Embed Size (px)
Citation preview
www.adaseker.com.tr
2018SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
ADAPAZARI ŞEKER
RAPORU
İÇİNDEKİLERRapor HakkındaGenel Müdür’ün MesajıAdapazarı Şeker HakkındaKurumsal YönetimSürdürülebilirlik Yaklaşımı
ÜRÜN – İLHAM VERMEK
Değer Zinciri
DÜNYA – İYİLEŞTİRMEK
Çevre
TOPLUM – BİRLİKTE GÜÇLENMEK
ÇalışanlarımızPerformans Göstergeleri
GRI İçerik İndeksi
22469
13
11
19
20
25
2630
33
Adapazarı Şeker Fabrikası A.Ş. olarak yayınladığımız ilk sürdürülebilirlik raporunda kurumsal yönetim, sosyal ve çevresel performansımızı paylaşıyoruz. Yıldız Holding sürdürülebilirlik vizyonu doğrultusunda şekillenen sürdürülebilirlik çalışmalarımızı içeren rapor 1 Ocak – 31 Aralık 2018 tarihleri arasındaki veriler ile 2019 gelişmeleri ve gelecek hedeflerini kapsıyor. Bu rapor, GRI Standartları ve Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu’nun (SASB) Gıda Sektörü Eki referans alınarak hazırlandı. Raporla ilgili her türlü soru, görüş ve önerilerinizi [email protected] adresine iletebilirsiniz.
Değerli Paydaşlarımız,
Türkiye’nin en köklü şeker fabrikalarından biri olarak, ülkemizin kalkınmasına katkıda bulunma vizyonuyla hareket ediyoruz. Finansal performansımızın yanı sıra çevresel ve sosyal etkimizi takip ederek iyileştirmenin tarımsal üretimin sürdürülebilirliğinde önemli rol oynadığının farkındayız. Bu doğrultuda, sürdürülebilirliği işimizin bir parçası olarak görüyor, sektörde dönüşümü başlatan rol model olmayı hedefliyoruz.
2013 yılında katıldığımız Yıldız Holding ailesinin Mutlu Et Mutlu Ol sürdürülebilirlik vizyonunu ve Sürdürülebilirlik; Gelecek Nesillere Vaadimiz söylemini benimsiyoruz. Bu kapsamda, çevresel koşulları iyileştirmek, toplumla birlikte güçlenmek ve ürünümüzle ilham vermek için Dünya, Toplum ve Ürün alanlarına odaklanıyor, bu üç alanda performansımızı geliştirmek üzere çalışıyoruz. Yıldız Holding liderliğinde geliştirilen ve bütüncül bir yönetim anlayışı getiren bu söylem, performansımızı üç ayaklı bir yaklaşımla geliştirmemize rehberlik ediyor. Bu yıl, sürdürülebilirlik çalışmalarımızı sistematik şekilde yönetmek, hedef ve politikalarımızı oluşturmak ve uygulamak, performansımızı değerlendirmek üzere önemli bir adım attık ve Sürdürülebilirlik Komitesi’ni kurduk. Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim performansımızı ise paydaşlarımızla şeffaf şekilde paylaşmak üzere raporlamaya başladık.
Adapazarı Şeker olarak paydaşlarımızla birlikte büyümeye inanıyoruz. Değer zincirimiz ise bu kapsamdaki önemli bir etki alanını oluşturuyor. Tamamını yerel üreticiden aldığımız pancarın gelecekte de bu topraklarda tarımının yapılmasını, çiftçisinin ise güçlenmesini sorumluluğumuz olarak görüyoruz.
Tarladan fabrikamıza gelen pancarı bir değere dönüştürürken çevresel etkimizi yönetmeyi önemsiyoruz. Bu yoldaki motivasyonumuz ise kaynaklarımızı gelecek nesillere aktarmak ve iş dünyasının içinde olduğu dönüşümün bir parçası hatta Türkiye’de sektörümüzde yol göstericisi olmak. Temel etki alanlarımıza odaklanarak gerçekleştirdiğimiz proje ve iyi uygulamalar ile çevre performansımızda ilerleme kaydettik. 2018 yılında geçtiğimiz yıla göre su tüketimimizi birim üretim başına %31 azalttık, %44 oranında atık su geri kazanımı sağladık. Ham madde kaybını önleyerek ve aynı zamanda şeker üretiminden çıkan yan ürünleri değerlendirerek atıklarımızı azalttık ve bu yan ürünlerden gelir elde ettik.
Başarılarımızın arkasındaki çalışanlarımızın mutluluğunu ön planda tutuyor, mesleki ve kişisel gelişimi destekleyen bir çalışma ortamı sağlamaya önem veriyoruz. Bu yaklaşımın bir sonucu olarak, 2018’de çalışan gelişim programı dahilinde eğitim saatleri bir önceki yıla göre 2 kat artış gösterdi.
Sürdürülebilirlik performansımızı paydaşlarımıza ilk kez şeffaflıkla duyurduğumuz raporumuzu paylaşmaktan mutluluk duyuyorum. Bu vesileyle, raporun hazırlanmasında katkısı olan başta çalışma arkadaşlarım olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyorum.
Saygılarımla,
Hasan Çapraz, Genel Müdür
Rapor Hakkında
Genel Müdür’ün Mesajı
02 03
Misyonumuz, yasalardan şaşmadan çiftçilerimizin haklarını gözeterek sürekli istihdama katkıda bulunarak, tarımın gelişmesine katkıda bulunarak güvenli hijyenik ürünler üretmektir.
Vizyonumuz, tarladan sevkiyata tüm faaliyetlerimizde çevrenin ve doğal yaşamın korunmasını ilke edinmiş çalışanlarımızla, ülkemizde tarımsal faaliyetlerin arttırılarak ülke kalkınmasına sürekli katkıda bulunmayı sağlamaktır.
1952 yılından bu yana faaliyet gösteren Adapazarı Şeker, 2013 yılından itibaren Yıldız Holding iştirakidir. Şirketimiz, Türkiye’nin kurulan beşinci şeker fabrikası olup, anonim şirket statüsünde kurulan ilk şeker fabrikasıdır.
Faaliyet alanlarımız, her türlü şekeri üretmek, şeker üretiminin ham maddesi olan pancar ve münavebe bitkilerini üretmek veya ürettirmek, yan ürünleri değerlendirmek, bu doğrultuda yurt içi ve yurt dışında ticari, sınai ve tarımsal işler yapmak, şirket kurmak, kuruluşlara iştirak etmektir. Şirketimizin başlıca ürünü kristal toz şeker olup, yan ürünler olarak yaş küspe ve melas¹ üretiyoruz.
2018 yılında 227 bin ton satış hacmine, 313,5 milyon TL ciroya ve 19,5 milyon TL esas faaliyet kârına ulaştık. Tüm faaliyetlerimizi uluslararası standartlara uygun şekilde yürütüyoruz. Fabrikamızda ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, FSSC 22000 Gıda Güvenliği Sistemi ve Helal Gıda sertifikaları bulunuyor.
¹Melas: Şeker pancarı ve şeker kamışı üretiminde fabrikasyon kademesinde atık olarak ele geçen şekerli, kahverengimsi ve kıvamlı sıvıdır.
384 çalışan
314 milyon TL ciro
227 bin ton satış hacmi
%99 yerel tedarikçi
1.600 sözleşmeli üretici
Son üç yılda birim üretim başına %6 daha az enerji tüketimi
Son üç yılda birim üretim başına su tüketiminde %52 azalma
Tehlikesiz atıklarda %26 geri dönüşüm oranı
Çalışanlara kişi başı 4,8 saat İSG eğitimi
Çalışan başına 8,2 saat eğitim
Sayılarla Adapazarı Şeker
İŞTİRAKİN ADI
LAYNE BOWLER POMPA SANAYİ A.Ş. 4.000,000,00 46.692,00 0,012
0,006
0,000
0,000
33.293,80
1.666,25
50,00
5.200,000,00
8.800,000,00
3.500,000,00
MERAY YAĞ SANAYİ A.Ş.
PANCAR MOTOR SANAYİ A.Ş.
S.S. ADAPAZARI PANCAREKİCİLER KOOPERATİFİ
NOMİNALSERMAYESİ
ÖDENENSERMAYESİ
İŞTİRAKORANI
04 05
Adapazarı Şeker Hakkında
Kurumsal yönetim kapsamında adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkelerini benimsiyoruz. Esas aldığımız bu ilkeler, işimizi sorumlulukla ve örnek bir şekilde yapmamızı sağlıyor. İşimizin sürekliliğini ve itibarını korumak için risk yönetimini esas alıyoruz. Kurumsal yönetimle adil olmayan iş uygulamalarının, yolsuzluk ve ihlallerin önüne geçiyoruz.
Kurumsal yönetim yapısının en yüksek organı olan Yönetim Kurulu, 4 üyeden oluşuyor; görevlerini yerine getirebileceği sıklıkta toplanıyor.
Yıldız Holding tarafından oluşturulan Etik İlkeler ve Çalışma Prensipleri kitapçığı, iş yapış şeklimizin genel çerçevesini ve prensiplerini belirliyor. Bu kitapçığı tüm çalışanlarımıza dağıtıyor ve onlardan etik kuralları kabul ettiklerine dair yazılı beyan alıyoruz. Bunun yanı sıra çalışanların etik kuralları benimsemeleri için etik ilkeler eğitimi veriyoruz. Yıldız Akademi Zorunlu Eğitimler Etik İlkeler ve Çalışma Prensipleri bölümü çerçevesinde verdiğimiz eğitimlere 2018 yılında çalışanların %25’i katıldı.
Üçüncü taraflarla yaptığımız tüm anlaşmalarda da etik kurallara bağlı kalıyor, iş ortakları ve tedarikçiler başta olmak üzere tüm paydaşlarımızın bu kuralları benimsemesini ve uygulamasını bekliyoruz.
Çalışanlar, etik kurallara aykırı davranışları Yıldız Holding Etik Bildirim Hattı’na bildiriyor. Bildirimler telefon (0216 524 34 24) veya e-posta ile ([email protected]) iletilebiliyor. 2018 yılında Etik Hatta şirketimizle ilgili iki bildirim gelmiş ve çözüme kavuşturulmuştur. Yolsuzluk ve rüşvet konusunda ise herhangi bir bildirim gelmemiştir.
Etik İş
Risk Yönetimi
Şeker üretim süreçleri farklı risk faktörlerini içermektedir. Şeker; kotası ve pancar ekim alanları devlet tarafından belirlenen, sözleşmeli üretime dayalı, stratejik bir üründür.Risk yönetimi yaklaşımı, şirketimizin faaliyetlerini sürdürmesinin önünde engel oluşturabilecek risklerin tespit edilmesini ve gereken önlemlerin alınmasını içeriyor.
İşimizle ilgili finansal, operasyonel ve üretime ilişkin farklı alanlardaki riskleri tanımlıyor ve değerlendiriyoruz. Riskleri önceliklendirerek risklerle ilgili azaltma planları yapıyor, sonrasında değerlendirme ve kontroller gerçekleştiriyoruz.
Üretime bağlı en önemli riskleri ham maddeye erişim, kalite, iş sağlığı ve güvenliği riskleri oluşturuyor. Ekim sahasında yeterli pancar elde edilememesi, üretimde ham madde bakımından önemli bir risktir. İklim değişikliğinin sonucu olan yağış ve sıcaklık gibi koşullardaki değişimler, sulama gibi faktörler ham maddenin verim ve kalitesini etkilemektedir. Ham madde fabrikaya uzak mesafelerden tedarik edildiğinde, zamanında ve yeterli miktarda pancar getirilememesi sonucu fabrika kapasitesinin düşmesi ve kampanya süresinin uzaması gibi riskler de söz konusudur. Bunun yanı sıra şeker pancarı sezonluk bir ürün olduğu için şeker fabrikalarının üretim sürecinde meydana gelebilecek her türlü aksaklık başta şeker kalitesi ve miktarı olmak üzere tüm üretim sürecini etkileyebilmektedir.
Üretim süreçlerine bağlı riskleri, sulamada inovasyon, teknolojik gelişmelerin takip edilmesi ve kullanılması gibi çalışmalarla titizlikle yönetiyoruz. Üretim süreçlerimizi yakından ilgilendiren ISO 9001, ISO 18001, ISO 22000 yönetim sistemleri için risk analizleri gerçekleştiriyoruz.
Kurumsal Yönetim
06 07
Şeker; kotası ve pancar ekim alanları devlet tarafından belirlenen, sözleşmeli üretime dayalı, stratejikbir üründür.
“
”
08 09
Şirketimizin sürdürülebilir bir organizasyon olması yönünde strateji belirlemek, sürdürülebilirlikle ilgili politika ve hedeflerin oluşturulmasını ve uygulanmasını sağlamak üzere Sürdürülebilirlik Komitesi’ni kurduk. Komite, Yönetim Kurulu’na raporlama yapıyor; çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim risklerini proaktif şekilde yöneterek değer yaratmak üzere kararlar alıyor.
Komite; Şirket Genel Müdürü, Üretim Direktörü, Ziraat Müdürü, Üretim Müdürü, Mali İşler Müdürü, Ticaret Müdürü, İnsan Kaynakları Müdürü, Kalite Yönetim Şefi, Üretim Şefi, Enerji Şefi, Çevre Şefi, Bakım Onarım Mühendisi ve Üretim Mühendisi olmak üzere 13 üyeden oluşmaktadır.
Komite, faaliyetlerini Genel Müdür’ün başkanlığında, Üretim Direktörü’nün koordinasyonunda ve Ziraat Müdürü’nün sekreterliğinde yürütmektedir.
Sürdürülebilirlik Komitesi
GENEL MÜDÜRBaşkan
Üretim DirektörüKoordinasyon
Üretim Müdürü
Ticaret Müdürü
Mali İşler Müdürü
Ziraat MüdürüKurul Sekreteri
İnsan KaynaklarıMüdürü
Enerji Şefi
Çevre Şefi
Bakım OnarımMühendisi
ÜretimMühendisi
Kalite YönetimŞefi
Üretim Şefi
Şirketimiz büyürken sürdürülebilirliği iş yapış şeklimize dahil ederek başarılarımızı daim kılmayı, toplum için değer üretmeyi ve çevreye saygılı yaklaşımla üretim yapmayı amaçlıyoruz. Bu hedefi gerçekleştirmede, yönetim stratejisine entegre olmuş etkili bir sürdürülebilirlik yaklaşımı önemli rol oynuyor. İştiraki olduğumuz Yıldız Holding’in Mutlu Et Mutlu Ol stratejisi çerçevesinde sürdürülebilirlik yaklaşımımızı tanımlıyor, odaklanacağımız alanları bu yaklaşım ışığında belirliyoruz. Dünya (İyileştirmek), Toplum (Birlikte Güçlenmek) ve Ürün (İlham Vermek) bileşenlerinden oluşan yaklaşım, operasyonlarımızı her geçen gün daha sürdürülebilir kılarak değişen dünya ve sektör koşullarına yanıt vermemizi sağlayacak bir rehber niteliğindedir. Bu rehberi temel alarak işimiz üzerinde önemli etkisi bulunan ve stratejik şekilde yönettiğimiz sürdürülebilirlik önceliklerimizi belirledik.
Sürdürülebilirlik Yaklaşımı
Öncelikli Konular
Başlıklar
Önceliklikonular
Katkı verdiğimiz Sürdürülebilir KalkınmaAmaçları
DÜNYA
Döngüsel ekonomi içerisinde çevresel etkiyi iyileştirmek
İYİLEŞTİRMEK
Sürdürülebilir ham madde tedariki
Su yönetimi
TOPLUM
Çeşitli, farklı, güvende hisseden, memnun çalışanlar ve ortaklar
BİRLİKTE GÜÇLENMEK
Yerel sosyo-ekonomik kalkınma
İş sağlığı ve güvenliği
ÜRÜN
Sağlıklı beslenmenin ve yaşam tarzının bir parçası olarak güvenli ve cazip ürünler
İLHAM VERMEK
Ürün güvenliğive kalite
Operasyonel mükemmellik
10 11
Paydaşlarla İletişim
Paydaş grubu
Müşteriler
Tedarikçiler
Üst Yönetim
Çalışanlar
Sivil ToplumKuruluşları
Kamu Kuruluşları
Yerel Yönetimler
Sendikalar
BelgelendirmeKuruluşları
İletişim yöntemi
Müşteri ziyaretleri, telefon, e-posta, anketler, toplantılar vb.
Ziyaretler, telefon, e-posta, denetimler vb.
Bilgilendirme toplantıları, raporlar vb.
Toplantılar, anket, telefon, e-posta, duyurular vb.
Ziyaretler, telefon, e-posta, seminerler vb.
Resmi yazışma, ziyaretler, telefon, e-posta
Resmi yazışma, ziyaretler, telefon, e-posta vb.
Telefon, e-posta, toplantılar vb.
Toplantılar, telefon, e-posta
ÜRÜNİLHAM VERMEK
Sürdürülebilir tarım yaklaşımını benimseyerek şeker pancarı çiftçisini güçlendirmeye önem veriyoruz.
“
”
Müşterilerimiz ve toplum, çevreyi korumak, sağlıklı bir toplum yaratmak ve toplumsal değerleri desteklemek konusunda bizden aktif bir rol oynamamızı bekliyor. Bunu yaparken, onlara güven ve ilham vermemiz ve onları mutlu etmemiz gerekiyor. Bu yaklaşım ışığında, sunduğumuz ürünle müşterilerimize ve topluma ilham veriyoruz
Şeker pancarının, tarlada yetişmesinden tüketicilere şeker olarak ulaşmasına kadar değer zincirimizde çeşitli paydaşlara dokunuyoruz. Değer zincirimizi iştiraki olduğumuz Yıldız Holding’in müşteriler, toplum ve çevreyi odağına alan İlham Vermek (Ürün) yaklaşımını esas alarak yönetiyoruz. Sürdürülebilir ham madde tedariki, ürün güvenliği ve kalitesi, yerel sosyo-ekonomik kalkınma ise değer zincirimizde faaliyetlerimizi sürdürülebilir şekilde devam ettirmek üzere odaklandığımız önceliklerimiz arasında yer alıyor.
Değer zincirimiz aracılığıyla tedarik zincirinde yerel ekonomiye katkı sağlıyoruz. Son üç yıldır olduğu gibi, 2018 itibarıyla tedarikçilerimizin %99’unu yerel tedarikçiler oluşturuyor.
Gıda sektöründe faaliyet gösteren bir şirket olarak, üretim süreçlerimizin devamlılığı topraktan aldığımız ham maddeye bağlı. Üretimi sürdürülebilir kılarak değer üretmeye devam etmek için toprağı ve çiftçiyi korumamız gerektiğinin bilincindeyiz. Bu nedenle, sürdürülebilir tarım yaklaşımını benimseyerek şeker pancarı çiftçisini güçlendirmeye önem veriyoruz. Bu kapsamda, sözleşmeli tarım modelini uyguluyor, ham madde alımının tamamını sözleşme dahilinde gerçekleştiriyoruz. Üreticilere belirttiğimiz miktarı satın almayı taahhüt ediyor, üreticilerden de bu miktarın teslim edilmesini taahhüt etmelerini bekliyoruz.
Değer Zinciri
ÜRÜN – İLHAM VERMEK
Tedarik Zinciri
Sürdürülebilir Tarım
2018 itibarıyla toplam 1.600 sözleşmeli üretici ile çalışıyoruz. Ham madde satın alımlarının tamamını yerel üreticilerden yapıyoruz.Hem toprağın korunarak şeker pancarı tarımının en uygun koşullarda yapılması, hem de çiftçilerin bilgilendirilmesi adına Çiftçinin El Kitabını oluşturduk. Gübreleme, ilaçlama, toprağın dinlendirilmesi gibi teknik bilgileri içeren kitapçığı birlikte çalıştığımız çiftçilere dağıtıyoruz. Çiftçilerin teknik konularda derinleşmesi ve bilgilerinin üretime yansıması adına son üç yıldır çiftçilere yılda kişi başı 12 dakika eğitim veriyoruz. Ayrıca, geleneksel bir uygulama olan dört yılda bir şeker pancarı ekimi, hastalık ve zararlılara karşı koruyan bir kontrol yöntemidir. Bu yöntemin çiftçiler tarafından benimsenmesini sağlıyor böylelikle şeker pancarı tarımının sürdürülebilir şekilde yapılmasını hedefliyoruz.
Tarladan fabrikamıza gelen şeker pancarıyla birlikte toprak da taşınıyor. Tarım İl Müdürlükleri ile iş birliği yaparak bu toprağın fabrikamız civarındaki meraların ıslah edilmesi için kullanılmasını sağlıyoruz. Böylelikle, bölgede hayvancılığın gelişmesine dolayısıyla yerel kalkınmaya destek oluyoruz.
14 15
16 17
Ürün güvenliğini sağlamak ve kaliteyi daima koruyarak üretime devam etmemiz için operasyonel mükemmelliğin önemli bir yeri bulunuyor. Sıfır hata ile fabrikamızda üretimi durdurmamak üzere üretim sürecimizi iki döneme ayırarak aşamalı olarak yönetiyoruz. Revizyon döneminde fabrikada bakım ve onarımları gerçekleştiriyor fabrikayı bir sonraki üretim dönemine hazırlıyoruz. Bu titiz ve kapsamlı bakım sürecinin sonucunda fabrikamız, kesintisiz şekilde üretime devam ediyor.
Şekeri her zaman aynı kalitede ve güvenli şekilde üretmek üzere uluslararası standartları temel alıyoruz. Fabrikamızda ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, FSSC 22000 Gıda Güvenliği Sistemi ve Helal Gıda sertifikaları bulunuyor. Üretimin tamamını bu sertifikasyonlar dahilinde gerçekleştiriyor, tüketici sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirme yapıyoruz.
Ürün Güvenliği ve Kalitesi
Sağlıklı ve güvenilir gıda üretiminin tüm aşamalarında belirlediğimiz kontrol kriterleri bulunuyor. Kalite planlarına göre günde yaklaşık 1000 analiz gerçekleştiriyoruz. Son ürünümüz olan kristal beyaz şekerden her yarım saatte bir örnek alarak görünüş, renk, tane büyüklüğü, yabancı madde gibi parametreleri kontrol ediyor, ayrıca bu alınan örnekleri biriktirerek her 12 saatte bir şekerde kalite analizi yapıyoruz. Şekerde günlük olarak mikrobiyolojik analiz yapıyor, ayrıca yasal mevzuatlar doğrultusunda fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik analizler ile pestisit ve GDO analizlerini de akredite olmuş dış laboratuvarlarda yaptırıyoruz. Belirli periyotlarla çalışanların elinden, ambalaj iç yüzeyinden, ortam havasından alınan örneklerle mikrobiyolojik analizler yapıyoruz. Son ürüne doğrudan temas eden şeker çuvalı için tedarikçilerden, gönderilen her parti için akredite laboratuvardan alınmış mikrobiyolojik analiz raporu ve ambalajdan gıdaya bir bulaşma olup olmadığını gösteren migrasyon analizleri istiyoruz. Gıda güvenliğinin son aşaması olarak çalışanlarımıza hijyen eğitimi veriyoruz.
Gıda güvenliğini sağlamak üzere tedarikçi seçimlerini belirli standartlar çerçevesinde gerçekleştiriyoruz. Kendi bünyemizde uyguladığımız kalite ve gıda güvenliği şartlarını yerine getiren tedarikçiler ile çalışmayı tercih ediyor, zorunlu olmamakla birlikte tüm tedarikçilerimizden ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi istiyoruz. Bu belge tedarikçi değerlendirme aşamasında fiyat, teslim süresi, kalite unsurları ile birlikte tedarikçi puanının hesaplanmasına etki ediyor. Ayrıca kendi belirlediğimiz kritik malzemeler (ürünle doğrudan temas eden malzemeler) için kalite belgeleri ile varsa Helal Sertifikası yoksa Helal Taahhütnamesi istiyoruz.
Yenilikçi çözümlerle üretim süreçlerimizi daha da ileriye taşıyarak sektörde öne çıkmak için çalışanlarımızın fikirleri önemli yer tutuyor. Akıl küpü ve ödül sistemi ile çalışanlarımızın fikirlerine başvuruyor, kurum içi inovasyonu destekliyoruz.
Gelecekteki Ar-Ge ve inovasyon projelerimiz ile fabrikamızda yeni sistemlere geçerek enerji tasarrufu, kapasite arttırımı sağlamayı ve ürün kalitesini daha da arttırmayı planlıyoruz. Ar-Ge ve inovasyon sayesinde çevre performansımızda sağladığımız iyileştirmeler ile ilgili detaylı bilgiye Çevre Bölümü’nden ulaşabilirsiniz.
Ar-Ge & İnovasyon
DÜNYAİYİLEŞTİRMEK
20 21
Hayatımızı sürdürmek için ihtiyaç duyduğumuz kaynakları ve hizmetleri temin etmek adına, çocuklarımız ve gelecek nesiller için çevremizi korumak ve çevresel koşulları geliştirmek zorundayız. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak ve faaliyetlerimizi devam ettirmek üzere çevresel etkimizi sürdürülebilir bir şekilde yönetmek için çalışıyoruz.
DÜNYA – İYİLEŞTİRMEK
Artan nüfusa bağlı olarak üretim ve tüketim trendlerinin değişmesi, doğal kaynaklara olan ihtiyacın artmasına ve iklim değişikliği, su kaynaklarının azalması, su, hava, toprak kirliliği gibi çeşitli çevresel risklerin oluşmasına neden oluyor. Enerji, su ve toprak gibi sınırlı doğal kaynakları korumak her geçen gün daha önemli hale geliyor. Şeker üretim sektöründe lider şirketlerden biri olarak, bu sınırlı kaynakların verimli kullanılması ve çevresel etkinin azaltılması için çalışıyoruz.
Çevre
İklim değişikliğinin sonucu olan kuraklık, düzensiz yağışlar, biyolojik çeşitliliğin azalması gibi sorunlar tarım ve gıda sektöründe üretimin devamlılığını olumsuz etkiliyor. Verimliliği artıracak enerji yönetimi uygulamaları ve yeni teknolojilerin kullanılması bu etkileri en aza indirecek önlemlerin başında geliyor. Fabrikamız ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi’ne sahiptir. Enerji Politikamız çerçevesinde enerji tüketimini azaltarak verimliliği artırmayı hedefliyor, politikamızın anlaşılması ve uygulanması konusunda çalışanlarımıza eğitimler veriyoruz.
2018 yılında buhar sisteminde yapılan iyileştirmeler ile buhar tüketiminde bu yıl yaklaşık 17 bin ton düşüş sağladık. Fabrika içerisinde yeni uygulamalarımızla elektrik enerjisi tüketimini 403 MWh azalttık ve toplamda yaklaşık 2.4 milyon TL tasarruf ettik. Böylece toplam yakıt tüketimini yaklaşık %11 oranında düşürdük. Buhar ve elektrik sistemlerindeki iyileştirmeler sayesinde birim üretim başına enerji tüketimini ise son üç yılda %6 azalttık.
Enerji Yönetimi
Tedarik zinciri kaynaklı enerji tüketimi ve karbon salımını takip ediyor, performansımızı iyileştirmek üzere çalışıyoruz. Tarlalardan şeker pancarı yüklenen araçları fabrikadan boş döndürmüyor dönüş istikametindeki çimento fabrikalarına PKF toprağını2 gönderiyor ve lojistik kaynaklı karbon salımının azaltılmasını amaçlıyoruz. İlerleyen dönemlerde yakıt fiyatlarında gelişen ekonomik koşullar dikkate alınarak kazan dairesinde kullanılmakta olan akar yakıt yerine doğalgaz kullanımını değerlendireceğiz. Fabrikada buharlaştırma tesisine kurulacak iyon değiştirici sistem ile pancar şerbetindeki şeker dışı çeşitli iyonik maddeler tutularak daha az enerji ile kolay buharlaşma ve ürün kalitesinde artış sağlanması hedefleniyor.
Enerji Yoğunluğu(Toplam enerji tüketimi / Toplam Üretim (MWh/ton)
2016
0,33
0,32
0,31
2017 2018
2PKF toprağı: Şeker fabrikalarından üretim artığı olarak çıkan toprak.
Toplamda
2.4 Milyon TLtasarruf
Buhar tüketiminde
17 bin tondüşüş
Elektrik enerjisi tüketiminde
403 MWhazaltım
22 23
Su Yoğunluğu(Su tüketimi / Üretim miktarı (m3/ton)
2016
7,04
4,90
3,38
2017 2018
%52 azaltım
Ürünlerimizin çevresel etkisini azaltmak için atıkların etkili bir şekilde yönetilmesine ve geri dönüştürülmesine önem veriyoruz. 2018 yılında oluşan yaklaşık 760 ton tehlikesiz atığın %26’sı geri dönüştürülürken %74’ü düzenli depolama sahasında gönderildi. 38 ton tehlikeli atık ise yetkili kuruluşlar aracılığıyla tehlikeli atık depolama sahasında bertaraf edildi.
Atık geri dönüşümü projesiyle 19 ton kâğıt, 8,4 ton plastik ve 2 ton çuval geri kazanıldı. Bu sayede yaklaşık 9.400 TL tasarruf sağladık.
Kristal şeker üretimi sonucunda ortaya çıkan yaş küspeyi ve melası3 gerekli işlemlerden geçirdikten sonra yan ürün olarak değerlendiriyoruz. Hayvan yemi olarak kullanılabilen bu yan ürünler sayesinde atık üretimimizi azaltmanın yanı sıra ekonomik değer de yaratıyoruz. 2018 yılında ortalama 110 bin ton pancar küspesi satışından 24,5 milyon TL, 20 bin ton melas satışından 19 milyon TL gelir elde ettik. Bu yıldan itibaren yaş küspelerin büyük çuvallarla paketlenerek taşınmaya başlanmasıyla, açığa çıkan kokunun ve taşınma sırasında dökülerek çevreyi kirletmesinin önüne geçiyoruz. Ayrıca büyük çuvalları sterilize edilerek tekrar kullanıyoruz.
2016 yılından itibaren, pancar yükleme makineleri ile daha hızlı ve sistematik şekilde pancar tedariki yapıyoruz. Fabrikanın kapasitesine uygun şekilde günlük ve sürekli olarak taze pancar temini sağlayarak depolama sırasında yaşanacak kayıpların önüne geçiyoruz. Buna ek olarak 2018’de şeker üretim sürecinde iyileştirmeler ile melasa yaklaşık 430 ton şekerin girmesi engellendi ve 1.3 milyon TL değerinde şeker geri kazanıldı. Ayrıca 500 ton pancar kırıntısı yeni kurulan makinalar ile toplanarak 100.000 TL tutarında ham madde kazanımı sağlandı. Önümüzdeki yıllarda atık su çamurunun ilave bir susuzlaştırma ünitesi ile kokusunun azaltılması hedeflenmektedir. Ek olarak fabrikaya pancar ile birlikte gelen toprak, Tarım İl Müdürlükleri ile görüşülerek civardaki kullanılamaz durumdaki meraların ıslah edilmesi için kullanılıyor.
Atık Yönetimi Su Yönetimi
Dünyadaki su kaynakları ve kalitesi her geçen gün azalırken, artan üretim-tüketim trendleri ve nüfusla birlikte suya olan ihtiyaç da artıyor. Şeker pancarı üretimi suyun yoğun kullanıldığı süreçler içerir. Bu nedenle, su kaynaklarının verimli kullanılması ve su kirliliğinin önlenmesi öncelikli konularımız arasında yer alıyor. Bunun için su tüketimini takip ediyor, birim üretim başına tüketim miktarımızı azaltmak için projeler geliştiriyor ve atık su miktarını en aza indirmeyi hedefliyoruz.
Su kullanımında yaptığımız değişikliklerle ve su soğutma kulesini sisteme entegre ederek son üç yılda bir ton üretim başına su tüketimini %52 azalttık. Yeni kurulan atık su arıtma tesisimiz ile atık suyu yeniden kullanarak 2017’ye göre %44 oranında su geri kazanımı sağladık. Böylece doğal kaynaklardan elde ettiğimiz su miktarını azaltmanın yanı sıra yaklaşık 369.000 TL tasarruf elde ettik.
¹Melas: Şeker pancarı ve şeker kamışı üretiminde fabrikasyon kademesinde atık olarak ele geçen şekerli, kahverengimsi ve kıvamlı sıvıdır.
Son üç yılda bir ton üretim başına su tüketimini %52 azalttık. Atık suyu yeniden kullanarak 2017’ye göre %44 oranında su geri kazanımı sağladık.
“
”
DÜNYAİYİLEŞTİRMEKTOPLUMBİRLİKTE GÜÇLENMEK
26 27
Çalışanlarımız bizi başarılı kılar. Amaç ve hedeflerimizi gerçekleştirmeye yönelik tutkularını, bağlılıklarını ve ilhamlarını canlandırmak için onları güçlendirmeyi amaçlıyoruz. İnsan kaynağımızı etkili şekilde yönetmeye odaklanıyoruz.
TOPLUM – BİRLİKTE GÜÇLENMEK
Türkiye'nin önde gelen şeker üreticilerinden biri olarak, çalışanların sürekli geliştiği ve başarı hikayeleriyle birlikte güçlendiğimiz bir iş ortamı oluşturmak için yatırımlar yapıyoruz. İnsan sermayemiz faaliyet gösterdiğimiz sektörde rekabet üstünlüğü elde etmemizde büyük rol oynuyor. Donanımlı, yüksek motivasyonlu, mutlu ve işine bağlı çalışanlar ile işimizin sürdürülebilir olmasını sağlıyoruz. 2018 yılı itibariyle 384 kişiye istihdam sağlıyoruz. Çalışanların %9’unu beyaz yaka çalışanlar oluştururken, %91'i mavi yakalı olarak toplu iş sözleşmesi kapsamında yer alıyor. Tüm beyaz yaka çalışanların arasında ise kadın çalışan oranı %28'dir.
Çalışanlarımız
%9
%91
Çalışan Oranları
Beyaz Yaka Mavi Yaka
ISGRiskleri
Fiziksel
Biyolojik
Davranışsal
Kimyasal
2018 yılında çalışan başına 4,8 saat, toplamda 1824 kişi*saat İSG eğitimi verdik*.İSG eğitimleri, yangın, kişisel koruyucu kullanımı, ilk yardım, kaynak eğitimi gibi temel eğitimlerin yanı sıra pancar boşaltma operatörlüğü, şeker pancarı hastalık ve zararları gibi sektörümüze özel eğitimleri de içeriyor. 2018 yılında, bir önceki yıla kıyasla tesislerimizde gerçekleşen kaza sayısını %10 azaltmayı başardık.
Faaliyet gösterdiğimiz sektörün barındırdığı iş sağlığı ve güvenliği (İSG) risklerini proaktif şekilde yönetmek önceliklerimiz arasında yer alıyor. Tüm çalışanların iş ortamında güvenliğini sağlamak; üretim süreçlerini sağlıklı, güvenilir ve kazasız gerçekleştirmek için kalite, gıda, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal mevzuat hükümlerine uyuyoruz.
Kaza kayıt ve geri bildirimlerinde Yıldız Holding mekanizmalarından yararlanırken, sahip olduğumuz OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Sertifikası ile tüm faaliyetlerimizi
İş Sağlığı ve Güvenliği
denetliyoruz. Son 13 yıldır ölümle sonuçlanan bir kaza gerçekleşmemesi iş sağlığı ve güvenliği konusuna verdiğimiz önemin en büyük göstergelerinden biridir. İSG yönetiminde uzun vadede sıfır iş kazası hedefi koyduk. Hedefi gerçekleştirmek ve sektörün değişen ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla İSG eğitim saatlerini artırıyor ve içeriğini geliştiriyoruz. İSG eğitimlerine başlamadan önce riskleri analiz ediyor, kimyasal, fiziksel, biyolojik ve davranış odaklı riskler olarak dört kategoride haritalandırıyoruz. İSG eğitimlerimizi haritalandırılan risklere göre çeşitlendiriyoruz.
*Kapsam dışı (taşeron) çalışanlar dahil edilmemiştir.
Çalışan başına ortalama İSG eğitimi (saat)
2016
4,3
0,4
4,8
2017 2018
%11 artış
28 29
Tesisimizde uygulanması en önemli olan İSG kurallarından oluşan 10 Altın Kural belirlendikten sonra tüm çalışanlara pano, duyuru ve bültenler yardımıyla duruluyor. Direktör, müdür, şef, mühendis ve mavi yaka çalışandan oluşan ekipler her iki haftada bir olmak üzere bir saatlik, zorunlu ve habersiz denetim gerçekleştirir. Denetim sonucunda performans değerlendirmesinde yüksek alan birimler ödüllendirilirken, değerlendirmeler koordinasyon toplantılarında girdi olarak kullanılmakta ve sonuçlar tüm tesis ile paylaşılmaktadır.
Çalışanlar arasından gönüllü olarak kurulan sosyal sorumluluk ekibi, kişi ve kurumların ihtiyaçları üzerine yardım ve projeler yürütüyor. Toplam 10 kişiden oluşan bu grup, yaşlı ve çocuklara öncelik veriyor.
Kapsamlı bir değerlendirme sağlayan Up Together Topex 360 performans yönetim sistemiyle beyaz yakalı çalışanların performansını yılda bir kez 360 derece ölçüyoruz. Çalışanların bireysel farkındalığını artırırken güçlü ve gelişime açık olduğu alanlar konusunda bilgi sahibi olmalarını sağlayan bu sistemde her çalışan üç farklı değerlendirme (değerlendirici seçimi, değerlendirme, raporlama) aşamasından geçiyor. 6 farklı değerlendirici tarafından oluşturulan performans raporu ile kurum içi çoklu geri bildirim kültürünü destekliyoruz. Ayrıca, rapor yıllık prim oranlarının belirlenmesine yardımcı oluyor. Mavi yaka çalışanlar ise birim amirleri tarafından her ay değerlendiriliyor.
Yıldız Holding'in çalışanların örnek davranış, tutum ve eylemlerini en kısa sürede ödüllendirmek için başlattığı Anlık Ödül kapsamında 11 beyaz yaka çalışanımız maliyet azaltıcı ve inovatif çalışmaları ile ödüllendirildi.
Çalışanların inovasyon ve girişimcilik yeteneklerini geliştirme amaçlı iç iletişim aracı olarak kurulan ve Yıldız Holding'e bağlı olan Akıl Küpü uygulaması dahilinde 12 mavi yakalı çalışanımız ödüle layık görüldü.
Sektöre liderlik etme ve rekabet avantajı sağlama hedeflerimize ulaşmada en önemli faktörler arasında gördüğümüz çalışan gelişimi ve yetenek yönetimine odaklanıyoruz. Etkin bir organizasyon yapısı oluşturmak ve kurum değerlerimizi yansıtan bir performans değerlendirme sisteminin uygulanmasını benimsemek ise diğer önem verdiğimiz konular arasında yer alıyor.
Çalışanların kişisel ve mesleki gelişimlerini desteklemek için çeşitli eğitimler ve gelişim faaliyetleri düzenliyor, insan sermayemizi sürekli güçlendirmeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda, birim sorumluları ve insan kaynakları departmanı koordinasyonunda çalışanların ihtiyaçlarına uygun eğitimler düzenliyoruz.
2018 yılında çalışan başına 8,2 saat olmak üzere toplam 3.141 kişi*saat eğitim (iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri hariç) düzenledik. Liderlik eğitimi ve koçluk/mentorluk eğitimlerinin başında geldiği çalışan gelişim programı dahilinde eğitim saatlerini son üç yılda %72 arttırdık; çalışan başına eğitim saati ise 2 kat arttı.
Çalışan Gelişimi
Çalışan Eğitimleri (kişi*saat)
2016
1.822
604
3.141
2017 2018*ISG eğitimleri hariç
%72 artış
Çalışan başına yıllık ortalama eğitim (saat)
2016
4,1
1,5
8,2
2017 2018
2 kat artış
Çalışan başına eğitim saati son üç yılda 2 kat arttı.
“”
Yıldız Holding Sağlık, Emniyet, Enerji ve Çevre (SEÇ) departmanı, iş sağlığı ve güvenliğinden sorumlu en üst düzey organdır. İSG’den sorumlu Operasyonel Mükemmellik, Sağlık, Emniyet, Enerji, Çevre, Kalite ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı CEO’ya iki raporlama düzeyindedir. Her ay toplanmakta olan Kurul'da çalışanlarımızın temsil edilme oranı %10'dur.
PERFORMANS GÖSTERGELERİSosyal Performans Göstergeleri
Çevresel Performans Göstergeleri
Cinsiyete Göre KampanyaDönemi Çalışan Sayısı
Toplam Çalışan Sayısı
Beyaz yakalı çalışan sayısı
20
11
9
424
31
393
24
12
12
383
32
351
24
9
15
360
26
334
2016Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek
2017 2018
Toplu iş sözleşmesikapsamındaki çalışan sayısı(Mavi yaka çalışanlar)
Yaşa Göre KampanyaDönemi Yeni İşe AlınanÇalışan Sayısı
Yeni Çalışan Sayısı
30 yaş altı
50 yaş üstü
0
0
0
0
3
1
1
1
0
0
0
0
8
1
7
0
1
1
0
0
3
0
3
0
2016Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek
2017 2018
30–50 yaş arası (30 ve 50yaş dahil olmak üzere)
Çalışma Süresine GöreKampanya DönemiÇalışan Sayısı
Doğum/Ebeveynlik İzinleri
Beyaz yakalı çalışan sayısı
Mavi yakalı çalışan sayısı
187
42
145
257
0
257
174
44
130
233
0
233
136
35
101
248
0
248
2016Tam
ZamanlıYarı
ZamanlıTam
ZamanlıYarı
ZamanlıTam
ZamanlıYarı
Zamanlı
2017 2018
Yarı veya Tam ZamanlıÇalışan Sayısı
Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın ErkekÇalışma sürelerine göreçalışan sayısı
0–5 yıl
5–10 yıl
10 yıl ve üzeri
1
4
10
18
120
37
1
4
9
24
94
42
2
1
9
19
25
81
Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek
Doğum/Ebeveynlik İznindenYararlanan Çalışan SayısıDoğum/Ebeveynlik İznindenSonra İşe Dönen Çalışan Sayısı
1
1
0
0
1
1
0
0
1
0
0
0
2016 2017 2018
Toplam Eğitim Saati (İSG hariç)
Çalışan başına yıllık ortalama eğitim saati
1822
4,1
604
1,5
3141
22,4
Eğitim Saatleri
2016 2017 2018
Toplam Enerji Tüketimi
Enerji yoğunluğu (kWh/ton)
21.097
0,33
21.334
0,32
16.815
0,31
Enerji Tüketimi
2016 2017 2018
Kapsam 1 (doğrudan) sera gazıemisyonları (ton CO2e)Kapsam 2 (dolaylı) sera gazıemisyonları (ton CO2e)
Toplam sera gazı salımı (ton CO2e)
Sera gazı yoğunluğu (ton CO2e/ton)
43.158,53
8.375,9
51.534,43
0,8142
40.534,13
9.615,3
50.149,43
0,7613
40.628,3
7.635,6
48.263,9
0,8755
Sera gazı emisyonları
2016 2017 2018
Toplam İSG Eğitimi
Çalışan Başına Verilen İSG Eğitim Saati
Kapsam Dışı Çalışanlara VerilenToplam Eğitim saati
1896
12
12
156
1
12
1824
12
12
İSG eğitimleri
30 31
2017 2018
Toplam tehlikesiz atık (ton)
Düzenli depolama/katı atık sahasınagiden (ton)
Geri dönüştürülen (ton)
614,82
390,3
224,52
759,822
562,13
197,692
Atıklar
2016 2017 2018
NOx (kg)
SOx (kg)
74.993
135.339
70.368
153.165
46.306
134.060
Hava salımları
2016 2017 2018
Şebeke Suyu (m3)
Yüzey Suları (m3)
42.325
402.931
34.252
288.206
17.731
168.707
Su kullanımı miktarları
2016 2017 2018
5.180
-
5.180
36.000
5.180
145.787
Geri kazanılan/tekrar kullanılansu miktarı (m3)
Atık su miktarı (m3)
Toplam tehlikeli atık (ton)
Geri dönüştürülen (ton)
2016 2017 2018
1,73
-
29,491
29,491
37,825
37,825
Toplam çevre yatırım ve harcamaları (TL)
2016 2017 2018
7.247.571,45 11.790.898,79 667.822
32 33
GRI İÇERİK İNDEKSİGRI Standardı Göstergeler Sayfa Numarası/ Doğrudan Kaynak Verilmeyen Bilginin
Açıklaması
GRI 101: Temel Esaslar 2016
Genel Göstergeler
GRI 102: GenelGöstergeler 201
KurumsalProfil102-1
102-2
102-3
102-4
102-5
102-6
102-7
102-8
102-9
102-10
102-11
Strateji
Etik VeDürüstlük
2
4
4
4
4
4
4-5
5,26,30
14-15
Değişiklik bulunmamaktadır.
7
Yönetişim
102-18
102-19
102-20
102-21
102-22
102-23
8
8
8
11
"Adapazarı Şeker Halka arz değildir.
http://www.adaseker.com.tr/bilgitoplumu-hizmeti/"
http://www.adaseker.com.tr/bilgitoplumu-hizmeti/
Etik VeDürüstlük
Rapor Profili
102-45
102-46
102-47
102-48
102-49
102-50
102-51
102-52
102-53
102-54
102-55
102-56
2
10
10
2018 Sürdürülebilirlik Raporu Adapazarı Şeker'in ilk sürdürülebilirlik raporudur.
2018 Sürdürülebilirlik Raporu Adapazarı Şeker'in ilk sürdürülebilirlik raporudur.
2
2018 Sürdürülebilirlik Raporu Adapazarı Şeker'in ilk sürdürülebilirlik raporudur.
2
2
2
33
Denetim alınmamıştır.
102-14
102-15
Etik veDürüstlük
102-16
102-17
2-3
9-10
https://www.yildizholding.com.tr/media/13796/yh_etik_kitapcik_tr.pdf
6
-
34 35
GRI Standardı Göstergeler Sayfa Numarası/ Doğrudan Kaynak Verilmeyen BilgininAçıklaması
GRI 200: Ekonomik Standart Serileri
Ekonomik Performans
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
103-1
103-2
103-3
4-5
4-5
4-7
GRI 300: Çevresel Standart Serileri
Enerji
GRI 103: YönetimYaklaşımı 201
GRI 302: Enerji 2016
103-1
103-2
103-3
302-1
302-3
20-21
20-21
20-21
20-21, 31-32
21, 31
Su
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 303: Su 2016
103-1
103-2
103-3
303-1
23
23
23
23, 32
Su
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 303: Su 2016
103-1
103-2
103-3
303-1
23
23
23
23, 32
Emisyonlar
GRI 103: YönetimYaklaşımı 201
GRI 305:Emisyonlar 201
103-1
103-2
103-3
305-1
305-2
305-4
305-7
20-21
20-21
20-21
31
31
31
32
Atıksular ve Atıklar
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 306: Atıksularve Atıklar 2016
103-1
103-2
103-3
306-1
306-2
22
22
22
22, 32
22, 32
GRI Standardı Göstergeler Sayfa Numarası/ Doğrudan Kaynak Verilmeyen BilgininAçıklaması
GRI 400: Sosyal Standart Serileri
İstihdam
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 401: İstihdam2016
103-1
103-2
103-3
401-1
401-2
401-3
26
28-29
28-29
30
31
31
Yönetim Çalışan İlişkileri
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 402: YönetimÇalışan İlişkileri
103-1
103-2
103-3
402-1
26-27
26-27
26-27
Önemli operasyonel değişiklikler olması durumunda
yasal ihtar sürelerine uyulmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 403: İş Sağlığıve Güvenliği 2018
103-1
103-2
103-3
403-1
403-2
403-3
26-27
26-27
27-28
27-28
27-28
27-28
Eğitim ve Öğretim
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
GRI 404: Eğitim veÖğretim 2016
103-1
103-2
103-3
404-2
404-3
404-2
27-28
27-28
27-28
28-29
29
28-29
Çeşitlilik ve Fırsat Eşitliği
GRI 103: YönetimYaklaşımı 2016
103-1
103-2
416-1
16-17
16-17
16-17
