Een tijdelijk bestaan

Een tijdelijk bestaan

deel 1 Wat is tijd?

Gerard BodifeeMaastricht 2012

Plato en Aristoteles

Plato en Aristoteles5e eeuw v.C.

Raphael, 1509

Plato :De tijd is het bewegend beeld van de eeuwigheid

Tijd en beweging bij Plato

geen tijd tijd

Aristoteles :De tijd is het getal van de beweging volgens voor en na.

Tijd en beweging en meting bij Aristoteles

tijd

Tijd bij Aristoteles

tijd

Aristoteles over Zeno

0 1

0 1 1/2

0 1 1/2 + 1/4

0 1 1/2 + 1/4 + 1/8

0 1 1/2 + 1/4 + 1/8 + 1/16

Aristoteles

Definitie:

Ik noem continu wat verdeelbaar is in delen die zelf weer verdeelbaar zijn, en zo tot in het oneindige.

ZenoOm een afstand af te leggen moet men oneindig veel punten passeren. AristotelesMet oneindig veel punten in de ruimte corresponderen oneindig veel punten in de tijd.

Aristoteles

Een oneindige uitgebreidheid kan men niet in een eindige tijd afleggen. Een oneindige verdeelbaarheid wel, omdat de tijd zelf ook oneindig verdeelbaar is.

Augustinus

Augustinus van Hippo354 - 430

Sandro Botticelli, ca. 1480

Tempora sunt tria: praesens de praeteritis, praesens de praesentibus, praesens de futuris. Sunt enim haec in anima tria quaedam, et alibi ea non video: praesens de praetetitis memoria, praesens de praesentibus contuitus, praesens de futuris expectatio.

Er zijn drie tijden: een tegenwoordige tijd van het verleden, een tegen-woordige tijd van het tegenwoordige en een tegenwoordige tijd van het toekomstige. Er is namelijk in de ziel een soort drietal, en elders dan in de ziel zie ik het niet: de tegenwoordige tijd van het verleden is de herinnering, de tegenwoordige tijd van het tegenwoordige is de aan-schouwing, de tegenwoordige tijd van het toekomstige is de verwachting.

Tempus est distentio ipsius animi.

De tijd is een uitgebreidheid van de ziel zelf.

Newton

Isaac Newton1642 - 1727

De absolute, ware en mathematische tijd stroomt gelijkmatig vanuit zijn eigen natuur en zonder enig verband met uitwendige gebeurtenissen.

In newtoniaans wereldbeeld is de tijd (zoals ook de ruimte) :

- absoluut - universeel - objectief

Leibniz

De tijd is een‘ens successivum’,

een ordeningsrelatie tussen elkaar opvolgende gebeurtenissen.

Gottfried Wilhelm Leibniz1646 - 1716

Kant

Immanuel Kant1724 - 1804

Tijd is een a priori kenvorm van de menselijke geest.

Einstein

Albert Einstein1879 - 1955

Alle natuurwetten gelden voor alle inertiaal-waarnemers.De snelheid van het licht is absoluut.Ruimte en tijd zijn relatief.

Einde van deel 1