเรยนเปนผลงมอกระทาและฝกคดดวยตนเองเปนสาคญ ครผสอนควรทาหนาทเปนผจดกจกรรมใหนกเรยนไดศกษาดวยตนเองมากกวาทจะเปนผบอกเลาใหนกเรยนจดจาเรองราวหรอเนอหาโดยคานงถง วฒภาวะ ประสบการณเดม สงแวดลอมและขนบธรรมเนยมประเพณตางๆ ทนกเรยนไดรบมาแลวกอนเขาสหองเรยน การเรยนรของนกเรยน จะเกดขนในระหวางทนกเรยนไดมสวนรวมโดยตรง ในกจกรรมการเรยนการสอนเหลานน (นนทยา บญเคลอบ; และคณะ.2540:11) ดงนนการทนกเรยนจะสรางองคความรไดตองผานกระบวนการเรยนรทหลากหลาย โดยใหผเรยนเรยนรดวยกระบวนการสบเสาะหาความร (Inquiry) ประกอบกบการเรยนรรวมกน (Cooperative Learning) (สสวท. 2546 : 219)เพอสงเสรมความรวมมอกนในกลมและสรางปฏสมพนธระหวางผเรยนการเหนคณคาในตนเองและมทกษะทางสงคม จากแนวคดเกยวกบการจดการเรยนการสอนทกลาวมาแลวกจกรรมสวนใหญภายในหองเรยนจะดาเนนไปดวยตวของนกเรยนเอง โดยครทาหนาทเปนผกระตนการเรยนร วางแผนการจดกจกรรมและจดหาแหลงขอมลทจะใหเกดการเรยนรผสอนตองตระหนกวาการเรยนการสอนและการวดการประเมนผลเปนกระบวนการเดยวกน และจะตองวางแผนไปพรอมๆ กน (กรมวชาการ. 2546 : 231) ตามพระราชบญญตการศกษา พทธศกราช 2542 หมวด 4 มาตรา 26 กาหนดวา “ใหสถานศกษาประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบควบคกนไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษาและนาผลการประเมนผเรยนมาใชประกอบการพจารณาดวย” ซงการประเมนผลจะตองประเมนดวยวธการและเครองมอทหลากหลาย เพอใหไดขอมลตามสภาพจรงของผเรยน นนคอตองประเมนตามสภาพจรง(authentic assessment) ซงเปนการประเมนความรความสามารถหรอผลการเรยนรทแทจรงของผเรยน ซงผานกระบวนการเรยนรตามสภาพจรงในสถานการณทเปนชวตจรง (สนท เจรญธรรม 2546:36-37)ซงมลกษณะดงน 1.เนนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมเพอสะทอนถงความร ความสามารถทแทจรง 2. ไมเนนเฉพาะทกษะพนฐานแตเนนการประเมนทกษะการคดทซบซอนของผเรยนในการทางาน 3.เนนการประเมนทสอด คลองกบความเปนจรงในชวตประจาวน 4. ใชรปแบบการประเมนหลายๆวธเพอใหไดขอมลของ ผเรยนทแทจรงทกแงมม 5. เนนการรวมมอในการประเมนระหวางผเรยนครผปกครองและผทเกยว ของเพอใหไดขอมลจากหลากหลายแหลงทสามารถยนยนถงความสามารถทแทจรงของผเรยน 6. เนนใหผเรยนพฒนาตนเองมากกวานาไปเปรยบเทยบกบผอน การประเมนตามสภาพจรงจงเปนการประเมนจากการลงมอปฏบตจรงของผเรยนและเชอมโยงการเรยนรกบชวตและสงคมซงผเรยนไดแสดงออกถงความรความสามารถกระบวนการคดและความรสกเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมประเมนผลงานของตนเองและใชการประเมนอยางหลากหลายตามสถานการณทเปนจรงโดยกระทา

3

อยางตอเนอง (สสวท.2546:8) ซงคณภาพของผลงานและพฤตกรรมเหลานตองอาศยกระบวนการทเนนปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยนและกระบวนการสงเกตของผสอนโดยตลอดตอเนองโดยการประเมนผเรยนจากพฒนาการความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรมการเรยนร และการทดสอบ ควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนอยางเหมาะสมกบระดบและรปแบบการศกษา การประเมนตามสภาพจรง จงเปนการมงเกบรวบรวมขอมลในการสรางและประมวลองคความรของผเรยนทเกดจากการเชอมโยงองคความรเดมทผเรยนสงสมไวกบความรใหมและความรในรายวชาอนๆ ตลอดจนการเชอมโยงความรจากบทเรยนกบประสบการณในชวตจรง และนามาบรณาการเขาดวยกนเพอสงเคราะหเปนองคความรใหมเพอนาไปใชใหเกดประโยชนตอตนเองครอบครวและสงคม (เอกรนทร สมหาศาล; และสปราถนา ยกตะนนท. 2546:12) อกทงยงมการใหขอมลสารสนเทศยอนกลบจากผลการประเมนเพอใหผเรยนพบความกาวหนาและทราบขอบกพรองเพอนาไปปรบปรงแกไขพฒนาตนเอง เปนการสนบสนนและสงเสรมใหผเรยนมแรงจงใจและกาลงใจในการทจะพฒนาตนเอง ซงแตกตางกบการประเมนแบบเดมทเนนการวดประเมนจากการสอบดวยวธทขด กา คาตอบหรอเขยนคาตอบลงบนกระดาษคาตอบเพยงอยางเดยว จงขาดความเหมาะสมและไมเพยงพอทจะใหขอมลหลกฐานทเปนประโยชนตอผเรยนไดครบถวน (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2547 :10)แนวคดและหลกการวดและการประเมนแนวใหมจงมลกษณะทตางไปจากการวดผลการเรยนรแบบเดมๆ ทมองผเรยนเปนเพยงสงทตองการวด มงความเปนปรนย โดยเนนขอสอบวดทเขาใจตรงกน ใหคะแนนไดตรงกน และแปลความหมายไดตรงกน มากกวาทจะรบรสภาพความเปนจรงของผเรยน ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาประสทธผลของการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมโดยจาแนกตามความสามารถพนฐานทางการเรยน เพอตองการตรวจสอบวากระบวนการเรยนการสอนทควบคการประเมนตามสภาพจรงจะทาใหผเรยนมความรความสามารถและคณลกษณะทพงประสงคซงบรณาการในตวผเรยนแลวแสดงออกมาใหปรากฏในชวตประจาวนตามสภาพทแทจรงมากนอยเพยงใด จดประสงคของการวจย

1. เพอศกษาประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการม สวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและควบคการประเมนแบบเดม 2. เพอเปรยบเทยบประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและควบคการประเมนแบบเดม จาแนกตามพนฐานทางการเรยน

4

3. เพอศกษาปฏสมพนธของการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยน ทสงผลตอประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยน ความสาคญของการวจย ผลการวจยครงนจะทาใหทราบถงประสทธผลการเรยนรของนกเรยนในดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยน ทสะทอนผลการเรยนรทแทจรงของผเรยนโดยการประเมนตามสภาพจรง และทราบวธการประเมนทเหมาะสมกบนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนแตกตางกน ชวยใหไดรปแบบการวดและประเมนผลซงจะเปนแนวทางให คร ผบรหารและผทเกยวของ นาวธการวดและการประเมนทเหมาะสมมาใชควบคกบกระบวนการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเพอใหผเรยนมการพฒนาตนเอง ทาใหเกดการเรยนรและสามารถสรางองคความรดวยตนเอง ซงจะทาใหผเรยนมพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และสงเสรมการมสวนรวมในการเรยนของผเรยนเพอใหเกดจตวทยาศาสตร และพฒนากระบวนการเรยนรของผเรยนในทกๆ ดานใหมประสทธภาพยงขน ขอบเขตของการวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ประชากร ในการวจยครงนประชากรเปาหมาย (Hypothetical Population) เปนนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 1 โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 ปการศกษา 2549 กลมตวอยาง

ในการวจยครงนเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงเลอก (Purposive Sampling) เปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2549 ของโรงเรยนสวนปาอปถมภ 1 หองเรยน จานวน 23 คนและโรงเรยนบาน กม. 7 1 หองเรยน จานวน 24 คน ซงเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทราเขต 2 ดาเนนการเลอกและจดกลมโดยวธจดกลมใหเทาเทยมกน (Match Group) โดยจบคนกเรยนทมคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนทดลองใกลเคยงกนมาทละค หาคาเฉลยและทดสอบความแตกตางของกลมตวอยางทงสองกลม ไดนกเรยนกลมตวอยางละ 18 คน รวมทงสน 36 คน แลวจบฉลากเปนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 โดยกลมทดลองท 1 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกลมทดลองท 2 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม

5

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ (Independent variable) ไดแก 1.1 การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคกบการประเมน 2 ลกษณะ ไดแก 1.1.1 การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง 1.1.2 การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 1.2 พนฐานทางการเรยน ไดแก 1.2.1 กลมสง 1.2.2 กลมปานกลาง 1.2.3 กลมตา 2. ตวแปรตาม (Depentdent variable) คอ ประสทธผลของการเรยนร ไดแก 2.1 พฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน (Achievement Improvement) 2.2 การมสวนรวมในการเรยน (Learning Participation) เนอหาทใชในการทดลอง เนอหาทใชในการทดลองเปน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองการแยกสาร และสารละลายกรด-เบส ชนมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 ระยะเวลาทใชในการทดลอง ทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ระยะเวลา 8 สปดาห จานวน 24 ชวโมง กรอบแนวคดของการวจย การวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอกาหนดกรอบแนวคด ของการวจย ความสมพนธของตวแปรตางๆ ดงภาพประกอบ 1 ตวแปรทดลอง (Treatment Variable) nt Variable) ตวแปรรวมศกษา (Moderator Variable)

1. ก 2. ก 3. ก

1. พฒ 2. กา

12

ภาพปร

พนฐานทางการเรยน ลมสง ลมปานกลาง ลมตา

ตวแปรตาม (Depende

การจดการเรยนรแบบสบเสาะ . ควบคการประเมนตามสภาพจรง . ควบคการประเมนแบบเดม

ะกอบ 1 กรอบแนวคดของการวจย

ประสทธผลของการเรยนร นาการผลสมฤทธทางการเรยนรมสวนรวมในการเรยน

6

สมมตฐานของการวจย 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง

มประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยน สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม

2. นกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน มประสทธผลของการเรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยนแตกตางกน

3. การจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยน สงผลปฏสมพนธตอประสทธผลของการ เรยนรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน นยามศพทเฉพาะ 1. การเรยนรแบบสบเสาะ (Inquiry Learning) หมายถง กระบวนการแสวงหาความรการสบคน เสาะหา สารวจตรวจสอบ โดยใหนกเรยนเปนผลงมอปฏบตเพอใหนกเรยนไดคนพบความรเกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมายและสรางองคความรดวยตนเอง ซงจด การเรยนรตามแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะทผวจยสรางขน ประกอบดวย 5 ขนตอน ดงน 1.1 ขนสรางความสนใจ (Engagement) หมายถง การนาเขาสบทเรยนหรอเรองทสนใจ ซงอาจเกดขนเองจากความสงสยความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เรองทนาสนใจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเพงเรยนรมาแลว หรอครกาหนดสถานการณเพอเปนตวกระตนใหนกเรยนสรางคาถามกาหนดประเดนทจะศกษา

1.2 ขนสารวจและคนหา (Exploration) หมายถง การวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตางๆ 1.3 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanaion) หมายถง การนาขอมล ขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตางๆ เชน บรรยายสรป สรางตาราง ฯลฯ

1.4 ขนขยายความร (Elaboration) หมายถง การนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตมหรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณหรอเหตการณอนๆ 1.5 ขนประเมน (Evaluation) หมายถง การประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆ วา นกเรยนมความรอะไรบางอยางไรและมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปสการนาความรไปประยกต ใชในเรองอนๆ 2. การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) หมายถง กระบวนการประเมนจากผลงานและการปฏบตงานของผเรยน การรวบรวมผลงาน การบนทกผลงาน หลกฐานรองรอยการปฏบตงานและผลงานเปนแหลงขอมลหรอแนวการจดการเรยนรใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาตและ

7

เตมศกยภาพ โดยองความสามารถและพฒนาการของผเรยนมงตดตามประเมนความกาวหนาหรอเปลยนพฤตกรรมทเปนชวตจรงของผเรยนแตละคน สะทอนใหเหนสมรรถภาพของผเรยนในการสรางสรรคและผลตผลงาน จงชวยใหผเรยนไดขอมลยอนกลบและรจกตนเองวามความสามารถทาอะไรไดบาง มากนอยเพยงใด ทาไมจงเปนเชนนน การประเมนตามสภาพจรงตองประเมนควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนอยางตอเนอง และประเมนทกดานดวยวธการประเมนอยางหลากหลายรวมทงประเมนในสภาพการทสอดคลองหรอใกลเคยงกบชวตจรง ซงผวจยไดออกแบบแตละหนวยการเรยนรโดยใชเครองมอหลากหลายชนด เนนใหนกเรยนเปนผประเมนตนเอง และเหมาะสมกบการจดการเรยนรเนอหา กระบวนการปฏบตในแตละหนวยการเรยนร ไดแก แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบสารวจตนเองในการทางานกลม แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค แบบประเมนผลความรตนเอง แบบประเมนการตรวจใบงานและแบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร 3. การประเมนแบบเดม (Traditional Assessment) หมายถง การประเมนทมงความเปน ปรนยโดยเนนขอสอบวดทเขาใจตรงกนใหคะแนนไดตรงกนและแปลความหมายไดตรงกนมากกวาทจะรบรสภาพความเปนจรงของผเรยนซงปฏบตเปนปกตตามแผนการจดการเรยนรแบบเดมประกอบ ดวยการใชเครองมอทเนนหนกไปทขอสอบแบบเลอกตอบและประเมนโดยครผสอนเปนหลก ไดแก แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ใบงานและแบบ ทดสอบประจาหนวยการเรยนรซงจะทาการประเมนหลงเรยนจบเนอหานนๆ 4. การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง หมายถง การจดการเรยนรแบบสบเสาะแลวประเมนผลจากการลงมอปฏบตในสภาพจรงของการเรยนการสอน โดยใชเครองมอทหลากหลายและทาการประเมนควบคไปในกจกรรมการเรยนการสอนอยางตอเนอง เนนการใหขอมลผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ (Information Feedback) เพอใหผเรยนไดพบความกาวหนาของตนเอง 5. การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม หมายถง การจดการเรยนรแบบสบเสาะแลวประเมนผลโดยการใชเครองมอทเนนหนกไปทขอสอบแบบเลอกตอบและประเมนโดยครผสอน เปนหลกและทาการประเมนเมอเรยนจบเนอหานนๆ 6. พนฐานทางการเรยน หมายถง ความรความสามารถพนฐานในการเรยนวชาวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงผวจยพจารณาจากคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนทดลองเปนเกณฑในการจาแนกนกเรยน ดงน กลมสง อยในเปอรเซนไทลท 67 ขนไปกลมปานกลางอยในเปอรเซนไทลระหวาง 34-66 กลมตาอยในเปอรเซนไทลท 33 ลงมา 7. ประสทธผลของการเรยนร หมายถง ผลของการเรยนรทเกดจากการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และควบคการประเมนแบบเดม เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบสของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ไดแก ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยน โดยพจารณาจากคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน ทผวจยสรางขน

8

7.1 ผลสมฤทธทางการเรยน (Achievement) หมายถง ความรความสามารถในการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส โดยพจารณาคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทผวจยสรางขนตามตารางวเคราะหหลกสตรโดยวดความรความสามารถและวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ดงน 7.1.1 ดานความรความจา หมายถง ความสามารถในขนทระลกไดในสงทเรยนรมา แลวเกยวกบขอเทจจรง คาศพท หลกการ กฎ และทฤษฎทางวทยาศาสตร 7.1.2 ดานความเขาใจ หมายถง ความสามารถในการจาแนกความรไดเมอปรากฏอยในรปใหมโดยการวเคราะห ตความ ขยายความ และมความสมารถในการแปลความรจากสญลกษณหนงไปอกสญลกษณหนงได 7.1.3 ดานการนาไปใช หมายถง ความสามารถในการนาความรและวธการตางๆ ทางวทยาศาสตรไปใชในสถานการใหมๆ หรอแตกตางไปจากทเคยเรยนรมา โดยเฉพาะอยางยงการนาไปใชในชวตประจาวน 7.1.4 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร (Science process skills) หมายถง ความสามารถของบคคลในการสบเสาะหาความรโดยผานการปฏบตและฝกฝนความคดอยางมระบบ จนเกดความคลองแคลวชานาญ สามารถเลอกใชกจกรรมตางๆ ไดอยางเหมาะสม ในการวจยครงนผวจย ไดศกษาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทเหมาะสมกบเนอหา และระดบชนของนกเรยน จงกาหนดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร อนไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการลงความเหนขอมล และทกษะการทดลอง 1. ทกษะการสงเกต หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลาย อยางรวมกน ไดแก ห ตา จมก ลน และผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ โดยมวตถประสงคทจะหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนนๆ โดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป 2. ทกษะการจาแนกประเภท หมายถง การแบงพวกหรอเรยงลาดบวตถหรอสงทอยในประสบการณโดยมเกณฑ ซงเกณฑดงกลาวอาจใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความ สมพนธอยางใดอยางหนงกได 3. ทกษะการลงความเหนขอมล หมายถง ความสามารถในการอธบายขอมลทมอยนนอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ขอมลอาจไดมาจากการสงเกตการวดหรอการทดลอง คาอธบายนนเปนสงทไดจากความร หรอประสบการณเดมของผสงเกตทพยายามโยงบางสวนของความร หรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทตนเองมอย

4. ทกษะการทดลอง หมายถง ความสามารถในการปฏบตเพอหาคาตอบหรอ ตรวจสอบสมมตฐานทตงไววาถกตองหรอไม โดยกาหนดวธทดลองไดอยางถกตอง เหมาะสม โดยคานงถงตวแปรตน ตวแปรตามและตวแปรควบคมได ระบอปกรณและ/หรอสารเคมซงจะตองใชในการทดลองได อกทงตองปฏบตการทดลองและใชอปกรณไดอยางถกตองเหมาะสม ตลอดจนบนทกผลการทดลองไดโดยคลองแคลวและถกตอง

9

7.2 พฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน (Achievement Improvement) หมายถง ความสามารถในการเรยนรทางวทยาศาสตรของผเรยนทเกดจากการไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาควบคการประเมนแบบเดม โดยคดจากผลตางคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนทไดจากการทดสอบกอนการทดลอง (pre-test) และหลงการทดลอง (post-test) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน 7.3 การมสวนรวมในการเรยน (Learning Participation) หมายถงการปฏบตหรอพฤตกรรมของนกเรยนทแสดงออกในการมสวนรวมคด รวมทา รวมมอ ในการทางานระหวางปฏบตกจกรรมการเรยนรรวมกน เพอใหกลมประสบความสาเรจในการปฏบตกจกรรมโดยนกเรยนแสดง ออกถงการมความกระตอรอรน แสดงความคดเหน ใหความรวมมอ และมความรบผดชอบ โดยผวจยใชการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงานสะสมตลอดระยะเวลาของการทดลอง แลวประเมนโดยการใหคะแนนการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนในแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนทผวจยสรางขน 7.4 กลมทดลองท 1 หมายถง กลมผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบค การประเมนตามสภาพจรงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองการแยกสารและสารละลาย กรด-เบส

7.5. กลมทดลองท 2 หมายถง กลมผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบค การประเมนแบบเดมกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดนาเสนอตามลาดบ หวขอตอไปน

1. การเรยนรแบบสบเสาะ 1.1 จตวทยาพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะ 1.2 ความหมายของการเรยนรแบบสบเสาะ 1.3 ขนตอนของการเรยนรแบบสบเสาะ 1.4 บทบาทของครในการเรยนรแบบสบเสาะ 1.5 ขอดและขอจากดของการเรยนรแบบสบเสาะ 2. การประเมนตามสภาพจรง 2.1 ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 2.2 ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง 2.3 เครองมอทใชในการประเมนตามสภาพจรง 2.4 การเปรยบเทยบแนวคดการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร 3.1 เปาหมายของการเรยนการสอนวทยาศาสตร 3.2 คณภาพผเรยน 3.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 4. การมสวนรวมในการเรยน 4.1 ลกษณะของการมสวนรวมในการเรยน 4.2 การมสวนรวมในการเรยนกบเจตคตตอวทยาศาสตร 4.3 แนวทางการสงเสรมการมสวนรวมในการเรยน 5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยทเกยวของกบการเรยนรแบบสบเสาะ 5.2 งานวจยทเกยวของกบการประเมนตามสภาพจรง 5.3 งานวจยทเกยวของกบพนฐานทางการเรยน

11

1. การเรยนรแบบสบเสาะ 1.1 จตวทยาพนฐานของการเรยนรแบบสบเสาะ 1.1.1 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเปยเจต นบตงแตเปยเจต (JeanPiaget) นกจตวทยาพฒนาการชาวสวสไดเสนอแนวคดทวาพฒนาการ ของเดกตงแตแรกเกดจนสวยผใหญ จะแบงออกเปน 4 ระยะ คอ (นนทยา บญเคลอบ และคณะ.2540 : 11)

1. ระยะใชประสาทสมผส (Sensory-motor Stage) เปนการพฒนาการของเดกตงแต แรกเกดจนถงอาย 2 ป ในวยนเดกจะเรมพฒนาการรบรโดยใชประสาทสมผสตางๆ เชน ตา ห มอ และเทา ตลอดจนเรมมการพฒนาการใชอวยวะตางๆ ได เชนการฝกหยบจบสงของตางๆ ฝกการไดยนและการมอง 2. ระยะควบคมระบบตางๆ (Pre-operational Stage) ตงแตอาย 2-7 ป เดกวยนจะเรมพฒนาอยางเปนระบบมากขน มการพฒนาของสมองทใชควบคมการพฒนาลกษณะนสยและการทางานของอวยวะตางๆเชน นสยการขบถายนอกจากนยงมการฝกใชอวยวะตางๆใหมความสมพนธกนภายใตการควบคมของสมอง เชน การเลนกฬา 3. ระยะทคดอยางเปนรปธรรม (Concrete-operational Stage) ตงแตชวงอาย 7-11 ป เดกชวงนจะมการพฒนาสมองมากขน สามารถเรยนรและจาแนกสงตางๆ ทเปนรปธรรมไดแตจะยงไมสามารถสรางจนตนาการกบเรองราวทเปนนามธรรมได 4. ระยะทคดอยางเปนนามธรรม (Formal-operationalStage) จะเปนการพฒนาชวง สดทายของเดกทมอายอยในชวง 12-15 ป เดกในชวงนสามารถคดอยางเปนเหตผลและคดในสงทซบซอนอยางเปนนามธรรมมากขนเมอเดกพฒนาไดอยางเตมทแลวจะสามารถคดอยางเปนเหตเปนผลและแกปญหาไดอยางดจนพรอมทจะเปนผใหญทมวฒภาวะได ผเรยนแตละคนจะมพฒนาการเปนไปอยางตอเนอง ตามลาดบขนทงสของการพฒนาการทางสตปญญา แตวาผเรยนแตละคนมความแตกตางกนในการใชความคดและการแสดงออก แมวาบางครงผเรยนอยในชวงอายทควรจะพฒนาอยในขนปฏบตนามธรรมแลวแตยงไมสามารถเขาใจเรองทเปนนามธรรมได เปยเจตไดกลาววาองคประกอบทจะทาใหพฒนาการทางสตปญญาเปนไปไดชาหรอเรวแตกตางกน ม 4 ประการ คอ (ภพ เลาหไพบลย. 2542 : 71-73) 1. การเจรญเตบโตทางรางกายและวฒภาวะ คอ มการเจรญเตบโตทางรางกายและอวยวะรบสมผส ระบบประสาททมความพรอมทจะเรยนรสงตางๆ ได ทงนขนอยกบประสบการณและการฝกฝนทไดรบ เปยเจตไดกลาวถงวฒภาวะไววาเปนวฒภาวะของระบบประสาททบงชถงความพรอมทจะเรยนรไดตามลกษณะของขนพฒนาการตางๆ 2. ประสบการณทางกายภาพและทางสมอง เปยเจตแบงประสบการณออกเปน 2 ชนดไดแก ประสบการณทางกายภาพ(Physical experience)และประสบการณทางสมอง(Logicomathematical experience)ประสบการณทางกายภาพ คอประสบการณตรงทเดกไดจากการมปฏสมพนธกบสงของ

12

และประสบการณในสงแวดลอม เชนเดกเลนกอนหนเดกเกดการเรยนรวากอนหนแขงมขนาดตางกน ทาใหเดกไดเรยนรประสบการณทางกายภาพของวตถ สวนประสบการณทางสมองเปนประสบการณทางตรรกศาสตรเดกสามารถจดกระทากบสงของตางๆ หรอวตถภายในสมอง เชน เดกนากอนหนหลายๆ กอนมาเรยงกนใหเปนวงกลมและนบจานวนกอนหน ไมวาจะเรมนบทกอนไหนกอน กจะนบไดจานวนเทาเดม เดกเกดการเรยนรวา จานวนกอนหนทงหมดทนบไมไดขนอยกบตาแหนงของกอนหนทวางอย ควรมการจดประสบการณทงสองแบบใหกบเดกมากๆ เพอใหเดกไดมโอกาสเรยนรซงจะชวยใหเดกมพฒนาการอยางสมบรณสอดคลองกบวฒภาวะและสตปญญาอยางงดงาม 3. ประสบการณทางสงคม เปนประสบการณทเดกไดรบเมอไดเขาสงคมและมปฏสมพนธกบผอนทอยในสงคม สภาพแวดลอมตางๆ ในสงคม อนไดแก การอบรมเลยงด คานยม และความเชอในเรองราวตางๆ พฤตกรรมทางสงคม ตลอดจนวธการจดการศกษา จะทาใหเดกแตละคนไดรบประสบการณทแตกตางกน ซงสงผลกระทบตอพฒนาการทางสตปญญาของเดก 4. สภาวะสมดล เปยเจตไดเสนอขอคดเกยวกบสภาวะสมดล วาเปนกลไกภายในตวของสงมชวตทสามารถปรบตวเองใหเหมาะกบสงแวดลอมได สภาวะนเปนสภาพของกจกรรมทางสมองซงประกอบดวยกระบวนการทสาคญ 2 กระบวนการ คอ กระบวนการดดซมและกระบวนการขยายโครงสราง 1.1.2 หลกการสอนตามแนวคดของเปยเจต แนวคดของเปยเจตแสดงใหเหนวา ผเรยนมการเรยนรไดแตกตางกนตามความสามารถของแตละบคคล ในขนพฒนาการทางสตปญญาตางๆ หลกการสอนตามแนวคดของเปยเจต มดงน 1. การเรยนรจะเกดขนเมอผเรยนไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอมตามความสามารถทางสตปญญา 2. มโนมตหนงๆ อาจแบงไดหลายระดบตามขนพฒนาการทางสตปญญา 3. การพฒนาสตปญญาเกดขนได โดยการปรบโครงสรางความคดใหอยในสภาวะสมดลโดยพยายามขยายเพมพนสตปญญา 4. การสอนของครควรใหผเรยนไดพบปญหา ใชความคดแกปญหาทดลองแกปญหาและหาเหตผลทใชสาหรบวธการแกปญหา ครวทยาศาสตรจะตองทาหนาทในการสอนใหผเรยนเกดการเรยนรเกดการเปลยนแปลงทางสตปญญา เปนการเปลยนแปลงอยางถาวร เปนผมความรความสามารถทางวทยาศาสตร ดงนนครวทยาศาสตรจาเปนตองรเกยวกบการเรยนร ทจะพฒนาผเรยนใหมการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางถาวรและเปนพฤตกรรมทตองการใหเกดในตวผเรยนได 1.2 ความหมายของการเรยนรแบบสบเสาะ

สวฒน นยมคา (2531 : 502) ไดกลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปนการสอนทสงเสรมใหผเรยนเปนผคนหาหรอสบเสาะหาความรเกยวกบสงใดสงหนง ทนกเรยนไมเคยมความรในสงนนมากอนโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรตางๆ เปนเครองมอ

13

ชตมา วฒนะคร (มปป. : 160) ไดกลาววา วธการสอนแบบสบเสาะหาความรมจดมงหมายเพอใหผเรยนใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอคนพบความร(คาตอบ)ดวยตนเอง

ภพ เลาหไพบลย (2542 : 123) ไดกลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความร เปนการสอนทเนนกระบวนการแสวงหาความรทจะชวยใหนกเรยนไดคนพบความจรงดวยตนเอง ใหนกเรยนไดมประสบการณตรงในการเรยนร วฒนาพร ระงบทกข. (2545 : 41-43) กลาววา กระบวนการสบเสาะหาความร เปนเทคนคการจดการเรยนรไดสบคนหรอคนหาคาตอบในเรองหรอประเดนทกาหนด เนนใหผเรยนรบผดชอบการเรยนรของตนเอง ครมบทบาทเปนผใหความกระจางและเปนผอานวยความสะดวกซงจะชวยใหผเรยน คนพบขอมลและจดระบบความหมายขอมลของตนเอง

ลดดาวลย กณหสวรรณ (2546 : 8) กลาววา กระบวนการเรยนรดวยกระบวนการอนไควร (Inquiry Learning)นนผเรยนจะเรยนรดวยการสบคนหาขอมลทเกดจากความคดของตนเองและของกลม จากการคดกอใหเกดขอสงสย นาไปสการทดลองเพอหาคาตอบ

พมพนธ เดชะคปต (2544 : 56) ไดใหความหมายวาวธสอนแบบสบสอบ (Inquiry method) หมายถง การจดการเรยนการสอนโดยวธใหนกเรยนเปนผคนควาหาความรดวยตนเอง หรอสรางความรดวยตนเองโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนผอานวยความสะดวก เพอใหนกเรยนบรรลเปาหมาย วธสบสอบความรจะเนนผเรยนเปนสาคญของการเรยน

จากความหมายดงกลาว สรปไดวาการเรยนรแบบสบเสาะหมายถง กระบวนการแสวงหาความรการสบคนเสาะหาสารวจตรวจสอบโดยใหนกเรยนเปนผลงมอปฏบตเพอใหนกเรยนไดคนพบความร เกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมายและสรางองคความรดวยตนเอง 1.3 ขนตอนของการเรยนรแบบสบเสาะ การสอนโดยวธสบเสาะหาความร ถกเสนอโดยนกฟสกสชาวสหรฐอเมรกา ชอโรเบรต คารพลส (Robert Karplus) ทเรมตนใชในการเรยนการสอนในระดบประถมศกษาเพอกระตนใหนกเรยนมความสนใจเรยนวชาวทยาศาสตรและชวยลดความนาเบอของการเรยนในหองเรยน ตอมา ไดมกลมนกการศกษานาวธการนมาใชอยางแพรหลาย และมการพฒนาวธการและขนตอนในการเรยนการสอนแตกตางกน นกการศกษากลม BSCS (Biological Science Curriculum Study) ไดนาวธการเรยนการสอนมาใชพฒนาหลกสตรวชาวทยาศาสตรและไดเสนอขนตอนในการเรยนการสอน ซงประกอบดวย 5 ขนตอน (นนทยา บญเคลอบ; และคณะ. 2540 :12-13) ดงน 1. การนาเขาสบทเรยน (Engagement) ขนนจะมลกษณะเปนการแนะนาบทเรยน กจกรรมจะประกอบไปดวยการซกถามปญหา การทบทวนความรเดม การกาหนดกจกรรมทจะเกดขนในการเรยนการสอนและเปาหมายทตองการ 2. การสารวจ (Exploration) ขนนจะเปดโอกาสใหนกเรยนไดใชแนวความคดทมอยแลวมาจดความสมพนธกบหวขอทกาลงจะเรยนใหเขาเปนหมวดหม ถาเปนกจกรรมทเกยวกบการทดลอง การสารวจการสบคนดวยวธการทางวทยาศาสตรรวมทงเทคนคและความรทางการปฏบต จะดาเนน

14

ไปดวยตวนกเรยนเองโดยมครทาหนาทเปนเพยงผแนะนาหรอผเรมตนในกรณทนกเรยนไมสามารถหาจดเรมตนได 3. การอธบาย (Explanaion) ในขนตอนนกจกรรมหรอกระบวนการเรยนรจะมการนาความรทรวบรวมมาแลวในขนท2 มาใชเปนพนฐานในการศกษาหวขอหรอแนวคดทกาลงศกษาอย กจกรรมอาจประกอบดวยการเกบรวบรวมขอมลจากการอาน และนาขอมลมาอภปราย 4. การลงขอสรป (Elaboration) ในขนตอนนจะเนนใหนกเรยนไดนาความรหรอขอมลจากขนทผานมาแลวมาใช กจกรรมสวนใหญอาจเปนการอภปรายภายในกลมของตนเองเพอลงขอสรปเกดเปนแนวความคดหลกขนนกเรยนจะปรบแนวความคดหลกของตนเองในกรณทไมสอดคลองหรอคลาดเคลอนจากขอเทจจรง 5. การประเมนผล (Evaluation) เปนขนตอนสดทายจากการเรยนรโดยครเปดโอกาสใหนกเรยนไดตรวจสอบแนวความคดหลกทตนเองไดเรยนรมาแลว โดยการประเมนผลดวยตนเองถงแนวความคดหลกทไดสรปไวในขนท 4 วามความสอดคลองหรอถกตองมากนอยเพยงใด รวมทงมการยอมรบมากนอยเพยงใด ขอสรปทไดจะนาไปใชเปนพนฐานในการศกษาตอไป ทงนจะรวมทงการประเมนผลของครตอการเรยนรของนกเรยนดวย สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546 :219-220) ไดกลาวถงกระบวน การเรยนการสอนทใชในการเรยนรวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดวยกระบวนการสบเสาะหาความร ซงประกอบดวย 5 ขนตอนทสาคญ ดงน 1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเรองทสนใจซงอาจเกด ขนเองจากความสงสย หรออาจเรมจากความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปรายภาย ในกลมเรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานนหรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเพงเรยนรมาแลว เปนตวกระตนใหนกเรยนสรางคาถาม กาหนดประเดนทจะศกษา ในกรณทยงไมมประเดนใดนาสนใจ ครอาจใหศกษาจากสอตางๆ หรอเปนผกระตนดวยการเสนอประเดนขนมากอน แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนหรอคาถามทครกาลงสนใจเปนเรองทใชศกษาเมอมคาถามทนาสนใจ และนกเรยนสวนใหญยอมรบใหเปนประเดนทตองการศกษาจงรวม กนกาหนดขอบเขต และแจกแจงรายละเอยดของเรองทจะศกษาใหมความชดเจนยงขน อาจรวมทงการรวบรวมความรประสบการณเดมหรอความรจากแหลงตางๆ ทจะชวยใหนาไปสความเขาใจเรองหรอประเดนทจะศกษามากขนและมแนวทางทใชในการสารวจตรวจสอบอยางหลากหลาย 2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เมอทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจทจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตางๆ วธการตรวจสอบอาจทาไดหลายวธ เชน ทาการทดลองทากจกรรมภาคสนาม การใชคอมพวเตอรชวยสอนสรางสถานการณจาลอง(simulation)การศกษาหาขอมลจากเอกสารอางองหรอจากแหลงขอมลตางๆ เพอใหไดมาซงขอมลอยางเพยงพอทจะใชในขนตอไป

15

3. การอธบายและลงขอสรป (Explanaion) เมอไดขอมลอยางเพยงพอจากการสารวจตรวจ สอบแลว จงนาขอมล ขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตางๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลองทางคณตศาสตร หรอรปวาด สรางตาราง ฯลฯ การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐานทตงไว โตแยงกบสมมตฐานทตงไว หรอไมเกยวของกบประเดนทกาหนดไว แตผลทไดจะอยในรปใดกสามารถสรางความรและชวยใหเกดการเรยนรได 4. ขนขยายความร (Elaboration)เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลอง หรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณ หรอเหตการณอนๆ ถาใชอธบายเรองตางๆ ไดมากกแสดงวาขอจากดเลกนอย ซงกจะชวยใหเชอมโยงกบเรองตางๆ และทาใหเกดความรกวางขน 5. ขนประเมน (Evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆ วานกเรยนมความรอะไรบางอยางไรและมากนอยเพยงใด นาไปสการนาความรไปประยกตใชในเรองอนๆ การนาความรหรอแบบจาลองไปใชอธบายหรอประยกตใชกบเหตการณหรอเรองอนๆจะนา ไปสขอโตแยงหรอขอจากดซงจะกอใหเปนประเดนหรอคาถาม หรอปญหาทจะตองสารวจตรวจสอบตอไป ทาใหเกดเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเรอยๆ จงเรยกวา Inquiry Cycle กระบวนการสบเสาะหาความรชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรทงเนอหาหลกและหลกการ ทฤษฎ ตลอดจนการลงมอปฏบต เพอใหไดความรซงเปนพนฐานในการเรยนรตอไป

วฏจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle)

ประเมน

(Evaluation)

สรางความสนใจ (Engagement)

สารวจ และคนหา(Exploration)

ขยายความร (Explanaion)

อธบายและลงขอสรป (Elaboration)

ภาพประกอบ 2 วฏจกรการเรยนรแบบสบเสาะ ทมา: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาตรและเทคโนโลย (2546 : 220)

16

วฒนาพร ระงบทกข. (2545 :41-43) ไดกลาวถงขนตอนการสบเสาะหาความร ดงน 1. สรางความสนใจ 1.1 จดสถานการณหรอเรองราวนาสนใจ เพอกระตนใหผเรยนสงเกต สงสย 1.2 กระตนใหผเรยนสรางคาถาม กาหนดประเดนทจะศกษา 2. สารวจและคนหา 2.1 ผเรยนวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐานและกาหนดทางเลอก ทเปนไปได 2.2 ผเรยนลงมอปฏบตเพอรวบรวมขอมลขอสนเทศหรอปรากฏการณตางๆ วธการตรวจ สอบอาจทาไดหลายวธเชน การทดลองการทากจกรรมภาคสนาม การศกษาขอมลจากแหลงเอกสาร อางองหรอแหลงขอมลตางๆ ใหไดขอมลมาอยางเพยงพอสรปสงทคาดวาจะเปนคาตอบของปญหา 3. อธบายและลงขอสรป 3.1 ผเรยนนาขอมล ขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผล ในรปแบบตางๆ 3.2 การคนพบในขนนอาจสนบสนนหรอโตแยงกบสมมตฐานทตงไว หรอไมเกยวของกบประเดนทตงไวแตไมวาจะอยในรปใดกสามารถสรางความรและชวยใหเกดการเรยนรได 4. ขยายความร

นกเรยนนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาขอสรปทไดไปอธบายเหตการณอนๆ 5. ประเมน เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตางๆ วาผเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปสการนาความรไปประยกตใชในเรองอนๆ สรปไดวา การเรยนรแบบสบเสาะ (Inquiry Learning) หมายถงกระบวนการแสวงหาความร การสบคน เสาะหา สารวจตรวจสอบ โดยใหนกเรยนเปนผลงมอปฏบตเพอใหนกเรยนไดคนพบความร เกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมายและสรางองคความรดวยตนเอง ประกอบดวย 5 ขนตอน ไดแก ขนสรางความสนใจ ขนสารวจและคนหา ขนอธบายและลงขอสรป ขนขยายความร และขนประเมน

1.4 บทบาทของครในการเรยนรแบบสบเสาะ วระชาต สวนไพรนทร (2531: 40-41)ไดใหขอเสนอแนะสาหรบครในการสอนแบบสบเสาะ

หาความรใหเปนผมลกษณะ ดงน 1. กระตนใหเดกคดโดยการสรางสถานการณชกชวนใหเดกตงคาถามสอบสวนตามลาดบขนของคาถามแบบสบสวนสอบสวน 2. ใหการหนนกาลง เมอเดกถามมากจะใหแรงหนนยอมรบในคาถามนน กลาวชมและชวยปรบปรงภาษาใหในคาถามเพอใหนกเรยนเขาใจในคาถามกระจางยงขน

17

3. ทวนกลบ ครจะเปนผทบทวนคาถามอยบอยๆ เพอพจารณาดวานกเรยนมความเขาใจอยางไรบาง 4. แนะนาและกากบ ครชแนวทางเพอใหเกดความคดตามแนวทางทถกตอง เปนผกากบควบคมเมอเดกออกนอกลนอกทาง 5. จดระเบยบ ครดาเนนการจดชนเรยนใหเหมาะสมกบวธการเรยน การสรางบรรยากาศใหเหมาะสมโดยจดเปนกลมหรอชนตามลกษณะของนกเรยนเพอใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ 6. สรางแรงจงใจ ครจะชวยสรางจงใจใหนกเรยนมกาลงใจในการเรยน

ลดดาวลย กณหสวรรณ (2546 : 9) ไดกลาวถง ลกษณะของครททาหนาทในการจดการเรยนการสอนโดยกระบวนการสบคนหาความรดวยตวของนกเรยนเอง ควรมลกษณะดงน 1. ตองรจกใชคาถาม 2. อดทนทจะไมบอกคาตอบ แตตองกระตนและเสรมพลงใหนกเรยนคนหาคาตอบเอง 3. ตองใหกาลงใจ ใหนกเรยนมความพยายาม 4. รวาธรรมชาตของนกเรยนแตละคนอาจแตกตางกน ดงนน การถามนาใหนกเรยนคดอาจไมเหมอนกน บางครงอาจตองบอกใหบาง 5. เขาใจและรความหมายของพฤตกรรมทนกเรยนแสดงออก 6. มเทคนคในการจดการใหนกเรยนรวมกนแกปญหา 7. อดทนทจะฟงคาถามและคาตอบของนกเรยนแมวาคาถามคาตอบเหลานนอาจไมชดเจน 8. รวธบรหารจดการชนเรยนใหนกเรยนมอสระในการคดการศกษาคนควาโดยไมเสยระเบยบของชนเรยน 9. รจกนาขอผดพลาดมาใชเปนโอกาส ในการสรางสรรคแนวคดในการคนควาทดลองใหม

พมพนธ เดชะคปต (2544 : 59-60) ไดกลาวถง คณภาพของวธสอนแบบสบสอบ โดยครมบทบาทดงน

1. สรางสถานการณหรอปญหาใหสอดคลองกบเรองทจะสอนโดยการสนทนา สาธต และใชอปกรณประกอบการสอน เพอจะนาไปสประเดนใหมการอภปรายเปนการนาเขาสบทเรยน

2.ครอธบายวตถประสงคของเรองทจะศกษาโดยเฉพาะกรณทครกาหนดปญหาและวางแผน การทดลองให สาหรบกรณทนกเรยนเปนผกาหนดปญหาเองครควรอธบายวตถประสงคทวๆไปของเรองทจะศกษา

3. ครใชเทคนคการถามคาถาม เพอใหไดมการอภปรายหาคาตอบทจะเปนแนวทางการตงสมมตฐานตลอดจนการสรปผล

4. กระตนใหนกเรยนถามคาถาม หรอพยายามเชอมโยงคาตอบของนกเรยนไปสคาถามใหม เพอชวยขยายแนวคด หรอขยายคาตอบเดมใหชดเจนและสมบรณยงขน

5. ระหวางนกเรยนทาการทดลอง ครควรสงเกตใหความชวยเหลอ 6. ครพยายามกระตนใหนกเรยนหาวธแกปญหาหลายวธและใชทกษะกระบวนการ

วทยาศาสตรชวยในการแกปญหา

18

7. วธแนะนาของครในการแกปญหาดวยนกเรยนเรมจากวธงายไปยงวธการทสลบซบซอน 8. การใชวธใหนกเรยนสบสอบเองนนเหมาะสมกบประสบการณเดม และความสามารถของ

นกเรยน 9. ครใชเทคนคการสอนอนๆ เชน การเสรมแรง การเราความสนใจ สอการสอน กระตน

ใหนกเรยนสนใจอยากสบเสาะหาความร บทบาทหนาทของครในการจดกระบวนการเรยนรแบบสบเสาะ ครเปดโอกาสใหนกเรยนได

มสวนรวมในกจกรรมตางๆ ดวยตวนกเรยนเอง โดยครเปนผตงคาถามตางๆ ทจะชวยกระตนใหนกเรยนคนหาความรดวยตนเอง สรางสถานการณ จดหาวสดอปกรณ อานวยความสะดวกในการศกษาคนควา ตรวจสอบ เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและสรางองคความรดวยตนเอง

1.5 ขอดและขอจากดของการเรยนรแบบสบเสาะ ภพ เลาหไพบลย (2542: 156-157)ไดกลาวถงขอดและขอจากดของการสอนแบบสบเสาะ ดงน ขอดของการสอนแบบสบเสาะหาความร มดงน 1. นกเรยนมโอกาสไดพฒนาความคดอยางเตมทไดศกษาคนควาดวยตนเองจงมความอยากเรยนรอยตลอดเวลา 2. นกเรยนมโอกาสไดฝกความคดและฝกกระทา ทาใหไดเรยนรวธจดระบบความคดและวธเสาะแสวงหาความรดวยตนเอง ทาใหความรคงทนและถายโยงการเรยนรไดกลาวคอ ทาใหสามารถจดจาไดนานและนาไปใชในสถานการณใหมอกดวย 3. นกเรยนเปนศนยกลางของการเรยนการสอน 4. นกเรยนสามารถเรยนรมโนมต และหลกการทางวทยาศาสตรไดเรวขน 5. นกเรยนจะเปนผมเจตคตทดตอการเรยนการสอนวทยาศาสตร ขอจากดของการสอนแบบสบเสาะหาความร มดงน 1. ใชเวลามากในการสอนแตละครง 2. ถาสถานการณทครสรางขนไมทาใหนาสงสยแปลกใจ จะทาใหนกเรยนเบอหนายและถาครไมเขาใจบทบาทหนาทในการสอนวธน มงควบคมพฤตกรรมของนกเรยนมากเกนไปจะทาใหนกเรยนไมมโอกาสไดสบเสาะหาความรดวยตนเอง 3. นกเรยนทมระดบสตปญญาตาและเนอหาวชาคอนขางยาก นกเรยนอาจจะไมสามารถศกษาหาความรดวยตนเองได 4. นกเรยนบางคนทยงไมเปนผใหญพอ ทาใหขาดแรงจงใจทจะศกษาปญหา และนกเรยนทตองการแรงกระตนเพอใหเกดความกระตอรอรนในการเรยนมากๆ อาจจะพอตอบคาถามได แตนกเรยนจะไมประสบความสาเรจในการเรยนดวยวธนเทาทควร 5. ถาใชการสอนแบบนอยเสมออาจทาใหความสนใจของนกเรยนในการศกษาคนควาลดลง พมพนธ เดชะคปต (2544: 60-61) ไดกลาวถงขอดและขอจากดของวธสบสอบ (Inquiry method) มขอดและขอจากด ดงน

19

ขอด 1. เปนการพฒนาศกยภาพดานสตปญญา คอ ฉลาด รเรมสรางสรรคและเปนนกจดระเบยบ 2. การคนพบดวยตนเอง ทาใหเกดแรงจงใจภายในมากกวาการเรยนแบบทองจา 3. ฝกใหนกเรยนรวธคนหาความร แกปญหาดวยตนเอง 4. ชวยใหจดจาความรไดนาน และสามารถถายโยงความรได 5. นกเรยนเปนศนยกลางการเรยนการสอน จะทาใหการเรยนมความหมาย มชวตชวา 6. ชวยพฒนาอตมโนทศนแกผเรยน 7. พฒนาใหนกเรยนมเจตคตทางวทยาศาสตร 8. ชวยใหนกเรยนเกดความเชอมน วาจะทาการสงใดๆ จะสาเรจดวยตนเอง สามารถคดและแกปญหาดวยตนเอง ไมยอทอตออปสรรค 9. นกเรยนมเจตคตทดตอวชาวทยาศาสตร 10. ไดประสบการณตรง ฝกทกษะการแกปญหาและทกษะการใชเครองมอวทยาศาสตร 11. สามารถนาความรไปใชในชวตประจาวนได ขอจากด 1. ใชเวลามากในการสอนแตละครง บางครงอาจไดเนอเรองไมครบตามทกาหนด 2. ถาสถานการณทครสรางไมชวนสงสย ไมชวนตดตาม จะทาใหนกเรยนเบอหนาย ไมอยากเรยน 3. นกเรยนทมระดบสตปญญาตาหรอไมมการกระตนมากพอจะไมสามารถเรยนดวยวธนได 4. เปนการลงทนสง ซงอาจไดผลไมคมคากบการลงทน 5. ถานกเรยนไมรหลกการทางานกลมทถกตอง อาจทาใหนกเรยนบางคนหลกเลยงงาน ซงไมเกดการเรยนร 6. ครตองใชเวลาวางแผนมาก ถาครมภาระมากอาจเกดปญหาดวยอารมณซงมผลตอบรรยากาศในหองเรยน 7. ขอจากดเรองเนอหาและสตปญญาอาจทาใหนกเรยนไมสามารถศกษาดวยวธสอบแบบน ลดดาวลย กณหสวรรณ (2546 : 9)ไดกลาวถงขอดของการเรยนรดวยการสบคนหาความร ซงจะสามารถพฒนานกเรยน ดงน 1. นกเรยนจะมสวนรวมและเปนผรเรม 2. นกเรยนจะพฒนากระบวนการแกปญหา การตดสนใจ 3. นกเรยนจะพฒนาทกษะในการศกษาคนควาและวจย สามารถใชทกษะนในการดารงชวตได 4. นกเรยนจะมโอกาสทางานรวมกบเพอนในการแกปญหาและแลกเปลยนความคด ความรและประสบการณกบเพอน 5. นกเรยนจะไดพฒนาความรบผดชอบโดยรบผดชอบการเรยนรดวยตนเอง

20

สรปไดวา การเรยนรแบบสบเสาะเปนกระบวนการเรยนรทมทงขอดและขอจากดครผสอนควรศกษาและจดเตรยมวางแผนในการจดการเรยนการสอนแบบสบเสาะเปนอยางด เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน และผเรยนเกดการเรยนรตามเปาหมายทตงไว 2. การประเมนตามสภาพจรง 2.1 ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง กรมวชาการ (2539:11)ไดใหความหมายวา การประเมนตามสภาพจรง หมายถงกระบวนการ สงเกต การบนทก และการรวบรวมขอมลจากงานและวธการทผเรยนทา เพอเปนพนฐานของการตดสนใจในการศกษาถงผลกระทบตอผเรยน จะไมเนนเฉพาะทกษะพนฐาน แตจะเนนการประเมนทกษะ การคดทซบซอนในการทางานของผเรยน ความสามารถในการแกปญหา และการแสดงออกทเกดจากการปฏบตในสภาพจรงในการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง เปนผคนพบและผลตความร ฝกปฏบตจรง รวมทงพฒนาการเรยนรของผเรยนเพอสนองจดประสงคของหลกสตร และความตองการของสงคม

ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2539 : 50) ไดกลาววา การประเมนผลตามสภาพจรงเปนการวดโดยเนนใหนกเรยนนาความรความคดในวชาตางๆ ทเรยนเพอนามาแกปญหาโดยใชทกษะการคดทซบซอน (complex thinking) มากกวาทจะถามความสามารถขนตน หรอความสามารถยอยๆ เปนการวดนกเรยนโดยรวม ทงดานความคด เจตคต และกระบวนการไปพรอมๆ กน

สมนก นนธจนทร (2540: 73) กลาววา การประเมนผลจากสภาพจรงเปนการประเมนผลทมงเนนใหผเรยนเปนผกระทากจกรรมตางๆ ดวยการแสดงออกหลายๆ ดาน เพอนาไปแกปญหาโดยใชทกษะกระบวนการคดทสลบซบซอนทอยบนพนฐานของเหตผลทเปนจรงในทกบรบทเทาทจะเปนไปได

อทมพร จามรมาน (2543 : 22) ไดใหความหมายของการประเมนผลตามสภาพจรง วาเปนการวดและประเมนกระบวนการทางานของสมองและจตใจของผเรยนอยางตรงไปตรงมา ตามสงทเขาทา โดยพยายามตอบคาถามวาเขาทาอยางไร และทาไมถงทาอยางนน การไดขอมลวา “ เขาทาอยางไร “ (How) และ “ทาไม” (Why)” จะชวยใหผเรยนพฒนาการเรยน เกดความอยากเรยนรตอไป

สวทย มลคา (2543 : 4) กลาววาการประเมนผลตามสภาพทแทจรง หมายถง การวดและประเมนผลกระบวนการทางานในดานสมองหรอการคดและจตใจของผเรยนอยางตรงไปตรงมา ตามสงทผเรยนกระทา โดยพยายามตอบคาถามวา ผเรยนทาอยางไรและทาไมจงเปนเชนนน การไดขอมลวา “เขาทาอยางไร” และ “ทาไม” จะชวยใหผสอนไดชวยพฒนาการเรยนของผเรยนและการสอนของผสอน ทาใหการเรยนการสอนมความหมายและทาใหเกดความอยากในการเรยนร

วฒนาพร ระงบทกข (2542 : 53) กลาววา การประเมนตามสภาพจรง เปนการประเมนเชงคณภาพอยางตอเนองในดานความร ความคด พฤตกรรม วธการปฏบตและผลการปฏบตของผเรยน

21

การประเมนในลกษณะนจะมประสทธภาพ เมอประเมนการปฏบตของผเรยนในสภาพทเปนจรง วธการประเมนไดแก การสงเกต การสมภาษณ บนทกจากผเกยวของ แบบทดสอบวดความสามารถจรง การรายงานตนเอง และแฟมสะสมงาน

ชนาธป พรกล (2543 : 92) ใหความหมายวา การประเมนผลตามสภาพจรงเปนวธการทสามารถคนหาความสามารถและความกาวหนาในการเรยนรทแทจรงของผเรยน ขอมลทไดสามารถนามาใชประกอบการตดสนผลการเรยนรของผเรยน และเปนการประเมนเชงคณภาพอยางตอเนองในดานความร ความคด พฤตกรรม วธการปฏบต และผลการปฏบตของผเรยน

บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2544: 11) ไดกลาวไววา การประเมนตามสภาพจรง หมายถง การประเมนการปฏบตการนาเสนอของผเรยนดวยงาน กจกรรมทมความหมายตอการศกษาโดยตรงแทนการนาเสนอทมความหมายทางออม และการประเมนตามสภาพจรง เปนการประเมนทตองอาศยขอมลสารสนเทศของบคคลทเกยวของสามกลม คอ ตวผเรยน คร ผสอน และผปกครองของผเรยนเพอใชผลการประเมนเพอบอกระดบความสาเรจของตนระบความตองการของตนเอง ประเมนความรควบคไปกบเนอหาสาระทเรยน

สมศกด ภวภาดาวรรธน (2544: 93)กลาววาการประเมนตามสภาพจรงเปนวธการประเมนทออกแบบมาเพอสะทอนใหเหนพฤตกรรมและทกษะทจาเปนของนกเรยนในสถานการณทเปนจรงแหงโลกปจจบนและเปนวธการประเมนทเนนงานทนกเรยนแสดงออกในภาคปฏบต (performance) เนนกระบวนการเรยนร (process) ผลผลต (products) และแฟมสะสมงาน (portfolio) การทจะทาใหนกเรยนบรรลถงความตองการของแตละบคคลไดนน วธการประเมนตามสภาพจรงจะเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการประเมนผล และมสวนรวมในการจดกระบวนการเรยนรของตนเองดวย

สาล รกสทธ (2544 : 113) ใหความหมายวา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการในการลงขอสรปวานกเรยนมความรความสามารถและทกษะในเรองตางๆมากนอยเพยงใด นาพอใจหรอไม โดยใชเรองราว เหตการณ สภาพชวตจรงทนกเรยนประสบอยในชวตประจาวนเปนสงเราใหนกเรยนไดตอบสนอง โดยการแสดงออก กระทา ปฏบต และผลตมากกวาการจาลองสถานการณ โดยมความเชอวาหากใชสภาพเหตการณจรงเปนสงเราใหนกเรยนไดตอบสนอง นกเรยนกจะตอบสนองโดยใชความร ความสามารถ และทกษะทแทจรงออกมาใหเหน

สรพชร เจษฎาวโรจน (2546 : 95) กลาววา การประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนทนอกจากผเรยนจะตองปฏบตพฤตกรรมใหสมบรณตามทผประเมนตองการแลว พฤตกรรมนนจะ ตองเปนพฤตกรรมทสาคญจาเปนตอชวตประจาวนและเปนจรงตามสภาพของชวตในการประเมนผลมวธการใหเลอกมากมายหลายวธครผสอนสามารถเลอกใชไดตามความเหมาะสมและผลทไดจะเปนตวบงชความสามารถทแทจรงของผเรยน

เอกรนทร สมหาศาล ; และสปรารถนา ยกตะนนทน (2546 : 12) กลาววา การประเมนตามสภาพจรงเปนกระบวนการวดผลและสงเกตผลอยางเปนระบบ เปนวธการประเมนผลความ สามารถ ทางดานตางๆ ของผเรยนโดยมงประเมนจากผลงานทปฏบตจรงมากกวาทประเมนจาก

22

ผลการทดสอบดานขอสอบแบบเลอกตอบ และเกณฑการประเมนตามสภาพจรงตองมผลสมพนธกบพฤตกรรมและการปฏบตจรงในชวตประจาวนของผเรยน สรปไดวา การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) หมายถง กระบวนการวดและประเมนผลจากการลงมอปฏบตจรงของผเรยน โดยการประเมนความร ความสามารถ ทกษะปฏบต และผลงานของผเรยนทเกดจากการปฏบตในสภาพจรงในการเรยนการสอนโดยประเมนผลควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนทสอดคลองกบเนอหา กบการปฏบตตามสภาพจรง และเนนการใหขอมลผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ (Information Feedback) เพอใหผเรยนไดพบความกาวหนาของตนเอง 2.2 ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง สมนก นนธจนทร (2540: 75) กลาวถงลกษณะความสาคญของการประเมนผลจากสภาพจรง ดงน

1. การประเมนผลจากสภาพจรง กระทาไดตลอดเวลากบทกสถานการณทงทบาน โรงเรยน และชมชน สงเกตพฤตกรรมตางๆ โดยใชการตดสนใจของมนษยในการใหคะแนน

2. กาหนดปญหาหรองานแบบปลายเปด เพอใหผเรยนเปนผสรางคาตอบเอง คอ ใหผเรยนตอบดวยการแสดงความคดสรางสรรค หรอผลตผลงาน

3. ไมเนนการประเมนผลเฉพาะทกษะพนฐาน แตใหผเรยนผลต สราง หรอทาบางสงทเนนทกษะการคดทซบซอน การพจารณาไตรตรอง การทางาน และการแกปญหา นนคอ เนนการเรยนรเพอแกปญหา

4. เนนสภาพปญหาทสอดคลองกบความเปนจรงในชวตประจาวน เนนการแกปญหาท สะทอนถงชวตจรง

5. ใชขอมลอยางหลากหลายเพอการประเมน นนคอพยายามทจะรจกผเรยนในทกแงทกมม ทกขอมลจงตองไดมาจากหลายๆทาง ซงหมายถงเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลตองมหลากหลายประการดวย

6. เนนการมสวนรวมระหวาง ผเรยน – ผสอน – ผปกครอง 7. ผเรยนมสวนรวมในการตดสนวาจะประเมนเขาตรงไหนเรองอะไรการใหผเรยนมสวนรวม

ในการประเมนผลทาใหผเรยนรจกวางแผนการเรยนรตามความตองการของตนเองวา อยากทาอะไร บาง ซงนาไปสการกาหนดจดประสงคการเรยน วธการเรยน และวางเกณฑการประเมนอนเปนการเรยนและการประเมนทใชผเรยนเปนศนยกลางอยางแทจรง

หนวยศกษานเทศก (2540 :75) ไดกลาวถงลกษณะสาคญของการประเมนผลจากสภาพจรง ไวดงน

1. เปนการประเมนผลจากสภาพจรง กระทาไดตลอดเวลากบทกสถานการณ ทงทบาน โรงเรยนชมชน สงเกตพฤตกรรมตางๆ โดยใชการตดสนใจของมนษยในการใหคะแนน

23

2. กาหนดปญหาหรองานแบบปลายเปดเพอใหผเรยนเปนผสรางคาตอบเอง (รปแบบเกาผเรยนตองเลอกคาตอบจากผทเขยนขอสอบกาหนดไว) กลาวคอใหผเรยนตอบดวยการแสดง สรางสรรค ผลตหรอทางาน

3. ไมเนนการประเมนผลเฉพาะทกษะพนฐานแตใหผเรยนผลต สรางหรอทาบางสงทเนนทกษะการคดทซบซอน การพจารณาไตรตรอง การทางานและการแกปญหา นนคอเนนการเรยนรเพอแกปญหา

4. เนนสภาพปญหาทสอดคลองกบความเปนจรงในชวตประจาวน (โลกแหงความเปนจรง) เนนการแกปญหาทสะทอนถงชวตจรง

5. ใชขอมลอยางหลากหลายเพอการประเมนนนคอความพยายามทจะรจกผเรยนในทกแงทกมม ขอมลจงตองไดมาจากหลายๆ ทาง ซงหมายถงเครองมอทใชเกบขอมลตองมหลากหลายประการดวย

6. เนนการมสวนรวมระหวางผเรยน-ผสอน-ผปกครอง 7. ผเรยนมสวนรวมในการตดสนใจวา จะประเมนเขาตรงไหน เรองอะไร การใหผเรยนม

สวนรวมในการประเมนผลทาใหผเรยนรจกวางแผนการเรยนรตามความตองการของตนเองวาอยากรอยากทาอะไรบางซงนาไปสการกาหนดจดประสงคการเรยน วธการเรยนและวางเกณฑการประเมนผลอนเปนการเรยนและประเมนผลทใชผเรยนเปนศนยกลางอยางแทจรง

วฒนาพร ระงบทกข (2542: 53–54 ) ไดกลาวถงลกษณะสาคญของการประเมนผลจากสภาพจรง ดงน

1. เปนการประเมนทกระทาไปพรอมๆ กบการจดกจกรรมการเรยนการสอนและการเรยนรของผเรยน ซงสามารถทาไดตลอดเวลากบทกสถานการณ ทงทโรงเรยน บาน และชมชน

2. เปนการประเมนทเนนพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนทแสดงออกมาจรง ๆ 3. เนนการพฒนาผเรยนอยางเดนชด และใหความสาคญกบการพฒนาจดเดนของผเรยน 4. เนนการประเมนตนเองของผเรยน 5. ตงอยบนพนฐานของสถานการณทเปนชวตจรง 6. ใชขอมลทหลากหลาย มการเกบขอมลระหวางการปฏบตจรงในทกดาน ทงทโรงเรยน

บาน และชมชนอยางตอเนอง 7. เนนคณภาพของผลงานทผเรยนสรางขนซงเปนผลจากการบรณาการความร

ความสามารถหลายๆ ดานของผเรยน 8. เนนการวดความสามารถในการคดขนสง (ทกษะการคดทซบซอน) เชน การวเคราะห

การสงเคราะห 9. สงเสรมการปฏสมพนธเชงบวก มการชนชมสงเสรมและอานวยความสะดวกในการเรยนร

ของผเรยน และผเรยนเรยนไดอยางมความสข 10. เนนการมสวนรวมระหวางผเรยน คร ผปกครอง

24

สมศกด ภวภาดาวรรธน (2544 : 101 – 104) ไดกลาวถงลกษณะและทกษะทควรประเมนในการประเมนตามสภาพจรงไว ดงน

1. การปฏบตในสภาพจรง (Performance in the field) เปนการประเมนตามสภาพจรงออกแบบขนเพอประเมนการปฏบตในสภาพจรง งานทใหนกเรยนทา ตองเปนงานทสมพนธกบชวตความเปนจรง ทาทายการใชสตปญญาทซบซอน หรอใชความรทอาศยทกษะทางอภปญญา (Meta Cognition Skills) และตองคานงถงความแตกตางระหวางบคคลในดานตางๆ ดงน

1.1 แบบการเรยนรของผเรยน (Learning styles) 1.2 ความถนด (Aptitudes) และความสนใจของผเรยนเพอใชในการพฒนาความสามารถ

และคนหาจดเดนของผเรยน 2. เกณฑทใชในการประเมน (Criteria) เกณฑทใชในการประเมน ตองเปนเกณฑประเมน

แกนแท(Essentials)ของการปฏบตมากกวาเปนเกณฑมาตรฐานทสรางขนจากผหนงผใด โดยเฉพาะเกณฑทเปนแกนแทนเปนเกณฑทเปดเผยและรบรกนอยในโลกของความเปนจรงของทงตวนกเรยนเองและผอนไมใชเกณฑทเปนความลบปกปด การประเมนในสภาพจรงทมการเปดเผยเกณฑไวกอนนนถอวาการเรยนของผเรยนและการสอนของผสอนจะสงเสรมซงกนและกน เมอครและนกเรยนตางรลวงหนาวาการประเมนจะเนนทจดใดเนองจากเกณฑเปนเรองทนามาจากการปฏบต เกณฑจงเปนขอชแนะสาหรบการสอนการเรยนและการประเมนทสะทอนใหเหนเปาหมายและกระบวนการศกษาอยางแจมชดจงใหครอยในบทบาทผฝก(Coach)และนกเรยนอยในบทบาทของผปฏบต (Performance) พรอมกบเปนผประเมนตนเอง (Self – Evaluation)

3. การประเมนตนเอง (Self- Evaluation) การประเมนตนเองมความสาคญมากตอการปฏบตจรง โดยวตถประสงคของการประเมนตามสภาพจรงกคอ

3.1 เพอชวยใหนกเรยนพฒนาความสามารถในการประเมนงานของตน โดยเทยบวดกบมาตรฐานทวไปของสาธารณชน

3.2 เพอปรบปรง ขยบขยาย และเปลยนทศทางการดาเนนงาน 3.3 เพอรเรมในการวดความกาวหนาของตนในแบบตางๆ หรอจดตางๆ 4. การนาเสนอผลงาน คณลกษณะประการหนงของการประเมนตามสภาพจรงนนนกเรยน

มกไดรบการคาดหวงใหเสนอผลงานตอสาธารณชนและเปนการเสนอผลงานดวยปากเปลา กจกรรมการนาเสนอใหเกดการเรยนรทลกซง เนองจากนกเรยนไดสะทอนความรสกของตนวารอะไร และนาเสนอเพอใหผอนสามารถเขาใจได ซงเปนสงททาใหแนใจวานกเรยนไดเรยนรในหวขอนนๆ อยางแทจรง ซงตอบสนองตอเปาประสงคทสาคญหลายประการดงน

4.1 เปนสญญาณบงบอกวา งานของนกเรยนมความสาคญมากพอทจะใหผอนรบรและชนชมได

4.2 เปดโอกาสใหผอน เชน คร เพอนนกเรยน ผปกครอง ไดเรยนร ตรวจสอบปรบปรง และชนชมในความสาเรจดวยอยางตอเนอง

4.3 เปนตวแทนของการบรรลถงเปาหมายในการวดทางการศกษาอยางแทจรง

25

หลกการประเมนตามสภาพจรงจะตองคานงถงนกเรยนและเปาหมาย คอความกาวหนาของนกเรยนซงจะบรรลเปาหมายไดตองอยบนพนฐานชวตจรง และการประเมนการปฏบตจรง ตองมความสมพนธกบการเรยนการสอนซงทกฝายจะตองมสวนรวมในการประเมนซงการประเมนเปนการประเมนทมงเนนจะปรบปรงแกไข และเพอสรปความกาวหนาของนกเรยน

สรพชร เจษฎาวโรจน (2546 : 95) กลาวถงลกษณะสาคญของการวดและประเมนผล ดงน 1. สะทอนภาพพฤตกรรมและทกษะทจาเปนของผเรยนในสถานการณจรง เปนการแสดง

ออกในภาคปฏบต ทกษะกระบวนการเรยนร ผลผลตและแฟมสะสมงาน ผเรยนมสวนรวมในการประเมนผลและการจดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง

2. ใชเทคนคการประเมนผลทหลากหลาย เนองจากการประเมนจากการปฏบตทผเรยนจะ ตอง ลงมอทาจรง แสดงออกใหเหนเปนรปธรรมวา ทาอะไรไดบาง ไมวาจะเปนการประดษฐชนงาน การทดลอง การเขยนรายงาน หรอการทากจกรรมอนๆ ทกอยางควรเปนสงทมความหมายสาหรบผเรยน

3. เนนใหผเรยนแสดงออกดวยการสรางสรรคผลงาน ดงความคดขนสงความคดทซบซอน และการใชทกษะตางๆ ออกมาได เชน ทกษะการแกปญหา

4. ผลสมฤทธทางการเรยนเปนผลมาจากการเรยนการสอนทสอดคลองกบความเปนจรงและสามารถประยกตสงทเรยนรไปใชไดในชวตประจาวน

5. ใชขอมลอยางหลากหลายเพอการประเมนโดยครผสอนควรรจกผเรยนทกแงทกมม คานง ถงความแตกตางระหวางบคคลรบขอมลมาจากหลายๆทาง การกาหนดปญหาหรองานควรเปนแบบปลายเปด เพอใหผเรยนไดสรางคาตอบทหลากหลาย

6. เนนการมสวนรวมในการประเมนระหวางผเรยน คร และผปกครอง การใหผเรยนมสวนรวมในการประเมนผล จะทาใหผเรยนรจกการวางแผน การเรยนรตามความตองการของตนเองวาเขาอยากร อยากทาอะไร (โดยมครเปนผชวยใหคาแนะนา) ซงจะนาไปสการกาหนดจดประสงคการเรยนร และการประเมนผลทเนนผเรยนเปนสาคญ

เฮอรแมนและวนเทอร (Herman and Winter. 1994) ไดกลาวถงการประเมนทางเลอกใหม (Alternative Assessment) ไวดงน

1. การประเมนทางเลอกใหมน ผสอนตองจดโอกาสการเรยนรใหผเรยนไดแสดงออกในภาคปฏบต คดสรางสรรค ผลตผลงาน หรอกระทาบางสงบางอยางทสมพนธกบทเรยน

2. ตองดงหรอกระตนใหผเรยนไดใชระดบการคดขนสงและใชทกษะในการแกปญหา 3. งานหรอภารกจหรอกจกรรมทใหผเรยนทาตองเปนสงทมความหมายสาหรบผเรยน 4. สงทเรยนตองสามารถนาไปประยกตใชในโลกแหงความเปนจรงในชวตประจาวนได 5. ตองใชคนเปนผตดสนการประเมน ไมใชเครองจกรตดสน (People not Machine) 6. ผสอนตองเปลยนบทบาทใหมทงในดานการสอนและการประเมน

26

สรปไดวา การประเมนตามสภาพจรงมลกษณะทสาคญคอใชวธการประเมนกระบวนการคดทมความสลบซบซอน ความสามารถในการปฏบตงานศกยภาพของผเรยน เปนการประเมนความ สามารถของผเรยนเพอวนจฉยผเรยนในสวนทควรจะสงเสรมและสวนทควรจะแกไขปรบปรง เพอใหผเรยนไดพฒนาอยางเตมศกยภาพตามความสามารถความสนใจ และความตองการของแตละบคคล เปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมในการประเมนผลงานของทงตนเองและเพอนรวมหอง เพอสงเสรมใหผเรยนรจกตนเอง สามารถพฒนาตนเองได ขอมลทไดจากการประเมนจะสะทอนใหเหนถง กระบวนการเรยนการสอนและการวางแผนการสอนของผสอนวา สามารถตอบสนองความสามารถ ความสนใจ และความตองการของผเรยนแตละบคคล ความสามารถของผเรยนในการถายโอนการเรยนรไปสชวตจรงไดดวยวธทหลากหลายในสถานการณตางๆ อยางตอเนอง

2.3 เครองมอทใชในการประเมนตามสภาพจรง เอกรนทร สมหาศาล ; และสปรารถนา ยกตะนนทน (2546: 24-26) ไดกลาวถง

เครองมอและวธการประเมนตามสภาพจรง ซงสอดคลองกบ กรมวชาการ (2546: 232-233) เพอใหการวดและประเมนผล ไดสะทอนสภาพทแทจรงของผเรยน ผลการประเมนอาจไดมาจากเครองมอ แหลงขอมลและวธการตางๆ สรป ไดดงน

1. การสงเกต เปนวธการทกระทาไดทกสถานการณและทกสถานท ผสอนอาจกาหนดเครอง มอและเกณฑในการสงเกตหรออาจไมมเครองมอในการสงเกตกได ทงนขนอยกบประเดนทตองการประเมนผเรยนวา มความจาเปนทตองใชเครองมอในการสงเกตระดบความสามารถ หรอพฤตกรรมทแสดงออกมากนอยเพยงใด และวธการสงเกต สามารถใชประเมนผลการเรยนรทงในดานความรความเขาใจ ดานทกษะกระบวนการ ดานคณธรรมจรยธรรม และคานยมทพงประสงคของผเรยน

2. การสมภาษณ เปนวธการประเมนโดยตงคาถามอยางงายๆ ไมซบซอนเกนไป สามารถสมภาษณผเรยนแตละคน ไดทงรปแบบทเปนทางการหรอไมเปนทางการ นยมใชประเมนผลการเรยนรดานความรความเขาใจทสงกวาความรความจา และดานความรสกนกคด ทสะทอนใหเหนถงความเชอ ทศนคต คานยม ทผเรยนยดถอตอสงใดสงหนง รวมทงการเหนคณคาในสาระการเรยนรรายวชาตางๆ เปนตน

3. บนทกจากผเกยวของ เปนวธการเกบรวบรวมขอมลความคดเหนเกยวกบตวผเรยนทงในดานความรความคด ความสามารถพเศษ ความถนด ความสนใจและการแสดงออกของพฤตกรรมลกษณะตางๆ ทงทพงประสงคและไมพงประสงค ซงเปนประโยชนตอการวางแผนการเรยนรและแนวทางพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรตอไป

4. การรายงานตนเอง เปนวธการประเมนดวยการใหผเรยนเขยนบรรยายความรสก หรอพดแสดงความคดเหนออกมาโดยตรง เพอประเมนความรสกนกคด ความเขาใจ ความตองการ

การใชวธการตางๆ และการสรางผลงานของผเรยน จะชวยใหผสอนเขาใจผเรยนแตละคนมากยงขน และสามารถประเมนผลการเรยนรดานความรความเขาใจ ทกษะกระบวนการ รวมทงเจตคตตอการเรยนรสงตางๆ ของผเรยนไดดยงขน

27

5. บนทกของผเรยน เปนการเขยนบนทกการเรยนรหรอการปฏบตงานของนกเรยนอาจเปนงานเดยวหรองานกลมกได รปแบบกาหนดขนเองได แตการบนทกควรระบวนท วธการดาเนนงาน ผลของงาน ปญหาและอปสรรค และแนวทางแกไข เพอใหเหนภาพรวมของการปฏบต

6. แบบทดสอบวดความสามารถทเปนจรง (Authentic Test) เปนวธการสรางขอสอบโดยใชคาถามทเกยวกบการนาความรไปใชในสถานการณตางๆ หรอการสรางความรใหมจากความเขาใจและประสบการณเดม หรอจากสถานการณจาลองทกาหนดขนใหคลายคลงกบสถานการณจรง เพอเลยนแบบสภาพจรงเปนตน เชน ขอสอบวดทกษะการใชภาษา เพอสอสารในสถานการณตางๆ ขอสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในสถานการณทกาหนด เปนตน เพอประเมนผลการเรยนรดานความรความเขาใจการฝกทกษะและกระบวนการนาความรไปประยกตใชใหเกดประโยชน

7. การวดและประเมนผลดานความสามารถ ความสามารถของผเรยนประเมนไดจากการแสดงออกโดยตรงจากการทางานตางๆ เปนสถานการณทกาหนดใหซงเปนของจรงหรอใกลเคยงกบสภาพจรงและเปดโอกาสใหผเรยนไดแกปญหาหรอปฏบตงานไดจรง โดยประเมนจากกระบวนการทางาน กระบวนการคด โดยเฉพาะความคดขนสงและผลงานทได

ลกษณะสาคญของการประเมนความสามารถ คอ กาหนดวตถประสงคของงาน วธการทางาน ผลสาเรจของงาน มคาสงควบคมสถานการณในการปฏบตงาน และมเกณฑการใหคะแนนทชดเจน การประเมนความสามารถทแสดงออกของผเรยนทาไดหลายแนวทางตางๆ กน ขนอยกบสภาพแวดลอม สถานการณ และความสนใจของผเรยน ดงตวอยางตอไปน

1. มอบหมายงานใหทา งานทมอบใหทาตองมความหมายมความสาคญมความสมพนธกบหลกสตร เนอหาวชา และชวตจรงของผเรยน ผเรยนตองใชความรหลายดานในการปฏบตงานทสะทอนใหเหนถงกระบวนการทางาน และการใชความคดอยางลกซง

ตวอยางงานทมอบหมายใหทา เชน - บทความในเรองทกาลงเปนประเดนทนาสนใจและมความสาคญอยในขณะนน เชน พาย

ฝนดาวตก นาจะทวมประเทศไทยจรงหรอ การโคลนนงสงมชวต - รายงานสงทผเรยนสนใจโดยเฉพาะ เชนการศกษาวงจรชวตของแมลงวนทอง การสารวจ

ความหลากหลายของพชในบรเวณโรงเรยน - สงประดษฐทไดจากการทากจกรรมทสนใจ เชน การสรางระบบนเวศจาลองในระบบปด

อปกรณไฟฟาใชควบคมการปดเปดนา ชดอปกรณตรวจสอบสภาพดน เครองรอนทสามารถรอนไดไกลและอยในอากาศไดนาน

2. การกาหนดชนงาน หรออปกรณ หรอสงประดษฐ ใหผเรยนวเคราะหองคประกอบและกระบวนการทางาน และเสนอแนวทางเพอพฒนาใหมประสทธภาพดขน เชน กจกรรมศกษาการเกดกระแสอากาศของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ใหนกเรยนทดลองใชอปกรณแสดงการเกดกระแสอากาศ บนทกผลการทดลอง พรอมกบอภปรายเพอตอบปญหา

28

3. กาหนดตวอยางชนงานให แลวใหผเรยนศกษางานนน และสรางชนงานทมลกษณะของการทางานไดดกวาเดม เชน ประดษฐเครองรอน การทาสไลดถาวรศกษาเนอเยอพช การทากระดาษจากพชในทองถน ฯลฯ

4. สรางสถานการณจาลองทสมพนธกบสงมชวตจรงของผเรยน โดยกาหนดสถานการณแลวใหผเรยนลงมอปฏบตเพอแกปญหา

ตวอยางสถานการณ “นกเรยนเชอหรอไมวานาทะเลไมเปนฟองกบสบ” 1) นกเรยนจะมวธใดบางทจะตรวจสอบวาขอความนเปนจรงหรอเปนเทจ 2) จงเลอกวธทคดวาสามารถทดสอบไดผลดทสด พรอมทงใหเหตผลประกอบ 3) จงลงมอทดสอบดวยวธการทเลอก 4) จงวจารณวาวธทเลอกมาทดสอบแตกตางกนอยางไร การประเมนตามสภาพจรงยงคงใชการทดสอบดวยการเขยนตอบ แตจะลดการทดสอบ

ทวดดานความรความจา โดยจะมงเนนประเมนดานความเขาใจ การนาไปใช กระบวนการทางวทยาศาสตร และการคดขนสง แบบทดสอบในลกษณะนจะตองสรางสถานการณ ซงสวนใหญจะตองสมพนธกบชวตจรงของนกเรยนแลวใหนกเรยนตอบคาถามโดยเขยนตอบลกษณะของคาถามควรนาไปสการวดทสงกวาความรความจา

8. แฟมสะสมผลงาน (portfolio) เปนการจดเกบตวอยางผลงานทมการรวบรวมไวอยางเปนระบบและกระทาอยางตอเนองตลอดชวงชนของหลกสตรหรอโปรแกรมการเรยนเพอใชเปนหลกฐานแสดงใหเหนถงความสามารถของผเรยนในดานความรความเขาใจ และทกษะตางๆ ทผเรยนพฒนาไดสาเรจ รวมทงความถนด ความสนใจ ความพยายาม แรงจงใจ และความกาวหนาทางการเรยนทสามารถนามาประกอบการประเมนผลสมฤทธของผเรยนแตละคนใหมความนาเชอถอมากขน จะเหนไดวา การประเมนตามสภาพจรงควรใชเครองมอทหลากหลาย เพอทจะวดความรความคด ความสามารถของผเรยนทแสดงออกตามสภาพทแทจรง การเลอกใชเครองมอประเมน นอกจากจะตองคานงถงรปแบบและวธการประเมนแลว ยงตองเนนการนาไปใชใหเหมาะสมกบผลการเรยนรทตองการประเมน 2.4 การเปรยบเทยบแนวคดการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2547: 15-19) ไดกลาววาการประเมนตามสภาพจรง เปนการวดประเมนการเรยนรแนวใหมทมความแตกตางกบการวดประเมนการเรยนรแบบเดมและไดชให เหนลกษณะสาคญของการวดประเมนทง 2 ลกษณะทแตกตางกนไดชดเจนยงขน จงนาลกษณะสาคญมาเปรยบเทยบกบการวดประเมนการเรยนรแบบเดม สรปดงตาราง 1

29

ตาราง 1 การเปรยบเทยบแนวคดการวดประเมนการเรยนรแนวใหมกบการประเมนแบบเดม

แนวคดการวดประเมนการเรยนรแบบเดม แนวคดการวดประเมนการเรยนรแนวใหม ผเรยนทกคนโดยพนฐานมความคลายคลงกนและเรยนรโดยวธการเดยวกน ดงนนการเรยนการสอนและการวดประเมนสามารถใชรปแบบมาตรฐานเดยวกนได

ผเรยนแตละคนมลกษณะเฉพาะตน มความถนด ความสนใจทแตกตางกนดงนนการเรยนการสอนและการวดประเมน จงตองสอดคลองเหมาะสมกบแตละบคคลและแตกตางกนไป

คะแนนจากการทดสอบองเกณฑหรอแบบทดสอบองกลมสามารถใชบงชความรและการเรยนรของผเรยนไดถกตองแมนยาทสด

การวดประเมนทางตรงดวยเครองมอการวดประเมนหลากหลายจงจะสามารถวดประเมน ความร คณธรรม และกระบวนการเรยนรของผเรยนไดสมบรณกวาถกตองแมนยากวาและไดภาพพจนของความยตธรรมมากกวา

แบบทดสอบประเภท กา ขด เขยนตอบ เปนวธการทถกตองแมนยาเพยงวธเดยวทใชในการวดประเมนความกาวหนาของผเรยน

การใหผเรยนจดเกบรวบรวมขอมลสารสนเทศจากการวดประเมนและทดสอบทหลากหลาย ไวในพอตฟอลโอของผเรยนจะสะทอนภาพรวมทวไปของผ เรยนไดชดเจนกวา

เครองมอทใชสะทอนภาพความรและการเรยนรไดอยางสมจรง และเปนปรนยตองเปนเครองมอการทดสอบจากภายนอกชนเรยน เชน ขอสอบกลมโรงเรยน หรอขอสอบมาตรฐานอนๆ

การวดประเมนจะเกยวของกบองคประกอบของสงคมดงนนการวดประเมนผเรยนจงตองเกยว ของกบบคคลตางๆ ไดแก คร พอ แม เพอนๆ และตวผเรยนเอง ซงถอวาเปนหลกสาคญทาใหกระบวนการวดประเมนมความถกตองแมนยา

ดาเนนการวดประเมนแยกจากหลกสตรและการเรยนการสอน หรอตองจดทาในเวลา สถานท และวธการเฉพาะสาหรบการวดประเมน

การวดประเมนเปนสวนประกอบทกลมกลนกบหลกสตรดงนนการวดประเมนจงตองจดทาอยางสมาเสมอตลอดหลกสตร และการเรยนการสอนประจาวน

การวดประเมนตองนยามความรทชดเจนวา ผเรยนตองเกดการเรยนรอะไรในโรงเรยน และสามารถตอบขอสอบถกตามเกณฑระดบใด

การวดประเมนสงสาคญ คอ การวดประเมนผลวธการเรยนร วธการคด และวธการทจะเปนผมสตปญญา เปนคนดมคณธรรม ดวยวธการตางๆ ทหลากหลายเทาทจะทาได

การวดประเมนการเรยนรถอวา สงทไมสามารถทดสอบไดอยางเปนปรนยดวยวธการมาตรฐานและรปแบบเดยวกน สงนนจะไมมคณคาในการ

การวดประเมนกระบวนการเรยนร มความสาคญเทาเทยมกบการวดประเมนเนอหาสาระของหลกสตร

30

ตาราง 1 (ตอ)

แนวคดการวดประเมนการเรยนรแบบเดม แนวคดการวดประเมนการเรยนรแนวใหม สอนหรอการเรยนร การวดประเมนการเรยนรคดวา ผเรยนเปนเพยงผรบรทเปนเหมอนภาชนะวางเปลาทรอการเตมใหเตม

การวดประเมนผลการเรยนรคดวา ผเรยนเปนผมความรบผดชอบและสามารถประเมนตนเองได ดงนนผเรยนจงมสวนรวมในการวางแผนและการวดประเมนการเรยนร

การวดประเมนการเรยนรหลกสตรและเปา หมาย ของโรงเรยนถกขบเคลอนโดยการทดสอบ และคะแนนของแบบทดสอบ

การวดประเมนการเรยนรหลกสตรและเปาหมายของโรงเรยนถกขบเคลอนโดยศกยภาพการเรยนรของผเรยน

การวดประเมนความรและความสามารถผเรยนจะจดเปนประเภทผประสบความสาเรจ ความ สามารถปานกลางและผสอบไมผานอยางเชอถอไดโดยใชโคงแจกแจง คะแนนแบบรประฆงควา

การวดประเมนผลการเรยนรเปนการวดประเมนเพอแสดงใหเหนความเจรญงอกงามของความรและความสามารถของผเรยนอยางเชอถอไดโดยใชโคงการแจกแจงคะแนนแบบรปตวเจ

การวดประเมนการเรยนรใชโมเดลพฤตกรรมนยม เพอทาความเขาใจพฒนาการของผเรยน

การวดประเมนการเรยนรใชโมเดลพฒนาการของมนษยเพอความเขาใจพฒนาการของผเรยน

การวดประเมนการเรยนรผเรยนทกคนควรไดรบ การทดสอบชนดเดยวกนใชเครองมอทดสอบชนดเดยวกน ใชเกณฑประเมนเดยวกน สาหรบเปรยบเทยบ ความแตกตางของผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนแตละคน

การวดประเมนการเรยนร ผเรยนแตละคนมขนพฒนาการทตางกน ดงนนการวดประเมนและทดสอบตองเปนแบบเฉพาะของแตละคน และมความเหมาะสมกบพฒนาการ และใหสารสนเทศของวธการทจะนามาสอนผเรยนไดอยางมประสทธภาพและสรางสรรคผเรยนใหมความ สาเรจมากขน

การสรางแบบทดสอบจะเนนประสทธภาพของวธการวดประเมนโดยพจารณาจากความสะดวกและงายในการใหคะแนน รวมคะแนน และในการดาเนนการสอบเปนสาคญ

การสรางแบบประเมนและแบบทดสอบสงสาคญทควรคานง คอผลประโยชนทจะเกดขนกบผเรยน ประสทธภาพของเครองมอไมใชประเดนสาคญถาการวดประเมนนนสามารถตอบสนองตอความตองการของผเรยนและชวยใหผเรยนปรบปรงคณภาพชวต

การวดประเมนเนนการใชเพอบงบอกวา ใครตก เพอเปรยบเทยบระหวางผเรยนและเพอจดลาดบวา ผเรยนจะอยตาแหนงใดของโรงเรยน

การวดประเมนเนนการใชเพอเพมและเสรมกาลงใจในการเรยนรของผเรยน เพอใหเกดความเขาใจทลมลก และเพอขยายความสามารถ

31

ตาราง 1 (ตอ)

แนวคดการวดประเมนการเรยนรแบบเดม แนวคดการวดประเมนการเรยนรแนวใหม ของผเรยนใหถายโยงการเรยนรเรยนรสชวตจรง

นอกระบบโรงเรยน การวดประเมนเนนการเรยนการสอนในเนอหาสาระของหลกสตรและขอมลทตองการ

การวดประเมนการเรยนรเนนทสตปญญา ความสามารถ และกระบวนการเรยนร พฒนาการของทกษะความคด และความเขาใจเกยวกบความสมพนธระหวางเนอหาหลกสตรกบชวตจรงมลกษณะเปนพลวต

การวดประเมนมงเนนการตดสนแขงขน ตวขอสอบวดจงตองเปนความลบ ปกปด เพอความยตธรรม

การวดประเมนมงเนนการพฒนาและปรบปรง ดงนนงาน/กจกรรมทใชประเมน จงเปดเผย ไมเปนความลบ

การวดประเมนเนนความสาเรจ และความกาวหนาทางวชาการ ควรใชเครองมอและเกณฑแบบเกาทกาหนดไวลวงหนา และเปนมาตรฐาน

การวดประเมนเนน ความกาวหนาทางวชาการ ควรใชการวดประเมนดวยการนาการปฏบตองวจยและเปนปจจบน เขามาผสมกบองคประกอบทางจตวทยาและดานความคด และความแตกตาง ความตองการของแตละบคคล

การวดประเมนการเรยนรถอวา การเรยนรเปนเรองความรอบรหรอ ความเขาใจเกยวกบสาร สนเทศ ขอเทจจรงทเปนปรนยทหลากหลาย เชนวน เดอน ป กระบวนการ สตร ภาพ เปนตน

การวดประเมนการเรยนร ถอวาการเรยนรเปนเรองของดลยพนจของบคคล ทจะรบรเขาใจตนเองและโลกภายนอกซงมการปรบเปลยน ขยาย สงสย เจาะลก และเสรมตอ

การวดประเมนถอวา การสอนทประสบความสาเรจ คอการเตรยมผเรยนเพอใหบรรลผลสาเรจตามแบบทดสอบทหลากหลายทใชประเมนความรในวชาการตางๆ

การวดประเมนถอวา การสอนทประสบผลสาเรจคอ การตระเตรยมผเรยนเพอมชวตทมประสทธภาพตลอดชวงชวต ดงนนจะเนน การวดประเมนเพอ “การเรยนการสอนมการถายโยง”การเรยนรไปสชวตนอกหองเรยนเขาสชวตประจาวน

คณลกษณะสาคญของการเรยนรแนวใหม คอ ผเรยนเปนผสรางคาตอบดวยตนเอง เนน

ความสอดคลองกบโลกของความจรง เนนความรทสามารถนาไปใชประโยชนได ใชแหลงขอมลทหลากหลาย ยดจดประสงค และองเกณฑ ยดความเชอถอได ใชวธการหลากหลาย มโครงสรางหลายมต มลกษณะบรณาการและผสมผสานทกษะและความรทละเอยดครอบคลม ใชคะแนนการ

32

วดประเมนแบบหลายมต คะแนนทสรปผลรวมเปนตวแทนของคะแนนเพยงคาเดยวจะมความหมายนอยกวา และมคณคาในการวนจฉยไดนอยกวาคะแนนทมาจากสวนยอยๆ หลายๆ ดาน

การวดประเมนการเรยนรตามสภาพจรง ตองอาศยหลกการวดประเมนทด คอ มความคดทชดเจนและสอสารเขาใจ เปนการวดประเมนในระดบชนเรยน ผใชผลการวดประเมนทสาคญทสดคอผเรยน มจดมงหมายการเรยนรทชดเจนและเหมาะสม ถอวาการวดประเมนเปนกระบวนการเรยนการสอนอยางหนง มความเขาใจความรสกสวนบคคล และมคณภาพสงกวา กลาวคอ มจดมงหมายของการวดประเมนชดเจน วธการวดประเมนเหมาะสม สมตวอยางการปฏบตไดด การวดประเมนตองแมนยา ปลอดจากความลาเอยงและสงบดเบอน

3. ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร 3.1 เปาหมายของการเรยนการสอนวทยาศาสตร เปาหมายของการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานในสถานศกษา มเปาหมายทสาคญ ดงน (สสวท. 2546 : 5-14) 1. เพอใหเขาใจหลกการ ทฤษฎทเปนพนฐานในวทยาศาสตร 2. เพอใหเขาใจขอบเขต ธรรมชาต และขอจากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหมทกษะทสาคญในการศกษาคนควา และคดคนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการความสามารถในการแกปญหาและการจดการ ทกษะในการสอสารและความสามารถในการตดสนใจ 5. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษยและสภาพแวดลอม ในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน 6. เพอนาความรความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและการดารงชวต 7. เพอใหเปนคนมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค เปาหมายสาคญทตองการวดผลประเมนผล จาแนกได 3 ดาน ดงน 1. ดานความรความคด หมายถง ความรอบรในหลกการ ทฤษฎ ขอเทจจรง เนอหา หรอแนวคดหลก 2. กระบวนการเรยนรความสามารถดานกระบวนการเรยนรประกอบดวยทกษะกระบวนการ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ การประยกตความร การลงมอปฏบตจรงทแสดงออกถงทกษะ เชาวนปญญา 3. เจตคต เจตคตทางวทยาศาสตรเปนคณลกษณะ หรอลกษณะนสยของผเรยน ทเกดขนจากการศกษาหาความรหรอการเรยนรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

33

3.2 คณภาพผเรยน เพอใหการศกษาวทยาศาสตรบรรลตามเปาหมายและวสยทศน จงไดกาหนดคณภาพของผเรยนวทยาศาสตร เมอจบชวงชนท 3 (ชนมธยมศกษาปท 1-3 ) ผเรยนทเรยนจบชวงชนท 3 ควรมความร ความคด ทกษะกระบวนการ และจตวทยาศาสตร ดงน 1. เขาใจลกษณะและองคประกอบทสาคญของสงมชวต ความสมพนธของการทางานของระบบตางๆ การถายทอดทางพนธกรรม การอยรวมกนของสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวต ในสงแวดลอม 2. เขาใจสมบตและองคประกอบของสารละลาย สารบรสทธ การเปลยนแปลงของสารในรปแบบของการเปลยนสถานะ การเกดสารละลาย และการเกดปฏกรยาเคม 3. เขาใจแรงเสยดทาน โมเมนตของแรง การเคลอนทแบบตางๆ ในชวตประจาวน กฎการอนรกษพลงงาน การถายโอนพลงงาน สมดลความรอน การสะทอน การหกเหและความเขมของแสง 4. เขาใจความสมพนธระหวางปรมาณทางไฟฟา หลกการตอวงจรไฟฟาในบาน พลงงานไฟฟา และหลกการเบองตนของวงจรอเลกทรอนกส 5. เขาใจกระบวนการเปลยนแปลงของเปลอกโลก แหลงทรพยากรธรณ ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของบรรยากาศปฏสมพนธภายในระบบสรยะและผลทมตอสงตางๆบนโลก ความสาคญของเทคโนโลยอวกาศ 6. เขาใจความสมพนธระหวางวทยาศาสตรกบเทคโนโลย การพฒนาและผลของการพฒนา เทคโนโลยตอคณภาพชวตและสงแวดลอม 7. ตงคาถามทมการกาหนดและควบคมตวแปร คดคาดคะเนคาตอบหลายแนวทาง วางแผน และลงมอสารวจตรวจสอบ วเคราะหและประเมนความสอดคลองของขอมล และสรางองคความร 8. สอสารความคด ความร จากผลการสารวจตรวจสอบโดยการพด เขยน จดแสดงหรอใชเทคโนโลยสารสนเทศ 9. ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการดารงชวต การศกษาหา ความรเพมเตม ทาโครงงานหรอสรางชนงานตามความสนใจ 10. แสดงถงความสนใจ มงมน รบผดชอบ รอบคอบ และซอสตยในการสบเสาะหาความรโดยใชเครองมอและวธการทใหไดผลถกตองเชอถอได 11. ตระหนกในคณคาของความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยทใชในชวตประจาวน และการประกอบอาชพ แสดงความชนชม ยกยองและเคารพสทธในผลงานของผคดคน 12. แสดงถงความซาบซง หวงใย มพฤตกรรมเกยวกบการใชและรกษาทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางรคณคา มสวนรวมในการพทกษ ดแลทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมในทองถน 13. ทางานรวมกบผอนอยางสรางสรรค แสดงความคดเหนของตนเองและยอมรบฟงความคดเหนของผอน

34

เนองจากการแสวงหาความรทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการคดการกระทาอยางมระบบ ในการคนควาหาขอเทจจรงตางๆ จากวตถ เหตการณ และปรากฏการณธรรมชาตทอยรอบตว ดงนน จงมความจาเปนทผเรยนจะตองไดรบการพฒนาความสามารถในการสบเสาะหาความร โดยผานการปฏบตและฝกฝนความคดอยางมระบบจนเกดเปนความคลองแคลวในการวดผลสมฤทธควรจะวดทงดานความรความคด ทกษะการปฏบตและเจตคตของผเรยนดวย 3.3 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 3.3.1 ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ไดมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไว ดงน วรรณทพา รอดแรงคา ; และพมพนธ เดชะคปต (2532: 5) ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร (science process skills) เปนกระบวนการทางสตปญญา (intellectual skills) ทนกวทยาศาสตรและผทนาวธการทางวทยาศาสตรมาแกปญหา ใชในการศกษาคนควาสบเสาะหาความรและแกปญหาตางๆ ภพ เลาหไพบลย (2542: 14) ใหความหมายไววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทเปนพฤตกรรมทเกดขนจากการปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบ

อเนก ประดษฐพงษ (2545: 34) กลาววา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการทางสตปญญาทเกดขนจากการปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบ จนเกดความคลองแคลวสามารถใชในการสบเสาะหาความรและแกปญหาตางๆ ได

ดงทกลาวมาอาจสรปไดวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนกระบวนการทางสตปญญาใชในการศกษาคนควาสบเสาะหาความรและแกปญหาตางๆ อยางเปนระบบ 3.3.2 ระดบขนของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สมาคมอเมรกาเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร หรอ AAAS(American Association for the Advancement of Science. 1970: 33-176) โดยมคณะกรรมการสาขาวทยาศาสตรเปนผพฒนา โปรแกรมวทยาศาสตรมชอวาวทยาศาสตรกบการใชกระบวน(Science– A process for approach) สาหรบการสอนวทยาศาสตร โดยเนนการใชกระบวนการทางวทยาศาสตรแกนกเรยน ตงแตระดบปฐมวยถงระดบอดมศกษาจนกระทงปค.ศ.1970 ทางสมาคมไดตพมพคมอทมชอวาวทยาศาสตรกบการใชกระบวนการ เนนคาอธบายสาหรบคร (Science – A process approach , Commentary for teacher) ซงไดกาหนดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ไว 2 ขน จานวนทงหมด 13 ทกษะ ดงน 1. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน (Basic Science Process Skills) ไดแก ทกษะท 1 การสงเกต (Observing) ทกษะท 2 การวด (Measuring) ทกษะท 3 การคานวณ (Using Number) ทกษะท 4 การจาแนกประเภท (Classifying) ทกษะท 5 การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา

35

(Using Space Time Relationships) ทกษะท 6 การจดกระทาและสอความหมายขอมล (Organizing Data and Communication) ทกษะท 7 การลงความเหนขอมล (Inferring) ทกษะท 8 การพยากรณ (Prediction) 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการ (Integrated Science Process Skills) ทกษะท 1 การตงสมมตฐาน (Furmulation Hypotheses) ทกษะท 2 การกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining Operationally) ทกษะท 3 การกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and Controlling Variables) ทกษะท 4 การทดลอง (Experimenting) ทกษะท 5 การตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting Dataand Conclusion) 1. การสงเกต (Observing) การสงเกต (Observing) หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง หรอหลายอยางรวมกน ไดแก ห ตา จมก ลน และผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ โดยมวตถประสงคทจะหาขอมล ซงเปนรายละเอยดของสงนนๆ โดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกตอาจแบงไดเปน 3 ระดบ คอ ขอมลเกยวกบลกษณะและสมบต เชน ส กลน รส ฯลฯ ขอมลเชงปรมาณ เชน ความกวาง ความยาว ฯลฯ ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง เชน ขนาดลดลง ฯลฯ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ 1.1 ชบงและบรรยายสมบตของวตถไดโดยการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง 1.2 บรรยายสมบตเชงปรมาณของวตถไดโดยการประมาณและบรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตได 2. การวด (Measuring) การวด (Measuring) หมายถง ความสามารถในการใชเครองมอทาการวดหาปรมาณของสงตางๆ ไดอยางถกตอง ความสามารถในการเลอกใชเครองมอไดอยางเหมาะสมกบสงทจะวด และความสามารถในการอานคาทไดจากการวดไดอยางถกตองรวดเรว และใกลเคยงความเปนจรงพรอมทงมหนวยกากบเสมอ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ 2.1 เลอกเครองมอไดเหมาะสมกบสงทจะวด 2.2 บอกเหตผลในการเลอกเครองมอวดได 2.3 บอกวธวดและใชเครองมอไดถกตอง 2.4 ทาการวดความกวาง ความยาว ความสง อณหภม ปรมาตร นาหนก และสงอนๆ ไดอยางถกตอง 2.5 ระบหนวยของตวเลขทไดจากการวดไดถกตอง 3. การคานวณ (Using Number)

36

การคานวณ (Using Number) หมายถงการนาจานวนทไดจากการสงเกตเชงปรมาณการวด การทดลองและแหลงอนๆ มาจดกระทาใหเกดคาใหม เชน การบวก ลบ คณ และหาร คาเฉลย ยกกาลง อนๆ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ 3.1 นบจานวนสงของไดถกตอง 3.2 ใชตาแหนงเลขแสดงทนบได 3.3 ตดสนใจวาสงของในแตละกลมมจานวนเทากนหรอตางกน 3.4 บอกวธการหาคาเฉลยได 3.5 แสดงวธหาคาเฉลยได 4. การจาแนกประเภท (Classifying) การจาแนกประเภท (Classifying) หมายถง การแบงพวกหรอเรยงลาดบวตถหรอสงทอยในประสบการณ โดยมเกณฑ ซงเกณฑดงกลาว อาจใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงกได ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะน คอ 4.1 การแบงพวกของสงตางๆ จากเกณฑทผอนกาหนด 4.2 สามารถเรยงลาดบสงของดวยเกณฑของตนเองได 4.3 บอกไดวาผอนแบงพวกของสงนนโดยใชอะไรเปนเกณฑ 5. การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา (Using Space Time Relationships) การหาความสมพนธระหวางสเปสกบเวลา (Using Space Time Relationships) หมายถงความสมพนธระหวางสเปสกบเวลาไดแก ความสมพนธระหวางการเปลยนตาแหนงทอยของวตถกบเวลา หรอความสมพนธระหวางสเปสของวตถกบเวลาทเปลยนแปลงได ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ 5.1 ชบงรป 2 มต และวตถ 3 มต ทกาหนดใหได 5.2 วาดรป 2 มต จากวตถ หรอรป 3 มต ทกาหนดใหได 5.3 บอกชอรปทรงทางเลขาคณต 5.4 บอกความสมพนธระหวาง 2 มต กบ 3 มตได 5.5 บอกตาแหนงหรอทศของวตถได 5.6 บอกไดวาวตถหนงอยในตาแหนงหรอทศทางของอกวตถหนงได 5.7 บอกความสมพนธของสงทอยหนากระจก และภาพทปรากฏในกระจกวาเปนซายหรอขวาของกนและกนได 5.8 บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงตาแหนงทอยของวตถกบเวลาได 5.9 บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงขนาดหรอปรมาณของสงตางๆกบเวลาได 6. การจดกระทาและสอความหมายขอมล (Organizing Data and Communication) การจดกระทาและสอความหมายขอมล (Organizing Data and Communication) หมายถง การนาขอมลทไดจากการสงเกต การวด การทดลองและแหลงอนๆ มาจดกระทาเสยใหมโดยการหา

37

คาความถ เรยงลาดบจด แยกประเภท หรอคานวณหาคาใหมเพอใหผอนเขาใจความหมายของขอมลชดนนดขน โดยจะเสนอในรปแบบของตาราง แผนภม แผนภาพ กราฟ แผนวงจร เขยน และบรรยาย เปนตน ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ 6.1 เลอกรปแบบทใชในการเสนอขอมลไดเหมาะสม 6.2 บอกเหตผลในการเลอกรปแบบทใชในการเสนอขอมลได 6.3 ออกแบบการเสนอขอมลตามรปแบบทเลอกไวได 6.4 เปลยนแปลงขอมลใหอยในรปแบบใหมทเขาใจดขนได 6.5 บรรยายลกษณะของสงใดสงหนงดวยขอความทเหมาะสมกะทดรดจนสอความหมายใหผอนเขาใจ 6.6 บรรยายหรอวางแผนผงแสดงตาแหนงของสภาพทตนสอความหมายใหผอนเขาใจได

7. การลงความเหนขอมล (Inferring) การลงความเหนขอมล (Inferring)หมายถงความสามารถในการอธบายขอมลทมอยนนอยาง

มเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ขอมลอาจไดมาจากการสงเกต การวดหรอการทดลองคาอธบายนนเปนสงทไดจากความรหรอประสบการณเดมของผสงเกตทพยายามโยงบาง สวนของความร หรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทตนเองมอย ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอมความสามารถในการอธบายหรอสรป โดยเพมความคดเหนใหกบขอมลทไดมาจากการสงเกตโดยใชความรหรอประสบการณเดมมาชวย

8. การพยากรณ (Prediction) การพยากรณ (Prediction) หมายถง การสรปคาตอบลวงหนากอนการทดลองโดยอาศย

ปรากฏการณทเกดขนซาๆ หลกการ กฎ หรอทฤษฎทมอยแลวในเรองนนๆ มาชวยในการสรป การพยากรณขอมลเกยวกบตวเลขไดแกขอมลทเปนตารางหรอกราฟทาได 2 แบบ คอการพยากรณภายในขอบเขตของขอมลทมอยกบการพยากรณภายนอกขอบเขตของขอมลทมอย เชน การทานายผลขอมลเชงปรมาณ เปนตน

9. การตงสมมตฐาน (Furmulation Hypotheses) การตงสมมตฐาน (Furmulation Hypotheses) หมายถง การคาดคะเนคาตอบของปญหาท

อาจเปนไปไดโดยการอาศย การสงเกต ความร และประสบการณเดมทเปนพนฐาน คาตอบทคดลวงหนานเปนสงทยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎมากอน สมมตฐานทดจะตองสมพนธกบปญหาและแนวทางในการพสจนสาหรบปญหาหนงทควรมสมมตฐานหลายๆอนสมมตฐานทตงไวอาจถกหรอผดกได ซงจะทราบภายหลงการทดลองหาคาตอบ เพอสนบสนนหรอคดคานสมมตฐานทตงไวความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอสามารถหาคาตอบลวงหนากอนการทดลองไดโดยอาศยหลกการสงเกต ความรและประสบการณเดม

10. การกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining Operationally) การกาหนดนยามเชงปฏบตการ (Defining Operationally) หมายถงการกาหนดความหมาย

และขอบเขตของคาตางๆ ทอยในสมมตฐานทตองการทดลอง ใหเขาใจตรงกน สามารถสงเกตและ

38

วดไดโดยใหคาอธบายเกยวกบการทดลองและบอกวธวดตวแปรทเกยวกบการทดลองนน คานยามเชงปฏบตการ เปนความหมายของคาศพทเฉพาะ เปนภาษางายๆ ชดเจนไมกากวม ระบสงทสงเกตไดและระบการกระทาซงอาจเปนการวด การทดสอบ การทดลองไดดวยความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลวคอสามารถกาหนดความหมายและขอบเขตของคาหรอตวแปรตางๆ ใหสงเกตและวดได

11. การกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and Controlling Variables) การกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and Controlling Variables) หมายถง การบงช

ตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองการควบคมในการทดลองหนงๆ ตวแปรตนหรออสระ (Independent Variable) คอ สงทเปนสาเหตททาใหเกดผลตางๆ หรอ

สงทเราตองการศกษา ทดลองดวา เปนสาเหตทกอใหเกดผลเชนนนจรงหรอไม ตวแปรตาม (Dependent Variable) คอ สงทมผลอนตอเนองมาจากตวแปรตนเมอตวแปร

ตนหรอสงทเปนสาเหตเปลยนไป ตวแปรตามหรอสงทเปนผลกจะเปลยนไปดวย ตวแปรควบคม (Controlled Variable) คอ สงอนๆ ทนอกเหนอจากตวแปรตนทจะมผลตอ

การทดลองซงจะตองทาการควบคมใหเหมอนกนมฉะนนแลวอาจจะทาใหผลการทดลองนนคลาดเคลอนได ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ ชบงและกาหนดตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมได

12. การทดลอง (Experimenting) การทดลอง (Experimenting) หมายถง กระบวนการปฏบตเพอหาคาตอบหรอตรวจสอบ

สมมตฐานทตงไววาถกตองหรอไม ในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอน คอ 12.1 การออกแบบการทดลอง หมายถง การวางแผนการทดลองกอนจะลงมอปฏบตจรง ในการเลอกอปกรณเครองมอ เครองใช และสารเคมทใชในการทดลองพรอมทงบอกวธการทดลอง 12.2 การปฏบตการทดลอง หมายถง การลงมอปฏบตจรง ใชเครองมอและอปกรณไดอยางถกตองเหมาะสม 12.3 การบนทกผลการทดลอง หมายถง การจดบนทกขอมลทไดจากการทดลองนน ซงอาจเปนผลจากการสงเกต การวด และอนๆ ไดอยางคลองแคลวและถกตอง ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะแลว คอ กาหนดวธทดลองไดอยางถกตอง เหมาะสม โดยคานงถงตวแปรตน ตวแปรตามและตวแปรควบคมได โดยระบอปกรณและ/หรอสารเคมซงจะตองใชในการทดลองได อกทงตองปฏบตการทดลองและใชอปกรณไดอยางถกตองเหมาะสม ตลอดจนบนทกผลการทดลองไดโดยคลองแคลวและถกตอง

13. การตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting Data and Conclusion) การตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting Data and Conclusion) หมายถง การมซงความสามารถในการบอกความหมาย หรอการบรรยายลกษณะ และคณสมบตของขอมลทมอย ซงอาจอยในรปของตาราง กราฟ แผนภมหรอรปภาพตางๆ รวมทงความสามารถในการบอกความ หมายขอมลเชงสถตดวย และสามารถลงขอสรปโดยเอาความหมายของขอมลทไดทงหมด สรปให

39

เหนความสมพนธของขอมลทเกยวของกบตวแปรทตองศกษาภายในขอบเขตของการทดลองนนๆ ความสามารถทแสดงวาเกดทกษะ คอ 13.1 แปลความหมายหรอบรรยายลกษณะสมบตของขอมลทมอยได 13.2 บอกความสมพนธของขอมลทมอยได จากแนวคดและเอกสารดงกลาว จะเหนไดวาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทเปนเครองมอหรอวธการแกปญหาและคนควาขอมลความรใหมๆซงไมเฉพาะแตทางวทยาศาสตรเทานน แตยงสามารถนามาใชแกไขปญหาดานอนๆ ในชวตประจาวนไดอกดวย 4. การมสวนรวมในการเรยน 4.1 ลกษณะของการมสวนรวมในการเรยน สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 20-30) ไดกลาวถง กระบวนการเรยนรทผเรยนสาคญทสด การเรยนรเกดขนไดทกท ทกเวลา เกดขนไดในหลายระดบทงในตวผเรยน ในหองเรยนและนอกเหนอไปจากหองเรยนททกฝายมสวนรวม ระดบหองเรยน เปนกระบวนการเรยนรทผเรยน 1. ไดคดเอง ทาเอง ปฏบตเอง และสรางความรดวยตนเองในเรองทสอดคลองกบการดารง ชวต จากแหลงการเรยนรทหลากหลาย 2. มสวนรวมในการกาหนดจดมงหมาย กจกรรม และวธการเรยนร สามารถเรยนรรวมกบผอนไดอยางมความสข 3. มสวนรวมในการประเมนผลการพฒนาการเรยนร ระดบนอกเหนอหองเรยน เปนกระบวนการเรยนรทเปดโอกาสใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการวางแผนการเรยนการสอน โดยคานงถงศกยภาพและความตองการของผเรยน ใหผเรยนมโอกาสไดเรยนรทหลากหลายทสอดคลองกบการดารงชวตในครอบครว ชมชน และทองถน รวมทง เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนทกขนตอนและไดพฒนาตวบงชการเรยนของผเรยนจากกระบวนการเรยนรทผเรยนสาคญทสด ดงน 1. ผเรยนมประสบการณตรงสมพนธกบธรรมชาตและสงแวดลอม 2. ผเรยนฝกปฏบตจนคนพบความถนดและวธการของตนเอง 3. ผเรยนทากจกรรมแลกเปลยนเรยนรจากกลม 4. ผเรยนฝกคดอยางหลากหลาย และสรางสรรคจนตนาการตลอดจนไดแสดงออกอยาง ชดเจนและมเหตผล 5. ผเรยนไดรบการเสรมแรงใหคนหาคาตอบ แกปญหาทงดวยตนเองและรวมดวยชวยกน 6. ผเรยนไดฝกคน รวบรวมขอมลและสรางสรรคความรดวยตนเอง 7. ผเรยนเลอกทากจกรรมตามความสามารถ ความถนด และความสนใจของตนเอง 8. ผเรยนฝกตนเองใหมวนยและรบผดชอบในการทางาน

40

9. ผเรยนฝกประเมน ปรบปรงตนเอง และยอมรบผอน สนใจใฝหาความรอยางตอเนอง กรมวชาการ (2544: 9) ไดกลาววาการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ บทบาทของผเรยนคอ มสวนรวมในกจกรรมการเรยนรโดยการศกษาคนควา คดวเคราะห ลงมอปฏบต และสรปองคความรดวยตนเอง การมสวนรวม 4 ดาน ดงน 1. การมสวนรวมทางดานรางกาย ไดแกลงมอกระทากจกรรมการเรยนรรวมกนรวมกจกรรม ซงตองอาศยการแสดงออกทางกาย วาจา กบผอน เพอใหเกดการเรยนรรวมกน 2. การมสวนรวมทางจตใจ ไดแก การมสวนรวมทางความรสก และอารมณ ในสงทกระทาความรสกทจะนาไปสการรบรแนวคด และการรบรทางดานเนอหา 3. การมสวนรวมทางปญญาหรอสมอง ไดแก การทผเรยนรวมกนสรางแนวความคดรวมกน คนหาสงทตองการเรยนรรวมกน 4. การมสวนรวมทางสงคม ไดแก การทผเรยนสรางความสมพนธกบกลมจนเกดความ สมพนธทางบวก ดวยการชวยเหลอกน และการเปนผนา ผตาม พมพนธ เดชะคปต (2544: 8) กลาววาการมสวนรวมในการเรยน (Participation) คอ มสวนรวมทงดานปญญา กาย อารมณ และสงคม รวมทงใหผเรยนมปฏสมพนธ (Interaction) ทงสงมชวตและปฏสมพนธกบสงไมมชวต เชน หนงสอ สถานทตางๆ คอมพวเตอร เปนตน สสวท (2546 : 149) การมสวนรวมในการเรยนร เปนการใหผเรยนไดเรยนรรวมกนดวยการ ลงมอปฏบตจรง ปฏสมพนธในกลม สอสารสงทเรยนร การนาความรไปใชบรณาการหรอเชอมโยงความร ขยายความร ปรบปรงและเปลยนแปลงการแกปญหาตามสถานการณ การมสวนรวมของผเรยนมหลายระดบ ประกอบดวย การมสวนรวมโดยการทางานตามคาสง การเขารวมสงเกตการณ การใหความคดเหน หรอเปนผรเรมสรางสรรคและตดสนใจ อาภรณ ใจเทยง (2546 : 19) กลาววา ผเรยนจะเกดการเรยนรไดด ถาเขามสวนรวมในกจกรรมการเรยนรอยางแทจรง (Active Participation) และไดใชประสาทสมผสหลายดานรวมกน สรปไดวา การมสวนรวมในการเรยน (Scientific Mind) หมายถง การแสดงออกถงการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนในทางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม ใหผเรยนไดปฏบตลงมอกระทาดวยตนเอง 4.2 การมสวนรวมในการเรยนกบเจตคตตอวทยาศาสตร ทว ทอแกวและอบรม สนภบาล (2517 : 57) กลาววา การใหนกเรยนไดมโอกาสหรอมสวนรวมในการเรยนการสอน เปนสวนหนงของการสรางเจตคตทดแกเดก คณะอนกรรมการพฒนาหลกสตรและผลตอปกรณการสอนวทยาศาสตร (2525 : 54-58) ไดกลาวถง การพฒนาเจตคตทดตอวทยาศาสตรใหเกดขนในตวผเรยนสามารถทาไดดงน 1. เปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกประสบการณเพอการเรยนรอยางเตมทโดยเนนวธการเรยนรจากการทดลอง ใหนกเรยนมโอกาสใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

41

2. มอบหมายใหทากจกรรมการเรยนวทยาศาสตร โดยเฉพาะการทดลอง ทกกลมควรไดทางานเปนกลม เพอการทางานรวมกบผอน ฟงความคดเหนของผอน ฝกความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย และขณะทนกเรยนทาการทดลองครตองดแลหรอใหความชวยเหลอบางอยางซงจะไดสงเกตพฤตกรรมนกเรยนไปดวย 3. ใชคาถามหรอสรางสถานการณ เปนการชวยกระตนใหนกเรยนสามารถสรางเจตคตทางวทยาศาสตรไดด 4. ในขณะทาการทดลองควรนาหลกจตวทยาการศกษามาใชในรปตางๆ เพอใหนกเรยนมประสบการณหลายๆ อยาง ไดแก กจกรรมทมการเคลอนไหว สถานการณใหม การใหความเอาใจใสของคร 5. นาตวอยางทเกดขนในชวตประจาวน ซงเปนปญหาทางสงคมแลวใหนกเรยนชวยกนคดเพอแกปญหาดงกลาว

สสวท. (2546 : 149) กลาววา เจตคตตอวทยาศาสตร เปนความรสกของบคคลตอวทยาศาสตรซงเปนผลจากการเรยนรวทยาศาสตรโดยผานกจกรรมทหลากลาย ความตงใจเรยนและเขารวมกจกรรมวทยาศาสตร การเลอกใชวธทางวทยาศาสตรในการคดและปฏบต อกทงการมสวนรวมของผเรยนทาใหผเรยนพบความสามารถของตนเอง เกดความเชอมนและเหนคณคาของตนเองนาไปสการพฒนาทงดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา สงเสรมใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ

สรปไดวา การมสวนรวมในการเรยน เปนสวนหนงททาใหผเรยนเกดเจตคตตอวทยาศาสตร ซงเกดจากการลงมอปฏบตของผเรยนในการทากจกรรมตางๆ ในการเรยนการสอน รวมทงการมปฏสมพนธกบคร และเพอน 4.3 แนวทางการสงเสรมการมสวนรวมในการเรยน เพอชวยใหครมแนวทางในการออกแบบกจกรรมการเรยนรทจะชวยใหผเรยนมสวนรวมในการ เรยนอยางผกพนจนกระทงเกดการเรยนรตามวตถประสงค ทศนา แขมมณ (2542 : 3-4 ) ไดเสนอแนวคดทสามารถใชเปนแนวทางในการออกแบบกจกรรมการเรยนรทมคณภาพ ดงน 1. กจกรรมการเรยนรทด ควรชวยใหผเรยนไดมสวนรวมทางดานรางกาย (physical partici pation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผเรยนไดมโอกาสเคลอนไหวรางกาย เพอชวยใหประสาท การรบรของผเรยนตนตวพรอมทจะรบขอมลและการเรยนรตางๆ ทจะเกดขนการรบรเปนปจจยสาคญในการเรยนร หากผเรยนไมมความพรอมในการรบรแมจะมการใหความรทดๆ ผเรยนกไมสามารถรบได ซงจะเหนจากเหตการณทพบเสมอๆ คอ หากผเรยนตองนงนานๆ ไมชาผเรยนอาจหลบ หรอคดไปเรองอนๆ ได การเคลอนไหวทางกายมสวนชวยใหประสาทการรบร ตนตวพรอมทจะรบและเรยนรสงตางๆ ไดด ดงนนกจกรรมทจดใหผเรยน จงควรเปนกจกรรมทชวยใหผเรยนไดเคลอนไหวในลกษณะใดลกษณะหนงเปนระยะๆ ตามความเหมาะสมกบวยและระดบความสนใจของผเรยน

42

2. กจกรรมการเรยนรทดควรชวยใหผเรยนไดมสวนรวมทางสตปญญา (intellectual partici pation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผเรยนเกดการเคลอนไหวทางสตปญญาหรอเปนกจกรรมททาทายความคดของผเรยน สามารถกระตนสมองของผเรยน เกดการเคลอนไหวชวยใหผเรยนเกดความจดจอในการคด สนกทจะคด ซงกจกรรมจะมลกษณะดงกลาวได กจะตองมเรองใหผเรยนคดโดยเรองนนจะตองไมงายและไมยากเกนไปสาหรบผเรยน เพราะถางายเกนไปผเรยนกไมจาเปนตองใชความ คดแตถายากเกนไป ผเรยนกเกดความทอถอยทจะคด ดงนนครจะตองหาประเดนการคดทเหมาะสมกบวยและความสามารถของผเรยนเพอกระตนใหผเรยนใชความคดหรอลงมอทาสงใดสงหนง 3. กจกรรมการเรยนรทดควรชวยใหผเรยนไดมสวนรวมทางสงคม (social participation) คอ เปนกจกรรมทชวยใหผเรยนมปฏสมพนธทางสงคมกบบคลหรอสงแวดลอมรอบตว เนองจากมนษยเปนสตวสงคมทอาศยอยรวมกนเปนหมคณะ มนษยโดยทวไปจะตองเรยนรทจะปรบตวเขากบผอนและสภาพแวดลอมตางๆ การเปดโอกาสใหผเรยนมปฏสมพนธกบผอนจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรทางดานสงคม ซงจะสงผลถงการเรยนรดานอนๆ ดวยดงนนกจกรรมการเรยนรทดจงควรเปนกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรจากสงแวดลอมรอบตวดวย 4. กจกรรมการเรยนรทดควรชวยใหผเรยนไดมสวนรวมทางอารมณ (emotional participa tion) คอ เปนกจกรรมทสงผลตออารมณความรสกของผเรยน ซงจะชวยใหการเรยนรนนเกดความ หมายตอตนเอง กจกรรมทสงผลตอความรสกของผเรยนนน มกเปนกจกรรมทเกยวของกบชวต ประสบการณและความเปนจรงของผเรยน จะตองเปนสงทเกยวของกบตวผเรยนโดยตรงหรอใกลตว มาล จฑา (2544 : 96) ไดกลาววา ในกระบวนการเรยนรทใชผเรยนเปนศนยกลาง จะตองใหผเรยนมอสรภาพในการเรยนรทงทางรางกายและทางจตใจ เปดโอกาสใหผเรยนมพฤตกรรม ดงน 1. ทางานเปนทม อนจะชวยใหผเรยนแตละคนไดเรยนรถงความรความสามารถ ความสนใจ และทกษะของแตละคนกอใหเกดพลงงานการทางานเปนกลมพฒนาEQและความเปนประชาธปไตย 2. แสดงออกอยางอสระ ในการสรางสรรคผลงานทมคณภาพทงในรปโครงงานและกจกรรม 3. ปฏบตจรง เรยนรจากสภาพจรง มประสบการณตรงสมพนธกบธรรมชาตและสงแวดลอม 4. มสวนรวมทกกระบวนการเรยนร และทกกจกรรมทมการเรยนรภายใตบรรยากาศท สงเสรม สนบสนน ทาใหเพมพนความสามารถในการคด การกระทาอยางอสระและสรางสรรค การพฒนาความอยากรอยากเหน ทศนคตในการตงคาถามและความตงใจอนจะนาไปสการพฒนา เตมตามศกยภาพ 5. คดดวยตนเอง การเรยนรทจะเกดปญญา ผเรยนจะตองคดเปน และคดดวยตนเอง 6. แสวงหาความรอยางอสระ เปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรสงตางๆ จากธรรมชาตจนตนาการ ความงามและความจรง เพอเกบขอมลเขาไปสรางเปนโครงสรางความรในสมอง จากแนวทางการสงเสรมการมสวนรวมในการเรยน พบวา ครเปนผวางแผนขนตนทงเนอหาและวธการแกผเรยน จดบรรยากาศ ใหเออตอการเรยนร และชวยชแนะแนวทางการแสวงหาความรทถกตองใหแกผเรยนเปนรายบคคล ใหผเรยนมสวนรวมในการจดกระบวนการเรยนรทงดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา นอกจากครและผเรยนแลว ผทมบทบาทสนบสนนอยางสาคญ คอ

43

ผบรหาร โรงเรยน บคลากรสนบสนนการสอน ตลอดจนการจดสอการเรยนการสอน การสรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมรอบๆ ตวผเรยน 5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยทเกยวของกบการเรยนรแบบสบเสาะ กญญารตน ทองมน (2534)ไดทาการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร ททาการทดลองแบบไมกาหนดแนวทางและกาหนดแนวทาง ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อรณ เมฆาธร (2538)ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความสามารถ ในการแกปญหาทางวทยาศาสตร ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพปท 1 ทเรยนโดยใชรปแบบการสอนโดยการฝกแบบสบเสาะหาความรกบนกเรยนทเรยนตามคมอคร ผลการวจยพบวาความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตร ของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบการสอนโดยการฝกสบเสาะหาความรกบทเรยนตามคมอครแตกตางกน อยางไมมนยสาคญทางสถต อนนต เลขวรรณวจตร (2538) ไดศกษาผลการสอนแบบสบเสาะหาความร โดยใชวดทศนวชาวทยาศาสตร คหกรรม และศลปหตถกรรม สาหรบนกเรยนระดบชนประกาศนยบตรวชาชพ ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยใชวดทศนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรตามแนวของ สสวท.อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และทงสองกลมมความสามารถในการแกปญหาใกลเคยงกน ขวญจต เกยวพนธ (2541) ไดศกษาผลการจดคายวทยาศาสตร โดยการสารวจสงแวดลอมทมตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจตคตตอการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ผลการศกษาพบวาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนทเรยนโดยการสารวจสงแวดลอมกบครเปนผสอนแตกตางกน อยางไมมนยสาคญทางสถตและเจตคตตอการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนทเรยนโดยการสารวจสงแวดลอมกบครเปนผสอนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 มนมนส สดสน (2543: 87)ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการเขยนผงมโนมต ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถในการคด ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการเขยนผงมโนมตแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อาภาพร สงหราช (2545) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการใชหองเรยนจาลองธรรมชาตกบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซมผลการศกษาพบวาผลสมฤทธ

44

ทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการใชหองเรยนจาลองธรรมชาตสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซม เจตคตทาง วทยาศาสตรของนกเรยน ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการใชหองเรยนจาลองธรรมชาตกบนกเรยนทไดรบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซมแตกตางกน อยางไมมนยสาคญทางสถต อภญญา เคนบปผา (2546) ไดศกษาผลการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทเรยนดวยชดกจกรรมการทดลองวทยาศาสตร เรองสารและสมบตของสาร ในดานความร ดานความ คดเชงสรป และดานทกษะปฏบตทางวทยาศาสตร ทาการทดลองกบกลมตวอยางจานวน 25 คน ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมการทดลองวทยาศาสตรทพฒนาขนมคณภาพอยในระดบดมาก และนกเรยนทเรยนดวยชดกจกรรมการทดลองวทยาศาสตร เรอง “สารและสมบตของสาร”มผลการเรยน รดานความรหลงเรยนสงกวากอนเรยนโดยมผลการเรยนรดานความรหลงเรยนสงกวาระดบ ปานกลาง ดานความคดเชงสรปหลงเรยนสงกวาระดบพอใชและดานทกษะปฏบตทางวทยาศาสตรสงกวารอยละ 70 และนกเรยนมจตวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวาระดบด รตตยา รตนอดม (2547) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ทไดรบการสอนแบบโครงงานกบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซมกลมทดลองท 1 ไดรบการสอนแบบโครงงาน กลมทดลองท 2 ไดรบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซม ใชเวลาในการทดลอง 20 ชวโมง ดาเนนการจดกจกรรมการเรยนร 18 ชวโมง และทาการทดสอบหลงเรยน 1 ชวโมง ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนแบบโครงงานกบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซม แตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และจตวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบโครงงานกบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซมแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จรพนธ ทศนศร (2548) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวทยาศาสตรของนกเรยนชวงชนท 3 ทไดรบการสอนโดยรปแบบซปปากบแบบสบเสาะหาความร โดยใชเวลาในการทดลอง 16 คาบ ทาการทดสอบกอนเรยน 1 คาบ และทาการทดสอบหลงเรยน 1 คาบ ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาวทยาศาสตร ของนกเรยนทไดรบการสอนโดยรปแบบซปปากบแบบสบเสาะหาความร แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ผลสมฤทธทาง การเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบสบเสาะหาความร หลงไดรบการสอนสงกวากอนไดรบการสอน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ยง (young. 1970: 53) ไดทาการศกษาการใชอปกรณการสอนสาหรบพฒนาความคดแบบสบเสาะหาความร สอนใหนกเรยนรจกคดอยางอสระ จดเหตการณใหนกเรยน คาดหวง และเรงเราใหนกเรยนอยากรอยากเหน นกเรยนตองพยายามหาคาอธบายสาหรบเหตการณทเกดขนอยางขด แยงโดยการเปรยบเทยบผลระหวางสงทไดใชความคดแบบสบเสาะหาความรหลายทางดวยกนเชอมโยงกลมทดลอง 2 กลม เปนนกเรยนเกรด 4 จานวน 71 คน แบงออกเปน 3 กลม กลมท 1 เปนกลมควบคม อก 2 กลมเปนกลมทดลอง และผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรโดยสอบ

45

กอนและหลง ผลการศกษาพบวา กลมทดลองสามารถอธบายปญหาทตงขนไดดกวากลมควบคม อยางมนยสาคญทางสถตสวนอยางอนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต โอลาลนอย (Olalinoy.1978 : 4348-A) ไดทาการวจยเพอเปรยบเทยบผลการสอน 3 แบบ คอการสอนแบบสบเสาะหาความรทมการชแนะแนวทาง(Guided Inquiry)การสอนปกต(Traditional) และแบบสบเสาะหาความรทนกเรยนเปนผดาเนนการเอง (Inquiry Role Approach) ในวชาฟสกสโดยใหกลมควบคมไดรบการสอนปกต กลมทดลองท 1 ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรทมการชแนะแนวทางและกลมท2 ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรทนกเรยนเปนผดาเนนการเองพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนทงสามกลมไมแตกตางกน เดวส (Davis.1979 : 4164-A) ไดศกษาเปรยบเทยบผลการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยการชแนะแนวทางในการคนพบ (Guided Inquiry Discovery Approach)กบการสอนแบบครบอกใหรตามตารา (Expository – Text Approach) ทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนและทศนคตตอวชาวทยาศาสตร ผลการทดลอง พบวานกเรยนกลมทดลองมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 วลเลยม (William.1981 : 16505-A) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ระหวางการสอนแบบสบเสาะหาความรกบการสอนแบบเดม ทครเปนศนยกลางวชาประวตศาสตรอเมรกา โดยกลมทดลองสอนแบบสบเสาะหาความรและกลมควบคมสอนแบบเดมทครเปนจดศนยกลางวชาอเมรกา จากการศกษาพบวา ผลสมฤทธและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของกลมทดลองสงกวากลมควบคม คอลลนส (Collin.1990 : 2783-A) ไดศกษารปแบบการสอนโดยใชการสบเสาะหาความรกบนกเรยนไฮสคลปท 1 จานวน 30 คน โดยใชไอควและเกรดคณตศาสตรเปนเกณฑในการแบงกลมแตละกลมรวมกนอภปราย 4 ครง ครงละ 5 นาท เนอหาทใชในการอภปรายเปนเนอหาทางตรรกวทยาและทฤษฎเซท ทงสองกลมใหสบเสาะตลอดเวลานอกจากนยงจดประสบการณดานตางๆ เชน การจดภาพยนตร และตงปญหาทางตรรกวทยา 8 ขอ ผลปรากฏวา กลมทดลองไดคะแนนเฉลย 6 คะแนน กลมควบคมได 5 คะแนน ซงผลแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต เกอเบอร (Gerber.1996) ไดศกษาความสมพนธระหวางการเรยนสงแวดลอมนอกหองเรยนและวธการสอน กบความสามารถแบบมเหตผลเชงวทยาศาสตร ซงทาการศกษากบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย พบวา การเรยนสงแวดลอมนอกหองเรยนและวธการสอนแบบสบสวนสอบสวน มความสมพนธกบความสามารถแบบมเหตผลเชงวทยาศาสตรทาใหผเรยนมระดบผลการเรยนแตกตางกน 5.2 งานวจยทเกยวของกบการประเมนตามสภาพจรง

สไพร อนออน (2541) ไดศกษาผลสมฤทธทางดานการอานของนกเรยนโดยใชการประเมน แฟมสะสมงานกลมตวอยางคอนกเรยนชนมธยมศกษาปท5 จานวน60 คนทแบงระดบความสามารถทางภาษาเปนกลมสง กลมกลาง และกลมตาทงสามกลมจะถกทดสอบผลสมฤทธดานการอานกอน

46

เรยนไดรบการสอนทใชการประเมนแฟมสะสมงานทดสอบวดความกาวหนาในการอาน 3 ครง และทดสอบผลสมฤทธดานการอานหลงเรยน ผลการศกษาพบวา คะแนนผลสมฤทธดานการอานหลงเรยนของนกเรยนทงสามกลมสงกวาคะแนนผลสมฤทธดานการอานกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทกกลมมความกาวหนาในการอานสงขนตามลาดบ

กนกวรรณ บงทอง (2542) ไดศกษาผลการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 2 จากการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงาน พบวา ผลการเรยนวชาคณตศาสตร ค 203 ของนกเรยนกลมตวอยางทไดรบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงาน มคะแนนเฉลยสงและการกระจายของคะแนนคอนขางนอย เจตคตตอวชาคณตศาสตรของนกเรยนกลมตวอยางกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 คาความเชอมนในการใหคะแนนของผประเมน 2 คน ไดคาสมประสทธสหสมพนธในการใหคะแนนระหวางผประเมนทงสองคนอยในระดบ สง และมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

กอบแกว วมานจนทร (2542) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเขยนภาษาองกฤษของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานกลมตวอยางทใชคอนกเรยนชนมธยมศกษาปท2 จานวน 29 คน ผลการศกษาพบวา 1) การประเมนสมฤทธผลทางการเขยนภาษาองกฤษของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานทาใหนกเรยนเกดการพฒนาความสามารถทางการเขยนภาษาองกฤษไดดยงขน 2) นกเรยนมเจตคตทดตอการประเมนผลงานเขยนภาษาองกฤษโดยใชแฟมสะสมงาน

จตฐพร ศรตานนท (2542) ไดศกษาผลของการประเมนดวยพอรทโฟลโอ ทมตอความรบผดชอบเจตคตตอวชาวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 2 พบวา นกเรยนมความรบผดชอบแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตระหวางกลมทไดรบการประเมนดวยพอรทโฟลโอกบนกเรยนทไดรบการประเมนแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01และนกเรยนมเจตคตตอวชาวทยาศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตระหวางกลมทไดรบการประเมนดวยพอรทโฟลโอกบนกเรยนทไดรบการประเมนแบบปกต นกเรยนมเจตคตตอวชาวทยาศาสตรสงขนหลงจากไดรบการประเมนดวยพอรทโฟลโอ และการประเมนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถต กลมทไดรบการประเมนดวยพอรทโฟลโอมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวากลมทไดรบการประเมนแบบปกตและนกเรยนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงขนหลงจากไดรบการประเมนดวยพอรทโฟลโอและการประเมนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

พรรณวลย ครวงศวฒนา (2542) ไดศกษาผลของการใชแฟมสะสมงานของนกเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาจตรกรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนกลมตวอยางทใชในการศกษา คอ นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนจานวน 40 คน แบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 20 คน ผลการศกษาพบวา นกเรยนทเรยนดวยวธการใชแฟมสะสมงานมผลสมฤทธทางการเรยนวชาจตรกรรมทางดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย สงกวานกเรยนทเรยนดวยวธการสอนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 นอกจากนนยงพบวาการใชแฟมสะสมงานทาให

47

นกเรยนมทกษะในการวจารณมความคดสรางสรรคขนสงอกดวยรวมทงทาใหมความรบผดชอบ เอาใจใสและเหนคณคาในผลงานของตนเองมากขนอกดวย

ทรงศร ตนทอง (2545) ไดพฒนารปแบบการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง ของนกเรยน โดยใชกลมตวอยาง 2 กลม กลมแรกเปนนกเรยนชนมธยมปท 1 จานวน 45 คน ผอานวยการโรงเรยนจานวน 1 คน ครผสอนวทยาศาสตรจานวน 1 คน และผปกครองนกเรยนหรอคณะกรรมการสถานศกษาจานวน 3 คน และกลมทสองเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 40 คน ผอานวยการโรงเรยนจานวน 1 คน ครผสอนวทยาศาสตรจานวน 1 คน และผปกครองนกเรยนหรอคณะกรรมการสถานศกษาจานวน 3 คน ผลการวจยพบวา รปแบบการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงมความเหมาะสมสามารถสอความหมายเขาใจไดด มความเทยงตรง ครอบคลมและมความเปนไปไดในการนารปแบบไปใช เมอนารปแบบไปใชจรงในโรงเรยนทเปนกลมตวอยางพบวา รปแบบการเรยนรตามสภาพจรงทาใหนกเรยนมเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร มความเชอในสมรรถภาพตนและมการกากบตนเองในการเรยนดขนโดยทงนกเรยน ครผสอน ผบรหาร และผปกครองหรอคณะกรรมการสถานศกษามความพงพอใจในผลทเกดขนจากการนารปแบบการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงทพฒนาไดไปปฏบตไดจรงในสถานศกษา

พวงเพชร ขาวปลอด (2546) ไดศกษาการสรางและศกษารปแบบการวดและการประเมนตามสภาพจรงวชาคณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 การวจยพบวา รปแบบการวดและการประเมนผลตามสภาพจรงประกอบดวย แบบวดเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรแบบตรวจสอบการทางานทสามารถตรวจสอบการพจารณาการสงงานของนกเรยนไดแบบทดสอบเลอกตอบแบบทดสอบขอเขยนและแบบทดสอบวดความสามารถตามสภาพจรง เมอนาไปวดและประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงของนกเรยนพบวา ในแตละชวงของการประเมนนกเรยนมเจตคตตอการเรยนวชาคณตศาสตรดขน มความพงพอใจและมความกระตอรอรนตงใจเรยนมากขนกวาเดม สามารถเรยนรและสรปความคดรวบยอดไดดวยตนเองโดยครไมตองบอกหรออธบาย เมอถงชวงสดทายของการประเมนนกเรยนชอบเรยนวชาคณตศาสตร สนกสนานเมอไดทากจกรรมคณตศาสตร สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรดขน

ศรพร มาวรรณา (2546)ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เรองการนาเสนอขอมล กอนเรยนกบหลงเรยนจากการไดรบการสอนตามคมอครโดยแทรกกจกรรมการเรยนการสอนทใชทกษะการสอสาร และการประเมนผลตามสภาพจรง ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนภายหลงไดรบการสอนตามคมอคร สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ไพรซ (Price. 1998) ไดศกษาผลการประเมนผลตามสภาพจรงในชนเรยนของโรงเรยนสาหรบเดกอายประมาณ 9-13 ป ในประเทศองกฤษ โดยการศกษาครงนเปนการศกษาเชงปรมาณเพอตรวจสอบความหมายของการประเมน และศกษาผลการเรยนรและความสาเรจของนกเรยนทใชนวตกรรมหรอรปแบบการประเมนตามสภาพจรง โดยใหนกเรยนฝกทกษะการแกปญหาทพวกเขา

48

ตองการในโลกแหงความเปนจรง การศกษาครงนใชกลมตวอยางเปนนกเรยนทเรยนอยในโรงเรยนเคนเนดทมอายประมาณ 9-13 ป ซงไพรซกเปนครผสอนนกเรยนกลมตวอยางกลมนดวยโดยใชการทดสอบตามสภาพจรงในการศกษาสภาพ และประวตของครอบครว และบทบาททแสดงในชนเรยน ผลการศกษาครงนพบวา หลงจากนกเรยนไดเรยนรและสรางสมดภาพเกยวกบครอบครวดวยตนเองแลวสามารถนาการประเมนตามสภาพจรงไปปฏบต และบรณาการใหเขากบการเรยนการสอนในชนเรยนไดอยางมประสทธภาพมากขน

ดรโก (Drugo. 1998) ไดศกษาเกยวกบการดาเนนการและการปฏบตการตามสภาพจรงในการทาวจยครงนจะเปนการขยายความงานวจยของนวแมนน (Newmann) ทไดศกษาการประเมนตามสภาพจรงของครในโรงเรยนทเนนการปฏบตของโรงเรยนประจาอาเภอ 2 โรงเรยน การศกษาคนควาครงน มวตถประสงคเพอปรบปรงเครองมอทใชในการทดลอง การสมภาษณและเพอฝกวเคราะหการประเมน โดยผวจยใชเครองมอจากงานวจยของนวแมนน ผลการศกษาพบวาการประเมนตามสภาพจรงทวดผลโดยมาตรฐานของนวแมนนมมาตรฐานในการประเมนตามสภาพจรงมระดบนอยกวาการวจยดรโก ซงผลทไดจะสนบสนนมาตรฐานการศกษาทง 2 เรอง ทแสดงหลกฐานของการประเมนตามสภาพจรงในระดบปานกลางถงระดบสง การศกษาครงนสนบสนนเครองมอทสามารถนาไปใชไดเพอวดระดบสภาพจรงอยางมนยสาคญทางสถต

บราวนง (Browning. 1999) ไดศกษาเกยวกบความเปนธรรมของประโยคคาถามและเปรยบ เทยบผลของการประเมนตามสภาพจรง ในวชาการอานและคณตศาสตรของนกเรยนในเมองและชนบททเรยนในระดบเกรด 4 และเกรด 8 ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต นกเรยนทเรยนในระดบเกรด 11 มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต โดยทนกเรยนในเมองจะมคะแนนสงกวานกเรยนในชนบทคะแนนการอานของนกเรยนลดลง ขณะทคะแนนคณตศาสตรเพมขน คะแนนวชาคณตศาสตรของนกเรยนเพศชายและเพศหญงไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตและนกเรยนหญงแสดงออกมากกวานกเรยนชายในทกระดบชน

ซวแทม (Suurtamm. 1999) ไดศกษาเกยวกบความเชอการปฏบตและความเกยวของกบการประเมนตามสภาพจรง และกรณศกษาของครผสอนคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา 5 กรณ การศกษาคนควาครงนมจดประสงค เพอศกษาความเขาใจถงคณคาความสาเรจ และความยากของการประเมนตามสภาพจรงของโปรแกรมคณตศาสตรในโรงเรยนมธยมศกษา และสามารถใหความชวยเหลอทเหมาะสมได กระบวนการเชงปรมาณรวมถงการสมภาษณ การบนทกการรวบรวมของตวอยางการประเมน และการสงเกตชนเรยนทใชเกบรวบรวมขอมลและเพอบรรยายกรณศกษาทง 5 กรณทเปนการประเมนตามสภาพจรงคอ เทคนคการบนทกการปฏบตแบบรบรค แบบตรวจสอบรายการและการประเมนจากเพอนและการประเมนตนเอง ผลการวจยพบวา ครและผทเกยวของกบการพฒนาและความกาวหนาทางอาชพของครในเรองการประเมนมนยสาคญทางสถต

49

5.3 งานวจยทเกยวของกบพนฐานทางการเรยน นารรตน ฟกสมบรณ (2541) ไดศกษาความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตร

และบคลกภาพนกวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสง ปานกลาง ตา ทไดรบการสอนโดยใชชดสงเสรมศกยภาพทางวทยาศาสตรกบการสอนโดยใชแบบฝกกจกรรมวชาวทยาศาสตร ผลการวจยพบวา นกเรยนทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรสง ปานกลาง และตา มความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 การสอนกบระดบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรไมมปฏสมพนธกนตอความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตร นกเรยนทมระดบผลสมฤทธทางเรยนวชาวทยาศาสตรสง ปานกลาง และตา มบคลกภาพนกวทยาศาสตรแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต วรเดช เกดบานเคยน (2546) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เจตคตตอการเรยนและความคงทนในการจาของนกเรยนชวงชนท 3 ทมระดบผลการเรยนตางกนจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรปแบบตางกนกบการสอนตามคมอคร ผลการวจยพบวา ระดบผลการเรยนของนกเรยนทตางกนมผลทาใหผลสมฤทธและทกษะกระบวน การทางวทยาศาสตรของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 ระดบผลการเรยนของนกเรยนทตางกนกบวธการเรยนทตางกน มผลอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยา ศาสตรของนกเรยน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ระดบผลการเรยนของนกเรยนทตางกนกบวธการเรยนทตางกนไมมผลอทธพลตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยน บษยมาศ ทองหลอ (2547) ไดศกษาเพอเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรตางกน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จานวน 300 คน ผลการวจย พบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรตางกนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เมอนามาเปรยบเทยบรายคพบวานกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรแตกตางกนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานแตกตางกนทกค อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 นกเรยนทมจตวทยาศาสตรตางกน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไมแตกตางกน

วนดา พรชย (2548) ไดศกษาผลการจดการเรยนการสอนซปปา ทมผลตอผลสมฤทธทาง การเรยนและพฤตกรรมกลาแสดงออกของนกเรยนทมระดบความสามารถทางการเรยนตางกน ผลการวจยพบวา การจดการเรยนการสอนแบบซปปาทาใหนกเรยนทมระดบความสามารถทางการเรยนตางกนมพฤตกรรมการแสดงออกตางกน โดยนกเรยนทมระดบความสามารถทางการเรยนสงมพฤตกรรมกลาแสดงออกสงกวานกเรยนทมระดบความสามารถทางการเรยนตา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมกลาแสดงออกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

50

เกยร (Geer . 1992 : online) ไดศกษาผลของการเรยนแบบรวมมอรวมใจทมตอความเขาใจ ของนกเรยนทมระดบความสามารถตางกน จากสภาพแวดลอมแบบหองเรยนวทยาศาสตร ผลการ วจยพบวา หองเรยนทไมไดเรยนแบบรวมมอรวมใจมการชวยเหลอกนมากกวาหองเรยนทเรยนแบบรวมมอปานกลาง และรวมมอรวมใจสง ในมตของการแขงขนกนหองเรยนทเรยนแบบรวมมอรวมใจ ปานกลางจะมการแขงขนนอยกวาหองทไมมการการเรยนแบบรวมมอรวมใจและมการเรยนแบบรวมมอรวมใจสง นกเรยนทมความสามารถตามการชวยเหลอกนมากกวานกเรยนทมความสามารถปานกลางและนกเรยนทมความสามารถสงจะมการชวยเหลอกนนอยทสดไมมปฏสมพนธกนระหวาง ชนดของการเรยนแบบรวมมอรวมใจและระดบความสามารถของนกเรยน ชโรเดอร (Schroeder . 2002 : online) ไดศกษาอทธพลจากการทางานตามสภาพจรงทมตอผลงานของนกเรยนทมระดบความสามารถแตกตางกน ในการวจยครงนไดใชครและนกเรยนทคดเลอกมาจากโรงเรยนมธยมศกษาทมการเรยนตามสภาพจรง โดยครไดใหภาระงาน 2 ภาระงาน กบนกเรยนในชนเรยน คอ ภาระงานทมสภาพจรงตาและภาระงานทมสภาพจรงสง หลงจากนนใหนกเรยนประเมนผลงานของตนเองตามสภาพจรง ซงผลจากการประเมนพบวา ผลงานของนกเรยนทไรความสามารถไดถกประเมนตากวาผลงานของนกเรยนทมความสามารถสง แสดงใหเหนวาไมมปฏสมพนธระหวางความสามารถกบภาระงาน และจากขอมลอนๆ จะไดวา ระดบความสามารถทางการเรยนทตางกนมผลตอภาระงานคอนกเรยนทมความสามารถทางการเรยนตาไดรบการประเมนอยในขนตา และนกเรยนทมความสามารถทางการเรยนสงไดรบการประเมนอยในขนสง ไมมปฏสมพนธระหวางความสามารถทางการเรยนและภาระงาน จากการศกษาเอกสารและงานวจยตางๆ ทเกยวของพบวา การเรยนการสอนวทยาศาสตรทเนนใหผเรยนไดศกษาหาความรอยางเปนระบบ จากการปฏบตการทดลอง การสบเสาะ สารวจตรวจสอบ การศกษาหาความรจากแหลงเรยนรตางๆ โดยใหนกเรยนเปนผปฏบต และไดมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน จะชวยสงเสรมใหผเรยนไดคนพบความร เกดความเขาใจ และสรางองคความรดวยตนเอง และการประเมนผลจากการปฏบตจรงของผเรยน โดยการประเมนความร ความสามารถ ทกษะปฏบต และผลงานของผเรยนทเกดจากการปฏบตในสภาพจรงในการเรยนการสอนจะทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงขนดงนนผวจยจงสนใจศกษาพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน เมอไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมน ตามสภาพจรง

บทท 3

วธดาเนนการวจย ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอน ดงน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. กระบวนการทดลอง 3. การสรางเครองมอในการทดลอง 4. การสรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 5. การเกบรวบรวมขอมล 6. การจดกระทาขอมล

7. สภาพปญหาอปสรรคและวธการแกไขระหวางทดลอง 8. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ในการวจยครงนประชากรเปาหมาย (Hypothetical Population) เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 ปการศกษา 2549 กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยาง

ในการวจยครงนเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงเลอก (Purposive Sampling) เปนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2549 ของโรงเรยนสวนปาอปถมภ 1 หองเรยน จานวน 23 คนและโรงเรยนบาน กม. 7 1 หองเรยน จานวน 24 คน ซงเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทราเขต 2 ดาเนนการเลอกและจดกลมโดยวธจดกลมใหเทาเทยมกน (Match Group) โดยจบคนกเรยนทมคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนทดลองใกลเคยงกนมาทละค หาคาเฉลยและทดสอบความแตกตางของกลมตวอยางทงสองกลม ไดนกเรยนกลมตวอยางละ 18 คน รวมทงสน 36 คน แลวจบฉลากเปนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 โดยกลมทดลองท 1 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกลมทดลองท 2 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ผวจยดาเนนการดงน 1. เลอกกลมตวอยางมา 2 หองเรยน

2. นาคะแนนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงเปนแบบทดสอบกอนทดลองทผวจยสรางขนไปทดสอบนกเรยนทงสองหองแลวเรยงลาดบคะแนนจากมากไปหานอย

52

คานวณหาเปอรเซนไทลของคะแนนเปนเกณฑในการจาแนกนกเรยน ดงน กลมสงอยในเปอรเซนไทลท 67 ขนไป กลมปานกลางอยในเปอรเซนไทลระหวาง 34-66 กลมตาอยในเปอรเซนไทลท 33 ลงมา แลวจบคนกเรยนทมคะแนนพนฐานทางการเรยนวทยาศาสตรใกลเคยงกนมาทละค ไดกลมตวอยางในแตละหองเปนนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนกลมสง 6 คน กลมปานกลาง 6 คน และกลมตา 6 คน 3. จบฉลากหองท 1 เปนกลมทดลองท 1 และหองท 2 เปนกลมทดลองท 2 โดยกาหนดกลมทดลองท 1 จานวน 18 คน ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกลมทดลองท 2 จานวน 18 คน ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ดงแสดงในตาราง 2

ตาราง 2 นกเรยนกลมตวอยางทใชในการวจย

กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2 พนฐานทางการเรยน ประเมนตามสภาพจรง ประเมนแบบเดม

รวม

กลมสง 6 6 12 กลมปานกลาง 6 6 12

กลมตา 6 6 12 รวม 18 18 36

2. กระบวนการทดลอง กระบวนการทดลองในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการดงตอไปน 2.1 แบบแผนการทดลอง การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi - Experimental Designs) ผวจยประยกตใชแบบแผนการทดลองแบบ Factorial Designs 2 x 3 (นคม ตงคะพภพ. 2543 : 319) โดยมการทดสอบกอนและหลงการทดลอง มตวแปรอสระ 2 ตว คอ 1. การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคกบการประเมน 2 ลกษณะ ไดแก 1.1 การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง 1.2 การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 2. พนฐานทางการเรยน ไดแก 2.1 กลมสง 2.2 กลมปานกลาง 2.3 กลมตา

53

แบบแผนประยกตการทดลองแบบ Factorial Designs 2 x 3 ทใชในการวจยครงนมลกษณะดงภาพ ประกอบ 3

Ο 1 Χ 1 Υ 1 Ο2

Ο3 Χ 2 Υ 1 Ο4

Ο5 Χ 1 Υ 2 Ο6

Ο7 Χ 2 Υ 2 Ο8

Ο9 Χ 1 Υ 3 Ο10

Ο11 Χ 2 Υ 3 Ο12

ภาพประกอบ 3 แบบแผนการทดลองทใชในการวจย จากแบบแผนการทดลอง กาหนดให Χ 1 แทน การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง Χ 2 แทน การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม Υ 1 แทน นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมสง Υ 2 แทน นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมปานกลาง Υ 3 แทน นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมตา แทน ผลการทดสอบ Ο

ผวจยดาเนนการตามขนตอนดงตอไปน 1. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบสดาเนนการทดสอบกอนการทดลอง ซงผวจยเปนผควบคมการทดสอบดวยตนเอง 2. ปฐมนเทศกอนทาการทดลองกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม โดยครชแจงจดประสงคใหนกเรยนทราบ 3. ดาเนนการทดลองตามเนอหา และกจกรรมการเรยนรทไดกาหนดไวในแผนการจดการเรยนรขณะดาเนนการทดลองผวจยจะสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะรวมกจกรรม แลวจดบนทก ระยะเวลาทใชในการวจยกระทาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โดยใชเวลาในการทดลองกลมละ 24 ชวโมง เรมตงแตวนท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2549 ถงวนท 10 มกราคม พ.ศ.2550 โดยผวจยเปนผดาเนนการจดการเรยนรทง 2 กลม 4. ทดสอบหลงการทดลองกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชดเดยวกบกอนทดลอง

54

2.2 ระยะเวลาในการทดลอง ทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ระยะเวลา 8 สปดาห เวลา 24 ชวโมง โดยชแจงวธประเมนและทดสอบกอนทดลอง 1 ชวโมง ดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน 22 ชวโมง และทดสอบหลงทดลอง 1 ชวโมง 2.3 เนอหาทใชในการทดลอง เนอหาทใชในการทดลองครงนเปนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ซงประกอบดวยหวขอดงตอไปน 1. การแยกสาร 1.1 การสกดดวยตวทาละลาย 1.2 การกลน 1.3 โครมาโทกราฟฟ 2. สมบตของสารละลายกรด-เบส 2.1 สมบตของสารละลายกรด-เบส 2.2 การตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสารละลาย 2.3 กรดและเบสในชวตประจาวน 2.4 แผนการจดกระบวนการทดลอง กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 การวจยครงน ผวจยไดออกแบบแผนการจดกระบวนการทดลอง กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 รายละเอยดดงตาราง 3 ตาราง 3 แผนการจดกระบวนการทดลอง กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

การประเมน/เครองมอ แผนท เวลา (ชวโมง)

กจกรรมการเรยนร กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

- 1 ทดสอบกอนทดลอง แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

1 1 กจกรรม1.1 กรดหรอเบส 1. แบบประเมนการตรวจใบงาน 2. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

55

ตาราง 3 (ตอ)

การประเมน/เครองมอ แผนท เวลา (ชวโมง)

กจกรรมการเรยนร กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

2 2 กจกรรมท 1.2 สมบตบางประการของสารละลายกรด-เบส

1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

* สงเกตการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

3 2 กจกรรมท 1.3 ตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสารละลาย

1. แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

4 2 กจกรรมท 1.4 ปฏกรยาของสารละลายกรด-เบส

1. แบบสารวจตนเองในการทางานกลม 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

5 2 กจกรรมท 1.5 ยาลดกรดมสมบตอยางไร

1. แบบประเมนการตรวจใบงาน 2. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. แบบประเมนทกษะปฏบต 2. ตรวจใบงาน

* สงเกตการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

56

ตาราง 3 (ตอ)

การประเมน/เครองมอ แผนท เวลา (ชวโมง)

กจกรรมการเรยนร กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

6 3 กจกรรมท 1.6 สารทาความสะอาดทใชกบรางกาย

1. แบบประเมนผลความรตนเอง 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร 4. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน 2. แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร

7 1 กจกรรมท 2.1 การแยกสารผสม

1. แบบประเมนการตรวจใบงาน 2. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

8 2 กจกรรมท 2.2 จะแยกสารจากสวนตางๆ ของพชไดอยางไร

1. แบบสารวจตนเองในการทางานกลม 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

9 2 กจกรรมท 2.3 การกลน

1. แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน

10 2 กจกรรมท 2.4 การเคลอนทของของเหลวผานตวกลาง

1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน

1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค 2. ตรวจใบงาน

57

ตาราง 3 (ตอ)

การประเมน/เครองมอ แผนท เวลา (ชวโมง)

กจกรรมการเรยนร กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

3. แจงผลการประเมน และสารสนเทศยอนกลบ

11 3 กจกรรมท 2.5 องคประกอบของสทสกดจากพช

1. แบบประเมนผลความรตนเอง 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร 4. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

1. ตรวจใบงาน 2. แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร

* สงเกตการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

* แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

- 1 ทดสอบหลงทดลอง แบบทดสอบวด ผลสมฤทธทางการเรยน

แบบทดสอบวด ผลสมฤทธทางการเรยน

58

3. การสรางเครองมอในการทดลอง

เครองมอทใชในการทดลองครงน คอ แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะเรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ซงผวจยสรางขน มขนตอนดงน 3.1 แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะเรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส มขนตอนการสรางดงน

ร

ภาพประกอบ 4 ขนตอนการสรางแผนการ

การสรางแผนการจดการเรยนรแบบมรายละเอยดดงน 1. ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนการเรยนรวทยาศาสตรของสถาบนสงเสรมก 2. ศกษาสาระและมาตรฐานการเและผลการเรยนรทคาดหวงรายป/รายภาค

ศกษาหลกสต

ร

ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยน ศกษาหลกการและวธการเขยนแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ วเคราะหสาระการเรยนร

น

สรางแผนการจดการเรยนรและแผนการประเม

ไมผาน

ตรวจสอบโดยผเชยวชาญ

ผาน

ณ

จดการเรยนรแบบสบเสาะ

สบเสาะ เรองการแยกสารและสารละลาย

ฐาน พทธศกราช 2544 คมอการจดการเรารสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย รยนร มาตรฐานการเรยนรชวงชนท 3 ส สาหรบเนอหาเรองการแยกสารและสารละ

ปรบปรงแกไข

แผนการจดการเรยนรทสมบร

กรด-เบส

ยนรกลมสาระ

าระการเรยนรลายกรด-เบส

59

3. ศกษารายละเอยดเกยวกบหลกการ และวธการเขยนแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ หลกการวดและประเมนผล เพอเปนแนวทางในการสรางแผนการจดการเรยนร 4.วเคราะหสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบสเพอกาหนด จดประสงคการเรยนรและสาระการเรยนร 5. จดทาแผนการจดการเรยนร ใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ทกาหนดไว ซงแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ ประกอบดวย 5.1 ผลการเรยนรทคาดหวง 5.2 แนวความคดหลก 5.3 สาระการเรยนร 5.4 กระบวนการจดการเรยนร ซงการจดการเรยนรแบบสบเสาะ มขนตอนดงน 5.4.1 ขนสรางความสนใจ 5.4.2 ขนสารวจและคนหา 5.4.3 ขนอธบายและลงขอสรป 5.4.4 ขนขยายความร 5.4.5 ขนประเมน 5.5 การประเมนผล 5.6 วสดอปกรณและสารเคม

5.7 สอและแหลงการเรยนร 5.8 บนทกหลงการจดการเรยนร 6. นาแผนการจดการเรยนรไปใหผเชยวชาญทางการสอนวชาวทยาศาสตร จานวน 5 ทาน

ตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหา พจารณาความเหมาะสมของกระบวนการจดการเรยนร และเครองมอในการประเมนตามสภาพจรง ความเหมาะสมของภาษาทใช ปรากฏวา ทกแผนมความเหมาะสมในระดบดทกแผน และมขอเสนอแนะเพอการปรบปรงเลกนอย คอ

6.1 ทกแผนการจดการเรยนรควรปรบกจกรรมการสอนใหกระชบมากขนเพราะกจกรรมการประเมนอาจทาใหไมทนเวลา

6.2 ควรเพมกจกรรมการสบคนขอมลดวยตนเองของนกเรยนจากแหลงขอมลอนๆ 6.3 แผนการจดการเรยนรเขยนไดละเอยด ชดเจน สามารถนาไปใชปฏบตไดจรง

3.2 แบบประเมนตามสภาพจรงประกอบแผนการจดการเรยนร ผวจยใชแบบประเมนตามสภาพจรงประกอบแผนการจดการเรยนรโดยปรบปรงจากคมอการวดและประเมนผล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ของสถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) แลวใหผเชยวชาญตรวจสอบความเหมาะสมของเครองมอทใชวดตามสภาพจรงประกอบแผนการจดการเรยนร และความเหมาะสมของเกณฑการใหคะแนน ผเชยวชาญมขอเสนอแนะดงน

60

3.2.1 แบบประเมนทมเกณฑการใหคะแนนชดเจน และเหมาะสม สามารถนาไปใชในการประเมนไดโดยไมตองปรบปรงแกไข ไดแก แบบประเมนทกษะในการปฏบตการทดลอง แบบสารวจตนเองในการทางานกลม แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค และแบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร

3.2.2 แบบประเมนทตองมขอควรปรบปรง ดงน 1. แบบประเมนผลความรตนเอง เกณฑการใหคะแนนมความชดเจนแตควรชแจงเพมเตม

วธการประเมนของนกเรยนใหละเอยด ชดเจน และใหเขาใจ ถงวธการทาแบบประเมน 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน เกณฑการใหคะแนนยงไมชดเจนในประเดนการประเมน

การสงงาน และการตอบคาถามทายการทดลอง ในแตละระดบคะแนนใหเขยนขอความทใหคะแนนไดชดเจนมากกวาน

ผวจยไดปรบปรงแผนการจดการเรยนรและกจกรรมการประเมนตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ และผานการประเมนของอาจารยผควบคมปรญญานพนธทกแผน จงไดแผนการจดการเรยนรทจะนาไปใชตอไป

61

ตวอยางแผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 หนวยการเรยนรท 1 สารละลายกรด-เบส 1.1 สมบตของสารละลายกรด-เบส กจกรรม 1.2 สมบตบางประการของสารละลายกรด-เบส เวลา 3 ชวโมง แนวความคดหลก สารละลายกรด-เบส จะเปลยนสของกระดาษลตมสและสารละลายฟนอลฟทาลนไดตางกน สารละลายกรดบางชนดจะทาปฏกรยากบโลหะและสารประกอบคารบอเนตแลวใหฟองแกสมากและมความรอนเกดขนดวย สวนสารละลายเบสจะไมทาปฏกรยากบโลหะและสารประกอบคารบอเนต ผลการเรยนรทคาดหวง 1. ตรวจสอบสมบตของสารละลายกรด-เบส เมอทาปฏกรยากบสารบางชนดได 2. อธบายผลของปฏกรยาของสารละลายกรด สารละลายเบสกบสารบางชนดทพบในชวตประจาวน เนอหาสาระ

1. สารละลายกรดทาปฏกรยากบโลหะ ทาใหโลหะสกกรอนและเกดแกสไฮโดรเจน และทาปฏกรยากบเปลอกไขหรอหนปน ทาใหหนปนสกกรอน เกดแกสคารบอนไดออกไซด กรดมรสเปรยว ซงผลไมตางๆทมรสเปรยวจะมสมบตเปนกรด เชน สม มะนาว มะเขอเทศ มะขาม เปนตน

2. สารละลายเบสเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน เมอทาปฏกรยากบแอมโมเนยมไนเตรด จะไดแกสแอมโมเนย ซงมกลนฉน ทาปฏกรยากบนามนพชหรอนามนสตว จะไดสบ ทาปฏกรยากบอลมเนยม จะทาใหอลเนยมผและเกดฟองแกส

3. สามารถนาความรเกยวกบสมบตของสารละลายกรดไปใชในชวตประจาวน เชน ไมนาภาชนะททาจากโลหะมาใสพรกนาสมหรออาหารทมรสเปรยว จะทาใหภาชนะสกกรอนและเกดสารปนเปอนในอาหารทาใหเกดอนตรายได ฝนกรดกดกรอนพนผววสดและอาคารทสรางดวยหนปน หนออน ทาใหเกดการสกกรอน รวมทงการทสารทาความสะอาดทมสมบตเปนกรดทาปฏกรยากบพนกระเบองหรอหนออนแลวทาใหพนสกกรอน ทาใหพนหองนาชารดเรวขน เปนตน

4. ตวอยางเบสทใชในชวตประจาวน ทเปนสารทาความสะอาด เชน สบ ผงซกฟอก เบสทนยมนามาปรงแตงอาหาร เชน นาปนใส ผงฟ และนาขเถา เปนตน

กระบวนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เครองมอประเมน ขนท 1 สรางความสนใจ 1. เพอปลกเราความสนใจ และเชอมโยงสาระการเรยนร ครตงถามนาเพอจดประกายใหนกเรยนเกดความคดและวเคราะห แลวรวมกนอภปรายทบทวนถงสงทไดศกษาสารวจตรวจสอบมาแลวในประเดนดงน - ครและนกเรยนรวมกนอภปรายทบทวนถงผลการตรวจสอบความเปน

62

กระบวนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เครองมอประเมน กรด-เบส โดยใชสมบตการเปลยนสกระดาษลตมส ซงสามารถจาแนกสารได 3 กลม คอ กรด เบส และกลาง - การใชผลจากการเปลยนสของกระดาษลตมสเปนเกณฑในการจดกลมสารได นอกจากกระดาษลตมสแลวกรด-เบสมสมบตใดอกบาง ขนท 2 สารวจและคนหา 1. จากประเดนปญหาในขนท 1 นกเรยนแตละกลมรวมกนทาความเขาใจปญหา ศกษาใบความรท 1 สมบตของสารละลายกรด-เบส รวบรวมขอมลมาวเคราะหหาความร 2. เพอใหเขาใจมากยงขน และไดขอสรปทด ใหนกเรยนศกษาใบงานท 2กจกรรม 1.2 สมบตบางประการของสารละลายกรด-เบส แลวรวมกนวางแผนการทดลอง 3. ครแนะนาวธการทากจกรรม เชน - อาจวางแผนใหแตละกลมตรวจสอบสมบตของสารเพยง 1 ชนด และนาผลมาอภปรายรวมกบกลมอนๆเพอเปนการประหยดสาร - ทกครงทใชแทงแกวทดสอบสารละลายกบกระดาษลตมส ตองลางและเชดแทงแกวใหสะอาดและแหง กอนทจะทดสอบกบสารใหม - ไมควรชมสารทนามาทดสอบ เพราะอาจเปนอนตราย - การลางอปกรณทมเศษกระดาษลตมส เศษสงกะส เปลอกไข ตองเขยเศษวสดเหลานนทงในถงขยะกอนแลวจงลางใหสะอาด ปองกนไมใหทอนาทงอดตน 4. นกเรยนลงมอปฏบตการทดลอง สงเกต บนทกผล ขนท 3 อธบายและลงขอสรป 1. แตละกลมสงตวแทนนาเสนอขอมลความรทไดมา ผลการทากจกรรม 1.2 เพอใหเพอนกลมอนแสดงความคดเหน รวมกนอภปรายพจารณาเปรยบเทยบผลการทดลองแตละกลม 2. จากผลการทากจกรรม ตอบคาถาม อภปราย เกยวกบประเดนทศกษา ระดมความรความคด นกเรยนรวมกนสรปขอคนพบ ไดวา - สารละลายกรด-เบส จะเปลยนสของกระดาษลตมสและสารละลายฟนอลฟทาลนไดตางกน - สารละลายกรดบางชนดจะทาปฏกรยากบโลหะและสารประกอบคารบอเนตแลวใหฟองแกสมากและมความรอนเกดขนดวย สวนสารละลายเบสจะไมทาปฏกรยากบโลหะและสารประกอบคารบอเนต

1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

63

กระบวนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เครองมอประเมน - การใชสารละลายกรด-เบส ในชวตประจาวน ควรใชดวยความระมดระวง เกบรกษาอยางถกวธ ขนท 4 ขยายความร 1. ครตงคาถามเพอปลกเราใหนกเรยนคด และรวมกนอภปราย ตอบคาถาม - สมบตของผลตภณฑทาความสะอาดเครองสขภณฑทสามารถกดกรอนพนหนปนได และพบวาจะมแกสเกดขนทาไมจงเปนเชนนน และสามารถนาสมบตดงกลาวมาใชตรวจสอบความเปนกรดของสารตางๆไดหรอไม - จากผลของปฏกรยาทเกดขนจะนาไปใชประโยชนในชวต ประจาวนไดอยางไรและจะเสนอขอควรระมดระวงในการใชสารละลายกรดไดอยางไร 2. นกเรยนรวมกนเสนอทศนะไปขางหนาอยางหลากหลายและสรางสรรค และครขยายขอบเขตความรโดยใหความรเพมเตม ดงน - การใชนายาลางหองนาเมอทาปฏกรยากบหนปนจะเกดการกดกรอน และมแกสเกดขนจงควรใชดวยความระมดระวง - กรดทาปฏกรยากบโลหะทาใหโลหะเกดการผกรอน จงตองระมดระวงในการใชเครองมอหรออปกรณททาจากโลหะ ไมใหสมผสกบกรด เพราะกรดจะกดกรอนโลหะหนกอาจเจอปนในอาหารได - ถานาฝนมสมบตเปนกรด จะสงผลตอสงแวดลอม หรอฝนกรดจะกดกรอนพนผววสดและอาคารทสรางดวยหนออน หนปน หรอเหลกและยานพาหนะททาดวยเหลก นอกจากนฝนกรดจะทาลายคลอโรฟลลในใบไม ทาใหพชสงเคราะหแสงไมได ถาฝนกรดตกลงมาและสะสมในแหลงนาจะทาใหสตวนาตาย หรอถาสะสมในดนจะทาใหดนมสมบตเปนกรดซงไมเหมาะแกการเจรญเตบโตของพช ทาใหพชเหลานนตายได ขนท 5 ประเมน 1. นกเรยนตอบคาถาม ทครสมถามเปนรายบคคลเพอประเมนความเขาใจ 2. นกเรยนทาใบงานท 2 กจกรรม 1.2

2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

การวดและประเมนผล

วธการวด 1. สงเกตพฤตกรรมคณลกษณะอนพงประสงค 2. ตรวจใบงาน

64

เครองมอประเมน 1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

2. แบบประเมนการตรวจใบงาน 3. ใบงานท 2 กจกรรม 1.2 สมบตบางประการของสารละลายกรด-เบส เกณฑการประเมนผล 1. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค อยในระดบ ด 2. แบบประเมนการตรวจใบงาน อยในเกณฑพอใชถงดมาก วสดอปกรณ /สารเคม

1. สารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด 9. กระดาษทรายนา 2. สารละลายแคลเซยมไฮดรอกไซดอมตว 10. กระดาษลตมสสแดงหรอสนาเงน 3. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด 11. กระจกนาฬกา 4. นามะนาว 12. แทงแกวคนสาร 5. นายาลางเครองสขภณฑ 13. หลอดทดลองขนาดเลก 6. สารละลายกรดแอซตก 14. ทวางหลอดทดลอง 7. สารละลายกรดไฮโดรคลอรก 15. สารละลายฟนอลฟทาลน 8.เปลอกไขหรอเกลดหนปน (หนเกลดทใชทาถนน หรอแคลเซยมคารบอเนตชนดเกลด)

สอ/แหลงการเรยนร 1. ใบความรท 1 สมบตของสารละลายกรด-เบส 2. อปกรณและสารเคมในการทดลอง 3. รานคาจาหนายผลตภณฑทาความสะอาด 4. รานคาจาหนายอปกรณในการกอสราง 5. หองสมด 6. อนเตอรเนต

htt://www.scilinks.org htt://www.go.hrw.com htt://www.ipst.ac.th htt://www.teacher.work.co.nz htt://www.chem4kids.com htt://www.yahoo.com

65

ใบงาน ท 2 กจกรรม 1.2 สมบตบางประการของสารละลายกรด-เบส

สมาชกในกลมท ................ วนท ......... เดอน...........................พ.ศ............ 1. .................................... 2. ...................................... 3. ........................................ 4. .................................... 5. ...................................... 6. ........................................ จดประสงคของกจกรรม

1. ตรวจสอบสมบตของสารละลายกรด เมอทาปฏกรยากบสารบางชนดได 2. อธบายผลของปฏกรยาของสารละลายกรด กบสารบางชนดทพบในชวตประจาวน อปกรณและสารเคม ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ปฏบตการทดลอง

ตอนท 1 สมบตของกรด 1. ใสสารละลายกรดไฮโดรคลอรก (กรดเกลอ) ลงในหลอดทดลองขนาดเลก 4 หลอด หลอด

ละ 2 cm3 2. ใชกระดาษลตมสสแดงและสนาเงนตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสารละลายในหลอดท 1 บนทกผล

3. หยดสารละลายฟนอลฟทาลนลงในหลอดทดลองหลอดท 2 จานวน 2 หยด สงเกตสของสารละลาย บนทกผล

4. เตมเปลอกไขหรอเกลดหนปน 2 – 3 เกลด ลงในหลอดทดลองท 3 สงเกตและบนทกผล 5. ใสชนสงกะสขนาด 1 x 1 cm ลงในหลอดทดลอง หลอดท 4 สงเกตการเปลยนแปลงและ

บนทกผล 6. ทาการทดลองซา ขอ 1 – 5 แตเปลยนจากสารละลายกรดไฮโดรคลอรกเปนสารละลาย

กรดแอซตก (กรดนาสม)เจอจาง นายาลางหองนา นามะนาว และนากลนแทน

66

ตอนท 2 สมบตของเบส 1. เตมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด(โซดาไฟ) เจอจาง ลงในหลอดทดลองขนาดเลก 2 หลอด หลอดละ 2 cm3

2. ใชกระดาษลตมสสแดงและสนาเงนตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสารละลายในหลอดท 1 บนทกผล

3. หยดสารละลายฟนอลฟทาลนลงในหลอดทดลองหลอดท 2 จานวน 2 หยด สงเกตสของสารละลาย บนทกผล

4. ทาการทดลองขอ 1 – 3 ซา แตเปลยนจากสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด เปนสารละลายแคลเซยมไฮดรอกไซด(นาปนใส) เจอจาง โพแทสเซยมไฮดรอกไซด(ดางคล)เจอจาง และนากลนแทน บนทกผลการทดลอง ตอนท 1

ผลทสงเกตไดเมอทดสอบดวย สารละลาย

กระดาษลตมส สารละลาย

ฟนอลฟทาลน เปลอกไข เศษสงกะส

ไฮโดรคลอรก

แอซตก

นายาลางหองนา

นามะนาว

นากลน

สรปผลการทดลอง ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

67

ตอนท 2 สารละลาย เมอทดสอบดวย

โซเดยมไฮดรอกไซด (โซดาไฟ)

แคลเซยมไฮดรอกไซด (นาปนใส)

โพแทสเซยมไฮดรอกไซด (ดางคล: นาขเถา)

กระดาษลตมส

สารละลาย ฟนอลฟทาลน

สรปผลการทดลอง ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... คาถามทายกจกรรม

1. ในการตรวจสอบสมบตของกรด ถาตองการทราบวาแกสทเกดขนในหลอดทดลองหลอดท 3 และ 4 ตอนท 1 เปนแกสอะไร จะมวธการตรวจสอบไดอยางไร ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... 2. จากผลของปฏกรยาทเกดขน จะนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางไร ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

68

ตวอยางแบบประเมนตามสภาพจรงประกอบแผนการจดการเรยนร แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง

วชา ......................... การทดลองเรอง............................................ วนท ................... ครงท......... ชอสมาชกในกลม 1.............................................................. 4............................................................ 2............................................................. 5............................................................ 3............................................................. 6............................................................

คาชแจง เพอประเมนทกษะปฏบตของนกเรยนเปนกลม ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยใชวธสงเกตในขณะดาเนนการสอน แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนน ใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน

ระดบคะแนน รายการทประเมน

3 2 1 0 หมายเหต

1. วธดาเนนการทดลอง 2. การปฏบตการทดลอง

3. ความคลองแคลวในขณะปฏบตการ 4. การนาเสนอ

รวม ผลการประเมนทกษะปฏบต

เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 1. วธดาเนนการทดลอง - กาหนดวธการขนตอนถกตอง เลอกใชเครองมอวสดอปกรณในการทดลองเหมาะสม 3 - กาหนดวธการขนตอนถกตอง การใชเครองมอวสดอปกรณยงไมเหมาะสม 2 - กาหนดวธการขนตอนไมถกตอง ตองใหความชวยเหลอ 1 - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการกาหนดวธการขนตอนและการใชเครองมอ 0 2. การปฏบตการทดลอง - ดาเนนการทดลองเปนขนตอน และใชอปกรณตางๆ ไดอยางถกตอง 3 - ดาเนนการทดลองเปนขนตอน และใชอปกรณไดอยางถกตองถาใหคาแนะนา 2 - ตองใหความชวยเหลอในการดาเนนการทดลองและการใชอปกรณ 1 - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการดาเนนการทดลองและการใชอปกรณ 0

69

3. ความคลองแคลวในขณะปฏบตการ - มความคลองแคลวในการดาเนนการทดลอง และการใชอปกรณดาเนนการทดลอง 3 ไดอยางปลอดภย เสรจทนเวลา - มความคลองแคลวในการทาการทดลองและการใชอปกรณ แตตองชแนะเรองการ 2 ใชอปกรณอยางปลอดภย - ทาการทดลองไมทนเวลาทกาหนด เนองจากขาดความคลองแคลวในการใชอปกรณ 1 และการดาเนนการทดลอง - ทาการทดลองไมทนเวลาทกาหนด และทาอปกรณชารดเสยหาย 0 4. การนาเสนอ - บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองถกตอง รดกม การนาเสนอเปนขนตอนชดเจน 3 - บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองถกตอง แตการนาเสนอยงไมเปนขนตอน 2 - ตองใหคาชแนะในการบนทกผลการทดลอง การสรปผลการทดลองและการนาเสนอ 1 จงจะปฏบตได - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการบนทกผลการทดลอง การสรปผลและการนาเสนอ 0

ระดบคะแนน คะแนนรวม การแปลผล 3 2 1 0

9 -12 6 - 8 3 - 5 0 - 2

ทกษะปฏบตอยในระดบด ทกษะปฏบตอยในระดบพอใช ทกษะปฏบตอยในระดบตองปรบปรง ไมผาน

70

แบบสารวจตนเองในการทางานกลม

ชอ-สกล...................................................... ชอกลม.......................วนท .....................ครงท.........

คาชแจง นกเรยนสารวจตนเองโดยทาเครองหมาย ลงในชองการปฏบต ใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน

การปฏบต หมายเหต รายการพฤตกรรม

สมาเสมอ บางครง ไมเคย 1. มความกระตอรอรนทจะชวยเหลองานของกลมเมอมโอกาส

2. แสดงความคดเหนและอธบายใหเพอนๆในกลมฟง 3. เปดโอกาสใหสมาชกทกคนในกลมไดแสดงความคดเหน

4. ตงใจฟงเพอนในกลมอธบาย 5. ชแนะเมอเพอนอธบายไมถกตองโดยไมตาหนเพอน 6. ซกถามเพอนในกลมเมอไมเขาใจหรอทาไมได 7. ศกษากจกรรมทจะตองปฏบตกอนทจะเขารวมปฏบตงานกบเพอนในกลม

8. ชวยเพอนในกลมทากจกรรมการทดลองตามหนาททไดรบมอบหมาย

9. ตงใจทางานกลมไมเดนไปมา 10. รวมอภปรายผลการทดลองกบเพอนในกลม

รวม ผลการประเมนตนเองในการทางานกลม

เกณฑการประเมน 3 หมายถง ปฏบตสมาเสมอ 2 หมายถง ปฏบตบางครง 0 หมายถง ไมเคยปฏบต

คะแนนรวม การแปลผล 18 -20 15 -17 10 -14 0 - 9

มพฤตกรรมในการทางานกลมดมาก มพฤตกรรมในการทางานกลมด มพฤตกรรมในการทางานกลมพอใช ตองปรบปรงพฤตกรรมในการทางานกลม

71

แบบประเมนผลความรตนเอง

คาชแจง ใหนกเรยนเขยนบนทกจากการเรยนร/การปฏบตการทดลอง/การสบคนขอมล แลวประเมนผลความรตนเองจากขอความทเขยน แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนนใหตรงกบชองความเปนจรง

ระดบคะแนน

เรองทเรยนร 4 3 2 1

หมายเหต

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.

72

เกณฑการประเมน ระดบ 4 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจนมาก สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเอง และสามารถอธบายแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 3 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจน สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเอง แตไมมความมนใจทจะอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 2 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจนเปนสวนใหญ สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเองไดบาง แตไมสามารถอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 1 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมานอย ไมชดเจน และยงนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเองไดนอย รวมทงไมสามารถอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบคะแนน การแปลผล

4 3 2 1

ดมาก ด

พอใช ตองปรบปรง

73

แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค คาชแจง เพอประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนเปนรายบคคล ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยใชวธสงเกตในขณะดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน แลวใสคะแนนลงในชองระดบคะแนนใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน ตามระดบคะแนนดงน 4 หมายถง พฤตกรรมดมาก

3 หมายถง พฤตกรรมด 2 หมายถง พฤตกรรมพอใช 1 หมายถง พฤตกรรมตองปรบปรง

เลขท ชอ - สกล การตรงตอเวลา

การรวมอภปรายและการตอบคาถาม

ความรบ ผดชอบ

ความตงใจในการเรยนและการทางาน

ความเสยสละ

รวมคะแนน

74

แบบประเมนการตรวจใบงาน

ชอ – สกล ................................................................... เลขท................ ชน................... ใบงานท.............. เรอง ..................................................................... วนท ...................................

คาชแจง ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยตรวจใบงานของนกเรยนเปนรายบคคล แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนน

ระดบคะแนน รายการทประเมน

3 2 1 0 หมายเหต

1. การสงงาน 2. บนทกผลการทดลอง 3. สรปผลการทดลอง 4. ตอบคาถามทายการทดลอง

รวม ผลการประเมน

เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 1. การสงงาน - สงงานกอนเวลาทกาหนด ดวยความคลองแคลวรวดเรว 3 - สงงานทนตามเวลาทกาหนด 2 - สงงานชากวาเวลาทกาหนดเลกนอย 1 - สงงานไมทนตามเวลาทกาหนด ตองใหตดตาม 0 2. บนทกผลการทดลอง - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดชดเจน ถกตอง และครบสมบรณ 3 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดชดเจน ถกตอง เปนสวนใหญ 2 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดถกตองบาง และไมชดเจน 1 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไมถกตอง 0

75

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 3. สรปผลการทดลอง - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลอง ชดเจน ถกตอง 3 และครบสมบรณ - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลองถกตอง เปนสวนใหญ 2 - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลแตไมสอดคลองกบจดประสงคการทดลอง 1 - สรปผลการทดลองไมสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลอง 0 3. ตอบคาถามทายการทดลอง - ตอบคาถามทายการทดลองไดชดเจน ถกตอง รอยละ 80 ขนไป 3 - ตอบคาถามทายการทดลองไดชดเจน ถกตอง รอยละ 66-79 2 - ตอบคาถามทายการทดลองได ถกตอง รอยละ 50-65 1 - ตอบคาถามทายการทดลองไดถกตอง ตากวารอยละ 50 0

ระดบคะแนน คะแนนรวม การแปลผล 3 2 1 0

9 -12 6 - 8 3 - 5 0 - 2

ด พอใช

ตองปรบปรง ไมผาน

76

แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร การแยกสาร

ตอนท 1 คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย ขอทถกทสดเพยงขอเดยวในกระดาษคาตอบ 1. การแยกสารโดยวธระเหยแหง เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบทราย ค. นากบเกลอแกง ง. ผงตะไบเหลกกบเกลอ 2. การแยกสารโดยการสกดดวยตวทาละลาย เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. สารทมกลนในมะนาว ข. สารสมวงจากดอกอญชน ค. นามนหอมจากดอกกระดงงา ง. นามนจากดอกเมลดทานตะวน 3. ถาตองการแยกนามนมะกรดออกจากใบมะกรดวธใดเหมาะสมทสด ก. การกลนแบบไอนา ข. การกลนลาดบสวน ค. การกลนธรรมดา ง. โครมาโทกราฟ 4. การแยกสารโดยการกรองสามารถนามาใชแยกสารคใดตอไปน ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบนา ค. นากบโคลน ง. นาตาลกบเกลอแกง 5. ถามผงฝนอยในนาเชอม เราควรแยกผงฝนออกไดโดยวธใด ก. กลน ข. กรอง ค. ระเหยแหง ง. สกด 6. การแยกสารเนอผสมระหวางผงถาน ผงตะไบเหลก และเกลอแกง จะมลาดบขนตอนในการแยกทเหมาะสมทสดดงขอใด ก. กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ละลายนา ข. ดดดวยแมเหลก ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ค. ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ง. ละลายนา ดดดวยแมเหลก กรองดวยกระดาษกรอง

77

7. เราตองพจารณาสมบตใดของสารเปนสาคญในการกลน ก. สถานะ ข. จดเดอด ค. จดหลอมเหลว ง. ความสามารถในการละลาย 8. สารละลายในขอใดไมสามารถแยกสวนประกอบไดโดยการระเหยแหง ก. สารละลายแอมโมเนย ข. สารละลายนาตาลกลโคส ค. สารละลายโซเดยมคลอไรด ง. สารละลายคอปเปอรซลเฟต 9. ขอใดไมใชประโยชนของวธโครมาโทกราฟ ก. ใชแยกสารผสมออกจากกนได ข. ใชแยกสารบรสทธออกจากกนได ค. ใชบอกจานวนสารทเปนองคประกอบได ง. ใชตรวจสอบสารวาเปนสารชนดเดยวกนหรอไม 10. สาร A เปนของเหลวสเหลอง ถาตองการทราบวาสาร A เปนสารบรสทธหรอไม ควรใชวธใดทดสอบ ก. วธกลน ข. วธหาจดเดอด ค. วธระเหยแหง ง. วธโครมาโทกราฟ

78

แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร สมบตของสารละลายกรด-เบส

คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย ขอทถกทสดเพยงขอเดยว ในกระดาษคาตอบ 1. สารทไมเปลยนสกระดาษลตมสมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 2. สารทเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 3. สารทเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 4. นาขเถา มสมบตในการเปลยนสกระดาษลตมส เหมอนสารในขอใด ก. นาฝน ข. นาเกลอ ค. นาอดลม ง. แอมโมเนย 5. สารในขอใดมความเปนกรด-เบส แตกตางจากขออน ก. แอซตก ข. ซลฟวรก ค. ไฮโดรคลอรก ง. โซเดยมไฮดรอกไซด 6. โดยปกตคา pH จะอยในชวงใด ก. 0 – 7 ข. 0 – 14 ค. 1 – 20 ง. 1 – 25

79

7. สารทมสมบตเปนกรดจะมคา pH เปนเทาใด ก. เทากบ 7 ข. เทากบ 14 ค. นอยกวา 7 ง. มากกวา 7 8. สบ มสวนผสมของสารในขอใด ก. ไขมนพช + ไขมนสตว ข. สารละลายเบส + ไขมนพช ค. สารละลายกรด + ไขมนพช ง. สารละลายกรด + ไขมนสตว 9. สบ ผงซกฟอก แชมพ มสมบตใด ก. เปนกรด ข. เปนเกลอ ค. เปนเบส ง. เปนกลาง 10. ในการลางจานทเปอนไขมน หากเราไมมนายาลางจาน สามารถใชสารใดแทนได ก. นาขเถา ข. นามะขาม ค. นามะนาว ง. นามะกรด

80

4. การสรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน จานวน 2 ฉบบ คอ

4.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 4.2 แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

4.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส มขนตอนดงน

ภาพประกอบ 5 ขน

ศกษาหลกการสรางแบบทดสอบ การวดและการประเมนผล

ง

ตอนการสรางแ

ศกษาผลการเรยนรทคาดหว

ร

สรางตารางวเคราะหจดประสงคการเรยน

อ

สรางแบบทดสอบ จานวน 80 ข

บ

ผ

บบทดสอ

ตรวจสอ

ไมผาน าน

น

ย

บวดผลสมฤทธทางการเรยน

ปรบปรงแกไข

นาไปทดสอบกบนกเรยนชน ม.2 ทไดเรยนมาแลว จานวน 100 คน

ตรวจใหคะแน

)

วเคราะหรายขอ หาคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r

เลอกแบบทดสอบจานวน 60 ขอ

น

นาไปทดสอบกบนกเรยนชน ม.2 ทไดเรยนมาแลว จานวน 100 คน เพอหาคาความเชอม

แบบทดสอบทใชในการวจ

81

การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส เปนแบบทดสอบเลอกตอบ จานวน 80 ขอ มรายละเอยดดงน 1. ศกษาเอกสารทเกยวของกบ หลกการสรางแบบทดสอบ หลกการวดและประเมนผลการเรยนการสอนวทยาศาสตร 2. ศกษาผลการเรยนรทคาดหวง และเนอหากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 3. สรางตารางวเคราะหจดประสงคการเรยนรทสอดคลองกบเนอหาวชาวทยาศาสตร เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ชนมธยมศกษาปท 1 4. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบเลอกตอบ จานวน 80 ขอ จาแนกเปนดานความรความสามารถจานวน 50 ขอ และขอสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการลงความเหนขอมล และทกษะการทดลอง จานวน 30 ขอ โดยใหสอดคลองกบตารางวเคราะหจดประสงคการเรยนรเพอใหแบบทดสอบทมความเทยงตรงเชงเนอหา

5. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ไปใหคณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ ตรวจสอบพจารณาความถกตองขนตนจากนนนาแบบทดสอบทผานการพจารณาจากกรรมการตรวจสอบปรบปรงแกไขแลวไปใหผเชยวชาญซงจบอยางนอยปรญญาโทสาขาวดผลทางการศกษาและการสอนวทยาศาสตร ครผสอนวทยาศาสตรทมประสบการณอยางนอย 10 ป จานวน 5 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงพนจ (Face Validity)เพอหาคาดชนความสอดคลอง(IOC)โดยพจารณาคา IOC ตงแต 0.5 ขนไปผลปรากฏวา ผานเกณฑทกขอ

6. นาแบบทดสอบทผานการตรวจสอบคณภาพดานความเทยงตรงเชงพนจ จานวน 60 ขอไปทดสอบกบนกเรยน ทไมใชกลมตวอยางจานวน 100 คนแลวนามาตรวจใหคะแนนและนามาวเคราะหหาคาความยากและคาอานาจจาแนก ไดผล ดงน คาความยาก (p) ระหวาง .100 - .740 คาอานาจจาแนก (r) ระหวาง -.136 - 0.643 จากนนคดเลอกขอสอบทมคาความยาก (p) ระหวาง .170 - .740 คาอานาจจาแนก (r) ระหวาง .100 - .643 ไดขอสอบจานวน 60 ขอ วดความรความสามารถ 40 ขอ และวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 20 ขอ

7. เมอไดแบบทดสอบทผานเกณฑการคดเลอกแลวจานวน 60 ขอนาไปทดสอบกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางจานวน 100 คน จากนนนาผลทไดมาตรวจใหคะแนนและวเคราะหหาคาความเชอมนดวยสตร KR-20ของ คเดอร- รชารดสน ไดแบบทดสอบทมคาความเชอมน .783 8. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ไปใชกบกลมตวอยางสาหรบการวจยตอไป

82

ตวอยางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ดานความรความจา

ขอ 0. สารละลายกรดเมอทาปฏกรยากบโลหะจะเกดแกสใด ก. ออกซเจน ข. ไฮโดรเจน ค. ไนโตรเจน ง. คารบอนไดออกไซด คาตอบ ขอ ข

ดานความเขาใจ ขอ 0. เมอความเขมขนของกรดไฮโดรคลอรกเพมสงขน คา pH ของกรดไฮโดรคลอรกจะเปนอยางไร ก. เทาเดม ข. เพมขน ค. ลดลง ง. เทากบ 7 คาตอบ ขอ ข ดานการนาไปใช ขอ 0. ขอใดเปนวธปฏบตทถกตองถารางกายสมผสกบสารละลายเบสเขมขน ก. ใหลางดวยสารละลายกรดเขมขน ข. ใหทาดวยครมแมกนเซยกลเซอรอล ค. ใหลางดวยสารละลายโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต ง. ใหลางดวยนามากๆ แลวลางดวยสารละลายกรดแอซตก คาตอบ ขอ ง ทกษะการสงเกต ขอ 0. ขอใดไมใชขอมลจากการสงเกต

ก. นมสดมสขาวขน ไมมตะกอน ข. สงทตดคางบนกระดาษกรองเปนของแขงสดา ค. เมอเอามอแตะหลอดทดลองรสกเยนเหมอนนาแขง ง. ผสมของเหลว ก กบของเหลว ข แลวมฟองแกสเกดขน คาตอบ ขอ ค

ทกษะการจาแนกประเภท ขอ 0. สารในขอใดเปนเบสทงหมด ก. สบ นาโซดา ข. นาสมสายช นาขเถา ค. ผงซกฟอก แชมพ ง. นาปนใส นามะนาว คาตอบ ขอ ค

83

ทกษะการลงความเหนขอมล ขอ 0. ถานาผงสแดง สเหลอง และนาเงน ใสลงไปในนา คนใหละลายไดสารละลายสดา แลวนาแทงชอลกไปวางในสารละลายนนเปนเวลา 10 นาท สงใดนาจะปรากฏบนแทงชอลก ก. แทงชอลกสนลง ข. ชอลกสดาทงแทง ค. ผงสปรากฏบนแทงชอลกเปนจดๆ

ง. มรวของสทง 3 ส บนแทงชอลกซงอยในระดบทตางกน คาตอบ ขอ ง ทกษะการทดลอง

ขอ 0. การทดสอบสารละลายกรด กลาง และเบส อยางงายควรใชวธใด ก. นาไปทดสอบการนาไฟฟา ข. นาไปทดสอบการทาปฏกรยากบโลหะ ค. นาไปทดสอบการทาปฏกรยากบหนปน ง. นาไปทดสอบกบกระดาษลตมสหรอกระดาษยนเวอรซล คาตอบ ขอ ง

4.2 แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน การสรางแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน มขนตอนดงน

น

ภาพประกอบ 6 ขนตอนกา

กาหนดนยามการมสวนรวมในการเรย

น

กาหนดตวบงชและพฤตกรรมบงชการมสวนรวมในการเรย เขยนขอความหรอรายการทจะวดการมสวนรวมในการเรยนใหครอบคลม

บ

ผา

รสรางแบบประ

ตรวจสอ

ไมผาน น

เมนการมสวนรวมในการเรยน

ปรบปรงแกไข

แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนทสมบรณ

กาหนดเกณฑการใหคะแนน

84

การสรางแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน มรายละเอยดดงน 1. กาหนดนยามการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน 2. กาหนดตวบงชและพฤตกรรมบงชการมสวนรวมในการเรยน 3. เขยนขอความหรอรายการทจะวดการมสวนรวมในการเรยนใหครอบคลมทกดานจานวน 16 ขอ

4. กาหนดเกณฑการใหคะแนน แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนทสรางขน 5. นาแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนทสรางขน ไปใหผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน

พจารณาความถกตอง ตรวจสอบความเหมาะสมของขอความ และสอดคลองตามนยามปฏบตการโดยพจารณาความคดเหนของผเชยวชาญ 3 ทาน เหนวาเหมาะสมใหปรบปรงแกไขขอความ ภาษาและความครอบคลมของพฤตกรรมบงชใหเหมาะสมในการประเมนผวจยจงแกไขปรบปรงตามขอเสนอแนะ ไดขอความทแสดงพฤตกรรมบงช 16 ขอ 6. นาแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน ไปใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจย 7. การนาแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนไปใชในการประเมน ผวจยใชขอมลจากการสงเกตพฤตกรรมสะสมตลอดระยะเวลาทดลอง โดยพจารณาพฤตกรรมของนกเรยน จากการพดคยซกถาม การอภปราย ตอบคาถาม การทางานรวมกน การชวยเหลอกน รวมมอกน และปฏสมพนธของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรมในชนเรยน โดยขอมลทไดจากการสงเกตเปนการสงเกตพฤตกรรมแบบสะสมทมอยในตวนกเรยน ทแสดงออกมาใหเหนอยางสมาเสมอใสภาพการณปกตซงเปนกจนสยของนกเรยนในแตละชวโมงทมการเรยนการสอน อกทงผวจยยงองขอมลการจดบนทกเหตการณในระหวางจดการเรยนการสอน บนทกหลงการจดการเรยนร และบนทกการสงงาน ประกอบในการประเมนนกเรยนแตละคน ในทง 3 ระยะททาการประเมน ผวจยใชขอมลจากหลาก หลายแหลงเพอใหไดขอมลประกอบการตดสนการประเมนทสะทอนภาพทแทจรงทเกดกบตวผเรยนใหมากทสด แลวจงทาการประเมนภาพรวมทง 16 ประเดน ทใชเปนเกณฑในการประเมน

85

แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

ชอ ............................................... เลขท ........... วนทประเมน .............................................. คาชแจง สงเกตการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนตามพฤตกรรมบงช แลวใหคะแนนนกเรยนในแตละดาน

การมสวนรวมในการเรยน คะแนน 1.มความกระตอรอรน (4 คะแนน)

พฤตกรรมบงช 1.1 เขาเรยนทนเวลา 1.2 ใหความสนใจตอกจกรรมการเรยนการสอน 1.3 ปฏบตกจกรรมการทดลองอยางคลองแคลว 1.4 แสวงหาความรและประสบการณใหมๆ

...........................

2. การแสดงความคดเหน (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 2.1 ตอบคาถามหรอซกถามเมอสงสย 2.2 รวมอภปรายผลการทดลอง 2.3 รบฟงและยอมรบความคดเหนของผอน 2.4 จดทนทกความรหรอประสบการณทไดเรยนร

...........................

3. การใหความรวมมอ (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 3.1 รวมวางแผนการทางาน 3.2 ปฏบตการทดลองดวยตนเองอยางเตมความสามารถ 3.3 ปฏบตงานตามหนาททไดรบมอบหมาย 3.4 มปฏสมพนธทดตอเพอน

...........................

4. มความรบผดชอบ (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 4.1 ปฏบตการทดลองเสรจทนเวลา 4.2 สงงานทนตามเวลาทกาหนด 4.3 ผลงานถกตอง ละเอยดรอบคอบในการทางาน 4.4 รกษาความสะอาด เกบวสดอปกรณ และสารเคมเรยบรอย

86

เกณฑการแปลความหมาย ทกรายการประเมนใหคะแนน พจารณาตามเกณฑดงน

ปฏบตไดทง 4 ประเดน ระดบคะแนน 4 ปฏบตได 3 ประเดน ระดบคะแนน 3 ปฏบตได 2 ประเดน ระดบคะแนน 2 ปฏบตได 1 ประเดน ระดบคะแนน 1 ไมไดปฏบตทง 4 ประเดน ระดบคะแนน 0

5. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการทดลองดวยตนเองโดยประสานงานกบโรงเรยนกลมตวอยางและครประจาวชาเพอขอความรวมมอในการรวบรวมขอมลและดาเนนการทดลองตามแผนการจดการเรยนรทงหมด 11 แผนการเรยนร จานวน 24 ชวโมง ในชวโมงเรยนปกตทผวจยทาการจดการเรยนรในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสวนปาอปถมภและโรง เรยนบานกม.7 ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ตงแตเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2549 ถงเดอนมกราคม พ.ศ.2550

วธการดาเนนการเกบรวบรวมขอมล มดงตอไปน 1. อธบายใหนกเรยนทเปนกลมทดลองเขาใจวตถประสงค และประโยชนทไดรบจากการจด การเรยนรและจากการทาแบบประเมน 2. เกบขอมลกอนทดลองดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส จานวน 60 ขอ ใชเวลา 60 นาท กบกลมทดลองท 2 ในวนจนทรท 20 พฤศจกายน พ.ศ.2549 และกลมทดลองท 1 ในวนองคารท 21 พฤศจกายน พ.ศ.2549 3. ดาเนนการจดการเรยนการสอนและทาการประเมนตามแผนการจดการเรยนรกบ กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ตงแตวนพธท 22 พฤศจกายน พ.ศ.2549 ถงวนองคารท 9 มกราคม พ.ศ.2550

4. เกบขอมลระหวางทดลองดวยแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน 3 ระยะ ในสปดาหท 2 วนพธท 29 พฤศจกายน พ.ศ.2549 สปดาหท 5 วนพธท 20 ธนวาคม พ.ศ.2549 และสปดาหท 8 กลมทดลองท 2 วนจนทรท 8 มกราคม พ.ศ.2550 และกลมทดลองท 1 วนองคารท 9 มกราคม พ.ศ.2550 5. เกบขอมลหลงการทดลอง ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชดเดมไปทดสอบกบนกเรยนกลมทดลองทง 2 กลม เมอทาการทดลองเสรจสน ในวนพธท 10 มกราคม พ.ศ.2550

6. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนมาตรวจใหคะแนน และสรปคะแนนผลการประเมนการมสวนรวมในการเรยนระยะท 3 เพอทาการวเคราะหขอมลตอไป

87

6. การจดกระทาขอมล การจดกระทาขอมลแบงออกเปน 2 สวน ตามลาดบ ดงน 1. ขอมลระหวางทดลอง 1.1 สรปผลการประเมนการมสวนรวมในการเรยนระยะท 1 และระยะท 2 จากการสงเกต จากบนทกหลงการจดการเรยนร และผลสรปการประเมนตามสภาพจรง 1.2 การสะทอนผลการจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนร การประเมนตามสภาพจรงและการใหขอมลสารสนเทศยอนกลบ สภาพปญหาอปสรรคและวธการแกไขจากการประเมนระหวางการทดลองโดยใชการสงเกตและการสรปผลการประเมนตามสภาพจรงแลวสรปผลการวเคราะห 2. ขอมลหลงการทดลอง

2.1 ศกษาประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการม สวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง 2.2 ศกษาประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตาม สภาพจรง เมอใชกบนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน 2.2.1 เปรยบเทยบประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและควบคการประเมนแบบเดม ทมพนฐานทางการเรยนตางกน 2.2.2 เปรยบเทยบประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน ของนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนกลมสง กลมปานกลาง และกลมตา

2.2.3 ศกษาปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรกบพนฐานทางการเรยน ทสงผลตอประสทธผลของการเรยนร ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน กรณขอมลทไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส จะวเคราะหขอมลโดยใชคะแนนผลตาง และขอมลทไดจากแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนใชเฉพาะคะแนนประเมนในระยะท 3 โดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง 7. สภาพปญหาอปสรรคและวธการแกไขระหวางทดลอง

การวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรคระหวางทดลองของนกเรยนกลมทดลองท 1 คอกลมทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงเพอสรปผลการประเมนปญหา อปสรรค และแนวทางแกไข จากการประเมนในระหวางการทดลองโดยการประเมนตามสภาพจรง ในแตละระยะ ตามลาดบดงน

88

ระยะท 1 วนท 21 ถง 29 พฤศจกายน พ.ศ. 2549 สรปผลการประเมน ปญหาอปสรรค และแนวทางแกไข ระหวางการทดลอง ระยะท 1 ดงแสดงในตาราง 4 ตาราง 4 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนร ควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 1

สรปผล ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข การจดกจกรรม การเรยนร

- จดนกเรยนออกเปนกลมกลมละประมาณ 6 คนในกลมมทงคน เกง ออน ดาเนนการทดลองตามขนตอนในแผนการจดการเรยนร ใหนกเรยนไดทาการทดลอง สบเสาะหาความรดวยตนเอง - นกเรยนสวนใหญสนใจ รวมปฏบตกจกรรมด

การจดกจกรรมการเรยนร -เมอจดกลมใหมนกเรยนบางคนไมพอใจเพอนในกลม ไมคนเคย จงขาดความรวมมอในการทางาน - นกเรยนทเรยนออนขาดความรวมมอในการทากจกรรม -นกเรยนขาดทกษะในการสงเกต การบนทกผลการทดลอง และยงสรปผลการทดลองไมได

-ครพดกระตนใหนกเรยนรจกปรบตว และชวยเหลอกนภายในกลม - ตองใหคาแนะนาเปนอยางมากในการสงเกต การบนทกผลการทดลอง และใชคาถามกระตนใหนกเรยนสามารถสรปผลการทดลองไดตามจดประสงค

การวดและประเมนผล -ครใชเครองมอในการประเมนผลหลายอยางเพอใหไดสารสนเทศเพอเปนขอมลยอนกลบใหกบผเรยนไดแก การประเมนคณลกษณะอนพงประสงคและประเมนการตรวจ ใบงาน

การวดและประเมนผล - ไมสามารถแจงผลการประเมน นกเรยนเปนรายบคคลได เนองจากเวลาจากด - นกเรยนบางคนปฏบตกจกรรมเพราะกลวไมไดคะแนน หรอกลวเวลาเพอนประเมนผลออกมาจะไมด ไมไดปฏบตกจกรรมเพราะตองการเรยนรจรงจงอาจจะทาใหผลการประเมนไมเปนไปตามความเปนจรงเทาใดนก

-ครแจงผลการประเมนสรปในภาพรวมเพอใหนกเรยนเหนขอ บกพรอง เกยวกบการขาดทกษะในการปฏบตการทดลองตามแบบประเมน พรอมทงแนะนาแนวทางปรบปรงแกไข -ครเนนใหนกเรยนเหนความ สาคญของการเรยน ใหรจกคนควาหาความร

89

ระยะท 2 ตงแตวนท 30 พฤศจกายน ถงวนท 20 ธนวาคม พ.ศ.2549 สรปผลการประเมน ปญหาอปสรรค และแนวทางแกไข ระหวางการทดลอง ระยะท 2

ดงแสดงในตาราง 5 ตาราง 5 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนรควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 2

สรป ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข การจดกจกรรมการเรยนร

-ดาเนนการทดลองตามแผนการเรยนรท 2-5 นกเรยน สวนใหญใหความสนใจและรวมปฏบตกจกรรมด -นกเรยนทเรยนออนมพฤตกรรมในการเรยนดขน -นกเรยนสวนใหญปฏบตกจกรรมดวยความสนกสนานและไมเกรงเหมอนในชวงแรก

การจดกจกรรมการเรยนร -นกเรยนเรมพฒนาทกษะในการสงเกต การบนทกผลการทดลองแตยงสรปผลการทดลองไมคอยถกตอง

-ครใชคาถามกระตนใหนกเรยนสามารถสรปไดตรงประเดน

การวดและประเมนผล - ทาการประเมนตามแบบประเมนในแผนการเรยนรท 2 - 5 โดยเครองมอทใชในการประเมนไดแก แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบสารวจตนเองในการทางานกลม แบบประเมนผลความรตนเองและแบบประเมนการตรวจใบงาน - ผลการประเมนดวยแบบประเมนดงกลาวมาแลวนกเรยนสวนใหญมผลการประเมนในระดบด

การวดและประเมนผล -ใชเครองมอประเมนหลายอยาง บางกจกรรมไมสามารถแจงผลการประเมนภายในเวลาทกาหนดเปนรายบคคลไดครบทกรายการ

-แจงผลการประเมนโดยภาพรวม เพอใหนกเรยนทราบผลการประเมน -แจงผลการประเมนเปนรายบคคลในชวโมงถดไป ชใหเหนขอบกพรองทไดจากการประเมนและแนะนาแนวทางปรบปรงแกไขเปนรายบคคล

90

ตาราง 5 (ตอ)

สรป ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข นกเรยนสวนใหญ เมอทราบผลการประเมนแลวมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนมากขน ทงในกลม และโดยภาพรวมทงหอง

ระยะท 3 ตงแตวนท 21 ธนวาคม พ.ศ.2549 ถงวนท 9 มกราคม พ.ศ. 2550

ผลการวเคราะหสรปผลการประเมน ปญหาอปสรรค และแนวทางแกไข ระหวางการ ทดลองระยะท 3 ดงรายละเอยดใน ตาราง 6 ตาราง 6 วเคราะหปญหาอปสรรค และแนวทางแกไขระหวางการจดการเรยนรควบคการประเมน ตามสภาพจรง ระยะท 3

สรป ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข การจดกจกรรม การเรยนร

-ดาเนนการทดลองตามแผนการเรยนรท 6-11 นกเรยน สวนใหญยงใหความสนใจและรวมปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนด - การดาเนนการทดลองในชวงนไดมการเพมจานวนชวโมงสอนในแตละสปดาหอก 1 ชวโมงเพอชดเชยวนหยด

การจดกจกรรมการเรยนร -นกเรยนบางคนรวมกจกรรมในการเรยนนอยลง และใหความสนใจตอกจกรรมการเรยนการสอนนอยลงเนองจากมภาระงานอยางอนทโรงเรยนมอบหมาย เนองจากเปนชวงการแขงขนทกษะทางวชาการของเขต - นกเรยนบางกลมสงงานไมทน

-ชใหนกเรยนเหนความสาคญของการเรยน และกระตนใหนกเรยนมความรบผดชอบ รจกแบงเวลาใหเหมาะสม

การวดและประเมนผล ทาการประเมนตามแบบประเมนในแผนการเรยนรท

การวดและประเมนผล - นกเรยนบางคนเรมขาดกระตอรอรน ใหความสนใจตอ

-แจงผลการประเมนและเสนอแนะแนวทางปรบปรงแกไข

91

ตาราง 6 (ตอ)

สรป ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข 6 - 11 โดยเครองมอทใชใน การประเมนไดแก แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบสารวจตนเองในการงานกลมและแบบประเมนผลความรตนเอง - ผลการประเมนดวยแบบประเมนดงกลาวมาแลวนกเรยนสวนใหญมผลการประเมนในระดบด

การประเมนลดลง เนองจากเกด ความเคยชน - นกเรยนสงงานไมทน

ทงเปนรายบคคลและในภาพรวม ภาพรวมทงหองเรยน -กระตนใหนกเรยนเหนความสาคญของการประเมน พยายามเสรมแรงโดยการชมเชย นกเรยนทมผลการประเมนด และใหกาลงใจใหนกเรยนพยายามปรบปรงแกไขตนเอง -ตดตาม และกระตนใหนกเรยนมความรบผดชอบในการทางานมากขน

8. สถตทใชในการวเคราะหขอมล สถตทใชวเคราะหขอมลในการวจยครงน มดงน

8.1. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ 8.1.1 หาคาความเทยงตรงเชงพนจ(Face Validity) โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Cogruence :IOC) โดยใชสตรของโรวเนลลและแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 249; อางองจาก Rovinelli and Hambleton. 1977 )

IOC = N

R∑

เมอ IOC แทน คาดชนความสอดคลอง แทน ผลรวมของการพจารณาของผเชยวชาญ ∑R

N แทน จานวนผเชยวชาญ 8.1.2 หาคาความยากของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยหาดชนคาความยากของขอสอบ (Difficulty Index) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 183; อางองจาก Hopkins and Antes. 1985: 249)

92

=DPt

w

NN

เมอ แทน ดชนคาความยาก DP

แทน จานวนนกเรยนททาขอนนผด wN

แทน จานวนนกเรยนทงหมดททาขอนน tN

8.1.3 หาคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยหาดชนคาสหสมพนธพอยทไบซเรยล (Point biserial Correlation: rp.bis) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 189)

rp.bis = σ

µµ −p

qp

เมอ rp.bis แทน ดชนคาอานาจจาแนกแบบพอยทไบซเรยล pµ แทน คะแนนเฉลยของกลมททาขอนนถก µ แทน คะแนนเฉลยของแบบทดสอบ σ แทน คะแนนเบยงเบนมาตรฐานของแบบทดสอบ P แทน สดสวนของนกเรยนททาขอนนถก q แทน 1 – p 8.1.4 วเคราะหหาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชสตร KR-20 ของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson Procedure) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 215)

ttr = ⎪⎭

⎪⎬⎫

⎪⎩

⎪⎨⎧−

−∑

211 σ

pqn

k

เมอ k แทน จานวนขอสอบ P แทน สดสวนของคนททาขอนนถก

q แทน สดสวนของคนททาขอนนผด แทน คะแนนความแปรปรวนของแบบทดสอบทงฉบบ 2σ

93

8.2 สถตทใชในการวจย 8.2.1 หาคาสถตพนฐาน ไดแก รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คาความคลาดเคลอนมาตรฐานของการประมาณคา (Error of Estimate) 8.2.2 เปรยบเทยบประสทธผลของการเรยนร จาแนกตามการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยน โดยใชสถตการทดสอบคา ใชการวเคราะหความแปรปรวนสองทาง (Two – Way Analysis of Variance) โดยใชสตร ดงน (นคม ตงคะพภพ. 2543 : 150) 1. การทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยตวแปรจดกลม A (การจดการเรยนร)

cellW

AA MS

MSF.

=

2. การทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยตวแปรจดกลม B (พนฐานทางการเรยน)

cellWMS

MSF.

ΒΒ =

3. การทดสอบปฏสมพนธของตวแปรจดกลม A และ B (การจดการเรยนร ,

พนฐานทางการเรยน)

cellWMS

MSF

.

ΒΑΒ =

Α

4. กรณพบความแตกตางอยางมนยสาคญ ใชวธทดสอบความแตกตางเปนรายค โดยใชวธของเชฟเฟ (Scheffes/test)

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล การวจยครงนเปนการศกษาประสทธผลการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เรองการแยกสารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เพอใหเขาใจในสญลกษณทใชในการแปลความหมายของการวเคราะหขอมลใหตรงกบผวจยไดกาหนดสญลกษณและอกษรยอทใชดงน N แทน จานวนนกเรยนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 X แทน คาเฉลยของคะแนน S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน F แทน คาสถตทใชพจารณาในการแจกแจงแบบ low df แทน ระดบชนแหงความเปนอสระ * แทน ความมนยสาคญทางสถตระดบ .05 การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล การวจยครงนผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมลตามลาดบดงน 1. การศกษาขอมลคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน จากแบบทดสอบแบบเลอก ตอบจานวน 60 ขอ โดยคะแนนทนามาวเคราะหเปนคะแนนผลตางระหวางการทดสอบกอนและหลงการทดลอง ดงน

1.1 คาสถตพนฐาน ของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน จากผลตางคะแนน ผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงการทดลองของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 1.2 เปรยบเทยบคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม

1.3 เปรยบเทยบคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทมพนฐาน ทางการเรยนตางกน

1.4 ศกษาเปรยบเทยบผลปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรกบพนฐานทางการเรยน ทมตอคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน

95

2. ศกษาขอมลการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน จากแบบประเมนการมสวนรวม ในการเรยน 2.1 คาสถตพนฐาน ของคะแนนการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 2.2 เปรยบเทยบการมสวนรวมของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 2.3 เปรยบเทยบการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน 2.4 ศกษาเปรยบเทยบผลปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรกบพนฐานทางการเรยนของนกเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน 2.5 ศกษาพฒนาการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงจากแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน ตงแตระยะท 1 ถงระยะท 3 ผลการวเคราะหขอมล ผวจยขอเสนอการวเคราะหขอมล มรายละเอยดดงตอไปน 1. การศกษาขอมลผลสมฤทธทางการเรยน จากแบบทดสอบ จานวน 60 ขอ ซงมคะแนนเตม 60 คะแนน โดยคะแนนทนามาวเคราะหเปนคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน คานวณมาจากคะแนนผลตางระหวางการทดสอบกอนและหลงการทดลองดงในตาราง 7 ตาราง 7 การเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของการทดสอบกอนการทดลองของ กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

กลม

N

X

S.D.

t

p กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

18 18

18.6667 18.8333

4.6904 4.5922

.108 .915

จากตาราง 7 พบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของการทดสอบกอนทดลอง กลมทดลองท 1 มคาเฉลยเทากบ 18.6667 สวนกลมทดลองท 2 เทากบ 18.8333 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.6904 และ 4.5922 ตามลาดบ เมอทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลย พบวามคาเฉลยแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต บงชวา กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 มคาเฉลยประชากรของคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนทดลองไมแตกตางกน

96

ตาราง 8 คาสถตพนฐานของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทมพนฐาน ทางการเรยนตางกน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

กลมทดลอง 1 กลมทดลอง 2 พนฐานทาง การเรยน X S.D. X S.D. กลมสง 14.000 6.512 8.500 4.800

กลมปานกลาง 11.167 6.047 7.667 2.503 กลมตา 16.333 5.125 10.000 3.847 รวม 13.833 9.895 8.722 3.167

จากตาราง 8 พบวา คะแนนเฉลยของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เทากบ 13.833 ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมเทากบ 8.722 โดยมสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 9.895 และ 3.167 ตามลาดบ คะแนนเฉลยของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกลมสงเทากบ 14.000 กลมปานกลางเทากบ 11.167 และกลมตาเทากบ 16.333 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 6.512, 6.047 และ 5.125 ตามลาดบ คะแนนเฉลยของคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการจด การเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมกลมสงเทากบ 8.500 กลมปานกลางเทากบ7.667 และกลมตาเทากบ 10.000 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.800 , 2.503 และ 3.847 ตามลาดบ 2. ผลการเปรยบเทยบพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน โดยการวเคราะหดวยสถตวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two– Way ANOVA) ดงตาราง 9 ตาราง 9 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two – Way ANOVA) ของคะแนน พฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

แหลงความแปรปรวน SS df MS F p วธการจดการเรยนร พนฐานทางการเรยน

วธการจดการเรยนร X พนฐานทางการเรยน ความคลาดเคลอน

235.111 84.389 12.722

741.000

1 2 2 30

235.111 42.194 6.361 24.700

9.519 1.708 .258

.004* .198 .775

รวม 1073.222 36

97

จากตาราง 9 พบวา วธการจดการเรยนรตางกน สงผลใหคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 บงชวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม พนฐานทางการเรยนตางกน สงผลใหคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต แสดงวานกเรยนทมพนฐานทางการเรยนกลมสง กลมปานกลาง และกลมตา มคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน ไมแตกตางกน นอกจากนยงไมพบวาวธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนสงผลรวมกน ทาใหเกด ผลปฏสมพนธ (Interaction Effect) ตอพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนอยางมนยสาคญทางสถต แสดงวา ไมมปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนทสงผลตอพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน ซงผลการวเคราะหขางตนประกอบกบการนาคะแนนเฉลยในตาราง 8 มานาเสนอในรปกราฟ จะไดภาพทใหสารสนเทศ ดงน

ย

ภ

คนว

คะแนนพฒนาการเฉล

02468

1012141618

กลมทดลองท 1 กลมททดลอง 2

กลมสงกลมปานกลางกลมตา

าพประกอบ 7 กราฟแสดงปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยน

จากคะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน 3. การศกษาขอมลคะแนนการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนซงมคะแนนเตม 16

ะแนน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม โดยคะแนนทนามาเคราะหเปนคะแนนจากแบบประเมนการมสวนรวม ในการเรยนระยะท 3 ดงแสดงในตาราง 10

98

ตาราง 10 คาสถตพนฐานของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

กลมทดลอง 1 กลมทดลอง 2 พนฐานทางการเรยน X S.D. X S.D. กลมสง 13.333 2.582 10.667 1.632

กลมปานกลาง 12.167 2.317 8.833 1.789 กลมตา 13.000 1.789 9.333 1.633 รวม 12.833 2.229 9.611 1.685

จากตาราง 10 พบวาคะแนนเฉลยของการมสวนรวมของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง เทากบ 12.833 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมเทากบ 9.611 โดยมสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 2.229 และ 1.685 ตามลาดบ คะแนนเฉลยของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกลมสง เทากบ 13.333 กลมปานกลางเทากบ 12.167 และกลมตาเทากบ 13.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 2.582 , 2.317 และ 1.789 ตามลาดบ คะแนนเฉลยของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม กลมสงเทากบ 10.667 กลมปานกลางเทากบ 8.833 และกลมตาเทากบ 9.333 สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.632 ,1.789 และ 1.633 ตามลาดบ 4. ผลการเปรยบเทยบลกษณะการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน โดยการวเคราะหดวยสถตวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two– Way ANOVA) ดงแสดงในตาราง 11 ตาราง 11 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two – Way ANOVA) ของคะแนน การมสวนรวมในการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 ตามพนฐานทางการเรยน

แหลงความแปรปรวน SS df MS F p วธการจดการเรยนร พนฐานทางการเรยน

วธการจดการเรยนร X พนฐานทางการเรยน ความคลาดเคลอน

93.444 13.556 1.556

125.667

1 2 2 30

93.444 6.778 .778 4.189

22.308 1.618 .186

.000* .215 .831

รวม 234.222 36

99

จากตาราง 11 พบวา วธการจดการเรยนรตางกน สงผลใหการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 บงชวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมลกษณะการมสวนรวมในการเรยนสงกวากบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม พนฐานทางการเรยนตางกน สงผลใหการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต แสดงวานกเรยนทมพนฐานทางการเรยนกลมสง กลมปานกลาง และกลมตา มการมสวนรวมในการเรยน ไมแตกตางกน นอกจากนยงไมพบวาวธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนสงผลตอการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนอยางมนยสาคญทางสถตแสดงวาไมมปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนทสงผลตอการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน ซงผลการวเคราะหขางตนประกอบกบการนาคะแนนเฉลยในตาราง 10 มานาเสนอ ในรปกราฟ จะไดภาพทใหสารสนเทศ ดงน

0

2

4

68

10

12

14

16

กลมทดลองท 1 กลมทดลองท 2

กลมสง

กลมปานกลาง

กลมตา

คะแนนเฉลยการมสวนรวมในการเรยน

ภาพประกอบ 8 กราฟแสดงปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยน จากคะแนนประเมนการมสวนรวมในการเรยน

5. พฒนาการความกาวหนาของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการ

จดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมจากการสงเกตโดยใชแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนระยะท 1 ถงระยะท 3 ดงแสดงในตาราง 12

100

ตาราง 12 คะแนนเฉลยการมสวนรวมในการเรยนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 จากคะแนน ประเมนการมสวนรวมในการเรยน ระยะท 1 ถงระยะท 3 ระยะ กลมทดลอง

ระยะท 1 (16)

ระยะท 2 (16)

ระยะท 3 (16)

กลมทดลองท 1 6.765 11.647 12.833 กลมทดลองท 2 7.059 8.353 9.611

จากตาราง 12 พบวาคะแนนเฉลยของกลมทดลองท 1 ในระยะท 1 ถงระยะท 3 มคาเทากบ 6.765 , 11.647 และ 12.833 ตามลาดบ และคะแนนเฉลยของกลมทดลองท 2 มคา 7.059 , 8.353 และ 9.611 ตามลาดบ โดยคาคะแนนเฉลยของกลมทดลองท 1 สงกวา กลมทดลองท 2 ทง 3 ระยะ และคะแนนเฉลยของกลมทดลองทงสองกลมเปนไปในแนวทางเดยวกน เพอใหเหนพฒนาการของการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง กบผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ซงผลการวเคราะหขางตนประกอบกบการนาคะแนนเฉลยในตาราง 12 มานาเสนอในรปกราฟ จะไดภาพทใหสารสนเทศ ดงน

02

46

810

1214

16

ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3

กลมทดลองท 1กลมทดลองท 2

คะแนนเฉลยการมสวนรวมในการเรยน

ภาพประกอบ 9 กราฟแสดงพฒนาการการมสวนรวมของนกเรยนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

101

จากภาพประกอบ 9 พบวาระยะท1 นกเรยนกลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 มคะแนนการมสวนรวมในการเรยนใกลเคยงกนเมอไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะแลวทาการประเมนตางกนพบวาในระยะท 2 และระยะท 3 กลมทดลองท 1 มลกษณะการมสวนรวมในการเรยนเพมขนและสงกวากลมทดลองท 2 บงชวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมสวนรวมในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม

บทท 5

สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง เพอเปรยบเทยบประสทธผลการเรยนร เรองการแยก สารและสารละลายกรด-เบส ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม และนกเรยนทมพนฐานทางการเรยนตางกน รวมทงศกษาผลปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรกบพนฐานทางการเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและการมสวนรวมในการเรยน โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงเลอก (Purposive Sampling) เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2549 ของโรงเรยนสวนปาอปถมภ 1 หองเรยน และโรงเรยนบาน กม.7 1 หองเรยน ซงเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทราเขต2 ดาเนนการเลอกและจดกลมโดยวธจดกลมใหเทาเทยมกน (Match Group) โดยจบคนกเรยนทมคะแนนวดผลสมฤทธทาง การเรยนกอนทดลองใกลเคยงกนมาทละค หาคาเฉลยและทดสอบความแตกตางของกลมตวอยางทงสองกลม ไดนกเรยนกลมตวอยางละ 18 คน แลวจบฉลากเปนกลมทดลองท 1 และกลมทดลอง ท 2 โดยกลมทดลองท 1 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และกลมทดลองท 2 ไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมน เครองมอทใชในการวจย จาแนกเปนเครองมอทใชในการทดลอง และเครองมอเกบรวบรวมขอมล

1. เครองมอทใชในการทดลอง ประกอบดวยแผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เรองการ แยกสารและสารละลายกรด-เบส ชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 11 แผน ซงประกอบดวยเครองมอประเมนตามสภาพจรง คอ แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบสารวจตนเองในการทางานกลม แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค แบบประเมนผลความรตนเองและแบบประเมนการตรวจใบงาน ทผานการตรวจสอบความเหมาะสมจากผเชยวชาญ 5 ทานแลว 2. เครองมอเกบรวบรวมขอมลม 2 ฉบบ ฉบบแรกเปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การแยกสารและสารละลายกรด-เบส ทผวจยสรางขนเปนแบบเลอกตอบแบบ 4 ตวเลอกจานวน 60 ขอตรวจสอบหาคณภาพรายขอไดคาความยาก (p)ระหวาง .170 -.740 คาอานาจจาแนก (r) ระหวาง.100 - .643 คาความเชอมน .783 ฉบบทสองเปนแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน ใชประเมนพฤตกรรมการมสวนรวมในการเรยนของผเรยนผวจยสรางขนโดยผานการพจารณาความเหมาะสมจากอาจารยทปรกษาปรญญานพนธ และผเชยวชาญ 3 ทานแลว ผวจยไดดาเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล เปนเวลา 8 สปดาห โดยผวจยเปนผควบคมการสอบและทาการทดลองดวยตนเองทง 2 กลม ในระหวางทดลองจะทาการประเมนการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนเปนระยะๆ

103

3 ครง ครงท 1 ประเมนสปดาหท 2 ครงท 2 ประเมนสปดาหท 5 ครงท 3 ประเมนสปดาหท 8 เมอสนสดการทดลองทาการทดสอบ (post - test) กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2

โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชดเดม โดยผวจยเปนผควบคมการสอบดวยตนเอง ทง 2 กลมแลวนาขอมลมาวเคราะหโดยวธทางสถตเพอทดสอบสมมตฐาน โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง ในการเปรยบเทยบประสทธผลการเรยนรของผเรยนทมวธการจดการเรยนรและพนฐานทางการเรยนตางกน รวมทงศกษาผลปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนรกบพนฐานทางการเรยนทมผลตอประสทธผลการเรยนรของผเรยนดวย. สรปผลการวจย ผลการเปรยบเทยบประสทธผลการเรยนรวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม และพนฐานทางการเรยนทตางกน พบวา 1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมการ มสวนรวมในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม 3. นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมสง กลมปานกลาง และกลมตา มพฒนาการ ผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยน ไมแตกตางกน 4. ผลการศกษาปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร กบพนฐานทางการเรยน พบวา ไมมปฏสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร และพนฐานทางการเรยน ทสงผลรวมกนตอประสทธผลการเรยนรวชาวทยาศาสตรของผเรยน นอกจากนผวจยไดศกษาพฒนาการ การมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจด การเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม พบวา มพฒนาการการมสวนรวมในการเรยนเพมมากขนตามระยะเวลาทเพมขนไปในทศทางเดยวกน โดยนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง มคะแนนเฉลยของการมสวนรวมในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมทกชวงเวลา

104

อภปรายผล จากผลการศกษาทได ผวจยขอนาเสนอการอภปรายผล ดงน ผลการเปรยบเทยบประสทธผลการเรยนรวชาวทยาศาสตรดานพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน และการมสวนรวมในการเรยนระหวางนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงและผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม พบวา 1. พฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 ซงจากการใชเครองมอประเมนตามสภาพจรงทหลากหลายและเนนการประเมนตนเองของผเรยน และใหขอมลสารสนเทศยอนกลบแกผเรยนจะทาใหผเรยนทราบขอบกพรองและปรบปรงแกไข รวมทงปรบเปลยนพฤตกรรมในการเรยนของตนเอง ตามทกระทรวงศกษาธการ (2544 :75)ระบวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย เนนกระบวนการทนกเรยนเปนผคดลงมอปฏบตศกษาคนควาอยางมระบบดวยกจรรมทหลากหลายทงภาคสนามและภาคปฏบตการโดยคานงถงวฒภาวะประสบการณเดมของผเรยนจะทาใหการเรยนรของนกเรยนสงขน ซงสอดคลองกบวฒนาพร ระงบทกข (2542: 53–54 ) ทกลาววาการประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทกระทาไปพรอมๆ กบการจดกจกรรมการเรยนการสอนและการเรยนรของผเรยน เนนการพฒนาผเรยนอยางเดนชด และใหความสาคญกบการพฒนาจดเดนของผเรยนเนนการประเมนตนเองของผเรยนและสงเสรมการปฏสมพนธเชงบวก มการชนชมสงเสรมและอานวยความสะดวกในการเรยนรของผเรยน ดงท บญเชด ภญโญอนนตพงษ(2547: 19) กลาววาการวดและประเมนตามสภาพจรงเปนการใชผลการประเมนเพอเพมและเสรมกาลงใจในการเรยนรของผเรยนเพอใหเกดความเขาใจทลมลก และเพอขยายความสามารถของผเรยนใหถายโยงการเรยนรสชวตจรงนอกระบบโรงเรยน จะเหนไดวา สารสนเทศของของวดและประเมนในชนเรยนเปนเหมอนแรงกระตนทจาเปนกอใหเกดเปนพลงสาคญในระบบการเรยนรของผเรยนเพราะถาผเรยนไดพบหลกฐานทสอแสดงวาตนเองมความสาเรจแลวผเรยนจะสรางความหวงในความสาเรจและคาดหวงความสาเรจสงขนตอไปหลกฐานของผลสมฤทธของผเรยนดงกลาวจะไดรบจากครผสอนททาการประเมนในระดบชนเรยนอยางตอเนอง 2. ผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดมมการมสวนรวมในการเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต โดยผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงมการมสวนรวมในการเรยนสงกวาผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ทงนผวจยมความคดเหนวา การประเมนผลตามสภาพจรง ทใชการวดทหลากหลายวธเชน การประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง แบบสารวจตนเองในการทางานกลม แบบประเมนผลความรตนเอง แบบประเมนการตรวจใบงาน และแบบทดสอบประจาหนวยการ

105

เรยนร เนนใหนกเรยนประเมนตนเอง และแจงผลการประเมนและสารสนเทศยอยกลบใหนกเรยนไดปรบปรงแกไขขอบกพรองของตนเองอยางตอเนอง โดยทาการประเมนผลควบคไปกบกระบวนการจดการเรยนรนอกจากจะเปนการเกบรวบรวมขอมลยนยนความสามารถทแทจรงของนกเรยนแลวยงเปนการเสรมแรงทดจงใจใหนกเรยนสนใจและกระตอรอรนในการทางานรวมกน ใหความรวมมอและชวยเหลอกนในการปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนซงชวยใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนมากขนดงท อาภรณ ใจเทยง (2546 : 19) กลาววา ผเรยนจะเกดการเรยนรไดดถาเขามสวนรวมในกจกรรมการเรยนรอยางแทจรง (Active Participation) ซงสอดคลองกบแนวคดการประเมนผลตามสภาพจรงของ ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2543: 10 -16) วาเปนการประเมนทไมแยกจากกระบวนการจดการเรยนการสอน แตจะทาควบคกนไปอยางตอเนองโดยใชเกณฑการรบรรวมกน และการใหขอมลยอนกลบอยางสมาเสมอ และมการสะทอนกลบตลอดกระบวนการเรยน เอกรนทร สมหาศาล และสปรารถนา ยกตะนนท (2546: 30) ไดกลาวถงการประเมนตามสภาพจรงวา การประเมนตามสภาพจรงเปดโอกาสใหผเรยนไดทางานรวมกน ทาใหผเรยนไดพฒนาทกษะและกระบวนการตางๆ ในการทางานของผเรยนการใหขอมลยอนกลบจากคาชมหรอขอเสนอแนะของคร และเพอนๆ เปนการเพมแรงจงใจใหผเรยนสนใจและใหความสาคญของการทางานรวมกนดวยเหตผลดงกลาวสงผลใหผเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรง มการมสวนรวมในการเรยนสงกวาผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ซงการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยน เปนการเสรมสรางการมเจตคตทดตอวชาวทยาศาสตรตามท สสวท.(2546: 149) กลาววาเจตคตตอวทยาศาสตร เปนความรสกของบคคลตอวทยาศาสตรซงเปนผลจากการเรยนรวทยาศาสตรโดยผานกจกรรมทหลากหลาย การตงใจเรยน การรวมกจกรรมวทยาศาสตร การเลอกใชวธทางวทยาศาสตรในการคดและปฏบต อกทงการมสวนรวมของผเรยนทาใหผเรยนพบความสามารถของตนเอง เกดความเชอมน และเหนคณคาของตนเองนาไปสการพฒนาทงดาน รางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา สงเสรมใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ 3. ผลการศกษาพบวา นกเรยนทมพนฐานทางการเรยน กลมสง กลมปานกลางและกลมตา มพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตางกน และมการมสวนรวมในการเรยนไมแตกตางกน ทงนอาจเนองมาจากผวจยใชวธการจดการเรยนรแบบเดยวกนทง 2 กลมทดลอง คอการจดการเรยนรแบบสบเสาะ ซงเปนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ การจดกจกรรมการเรยนรเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ดวยกระบวนการทางานรวมกนของผเรยน นกเรยนทงกลมสง กลมปานกลาง และกลมตา ไดมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนทกขนตอน ทาใหสามารถพฒนาทกษะการเรยนรและปรบเปลยนพฤตกรรมไปในทางทดขนไปพรอมๆกน จากเหตผลดงกลาวเปนการสนบ สนนวา การจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงชวยสงเสรมใหผเรยนมการมสวนรวมในการเรยนเปนอยางด ซงผวจยใชวธการประเมนตามสภาพจรงประเมนควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนการสอน โดยใชการวดทหลากหลายวธการ ทาใหไดขอมล สารสนเทศทใชเปนขอมลยอนกลบใหแกผเรยนอยางตอเนองสมาเสมอจะชวยสะทอนผลการพฒนา การเรยนรทสงเสรมการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนไดดวย สอดคลองกบแนวคดของ

106

บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2547: 67) ทสรปวาการประเมนตามสภาพจรง เปนวธการประเมนการปฏบตทมรปแบบเอออานวยและเปดโอกาสใหผเรยนเลอกและแสดงความรความสามารถ ความรสก และการปฏบตไดอยางแทจรง โดยอาศยขอมลสารสนเทศทหลากหลายตอเนอง สะทอนภาพทเปนจรงของผเรยน และ ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2543: 10) ทสรปวาลกษณะของการประเมนตามสภาพจรงวาเปนการเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมมากขน โดยทาควบคกบการจดการเรยนการสอนอยางตอเนองใหขอมลยอนกลบอยางสมาเสมอและมการสะทอนกลบตลอดกระบวน การเรยนทาใหผเรยนพฒนาทกษะตางๆอยางตอเนอง สอดคลองกบแนวคดของ ทศนา แขมณ (2542: 6-7) กลาววา ถาผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรมาก แสดงวาผเรยนมบทบาทในการเรยนรมากสงผลใหเกดการเรยนรทด ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช จากผลการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการจดเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมน ตามสภาพจรง มการมสวนรวมในการเรยน และมแนวโนมของพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาผเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนแบบเดม ผวจยมขอเสนอแนะดงน 1.1 การพฒนานกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 ควรใหความสาคญในการฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน เพอชวยสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนสงใหเกดขนกบนกเรยน

1.2 ผลการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพจรงโดยใชวธการวด ทหลากหลายวธทาใหไดขอมลสารสนเทศทจะชวยใหผเรยนคนพบความกาวหนาเปนอยางด ควรประเมนพฤตกรรมการทางานของผเรยนและผลงานจากการปฏบต โดยมการกาหนดเกณฑการใหคะแนนทงดานปรมาณและคณภาพ และตองกาหนดพฤตกรรมบงชทสามารถสงเกตหรอวดไดดวยการอธบายลกษณะของผลงานในระดบคณภาพตางๆ ใหชดเจนและเปนไปในทางบวก ซงจะสงผลตอผเรยนเมอไดรบขอมลสารสนเทศผลการประเมนยอนกลบ 1.3 การออกแบบวธการวดในกระบวนการประเมนตามสภาพจรง ควรสรางเครองมอวดคณภาพของผลงานทไดจากการบรณาการความรและทกษะ วธการวดและประเมนทใชตองไมมากจนเกนไป เพราะจะทาใหผเรยนและผสอนมกจกรรมทเกดจากการวดและประเมนมากซงจะทาใหการจดกจกรรมการเรยนรดาเนนการไมทนตามกาหนด ควรออกแบบใหมวธการวดและประเมนตามสภาพจรงทพอเหมาะทงชนดและจานวนเครองมอประเมน ทเพยงพอตอการใหไดขอมลสารสนเทศของการประเมนเพอการตดสนใจเทานน

107

2. ขอเสนอแนะการทาวจยครงตอไป 2.1 ในการศกษาประสทธผลการจดการเรยนรแบบสบเสาะควบคการประเมนตามสภาพ

จรง ควรเปนการศกษาในระยะยาวตลอดทงปการศกษา เพอทาใหทราบพฒนาการของผเรยนอยางตอเนองและนาไปตดสนผลสมฤทธทางการเรยนไดอยางถกตอง แมนยา เชอถอได และสามารถนาไปประยกตใชกบทกกลมสาระการเรยนรและทาการประเมนกบนกเรยนทกคนจะทาใหทราบพฒนาการของนกเรยนและประสทธภาพของการจดการเรยนการสอนของครและเปนขอมลสารสนเทศทสาคญของผบรหารในการพฒนาประสทธภาพในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนตอไป 2.2 ควรทาการวดประเมนความมจตวทยาศาสตรของผเรยนควบคไปดวย เพราะการประเมนตามสภาพจรงจะสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนมากขนซงจะสงเสรมใหผเรยนมจตวทยาศาสตรและเจตคตทดตอวชาวทยาศาสตร

บรรณานกรม

กนกวรรณ บงทอง. (2542). ผลการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

จากการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน.วทยานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม ถายเอกสาร.

กรมวชาการ . (2539). การประเมนผลจากสภาพจรง. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. --------. (2544). การสงเคราะหงานวจยเกยวกบรปแบบการจดการเรยนร ทเนนผเรยน

เปนสาคญ. กรงเทพฯ: กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. --------. (2546). การจดสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว. กอบแกว วมานจนทร. (2542). การประเมนผลสมฤทธทางการเขยนภาษาองกฤษของ

นกเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน. วทยานพนธ ศศ.ม. (ศกษาศาสตร-การสอน) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ถายเอกสาร.

กระทรวงศกษาธการ. (2544). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

กญญารตน ทองมน. (2534). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอน แบบสบเสาะหาความรททาการทดลองแบบไมกาหนดแนวทางและกาหนดแนวทาง. ปรญญานพนธ กศ.ม.(วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ถายเอกสาร.

ขวญจต เกยวพนธ. (2541). ศกษาผลการจดคายวทยาศาสตรโดยการสารวจสงแวดลอม ทมตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจตคตตอการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 . ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

จตฐพร ศรตานนท. (2542). ผลของการประเมนดวยพอรทโฟลโอทมตอความรบผดชอบ เจตคตตอวชาวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 . ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

จรพนธ ทศนศร. (2548). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอ วทยาศาสตรของนกเรยนชวงชนท 3 ทไดรบการสอนโดยรปแบบซปปากบแบบ สบเสาะหาความร. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

110

ชนาธป พรกล. (2543). แคทส : รปแบบการจดการเรยนการสอนทผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชตมา วฒนะคร. (มปป). การสอนวทยาศาสตรในโรงเรยนมธยมศกษา. กรงทพฯ: ภาควชา หลกสตรและการสอน. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

ชยฤทธ ศลาเดช. (2540). การพฒนาแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนวชา ภาษาองกฤษระดบชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การทดสอบและการวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

ทรงศร ตนทอง. (2545). การพฒนารปแบบการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงของ นกเรยน. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

ทบวงมหาวทยาลย. (2525). ชดสงเสรมสาหรบครวทยาศาสตร. กรงเทพ.ฯ: คณะกรรมการ พฒนาการสอน.

ทว ทอแกว; และอบรม สนภบาล. (2517) . จตวทยา จรยธรรม และจตวทยาภาษา.กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ทศนา แขมมณ. (2542. มนาคม-มถนายน). การจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปน

ศนยกลาง : โมเดลซปปา(CIPPA MODEL). วารสารครศาสตร. 27(3): 1-17. นารรตน ฟกสมบรณ . (2541) .การใชชดสงเสรมศกยภาพทางวทยาศาสตร ในการพฒนา

ความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตร และบคลกภาพนกวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 .ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

นคม ตงคะพภพ. (2543). สถตเพอการวจย : มโนทศนและการประยกต การวเคราะห ความแปรปรวนรวม และการออกแบบการวจยทางการศกษา. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

นนทยา บญเคลอบ; และคณะ. (2540, มกราคม-มนาคม). การเรยนการสอนวทยาศาสตร ตามแนวคด Constructivism. วารสาร สสวท. 25(96) : 11-15.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2544). การประเมนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ : แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชซง.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2547). การวดประเมนการเรยนร(การวดประเมนแนวใหม). กรงเทพฯ : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

111

บษยมาศ ทองหลอ. (2547). การเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนพนฐานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรตางกน. สารนพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

พรรณวลย ครวงศวฒนา. (2542). ผลของการใชแฟมสะสมงานของนกเรยนทมตอ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาจตกรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธ คม. (การวดผลและประเมนการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถายเอกสาร.

พวงเพชร ขาวปลอด. (2546). การศกษาผลการวดและการประเมนตามสภาพจรงวชา คณตศาสตรระดบชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

พมพนธ เดชะคปต. (2544). การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ : แนวคดและเทคนค การสอน. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ(พว.).เดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท.

ภพ เลาหไพบลย. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

มนมนส สดสน. (2543). การศกษาผลสมฤทธทางวทยาศาสตรและความคดวเคราะห วจารณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบกบการใชผงมโนมต. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

มาล จฑา. (2544). การประยกตจตวทยาเพอการเรยนร. กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด ทพยวสทธ.

รตตยา รตนอดม. (2547). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและจตวทยาศาสตรของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนแบบโครงงานกบการสอนตามแนวคอนสตรคตวซม. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา การสอนวทยาศาสตร). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

ลดดาวลย กณหสวรรณ. (2546. พฤศจกายน-ธนวาคม). ลกโซของการเรยนร: กระบวนการ อนไควร. วารสารการศกษาวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย. 32(127) : 7-13

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : สวรยสาสน.

----------. (2543). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : สวรยสาสน.

112

วนดา พรชย. (2548). ผลการจดการเรยนการสอนแบบซปปา (CIPPA MODEL) เรอง พนท ผวและปรมาตร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและพฤตกรรมกลาแสดงออกของนกเรยนชวงชนท 3 ทมระดบความสามารถทางการเรยนตางกน. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

วรรณทพา รอดแรงคา; และพมพนธ เดชะคปต. (2532). กจกรรมทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรสาหรบคร : สถาบนพฒนาคณวชาการ (พว.). กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพทางวชาการ.

วรเดช เกดบานเคยน. (2547). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทาง วทยาศาสตร เจตคตตอการเรยน และความคงทนในการจาของนกเรยนชวงชนท 3 ทมระดบผลการเรยนตางกน จากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรปแบบตางกนกบการสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

วระชาต สวนไพรนทร. (2531) . การสอนวทยาศาสตร . กรงเทพฯ : โครงการตาราและ เอกสารทางวชาการ คณะครศาสตร จฬาลงการณมหาวทยาลย.

วฒนาพร ระงบทกข. (2542). แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ. ---------. (2545). เทคนคและกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ศรพร มาวรรณา. (2546). ผลการใชทกษะการสอสารและการประเมนผลตามสภาพจรง

ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เรองการนาเสนอขอมล. สารนพนธนพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.ถายเอกสาร.

ส. วาสนา ประวาลพฤกษ. (2539,เมษายน-มถนายน). การวดผลจากการปฏบตจรง. สารพฒนาหลกสตร 15(125): 46-51.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดสาระการเรยนร กลมวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนฯ

--------. (2546). คมอวดผลประเมนผลวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: สถาบนฯ. สนท เจรญธรรม. (2546. พฤษภาคม-มถนายน). การประเมนผลตามสภาพจรง.

วารสารไทยแลนดเอดดเคชน. 3(28): 36-37. สมนก นนธจนทร. (2540). การเรยนการสอนและการประเมนผลจากสภาพจรงโดยใชแฟม

สะสมงานดเดน. สรนทร: สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาอาเภอปราสาท จงหวดสรนทร.

113

สมศกด ภวภาดาวรรธน. (2544). การยดผเรยนเปนศนยกลางและการประเมนตาม สภาพจรง. กรงเทพฯ : เชยงใหมโรงพมพแสงศลป.

สรพชร เจษฎาวโรจน. (2546). การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: บคพอยด.

สไพร อนออน. (2541). การศกษาผลสมฤทธทางดานการอานของนกเรยนโดยใชการ ประเมนแฟมสะสมงานระดบชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนโนนไทยจงหวด นครราชสมา. วทยานพนธ ศศ.ม.(ศกษาศาสตร-การสอน) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ถายเอกสาร.

สวทย มลคา. (2543). แฟมสะสมผลงาน. กรงเทพฯ: บรษททรงสมย จากด. สวฒน นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบตในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหา

ความร. กรงเทพฯ: เจเนอรลบคส. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2543). ปฏรปการเรยนรผเรยนสาคญทสด.

กรงเทพฯ: สานกงานฯ. สาล รกสทธ. (2544). เทคนควธการจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนสาคญ.

กรงเทพฯ: สานกพมพพฒนศกษา. หนวยศกษานเทศก. (2540). การเรยนการสอนและการประเมนผลจากสภาพจรงโดยใชแฟม

สะสมงานดเดน. เอกสารหนวยศกษานเทศก 10/2540 สานกงานการประถมศกษาอาเภอปราสาทจงหวดสรนทร : รงธนเกยรตออฟเซท.

อนนต เลขวรรณวจตร. (2538). ผลการสอนแบบสบเสาะหาความรโดยใชวดทศนวชา วทยาศาสตรคหกรรมและศลปกรรม สาหรบนกศกษาชนประกาศนยบตรวชาชพ. ปรญญานพนธ กศ.ม.(เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ถายเอกสาร.

อภญญา เคนบปผา . (2546). การพฒนาชดกจกรรมการทดลองวทยาศาสตร เรอง “สารและสมบตของสาร” สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 . ปรญญานพนธ กศ.ม.(วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.ถายเอกสาร.

อรณ เมฆาธร. (2538). ผลการใชรปแบบการสอนโดยการฝกแบบแบบสบเสาะหาความรกบ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.ถายเอกสาร.

อาภรณ ใจเทยง. (2546). หลกการสอน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

114

อาภาพร สงหราช. (2545). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและเจตคต ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรประกอบการใชหองเรยนจาลองธรรมชาตกบการสอนตามแนว คอนสตรคตวซม. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถายเอกสาร.

อทมพร จามรมาน. (2540). การตคาความสามารถทแทจรงของผเรยนเพอการปฏรป การศกษา. กรงเทพฯ : ฟนนพบลชซง.

เอกรนทร สมหาศาล; และสปรารถนา ยกตะนนท. (2546). การออกแบบเครองมอวดและ ประเมนตามสภาพจรง. กรงเทพฯ: บคพอยท.

เอนก ประดษฐพงษ. (2545). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานเครอขาย อนเตอรเนต เรองชวตและววฒนาการ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. ปรญญานพนธ กศ.ม.(วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.ถายเอกสาร.

American Association for the advancement of science . (1970). Science a Process Approach Commentary For Teachers. Washington D.C. : AAAS.

Browning, Arthetta Jane. (1999). “Questions of equity: Kentucky authentic assessment reading and mathematics results compared by sex and location.” in Dissertation Abtracts International. 60(11A) : 151.

Collins , W.O. (1990,March). “The Tmpact of Computer Assisted Instruction upon Student Achievement in Magnet School,” Dissertation abstracts international. 50 : 2783-A.

Davis , Maynord. (1979 ,January). “The Effectiveness of a Guided Inquiry Discovery Approach in an Elementaly School Science Curriculum,” Dissertation abstracts international. 39 (1) : 4161-A

Drugo, Edward J. (1998). “Authentic Assessment implementation and practice (Assessment).” In Dissertation abstracts international. 59 (9A) : 299

Geer, Cynthia Hayes. (1992). The Effects of Cooperative Learing on Different Ability Students Perception of the Science Classroom Environment. (online). Available : htt://wwwlib. Umi.com/dissertation/fullcit/9233226.Retrieved July 22,2004.

Gerber, B.L. (1996). Relationships Among Informal Learning Environments , Teaching Procedures and Scientific Reasoning Ability . Oklahoma : The University of Oklahoma.

115

Herman, J.L. and Winters L. (1994). Portfolio Research : A Slim Coolection. Education Leadship, 10: 49-51.

Olarinoye, Rappel Dale. (1978 , February) . “Acomparative Study of the Effectiveness of Three Methods of Teaching A Secondary School physic Corces in Nigerian Secondary School,” Dissertation abstracts international. 39 (2) : 4848-A.

Pedhazur, E.J. (1997). Multiple Regression in Behavioral Research. New York : Holt Rinehart and Winston.

Price, Jon William. (1998). “Authentic Assessment and its results in a middle school classroom”. in Masters abstracts international. 37 (1) : 151.

Romay, William D. (1981). Inquiry Teachnique for teaching Science. P 16505-A. New Jercy : Prentice – Hall , Inc.,Englewood Cliffs.

Schroeder, Jennifer Leigh. (2002). The Impact of Task Authenticity on the Work Produced Students of Different Ability Levels. (online). Available : htt://wwwlib. Umi.com/dissertations/fullcit/3060566.Retrieved October 29,2004.

Suurtamm, Christine Anne. (1999). “Beliefs, practices and concerns about authentic Assessment : Five case studies of secondary mathematics teachers.” In Dissertation abstracts international. 61 (1A) : 255.

Young, Richard C. (1970 , February) . “The Murturance of Independent and Learning in Fourth Grade Children Through Inquiry Development : Final Report,” Research in Education. 5(2) : 53.

118

รายนามผเชยวชาญทตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 1. ผชวยศาสตราจารยบรรดล สขปต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2. ผชวยศาตราจารยโสภา บญยศรสวสด คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 3. นางนลนาฎ กองแกว คร คศ.3 โรงเรยนพนมสารคาม”พนมอดลวทยา” สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 4. นางปยะฉตร ยอดตระกลชย คร คศ. 3 โรงเรยนบานหนองยาง สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 5. วาท ร.ต.ธนากฤต นนทพานช คร คศ. 2 โรงเรยนสนามชยเขต สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 รายนามผเชยวชาญทตรวจแบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน 1. รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. ผชวยศาสตราจารยบรรดล สขปต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 3. ผชวยศาตราจารยโสภา บญยศรสวสด คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม รายนามผเชยวชาญ ทตรวจแผนการจดการเรยนร และแบบประเมนตามสภาพจรง 1. นางเกสน นนทวสทธ ศกษานเทศก สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 2. นายธระ ผดงศกดชยกล ผอานวยการโรงเรยนบานหวยหน สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 3. นางนลนาฎ กองแกว คร คศ.3 โรงเรยนพนมสารคาม”พนมอดลวทยา” สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 4. นางปยะฉตร ยอดตระกลชย คร คศ. 3 โรงเรยนบานหนองยาง สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 5. วาท ร.ต.ธนากฤต นนทพานช คร คศ. 2 โรงเรยนสนามชยเขต สานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2

120

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 เรอง การแยกสารและสารละลายกรด-เบส

***************************************************************************************************** คาชแจง

1. แบบทดสอบฉบบนมจานวน 60 ขอ ใชเวลาในการทา 60 นาท 2. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบเลอกตอบม 4 ตวเลอก และคาถามแตละขอม

คาตอบถกทสดเพยงคาตอบเดยว ถาตอบเกนหนงคาตอบหรอไมตอบเลย ถอวาไมไดคะแนนในขอนน

3. ใหนกเรยนทาเครองหมาย x ลงในชองสเหลยมทตรงกบขอทเลอกใน กระดาษคาตอบ ดงตวอยาง

ขอ ก ข ค ง 0 X

4. ถานกเรยนตองการเปลยนคาตอบใหทาเครองหมาย = ทบหนาขอทไมตองการ แลวทาเครองหมาย X ลงในชองของตวเลอกใหม ดงตวอยาง

ขอ ก ข ค ง 0 X X

5. หามขดฆา ทาเครองหมาย หรอเขยนขอความใดๆ ลงในแบบทดสอบ

6. ถามขอสงสยใดๆ ใหถามคณะกรรมการคมสอบ

121

1. สารทเปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน มสมบตเปนอยางไร ก. เบส ข. กรด ค. เกลอ ง. กลาง 2. สารใดตอไปนเปลยนสกระดาษลตมสจากนาเงนเปนแดง ก. เกลอแกง ข. นาขเถา ค. นาอดลม ง. นาโซดา 3. สารในขอใดทาปฏกรยากบหนปนแลวมฟองแกสเกดขน ก. นาสบ ข. นาขเถา ค. นามะนาว ง. นายาลางจาน 4. เมอกรดหกรดรางกาย ควรทาสงใดเปนอนดบแรก ก. ใสยาทนท ข. ใชนาลางทนท ค. ใชผาเชดออกทนท ง. รบไปพบแพทยทนท 5. คณสมบตขอใดใชตรวจสอบสารละลายเบสไดแนนอนทสด ก. มรสฝาด ข. กดเสอผา ค. ถกมอลน ง. เปลยนสกระดาษลตมส 6. เพราะเหตใดจงไมควรเตมนามะนาวลงไปในครกหนขณะตานาพรกหรอสมตา ก. เปลองมะนาวมากกวา ข. ทาใหวตามนซสลายตว

ค. นามะนาวจะละลายเนอหนออกมา ง. ทาใหรสชาตไมอรอยเพราะเปรยว มาก 7. ภาชนะใสอาหารทมรสเปรยว ควรทาจากสารใด ก. แกว ข. โลหะ ค. สงกะส ง. พลาสตก 8. โดยปกตคา pH จะอยในชวงใด ก. 0 – 7 ข. 0 – 14 ค. 1 – 20 ง. 1 – 25 9. สารทมสมบตเปนกรดจะมคา pH เปนเทาใด ก. เทากบ 7 ข. เทากบ 14 ค. นอยกวา 7 ง. มากกวา 7 10. สารในขอใดมคา pH มากกวา 7 ก. นาสม ข. นากลน ค. นาเกลอ ง. นาผงซกฟอก 11. สารทาความสะอาดสวนใหญจะมคาpH เปนเทาใด ก. เทากบ 1 ข. เทากบ 7 ค. นอยกวา 7 ง. มากกวา 7

122

12. สาร B มคา pH เทากบ 3 ขอใดอธบายสมบตของสาร B ไดถกตอง ก. สาร B มคาความเปนกลาง ข. สาร B มความเปนกรดมาก ค. ขอมลไมเพยงพอทจะสรปได ง. สาร B มคาความเปนเบสมาก 13. เมอความเขมขนของกรดไฮโดรคลอรกเพมสงขน คา pH ของกรดไฮโดรคลอรกจะเปนอยางไร ก. เทาเดม ข. เพมขน ค. ลดลง ง. เทากบ 7

พจารณาขอมลตอไปนประกอบการตอบคาถาม ขอ 14-15

สารละลาย A B C D pH 10 2 7 14

14. สารใดนาจะเปลยนสฟนอลฟทาลนเปนสชมพเขม ก. A ข. B ค. C ง. D 15. สารใดมสมบตเปนกรด ก. A ข. B ค. C ง. D 16. อนดเคเตอรชนดใดใชตรวจสอบความเปนกรด-เบสของสารละลายไดดทสด ก. ลตมส ข. เมทลออเรนจ

ค. ฟนอลฟทาลน ง. ยนเวอรซลอนดเคเตอร 17. ขอใดเปนวธททาใหสารละลายมความเปนกรดนอยลง ก. เตมนากลน ข. เตมสารละลายเบส ค. เพมอณหภมใหสารละลาย ง. เตมนากลนหรอสารละลายเบส 18. สบ มสวนผสมของสารในขอใด ก. ไขมนพช + ไขมนสตว ข. สารละลายเบส + ไขมนพช ค. สารละลายกรด + ไขมนพช ง. สารละลายกรด + ไขมนสตว 19. ในการลางจานทเปอนไขมน หากเราไมมนายาลางจาน สามารถใชสารใดแทนได ก. นาขเถา ข. นามะขาม ค. นามะนาว ง. นามะกรด 20. ของเหลวในรางกายชนดใดทมสมบตเปนกรดมากทสด ก. นาเลอด ข. นาเหลอง ค. นาลาย ง. นายอย 21. การแยกสารเนอผสมดวยวธใดนน ควรพจารณาขอใด ก. สมบตของสารเนอผสมนน ข. สมบตของเครองมอทใชแยก ค. สมบตของสารทเปนสวนประกอบ ง. สมบตของภาชนะทใสสารเนอผสมนน

123

22. การแยกสารโดยการกรอง นยมใชแยกสารในขอใด ก. สารผสม ข. สารเนอเดยว ค. สารบรสทธ ง. สารละลาย 23. เราตองพจารณาสมบตใดของสารเปนสาคญในการกลน ก. สถานะ ข. จดเดอด ค. จดหลอมเหลว ง. ความสามารถในการละลาย 24. สารละลายในขอใดไมสามารถแยกสวนประกอบไดโดยการระเหยแหง ก. สารละลายแอมโมเนย ข. สารละลายนาตาลกลโคส ค. สารละลายโซเดยมคลอไรด ง. สารละลายคอปเปอรซลเฟต 25. การแยกสารโดยการกลนแบบธรรมดา อาศยหลกการในขอใด ก. สารไมละลายในนา ข. สารมจดเดอดตางกน ค. สารระเหยเปนไอไดงาย ง. สารมความสามารถในการละลาย ตางกน 26. การทานาจดจากนาทะเลใชหลกการใด ก. การสกดดวยไอนา ข. การใชกรวยแยก ค. การกลนแบบธรรมดา ง. การกลนลาดบสวน 27. การกลนลาดบสวน มขอดอยางไร ก. ประหยดเวลา ข. แยกสารทมจดเดอดตาได ค. แยกสารทมปรมาณนอยผสมได

ง. แยกสารทมจดเดอดตางกนนอยๆ ได 28. สารละลายทมของเหลว A B C เปนสวนประกอบ เมอนาไปกลนลาดบสวนจะไดสารทแยกออกมากอน ตามลาดบคอ C A B จดเดอดของสาร A B C ตามลาดบควรเปนตามขอใด ก. 70 120 140 ข. 160 140 110 ค 90 150 130 ง. 120 130 80 29. ขอใดไมใชประโยชนของวธโครมาโท กราฟ ก. ใชแยกสารผสมออกจากกนได ข. ใชแยกสารบรสทธออกจากกนได ค. ใชบอกจานวนสารทเปนองคประกอบ ได ง. ใชตรวจสอบสารวาเปนสารชนด เดยวกนหรอไม 30. ขอใดกลาวถง โครมาโทกราฟไดถกตอง ก. สารตางชนดกนละลายในของเหลว ไดไมเทากน ข. อนภาคตางชนดกนมอตราเรวในการ ดดซบไดตางกน ค. สารตางชนดกนไมสามารถละลายใน สารละลายเดยวกนได ง. อตราเรวของอนภาคตางชนดกนมคา ในการดดซมเทากน 31. สารในขอใดเปนเบสทงหมด ก. สบ นาโซดา ข. นาสมสายช นาขเถา ค. ผงซกฟอก แชมพ ง. นาปนใส นามะนาว

124

32. สบ ผงซกฟอก แชมพ มสมบตใด ก. เปนกรด ข. เปนเกลอ ค. เปนเบส ง. เปนกลาง 33. การทดลองในขอใดไมสามารถบอกความแตกตางระหวางกรดกบเบสได ก. รส ข. กดกรอนโลหะ ค. ใชกระดาษลตมส ง. การทาใหนามนเกดฟอง 34. ถานานามะนาวผสมกบดนสอพองแลว ปรากฏวาไดฟองแกสเดอดฟขนในทนทเหมอนการทดลองขอใด ก. เหมอนกรดแอซตกเมอใสหนปน ข. เหมอนสารละลายแอมโมเนยเมอ ตม ค. เหมอนกรดไฮโดรคลอรกเมอใส สงกะส ง. เหมอนโซเดยมคารบอเนตเมอใสนา กระดาง 35. สาร X เปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง และเปลยนสเจนเชยนไวโอเลตจากสมวงเปนนาเงนแลวสาร X คอสารใด ก. เบส ข. เกลอ ค. กรดแร ง. กรดอนทรย 36. เมอทดสอบสารละลาย A ดวยกระดาษลตมสสนาเงน ปรากฏวา ไมเปลยนส ถาทดสอบดวยกระดาษลตมสสแดงกระดาษจะเปลยนเปนสนาเงน แสดงวาสารละลาย A คอสารใด

ก. นาขเถา ข. นาเกลอ ค. นาอดลม ง. นามะนาว 37. ถามของเหลวใสอยในขวดแกว และจนดาตงสมมตฐานวาเปนกรดไฮโดรคลอรกแลว จนดาควรทดสอบสมมตฐานตามขอใด ก. ดมและชม ข. ทดสอบกบหนปน ค. ทดสอบกบกระดาษลตมส ง. ทดสอบกบเจนเชยนไวโอเลต 38. วธทดสอบเพอแยกสารประเภทสารทมสมบตเปนกรด กลาง หรอเบส ททาไดงายทสดคอขอใด ก. นาไปทดสอบการทาปฏกรยากบ หนปน ข. นาไปทดสอบเพอหาคณสมบตการ นาไฟฟา ค. นาไปทดสอบเพอดการทาปฏกรยา กบโลหะหรออโลหะ ง. นาไปทดสอบกบกระดาษลตมส หรอกระดาษยนเวอรซล 39. สารในขอใดททดสอบกบสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดแลวใหผลถกตอง ก. เตมนามนพชลงไปจะไดสบ ข. เตมนาสมสายชลงไปไดสบเหลว ค. เตมเจนเชยนไวโอเลตลงไปจะไดส เขยว ง. เตมโซเดยมคลอไรดลงไปจะไดแกส ไฮโดรเจน

125

40. สงใดทดสอบความเปนกรด-เบส แทนกระดาษลตมสได ก. จนส ข. นาเปลา ค. ดอกอญชน ง. ดอกเขมสเหลอง 41. การนาตะแกรงไปกนทางนาทงเพอแยกเศษขยะออกจากนา คอวธใด ก. การกลน ข. การกรอง ค. การตกผลก ง. การเขยออก 42. ในการสขาวอาจมขาวเปลอกปนมากบขาวสารบาง นกเรยนจะแยกขาวเปลอกออกจากขาวสารวธใดจงจะสะดวกทสด ก. การกรอง ข. การรอนออก ค. การหยบออก ง. การใชแมเหลกดด 43. สมหญงตองการสเขยวจากใบเตย จงนาใบเตยมาขยานาสะอาด สมหญงควรแยกสจากใบเตยโดยวธใดเปนลาดบตอไป ก. นาไปกลน ข. นาไปกรอง ค. นาไปสกด ง. ใชวธโครมาโทกราฟ 44. การแยกสารโดยวธระเหยแหง เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบทราย ค. นากบเกลอแกง ง. ผงตะไบเหลกกบเกลอ

45. การแยกสารโดยการสกดดวยตวทาละลาย เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. สารทมกลนในมะนาว ข. สารสมวงจากดอกอญชน ค. นามนหอมจากดอกกระดงงา ง. นามนจากดอกเมลดทานตะวน 46. ถาตองการทราบวา สารละลายชนดหนงมสารใดเปนตวทาละลาย ควรใชวธใด ก. การตม ข. การกลน ค. การกรอง ง. การระเหย 47. ถามผงฝนอยในนาเชอม เราควรแยกผงฝนออกไดโดยวธใด ก. กลน ข. กรอง ค. ระเหยแหง ง. สกด 48. การสกดโดยการกลนดวยไอนา เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. นามนจากราขาว ข. สารสเหลองจากขมน ค. นามนหอมระเหยจากผวมะกรด ง. นามนจากเมลดถวเหลอง 49. ถาตองการแยกนามนมะกรดออกจากใบมะกรดวธใดเหมาะสมทสด ก. การกลนแบบไอนา ข. การกลนลาดบสวน ค. การกลนธรรมดา ง. โครมาโทกราฟ

126

50. การแยกสารโดยการกรองสามารถนามาใชแยกสารคใดตอไปน ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบนา ค. นากบโคลน ง. นาตาลกบเกลอแกง 51. การแยกสารเนอผสมระหวางผงถาน ผงตะไบเหลก และเกลอแกง จะมลาดบขนตอนในการแยกทเหมาะสมทสดดงขอใด ก. กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ละลายนา ข. ดดดวยแมเหลก ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ค. ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ง. ละลายนา ดดดวยแมเหลก กรองดวยกระดาษกรอง 52. เราควรแยกนาออกจากนามนเบนซนดวยวธใด ก. การกลน ข. การกรอง ค. การระเหยแหง ง. การใชกรวยแยก 53. สมชาตนาของเหลวสแดงมากลน พบวาสารกลนไดมสแดงเหมอนของเหลวในขวดกลน ขอใดกลาวถก ก. ของเหลวนนเปนสารบรสทธ ข. ของเหลวนนมตวถกละะลายเปนสาร สแดง ค. ของเหลวนนมตวทาละลายเปนสาร สแดง ง. เปนไดทง ก ข และ ค

54. ถานกเรยนตองการทราบวา ในนาหวานสแดง จะมสอนเปนองคประกอบอยหรอไมจะทดสอบโดยใชวธใด ก. วธกลน ข. วธหาจดเดอด ค. วธระเหยแหง ง. วธโครมาโทกราฟ 55. สาร A เปนของเหลวสเหลอง ถาตองการทราบวาสาร A เปนสารบรสทธหรอไม ควรใชวธใดทดสอบ ก. วธกลน ข. วธหาจดเดอด ค. วธระเหยแหง ง. วธโครมาโทกราฟ 56. ถานาผงสแดง เหลอง และนาเงน ใสลงไปในนา คนใหละลายไดสารละลายสดา แลวนาแทงชอลกไปวางในสารละลายนนเปนเวลา 10 นาท สงทจะปรากฏบนแทงชอลก คออะไร ก. แทงชอลกสนลง ข. ชอลกสดาทงแทง ค. ผงสปรากฏบนแทงชอลกเปนจดๆ ง. มรวของสทง 3 ส บนแทงชอลกซง อยในระดบทตางกน ใชขอมลตอไปนตอบคาถาม ขอ 57 - 60 ทดลองแยกสารผสม ทาใหบรสทธดวยวธโครมาโทกราฟ แบบกระดาษโดยมแอลกอฮอลเปนตวทาละลายไดผลการทดลองดงน

127

57. สารชนดใดทละลายในแอลกอฮอลไดดทสด ก. สาร A ข. สาร B ค. สาร C ง. สาร D 58. สารชนดใดถกดดซบดวยกระดาษไดดทสด ก. สาร A ข. สาร B ค. สาร C ง. สาร D

59. สารชนดใดทเคลอนทไดดทสด ก. สาร A ข. สาร B ค. สาร C ง. สาร D

60. ถาตองการแยกสาร B และสาร C ออกจากกนดวยวธโครมาโทกราฟน ควรจะทาอยางไร ก. เปลยนตวทาละลายใหม ข. แชกระดาษใหอยในแอลกอฮอล นานกวาน ค. ใชแอลกอฮอลเปนตวทาละลาย แตเปลยนกระดาษใหม ง. ไมสามารถแยกสาร B และสาร C ใหออกจากกนดวยวธน

128

แบบประเมนการมสวนรวมในการเรยน

ชอ ............................................... เลขท ........... วนทประเมน .............................................. คาชแจง สงเกตการมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนตามพฤตกรรมบงช แลวใหคะแนนนกเรยนในแตละดาน

การมสวนรวมในการเรยน คะแนน มความกระตอรอรน (4 คะแนน)

พฤตกรรมบงช 1.1 เขาเรยนทนเวลา 1.2 ใหความสนใจตอกจกรรมการเรยนการสอน 1.3 ปฏบตกจกรรมการทดลองอยางคลองแคลว 1.4 แสวงหาความรและประสบการณใหมๆ

...........................

การแสดงความคดเหน (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 1.1 ตอบคาถามหรอซกถามเมอสงสย 1.2 รวมอภปรายผลการทดลอง 1.3 รบฟงและยอมรบความคดเหนของผอน 1.4 จดทนทกความรหรอประสบการณทไดเรยนร

...........................

การใหความรวมมอ (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 3.1 รวมวางแผนการทางาน 3.2 ปฏบตการทดลองดวยตนเองอยางเตมความสามารถ 3.3 ปฏบตงานตามหนาททไดรบมอบหมาย 3.4 มปฏสมพนธทดตอเพอน

...........................

มความรบผดชอบ (4 คะแนน) พฤตกรรมบงช 4.1 ปฏบตการทดลองเสรจทนเวลา 4.2 สงงานทนตามเวลาทกาหนด 4.3 ผลงานถกตอง ละเอยดรอบคอบในการทางาน 4.4 รกษาความสะอาด เกบวสดอปกรณ และสารเคมเรยบรอย

129

เกณฑการแปลความหมาย ทกรายการประเมนใหคะแนน พจารณาตามเกณฑดงน

ปฏบตไดทง 4 ประเดน ระดบคะแนน 4 ปฏบตได 3 ประเดน ระดบคะแนน 3 ปฏบตได 2 ประเดน ระดบคะแนน 2 ปฏบตได 1 ประเดน ระดบคะแนน 1 ไมไดปฏบตทง 4 ประเดน ระดบคะแนน 0

131

ตวอยาง แผนการจดการเรยนร ท 1 วชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 หนวยการเรยนรท 1 สารละลายกรด-เบส 1.1 สมบตของสารละลายกรด-เบส กจกรรม 1.1 กรดหรอเบส เวลา 1 ชวโมง แนวความคดหลก สารตางๆ ในชวตประจาวน มสมบตความเปนกรด-เบสแตกตางกน สามารถตรวจสอบและจดกลมสารละลายตางๆ วาเปนกรดหรอเบส โดยใชการเปลยนสของกระดาษลตมส หรอนาคนจากพชบางชนดเปนเกณฑในการจดกลม ผลการเรยนรทคาดหวง 1. ตรวจสอบสมบตการเปลยนสกระดาษลตมสหรอสารละลายจากพชในทองถนของสารละลายในชวตประจาวน 2. จดกลมสารละลายทตรวจสอบเปนสารละลายกรดหรอสารละลายเบสโดยใชสมบตการ เปลยนสกระดาษลตมสหรอสารละลายจากพชในทองถนเปนเกณฑ 3. ตรวจสอบและอธบายสมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบสเมอทาปฏกรยากบสารบางชนด เนอหาสาระ ถาใชการเปลยนสของกระดาษลตมส หรอนาคนจากพชบางชนดเปนเกณฑจะสามารถจาแนกสารไดเปน 3 กลม คอ กลมท 1 เปลยนสของกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง แสดงวามสมบตเปนกรด กลมท 2 เปลยนสของกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน แสดงวามสมบตเปนเบส กลมท 3 ไมเปลยนสกระดาษลตมสทงสองส แสดงวามสมบตเปนกลาง ผลของการตรวจสอบสารกบนาคนจากพช สามารถจดกลมสารไดเชนเดยวกบการใชกระดาษลตมส จากการตรวจสอบสมบตความเปนกรด-เบส โดยใชนาคนจากพชสามารถนาไปใชผสมอาหารไดอยางปลอดภย ทาใหอาหารมสสวยงาม

กระบวนการจดการเรยนรแบบสบเสาะ เครองมอประเมน ขนท 1 สรางความสนใจ 1. เพอปลกเราความสนใจ และเชอมโยงสาระการเรยนร ครตงถามนาเพอจดประกายใหนกเรยนเกดความคดและวเคราะห แลวรวมกนอภปราย ทบทวนถงสงทไดศกษาสารวจตรวจสอบมาแลวในประเดนดงน - นกเรยนชวยกนยกตวอยางสารละลายตางๆ ในชวตประจาวนและงานอาชพ รวมทงเคยอานพบในสอสงพมพ วาใชประโยชนอยางไร 2. นกเรยนรวมกนอภปราย วา สารละลายตางๆ มสมบตเปนกรดหรอเบส และใชอะไรเปนเกณฑในการระบสมบตความเปนกรดเบส

132

เพอนาเขาส ใบงานท 1 กจกรรมท 1.1 กรดหรอเบส 3. ครชกชวนใหนกเรยนตงประเดนปญหา ขอควรศกษา เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมและเสนอประเดนปญหาอยางหลากหลาย นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหน ระดมความรความคดรวมกน ขนท 2 สารวจและคนหา 1. จากประเดนปญหาในขนท 1 นกเรยนแตละกลมรวมกนทาความเขาใจปญหา ศกษาใบความรท 1 สมบตของสารละลายกรด-เบส เพอรวบรวมขอมลมาวเคราะหหาความร 2. เพอใหเขาใจมากยงขน และไดขอสรปทด ใหนกเรยนศกษาใบงานท 1 แลวรวมกนวางแผนการทดลอง 3. ครแนะนาวธการทากจกรรม เชน - แนะนาวธตรวจสอบความเปนกรด-เบส ของสารละลายดวยกระดาษลตมส โดยวางกระดาษลตมสทตดเปนชนเลกๆ ประมาณ 0.5 cm บนกระจกนาฬกา แลวใชแทงแกวจมสารละลายทจะนามาทดสอบ นามาแตะทกระดาษ สงเกตผล - กอนจะทดสอบกบสารละลายอนควรทาความสะอาดกระจกนาฬกา แทงแกวคนสาร และทาใหแหงกอน 4. นกเรยนลงมอปฏบตการทดลอง สงเกต บนทกผล ขนท 3 อธบายและลงขอสรป 1. นกเรยนในกลมรวมกนอภปรายผลการทดลอง แตละกลมสงตวแทนนาเสนอขอมลความรทไดมา ผลการทากจกรรมท 1.1 กรดหรอเบส นกเรยนแสดงความคดเหน รวมกนอภปรายพจารณาเปรยบเทยบผลการทดลองแตละกลม 2. จากผลการทากจกรรม ตอบคาถาม อภปราย เกยวกบประเดนทศกษา ระดมความรความคด นกเรยนรวมกนสรปขอคนพบ ไดวา - จากการตรวจสอบสมบตสารดวยกระดาษลตมส จะจาแนกสารทนามาศกษา ได 3 กลม โดยใชการเปลยนสของกระดาษลตมสเปนเกณฑ คอ กลม 1 เปลยนสของกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดง กลมท 2 เปลยนสของกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน และกลมท 3 ไมเปลยนส - มสารบางชนดไมเปลยนสกระดาษลตมส แสดงวาสารทนามาทดสอบนนมสมบตไมเปนกรดและไมเปนเบส แตมสมบตเปนกลาง ขนท 4 ขยายความร 1. ครตงคาถามเพอปลกเราใหนกเรยนคด และรวมกนอภปราย ตอบคาถาม

1. แบบประเมนการตรวจใบงาน 2. แจงผลการประเมนและสารสนเทศยอนกลบ

133

- จะนานาคนจากพชชนดใดมาตรวจสอบความเปนกรด-เบส ไดบาง - ในชวตประจาวนนาความรเรองการตรวจสอบกรด-เบสโดยใชสมบตการเปลยนสของกระดาษลตมสในกจกรรมใดบาง 2. นกเรยนรวมกนเสนอทศนะไปขางหนาอยางหลากหลายและสรางสรรค เชน สามารถนาไปใชผสมอาหารไดอยางปลอดภย ทาใหอาหารมสสวยงาม เชน นาคนจากดอกอญชนทาขนมใหมสแดงสมวง หรอสนาเงน เปนตน 3. เพอเปนการขยายความร ครใหนกเรยนจดทาโครงงานสารวจความเปนกรด-เบส ของสารอนๆ ทสนใจโดยใชสมบตการเปลยนสของกระดาษลตมสหรอนาคนจากพชเปนเกณฑ ขนท 5 ประเมน 1. นกเรยนตอบคาถาม ทครสมถามเปนรายบคคลเพอประเมนความเขาใจ 2. นกเรยนทาใบงานท 1 กจกรรม 1.1 กรดหรอเบส การวดและประเมนผล

วธการวด ตรวจใบงาน

เครองมอวด 1. แบบประเมนการตรวจใบงาน 2 ใบงานท 1 กจกรรม 1.1 กรดหรอเบส เกณฑการประเมนผล แบบประเมนการตรวจใบงาน ไดคะแนนอยในเกณฑพอใช ถง ด วสดอปกรณ/สารเคม

1. มะนาว 12. สม 2. นาสมสายช 13. นมสด 3. นาผงซกฟอก 14. นาสบ 4. นาอดลมชนดไมมส 15. นายาลางจาน 5. ยาลดกรด 16. นามะขามสด (นามะขามเปยก) 6. สารละลายโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต 17. นาขเถา 7. นาชา 18. นาคนจากผก 8. นาคนจากผลไม 19. นาฝน 9. โกรงบดสารพรอมทบด 20. แทงแกวคนสาร 10. กระจกนาฬกา 21. บกเกอร 50 cm3(ขวดซปไกสกด) 11. กระดาษลตมสสนาเงนและสแดงขนาด0.5 cmx0.5cm

134

สอ/แหลงการเรยนร 1. ใบความรท 1 สมบตของสารละลายกรด-เบส 2. อปกรณและสารเคมในการทดลอง 3. สารตวอยางทนามาทดลอง 4. โรงอาหารของโรงเรยน รานจาหนายอาหาร เครองดม

5. หองสมด 6. อนเตอรเนต เวบไซต

htt://www.scilinks.org htt://www.go.hrw.com htt://www.ipst.ac.th htt://www.teacher.work.co.nz htt://www.chem4kids.com htt://www.yahoo.com htt://www.chemistry.about.com htt://www.sci.port.ac.uk

135

ใบงาน ท 1 กจกรรม 1.1 กรดหรอเบส

สมาชกในกลมท ................ วนท ......... เดอน.............................พ.ศ............. 1. .................................... 2. ...................................... 3. ........................................ 4. .................................... 5. ...................................... 6. ........................................ จดประสงคของกจกรรม 1. ตรวจสอบสมบตการเปลยนสกระดาษลตมสหรอสารละลายจากพชในทองถนของสารละลายในชวตประจาวน 2. จดกลมสารละลายทตรวจสอบเปนสารละลายกรดหรอสารละลายเบสโดยใชสมบตการ เปลยนสกระดาษลตมสหรอสารละลายจากพชในทองถนเปนเกณฑ 3. ตรวจสอบและอธบายสมบตของสารละลายกรดและสารละลายเบสเมอทาปฏกรยากบสารบางชนด อปกรณและสารเคม ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ปฏบตการทดลอง

1. ตรวจสอบสมบตการเปลยนสกระดาษลตมสของสารทมรสเปรยวทรจก เชน นามะนาว นาสม บนทกผล

2. ตรวจสอบสมบตการเปลยนสกระดาษลตมสของสารอนๆ เชน นมสด นาผงซกฟอก นาสบ นาอดลม นาชา นาคนจากผก ผลไม นาฝน นายาลางจาน ยาลดกรด นามะขาม สารละลายโซเดยม-ไฮโดรเจนคารบอเนต (ผงฟ) นาขเถา บนทกผล 3. นาสารทตรวจสอบแลวในขอ 1-2 มาตรวจสอบสมบตของการเปลยนสนาคนจากพชบางชนดเชน กะหลาปลสมวง ดอกอญชน ดอกกหลาบ สงเกตการเปลยนแปลง เปรยบเทยบกบสของนาคนจากพชกอนนาไปทดสอบ

136

บนทกผลการทดลอง ผลทสงเกตไดเมอทดสอบ

สาร กระดาษลตมส นาคนจากกะหลาปลสมวง

นาคนจาก ดอกอญชน

นาคนจาก ดอกกหลาบ

1. นาสม

2. นามะนาว

3. นาสมสายช

4. นมสด

5. นาผงซกฟอก

6. นาสบ

7. นาอดลม

8. นาชา

9. นาคนจากผก ....................

10. นาคนจากผลไม ..............

สรปผลการทดลอง ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

137

คาถามทายกจกรรม 1. จากผลการตรวจสอบสมบตการเปลยนสกระดาษลตมส จะจาแนกสารทนามาศกษาออกไดเปน กกลม ใชเกณฑใดในการจาแนก ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... 2. สารทกชนดทนามาตรวจสอบดวยกระดาษลตมสทงสองสแลวไมเปลยนส จะอธบายอยางไร ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... 3. ผลการตรวจสอบกบนาคนจากพชสามารถจดกลมสารไดเชนเดยวกบการใชกระดาษลตมสหรอไม ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

☺

138

ใบความร ท 1 สมบตของสารละลายกรด-เบส

ชอ – สกล ................................. ม.1/......... เลขท ....... วนท....... เดอน ................... พ.ศ. .........

สมบตการเปลยนสกระดาษลตมสกบความเปนกรด-เบสของสารละลาย ไมเปลยนส กระดาษลตมสทง 2 ส

สารละลายเปนกลาง สมบตการเปลยนสกระดาษลตมส

เปลยนสกระดาษลตมส

สแดง สนาเงน ง

1. เป2. กเกดแ3. กสกกร4. กรเปนก5. ก6. เม7. กปฏกร8. ส

ฤทธใภาชนพลาสรถละและช

สนาเงน สแด

ด

สารละลายกร

สมบตของกรด ลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงรดทาปฏกรยากบโลหะ ทาใหโลหะสกกรอนกสไฮโดรเจน รดทาปฏกรยากบหนปน ทาใหหนปน อนและเกดแกสคารบอนไดออกไซด ดมรสเปรยว ซงผลไมตางๆทมรสเปรยวจะรด เชนสม มะนาว มะเขอเทศ มะขาม รดทกชนดมคา PH นอยกวา 7 อหยดสารละลายฟนอลฟทาลนลงไปจะไมมรดทาปฏกรยากบเบสไดเกลอและนา เรยกวยาสะเทน ารละลายกรดทกชนดนาไฟฟาไดด

ขอควรระวงในการใชสารละลานการกดกรอนทาใหเกดการอกเสบอยางรนะทนามาบรรจกรดควรใชภาชนะทเปนแกวตกโดยเดดขาด เนองจากกรดสามารถกดลายสารบางอยางในพลาสตกได นายาลาารดเรว และไมควรใหถกผวหนงเพราะจะท

ถาถกกรดหรอเบสตองรบลางดวยนาสะอาดทนท

สารละลายเบส

และ

มสมบต

ส า

สมบตของเบส 1. เปลยนสกระดาษลตมสจากสแดงเปนสนาเงน 2. เมอทาปฏกรยากบแอมโมเนยมเตรด จะไดแกสแอมโมเนย ซงมกลนฉน 3. ทาปฏกรยากบนามนพชหรอนามนสตว จะไดสบ 4. ทาปฏกรยากบอะลมเนยม จะทาใหอะลเนยมผและเกดฟองแกส 5. เบสทกชนดมรสฝาดหรอเฝอน 6. เบสทกชนดมคา PH มากกวา 7 7. เมอหยดสารละลายฟนอลฟทาลนลงไปจะเปนสชมพ หรอมวงแดง 8. เบสทาปฏกรยากบกรดไดเกลอและนา เรยกวา ปฏกรยาสะเทน

ยกรด-เบส กรดเปนสารทมพษตอมนษยและสตว เพราะมแรง และถาสดดมเอาไอของกรดเขาไปจะเปนพษตอระบบหายใจหรอกระเบองเคลอบ ไมควรใชภาชนะบรรจทเปนโลหะและกรอนโลหะพวกสงกะส อะลมเนยม และสแตนเลสได รวมทงสมางหองนาเมอราดลงบนพนหองนาทเปนปน ทาใหพนหองนากรอนาใหเกดการระคายเคองได

หากพบคนรบประทานสารพษเขาไปควรใหรบประทาน ไขดบหรอนมสด จากนนรบนาสงโรงพยาบาล

139

แบบประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง วชา ......................... การทดลองเรอง............................................ วนท ................... ครงท......... ชอสมาชกในกลม 1.............................................................. 4............................................................ 2............................................................. 5............................................................ 3............................................................. 6............................................................

คาชแจง เพอประเมนทกษะปฏบตของนกเรยนเปนกลม ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยใชวธสงเกตในขณะดาเนนการสอน แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนน ใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน

ระดบคะแนน รายการทประเมน

3 2 1 0 หมายเหต

1. วธดาเนนการทดลอง 2. การปฏบตการทดลอง

3. ความคลองแคลวในขณะปฏบตการ 4. การนาเสนอ

รวม ผลการประเมนทกษะปฏบต

เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 1. วธดาเนนการทดลอง - กาหนดวธการขนตอนถกตอง เลอกใชเครองมอวสดอปกรณในการทดลองเหมาะสม 3 - กาหนดวธการขนตอนถกตอง การใชเครองมอวสดอปกรณยงไมเหมาะสม 2 - กาหนดวธการขนตอนไมถกตอง ตองใหความชวยเหลอ 1 - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการกาหนดวธการขนตอนและการใชเครองมอ 0 2. การปฏบตการทดลอง - ดาเนนการทดลองเปนขนตอน และใชอปกรณตางๆ ไดอยางถกตอง 3 - ดาเนนการทดลองเปนขนตอน และใชอปกรณไดอยางถกตองถาใหคาแนะนา 2 - ตองใหความชวยเหลอในการดาเนนการทดลองและการใชอปกรณ 1 - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการดาเนนการทดลองและการใชอปกรณ 0

140

3. ความคลองแคลวในขณะปฏบตการ - มความคลองแคลวในการดาเนนการทดลอง และการใชอปกรณดาเนนการทดลอง 3 ไดอยางปลอดภย เสรจทนเวลา - มความคลองแคลวในการทาการทดลองและการใชอปกรณ แตตองชแนะเรองการ 2 ใชอปกรณอยางปลอดภย - ทาการทดลองไมทนเวลาทกาหนด เนองจากขาดความคลองแคลวในการใชอปกรณ 1 และการดาเนนการทดลอง - ทาการทดลองไมทนเวลาทกาหนด และทาอปกรณชารดเสยหาย 0 4. การนาเสนอ - บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองถกตอง รดกม การนาเสนอเปนขนตอนชดเจน 3 - บนทกผลการทดลองและสรปผลการทดลองถกตอง แตการนาเสนอยงไมเปนขนตอน 2 - ตองใหคาชแนะในการบนทกผลการทดลอง การสรปผลการทดลองและการนาเสนอ 1 จงจะปฏบตได - ตองใหความชวยเหลออยางมากในการบนทกผลการทดลอง การสรปผลและการนาเสนอ 0

ระดบคะแนน คะแนนรวม การแปลผล 3 2 1 0

9 -12 6 - 8 3 - 5 0 - 2

ทกษะปฏบตอยในระดบด ทกษะปฏบตอยในระดบพอใช ทกษะปฏบตอยในระดบตองปรบปรง ไมผาน

141

แบบประเมนผลความรตนเอง วชา ......................... เรองทเรยนร ..................................... วนท ............................ ครงท...........

คาชแจง ใหนกเรยนประเมนผลความรทไดรบจากการเรยน/การปฏบตการทดลอง/การสบคนขอมล แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนนใหตรงกบชองความเปนจรง

ระดบคะแนน

เรองทเรยนร 4 3 2 1

หมายเหต

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.

142

เกณฑการประเมน ระดบ 4 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจนมาก สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเอง และสามารถอธบายแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 3 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจน สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเอง แตไมมความมนใจทจะอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 2 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมาอยางถกตอง ชดเจนเปนสวนใหญ สามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเองไดบาง แตไมสามารถอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบ 1 หมายถง ขอความแสดงการมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎ หลกการทาง

วทยาศาสตรทเรยนรมานอย ไมชดเจน และยงนาความรทไดรบไปใชประโยชนหรอแกปญหาไดดวยตนเองไดนอย รวมทงไมสามารถอธบายหรอแนะนาใหผอนเขาใจได

ระดบคะแนน การแปลผล

4 3 2 1

ดมาก ด

พอใช ตองปรบปรง

143

แบบประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงค คาชแจง เพอประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนเปนรายบคคล ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยใชวธสงเกตในขณะดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน แลวใสคะแนนลงในชองระดบคะแนนใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน ตามระดบคะแนนดงน 4 หมายถง พฤตกรรมดมาก

3 หมายถง พฤตกรรมด 2 หมายถง พฤตกรรมพอใช 1 หมายถง พฤตกรรมตองปรบปรง

เลขท ชอ - สกล การตรงตอเวลา

การรวมอภปรายและการตอบคาถาม

ความรบ ผดชอบ

ความตงใจในการเรยนและการทางาน

ความเสยสละ

รวมคะแนน

144

แบบประเมนการตรวจใบงาน

ชอ – สกล ................................................................... เลขท................ ชน................... ใบงานท.............. เรอง ..................................................................... วนท .................................

คาชแจง ครผสอนเปนผประเมนนกเรยนโดยตรวจใบงานของนกเรยนเปนรายบคคล แลวทาเครองหมาย ลงในชองระดบคะแนน

ระดบคะแนน รายการทประเมน

3 2 1 0 หมายเหต

1. การสงงาน 2. บนทกผลการทดลอง 3. สรปผลการทดลอง 4. ตอบคาถามทายการทดลอง

รวม ผลการประเมน

เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 1. การสงงาน - สงงานกอนเวลาทกาหนด ดวยความคลองแคลวรวดเรว 3 - สงงานทนตามเวลาทกาหนด 2 - สงงานชากวาเวลาทกาหนดเลกนอย 1 - สงงานไมทนตามเวลาทกาหนด ตองใหตดตาม 0 2. บนทกผลการทดลอง - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดชดเจน ถกตอง และครบสมบรณ 3 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดชดเจน ถกตอง เปนสวนใหญ 2 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไดถกตองบาง และไมชดเจน 1 - บนทกผลจากสงทสงเกตไดจากการทดลองไมถกตอง 0

145

ประเดนทประเมน ระดบคะแนน 3. สรปผลการทดลอง - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลอง ชดเจน ถกตอง 3 และครบสมบรณ - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลองถกตอง เปนสวนใหญ 2 - สรปผลการทดลองสอดคลองกบขอมลแตไมสอดคลองกบจดประสงคการทดลอง 1 - สรปผลการทดลองไมสอดคลองกบขอมลและจดประสงคการทดลอง 0 3. ตอบคาถามทายการทดลอง - ตอบคาถามทายการทดลองไดชดเจน ถกตอง รอยละ 80 ขนไป 3 - ตอบคาถามทายการทดลองไดชดเจน ถกตอง รอยละ 66-79 2 - ตอบคาถามทายการทดลองได ถกตอง รอยละ 50-65 1 - ตอบคาถามทายการทดลองไดถกตอง ตากวารอยละ 50 0

ระดบคะแนน คะแนนรวม การแปลผล 3 2 1 0

9 -12 6 - 8 3 - 5 0 - 2

ด พอใช

ตองปรบปรง ไมผาน

146

แบบสารวจตนเองในการทางานกลม

ชอ-สกล...................................................... ชอกลม.......................วนท .....................ครงท.........

คาชแจง นกเรยนสารวจตนเองโดยทาเครองหมาย ลงในชองการปฏบต ใหตรงกบพฤตกรรมทเปนจรงของนกเรยน

การปฏบต หมายเหต รายการพฤตกรรม

สมาเสมอ บางครง ไมเคย 1. มความกระตอรอรนทจะชวยเหลองานของกลมเมอมโอกาส

2. แสดงความคดเหนและอธบายใหเพอนๆในกลมฟง 3. เปดโอกาสใหสมาชกทกคนในกลมไดแสดงความคดเหน

4. ตงใจฟงเพอนในกลมอธบาย 5. ชแนะเมอเพอนอธบายไมถกตองโดยไมตาหนเพอน 6. ซกถามเพอนในกลมเมอไมเขาใจหรอทาไมได 7. ศกษากจกรรมทจะตองปฏบตกอนทจะเขารวมปฏบตงานกบเพอนในกลม

8. ชวยเพอนในกลมทากจกรรมการทดลองตามหนาททไดรบมอบหมาย

9. ตงใจทางานกลมไมเดนไปมา 10. รวมอภปรายผลการทดลองกบเพอนในกลม

รวม ผลการประเมนตนเองในการทางานกลม

เกณฑการประเมน 3 หมายถง ปฏบตสมาเสมอ 2 หมายถง ปฏบตบางครง 0 หมายถง ไมเคยปฏบต

คะแนนรวม การแปลผล 18 -20 15 -17 10 -14 0 - 9

มพฤตกรรมในการทางานกลมดมาก มพฤตกรรมในการทางานกลมด มพฤตกรรมในการทางานกลมพอใช ตองปรบปรงพฤตกรรมในการทางานกลม

147

แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร การแยกสาร

ตอนท 1 คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย ขอทถกทสดเพยงขอเดยวในกระดาษคาตอบ 1. การแยกสารโดยวธระเหยแหง เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบทราย ค. นากบเกลอแกง ง. ผงตะไบเหลกกบเกลอ 2. การแยกสารโดยการสกดดวยตวทาละลาย เหมาะสาหรบใชแยกสารในขอใด ก. สารทมกลนในมะนาว ข. สารสมวงจากดอกอญชน ค. นามนหอมจากดอกกระดงงา ง. นามนจากดอกเมลดทานตะวน 3. ถาตองการแยกนามนมะกรดออกจากใบมะกรดวธใดเหมาะสมทสด ก. การกลนแบบไอนา ข. การกลนลาดบสวน ค. การกลนธรรมดา ง. โครมาโทกราฟ 4. การแยกสารโดยการกรองสามารถนามาใชแยกสารคใดตอไปน ก. นามนกบนา ข. นาตาลกบนา ค. นากบโคลน ง. นาตาลกบเกลอแกง 5. ถามผงฝนอยในนาเชอม เราควรแยกผงฝนออกไดโดยวธใด ก. กลน ข. กรอง ค. ระเหยแหง ง. สกด 6. การแยกสารเนอผสมระหวางผงถาน ผงตะไบเหลก และเกลอแกง จะมลาดบขนตอนในการแยกทเหมาะสมทสดดงขอใด ก. กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ละลายนา ข. ดดดวยแมเหลก ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ค. ละลายนา กรองดวยกระดาษกรอง ดดดวยแมเหลก ง. ละลายนา ดดดวยแมเหลก กรองดวยกระดาษกรอง

148

7. เราตองพจารณาสมบตใดของสารเปนสาคญในการกลน ก. สถานะ ข. จดเดอด ค. จดหลอมเหลว ง. ความสามารถในการละลาย 8. สารละลายในขอใดไมสามารถแยกสวนประกอบไดโดยการระเหยแหง ก. สารละลายแอมโมเนย ข. สารละลายนาตาลกลโคส ค. สารละลายโซเดยมคลอไรด ง. สารละลายคอปเปอรซลเฟต 9. ขอใดไมใชประโยชนของวธโครมาโทกราฟ ก. ใชแยกสารผสมออกจากกนได ข. ใชแยกสารบรสทธออกจากกนได ค. ใชบอกจานวนสารทเปนองคประกอบได ง. ใชตรวจสอบสารวาเปนสารชนดเดยวกนหรอไม 10. สาร A เปนของเหลวสเหลอง ถาตองการทราบวาสาร A เปนสารบรสทธหรอไม ควรใชวธใดทดสอบ ก. วธกลน ข. วธหาจดเดอด ค. วธระเหยแหง ง. วธโครมาโทกราฟ

149

แบบทดสอบประจาหนวยการเรยนร สมบตของสารละลายกรด-เบส

คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย ขอทถกทสดเพยงขอเดยว ในกระดาษคาตอบ 1. สารทไมเปลยนสกระดาษลตมสมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 2. สารทเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 3. สารทเปลยนสกระดาษลตมสจากสนาเงนเปนสแดงมสมบตอยางไร ก. กรด ข. เบส ค. กลาง ง. ยงสรปไมได 4. นาขเถา มสมบตในการเปลยนสกระดาษลตมส เหมอนสารในขอใด ก. นาฝน ข. นาเกลอ ค. นาอดลม ง. แอมโมเนย 5. สารในขอใดมความเปนกรด-เบส แตกตางจากขออน ก. แอซตก ข. ซลฟวรก ค. ไฮโดรคลอรก ง. โซเดยมไฮดรอกไซด 6. โดยปกตคา pH จะอยในชวงใด ก. 0 – 7 ข. 0 – 14 ค. 1 – 20 ง. 1 – 25

150

7. สารทมสมบตเปนกรดจะมคา pH เปนเทาใด ก. เทากบ 7 ข. เทากบ 14 ค. นอยกวา 7 ง. มากกวา 7 8. สบ มสวนผสมของสารในขอใด ก. ไขมนพช + ไขมนสตว ข. สารละลายเบส + ไขมนพช ค. สารละลายกรด + ไขมนพช ง. สารละลายกรด + ไขมนสตว 9. สบ ผงซกฟอก แชมพ มสมบตใด ก. เปนกรด ข. เปนเกลอ ค. เปนเบส ง. เปนกลาง 10. ในการลางจานทเปอนไขมน หากเราไมมนายาลางจาน สามารถใชสารใดแทนได ก. นาขเถา ข. นามะขาม ค. นามะนาว ง. นามะกรด

152

ตาราง 13 คะแนนพฒนาการผลสมฤทธทางการเรยน กลมทดลองท 1 และกลมทดลองท 2 จาแนกตามความสามารถพนฐานทางการเรยน

กลมทดลอง 1 กลมทดลอง 2 ความสามารถ

พนฐานทางการเรยน

คนท กอน

เรยน หลงเรยน

คะแนนพฒนาการ

กอนเรยน

หลงเรยน

คะแนนพฒนาการ

กลมสง

1 2 3 4 5 6

26 25 24 24 24 22

47 44 41 36 27 34

21 19 17 12 3 12

25 25 24 24 24 23

29 38 38 35 29 27

4 13 14 11 5 4

กลม ปานกลาง

1 2 3 4 5 6

20 19 18 17 19 18

40 32 27 39 23 27

10 13 9 22 4 9

20 19 19 18 19 18

27 31 26 27 24 24

7 12 7 9 5 6

กลมตา

1 2 3 4 5 6

14 14 13 12 15 12

31 35 29 33 22 28

17 21 16 21 7 16

15 14 13 11 15 13

31 25 21 19 20 25

16 11 8 8 5 12

153

ตาราง 14 คะแนนการมสวนรวมในการเรยน กลมทดลอง 1 และกลมทดลอง 2 จาแนกตามพนฐานทางการเรยน

กลมทดลอง 1 กลมทดลอง 2 ความสามารถ

พนฐานทางการเรยน

คนท ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3 ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3

กลมสง

1 2 3 4 5 6

9 10 8 9 4 5

15 14 12 13 8 9

15 16 13 15 9 12

8 9 10 8 5 6

10 9 11 9 7 7

11 12 13 10 9 9

กลม ปานกลาง

1 2 3 4 5 6

7 7 6 6 4 4

12 14 11 13 9 8

13 15 12 14 10 9

6 7 7 8 4 5

8 9 7 10 4 7

9 10 10 11 5 8

กลมตา

1 2 3 4 5 6

7 8 8 7 6 5

12 13 13 12 10 8

13 15 14 14 12 10

8 7 7 8 7 5

10 9 8 9 8 7

11 10 8 11 9 7

155

ตาราง 15 ผลการวเคราะหความสอดคลองระหวางขอสอบกบพฤตกรรมทวด ( IOC) จากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยผเชยวชาญ 5 ทาน ขอท IOC ผลการพจารณา ขอท IOC ผลการพจารณา

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

1 1 .8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

1 .8 1 1 1 .6 .6 1 .8 .6 .8 1 1 .8 .6 1 1 1 .6 1 1 1 1 .8 1

คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก

156

ตาราง 15 (ตอ) ขอท IOC ผลการพจารณา ขอท IOC ผลการพจารณา 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

.6 1 1 1 .6 1 1 .6 1 .8 .6 1 1 1 .8

คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก

66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

1 1 .8 .6 1 1 1 1 1 1 .6 .8 .6 1 1

คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก คดเลอก

157

ตาราง 16 คาความยากของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ผลการวเคราะห ผลการวเคราะห ขอท คาความยาก คาอานาจจาแนก

ขอท คาความยาก คาอานาจจาแนก

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

.730

.480

.470

.740

.700

.620

.480

.380

.400

.390

.420

.370

.460

.430

.310

.260

.190

.560

.510

.390

.320

.530

.560

.500

.530

.314

.336

.364

.279

.643

.400

.243

.357

.414

.186

.286

.200

.257

.257

.536

.193

.307

.221

.300

.286

.336

.300

.193

.143

.300

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

.480

.440

.350

.530

.370

.730

.240

.460

.480

.560

.390

.540

.280

.410

.470

.170

.380

.380

.480

.360

.290

.440

.550

.500

.370

.457

.400

.100

.564

.164

.107

.414

.293

.221

.293

.179

.529

.343

.429

.393

.121

.393

.379

.271

.200

.336

.343

.246

.121

.143

158

ตาราง 16 (ตอ)

ผลการวเคราะห ผลการวเคราะห ขอท คาความยาก คาอานาจจาแนก

ขอท คาความยาก คาอานาจจาแนก

51 52 53 54 55

.350

.290

.450

.560

.270

.114

.100

.457

.264

.207

56 57 58 59 60

.560

.470

.560 470 .350

.264

.479

.150

.479

.193

160

ตาราง 17 สรปผลการประเมนทกษะปฏบตในการทดลอง

ครงท 1 ครงท 2 คนท คะแนน แปลผล คะแนน แปลผล

1 8 พอใช 12 ด 2 8 พอใช 11 ด 3 8 พอใช 11 ด 4 8 พอใช 11 ด 5 5 ปรบปรง 9 ด 6 5 ปรบปรง 10 ด 7 8 พอใช 10 ด 8 7 พอใช 9 ด 9 7 พอใช 9 ด 10 7 พอใช 10 ด 11 5 ปรบปรง 8 พอใช 12 4 ปรบปรง 10 ด 13 8 พอใช 10 ด 14 5 ปรบปรง 9 ด 15 7 พอใช 9 ด 16 7 พอใช 10 ด 17 4 ปรบปรง 7 พอใช 18 4 ปรบปรง 8 พอใช

161

ตาราง 18 สรปผลการสารวจตนเองในการทางานกลม

ครงท 1 ครงท 2 คนท คะแนน แปลผล คะแนน แปลผล

1 16 ด 18 ดมาก 2 15 ด 19 ดมาก 3 15 ด 18 ดมาก 4 15 ด 18 ดมาก 5 10 พอใช 15 ด 6 10 พอใช 16 ด 7 13 พอใช 15 ด 8 15 ด 18 ดมาก 9 11 พอใช 16 ด 10 13 พอใช 17 ด 11 12 พอใช 15 ด 12 10 พอใช 15 ด 13 15 ด 18 ดมาก 14 15 ด 19 ดมาก 15 14 พอใช 18 ดมาก 16 13 พอใช 16 ด 17 10 พอใช 16 ด 18 11 พอใช 15 ด

162

ตาราง 19 สรปผลการประเมนผลความรตนเอง

ครงท 1 ครงท 2 คนท คะแนน แปลผล คะแนน แปลผล

1 4 ดมาก 3 ด 2 3 ด 4 ดมาก 3 3 ด 3 ด 4 3 ด 3 ด 5 3 ด 2 ด 6 3 ด 3 ด 7 3 ด 4 ดมาก 8 3 ด 3 ด 9 3 ด 3 ด 10 3 ด 3 ด 11 3 ด 3 ด 12 2 พอใช 3 ด 13 3 ด 3 ด 14 3 ด 3 ด 15 3 ด 3 ด 16 3 ด 3 ด 17 1 ปรบปรง 1 ปรบปรง 18 2 พอใช 2 พอใช

163

ตาราง 20 สรปผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

คนท ครงท 1 ครงท 2 1 20 20 2 20 20 3 20 20 4 18 18 5 17 15 6 15 13 7 20 20 8 17 17 9 13 15 10 15 16 11 9 9 12 15 8 13 16 16 14 17 17 15 20 20 16 17 17 17 12 12 18 10 10

164

ตาราง 21 สรปผลการประเมนการตรวจใบงาน

ครงท / ใบงานท คนท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

1 12 12 10 6 9 10 11 10 11 11 11 2 11 10 9 7 8 9 11 10 6 10 10 3 9 11 9 8 8 10 11 11 10 10 11 4 10 10 11 8 8 10 11 11 11 10 11 5 6 10 8 6 7 7 9 9 9 9 10 6 6 9 10 6 8 8 10 10 10 10 10 7 7 11 10 7 8 10 11 10 7 11 10 8 7 10 10 7 9 10 10 11 11 11 10 9 9 10 9 8 8 10 11 11 8 10 9 10 8 10 9 8 8 9 9 9 8 10 9 11 6 10 6 6 7 7 9 8 8 10 9 12 4 8 7 5 7 7 8 8 7 10 8 13 8 10 9 8 9 10 11 9 9 11 10 14 8 11 11 8 8 9 11 11 9 10 9 15 10 10 11 8 8 9 11 11 8 10 9 16 8 10 10 8 8 9 10 11 9 10 9 17 7 8 10 6 7 8 9 9 9 9 9 18 4 8 10 6 6 8 9 9 8 9 8

165

ตาราง 22 คะแนนทดสอบประจาหนวยการเรยนร

คนท การแยกสาร (10) สารละลายกรด-เบส (10) 1 8 7 2 8 8 3 7 8 4 7 7 5 6 6 6 6 7 7 8 7 8 8 7 9 7 7 10 7 6 11 5 6 12 5 5 13 8 7 14 8 6 15 7 6 16 6 5 17 5 4 18 4 4

167

ประวตยอผวจย

ชอ-สกล นางสาวกชรตน วกล วนเดอนปเกด 3 สงหาคม 2519 สถานทเกด กงอาเภอสามชย จงหวดกาฬสนธ ทอยปจจบน 45 หม 5 ตาบลลาดกระทง อาเภอสนามชยเขต จงหวดฉะเชงเทรา สถานททางาน โรงเรยนสวนปาอปถมภ อาเภอสนามชยเขต จงหวดฉะเชงเทรา ตาแหนง ครผชวย ประวตการศกษา พ.ศ.2538 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนกาฬสนธพทยาสรรพ พ.ศ.2542 ปรญญาครศาสตรบณฑต (คบ.) วชาเอกเคม สถาบนราชภฏนครปฐม พ.ศ.2550 ปรญญาการศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาการวดผลการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ