Sprawozdanie z realizacji projektu „Dni Małopolski w Brukseli 2012” 1. Opis projektu, terminy i miejsca realizacji poszczególnych punktów programu, odbiorcy 3 2. Opis działań promocyjnych ..................................................................................... 12 3. Zestawienie relacji medialnych ............................................................................... 17 4. Projekty druków promocyjnych i reklam .................................................................. 19

1. Opis projektu, terminy i miejsca realizacji poszczególnych punktów programu, odbiorcy

1.1. Opis projektu Dni Małopolski w Brukseli to cykliczne przedsięwzięcie promocyjne, ukazujące mieszkańcom stolicy Belgii, pracownikom instytucji Unii Europejskiej i odwiedzającym miasto turystom niezwykłe bogactwo i różnorodność naszego regionu. Każda kolejna odsłona Dni to wizytówka Małopolski – regionu kreatywnego i dynamicznego, o dużym kapitale intelektualno-społecznym, którego cechą jest podejmowanie nowatorskich inicjatyw kulturalnych, regionu oryginalnego, otwartego, nowoczesnego, potrafiącego spojrzeć na siebie z przymrużeniem oka, czerpiącego z lokalnego bogactwa kulturowego w niekonwencjonalny sposób. Spotkania i konferencje organizowane w ramach Dni Małopolski w Brukseli stanowią z kolei rodzaj platformy dla potencjalnej współpracy różnych podmiotów działających na rynku europejskim z Małopolską, w tym na poziomie gospodarczym. Fakt, że Bruksela jest siedzibą instytucji Unii Europejskiej, NATO i Euroatomu, a zatem przestrzenią spotkania decydentów (polityków i urzędników ww. instytucji, w tym przedstawicieli wszystkich regionów i krajów UE) dodatkowo wzmacnia międzynarodowy charakter przedsięwzięcia. Obecność w Brukseli środowisk opiniotwórczych ma bardzo istotne znaczenie w kształtowaniu oferty programowej Dni, której cechą jest wysoka jakość artystyczna i merytoryczna. Organizowane już od sześciu lat Dni Małopolski w Brukseli są stałym elementem kalendarza wydarzeń artystyczno-kulturalnych miasta. Tegoroczna edycja Dni (20.09–03.10.2012), przypadająca na 10-lecie funkcjonowania Przedstawicielstwa Małopolski w Brukseli, objęła wydarzenia wpisujące małopolskie dziedzictwo we współczesne międzynarodowe konteksty i działania, podkreślające inspirujący potencjał kulturowy regionu oraz jego powiązania z najnowszymi zjawiskami w sztuce. Punktem wyjścia przy opracowywaniu przez Małopolski Instytut Kultury programu wydarzeń kulturalnych towarzyszących VI edycji przedsięwzięcia była m.in. przygotowana przez POT „Marketingowa Strategia Polski w sektorze turystyki na lata 2008–2015”. Zaproponowana przez MIK koncepcja Dni Małopolski w Brukseli w 2012 r. objęła dwa wydarzenia artystyczne realizowane we współpracy z belgijskimi partnerami w ramach organizowanych przez nich i mających swoją markę festiwali – koncert „Music for Sólaris”, zrealizowany we współpracy z „Bozar Electronic Arts Festival”, belgijskim festiwalem sztuk elektronicznych organizowanym przez Centre for Fine Arts, oraz wystawę plenerową pn. „Powiązania”, włączoną w program festiwalu dizajnu „Brussels Design September 2012”. Zorganizowany w prestiżowym brukselskim Centre for Fine Arts (CFA/BOZAR) koncert „Music for Sólaris” to projekt muzyczny, który powstał w 2010 r. na zlecenie Fundacji Tone, organizatora najbardziej znanego w Polsce i cieszącego się światową renomą krakowskiego festiwalu muzyki postępowej/współczesnej – „Unsound”1. Początkowo miał być ścieżką dźwiękową do filmu „Solaris” Andrieja Tarkowskiego, ale ostatecznie film, a przede

1 „Festiwal Unsound” – założony w 2003 r. w Krakowie, jako festiwal muzyki postępowej. To z początku undergroundowe wydarzenie w ostatnich latach nabrało o wiele większego rozmachu, zyskując powszechne uznanie. Festiwal odbywa się pod koniec października każdego roku, w stolicy Małopolski, gromadząc liczną międzynarodową publiczność (obcokrajowcy stanowią ponad 50% odbiorców/uczestników festiwalu). Od 2010 r. festiwal ma swoją odsłonę w Nowym Yorku. „Unsound Festival New York” skupia nowojorskich producentów, kuratorów i instytucje kulturalne. W ostatnich latach „Unsound” gościł również w warszawie, a we współpracy z partnerami zagranicznymi w Pradze, Bratysławie, Kijowie i Mińsku. Twórców „Festiwalu Unsound” interesuje idea ponadgranicznej współpracy oraz budowanie pojęcia festiwalu jako narzędzia umożliwiającego zlecanie i rozwijanie nowych projektów muzycznych i artystycznych. Równie ważnym zadaniem jest promowanie muzyki twórców z Polski i bardziej globalnie – twórców pracujących na wschód od Berlina. Produkcją „Festiwalu Unsound” zajmuje się krakowska non-profitowa Fundacja „Tone – Muzyka i Nowe Formy Sztuki”.

wszystkim powieść Stanisława Lema o tym samym tytule, stały się istotnym źródłem inspiracji dla Daníela Bjarnasona2 i Bena Frosta3, znanego m.in. ze współpracy z Björk, do stworzenia niezależnej kompozycji. Do pracy nad nią muzycy zaprosili krakowską orkiestrę Sinfoniettę Cracovię4. Projekt wywarł ogromne wrażenie na Brianie Eno5, kompozytorze i muzyku współpracującym m.in. z U2, Talking Heads, My Bloody Valentine, Philem Collinsem czy Davidem Bowie, który wspólnie z Nickiem Robertsonem przygotował wizualizacje nawiązujące do obrazów z filmu Tarkowskiego i powieści Stanisława Lema. W 2011 r. płyta „Music for Sólaris” została wydana przez islandzką wytwórnię Bedroom Community i zdobywa coraz większe uznanie wśród mediów i publiczności. CFA, któremu zaproponowano współpracę w zakresie organizacji koncertu, postanowiło włączyć go w program trzydniowego festiwalu „Bozar Electronic Arts Festival” (20–22 września 2012 r.). Była to pierwsza edycja festiwalu o tak szerokiej formule, korzystająca z doświadczeń czterech poprzednich, skupionych wokół muzyki elektronicznej. Zaprezentowanie „Music for Sólaris” odbiorcom muzyki elektronicznej z Belgii i krajów ościennych było niewątpliwie kolejną doskonałą okazją do wymiany idei i inspiracji artystycznych. Drugim punktem programu VI edycji Dni Małopolski w Brukseli była plenerowa wystawa „Powiązania” odkrywająca przed zwiedzającymi kulturalne i turystyczne atrakcje Małopolski i jej stolicy – Krakowa. Nietypową formę wystawy, autorstwa krakowskich projektantów ze studia LATALAdesign6, będącą zabawą z dziedzictwem i dizajnem, docenili organizatorzy

2 Daníel Bjarnason – Islandczyk, ukończył w 2000 r. szkołę muzyczną F.I.H. z dyplomem pianistycznym. Następnie studiował kompozycję i dyrygenturę w Wyższej Szkole Muzycznej w Reykjavíku, a później na Uniwersytecie we Freiburgu. Kompozycje Bjarnasona spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem, wykonywano je na licznych światowych scenach. Jest również dyrygentem współpracującym z licznymi orkiestrami, na stałe związanym z Operą Islandzką. Był jednym z założycieli Orkiestry Kameralnej Ísafold (w 2003 r.), której jest dyrektorem artystycznym i głównym dyrygentem. Wszechstronność artysty doprowadziła go do współpracy z wykonawcami spoza kręgu muzyki klasycznej, takimi jak Sigur Rós, múm, Ólöf Arnalds i Hjaltalín. Artysta nagrywa dla wytwórni Bedroom Community, nakładem której w lutym 2010 r. ukazał się jego debiut „Processions”. W ramach festiwalu Unsound 2010 poprowadził krakowską orkiestrę Sinfonietta Cracovia. We współpracy z Sinfoniettą i Benem Frostem wystawił zamówione specjalnie na potrzeby Unsound dzieło, „Solaris”. 3 Ben Frost – urodzony w Australii, mieszkający na stałe w Islandii muzyk, znany m.in. ze współpracy z Björk. Jego muzyka składa się z kontrastów – wpływa na nią w równym stopniu klasyczny minimalizm, jak punk rock i metal. Tworzone przez Frosta pulsujące gitarowe formy pojawiają się znikąd i stopniowo zlewają się w wielkie, ponure kształty, które często przekraczają tradycyjne struktury. Artysta gościł na festiwalu Unsound trzykrotnie: w 2008, 2009 i 2010 r., każdy z jego występów zebrał świetne opinie krytyków. 4 Sinfonietta Cracovia – Orkiestra Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa – to istniejący od ponad dwudziestu lat zespół, który łączy w sobie niesłychaną żywiołowość z profesjonalizmem najwyższej próby. Potencjał artystyczny i młodość orkiestry oraz jej otwartość na wszelkie dziedziny i wymiary muzyki, jak również łatwość, z jaką przenosi się od repertuaru kameralnego do pełnej symfoniki – stawiają ją w rzędzie najwybitniejszych zespołów kameralnych w Polsce i w Europie, gdzie ma znakomite notowania wśród melomanów i recenzentów. Od początku istnienia orkiestra współpracuje ze znakomitymi postaciami światowego życia muzycznego (z orkiestrą współpracowali m.in. Krzysztof Penderecki, Antoni Wit, Jerzy Maksymiuk, jak również Christoph Eschenbach, Lorin Maazel, Valery Gergiev czy John Axelrod, będący pierwszym gościnnym dyrygentem orkiestry w latach 2001–2003). Orkiestra może poszczycić się również sukcesami na najbardziej znaczących estradach Europy, od Sankt Petersburga (Konserwatorium Muzyczne i Teatr Maryjski), przez Niemcy (sale Filharmonii i Konzerthausu w Berlinie oraz Herkules Saal w Monachium) i Szwajcarię (sala Casino w Bazylei i Tonnhalle w Zurichu), po południe kontynentu, począwszy od Teatru Mogador w Paryżu i Palais des Festivals w Cannes po Auditorio Nacional w Madrycie, jak też włoskie Teatry w Brescii, Neapolu i Parmie oraz salę Filharmonii w Istambule. W swoich annałach Sinfonietta ma także liczne występy w czasie prestiżowych festiwali: Schleswig-Holstein Musik Festival, Festival International de Colmar czy Białe Noce w Sankt Petersburgu oraz festiwalowych wydarzeń na polskich estradach: Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena oraz Sacrum Profanum i Misteria Paschalia w Krakowie. 5 Brian Eno – angielski kompozytor muzyki ambient, producent muzyczny i muzyk rockowy grający na instrumentach klawiszowych i wielu innych. Znany z występów w grupie Roxy Music oraz z kariery solowej. Twórczość Briana Eno zaliczana jest do progresywnego rocka i progresywnego popu, ale także do muzyki awangardowej, elektronicznej, ambient, world – w szerokim pojęciu, eksperymentalnej. Artysta znany jest z awangardowych, multimedialnych realizacji. Jako pionier stylu ambient jest twórcą tego terminu. W czasie swej kariery solowej współpracował z wieloma czołowymi zespołami i muzykami sceny rockowej, w tym awangardowej, jak np.: U2, David Byrne i Talking Heads, Devo, Ultravox, James, My Bloody Valentine, Harold Budd, John Cale, Phil Collins, Robert Fripp, Bill Laswell i wielu innych. Brian Eno jest też autorem dźwięku startowego w MS Windows 95 – „The Microsoft Sound”. W 2007 r. nawiązał współpracę z brytyjskim zespołem Coldplay nad ich nową płytą „Viva la Vida or Death and All His Friends”. Dyskografia Eno obejmuje ponad 30 albumów. Artysta jest też trzykrotnym zdobywcą nagrody Grammy. 6 Studio „LATALAdesign” – powstało w 2009 r. w Krakowie, z misją opracowania nowego języka projektowego przez podejmowanie eksperymentalnych, często ulotnych, projektów. Na doświadczenia założycieli i projektantów – Dagmary Latała i Jacka Paździora – składa się wieloletnia praca dla Arup i Universaldesignstudio oraz praktyki w Londynie, Dubaju i Singapurze. Projektanci są zainteresowani realizacją nowych pomysłów przez pracę studyjną, prototypowanie, eksperymenty z materiałami i

jednego z największych w Europie festiwali – Brussels Design September, zgadzając się na włączenie „Powiązań” w tegoroczny program tego wydarzenia. Wystawa była już wcześniej prezentowana w Polsce, w 2011 r., jako wydarzenie towarzyszące XIII Małopolskim Dniom Dziedzictwa Kulturowego. W ciągu niespełna dwóch tygodni ekspozycji na krakowskim Małym Rynku (07–15.05.2011), dzięki dobrej lokalizacji oraz intrygującej formie, odwiedziło ją 43 700 osób7.

Za szczególny sukces należy uznać fakt, że wystawa była entuzjastycznie odbierana przez wszystkie grupy wiekowe, zarówno wśród odbiorców polskich, jak i turystów zagranicznych, którzy docenili dwujęzyczne materiały oraz z zachwytem wypowiadali się o tak nowatorskim promowaniu dziedzictwa kulturowego. W czasie trwania ekspozycji w Krakowie przeprowadzone zostały badania sondażowe8 wśród odwiedzających wystawę, według których:

wystawa w opinii odbiorców dobrze spełniła swój cel, była ciekawa i intrygująca, zachęcała do zabawy, w innowacyjny sposób promowała Małopolskę – taką opinię wystawa otrzymała od ponad 80% odbiorców;

zdecydowana większość odbiorców wystawy uznała, że tego typu działania artystyczne i edukacyjne dobrze promują region i zachęcają do jego poznawania. Jest to ważne, ponieważ twórcy wystawy opierali się raczej na grze skojarzeń i zabawie z elementami dziedzictwa Małopolski niż na wskazywaniu oczywistych i najpopularniejszych atrakcji;

procesem produkcji, a także przekształcanie tkanki miejskiej i przestrzeni publicznej. Pracując na granicy sztuki, dizajnu i architektury, rozwijają projekty, które wychodzą poza ramy działalności komercyjnej. „LATALAdesign” zajmuje się projektowaniem obiektów i form, które w zależności od procesów i zjawisk zachodzących w danej przestrzeni mogą dostosowywać się do nowych funkcji. Studio współpracuje z instytucjami kultury i sztuki (m.in. Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Galeria Bunkier Sztuki, Muzeum Karola Szymanowskiego w willi Atma w Zakopanem, oddział Muzeum Narodowego w Krakowie) oraz niezależnymi galeriami i producentami, tworząc autorskie projekty kierowane także do dzieci. 7 Źródła weryfikacji: każdego dnia w wyznaczonych godzinach obsługa wystawy zliczała odbiorców wystawy, na podstawie wykonanych szacunków została wyliczona liczba zwiedzających. 8 Sondaż ankietowy został zrealizowany przez zespół wolontariuszy MDDK. Był przeprowadzony bez doboru próby. W wyznaczonych godzinach realizacji sondażu ankieterzy starali się przeprowadzić ankietę wśród jak największej grupy odbiorców wystawy. Ankiety zostały przygotowane w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej (wersja angielska nie zawierała kilku pytań z wersji polskiej). Zebrano 55 ankiet w języku polskim i 23 ankiety w języku angielskim. Wyniki sondażu podane są liczbowo, nie w procentach.

fot. LATALAdesig

bardzo wielu odbiorców zaintrygowały rozwiązania artystyczne (ściany ze sznurków, gry słowne i powiązania eksponatów).

Doświadczenia związane z prezentacją wystawy w Krakowie oraz jej bardzo pozytywny odbiór skłoniły MIK do jej ponownego zaprezentowania, w centrum Brukseli – na Mont des Arts. Przygotowanie scenariusza nowej ekspozycji powierzone zostało Dynamice Ekspozycji9 – działającemu w Małopolskim Instytucie Kultury zespołowi współpracującemu z muzeami, udzielającemu konsultacji i rekomendacji w zakresie tworzenia ekspozycji i ścieżek edukacyjnych, organizującemu dla muzealników i pracowników galerii warsztaty o szerokim zakresie tematycznym, od edukacji w muzeum po kwestie związane z aranżacją przestrzeni czy wizerunkiem instytucji. Opracowany z myślą o odbiorcach zagranicznych plan wystawy powstał z uwzględnieniem analizy rynku belgijskiego, zgodnie z którą:

zainteresowaniem ze strony Belgów cieszą się wyjazdy do miast o bogatej historii i dziedzictwie kulturowym typu CITY TRIP lub oferty związane z pobytem w regionie, z nastawieniem na poznanie dziedzictwa kulturowego, uzupełnione o elementy turystyki aktywnej;

w kręgu zainteresowań turysty belgijskiego wybierającego wakacje w Polsce znajdują się takie tematy jak: zabytki dziedzictwa kulturowego oraz przyroda i aktywny wypoczynek – obserwuje się rosnący wzrost zainteresowania takimi propozycjami i liczby ofert wyjazdów tego rodzaju, rynek turystyczny charakteryzuje się znaczną przewagą wyjazdów indywidualnych;

Kraków znajduje się na drugim miejscu, jeśli chodzi o rozpoznawalność polskich miast, a Małopolska na trzecim, jeżeli chodzi o rozpoznawalność polskich regionów;

wśród turystów z Belgii przeważają osoby w wieku od 35 do 44 lat (41%), ale znaczący jest udział osób starszych 55+ (18%); ludzie młodzi (do 24 lat) stanowią 6%10.

Wystawa nie zmieniła swej formy. W gąszczu falujących na wietrze sznurków, nawiązujących do lokalnych tradycji rzemieślniczych, ukryte zostały nowe stanowiska prezentujące tym razem 10 wybranych atrakcji Małopolski: 1. Zakrzówek – dawny kamieniołom, dziś zamieniony w jezioro – świetne miejsce do nurkowania, można tu zejść na głębokość 32 metrów, oglądać pod wodą zatopione maszyny i pojazdy. Atrakcja dla pasjonatów nurkowania i poszukiwaczy krajobrazu postindustrialnego.

9 „Dynamika Ekspozycji” Zrealizowane wystawy:

o Instalacja Powiązania o Znaczenia i ubezpieczenia (we współpracy z Muzeum Ubezpieczeń w Krakowie) o Wadowice Karola Wojtyły (we współpracy z Muzeum Miejskim w Wadowicach) o Raslila. Taneczne wyzwolenie (we współpracy z Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie) o Tajemnice Jana Wnęka (we współpracy z Muzeum Jana Wnęka w Odporyszowie) o Sekrety ula (we współpracy z Muzeum Pszczelarstwa w Stróżach)

Projekty wystaw: o Projekt ekspozycji „Romowie. Historia i kultura” (dla Muzeum Okręgowego w Tarnowie) o Projekt ekspozycji Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu

10 Źródło: Marketingowa Strategia Polski w sektorze turystyki na lata 2008–2015, POT 2008 r.

fot. MIK

2. Kopalnia soli w Wieliczce, Trasa górnicza – dobrze znany cel wycieczek turystycznych po Małopolsce. Trasa górnicza powstała z myślą o osobach chcących zajrzeć za kulisy górniczego fachu i pracy pod ziemią. Atrakcja dla osób aktywnych, powyżej 16 roku życia. 3. Opactwo Benedyktynów w Tyńcu – jest najstarszym z istniejących dziś klasztorów w Polsce. Osoby poszukujące duchowych przeżyć mogą zamieszkać w klasztorze, aby zaznać rytmu życia w starym opactwie. Podczas warsztatów dla osób poszukujących skupienia i wewnętrznej integracji mnisi dzielą się tysiącletnią praktyką duchowości. W Tyńcu można zaznać też radości ciała – warto spróbować specjałów klasztornej kuchni. 4. Zagroda Maziarska w Łosiu – położona w głębi sosnowych lasów Beskidu Niskiego, na wschodzie Małopolski, malownicza okolica, zwana „kolebką przemysłu naftowego”, to atrakcja dla miłośników wypraw poza szlak i osób zainteresowanych dziedzictwem przemysłowym. 5. Kraków i Unsound Festival – intrygujący eksperyment muzyczny na skalę światową, jeden z najbardziej znanych za granicą krakowskich festiwali. To jedyna w swoim rodzaju okazja, by przeżyć przygodę z muzyką elektroniczną. Można tutaj posłuchać i zobaczyć, jak jej twórcy eksplorują i nieustannie poszerzają przestrzenie pomiędzy gatunkami muzyki i kierunkami sztuki. 6. Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie – pięć dolin to rezerwaty, w których chroni się wyjątkowo rzadkie gatunki roślin. Krajobraz dolin tworzą jurajskie skały o niezwykłych kształtach. Dolinki podkrakowskie są największym i najlepiej przygotowanym obszarem wspinaczkowym w Polsce. Każdy, zarówno początkujący, jak i zaawansowany wspinacz znajdzie tam coś dla siebie: dobrze ubezpieczone drogi o różnym stopniu trudności. 7. Szlak Architektury Drewnianej – 251 najcenniejszych i najciekawszych zabytkowych obiektów drewnianych tworzy liczący 1500 km Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce. Są wśród nich obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO: kościoły w Binarowej, Dębnie Podhalańskim, Lipnicy Murowanej i Sękowej. Większość zabytków położona jest w pięknych, wiejskich i górskich zakątkach, co pozwala zaplanować ciekawą jednodniową wycieczkę samochodową lub rowerową. 8. Mofeta w Złockiem – to niezwykłe zjawisko geologiczne zlokalizowane na terenie Karpat. Mofeta znajduje się w Złockiem koło Muszyny. Atrakcja nie tylko dla geologów. 9. Beskid Niski – współczesna Łemkowszczyzna, przez wielu uważana za najbardziej magiczne miejsce w Polsce, zaprasza do podróży wśród niezwykłych krajobrazów. Beskidy są rajem dla obserwatorów ptaków i motyli. Znajduje się tu wiele ostoi dzikiej przyrody oraz sporo terenów włączonych do programu Natura 2000. Idealne warunki do pieszych wędrówek, uprawiania narciarstwa biegowego czy paraglajdingu. Dodatkową atrakcją są liczne uzdrowiska i zdroje wód mineralnych. 10. Gorce – ze względu na wyjątkową wartość przyrodniczą obszar ten został objęty ochroną jako Gorczański Park Narodowy. Szczególnym dziedzictwem tego regionu jest kultywowane tutaj od wieków pszczelarstwo. Celem wyprawy może być gospodarstwo w miejscowości Kamienica, gdzie każdy może sam spróbować fachu pszczelarza i gdzie można na dobre rozsmakować się w miodzie. Każdej z zaprezentowanych powyżej atrakcji towarzyszyły specjalnie w tym celu przygotowane hasła typu call to action, zachęcające do skorzystania z oferty turystycznej wybranych miejsc. I tak np. możliwość nurkowania na Zakrzówku wyrażała się w haśle „Zanurz się w Krakowie”, urok architektury drewnianej Małopolski podkreślało wezwanie „Odkryj piękno zaklęte w drewnie”, dolinki podkrakowskie zachęcały, aby odpocząć od miasta, a kopalnia soli w Wieliczce obiecywała „Sól dla zuchwałych”. Wszystkie 10 prezentacji zaopatrzonych było w opis miejsca, informacje praktyczne na jego temat oraz wygodny do zeskanowania QR code, który odsyłał na strony poświęcone ww. atrakcjom.

W ramach wystawy przygotowano również stanowisko prezentujące bogactwo kulturowe i przyrodnicze całej Małopolski. Zwiedzający mogli podziwiać na 86 fotografiach obiekty UNESCO i Szlaku Architektury Drewnianej znajdujące się w regionie, parki narodowe i krajobrazowe, wybrane miejscowości uzdrowiskowe, liczne zamki i dwory oraz najcenniejsze obiekty muzealne, w tym między innymi obraz autorstwa Leonarda Da Vinci „Dama z łasiczką/ Dama z gronostajem”.

Aby uatrakcyjnić zwiedzanie, autorzy scenariusza wystawy zastosowali kilka technik wystawienniczych angażujących różne zmysły: słuch – na trzech stanowiskach dźwiękowych można było posłuchać m.in. bulgotu mofety (szczelina w ziemi, z której wydobywają się – z charakterystycznym bulgotem – pęcherzyki dwutlenku węgla) w Złockiem; węch – przygotowano stanowisko zapachowe, z którego dobywał się zapach dziegciu (lepka, ciemnobrązowa ciecz, powstająca w wyniku rozkładowej suchej destylacji kory brzozowej, rzadziej bukowej). Dzięki wykorzystaniu w przestrzeni wystawy ekspozytora typu miraż 3D zwiedzający mogli również zobaczyć niezwykle realistyczny hologram gródki soli, pochodzącej z nowo otwartej Trasy górniczej w kopalni w Wieliczce.

Wykonane z różnych, typowych dla Małopolski, gatunków drewna instrumenty zachęcały nie tylko do gry na nich, ale także do zwrócenia uwagi, jak różna jest faktura, kolor i zapach naturalnego drewna, z którego powstało ponad 250 obiektów znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce. Całość ekspozycji dopełniały wielkoformatowe fotografie przedstawiające wybrane zakątki Małopolski i jej atrakcje turystyczne. Tytuł wystawy miał inspirować odbiorców do poszukiwania powiązań

pomiędzy historią przywołanych miejsc a nowoczesną formą jej prezentacji oraz zachęcać do odkrywania fascynujących skarbów kultury w przestrzeni instalacji, ale przede wszystkim w Małopolsce, w miejscach, do których wystawa odsyłała.

1.2. Terminy i miejsca realizacji głównych punktów programu VI edycji Dni Małopolski w Brukseli 1) 20.09.2012, godz. 21.00, „Music for Sólaris” – koncert w ramach Bozar Electronic Arts Festival, Centre for Fine Arts (Henry le Boeuf Hall/HBH)

fot. MIK

fot. MIK

Centre for Fine Arts (CFA/BOZAR) to wyraziste i jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc na mapie Brukseli, kojarzone z wydarzeniami kulturalnymi na najwyższym poziomie. Instytucja ta organizuje różnorodne i ważne wydarzenia artystyczne, takie jak festiwale, koncerty, wystawy, projekcje filmów. Zlokalizowane w centrum Brukseli CFA dysponuje nowoczesnym sprzętem, profesjonalną obsługą i doskonałą akustyką. Organizacja koncertu w CFA stanowiła gwarancję dużego zainteresowania wydarzeniem ze strony belgijskiej publiczności. Koncert „Music for Sólaris” odbył się w Henry le Boeuf Hall, głównej i największej z trzech sal koncertowych CFA, znajdującej się w pierwszej piątce sal koncertowych na świecie posiadających najlepszą akustykę. 400 miejsc na sali koncertowej zostało zarezerwowanych dla gości VIP posiadających specjalne zaproszenia na koncert, przygotowane przez MIK i dystrybuowane przez Przedstawicielstwo Małopolski w Brukseli. Koncert był poprzedzony przez bankiet, zorganizowany w monumentalnej, marmurowej Horta Hall. Bankiet został zorganizowany we współpracy z belgijską firmą cateringową Les Frères Debekker, rekomendowaną przez CFA i współpracującą z CFA w zakresie organizacji i obsługi przyjęć. 2) 21.09–03.10.2012, „Powiązania” – wystawa w ramach Brussels Design September, Mont des Arts/Kunstberg (naprzeciw SQUARE – Brussels Meeting Centre/Glass Entrance) Mont des Arts znajduje się w centrum stolicy Belgii, w eleganckiej dzielnicy Sablon, w bezpośrednim sąsiedztwie słynnych brukselskich muzeów (m.in. Musées royaux des Beaux-Arts, Musée des Instruments de Musique, Musée BELvue) i nieopodal Pałacu Królewskiego. Wystawa została zlokalizowana w samym sercu Mont des Arts, naprzeciw głównego wejścia do największego brukselskiego centrum konferencyjnego SQUARE – Brussels Meeting Centre. Prezentacja wystawy na Mont des Arts stanowiła gwarancję dotarcia do szerokiego grona odbiorców, nie tylko mieszkańców Brukseli, ale także turystów zagranicznych.

Do programu VI edycji Dni Małopolski w Brukseli zostały włączone również dwa wydarzenia towarzyszące, koordynowane przez Przedstawicielstwo Małopolski w Brukseli: 1) 19.09.2012, godz. 18.00, spotkanie Klubu Małopolanina, siedziba Przedstawicielstwa Małopolski w Brukseli Spotkanie z udziałem Członka Zarządu Województwa Małopolskiego Jacka Krupy zorganizowane z okazji 10–cie działalności Przedstawicielstwa Małopolski w Brukseli odbyło się w nowej siedzibie Biura Województwa Małopolskiego w Brukseli przy Rue du Luxembourg 3. Stało się ono okazją do przypomnienia najważniejszych projektów dotychczas zrealizowanych przez Przedstawicielstwo. Podczas spotkania chętnym wręczono „Paszporty Klubu Małopolanina” i oficjalnie ogłoszono rozpoczęcie konkursu pod nazwą „Konkurs Lojalnościowy – Klub Małopolanina”, którego organizatorem jest Przedstawicielstwo

fot. MIK

fot. MIK

Małopolski w Brukseli. Do udziału w konkursie zostali zaproszeni wszyscy sympatycy Małopolski. 2) 20.09.2012, godz. 17.00, wernisaż wystawy rzeźby i malarstwa współczesnych artystów z Małopolski, siedziba Stałego Przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej Prace związane z realizacją projektu przebiegały zgodnie z harmonogramem i podziałem zadań przyjętym przez wszystkie zaangażowane w projekt jednostki (Małopolski Instytut Kultury, Departament Turystyki, Sportu i Promocji UMWM, Przedstawicielstwo Małopolski w Brukseli), który stanowi załącznik do niniejszego sprawozdania. 1.3. Odbiorcy Wydarzenia zaplanowane w ramach projektu były adresowane do następujących grup odbiorców:

osoby w wieku 20–45 lat interesujące się nowoczesną muzyką i sztuką współczesną oraz kontekstem intelektualnym międzynarodowej działalności kulturalnej – odbiorcy festiwali muzycznych;

osoby w wieku 35–44 lata zainteresowane turystyką kulturową, uzupełnioną o elementy turystyki aktywnej – istotne grupy odbiorców belgijskich, wskazane w strategii POT;

media – dziennikarze i krytycy muzyczni oraz dziennikarze zajmujący się tematyką projektowania, estetyki przestrzeni publicznej, architekturą, jak również przedstawiciele mediów turystycznych;

środowiska kulturalne i opiniotwórcze, a zwłaszcza artyści i animatorzy kultury, poszukujący inspiracji do własnych działań artystycznych;

pracownicy sektorów kreatywnych; pracownicy instytucji UE (PE, KE, Komitety), zwłaszcza decydenci odpowiedzialni za

politykę regionalną a. polscy euro parlamentarzyści, b. przedstawiciele innych krajów;

dyplomaci a. pracownicy polskich placówek dyplomatycznych, b. pracownicy zagranicznych placówek dyplomatycznych.

Zainteresowanie koncertem „Music for Sólaris” od momentu zamieszczenia informacji o nim na stronie CFA było olbrzymie. Na koncert zostało zaproszonych ponad 400 VIP-ów, dla których zarezerwowano najlepsze miejsca siedzące w tzw. Corbeille w Henry le Boeuf Hall. CFA – współorganizator koncertu – prowadziło dodatkowo dystrybucję odpłatnych biletów na koncert, umożliwiających udział również w innych wydarzeniach organizowanych w ramach „Bozar Electronic Arts Festival”.

MIK wspólnie z CFA oszacował, iż koncert zgromadził ponad 800-osobową publiczność, wśród której znaleźli się m.in. dyplomaci, przedstawiciele unijnych instytucji i pracownicy administracji (ok. 250 osób). Najliczniej reprezentowaną na widowni grupą odbiorców byli fani muzyki elektronicznej (ponad 500 osób) – uczestnicy festiwalu, którzy zdecydowali się

zakupić bilet na organizowany w ramach Dni Małopolski w Brukseli koncert. W bankiecie

poprzedzającym koncert wzięło udział ok. 200 gości, wśród których znaleźli się polscy i zagraniczni

dyplomaci, europarlamentarzyści

oraz pracownicy innych instytucji europejskich.

Trwająca blisko dwa tygodnie wystawa „Powiązania” prezentująca kulturalne i turystyczne atrakcje Małopolski, zorganizowana na Mont des Arts, również cieszyła się dużym zainteresowaniem. Ostrożne szacunki wskazują, że dziennie mogło ją odwiedzić ok. tysiąca osób, co daje liczbę co najmniej 13 000 odbiorców w okresie trwania ekspozycji. Należy podkreślić, że w związku z prezentacją wystawy w tak doskonałej lokalizacji – tuż przed głównym wejściem do największego centrum konferencyjnego w Brukseli, w sąsiedztwie najważniejszych brukselskich muzeów, Pałacu Królewskiego i Grand Place – wystawę mieli okazję zobaczyć nie tylko brukselczycy, ale także osoby przebywające w Brukseli czasowo/służbowo oraz licznie odwiedzający stolicę Belgii turyści. Charakter miejsca, w którym zaprezentowano wystawę (nowoczesna architektura, otwarta przestrzeń), przyciąga liczne wycieczki, studentów oraz młodych pracowników sektora kultury, i te właśnie grupy przeważały wśród odbiorców. Zamieszczenie informacji o wystawie w kalendarzu imprez na stronie internetowej „Brussels Design September”, pozwala domyślać się, że wśród odbiorców wystawy znaleźli się również fani dizajnu – stała publiczność brukselskiego festiwalu. Wystawa wzbudzała pozytywne reakcje, wiele zwiedzających ją osób nie tylko odkrywało ukryte pomiędzy falującymi sznurkami skarby Małopolski, ale także fotografowało się na tle nietypowej, kinetycznej elewacji pawilonu wystawowego.

fot. MIK

W wydarzeniach towarzyszących Dniom, koordynowanych przez Przedstawicielstwo Małopolski w Brukseli, wzięło udział łącznie ok. 150 osób.

2. Opis działań promocyjnych

Koncepcja promocji Dni Małopolski w Brukseli zakładała prowadzenie działań na rzecz kreowania pożądanego wizerunku regionu, jak i reklamy wydarzeń organizowanych w ramach tego przedsięwzięcia. W związku z powyższymi założeniami zdecydowano się zrealizować kampanię wizerunkową w oparciu o media out of home, która miała na celu budowanie świadomości marki Małopolska oraz kampanię produktową, skupiającą się na działaniach z zakresu public i media relations. W ramach kampanii wizerunkowej wykorzystano nośniki typu citylight oraz billboard w metrze, które stanowią najbardziej efektywną formę komunikacji o tego typu

fot. MIK

fot. MIK

fot. MIK

fot. MIK

przedsięwzięciach. Jest to podyktowane specyfiką Brukseli, w której istnieje bardzo ograniczona liczba zewnętrznych nośników reklamowych, zarówno w przestrzeni miasta, jaki i na stacjach metra. Wszystko to sprzyja przyciąganiu uwagi przechodniów i pasażerów komunikacji miejskiej (wśród citylightów znalazły się nośniki na wiatach przystankowych) i efektywności kampanii. W metrze, które zapewnia transport ponad milionowi mieszkańców, wykorzystano 25 nośników na najbardziej uczęszczanych stacjach w terminie 06.09–03.10.2012. Jeśli chodzi o citylighty, z uwagi na ograniczenia budżetowe zdecydowano się na 60 nośników (ok. 1/3 całej sieci) w terminie 18–24.09.2012. Obserwacje z realizacji tegorocznej kampanii wskazują, że była ona dobrze widoczna w przestrzeni miasta. Przyczynił się do tego zarówno dobór typów nośników i miejsca ich lokalizacji, jak i styl komunikatu graficznego:

wizualny, emocjonalny – uruchamiający pozytywne skojarzenia, intrygujący.

Wizerunkowa kampania outdoorowa została ponadto uzupełniona o działania kierowane do wybranych przedstawicieli grupy docelowej, ze szczególnym uwzględnieniem administracji unijnej, takie jak ekspozycja plakatów w Parlamencie Europejskim (30 egz.) oraz wysyłka zaproszeń w wersji drukowanej (500 egz.) i elektronicznej. W tym roku po raz pierwszy pojawiła się również możliwość dystrybucji ulotek, które w łącznym nakładzie 5000 egz. trafiły do:

punktów informacyjnych VisitBrussels na Grande Place (hotel de ville), przy Rue Royale (obok Pałacu Królewskiego / Muzeum Sztuk Pięknych / Sablon), w Parlamencie Europejskim, w Klubie Prasowym w Komisji Europejskiej

sieci dystrybucji Design September

Kampania produktowa, promująca wydarzenia odbywające się w ramach Dni Małopolski w Brukseli – koncert i wystawę plenerową – była realizowana we współpracy z partnerami tych przedsięwzięć tj. CFA/BOZAR oraz organizatorem brukselskiego festiwalu dizajnu „Brussels Design September 2012”.

CFA/BOZAR włączył w kampanię promującą festiwal nie tylko zapowiedź koncertu „Music for Sólaris”, ale także informację o organizacji wydarzenia w ramach Dni Małopolski w Brukseli, obrendowaną logotypami. Kampania realizowana była za pomocą nośników plakatów, w prasie oraz w Internecie.

Organizator festiwalu „Brussels Design September 2012” umieścił informacje o wystawie „Powiązania” na stronie wydarzenia, w materiałach kierowanych do mediów oraz płatnych publikacjach – cyklicznych dodatkach prasowych i w katalogu festiwalowym.

Ponadto w realizację działań promocyjnych zaangażowana została Fundacja Tone – organizator festiwalu Unsound, w ramach którego powstał projekt „Music for Sólaris”. Nawiązała ona liczne kontakty z przedstawicielami mediów, które zaowocowały publikacjami (ich zestawienie znajduje się w dalszej części raportu) oraz promowała koncert za pośrednictwem platform komunikacyjnych Unsound Festival, tj. stronie głównej www.unsound.pl, notującej we wrześniu 2012 r. 28 452 odwiedzin, oraz na profilu FB Unsound Festival, gdzie pojawiły się trzy zapowiedzi wydarzenia, przeczytane przez łączną liczbę 12 088 użytkowników, wśród których dużą grupę stanowi międzynarodowa publiczność.

Udział tak znaczących partnerów pozwolił uzyskać efekt synergii, czyli zwielokrotnić korzyści polegające na dużo efektywniejszym dotarciu z komunikatami o wydarzeniach. Każdy z organizatorów, posługując się sprawdzonym i dopasowanym do celów zestawem narzędzi marketingowych i PR, do których należały m.in. działania z zakresu marketingu bezpośredniego, Web 2.0 i media relations, komunikował się z dotychczasowymi i potencjalnymi odbiorcami swoich przedsięwzięć, dzięki czemu informacja o Dniach Małopolski w Brukseli, prezentowana w tym kontekście, rozprzestrzeniała się za pośrednictwem nowych, dotychczas niedostępnych kanałów.

Tak zorganizowana współpraca przyczyniła się do zainteresowania wydarzeniami Dni zarówno lokalnej publiczności, jak też brukselskich i międzynarodowych mediów (całościowe zestawienie znajduje się w dalszej części raportu). Dlatego jeszcze raz należy podkreślić, że włączenie wydarzeń organizowanych w ramach programu Dni do programu innych wydarzeń artystycznych typu festiwal, posiadających rozpoznawalną w Brukseli markę i liczne grono

stałych odbiorców, pozwala na dużo skuteczniejszą promocję przedsięwzięcia i kreowanie marki Małopolska także wśród środowisk opiniotwórczych oraz wymagających odbiorców.

Do zadań z zakresu promocji realizowanych przez MIK, poza ww. polegającymi na przygotowaniu i realizacji outdoorowej kampanii reklamowej, należało także: - przygotowanie i administrowanie czterojęzyczną (pl., ang., fr., nl.) stroną internetową przedsięwzięcia www.malopolskadays.eu, w tym opracowanie wersji na urządzenia mobilne. Należy wspomnieć, że strona miała na celu nie tylko promocję Dni Małopolski w Brukseli, ale również oferty turystycznej regionu, prezentowanej w ramach wystawy „Powiązania”, a na stronie w poświęconej jej zakładce. Znalazły się tam m.in. opisy proponowanych aktywności i linki prowadzące na strony firm, instytucji, organizacji, będących tour operatorami bądź świadczących usługi dla turystów zagranicznych;

- opracowanie layoutu i przygotowanie materiałów graficznych (plakaty, ulotki, bannery elektroniczne, zaproszenia, koperty, etykiety upominkowe); - opracowanie treści komunikatów i zaproszeń dla uczestników i mediów oraz ich tłumaczenie (wersje ang., fr., nl.); - kontakt z lokalnymi, polskimi mediami w celu promocji wydarzenia w kraju; - wybór i przygotowanie promujących region upominków dla uczestników bankietu i prezentów dla grupy VIP-ów. W tym roku zdecydowano się nawiązać do jednej z aktywności wystawy – „Zostań mistrzem pszczelarskim” – promującej ginący zawód pszczelarza oraz miody, będące jednymi z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych polskich produktów.

Dodatkowym argumentem przemawiającym za wyborem miodu i produktów miodopochodnych na upominki i prezenty była także tegoroczna decyzja Komisji Europejskiej o przeznaczeniu prawie 3,3 mln euro na badania dotyczące przyczyn śmiertelności pszczół miodnych. Jest to problem żywo dyskutowany w Unii Europejskiej, a zwłaszcza w jej stolicy, gdyż zagraża produkcji żywności, a w konsekwencji nawet stabilności gospodarczej.

3. Zestawienie relacji medialnych

Jak już wspominano, wydarzenia tegorocznej edycji Dni Małopolski w Brukseli spotkały się z dużym oddźwiękiem w brukselskich i międzynarodowych, branżowych mediach. We wrześniowym numerze brytyjskiego magazynu muzycznego „Wire”, w kalendarzu wydarzeń międzynarodowych, ukazała się zapowiedź koncertu „Music for Sólaris”. Artykuły dotyczące wydarzenia zostały opublikowane także w „Resident Advisor” – międzynarodowym portalu o muzyce elektronicznej i klubowej oraz w „Fact Magazine” – brytyjskim wpływowym portalu o muzyce elektronicznej, klubowej i eksperymentalnej.

W ramach planu komunikacji realizowanego przez organizatora festiwalu – CFA/BOZAR – informacje o koncercie publikowane były na stronach internetowych organizatora oraz własnych mediach społecznościowych (profil na portalu Facebook oraz konto na serwisie Twitter). Podjęta została także współpraca z lokalnymi rozgłośniami radiowymi, w wyniku czego wyemitowane zostały następujące materiały w stacjach:

Pure FM – zapowiedź w 20-minutowym programie (10.09.2012), krótkie zapowiedzi w ramach różnych programów (17–22.09.2012) oraz wywiady z artystami i prezentacja ich sylwetek, zapowiadające wydarzenia w ramach festiwalu

Klara – zapowiedź w 30-minutowym programie (10.09.2012) FM Brussels – zapowiedzi w różnych programach (12–21.09.2012) Radio Panik – wywiady z artystami festiwalu i prezentacja ich sylwetek Urgent FM – jw. zone02 – jw.

Victoire Le Soir – jw. Humo – jw.

fot. MIK

Thetopofmusic.be – jw.

Radio Campus – jw. Wywiady z kuratorem festiwalu, Markiem Jacobsem, ukazały się natomiast w następujących mediach:

Agenda FM Brussel Focus Vif Musiq3 – Le grand charivari La Première – info culture

Informacje o wydarzeniu znalazły się także w brukselskich kalendariach kulturalnych:

www.uitinvlaanderen.be www.nightcode.be www.netevents.be www.zone02.be www.uitinbrussel.be www.partyguide.be www.wattedoen.be www.quefaire.be www.planparty.be www.letsmotiv.com

www.brusselslife.be www.opt.be

Dzięki wpisaniu koncertu w program „Bozar Electronic Arts Festival”, po raz pierwszy w mediach ukazały się także recenzje wydarzenia, opublikowane przez:

Focus Knack (23.09.2012) La Capitale/Nord Eclair (23.09.2012) Maximummusic-fr.be (24.09.2012) kortfilm.be (01.10.2012) tpimagazine.com (02.10.2012)

Centrum BOZAR wyemitowało ponadto reklamy festiwalu w ramach wymiany partnerskiej w następujących mediach:

Agenda – Brussel deze Week: ½ strony (06.09.2012) Focus – Le Vif: ¼ strony (07.09.2012) Focus – Knack: ¼ strony (05.09.2012) Le Soir – Le Mad: ¼ strony (12.09.2012) Resident Advisor: kampania bannerowa (20.08.2012)

oraz płatne reklamy w magazynach i serwisach:

Rif Raf (wersja fr. i nl.): ¼ strony (18.08.2012) Cult – De Morgen: wywiad (29.08.2012) Subbacultcha: moduł o wym. 67x95 mm (10.08.2012), kampania bannerowa –

banner o wymiarach 120x600 px (15–22.09.2012)

Resident Advisor: dwa bannery o wymiarach 728x90 i 160x600 px (20.08.2012) Médiathèque (13.09.2012) iMAL Cimatics Argos Musictoknow.be (18.09.2012)

Jeśli chodzi o polskie media, Dniami Małopolski w Brukseli interesowały się główne tytuły prasowe o zasięgu regionalnym (m.in. Gazeta Wyborcza) oraz media dedykowane projektowaniu.

4. Projekty druków promocyjnych i reklam

Wśród materiałów promocyjnych Dni Małopolski w Brukseli znalazły się: ulotka, plakat na nośniki typu citylight (nośniki wolnostojące i wiaty przystankowe), plakat na nośniki typu billboard w metrze, zaproszenie na wydarzenia kulturalne Dni wraz z kopertą, reklamy internetowe, a także metki/etykiety do gadżetów/upominków, promujących region.