SOLUNUMSAL YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE İZOLE EDİLEN MİKROORGANİZMALARIN YILLARA

GÖRE DEĞİŞİMİ

T.C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

DR. HAMDİYE TURAN

DİYARBAKIR 2012

GİRİŞ VE AMAÇ:

• YBÜ’de nozokomiyal enfeksiyonların sıklığı diğer cerrahi ve iç hastalıkları servislerine oranla 5-10 kat daha fazla

• Şartlar optimal olmadığında ve çalışan personel sayısının yetersiz olması ile problemler daha da artmakta

• Agresif ampirik antibiyoterapi YBÜ rutin hale gelmiş durumda

GİRİŞ VE AMAÇ:

Ampirik antibiyotik tedavi yaklaşımı; – Çapraz ilaç reaksiyonlarına,

– Kolonizasyona ve fırsatçı patojenlerin süperenfeksiyonuna

– İlaca dirençli enfeksiyonlara yol açmakta

• Özellikle üçüncü kuşak sefalosporinler, florokinolonlar ile karbapenem türevlerinin kullanımı, dirençli mikroorganizmalarla oluşan hastane enfeksiyonlarının gelişiminde önemli rol oynamaktadır.

GİRİŞ VE AMAÇ:

• Antibiyotiklere dirençli etkenlerin neden olduğu enfeksiyonlar:

• Morbidite ve mortaliteyi artırmakta

• Hastanede yatış süresini uzatmakta

• Maliyette ve değişik medikal komplikasyonlarda artışa sebep olmaktadır.

GENEL BİLGİLER

• Hastane enfeksiyonları, hastanede gelişen, hasta yatışında var olmayan ve inkübasyon süresi, hasta yatış tarihini içermeyen enfeksiyonlardır.

• İnkübasyon süresi hastanede yatış süresi içinde olan ve hasta taburcu edildikten sonra gelişen enfeksiyonlardır.

• Genel olarak, hastaneye kabulden 48–72 saat ve taburcu olduktan sonra 10 gün içinde ortaya çıkan enfeksiyonlardır.

MATERYAL VE METOD

• Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesi’ne Ocak 2008-Aralık 2010 tarihleri arasında yatan hastalardan, laboratuvara gönderilen materyallerin kültürlerinde üreme olan izolatlar çalışmaya dahil edildi.

MATERYAL VE METOD

• Hastaya ait verilere, hasta dosyalarının ve tıbbi kayıtlarının incelenmesi yolu ile ulaşıldı.

• Cinsiyet,

• Kültür materyalinin alındığı izolat(kan, derin trakeal, balgam, idrar, kateter ucu, foley ucu, plevral sıvı)

• İzole edilen mikroorganizmanın cinsi

• Enfeksiyon / kolonizasyon odağı

MATERYAL VE METODDahil Edilme Kriterleri:

• Hastane enfeksiyonu kriterlerini taşıyor olmak.

• Alınan kültür örneklerinde patojen izole edilmiş olmak

• Ocak 2008 ve Aralık 2010 arasında Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesinde (SBÜ) takip ediliyor olmak

MATERYAL VE METOD Dışlanma Kriterleri

• 1. Hastanın klinik ve laboratuvar bulgularıyla uyumlu olmayan kültür sonuçları

• 2. Her iki koldan eşzamanlı alınan kan kültür örneklerinden her ikisinde de aynı patojen üremişse duplikasyonu önlemek için sadece biri değerlendirmeye alındı.

• 3. Kan kültürlerinde her iki koldan alınan örneklerde farklı etkenler üremişse ve klinik ile uyumlu değilse bu sonuçlar çalışma dışı bırakıldı.

İSTATİSTİKSEL ANALİZ

• Sürekli değişkenler ortalama ve standart sapma (SD) değerleri ile gösterildi.

• Verilerin normal dağımı varsayımı Kolmogorov-Smirnov testi ile test edildi.

• Değişkenlere ait ortalama değerler Student’s t testi ile analiz edildi.

• p<0.05 ise istatistiksel olarak anlamlı sonuç kabul edildi.

BULGULAR

• 1 Ocak 2008 ile 31 Aralık 2010 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesine, 2028 hastanın yattığı saptandı.

• Bu hastalardan yatış sırasında ve enfeksiyon belirteçlerinin arttığı dönemde alınan kültür örneklerinde üreme olan 248 hastaya ait 722 kültür sonucu çalışmaya alındı.

BULGULAR

• Alınan materyalde üreyen mikroorganizma ile hastanın klinik tablosu uyumlu olmadığı için 64 kültür sonucu

• Üreyen mikroorganizmaların 97’si her iki koldan alınan kan kültürlerinde ürediğinden, eş zamanlı kan kültür sonuçlarından sadece biri alındı

BULGULAR

• Sonuçta 248 hastaya ait toplam 561 kültür örneği sonucu çalışmaya dahil edildi.

• Dahil edilen 248 hastadan 5’inde ilk 48 saatte kültür sonuçlarında üreme saptandı.

• 5 hastaya ait 5 kültür sonucu toplum kökenli enfeksiyon etkeni olarak düşünüldü.

• Diğer 243 hastada gelişen enfeksiyonlar ise hastane kökenli enfeksiyon kriterlerini taşımaktaydı (farklı bir klinikte yatarken kliniğimize sevk edilen hastalar, solunumsal yoğun bakımızda yatışları esnasında gelişen enfeksiyonlar).

BULGULAR

• Çalışmaya dahil edilen hastaların 147’si erkek (%59,2), 101’i kadındı (%40,8).

• Hastaların cinsiyetleri arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı (p =0,30)

BULGULAR

Tablo 1. Alınan kültür örneklerinin üreme sonuçları ve yüzdeleri (DTA= Derin Trakeal Aspirat)

Kültür tipi

 Üreme olan kültür örneği Sayı (n) %

Kan 336 60

DTA 104 18,6

İdrar 89 15,9

Yara sürüntüsü 12 2,1

Balgam 10 1,8

Kateter ucu 7 1,3

Foley ucu 1 0,2

Plevral effüzyon 1 0,2

 TOPLAM 561 100

BULGULAR

2008 yılında 173 tane, 2009 yılında 221 tane, 2010 yılında 166 tane örnekte üreme saptandı. Yıllara göre alınan materyal örnekleri kendi

arasında değerlendirildiğinde üreyen patojen mikroorganizmaların üremeleri istatiksel olarak anlamlı bulunmadı (p=0,10).

BULGULAR

• Mikroorganizmaların yıllara göre üremesi değerlendirildiğinde :

• Acinetobacter, KNS, E.coli ve S.aureus üremelerinde azalma saptandı.

• Yine candida ve enterokok üremelerinde artış olduğu görüldü (p= 0,013).

BULGULAR

• Şekil 1. Yıllara göre üreyen mikroorganizmaların yüzdesi

0

5

10

15

20

25

30

acinetobacter KNS e.coli S.aureus klebsiella pseudomonas candida

2008

2009

2010

BULGULAR

• Sırasıyla en sık üreyen mikrorganizmalar

• KNS(%25,3),

• Acinetobacter (%23,1)

• ve E.coli (%12,6) idi. 

• Yıllara göre bakıldığında en sık üreyen mikroorganizma KNS idi.

BULGULAR

• Kanda en sık üreyen patojen mikroorganizma KNS (%40 ) idi.

• İdrarda en sık E. coli (%33) üredi.

• Derin trakeal aspirat ve balgam kültürlerinde en sık üreyen patojen Acinetobacter baumanii ( %48 )

SONUÇ:

• Bu çalışmanın verileri hastanemiz solunumsal yoğun bakımında ampirik antibiyoterapi seçiminde iyi bir kılavuz olması noktasında da önemli ipuçları vermektedir.

TEŞEKKÜR EDERİM