PROJE_İSM BÖLÜM_İSMİ

1

AŞIK HESABI

Aşıklar çatı yükünü kirişlerine aktaran elemanlardır. Projede kullanılan aşık elemanının

tasarım bilgileri ve kesiti, ön boyutlandırma ile belirlenmiştir. Verilen yükler altında statik

hesap ve boyutlandırma kontrolleri yapılacaktır.

Tasarım Bilgileri

Aşık açıklığı l = 6 m

Aşık aralığı a = 1,2 m

Çatı eğimi a = %10 = 5,71°

Kesit ve Malzeme Karaktersitikleri

Seçilen kesit : UNP120 Malzeme : St37 (S235JR)

G = 13,4 kg/m em = 1440 kg/cm²

Jx = 364 cm4

Jy = 43,2 cm4

Wx = 60,7 cm³

Wy = 11,1 cm³

Yük Analizi

Çatı kaplaması öz ağırlığı (qçöa) = 10 kg/m² (ÇD.)

Aşık elemanı ağırlığı (qaa) = 13,4 kg/m (Ç.D.)

Not: Aşık ağırlığı olarak seçilen kesitin birim boy ağırlığı kullanılacaktır.

Kar yükü (qk0) = 75 kg/m²

qk = m . qk0 = 75 kg/m²

Rüzgar yükü(qr0) = 80 kg/m²

Basınç qr1 = (1,2.sin a – 0,4).qr0 = -22,45 kg/m²

Emme qr2 = -0,4 . qr0 = -32,0 kg/m²

Rüzgar hesap yükü qr = 0

Not: Basınç ve emme rüzgar yükleri zati + kar elverişsiz yüklemesini düşürdüğü için hesaba

dahil edilmeyecektir.

Hesap Yükleri

𝑘1 = cos 5,71° = 0,9950 𝑘2 = 1

𝑞 = [𝑞çö𝑎

𝑘1+

𝑞𝑎𝑎

𝑘2+ 𝑞𝑘] . a = [

10

0,9950+ 13,4 + 75] . 1,2 = 118,14 𝑘𝑔/𝑚

𝑞𝑥 = 𝑞. cos 𝑎 + 𝑞𝑟 = 118,14. cos 5,71° = 117,55 𝑘𝑔/𝑚

𝑞𝑦 = 𝑞. sin 𝑎 = 118,14. sin 5,71° = 11,75 𝑘𝑔/𝑚

PROJE_İSM BÖLÜM_İSMİ

2

Statik Hesap

Aşık elemanı, basit kiriş ve (1/2)’de tek gergili olarak boyutlandırılacaktır.

𝑘3 = 8 𝑘4 = 2 𝑘5 = 11

𝑀𝑥 =𝑞𝑥. ℓ2

𝑘3=

117,55 × 6²

8= 528,87 𝑘𝑔𝑚 = 52897 𝑘𝑔. 𝑐𝑚

𝑀𝑦 =𝑞𝑦. (ℓ 𝑘4⁄ )2

𝑘5=

11,75 × (6/2)²

8= 52,87 𝑘𝑔𝑚 = 5287 𝑘𝑔. 𝑐𝑚

Eğilme Gerilmesi Tahkiki

𝜎 =𝑀𝑥

𝑊𝑥+

𝑀𝑦

𝑊𝑦=

52897

60,7+

5287

11,1= 1347,7 𝑘𝑔 𝑐𝑚²⁄ < 𝜎𝑒𝑚 = 1440 𝑘𝑔/𝑐𝑚²

Sehim Kontrolü

𝑘6 = 0,0062 𝑘7 = 0,0025 𝑘8 = 200

𝑓𝑥 = 𝑘6

𝑞𝑥. ℓ4

𝐽𝑥= 0,0062

117,55 × 64

364= 2,6 𝑐𝑚

𝑓𝑦 = 𝑘7

𝑞𝑦. (ℓ 𝑘4⁄ )4

𝐽𝑦= 0,0025

11,75 × (6/2)4

43,2= 0,055 𝑐𝑚

𝑓 = √𝑓𝑥2 + 𝑓𝑦

2 = √2,6² + 0,055² = 2,6 𝑐𝑚 < 𝑓𝑚𝑎𝑘𝑠 =ℓ

𝑘8=

600

200= 3 𝑐𝑚

Aşık elemanı için seçilen kesit, eğilme gerilmesi tahkiki ve sehim kontrolü açısından

uygundur.