T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

BURSA KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİDUAÇINARI AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ

ENGELLİ HASTALARA YÖNELİK

MEVZUAT VE DÜZENLEMELER

Selçuk Bahçivan

Engelliler ile ilgili Mevzuat ve Düzenlemeler

Sunumuna İlişkin Genelge/ 47308

GENELGE 2010/79

Bilindiği üzere, 12 Eylül 2010 tarihinde "Halk

Oylaması"na sunularak kabul edilen 5982 sayılı "Türkiye

Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Kanun" hükümleriyle Anayasamızın 10

uncu maddesine eklenen fıkralarda yer alan; "Kadınlar ve

erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama

geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak

tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz." hükmü

ve "Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife

şehitlerinin dul ve yetimleri ile malûl ve gaziler için

alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz." hükmü

ile özürlüler lehine pozitif ayrımcık içeren ayrıcalıklar

tanınmasının eşitlik ilkesine aykırı olmayacağı anayasal

güvence altına alınmıştır.

Bu itibarla, özürlü bireylerin ve özel ihtiyaç

grubunda yer alan kişilerin sağlık hizmeti taleplerinin,

beklentilerinin tam ve sürekli karşılanması, sağlık

hizmeti talep eden özürlü kişilerin bu ihtiyaçlarının

durumlarına uygun ortamlarda, hızlı, verimli ve

mağdur edilmeden karşılanarak, sağlık bakım

kalitesinin yükseltilebilmesine yönelik olarak aşağıdaki

hususların açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.

1)Özürlülere yönelik sağlık hizmeti sunumunda

Bakanlığımızın 2010/73 sayılı “Poliklinik Hizmetlerinde

Öncelik Sırasına İlişkin Genelgesi” hükümlerine uygun

olarak hareket edilecektir.

2) Özürlü sağlık kurulu raporları, Özürlülük Ölçütü,

Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu

Raporları Hakkında Yönetmelik ekinde yer alan Ek-3

sayılı formda gösterilen formata uygun olarak ve Ek-

4'te yer alan Özür Durumuna Göre Tüm Vücut

Fonksiyon Kaybı Oranları Cetveli doğrultusunda yetkili

hastanelerce eksiksiz ve doğru olarak düzenlenecektir.

3) Özürlülere yönelik sağlık hizmetlerinin verildiği sağlık

kuruluşlarının iç ve dış mekanlarının mimari ve çevresel

düzenlemelerine ilişkin olarak;

a) Düzenlemelerin TSE Standartlarına uygun olarak yapılması,

b) Ortak alanlarda ve asansörlerde her özür grubundaki kişilerin

algılayabileceği şekilde yazılı, sesli ve görsel yönlendirmelerin

yapılması,

c) Asansör, tuvalet, lavabo, müracaat bankosu v.b. gibi ortak

alanların her özür grubuna hitap edecek şekilde düzenlenmesi,

tekerlekli sandalye transferini kolaylaştıracak ve tekerlekli sandalye

manevrasına imkan verecek şekilde gerekli görülen alanların

tutunma barlarıyla desteklenmesi suretiyle düzenlemelerin

yapılması,

d) Görme özürlüler için ortak alanlarda takip izi oluşturulması,

e) Sağlık kuruluşlarında, özürlülerin ve yakınlarının kendilerine

tanınan öncelikleri belirten tabelaların kolayca görebilecekleri

yerlere asılması, söz konusu bilgilere görme özürlülerin

ulaşmalarını teminen braille alfabesinin de kullanılması,

Sağlanacaktır.

Genelge Hükümleri Öngürülen Süre

AçıklamaYapılıp,yapılmadığı/

Yapılmadıysa planlamaya ilişkin

açıklamaMadde 1)Özürlülere yönelik sağlık hizmeti sunumunda Bakanlığımızın 2010/73 sayılı “Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik Sırasına İlişkin Genelgesi “ hükümlerine uygun olarak hareket edilecektir.

Sürekli

Madde 2) Özürlü sağlık kurulu raporları,Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik ekinde yer alan Ek-3 sayılı formda gösterilen formata uygun olarak ve Ek-4 ‘te yer alan Özür Durumuna göre Tüm Vücut Fonksiyon Kaybı Oranları Cetveli doğrultusunda yetkili hastanelerce eksizsiz ve doğru olarak düzenlenecektir.

Madde 3)Özürlülere Yönelik sağlık hizmetlerinin verildiği sağlık kuruluşlarının iç ve dış mekanlarının mimari ve çevresel düzenlemelerine ilişkin olarak;

Madde 3a) Düzenlemelerin TSE Standartlarına uygun olarak yapılması,

Madde 3b) Ortak alanlarda ve asansörlerde her özür grubundaki kişilerin algılaya bileceği şekilde yazılı , sesli ve görsel yönlendirmelerin yapılması,

30 gün

Madde 3c) Asansör ,tuvalet,lavabo,müracaat bankosu v.b.gibi ortak alanların her özür grubuna hitap edecek şekilde düzenlenmesi tekerlekli sandalye transferini kolaylaştıracak ve tekerlekli sandalye manevrasına imkan verecek şekilde gerekli görülen alanların tutunma barlarıyla desteklenmesi suretiyle düzenlemelerin yapılması.

45 gün

Genelge Hükümleri Öngürülen SüreAçıklama

Yapılıp,yapılmadığı/Yapılmadıysa planlamaya

ilişkin açıklama

Genelge Hükümleri Öngürülen Süre

AçıklamaYapılıp,yapılmadığı/Yapılmadıysa

planlamaya ilişkin açıklama

Madde 3d)Görme özürlüler için ortak alanlarda takip izi oluşturulması,

180 gün

Madde 3e) Sağlık kuruluşlarında, özürlülerin ve yakınlarının kendine tanınan öncelikleri belirten tabelaların kolayca görebilecekleri yerlere asılması, söz konusu bilgilere görme özürlülerin ulaşmalarını teminen braille alfabesinin de kullanılması,sağlanacaktır.

45 gün

Madde 4) Sağlık kuruluşlarında özürlülerin kullandıkları araçların rahat hareket edebilmesini sağlayacak iç ve dış mimari düzenlemeler yapılacak.Madde 5) Sağlık kuruluşlarında özürlü ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak,işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilecektir.

60 gün

Genelge Hükümleri Öngürülen SüreAçıklama

Yapılıp,yapılmadığı/Yapılmadıysa planlamaya

ilişkin açıklama

Madde 6) İşitme özürlü hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen personel istihdam edilecektir.

180 gün

Madde 7) Özürlü vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanara işlem yapılmalıdır.

Sürekli ve devamlı

Madde 8) Özürlü ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde,imkanlar ölçüsünde transferi sağlanacaktır.

7 gün

Madde 9) Sağlık kuruluşunun otoparkında özürlü personel ve özürlü hastaların araçları için yer ayrılacak ve ayrılan yer standartlara uygun olarak işaretlenecektir.

15 gün içerisinde

Madde 10) Evde bakım hizmetleri kapsamında her ilde ihtiyaca cevap verecek sayıda özürlü nakil aracı temin edilerek hizmete sunulacaktır.

90 gün içerisinde(kiralam

a hizmet satın alma dahil)

Madde 11) Özürlülere sunulan sağlık hizmetleri konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim programlarına alınacak ve eğitimlerin sürekliliği sağlanacaktır.

İhtiyaç analizi yapılarak ilgili

personele sürekli eğitim verilmesi

Genelge Hükümleri Öngürülen SüreAçıklama

Yapılıp,yapılmadığı/Yapılmadıysa

planlamaya ilişkin açıklama

ÖZÜRLÜ KİŞİLERE YÖNELİK SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNA İLİŞKİN 07 ARALIK 2010 TARİHLİ VE 47308 SAYILI YAZI İLE

YAYIMLANAN( 2010/79) GENELGE HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI VE TASKİBİNE İLİŞKİN ÇİZELGE (TAKİP FORMU)

İLİN ADI

MADDE 1

MADDE 2

MADDE 3

MADDE 4

MADDE 5

MADDE 6

MADDE 7

MADDE 8

MADDE 9

MADDE 10

MADDE 11

                       

                       

                       

                       

                       

                       

                       

                       

                       

4) Sağlık kuruluşlarında özürlülerin kullandıkları araçların

rahat hareket edebilmesini sağlayacak iç ve dış mimari

düzenlemeler yapılacaktır.

5) Sağlık kuruluşlarında özürlü ve yaşlı hastalara hizmet

alımlarını kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi

personel (hostes hizmeti) temin edilecektir.

6) İşitme özürlü hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili

bilen personel istihdam edilecektir.

7) Özürlü vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul

işlemleri yapılırken özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa

oturması sağlanarak işlemleri yapılacaktır.

8) Özürlü ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık

kuruluşundan başka bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde,

imkanlar ölçüsünde transferi sağlanacaktır.

9) Sağlık kuruluşunun otoparkında özürlü personel ve özürlü

hastaların araçları için yer ayrılacak ve ayrılan yer standartlara

uygun olarak işaretlenecektir.

10) Evde bakım hizmetleri kapsamında her ilde ihtiyaca cevap

verecek sayıda özürlü nakil aracı temin edilerek hizmete

sunulacaktır.

11) Özürlülere sunulan sağlık hizmetleri konusunda ilgili

personel hizmet içi eğitim programlarına alınacak ve eğitimlerinin

sürekliliği sağlanacaktır.

00 02 01 07 00 Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları Gereği Engelli Hastalar için

Düzenleme Yapılmalıdır: 00 02 01 07 01 Hasta koltuğu başlığı(tetiyer) arkaya katlanabilir olmalı,

00 02 01 07 02 Engelli hastanın hasta koltuğuna oturabilmesi için hasta

giriş tarafında sabit kolluk olmalı,

00 02 01 07 03 Bir diş ünitinin arkasında en az iki metrelik mesafe

bulunmalı,

00 02 01 07 04 Ünit girişi tekerlekli sandalyenin geçişine uygun şekilde

düzenlenmeli(Giriş tekerlekli sandalyenin geçebileceği genişlikte

olmalı,girişte engel bulmamalıdır).

Personel Çağrı Zili

Engelli hastalarımızın hastanemize geldiğinde personelimizi çağırması

için personel çağrı zili

Engelli Hastalarımız için, Merkezimize giriş,

Engelliler için tanımlanan ayrı bir kapıdan

yapılmaktadır. Ayrıca, engelli hastalarımız için araç

park yeri düzenlemesi yapılmıştır.

Görme Engelli Hastalarımız için, girişlerde

zeminde hissedilebilir yönlendirme işaretleri

döşenmiştir.

Görme engelli ve diğer engelli hastalarımız için, hastanemizin yerleşim planının yer aldığı

kabartmalı ( Braille alfabesi) ve renkli kat panaoları hastanemizin iki giriş kapısına

yerleştirilmiştir.

Ön kapı girişi kat yerleşim planı

Hasta haklarının yer aldığı braille alfabesi ile yazılan pano

Engelli WC: Standartlara uygun ve engelli girişine yakın bir mevkide yer almaktadır.

Engelli Asansörü: Asansörümüz katlara geldiğinde sesli uyarı sistemi ve tuşlarda yer alan braille alfabesi ile

engelli hastalarımıza hizmet vermektedir.

Engelli hastalarımız için klinik girişine ve hasta kabul masasına kadar döşenen hissedilebilir engelli yürüme

bantları.

Engelli yürüme bantları Engelli Kliniği girişine kadar tanımlanmıştır.

Engelli Hastalarımız

için teknoloji ve konforu bir

araya getirdik.Engelli Kliniği

Engelli kliniğimizde, hastalarımızın klostro fobi ve dentafobilerini yenerek, engelsiz bir ortamda tedavileri yaptırabilmeleri için örnek bir klinik çalışması yapıldı. Bu çalışmalar kapsamında;1- Kliniğin aydınlat masında LED aydınlatma sistemi kullanıldı. Tavanda 2 adet LED armatür ve hastanın fotöye uzandığı zaman tavana baktığında rahatlaması ve dentafobi ve klostrofobisini atabilmesi için tavana LED armatürlerden gökyüzü ışıklandırması yapıldı. 2.Kliniğe giren hastaların rahat bir ortama girmeleri psikloljik olarak rahatlık hissi vereceğinden klinikte malzemelerin dağınık olmaması, fazla dolap vs. bulunmaması için ünit rengine uygun klinik dolapları kullanıldı. Renk uyumu için zemin döşemesi ve perdeler uyumlu olarak tasarlandı.

3- Klinikte kullanılan ünitler engelli hastaların tekerlekli sandalye ile tedavisine imkan sağlayacak esnekliğe sahiptir. 4- Diş kliniklerinin en büyük sıkıntısı olan elektrik ve su tesisatlarının bağlantısından

Klinik Çalışanlarının Koruyucu Ekipman ve Hijyen malzemelerini kolayca ulaşmaları düşünülerek ihtiyacı olan malzemeleri tek yerden almaları için tasarlanmıştır.

Dolap içersine yerleştirilen malzemeler klinik çalışanları tarafından hijyen koşullarda ve düzen içerisinde kullanılmaktadır. Dolap içerisinde ; Hasta önlüğü-maske-eldiven-z peçete-bardak bulunmaktedır.

Teşekkürler

BENİ SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN