46
By_Ofspring 2007/2008 By_Ofspring 2007/2008 EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

Embed Size (px)

DESCRIPTION

EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI. Sınama durumları, öğrencide gözlemeye karar verdiğimiz istendik davranışların kazanılıp kazanılmadığı hakkında bir yargıya varma işidir. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ:

D. SINAMA DURUMLARI

Page 2: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Sınama durumları, öğrencide gözlemeye karar verdiğimiz istendik davranışların kazanılıp kazanılmadığı hakkında bir yargıya varma işidir.

Sınama durumları düzenlenmediği taktirde oluşturulan programın bütünü ve program içerisinde yer alan öğrenme etkinliklerinin uygunluğu ve yeterliliği hakkında herhangi bir dönüt alınamayacaktır.

Page 3: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Sınama durumlarını düzenlerken şu hususlara dikkat edilmelidir:

▪ Belirtke tablosu düzenlenmelidir.

▪ Sınama durumunun amacı belirlenmelidir.

▪ Sınama durumu davranış alanlarının niteliklerine ve davranışın düzeyine göre belirlenmelidir.

▪ Sınama durumları hedef davranışların yoklanmasında işe koşulacak uygun soru tiplerine göre hazırlanmalıdır.

Page 4: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

▪ Sınama durumu yoklanacak davranışla ilgili olmalıdır.

▪ Sınama durumu açık ve anlaşılır olmalıdır.

▪ Soru olumsuz ifade ile bitiyorsa bunun altı çizilmeli ya da farklı yazılmalıdır.

▪ Soru çoktan seçmeli ise kuralına uygun olarak yazılmalıdır.

▪ Bilgiler tam ve doğru olarak verilmeli, bilimsel ve mantıksal hata yapılmamalıdır.

▪ Sınama durumu bilenle bilmeyeni ayırmalıdır.

Page 5: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

▪ Her soru bağımsız olmalı, bir soru diğerinin ipucu olmamalıdır.▪ Soru sayısı, soruların güçlüğü ve yeterlilik düzeyine göre yeterli zaman tanınmalıdır.▪ Sınama durumunda dönüt, düzeltme ve ipucu kullanılmamalıdır.▪ Kolay sorular başa, ortaya ve sona dağıtılmalıdır.▪ Benzer nitelikteki sorular gruplandırılmalıdır.▪ Sınav ortamı davranışın gerektirdiği şartlara göre düzenlenmelidir.▪ Kopya çekmeye fırsat verilmemelidir.▪ Gerekli araç – gereç, öğrencinin kolayca alıp kullanacağı bir yerde olmalıdır.

Page 6: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Soru

Kazanım Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme

1 …….. yı tanımlar X

2 ……….. arasındaki benzerlik ve farklılıkları açıklar

X

3 ……..yla ilgili problemleri çözer

X

4 ……….. İle ……….arasındaki en önemli farkı analiz eder

X

5 …. , …., ….. bilgilerinden yola çıkarak … ya dair sonuç çıkarır

X

6 …….. nın dünyamız üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini değerlendirir

X

..

BİLİŞSEL ÖĞRENMELERİN SINANMASI-BELİRTKE TABLOSU

Page 7: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Soru Maddeler Her zaman

Çoğu zaman

Sık sık

Nadiren Hiçbir zaman

1 Karşıdan karşıya geçerken üst geçidi kullanırım

2 Yaya kaldırımlarından karşıya geçerim

3 Yeşil ışığın yanmasını beklerim

4 Cadde ve sokaklarda oynarım

5 Trafik kurallarına uymayanları uyarırım

.. …….

DUYUŞSAL ÖĞRENMELERİN SINANMASI-TUTUM ANKETLERİ

Page 8: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Adımlar Çok kötü

Kötü Orta İyi Çok iyi

Turnike yapılacak yeri belirleme

Damar üzerine gelecek şekilde baskı tamponu yerleştirme

Tamponun üzerine turnike olarak kullanılacak malzemeyi iki üç kez sarma ve bağlama

Bağ üzerine turnikeyi sıkıştırmaya yarayacak olan kalem, çubuk, tornavida gibi malzeme yerleştirme ve tekrar bağlama

Kan duruncaya kadar sıkıştırma çubuğunu çevirme

Kan durduktan sonra çubuğu başka bir bağla sabitleme

Turnikenin üzerine başka bir sargı bağlama

Turnike süresinin 2,5 saati geçmemesine dikkat etme

DEVİNİŞSEL ÖĞRENMELERİN SINANMASI-DERECELİ PUANLAMA ANAHTARLARI

Page 9: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

PROGRAMIN PROGRAMIN DENENMESİ VE DENENMESİ VE

DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 10: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

PROGRAMIN DENENMESİ

Hedefler, davranışlar, içerik, eğitim ve sınama durumlarından oluşan bir program ne kadar bilimsel hazırlanırsa hazırlansın bir denenceler manzumesi olmaktan öteye gidemez.

Programı denemenin esas amacı, geliştirilen yeni programın ülke çapında uygulamaya konmadan önce eksik ya da iyi yönlerini tespit ederek en iyi programa ulaşmaktır. Bunun için “alan testi” önerilmektedir.

Page 11: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Programın denenmesinde şu sıra izlenir:

1. Uygulamanın planlanması 2. Deneme yapılacak okul ve sınıfların seçilmesi 3. Okul yöneticisi ve öğretmenlerin seçilmesi 4. Okul yöneticisi ve öğretmenlere denenecek programın dağıtılması, tanıtılması 5. Hazırlanan program ve öğretim materyallerinin uygulanması 6. Denenen programın ve öğretim materyallerinin değerlendirilmesi (anketler, mülakatlar, gözlemler, testler, deney ve kontrol grubu karşılaştırmaları vs..)

Page 12: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

PROGRAMIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Program değerlendirme, programın etkililiği hakkında karar verme sürecidir. Eğitim programının etkililiği hakkında önce veriler toplanmalı, bu veriler belli bir ölçütle karşılaştırıldıktan sonra bir karara varılmalıdır.

Page 13: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

1. Değerlendirme Türleri

a. Yönelik Olduğu Amaca Göre Değerlendirme

1. Girişte Tanıma – Yerleştirmeye Dönük Değerlendirme (Diagnostic) 2. Süreçte Biçimlendirme ve Yetiştirmeye Dönük Değerlendirme (Formative) 3. Çıkışta Düzey Belirleyici Değerlendirme (Summative)

b. Kıyaslama Ölçütüne Göre Değerlendirme

1. Norma Dayalı Değerlendirme (Bağıl Değerlendirme) 2. Hedefe Dayalı Değerlendirme (Mutlak Değerlendirme)

c. Programın Ögelerine Bakılarak Yapılan Değerlendirme

Page 14: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

Program Değerlendirme YaklaşımlarıProgram Değerlendirme Yaklaşımları• Yetişek tasarısına bakarak: Hedeflerin kurallara uygun

olup olmadığını göstermekten öteye gidemez• Ortama bakarak: Sadece ortam değerlendirilir. Muhtemel

uyarıcılarla gerçek uyarıcılar aynı olmayabilir ve öğrenci farkları göz ardı edilmemelidir

• Başarıya bakarak: Kriter olan sene sonu sınavındaki başarıdır.

• Erişiye bakarak: Bu yöntem daha uygun olmakla birlikte yetişeği tam değerlendirmemektedir.

• Öğrenmeye bakarak: İstenilen öğrenmeler ile birlikte istenmeyen öğrenmeler de olacağı için tamdeğerlendirme yapmamızı engeller.

• Ürüne bakarak: Öğrenci-öğretmen davranışları ve hatta ortamdaki başka değişkenler de hesaba katıldığı için daha mantıklıdır.

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 15: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

YETİŞEK (EĞİTİM YETİŞEK (EĞİTİM PROGRAMI)TASARISINA BAKARAK PROGRAMI)TASARISINA BAKARAK

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

• Tasarlanan yetişek, çağdaş yetişek geliştirme ilkelerine uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığı konusunda bilgi vermektedir.

Page 16: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

ORTAMA (GİZLİ VE MUHTEMEL ORTAMA (GİZLİ VE MUHTEMEL UYARICILAR DÜZENİNE) UYARICILAR DÜZENİNE)

BAKARAK DEĞERLENDİRMEBAKARAK DEĞERLENDİRME

• Eğitim işlemlerinin gözlenmesi ve betimlenmesi yoluyla yapılmaktadır.

Page 17: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

BAŞARIYA BAKARAK BAŞARIYA BAKARAK DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

• Sene ve dönem sonunda verilen öğrenme düzeyini belirlemeye dönük değerlendirmeye göre sistem hakkında bir yargıya varmaktır.

Page 18: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

ERİŞİYE BAKARAK ERİŞİYE BAKARAK DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

• Yetişeğe girişteki davranışlarla yetişekten çıkıştaki davranışlar arasındaki hedeflerle tutarlı farkın değerlendirilmesidir.

Page 19: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

ÖĞRENMEYE BAKARAK ÖĞRENMEYE BAKARAK YAPILAN DEĞERLENDİRMEYAPILAN DEĞERLENDİRME

• Erişiye ilaveten istenmedik yan ürünleri ve beklenmedik, fakat istendik öğrenmeleri de kapsayarak yetişek hakkında değer yargısına varmada dayanak olmaktadır.

Page 20: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

ÜRÜNE VE YAN ÜRÜNLERE ÜRÜNE VE YAN ÜRÜNLERE BAKARAK YAPILAN BAKARAK YAPILAN DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

• Erişiye ağırlık verilerek ürün betimlenmekte, hangi davranışlarda tam öğrenmenin sağlandığı, hangi davranışlara erişilemediği, hangi davranışlarda ters gelişmelerin olduğu, hangi istenmedik yan ürünlerin oluştuğu, hangi beklenmedik istendik ürünlerin meydana geldiği ortaya konulmaktadır (Ertürk,1972; akt.Enginer,2000).

Page 21: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

2. Program Değerlendirme Modelleri

a. Hedefe Dayalı Değerlendirme ModeliR.Tyler tarafından 1933-1941 yılları arasında

geliştirilmiştir.

Tyler tarafından, kendi program geliştirme modeline uygun olarak geliştirilmiştir. Tyler’a göre programın; Hedefler, Öğrenme Yaşantıları ve Değerlendirme olmak üzere üç temel ögesi vardır.

Tyler’a göre bu ögeler birbiriyle etkileşim içinde olduğundan değerlendirme sürecinde hem hedeflerin hem de öğrenme yaşantılarının etkililiğine bakılmalıdır.

Page 22: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

a. Hedefe Dayalı Değerlendirme Modelia. Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli

• Öğrenci davranışları hem öğretimin başında hem de sonunda olmak üzere hedeflere ulaşma derecesi bakımından test edilerek program değerlendirilir.

• Bu değerlendirme yaklaşımının deneysel araştırma yöntemlerine uygun olduğu söylenebilir.

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 23: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Hedefe dayalı değerlendirme sürecinde aşağıdaki aşamalara yer verilmesi gerekir:

1. Programın hedeflerini belirleme2. Hedefleri kazandırılmak istenen özelliğe göre sınıflama3. Hedefleri davranış cinsinden ifade etme4. Hedefe ulaşılıp ulaşılmadığını gösterecek durumu belirleme5. Ölçme tekniklerini geliştirme ya da seçme6. Öğrencinin davranış yeterlilikleri ile ilgili veriyi toplama7. Elde edilen verilerle belirlenen hedefleri karşılaştırma.

* Tyler’ın değerlendirme modelinde niceliksel verilerden yararlanılır.

* Tyler, davranışların kalıcılığını kontrol etmek için programın bitiminden belli bir süre sonra da davranışların izleme çalışması ile değerlendirilmesinin önemi üzerinde durmuştur.

Page 24: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

b. Metfessel – Michael Değerlendirme Modeli

1960’ların sonlarında Metfessel ve Michael tarafından geliştirilmiştir.

Bu değerlendirme modeline göre eğitim uzmanları:

1. Öğretmenlerin, yöneticilerin, öğrencilerin, sıradan vatandaşların doğrudan ve dolaylı olarak değerlendirmede yer almasını sağlamalıdır. 2. Hedeflerin yoğun paradigmasını geliştirmelidir. 3. Hedefleri uygulanabilir biçime dönüştürmelidir. 4. Hedeflerin ışığında programın etkililiğini bireylerden sağlanan verilerle ölçebilecek ölçme araçları geliştirmelidir.

Page 25: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

5. Programın uygulandığı sürece,test ve diğer uygun araçları kullanarak düzenli gözlemler yapmalı. Programın uygulama sürecini test etmelidir.

6. Toplanan bilgileri analiz etmelidir.

7. Programı felsefi anlamda değerlendirebilmede kullanılabilecek standartları ve değerleri açıklamalı.

8. Ulaşılan bilgilere dayalı olarak programın ileriye yönelik uygulanabilirliği konusunda öneriler geliştirmelidir.

Page 26: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

c. Provus’un Farklar Yaklaşımı İle Değerlendirme Modeli

Bu modelde değerlendirme dört bileşene ve beş evreye ayrılır. Modelin;

Bileşenleri:

1. Programın standartlarını belirleme 2. Program performansını belirleme 3. Performans ile standartları karşılaştırma 4. Performans ile standartlar arasında bir farkın olup olmadığını belirleme.

Page 27: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Evreleri: 1. Tasarım 2. Oluşturma 3. Süreçler 4. Ürün – sonuçlar 5. Program çıktılarının benzer program çıktılarıyla karşılaştırılarak maliyet – yarar analizlerinin yapılması.

Page 28: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

d. Stake’in Uygunluk – Olasılık Modeli

Robert Stake tarafından geliştirilmiştir. Stake'e göre eğitimciler değerlendirme yaparken sezgisel normları ve göreli yargıyı dışta tutarak düzenli değerlendirmenin temel ilkelerini oluşturmalıdır. Stake, bir yargıya varmanın çok zor olduğunu, ancak profesyonel bir değerlendirme uzmanının görevinin yargıya varmak olduğunu açıklamaktadır. Bu modelde düzenli değerlendirmenin nesnel sonuçlara götürebileceği varsayımından hareketle program değerlendirme şu üç boyutta ele alınmaktadır: 1. Girdiler: Çıktıyı etkileyen öğrenme – öğretme süreci öncesinde var olanları. 2. Süreç: Öğrenme – öğretme sürecindeki yaşantıları (sınıf ortamı, zaman ayarlamaları, boş zaman düzenlemeleri, iletişim ve etkileşim sistemi vb.) 3. Çıktı (Ürün): Akademik başarı, tutum ve beceri düzeyini değerlendirmeyi açıklamaktadır.

Programı, uygulayıcıları olan öğretmen ve yöneticiler değerlendirmelidir.

Stake’in modelinde tasarlanan ve gerçekleşen durumun (örneğin çıktının) uygunluğuna bakılır.

Page 29: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

e. Stufflebeam’in Bağlam, Girdi – Süreç ve Ürün Modeli

Stufflebeam’e göre program değerlendirmenin amacı, program hakkında karar verme yetkisine sahip kişilere bilgi vermektir.

Program geliştirmede planlama, yapılaştırma, uygulama ve yeniden düzenleme ile ilgili kararlar alındığından bu kararlara dayanak olacak bilgilerin toplanması için programın dört farklı aşamasının değerlendirilmesi gereklidir:

Page 30: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

— Bağlamın Değerlendirilmesi aşamasında, programla ilgili tüm faktörler ve mevcut durum analiz edilir. Bu aşamanın amacı hedeflerin belirlenmesine temel olacak bilgilerin toplanması ve hedeflerin belirlenmesidir. Analiz sırasında özellikle karşılanamayan ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçların neden karşılanamadığı üzerine odaklanılır. Ayrıca programın başarılı olabilmesi için kaynakların nasıl kullanılması gerektiği irdelenir.

— Girdinin Değerlendirilmesi - Amaçlar mevcut duruma uygun olarak belirlenmiş mi? - Hedefler okulun amaçları ile tutarlı mı? - Öğretim stratejileri hedeflere uygun mu? - vb..

Page 31: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

• — Sürecin Değerlendirilmesi aşamasında, program uygulanırken gerçekleştirilen ve planlanan ile gerçek etkinlikler arasındaki uyuma bakılır.

• — Ürünün Değerlendirilmesi aşamasında ise, beklenen ürünle gerçekleşen ürünün karşılaştırılması söz konusudur. Ürün değerlendirme ile, uygulanan programın devam edip etmeyeceği ya da nasıl bir değişikliğe uğratılması gerektiği hakkında bilgi sağlanır.

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 32: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

g. Stufflebeam’ın Toplam Değerlendirme Modelig. Stufflebeam’ın Toplam Değerlendirme Modeli

• Stufflebeam tarafından geliştirilmiştir.

• Bu model bağlam, girdi, süreç ve ürün değerlendirilmesini gerektirir.

• Dört tür karar vermeyi gösterir.

a) Planlama kararları; çevre değerlendirmesinden sonra yapılırb) Yapılandırma kararları; girdi değerlendirmesinden sonra yapılır.c) Uygulama kararları; süreç değerlendirmesinden sonra yapılır.d) Geri dönüşüm kararları; ürün değerlendirmesinden sonra yapılır.

Page 33: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

g. Toplam Değerlendirme Modelig. Toplam Değerlendirme Modeli• Stufflebeam ve arkadaşları karar vermenin dört şeklini belirtir:

1. Çok bilgi ile küçük değişiklik (durağan)

2. Az bilgi ile küçük değişiklik (çoğaltıcı)

3. Çok bilgi ile büyük değişiklik (biçim değiştirici)

4. Az bilgi ile büyük değişiklik (hareketli)

• Bu farklı oluşumlar dört tür değişim etkinliğini getirir;

- Durağan değişim; çok bilgiye dayanan küçük değişikliklerdir. Eğitimde en çok bu

değişiklik kullanılır.

- Çoğaltıcı değişim; az bilgiye dayalı olarak gerçekleşen bir dizi küçük değişikliği

gösterir.

- Biçim değiştirici değişiklik; çok bilgiye dayanan büyük değişikliklerdir.

- Hareketli değişim; az bilgiye dayanan büyük değişiklik yapıldığında ortaya çıkar.

Böyle bir durumda değişimin işleyeceğine ilişkin çok az kanıtla girişimde

bulunulur. Bu değişiklikler küçük belirtiler üzerine kurulan yenileştirici çözümlerdir.

Page 34: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

f. Eisner’in Eğitsel Eleştiri Değerlendirme Modeli

Eğitim programı bu konuda geniş bilgisi olan, eleştirme gücü ve bilgisine sahip kişiler tarafından değerlendirilebilir. Bu modelde, değerlendirmede veriler ve sonuçlardan daha fazlasını üretmesi gereken eğitsel eleştiri ya da uzmanlık önerilir. Eisner değerlendirmecilerin;“Programın uygulanması sırasında yıl boyunca ne oldu?, Anahtar olaylar nelerdi?, Bu olaylar nasıl ortaya çıktı?, Öğretmen ve öğrenciler bu olaya nasıl katıldı?, Bu olay nasıl daha etkili hale getirilebilirdi?, Öğrencilerin hangi yönleri gelişti?, öğrenciler uygulamadan ne kazandılar?” gibi sürece, okuldaki yaşantılara ve eğitimin niteliğine yönelik sorular sorması gerektiğini ifade eder.

Page 35: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

• Bu model uzman kişilerce uygulanmakta, program uygulandıktan sonra programın niteliksel sonuçları ile ilgili bilgilerin elde edilmesi, bunların yorumlanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bu yönüyle modelin üç boyutu bulunmaktadır. Bunlar:

1. Betimleme: Eğitimin niteliğinin ortaya konulması

2. Yorumlama: Ortaya çıkan durumların olası nedenlerinin ve sonuçlarının tartışılması, irdelenmesi

3. Değerlendirme: Betimleme ve yorumlama sonuçlarına göre program hakkında yargıya varılması

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 36: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

h. Stake’in İhtiyaca Cevap Verici Program h. Stake’in İhtiyaca Cevap Verici Program Değerlendirme ModeliDeğerlendirme Modeli

• Robert Stake tarafından ortaya konulan bu modelde değerlendirmeciler, sonuçlardan çok program etkinliklerini ve sürecin değerlendirilmesiyle ilgilenir.

• Değerlendirme uzmanı;

1. Programın öyküsünü anlatır,

2. Özelliklerini anlatır,

3. Müşterilerini ve personelini tanımlar,

4. Önemli konularını ve sorunlarını belirtir,

5. Başarılarını rapor eder.

• Bu modelde değerlendirmecinin programın etkinliği ve içeriği ile ilgili bir plan geliştirmesi gerekir. Bu planda gözlem yapacak, öykü ve betimlemeleri hazırlayacak ve ürün sunumunu gerçekleştirecek kişilere gereksinim vardır.

Page 37: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

Demirel’in Analitik Program Değerlendirme ModeliDemirel’in Analitik Program Değerlendirme Modeli

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 38: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

• Bu model iki temel üzerine oturtulmuştur. Birinci boyut programın kendisi ve programla ilgili yazılı materyaller, ikinci boyut ise programdan etkilenen paydaşların görüşleridir. Modelde ayrıca her iki boyut için geçerli olacak veri kaynaklarına da yer verilmiştir.

• Modelin birinci boyutunda program analizi önerilmekte ve analiz işlemine program tasarısından başlanmaktadır. Buna göre programın dayandığı temel felsefe, merkeze alınan öğrenme kuramları ile program ögeleri (hedef, içerik, süreç ve sınama durumları) arasındaki ilişkiler sırayla incelenmektedir. Program tasarısının analizi yapıldıktan sonra mevcut durumun analizi yapılması istenmekte ve bunun programın güçlü, zayıf yönleri ile program uygulamasındaki olanakları ve tehditleri irdeleyen SWOT analizi ile yapılması önerilmektedir. Program tasarısı hazırlanırken yapılan ihtiyaç analizi çalışmasının değerlendirilmesi de bu aşamada önerilmektedir. Son olarak hazırlanan programın girdi, süreç ve çıktı boyutunda değerlendirilmesinin program dökümanlarının incelenmesiyle birlikte yapılması önerilmektedir.

Page 39: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

• Modelin ikinci boyutunda ise bu programı uygulayacak paydaş görüşlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesi önerilmektedir. Sırasıyla programla ilgili alan uzmanları ile program geliştirme uzmanlarının görüşlerinden başlanarak, öğretmen, öğrenci, yönetici, müfettiş, veli ve sivil toplum örgütlerinin görüşlerinin alınması önerilmektedir. Bu görüşlerin alınmasında gözlem, anket, görüşme ve test gibi araçlar kullanılabilir.

• Hem programla ilgili verilerden hem de paydaş görüşlerinden elde edilen verilerden yola çıkılarak programın yeterliliği hakkında bir karara varılıp, elde edilen sonuca göre programın uygulanmasına geçilmesi yada belirlenen eksiklikler varsa bu eksiklerin yeniden gözden geçirilerek giderilmesi ve iyileştirilmesi önerilmektedir.

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

Page 40: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME

TEST - 6

Page 41: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

1. “Eğitim programının sürekli olarak geliştirilmesi gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bu anlayışa uygun değildir?

A) İlk uygulamada yüzde yüz öğrenme sağlayacak etkinlikte program hazırlamanın çok güç olmasıB) Okulların bürokratik bir yapı içerisinde örgütlenmiş olması.C) Eğitim teknolojisinde ilerlemeler kaydedilmesi.D) Konu alanlarındaki bilgi birikiminde önemli değişiklikler olması.E) Bilginin sürekli ve birikimli olarak değişmesi.

KMS – 2001

Page 42: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

2. Program değerlendirme çalışmalarının temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Okul ve çevre işbirliğini geliştirmeB) Programların geliştirilmesine olanak sağlamaC) Okulun eksikliklerini saptamaD) Öğretmenleri hizmet içinde yetiştirmeE) Program hedeflerinin gerçekleşme düzeyini belirleme

KPSS – 2002

Page 43: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

3. Seçeneklerde sunulanlardan hangisi hedeflere göre program değerlendirme sürecinde yer alan aşamalardan biri değildir?

A) Programın amaç veya hedeflerini belir lemeB) Hedefleri, bunlarda ele alınan özelliğe göre sınıflamaC) Hedefleri, gözlenebilir nitelikteki belirti leri ile ifade etmeD) Elde edilen verileri hedeflerde ifadesini bulan düzeylerle karşılaştırmaE) Öğretilecek davranışları göz önüne ala rak, içeriği modüllere ayırma

KPSS – 2003

Page 44: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

4. Program geliştirme sürecinde uygulama yapılırken denetleme – düzeltme yapılarak program geliştirilmeye çalışılır.

Bu durum program geliştirmenin hangi özelliğini vurgulamaktadır?

A) SüreklidirB) Çok yönlüdürC) SistematiktirD) DurağandırE) İşlevseldir

KPSS – 2004

Page 45: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

6. Eğitim dönemlerinin basında uygulanan, ilgi, yetenek ve düzey belirlemeye yönelik değerlendirme türü hangisidir?

A) Biçimlendirmeye yönelik değerlendirmeB) Tanıma ve yerleştirmeye yönelik değerlendirmeC) İzlemeye dönük değerlendirmeD) Bağıl değerlendirmeE) Mutlak değerlendirme

KPSS - 2005

Page 46: EĞİTİM PROGRAMININ ÖGELERİ: D. SINAMA DURUMLARI

By_Ofspring 2007/2008By_Ofspring 2007/2008

7. Geliştirilen bir programda kazandırılmak istenen davranışlara ulaşılıp ulaşılmadığı önemlidir. Bu nedenle öğrencilerin süreç içindeki yaşantılarının ve öğrenme eksikleri veya güçlüklerinin saptanarak iyileştirici önlemlerin alınması gerekir. Bu amaçla yapılan değerlendirme aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öğrenciyi tanıma amaçlıB) Öğrenmeleri izleme amaçlıC) Öğrenme düzeyini belirleme amaçlıD) Ortama bakarakE) Ürüne bakarak

KPSS - 2006