42
ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

ANTİBİYOTİKLER

Page 2: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

ANTİBİYOTİKLERAntibiyotikler, bakterileri öldüren veya onlarınüremelerini durduran maddelerdir.

Bakterileri öldüren antibiyotiklere bakterisidal,

bakterilerin üremesini durduran antibiyotiklerebakteriyostatik antibiyotikler denir.

Page 3: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 4: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 5: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Hücre duvar sentezini inhibe edenler

• Bakterisidaldirler

• Bu gruptaki ilaçlar;– Transpeptidazı inhibe ederek

• B-laktam, penisilinler, sefalosporinler, karbapenemler

– Transpeptidasyonu engelleyerek etki eder• Vankomisin, teikoplanin

Page 6: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Beta laktam antibiyotikler

• Tamamında B-laktam halkası vardır• Bakteri hücre duvarını yapan 3 ana enzim

vardır– Transpeptidaz– Karboksipeptidaz– endopeptidaz

Beta-laktam antibiyotiklere bağlanırlar

“Penisilin bağlayan protein”

Page 7: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 8: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Bazı Penisilinlerin özellikleri

• Amoksisilin– Orta kulak sıvısına iyi geçer– Ampisiline göre GİS’ten iki kat fazla emilir

• Ampisilin– Enfeksiyöz mononükleozlu hastada makulopapüler

döküntü• Metisilin

– İnterstisiyel nefrite neden olabilir• Piperasilin

– Antipseudomonal etkili– Antipseudomonal etkinliği en fazla olan penisilin

Page 9: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Beta laktamaz inhibitörleri

• Üç beta laktamaz inhibitörü önemlidir– Sulbaktam– Klavulonik asit– Tazobaktam

• Sulbaktam– Tek başına Acinetobacter kökenlerine etkili

Page 10: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 11: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Sefalosporinler _BOS geçişi

• Birinci kuşak sefalosporinler BOS’a geçmez.

• İkinci kuşaklarda sefuroksim, ve üçüncükuşaklar BOS’a iyi geçer.

Page 12: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Bazı sefalosporinler• Sefazolin

– Kemik dokuya en iyi geçen sefalosporindir– Bu nedenle cerrahi profilaksi de en çok tercih edilendir.– Plazma proteinlerine en fazla bağlanan sefalosporindir.

• Sefalotin– Betalaktamazlara en dirençli birinci kuşak sefalosporindir.– stafilokoklara oldukça etkilidir.

• Sefoksitin– Anerobik etkinliği iyidir.– Bacteriodes kökenlerine en etkili sefalosporindir.

Page 13: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

3. Kuşak sefalosporinler

• Seftriakson– Yarı ömrü en uzun sefalasporin– Gonore ve menenjitte ilk tercihtir.– Tifoda kinolonlara alternatiftir.– Safraya en çok geçen iki sefalosporin seftriakson

(%40) ve sefaperozondur (%70).– Ancak safra çamuruna neden olabilir.

• Seftazidim– Üçüncü kuşak sefalosporinler içinde antipseudomanal

etkinliği iyidir.

Page 14: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

4. Kuşak Sefalosporinler

• Dördüncü kuşak paranteral kullanılanlar;sefapiron, sefepim’dir.

• Dördüncü kuşak: Sefepim.– Gram (+) etkinliği 3. Kuşaklardan daha iyi.– Beta laktamazlara dirençlidir.– B.fragillis gibi anaeroplara etkinliği iyi değil.

Page 15: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Beşinci Kuşak sefalosporinler• Bu grupta iki antibiyotik geliştirilmiştir. Bunlar sefta-

biprol ve seftarolin’dir.

• MRSA ve VRE etkileri nedeniyle diğersefalosporinlerden ayrılır.

• Enterokoklara etkinliği orta düzeydedir. Seftarolinserum yarı ömrü üç saat kadardır.

• Ancak bunların B.fragillis gibi anaeroplara etkinliği iyideğil.

Page 16: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Monobaktamlar

• Monobaktamların tek üyesi aztreonam.

• Sadece gram negatif bakterilerde bulunan PBP –3’e bağlanır. Aztreonam sadece gram negatiflereetkilidir.

• Gram pozitif bakterilere ve aneoroplara etkindeğildir. BOS geçisi iyidir.

Page 17: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 18: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 19: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 20: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 21: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kloramfenikol• Kloramfenikol 50 s ribozoma bağlanır.• Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi

yan etkileri bugün kullanımı oldukçasınırlanmıştır.

• Yeni doğanlarda gri bebek sendromuna nedenolur.

• Bu nedenle yeni doğan ve prematürelerdekullanılmaz.

• BOS’a geçişi yüksektir.

Page 22: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Makrolitler

• Makrolitler ribozom 50 s alt ünitesine bağlanır.• Makrofajlarda birikir.• Mikoplazma ve lejyonella enfeksiyonlarında,

eritromisin tercih edilir.

Page 23: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Makrolitler 2

• Klaritromisin ve azitromisin eritromisindenfarklı olarak H.influenzae’ye karşı etkilidir.

• Klaritromisin, ayrıca Mycobacterium aviumintrasellulare ve H.pylori enfeksiyonlarındakullanılabilir.

Page 24: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Linkozamidler

• Linkozamidler 50 s alt ünitesine bağlanarakpeptit bağı oluşumunu bloke eder.

• Bu ilaçlar içinde klindamisin ve linkomisinvardır. Toksik şok sendromu ve gazlı gangrendetoksin yapımını azaltıcı etkileri vardır.

Page 25: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Linkozamidler 2

• Gram negatif basillere etkileri hemen hemen yokgibidir.

• Gram pozitif koklara ve aneoroblara etkinliklerivardır. Makrofajların içine iyi girdikleri içintoksoplazma ensefalitinde ve p.jeruveciienfeksiyonlarında kullanılmaktadır. En önemli yanetkileri ishaldir.

• Özellikle klindamisin, pseudomembranözenterokolit yapabilir.

Page 26: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Streptograminler

• Quinupristin/dalfopristin (Q/D) baştavankomisine dirençli enterekok olmak üzeredirençli gram pozitif kok enfeksiyonlarında(enterekoklar ve metisiline dirençli stafilokok)kullanılır.

• Q/D E.faecalis’e karşı etkili değildir.

Page 27: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Linezolid

• Ribozom 50 s ve 30 s birimlerininbağlanmasını engeller. Vankomisinedirençli enterekok enfesiyonlarında vemetisiline dirençli stafilokokenfeksiyonlarında kullanılabilir.

• Kemik iliği toksitesi yapabilir.

Page 28: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kolistin

• Katyonik bir antibiyotik, hücre zarını tahripederek etki eder.

• Sidal.• Doku dağılımı kötü.• Polimiksin en çok ilaca dirençli Pseudomonas ve

Acinetobacter suşlarına etkin.•• Proteus ve morganella kökenlerine etkisizdir.

• En önemli yan etkisi nefrotoksisitedir.

Page 29: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

• Kinolonlar nalidik asitden sonra geliştirilmişsentetik antibakteriyel ilaçlardır.

• Duyarlı bakterilerde DNA giraz enzimini blokeederek etki eder.

• DNA bakteri içine sığmaz.• Bakterisidal etki.

Page 30: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

Page 31: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

• Üçüncü kuşak kinolonlar S. pnenumoniae’yekarşı oldukça etkindir.

• Bu nedenle akciğer enfeksiyonlarındakullanılır.

Page 32: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

• Kinolonlar gastrointestinal sistemden çok iyiemilirler.

• GIS’den en az emileni norfloksasindir.• Kalp, kemik ve prostat dokusuna iyi geçer.• Ancak beyin omurilik sıvısına geçişleri yeterli

değildir.• Dışkı aerop florasını tamamen yok eder.

Page 33: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

• Ofloksasin idrar yolluyla atılır. Pefloksasinkaraciğerden atılır.

• Kinolonlar gram negatif basillere oldukçaetkindir.

• Pseudomonas aeruginosaya karşı en etkinkinolon siprofloksasin

Page 34: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Kinolonlar

• Üçüncü ve dördüncü kuşaklar gram pozitifbakterilere iyi etkilidir.

• Kinolonların en önemli yan etkileri insankıkırdağında tendinit ve aşil tendon rüptürüyapmasıdır.

• EKG’de QT uzamasına neden olabilir.Kinolonlara karşı plazmid aracılığıyla dirençoluşmaz.

• Direnç kromozomaldir ve Gyr A ve Gyr B gen

Page 35: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 36: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Ko-Trimaksozol

Ko–trimaksazol, nokardiya enfeksiyonlarında, P jiroveci enfeksiyonlarında, Toksoplasma enfeksiyonlarında ve Stenotrophomonas enfeksiyonlarında hala kullanılmaktadır.

Page 37: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 38: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 39: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı
Page 40: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Nitrofurantoin

• Nitrofurantoin üriner enfeksiyonlarıntedavisinde ve profilaksisinde kullanılır.

• Escherichia, Klebsiella ve diğerEnterbacteracceae, Stafilokoklar veenterokoklara etkilidir.

Page 41: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

NİTROFURANTOİN

• Proteus ve Pseudomanas kökenlerine etkilideğildir.

• Ağızdan emilir ama kanda yeterince seviyeyapamaz. İdrardaki seviyesi oldukça yüksekoranlara ulaşır.

• BOS’a geçmez. Böbrek yetmezlikli hastadakontraendikedir.

Page 42: ANTİBİYOTİKLER - eke.sakarya.edu.tr · Kloramfenikol • Kloramfenikol50 s ribozoma bağlanır. • Aplastik anemi ve agranülotüstoz, lösemi gibi yan etkileri bugün kullanımı

Teşekkür ederim…