Upload
oncetus
View
358
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
8/14/2019 Akcier Grafisi
1/119
Konvasiyonel Akcier Grafisi
Prof. Dr. Macit Aryrek
Hacettepe niversitesiRadyoloji Anabilim Dal
8/14/2019 Akcier Grafisi
2/119
Bu slaytlar eitim amac hazrlanmtr.Parasz olarak datlmaktadr.Bu derste yer alan akcier grafileri ve ekillerizin alnmadan basl yada elektronik ortamdakullanlamaz.
O. Macit Aryrek
8/14/2019 Akcier Grafisi
3/119
Bu ders konvansiyonel akcier grafilerine genelbir bak olarak hazrlanmtr.Akcier grafilerini doru olarakdeerlendirebilmek iin toraks anatomisini,varyasyonlarn iyi bilmeli; ayrca toraksilgilendiren hastalklar ve radyolojikgrnmleri hakknda tecrbeli olunmaldr.
O. Macit Aryrek01.01.2007
8/14/2019 Akcier Grafisi
4/119
ki ynl akcier grafisi:
1. Posteroanterior (PA) veya arka n grafi
2. Sol yan akcier grafisi
nspiryum sonu ekim yaplr. X-n tp ile
film uzakl 180-185 cm olmaldr.
8/14/2019 Akcier Grafisi
5/119
X-n tp
Posteroanterior (PA) akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
6/119
X-n tp
Lateral (sol yan) akcier grafisi
Sol yan akcier grafisinde x-nlar sa taraftangirip sol taraftan kar. Kalbin yaklak 2/3 orta hattn solunda yeralr
8/14/2019 Akcier Grafisi
7/119
Akcier grafilerinin deerlendirilmesi
1. Akcier grafileri deerlendirilirken ilk olarak hastann ad,
soyad kontrol edilmelidir.
2. Filmler ekim tarihlerine gre sralanmaldr.
3. Filmlerin uygun teknik ile ekilmi olmalar gerekmektedir.
Uygun teknik ile ekilmemi olan grafiler yanltc olabilir.
4. Hastalarn ya, cinsiyeti ve hikayesinin bilinmesi filmlerin
doru olarak deerlendirilmesine yardmc olur.
8/14/2019 Akcier Grafisi
8/119
Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi
1. Simetri: T3 n spinz knts sternoklavikler eklemlere eit
mesafede olmal
2. Skapulalar akcier alanlarn rtmemeli
3. nspiryum sonu ekim: 9-10. kostalarn arka ksm diafragmakubbesi zerinde kalmal)
4. Damar glgeleri akcierlerin periferinde grlmeli (x-n
dozunun fazla olmadnn gstergesi
5. Alt loblarn byk damarlar damarlar ve torakal vertebralarkalp arkasnda grlebilmeli (x-n dozunun az olmadnngstergesi)
8/14/2019 Akcier Grafisi
9/119
Simetri: T3n spinz knts sternoklavikler eklemlere eit
mesafede olmal
Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
10/119
Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi
Simetri: klavikla medial ular sipinz kntlardan (krmz
oklar) eit mesafede olmal
8/14/2019 Akcier Grafisi
11/119
Alt loblarn byk damarlar ve torakal vertebralar kalp arkasnda
grlebilmeli (x-n dozunun az olmadnn gstergesi)
Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
12/119
Her iki akcierdeyaygnmetastazlar.Sa diafragmakubbesi arkasnda
gizlenen metastaz(krmz oklar)
Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
13/119
Skapulalar akcier alan dnda olmal
Sa skapulamedial
kenarakcieralan iindeyer alyor
8/14/2019 Akcier Grafisi
14/119
88 8 8
99
99
10
1010
10
Yetersiz inspiryum:Diafragma zerinde 8. kostann arka ksm grlyor. 9. ve 10. kosta arka
kenarlar diafragma kubbesi altnda kalyor
8/14/2019 Akcier Grafisi
15/119
Uygun teknikle olmayan ekimler(Acil servislerde veya devaml bakm
nitelerinde yaplan ekimler)
1. Yakn mesafe
2. n-arka pozisyon
3. Ekspiryum
4. Yatar pozisyon
*Kardiomegali gibigrnme nedenolabilir
*Mediasten ve hilusdeerlendirmelerihatal olabilir
8/14/2019 Akcier Grafisi
16/119
Baz durumlarda inspiryum
grafisine ilave olarak ekspiryumsonu grafi de ekilebilir
8/14/2019 Akcier Grafisi
17/119
nspiryum grafisi sonras ekspiryum faznda
da grafi ekilmesi gereken durumlar:
Hava hapsi
Pnmotoraks (az miktarda olan
pnmotoraks gstermek iin)
8/14/2019 Akcier Grafisi
18/119
Kalbin arl nedeniyle sol diafragma sa diafragmadan dahaaada yer alr
8/14/2019 Akcier Grafisi
19/119
Yan akcier grafisinde normal
anatomi
8/14/2019 Akcier Grafisi
20/119
Sa pulmoner
arter Sol st lobbronu
Sa stlobbronu
Sol pulmoner
arter
Arkus aorta
Sa pulmoner arter
Sol pulmoner arter
8/14/2019 Akcier Grafisi
21/119
Sol st lobbronu
Sa stlobbronu
Sol st lobbronu
Sa stlobbronu
Sol st lob bronu sol pulmoner arter glgesi altnda yer alr
Sol pulmoner arter
8/14/2019 Akcier Grafisi
22/119
NFERYORPULMONERVENLER
Arkus aorta, save sol pulmonerartere aitopasitelerdndainferiyorpulmonervenler de yangrafide opasite
oluturur
Sa pulmoner
arter
Sol pulmoner
arter
Arkus aorta
8/14/2019 Akcier Grafisi
23/119
Yan akcier grafisi: trakea lmeni
8/14/2019 Akcier Grafisi
24/119
Skapulalar(siyah veyeil oklar)
8/14/2019 Akcier Grafisi
25/119
Sol diafragma
Sa diafragma
Midefundus gaz
Yan grafide sa ve soldiafragma ayrm naslyaplr?Genellikle bu ayrmyapmak ok nemlideildir.Kalp solda olduundanyan grafide soldiafragmann n ksmounlukla silinir . Sa
diafragma ise arkadanne doru rahatagrlebilir. Mide fundusgaz sol diafragma altndayer alr (mide fundus gazsitus inversus totalisanomalisinde sa
diafragma altndadr).
8/14/2019 Akcier Grafisi
26/119
Vena kava inferiyor arka duvar
8/14/2019 Akcier Grafisi
27/119
Yan akcier grafisinde grafiye dahil olan akcier doluumlar: Humerus ba (sar oklar) ve kollarn alt kenar(krmz oklar)
8/14/2019 Akcier Grafisi
28/119
Hiluslar
Radyolojik olarak hiluslar esas olarak
pulmoner arterler oluturur ve speriyorpulmoner venlerde bu opasitelere katkda
bulunur
8/14/2019 Akcier Grafisi
29/119
Sol pulmoner arter daha yukarda olduundan sol hilus dahayukarda yer alr. Sa hilusun sol hilusdan daha yukarda oluupatolojiktir
8/14/2019 Akcier Grafisi
30/119
Hiluslar
Normal Anatomi Sol hilus yaklak olarak sa hilustan 25
mm daha yukarda yer alr
Hiluslarn dansitesi ayn olmal
Hiluslarn d konturu konkav veya dz
olmaldr
8/14/2019 Akcier Grafisi
31/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
32/119
Konveks d kenar
normal
patolojik
8/14/2019 Akcier Grafisi
33/119
Dansiteleri ayn ancak konveks d kenar
8/14/2019 Akcier Grafisi
34/119
Sarkoidoz: Hiler lenfadenopatiler.
Dansiteleri ayn ancak konveks dkenar
Normal grafi
8/14/2019 Akcier Grafisi
35/119
Birinci kostlara ait kosto-kondral birleim yeri kalsifiyeolabilir ve nodl gibi grnm oluturabilir
8/14/2019 Akcier Grafisi
36/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
37/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
38/119
Kostokondral kalsifikasyonlar.
Kostokondral kalsifikasyonlarounlukla fizyolojikkalsifikasyonlardr.
Bu grafide grlen dierradylojik bulgular: mitral kapakreplasman, mitral yetmezlii,kardiyomegali. st ksmdamarlarnn ap artm,bazallerde damar aplarincelmi (vaskler
redistribsyon) .
8/14/2019 Akcier Grafisi
39/119
Sada sekizinci kosta sar renkte, kalsifiyekkrdak ksm ise beyaz olarakgsterilmitir.
8/14/2019 Akcier Grafisi
40/119
Yan grafide kostokondral kalsifikasyonlar
3 ayr hastada deien miktarlarda kalsifikasyonlar grlmektedir
8/14/2019 Akcier Grafisi
41/119
Arka n grafilerde klaviklalar arkasndagizlenen lezyonlar grmek iin istenebilir.
Bilgisayarl tomografi de bu amalakullanlabilir ancak dz grafiler daha ucuzve kolay yntemlerdir.
Apikolordotik akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
42/119
X-n tp
Posteroanterior (PA) akcier grafisi
Apikolordotik akcier grafisinin
ekim teknii arka n akciergrafisinin ekim tekniindenfarkldr.
8/14/2019 Akcier Grafisi
43/119
Apikolordotik grafiekim teknii
n-arka projeksiyonTpe a verilir
Vcut al durur (omuzlar geri doru)
Bu klasik pozisyon olup, apikolordotik grafinin
ekiminde baka pozisyonlar da kullanlmaktadr.
8/14/2019 Akcier Grafisi
44/119
Klavikladan uzak olanlezyonlar daha iyi grlr.Klaviklalara yakn olanlariyi grlmeyebilir.
klavikla
8/14/2019 Akcier Grafisi
45/119
Arka n akcier grafisi
8/14/2019 Akcier Grafisi
46/119
Apikolordotik grafi
8/14/2019 Akcier Grafisi
47/119
Akcier grafisinde baz temel
anatomik yaplar ve izgiler
8/14/2019 Akcier Grafisi
48/119
Vena azigoz
Saparatrakeal
izgi
8/14/2019 Akcier Grafisi
49/119
n plevral bileke
8/14/2019 Akcier Grafisi
50/119
Arka plevral bileke
8/14/2019 Akcier Grafisi
51/119
Azigos lobu ve veni
8/14/2019 Akcier Grafisi
52/119
Azigo-zofagial
izgi
Paraaortik izgiParavertebral izgi
8/14/2019 Akcier Grafisi
53/119
Arka trakeal izgi 2-3 mm
Trakea-zofageal izgi 5.5 mm den az olmal
8/14/2019 Akcier Grafisi
54/119
Arka aksiller izgiler
8/14/2019 Akcier Grafisi
55/119
n aksiller izgiler
8/14/2019 Akcier Grafisi
56/119
Arka aksillerven aksillerizgiler
memememe
8/14/2019 Akcier Grafisi
57/119
Patolojik akcier grafileri rnekleri
rnekler numaralandrlmtr. Herolgunun bir sonraki slaytta
aklamas yer almaktadr.
1
8/14/2019 Akcier Grafisi
58/119
1
1
8/14/2019 Akcier Grafisi
59/119
Tek tarafl hiperlsent akcier (opere meme ca), hiatal herni (kalb arkasndaherniye mideye ait hava sv seviyesi, krmz oklar), her iki omuz eklemindedejeneratif deiiklikler ve sol humerusta eski krk
1
2
8/14/2019 Akcier Grafisi
60/119
2
2
8/14/2019 Akcier Grafisi
61/119
Mediastinal kitle: Tiroid bezi
2
8/14/2019 Akcier Grafisi
62/119
3
8/14/2019 Akcier Grafisi
63/119
Milier patern.Milier patern yapan hastalklardan bazlar: miler TB, sarkoidoz,
metastazlar, viral pnmoniler, silikozis
3
4
8/14/2019 Akcier Grafisi
64/119
4
4
8/14/2019 Akcier Grafisi
65/119
dyopatik pulmoner fibrozis: Her iki akcier hacminde azalma veyaygn retikler dansiteler
4
5
8/14/2019 Akcier Grafisi
66/119
5
Pnmoperitonyum5
8/14/2019 Akcier Grafisi
67/119
Pnmoperitonyum.Solda mide fundusgaz ile diafragma altserbest havakartrlmamaldr.
5
mide
6
8/14/2019 Akcier Grafisi
68/119
6
6
8/14/2019 Akcier Grafisi
69/119
Sa paratrakeal
lenfadenopati
6
6
8/14/2019 Akcier Grafisi
70/119
Sa paratrakeal
lenfadenopati
Hiler lenfadenopatiler
Tan: sarkoidoz
6
7
8/14/2019 Akcier Grafisi
71/119
7
7
8/14/2019 Akcier Grafisi
72/119
Sol apikal nodl: Kist hidatik
Birok benign ve malign hastalk nodl grnm oluturabilir
7
7
8/14/2019 Akcier Grafisi
73/119
7
Ayn hastann abdomen BT
tetkikinden oluturulankoronal plandaki grntdekaracierde de kist hidatikgrlyor
mesane
karacier
Kisthidatik
8
8/14/2019 Akcier Grafisi
74/119
8
8
8/14/2019 Akcier Grafisi
75/119
9
10
11
Sa akcierde dzensiz konturlu nodl: patoloji akcier kanseri.
Amfizem: 11. arka kosta izleniyor. Normalde 9-10 kosta grlmeli
8
8
8/14/2019 Akcier Grafisi
76/119
8
Mediasten ve parankim penceresinde 5mm kalnlnda BT kesitleri
9
8/14/2019 Akcier Grafisi
77/119
9
9
8/14/2019 Akcier Grafisi
78/119
yilemekte olan sa klavikla kr. Alolarak kaynamakta (kt kaynama).
10
8/14/2019 Akcier Grafisi
79/119
10
8/14/2019 Akcier Grafisi
80/119
Solda (kaynamam) eski klavikla krSiyah izgiler sol klavikla paralarn gstermektedir
11
8/14/2019 Akcier Grafisi
81/119
11
8/14/2019 Akcier Grafisi
82/119
Yeni travma sonras solda yaygn kosta krklar, iki tarafl plevral sv(muhtemel hemotoraks), solda cilt alt amfizemi. Yaygn kosta krklaryelken gse neden olabilir.
31-2
11
8/14/2019 Akcier Grafisi
83/119
Siyah izgiler kosta krklarnnbazlarn gstermektedir. Grafi kostalaraynelik olarak ekilmemi; akciergrafisi olarak ekilmitir. Rakamlar
solda arka kostalar gstermektedir.
45
6
7
3
12
8/14/2019 Akcier Grafisi
84/119
1
12
8/14/2019 Akcier Grafisi
85/119
Eski travma sonras iyilemi kosta krklar. Soldakostalarn arka ksmlar rakamlarla gsterilmitir. 8.kostann seyri her iki tarafta gsterilmitir.
3
4
2
5
6
7
8
9
13
8/14/2019 Akcier Grafisi
86/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
87/119
14
8/14/2019 Akcier Grafisi
88/119
14
8/14/2019 Akcier Grafisi
89/119
Kostalarda destrksiyon yapan akcier kanseri
Lenfadenopati
15
8/14/2019 Akcier Grafisi
90/119
15
8/14/2019 Akcier Grafisi
91/119
Sol akcierde hacim kayb ve yaygn kistik bronektazi.izgiler kesitlerin getii dzeyi gstermektedir
16
8/14/2019 Akcier Grafisi
92/119
16
8/14/2019 Akcier Grafisi
93/119
Opere akcier kanseri. Sa pnmonektomi.Bu grnm sa akcier atelektazisi ile de karabilir.
Hikaye ayrc tanda yardmcdr.
17
8/14/2019 Akcier Grafisi
94/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
95/119
17
8/14/2019 Akcier Grafisi
96/119
BT tetkiki akcier grafisinden 45 gn nceye aittir. Akcierdeki nodllereradyofrekans ablasyon tedavisi uygulanmtr
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
97/119
PA grafide ka nodl var?
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
98/119
PA akcier grafisinde
grlen nodllerin katanesi yan grafidegrlebiliyor?Nodller nerede?
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
99/119
PA grafide 3 nodl grlyor. Sada eski klavikla kr var.BT tetkiki akcier grafisinden iki ay sonra elde olumutur. Kemoterapi sonras
nodllerin boyutlarnda klme olduundan BT kesitlerinde grlen nodllerin
boyutlar akcier grafisinde grlenlere gre daha kktr.
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
100/119
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
101/119
Nodllerin iki tanesiyan grafide
grlebiliyor. Arka ngrafide sa altta yer alankk nodl yan grafideizlenmiyor.Bazen PA
grafide grlmeyen
nodller yan grafide
grlebilir
18
8/14/2019 Akcier Grafisi
102/119
19
8/14/2019 Akcier Grafisi
103/119
Kalp kapaklarnn yerleri?
19
8/14/2019 Akcier Grafisi
104/119
aorta
mitralTrikspit
20
8/14/2019 Akcier Grafisi
105/119
20
8/14/2019 Akcier Grafisi
106/119
20
8/14/2019 Akcier Grafisi
107/119
Sa akcier alt lobda konsolidasyon. Klinik tan pnmoniKonsolidasyon malignasiler de dahil olmak zere birok durumda grlebilir.
21
8/14/2019 Akcier Grafisi
108/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
109/119
22
8/14/2019 Akcier Grafisi
110/119
22
8/14/2019 Akcier Grafisi
111/119
dyopatik pulmoner fibrozis.
23
8/14/2019 Akcier Grafisi
112/119
23
8/14/2019 Akcier Grafisi
113/119
23
8/14/2019 Akcier Grafisi
114/119
Kistik fibrozis: st ksmlarda daha belirgin olan bronektazi
23
8/14/2019 Akcier Grafisi
115/119
Ayn hastann 2 sene ncesine ait yksek rezolsyonlu akcier BTincelemesinde st ksmlarda daha yaygn olan broniektazi grlyor
24
8/14/2019 Akcier Grafisi
116/119
24
8/14/2019 Akcier Grafisi
117/119
Pnmotoraks
24
8/14/2019 Akcier Grafisi
118/119
8/14/2019 Akcier Grafisi
119/119
Bu slaytlar eitim amac hazrlanmtr.Parasz olarak datlmaktadr.Bu derste yer alan akcier grafileri izinsizolarak basl yada elektronik ortamda
kullanlamaz.
O. Macit Aryrek