89
Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE με το GRASS-GIS του Νίκου Αλεξανδρή 2η δημοσίευση, Φεβρουάριος 2009

Corine Grass-gis El

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Corine Grass-gis El

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE microε το GRASS-GIS

του Νίκου Αλεξανδρή

2η δηmicroοσίευση Φεβρουάριος 2009

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE microε τοGRASS-GIS

του Νίκου Αλεξανδρήlowast

2η δηmicroοσίευση Φεβρουάριος 2009

dagger

lowastη-διεύθυνση nikosalexandrisfelisuni-freiburgdedaggerΟι όροι χρήσης του οδηγού περιγράφονται στον ιστότοποhttpcreativecommonsorglicensesby-sa30grdeedel

Ευχαριστώ τα microέλη των λιστών ηλεκτρονικής αλληλογραφίας GRASS-user και gdal-devτον κ Markus Neteler για την ιδέα της χρήσης του wget και ιδιαίτερα τον κ ∆ηmicroήτρηΖαχαριάδη για τις πολύτιmicroες συmicroβουλές επί της συγγραφής του οδηγού καθώς και γιατην υπόδειξη του συνδέσmicroου άmicroεσης λήψης των πλακιδίων CORINE

όσο υπάρχουν γη και σπόροι

υπάρχει δυνατότητα ϐαλανιδιάς

Το πρόβληmicroα του νερού

παραmicroένει ανοιχτό

Από την Αλληγορία

του Τίτου Πατρίκιου

Προλογίζοντας

Αυτή είναι η 2η δηmicroοσίευση του Οδηγού που ϕιλοξενεί ο Τήλαφος01 Το κείmicroενοmicroεταφέρθηκε από το OpenOfficeorg στον επεξεργαστή εγγράφων LYX02 αναδιαρθρώθηκεκαι ξαναγράφτηκε για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ευανάγνωστο τόσο εννοιολογικά όσοκαι αισϑητικά

Προστέθηκε ένα microέρος καθαρά τεχνικό στο οποίο περιγράφεται ϐήmicroα προς ϐήmicroα ηαναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (εντολές και όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroα σχόλια) Επιπλέον στόχος του 2ου microέρους ακολουθώντας συγκεκριmicroένο τρόποπεριγραφής είναι η παρουσίαση microιας σηmicroαντικής πτυχής του τρόπου microε τον οποίοεπικοινωνούν τα microέλη της λίστας GRASS-user και όχι microόνο όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroη συγκεκριmicroένη και τακτοποιηmicroένη παρουσίαση ενός προβλήmicroατος ή microιας κάποιαςλύσης ώστε να microπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει την εκάστοτε συζήτησηκαι να συmicromicroετάσχει αν το ϑελήσει οποιοσδήποτε αναγνώστης άmicroεσα ή microελλοντικά

Ο οδηγός απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιmicroοποιήσουν τη ϐάση δεδοmicroένωνκάλυψηςχρήσης γης CORINE03 παρουσιάζοντας microια microέθοδο αναπαραγωγής του χάρτηCORINE για την Πελοπόννησο (microέρος II) και για ολόκληϱη την Ελλάδα (microέρος III) Ηmicroέθοδος microπορεί να εφαρmicroοστεί για οποιαδήποτε περιοχή στην Ευρώπη την οποία καικαλύπτει ο εν λόγω χάρτης

∆υο πιθανοί χρήστες της microεθόδου που παρουσιάζεται είναι ο περιβαλλοντολόγος δα-σολόγος που ϑέλει να εκτιmicroήσει χοντρικά το microέγεθος της καταστροφής των δασικώνπυρκαγιών ανά κατηγορία κάλυψης γης και ο ϕοιτητής που ϑέλει να αναλύσει στατισ-τικά δεδοmicroένα πχ σχετικά microε την έκταση των λιmicroνών στην Ελλάδα καθώς και χρήστεςσυστηmicroάτων GIS εν γένει Προϋποθέτει ότι ο αναγνώστης γνωρίζει περί των ΣυστηmicroάτωνΓεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ04) κατέχει ϐασικές γνώσεις της Αγγλικής γλώσσαςκαι της επιστήmicroης της Πληροφορικής χειρισmicroού του ηλεκτρονικού υπολογιστή καιπλοήγησης στο διαδίκτυο και έχει το ενδιαφέρον να ενηmicroερωθεί microέσα από την πτυχήτης χρηστικής αξίας του λογισmicroικού GRASS που παρουσιάζει το κείmicroενο για την νόmicroιmicroηκαι δίχως κανένα κόστος χρήση εργαλείων ανοιχτού λογισmicroικού

01httptilaphosgooglepagescomCORINE_withGRASS_grpdf02httpwwwlyxorg03Σε όλο το έγγραφο ο όρος CORINE αναφέρεται στην ϐάση δεδοmicroένων CORINE200004Μετάφραση του ακρωνυmicroίου GIS

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 2: Corine Grass-gis El

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE microε τοGRASS-GIS

του Νίκου Αλεξανδρήlowast

2η δηmicroοσίευση Φεβρουάριος 2009

dagger

lowastη-διεύθυνση nikosalexandrisfelisuni-freiburgdedaggerΟι όροι χρήσης του οδηγού περιγράφονται στον ιστότοποhttpcreativecommonsorglicensesby-sa30grdeedel

Ευχαριστώ τα microέλη των λιστών ηλεκτρονικής αλληλογραφίας GRASS-user και gdal-devτον κ Markus Neteler για την ιδέα της χρήσης του wget και ιδιαίτερα τον κ ∆ηmicroήτρηΖαχαριάδη για τις πολύτιmicroες συmicroβουλές επί της συγγραφής του οδηγού καθώς και γιατην υπόδειξη του συνδέσmicroου άmicroεσης λήψης των πλακιδίων CORINE

όσο υπάρχουν γη και σπόροι

υπάρχει δυνατότητα ϐαλανιδιάς

Το πρόβληmicroα του νερού

παραmicroένει ανοιχτό

Από την Αλληγορία

του Τίτου Πατρίκιου

Προλογίζοντας

Αυτή είναι η 2η δηmicroοσίευση του Οδηγού που ϕιλοξενεί ο Τήλαφος01 Το κείmicroενοmicroεταφέρθηκε από το OpenOfficeorg στον επεξεργαστή εγγράφων LYX02 αναδιαρθρώθηκεκαι ξαναγράφτηκε για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ευανάγνωστο τόσο εννοιολογικά όσοκαι αισϑητικά

Προστέθηκε ένα microέρος καθαρά τεχνικό στο οποίο περιγράφεται ϐήmicroα προς ϐήmicroα ηαναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (εντολές και όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroα σχόλια) Επιπλέον στόχος του 2ου microέρους ακολουθώντας συγκεκριmicroένο τρόποπεριγραφής είναι η παρουσίαση microιας σηmicroαντικής πτυχής του τρόπου microε τον οποίοεπικοινωνούν τα microέλη της λίστας GRASS-user και όχι microόνο όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroη συγκεκριmicroένη και τακτοποιηmicroένη παρουσίαση ενός προβλήmicroατος ή microιας κάποιαςλύσης ώστε να microπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει την εκάστοτε συζήτησηκαι να συmicromicroετάσχει αν το ϑελήσει οποιοσδήποτε αναγνώστης άmicroεσα ή microελλοντικά

Ο οδηγός απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιmicroοποιήσουν τη ϐάση δεδοmicroένωνκάλυψηςχρήσης γης CORINE03 παρουσιάζοντας microια microέθοδο αναπαραγωγής του χάρτηCORINE για την Πελοπόννησο (microέρος II) και για ολόκληϱη την Ελλάδα (microέρος III) Ηmicroέθοδος microπορεί να εφαρmicroοστεί για οποιαδήποτε περιοχή στην Ευρώπη την οποία καικαλύπτει ο εν λόγω χάρτης

∆υο πιθανοί χρήστες της microεθόδου που παρουσιάζεται είναι ο περιβαλλοντολόγος δα-σολόγος που ϑέλει να εκτιmicroήσει χοντρικά το microέγεθος της καταστροφής των δασικώνπυρκαγιών ανά κατηγορία κάλυψης γης και ο ϕοιτητής που ϑέλει να αναλύσει στατισ-τικά δεδοmicroένα πχ σχετικά microε την έκταση των λιmicroνών στην Ελλάδα καθώς και χρήστεςσυστηmicroάτων GIS εν γένει Προϋποθέτει ότι ο αναγνώστης γνωρίζει περί των ΣυστηmicroάτωνΓεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ04) κατέχει ϐασικές γνώσεις της Αγγλικής γλώσσαςκαι της επιστήmicroης της Πληροφορικής χειρισmicroού του ηλεκτρονικού υπολογιστή καιπλοήγησης στο διαδίκτυο και έχει το ενδιαφέρον να ενηmicroερωθεί microέσα από την πτυχήτης χρηστικής αξίας του λογισmicroικού GRASS που παρουσιάζει το κείmicroενο για την νόmicroιmicroηκαι δίχως κανένα κόστος χρήση εργαλείων ανοιχτού λογισmicroικού

01httptilaphosgooglepagescomCORINE_withGRASS_grpdf02httpwwwlyxorg03Σε όλο το έγγραφο ο όρος CORINE αναφέρεται στην ϐάση δεδοmicroένων CORINE200004Μετάφραση του ακρωνυmicroίου GIS

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 3: Corine Grass-gis El

Ευχαριστώ τα microέλη των λιστών ηλεκτρονικής αλληλογραφίας GRASS-user και gdal-devτον κ Markus Neteler για την ιδέα της χρήσης του wget και ιδιαίτερα τον κ ∆ηmicroήτρηΖαχαριάδη για τις πολύτιmicroες συmicroβουλές επί της συγγραφής του οδηγού καθώς και γιατην υπόδειξη του συνδέσmicroου άmicroεσης λήψης των πλακιδίων CORINE

όσο υπάρχουν γη και σπόροι

υπάρχει δυνατότητα ϐαλανιδιάς

Το πρόβληmicroα του νερού

παραmicroένει ανοιχτό

Από την Αλληγορία

του Τίτου Πατρίκιου

Προλογίζοντας

Αυτή είναι η 2η δηmicroοσίευση του Οδηγού που ϕιλοξενεί ο Τήλαφος01 Το κείmicroενοmicroεταφέρθηκε από το OpenOfficeorg στον επεξεργαστή εγγράφων LYX02 αναδιαρθρώθηκεκαι ξαναγράφτηκε για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ευανάγνωστο τόσο εννοιολογικά όσοκαι αισϑητικά

Προστέθηκε ένα microέρος καθαρά τεχνικό στο οποίο περιγράφεται ϐήmicroα προς ϐήmicroα ηαναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (εντολές και όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroα σχόλια) Επιπλέον στόχος του 2ου microέρους ακολουθώντας συγκεκριmicroένο τρόποπεριγραφής είναι η παρουσίαση microιας σηmicroαντικής πτυχής του τρόπου microε τον οποίοεπικοινωνούν τα microέλη της λίστας GRASS-user και όχι microόνο όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroη συγκεκριmicroένη και τακτοποιηmicroένη παρουσίαση ενός προβλήmicroατος ή microιας κάποιαςλύσης ώστε να microπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει την εκάστοτε συζήτησηκαι να συmicromicroετάσχει αν το ϑελήσει οποιοσδήποτε αναγνώστης άmicroεσα ή microελλοντικά

Ο οδηγός απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιmicroοποιήσουν τη ϐάση δεδοmicroένωνκάλυψηςχρήσης γης CORINE03 παρουσιάζοντας microια microέθοδο αναπαραγωγής του χάρτηCORINE για την Πελοπόννησο (microέρος II) και για ολόκληϱη την Ελλάδα (microέρος III) Ηmicroέθοδος microπορεί να εφαρmicroοστεί για οποιαδήποτε περιοχή στην Ευρώπη την οποία καικαλύπτει ο εν λόγω χάρτης

∆υο πιθανοί χρήστες της microεθόδου που παρουσιάζεται είναι ο περιβαλλοντολόγος δα-σολόγος που ϑέλει να εκτιmicroήσει χοντρικά το microέγεθος της καταστροφής των δασικώνπυρκαγιών ανά κατηγορία κάλυψης γης και ο ϕοιτητής που ϑέλει να αναλύσει στατισ-τικά δεδοmicroένα πχ σχετικά microε την έκταση των λιmicroνών στην Ελλάδα καθώς και χρήστεςσυστηmicroάτων GIS εν γένει Προϋποθέτει ότι ο αναγνώστης γνωρίζει περί των ΣυστηmicroάτωνΓεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ04) κατέχει ϐασικές γνώσεις της Αγγλικής γλώσσαςκαι της επιστήmicroης της Πληροφορικής χειρισmicroού του ηλεκτρονικού υπολογιστή καιπλοήγησης στο διαδίκτυο και έχει το ενδιαφέρον να ενηmicroερωθεί microέσα από την πτυχήτης χρηστικής αξίας του λογισmicroικού GRASS που παρουσιάζει το κείmicroενο για την νόmicroιmicroηκαι δίχως κανένα κόστος χρήση εργαλείων ανοιχτού λογισmicroικού

01httptilaphosgooglepagescomCORINE_withGRASS_grpdf02httpwwwlyxorg03Σε όλο το έγγραφο ο όρος CORINE αναφέρεται στην ϐάση δεδοmicroένων CORINE200004Μετάφραση του ακρωνυmicroίου GIS

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 4: Corine Grass-gis El

όσο υπάρχουν γη και σπόροι

υπάρχει δυνατότητα ϐαλανιδιάς

Το πρόβληmicroα του νερού

παραmicroένει ανοιχτό

Από την Αλληγορία

του Τίτου Πατρίκιου

Προλογίζοντας

Αυτή είναι η 2η δηmicroοσίευση του Οδηγού που ϕιλοξενεί ο Τήλαφος01 Το κείmicroενοmicroεταφέρθηκε από το OpenOfficeorg στον επεξεργαστή εγγράφων LYX02 αναδιαρθρώθηκεκαι ξαναγράφτηκε για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ευανάγνωστο τόσο εννοιολογικά όσοκαι αισϑητικά

Προστέθηκε ένα microέρος καθαρά τεχνικό στο οποίο περιγράφεται ϐήmicroα προς ϐήmicroα ηαναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (εντολές και όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroα σχόλια) Επιπλέον στόχος του 2ου microέρους ακολουθώντας συγκεκριmicroένο τρόποπεριγραφής είναι η παρουσίαση microιας σηmicroαντικής πτυχής του τρόπου microε τον οποίοεπικοινωνούν τα microέλη της λίστας GRASS-user και όχι microόνο όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroη συγκεκριmicroένη και τακτοποιηmicroένη παρουσίαση ενός προβλήmicroατος ή microιας κάποιαςλύσης ώστε να microπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει την εκάστοτε συζήτησηκαι να συmicromicroετάσχει αν το ϑελήσει οποιοσδήποτε αναγνώστης άmicroεσα ή microελλοντικά

Ο οδηγός απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιmicroοποιήσουν τη ϐάση δεδοmicroένωνκάλυψηςχρήσης γης CORINE03 παρουσιάζοντας microια microέθοδο αναπαραγωγής του χάρτηCORINE για την Πελοπόννησο (microέρος II) και για ολόκληϱη την Ελλάδα (microέρος III) Ηmicroέθοδος microπορεί να εφαρmicroοστεί για οποιαδήποτε περιοχή στην Ευρώπη την οποία καικαλύπτει ο εν λόγω χάρτης

∆υο πιθανοί χρήστες της microεθόδου που παρουσιάζεται είναι ο περιβαλλοντολόγος δα-σολόγος που ϑέλει να εκτιmicroήσει χοντρικά το microέγεθος της καταστροφής των δασικώνπυρκαγιών ανά κατηγορία κάλυψης γης και ο ϕοιτητής που ϑέλει να αναλύσει στατισ-τικά δεδοmicroένα πχ σχετικά microε την έκταση των λιmicroνών στην Ελλάδα καθώς και χρήστεςσυστηmicroάτων GIS εν γένει Προϋποθέτει ότι ο αναγνώστης γνωρίζει περί των ΣυστηmicroάτωνΓεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ04) κατέχει ϐασικές γνώσεις της Αγγλικής γλώσσαςκαι της επιστήmicroης της Πληροφορικής χειρισmicroού του ηλεκτρονικού υπολογιστή καιπλοήγησης στο διαδίκτυο και έχει το ενδιαφέρον να ενηmicroερωθεί microέσα από την πτυχήτης χρηστικής αξίας του λογισmicroικού GRASS που παρουσιάζει το κείmicroενο για την νόmicroιmicroηκαι δίχως κανένα κόστος χρήση εργαλείων ανοιχτού λογισmicroικού

01httptilaphosgooglepagescomCORINE_withGRASS_grpdf02httpwwwlyxorg03Σε όλο το έγγραφο ο όρος CORINE αναφέρεται στην ϐάση δεδοmicroένων CORINE200004Μετάφραση του ακρωνυmicroίου GIS

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 5: Corine Grass-gis El

Προλογίζοντας

Αυτή είναι η 2η δηmicroοσίευση του Οδηγού που ϕιλοξενεί ο Τήλαφος01 Το κείmicroενοmicroεταφέρθηκε από το OpenOfficeorg στον επεξεργαστή εγγράφων LYX02 αναδιαρθρώθηκεκαι ξαναγράφτηκε για να γίνει όσο το δυνατόν πιο ευανάγνωστο τόσο εννοιολογικά όσοκαι αισϑητικά

Προστέθηκε ένα microέρος καθαρά τεχνικό στο οποίο περιγράφεται ϐήmicroα προς ϐήmicroα ηαναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (εντολές και όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroα σχόλια) Επιπλέον στόχος του 2ου microέρους ακολουθώντας συγκεκριmicroένο τρόποπεριγραφής είναι η παρουσίαση microιας σηmicroαντικής πτυχής του τρόπου microε τον οποίοεπικοινωνούν τα microέλη της λίστας GRASS-user και όχι microόνο όσο το δυνατόν πιο σύν-τοmicroη συγκεκριmicroένη και τακτοποιηmicroένη παρουσίαση ενός προβλήmicroατος ή microιας κάποιαςλύσης ώστε να microπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει την εκάστοτε συζήτησηκαι να συmicromicroετάσχει αν το ϑελήσει οποιοσδήποτε αναγνώστης άmicroεσα ή microελλοντικά

Ο οδηγός απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να χρησιmicroοποιήσουν τη ϐάση δεδοmicroένωνκάλυψηςχρήσης γης CORINE03 παρουσιάζοντας microια microέθοδο αναπαραγωγής του χάρτηCORINE για την Πελοπόννησο (microέρος II) και για ολόκληϱη την Ελλάδα (microέρος III) Ηmicroέθοδος microπορεί να εφαρmicroοστεί για οποιαδήποτε περιοχή στην Ευρώπη την οποία καικαλύπτει ο εν λόγω χάρτης

∆υο πιθανοί χρήστες της microεθόδου που παρουσιάζεται είναι ο περιβαλλοντολόγος δα-σολόγος που ϑέλει να εκτιmicroήσει χοντρικά το microέγεθος της καταστροφής των δασικώνπυρκαγιών ανά κατηγορία κάλυψης γης και ο ϕοιτητής που ϑέλει να αναλύσει στατισ-τικά δεδοmicroένα πχ σχετικά microε την έκταση των λιmicroνών στην Ελλάδα καθώς και χρήστεςσυστηmicroάτων GIS εν γένει Προϋποθέτει ότι ο αναγνώστης γνωρίζει περί των ΣυστηmicroάτωνΓεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ04) κατέχει ϐασικές γνώσεις της Αγγλικής γλώσσαςκαι της επιστήmicroης της Πληροφορικής χειρισmicroού του ηλεκτρονικού υπολογιστή καιπλοήγησης στο διαδίκτυο και έχει το ενδιαφέρον να ενηmicroερωθεί microέσα από την πτυχήτης χρηστικής αξίας του λογισmicroικού GRASS που παρουσιάζει το κείmicroενο για την νόmicroιmicroηκαι δίχως κανένα κόστος χρήση εργαλείων ανοιχτού λογισmicroικού

01httptilaphosgooglepagescomCORINE_withGRASS_grpdf02httpwwwlyxorg03Σε όλο το έγγραφο ο όρος CORINE αναφέρεται στην ϐάση δεδοmicroένων CORINE200004Μετάφραση του ακρωνυmicroίου GIS

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 6: Corine Grass-gis El

Περιεχόmicroενα

I Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS 15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE 17

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS 1921 Τα ϐασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS 1922 Ο κεντρικός κατάλογος 2023 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS 2124 Οι συλλογές χαρτών 2125 Το σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων SQLite 2226 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας 2327 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS 23

II Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Πελοπόννησο 25

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη βάση δεδοmicroένων 29

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE 39

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89 41

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάση δεδοmicroένων 43

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 45

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσει κατηγορήmicroατος 49

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE 5391 Περιγραφή της διαδικασίας 5392 Εφαρmicroογή 54

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE 57

III Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE 59

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE 63

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 7: Corine Grass-gis El

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη 67

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας 71

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquo χάρτη CORINE 75

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα 79

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv 83

Αναφορές 87

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 8: Corine Grass-gis El

Ευρετήριο εικόνων

11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000 18

21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS 21

31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου 3032 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG 3033 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α) 3134 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ) 3235 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ 3336 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη 3437 Το παράθυρο προβολής 3438 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh 3539 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit 35310Το γραφικό microενού του vdigit 36311Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής 36312Ανανέωση του παραθύρου προβολής 37

41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE 40

71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων 4672 Ο περιηγητής SQLite Database Browser 47

81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους 49

91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο 56

111Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα 64

131Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE 72

141Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA 75142Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορία CORINE

στην Ελλάδα 76143Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3 77

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 9: Corine Grass-gis El

10

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 10: Corine Grass-gis El

Περίληψη

Ο οδηγός περιγράφει ϐήmicroα προς ϐήmicroα την αξιοποίηση πληροφοριών από τη ϐάση δε-δοmicroένων CORINE microε το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS υπό το λειτουργικό σύστηmicroα Ubuntu-Linux05 06

Η ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι ένας χάρτης κάλυψης χρήσης της γήινης επιφάνειαςπου καλύπτει την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και διατίθεται χωρίς κόστος στο διαδίκτυο Οι όροιχρήσης του χάρτη CORINE τοποθετήθηκαν στο τέλος του 1ου κεφαλαίου στη σελίδα 17

Το κείmicroενο microεταβαίνει οmicroαλά από τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας τουGRASS στην χρήση της γραmicromicroής εντολών (ϕλοιό) του Ωστόσο δεν αναλύονται Ϲητήmicroαταεγκατάστασης του λειτουργικού συστήmicroατος και του λογισmicroικού Ο αναγνώστης microπορείνα αναζητήσει πληροφορίες και υποστήριξη στις επίσηmicroες ιστοσελίδες του λογισmicroικού

Η δοmicroή του κειmicroένου είναι η εξής

bull Μέρος I

Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στο χάρτη CORINE και σε σηmicroαντικέςτεχνικές λεπτοmicroέρειες

Το 2ο κεφάλαιο επιχειρεί να εισαγάγει τον αναγνώστη στη λογική δοmicroή τηςϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS

bull Μέρος II

Το 3ο κεφάλαιο αναφέρεται στη λήψη της ακτογραmicromicroής της Πελοποννήσουτην εισαγωγή της στη ϐάση δεδοmicroένων και την επεξεργασία της

Τα κεφάλαια 4 έως 10 παρουσιάζουν πρακτικά την αξιοποίηση διανυσ-microατικών χαρτών CORINE microε τη χρήση του GRASS (αναπαραγωγή του χάρτηγια την Πελοπόννησο)

05Η microέθοδος που παρουσιάζει ο παρών οδηγός καθώς και η συγγραφή του ίδιου του οδηγούυλοποιήθηκαν υπό το ελεύθερο ανοιχτού κώδικα λειτουργικό σύστηmicroα Ubunut-Linux Πληροφορίεςγια πάσης ϕύσεως ερωτήmicroατα σχετικά microε το Ubuntu στην ελληνική γλώσσα microπορούν να αναζητηθούνστον ιστότοπο της ελληνικής κοινότητας Ubuntu Το GRASS-GIS όmicroως λειτουργεί απροβληmicroάτιστα στηνπλειονότητα των διανοmicroών Linux καθώς και σε άλλα λειτουργικά συστήmicroατα

06httpubuntu-grorg

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 11: Corine Grass-gis El

bull Μέρος III

Τα κεφάλαια 11 έως 14 παρουσιάζουν τα ϐήmicroατα-εντολές για την αναπαραγ-ωγή του χάρτη για ολόκληρη την Ελλάδα

bull Παράρτηmicroα

Στο παράρτηmicroα υπάρχει (A) η ταξινόmicroηση του 3ου επιπέδου των κατηγοριώντου χάρτη CORINE στην ελληνική γλώσσα (ενδεικτική microετάφραση) και (B)τυπωmicroένο ένα αρχείο που περιέχει την ονοmicroατολογία (όλων των επιπέδων)και τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούς σε microορφή έτοιmicroη για χρήσηαπό το GRASS ή εφαρmicroογές λογιστικών ϕύλλων

12

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 12: Corine Grass-gis El

Επεξηγηmicroατικές σηmicroειώσεις

bull το user-id πρέπει να αντικατασταθεί microε το πραγmicroατικό όνοmicroα χρήστη όπου καιόταν χρειάζεται

bull οι εντολές είναι γραmicromicroένες microε microονοδιάστατη γραmicromicroατοσειρά και ξεκινούν microε τοσύmicroβολο του microεγαλυτέρου gt πχ gt gproj minusp

bull τα microηνύmicroατα εξόδου που ακολουθούν τις εντολές είναι γραmicromicroένα microε την ίδιαγραmicromicroατοσειρά πχ Trying to open with OGR

bull Οι τρεις τελείες microέσα σε αγκύλες [] σηmicroαίνουν πολλές γραmicromicroές microηνύmicroατοςεξόδου

bull Οι ενέργειες microε το ποντίκι είναι χρωmicroατισmicroένες microπλε

bull Σηmicroαντικές παρατηρήσεις παρουσιάζονται microέσα σε πλαίσιο

bull Ειδικά για το III microέρος Αναπαραγωγή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

Σύντοmicroα σχόλια που επεξηγούν εντολές ξεκινούν microε το χαρακτήρα

Η αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για την Ελλάδα (microέρος III) είναι χρονοβό-ϱα εξαιτίας του όγκου των δεδοmicroένων Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήσητου ψηφιδωτού χάρτη CORINE microε ανάλυση (microέγεθος εικονοστοιχείων 100microx 100micro ϐλέπε ιστότοπο του ΕΟΠ)

οι κατάλογοι στους οποίους είναι αποθηκευmicroένα τα δεδοmicroένα και η ϐάσηδεδοmicroένων GRASS πρέπει να προσαρmicroοστούν στις ανάγκες και επιθυmicroίεςτου χρήστη

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 13: Corine Grass-gis El

Μέρος I

Ο χάρτης CORINE και το GRASS-GIS

15

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 14: Corine Grass-gis El

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γηςCORINE

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισmicroός Περιβάλλοντος (EΟΠ11) προσϕέρει χωρίς κόστος και γιαmicroη εmicroπορική χρήση12 το χάρτη κάλυψης χρήσης γης CORINE13 14 Ο χάρτης είναιεπίσηmicroα αναγνωρισmicroένος από τα ευρωπαϊκά κράτη και αποτελεί δηmicroόσιο δεδοmicroένοΗ χρήση του για εφαρmicroογές microε εmicroπορικό χαρακτήρα προϋποθέτει αίτηση για ειδικήεmicroπορική άδεια Οι όροι χρήσης του χάρτη CORINE είναι (αντιγραφή από τον ιστότοπο τουΕΟΠ)

EEA grants free access to all its dataapplications provided that the user agrees

bull to acknowledge the source as follows Copyright EEA Copenhagen 2007

bull to display a link to the EEA web site httpwwweeaeuropaeu

bull not to use the data applications for commercial purposes unless the Agency has expresslygranted the right to do so

∆ιατίθεται τόσο σε διανυσmicroατική (vector) όσο και σε ψηφιδωτή microορφή (raster)15 Για τηνλήψη και την χρήση πληροφοριών από την ϐάση δεδοmicroένων CORINE είναι απαραίτητηη δηmicroιουργία ενός λογαριασmicroού χρήστη16 O χάρτης είναι τεmicroαχισmicroένος σε πλακίδια ταοποία microπορούν να ληφθούν ως αρχεία ESRI Shapefile(s)17 O οδηγός παρουσιάζει τηναξιοποίηση του διανυσmicroατικού χάρτη microε δεδοmicroένα που έχουν ληφθεί από τον ιστότοποτου ΕΟΠ τον Ιανουάριο του 2009

∆υο σηmicroαντικά στοιχεία που αφορούν στις προδιαγραφές του χάρτη είναι11httpwwweeaeuropaeu12httpdataserviceeeaeuropaeudataservicetermsofuseasp13httpreportseeaeuropaeuCOR0-landcoveren14Η επίσηmicroη ανακοίνωση παρουσίασης του χάρτη από τον EΟΠ στα Ελληνικά (Νοέmicroβριος 2004) http

wwweeaeuropaeupressroomnewsreleasesCLC2000-el15Ανάλυση 100 και 250micro αντίστοιχα

bull (100micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1007

bull (250micro) httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1008

16Οδηγίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpdataserviceeeaeuropaeudataservicedatauserasp

17httpwwweeaeuropaeuthemeslanduseclc-downloadconfigfile=config_clcdownloadxml

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 15: Corine Grass-gis El

1 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Εικόνα 11 Ο ευρωπαϊκός χάρτης κάλυψηςχρήση γης CORINE 2000

1 η ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης (MMU18) η οποία είναι ορισmicroένη στα 25 εκτάριαΠρακτικά αυτό σηmicroαίνει ότι οποιαδήποτε επιφάνεια που καλύπτεται από την ίδια κατη-γορία κάλυψης της γης (πχ δάσος πλατύφυλλων ϑαmicroνώνας) ή χρήσης της γης (πχαθλητικές εγκαταστάσεις) και είναι σε έκταση microικρότερη από 25 εκτάρια δεν έχει χαρ-τογραφηθεί

2 το γεγονός ότι ϐάσει του συστήmicroατος ταξινόmicroησης της κάλυψης γης Land Cover Clas-sification System19 του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Τροφίmicroων (FAO) microερικοί ορισmicroοί τωνκατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης CORINE αλληλοεπικαλύπτονται Αυτό έχει ως αποτέλεσmicroαη ϐάση δεδοmicroένων CORINE να microην επιτυγχάνει πλήρη εσωτερική ενότητα

Μια προσεκτική παρατήρηση του χάρτη CORINE αποκαλύπτει και κάποια σφάλmicroαταΑυτά microπορεί να οφείλονται σε αντικειmicroενικές δυσκολίες σχετικές microε την παραγωγήτου χάρτη ή κακή ψηφιοποίηση Για παράδειγmicroα δυσκολίες ερmicroηνείας των δορυ-ϕορικών εικόνων που χρησιmicroοποιήθηκαν ως πρώτες ύλες εξαιτίας microεγάλου ποσοστούνεφοκάλυψης ή microη ικανοποιητική γεωmicroετρική ανάλυση των εικόνων για την αναγνώρ-ιση συγκεκριmicroένων κατηγοριών κάλυψης χρήσης γης Είναι όmicroως σηmicroαντικό να microηνξεχνά κανείς την ελάχιστη microονάδα χαρτογράφησης που προαναφέρθηκε Οι τεχνικέςλεπτοmicroέρειες της παραγωγής του χάρτη περιγράφονται σε επίσηmicroα εγχειρίδια110 11118Minimum Mapping Unit19Land Cover Classification System version 2 by Antonio di Gregorio ndash Classification con-

cepts and user manual page 8110httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=16337ampfiletype=zip111httpwwwepaiedownloadsdatacorinedataepa_corine_technical_guide_

update_2000pdf

18

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 16: Corine Grass-gis El

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών ΠληροφοριώνGRASS

Το GRASS-GIS21 22 είναι ένα Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) που δι-αχειρίζεται πάσης ϕύσεως γεωχωρικά δεδοmicroένα Πληροφορίες για την εγκατάστασητου GRASS (στη Αγγλική γλώσσα) microπορούν να αναζητηθούν στον επίσηmicroο ιστότοπο23Για τη λήψη της τελευταίας έκδοσης του GRASS για το Ubuntu microπορούmicroε να ακολου-ϑήσουmicroε τις οδηγίες στην ιστοσελίδα ενός microέλους της οmicroάδας των προγραmicromicroατιστών τουGRASS24 Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολυάριθmicroοι οδηγοί στην Αγγλική και σε άλλεςξένες γλώσσες25 26

Για όλα τα εργαλεία που συστοιχειώνουν το GRASS υπάρχουν εγχειρί-δια χρήσης τοπικά αποθηκευmicroένα τα οποία εγκαθιστώνται microαζί microετο λογισmicroικό στο σύστηmicroα καθώς επίσης και στο διαδίκτυο27 Οιτρόποι ανάγνωσής των παρουσιάζονται πρακτικά στις επόmicroενες σελίδεςΤο GRASS microπορεί να στηριχθεί σε διάφορα συστήmicroατα διαχείρισηςϐάσεων δεδοmicroένων28 29 Το SQLite για το οποίο γίνεται λόγος στηνεπόmicroενη παράγραφο είναι ένα από τα υποστηριζόmicroενα συστήmicroατα210

21 Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΓΠ GRASS

Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται microια προσπάθεια εισαγωγής στις ϐασικές έννοιες του Συστή-microατος Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS Ωστόσο είναι προφανές ότι χωρίς πειραmicroα-τισmicroό και πρακτική άσκηση microε το ίδιο το πρόγραmicromicroα η ανάγνωση του κεφαλαίου αυτούδεν αρκεί για την ουσιαστική κατανόηση της λογικής δοmicroής και λειτουργίας της ϐάσηςγεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS21httpgrassosgeoorg22httpgrassosgeoorgintrofirsttimephp23httpgrassosgeoorgdownloadindexphp24Τα αποθετήρια httpwwwles-ejkczubuntu επιmicroελείται ο Jachym Cepicky25httpgrassosgeoorggdpindexphp26httpwikiosgeoorgwikiEducational_Content_Inventory27httpgrassosgeoorggdpmanualsphp28httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_userdatabaseintrohtml29httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usersqlhtml

210httpgrassosgeoorggrass64manualshtml64_usergrass-sqlitehtml

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 17: Corine Grass-gis El

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

Πριν από την περιγραφή της δοmicroής του GRASS επιβάλλεται microια επισήmicroανση για τηνldquoκατάχρησηrdquo του όρου ϐάση δεδοmicroένων από το GRASS O όρος σηmicroαίνει στο GRASS

1 Το σύνολο των γεωχωρικών δεδοmicroένων (ψηφιδωτοί χάρτες διανυσmicroατικοί χάρτεςκαι πίνακες κατηγορηmicroάτων) των microεταδεδοmicroένων αυτών καθώς και των καταλόγων αρχείων που προσδιορίζουν την ταξινόmicroηση των χαρτών και (περι-)ορίζουν γεω-γραφικά microια περιοχή microελέτης211

2 Το σύστηmicroα διαχείρισης των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα (attribute tables) πουαντιστοιχούν στους διανυσmicroατικούς χάρτες

Αυτή η διπλή σηmicroασία οφείλεται στο ότι ο 1ος όρος υπάρχει πολύ πριν την λειτουργίαοποιουδήποτε συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS212 Αναφορά στοσύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων γίνεται στην παράγραφο 25

22 Ο κεντρικός κατάλογος

Η ϕυσική υπόσταση της ϐάσης των γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS είναι στην ουσίαένας κεντρικός κατάλογος στο σύστηmicroα αρχείων του ΗΥ Μέσα σε αυτόν τον κατάλογοτο GRASS αποθηκεύει ολόκληρο το υλικό (χάρτες αρχεία) και το ταξινοmicroεί ανάλογαmicroε τη microορφή (δεδοmicroένα διανυσmicroατικά ψηφιδωτά πίνακες κατηγορηmicroάτων κλπ) σευποκαταλόγους Το πρώτο ϐήmicroα λοιπόν για να εργαστεί κανείς microε το GRASS είναιη δηmicroιουργία ενός κεντρικού καταλόγου (για παράδειγmicroα στην άσκηση αυτή είναι οκατάλογος που δηmicroιουργήσαmicroε σε προηγούmicroενο ϐήmicroα213

Για κάθε αυτόνοmicroη εργασία (project) ο χρήστης microπορεί να δηmicroιουργήσει έναν ξεχωριστόκατάλογο microέσα στον κεντρικό κατάλογο Για παράδειγmicroα αν κανείς εκπονεί microια microελέτηστην Πελοπόννησο και microια άλλη στην Θεσσαλία είναι πρακτικό να δηmicroιουργήσει τουςκαταλόγους peloponnisos και thessalia Μέσα σε αυτούς ϑα εργαστεί microε τιςτοποθεσίες και τις συλλογές χαρτών όπως παρουσιάζονται παρακάτω Ο παρών οδηγόςείναι microια microικρή εφαρmicroογή και για το λόγο αυτό περιορίζεται στη χρήση του κεντρικούκαταλόγου microόνο

211Στην ορολογία του GRASS GRASS-GIS Database GRASS Database GRASSDB212Το GRASS εmicroφανίστηκε αρχές της δεκαετίας του 80rsquo ως αποτέλεσmicroα συνεργασίας πολλών και διαφορε-

τικών κρατικών και microη ιδρυmicroάτων διαφόρων οmicroοσπονδιακών ιδρυmicroάτων των ΗΠΑ πανεπιστηmicroιακώνιδρυmicroάτων αλλά και ιδιωτικών εταιριών microε κύριο όmicroως παραγωγό του πυρήνα των λειτουργιών του καισυντονιστή της όλης προσπάθειας το σώmicroα microηχανικών του Αmicroερικανικού στρατού USA-CERL Ιστορικέςπληροφορίες υπάρχουν στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgdevelgrasshisthtml

213ο κατάλογος homeuser-idgrassdb δηmicroιουργήθηκε προφανώς κατά τη δηmicroιουργία της δι-αδροmicroής που δηmicroιουργήσαmicroε στη παράγραφο 4

20

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 18: Corine Grass-gis El

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Εικόνα 21 Παράδειγmicroα δοmicroής της ϐάσης δεδοmicroένων του GRASS

23 Η έννοια της τοποθεσίας στο GRASS

Μέσα στον κεντρικό κατάλογο και microε τη ϐοήθεια του λογισmicroικού ο χρήστης πρέπεινα δηmicroιουργήσει microια τοποθεσία (LOCATION)214 ϐάσει της γεωγραφικής έκτασης τηςυπό microελέτης περιοχής και το επιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα Η τοποθεσία (στο GRASS)ορίζεται από ένα και microόνο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων Για το λόγο αυτό είναιαπαραίτητο να δηmicroιουργήσει κανείς τόσες τοποθεσίες όσες και τα διαφορετικά προβο-λικά συστήmicroατα που ϑα χρησιmicroοποιηθούν

Στα παραδείγmicroατα που ακολουθούν στα επόmicroενα κεφάλαια ϑα δηmicroιουργήσουmicroε τιςτοποθεσίες wgs84 και laea microε διαφορετικούς τρόπους (γραφικά στην πρώτη περίπτωσηκαι microε χρήση του εργαλείου gproj στη δεύτερη περίπτωση) Η επαναπροβολή χωρικώνδεδοmicroένων microεταξύ των τοποθεσιών γίνεται εύκολα χρησιmicroοποιώντας τα εργαλεία vproj

και rproj (για ανυσmicroατικά και ψηφιδωτά δεδοmicroένα αντίστοιχα)

24 Οι συλλογές χαρτών

Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας πολλών χρηστών στο ίδιο έργο ή για microια αποτελε-σmicroατικότερη ταξινόmicroηση microεγάλου όγκου δεδοmicroένων microιας κάποιας εργασίας το υλικό

214Τοποθεσία και συλλογές χαρτών του GRASS (στην Αγγλική γλώσσα)httpgrassosgeoorgintrofirsttimephplocation

21

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 19: Corine Grass-gis El

2 Το Σύστηmicroα Γεωγραφικών Πληροφοριών GRASS

microιας τοποθεσίας (δηλαδή οι ψηφιδωτοί οι 3-διάστατοι και οι διανυσmicroατικοί χάρτες) ταξ-ινοmicroείται σε συλλογές χαρτών Μέσα δηλαδή σε microια τοποθεσία microπορούν να δηmicroιουργη-ϑούν πολλές συλλογές χαρτών οι οποίες microπορούν είτε να ανήκουν σε χρήστες (ώστε κάθεχρήστης να έχει τη δική του συλλογή) ή να εξυπηρετήσουν microια ϑεmicroατική ταξινόmicroηση τουυλικού

Κάθε ϕορά που κάποιος χρήστης που διευθύνει κάποιο έργο δηmicroιουργεί microια τοπο-ϑεσία microια ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset) δηmicroιουργείται αυτόmicroαταη οποία εξυπηρετεί στην αποθήκευση των ldquoπρώτων υλώνrdquo Από αυτή τη ΜΟΝΙΜΗ συλ-λογή πολλαπλοί χρήστες microπορούν να αντλήσουν το υλικό τους για περαιτέρω επεξ-εργασία στην προσωπική τους συλλογή χαρτών Κάθε χρήστης είναι υποχρεωmicroένοςδηλαδή να δηmicroιουργήσει τη δική του συλλογή χαρτών (user mapset) και να αντιγράψειτα δεδοmicroένα που τον ενδιαφέρουν από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή microε το εργαλείο gcopyΗ αντιγραφή από την ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών στην συλλογή χαρτών ενός χρήστηδηmicroιουργεί εξάλλου αυτόmicroατα πίνακες κατηγορηmicroάτων στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASSγια τα αντιγραmicromicroένα διανυσmicroατικά δεδοmicroένα

Οι χάρτες που εισάγονται στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS microετατρέπονται σε συγκεκριmicroένηmicroορφή αρχείων που microόνο το GRASS microπορεί να διαχειριστεί Οι δυνατότητες εξαγωγήςσε κάποια άλλη microορφή215 την οποία microπορούν να διαχειριστούν άλλα πακέτα ΣΓΠ είναιπάρα πολλές τόσο για ψηφιδωτά όσο και για διανυσmicroατικά δεδοmicroένα Συγκεκριmicroέναυποστηρίζονται όλες οι microορφές αρχείων που microπορούν και διαχειρίζονται τα εργαλείαGDAL216 217 και OGR218 219

25 Το σύστηmicroα διαχείρισης βάσης δεδοmicroένων SQLite

Αν και το προκαθορισmicroένο σύστηmicroα διαχείρισης ϐάσης δεδοmicroένων στο GRASS είναι τοDBF στα παραδείγmicroατα του παρόντος οδηγού παρουσιάζεται το SQLite

220 221 έναγρήγορο σύστηmicroα διαχείρισης222 SQL χωρίς υψηλές απαιτήσεις από τον ΗΥ Είναιαπλό στη χρήση του και οι ϐάσεις που δηmicroιουργεί (αποθηκεύει όλα τα δεδοmicroένα σεένα αρχείο) microεταφέρονται εύκολα Πρέπει όmicroως να σηmicroειωθεί ότι στις περιπτώσεις όπουπολλοί χρήστες εργάζονται ταυτόχρονα σε ένα έργο microε το GRASS-GIS είναι προτιmicroότερη

215Τα εργαλεία εξαγωγής για ψηφιδωτά και διανυσmicroατικά δεδοmicroένα είναι αντίστοιχα τα rout και vout -

ϐλέπε παράγραφο 27 σχετικά microε την ονοmicroατολογία των εργαλείων

216httpwwwgdalorg217httpwwwgdalorgformats_listhtml218httpwwwgdalorgogrindexhtml219httpwwwgdalorgogrogr_formatshtml220httpwwwsqliteorg221Το SQLite Είναι απαραίτητο για την λειτουργία πολλών προεγκατεστηmicroένων προγραmicromicroάτων του λει-

τουργικού συστήmicroατος Ubuntu Για το λόγο αυτό είναι ήδη εγκατεστηmicroένο microετά την ολοκλήρωση τηςεγκατάστασης του Ubuntu

222Στην Αγγλική γλώσσα Data Base Management System (DBMS)

22

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 20: Corine Grass-gis El

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

η χρήση κάποιου άλλου συστήmicroατος διαχείρισης εξαιτίας κάποιων περιορισmicroών τουσυστήmicroατος SQLite223

Το sqlitebrowser224 225 είναι ένα εύχρηστο πρόγραmicromicroα περιήγησης ϐάσεων δεδοmicroένων

SQLite Είναι όmicroως προτιmicroότερο να γίνεται η επεξεργασία των ϐάσεων δεδοmicroένων microε τααντίστοιχα ενσωmicroατωmicroένα εργαλεία στο GRASS για να αποφεύγονται σϕάλmicroατα πουδηmicroιουργούνται από ασυmicroβατότητες

26 Επιπλέον σηmicroαντικά χαρακτηριστικά της τοποθεσίας

Σηmicroαντικό χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η ενεργός περιοχή (computational re-gion) Τα περισσότερα εργαλεία (που αφορούν στη διαχείριση ψηφιδωτών χαρτών) ϑαπραγmicroατοποιήσουν τους υπολογισmicroούς τους και ϑα προβάλλουν δεδοmicroένα εντός της εν-εργού περιοχής την οποία ορίζει ο χρήστης κάθε ϕορά ανάλογα microε τις ανάγκες του Οορισmicroός της ενεργού περιοχής υλοποιείται χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gregion απότον ϕλοιό του GRASS Γραφικά η ενέργεια αυτή microπορεί να εκτελεστεί microέσα από το ∆ι-

αχειριστή του ΣΓΠ (GIS-Manager)226 ή στο παράθυρο προβολής χαρτών (Map Display)

Στις επόmicroενες σελίδες παρουσιάζεται πρακτικά ο ορισmicroός της ενεργού περιοχής microέσααπό το ϕλοιό του GRASS καθώς και η χρήση του σχετικού microενού στο παράθυρο προβολήςτων χαρτών (όχι το microενού στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ) Εκτός από την έκταση της ενεργούπεριοχής microεγάλη σηmicroασία κατά την επεξεργασία ψηφιδωτών δεδοmicroένων έχει το microέγεθος(γεωmicroετρική ανάλυση resolution) της κάθε ψηφίδας Οι τιmicroές που ορίζει ο χρήστηςγια την κάθετη και οριζόντια ανάλυση της κάθε ψηφίδας προσδιορίζουν την ανάλυσηκάθε νέου ψηφιδωτού χάρτη227

27 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων του GRASS

Το ΣΓΠ GRASS είναι ουσιαστικά microια microεγάλη συλλογή228 από εργαλεία που διαχειρίζον-ται γεωχωρικά δεδοmicroένα Επί του παρόντος τα εργαλεία της ϐασικής εγκατάστασης είναιπάνω από 400 Η ονοmicroατολογία των εργαλείων σχετίζεται microε τις κατηγορίες χωρικών

223Σύντοmicroες απαντήσεις σε συχνά ερωτήmicroατα httpwwwsqliteorgfaqhtml224httpsourceforgenetprojectssqlitebrowser225Για το Ubuntu (εκδόσεις Ubuntu-Linux 804 810) το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser είναι διαθέσιmicroο στα

αποθετήρια226httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml227Επειδή ο παρών οδηγός δεν ασχολείται ουσιαστικά microε ψηφιδωτά δεδοmicroένα δεν παρουσιάζεται η σηmicroασία

και η χρήση της ανάλυσης των ψηφίδων που εικονικά καλύπτουν την ενεργό περιοχή microιας τοπο-ϑεσίας στο GRASS Περισσότερες πληροφορίες επrsquo αυτού υπάρχουν στο εγχειρίδιο χρήσης του εργαλείουgregion

228httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userfull_indexhtml

23

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 21: Corine Grass-gis El

δεδοmicroένων ή άλλες γενικές ή ειδικές εργασίες Συγκεκριmicroένα το όνοmicroα κάθε εργαλείουέχει ως πρώτο χαρακτήρα ακολουθούmicroενο από microια τελεία το πρώτο γράmicromicroα του αγ-γλικού λήmicromicroατος που χαρακτηρίζει την γενική κατηγορία χωρικών δεδοmicroένων που δι-αχειρίζεται το εργαλείο αυτό ή της γενικήςειδικής κατηγορίας εργασιών στην οποίαανήκει

Μερικά παραδείγmicroατα για τις πιο σηmicroαντικές κατηγορίες το εργαλείο vpatch ανήκειστην κατηγορία εργαλείων που διαχειρίζονται διανυσmicroατικά δεδοmicroένα (από το vector)Το εργαλείο gregion σχετίζεται microε την διαχείριση των χαρακτηριστικών της τοποθεσίαςκαι ανήκει στην γενική κατηγορία εργαλείων (generic) Εργαλεία που διαχειρίζονταιψηφιδωτά δεδοmicroένα ξεκινούν microε το r (από το raster) και microε d (από το display) ξεκινούντα εργαλεία σχετικά microε την προβολήαπεικόνιση δεδοmicroένων Με db (από το database)ονοmicroάζονται τα εργαλεία διαχείριση της ϐάσης δεδοmicroένων (πίνακες κατηγορηmicroάτων)και microε i (από το imagery) τα εργαλεία επεξεργασίας και ανάλυσης ψηφιακών εικόνων(ψηφιδωτά δεδοmicroένα επίσης)

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 22: Corine Grass-gis El

Μέρος II

Αναπαραγωγή του χάρτη CORINE για τηνΠελοπόννησο

25

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 23: Corine Grass-gis El

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη ακτογραmicromicroής από την διαδικτυακή υπηρεσία του Οργανισmicroού NOAAcoastline extractor

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) στο GRASS ϐάσει του datum WGS84και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στην ϐάση δεδοmicroένων

bull Βήmicroα 2ο

Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής για τη δηmicroιουργία ενός χάρτη-microάσκας πουκαλύπτει την υπό microελέτη περιοχή

bull Βήmicroα 3ο

Λήψη πλακιδίων από τον ευρωπαϊκό χάρτη CORINE

∆ηmicroιουργία τοποθεσίας (LOCATION) ϐάσει του ETRS89229 και εισαγωγή τωνπλακιδίων CORINE

bull Βήmicroα 4ο

΄Ενωση των πλακιδίων για τον σχηmicroατισmicroό ενός χάρτη

Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσηςγης για την απαλοιφή τοπολογικών σϕαλmicroάτων

bull Βήmicroα 5ο

Απόδοση της επίσηmicroης χρωmicroατικής κωδικοποίησης στον τελικό χάρτη CORINEκαι εκτίmicroησης εmicroβαδού ανά κατηγορία CORINE

229European Terrestrial Reference System 89

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 24: Corine Grass-gis El

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στηβάση δεδοmicroένων

Στο παράδειγmicroά microας κάνουmicroε χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας Coastline Extractor31

που προσϕέρει ο οργανισmicroός NOAA32 απrsquo όπου και λαmicroβάνουmicroε την ακτογραmicromicroή τηςΠελοποννήσου για να ορίσουmicroε γεωγραφικά την υπό microελέτη περιοχή microας Με λίγοπειραmicroατισmicroό ϐρίσκουmicroε τις γεωγραφικές συντεταγmicroένες33 που περικλείουν ολόκληρητην Πελοπόννησο Αυτές είναι (Ανατολικά) East=236 (Βόρεια) North=385 (∆υτικά)West=21 (Νότια) South=36 (εικόνα (31))

Πλοηγούmicroαστε στον ιστότοπο Coastline Extractor και εισάγουmicroε τις γεωγραφικές συν-τεταγmicroένες στα αντίστοιχα πεδία κάτω από τον τίτλο Geographic Range of Coastline to

Extract34 Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο microορφής Mapgen είναι επιλεγmicroένο κάτω από

τον τίτλο Coast Format options και επιλέγουmicroε microε το ποντίκι το πεδίο SUBMIT ndash Extractthe Coastline File (ή απλά πιέζουmicroε το πλήκτρο Enter ενόσω ο δροmicroέας ϐρίσκεται microέσασε ένα από τα πεδία εισαγωγής συντεταγmicroένων) Κάτω από το χάρτη που ϑα προβληθείυπάρχει ένας σύνδεσmicroος προς ένα αρχείο dat (πχ 8145dat) το οποίο περιέχει τηνϹητούmicroενη ακτογραmicromicroή Επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο microε το ποντίκι και αποθηκεύουmicroε τοαρχείο τοπικά για παράδειγmicroα microέσα στον κατάλογο homeuserminusidgrassdbclc2000

Εκκινούmicroε το γραφικό περιβάλλον του GRASS εκτελώντας την ακόλουθη εντολή microέσααπό ένα τερmicroατικό

$ grass -gui

Στο παράθυρο εκκίνησης του GRASS επιλέγουmicroε EPSG Codes Θα εmicroφανιστεί τοπαράθυρο ορισmicroού microιας τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG (εικόνα 32) microε τη ϐοήθειατου οποίου δηmicroιουργούmicroε microια τοποθεσία ορισmicroένη από το datum WGS8435 (στο οποίοείναι προβεβληmicroένη η ακτογραmicromicroή) χρησιmicroοποιώντας τον κωδικό EPSG 43263631httprimmerngdcnoaagovmggcoastgetcoasthtml32httpwwwnoaagov33σε δεκαδικές microοίρες34Η ακτογραmicromicroή microπορεί να αποθηκευτεί ως αρχείο mapgen (προβεβληmicroένη στο γεωγραφικό σύστηmicroα

συντεταγmicroένων WGS84 και να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων του GRASS microε το εργαλείο vinmapgen35httpenwikipediaorgwikiWGS8436httpspatialreferenceorgrefepsg4326

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 25: Corine Grass-gis El

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 31 Γεωγραφικά όρια της Πελοποννήσου

Εικόνα 32 Ορισmicroός τοποθεσίας ϐάσει κωδικού EPSG

Πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα (πχ wgs84) και τον κωδικό 4326 στα αντίστοιχα πεδία καιεπιλέγουmicroε Define location Μια νέα ΜΟΝΙΜΗ συλλογή χαρτών (PERMANENT Mapset)ϑα δηmicroιουργηθεί microε την οποία και ϑα εργαστούmicroε σε όλα τα επόmicroενα ϐήmicroατα

΄Επειτα επιλέγουmicroε Enter GRASS Θα εmicroφανιστούν τρία παράθυρα εργασίας το κυρίωςπαράθυρο ∆ιαχειριστής του ΣΓΠ

37 (εικόνα 33 και εικόνα 35) το παράθυρο εξόδουmicroηνυmicroάτων σχετικών microε τις πάσης ϕύσεως εκτελούmicroενες εργασίες Output window

38

και το παράθυρο προβολής των χαρτών (εικόνα 37)

37httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_usergismhtml38Στο νέο γραφικό περιβάλλον του GRASS το παράθυρο εξόδου microηνυmicroάτων είναι ενσωmicroατωmicroένο στον

∆ιαχειριστή του ΣΓΠ Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοποhttpgrassosgeoorgwikiWxPython-based_GUI_for_GRASS

30

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 26: Corine Grass-gis El

Μπορούmicroε να αναγνώσουmicroε τα κείmicroενα ϐοήθειας σε έναν ϕυλλοmicroετρητή διαδικτύουεπιλέγοντας Help gt GRASS Help Για παράδειγmicroα αναζητούmicroε πληροφορίες για τοεργαλείο vinmapgen το οποίο και ϑα χρησιmicroοποιήσουmicroε για την εισαγωγή της ακ-τογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vector commands έπειταεντοπίζουmicroε και επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο vinmapgen

Εικόνα 33 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (α)

Χρησιmicroοποιώντας τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ εισαγάγουmicroε την ακτογραmicromicroή στη ϐάση δε-δοmicroένων (εικόνα 33) File gt Import Vector map gt Matlab and Mapgen gt επιλέγουmicroετο πλήκτρο κίτρινος ϕάκελος (εικόνα 34) και πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο όπου απο-ϑηκεύσαmicroε το αρχείο dat πληκτρολογούmicroε ένα όνοmicroα για το εισηγmicroένο αρχείο καιεπιλέγουmicroε Run microε το ποντίκι

Μετά την εισαγωγή στη ϐάση δεδοmicroένων η ακτογραmicromicroή microπορεί να προβληθεί ως εξής

1 Προσϑέτουmicroε ένα επίπεδο διανυσmicroατικού χάρτη στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ (εικόνα35)

31

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 27: Corine Grass-gis El

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 34 Εισαγωγή αρχείων Mapgen (ϐ)

2 Ενεργοποιούmicroε το διάλογο ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη για το επιλεγmicroένοεπίπεδο (εικόνα 35)

3 Φορτώνουmicroε σε αυτό το επίπεδο το αρχείο coastlines (εικόνα 36)

4 Προβάλλουmicroε το διανυσmicroατικό χάρτη στο παράθυρο προβολής χαρτών (εικόνα37)

5 ΄Επειτα προβάλλουmicroε στο microέγιστο δυνατό microέσα στο παράθυρο προβολής το χάρτηπου είναι ϕορτωmicroένος στο επιλεγmicroένο επίπεδο του ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέ-γοντας Zoom display to selected map

6 Μπορούmicroε να ταυτίσουmicroε επιπλέον την ενεργό περιοχή microε τη γεωγραφική έκτασηπου ϐλέπουmicroε στο παράθυρο προβολής επιλέγοντας το set the computational re-

gion extent to match the display Η ενεργός περιοχή περιορίζει την έκταση όλωντων δεδοmicroένων που microπορούν να προβληθούν στο παράθυρο προβολής περιορίζειτην ισχύ των εργαλείων επεξεργασίας ψηφιδωτών χαρτών microέσα σε αυτή χωρίς όmicroωςωστόσο να επηρεάζει την όποια επεξεργασία διανυσmicroατικών χαρτών

Το επόmicroενο ϐήmicroα είναι η microετατροπή των γραmicromicroών σε όρια Vector gt Develop gt Convertobject types (η ενέργεια αυτή ενεργοποιεί το διάλογο του σεναρίου vtypesh εικόνα38)

Τα όρια coastlines χρήζουν κάποιας επεξεργασίας ώστε να αποmicroονωθεί η χερ-σόνησος και να διαγραφούν οι υπόλοιπες γραmicromicroές πάνω από την Πελοπόννησο Χρησι-microοποιούmicroε το εργαλείο vdigit για την επεξεργασία Vector gt Develop gt Digitize επιλέ-γουmicroε το αρχείο coastlines_bndrs προς επεξεργασία (εικόνα 39) και έπειτα Run

32

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 28: Corine Grass-gis El

Εικόνα 35 Προβολή διανυσmicroατικού χάρτη microε τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ

33

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 29: Corine Grass-gis El

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 36 ∆ιάλογος ϕόρτωσης διανυσmicroατικού χάρτη

Εικόνα 37 Το παράθυρο προβολής

34

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 30: Corine Grass-gis El

Εικόνα 38 Ο γραφικός διάλογο του σεναρίου vtypesh

Εικόνα 39 Ο διάλογος εκκίνησης του εργαλείου vdigit

Οι εργασίες ψηφιοποίησηςεπεξεργασίας στο GRASS είναι εύκολες όταν ο χρήστηςεξοικειωθεί microε τα πλήκτρα-ενέργειες του ποντικιού και τα εργαλεία επεξεργασίας Οιενέργειες κάθε πλήκτρου εξηγούνται microετά την επιλογή κάποιου εργαλείου στο παράθυροvdigit

Στην περίπτωσή microας πρέπει να τmicroήσουmicroε τα όρια της ακτογραmicromicroής σε δυο σηmicroεία να

35

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 31: Corine Grass-gis El

3 Λήψη και εισαγωγή της ακτογραmicromicroής στη ϐάση δεδοmicroένων

Εικόνα 310 Το γραφικό microενού του vdigit

επεξεργαστούmicroε τα όρια ώστε να κλείσουmicroε την χερσόνησο και να διαγράψουmicroε τις υπό-λοιπες γραmicromicroές και τα κεντροειδή σηmicroεία (boundaries and centroids) έξω το πολύγωνοπου microας ενδιαφέρει δηλαδή την Πελοπόννησο

Εικόνα 311 Επεξεργασία της ακτογραmicromicroής

bull Τα πλήκτρα 12 και 3 στην εικόνα 310 αντιστοιχούν στις ενέργειες τmicroήση επεξ-εργασία και διαγραφή αντίστοιχα

bull Στην εικόνα 311 από δεξιά προς αριστερά τmicroήση σε 2 σηmicroεία σύνδεση (κλείσιmicroο)των ορίων διαγραφή όλων των αχρείαστων ορίων

Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η έλλειψη της λειτουργίας της αναστροφής (undo) τωνενεργειών Η λειτουργία αυτή υφίσταται στο νέο γραφικό περιβάλλον wxGRASS τοοποίο είναι υπό κατασκευή Οι αλλαγές microετά την όποια επεξεργασία ϑα υλοποιηθούνmicroόνο microετά την επιλογή του πλήκτρου save amp exit (πάνω δεξιά γωνία)

Το GRASS αναγνωρίζει ως κλειστή επιφάνεια39 τον συνδυασmicroό ενός κλειστού ορίου(πολυγώνου) και ενός περιεχόmicroενου σε αυτό κεντροειδές σηmicroείο Γιrsquo αυτό το λόγο είναι39areas

httpwwwingunitnit~grassconferencesGRASS2002proceedingsproceedingspdfsBlazek_Radimpdf

36

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 32: Corine Grass-gis El

απαραίτητο να προσϑέσουmicroε κεντροειδή σηmicroεία σε όλα τα κλειστά όρια (πολύγωνα)Στο ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ επιλέγουmicroε Vector gt Develop gt Add centroids Στο παράθυροτου εργαλείου vcentroids επιλέγουmicroε ως πηγή310 το αρχείο coastlines_bndrs καιπληκτρολογούmicroε στο πεδίο ονόmicroατος εξόδου311 ένα όνοmicroα για το νέο αρχείο που ϑαδηmicroιουργηθεί (πχ studyarea)

Προσϑέτουmicroε ένα ακόmicroη επίπεδο ανυσmicroατικών δεδοmicroένων στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠϕορτώνουmicroε το αρχείο studyarea και ανανεώνουmicroε το περιεχόmicroενο στο παράθυρο προβο-λής χαρτών (εικόνα 312)

Εικόνα 312 Ανανέωση του παραθύρου προβολής

310input vector map311output name field

37

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 33: Corine Grass-gis El

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Στο παράδειγmicroά microας χρησιmicroοποιούmicroε 8 πλακίδια που καλύπτουν την ΠελοπόννησοΣυγκεντρώνουmicroε τα ληφθέντα συmicroπιεσmicroένα αρχεία zip σε έναν κατάλογο Ανοίγουmicroεένα τερmicroατικό και microε microια εντολή δηmicroιουργούmicroε έναν υποκατάλογο (τον ονοmicroάζουmicroεγια παράδειγmicroα tiles) microέσα σε έναν κεντρικό κατάλογο στον οποίο ϑα αποθηκευτείη ϐάση γεωχωρικών δεδοmicroένων του GRASS (ονοmicroάζουmicroε τον κεντρικό κατάλογο γιαπαράδειγmicroα grassdb)

Πλοηγούmicroαστε για παράδειγmicroα στον δικό microας κατάλογο41

$ cd homeuser-id

∆ηmicroιουργούmicroε τους καταλόγους microε τα απαραίτητα δικαιώmicroατα ανάγνωσης - εγγραφής- εκτέλεσης42

$ mkdir -p grassdbclc2000tiles$ sudo chmod ug+rwx -R grassdb

Τοποθετούmicroε τα ληφθέντα αρχεία στο νέο κατάλογο43

$ mv fromyourdownloaddirectory100kmzip homeuser-idgrassdbclc2000tiles

΄Επειτα πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο που περιέχει τα πλακίδια και τα αποσυmicroπιέζουmicroεόλα microε microια εντολή

$ cd homeuser-idgrassdbclc2000tiles$ unzip zip

41httptldporgLDPLinux-Filesystem-Hierarchyhtmlhomehtml42Το τελευταίο ϐήmicroα microπορεί να εκτελεστεί και microε τη χρήση του γραφικού περιβάλλοντος Αναζητήστε

πληροφορίες περί Changing Permissions στο Κέντρο Βοήθειας του Ubuntu πατώντας F143Αντικαθιστούmicroε το κείmicroενο fromyourdownloaddirectory microε τον πραγmicroατικό κατάλογο στον

οποίο έχουmicroε αποθηκεύσει τα ληφθέντα αρχεία

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 34: Corine Grass-gis El

4 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 41 Η διαδικτυακή υπηρεσία λήψης πλακιδίων CORINE

Οι επιmicroέρους διανυσmicroατικοί χάρτες-πλακίδια πρέπει να ενωθούν ώστε να σχηmicroατισ-τεί ένας ενιαίος χάρτης Ο οδηγός παρουσιάζει τη σχετική microέθοδο microε τα εργαλείατου GRASS Για τη συνένωση διανυσmicroατικών δεδοmicroένων υπό microορφή αρχείων Shape-

files microε τη χρήση εργαλείων OGR ϐλέπε Οδηγός αξιοποίησης της ϐάσης δεδοmicroένων

CORINE2000 microε το GRASS-GIS υπό το Ubuntu-Linux 804 (κεφάλαιο 5ο) που δηmicroοσιεύτη-κε στο blog Tήλαφος (Μάιος 2008)

40

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 35: Corine Grass-gis El

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας βάσει του συστήmicroατοςσυντεταγmicroένων ETRS89

Χρησιmicroοποιώντας το ogrinfo microπορούmicroε να διαβάσουmicroε τα περιεχόmicroενα ενός από ταπλακίδια CORINE για να microάθουmicroε σε ποιο σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων είναιπροβεβληmicroένος ο χάρτης κάλυψηςχρήσης γης CORINE

Μέσα από τον ϕλοιό του GRASS ή από ένα τερmicroατικό πλοηγούmicroαστε στον κατάλογοόπου και είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles και προβάλουmicroε τις πρώτες 20 γραmicromicroέςενός από τα πλακίδια

$ ogrinfo 100KME53N16shp -al | head -20

INFO Open of lsquo100KME53N16shprsquousing driver lsquoESRI Shapefilersquo successfulLayer name 100KME53N16Geometry PolygonFeature Count 1743Extent (5321431203205 1599999999553) -

(5400000000207 1699999999646)Layer SRS WKTPROJCS[ETRS_1989_LAEAGEOGCS[GCS_ETRS_1989DATUM[European_Terrestrial_Reference_System_1989SPHEROID[GRS_198063781370298257222101]]PRIMEM[Greenwich00]UNIT[Degree00174532925199433]]PROJECTION[Lambert_Azimuthal_Equal_Area]PARAMETER[False_Easting43210000]PARAMETER[False_Northing32100000]PARAMETER[Central_Meridian100]PARAMETER[Latitude_Of_Origin520]UNIT[Meter10]]

Μπορούmicroε να χρησιmicroοποιήσουmicroε την πληροφορία αυτή άmicroεσα για την δηmicroιουργία microιαςτοποθεσίας και να την τιτλοφορήσουmicroε microε ϐάση το όνοmicroα του προβολικού συστήmicroατος

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 36: Corine Grass-gis El

5 ∆ηmicroιουργία τοποθεσίας ϐάσει του συστήmicroατος συντεταγmicroένων ETRS89

(LAEA) Φυσικά microπορεί να χρησιmicroοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο όνοmicroα όπως ϕερrsquo ειπείντο όνοmicroα του datum το οποίο είναι το ETRS8951

Ο λόγος είναι ότι το Linux διαχειρίζεται microε ακρίβεια τους χαρακτήρες (microικρά έναντι κε-ϕαλαία) Για παράδειγmicroα το etrs98 λαmicroβάνεται ως διαφορετικό όνοmicroα από το Etrs89

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία wgs84 Υποθέτοντας ότι δενγνωϱίζουmicroε τίποτα για το εργαλείο gproj το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο στην συγ-κεκριmicroένα περίσταση πληκτρολογούmicroε gproj help ή gproj corine Το microήνυmicroαεξόδου είναι ότι χρειαζόmicroαστε για την ορθή χρήση του gproj (στην 2η περίπτωση τοGRASS ϑα παραπονεθεί επιπλέον για την άγνωστη παράmicroετρο corine)

Για να δηmicroιουργήσουmicroε λοιπόν microια νέα τοποθεσία ϐασισmicroένη στο προβολικό σύστηmicroαενός από τα ήδη γεωαναφερmicroένα πλακίδια CORINE εκτελούmicroε την ακόλουθη εντολήστο ϕλοιό του GRASS

gt gproj -c georef=homeuser-idgrassdbclc2000tiles100KME53N16shp location=laea

Trying to open with OGRsucceededLocation laea created

Είναι σηmicroαντικό να εξέλθουmicroε από τη συνεδρία του GRASS εκτελώντας την εντολή exitστο ϕλοιό του Αν απλά ϑέλουmicroε να κλείσουmicroε τα παράθυρα του γραφικού περιβάλλον-τος επιλέγουmicroε το πλήκτρο X που ϐρίσκεται (συνήθως) στην πάνω δεξιά γωνία σε κάθεπαράθυρο ή επιλέγουmicroε File gt Exit στον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ ή πιέζουmicroε το συνδυασmicroόCtrl+Q στο πληκτρολόγιο

51Συγκεκριmicroένα πρόκειται για το ETRS89 ETRS-LAEA (European Terrestrial Reference System 89Lambert Azimuthal Equal Area) httpspatialreferenceorgrefepsg3035

42

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 37: Corine Grass-gis El

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη βάσηδεδοmicroένων

Εκκινούmicroε το GRASS και εισερχόmicroαστε στην τοποθεσία laea στη ΜΟΝΙΜΗ συλλογήχαρτών Πρώτα ϑα πρέπει να δηmicroιουργηθεί η σύνδεση της ϐάσης δεδοmicroένων των δι-ανυσmicroατικών χαρτών microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα microέσωενός συστήmicroατος διαχείρισης ϐάσεων δεδοmicroένων (στην άσκηση αυτή χρησιmicroοποιούmicroε τοσύστηmicroα sqlite για το οποίο έγινε και λόγος στο πρώτο κεφάλαιο)

gt dbconnect driver=sqlite database=homeuser-idgrassdbclc2000laeaPERMANENTsqlitedb

driversqlitedatabasehomenikgrassdbpeloponnesehgrs87

PERMANENTsqlitedbschemagroup

(Επανα-)Προβάλλουmicroε στην τρέχουσα τοποθεσία το αρχείο studyarea από την τοπο-ϑεσία wgs84 και ταυτίζουmicroε την ενεργό γεωγραφική έκταση microε την έκταση του αρχείουstudyarea

gt vproj studyarea location=wgs84gt gregion vect=studyarea -p

Για την εισαγωγή όλων των πλακιδίων CORINE σε ένα ϐήmicroα δηmicroιουργούmicroε ένα σενάριοΕίναι σηmicroαντικό να γνωρίζουmicroε ότι τα ανυσmicroατικά αρχεία στην ϐάση γεωγραφικών δε-δοmicroένων του GRASS δεν επιδέχονται61

bull αριθmicroούς ως πρώτο χαρακτήρα του ονόmicroατος

bull την παρουσία (τελείας) οπουδήποτε microέσα στο όνοmicroα61httpgrassitcitgrass62manualshtml62_usersqlhtml

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 38: Corine Grass-gis El

6 Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE στη ϐάση δεδοmicroένων

Για να microετονοmicroάσουmicroε τα shapefiles των οποίων τα ονόmicroατα έχουν ως πρώτο χαρακτήραέναν αριθmicroό χρησιmicroοποιούmicroε κάποιες εντολές nix62 κατά την ανάγνωσή τους απότο εργαλείο vinogr ώστε να αποφύγουmicroε την microετονοmicroασία καθενός από τα αρχεία-πλακίδια χωριστά Μέσα από το ϕλοιό του GRASS πλοηγούmicroαστε στον κατάλογο microε ταshapefiles

gt cd homeuser-idclc2000tiles

και χρησιmicroοποιούmicroε έναν επεξεργαστή κειmicroένου (στην προκειmicroένη το πρόγραmicromicroα nano)για να δηmicroιουργήσουmicroε ένα σενάριο microε το όνοmicroα import_clc2000_tilessh

gt nano import_clc2000_tilessh

Γράφουmicroε τις απαραίτητες εντολές

binbashfor i in shp dovinogr -r dsn=$i out=xlsquoecho $i | sed rsquos++_+grsquolsquodone

Αποθηκεύουmicroε και εξερχόmicroαστε από τον επεξεργαστή nano microε Ctrl+X (απαντούmicroε microεY και πιέζουmicroε το Enter)

amp

$

bull Το σενάριο αυτό ϑα διαβάσει microε τη σειρά όλα τα αρχεία microε την κατάληξη shp στοντρέχοντα υποκατάλογο τροφοδοτώντας κάθε ϕορά την παράmicroετρο dsn=

bull Προφανώς ϑα εκτελεστεί microε επιτυχία microόνο αν κληθεί microέσα από τον υποκατάλογοστον οποίο είναι αποθηκευmicroένα τα shapefiles

bull Η παράmicroετρος out= ϑα δεχτεί ονόmicroατα microε ένα x ως πρώτο χαρακτήρα ακολου-ϑούmicroενο από το αποτέλεσmicroα της εντολής echo $i | sed rsquos++_+grsquo

bull Η παρουσία της κατακορύφου γραmicromicroής | στο τέλος της εντολής echo $i ϑαδιοχετεύσει το αποτέλεσmicroά της στην εντολή sed rsquos++_+grsquo ϐάσει της οποίαςόλες οι τελείες ϑα microετατραπούν σε κάτω παύλες _

Σιγουρευόmicroαστε ότι το αρχείο-σενάριο έχει τα σωστά δικαιώmicroατα ανάγνωσης-εγγραφής-

εκτέλεσης και το εκτελούmicroε

gt sudo chmod ug+rx import_clc2000_tilesshgt sh import_clc2000_tilessh

62httpenwikipediaorgwikiUnix-like

44

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 39: Corine Grass-gis El

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Μπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια CORINE σε ένα χάρτη microε το εργαλείο vpatchΠρώτα πρέπει να σιγουρευτούmicroε ότι οι πίνακες κατηγορηmicroάτων όλων των πλακιδίωνταυτίζονται ως προς τη δοmicroή τους για να είναι εφικτή η ένωσή τους Ειδάλλως τοGRASS ϑα παραπονεθεί ότι τα πλακίδια έχουν διαφορετικούς πίνακες κατηγορηmicroάτων

Ελέγχουmicroε έναν προς ένα όλους τους πίνακες κατηγορηmicroάτων των πλακιδίων και δια-γράφουmicroε τις microη κοινές στήλες (πχ τις SHAPE_area AREA AREA_HA κλπ) χρησι-microοποιώντας το εργαλείο vdbdropcol ή το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser Στο παράδειγmicroάmicroας χρησιmicroοποιούmicroε το sqlitebrowser για να επεξεργαστούmicroε τη ϐάση δεδοmicroένων ηοποία είναι ουσιαστικά το αρχείο sqlitedb

gt sqlitebrowser homeuser-idgrassdblaeaPERMANENTsqlitedb

Αρχικά microπορούmicroε να δούmicroε τη δοmicroή των πινάκων microε τα κατηγορήmicroατα για κάθε πλακί-διο στην πρώτη καρτέλα (Database Structure) ∆ιαπιστώνουmicroε ότι υπάρχουν διαφορέςΕπιλέγουmicroε από το microενού Edit gt Modify Table gt στο πεδίο Table name επιλέγουmicroεένα πλακίδιο πχ το x100KME53N16_shp gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα AREAgt το διαγράφουmicroε επιλέγοντας Remove field gt Yes gt Close Επαναλαmicroβάνουmicroε γιαόλα τα πλακίδια διατηρώντας τελικά microόνο τα κατηγορήmicroατα (στήλες) cat και CODE_00Αποθηκεύουmicroε τις αλλαγές και εξερχόmicroαστε επιλέγοντας File gt Save Database gt Exit

Τώρα microπορούmicroε να ενώσουmicroε όλα τα πλακίδια σε ένα χάρτη (εικόνα 71) microε ένα microόνοϐήmicroα χρησιmicroοποιώντας το εργαλείο gmlist (περισσότερες πληροφορίες για το εργαλείοgmlist και την χρήση του πληκτρολογώντας man gmlist ή gmanual gmlist)

gt vpatch -e input=lsquogmlist vect sep= pattern=x100lsquoout=corine

[]vpatch complete 8 vector maps patched

Μπορούmicroε να επιβεβαιώσουmicroε ότι ο πίνακας κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine έχειπροστεθεί στη ϐάση γεωγραφικών δεδοmicroένων

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 40: Corine Grass-gis El

7 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Εικόνα 71 O χάρτης microετά τη ένωση των πλακιδίων

gt dbtables -p

[]

Για λόγους που ϑα δούmicroε στο επόmicroενο κεφάλαιο microετατρέπουmicroε τον τύπο του κατη-γορήmicroατος CODE_00 από κείmicroενο (text) σε ακέραιο αριθmicroό (integer) Πρόκειται γιασηmicroαντική λεπτοmicroέρεια που αν αγνοηθεί microπορεί να κουράσει το χρήστη -)71Εκκινούmicroε ξανά το sqlitebrowser και επιλέγουmicroε Edit gt Modify Table gt επιλέγουmicroεcorine gt Edit gt επιλέγουmicroε το κατηγόρηmicroα CODE_00 gt Edit field gt επιλέγουmicroε τοπλήκτρο microε τις τρεις τελείες (custom type) gt πληκτρολογούmicroε integer gt OK gtApply Changes gt Close gt File gt Exit

Το ιστορικό της επεξεργασίας ενός χάρτη microπορεί να αναγνωσϑεί microε το εργαλείο vinfo

gt vinfo -h corine

COMMAND vpatch -e input=x100KME53N16_shpx100KME53N17_shpx100KME54N15_shpx100KME54N16_shpx100KME54N17_shpx100KME55N15_shpx100KME55N16_shpx100KME55N17_shp output=corine

71∆ιάβαζε σχετική συζήτηση στο αρχείο λίστας GRASS-user httplistsosgeoorgpipermailgrass-user2008-January042726html

46

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 41: Corine Grass-gis El

Εικόνα 72 Ο περιηγητής SQLite Database Browser

GISDBASE homenikgrassdbclc2000LOCATION laea MAPSET PERMANENT USER nik DATE Sun

Mar 16 234415 2008

Παρατηρούmicroε ότι στο ιστορικό στην παράmicroετρο input= η εντολή gmlist vectsep= pattern=x100 έχει αντικατασταθεί από το αποτέλεσmicroά της Mπορούmicroεεπίσης να προσθέσουmicroε την εντολή ως έχει στα microεταδεδοmicroένα του χάρτη microε το εργαλείοvsupport Για να αποτρέψουmicroε την εκτέλεση της εντολής πρέπει να απορρίψουmicroε πρινκαι microετά από την εντολή τους χαρακτήρες lsquo (πλάγιος τόνος ϐρίσκεται συνήθως στοπάνω αριστερό microέρος του πληκτρολογίου) οι οποίοι ldquoευθύνονταιrdquo για την εκτέλεσή τηςΓια παράδειγmicroα

gt vsupport map=corine map_name=CORINE land cover2000 comment=command gmlist vect sep= pattern=x100 used for vpatch input map needs cleaningand dissolving

Το ιστορικό είναι ιδιαίτερα χρήσιmicroο ιδιαίτερα όταν ϑέλει κανείς να περιγράψει microελεπτοmicroέρεια τα ϐήmicroατα επεξεργασίας των δεδοmicroένων που ακολούθησε ΄Οπως γιαπαράδειγmicroα σε αυτόν τον οδηγό -)

47

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 42: Corine Grass-gis El

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών βάσεικατηγορήmicroατος

Εικόνα 81 Σε έmicroφαση τα όρια των πλακιδίων microετά την ένωσή τους

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 43: Corine Grass-gis El

8 Συγχώνευση γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κατηγορήmicroατος

Με την προβολή του νέου χάρτη (εικόνα 71) ανακαλύπτει κανείς ότι έχουν διατηρηθείτα όρια των πλακιδίων (κάθετες και οριζόντιες γραmicromicroές - εικόνα 81) Είναι απαραίτητονα συγχωνευθούν τα γειτονικά πολύγωνα που έχουν χωριστεί από τα όρια των πλακιδίωνϐάσει του κοινού κωδικού τους που αντιστοιχεί στην κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης

Το πρώτο ϐήmicroα είναι να ελέγξουmicroε την τοπολογία του νέου χάρτη και διορθώσουmicroεπιθανά λάθη (περισσότερες πληροφορίες στην Αγγλική γλώσσα στο εγχειρίδιο χρήσηςτου εργαλείου συγχώνευσης γειτονικών γεωmicroετριών vdissolve)

gt vclean input=corine output=corine_clean type=pointlineboundarycentroidarea tool=snapbreakrmdupl thresh=01

Η συγχώνευση υλοποιείται microε την εξής εντολή

gt vdissolve input=corine_clean output=corine_dissolved col=CODE_00

Το αποτέλεσmicroα της συγχώνευσης microπορεί να επιβεβαιωθεί microε την οπτική εξέταση τουνέου διανυσmicroατικού χάρτη corine_dissolved Στη συνέχεια υπερθέτουmicroε τα όριαstudyarea στον χάρτη clc2000_final ώστε να κρατήσουmicroε microόνο την επιφάνειαπου καλύπτει την υπό microελέτη περιοχή microας

gt voverlay ainput=studyarea atype=area binput=corine_dissolved btype=area output=corine_studyarea operator=and olayer=100

Μπορούmicroε να εmicroφανίσουmicroε τη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων του νέου χάρτη microε τηνεντολή

gt dbdescribe -c corine_studyarea

[]

Οι στήλες που microας ενδιαφέρουν στον νέο χάρτη είναι οι cat a_b_nam και b_cat Χρησι-microοποιούmicroε ξανά το πρόγραmicromicroα sqlitebrowser για να microετονοmicroάσουmicroε την a_b_nam σεname και την b_cat σε code ∆ιαγράφουmicroε τις υπόλοιπες στήλες και τυπώνουmicroε ξανάτη δοmicroή του πίνακα κατηγορηmicroάτων

gt dbdescribe -c corine_studyarea

50

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 44: Corine Grass-gis El

ncols 7nrows 8703Column 1 catINTEGER20Column 2 nameTEXT99999Column 3 code_00INTEGER20Column 4 codeINTEGER20Column 5 rgbTEXT255Column 6 grassrgbTEXT255Column 7 area_haDOUBLE PRECISION20

51

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 45: Corine Grass-gis El

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

91 Περιγραφή της διαδικασίας

Ο ορισmicroός συγκεκριmicroένων τιmicroών των χρωmicroάτων κόκκινου - πράσινου - microπλε (ΚΠΜ)91 για κάθε κατηγορία κάλυψηςχρήσης γης χωριστά είναι χρονοβόρα εργασία Μετο GRASS η εργασία αυτή microπορεί να αυτοmicroατοποιηθεί όταν προϋπάρχουν χρωmicroατικοίσυνδυασmicroοί ΚΠΜ υπό microορφή απλού κειmicroένου ή ως δεδοmicroένα λογιστικού ϕύλλου

Οι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί microπορούν να αποτελέσουν microια στήλη microε το όνοmicroα grassrgb

στον πίνακα των κατηγορηmicroάτων ενός διανυσmicroατικού χάρτη Η στήλη αυτή microπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί άmicroεσα από το εργαλείο dvect για την επιθυmicroητή χρωmicroατική απόδοσητου χάρτη

Οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να είναι γραmicromicroένες microε τον ακόλουθο τρόπο κκκπππmicromicromicro όπουτα κκκ πππ και micromicromicro αναπαριστούν έναν τριψήφιο αριθmicroό που κυmicroαίνεται από το 0microέχρι το 255 και αντιστοιχεί στην ένταση του κόκκινου του πράσινου και του microπλεχρώmicroατος Επειδή είναι απαραίτητη η χρήση της διπλής τελείας () ως διαχωριστικόςχαρακτήρας για τις τιmicroές ΚΠΜ το πεδίο του κατηγορήmicroατος grassrgb πρέπει να έχειmicroήκος 11 χαρακτήρων και να είναι τύπου varchar

Ανάλογα microε τη microορφή στην οποία διατίθενται οι τιmicroές ΚΠΜ πρέπει να ϐρεθεί έναςτρόπος (α) εισαγωγής των στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του διανυσmicroατικού χάρτη (ϐ)microετατροπής των αν είναι απαραίτητο στην microορφή που το GRASS microπορεί να διαβάσει(microορφή τύπος και microήκος του πεδίου) και (γ) microεταφορά των τιmicroών σε microια στήλη microε τοόνοmicroα grassrgb και ταυτόσηmicroα χαρακτηριστικά (τύπος και microήκος πεδίου)

Πρώτα εισαγάγουmicroε τις τιmicroές ΚΠΜ ως ξεχωριστό πίνακα στην ϐάση δεδοmicroένων και τιςενσωmicroατώνουmicroε στον πίνακα κατηγορηmicroάτων του τελικού χάρτη Για την υλοποίησητης ενσωmicroάτωσης (join) microιας στήλης ενός πίνακα σε έναν άλλο πίνακα microέσα στην ίδιαϐάση δεδοmicroένων είναι απαραίτητη η ύπαρξη microιας στήλης και στους δύο πίνακες microεταυτόσηmicroα το περιεχόmicroενο και τον τύπο του πεδίου όχι όmicroως του ονόmicroατος Η microετα-τροπή και microεταφορά των τιmicroών στην κατάλληλη microορφή και στήλη γίνεται σε ένα ϐήmicroαmicroε τη χρήση εντολής συνταγmicroένης στη γλώσσα SQL9291ΚΠΜ= κόκκινο πράσινο microπλε από τον αντίστοιχο όρο στην Αγγλική γλώσσα RGB= red green blue)92httpwwwsqliteorglanghtml

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 46: Corine Grass-gis El

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

92 Εφαρmicroογή

Κατεβάζουmicroε το αρχείο csv93 που περιέχει τους επίσηmicroους χρωmicroατικούς συνδυασmicroούςκαι

bull Εισαγάγουmicroε το αρχείο csv σε ένα λογιστικό ϕύλλο του OpenOfficeorg Εφαρ-microογές gt Γραφείο gt Λογιστικό Φύλλο OpenOfficeorg (προσέχουmicroε τον χαρακτήραπου ϑα χρησιmicroοποιηθεί ως διαχωριστικό πεδίων κατά την εισαγωγή του αρχείου)

bull Επιλέγουmicroε τις 2 στήλες που microας ενδιαφέρουν (code και rgb) και τις αντιγράφουmicroεσε ένα νέο λογιστικό ϕύλλο

bull Αποθηκεύουmicroε το νέο λογιστικό ϕύλλο ως αρχείο csv (για παράδειγmicroα στον κατάλ-ογο homeuser-idgrassdbclc2000 ως corine_rgbcsv)

Πριν από την εισαγωγή του πίνακα επιβεβαιώνουmicroε την σύνδεση microε την ϐάση δεδοmicroένων(sqlitedb) Αν δεν υφίσταται η σύνδεση microε τη ϐάση δεδοmicroένων η εισαγωγή των τιmicroώνΚΠΜ ϑα αποτύχει ΄Επειτα εισαγάγουmicroε ως νέο πίνακα τις τιmicroές ΚΠΜ94 στην ϐάσηδεδοmicroένων

gt dbinogr clc_rgbcsv out=corine_rgb

Οι στήλες code και rgb πρέπει να microετατραπούν σε integer και varchar(11) αντίστοιχαΠραγmicroατοποιούmicroε τις microετατροπές microε το sqlitebrowser microε τον γνωστό από πριν τρόπο(σελίδα 45) ΄Επειτα ενσωmicroατώνουmicroε τη στήλη code του νεοεισηγmicroένου πίνακα στονπίνακα κατηγορηmicroάτων του χάρτη corine_studyarea ϐάσει της στήλης code_00του τελευταίου

gt vdbjoin map=corine_studyarea layer=1 column=code_00 otable=corine_rgb ocolumn=code

Η επιτυχία της ενσωmicroάτωσης microπορεί να επιβεβαιωθεί ως εξής

gt dbselect corine_studyarea

Παρατηρούmicroε ότι ενσωmicroατώθηκαν όλες οι στήλες στον πίνακα αποδέκτη ΄Οσες από τιςστήλες δεν χρειαζόmicroαστε microπορούmicroε να τις διαγράψουmicroε αργότερα Συνεχίζουmicroε microε τηνπρόσϑεση της επιθυmicroητής στήλης grassrgb

93Στον ιστότοπο του ΕΟΠ httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=950 επιλέγουmicroε το σύνδεσmicroο Ascii delimited

94ουσιαστικά το αρχείο clc_rgbcsv

54

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 47: Corine Grass-gis El

92 Εφαρmicroογή

gt vdbaddcol map=corine_studyarea column=grassrgbvarchar(11)

Μεταmicroορφώνουmicroε τις διαθέσιmicroες τιmicroές χρωmicroατικών συνδυασmicroών στην microορφή κκκπππmicromicromicro

και τις microεταφέρουmicroε στην στήλη grassrgb microε microια σύνθετη εντολή

gt echo UPDATE clc00_StudyArea SET grassrgb =(substr(rgb13)||rsquorsquo||substr(rgb53)||rsquorsquo||substr(rgb93)) | dbexecute

Επιβεβαιώνουmicroε το αποτέλεσmicroα της προηγούmicroενης ενέργειας microε

gt dbdescribe -c corine_studyarea

ήκαι

gt dbselect corine_studyarea

∆ιαγράφουmicroε τις αχρείαστες στήλες code_00 και rgb microε τον περιηγητή sqlitebrowserΤώρα microπορούmicroε να προβάλλουmicroε ένα χάρτη corine microε την σωστή χρωmicroατική απόδοσηΕκκινούmicroε ένα παράθυρο X και προβάλλουmicroε τον τελικό χάρτη (εικόνα 91) ως εξής

gt dmon x0gt dvect corine_studyarea type=area size=0 width=0

rgb_column=grassrgb -a

Η προβολή του χάρτη microέσα από τον ∆ιαχειριστή του ΣΓΠ γίνεται ως εξής Add vectorlayer gt ϕορτώνουmicroε τον χάρτη corine_studyarea gt απενεργοποιούmicroε την επιλογή Drawlines και ενεργοποιούmicroε την επιλογή GRASSRGB column colors

amp

$

∆εν ξεχνούmicroε ότι εργαστήκαmicroε σε microια τοποθεσία ορισmicroένη ϐάσει του προβολικού συστή-microατος ETRS89 Η επαναπροβολή του χάρτη σε κάποιο άλλο προβολικό σύστηmicroαmicroπορεί να γίνει αφού πρώτα δηmicroιουργηθεί microια νέα τοποθεσία ορισmicroένη από τοεπιθυmicroητό προβολικό σύστηmicroα

55

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 48: Corine Grass-gis El

9 Ορισmicroός των επίσηmicroων χρωmicroάτων CORINE

Εικόνα 91 Ο χάρτης CORINE για την Πελοπόννησο

56

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 49: Corine Grass-gis El

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Τελευταία microας ενέργεια είναι να προσϑέσουmicroε microια στήλη microε τις εκτιmicroήσεις των εmicroβαδώνγια κάθε πολύγωνο

gt vdbaddcol corine col=area_ha double precision

Εκτιmicroούmicroε το εmicroβαδόν για κάθε πολύγωνο

gt vtodb map=corine type=boundarycentroid option=area units=h columns=area_ha

Επί του παρόντος δεν υπάρχει η δυνατότητα άθροισης όλων των εmicroβαδών ϐάσει κατη-γορήmicroατος (πχ ο κωδικός κάλυψηςχρήσης γης) στο εργαλείο vreport ή σε κάποιοάλλο εργαλείο που διαχειρίζεται ανυσmicroατικά δεδοmicroένα Οπότε χρησιmicroοποιούmicroε ένασύνθετο ερώτηmicroα SQL και προωθούmicroε το αποτέλεσmicroα στο εργαλείο dbselect για να τοπροβάλλουmicroε στο τερmicroατικό

gt echo select code sum(area_ha) fromcorine_studyarea group by code | dbselect

code|sum(area_ha)111|911125919112|18378199764121|195470496[]334|3930685132411|1688078293421|1388759659422|90039538511|1404862058512|2386576137521|35555877

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 50: Corine Grass-gis El

10 Εκτιmicroήσεις ανά κατηγορία CORINE

Μια πολύ καλή άσκηση είναι η πρόσϑεση της ονοmicroατολογίας των κατηγοριών της ϐάσηςδεδοmicroένων CORINE Επιπλέον η προβολή του χάρτη στο Ελληνικό Γεωδαιτικό ΣύστηmicroαΑναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ87101 102) προϋποθέτει την δηmicroιουργία microια τοποθεσίας microε ϐάσητο εν λόγω σύστηmicroα αναφοράς συντεταγmicroένων και την microετατροπή του από το ETRS89στη νέα τοποθεσία microε το εργαλείο vproj

Τερmicroατίσατε σωστά το τερmicroατικό Είναι σκόπιmicroο να τερmicroατίζεται η λειτουργία τουGRASS πληκτρολογώντας exit στο τερmicroατικό

Καλή συνέχεια

101Κωδικός EPSG 2100102Στην Αγγλική γλώσσα το ΕΓΣΑ87 αναφέρεται ως GGRS87(=Greek Geodetic Reference System 1987) ή

ως HGRS87 (= Hellenic Geodetic Reference System 1987) Συχνά αναφέρεται εσϕαλmicroένα ως EGSA87

58

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 51: Corine Grass-gis El

Μέρος III

Ο lsquolsquoελληνικόςrsquorsquo χάρτης CORINE

59

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 52: Corine Grass-gis El

Με microια microατιά

bull Βήmicroα 1ο

Λήψη του αρχείου GR_100Kshp που αναπαριστά γεωγραφικά τα ldquoελλη-νικάrdquo πλακίδια CORINE103 και των διοικητικών ορίων της Ευρώπης NUTSV9104

bull Βήmicroα 2ο

Εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp και δηmicroιουργία λίστας microε τα Ϲητού-microενα πλακίδια

Λήψη των πλακιδίων CORINE που καλύπτουν την Ελλάδα105

bull Βήmicroα 3ο

Εισαγωγή των πλακιδίων CORINE και των ορίων NUTSV9 στη ϐάση δε-δοmicroένων

΄Ενωση των γεωmicroετριών (των πλακιδίων CORINE) τοπολογικές διορθώσειςκαι συγχώνευση των γειτονικών γεωmicroετριών ϐάσει κοινού κωδικού κάλυψηςχρήσης γης

Ενσωmicroάτωση του πίνακα κατηγορηmicroάτων και απόδοση της επίσηmicroης χρω-microατικής κωδικοποίησης CORINE

bull Βήmicroα 4ο

∆ηmicroιουργία χάρτη εθνικών ορίων (microε ϐάση το χάρτη NUTSV9) και υπέρθεσηαυτού στον χάρτη CORINE για απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων περιοχών

bull Βήmicroα 5ο

Εκτίmicroηση εmicroβαδού ανά κατηγορία κάλυψης χρήσης γης και προβολή τουldquoελ-ληνικούrdquo χάρτη CORINE

103httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

104httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=17888ampfiletype=zipαπό httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=1004

105από τον σύνδεσmicroοhttpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2[]όπου οι τρεις τελείες [] πρέπει να αντικατασταθούν από το όνοmicroα του Ϲητούmicroενου πλακιδίου

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 53: Corine Grass-gis El

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

τα πλακίδια που συστοιχειώνουν το ldquoελληνικόrdquo CORINE αναπαριστώνται στο διανυ-σmicroατικό αρχείο GR_100Kshp111 112

αναφέρονται microε την ακριβή τους ονοmicroασία στη στήλη(=κατηγόρηmicroα) CellCode 113

εκκίνηση του grass στην τοποθεσία laea

σύνδεση της ϐάση δεδοmicroένων grass microε τη ϐάση δεδοmicroένων των πινάκων κατηγορηmicroάτων114

gt dbconnect driver=sqlite database=geograssdbellaslaeaPERMANENTsqlitedb

έλεγχος microε dbconnect -p

εισαγωγή του αρχείου GR_100Kshp στη ϐάση δεδοmicroένων grass

gt vinogr dsn=geogeodataellasvectoreeaeea_reference_grid_elGR_100Kshp out=eea_gr_100k

τυπώνουmicroε τις πρώτες 10 εγγραφές του πίνακα κατηγορηmicroάτων eea_gr_100k

gt dbselect eea_gr_100k | head

111Λήψη του αρχείου httpdataserviceeeaeuropaeudownloadaspid=18328ampfiletype=zipαπό τον ιστότοπο httpdataserviceeeaeuropaeudataservicemetadetailsaspid=760

112Στην άσκηση που παρουσιάζεται εδώ το αρχείο GREEA18328Izip microετονοmicroάστηκε σε GR_100Kshp113Στην εικόνα 111 το Quantum GIS ένα πολύ εύχρηστο εργαλείο προβολής και περιορισmicroένης (σχετικά

και προς το παρόν) ανάλυσης γεωχωρικών δεδοmicroένων114εδώ εννοείται η σύνδεση της ϐάσης γεωχωρικών δεδοmicroένων GRASS (δηλαδή η συλλογή χαρτών στην

οποία εργαζόmicroαστε κάθε ϕορά) microε το αρχείο - ϐάση δεδοmicroένων στο οποίο αποθηκεύονται οι πίνακεςκατηγορηmicroάτων των διανυσmicroατικών χαρτών

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 54: Corine Grass-gis El

11 Λήψη των πλακιδίων CORINE

Εικόνα 111 Τα πλακίδια πλευράς 100 χλmicro που καλύπτουν την Ελλάδα

cat|CellCode|EofOrigin|NofOrigin1|100kmE51N18|5100000|18000002|100kmE51N19|5100000|19000003|100kmE52N16|5200000|16000004|100kmE52N17|5200000|17000005|100kmE52N18|5200000|18000006|100kmE52N19|5200000|19000007|100kmE52N20|5200000|20000008|100kmE53N15|5300000|15000009|100kmE53N16|5300000|160000010|100kmE53N17|5300000|1700000

γνωρίζουmicroε πλέον ότι η στήλη CellCode είναι η 2η

τυπώνουmicroε επιλεκτικά microόνον αυτή χρησιmicroοποιώντας την εντολή cut

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2

100kmE51N18100kmE51N19100kmE52N16

64

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 55: Corine Grass-gis El

100kmE52N17100kmE52N18100kmE52N19[]

διοχετεύουmicroε τα περιεχόmicroενα της 2ης στήλης δηλαδή τα ονόmicroατα των πλακιδίων πουκαλύπτουν την Ελλάδα σε ένα νέο αρχείο

gt dbselect eea_gr_100k -c | cut -d| -f2 gtcorine_v2_tiles_ellas

δηmicroιουργούmicroε έναν κατάλογο στον οποίο ϑα κατεβάσουmicroε τα πλακίδια

gt mkdir poolgt cd pool

λαmicroβάνουmicroε τα πλακίδια εκτελώντας την εντολή wget microέσα σε ένα ϐρόχο for

gt for x in lsquocat corine_tiles_ellaslsquo do wget httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2$xzip done

--2009-01-12 151226-- httpdataserviceeeaeuropaeustaticfileslandcover_tiles_v2100kmE51N18zip

Resolving dataserviceeeaeuropaeu 21774209209[]Saving to lsquo100kmE51N18ziprsquo100[============================gt] 408346 112Ms

in 03s

2009-01-12 151227 (112 MBs) - lsquo100kmE51N18ziprsquosaved [408346408346]

[]

αποσυmicroπιέζουmicroε τα ληφθέντα αρχεία

gt unzip lowast z ip

65

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 56: Corine Grass-gis El

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

εισαγάγουmicroε τους επιmicroέρους διανυσmicroατικούς χάρτες (πλακίδια) στη ϐάση δεδοmicroένωντου grass

gt for x in shp do vinogr dsn=$x out=tile_lsquobasename $x shplsquo done

ενώνουmicroε τις χωριστές γεωmicroετρίες των πλακιδίων σε ένα διανυσmicroατικό χάρτη

gt for x in lsquogmlist vect pat=tile_ sep=lsquo dovpatch -e --o in=$x out=corine_ellas_tiles_patched done

απαραίτητη η διόρθωση τοπολογικών σϕαλmicroάτων

gt vclean corine_ellas_tiles_patched out=corine_ellas_patched_clean tool=snapbreakrmduplthresh=01

συγχώνευση ταυτόσηmicroων γειτονικών γεωmicroετριών

πρώτα έλεγχος των στηλών121

gt vinfo -c corine_ellas_patched_clean

121Είναι σηmicroαντικό οι τίτλοι των πεδίων που περιέχουν τα κατηγορήmicroατα (=οι τίτλοι των στηλών - όχι τα ίδια τακατηγορήmicroατα ) να είναι γραmicromicroένοι microε microικρά Ο λόγος είναι ότι τίτλοι πεδίων microε κεφαλαία συγχέονταισυχνά microε όρους-εντολές SQL microε αποτέλεσmicroα να δηmicroιουργούνται προβλήmicroατα κατά τη διαχείριση microιαϐάσης δεδοmicroένων Στην προκειmicroένη περίπτωση δεν ϑα ασχοληθούmicroε microε την microετονοmicroασία ή την προσ-ϑαφαίρεση των στηλών αφού όλες οι στήλες ϑα χαθούν microετά τη συγχώνευση (vdissolve) Σε κάποιοαπό τα επόmicroενα ϐήmicroατα ϑα προσθέσουmicroε τον πίνακα που χρειαζόmicroαστε (ονοmicroατολογία κατηγοριώνCORINE και επίσηmicroοι χρωmicroατικοί συνδυασmicroοί)

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 57: Corine Grass-gis El

12 ΄Ενωση των πλακιδίων σε ένα χάρτη

Displaying column typesnames for database connectionof layer 1

INTEGER|catCHARACTER|CODE_00DOUBLE PRECISION|AREA

microας ενδιαφέρει η στήλη CODE_00

o τύπος πεδίου της στήλης στην οποία ϑα ϐασιστεί η λειτουργία της συγχώνευσης ναmicroετατραπεί σε integer 122

microετατροπή microε sqlitebrowser

αλλιώς vdbaddcol column=rsquosomename integerrsquo+ vdbupdate

gt vdissolve corine_ellas_patched_clean out=corine_ellas_clean_dissolved column=CODE_00

o ldquoνέοςrdquo πίνακας πρέπει να προστεθεί στη ϐάση δεδοmicroένων sqlitedb

vdbaddtable corine_ellas_clean_dissolved

ελέγχουmicroε ποιες στήλες υπάρχουν στον πίνακα κατηγορηmicroάτων που είναι συνδ-εδεmicroένος microε το χάρτη corine_ellas_tiles_patched

dbdescribe corine_ellas_clean_dissolved -c

ncols 1nrows 39Column 1 catINTEGER20

η microοναδική στήλη cat περιέχει τώρα την κωδικοποίηση CORINE

εισαγωγή του πίνακα κατηγορηmicroάτων CORINE και των χρωmicroατικών συνδυασmicroών(=στήλη grassrgb)123

gt dbinogr dsn=geogeodataeuropecorine_levels_lables_grassrgbcorine_levels_labels_grassrgbcsv out=corine_levels_labels_grassrgb

122ϐλέπε κεφάλαιο 7 στη σελίδα 46123ϐλέπε Παράρτηmicroα αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsv σελίδα 83

68

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 58: Corine Grass-gis El

έλεγχος

dbtables -p

ή και microε dbselect corine_levels_labels_grassrgb | head

ενσωmicroάτωση του πίνακα ϐάσει του τρίτου επιπέδου κατηγοριών CORINE124

gt vdbjoin corine_ellas_clean_dissolved column=catotable=corine_levels_labels_grassrgb ocolumn=level3

έλεγχος microε dbdescribe -c corine_ellas_clean_dissolved ή

dbselect corine_ellas_clean_dissolved | head

[]

προβολή του χάρτη

gt dmon x0gt derase grey this is optionalgt dvect -a corine_ellas_clean_dissolved color=none

type=area

124Βλέπε ϐοήθεια του vdbjoin για σηmicroαντικές λεπτοmicroέρειες

69

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 59: Corine Grass-gis El

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα lsquolsquomicroέτραrsquorsquo της Ελλάδας

amp

$

Στο σηmicroείο αυτό παρουσιάζεται ένας ακόmicroη τρόπος για την δηmicroιουργία microάσκας microε τηνχρήση της οποίας ϑα κοπούν οι περιοχές έξω από τα εθνικά όρια Προϋπόθεση είναινα υπάρχει κάποιος διανυσmicroατικός χάρτης Η διαδικασία περιλαmicroβάνει microετατροπή τουδιανυσmicroατικού χάρτη σε ψηφιδωτό όπου όλες οι ψηφίδες ϑα λάβουν την ίδια τιmicroή καιέπειτα την επαναmicroετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

Με τη microέθοδο αυτή αποφεύγονται συχνά δυσκολίες που σχετίζονται microε τοπολογικάσφάλmicroατα Πρέπει όmicroως να υλοποιείται microε προσοχή να επιλεγεί ορθά η γεωmicroετρικήανάλυση του ψηφιδωτού χάρτη που ϑα δηmicroιουργηθεί ώστε να αλλοιωθούν κατά τολιγότερο δυνατόν οι αρχικές (στην περίπτωση microας οι εξωτερικές) γεωmicroετρίες (=σύνορακαι ακτογραmicromicroή) Να ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για microια απλή microεν χρονοβόρα δεδιαδικασία εξαιτίας της microετατροπής

επειδή τα πλακίδια εξέχουν των εθνικών ορίων στα ϐόρεια είναι απαραίτητη η τmicroήσητου ενιαίου χάρτη ϐάσει των εθνικών ορίων

εθνικά όρια microπορούν να σχηmicroατιστούν από το χάρτη διοικητικών ορίων NUTSV9

εισαγάγουmicroε το χάρτη NUTSV9 στην τοποθεσία laea

gt vinogr dsn=NUTSV9_LEACshp output=nutsv9 min_area=00001 snap=-1

εξάγουmicroε τις ldquoελληνικέςrdquo γεωmicroετρίες ϐάσει του κατηγορήmicroατος N0CD

gt vextract input=nutsv9 output=nutsv9_ellas type=boundarycentroidarea layer=1 new=-1 where=rsquoN0CD=GRrsquo

ορισmicroός της ενεργού περιοχής και του microεγέθους (πλευρά) των εικονοστοιχείων (=ανάλυση)

στο παράδειγmicroα αυτό 250micro

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 60: Corine Grass-gis El

13 Κόψιmicroο του χάρτη στα ldquomicroέτραrdquo της Ελλάδας

Εικόνα 131 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE

gt gregion vect=nutsv9 res=250 -pa

microετατροπή σε ψηφιδωτό χάρτη

ο χάρτης που ϑα προκύψει ϑα έχει τιmicroές microπερδεmicroένες ϐασισmicroένες στο κατηγόρηmicroαcat του αρχικού (διανυσmicroατικού) χάρτη

gt vtorast input=nutsv9_ellas output=nutsv9_ellasuse=cat type=area layer=1 value=1 rows=4096

δηmicroιουργία ενιαίας επιφάνειας

παράγουmicroε ένα νέο ψηφιδωτό χάρτη στον οποίο και δίνουmicroε σε όλα τα microη-στοιχεία131 132

την τιmicroή ένα

Το GRASS διαχωρίζει τις microηδενικές τιmicroές (οι οποίες είναι τιmicroές) από τα microη-στοιχεία τα

οποία χαρακτηρίζονται ως nodata ή NULL

131κατά το αγγλικό no-data ή NULL132Βλέπε την παράγραφο NULL support στην ϐοήθεια του rmapcalc httpgrassosgeoorg

grass64manualshtml64_userrmapcalchtml

72

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 61: Corine Grass-gis El

rmapcalc ellas=rsquoif(nutsv9_ellas = 0 1 null())rsquo

(επανα-)microετατροπή σε διανυσmicroατικό χάρτη

εδώ υπάρχει η δυνατότητα να χρησιmicroοποιηθεί η παράmicroετρος -s(=smooth) η οποία ϑαστρογγυλέψει σχετικά τα παραγόmicroενα διανύσmicroατα

rtovect -s input=ellas output=ellas feature=area

υπέρθεση των εθνικών ορίων ellas στο χάρτη corine_ellas_clean_dissolved133

και εξαγωγή των περιοχών που αλληλοκαλύπτονται

gt voverlay ainput=corine_ellas_clean_dissolved atype=area binput=ellas btype=area output=corine_ellas_v2 operator=and olayer=100

vinfo -c corine_ellas_v2

INTEGER|catINTEGER|a_catCHARACTER|a_level1CHARACTER|a_label1CHARACTER|a_label1_elCHARACTER|a_level2CHARACTER|a_label2CHARACTER|a_label2_elCHARACTER|a_level3CHARACTER|a_label3CHARACTER|a_label3_elCHARACTER|a_grassrgbINTEGER|b_catINTEGER|b_valueCHARACTER|b_label

microετά το voverlay οι στήλες microετονοmicroάζονται ώστε να είναι κατανοητό από ποιο χάρτηπροέρχονται

επειδή όmicroως η στήλη grassrgb πρέπει να έχει ακριβώς αυτό το όνοmicroα και microόνοείναι απαραίτητη η επεξεργασία της από a_grassrgb σε grassrgb ώστε να microπορείνα εmicroφανιστεί χρωmicroατικά ldquoσωστάrdquo ο χάρτης

και εδώ sqlitebrowser και microετά dvect133Το στιγmicroιότυπο πριν την απόρριψη των εκτός εθνικών ορίων (=κόκκινα όρια) περιοχών

73

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 62: Corine Grass-gis El

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του lsquolsquoελληνικούrsquorsquoχάρτη CORINE

προβολή του πολύχρωmicroου χάρτη microε κλίmicroακα και το δείκτη ϐορρά (η εικόνα τουεξωφύλλου)

gt dmon x0gt derase greygt dvect corine_ellas -a type=area color=nonegt dbarscale at=1794 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -sgt dbarscale at=8010 bcolor=150150150 tcolor=250

250250 -n

Εικόνα 141 Ο ldquoελληνικόςrdquo χάρτης CORINE προβεβληmicroένος στο σύστηmicroα ETRS-LAEA

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 63: Corine Grass-gis El

14 Εκτιmicroήσεις και προβολή του ldquoελληνικούrdquo χάρτη CORINE

για ένα γρήγορο στιγmicroιότυπο microπορεί να προσαρmicroοστεί το microέγεθος του παραθύρουπροβολής microε το ποντίκι

πρόσϑεση στηλών στον πίνακα κατηγορηmicroάτων για τον υπολογισmicroό επιφανειών141

gt vdbaddcol corine_ellas column=rsquoarea doubleprecision area_ha double precisionrsquo

gt vtodb corine_ellas option=area units=me column=area

gt vtodb corine_ellas option=area units=h column=area_ha

gt echo select cat sum(area_ha) from corine_ellasgroup by cat | dbselect

Εικόνα 142 Στιγmicroιότυπο από το τερmicroατικό του GRASS εmicroβαδόν ανά κατηγορίαCORINE στην Ελλάδα

141σε τmicro και εκτάρια ( 10000 τmicro ή sqm ή m2 = 1 εκτάριο ή Ha )

76

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 64: Corine Grass-gis El

Η τρισδιάστατη απεικόνιση του τελικού αποτελέσmicroατος (εικόνα (143)) δηmicroιουργήθηκεmicroε το NVIZ httpgrassitcitnviz

Εικόνα 143 Ο χάρτης CORINE επί του ψηφιακού υψοmicroετρικού microοντέλου SRTM3

Το GRASS είναι ένα πολυδύναmicroο εργαλείο Εξερεύνησέ το -)

77

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 65: Corine Grass-gis El

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Η ενδεικτική απόδοση των ορισmicroών των κατηγοριών κάλυψηςχρήσης γης στην Ελλη-νική γλώσσα αφορά microόνο στο 3ο επίπεδο της ταξινόmicroησης CORINE και έγινε από τουςΝίκο Αλεξανδρή Φώτη Ξυστράκη ∆ηmicroήτρη Σαmicroαρά

Η εύρεση ληmicromicroάτων που microεταφράζουν επακριβώς τους ορισmicroούς microε την επιστηmicroονικήτους σηmicroασία είναι συχνά δύσκολη άσκηση Για το λόγο αυτό είναι σκόπιmicroος ο σχο-λιασmicroός του ορισmicroού Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης (324) Οι εν λόγω Ϲώνες

περιλαmicroβάνουν υποβαθmicroισmicroένα δασικά οικοσυστήmicroατα (οπισθοδροmicroική διαδοχή) καιπεριοχές αναγέννησης - δάσωσης (προοδευτική διαδοχή)

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

111 Συνεχής αστικός ιστός

112 Ασυνεχής αστικός ιστός

121 Βιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες

122 Οδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και συναφείς εκτάσεις

123 Λιmicroάνια

124 Αεροδρόmicroια

131 Μεταλλευτικές περιοχές

132 Χώροι απόθεσης απορριmicroάτων

133 Εργοτάξια

141 Περιοχές αστικού πρασίνου

142 Εγκαταστάσεις αναψυχής και αθλητισmicroού

211 Μη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις

212 Μόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις

213 Ορυζώνες

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 66: Corine Grass-gis El

A Η ταξινόmicroηση CORINE στην ελληνική γλώσσα

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

221 Αmicroπελώνες

222 Οπωρώνες και καλλιέργειες

223 Ελαιώνες

231 Βοσκοτόπια

241 Ετήσιες microόνιmicroες καλλιέργειες

242 Συmicroπλέγmicroατα καλλιεργειών

243 Αγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης

244 Περιοχές αγροδασοπονίας

311 ∆άση πλατύφυλλων

312 ∆άση κωνοφόρων

313 Μικτά δάση

321 Ποολίβαδα

322 Τυρφοέλη και χαmicroηλή ξυλώδης ϐλάστηση

323 Σκληρόφυλλη ϐλάστηση

324 Ζώνες microεταβατικής δασικής ϐλάστησης

331 Παραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις

332 Βράχια

333 Περιοχές microε σποραδική ϐλάστηση

334 Καmicroένες περιοχές

335 Παγετώνες και αιώνιο χιόνι

411 Χερσαία έλη

412 Τυρφώνες

421 Αλατούχα έλη

422 Αλυκές

423 Παλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί

80

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 67: Corine Grass-gis El

Κατηγορίακάλυψηςχρήσης Ονοmicroατολογία

511 Υδάτινα ϱεύmicroατα

512 Λίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες

521 Λιmicroνοθάλασσες

522 Εκβολές ποταmicroών

523 Θάλασσα

81

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 68: Corine Grass-gis El

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

Το αρχείο corine_levels_labels_grassrgbcsvB1 περιέχει την κωδικοποίησητων κατηγοριών CORINE τις επίσηmicroες ονοmicroασίες και την απόδοση των όρων στην Ελλ-ηνική γλώσσα Οποιοδήποτε κείmicroενο microπορεί να υποστεί επεξεργασία ποικιλοτρόπωςυπό το linuxB2 και ϐέβαια microπορεί να εισαχθεί στη ϐάση δεδοmicroένων GRASS Η στήληgrassrgb είναι απαραίτητη για την αυτόmicroατη χρωmicroατική προβολή του χάρτη CORINE

level1label1label1_ellevel2label2label2_ellevel3label3label3_elgrassrgb

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές111Continuous urban fabricΣυνεχής αστικός ιστός230000077

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες11Urban fabricΑστικέςκατασκευές112Discontinuous urban fabricΑσυνεχής αστικός ιστός255000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες121Industrial or commercialunitsΒιοmicroηχανικές ή εmicroπορικές microονάδες204077242

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and transportunitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες122Road and rail networks andassociated landΟδικό σιδηροδροmicroικό δίκτυο και οι συναφείς τους εκτάσεις204000000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commercial and trans-port unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικές microονάδες123Port ar-easΛιmicroάνια230204204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες12Industrial commer-cial and transport unitsΒιοmicroηχανικές εmicroπορικές και microεταφορικέςmicroονάδες124AirportsΑεροδρόmicroια230204230

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια131Mineral extraction sitesΜεταλλεία166000204

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια132Dump sitesΧώροι απόθεσης απορριmicroάτων166077000

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες13Mine dump and construction sitesΜεταλλείασκουπιδότοποι και εργοτάξια133Construction sitesΕργοτάξια255077255

B1csv= comma separated values τιmicroές διαχωρισmicroένες microε κόmicromicroαB2microε εντολές-εργαλεία nix όπως για παράδειγmicroα cut tr sed και άλλα

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 69: Corine Grass-gis El

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση141Green urban areasΠεριοχές αστικούπρασίνου255166255

1Artificial surfacesΤεχνητές επιφάνειες14Artificial non-agricultural vegetated ar-easΤεχνητές microη αγροτικές εκτάσεις microε ϐλάστηση142Sport and leisure facilitiesΕγκαταστάσειςαναψυχής και αθλητισmicroού255230255

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις211Non-irrigated arable landΜη αρδευόmicroενες αρόσιmicroες εκτάσεις255255168

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις212Permanentlyirrigated landΜόνιmicroα αρδευόmicroενες εκτάσεις255255000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές21Arable landΑρόσιmicroες εκτάσεις213RicefieldsΟρυζώνες230230000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες221VineyardsΑmicroπελώνες230128000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες222Fruit trees and berry plantationsΟπωρώνες και καλλιέργειες242166077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές22Permanent cropsΜόνιmicroεςκαλλιέργειες223Olive grovesΕλαιώνες230166000

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές23PasturesΒοσκοτόπια231PasturesΒοσκοτόπια230230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις241Annual crops associated with permanent cropsΕτήσιες microόνιmicroεςκαλλιέργειες255230166

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural ar-easΕτερογενείς αγροτικές εκτάσεις242Complex cultivation patternsΣυmicroπλέγmicroατακαλλιεργειών255230077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις243Land principally occupied by agriculture with significant areas of naturalvegetationΑγροτικές εκτάσεις microε σηmicroαντικό ποσοστό ϕυσικής ϐλάστησης230204077

2Agricultural areasΑγροτικές περιοχές24Heterogeneous agricultural areasΕτερογενείςαγροτικές εκτάσεις244Agro-forestry areasΠεριοχές αγροδασοπονίας242204166

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση311Broad-leaved forest∆άση πλατύφυλλων128255000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιο-χές31Forests∆άση312Coniferous forest∆άση κωνοφόρων000166000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές31Forests∆άση313MixedforestΜικτά δάση077255000

84

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 70: Corine Grass-gis El

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andorherbaceous vegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα321Natural grass-landΠοολίβαδα204242077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα322Moors and heathlandΧαmicroηλή ξυλώδηςϐλάστηση166255128

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα323Sclerophyllous vegetationΣκληρόφυλληϐλάστηση166230077

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές32Shrub andor herbaceousvegetation associationsΘάmicroνοι και χορτολίβαδα324Transitional woodland-shrubΖώνεςmicroεταβατικής δασικής ϐλάστησης166242000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση331Beaches dunes and sandplainsΠαραλίες αmicromicroοθίνες και αmicromicroώδεις εκτάσεις230230230

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces withlittle or no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση332BarerockΒράχια204204204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with littleor no vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση333Sparsely vegetated ar-easΠεριοχές microε σποραδική ϐλάστηση204255204

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little or novegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση334Burned areasΚαmicroένες περιο-χές000000000

3Forests and semi-natural areas∆άση και ϕυσικές περιοχές33Open spaces with little orno vegetationΑνοιχτές περιοχές microε λίγη ή καθόλου ϐλάστηση335Glaciers and perpetualsnowΠαγετώνες και αιώνιο χιόνι166230204

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδοχώρα411InlandmarshesΧερσαία έλη166166255

4WetlandsΥγρότοποι41Inland wetlandsΥγρότοποι στην ενδο-χώρα412PeatbogsΤυρφώδεις γαίες077077255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι421SaltmarshesΑλατώδη έλη204204255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι422SalinesΑλυκές230230255

4WetlandsΥγρότοποι42Coastal wetlandsΠαράκτιοι υγρότοποι423IntertidalflatsΠαλλιροϊκοί σχηmicroατισmicroοί166166230

85

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 71: Corine Grass-gis El

B Οι κατηγορίες CORINE υπό microορφή csv

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα511WatercoursesΥδάτινα ϱεύmicroατα000204242

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι51Inland watersΥδάτινοι όγκοι στην ενδοχώρα512WaterbodiesΛίmicroνες αποταmicroιευτήρες και αντιπληmicromicroυρικές Ϲώνες128242230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι521Coastal lagoonsΛιmicroνοθάλασσες000255166

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι522EstuariesΕκβολές ποταmicroών166255230

5Water bodiesΥδάτινοι όγκοι52Marine watersΘαλάσσιοι και παραθαλάσσιοι υδάτινοιόγκοι523Sea and oceanΘάλασσα230242255

86

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg

Page 72: Corine Grass-gis El

Αναφορές

[1] GRASS Development Team 2008 Geographic Resources Analysis Support Sys-tem (GRASS) Software Version 630 httpgrassosgeoorg

[2] Markus Neteler and Helena Mitasova 2008 Open Source GIS A GRASS GISApproach Third Edition The International Series in Engineering and ComputerScience Volume 773 406 pages 80 illus Springer New York

[3] GRASS manual pages httpgrassosgeoorggrass63manualshtml63_userindexhtml

[4] GRASS-user mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfograss-user

[5] gdal-dev mailing list httplistsosgeoorgmailmanlistinfogdal-dev

[6] CORINE 2000 NUTSv9 and EEA reference grid for Greece EEA Copenhagen2007 httpwwweeaeuropaeu

[7] SRTM3 Jarvis A HI Reuter A Nelson E Guevara 2006 Hole-filled seamlessSRTM data V3 International Centre for Tropical Agriculture (CIAT) available fromhttpsrtmcsicgiarorg