Upload
liuz
View
63
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Toplantısı. Bilim Teknoloji Yenilik ve Rekabet Gücü. Prof. Dr. Nüket YETİŞ TÜBİTAK Başkanı. 26 Ekim 2009, EBSO - İZMİR. Kapsam. TÜBİTAK Ege Bölgesi Sanayicilerine Nasıl Destek Sğlayabilir? - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Ege Bölgesi Sanayi OdasıMeclis Toplantısı
Prof. Dr. Nüket YETİŞ
TÜBİTAK Başkanı
26 Ekim 2009, EBSO - İZMİR
Bilim Teknoloji Yenilik ve Rekabet Gücü
2
Kapsam
• TÜBİTAK Ege Bölgesi Sanayicilerine Nasıl Destek Sğlayabilir?
• Türkiye ve Ege Bölgesi’nde Bilim Teknoloji, Yenilik Alanında 2002-2007 Yılları Arasındaki Gelişmeler
• Türkiye ve Ege Bölgesi’nin Potansiyeli, 2009 ve Sonrası
3
Ar-Ge ve Yenilik
“Ar-Ge, parayı bilgiye dönüştürmek iken;
Yenilik, bilgiyi paraya dönüştürmektir.”
Esko Aho, Finlandiya Eski Başbakanı
4
Bilginin Kg. Fiyatları
Beton 1 sent
Çimento 5 sentDemir-Çelik 50 sent
Alüminyum 1,5 dolar
Otomobil 10 dolar - 100 dolar
Yolcu Uçağı 100 dolar - 1.000 dolar
Savaş Helikopteri 2.000 dolar - 3.000 dolar
Savaş Uçağı 10.000 dolarUydu 100.000 dolar
5
Bilgi ve Teknoloji Temin Seçenekleri
• Mevcut Teknoloji/Bilgi Birikimini Kullanma
• Teknoloji Transferi
• Teknoloji Üretimi
6
Teknoloji Temin Seçeneklerinin Kârlılığı
8080
6060
4040
2020
00
Türk Lirası
0 1 5 10 15 20 25YılYıl
Teknoloji Üretimi
Teknoloji Transferi
Mevcut Teknoloji
7
Bilim, teknoloji ve yenilik,günümüzde
ekonomik,sosyal ve çevresel
sorunların çözümü ve
sürdürülebilir gelişim için
anahtar niteliğindedir.
8
Bilim, Teknoloji, Yenilik ve Sosyal Refah
Geliştirme Yenilik
Üni
vers
itele
rK
amu
Ara
ştırm
a En
stitü
leri
Firm
a La
bora
tuva
rları
Rek
abet
Güc
üİs
tihda
mR
efah
Öde
mel
er D
enge
si Yaşa
m K
alite
si
Araştırma Pazar
Firma
Fikirler
Fikirler
Proj
eler
Fi
kirle
r
Mal ve
Hizm
etler
Firmanın yeni pazarı
Firmanın mevcut pazarı
Diğer firma pazarları
Kaynak: Chesbrough et al.”Open Innovation: Researching a New Paradigm (Oxford, 2006)
9
Ar-Ge Harcaması GSYİH İlişkisi (2007)
10
TZE Ar-Ge Personeli GSYİH İlişkisi (2007)
11
Ar-Ge Harcaması*
* 2008 sabit fiyatlarıyla, Kaynak: TÜİK, DPT
2002-2007 arasında 2.7 katına çıktı.
12
Finans Kaynağına Göre Ar-Ge Harcaması
961
3100
2008 Sabit Fiyatlarıyla, Kaynak: TÜİK, DPT
Özel sektörün payı ilk kez kamu payını geçti.
13
Gerçekleştiren Sektörler Bazında Ar-Ge Harcamaları**
.** 2008 Sabit Fiyatlarıyla, Kaynak: TÜİK, DPT
674
2640
Özel sektör Ar-Ge harcamaları5 yılda 4 katına çıktı.
14
Sektör 2002 2007 ABD2006
AB272006
TR 2013 Hedefi
Yüksek Öğretim 64 48 14 22 26
Özel Sektör 29 41 70 63 60Kamu 7 11 11 14 14
Sektörler Bazında Ar-Ge Harcamaları Oranı (%)
Kaynak: TÜİK, OECD
Sektörlerin Ar-Ge harcamaları payı AB değerlerine yaklaşıyor.
15
Özel Sektör Ar-Ge Personeli
Özel sektör Ar-Ge personeli5 yılda 4 katına çıktı.
16
TÜBİTAK“Sizlere”
Nasıl yardımcı olabilir?
BilgiBilgi
TeknolojiTeknolojiAraştırmaAraştırma
ParaParaYöntemYöntem
17
TÜBİTAK Başkanlığı
ULAKBİM
TÜBİTAK Gebze YerleşkesiTÜBİTAK Savunma Araştırmaları
Enstitüsü (SAGE)
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Enstitüsü (UZAY)
Ar-Ge Birimleri
Destek Programları
ULUSAL Gözlemevi (TUG)ATAL / BUTAL
Sanayi Destek (TEYDEB)
Ar-Ge Kolaylık Birimleri
Akademik Ar-Ge (ARDEB)
Bilim İnsanı Destekleri
Uluslararası ProjelerBilim Toplum Destekleri
TÜBİTAK Birimleri ve Enstitüleri
18
TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi
MARMARA Teknokent A.Ş.
Marmara Araştırma Merkezi (MAM)
Ulusal Elektronik Ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE)
Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME)
Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü (TÜSSİDE)
Ar-Ge Birimleri
Teknolojik Kolaylık Birimi
19
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi
BilgiBilgi
TeknolojiTeknolojiAraştırmaAraştırma
YöntemYöntem
20
TÜBİTAK“Sizlere”
Nasıl yardımcı olabilir?
BilgiBilgi ParaParaYöntemYöntem
21
TÜBİTAK Sanayi Destekleri
• Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı – TEYDEB
• Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) – ARDEB
• Uluslararası İşbirlikleri ve Destek Programları
22
TÜBİTAK TEYDEB
• Özel sektör kuruluşlarının araştırma ve teknoloji geliştirme projelerine mali destek verir.
• Sanayi kuruluşlarının kendi aralarında, üniversitelerle ve araştırma kurumlarıyla ulusal/uluslararası işbirliği yapmalarına katkıda bulunur.
• Desteğin %25’i DTM, %75’i TÜBİTAK bütçesinden sağlanır.
Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı
23
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları
• 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme P.
• 1503 Ar-Ge Proje Pazarı Destekleme P.
• 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek P.
• 1508 Teknogirişim Destekleme P.
• 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme P.
*2007’de başlatıldı. Sadece TÜBİTAK kaynağı.
24
1508-TEKNOGİRİŞİM 1507-KOBİ AR-GE 1501-SANAYİ AR-GE
Fikrim var!
Firmamı Kurdum!
Artık Ar-Ge yapabiliyorum
Ar-Ge ileyeni ufuklar
7. Çerçeve Programı
EUREKA
Uluslararası İkli ve Çoklu
İşbirlikleri1503-PROJE PAZARLARI
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları
25
Desteklenen Ar-Ge ve Yenilik Aşamaları
26
TÜBİTAK TEYDEB’e Başvuru Süreci
Proje Başvurusu
TEYDEB Değerlendirmesi(Uzman ön değerlendirmesi)
Hakem Değerlendirmesi
(Konu ve bütçeye göre 2-5 uzman
araştırmacı hakem)
AGY100
27
Değerlendirme Süreci
Teknoloji Grubu Komitesi Toplantısı
Red Kabul
Hakem Raporları
TEYDEB Uzman değerlendirmesi
Sözleşme
AGY200
28
Ödeme Süreci
TEYDEB Uzman Değerlendirmesi Destek oranının ve miktarının tespiti
İzleyici RaporuAGY400
Dış Ticaret Müsteşarlığı uygunluk görüşü (1501)
Firmaya ödemeninyapılması
(1507) (1508)
31
TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge ve Yenilik Destekleri
31
Desteklenen Proje Sayısına Göre DağılımDesteklenen proje yok
< 10
10 – 150
150 – 600
32
TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge ve Yenilik Destekleri
32
Desteklenen Proje Sayısına Göre DağılımDesteklenen proje yok
< 10
10 – 50
50 - 700
700 - 1500
33
TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge ve Yenilik Destekleri
33
Desteklenen Proje Bütçesine Göre DağılımDesteklenen proje yok
< 50.000 TL
50.000 TL – 500.000 TL
500.000 TL – 50.000.000 TL
34
TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge ve Yenilik Destekleri
34
Desteklenen Proje Bütçesine Göre DağılımDesteklenen proje yok
< 1.00.000 TL
1.000 TL – 10.000.000 TL
10.000.000 TL – 200.000.000 TL
200.000.000 TL – 300.000.000 TL
35
1995-2008 TÜBİTAK TEYDEB’e Önerilen Projeler
%22,6
%54,7
%13,7%3,5 %3,7
%0,3
%1,5
36
%26,6
%60,2
%10,1%1,7 %0,8
%0,1
%0,5
1995-2008 TÜBİTAK TEYDEB Destek Tutarı
37
TÜBİTAK TEYDEB Desteklenen Proje sayısı
2009 Proje Sayısı Öngörüsü 1670
38
Ege TürkiyeProje Sayısı 3,7 kat 3,9 kat
2000-2008 arasında
Ege Bölgesine TÜBİTAK TEYDEB Desteği*
15.Ekim 2009 itibariyle 183
39
TÜBİTAK TEYDEB Hibe Destek Tutarı
2009 Hibe Destek Öngörüsü 340 milyon TL
40
Ege Bölgesine TÜBİTAK TEYDEB Desteği*
Ege TürkiyeDestek tutarı 10,3 kat 5,3 kat
2000-2008 arasında
15 Ekim 2009 itibariyle 29 milyon TL
41
TÜBİTAK-TEYDEB Proje Sayısı (2000-2008)
% 10
42
% 9
TÜBİTAK-TEYDEB Destek Miktarı (2000-2008)
43
Ege Bölgesindeki Dağılım* (2000-08)
Türkiye genelindeki %10’un dağılımı* Proje Sayısı
44Türkiye genelindeki %9’un dağılımı
Ege Bölgesindeki Dağılım* (2000-08)
* Destek Miktarı
45
2000-2008 Arasında En Fazla TÜBİTAK-TEYDEB Desteği Alan İlk 10 Kuruluş
1 TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI A.Ş.
2 PLATFORM AR-GE TASARIM VE TİC. A.Ş.
3 ASELSAN ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş.
4 FORD OTOMOTİV SAN. A.Ş.
5 ARÇELİK A.Ş.
6 NORTEL NETWORKS NETAŞ TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
7 TUSAŞ MOTOR SANAYİİ A.Ş. (TEİ)
8 VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş.9 ALVERA GIDA VE KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş.
10 OYAK RENAULT OTOMOBİL FAB. A.Ş.
İlk 10 Kuruluş: Türkiye
46
2000-2008 Arasında En Fazla TÜBİTAK-TEYDEB Desteği Alan Ege’den İlk 10 Kuruluş
1 VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş.
2 BMC SAN. VE TİC. A.Ş.
3 VESTEL ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş.
4 INDESIT COMPANY BEYAZ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş.
5 MEGATEK MÜHENDİSLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
6 VESTEL KOMÜNİKASYON SAN. VE TİC. A.Ş.
7 NETSİS YAZILIM SAN. VE TİC. A.Ş.
8 VESTEL DİJİTAL ÜRETİM SAN. A.Ş.
9 DELPHİ OTOMOTİV SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş.
10 GÜNKOL GÜNEŞ ENERJİSİ VE KLİMA SAN. A.Ş.
İlk 10 Kuruluş: Ege
47
Alüminyum Alaşımlı Jantların Tasarımında Darbe Testi Benzetimi
TÜBİTAK Destek Miktarı: 150 bin TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar:
• Firma darbe testlerini Bilgisayar Destekli Tasarım Uygulaması ile sayısal ortamda gerçekleştirmeye başladı, tasarım faaliyetlerini hızlandırdı.
• Güzel bir Üniversite-sanayi işbirliği örneği.
• Proje sayesinde firmanının büyük otomotiv firmalarından iş almasında rekabet gücü artmıştır.
CMS JANT ve MAKİNA SANAYİ
48
Beyaz Eşya Ürünleri İçin Termoform Yöntemi İle Polimerik Kapı Üretimi
TÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 175 bin TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar:
• Proje ile beyaz eşya kapılarının üretiminde kullanılan çelik saçlara alternatif bir polimerik malzeme üretim teknolojisi geliştirilmesi.
• Proje ile geliştirilen teknoloji ile firmanın yurtiçi-yurtdışı pazarlarda pazar payı artmıştır.
VESTEL BEYAZ EŞYA SANAYİ
49
Otomatik İndigo Ölçüm Sistemi GeliştirilmesiTÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 260 bin TLEkonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar: • Blue Jean denim kumaşları üretiminde tekrarlanabilir
kalitede renk eldesi sağlamaya yönelik kalite yükseltici ve maliyet düşürücü bir sistem;
• İndigo boyama banyoların içerisindeki parametreleri ölçecek otomatik ölçüm sistemi,
• Mekanik, pnömatik, kimyasal sistemlerin tasarım ve üretimi
• Elektronik denetim modülleri tasarım ve üretimi,• Denetim ve izleme yazılımlarının geliştirilmesini• Operatör terminallerininin tasarım ve üretimi
ÇAĞIL ELEKTRONİK
50
Unichain Tedarik Zinciri Yönetim SistemiTÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 510 bin TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar:
• Tedarik zinciri yönetim sistemi yazılımı geliştirmek
• Yazılım, başta tütün sektörü olmak üzere gıda ve hızlı tüketim malları sektörlerine yöneliktir.
• Firma, proje kapsamında geliştirdiği yazılımı uygulamak üzere 3 tütün mamülü üreticisiyle anlaşmıştır.
UNIVERA BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ
51
Düz Panel Ekranlı TV Görüntü Kalitesinin İyileştirilmesi (Pixellence)
VESTEL Elektronik A.Ş.
TÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 713 bin TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar: Yerli Tasarım sonucu elde edilen üretim büyüklüğü; Firmanın kar marjlarının yükselmesine, marka bilinirliliğinin artmasıYerli Üretim sayesinde oluşan ek katkı; İhracat artışı, AR-GE tabanlı teknolojik ve bilimsel altyapı oluşmasıÜretim ve mühendislikte sağlanan istihdam; 30 kişilik bir doktoralı ve yüksek lisanslıAr-Ge grubu Yenilikçi ürün ile sağlanan Pazar payı; Proje ile Yurtiçi Pazar payında %60 artış , Japonya, Almanya, Finlandiya, Hindistan vs. Fikri Haklar ve Üniversite Sanayi İşbirliği; 30’un üzerinde patent başvurusu, yurtiçi/yurtdışı üniversite işbirliği Markalaşma; Pixellence
52
Netsis İnternet Tabanlı ERP Ürünleri Öncü Ve Temel Paketleri
NETSİS YAZILIM SAN. VE TİC. A.Ş.
TÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 1.3 milyon TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar: Geliştirilecek yazılımın, sahip olduğu teknolojik yenilikleri, ülke mevzuatına uygun olması, rakiplerine göre düşükmaliyetli olması nedeniyle firmanın iç pazar payında %10-15 artış sağlaması ve önemli bir yurt dışı satış oranı (gelirinin %50si) yaratması hedeflenmiştir.
53
Hurda Metal Balyalama ve Kesme Makinası
BİRİM MAKİNA SAN. VETİC. LTD. Ş.
TÜBİTAK’ın Destek Miktarı: 419 bin TL
Ekonomik Katma Değer ve Sosyal Kazanımlar: İşlenmemiş durumda çok yer kaplayan hurdanın balyalama ve kesme işlemi ayrı ayrı makinalarda değil, tasarlanan sistemle Hurda Metal Balyalama ve Kesme Makinası ile bu iki işlemin aynı makinada toplanması
yurtiçi satışlarında yıllık 10 milyon $, yurtdışı satışlarında 5 milyon $ gelir artışı
54
Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB)
TÜBİTAK ARDEB
Yeni bilgiler üretilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya
teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara uygun olarak yapılan çalışmaları ve ülkemizin uluslararası
pazarlardaki rekabet gücünün artırılması amacı ile
ileri teknoloji uygulamalarına yönelik projeleri, öncelikli alanlar çerçevesinde destekler.
55
• Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı(1001)
• İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişimi Projeleri Destekleme Programı -İŞBAP (1301)
• Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı – KAMAG, SAVTAG (1007)
• Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı (1008)
TÜBİTAK ARDEB Destek Programları
56
Ar-Ge ve Yeniliğe Dayalı Kamu Tedariği
Müşteri(Kamu
Kurumları)
Müşteri Talebi
Proje Başvurusu
Müşteri İhtiyacı
%100proje desteğive %10 genel gider payı
Üniversite
DisiplinlerarasıKonsorsiyumlar
Proje YürütücüleriKamu Ar-GeSanayi
ProjeÖnerisi
57
TÜBİTAK 1007-KAMAG Programı Uygulama Süreci
Proje Başvurusu
Projenin İzlenmesiProjeninYürütülmesi
Projenin Değerlendirilmesi
Müşteri Kurum
(M)
Proje Yürütücüsü Kuruluş
(Y)TÜBİTAK
(T)
Proje Sonuçlarının Uygulanması
Projenin TamamenSonuçlanması
Projenin Değerlendirme ve Yürütülme Safhası
Proje Sonuçlarının Uygulanma Safhası (PSUP)
Uygulamanın İzlenmesi
ProjeninSonuçlanması
T T T
TT
M
M M
M
Y
Y Y
58
TÜBİTAK Uluslararası Destek Programları
• İkili İşbirliği
• Çok Taraflı İşbirliği
• Avrupa Birliği Çerçeve Programları
59
İkili İşbirliği
TR DE
FRTR
….TR
20 ülkeden 24 kuruluş
Bilim ve teknoloji alanında çeşitli ülkelerle hükümetlerarası ya da kurumlararası düzeyde imzalanan anlaşmalarla, • Ortak Araştırma projeleri• Ortak Bilimsel Toplantılar• Uzman Değişimleri • Çalışma Ziyaretleri
60
Almanya
Türk-Alman İşbirliği 2+2 Programı*Türkiye
=
Üst Destek Limit:
TÜBİTAK: 450.000 AvroBMBF: 450.000 Avro
Üniversite Sanayi
Üniversite Sanayi
+
+
2 + 2 Projesi
61
Çok Taraflı İşbirliği• Ülkemizin uluslararası kuruluşların ve bölgesel örgütlerin
faaliyetlerine aktif olarak katılması
• Devam eden programların izlenmesi
• Türk sanayinin ve bilim insanlarının faaliyetlere katılımı
COST
TRDEFR IT ??UK
EUREKA
TR FR SE DE ??UK
62
Çok Taraflı İşbirliği
- ICGEB- ECO- IEA
- OECD- NATO- UN- ICSU
- COST- ESF- EuroHORCS- EUREKA- EMBC
- BSEC
- OIC
63
EUREKA nedir?
• En az 2 ülkeden firmanın Ar-Ge işbirliği– 38 katılımcı ülke– Uluslararası işbirliği, Ulusal destek
(TÜBİTAK 1509 Programı)– Kısa sürede ticarileşebilecek
ürünlerin/hizmetlerin geliştirilmesi
Her yıl:Her yıl:
- 200 civarında Ar-Ge projesi - 500 Milyon Avro’nun üzerinde Ar-Ge hacmi
64
EUREKA Proje Ortaklıkları
(*) Haziran 2008 – Mayıs 2009 arası ortaklıkları kesinleşmiş proje sayısı.
Türkiye;• 2006-2007 dönemi: 38 ülke içinde 28. sıra• 2007-2008 dönemi: 38 ülke içinde 12. sıra
65
EUREKA Ar-Ge Projelerinden Örnekler
Elektromanyetik uyumluluk konusunda (EMC) uzman olmayan kişilerinde sistem
tasarımının ilk safhasında kolaylıkla kullanabilecekleri bir simulasyon aracı
geliştirmek.
Elektromanyetik uyumluluk için network aracı : E!4648 NET-EMC
Atalan Makina - İzmir
66
EUREKA Ar-Ge Projelerinden Örnekler
VESTEL-PVR-6000
Kişisel Video Kaydedici (PVR): E!4106 PVR IDTV
Vestel Elektronik, Cabot İzmir Yazılım Ve Donanım Tic. San. A.Ş.
Analog TV yazılımı ve dijital PVR yazılımının birlikte geliştirilmesi, test
edilmesi ve piyasaya sürülmesi.
67
• İlki 1984 yılında başladı.• AB’nin küresel lider olma projesi• Amacı ve bütçesi belli bir dönem için
tasarlanmış çok yıllı programlar • Amacı, bilimsel araştırma ve teknoloji
geliştirme kapasitesini artırmak ve sosyal ve ekonomik kalkınmayı sağlamak
• Ar-Ge’nin Şampiyonlar Ligi • 3-5 yıl sonrasının teknolojilerinin
geliştirilmesine destek verir.
AB Çerçeve Programları
68
AB Çerçeve Programlarının Bütçesi (Milyar €)
AB Çerçeve Programlarının Bütçesi (milyar €)
69
7.ÇP Yapısı – Özel Programlar
70
AB 6.-7. ÇP’de Ege Bölgesi Sanayinin Katılımı7. ÇP 6.ÇP
Başvuru Kazanan Başvuru KazananAfyon 1 0 0 0
Aydın 1 0 3 2
Denizli 0 0 2 0
İzmir 14 2 52 3
Kütahya 1 0 0 0
Manisa 1 0 3 0
Muğla 2 0 4 4
Uşak 0 0 0 0
TOPLAM 20 2 64 9
71
ÇP Projelerinden Örnekler
Sardes Nikel Madencilik
Nikel Üretim Yöntemlerinde Sanayi Akademi İşbirliği: NİCAL Projesi
Nikel madeninin üretiminde maaliyetlerin azaltılması için yeni teknik geliştirilmesine
yönelik Marie-Curie Sanayi – Akademi Ortaklığı Projesi
72
ÇP Projelerinden Örnekler
Leyal Gemi Söküm
Gemi Sökümünde Çevre Dostu ve Maliyet Verimli Teknikler:
SHİPDİSMANTL Projesi
Gemi sökümü ve geri dönüşüm süreçlerinde yenilikçi, çevre dostu,
maliyet verimli teknolojiler geliştirilmesi ve optimum
bir tesisin prototip tasarımı
73
Ar-Ge Teşvik Yasası
• En az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge Merkezlerine,
• Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri yürütücülerine
• Rekabet öncesi işbirliği projeleri yürütücülerine,
• Teknoloji merkezi işletmelerine
• Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlara,
Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri için çeşitli vergi teşvik ve istisnaları sağlandı.
74
Ar-Ge Teşvik Yasası• Ar-Ge harcamalarının yüzde 100'ü o yıl vergiden
düşülecek, ayrıca amortisman yoluyla daha sonraki yıllarda vergi matrahından indirilecek.
• 500'den fazla Ar-Ge personeli çalıştıran Ar-Ge Merkezlerinde her yıl, bir yıl önceye göre ek olarak yaptıkları Ar-Ge harcamalarının yarısı, ayrıca vergi matrahından düşülecek.
• Ar-Ge personelinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin yüzde 80'i, doktoralı olanlarda ise yüzde 90'ı istisna kapsamında.
75
Ar-Ge Teşvik Yasası• Ar-Ge personeli sigorta primi işveren
hissesinin yarısı, 5 yıl süreyle bütçeden karşılanacak.
• Söz konusu faaliyetlerle ilgili düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası.
• Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde bulunan işletmelerin kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar ile uluslararası fonlardan aldıkları destekler Kurumlar Vergisi Kanununa göre vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
767676
5746 Ar-Ge Teşvik Yasası Yasa, Mart 2008; Yönetmelik,
Temmuz 2008’de yürürlüğe girdi.
* Aktifleştirilen Ar-Ge harcaması 5 yıl içinde amortisman indirimi yoluyla tekrar matrahtan düşülür.
Önce Sonra
Firma TGB Firma TGBPlanlanan harcama 100 100 100 100 Personel 60 60 60 60 Mal ve hizmet 40 40 40 40Gerçekleşen Harcama 100 88 85.4 83
777777
5746 Sayılı Kanunun EtkisiKanun Öncesi Kanun Sonrası
Firma Ar-Ge TGB Ar-Ge TGB
Planlanan Harcama 100 100 100 100 100
Personel Giderleri 60 60 60 60 60
Mal ve Hizmet Alımı 40 40 40 40 40
Gelir Vergisi İndirimi 0 0 12 9.6 12
İşveren S.P.İndirimi 0 0 0 5 5
Gerçek Ar-Ge Harcaması 100 100 88 85.4 83Satış geliri 200 200 200 200 200Vergi matrahı 100 100 112 115 117
Kurumlar vergisi indirimi 0 40 0 85 0
Amortisman indirimi(1. yıl)* 0 8 0 17 0
Tahakkuk eden vergi 20 10.4 0 2.4 0
Vergi sonrası kar 80 90 112 112.2 117
ArGe farkı (!) 0 10 32 32 37
787878
5746 Kanun ve TEYDEB Desteği Etkisi
Firma TGB Firma TGB
Planlanan Harcama 100 100 100 100
TÜBİTAK-TEYDEB Desteği (%50) 0 0 48 442
Gerçek Ar-Ge Harcaması 85 83 38 42
Satış geliri 200 200 200 200
Vergi sonrası kar 112 117 150 159
ArGe farkı (!) 32 37 70 79
Büyük Firma
797979
5746 Kanun ve TEYDEB Desteği Etkisi
Firma TGB Firma TGB
Planlanan Harcama 100 100 100 100
TÜBİTAK-TEYDEB Desteği (%75) 0 0 71 62
Gerçek Ar-Ge Harcaması 85 83 14 21
Satış geliri 200 200 200 200
Vergi sonrası kar 112 117 169 179
ArGe farkı (!) 32 37 89 99
KOBİ
80
Ar-Ge Vergi Teşviklerinden Yararlanma Durumu
Mükellef Sayısı
Miktar (Milyon TL)
GELİR VERGİSİ (Ocak-Aralık 2008 Dönemi)
GVK'ya göre 52 4,2
5746 sayılı Kanuna göre 13 2,5
Toplam 65 6.7
KURUMLAR VERGİSİ
(Ocak-Aralık 2008 Dönemi)
K.V.K. Mad. 10/1-a’ya göre 261 515.7
5746 Sayılı Kanun Mad. 3’e göre 177 77,7
Toplam 438 593,4
GELİR VERGİSİ STOPAJI
(Mart 2009 Dönemi)
Doktoralı Olanlar 203 0,2
Diğerleri 9.736 4,1
Toplam 9939 4,3
Kaynak: Maliye Bakanlığı 80
81
İllere Göre Ar-Ge Merkezi Başvuruları*
* Haziran 2009 itibarıyla Kaynak: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
İl Başvuru Sayısıİstanbul 16Ankara 13İzmir 5Kocaeli 4Manisa 4Bursa 3Adana 2Eskişehir 2Sakarya 2Tekirdağ 2Bolu 1İzmit 1Yalova 1Toplam 56
81
828282
Türkiye’nin ve Ege Bölgesinin Potansiyeli;
2009 ve Sonrası......
838383
Türkiye’nin Ar-Ge Bütçesi* (% 2 hedefi için)
2013’te % 2’e çıkması için 25 milyar YTL
*2008-2013 arasında GSYİH’nın her yıl %7 büyüyeceği varsayımıyla Kaynak: TÜİK (2004-2007)
848484
Özel Sektörün Ar-Ge’ye Ayıracağı Fon Miktarı
2013’te 14 milyar YTL, 7 katı (%55)
*2008-2013 arasında GSYİH’nın her yıl %7 büyüyeceği ve özel sektör payının 2013 yılında %55’e ulaşacağı varsayımlarıyla. Kaynak: TÜİK (2004-2007)
858585
Ar-Ge Personeli İhtiyacı%2 hedefi için
Türkiye araştırmacı sayısında 2013’te 2006 yılı İspanya ve Kanada seviyelerinde olabilecek.
Kaynak: TÜİK (2004-2007)
8686
Bir Karşılaştırma...
86
İsveç Ege Bölgesi
Nüfus (2008) 9 milyon 9,4 milyon
PCT Başvuru Sayısı 3 544 (2008)
230* (2008)
Triadik Patent Sayısı 732 (2005)
TZE Araştırmacı Sayısı 55 729 (2006) 6 457**
TZE Ar-Ge Personeli Sayısı 78 715 (2006) 8 239**
TZE Ar-Ge Personeli/bin çalışan 17,8 (2006) 2,1 (2008)
Bilimsel Yayın Sayısı 22 053 (2007) 2 460 (2007)
* TPE’ye yapılan yurtiçi, Avrupa patent ve PCT başvurusu toplamı
Kaynak: CIA Factbook, WIPO, OECD, TÜİK, ISI, TPE, ARBİS
**ARBİS’e dayalı tahmin
8787
Sonuç...
87
GSYİH (Milyar SAGP $)İsveç 336Türkiye 891
Fert Başına Milli gelir (bin SAGP $)İsveç 336Türkiye 891
88
Ar-Ge ve Özgün Teknoloji ile zirveye...
Ar-Ge yapansanayici
Ar-Ge yapmayansanayici...
89
• Bilimsel Programlar UzmanıRıza Alparslan SEYMENTel: 0312 467 18 [email protected]
Başkan YardımcısıDr. Mehmet DEMİRELTel: 0262 677 21 [email protected]