Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AnMd BieAwAnMd swihb svwl-jvwb
suikRq tr`st
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
Anand BhayaAnand Sahib - Swal Jwabby
Renuka Sarabjeet Singh(+91) 98146-12004
ies pusqk dw koeI vI pRkwSn AiDkwr nhIN hY[ koeI vI sj x j W sMsQw pRcwr
ihq ibnW Awr iQk l wB dI l wl sw dy iesnUM Cwp ky vMf skdy hn[
pihl I Cwp - sqMbr 2010
Byt w - 15/- r upey
ISBN-
pRkwSk :
suikRq t r st
3454, Pys- 2, dugr I, l uiDAwxw 141 013
+91 98554-00300, +91 98556-12005
www.sukrit.org, [email protected]
Cwpk :
ipRMt vYl , AMimRqsr
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
pRSn 1: isK j gq ivc sB qoN vD pVI j wx vwl I bwxI ikhVI
hY Aqy kdoN pVHI j WdI hY?
hYr wnI dI gl hY ik isK j gq ivc sB qoN vD pVHI j wx vwl I
bwxI AnMd swihb hY[ ies dIAW Cy pauVIAW (pihl IAW pMj Aqy
iek AKIr l I) r oz svyr y Swm Ar dws qoN pihl W Aqy hr dIvwn
dI smwpqI qy pVHIAW j WdIAW hn[
pRSn 2: 'AnMd swihb' iks gur u swihb duAwr w aucwr n kIqI
geI hY Aqy ies dIAW ikMnIAW pauVIAW hn?
'AnMd swihb' qIsr y pwqSwh sRI gur U Amr dws j I vl oN aucwr n
kIqI geI hY[ ies dIAW 40 pauVIAW hn[
pRSn 3: 'AnMd swihb' iks r wg ivc hY Aqy sRI gur U gRMQ swihb
ivc ikQy dr j hY ?
ieh bwxI 'r wmkl I' r wg ivc hY Aqy sRI gur U gRMQ swihb ivc pMnw
nMbr 917 qoN 922 qk dr j hY[
pRSn 4: AnMd ikQoN iml dw hY?
ieh bVw Aihm svwl hY[ AsIN smJdy hW AnMd mn dIAW
ieCwvW dI pUr qI nwl iml dw hY, pdwr QW nwl iml dw hY, pdvIAW
qy pYsy nwl iml dw hY[
pr nhIN, gur U swihb j I pihl I pMkqI ivc hI spSt kr dy
AnMd swihb suAwl - j vwb
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
hn ik 'AnMdu BieAw myr I mweysiqgur U mY pwieAw] ' Bwv j doN
mYnUM siqgur U iml igAw qW AnMd dI pRwpqI ho geI[
pRSn 5: AnMd iml j wx dI kI inSwnI hY ?
AnMd iml idAW hI sihj AvsQw, Af ol qw, it kwA dI pRwpqI ho
j WdI hY[ mn ivc KyVw qy vwDweIAW pRPuil q hox l gdIAW hn[
AYE l gdw hY ij vyN r qnW vr gy swr y r wg r wgxIAW Sbd gwaux
l g pey hn[
pRSn 6: swnUM inq Awpxy mn nUM kI smJwauxw cwhIdw hY?
hr vyl y hr pl mn nUM smJweIey ik qUM sdw pRBU dy cr nw ivc
j uiVAw r hu[
pRSn 7: j y mn hr vyl y pRBU cr nw ivc j uiVAw r hy qW kI hovygw?
j y mn pRBU cr nW ivc it k j wey qW
- swr y duK dUr ho j wxgy (dUK siB ivswr xw)
- pRBU swf w AMgIkwr kr ygw, r iKAw kr ygw
(AMgIkwr u Ehu kr y qyr w)
- swr y kwr j sPl ho j wxgy (kwr j siB svwr xw)
pRSn 8: pRBU kI- kI kr skdw hY?
vwh j I! ieh puCIey ik pRBU kI nhIN kr skdw? auh qW swr w kuJ
hI kr skdw hY[ (sBnw gl w smr Qu suAwmI)
Bl w qy AnMd ies ivc hY ik swf w mn kdy vI ausnUM nw
ivswr y[
pRSn 9: AMgIkwr qoN kI Bwv hY? iesdw gl q aucwr n Aqy TIk
aucwr n kI hY?
AMgIkwr dw Bwv hY AMg r iKAw kr nw[
AsIN gl qI nwl ieh aucwr n kr dy hW - AMgIkwr o kr y qyr w[
AMgIkwr o koeI Sbd nhIN hY - TIk Aqy Asl aucwr n hY :
'AMgIkwr Ehu kr y qyr w'
Bwv auh Akwl pur K hI qyr I r iKAw kr dw hY[
pRSn 10: Akwl pur K dy Gr ikhVIAW ikhVIAW cIzW hn Aqy
ieh iksnUM pRwpq huMdIAW hn?
Akwl pur K dy Gr swr w kuJ hY (Gir q qyr Y siB ikCu hY)[ ieh
auhnW nUM hI iml dIAW hn, ij nHW nUM pr mwqmw Awp bKiSS kr ky
idMdw hY[ ij s nUM idMdw hY auh pWdw hY (ij su dyih su pwvey] )[
pRSn 11: ihr dy ivc nwm vs j wx dI kI inSwnI hY?
j doN ihr dy ivc nwm vs j Wdw hY, qW mn ivc KuSIAW dy swj vj
pYNdy hn ieMJ j wpdY ij vyN byAMq swj W dIAW DunW vj dIAW hn[
Bwv mn ivc KyVw Aqy cwau pYdw huMdw hY[ (nwm ij n kY min
visAw vwj y sbid Gnyr y] )
pRSn 12: swf y j Ivn dw Awsr w kI hoxw cwhIdw hY ?
mnuK dI izMdgI dw Awsr w kyvl aus Akwl pur K dw nwm hY[
pRSn 13: Akwl pur K dw nwm iml x nwl kI huMdw hY?
nwm dI pRwpqI nwl swr IAW BuKW dUr ho j WdIAW hn (BuKw siB
gvweIAw) ieCwvW pUr IAW ho j WdIAW hn[ (ieCw siB puj weIAw)
pRSn 14: qIj y pwqSwh iks nwl ipAwr kr n dw aupdyS idMdy
hn?
pwqSwh Sbd nwl ipAwr kr n l eI Pur mwauNdy hn - sbid Dr hu
ipAwr o]
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
pRSn 15: pMc Sbd dw kI Bwv hY? ieh kdoN vj dy hn?
pMc Sbdw bd dw Bwv hY 5 iksm dy swj W dIAW iml vIAW sur W[
ieh sur W audoN vj dIAW hn j d ihr dy ivc pRBU Aw vsdw hY, mnuK
BwgW vwl w ho j Wdw hY[
pRSn 16: pr mwqmw dy nwm ivc ikhVy mnuK l In ho j Wdy hn?
kyvl auh mnuK nwm nwl j uVdy hn, ij nHW qy Akwl pur K ny Dur qoN
hI bKiSS kIqI hY[ (Duir kr im pwieAw quDu ij n kau sy nwm
hir kY l wgy] )
pRSn 17: pMc dUq ikhVy hn qy ikvyN vs ivc AwauNdy hn?
pMc dUq hn ; kwm, kRoD, l oB, moh, AhMkwr [ ieh dUq pRBU hI vs
kr skdw hY[
pRSn 18: scy nwm ivc il v nw j oVn nwl kI huMdw hY?
nwm ivc i l v nw j oVn vwl y dw sr Ir inAwsr w, inmwxw hI
r ihMdw hY[
pRSn 19: Awm l ok kihMdy suxy gey hn ik AsIN AnMd ivc hW[
kI auh scmuc AnMd dw r s pwauNdy hn?
nhIN, k ihx nUM qW AnMd AnMd swr y hI k ih idMdy hn pr Asl
AnMd gur U dI pRwpqI nwl hI Aw skdw hY[
pRSn 20: iPr Asl AnMd dI pRwpqI dw pqw ikvyN l gdw hY ?
ij s mnuK nUM Asl Awqimk AnMd pRwpq huMdw hY -
- ausdy AMdr oN pwp k t y j Wdy hn[
- Awqimk j Ivn dw igAwn ho j Wdw hY
- mwieAw moh muk j Wdw hY[
Aqy bol I ivc imTws Aw j WdI hY[
pRSn 21: kI koeI mnuK Awpxy zor nwl kuJ pr wpiq kr skdw hY?
nhIN j I! ij s nUM auh pRBU dyNdw hY, auhI dwqW pRwpq kr dw hY[ hor
koeI iksy dw koeI cwr w nhIN cl dw[ (ij su qU dyih soeI j n
pwvY] ) qW hI keI Br mW ivc Bt kdy Bul y iPr dy hn qy keI nwm
ivc j uV ky j Ivn sMvwr l YNdy hn[ (Br im BUl y iPr ih dhidis
iek nwim l wig svwir Aw] )
pRSn 22: dhidis qoN kI Bwv hY?
dhidis qoN Bwv hY 10 idSwvW[
pRSn 23: pr idSwvW qW 4 huMdiAW hn, 10 ikvyN?
Asl ivc idSwvW 4 nhIN 10 hI huMdIAW hn[
= 8Aqy au~pr Aqy Ql y
kul 10
pRSn 24: mwieAw dI dOV AMdr Bt kdy sMswr ivc ikhnW mnuKW
dy mn pivqr huMdy hn?
j o Akwl pur K dw Bwxw mMndy hn, nukswn qy l wB ivc Af ol
r ihMdy hn, hr pl Sukr hI Sukr kr dy hn, aunHW dy mn pivqr qw
hwisl kr l YNdy hn[ (gur pr swdI mn BieAw inr ml ij nw Bwxw
Bwvey] )
pRSn 25: pr mwqmw nwl iml wp ikvyN ho skdw hY?
- qn, mn Aqy Dn sB kuJ gur U Agy smr ipq kr dyeIey
pUrb pCm
dKx
auqr
auqr-pCm
pCm-dKxdKx-pUrb
auqr-pUrb
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
- gur U dy hr hukm nUM imTw mMnIey[
- scI bwxI gwien kr Iey
- bs iml wp ho j weygw[
pRSn 26: kI cl wkIAW j W isAwxpW nwl pr mwqmw nUM pwieAw
j w skdw hY?
nhIN! cl wkIAW j W isAwxpW nwl pr mwqmw nUM nhIN pwieAw j w
skdw[ (cqur weI iknY n pwieAw] )
pRSn 27: mwieAw dw r cnhwr w kOx hY?
ieh sMswr r UpI moh mwieAw nUM pYdw k r n vwl w Akwl pur K
pr mwqmw Awp hI hY[ (eyhu mwieAw mohxI ij in eyqu Br im
Bul wieAw] )
pRSn 28: mwqw- ipqw, BYx- Br w, bcy- pqnI iv coN mnuK dw
AMiqm smyN kOx shweI huMdw hY?
mnuK dy AMiqm smyN ivc koeI vI pir vwr k mYNbr shweI nhIN
huMdw[ sgoN mnuK nUM Awpxy kr mW Anuswr l yKw dyxw pYNdw hY[ (eyhu
kut Mbu qU ij dyKdw cl Y nwhI qyr Y nwl y] )
pRSn 29: j y pir vwr ny swQ nhIN inBxw qW kI kr Iey?
ij s ny swQ nhIN inBxw, aus nwl icqu n l weIey, moh nw pweIey
(iqsu nwil ikau iciq l weIAY] )[
pRSn 30: ikhVy kMm nw kr Iey?
ij hVy kMm kr n nwl bwAd ivc pCqwauxw pvy, Jur nw pvy auh
kMm kdy nw kr Iey[ (AYsw kMmu mUl y n kIcY ij qu AMiq pCoqweIAY] )
pRSn 31: kI Akwl pur K dy guxW dw AMq pwieAw j w skdw hY ?
nhIN! Akwl pur K dy guxW dw AMq nhIN pwieAw j w skdw[ auh
Akwl pur K Awpxy bwr y Awp hI j wxdw hY[ aus bwr y k uJ vI
k ihxw AsMBv hY[ (Agmu Agocr w qyr w AMqu n pwieAw] )
pRSn 32: Akwl pur K dy nwm- r UpI AMimRq dI Bwl kOx- kOx kr
ir hw hY? Aqy ieh ikQoN pRwpq huMdw hY?
Akwl pur K dy nwm- r UpI AMimRq dI Bwl dyvI- dyvqy, ir SI- munI
l ok kr r hy hn[ ieh AMimRq Akwl pur K dI bKiSS sdkw scy
gur u pwsoN pRwpq huMdw hY[ (suir nr muin j n AMimRq Koj dy so AMimRq
gur u qy pwieAw] )
pRSn 33: nwm- r UpI AMimRq pRwpq hox qy kI AvsQw bx j WdI hY?
nwm- r UpI AMimRq dI pRwpqI hox qy mn ivcoN swr y l wl c, l oB Aqy
AhMkwr dI Bwvnw Kqm ho j WdI hY[ suBwA imTbol Vw qy inmr qw
Br pUr ho j Wdw hY[ (l bu l oBu AhMkwr cUkw siqgur U Bl w BwieAw] )
pRSn 34: bwxI AnMd swihb Anuswr BgqW dI inr wl I cwl j W
ibKmu mwr g ikhVw hY?
ibKm mwr g j W inr wl I cwl dw Bwv qp swDn j W smwDIAW l gw
ky sr Ir nUM kSt dyxw nhIN hn sgoN Awpxy AMdr oN l oB, l wl c Aqy
AhMkwr dw iqAwg kr nw, AwpxI isPq kr n dw suBwA iqAwg
ky Akwl pur K dy gux gwauxw hY[ (l bu l oBu AhMkwr qij iqRsnw
bhuqu nwhI bol xw] )
pRSn 35: isKI dw mwr g kYsw hY?
iehu KMinAhu iqKI vwl hu inkI dw mwr g hY Bwv hr vyl y mn dI
Af ol qw bxweI r KxI hY, ivkwr W qoN bcxw hY, Awpxw Awpw Bwv
iqAwgxw hY[
pRSn 36: kQw suxn nwl kI huMdw hY?
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ij snUM pwqSwh AwpxI bwxI dI ivcwr , kQw suxwauNdw hY auh gur U
dy dr qy Awqimk AnMd mwxdy hn[ (ij sno kQw suxwie wpxI sy
gur duAwr Y suKu pwvhy] )
pRSn 37: kI inr IAW igAwn dIAW gl W kr n nwl pr mwqmw nUM
pwieAw j w skdw hY?
nhIN! pr mwqmw nUM inr IAW igAwn dIAW gl W kr n nwl nhIN
pwieAw j w skdw[ (ieik iPr ih Gnyr y kr ih gl w gl I iknY n
pwieAw] )
pRSn 38: bwxI AnMd swihb Anuswr ikhVy mnuK pivqr hn?
j o mnuK pr mwqmw dw nwm ismr dy hn Aqy mn ivc vsw l YNdy
hn[ auh pivqr hn[ aunHW dy mwqw- ipqw, pir vwr vI pivqr
hn qy j o mnuK aunHW dI sMgq kr dy hn, auh vI pivqr ho j Wdy
hn[ (pivqu mwqw ipqw kut Mbu sihq isau pivqu sMgiq sbweIAw] )
pRSn 39: 'shj ' Aqy 'shs' ivc kI AMqr hY?
'shj ' qoN Bwv Af ol qw Aqy 'shs' qoN Bwv icMqw hY[
pRSn 40: 'shsw' (icMqw) qoN Cut kwr w ikvyN nhIN iml skdw hY?
Aqy ikvyN iml skdw hY?
Dr imk kr m kWf kr n nwl sksw qoN Cut kwr w nhIN iml skdw[
mn nUM hr I dy nwm nwl Do ky sdw aus Akwl pur K dI BgqI ivc
l In hox nwl swr y shsy imt j Wdy hn Aqy shj dI pRwpqI ho
j WdI hY[ (mn Dovhu sbid l wghu hir isau r hhu icqu l wie] )
pRSn 41: kr mw nwl sihj nhIN iml xw qW iPr ikvyN iml xw hY?
gur pr swdI Bwv gur U dI ikr pw nwl hI shj iml xw hY[ Awpxw
ismr n, BgqI kr I cl Iey, shj iml ygw kyvl qy kyvl ikr pw nwl [
pRSn 42: ikhVy mnuKW ny AwpxI j nm r UpI bwzI hwr l eI hY ?
j o mnuK bwhr oN Dr mI pr AMdr o kpt I Aqy DoKybwz huMdy hn[
mwieAw ivc gl qwn r ihMdy hn[ pr mwqmw dw nwm nhIN j pdy,
sc Cf ky JUT dy mgr l gdy hn (scu qij Aw kUVy l wgy) aunHW
mnuKW ny Awpxy j Ivn r UpI bwzI hwr l eI hY[ (iqnI j nim j UAY
hwir Aw] )
pRSn 43: ikhVy mnuKW ny AwpxI j nm r UpI bwzI ij q l eI hY ?
j o AMdr o bwhr oN pivqr huMdy hn Aqy mwieAw dy moh qoN kohW dUr
r ihMdy hn[ mwiek moh dI Kbr vI auhnW qk nhIN puj dI[ aunHW
mnuKW ny Awpxy j Ivn r UpI bwzI ij q l eI hY[
pRSn 44: ies j gq ivc ikhVy mnuK Bl y hn?
ij nHW mnuKW ny Akwl pur K dw nwm j p ky j Ivn r UpI r qn pRwpq
kIqw hY, auh Bl y hn[ (j nim r qnu ij nI Kit Aw Bl y sy vxj wr y] )
pRSn 45: 'snmuK' qoN kI Bwv hY?
'snmuK' qoN Bwv aus Akwl pur K dy swhmxy mUMh r Kx vwl w, Bwv
iezq pRwpq kr skx vwl w hY[
pRSn 46: Awp Cif ' dw kI Bwv hY?
Awp Cif dw Bwv hY AwpxI haumY dw iqAwg kr nw, Awpxy Awp
nUM nw j qwauxw[ inmr qw ivc r ihxw[
pRSn 47: 'r hY pr xY' dw kI Bwv hY?
r hY pr xY dw Bwv hY pr mwqmw dy Awsr y r ihxw[
pRSn 48: j y koeI mnuK guru qoN bymuK ho j wey qW ausdI kI hwl q huMdI hY?
j y koeI mnuK gur u qoN bymuK ho j Wdw hY qW auh AnykW j Unw ivc
Bt kdw r ihMdw hY, ausnUM ikqy vI FoeI (mukqI) nhIN iml dI[ (j y
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ko gur u qy bymuKu hovY ivxu siqgur u mukiq n pwvY] )
pRSn 49: siqgur u qoN bymuKu hoey mnuK nUM iks qr W mukqI pRwpq
ho skdI hY?
gur u qoN bymuK hoey mnuK nUM dubwr w gur u dI Sr ix ivc AwieAW hI
mukqI pRwpq ho skdI hY[ aus qoN ibnW ausnUM ikqy hor mukqI nhIN
iml skdI[ BwvyN auh ij QoN mr j I ivcwr vwnW qoN j w ky puC l vy -
kyvl iehI r sqw hY[
pRSn 50: 'bwxIAW isir bwxI' qoN kI Bwv hY?
'bwx IAW is i r bwx I' qoN Bwv hY ik ieh bwxI hor swr IAW
bwxIAW qoN au~qm bwx I hY[
pRSn 51: 'k cI bwxI' qoN kI Bwv hY?
kcI bwxI qoN Bwv gur u dI miq qoN aul t pRBwv pwaux vwl I bwxI qoN
hY[ j o mn nUM nIvyN pwsy vl l Y j WdI hY[
pRSn 52: 'khdy kcy, suxdy kcy, kcIN AwiK vKwxI' qoN kI Bwv hY?
Bwv ik k cI bwxI pVHn vwl y mnuK vI k cy hn, suxn vwl y vI
kmj or huMdy hn Aqy ij hVy ies bwxI dI ivAwiKAw kr dy hn,
auhnW dy mn vI kmj or pY j Wdy hn[
pRSn 53: 'bol in pey r vwxI' qoN kI Bwv hY?
ij nHW mnuKW dy mn mwieAw dy pRBwv hyT Aw gey hn, auh kyvl
aupr oN aupr oN hI pr mwqmw dw nwm bol dy hn[ pr aunHW dy ihr dy
ivc kpt , DoKy kr n dI l wl sw Br I huMdi hY[
pRSn 54: sB qoN mihMgw Aqy Amol k r qn ikhVw hY?
gur u dw Sbd r UpI r qn sB qoN mihMgw Aqy Amol k hY[ ies r qn
dw koeI vI mul nhIN pwieAw j w skdw[ ies ivc pr mwqmw dy
nwm r UpI vif AweIAW dy hIr y j Vy hoey hn[
pRSn 55: 'isv' Aqy 'skiq' qoN kI Bwv hY?
' isv' qoN Bwv hY j Iv Awqmw Aqy 'sk iq' qoN Bwv hY mwieAw[
pRSn 56: kI vyd j W Dwr imk gRMQW dw igAwn ivcwr n nwl
Awqimk AnMd pRwpq kIqw j w skdw hY?
nhIN! vydW j W Dwr imk gRMQW dw igAwn hwisl kr n nwl Awqimk
AnMd pRwpq nhIN kIqw j w skdw[ Asl AnMd dI pRwpqI gur u dI
Sr x ivc Awaux nwl hI pRwpq huMdw hY[
pRSn 57: iqhI guxI qoN kI Bwv hY?
pRSn 58: qq dI pRwpqI ikhVy mnuKW nUM huMdI hY?
qq Bwv Awqimk AnMd dI pRwpqI kyvl aunHW mnuKW nUM huMdI hY j o
Anidn (idn- r wq, hr vyl y) pr mwqmw dy nwm ivc l In r ihMdy
hn Aqy j wg ky sucyq ho j Wdy hn
pRSn 59: pRBU ikQy- ikQy swf I pRiqpwl xw kr dw hY?
pRBU j I qW mwqw dy audr (pyt ) ivc puTy l t k r hy j Iv dI vI
pRiqpwl xw kr dw hY[ pyt dI Ag ivc vI ir zk (Kwxw- pwxI)
BYj dw hY[
pRSn 60: kI mwieAw qoN bcwA sMBv hY?
j I hW[ ij vyN mwqw dy pyt ivcl I AgnI qoN pRBU swf I r iKAw kr dw
hY iqvyN hI dunIAW ivc mwieAw qoN swf I r iKAw kr skdw hY[
pRSn 61: kI mwieAw ivc r ihMdy hoey pr mwqmw nUM pRwpq kIqw
j w skdw hY?
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
j I hW! ij nHW mnuKW dI gur u bKiSS sdkw aus pRBU dy nwm ivc
il v l g pYNdI hY[ auh mnuK mwieAw ivc r ihMdy hoey hI pr mwqmw
nUM pw l YNdy hn[ (gur pr swdI ij n@w il v l wgI iqin ivcy mwieAw
pwieAw] )
pRSn 62: mnuK dI Asl I pUMj I/Kzwnw ikhVw hY?
mnuK dI Asl I pUMj I pRBU dw nwm hI hY[
pRSn 63: bwxI AnMd swihb mnuK dI rsnw l eI kI aupdyS krdI hY?
ies bwxI r whIN j IB nUM hor - hor r s cKx dI bj wie hr I r s ivc
l In r ihx dw aupdyS kIqw igAw hY[
pRSn 64: hir r s iml j wvy qW kI huMdw hY?
hir r s iml j wey qW mwieAw dI iqRSnw Kqm ho j WdI hY[
pRSn 65: swf w sr Ir j gq ivc iks qr HW AwieAw hY?
pRBU ny swf y sr Ir ivc j oiq pweI qW hI swf w j nm hoieAw hY[
ieMJ hir hI swf w ipqw hY, mwqw hY[ ieh j gq qW iek Kyf hY[
pRSn 66: pRBU dy Awaux dI gl suxn nwl kI huMdw hY?
j doN mnuK ieh AnuBv kr dw hY ik pRBU myr y ihr dy ivc Aw visAw
hY qW mn ivc cwau, aumwhw auqSwh pYdw ho j Wdw hY[ swf w ihr dw
Gr hI hux pRBU dw mMdr bx j Wdw hY[ koeI iPkr , duK pr ySwn
nhIN kr skdw[
pRSn 67: 'kr x kwr x' qoN kI Bwv hY?
j gq ivc swr I Kyf 'kwr x qy pRBwv' (Couse & Ef f ect ) dI hY
pr kwr x nUM kr n vwl w pRBU hI hY[ iesy l eI ausnUM kwr x kr x
vI ikhw j Wdw hY[
pRSn 68: Awpxy Awp qoN kI suAwl puiCAw kr Iey?
Awpxy Awp qoN puCIey ik hy myr y sr Ir ! ies j gq ivc Aw ik qU
kI kMm kIqw hY? ij s hr I ny qYnUM j nm idqw hY, k I qUM ausnUM
Awpxy mn ivc vswieAw hY?
pRSn 69: ikhVw sr Ir pr vwx huMdw hY?
auhI sr Ir pRvwx huMdw hY j o siqgur U nwl icqu j oVdw hY[ (ij n
siqgur u isau icqu l wieAw] )
pRSn 70: mnuK dIAW AKW l eI kI aupdyS hY?
pwqSwh aupdyS kr dy hn ik pr mwqmw ny AKW ivc j oq Dr I hY[
iehnW AKW nwl hr pwsy, hr j Iv ivc pr mwqmw dw dIdwr hI
kr nw cwhIdw hY[
pRSn 71: idb idRSt I ikvyN bx skdI hY?
idb idRSt I Bwv cmkdwr qy r OSn idRSt I qW hI bx skdI hY j y
siqgur U swnUM iml pvy[ ieMJ hr pwsy pRBU hI pRBU nzr IN pYNdw hY[
pRSn 72: mnuK dy kMnW l eI kI aupdyS hY?
kMnW nUM sc Aqy scI bwxI suxn dw aupdyS idqw igAw hY[ (swcY
suxnY no pTwey] )
pRSn 73: 'scI bwxI' suxn nwl kI huMdw hY?
scI bwxI suxn nwl mnuK dw mn qy qn hir Aw Bir Aw ho j Wdw hY
Aqy mnuK dI r snw hr vyl y aus pr mwqmw dy nwm r s ivc l In
r ihMdI hY[ (...mn qn hir Aw hoAw r snw r is smwxI] )
pRSn 74: 'j IE' kI hY Aqy 'guPw' kI hY?
' j IE' dw Bwv hY ieh ij Md Aqy 'guPw' dw Bwv hY swf w sr Ir [ pRBU
ny ij Md nUM sr Ir ivc r iKAw hY[
pRSn 75: 'vwj w pvxu vj wieAw' dw kI Bwv hY?
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
pvx Bwv hvw r whIN mnuK nUM pRBU ny bol x dI SkqI idqI hY[ ibnW
pvx dy Awvwz dw vwj w nhIN vj skdw[
pRSn 76: 'nON duAwr y' qoN kI Bwv hY? Aqy ieh ikhVy- ikhVy hn?
'noN duAwr y' qoN Bwv nON dr vwj y hn, 2 AKW, 2 nwsW, 2 kMn, 1
mUMh, 1 gudw Aqy 1 il Mg Awid hn[
pRSn 77: dsvW duAwr ikhVw hY? iesdI pRwpqI ikvyN ho skdI hY?
dsvW duAwr mnuK dI AiDAwqm SkqI dw dr vwj w hY[ iesdI
pRwpqI aunHW mnuKW nUM huMdI hY, ij nHW nUM pRmwqmw AwpxI bKiSS kr ky
Awp soJI bKSdw hY[
pRSn 78: 'AnMd pRwpq ho igAw hY' ies dIAW kI inSwnIAW hn?
AwnMd pRwpq hox dIAW inSwnIAW hn :
- swr IAW mnokwmnwvW pUr IAW ho geIAW (sgl mnor Q pUr y)
- pRBU iml igAw (pwr bRhm pRBu pwieAw)
- swr IAW icMqwvW- JOr y dUr ho gey (auqr y sgl ivsUr y)
- duK, r og, sMqwp auqr gey (dUK r og sMqwp auqr y)
- ihr dy iKV pey (Bey sr sy)...
pRSn 79: mnuK dy duKW qy r ogW dw nws ikvyN ho skdw hY?
mnuK dy duKW qy r ogW dw nws kyvl qy kyvl scI bwxI nUM piVAW
Aqy suixAW hI ho skdw hY[
pRSn 80: sMqwp qoN kI Bwv hY?
sMqwp qoN Bwv hY k l yS[
pRSn 81: 'sr sy' qoN kI Bwv hY?
'sr sy' Sbd do SbdW dy sumyl qoN bixAw hY – s+r sy[ ij sdw
Bwv hY r s nwl Br pUr [
pRSn 82: 'sMq swj n Bey sr sy' qoN kI Bwv hY?
Bwr q dy hir Awxw r wj ivc iekQW hY - isr sw[ keI sj x ieh
pRcwr kr dy hn ik sr sy vwl y sMq bwr y gur U j I ny BivKbwxI k IqI
hY[ ieh gl q hY[ iesdw Bwv hY: ij nHW mnuKW ny aus pr mwqmw
dw nwm j ipAw auh ivsmwdI r s nwl Br pUr ho gey hn[
pRSn 83: 'vwj y Anhd qUr y' qoN kI Bwv hY?
qUr y dw Bwv hY vwj y (swj )[ j d mnuK pRBU cr nW nwl j uV j Wdw hY
qW ieMJ mihsUs huMdw hY ik sur AMqr Iv ivc l gwqwr , ibnW r uky,
vwj y vj r hy hn[
pRSn 84: AnMd bwxI dw smucw Bwv sMKyp ivc il Ko[
AnMd bwxI dw smucw Bwv ieauN hY:
- KuSI, KyVw, AnMd pdwr QW dy r whIN nhIN pr mwqmw r whIN iml dw hY[
- swr y duK- r og, k l h- k l yS, Bt knw, shsw, qOKl w, icMqwvW...
dUr ho j WdIAW hn[
- ieh AnMd kyvl qy kyvl ndir nwl , imhr nwl iml dw hY, iksy
kr m- kWf nwl nhIN[
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AnMdu pUr n iKVwE
shj syqI Af ol AvsQw dy nwl
kyr w dw
ivswr xw dUr kr n vwl w
AMgIkwr AMg r iKAk, shwieqw kr n vwl w
smr Q kr n Xog, kr xhwr
ivswr y Bul xw
vswvey vsw l YNdw hY
Gnyr y byAMq, AnykW
gvweIAw dUr kr idqIAW hn
puj weIAw pUr IAW kr idqIAW hn
kur bwxu bil hwr , sdky
ivt hu qoN
pMc pMj
sBwgY cMgy BwgW vwl y
kMt ku kMf w, f r
Duir kr im muF qoN hI, Sur U qoN hI
swcI il vY scI l gn, sdw iQr r ihx vwl I
inmwxI ij sdw koeI Awsr w nhIN
bnvwr IAw bn+vwVI, j gq vwVI dw mwl k
svwr IAw sucj y/cMgy pwsy vl l gxw
ik l ivK pwp, mwVy kr m
AMj nu sur mw
dhidis dsIN pwsIN, Bt kdy iPr nw
AkQ j o ibAwn n kIqy j w skx
khwxI vif AweI, isPiq swl wh
ikqu duAwr Y iks qr Iky nwl
sauip hvwl y kr nw
cMcl w cl wk, cqur
iknY iksy vI mnuK ny
eyqu Br im ies Bul yKy ivc
Tgaul I Tg- bUt I, Bul yKw pwaux vwl I
smwl y cyqy r Kxw, Xwd r Kxw
kut Mbu pir vwr
kIcY kr nw cwhIdw hY
Agm AphuMc
AOKy SbdW dy Ar Q
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
Agocr igAwn ieMdir AW dI phuMc qoN pr y
vKwxey ibAwn kr nw
aupwieAw pYdw kIqw hY
suir dyvqy
muin j n munI j n, ir SI l ok
pr six CUhx l eI
cUkw muk igAw
Bl w BwieAw ipAwr w l gxw
quTw pRsMn hoieAw
inr wl I ivl Kx, vKr I
ibKmu AOKw
qij iqAwgxw
KMinAhu ql vwr nwl oN, KMf y nwl oN
vwl hu vwl nwl oN BI
eyqu mwr ig ies r sqy au~qy
BwvY BwauNdw hYN, qYNnUM cMgw l gdw hY
soihl w KuSI dy gIq
suhwvw sohxw
swbweIAw swr I hI
kr mI bwhr l y kr m kWf
shj Af ol qw, Awqimk AnMd
shsw icMqw, AMdysw
sMj im j ugqI, qr kIb
j Iau ihr dw, AMqr Awqmw
ml Ixu mYl w, gMdw
byqwil Aw byqwl y, BUqny, pwgl
kr xI Gwl kmweI, Awcr n
soie Kbr , sUh
mnsw mn dw Pur nw, AwsW
Kit Aw ij iqAw, i j qxw
snmuKu swhmxy pyS hoxw
pr xY Awsr y
vymuK muK moVxw
ibbykIAw sUJvwn, ivdvwn, smJdwr
ndir imhr dI idRSt I
swir gpwxI DnuKDwr I pRBU
kcI mn nUM nIvW il j wx vwl I bwxI
ihir l ieAw pRBwv pw il Aw
r vwxI aupr oN aupr oN, zbwnI
Bwau ipAwr
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
buJwie sUJ idMdw hY
isv j Iv Awqmw
skiq mwieAw
qqY swr Asl IAq, qq dI sUJ
bwJhu ibnW
audr pyt
pRiqpwl r iKAw
Awhwr u Boj n
poih CUhxw
smwl IAY ismr nw
CuVkI t ut geI
Amr u hukmu cl wauxw, Bul w dyxw
Amul ku Amol , ij sdw koeI mul nhIN
ivt hu qoN
ivl l wie k l pxw
saupIAY Ar px kr nw
r wis pUMj I
l whw nPw, Pwiedw
idhwVI hr r oz, Anidn
Anr is hor r s
r wic r hI msq hoxw
hor qu ikqY iksy hor QW qy
bhuiV muV ky, dubwr w
cl qu Kyf , qmwSw
mUl u muF, Sur U, Awr MBqw
Awgmu sunyhw, Kbr
mMgl u KuSI dw gIq
igRhu ihr dw r UpI Gr
ivAwpey AwauNdy
sBwgy cMgy BwgW nwl
ipr u pqI
Anhq iek r s, l gwqwr
ikAw kI
r cnu r icAw bxwieAw, pYdw kIqw
nyqR AKW
inhwil Aw vyKxw
ivsu ivSv
Avr u hor
idb idRsit idvX idRSt I
sRvx kMn
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
Anµdu BieAw myr I mwey siqgur U mY pwieAw ]
siqgur u q pwieAw shj syqI min vj IAw vwDweIAw ]
hy myr I mW! gur U imil Aw qy myr y AMdr pUr n iKVwau pYdw ho igAw[
mn f ol xoN ht igAw, ^uSI dy vwj y vj pey [
r wg r qn pr vwr pr IAw sbd gwvx AweIAw ]
sbdo q gwvhu hr I kyr w min ij nI vswieAw ]
khY nwnku Anµdu hoAw siqgur U mY pwieAw ] 1]
Sbd gwax l eI mn ivc r wg r wxIAW pr vwr smyq Aw gey[
qusI BI is&iq- swl wh dw gIq gwvo [ ij nHW ny nwm Sbd mn ivc
vswieAw hY auhnW dy AMdr pUr n iKVwau pYdw ho j Wdw hY [ nwnk
AwKdw hY siqgur U imil Aw qy myr y AMdr BI AwnMd bx igAw [
ey mn myir Aw qU sdw r hu hir nwl y ]
hir nwil r hu qU mMn myr y dUK siB ivswr xw ]
hy myr y mn! qUM sdw pRBU dy nwl r ih [ qUM sdw pRBU ƒ Xwd r K,
auh swr y duK dUr kr n vwl w hY [
r wmkl I mhl w 3 Anµdu
< > siqgur pRswid ]
pTwey bxwey, Byj y
hir Aw iKiVAw hoieAw
ivf wxI coj , Ascr j kOqk
j Iau AMqr Awqmw
guPw sr Ir
nau duAwr y nO dr vwj y
gupqu l uko ky
BwvnI Sr Dw, pRym
nv iniD nO Kzwny
buJwvhy smJw idMdw hYN
mnor Q swr IAW AwsW, ieCwvW
sr sy s+r sy, r s nwl Br pUr
punIq pivqr
pivqu pivqr
Anhd Anigxq, byAMq
qUr y vwj y, swj
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AMgIkwr u Ehu kr y qyr w kwr j siB svwr xw ]
sBnw gl w smr Qu suAwmI so ikau mnhu ivswr y ]
khY nwnku mMn myr y sdw r hu hir nwl y ] 2]
auh sdw qyr I shwieqw kr n vwl w hY, swr y kMm isr y cwVHdw hY[
mn myr y ! aus mwl k ƒ ikauN Bul j Wdw hYN j o swr y kMm kr n- j ogw hY?
nwnk AwKdw hY— hy myr y mn! qUM sdw pRBU dy c r nW ivc j uiVAw
r hu[ 2[
swcy swihbw ikAw nwhI Gir qyr Y ]
Gir q qyr Y sBu ikCu hY ij su dyih su pwvey ]
hy scy pRBU! qyr y Gr ivc k I nhIN hY? qyr y Gr ivc qW hr yk cIz
mOj Ud hY, pr ij s ƒ qUM Awp dyNdw hYN, auhI mnuK pRwpq kr skdw hY[
sdw isPiq sl wh qyr I nwmu min vswvey ]
nwmu ij n kY min visAw vwj y sbd Gnyr y ]
khY nwnku scy swihb ikAw nwhI Gir qyr Y ] 3]
iPr , auh mnuK qyr w nwm j pdw hY qy qyr I is&iq- swl wh Awpxy
mn ivc vsWdw hY[ ij nHW dy mn ivc nwm vsdw hY, auhnW dy AMdr ,
byAMq swzW dIAW iml vIAW sur W vj x l g pYNdIAW hn[ mn ivc
^uSI qy cwau pYdw huMdw hY[ nwnk AwKdw hY— hy scy mwl k ! qyr y Gr
ivc iksy gl dw Gwt w nhIN hY [
swcw nwmu myr w AwDwr o ]
swcu nwmu ADwr u myr w ij in BuKw siB gvweIAw ]
scw nwm myr I izMdgI dw Awsr w bx igAw hY[ ij s ny myr y swr y
l wl c, swr IAW BuKW dUr kr idqIAW hn[
kir sWiq suK min Awie visAw
ij in ieCw siB puj weIAw ]
sdw kur bwxu kIqw gur U ivt hu
ij s dIAw eyih vif AweIAw ]
SWqI qy suK pYdw kr ky myr y mn ivc scw nwm Aw it ikAw hY qy
myr y mn dIAW swr IAW kwmnWvW pUr IAW kr idqIAW hn[ mYN Awpxy
gur U qoN sdky j Wdw hW, ikauNik ieh swr IAW br kqW gur U dIAW hI
hn[
khY nwnku suxhu sMqhu sbid Dr hu ipAwr o ]
swcw nwmu myr w AwDwr o ] 4]
nwnk AwKdw hY— hy sMq j no! Suxo ! gur U dy Sbd ivc ipAwr
bxwE [ gur U dI myhr nwl pRBU dw sdw kwiem r ihx vwl w nwm myr I
izMdgI dw Awsr w bx igAw hY [
vwj y pMc sbd iqqu Gir sBwgY ]
Gir sBwgY sbd vwj y kl w ij qu Gir Dwr IAw ]
aus BwgW vwl y ihr dy ivc ij vyN pMj iksmW dy swzW dIAW iml vIAW
sur W vj pYNdIAW hn, pUr n AwnMd bx j Wdw hY ij s ihr dy Gr ivc
pRBU siqAw pWdw hY[
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
pMc dUq quDu vis kIqy kwl u kMt ku mwir Aw ]
Duir kr im pwieAw quDu ij n kau is nwim hir kY l wgy ]
khY nwnku qh suKu hoAw iqqu Gir Anhd vwj y ] 5]
pMj y vYr I - kwm, kRoD, l oB, moh, AhMkwr - qUM kwbU ivc kr mOq
dw f r vI duUr kr dyNdw hYN [ pr isr & auhI mnuK hir - nwm ivc
j uVdy hn ij nHW dy BwgW ivc qUM Dur qoN hI ismr n dw l yK il K idqw
hY[ nwnk AwKdw hY— aus ihr dy- Gr ivc suK pYdw huMdw hY, mwno
l gwqwr vwj y vj dy hn [
swcI il vY ibnu dyh inmwxI ]
dyh inmwxI il vY bwJhu ikAw kr y vycwr IAw ]
pRBU- cr nW dI pRIq dI l gn dy AwnMd qoN ibnw ieh mnuKw sr Ir
inAwsr w r ihMdw hY [ iPr ieh sr Ir nkwr y kMm hI k r dw hY [
quDu bwJu smr Q koie nwhI ik®pw kir bnvwr IAw ]
eys nau hor u Qwau nwhI sbid l wig svwr IAw ]
khY nwnku il vY bwJhu ikAw kr y vycwr IAw ] 6]
hy j gq dy mwl k ! qYQoN ibnw koeI hor QW nhIN ij Qy ieh sr Ir
sucj y pwsy l g sky, koeI hor ies ƒ sucj y pwsy l gwax j ogw hI
nhIN[ qUM hI ik r pw kr , qW ik ieh gur U dy Sbd ivc l g ky suDr
j wey[ nwnk AwKdw hY— pRBU- cr nW dI pRIq qoN ibnw ieh sr Ir j o
kuJ vI k r dw hY inkMmw kMm hI k r dw hY [
Awnµdu Awnµdu sBu ko khY Awnµdu gur U qy j wixAw ]
j wixAw Awnµdu sdw gur qy ik®pw kr y ipAwir Aw ]
AwKx ƒ qW hr koeI AwK dyNdw hY ik mYƒ AwnMd pRwpq ho igAw
hY, pr Asl AwnMd dI sUJ gur U qoN hI iml dI hY [ hy ipAwr y BweI!
Asl AwnMd dI sUJ sdw gur U qoN hI iml dI hY [
kir ikr pw ikl ivK kt y igAwn AMj nu swir Aw ]
AMdr hu ij n kw mohu qut w iqn kw sbdu scY svwir Aw ]
khY nwnku eyhu Anµdu hY Awnµdu gur qy j wixAw ] 7]
gur U ik r pw kr ky AMdr oN pwp k t dyNdw hY, Awqmk j Ivn dI sUJ
dw sur mw pw dyNdw hY [ ij nHW dy mn ivcoN mwieAw dw moh muk j Wdw hY,
pRBU auhnW dw bol hI sucj w imTw kr dyNdw hY [ nwnk AwKdw hY—
Asl AwnMd iehI hY, qy ieh AwnMd gur U qoN hI smiJAw j w skdw hY[
bwbw ij su qU dyih, soeI j nu pwvY ]
pwvY q so j nu dyih ij s no hoir ikAw kr ih vycwir Aw ]
hy pRBU! ij s mnuK ƒ qUM dwiq dyNdw hYN auhI pRwpq kr dw hY qy ies
ƒ mwxdw hY, hor nW ivcwir AW dI koeI vwh nhIN l gdI [
ieik Br im BUl y iPr ih dhidis ieik nwim l wig svwir Aw]
gur pr swdI mnu BieAw inr ml u ij nw Bwxw Bwvey ]
khY nwnku ij su dyih ipAwr y soeI j nu pwvey ] 8]
keI mwieAw dI Bt kxw ivc Bul y hoey dsIN pwsIN dOVdy iPr dy
hn, keIAW ƒ qUM Awpxy nwm ivc j oV ky j nm svwr dyNdw hYN [ ij nHW
ƒ qyr I r zw ipAwr I l gx l g pYNdI hY, gur U dI ik r pw nwl auhnW dw
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
mn pivq® ho j Wdw hY [ nwnk AwKdw hY — ij s ƒ pRBU Awqmk
AwnMd dI dwiq b^Sdw hY, auhI ies ƒ mwx skdw hY [ 8[
Awvhu sMq ipAwir ho AkQ kI kr h khwxI ]
kr h khwxI AkQ kyr I ikqu duAwr Y pweIAY ]
hy ipAwr y sMq j no! AwE, AsIN byAMq guxW vwl y pr mwqmw dIAW
is&iq- swl wh kr Iey, aus pRBU dIAW khwxIAW suxIey, suxweIey ij s
dy gux ibAwn qoN pr y hn [ pr auh pRBU iks qr Iky nwl iml dw hY ?
qnu mnu Dnu sBu sauip gur kau hukim mMinAY pweIAY ]
hukmu mMinhu gur U kyr w gwvhu scI bwxI ]
khY nwnku suxhu sMqhu kiQhu AkQ khwxI ] 9]
Awpxw qn mn Dn sB kuJ gur U dy hvwl y k r Iey, j y gur U dw hukm
imTw l gx l g pey qW pr mwqmw iml pYNdw hY [ gur U dy hukm au~qy
qur o qy sdw kwiem r ihx vwl y pRBU dI is&iq- swl wh dI bwxI gwieAw
kr o [ nwnk AwKdw hY— hy sMq j no suxo, aus AkQ pRBU dIAW
khwxIAW k ir Aw kr o [ 9[
ey mn cMcl w cqur weI iknY n pwieAw ]
cqur weI n pwieAw iknY qU suix mMn myir Aw ]
hy cMcl mn! cl wkIAW nwl iksy ny BI Awqmk AwnMd hwsl
nhIN k Iqw [ hy myr y mn! qUM sux l Y ik iksy j Iv ny BI cqur weI nwl ,
inr IAW gl W nwl Awqmk AwnMd, iml wp dw AwnMd pRwpq nhIN
kIqw[
eyh mwieAw mohxI ij in eyqu Br im Bul wieAw ]
mwieAw q mohxI iqnY kIqI ij in Tgaul I pweIAw ]
mwieAw ny j IvW nUM Bul yKy ivc pwieAw hoieAw hY ik moh imTI
cIz hY, ies qr HW kur why pweI r KdI hY [ pr ij s pRBU ny mwieAw dy
moh dI TgbUt I (j IvW ƒ ) cMboVI hY ausy ny ieh mohxI mwieAw pYdw
kIqI hY [
kur bwxu kIqw iqsY ivt hu ij in mohu mITw l wieAw ]
khY nwnku mn cMcl cqur weI iknY n pwieAw ] 10]
hy myr y mn! Awpxy Awp ƒ pRBU qoN hI sdky kr o ij s ny imTw moh
l wieAw hY (qdoN hI ieh imTw moh mukdw hY) [ nwnk AwKdw hY— hy
cMcl mn! cqur weIAW nwl iksy nUM Awqmk AwnMd nhIN l Bw [ 10[
ey mn ipAwir Aw qU sdw scu smwl y ]
eyhu kut Mbu qU ij dyKdw cl Y nwhI qyr Y nwl y ]
hy ipAwr y mn! qUM sdw scy pRBU ƒ Awpxy AMdr sMBwl r K! ieh
j yhVw pr vwr qUM vyKdw hYN, ies ny qyr y nwl nhIN inBxw [
swiQ qyr Y cl Y nwhI iqsu nwil ikau icqu l weIAY ]
AYsw kMmu mUl y n kIcY ij qu AMiq pCoqweIAY ]
ies pr vwr dy moh ivc ikauN Psdw hYN? ies ny qyr y nwl qoV
sdw dw swQ nhIN inbwh skxw [ auh kMm kdy BI k r nw nhIN cwhIdw
ij s nwl Awr pCqwvw hovy [
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
siqgur U kw aupdysu suix qU hovY qyr Y nwl y ]
khY nwnku mn ipAwr y qU sdw scu smwl y ] 11]
siqgur U dI isiKAw ghu nwl sux, ieh aupdyS sdw nwl r Kxw
cwhIdw hY[ nwnk AwKdw hY— hy ipAwr y mn! sdw- iQr pr mwqmw ƒ
hr vyl y Awpxy AMdr sWB ky r K [ 11[
Agm Agocr w qyr w AMqu n pwieAw ]
AMqo n pwieAw iknY qyr w Awpxw Awpu qU j wxhy ]
hy AphuMc hr I! hy ieMidRAW dI phuMc qoN pr y r ihx vwl y pRBU! qyr y
guxW dw iksy ny AMq nhIN l Bw [ Awpxy Asl sr Up ƒ qUM Awp hI
j wxdw hYN, hor koeI j Iv qyr y guxW dw A^Ir nhIN l B skdw [
j IA j Mq siB Kyl u qyr w ikAw ko AwiK vKwxey ]
AwKih q vyKih sBu qU hY ij in j gqu aupwieAw ]
khY nwnku qU sdw AgMmu hY qyr w AMqu n pwieAw ] 12]
ieh swr y j Iv qyr w hI r icAw hoieAw iek Kyl hY qW iPr koeI
AwK ky ibAwn kr y BI iks qr HW? ij s ny ieh sMswr pYdw k Iqw hY ah
hr yk j Iv ivc Awp hI bol dw hY, Awp hI sMBwl k r dw hY [ nwnk
AwKdw hY— qUM sdw AphMuc hYN, iksy j Iv ny qyr y guxW dw kdy AMq nhIN
l Bw [ 12[
suir nr muinj n AMimRqu Koj dy su AMimRqu gur qy pwieAw ]
pwieAw AMimRqu guir ik®pw kInI scw min vswieAw ]
Awqmk AwnMd dy AMimRq ƒ dyvq,y mnuK qy munI l ok l Bdy iPr dy
hn, pr ieh AMimRq gur U qoN hI iml dw hY [ ij s mnuK au~qy gur U ny
myhr k IqI aus ny AMimRq pRwpq kr il Aw ikauNik aus ny sdw iQr
pRBU Awpxy mn ivc it kw il Aw [
j IA j Mq siB quDu aupwey ieik vyiK pr six AwieAw ]
l bu l oBu AhMkwr u cUkw siqgur U Bl w BwieAw ]
khY nwnku ij s no Awip quTw,
iqin AMimRqu gur qy pwieAw ] 13]
hy pRBU! swr y j IA j Mq qUM hI pYdw k Iqy hn, qyr I pRyr nw nwl hI
keI j Iv gur U dw dIdwr kr ky cr n Cuhx AwauNdy hn, siqgur U auhnW
ƒ ipAwr w l gdw hY, auhnW dw l b l oB qy AhMkwr dUr ho j Wdw hY [
nwnk AwKdw hY— pRBU ij s mnuK auqy pRsMn huMdw hY, aus ny Awqmk
AwnMd- r Up AMimRq gur U qoN pRwpq kr il Aw hY [ 13[
Bgqw kI cwl inr wl I ]
cwl w inr wl I Bgqwh kyr I ibKm mwr ig cl xw ]
l bu l oBu AhMkwr u qij iqRsnw bhuqu nwhI bol xw ]
Awqmk AwnMd mwxn vwl y BgqW dI j Ivn- j ugqI dunIAw nwl oN
sdw vKr I huMdI hY, ieh pk I gl hY BgqW dI j Ivn- j ugqI (hor nW
nwl oN) vKr I huMdI hY [ auh AOKy r sqy auqy qur dy hn Bwv l b l oB
AhMkwr qy mwieAw dI iq®Snw iqAwgdy hn qy bhuqw nhIN bol dy,
AwpxI soBw hI nhIN kr dy iPr dy[
KMinAhu iqKI vwl hu inkI eyqu mwr ig j wxw ]
gur pr swdI ij nI Awpu qij Aw hir vwsnw smwxI ]
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
khY nwnku cwl Bgqw j ughu j ugu inr wl I ] 14]
ies r sqy auqy qur nw AOKI Kyf hY ikauNik ieh KMf y dI Dwr nwl oN
iq®Kw hY qy vwl nwl oN pql w hY Bwv hr vyl y vwsnw mn dI Af ol qw ƒ
Dkw dyNdI r ihMdI hY [ pr ij nHW ny gur U dI ik r pw nwl Awpw- Bwv Cf
idqw hY, auhnW dI mwiek vwsnw hr I- pRBU dI Xwd ivc muk j WdI hY[
nwnk AwKdw hY— Bgq j nW dI j Ivn- j ugqI sdw qoN hI dunIAw
nwl oN vKr I cl I Aw r hI hY [ 14[
ij au qU cl wieih iqv cl h suAwmI
hor u ikAw j wxw gux qyr y ]
ij v qU cl wieih iqvY cl h ij nw mwr ig pwvhy ]
hy mwl k- pRBU! ij vyN qUM swƒ qor dw hYN, iqvyN AsI qur dy hW, qyr y
guxW dw hor Byq mYN nhIN j wxdw [ ij s r why qUM swƒ qor dw hYN, ausy
r why AsI qur dy hW [
kir ikr pw ij n nwim l wieih is hir hir sdw iDAwvhy]
ij s no kQw suxwieih AwpxI is gur duAwr Y suKu pwvhy ]
khY nwnku scy swihb ij au BwvY iqvY cl wvhy ] 15]
ij nHW bMidAW ƒ Awqmk AwnMd mwxn dy r sqy auqy qor dw hYN,
ij nHW ƒ myhr k r ky Awpxy nwm ivc j oVdw hYN, auh sdw hr I- nwm
ismr dy hn [ ij s ij s mnuK ƒ qUM AwpxI is&iq- swl wh dI bwxI
suxwauNdw hYN , suxn vl pyRr dw hYN, auh gur U dy dr qy Awqmk AwnMd
mwxdy hn [ nwnk AwKdw hY— hy sdw- iQr r ihx vwl y mwl k ! ij vyN
qYƒ cMgw l gdw hY, ausy qr HW qUM swƒ j Ivn- r wh auqy qor dw hYN [ 15[
eyhu soihl w sbdu suhwvw ]
sbdo suhwvw sdw soihl w siqgur U suxwieAw ]
eyhu iqn kY mMin visAw ij n Dur hu il iKAw AwieAw ]
siqgur U dw ieh sohxw Sbd Awqmk AwnMd dyx vwl w gIq hY,
siqgur U ny j yhVw sohxw Sbd suxwieAw hY auh sdw Awqmk AwnMd
dyx vwl w hY [ pr ieh gur - Sbd auhnW dy mn ivc vsdw hY ij nHW dy
mQy qy Dur oN il iKAw l yK au~GVdw hY [
ieik iPr ih Gnyr y kr ih gl w gl I iknY n pwieAw ]
khY nwnku sbdu soihl w siqgur U suxwieAw ] 16]
bQyr y AnykW AYsy bMdy iPr dy hn j o igAwn dIAW gl W qW kr dy
hn pr inr IAW gl W nwl Awqmk AwnMd iksy ƒ nhIN imil Aw [
nwnk AwKdw hY— siqgur U dw suxwieAw hoieAw Sbd hI Awqmk
AwnMd- dwqw hY [ 16[
pivqu hoey sy j nw ij nI hir iDAwieAw ]
hir iDAwieAw pivqu hoey gur muiK ij nI iDAwieAw ]
gur - Sbd sdkw ij nHW ny pr mwqmw dw nwm ismir Aw auh pivqR
j Ivn vwl y bx gey [ gur U dI sr n pY ky ij nHW ij nHW ny hr I dw nwm
ismir Aw auh suD Awcr n vwl y ho gey[
pivqu mwqw ipqw kut Mb sihq isau pivqu sMgiq sbweIAw]
khdy pivqu suxdy pivqu sy pivqu ij nI mMin vswieAw]
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
khY nwnku sy pivqu ij nI gur muiK
hir hir iDAwieAw ] 17]
auhnW dy mwqw ipqw pr vwr dy j Iv pivqR j Ivn vwl y bxy, ij nHW
ij nHW ny auhnW dI sMgiq k IqI auh swr y pivq® ho gey [ hr I- nwm
j px vwl y BI pivq® qy suxn vwl y BI pivq® ho j Wdy hn, ij hVy ies ƒ
mn ivc vsWdy hn auh BI pivq® ho j Wdy hn [ nwnk AwKdw hY—
ij nHW ny gur U dI sr n pY ky hr I- nwm ismir Aw hY auh suD Awcr n vwl y
ho gey [ 17[
kr mI shj u n aUpj Y ivxu shj Y shsw n j wie ]
nh j wie shsw ikqY sMj im r hy kr m kmwey ]
mwieAw dy moh ivc Psy ir hW mn ivc sdw qOl w- sihm bixAw
r ihMdw hY, ieh sihm Awqmk AwnMd qoN ibnw dUr nhIN huMdw[ Awqmk
AwnMd bwhr oN Dwr imk j wpdy kr m k IiqAW pYdw nhIN ho skdw [
AnykW bMdy Aj yhy kr m kr k r ky hwr gey hn, pr mn dw qOl w-
sihm Aj yhy iksy qr Iky nwl nhIN j Wdw [
shsY j Iau ml Ixu hY ikqu sMj im Doqw j wey ]
mMnu Dovhu sbid l wghu hir isau r hhu icqu l wie ]
khY nwnku gur pr swdI shj u aupj Y
iehu shsw iev j wie ] 18]
j d qk mn sihm ivc qd qk ieh mYl w r ihMdw hY, mn dI ieh
mYl iksy bwhr l I j ugqI nwl nhIN DupdI [ hy BweI! mn ies qr HW Dovo
- - - gur U dy Sbd ivc j uVo, pr mwqmw dy cr nW ivc sdw icq j oVI
r Ko [ nwnk AwKdw hY— gur U dI ik r pw nwl hI Awqmk AwnMd pYdw
huMdw hY, ies qr HW mn dw qOl w dUr ho j Wdw hY [ 18[
j IAhu mYl y bwhr hu inr ml ]
bwhr hu inr ml j IAhu q mYl y iqnI j nmu j UAY hwir Aw ]
inr y bwhr oN Dwr imk idsdy kr m kr n vwl y bMdy mn ivc ivkwr W
nwl mYl y r ihMdy hn qy isr & vyKx ƒ hI pivq® j wpdy hn [ qy, j yhVy
bMdy bwhr oN pivq® idsx, auN\ mnoN ivkwr I hox, auhnW ny Awpxw j Ivn
ieauN ivAr Q gvw il Aw smJo ij vyN koeI j uAwr IAw j Uey ivc Dn hwr
AwauNdw hY [
eyh iqsnw vf w r ogu l gw mr xu mnhu ivswir Aw ]
vydw mih nwmu auqmu so suxih nwhI
iPr ih ij au byqwil Aw]
khY nwnku ij n scu qij Aw kUVy l wgy,
iqnI j nmu j UAY hwir Aw ] 19]
auhnW ƒ AMdr o- AMdr mwieAw dI iq®Snw dw Bwr w r og KweI j Wdw hY,
l wl c vs mOq ƒ auhnW Bul wieAw huMdw hY [ vyd Awidk Dr m-
pusqkW ivc j o pRBU dw nwm j px dw au~qm aupdyS hY aus vl auh
iDAwn nhIN kr dy, qy BUqW vWg hI j gq ivc ivcr dy hn, j Ivn-
qwl qoN KuMJy r ihMdy hn [ nwnk AwKdw hY— ij nHW ny pr mwqmw dw
nwm- ismr n Cif Aw hoieAw hY, qy j o mwieAw dy moh ivc Psy hoey
hn, auhnW AwpxI j Ivn- Kyf j Uey ivc hwr l eI smJo [
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
j IAhu inr ml bwhr hu inr ml ]
bwhr hu q inr ml j IAhu inr ml siqgur qy kr xI kmwxI ]
j o bMdy Awcr n- auswr I dI auh kmweI k r dy hn ij s dI ihdwieq
gur U qoN iml dI hY, auh mnoN BI pivq® huMdy hn, qy bwhr oN BI pivq® huMdy
hn Bwv auhnW dw j gq nwl vr qwr w BI sucj w huMdw hY, auh bwhr oN BI
pivq® qy AMdr oN BI sucy r ihMdy hn [
kUV kI soie phucY nwhI mnsw sic smwxI ]
j nmu r qnu ij nI Kit Aw Bl y sy vxj wr y ]
khY nwnku ij n mMnu inr ml u sdw r hih gur nwl y ] 20]
mwieAw dy moh dI ^br qk auhnW dy mn qk nhIN phuMcdI qy
mwiek Pur nw ismr n ivc hI muk j Wdw hY [ auhI j Iv- vpwr I cMgy
khy j Wdy hn ij nHW ny gur U dy dsy r wh auqy qur ky nwm- kmweI k r ky
sRySt mnuKw j nm sPl w kr il Aw [ nwnk AwKdw hY— ij nHW bMidAW
dw mn pivq® ho j Wdw hY, AMdr Awqmk AwnMd bx j Wdw hY, auh
AMqr Awqmy sdw gur U dy cr nW ivc r ihMdy hn [ 20[
j y ko isKu gur U syqI snmuKu hovY ]
hovY q snmuKu isKu koeI j IAhu r hY gur nwl y ]
j y koeI isK gur U dy swhmxy sur ^r U hoxw cwhuMdw hY, j o isK ieh
cwhuMdw hY ik iksy l ukvyN Kot dy kwr n aus ƒ gur U dy swhmxy AKW
nIvIAW n kr nIAW pYx, qW auh scy idl oN gur U dy cr nW ivc it ky [
gur ky cr n ihr dY iDAwey AMqr AwqmY smwl y ]
Awpu Cif sdw r hY pr xY gur ibnu Avr u n j wxY koey ]
khY nwnku suxhu sMqhu so isKu snmuKu hoey ] 21]
isK gur U dy cr nW ƒ Awpxy ihr dy ivc QW dyvy, Awpxy Awqmw dy
AMdr sMBwl r Ky, Awpw- Bwv Cf ky sdw gur U dy Awsr y, gur U qoN ibnw
iksy hor ƒ Awpxy Awqmk AwnMd dw vsIl w nw smJy [ nwnk
AwKdw hY— hy sMq j no! suxo auh isK (hI) iKVy- mQy r ih skdw hY,
auhI Awqmk AwnMd mwx skdw hY) [ 21[
j y ko gur qy vymuKu hovY ibnu siqgur mukiq n pwvY ]
pwvY mukiq n hor QY koeI puChu ibbykIAw j wey ]
j y koeI mnuK gur U vl oN mUMh moV l ey aus ƒ Awqmk AwnMd nsIb
nhIN ho skdw ikauNik gur U qoN ibnw mwieAw dy pRBwv qoN ^l wsI nhIN
iml dI [ bySk iksy ivcwr vwnW qoN j w ky puC l vo, qsl I k r l vo,
ieh pk I gl hY ik gur U qoN ibnw iksy BI hor QW qoN mwiek bMDnW qoN
^l wsI nhIN iml dI [
Anyk j UnI Br im AwvY ivxu siqgur mukiq n pwey ]
iPir mukiq pwey l wig cr xI siqgur U sbdu suxwey ]
khY nwnku vIcwir dyKhu ivxu siqgur mukiq n pwey ] 22]
mwieAw dy moh ivc PisAw mnuK AnykW j UnIAW ivc Bt kdw
AwauNdw hY, gur U dI sr n qoN ibnw ies moh qoN ^l wsI nhIN iml dI [
Awr gur U dI cr nIN l g ky hI mwieAw dy moh qoN Cut kwr w iml dw hY
ikauNik gur U shI j Ivn- mwr g dw aupdyS suxWdw hY [ nwnk AwKdw
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
hY— ivcwr ky vyK l vo, gur U qoN ibnw mwieAw dy bMDn qoN AwzwdI nhIN
iml dI [ 22[
Awvhu isK siqgur U ky ipAwir ho gwvhu scI bwxI ]
bwxI q gwvhu gur U kyr I bwxIAw isir bwxI ]
hy siqgur U dy ipAwr y isKo! Awvo, sdw- iQr r ihx vwl y pr mwqmw
ivc j oVn vwl I bwxI r l ky gwvo [ Awpxy gur U dI bwxI gwvo, ieh
bwxI hor sB bwxIAW nwl oN iSr omxI hY [
ij n kau ndir kr mu hovY ihr dY iqnw smwxI ]
pIvhu AMimRqu sdw r hhu hir r Mig j iphu swir gpwxI ]
khY nwnku sdw gwvhu eyh scI bwxI ] 23]
ieh bwxI auhnW bMidAW dy ihr dy ivc hI it kdI hY ij nHW auqy
pr mwqmw dI myhr dI nzr hovy, b^SS hovy [ pr mwqmw dw nwm
ismr o, pr mwqmw dy ipAwr ivc sdw j uVy r ho, ieh AwnMd dyx vwl w
nwm- j l pIE [ nwnk AwKdw hY— pr mwqmw dI is&iq- swl wh
vwl I ieh bwxI sdw gwvo, iesy ivc Awqmk AwnMd hY [ 23[
siqgur U ibnw hor kcI hY bwxI ]
bwxI q kcI siqgur U bwJhu hor kcI bwxI ]
khdy kcy suxdy kcy kcØI AwiK vKwxI ]
gur - AwSy qoN aul t bwxI mwieAw dI Jl k dy swhmxy iQVkw
dyNdI hY [ ieh pk I gl hY ik gur - AwSy dy aul t j wx vwl I bwxI ƒ
suxn vwil AW dy mn kmzor ho j Wdy hn, suxn vwil AW dy mn BI
iQVk j Wdy hn, qy j o Aj yhI bwxI dI pVH pVH ky ivAwiKAw kr dy hn,
auh BI kmzor mn dy ho j Wdy hn [
hir hir inq kr ih r snw kihAw kCU n j wxI ]
icqu ij n kw ihir l ieAw mwieAw bol in pey r vwxI ]
khY nwnku siqgur U bwJhu hor kcI bwxI ] 24]
j y auh bMdy j IB- nwl hr I- nwm BI bol x qW BI j o kuJ auh bol dy
hn aus nwl auhnW dI f UMGI sWJ nhIN pYNdI ikauNik auhnW dy mn ƒ
mwieAw ny moh r iKAw hY, auh j o kuJ bol dy hn zbwnI zbwnI hI bol dy
hn [ nwnk AwKdw hY— gur - AwSy qoN aul t bwxI mnuK dy mn ƒ
Awqmk AwnMd dy it kwxy qoN hyTW f ygdI hY [ 24[
gur kw sbdu r qMnu hY hIr y ij qu j Vwau ]
sbdu r qnu ij qu mMnu l wgw eyhu hoAw smwau ]
siqgur U dw Sbd iek AYsI Amol k dwiq hY ij s ivc pr mwqmw
dIAW vif AweIAW Br IAW peIAW hn [ Sbd AYsw r qn hY, ik aus
dI r whIN mn pr mwqmw dI Xwd ivc it k j Wdw hY (pr mwqmw ivc)
iek Ascr j l Inqw bxI r ihMdI hY [
sbd syqI mnu imil Aw scY l wieAw Bwau ]
Awpy hIr w r qnu Awpy ij s no dyie buJwie ]
khY nwnku sbdu r qnu hY hIr w ij qu j Vwau ] 25]
Sbd ivc mn j uV j wey, qW sdw- iQr r ihx vwl y pRBU nwl pRym
bx j Wdw hY [ AMdr pr mwqmw dw hIr w- nwm hI it ikAw r ihMdw hY,
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
is&iq- swl wh dw r qn- Sbd hI it ikAw r ihMdw hY [ pr ieh dwiq
aus ƒ hI iml dI hY ij s ƒ pRBU Awp ieh sUJ b^Sdw hY [ nwnk
AwKdw hY— gur U dw Sbd, mwno, iek r qn hY ij s ivc pRBU dw nwm-
r Up hIr w j iVAw hoieAw hY [ 25[
isv skiq Awip aupwie kY kr qw Awpy hukmu vr qwey ]
hukmu vr qwey Awip vyKY gur muiK iksY buJwey ]
j Ivwqmw Aqy mwieAw pYdw k r ky pr mwqmw Awp hI hukm
vr qWdw hY[ pRBU Awp hI hukm vr qWdw hY, Awp hI ieh Kyf vyKdw hY
ik iks qr HW j Iv mwieAw dy hQW ivc nc r hy hn, iksy ivr l y ƒ gur U
dI r whIN ies Kyf dI sUJ vI dy dyNdw hY [
qoVy bMDn hovY mukqu sbdu mMin vswey ]
gur muiK ij s no Awip kr y su hovY eyks isau il v l wey ]
khY nwnku Awip kr qw Awpy hukmu buJwey ] 26]
qy ij s ƒ sUJ b^Sdw hY aus dy mwieAw- moh dy bMDn qoV dyNdw
hY, auh mwieAw dy bMDnW qoN suqMqr ho j Wdw hY ikauNik auh gur U dw
Sbd Awpxy mn ivc vsw l YNdw hY [ gur U dy dsy r wh auqy qur n j ogw
auhI mnuK huMdw hY ij s ƒ pRBU ieh smr Qw dyNdw hY, auh mnuK iek
pr mwqmw dy cr nW ivc sur iq j oVdw hY[ nwnk AwKdw hY— pr mwqmw
Awp hI j IvW qy mwieAw dI r cnw kr dw hY qy Awp hI iksy ivr l y ƒ
ieh sUJ b^Sdw hY ik mwieAw dw pRBwv BI aus dw Awpxw hI hukm
j gq ivc vr q ir hw hY [
isimRiq swsqR puMn pwp bIcwr dy qqY swr n j wxI ]
qqY swr n j wxI gur U bwJhu qqY swr n j wxI ]
isMimRqIAW Swsq® Awidk pVHn vwl y pMif q isr & iehI ivcwr W
kr dy hn ik pwp k Ih hY qy puMn k Ih hY, auhnW ƒ Awqmk AwnMd dw
r s nhIN Aw skdw [ XkIn j wxo ik siqgur U dI sr n Awaux qoN ibnw
Awqmk AwnMd dw r s nhIN Aw skdw [
iqhI guxI sMswr u BRim suqw suiqAw r Yix ivhwxI ]
gur ikr pw qy sy j n j wgy ij nw hir min visAw
bol ih AMimRq bwxI ]
khY nwnku so qqu pwey ij s no Anidnu hir il v l wgY
j wgq r Yix ivhwxI ] 27]
j gq iqMnW guxW ivc hI Bt k Bt k ky Zwi&l hoieAw ipAw hY,
mwieAw dy moh ivc suiqAW dI hI swr I aumr guzr j WdI hY (isMimRqIAW
Swsq®W dIAW ivcwr W ies nINd ivcoN j gw nhIN skdIAW) [
moh dI nINd ivcoN gur U dI ik r pw nwl isr & auh mnuK j wgdy hn
ij nHW dy AMdr pr mwqmw dw nwm vsdw hY j o pr mwqmw dI is&iq-
swl wh dI bwxI aucwr dy hn [ nwnk AwKdw hY— auhI mnuK Awqmk
AwnMd mwxdw hY j o hr vyl y pRBU dI Xwd ivc it ikAw r ihMdw hY, qy
ij s dI aumr (moh dI nINd ivcoN) j wgidAW bIqdI hY [ 27[
mwqw ky audr mih pRiqpwl kr y so ikau mnhu ivswr IAY ]
mnhu ikau ivswr IAY eyvf u dwqw
ij Agin mih Awhwr u phucwvey ]
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
pRBU ƒ kdy Bul wxw nhIN cwhIdw, j o mW dy pyt ivc BI pwl xw
kr dw hY, eyf y vf y dwqy ƒ mnoN Bul wxw nhIN cwhIdw j o mW dy pyt dI
Ag ivc BI Boj n Byj dw hY [
Es no ikhu poih n skI ij s nau AwpxI il v l wvey ]
AwpxI il v Awpy l wey gur muiK sdw smwl IAY ]
khY nwnku, eyvf u dwqw so ikau mnhu ivswr IAY ] 28]
aus bMdy ƒ moh Awidk kuJ BI poh nhIN skdw ij s ƒ pRBU Awpxy
cr nW dI pRIq b^Sdw hY [ pr j Iv dy k Ih vs? pRBU Awp hI AwpxI
pRIq dI dwiq dyNdw hY [ gur U dI sr n pY ky aus ƒ ismr dy r ihxw
cwhIdw hY [ nwnk AwKdw hY— Awqmk AwnMd l Yx l eI ieqny vf y
dwqwr pRBU ƒ kdy BI Bul wxw nhIN cwhIdw [ 28[
j YsI Agin audr mih qYsI bwhir mwieAw ]
mwieAw Agin sB ieko j yhI kr qY Kyl u r cwieAw ]
ij vyN mW dy pyt ivc Ag hY iqvyN bwhr j gq ivc mwieAw
(duKdweI) hY [ mwieAw qy Ag ieko ij hIAW hI hn, k r qwr ny AYsI
hI Kyf r c idqI hY [
j w iqsu Bwxw qw j MimAw pr vwir Bl w BwieAw ]
il v CuVkI l gI iqRsnw mwieAw Amr u vr qwieAw ]
j doN pr mwqmw dI r zw huMdI hY j Iv pYdw huMdw h, pr vwr ivc
ipAwr w l gdw hY, pr vwr nvyN j Mmy bwl ƒ ipAwr kr dy hn[ ies
ipAwr ivc Ps ky aus dI pRBU- cr nW nwl oN pRIq dI qwr t ut j WdI hY,
mwieAw dI iq®Snw Aw cMbVdI hY, mwieAw (aus auqy) Awpxw zor pw
l YNdI hY [
eyh mwieAw ij qu hir ivsr Y
mohu aupj Y Bwau dUj w l wieAw]
khY nwnku gur pr swdI ij nw il v l wgI
iqnI ivcy mwieAw pwieAw ] 29]
mwieAw hY hI AYsI ik ies dI r whIN r b Bul j Wdw hY, dunIAw dw
moh pYdw ho j Wdw hY, r b qoN ibnw hor hor ipAwr aupj pYNdy hn [
nwnk AwKdw hY— gur U dI ik r pw nwl ij nHW bMidAW dI pRIq dI f or
pRBU- cr nW ivc j uVI r ihMdI hY, auhnW ƒ mwieAw ivc vr qidAW hI
Awqmk AwnMd iml pYNdw hY [
hir Awip Amul ku hY muil n pwieAw j wie ]
muil n pwieAw j wie iksY ivt hu r hy l ok ivl l wie ]
j d qk pr mwqmw dw iml wp nw hovy qd qk AwnMd nhIN mwixAw
j w skdw, pr pRBU dw mul nhIN pY skdw, pr mwqmw Dn Awidk iksy
k Imq qoN nhIN iml skdw [ j Iv Kp Kp ky hwr gey, iksy ƒ Dn
Awidk k Imq dy ky pr mwqmw nhIN imil Aw [
AYsw siqgur u j y iml Y
iqs no isr u saupIAY ivchu Awpu j wie ]
ij s dw j Iau iqsu imil r hY hir vsY min Awie ]
hir Awip Amul ku hY Bwg iqnw ky nwnkw
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ij n hir pl Y pwie ] 30]
pr j y Aj yhw gur U iml pey ij s dy imil AW mnuK dy AMdr oN Awpw-
Bwv ink l j wey qW j Iv aus hr I dy cr nW ivc j uiVAw r h,y auh hr I
aus dy mn ivc vs pey ij s dw ieh pYdw k Iqw hoieAw hY, qW
aus gur U dy Agy Awpxw isr Byt k r dyxw cwhIdw hY, Awpxw Awp
Ar px kr dyxw cwhIdw hY[ hy nwnk! pr mwqmw dw mul nhIN pY
skdw, iksy k Imq qoN nhIN iml dw, pr pr mwqmw ij nHW ƒ gur U dy l V
l w dyNdw hY auhnW dy Bwg j wg pYNdy hn qy auh Awqmk AwnMd mwxdy
hn [ 30[
hir r wis myr I mnu vxj wr w ]
hir r wis myr I mnu vxj wr w siqgur qy r wis j wxI ]
Awpxy gur U qoN mYƒ smJ AweI hY ik pr mwqmw dw nwm hI myr I
r wis- pUMj I ho skdI hY, myr w mn ies vxj dw vpwr I bx igAw hY [
pr mwqmw dw nwm myr I r wis- pUMj I hY qy myr w mn vpwr I hoo igAw hY [
hir hir inq j iphu j IAhu l whw Kit hu idhwVI ]
eyhu Dnu iqnw imil Aw ij n hir Awpy Bwxw ]
khY nwnku hir r wis myr I mnu hoAw vxj wr w ] 31]
hy BweI! qusI BI pRym nwl sdw hr I dw nwm j ipAw kr o, qy hr
r oz Awqmk AwnMd dw l wB Kt o [ Awqmk AwnMd dw ieh Dn auhnW
ƒ hI iml dw hY, ij nHW ƒ dyxw pRBU ƒ Awp hI cMgw l gdw hY [ nwnk
AwKdw hY— pr mwqmw dw nwm myr I pUMj I bx geI hY, hux gur U dI
ik r pw nwl mYN Awqmk AwnMd dI Kt I Kt dw hW [ 31[
ey r snw qU An r is r wic r hI qyr I ipAws n j wie ]
ipAws n j wie hor qu ikqY ij cr u hir r su pl Y n pwie ]
hy myr I j IB! qUM hor hor suAwd ivc msq ho r hI hYN, ies qr HW
qyr w suAwdW dw cskw dUr nhIN ho skdw [ j d qk pr mwqmw dy
ismr n dw AwnMd pRwpq nw hovy, qd qk iksy hor QW qoN suAwdW dw
cskw imt nhIN skdw [
hir r su pwie pl Y pIAY hir r su
bhuiV n iqRsnw l wgY Awie]
eyhu hir r su kr mI pweIAY siqgur u iml Y ij su Awie ]
khY nwnku hoir An r s siB vIsr y
j w hir vsY min Awie ] 32]
ij s mnuK ƒ pr mwqmw dy nwm dw AwnMd iml j wey, j o mnuK
hr I- ismr n dw suAwd mwxn l g pey, aus ƒ mwieAw dI iq®Snw
nhIN poh skdI [ pr ieh hr I- nwm dw AwnMd pRBU dI myhr nwl
iml dw hY, aus ƒ iml dw hY ij s ƒ gur U iml y [ nwnk AwKdw hY— j doN
hr I- ismr n dw AwnMd mn ivc vs pey, qdoN hor hor swr y csky Bul
j Wdy hn [ 32[
ey sr Ir w myir Aw hir qum mih j oiq r KI
qw qU j g mih AwieAw ]
hir j oiq r KI quDu ivic qw qU j g mih AwieAw ]
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
myr y sr Ir ! qUM j gq ivc AwieAw hI qdoN, j doN hr I ny AwpxI
j oiq qyr y AMdr r K idqI [ j doN pr mwqmw ny qyr y AMdr AwpxI j oiq
r ‘KI, qdoN qUµ j gq ivc j MimAw [
hir Awpy mwqw Awpy ipqw
ij in j Iau aupwie j gqu idKwieAw]
gur pr swdI buiJAw qw cl qu hoAw cl qu ndr I AwieAw]
khY nwnku isRsit kw mUl u r icAw j oiq r wKI
qw qU j g mih AwieAw ] 33]
pr mwqmw j Iv pYdw kr ky aus ƒ j gq ivc Byj dw hY, auh Awp
hI ies dI mW hY, ipqw hY [ j doN gur U dI myhr nwl j Iv ƒ igAwn
huMdw hY qW ies ƒ smJ AwauNdI hY ik ieh j gq qW iek Kyf hI hY,
iPr j Iv ƒ ieh j gq iek qmwSw hI ids pYNdw hY [ nwnk AwKdw
hY— hy myr y sr Ir ! j doN pRBU ny j gq- r cnw dw muF bDw, qyr y AMdr
AwpxI j oiq pweI, qdoN qUM j gq ivc j nimAw [ 33[
min cwau BieAw pRB Awgmu suixAw ]
hir mMgl u gwau sKI igRhu mMdr u bixAw ]
hir gwau mMgl u inq sKIey sogu dUKu n ivAwpey ]
AwpxI ihr dy- syj auqy pRBU- pqI dw Awauxw mYN sux il Aw hY,
AnuBv kr il Aw hY [ hux myr y mn ivc AwnMd bx igAw hY [ hy myr I
ij Mdy! myr w ieh ihr dw- Gr pRBU- pqI dw invws- AsQwn bx igAw
hY[ qUM pRBU dI is&iq- swl wh dw gIq gw [ hy ij Mdy! sdw pRBU dI
vif AweI dw gIq gWdI r hu, ieh qr HW koeI i&kr , koeI duK Awpxw
zor nhIN pw skdw [
gur cr n l wgy idn sBwgy Awpxw ipr u j wpey ]
Anhq bwxI gur sbid j wxI hir nwmu hir r su Bogo ]
khY nwnku pRBu Awip imil Aw kr x kwr x j ogo ] 34]
auh idn BwgW vwl y huMdy hn j doN mQw gur U dy cr nW auqy it ky,
ipAwr w pqI- pRBU ihr dy ivc ids pYNdw hY [ gur U dy Sbd dI r whIN
iek- r s is&iq- swl wh dI r O nwl sWJ bx j WdI hY, pRBU dw nwm
pRwpq ho j Wdw hY, pRBU- iml wp dw AwnMd mwxIdw hY [ nwnk AwKdw
hY- sB kuJ kr n dy smr Q pRBU Awp Aw ky mYƒ iml ipAw hY [ 34[
ey sr Ir w myir Aw iesu j g mih Awie kY
ikAw quDu kr m kmwieAw ]
ik kr m kmwieAw quDu sr Ir w j w qU j g mih AwieAw ]
ij in hir qyr w r cnu r icAw so hir min n vswieAw ]
hy myr y sr Ir ! ies j gq ivc j nm l Y ky qUM hor hor kMm hI k r dw
ir hw [ j doN dw qUM sMswr ivc AwieAw hYN, qUµ ismr n qoN ibnw hor hor
kMm hI k r dw ir hw [ ij s hr I ny qYƒ pYdw k Iqw hY, aus ƒ qUM Awpxy
mn ivc nhIN vswieAw aus dI Xwd ivc kdy nhIN j uiVAw [
gur pr swdI hir mMin visAw pUr ib il iKAw pwieAw ]
khY nwnku eyhu sr Ir u pr vwxu hoAw
ij in siqgur isau icqu l wieAw ] 35]
pr , hy sr Ir ! qyr y BI k Ih vs? ij s mnuK dy pUr bl y k Iqy kr mW
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
dy sMskwr au~GVdy hn, gur U dI ik r pw nwl aus dy mn ivc pr mwqmw
vsdw hY [ nwnk AwKdw hY— ij s mnuK ny gur U- cr nW ivc icq j oV
il Aw, aus dw ieh sr Ir sPl ho j Wdw hY [ 35[
ey nyqRhu myir ho hir qum mih j oiq Dr I
hir ibnu Avr u n dyKhu koeI ]
hir ibnu Avr u n dyKhu koeI ndr I hir inhwil Aw ]
hy myr IE AKIE! pr mwqmw ny quhwf y AMdr AwpxI j oiq it kweI
hY, ij Dr qko, pr mwqmw dw hI dIdwr kr o, pr mwqmw qoN ibnw hor
koeI ZYr nw idsy, ingwh nwl hr I ƒ vyKo [
eyhu ivsu sMswr u qum dyKdy eyhu hir kw r Upu hY
hir r Upu ndr I AwieAw ]
gur pr swdI buiJAw j w vyKw hir ieku hY
hir ibnu Avr u n koeI ]
khY nwnku eyih nyqR AMD sy
siqguir imil AY idb idRsit hoeI ] 36]
hy AKIE! ieh swr w sMswr j o qusI vyK r hIAW ho, ieh pRBU dw hI
r Up hY, pRBU dw hI r Up ids ir hw hY [ gur U dI ik r pw nwl mYƒ smJ
peI hY, hux mYN j doN cuPyr y vyKdw hW, hr QW iek pr mwqmw hI idsdw
hY, aus qoN ibnw hor kuJ nhIN [ nwnk AwKdw hY— gur U ƒ iml x qoN
pihl W ieh AKIAW Asl ivc AMnHIAW sn, j doN gur U imil Aw, iehnW
ivc r OSnI AweI iehnW ƒ hr QW pr mwqmw idsx l gw [ [ 26[
ey sRvxhu myir ho swcY sunxY no pTwey ]
swcY sunxY no pTwey sr Iir l wey suxhu siq bwxI ]
ij qu suxI mnu qnu hir Aw hoAw r snw r is smwxI ]
hy myr y kMno! pr mwqmw dI is&iq- swl wh dI bwxI suixAw kr o,
sdw- iQr k r qwr ny quhwƒ iehI suxn vwsqy bxwieAw hY, ies sr Ir
ivc QwipAw hY [ ies is&iq- swl wh dI bwxI dy suxn nwl qn mn
AwnMd- Br pUr ho j Wdw hY, j IB AwnMd ivc msq ho j WdI hY [
scu Al K ivf wxI qw kI giq khI n j wey ]
khY nwnku AMimRq nwmu suxhu,
pivqR hovhu swcY sunxY no pTwey ] 37]
sdw- iQr pr mwqmw qW Ascr j - r Up hY, aus dw koeI ichn-
ck® disAw nhIN j w skdw, ieh nhIN ikhw j w skdw ik auh ikho
ij hw hY [ nwnk AwKdw hY— Awqmk AwnMd dyx vwl w nwm suixAw
kr o, qusI pivq® ho j wvogy, pr mwqmw ny quhwƒ iehI suxn vwsqy
Byij Aw hY [ 37[
hir j Iau guPw AMdir r iK kY vwj w pvxu vj wieAw ]
vj wieAw vwj w paux nau duAwr y pr gt u kIey
dsvw gupqu r KwieAw ]
pr mwqmw ny ij Md ƒ sr Ir - gu&w ivc it kw ky j Iv ƒ bol x dI
SkqI idqI [ sr Ir ƒ bol x dI SkqI idqI, nk kMn Awidk nO
kr m- ieMdRIAW pr qK qOr qy bxweIAW, dsvyN dr ƒ l ukvW r iKAw [
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
gur duAwr Y l wie BwvnI ieknw dsvw duAwr u idKwieAw ]
qh Anyk r Up nwau nv iniD iqs dw AMqu n j weI pwieAw]
khY nwnku hir ipAwr Y j Iau guPw AMdir r iK kY
vwj w pvxu vj wieAw ] 38]
pRBU ny ij nHW ƒ gur U dy dr qy ApVw ky Awpxy nwm dI sr Dw
b^SI, auhnW ƒ dsvW dr BI ivKw idqw [ aus AvsQw ivc mnuK ƒ
AnykW r MgW r UpW ivc ivAwpk pRBU dw auh nwm- r UpW nO ^zwinAW dw
BMf wr BI pRwpq ho j Wdw hY ij s dw AMq nhIN pY skdw, j o Amuk hY [
nwnk AwKdw hY— ipAwr y pRBU ny ij Md ƒ sr Ir - gu&w ivc it kw ky j Iv
ƒ bol x dI SkqI BI idqI [ 38[
eyhu swcw soihl w swcY Gir gwvhu ]
gwvhu q soihl w Gir swcY ij QY sdw scu iDAwvhy ]
hy BweI! pr mwqmw dI is&iq- swl wh dI ieh bwxI swD sMgiq
ivc gwivAw kr o [ aus sq sMg ivc Awmqk AnMd dyx vwl I bwxI
gwivAw kr o, ij Qy gur muiK sdw- iQr r ihx vwl y pRBU ƒ sdw gWdy
hn[
sco iDAwvih j w quDu Bwvih gur muiK ij nw buJwvhy ]
iehu scu sBnw kw Ksmu hY ij su bKsy so j nu pwvhy ]
khY nwnku scu soihl w scY Gir gwvhy ] 39]
hy pRBU! qYƒ sdw- iQr ƒ qdoN hI j Iv ismr dy hn j doN qYƒ cMgy
l gx, ij nHW ƒ qUM gur U dI r whIN ieh sUJ b^SyN [ sdw- iQr pRBU sB
j IvW dw mwl k hY, ij s ij s auqy auh myhr k r dw hY auh auh j Iv qYƒ
pRwpq kr l YNdy hn [ nwnk AwKdw hY, auh sq sMgiq ivc (bYT ky)
pRBU dI is&iq- swl wh vwl I bwxI gWdy hn [ 39[
Andu suxhu vf BwgIho sgl mnor Q pUr y ]
pwr bRhmu pRBu pwieAw auqr y sgl ivsUr y ]
hy vf y BwgW vwil E! suxo, AwnMd ieh hY ik mn dy swr y sMkl p
isr y cVH j Wdy hn, pr m Awqmw pRBU iml pYNdw hY, swr y icMqw- JOr y mn
qoN l ih j Wdy hn [
dUK r og sMqwp auqr y suxI scI bwxI ]
sMq swj n Bey sr sy pUr y gur qy j wxI ]
Akwl pur K dI is&iq- swl wh dI bwxI suixAW swr y duK r og
k l yS imt j Wdy hn [ j yhVy sMq gur muiK pUr y gur U qoN is&iq- swl wh
dI bwxI nwl sWJI pwxI isK l YNdy hn auhnW dy ihr dy iKV AwauNdy
hn[
suxqy punIq khqy pivqu siqgur u r ihAw Br pUr y ]
ibnvMiq nwnku gur cr x l wgy vwj y Anhd qUr y ] 40] 1]
ies bwxI ƒ suxn vwl y aucwr n vwl y sB pivq®- Awqmk ho j Wdy
hn, ies bwxI ivc auhnW ƒ siqgur U hI idsdw hY [ nwnk bynqI
kr dw hY— j yhVy bMdy gur U dI cr nIN l gdy hn, auhnW dy AMdr iek-
r s (^uSI dy) vwj y vj pYNdy hn (auhnW dy AMdr Awqmk AwnMd pYdw
ho j Wdw hY) [ 40[
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ibKm mwr g cl xw...
fJe tkoh B"itkB thoK Bkb ftuko uZb ojh ;h sK e[Mtho ihtB ftu n"y/ sg, em'o o{g ftu f;woB ns/ ykD-ghDftu p/b'Vh ;[uwsk dh fjwkfJs eo oj/ ;B, w?A T[BQK Bkb ;fjwsBjhA ;h j' fojk. T[BQK ftu'A fJe tho B/ nBzd ;kfjp dk fJjc[owkB d[jokfJnk L
ukbk fBokbh Grskj e/oh, fpyw wkofr ubDk..ns/ Gkt eZfYnk fe Grs fpyw wkor #s/ ubd/ jB s/ T[jBK dhukb irs s'A fBokbh j[zdh j?. fJj r[o-c[owkB ;[D e/ T[jBK Bkb;fjws j' frnk. go nZi Fpd ftu ;[ofs i'VB s/ r[opkDh B{zftuko e/ gVQB-;wMD ;dek w?B{z gsk bZrdk j? fe T[j thorbs efj oj/ ;B. r[o{ ;kfjp dk @fpyw wkofr ubDk# s'A GktfJ; s'A nrbh s[e ftu ;gZFN j?. g{ok c[owkB j? L- Grsk ehukb fBokbh.. ukbk fBokbh Grskj e/oh fpyw wkofrubDk.. bp[ b'G[ njzeko[ sfi fsq;Bk pj[s[ Bkjh p'bDk..Gkt;gZFN j'fJnk fe fpyw wkor j?-bp, b'G, njzeko ns/ fsqFBk dkfsnkr eoBk ns/ pj[sk Bk p'bDk. nkU, n;hA th n?;/ jh fpywwkor s/ ubhJ/, Bk fe eow-eKvK s/ ftykftnK d/ wkor s/ .
r wgI isMG kIr qn kr dy hox- smwpqI dw smW hox l gy-
AnMd swihb dw kIr qn kr dy hn[ bwkI k Ir qn j ykr sihj ivc
hY[ it kwA ivc hY pr AnMd swihb dIAW Cy pauVIAW dw kIr qn
bVI qyzI nwl k Iqw j Wdw hY[
Aij hw ikE!
mYnMU iesdw j uAwb hwl y qk vI nhIN iml sikAw[ ikE?
ikE? AnMd swihb dw kIr qn qyzI nwl k Iqw j Wdw hY[
dUj y pwsy swf w sMgq dw vI k I suBwA hY[ j ykr k Ir qn ivc
iksy dw mn mwVw- mot w it ikAw vI hovY pr j doN AnMd swihb hMudw hY
qW AsIN swr y iqAwr I kr nI Sur U kr idMdy hW- hux Ar dws hovygI,
dyg iml ygI, l Mgr iml ygw, Gr j wvWgy… …
ivr l y hI hoxgy j o AnMd swihb dy AnMd nMU mwxdy hoxgy[
AwE! aupr wl w kr Iey, AnMd swihb dw gwiex vI sihj
nwl kr Iey qy j d AnMd swihb piVAw j w ir hw hovY qW AsIN ivcwr -
ivcwr ky nwl gweIey… …
ieMJ j Ivn scumc AnMd nwl sr Swr ho j wvygw[
kr ky qW vyKIey… …
AnMd swihb
qyj I nwl ikE pVdy hW?
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
kdy- kdy mn ivc Pur nw Pur dw hY ik j d pihl I vwr I iksy
dy mr n smyN AnMd swihb dI bwxI dw pwT kIqw igAw hovygw qW l okW
dI ikho ij hI pRqIigAw hoeI hovygI[
iPr mn ivc Awpo hI j uAwb iml dw hY ik audoN dy gur isK
scmuc hr vyl yN AnMdo- AnMd hI ivcwr dy sn[ auhnW l eI mr nw vI
AnMd sI[ nwl hI j d siqgur U iml igAw qW iPr duK, r og, icMqw,
mr nw, ivCoVw … Awid kuJ vI pRBwivq nhIN kr skdw[
Aj iPr l oV hY ik AnMd swihb dI bwxI nMU AsIN vIcwr ky,
smJ ky pVIey qW duK- suK sm kr ky hI j wpygw[
kYsw ivf wx hY, kYsI Ascr j qw hY- j nm hY qy vI AnMd
swihb, mr n hY qW vI AnMd swihb, idn hY qW vI AnMd swihb, r wq
hY qW vI AnMd swihb, sMj og hY qW vI AnMd swihb, ivj og hY qW vI
AnMd swihb…
AnMd swihb dw pwT kIr qn kyvl iek kr m j W kr m kWf
hI nw bx ky r ih j wvy sgoN scmuc swf y l eI hr pl , hr GVI AnMd
dI bxI r hy, bxI r hy[
mr n smyN vI AnMd swihb
is&iq- swl wh dI dwiq gur U pwsoN hI iml dI hY, qy nwm ismr n
dI br k iq nwl mnuK dy mn ivc pUr n iKVwau pYdw ho j Wdw hY [
j o pr mwqmw dI Xwd ivc j uVdw hY, aus dy swr y duK dUr ho j Wdy
hn, swr y kMm sMvr j Wdy hn [
ij s auqy imhr dI ingwh huMdI hY, auh mnuK pr mwqmw dw nwm
Awpxy mn ivc vsWdw hY [ nwm dI br k iq nwm mnuK dy AMdr
Awqmk AwnMd pYdw hoieAw r ihMdw hY [
gur U dI imhr nwl pr mwqmw dw nwm iml dw hY [ ij s ƒ nwm
pRwpq ho j Wdw hY, aus dy AMdr oN mwieAw dy swr y l wl c dUr ho j Wdy
hn, AMdr SWqI qy Awqmk AwnMd pYdw ho j Wdw hY [
nwm dI br k iq nwl kwmwidk pMj y vYr I Awpxw zor nhIN pw
skdy[ ies qr HW auhnW dy AMdr Awqmk AwnMd bixAw r ihMdw
hY[
j y mn ivc pr mwqmw dy cr nW dw ipAwr nwh bxy, qW mnuK
sdw mwieAw dy pRBwv ivc duKI ij hw hI r ihMdw hY [ igAwn- ieMd®y
mwieAw dI dOV- Bj ivc l gy r ihMdy hn [
Asl Awqmk AwnMd dI pRwpqI nwl j Ivn eynw ipAwr w bx
j Wdw hY ik mnuK sd sdw imT- bol w bx j Wdw hY [ gur U mnuK dy
AMdr oN swr y ivkwr dUr kr Awqmk j Ivn dI smJ b^Sdw hY [
Awpxy au~dm nwl koeI pRwxI Awqmk AwnMd nhIN mwx skdw
AnMd swihb dy sunyhy
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ikauNik mwieAw dy t wkr y qy iksy dI pyS nhIN j WdI [
AwnMd dwqy pRBU dy iml wp dw ieko iek r sqw hY ik mnuK Awpxw
Awp gur U dy hvwl y kr dyvy [ is&iq- swl wh kr dw r hy, AMdr
AwnMd hI AnMd bixAw r hygw [
mnuK AMdr oN mwieAw dy moh ivc PisAw r hy, pr bwhr oN inr IAW
cqur weIAW nwl Awqmk AwnMd dI pRwpqI cwhy, ieh nhIN ho
skdw[
sd sdw Awqmk AwnMd ivc it ky r ihx dw ieko iek qr Ikw hY
ik dunIAw vwl y moh ivc Psy r ihx dI QW mnuK hr vyl y pr mwqmw
dI Xwd ivc r hy [ ieh gur U dI isiKAw kdy Bul wxI nhIN cwhIdI[
sdw Ar zoeI kr dy r hIey — hy pRBU! qUM byAMq hYN, hr yk j Iv dy
AMdr qUM hI bol ir hw hYN, hr yk j Iv dI qUµ hI sMBwl kr ir hw hYN[
pr mwqmw dI imhr nwl gur U iml dw hY qy gur U pwsoN Awqmk
AwnMd dyx vwl w nwm- j l [ ieMJ mnuK dy AMdr oN l b l oB AhMkwr
Awidk swr y ivkwr dUr ho j Wdy hn [
Awqmk AwnMd mwxn vwil AW dI j Ivn- j ugq vKr I hI huMdI hY[
auh l b, l oB, AhMkwr , iqRSnw ivkwr W qoN bcy r ihMdy hn, bhuqw
nhIN bol dy [
ij s mnuK ƒ imhr kr ky pr mwqmw nwm ismr n vl pRyr dw hY,
auh gur U dy dr qy Awqmk AwnMd mwxdw hY [
bwxI r whIN hI Awqmk AwnMd iml dw hY [ pr gur bwxI auhnW dy
hI ihr dy ivc vsdI hY ij nHW dy BwgW ivc Dur oN ieh l yK il iKAw
huMdw hY [
nwm ismr n nwl AMdr Awqmk AwnMd pYdw huMdw hY, mwieAw
vwl y hoCy r s iKc nhIN pw skdy, j Ivn au~cw ho j Wdw hY [ Aij hy
mnuKW dI l wg nwl hor nW dw Awcr n BI pivqr ho j Wdw hY [
mwieAw dy moh ivc qOl w- sihm bixAw r ihMdw hY [ ies dw
iel wj hY Awqmk AwnMd [ so, gur U dy Sbd ivc sur iq j oVI r Ko,
qy pr mwqmw dI Xwd ivc sdw j uVy r ho [
inr y bwhr oN Dwr imk kr m kr n nwl mn ƒ mwieAw dy moh dw r og
cMbiVAw r ihMdw hY [ sdw hir - nwm ismr Iey [ iehI hY mn dI
Ar ogqw dw vsIl w [
j o gur U dy dsy r sqy auqy qur dw hY, aus dw mn ivkwr W qoN bicAw
r ihMdw hY, vr qwr w sucj w huMdw hY [ aus dI izMdgI kwmXwb
smJo [
auh mnuK iKVy- mQy r ih skdw hY, ij hVw scy idl oN gur U dy cr nW
ivc it ikAw r ihMdw hY [
mwieAw dw moh Aqy Awqmk AwnMd— ieh dovyN ieko ihr dy ivc
iekTy nhIN it k skdy [
ij nHW qy pr mwqmw dI imhr huMdI hY, auh gur bwxI Awpxy ihr dy
ivc vsweI r Kdy hn [
gur - AwSy qoN aul t j wx vwl I bwxI mn ƒ kmzor kr dI hY [
gur bwxI iek Amol k dwiq hY, ies ivc pr mwqmw dI is&iq-
swl wh Br I peI hY [ ij Qy pRBU- pyRm hY auQy hI Awqmk AwnMd hY[
r zw Anuswr hI j Iv mwieAw dy hQW auqy nc r hy hn [ ij s ƒ
gur U shI r wh auqy qur n- j ogw bxWdw hY, auh mwieAw dy bMDnW qoN
suqMqr ho j Wdw hY [
ikhVw puMn- kr m hY qy ikhVw pwp- kr m ? — isr & ieh
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
ivcwr AMdr Awqmk AwnMd pYdw nhIN kr skdw [ hir - nwm
ismr n vwl w hI ivkwr W vl oN sucyq r ihMdw hY, Awqmk AwnMd
mwxdw hY [
pr mwqmw ij s ƒ Awpxy cr nW dw ipAwr b^Sdw hY, aus auqy
koeI BI ivkwr Awpxw zor nhIN pw skdw [
gur U dI ikr pw nwl ij nHW dI sur iq kwr - ivhwr kr idAW vI
pRBU- cr nW ivc j uVI r ihMdI hY auhnW dy AMdr Awqmk AwnMd
bixAw r ihMdw hY [
iksy dunIAwvI pdwr Q vt y pr mwqmw dw iml wp nhIN ho skdw [
Awqmk AwnMd dI Kt I Kt x vwsqy pr mwqmw dw nwm hI mnuK
dI r wis - pUMj I hY [ ieh pRBU dI imhr nwl hI iml dI hY [
j doN mnuK ƒ hir - nwm ismr n dw AwnMd Awaux l g pYNdw hY,
j IB dw cskw ^qm ho j Wdw hY [
ieh j gq qW mdwr I dw qmwSw hI hY, ies ivcoN sdw it ky r ihx
vwl w Awqmk AwnMd nhIN iml skdw [
j doN pr mwqmw dw pr kwS huMdw hY mnuK dw ihr dw ivkwr W qoN
pivqr ho j Wdw hY, koeI icMqw koeI duK Awpxw zor nhIN pw
skdw [
k Iqy kr mW dy sMskwr W dw pyRir Aw hoieAw mnuK muV muV auho ij hy
kr m hI kr dw r ihMdw hY [ cMgy BwgW nwl j doN gur U dI sr n pYNdw
hY qdoN ies dI izMdgI kwmXwb huMdI hY [
ij Qy vYr hY, myr - qyr hY, auQy Awqmk AwnMd nhIN [ gur U bKiSS
nwl mnuK ƒ hr QW pRBU hI pRBU idsdw hY [ iehI dIdwr AwnMd
dw mUl hY [
ij s ƒ inMdw- cuZl I suxn dw cskw hY, aus nUM Awqmk AwnMd
nhIN [
mwieAw dy pRBwv dy kwr n igAwn- ieMd®y mnuK ƒ pdwr QW vl hI
Bj weI iPr dy hn [ pr mwqmw dI imhr nwl cMgy- mMdy dI ivcwr -
siqAw j wg pYNdI hY [ auh nwm ivc j uVdw hY qy Awqmk AwnMd
mwxdw hY [
ij nHW auqy imhr huMdI hY, auh swD sMgiq ivc it k ky pr mwqmw
dI is&iq- swl wh dI bwxI gWdy hn qy Awqmk AwnMd mwxdy
hn [
Awqmk AwnMd dy l Cx :— Bt kxw dUr ho j WdI hY, swr y icMqw-
Jor y imt j Wdy hn, koeI duK r og koeI k l yS zor nhIN pw skdw [
AwnMd dI ieh AvsQw gur bwxI qoN pRwpq huMdI hY[
gur bwxI gwax qy suxn vwil AW dy j Ivn au~cy ho j Wdy hn[
bwxI ivc siqgur U pr qK idsdw hY [
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM
AnMd swihb suAwl-jvwb AnMd swihb suAwl-jvwb
LM RM