Upload
diep-minh-quan
View
223
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
kl;kl;lk
Citation preview
BNH L NG MU
HUYT TNG
I.Phan gii thieu
II.Benh ly ong mau huyet tng di truyen
III. Benh ly ong mau huyet tng mac phai
TS Huynh Ngha
B mon Huyet hoc, H Y D .
M AU
I. Benh ly MHT di truyen : Do thieu 1 yeu to
- Benh Hemophie A (VIII) , B (IX), Von-wiilerbrand.
- t gap: Benh Rosenthal (XI), Heagement ( XII)
- Benh thieu hut nhieu yeu to MHT di truyen
II. Benh ly MHT mac phai: Do thieu nhieu yeu to
- Thieu Vitamin K
- Suy gan
- Khang ong lu hanh
- ong mau noi mach lan toa
SINH LY ONG VA CAM MAU
1.Sinh ly ong cam mau la s thang bang ky dieu 2
qua trnh :
ong mau Chay mau
2.bao gom 3 giai oan :
* Giai oan cam mau s khi
* Giai oan ong mau huyet tng
* Giai oan Tieu si huyet
XII, XI
IX, VIII
Ca+2
FX,FV,Ca+2
II IIa I Ia
ng mu ni sinh
Phospholipid and Ca+2
ng mu chung
NG ONG MAU NOI SINH
FX,FV,Ca+2
II IIa I Ia
ng mu ngai sinh Tissue- factor Ca+2 F VII
ng mu chung
NG ONG MAU NGOAI SINH
Phospholipid and Ca+2
NG ONG MAU CHUNG
II Thrombine
fibrinogen
Mono fibrin Fibrin
insoluble (FI)
Fibrin soluble
(FS)
Trung hp
2 peptid A, B
XIII XIIIa
Ca+2
S TNG TAC CUA 2 NG ONG MAU
XII
XI
IX
X V
II
THROMBIN
VII
VIIa VIII
V
Va
Thrombin
VIIa
VIII
VIIIa
S KHUYEC AI CUA HIEN TNG ONG MAU
I-II-V-VII
VIII-IX-X
XI-XII
Tieu cau
I
II
V
VIII
Tieu cau
VII
IX
X
XI
XII
MAU TOAN PHAN HUYET THANH CUC MAU ONG
CAC YEU TO ONG MAU B TIEU THU TRONG
QUA TRNH ONG MAU
GIAI OAN TIEU SI HUYET
Plasminogen Plasmin
fibrin
( X,Y,D,E )
XIIa
Yeu to to chc
Urokinase
Streptokinase
Anti-plasmin
Kch hat
c ch
( Manh X, Y, D ( D-dimer , E)
Cc xt nghim kho st
MHT
Ni sinh : aPTT ( activity Partial Thromboplastin Time)
aPTT mix ( hn hp)
Ngai sinh : PT ( Prothrombin )
PT mix ( hn hp)
ng mu chung : nh lng Fibrinogen
Thrombin times ( TT)
nh lng D-Dimer
Activated partialActivated partial thromboplastinthromboplastin timetime (aPTT)(aPTT)Temps de Cephalin Kaolin ( TCK)Temps de Cephalin Kaolin ( TCK)
FXII,
FXI
FIX, FVIII
Ca+2
FX,FV,Ca+ 2
II IIa
I Ia
Intrinsic pathway
Kaolin,celite,ellagic acid
PhospholipidPhospholipid
and Caand Ca+ 2+ 2Common pathwayCommon pathway
cephalin
BT : 30-50 giay . Bat thng > chng 10 giay
1. BT : 12-14, Bat thng > chng 2
2. Taux de prothrombin BT : 70-100% Bat thng< 60%
3. INR ( International Normalized ratio) : BT
Thrombin timeThrombin time
X, V, Pf3
II IIa
I Ia
Final stageFinal stage
Thrombin
ngai sinh
* BT: 18-20, Bat thng > chng 7 * Y ngha : - Giam Fibrinogen < 1g/l
- Tang Fibrinogen > 6g/l
- RLCT PT Fibrinogen
- Khang ong chong Thrombin ( Heparin)
NH LNG FIBRINOGEN
1.Muc ch : nh lng yeu to I, tong hp GAN
2.Ky thuat : - KT Ket tua nhiet (*)
- KT o lng trong lng ( chuan nhat)
- KT o thi gian
3.Ket qua : - BT : 2-4g/l
- Giam < 1,5g/l - Tang >6g/l
4. Y ngha :
- HC giam Fibrinogen :
+ Bam sinh
+ Mac phai : Suy gan, DIC, TSH tien phat, Thuoc
- HC tang Fibrinogen : viem nhiem man tnh
- HC RL cau truc phan t Fibrinogen di truyen hoac mac phai
BENH LY ONG MAU HUYET TNG DI TRUYEN
NHOM BENH HEMOPHILE: H.A (VIII), H.B( IX)
1.Di truyen : NST gii tnh X, mang tnh lan
2.Trieu chng lam sang:
- Tnh trang xuat huyet t le thuan vi nong o thieu hut
- Cac TC thng gap :
+ XH Khp : Khp goi, khuy, mac ca, hong, co tay.
Hnh thai cap---> Viem bao hoat dch--> VK man --> mat chc
nang tan tat : ganh nang gia nh va xa hoi
elbow
hip
knee
ankle
+ Chay mau trong c
- C ui - C cang chan
- C thang ( mau tu, mat mau, nhiem trung)
+ Xuat huyet than kinh trung ng : t le t vong cao
+ Chay mau sau phuc mac- thanh quan
+ Tieu mau : cn au quan than, than trng nc
+Chay mau keo dai trong va sau phau thuat :
- Sau nho rang
- Sau phau thuat chnh hnh
3.Xet nghiem :
- Thi gian mau chay : BT ( TM tot) - Tcau : SL & CL : BT
- PT : BT - aPTT ( > chng 10)
- aPTT hon hp : ngan lai bnh thng
Pbn + Pbt Phh Xn aPTT aPTT hh
- nh lng yeu to VIII va IX: nh benh, mc o va
tien lng benh
Benh nhan Hon hp Benh ly
Thieu hut cac YTM
Khang ong lu
hanh
4. Phan loai mc o Hemophilie : [ VIII] , [IX]
- Nang : 1% - TB : 2-5% -
- Nhe : 5-30% - Khong TCLS 30%
5.Chan oan phan biet :
- Thieu XI ( Rosenthal- H.C) , thieu XII ( Heagement)
- He.A Benh von-Willerbrand, KLH chong VIII, HCDT V+VIII
- He.B thieu VitK, suy gan,KLH chong IX
6.ieu tr :
Tong quat : -Khong uong Aspirin va thuoc chong KDTC, khong TB
-ieu tr thay the YTM thch hp
-Hng dan su dung thuoc ong kho
-Lap chng trnh trc phau thuat
Hemophilie A :
Demopresson (DDAVP): Phong thch VIII& IX t ni d tr, [VIII]
- C : nhe va TB
- Lieu : 0,3ug/kg TM ( 30, 8gii), 300ug/lan xt mui
- Td phu: o mat, au ngc, nhp tim nhanh
Yeu to VIII ket tua lanh hoac ong kho :
F.VIII KTL : TT: 30-50ml, [VIII] : 3-5v/ml , TB : 150v/ tui
F.VIII ong kho : 1000v- 10.000 v/ml
C : Nang, nhe hoac TB khi can thiep p/thuat chay mau nang
Lieu : Px 70 x (1-0,4) x [ Nong o muon at en] = So /v
thi gian ban huy = 12 gi , x 2 lan / ngay
Td phu : lay lan benh virus B,C, HIV. KLH. D ng.
Hemophilie B :
PCC ( Prothrombin Complex Concentrate) II,VII,IX,X: t dung
HTL/HT ti : Nhe/ TB , 10-25ml/kg/ngay .VGB,C,HIV
F.IX on kho : Nang , TM cham , T1/2 = 24 gi
ieu tr thch hp cac trng hp chay mau:
XHK : - Nhe : Chm a, giam au, co nh khp. TB/ Nang : TThay the , [ 30-50%] x 5-7 ngay.Neu kem ap ng : KLH hoac
NT bao hoac dch : khang viem + khang sinh
Mau tu trong c : >[ 50%] x 5-7ngay
XHN-MN, XHTQ : [ 100%] x 7-10ngay
Tieu mau : Ngh ngi, tang dch truyen,>[30%], CC: Chong TSH
Phau thuat : [80-100%] trc va sau PTx 7 ngay
Amino caproid acid ( 4gr/6gi) , Transamin 0,25mg/kgx3 ( PTHM)
NHOM BENH RLM DI TRUYEN KHAC:
ac iem : - hiem gap
- DT NST , mang tnh lan
- RL giam Protein chuyen ch, giam YTM.
XII ( Haegement) : khong co TCLS, kem thuyen tac mach
XI ( Rosenthal) = Hemophilie C : LS giong nhom benh Hemophile
Benh von-Willerbrand : NSTmang tnh troi, TCLS : HC xuat huyet dava niem mac, XN : TS , TCK , TCKhh , TQ , [VIII]
BENH ROI LOAN ONG MAU HUYET TNG MAC PHAI
Thieu Vitamin K san sinh cac Protein ong mau bat thng:
Nguon goc : Thc vat(K1-phylloquinon),ong vat(K2-Farnoquinon), ngi cung cap K1( thc an) ,VK ng ruot
tong hp (K2)
Hap thu : mang ruot sau hoa tan acid beo ( muoi mat), gan albumin ve gan.Tai gan c tong hp gan them Gamma
carboxy, mi co them bam len phospholipid TC mang hoat tnh ong mau . Khi thieu VitK, Gan tao ra cac YTM cha
hoan chnh va khong co hoat tnh
Thieu Vitamin K san sinh cac
Protein ong mau bat thng:
Nguyen nhan thieu hut : Thieu cung cap
Hoi chng kem hap thu
Qua lieu thuoc chong Vitamin K
Thieu Vitamin K tren tre s sinh
Trieu chng : Tre s sinh : Chay mau muon : XHTH, XHN-
MN, tieu mau
Tre em va ngi ln : CM mui, li rang, rong
kinh, bu mau
nh benh :
Nhe : PT , aPTT , T1/2 VII:4-6 gi, nh lng YT VII gim
Nang: PT , aPTT , YT II, VII, IX, X gim F.V
Tm nguyen nhan : Test Kohler
ieu tr :
Tre em va ngi ln : Vit K1 : 10mg TM, TDD, nang : HTL
Tre s sinh : Phong nga sau sinh 2mg TB , uong x 3 ngay, nang HT ti ong lanh 15-20ml/kg/ngay x 3 ngay
TM co nguy c shock phan ve, bu mau : TDD hoac TB
Suy gan giam tong hp
cac yeu to ong mau
Gan: la ni tong hp cac YTM YTM phu thuoc Vit K : II, VII, IX, X
YT I, V, XIII - YT chong TSH : Plasminogen-
Anti Plasmin
YTC M : Anti Thrombin III, ProteinS, ProteinC
Trong suy gan: Chay mau do giam YTM , do giam YT van chuyen ( albumin), do h hai TM
( tham thau, v TM trng thc quan)
Suy gan giam tong hp
cac yeu to ong mau
Nguy c DIC : do hoai t TB gan ( Thromboplastin), do kch hoat cac YTM, do giam cac YTC M
Lam sang : co hai hnh thc CM do suy gan
Suy gan va : t co TC, phat hien tnh c, cac
YTM giam sm VII, X ( PB thieu Vit K ), tm
nguyen nhan suy gan,
Suy gan nang :
- Tat ca YTM eu giam, Gan khong thanh loc
c YTM kch
Suy gan giam tong hp
cac yeu to ong mau
Hoat DIC man. Tang hoat tnh TSH , SLTC giam do cng lach roi loan sinh hoc phc tap va kho bien luan .
nh benh :
PT , aPTT , I , TT , cac YTM giam
YT V va Anti Thrombin III : tien lng
Ethanol (+). FDP , DIC man hoac cap kem theo
Suy gan giam tong hp
cac yeu to ong mau
ieu tr :
+ Nguon goc gay suy gan ( neu co the c)
+ Truyen HT ti L khi co chay mau : 20-
30ml/kg/ngay
+ Truyen TC khi SLTC< 20.000/mm3.
+ PPSB khong s dung v tang nguy c DIC,
Vitamin K khong hieu qua
+ DIC : truyen HTL, tieu cau , Anti
Thrombin III, Heparin khong C
Khang ong lu hanh
/n : S xuat hien KT chong lai cac YTM- hay can
tr mot giai oan ong mau
KLH trong benh RLM di truyen:
o D KT do truyen YTM nhieu lan, thng gap trong benh
He.A (15%) He.B ( 2.6%).t gap hn YTV, VII, XII, XIII
o Thng benh nhan co TC nang ne hn, khong ap ng vi
T cu. XN hon hp khong rut ngan c
o T le t vong cao, t ap ng corticoit va thuoc C mien
dch
o ieu tr truyen tang gap oi lieu YTM , Truyen YTVIIa
Khang ong lu hanh
KLH mac phai :
KT chong phospholipid TC Thng gap n >nam, tuoi thng gap > 35 tuoi
Chay mau : giam TC, KLH c che Phospholipid
Huyet khoi tnh mach : chi, chau, TM ca gan
Cc khng th t nhin chng mt yu t ng mu , bnh l Hemophlia mc phi :
Tn sut hng nm khong 1.5 /1000.000 ngi v thng nh hng trn ngi gi vi tui trung bnh khong 75 tui , t l nam v n tng ng, ngoi tr nhm bnh nhn tr tui n cao hn i km vi thai k.
V tr chy mu Tn sut chy mu (%) Yu cu tr liu
Di da lan rng 81 23
Trong c 45 32
Tiu ha/ bng 23 14
Sinh dc tit niu 9 18
Sau phc mc/ ngc 9 5
Sau m 1 11
Khp 7 2
Xut huyt no 3 0
Khc 9 23
Khng xut huyt 4 Khng p dng
T vong 9 Khng d liu
Cc triu chng chy mu bnh nhn
Hemophilia mc phi
ONG MAU NOI MACH LAN TOA
1. nh ngha :
2. C che benh sinh
3. Bieu hien lam sang:
4. Nguyen nhan DIC
5. ieu tr
NH NGHA DIC
1, ong mau : s mat can bang gia he ong mau va
tieu si huyet, dan e tang ieu thu cac yeu to ong
mau, va tao nhieu huyet khoi trong long mach
2, GPB : Nhieu cuc huyet khoi trong long mach gay
tac nghen , huy hoai mach mau va ton thng a c
quan
C CHE BENH SINH
Yeu to ung cham
XII
XI
IX
VIII
TON THNG MACH MAU HUY HOAI TO CHC
Thromboplastin tissue
VII Pf
3 + Ca++
X
v
II Thrombin
I Fibrin S Fibrin I
XIII
Ca++
S TNG TAC CUA 2 NG ONG MAU
XII
XI
IX
X V
II
THROMBIN
VII
VIIa VIII
V
Va
Thrombin
VIIa
VIII
VIIIa
S KHUYEC AI CUA HIEN TNG ONG MAU
I-II-V-VII
VIII-IX-X
XI-XII
Tieu cau
I
II
V
VIII
Tieu cau
VII
IX
X
XI
XII
MAU TOAN PHAN HUYET THANH CUC MAU ONG
CAC YEU TO ONG MAU B TIEU THU
GIAI OAN TIEU SI HUYET
Plasminogen
Plasmin
fibrin PDF
( X,Y,D,E )
XIIa Yeu to to chc
Anti-plasmin
Vong noi mo
Gan, Lach
Fibrinogen PgDF
Giam Tr.hp Fibrin
Giam ngng tap Tieu cau
TRIEU CHNG LAM SANG
1, Benh canh lam sang chung khi phat DIC
2. Hoi chng chay mau nhieu ni : da, niem mac, c
quan noi tang.
3. Hoi chng tac mach :
- Nao : l m, lu lan , la het .
- Than : Thieu nieu, vo nieu
- Chi : au, sng to, nong
Tieu chuan chan oan DIC
Colmann 1972:
3 TC chnh : Tieu cau giam, PT dai, Fgen giam
KL DIC
2 TC chnh (+) va 1 TC phu (+) DIC
1 TC chnh (+) loai DIC TC phu : Thi gian thrombin
Np Ethanol ,
Np Von-Kaullar
Ngay nay: Tieu cau, PT, Fibrinogen va
D-dimer
DIC theo WHO
0 im 1 im, 2 im 3 im
S lng tiu
cu
(x 109/L )
100
Thang im chn on DIC ca Nht Bn
Tnh trng bnh nhn im s
H thng p ng vim
- >3
- 0-2
1
0
S lng tiu cu (x 109/L )
- 80 v 120
3
1
0
Thi gian Prothrombin (PT)
- > 1,2
- < 1,2
1
0
Fibrinogen / FDP (mg/ L)
- > 25
- > 10 v
NGUYEN NHAN DIC
Noi khoa : Nhiem trung huyet
Sot ret ac tnh
Benh ly noi khoa giai oan cuoi
Bach cau cap ( M3, va SL > 50.000/mm3)..
Ngoai khoa : a chan thng
Bong o III, > 30% dien tch c the
San khoa : Thai chet lu * Nhiem oc thai nghen
Nhau tien ao * Nhau bong non.
Phoi hp
IEU TR
ieu tr benh goc khi phat DIC
ieu tr benh nen
Giai quyet c thanh cong : 50% -75%
ieu tr chong chay mau :
Truyen tieu cau am ac
Truyen huyet tng ti ong lanh
Truyen yeu to VIII ket tua lanh
Hoi sc chong choang, chong suy ho hap
ieu chnh roi loan ien giai va dinh dng
S dung Heparin