8
03 GUSHT 2019 DOKUDAILY #2-3 29 CyanMagentaYellowBlack OFFICIAL DOKUFEST NEWSPAPER YEAR XVIII, SATURDAY-SUNDAY #2-3, 03 AUGUST 2019 GAZETA ZYRTARE E DOKUFESTIT VITI XVIII, E SHTUNË- E DIEL #2-3, 03 GUSHT 2019 www.dokufest.com ENGLISH SECTION -> PAGE 6 foto: Elmedina Arapi

ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

03 GUSHT 2019 DOKUDAILY #2-3 29

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

OFFICIAL DOKUFEST NEWSPAPER YEAR XVIII, SATURDAY-SUNDAY #2-3, 03 AUGUST 2019

GAZETA ZYRTARE E DOKUFESTIT VITI XVIII, E SHTUNË- E DIEL #2-3, 03 GUSHT 2019

www.dokufest.com

ENGLISH SECTION -> PAGE 6

foto

: Elm

edin

a Ar

api

Page 2: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

30 DOKUDAILY #2-3 03 GUSHT 2019

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

Ekziston diçka e mrekullueshme në qytetin që ka krijuar një festival filmi para se të kishin një kinema funk-sionale. Brutaliteti i luftës në Kosovë është çështje e shënimeve historike, por duhet të shikoj diku tjetër për të gjetur dëshmi të aftësisë ripërtëritëse të kosovarëve. Posaçërisht të prizre-nasve vendës. Në frymën e aktivizmit të aty për atyshëm, festivali ishte theme-luar në vitin 2002, gjashtë vite para se kombi-shteti i Kosovës të deklarojë në mënyrë të njëanshme pavarësinë nga Serbia. DokuKino ka funksionuar prej vitit 2014, falë ekipit të DokuFest-it. Programeri i filmave të shkurtër Samir Karahoda, i cili ndodh që të jetë një nga kinematografët më të mirë në Kosovë, ishte përgjegjës që filmi i parë i Kosovës të paraqitet në Berlinale më herët gjatë këtij viti. Sa me stil po aq edhe eko-nomike, aktivitetet e tyre janë testa-ment i shprehjes: bëj dhe arno.

Ne marrim pjesë në ndryshim përmes kapjes së të shëmtuarës dhe të padre-jtës në film, si dhe përmes njohjes së të bukurës në vende të thjeshta. Nëse thelbi i kinemasë efektive të dokumen-tarëve është shpalosja e realitetit që nuk është i lehtë për tu parë, DokuFest 2019 paraqet këto sfera në të gjithë komplek-sitetin e tyre, në të gjithë format e ndry-shme filmike. Qoftë ai një takim me një qytet përmes një zëri rrëfyes epistolar, duke shikuar një familje afgane që i kor-rigjojnë veprimet pas tregimeve të tyre teksa e kapin përvojën e të kërkuarit të azilit në telefona mobil, apo eksplorim-in e vetmisë në epokën digjitale përmes një mozaiku të transmetimeve live nga Republika Popullore e Kinës, çështjeve globale u jepen fytyra njerëzore teksa i ndajnë tregimet e tyre me neve. Shi-kuesi i mprehtë do ta shohë se si kjo kultivon një dialog në mes të mikrokoz-mosit dhe makrokozmosit.

Projektimi i këtyre ëndrrave celuloide në infrastrukturën lokale, qoftë ajo një kala bizantine apo muret e kanaleve, kri-jon një sintezë të realitetit të së shkuarës dhe të tashmes teksa ne zmadhojmë rrjedhën e historisë njerëzore. Përmes njohjes të së shkuarës tonë, ne fitojmë një mirëkuptim më të nuancuar të së tashmes, në parashikim për të ardhmen. DokuFest-i tërheq një përzierje të llojl-lojshme të regjisorëve, producentëve, artistëve dhe aktivistëve teksa ne për-piqemi të adresojmë natyrën tekanjoze të së vërtetës në epokën e lajmeve të rreme. Keqinformimi varet nga injo-ranca, dhe në njohjen tonë me botën në të cilën jetojmë, DokuFest na sfidon të konfrontohemi me ngjarjet e botës reale të përshkruara në ekran dhe idetë me të cilat përgjithësisht argëtohemi.

E vërteta/rrena shtrihet këtu

Shijojeni festivalin.

(Amanda Barbour)

Zëri i gruas në sfond thoshte jam e kuqe, në ekran shfaqej tjetër ngjyrë. Ajo thoshte kush të don, të puth, në ekran shkruante kush të rreh, të don. Ajo thoshte Kosova si Zvicra, aty shkruante bona llaf, bona. Ajo vazhdoi të thoshte lloj-lloj gjërash të tjera, nga bestytnia deri te politika, po në ekranin e kine-masë prapë shfaqeshin të tjera fjalë. Po-hime të kundërta, pohime të ndryshme. Plot të vërteta e plot rrena. Veç varet si kush i sheh. Me këtë lojë pohimesh e mohimesh ndërmjet tekstit e audios u hap edicioni i XVIII i DokuFestit. Krejt ndryshe prej herëve tjera.

Për pak minuta, mysafirët e DokuFestit u ftuan të reflektojnë për të vërtetat e rrenat që na rrethojnë çdo ditë. Kështu festivali i ftoi të gjithë dashamirësit e fil-mit dhe të artit në përgjithësi, të filozo-fisë e të politikës, të të vërtetave e të rre-nave, të reflektojnë pas çdo programi që është përgatitur për edicionin e XVIII të tij, që i kushtohet pikërisht të vërtetave dhe rrenave.

Mbas një hyrjeje që trajtonte krye-sisht dualitetin e kulturës, ekonomisë e politikës në Kosovë, në kinemanë Lumbardhi, nën qiell të hapur e pranë shushurimave të pak pemëve që rretho-jnë kinemanë dhe e ndajnë nga beton-izimi i qytetit, DokuFesti bëri një ftesë të dytë. Kësaj radhe për të vërtetën që ndan njerëzimin nga natyra. Koyan-nitsqatsi, pjesa e parë e triologjisë Qatsi të regjisorit amerikan Godfrey Reggio, është filmi që ka hapur festivalin. Duke e bazuar titullin në fjala e gjuhës hopi, me domethënie “jeta jashtë baraspeshës”,

filmi sjell në pah modifikimet e peiza-zheve natyrore si rrjedhojë e evolucionit të civilizimit modern dhe teknologjisë. Pa narrativë ose dialog, mirëpo nëpër-mjet imazheve e muzikës, publiku ftohet të perceptojë marrëdhënien e njerëzimit me natyrën.

Paralelisht me Koyannitsqatsi-n, pro-jektorët e të gjitha kinemave të Priz-renit u ndezën për të nisur edicionin e sivjetmë të festës së dokumentarëve dhe filmave të shkurtër nga e gjithë bota. Në DokuKino, “The Cordillera of Dreams”, rrëfeu për një karrierë të tërë të Patricio Guzmán dedikuar filmbërjes së dokumentarëve. Në kinemanë e im-provizuar mbi Lumbardhin e Prizrenit, “Los Reyes”, solli tregimin e shoqërisë së tinejxherëve nga prapavija të ndryshme social-kulturore nëpërmjet futbollit. Në anën tjetër, në kala “XY Chelsea”, tregoi për luftën e një gruaje për mbijetesë dhe dinjitet pas zvogëlimit të dënimit me burgim në një burg për burra. Ndërsa në kinemanë e hapur Dokukino, “Sea of shadows”, solli tregimin e një ekipi shkencëtarësh, gazetarësh e teknologësh si dhe Navy-t meksikan, të cilët me përkushtim të madh luftojnë për të shpëtuar vaquitat e fundit të mbetura. Si përherë, ekranet e DokuFestit vazhd-uan të jenë të ndezura deri në mesnatë. Të vërteta e rrena të të ndryshme vazh-duan të pyeteshin edhe nga filmi “Mid-night traveler”, i cili flet për rrugëtimin e vështirë të migrantëve të Lindjes drejt destinacioneve ku ata kanë shpresë për shpëtim nga lufta në atdheun e tyre. “Srbenka” është filmi tjetër i shfaqur, i cili trajton tematikën e bashkëjetesës së

vështirë ndërmjet kroatëve dhe serbëve në Kroaci, krimeve të ndryshme në bazë të urrejtjes dhe trajtimit që këto krime marrin pastaj, duke u krahasuar njëra me tjetrën. Edhe rrugëtimi i rrezikshëm i një ekipi gazetarësh hulumtues për të arritur te e vërteta ishte e pjesë e pro-gramit të natës së parë të DokuFestit, nëpërmjet filmit “Bellingcat:Truth in a post-truth world”. Nata e parë e Doku-festit u mbyll me koncertin e artisteve të grupit “Bijat”, ku performuan Coucou Chloe, Shygirl, Galouchë and Matale.

Dokufesti vazhdon të shtunën me ditën e tij të parë të këtij edicioni, ku programi filmik fillon nga mesdita e zgjatë deri në mesnatë. Projeksione filmike nga kategori të ndryshme do të shfaqen në tetë kinematë e Dokufestit. Në të njëjtën kohë, nga e shtuna nisi programi për më të vegjlit e festivalit. DokuKids i siv-jetmë nis me shfaqjen e shtatë filmave të shkurtër për fëmijë, për të vazhduar më pas me aktivitete tjera atraktive gjatë ditëve në vijim.

Edhe në Hamamin e Prizrenit të shtunën fillojnë diskutimet. “The possibility of publicness. A discussion on institutions, constituency and citizenship” (Mundësia e publikes. Një diskutim mbi institucio-net, zgjedhjet dhe nënshtetësinë), është debati i parë i këtij edicioni të DokuFes-tit. Në qendër të debatit të organizuar nga Fondacioni Lumbardhi dhe ai Heinrich Böll, është natyra e dyfishtë e publikes, principet mbi të cilat institucionet e pa-varura të kulturës themelohen, funksion-ojnë dhe ndryshojnë.

NË MES TË VËRTETËS DHE RRENËSDOKUFRONTIMI

foto

: Tug

han

Anit

Page 3: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

03 GUSHT 2019 DOKUDAILY #2-3 31

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

FILMAT EREKOMANDUAR

DokuPhoto në edicionin e XVIII të Do-kuFestit vjen në lum, me anë të një ho-logrami që shfaqet si një fantazmë natën e që simbolizon natyrën e pakapshme të së vërtetës. Për çdo natë gjatë festivalit, në hapësirën midis Urës së Gurit dhe Urës së Arastës, nëpërmjet të dhënave të koduara të kthyera në imazhe, vizitorët e DokuPhotos ftohen të reflektojnë mbi in-formacionet e panumërta të cilat i rretho-jnë çdo ditë. Artistja Blerta Hoçia, flet për edicionin e sivjetmë të DokuPhotos.

A mund të na tregoni idenë e këtij edi-cioni të DokuPhotos?

Koncepti vjen nga vetë tema e cila është e vërteta dhe sa e papërcaktueshme është e vërteta si koncept. Titulli i punës që pre-zantoj është Truth Revealed (E Vërteta e Zbuluar). Vjen si frymëzim nga piktura e vitit 1500, e autorit italian Giorgione, Il tempo scopre la verita, E vërteta e zbulu-ar. Në këtë pikturë koha përfaqësohet nga një plak, i cili zbulon të vërtetën e person-ifikuar nga një vajzë e re e zhveshur, prapa një perdeje. Mua më është dukur shumë interesante duke menduar për kohët e sotme, që e vërteta ose le të themi faktet që mund të na çojnë te e vërteta, në disa të vërteta të mundshme, janë aty po janë të papërcaktueshme ose të papërkthyeshme, duke menduar vetëm për data (të dhëna) p.sh., të cilat janë të të gjithëve. Kushdo mund të hulumtojë internetin pafund dhe të ketë informacion pafund, por ky informacion nuk çon domosdoshmërisht te e vërteta. Mund të çojë në shumë të vërteta, në shumë gënjeshtra. Është gjith-monë te ne zgjedhja edhe kemi mundësi të zgjedhim. Instalacioni qëllimisht bëhet natën, është një hologram, imazhi është pothuajse i tejdukshëm. Duke e rikthyer në mendje atë metaforën për të vërtetën që është e pakapshme, jo shumë e per-ceptueshme, edhe hologrami natën të duket pak si një fantazmë. Tani në këtë

hologram do kemi këto të vërtetat që ne ushqehemi çdo ditë, të vërtetat e sotme, të vërtetat që ne i shohim, i dëgjojmë ose i lexojmë dhe janë imazhe, më së shumti imazhe të botës së internetit që është një botë le të themi, një botë që gjeneron vazhdimisht, nuk mund të them të vërteta por fakte. Nëse janë fake apo real pastaj është shumë e vështirë për t`u përballë. Po të paktën ideja e të gjithës është me e zgju pak një ndërgjegje edhe të kërkimit, si me thënë të kërkimit të ndërgjegjes së secilit. Do të thotë duke kërkuar të vër-tetën, ne kërkojmë edhe veten.

A është ky edhe mesazhi që doni të jepni? E gjitha e përmbledhë, ajo që thashë edhe më e rëndësishmja është që nëse ne arri-jmë të jemi të vërtetë me veten, të refle-ktojmë edhe të jemi të vërtetë me veten, atëherë edhe e vërteta vjen te ne, në një formë ose në një tjetër.

Çfarë imazhe keni zgjedhur të shfaqni?

Imazhet janë të gjitha nga arkivi i pa-fundmë i internetit. Janë imazhe të his-torive, fakteve të viteve të fundit, të cilat ne ndoshta i kalojmë në mënyrë indife-rente, edhe ideja për t`i nxjerrë aty është me pasë një moment- prit pak, e vërtetë, kjo ka ndodhur po pse ka ndodhur?!. Të gjitha imazhet janë të përkthyera në gjuhën e kodimit, d.m.th. inversioni është i kundërt. Ne sot kemi shumë informa-cion në formë kodimi. Informacioni është i papërkthyer, le të themi janë data (të dhëna) pa fund, që janë të papërkthy-era për t`i kuptuar publiku. Dhe në këtë operacion që është ky instalim, është e kundërta, d.m.th imazhi është përkthyer në data (të dhëna) dhe prapë sërish kthe-het në imazh. Le të themi qe rruga drejt njohjes është e padukshme. D.m.th. çdo imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion

që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente sepse ka shumë ver-sione të të njëjtës të vërtetë. Ky instalacion është një metaforë qe shpreh këtë ndjesi.

Imazhet që keni zgjedhë për kodim kanë të bëjnë me ngjarje në nivel global? Kanë të bëjnë me ngjarje socio-politke?

Po, janë imazhe të njohura për të gjithë. Janë imazhe të marra nga interneti dhe kanë cilësi të keqe. Për shembull imazhe që kanë të bëjnë me tematikën e ngrohjes globale, protestat ne Hong-Kong, etj., të cilat kalojnë në të shumtën e rasteve me një lexim të sipërfaqshëm. Ideja e të gjithës është të ndalohet me reflektua pak. Po cila ka qenë arsyeja e zgjedhjes së këtij lokacioni për DokuPhoto?

Ideja ishte që të krijonte një atmosferë që të ishte disi surreale, meqenëse edhe faktet ose imazhet që tregojnë këto fakte janë ato që e bëjnë botën ku ne jetojmë gati surreale. D.m.th. janë disa të vërteta të cilat ne jo se nuk i besojmë por duken të largëta, ashtu siç mund të duket edhe e vërteta. Lidhja me lumin e krijon edhe njëfarë rrjedhje të këtyre ngjarjeve, siç rrjedhin këto ngjarje në newsfeed ose lajmet e përditshme, ashtu edhe këto ima-zhe qe përbëjnë memorien tonë kolektive krijojnë një rrjedhë në lum, duke rikrijuar të njëjtën atmosferë.

Cilat janë pritjet e juaja nga DokuFesti, sa i përket DokuPhotos në veçanti?

Shpresoj që të dalë ashtu si e kam imagjin-uar unë, edhe normalisht shpresoj që të pritet mirë nga publiku. Shpresoj që të ketë një lloj ndërgjegjësimi për çka po fla-sim edhe një lloj kërkimi të të vërtetës.

(Intervistoi: Rina Geci)

“Duke kërkuar të vërtetën,ne kërkojmë edhe vetën”

Programi i plotë nëwww.dokufest.com

MEETING GORBACHEV

DOKUKINO 12:00

Werner Herzog, André SingerUnited Kingdom/United States

/Germany, 2018

Paraqitja kronologjike e jetës së Mikhail Gorbachev, presidentit të tetë dhe

të fundit të Bashkimit Sovjetik.

ANGELS AREMADE OF LIGHT

LUMBARDHI INDOOR 16:00

James LongleyUnited States/Denmark/Norway, 2018

Kronika e filmbërësit James Longley për një grup studentësh dhe mësuesish afganë, të cilët ende po përballojnë turbullirat politike.

THE REFORMIST –A FEMALE IMAM

KINO N’LUM 20:00

Marie SkovgaardDenmark/Germany/Sweden/Norway/

Finland/Netherlands, 2019

Sherini po hap njërën prej xhamive të para në Evropë të udhëhequr nga gratë imame.

FOR SAMA

DOKUKINO 22:00

Waad al-Kateab, Edward WattsUnited Kingdom/Syria, 2019

Një udhëtim intim dhe epik brenda përvojës së një gruaje në luftë.

foto

: Tug

han

Anit

Page 4: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

32 DOKUDAILY #2-3 03 GUSHT 2019

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

RECENSIONE

Yang QIUChina, 2019

E Shtune 20:00DokuKino Plato20’

Pasi u bë regjisori i parë kinez që mori Palmën e Artë për Film të Shkurtër në Festivalin e Kanës për filmin A Gentle Night (2017), Qiu Yang i kthehet ekranit të shkurtër të argjendtë me She Runs (2019). Fitues i Çmimit në Javën e Kritikës në Kanë, publikimi i fundit i Quit është një studim i incizuar në mënyrë të kamur për një adoleshente të detyruar të merret me gjimnastikë. Yu (Xue Jiayi) me gjasë është një shkollë garuese me bursë për aerobi, që e ka pranuar pa dëshirë, me insistimin e të atit. Në një botë ku vendimet merren në mes të prindërve dhe zyrtarëve të shkollës, Yu është e dërmuar me entuziazmin që presin ta ketë për një sport në të cilin ajo nuk ka dashur të marrë pjesë kurrë. Ajo fillon të vetë-shkatërrohet: lëndime

të rreme, ikje nga ushtrimet dhe pirje të cigares. Sa larg do shkojë për ta ndërprerë?

I xhiruar me përmasa të shkurtuara, filmi e kyç protagonistin e tij në kornizën qendrore. Filmi i shkurtër i kompozuar me elegancë i mban jashtë ekranit zërat mospajtues të të atit dhe mësuesit, teksa e tërheqin e shtyjnë Yunë në kufijtë e saj fizik dhe mendor. Tensioni i afrimit të ngadalshëm ndërtohet derisa arrin kulmin e tij statik, në një triller të përshtatshëm për Hitchcockun.

Tregimi është skicuar nga vetë përvoja e Qius në grupin marshues të

shkollës, dhe hierarkia në mes të vjetërve dhe të rinjve reflektohet në para-produksion. Prindërit dhe zyrtarët e shkollës, duke mos e parë vlerën e pjesëmarrjes në një film të shkurtër, e bënë ndarjen e roleve “makth”. Xue Jiayi jep një performancë natyraliste dhe të besueshme, me që parapëlqimi i Qius për aktorë jo-profesionist në vendlindjen e tij të vogël për Kinën Changzhou e mbush filmin me ndjenjë të thellë lokale. Qiu e përshkruan Changxhoun si një qytet pa karakter-istika, prandaj i jep atij një komponent përgjithësues që do rezonojë nëpër tërë Kinën.

(Amanda Barbour)

SHE RUNS

James LongleyUnited States/Denmark/Norway2018

E Shtune 20:00Kino n’Lum88’

“Po fillojmë një organizatë për Femimam…”

Filmi debutues i gjatësisë së një filmi artistik i Marie Skovgaard pro-filizon siriano-finlandezen Dane Sherin Khankan përmes baticave e zbaticave të themelimit të xhamisë së parë në Evropë të udhëhequr nga një imam femër. Filmi ngre pyetjet e autoritetit dhe ligjshmërisë, lidhur me atë se kush ka të drejtë të flasë në emër të një komuniteti të besimit? Si është vendosur ligjshmëria e të bërit ashtu?

Secili e ka një mendim për misionin e Khankan; akademikë, udhëheqës të komunitetit islam dhe vetë komuniteti. Audienca ndërkombëtare nuk duhet ta vërë re rëndësinë e këtij filmi si të programuar në një vend me shumicë myslimane. Polemika e lidershipit të femrave në fe nuk është ekskluzive vetëm për Islam: kisha katolike nuk njeh femra priftëresha, gratë në budizëm nuk mund të arrijnë ndriçimin e plotë, gratë çifute ortodokse nuk mund të jenë Rabi. Në një intervistë me Revistën Filmmaker, regjisorja Marie

Skovgaard i identifikoi kushtet paraprake të saj si: “...një interesim për gratë që janë në një mision, të cilat duan të kenë ndikim.”Duke e marrë titullin e tij sipas gruas së vetme të emërtuar në Kur’an, Xhamia Mariam u bë realitet më 2016. Por Sherini është e padurueshme. Ajo dëshiron ndryshime tani! Por nxitimi i saj rrezikon ta ndajë organizatën e saj.

Krishti ishte çifut dhe reformist. Ai u kryqëzua. (Amanda Barbour)

THE REFORMIST– A FEMALE IMAM

Beniamino BarreseItaly, 2019

E Shtune 22:00Kino Kalaja95’

Ka diçka tepër të dashur në lidhje me një nënë e cila i thotë në mënyrë konsistente djalit të saj të rritur të zhduket, pavarësisht të qenit pjesë e dokumentarit të tij. The Dissappeareance of my Mother, është sa poetike, po aq edhe intime e konceptuale. Ai eksploron fyer-jen e imazhit të ish supermodeles Benedetta Barzzini, dhe përpjekjet e djalit të saj Beniamino Barreses që t’a kap atë në film.

Pas pesë vitesh në veshjet e modës së lartë (në komanitë Warhol, Dali, Penn, dhe Avedon) Barzzini braktisi New York për t’u bërë Marksiste dhe një feministe e organizuar radikale në Itali. Ne shohim fragmente të klasës së Barzzini në Universitetin e Milano, dhe është e paqartë nëse ajo ligjëron studime gjinore, histori arti, apo fotografi mode të ndërgjegjes sociale (apo një sintezë të të trijave). Larg diktimit, Barzzini i sfidon studentet e veta që të mendojnë për veten e tyre.

Kjo metodë përkthehet në ndërveprimin e saj me Barrese, megjithëse lirisë për t’i zhveshur dhëmbët në momentet kur i drejto-het djalit të saj. Kapja e imazhit të Barzzini është një burim konstant i grindjes përgjatë filmit. Refreni Protestues i Barzzini shërben për të konfrontuar Barrese me kotësinë e misionit të tij për të kapur dhe balsamosur nënën e vet në film.

Barrese fton audiencën që të ndjehet e parehatshme, duke pushtuar hapësirën personale të Barzzini. Ajo pohon kufinjtë, ndërsa kamera i shkel ato. Kjo mund të jetë ndeshje dhe shkrimtari i larmisë Dennis Harvey e barazon këtë film me abuzimin e të moshuarve. Në mbro-jtje të Barrese, kjo tërhiqet në dinamizëm që tejkalon dokumentarin dhe subjektin, apo nënën dhe djalin. Është në lidhje me dinamikën e fuqisë ontologjike ndërmjet shikuesit dhe soditësit.

Skepticizmi i intergritetit etik të Barrese, dhe më pas i yni ndërsa vazhdojmë të shikojmë filmin, është një zgjidhje e qëllimshme/auto-riale/editoriale. Sjella e mos-u-ngatërro-me-mua e bën të pamundur që një film, të ekzistojë pa pëlqimin e saj. Insistimi dhe zhdukja e saj është ekzistenciale aq sa është literale, duke kujtuar Odën e Vajtimit të Aleksandër Pope:

Kështu më le të jetoj, i padukshëm, i panjohurNë këtë mënyrë të paqëndrueshme me lë të vdësVidh nga bota dhe jo nga guriMë thuaj ku po gënjej

P.S: Qëndroni këtej për skenën me post-kredite.(Amanda Barbour)

THE DISAPPEARANCE OF MY MOTHER

INTERNATIONAL SHORTS

VIEW FROM THE WORLD

VIEW FROM THE WORLD

Page 5: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

03 GUSHT 2019 DOKUDAILY #2-3 33

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

CATERINA BARBIERI

DJ NOBU x JANE FITZANGRY YOUTH:ABYSS XMOESHA 13GOROANGRY YOUTH DJs

DOKUNIGHTS03.08 – E SHTUNE / SATURDAY – KINO KALAJA 20:00

03.08 – E SHTUNE / SATURDAY – ANDRRA STAGE 24:00

04.08 – E DIEL / SUNDAY – ANDRRA STAGE 24:00

Caterina Barbieri është kompozitore italiane e cila eksploron tema që ndër-lidhen me inteligjencën artificiale dhe perceptimin e tingullit – me fokus në minimalizëm. Caterina eksploron efektet psiko-fizike të përsëritjes së muzikës duke hulumtuar potencialin polifonik dhe poli-ritmik të sekuencerëve për të nxjerrë gjeometri komplekse në hapë- sirë dhe kohë. Ajo do të performojë në perëndim të diellit në Kala për një eksperiencë të plotë hipnotike.

Caterina Barbieri is an Italian composer who explores themes related to machine intelligence and object-oriented perception in sound through a focus on mini-malism. She explores the psychophysical effects of repetition and pattern-based operations in music, by investigating the polyphonic and polyrhythmic potential of sequencers to draw severe, complex geometries in time and space. She will be performing at the fortress in the sunset for a full-on hypnotic experience.

Një ngjarje me pionierin e techno-s nga Japonia, DJ Nobu dhe selektoren e respektuar nga Anglia, Jane Fitz, me techno abstrakt dhe hipnotik, UK acid, spacey house, psychedelic dhe trance.

An event with Japan’s widely respected techno pioneer DJ Nobu and UK’s deeply knowledgeable selector Jane Fitz. Expect hypnotic and abstract techno, UK acid tracks, deep, spacey house, psychedelic techno, and trance. There will be plenty to discover and much to learn, and we are all ready for it.

Në serinë e tyre të gjashtë në DokuNights, Angry Youth sheh një ekskurzion nëpër periferitë e largëta të hardcore club muzikës me Abyss X, Moesha 13, dhe Goro.

For the sixth installment of the series, Angry Youth x DokuNights sees an ex-cursion into the fringe outskirts of hardcore club music with Abyss X, Moesha 13, and Goro.

GENERAL SPONSOR

REPUBLIKA E KOSOVËSMINISTRIA E KULTURËS,

RINISË DHE SPORTIT

ZYRA E PRESIDENTITTË REPUBLIKES

SË KOSOVËS

Page 6: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

34 DOKUDAILY #2-3 03 GUSHT 2019

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

As a disembodied voice-over track says red, a different color appears onscreen. She says, the one who loves you, kisses you, while “who beats you, loves you” was written onscreen. She says, Kosovo is like Switzerland, as the text writes “…keep talking.” She continues onto subjects of superstition and politics, but words dis-located from the audio track persist on their own narrative. The claims contrast, reflect and refract one another. Full of truth and full of lies. It depends on how you see them. In this game of assertions and denials between text and audio, the XVIII edition of DokuFest was opened. Quite different from other times. For a few minutes, DokuFest guests were in-vited to reflect on the truths and lies that surround us every day. The festival brings together lovers of film, art, philosophy, politics, truths and lies. The dichotomy of truth and lies frame the XVIII edition of DokuFest.

We’re in Lumbardhi Cinema, under the open sky and between the rustling of the few trees surrounding the cinema that separate it from the concrete of the city. After an introduction dealing mainly with the duality of culture, economy and politics in Kosovo, DokuFest made a sec-ond call. This time about the truth that separates humanity from nature. Koy-annitsqatsi (1982), the first chapter of American director Godfrey Reggio’s Qa-tsi trilogy, is the film that opened the fes-tival. The title is derived from the Hopi word, meaning “life out of balance.” The film highlights the modifications of nat-

ural landscapes as a result of the evolu-tion of modern civilization and technol-ogy. Without narrative or dialogue, but through images and music, the audience is invited to meditate on humanity’s rela-tionship with nature.

In conjunction with Koyannitsqatsi, pro-jectors all over Prizren came to life and light to launch this years edition of the international documentary and short film festival. At DokuKino, The Cordil-lera of Dreams (2019) recounts Patricio Guzmán’s career in documentary film-making while the makeshift cinema, Lumbardhi, projects Iván Osnovikoff and Bettina Perut’s Los Reyes (2018). This is the story of teenage society from different socio-cultural backgrounds through football. Meanwhile at the For-tress, XY Chelsea (Tim Travers Hawkins, 2019) relays the tale of Chelsea Man-ning’s struggle for survival and dignity after her prison sentence is transferred to a men’s prison. Sea of shadows (Richard Ladkani, 2019) graces the silver screen at the open-air DokuKino cinema, brought to you by a team of scientists, journalists, technologists and the Mexican Navy, who are collectively committed to fight-ing to save the last remaining vaquitas.In accordance with tradition, DokuFest screens will continue to be lit until mid-night. The Kino n’Lum will be screen-ing Hassan Fazili’s Midnight Traveller (2019), which talks about the difficult journey of refugees from the Middle East to potentially adoptive homes abroad. Srbenka (Nebojša Slijepčević, 2018) is

another feature length film, which ex-plores the difficult coexistence between Croats and Serbs in Croatia. Slijepčević delivers a comparative analysis of hate crimes, and their subsequent judicial treatment, in different communities. Kino Kalaja brings us Bellingcat: Truth in a post-truth world (Hans Pool, 2018), which discusses journalistic integrity in the era of fake news and alternative facts. As the first night of DokuFilms comes to a close, the inaugural DokuNight pro-gram begins with Coucou Chloe, Shy-girl, Galouche and Matale who make up electro girl group: Bijat.

Dokufest continues on Saturday, with films running from noon to midnight. Film screenings from different catego-ries will be screened in eight Dokufest cinemas. The DokuKids program for our young(er) audience memebers will begin with a screening of seven short films for kids’, followed by other attractive activi-ties in the coming days.

Discussions begin at the Hammam of Prizren on Saturday with The possibility of publicness: A discussion on institu-tions, constituency and citizenship. This will be the first debate in this edition of DokuFest. The crux of the debate, orga-nized by the Lumbardhi and Heinrich Böll Foundations, is the dual nature of publicness. We will discuss the principles on which independent cultural institu-tions are founded as well as the way they function and potential for change.

BETWEEN TRUTH AND LIE

There’s something remarkable about a city that established a film festival be-fore they had a working cinema. The brutality of the Kosovo war is a matter of the historical record, but we must look elsewhere to find evidence of the resilience of Kosovar people. Particu-larly those native to Prizren. In the spirit of ad-hoc activism, the festival was established in 2002, six years before the nation-state of Kosovo unilaterally declared its independence from Serbia. The DokuKino has been running since 2014, thanks to the team at DokuFest. Short Film Programmer Samir Karaho-da, who happens to also be one of the best cinematographers in Kosovo, was responsible for Kosovo’s first film to be featured at the Berlinale earlier this year. In equal parts stylish and frugal, their activities are a testament to the ex-pression; make do and mend.

We participate in change through cap-turing the ugly and the unfair on film, as well as recognizing beauty in unas-suming places. If the crux of effective documentary cinema is revealing a real-ity that isn’t easily seen, DokuFest 2019 showcases these realms in all of their complexity, in all of their diverse cin-ematic forms. Whether that be an en-counter with a city through an epistolary voice-over track, watching an Afghani family reclaim agency over their stories as they capture the experience of seeking asylum on mobile phones, or exploring loneliness in the digital age through a mosaic of live-streamers from the Peo-ples Republic of China, global issues are given human faces as they share their stories with us. The astute viewer will see how this cultivates a dialogue between microcosm and macrocosm.

Projecting these celluloid dreams onto local infrastructure, whether that be a Byzantine fortress or the canal walls, creates a synthesis of past and present realities as we augment the flow of hu-man history. Through recognising our past, we gain a more nuanced under-standing of the present, in anticipa-tion for the future. Dokufest attracts a diverse mix of filmmakers, producers, artists and activists as we prepare to address the temperamental nature of truth in the fake news era. Misinfor-mation hinges on ignorance, and in ac-quainting us with the world we live in, DokuFest challenges us to confront the real-world events depicted onscreen and the ideas we commonly entertain about them.

Truth lies here.

Enjoy your festival.

(Amanda Barbour)

DOKUFRONTATION

foto

: Tug

han

Anit

Page 7: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

03 GUSHT 2019 DOKUDAILY #2-3 35

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

RECOMMENDEDFILMS

Full program atwww.dokufest.com

The XVIII edition of DokuFest brings us DokuPhoto by the river, with a hologram appearing as a ghost at night symbolizing the elusive nature of truth. Every night during the festival, in the space between Stone Bridge (Ura e Gurit) and Arasta Bridge (Ura e Arastës), through encoded data converted into images, DokuPhoto visitors are invited to reflect on the count-less information that surrounds them daily. Artist Blerta Hocia talks about this year’s edition of DokuPhoto.

Can you tell us the idea behind this edi-tion of DokuPhoto?

The concept comes from the subject itself, which is the truth and how indefinable that is. The title of the work I present is; Truth Revealed. It’s inspired by the Gior-gione painting from 1500; Il tempo scopre la verita, which is normally translated as ‘the truth revealed by time.’ In this paint-ing, time is embodied by the figure of an old man. He reveals the truth, personified as a young naked girl, behind a curtain. I find this very interesting to think about today, that the truth (or let’s say the facts that can lead us to a possibility of truth) are there but they are indefinable or ir-reversible. Just think about data, for ex-ample, which is available in the public domain. Anyone can endlessly search the internet and have endless information, but this information does not necessar-ily translate to truth. It can lead to many truths, and many lies. It is always up to us to choose, as we have the capity to do so.The installation is intentionally made vis-ible at night, it’s a hologram and the im-age is almost translucent. Recalling that metaphor for the truth that is elusive and

not easily identifiable, even the hologram at night looks a bit like a ghost. The ho-logram reveals the truths that we feed on every day: the truths of today, the truths that we see, hear or read about and they are translated into images sourced pre-dominantly from constantly regenerating world of cyberspace. I cannot say truths, but facts. It’s very difficult to know if they are fake or real. But the idea overall is to awaken a little bit of consciousness to search as well, so to say to search for one’s consciousness. It means that by seeking the truth, we also seek ourselves.

Is this also the message you want to deliver?

Overall, I wanted to articulate that if we manage to be true to ourselves, reflect and be true to ourselves, then truth comes to us, in one form or another.

What images did you choose to display?

The images are all from the endless ar-chive of the internet. They are images of stories, facts of recent years, which we probably pass on indifferently. The idea of collating them there is to trigger re-flection - wait a minute, has this really happened? But why has it happened?! All images are translated into encoded language, ie. the inversion is opposite. We have a lot of encoded information today. Information is not translated, end-less data is not translated for the public to understand. In this installation, it is the opposite. The image is translated to data and again converted into an image. Let’s say the path to recognition is invisible. Each image is composed of text symbols. There is a lot of information in the coded

language that we cannot see, it is passed indifferently because there are many ver-sions of the same truth. This installation is a metaphor that expresses this feeling.

The images you selected to code, are they related to global events? Are they dealing with socio-political events?

Yes, the images are familiar to everyone. They are images taken from the internet in low resolution. For example: images related to the topic of global warming, protests in Hong Kong etc. These are normally over-looked in a superficial reading. The whole idea is to stop and have a little reflection.

What was the reason for choosing this site for DokuPhoto?

The idea was to create an atmosphere that was somewhat surreal since even the facts, or images that show these facts, are what give the world we live in an almost surreal quality. In some cases, it’s not that we don’t believe in a truth, but that it seems distant. The connection to the river is a flow of information, like a newsfeed or the daily news. These images that make up our col-lective memory create a stream in the river, recreating the same atmosphere.

What are your expectations of DokuFest, in terms of DokuPhoto in particular?

I hope it comes out just as I imagined it, and I normally expect it to be well re-ceived by the public. I hope there is some awareness for what we are talking about as well as some kind of truth-seeking.

(Interviewed by Rina Geci)

“Seeking the truth,we seek ourselves” MEETING GORBACHEV

DOKUKINO 12:00

Werner Herzog, André SingerUnited Kingdom/United States

/Germany, 2018

The life of Mikhail Gorbachev, the eighth and final President of the Soviet Union in

chronological order.

ANGELS AREMADE OF LIGHT

LUMBARDHI INDOOR 16:00

James LongleyUnited States/Denmark/Norway, 2018

Filmmaker James Longley’s chronicle of a group of Afghan students and teachers who are still weathering political turbulence.

THE REFORMIST –A FEMALE IMAM

KINO N’LUM 20:00

Marie SkovgaardDenmark/Germany/Sweden/Norway/

Finland/Netherlands, 2019

Sherin is opening one of Europe’s first mosques run by female imams.

FOR SAMA

DOKUKINO 22:00

Waad al-Kateab, Edward WattsUnited Kingdom/Syria, 2019

An intimate and epic journey into the female experience of war.

foto

: Tug

han

Anit

Page 8: ENGLISH SECTION -> PAGE 6 · imazh është i përbërë në tekst simbol. Në gjuhën e kodimit ka shumë informacion që ne nuk arrijmë ta shohim, na kalon në mënyrë indeferente

36 DOKUDAILY #2-3 03 GUSHT 2019

Cya

nMag

enta

Yello

wBl

ack

84 • DOKUFEST 2019 / EDITION XVIII

GENERAL SPONSOR

DKRS DTZHE

DOKUFEST 2019 / EDITION XVIII • 85

Media Sponsor

REPUBLIKA E KOSOVËSMINISTRIA E KULTURËS,

RINISË DHE SPORTIT

UNMIKEmpowered lives. Resilient nations.

ZYRA E PRESIDENTITTË REPUBLIKES

SË KOSOVËS

Nutzfahrzeuge

www.arigroup-ks.net

germin

germin

germin

OINVESTwww.ekoinvest.co