DÜNYADA, TÜRKİYE’DE VE BÖLGEMİZDE ÇELİK SEKTÖRÜNÜN MEVCUT DURUMU

Dr. Veysel YayanGenel Sekreter

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği

10 Aralık 2013İskenderun

2

Dünya Ham Çelik Üretimi (mmt)

Kaynak: Worldsteel* TCUD Tahmini

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

180012

9

152

182

222 273 35

6 421 49

0

512 57

7 639

684

713 78

3720

699 72

2 748 78

8 791 82

8 857

829

659

791 83

4

813 79

7

849 851904

9701061

1147

1249

1347 1341

1236

14301518 1526

1580Çin Hariç Dünya

Çin

Dünya

3

Dünya Ham Çelik Üretim Kapasitesi (mmt)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014* 2015*0

500

1000

1500

2000

250010

62

1065

1094 11

70 1245 13

56 1452

1584 17

04 1798 19

00 1984 20

63 2139 22

24 2310

* Worldsteel tahmini

4

Dünya Nihai Mamul Tüketimi (mmt)

* Worldsteel tahmini

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014*0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

761

775 82

8 893 98

0 1049

1145 12

18

1218

1139

1300 13

81 1422 14

53 1496

5

Dünya Nihai Mamul Kapasite Fazlalığı (mmt)

* tahmini

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014*0

100

200

300

400

500

600

700

236 225199 206

189

224 218

269

382

549

484 482

515

555

592

6

2007-2013 Döneminde Büyük Çelik Üreticilerinin Ham Çelik Üretimindeki Artış (%)

* Worldsteel tahminlerinden hesaplanmıştır

AB27 Dünya(Asya

Hariç)

K. Amerika

Dünya (Çin

Hariç)

BDT Asya (Çin

Hariç)

Orta doğu

Dünya Afrika Türkiye Asya Çin

-40.0

-20.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

-33.2-10.1

-6.9

-1.3

5.4

18.7 19.5 20.8 21.7

29.2

45.6

60.6

7

Dünyanın En Büyük Çelik İhracatçıları ve İthalatçıları (mmt)

Kaynak: Worldsteel

Büyük Çelik İthalatçıları (2012)

Sıra Ülke mmt

1 ABD 30,9

2 Almanya 22,7

3 G. Kore 20,4

4 Tayland 15,2

5 Çin 14,2

6 İtalya 13,9

7 Fransa 13,2

8 Endonezya 12,2

9 Türkiye 11,5

10 Belçika 10,6

Büyük Çelik İhracatçıları (2012)

Sıra Ülke mmt

1 Çin 54,8

2 Japonya 41,5

3 G. Kore 30,2

4 Rusya 26,7

5 Almanya 25,8

6 Ukrayna 24,1

7 Türkiye 18,5

8 İtalya 17,9

9 Fransa 14,6

10 ABD 13,6

8

Dünya Çelik Tüketiminde ilk 10 Ülke, 2012 (mmt)

Kaynak: Worldsteel*Gerçek Nihai Çelik Tüketimi: Görünür Çelik Tüketimi– Net Dolaylı Çelik İhracatıDünya Çelik Derneği (worldsteel) verilerine göre, 2011 yılında Türkiye’nin dolaylı çelik ihracatı 5.18 milyon ton, dolaylı çelik ithalatı 4.16 milyon ton ve net dolaylı çelik ihracatı 1.02 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir.

Görünür Ham Çelik Tüketimi (2012)

Sıra Ülke mmt

1 Çin 688

2 ABD 102

3 Hindistan 77

4 Japonya 69

5 G. Kore 56

6 Rusya 49

7 Almanya 39

8 Türkiye 30

9 Brezilya 28

10 Meksika 24

Bazı Büyük Ülkelerin Gerçek Çelik Tüketimi* (2011)

Sıra Ülke mmt

1 Çin 583

2 ABD 102

3 Hindistan 68

4 Japonya 44

5 G. Kore 36

6 Rusya 50

7 Almanya 32

8 Brezilya 27

9 Türkiye 26

10 İtalya 23

9

Büyük İhracatçı Ülkelerin Dolaylı Çelik İhracatı (mmt)

Kaynak: worldsteel

Çin

Almanya

Japonya

G. Kore

ABDİta

lya

Meksik

a

Fransa

İspanya

Polonya

Hollanda

Belçika

İngiltere

Çek Cumh.

Kanada

Türkiye

Hindistan

Tayvan

Brezil

ya

UkraynaRusy

a0

10

20

30

40

50

60

70

80

71.4

30.4

26.9

26.9

22.9

12.9

10.7

9.4

9.1

7.8

7.3

6.4

6.2

6.1

5.6

5.2

4.6

4.2

2.9

2.2

1.2

10

Türkiye’nin Dolaylı Çelik İhracatının Dağılımı (mmt)

Kaynak: worldsteel

2007 2008 2009 2010 20110.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

1.76 1.861.25 1.55 1.72

1.231.39

1.301.43

1.61

0.961.00

0.79

0.93

1.06

5.22

5.79

4.364.73

5.18

Otomotiv Metal Eşya Makine Ev AletleriDiğer Taşıma (Gemi) Elektrikli Aletler TOPLAM

11

Türkiye’nin Dolaylı Çelik İthalatının Dağılımı (mmt)

Kaynak: worldsteel

2007 2008 2009 2010 20110.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

0.99 0.980.70

1.101.32

0.47 0.54

0.42

0.52

0.58

1.01 0.89

0.66

0.88

1.190.36 0.45

0.57

0.75

0.81

2.98 3.04

2.52

3.48

4.16

Otomotiv Metal Eşya Makine Ev AletleriDiğer Taşıma (Gemi) Elektrikli Aletler TOPLAM

12

2011 Yılında Türkiye’nin Dolaylı Çelik İhracatı ve İthalatının Sektörlere Dağılımı (mmt)

Kaynak: worldsteel

Otomotiv; 1.717; 33%

Metal Eşya; 1.614; 31%

Makine; 1.057; 20%

Ev Aletleri; 0.446; 9%

Diğer Taşıma (Gemi); 0.24; 5%

Elektrikli Aletler; 0.107; 2%

Otomotiv; 1.324; 32%

Metal Eşya; 0.582; 14%Makine; 1.193; 29%

Ev Aletleri; 0.085; 2%

Diğer Taşıma (Gemi);

0.812000000000001; 20%

Elektrikli Aletler; 0.161; 4%

İHRACAT

İTHALAT

13

Türkiye’nin Kişi Başına Ham Çelik Tüketimi (kg)

* tahmini

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

129 120

359

265

407

435

14

2012 Yılında Bazı Ülkelerin Kişi Başına Ham Çelik Tüketimi (kg)

Kaynak: worldsteel

Katar

G. Kore BAE

Tayvan

Singapur

Japonya Çin

Kanada

Almanya

Belçika

Türkiye

İtalya

Rusya

Malezy

aABD

İran

İspanya

Fransa

İngiltere

Ukrayna

Brezil

yaM

ısır

Hindistan

0

200

400

600

800

1000

1200

140012

75

1159

1089

924

904

544

508

499

481

409

407

374

340

334

323

267

246

223

177

166

141

121

61

15

Türkiye’nin EAO ve BOF Kapasitesi ve Kapasite Artışı (mmt)

EAO; 13.476; 73%

BOF; 4.95; 27%

Kapasite Artışı (2007-2013)2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

19.8 25

.1 27.7 32

.0

34.1 38

.3 42.7 47

.1

49.0

50.4

Ham Çelik Kapasitesi (mmt)

18.5mmt yeni kapasite

Doğu Akd-eniz; 11.35;

61%

Diğerleri; 7.15; 39%

Kapasite Artışı (2007-2013)

16

Türkiye’nin Aylık Ham Çelik Üretimi (mmt)

Oca.08

Mar.

08

May

.08

Tem.08

Eyl.0

8

Kas.08

Oca.09

Mar.

09

May

.09

Tem.09

Eyl.0

9

Kas.09

Oca.10

Mar.

10

May

.10

Tem.10

Eyl.1

0

Kas.10

Oca.11

Mar.

11

May

.11

Tem.11

Eyl.1

1

Kas.11

Oca.12

Mar.

12

May

.12

Tem.12

Eyl.1

2

Kas.12

Oca.13

Mar.

13

May

.13

Tem.13

Eyl.1

31.50

1.70

1.90

2.10

2.30

2.50

2.70

2.90

3.10

3.30

2.22

2.52

1.79

2.18

1.82

2.74

3.14

2.76

2.88

3.14

2.65

3.07

2.58

3.08

17

Türkiye’nin Ham Çelik Üretimi (mmt) & Üretim Artışı (%)

* TCUD tahmini

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012-10m

2013-10m

2013*

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

14.3 15.016.5

18.320.5 21.0

23.425.8 26.8

25.3

29.1

34.135.9

30.128.9

35.2

0.1

4.6

9.911.1 11.9

2.4

11.89.9

4.1

-5.6

15.217.0

5.2

-3.8

-1.9

Üretim Değişim %

18

Türk Çelik Sektörünün Kapasite Kullanım Oranı (%)

* TCUD tahmini

2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.019

.8

25.1 27

.7 32.0 34

.1 38.3

42.7 47

.1 49.0

50.4

35.2

72.2

83.4 84.680.5 78.6

68.071.0

76.073.0

69.8

Kapasite Üretim KKO %

19

Ocak-Ekim 2013 Döneminde En Fazla Ham Çelik Üreten Ülkeler, ‘000 ton

2012 2013 % değ. 13/12

1. Çin 602.662 652.480 8,3

2. Japonya 90.160 91.953 2

3. ABD 74.746 72.687 -2,8

4. Hindistan 64.556 66.387 2,8

5. Rusya 59.251 57.649 -2,7

6. G. Kore 57.703 54.585 -5,4

7. Almanya 36.131 35.512 -1,7

8. Türkiye 30.046 28.897 -3,8

9. Brezilya 29.186 28.858 -1,1

10. Ukrayna 27.640 27.630 0

TOPLAM 1.279.897 1.321.006 3,2 Çin Hariç Dünya 677.235 668.526 -1,3 Asya Hariç Dünya 447.594 437.184 -2,3

20

Büyük Üreticilerin Üretim Artışları - 2011, 2012, 2013 Ocak-Ekim Dönemi (%)

Türkiye G. Kore Çin ABD Brezilya Ukrayna Hindistan Rusya Almanya Japonya-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.017.0 16.2

8.97.3 6.8 5.7 5.7

2.71.0

-1.8

2011

Türkiye Hindistan Çin ABD Rusya G. Kore Japonya Brezilya Almanya Ukrayna

-8.0

-6.0

-4.0

-2.0

0.0

2.0

4.0

6.0 5.24.3

3.1 2.7 2.30.8

-0.3-1.5

-3.7

-6.7

2012

Çin Hindistan Japonya Ukrayna Brezilya Almanya Rusya ABD Türkiye G. Kore

-8.0

-6.0

-4.0

-2.0

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.08.3

2.82.0

0.0

-1.1-1.7

-2.7 -2.8-3.8

-5.4

2013-10ay

21

Türkiye’nin Nihai Mamul Üretimi (mmt)

* TCUD tahmini

2013 yılında toplam nihai mamul üretiminin %72.9 oranındaki kısmının uzun ürünlerden oluşması beklenmektedir.

Türkiye’nin nihai mamul üretimi, yarı mamul ithalatının da desteği ile artış göstermektedir. 2013 yılında, nihai mamul üretimi ilk kez ham çelik üretiminin üzerine çıkmıştır.

* Nihai mamul uzun ve yassı mamulleri kapsamaktadır.

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

19.623.4

26.1 26.7 25.1 26.3

31.934.3 35.7

19.2

11.6

2.4

-5.8

4.6

21.5

7.34.2

Türkiye'nin Nihai Mamul Üretimi (mmt)Üretim% Artış

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

15.819.2 21.8 22.1 20.7 19.7

22.9 25.2 26.0

3.84.1

4.3 4.54.4 6.6

9.19.0 9.7

Türkiye'nin Nihai Mamul Üretimi (mmt)

YassıUzun

22

Türkiye’nin Nihai Mamul Tüketimi (mmt)

2013 yılında, 30.7 milyon ton seviyesinde gerçekleşmesi beklenen Türkiye’nin çelik tüketiminin % 53’ü uzun ürünlerden oluşmaktadır.

Yılın ikinci yarısından itibaren yeni yatırımların da desteği ile tüketim artışı hızlanmıştır.

* TCUD estimate

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*

-20.0

-10.0

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

18.421.2

23.821.5

18.0

23.626.9 28.5

30.7

15.112.0

-9.7

-15.9

30.8

14.2

5.67.9

Türkiye'nin Görünür Nihai Çelik Tüketimi (mmt)Tüketim% Artış

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

9.1 10.5 12.1 10.3 9.7 11.7 13.7 14.8 16.1

9.410.7

11.711.2

8.3

11.913.2

13.614.6

Türkiye'nin Görünür Nihai Mamul Tüketimi (mmt)

YassıUzun

23

Türkiye’nin Toplam Çelik Dış Ticareti (mmt)

İhracat

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012-10ay 2013-10ay0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

13.3

15.4

16.7 20

.0

18.7

17.6 18

.5

20.3 16

.9

15.8

-6.1

15.2

8.7

19.5

-6.1 -6.0

5.2

9.6

-6.6

İhracat Değişim %

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012-10ay 2013-10ay0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

16.0

-30.0

-20.0

-10.0

0.0

10.0

20.0

30.0

10.1 12

.3

13.9 13.6

10.5 11

.1

10.7

11.8

9.7

12.1

19.9 21.9

13.3

-2.6

-23.0

5.6

-3.3

10.8

24.0İthalat Değişim %İthalat

24

Türkiye’nin Ürünler İtibariyle Çelik Dış Ticaretinin Dağılımı (mmt)

İHRACAT

İTHALAT

Kütük; 1.422628315; 9%

Slab; 0.000531791; 0%

Yassı; 1.967577459; 12%

Uzun; 9.321509325; 59%

Boru; 1.518409477; 10%

Diğerleri; 1.585873369; 10%

Kütük; 2.434234198; 20%

Slab; 1.744273506; 14%

Yassı; 5.992291201; 50%

Uzun; 1.179988501; 10%

Boru; 0.373037636; 3%

Diğerleri; 0.333725258; 3%

25

Türkiye Yassı Çelik Piyasası (mmt)

Kapasite Üretim Tüketim İthalat0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

15.9

9.5

14.3

7.2

Slab Üretiminde Kapasite Kullanım Oranı: 53 %

Yassı Mamul Üretiminde Kapasite Kullanım Oranı: 60 %

Türkiye’nin Yassı Çelik Tüketiminde İthalatın Payı: 50 %

Kullanılmayan Slab Kapasitesi: 7.5 mt

Kullanılmayan Yassı Mamul Kapasitesi: 6.4 mt

2013 Yılı Yassı Mamul İthalat Beklentisi: 7.2 mmt (7 Milyar ABD Doları)

26

Türkiye’nin Yassı Çelik İthalatı*

DİR1.09275%

Diğerleri36725%

Rusya’dan (‘000 ton)

DİR80068%

Diğerleri

37032%

Ukrayna’dan (‘000 ton)

AB & STA 50%

DİR 33%

Gümrük Vergilerinden Muaf 4%

Gümrük Vergileri Ödenmiş

13%

Türkiye’nin Toplam Yassı Çelik İthalatı* Yıllıklandırılmış VerilerDİR= Dahilde İşleme Rejimi

27

Ege11.3 mt

Doğu Akdeniz16.4 mt

Marmara15 mt

Karadeniz7.9 mt

Türkiye’nin Ham Çelik Üretim Kapasitesi 2013 (mmt)

28

Bölgeler İtibariyle Türkiye’nin Çelik Kapasitesinin Gelişimi (mmt)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20130.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

5.8 6.2 7.3 7.8 8.1 8.310.1

13.0 13.0 13.2 13.3 13.5 14.5 15.0

4.0 4.24.2 4.2 4.2

4.94.9

4.96.5

8.4

11.215.4

16.4 16.4

Karadeniz Marmara Ege Doğu Akdeniz

29

Türkiye’nin Çelik Kapasitesinde Bölge Payları (%)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

21 20 19 19 18 20 19 17 16 16 16 1414

15

28 28 32 33 33 32 35 3937

33 3028 28 29

27 27 26 26 27 2625

2625

2625

2322

22

19 19 18 18 17 19 17 1521

2532 32 32

Karadeniz Marmara Ege Doğu Akdeniz

30

Bölgeler İtibariyle Türkiye’nin Çelik Kapasitesindeki Büyüme (2003-2013 %)

Doğu Akdeniz TOPLAM Marmara Ege Karadeniz0.0

50.0

100.0

150.0

200.0

250.0

300.0

350.0

288.4

110.191.8

77.5 72.7

31

Ege5.9 mmt

Doğu Akdeniz8.6 mmt

Marmara9.0 mmt

Karadeniz5.5 mmt

2013 Yılı Ocak-Ekim Döneminde Türkiye’nin Ham Çelik Üretimi (mmt)

32

Bölgeler İtibariyle Türkiye’nin Ham Çelik Üretimi (mmt)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

4.2

5.16.1 6.9 8.0 7.8 8.6 9.4 9.7

8.69.8

11.0 11.210.8

3.22.4 2.5 2.7 3.3 3.7 5.4 5.8

8.3 10.6 11.7 10.3

Karadeniz Marmara Ege Doğu Akdeniz

* Ocak-Ekim 2013 yıllıklandırılmış veriler

33

Türkiye’nin Ham Çelik Üretiminde Bölge Payları (%)

* Ocak-Ekim 2013 yıllıklandırılmış veriler

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

29

3437 38 39 37 37 36 36

3434

31 3130

2216 15 15 16 18 19 18 20 23

28 30 33 29

Karadeniz Marmara Ege Doğu Akdeniz

34

Bölgeler İtibariyle Türkiye’nin Çelik Üretimindeki Büyüme (2003-2013, %)

* Ocak-Ekim 2013 yıllıklandırılmış veriler

Doğu Akdeniz Karadeniz Marmara Ege0.0

50.0

100.0

150.0

200.0

250.0

300.0

276.3

59.4 57.1 53.8

35

D. Akdeniz Bölgesinin Ham Çelik Kapasitesi, Üretimi (mmt) ve Kapasite Kullanım Oranı

* Ocak-Ekim 2013 yıllıklandırılmış veriler

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20130.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

16.0

18.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

120.0

2.7

4.7

8.3

11.7

10.3

4.9

8.4

16.4 16.4

79.5

57.359.5

64.9

78.3 76.1

89.3

97.8

83.6

69.574.0

68.671.7

62.9

Üretim

Kapasite

KKO %

36

Ege% 62

Doğu Akdeniz

% 63

Marmara%72

Karadeniz% 84

Bölgeler İtibariyle Ham Çelik Üretiminde Kapasite Kullanım Oranı, 2013 (%)

37

2012 ve 2013 Yılları Ocak-Ekim Döneminde Üretim Artışı (%)

Black Sea Region-2.3 %

İzmir Region7.2%

Doğu Akdeniz% -13.1

Karadeniz

% 13.9

Ege % -2.4

Marmara % -4.1

38

Sonuç

• Son yıllarda dünyanın en hızlı büyüyen sektörü konumunda bulunan çelik sektörümüz,

2013 yılında dünyanın en kötü performansını gösteren ülkeleri arasında yer almaktadır.

• Çelik sektörünün performansındaki düşüşte, dünya çelik sektöründeki kapasite fazlalığı,

piyasalardaki daralma ve korumacı yaklaşımlardaki artış yanında, rekabet gücündeki

zayıflama da etkili olmaktadır.

•Rekabet gücündeki gerileme sebebiyle, Türkiye’nin çelik tüketimindeki % 9.4 oranındaki

artış, ağırlıklı bir şekilde ithalat yoluyla karşılanmıştır.

•Doğu Akdeniz bölgesindeki yüksek oranlı üretim düşüşünde, İsdemir’deki grev de etkili

olmuştur.

39

Sonuç

•Sektörün 2014 yılında, iç talepten alacağı destekle yeniden hızlı büyümesine döneceği tahmin

edilmektedir.

• Son yıllarda gerçekleştirilen yatırımlarla Türkiye’nin en büyük çelik üretim merkezi haline

gelen Doğu Akdeniz’de de yavaşlama eğilimi gözlenmektedir.

• Çelik sektörünün, tüketici sanayi sektörleri ile daha sıkı bir işbirliği içerisinde olmasına, yurtiçi

girdi tedariğinin teşvik edilmesine ve daha fazla katma değerin Türkiye’de bırakılmasına ihtiyaç

duyulmaktadır.

• Bu yönüyle, bölgedeki çelik kapasite kullanım oranının arttırılabilmesi için, üretim miktarı ve

ürün çeşitliliği açısından hızla büyüyen Doğu Akdeniz bölgesine, otomotiv, beyaz eşya, makine,

gemi inşa, elektrik elektronik sanayi yatırımlarının çekilmesinde fayda mülahaza edilmektedir.