139
ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı – Bitkisel Uretim – Meyve ve Sebzeler KONTROL NOKTALARI VE UYGUNLUK KRİTERLERİ TÜRKÇE VERSİYON 5.1 (ŞÜPHE DUYULMASI DURUMUNDA İNGİLİZCE) GEÇERLİLİK SÜRESİ: 1 ŞUBAT 2017 ZORUNLULUK ZAMANI: 1 EKIM 2017

ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

  • Upload
    others

  • View
    26

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ

Tüm Çiftlik Tabanlı – Bitkisel Uretim – Meyve ve Sebzeler

KONTROL NOKTALARI VE UYGUNLUK KRİTERLERİ

TÜRKÇE VERSİYON 5.1 (ŞÜPHE DUYULMASI DURUMUNDA İNGİLİZCE)

GEÇERLİLİK SÜRESİ: 1 ŞUBAT 2017

ZORUNLULUK ZAMANI: 1 EKIM 2017

Page 2: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ

Tüm Çiftlik Tabanlı

KONTROL NOKTALARI VE UYGUNLUK KRİTERLERİ

TÜRKÇE VERSİYON 5.1 (ŞÜPHE DUYULMASI DURUMUNDA İNGİLİZCE)

GEÇERLİLİK SÜRESİ: 1 ŞUBAT 2017

ZORUNLULUK ZAMANI: 1 EKIM 2017

Page 3: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 3 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

BÖLÜM AF TÜM ÇİFTLİKLER TEMEL MODÜLÜ

AF. 1 SAHA GEÇMİŞİ VE SAHA YÖNETİMİ

AF. 2 KAYIT TUTMA VE DAHİLİ DEĞERLENDİRME/İÇ DENETİM

AF. 3 HİJYEN

AF. 4 İŞÇİ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ VE REFAHI

AF. 5 TAŞERONLAR

AF. 6 ATIK VE ÇEVRE KİRLİLİĞİ YÖNETİMİ, GERİ DÖNÜŞÜM VE YENİDEN KULLANIM

AF. 7 ÇEVRE KORUNMASI

AF. 8 ŞİKAYETLER

AF. 9 HATIRLATMA/GERİ ÇAĞIRMA PROSEDÜRÜ

AF. 10 GIDA KORUNMASI (Çiçek ve Süs Bitkileri ve Bitki Üretim Materyali için geçerli değildir)

AF. 11 GLOBALG.A.P. STATÜSÜ

AF. 12 LOGO KULLANIMI

AF. 13 İZLENEBİLİRLİK VE AYRIŞTIRMA

AF. 14 KÜTLE DENKLİĞİ

AF. 15 GIDA GÜVENLİĞİ POLİTİKASI BEYANI (Çiçek ve Süs Bitkileri için geçerli değil)

AF. 16 GIDA TAHŞİŞİNİ AZALTMA (Çiçek ve Süs Bitkileri için geçerli değil)

ANNEX AF. 1. RİSK DEĞERLENDİRMESİ KILAVUZU- GENEL

ANNEX AF. 2. RİSK DEĞERLENDİRMESİ KILAVUZU- ÜRETİM ALANI YÖNETİMİ

Page 4: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 4 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

GİRİŞ

a) GLOBALG.A.P. Entegre Çiftlik Güvencesi Standardı (Integrated Farm Assurance (IFA) Standard) ürünün torağa dikilmeden önceki tüm tarımsal üretim proseslerini de ( menşey ve üreme materyali control noktaları) yada işlenmemiş ürünün işleme prosesine bir havyan dahil edildiğinde durumları da kapsar (işleme,imalat,kesim Akuakültürün ilk adımı haricinde dahil değidir).

b) GLOBALG.A.P. ana üretim proseslerinin ISO/IEC Rehberi 65. maddesinde belirtilen (Üretim süreçlerinin sertifiklandırılması ürünlerin – biçme,yetiştirme,bakım ve üretim- faaliyetlerinin GLOBALG.A.P. İyi Üretim Uygulamaları (G.A.P.) norm oluşturan belgedesinde belirtilen belirli bir seviyede uygunluğunu onaylayan ) bir iskeletini ve standartını oluşturur.

c) IFA Standardının üretici için önemli avantajları vardır: (i) Ana üretimde ulusal ve bölgesel çiftlik güvencesi planlarını uygulamaya alarak ve HACCP temelli başvuru standardı ile tüketici ve gıda zincirine ürün verirken risklerin

ortadan kaldırımasına ön ayak olur. Tüm gıda zincirinde şeffaf, müzakere ile gelişen tekinik iletişim platform görevi yerine getirir. (ii) Birden fazla ürün üreten çifliklerde birden fazla ürün denetimlerini ortadan kaldırarak “tek noktada alışveriş” mantığı ile maliyeti azaltır, gereksiz regulasyonların yarattığı

yükü ortan kaldırıp sektörde proaktif yakşımlarla evrenselbir uyum yaratır, buda daha fazla hareket anaı sağlar. (iii) Tekik durumu, raporlama ve uygunluk kritelerinin yorumlanmasını harmonize ederek, ortak bir denetçi yeterlilik seviyesinin oluşmasını savunarak ve dayatarak, dünya

çapında çiftlik planlarının bütünlüğünü arttırır.

d) IFA Kontrol Noktaları ve Uygunluk Kriteri belgeleri üretim alanında farklı modüller, farklı alanlarda veya faaliyet seviyelerini kapsayacak şekilde her biri ayrılır. Bu bölümlere ayrılmıştır: (i) “Kapsam”- Genel üretim sorunlarını da kapsayan daha geniş bir sınıflandırma yapılmıştır. Bunlar:

Tüm Çiftlik Tabanı (AF), Bitkiler Tabanı (CB), Hayvancılık Tabanı (LB) ve, Akuakültür Modülü (AQ).

(ii) “Modülleri” (ya da “alt-kapsamları”) - daha spesifik üretim detaylarını içeren, ürün tipine göre sınıflandırılır.

Page 5: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 5 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Page 6: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 6 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

e) GLOBALG.A.P. kontrol noktalarından ve uygunluk kriterleden daha fazla detaycı olan mevzuat GLOBALG.A.P. gerekliliklerinin önüne geçer. Mevzuatın olmadığı ( yada sıkı

olmadığı) durumlarda GLOBALG.A.P. minumum kabul edilebilirlik seviyesini belirler. Tüm uygulanabilir mevzuata uygunluk tek başına sertifikalandırılabilmek yeterli bir durum değildir. GLOBALG.A.P. denetimi yapan belgelendirme kurumu mevzuatı uygulatan resmi kurumların sorumluluklarını üzerine almaz. Belirli KNUK ile ilgili mevzuatın olması Kontrol Noktasının sevesini majör zorunluluk olarak değiştirmez. KNUK seviyeleri GLOBALG.A.P. remsistesinde yayınlanmış olan KNUK kontrol listesine belirlenen seviyelere sağdık kalınmalıdır.

f) Genel Düzenlemeler, Kontrol Noktaları ve Uygunluk Kriterleri Genel Düzenlemeler – 1. Bölüm Ek I.4’te bulunmaktadır.

g) KNUK’de ek yada ekinbir parçasının zorunlu olduğu belirtilmedikçe, KNUK ek referansları sadece kılavuzdur. KNUK dökumankarında referans verilen kılavuzlar norm belirlemeyen gerekliliklere uyum sağlayabilmeniz için rehberlik eder.

h) Sadece GLOBALG.A.P. web sitesinde ürün listesinde yayınlanmış olan ürünler sertifikalandırılabilir. GLOBALG.A.P. ürün listesi bununla limitli değildir ve istek olduğunda genişletilebilir.Yeni ürün eklenemesine yönelik istekler [email protected] eposta adresine gönderilmelidir ve şu bilgileri içermelidir:

(i) Ürün (ii) Bilimsel adı (iii) Herhangi bir ek bilgi örneğin; yetiştiriciliği, kullanımı, alternatif isimler, resimler vb. Bu da web sitesi linki üzerinden temin edilebilir.

i) GLOBALG.A.P. IFA standartı genelinde kullanılan “-meli,-malı” GLOBALG.A.P. tarından belirlenen zorunluluklara karşılık gelir.

j) FoodPLUS GmbH ve GLOBALG.A.P. onaylı denetim kurumları bu standartla sertifikalandırılmış rünün güvenliğinden ve GLOBALG.A.P. veritabanına GLOBALG.A.P.

tarafından girilen bilgilerin uygunluk ve doğruluğundan sorumlu değildirler. Herhangi bir üreticinin yaşacağı yada sebep olduğu direct yada indirekt kayıp,hasar,masraf,maliyetlerden (netice itibari ile olşan kayıplar dahil), plandan kaynaklanan yada mahkeme kararı sonucu ile yaşanan kayıp,hasar, ücret,masraf ve harcamalardan FoodPLUS GmbH yönetimi,çalışanları yada temsilcileri sorumlu değildir.

Copyright © Copyright: GLOBALG.A.P. c/o FoodPLUS GmbH: Spichernstr. 55, 50672 Cologne; Germany. Yalnızca değiştirilmiş formda koplama ve çoğaltmaya izin verilir.

Page 7: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 7 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF TÜM ÇİFTLİKLER TABANLI MODÜL

Bu modülde ki kontrol noktaları tüm çiftlik işletmeleriyle ilgili konuları kapsadığı için sertifikasyon başvurusu yapan tüm üreticiler için uygulanabilir.

AF. 1 SAHA GEÇMİŞİ VE SAHA YÖNETİMİ

Sürdürülebilir çiftliğin önemli özelliklerinden birisi sahaya özgü bilgi ve uygulama deneyimlerinin gelecekteki İle ilgili yönetim planlama ve uygulamalarıyla bütünleştirilmesidir. Bu bölüm çiftliğin yapısını oluşturan arazi, bina ve diğer tesislerin güvenli bir biçimde gıda üretimini ve çevrenin korunmasını sağlayacak şekilde uygun olarak yönetilmesini amaçlamaktadır.

AF. 1.1 Saha Geçmişi

AF. 1.1.1 Üretimde kullanılan her bir tarla, bahçe, sera, arazi ve hayvancılık tesisi, avlu ve/veya diğer bölge/mevkiler için bir referans sistemi oluşturulmuş mu?

Uyumluluk içinde gösterilmesi gerekir:

- Her bir tarla/bahçe/sera/arazi/hayvancılık tesisi/barınağı

veya

- Diğer çiftlik bölgeleri/mevkileri için görsel tanımlama şeklinde bir fiziki işaret ya da bu tanımlama sisteminde karşılık gelecek bir çiftlik plan ya da haritası içermek zorundadır.

G/D Yok.

Majör Zorunluluk

AF. 1.1.2 Hayvansal üretim/su ürünleri üretimi ve /veya bu bölgelerde yürütülen tarımsal faaliyetlerle ilgili kayıtları sağlamak amacıyla her üretim birimi ya da diğer alan/mevkiler için bir kayıt tutma sistemi oluşturulmuş mu?

Güncel kayıtlar tüm üretim alanlarındaki GLOBALG.A.P. üretiminin geçmişini sağlamalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 8: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 8 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 1.2 Saha Yönetimi

AF. 1.2.1 Sertifikasyon için tescil edilmiş tüm sahalarda ilk denetim sırasında bir risk değerlendirmesi var mı? Sonraki denetimler sırasında karşılaşılan yeni üretim sahalarında (bunlara kiralanmış arazilerde dahil) bir risk değerlendirmesi bulunuyor mu? Bu risk değerlendirmesi söz konusu sahanın gıda güvenliği, hayvan sağlığı ve çevre bakımından uygun olduğunu gösteriyor mu?

Sahanın uygunluğunu belirlemek için ilk denetimde bir risk değerlendirmesi gereklidir. Risk değerlendirmesi yıllık olarak gözden geçirilmeli ve riskler değiştiği veya yeni alanlar kullanıldığı zaman bunlar dikkate alınmalıdır. Risk değerlendirmesi saha geçmişini ve tasarlanan faaliyetin stok/ürün/çevre üzerine etkisini bütünleşik olarak dikkate almalıdır. Risk değerlendirmesinde dikkate alınması gerekenler: -Potansiyel fiziksel, kimyasal (alerjenlerde dahil olmak üzere) ve biyolojik tehlikeler -Çiftlik tarihi (tarımsal üretimde yeni yerler için beş yıllık geçmişin bilinmesi tavsiye edilir ve en az bir yıllık bilinecek) -Hayvancılık ve su ürünleri sertifika kapsamında bitişik stok/ekinler/çevre üzerindeki etkisi, hayvanların sağlık ve güvenliği için dikkate alınmalıdır. (Neleri içermek zorunda olduğunu görmek için Bkz: AF Ek 1 Temel Bilgi için Risk Değerlendirmesi ve Detay bilgi için AF Ek 2).

Majör Zorunluluk

AF. 1.2.2 Risk değerlendirmesinde tanımlanmış riskleri en az düzeye indirmeye yönelik stratejileri ortaya koyan bir yönetim planı geliştirilmiş midir?

AF 1.2.1 de tanımlanan riskleri işaret eden bir yönetim planı söz konusu sahanın üretim için elverişli olduğunu doğrulayan stratejileri tanımlar. Bu plan çiftlik işlemleri için uygun olmalıdır ve uygulama etkinliği kanıt olmalıdır.

Not: Çevresel risklerin bu kapsamda olmasına gerek yoktur ve AF 7.1.1 kapsamındadır.

Majör Zorunluluk

AF. 2 KAYIT TUTMA VE DAHİLİ DEĞERLENDİRME/İÇ DENETİM

Çiftçilik uygulamalarıyla ilgili önemli ayrıntılar kaydedilmeli ve kayıtlar saklanmalıdır.

AF. 2.1 Denetim sırasında istenen tüm kayıtlara erişmek mümkün müdür ve eğer saklanması için belirli kontrol noktalarında daha uzun bir süre gerektiği belirtilmemişse bu kayıtlar en az 2 yıl süreyle saklanmakta mı?

Üreticiler ilk denetimin yapıldığı tarihten itibaren kayıtlarını güncel olarak en az 2 yıl saklamak zorundadır. Elektronik kayıtları kullananlar bilgileri yedekleyerek korumaktan sorumludur. Yeni başvuru sahipleri, harici denetimin konusunu oluşturan her alan için GLOBALG.A.P.dokümantasyonuyla ilgili tüm tarımsal faaliyetlerin tescili dahilindeki kayıtların tamamını harici denetim veya tescil tarihinden en az üç ay öncesine kadar saklamış olmak zorundadır. Hayvancılık için bu kayıtlar, ilk denetimden en az bir rotasyon öncesine kadar gitmek zorundadır. Bu kayıt tutma ilkesine atıfta bulunmaktadır. Tek bir kayıt eksik olduğunda, kontrol noktası bu kayıtlarla uyumlu değil demektir. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 9: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 9 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 2.2 Üretici veya üretici grubu GLOBALG.A.P. standardı gereğince yılda bir kez kendini değerlendirme ya da üretici grubu iç denetimini, her biri ayrı ayrı olarak yapma sorumluluğu üstleniyor mu?

Seçenek 1 üreticinin sorumluluğu altında tamamladığını belgelemiş bir iç öz değerlendirme (bu üretici tarafından başka bir kişiye yaptırılabilir) kanıtları vardır. Bir taşeron şirket tarafından gerçekleştirilen bu öz değerlendirme geçerli tüm kontrol noktalarını içermelidir. Kontrol listesi olmayan ve uyumlu olmayan kontrol noktaları için uygulanabilir kanıt öz değerlendirme yorumlarınızı içerecektir. Bu CB denetimden önce yapılmalıdır (Genel düzenlemeler Bölüm I, 5). Çok çiftlik operasyonları için QMS ve üretici grupları bünyesindeki operasyonlar hariç G/D Yok, QMS kontrol listesi iç denetimleri kapsar.

Majör Zorunluluk

AF. 2.3 Kendi kendini değerlendirme ya da üretici grubunun iç denetimleri sırasında saptanan uygunsuzluklar sonucunda etkin düzeltilmiş faaliyetler başlatılmış mı?

Gerekli olan düzeltici faaliyetler dokümante edilmiş ve uygulanmıştır. G/D durumunda öz değerlendirmelerde veya dahili üretici grubu denetimlerinde uyumsuzluklar tespit edilir.

Majör Zorunluluk

AF. 3 HİJYEN

İnsanlar ürün kontaminasyonlarını önlemek için anahtardır. Çiftlik çalışanları ve taşeronların yanı sıra üreticilerin kendi ürün kalitesi ve güvenliği için gereklidir. Eğitim ve öğretim, güvenli üretimde doğru ilerlemeyi destekler. Bu bölüm, hijyen risklerini azaltmak ve iyi uygulamaları işçilerin görevlerini yerine getirebilmelerini sağlamak için tasarlanmıştır.

Standart modül, hasat ve ürün işleme gibi yürürlükteki bazı hijyen gerekliliklerini tanımlar.

AF. 3.1 Çiftlikle hijyen için yazılı bir risk değerlendirmesi var mı? Hijyen konuları için yazılı risk değerlendirmesi üretim ortamını kapsar. Risk üretilen ve /veya tedarik edilen ürünlere bağlıdır. Risk değerlendirmesi çiftlikteki koşullara uygun olmak, yıllık olarak gözden geçirilmek ve değişiklikler( örneğin diğer faaliyetler) meydana geldiği zaman yıllık olarak güncellenmek zorundadır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 10: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 10 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 3.2 Tüm çalışanlara ve ziyaretçilere yönelik tarım faaliyetleri, gıda güvenliği açısından risk oluşturabilecek belgelendirilmiş ve gözle görülür hijyen talimatları var mı?

AF 3.1 deki değerlendirmesinde tespit edilen bir hijyen prosedürüne sahip olmalıdır. Çiftlikte işçiler için gözle görülür yerde hijyen talimatları olmalıdır (taşeronlar dahil), ve ziyaretçiler; net işaretler yoluyla sağlanan (resimler) kullanılır ve/veya işgücünün en çok kullanıldığı dil ile yazılır. Talimatlarda AF 3.1 deki hijyen risk değerlendirmesine göre asgari şunlar yer almak zorundadır

- El temizleme güvenliği

- Kesiklerin bandajlanması

- Sigara içme, yeme ve içmenin belirlenmiş alanlarla sınırlandırılması

- İlgili enfeksiyon veya durumlara ait bildirimler bunlar hastalık belirtilerini (örneğin kusma, sarılık, ishal) içerir, böyle bir olayda bu işçiler ürün ve gıdalara temas eden yüzeyler ile doğrudan temas etmekten alıkonulmalıdır.

- Ürün kontaminasyonlarının vücut sıvıları ile bildirilmesi

- Bulaşma riskini önleyecek ürüne uygun kıyafet kullanımı.

Minör Zorunluluk

AF. 3.3 Çiftlikte çalışanların tümü AF 3.2 deki hijyen talimatlarına uygun olarak yıllık temel hijyen eğitimi almışlar mı?

Hijyen için giriş eğitim kursu hem yazılı hem de sözlü formda verilecektir. Tüm yeni çalışanlar bu eğitimi almak ve katılımlarını doğrulamak zorundadır. Bu eğitimler AF 3.2 deki tüm talimatları kapsamalıdır. Çiftlik sahipleri ve yöneticilerde dahil olmak üzere tüm çalışanlar yıllık olarak çiftliğin temel hijyen eğitimine katılmak zorundadırlar.

Minör Zorunluluk

AF. 3.4 Çiftlik hijyen prosedürleri uygulanıyor mu? Hijyen prosedürlerinde görev tanımları yapılmış işçiler bu konudaki yeterliliklerini denetim sırasında göstermek zorundadır ve hijyen prosedürlerinin uygulandığını gösterir görsel kanıt mevcuttur. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 11: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 11 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 4 İŞÇİ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ VE REFAH

İnsanlar çiftliğin güvenli ve verimli çalışması için önemlidir. Çiftlik çalışanları ve sözleşmeliler kadar üreticilerin kendileri de ürünün kalitesi ve çevrenin korumasının dayanağıdır. Öğrenim ve eğitim sürdürülebilirliğin geliştirilmesine ve sosyal sermayenin inşasına yardımcı olacaktır. Bu bölüm; çalışma sahasında güvenli uygulamaların yapılmasını sağlamayı ve tüm işçilerin görevlerini hem anlamalarını ve hem de işlerini yapmak için yeterli olmalarını; onların çalışmalarını güvenli biçimde sürdürmelerine izin veren uygun araç gereç temin edilmesini ve yine bir kaza olması durumunda, uygun ve zamanında yardım sağlanabilmesini amaçlamaktadır.

AF. 4.1 Sağlık ve Güvenlik

AF. 4.1.1 Üreticinin, işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili tehlikeler için yazılı bir risk değerlendirmesi var mı?

Yazılı risk değerlendirmesi genel bir değerlendirme olabilir ancak çiftlikteki koşullara uygun olmak zorundadır. Değişiklikler(örneğin, yeni makinalar, yani binalar, yeni bitki koruma ürünleri, değiştirilen kültürel uygulamalar vb.) meydana geldiği zaman risk değerlendirmesi gözden geçirilmek ve güncellenmek zorundadır. Bunlarla sınırlı olmamakla birlikte tehlikelere örnekler şunları içerir; hareketli makine aksamları, kuyruk mili(PTO), elektrik, aşırı gürültü, toz, titreşim, aşırı sıcak/soğuklar, merdiven, yakıt depolama, çamurlu tanklar vb. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

AF. 4.1.2 Çiftlikte AF 4.1.1 deki risk değerlendirmesinde tanımlanmış konulara atıfta bulunan yazılı sağlık ve güvenlik prosedürleri var mı?

Sağlık ve güvenlik prosedürleri risk değerlendirmesinde (AF 4.1.1) tanımlanan konuları işaret etmek ve çiftçilik faaliyetleri için uygun olmak zorundadır. Bunlar aynı zamanda kaza ve acil durum prosedürlerini ve beklenmedik durum planlarını, çalışma koşullarında tanımlanmış her tür benzeri riskleri de içerebilir. Bu prosedürler yıllık olarak gözden geçirilmek ve risk değerlendirmesi değiştiği zaman güncellenmek zorundadır.

Çiftlik altyapı, donanım, tesis ve ekipmanda, işçilerin sağlık ve güvenlik risklerini en aza indirmek için pratik çözümler üretmelidir.

Minör Zorunluluk

AF. 4.1.3 Çiftlikte çalışan tüm insanlar risk değerlendirmesine göre sağlık ve güvenlik eğitimi almış mı?

Tüm işçiler, sorumluluk ve görevlerindeki yeterliliklerini yapılan görsel inceleme sonucunda gösterebilir. Kanıt olarak talimatlar ve eğitim kayıtları bulunmak zorundadır. Eğer üreticinin eğitim kayıtları ve/veya eğitim materyalleri mevcut ise, sağlık ve güvenlik eğitimini verebilir (Yani, dışarıdan gelecek herhangi bir kişinin eğitimi yürütmesi gerekmeyebilir). G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 12: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 12 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 4.2 Eğitim

AF. 4.2.1 Eğitim faaliyetleri ve katılımcılar için tutulan bir kayıt var mı? Eğitim faaliyetleri, konu, eğitmen ve katılımcı listesini içeren kayıt tutulur. Katılım kanıtları gereklidir.

Minör Zorunluluk

AF. 4.2.2 AF 4.1.1’deki risk değerlendirmesinde tanımlandığı üzere hayvan ilaçları, kimyasallar, dezenfektanlar, bitki koruma ürünleri, biyositler ve/veya diğer tehlikeli maddelerle çalışan ve/veya bunları kullanan ve tehlikeli veya karmaşık donanımları kullanan tüm işçiler, yeterli uzmanlık sertifikasına ve/veya bu uzmanlıkları ile ilgili detayları içeren belgelere sahip mi?

Kayıtlar bu görevleri yürüten işçileri tanımlanmış olmak ve yeterli uzmanlıklarına ait kanıtları, eğitim sertifikalarını ve/veya katılımlarını kanıtlayan eğitim kayıtlarını göstermek zorundadır. Mevzuat ile uyumluluk göstermelidir. G/D Yok.

Su ürünleri için, çapraz referans Su ürünleri modülü AQ 4.1.1.

İşçilerin hayvancılık ilaçları içinde yeterli bilgiye sahip olduklarının kanıtı olmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 13: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 13 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 4.3 Tehlike ve İlkyardım

AF. 4.3.1 Kaza ve acil durum prosedürleri var mı, görünecek şekilde sergileniyorlar mı ve çiftlik faaliyetleriyle ilişkili tüm kişilere anlatılıyor mu?

Kalıcı kaza prosedürleri işçiler, ziyaretçiler ve taşeronların açıkça görüp ulaşabileceği bir yerde olacaktır. Bu talimatlar, işgücü ve sembollerle anlatılmış olmalıdır.

Prosedürler aşağıdaki gibidir:

Çiftlik haritası ve çiftlik adresi

Personel iletişimi

Gerekli telefonların güncel listesi(polis, ambulans, hastane, itfaiye, sahadaki sağlık merkezine erişim ya da oraya götürecek en yakın ulaşım aracı, elektrik, su ve doğalgaz hizmeti tedarikçileri)

Diğer prosedür örnekleri şunları içerebilir:

En yakın iletişim araçları(telsiz, telefon)

Yerel sağlık birimleri, hastane ve diğer acil durum servisleri ile nereden ve nasıl irtibata geçileceği.(Kaza nerede oldu?, Ne oldu?, Kaç kişi yaralandı?, Ne tür bir yaralanma oldu?, Kim arıyor?)

Yangın söndürücülerin yerleri

Acil durum çıkışları

Acil durumlarda elektrik, gaz ve su girişlerinin kesilmesi

Kazalar ve tehlikeli durumların nasıl rapor edileceği.

Referans (Akuakültür Modülü AQ 3.1.4)

Minör Zorunluluk

AF. 4.3.2 Potansiyel tehlikeler uyarı işaretleriyle tanımlanmış mı? Kalıcı ve okunaklı işaretler muhtemel tehlikeleri göstermek zorundadır, (örneğin, atık çukurları, yakıt tankları, atölyeler, bitki koruma ürünleri/gübre/ veya diğer herhangi bir kimyasal depolama tesisinin giriş kapıları ve hem de ilaç uygulama sonrası yeniden giriş süreleri, vs.). Buralarda uyarı işaretleri bulunmak ve işgücünün kullandığı hakim dil(ler)de ve/veya resim/şekillerle anlatılmış olmak zorundadır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 14: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 14 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 4.3.3 İşçi sağlığına zarar veren maddeler için güvenlik uyarısı bulunuyor mu/erişilebilir mi?

Uygun önlemlerin alınması gerektiği zaman bilgiye (örneğin web sitesi, telefon numarası, materyal, güvenlik bilgi dokümanları vb.) ulaşım mümkündür.

Su ürünleri için, karşılaştırma Yetiştiricilik Modülü AQ 3.1.2.

Minör Zorunluluk

AF. 4.3.4 Daimi çalışma sahalarının tümünde ve arazi çalışmalarının yakınında ilkyardım çantaları bulunuyor mu?

Yerel tavsiyelere göre eksiksiz ve tam donanımlı olarak hazırlanmış ilk yardım çantaları, mevcut olmak ve daimi çalışma sahalarının tümünden erişebilir olmak; ayrıca çalışma sahalarının yakınına da (traktör, otomobil, vb) ulaştırmaya uygun olmak zorundadır AF 4.1.1.

Minör Zorunluluk

AF. 4.3.5 Her çiftlikte çiftçilik faaliyetleri yapıldığı sürece ilkyardım eğitimi almış uygun sayıda kişi( en az 1 kişi) var mı?

Çiftlikte çiftçilik faaliyetleri yapıldığı sürece her zaman ilk yardım eğitimi almış (yani son 5 yıl içerisinde) en az bir kişi vardır. Rehber olarak: 50 işçi için eğitim almış bir kişi. Çiftlik faaliyetleri bu standardın ilgili modüllerin de bahsi geçen tüm faaliyetleri içermelidir.

Minör Zorunluluk

AF. 4.4 Koruyucu Giysi/Ekipman

AF. 4.4.1 İşçiler, ziyaretçiler ve taşeronlar yasal şartlar ve /veya etiketteki talimatlar ve/veya yetkili makamların koyduğu şartlarla uyumlu koruyucu kıyafetlerle donatılmış mı?

Koruyucu kıyafet temizdir ve kullanım şekli ile ve olası kirlenmenin derecesi ile alakalı bir temizlik programı ile uyumludur. Koruyucu kıyafet ve ekipman temizliği özel kıyafetler için ayrı yıkamayı içerir. Tekrar kullanılabilir eldivenleri kaldırmadan önce yıkanmalıdır. Kirli ve zarar görmüş koruyucu kıyafet ve ekipman ve süresi dolan filtre kartuşları uygun şekilde bertaraf edilmek zorundadır. Tek kullanımlık gereçler (yani eldivenler, işçi tulumları vb.) tek kullanımdan sonra atılmak zorundadır. Yedek filtreler, vb. şeyleri de içerecek şekilde tüm koruyucu kıyafet ve ekipman, bitki koruma ürünleri/depo tesis dışında depolanmak ve koruyucu kıyafete bulaşabilecek herhangi bir kimyasaldan fiziksel olarak ayrı olmak zorundadır.

Majör Zorunluluk

AF. 4.4.2 Koruyucu kıyafetler kullanıldıktan sonra kişisel kıyafetlere bulaşmasını önlemek amacıyla temizlenerek saklanıyor mu?

Koruyucu kıyafet temizdir ve kullanım şekli ile ve olası kirlenmenin derecesi ile alakalı bir temizlik programı ile uyumludur. Koruyucu kıyafet ve ekipman temizliği özel kıyafetler için ayrı yıkamayı içerir. Tekrar kullanılmış eldivenler kaldırılmadan önce yıkanmalıdır. Kirli ve zarar görmüş koruyucu kıyafet ve ekipman ve süresi dolan filtre kartuşları uygun şekilde bertaraf edilmek zorundadır. Tek kullanımlık gereçler (yani eldivenler, işçi tulumları vb.) tek kullanımdan sonra atılmak zorundadır. Yedek filtreler, vb. şeyleri de içerecek şekilde tüm koruyucu kıyafet ve ekipman, bitki koruma ürünleri/depo tesis dışında depolanmak ve koruyucu kıyafete bulaşabilecek herhangi bir kimyasaldan fiziksel olarak ayrı olmak zorundadır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 15: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 15 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 4.5 İşçi Refahı

AF. 4.5.1 Yönetimden bir kişi işçi sağlığı, güvenliği ve refahından sorumu olarak açıkça belirlenebilmekte mi?

İşçilerin sağlığı, güvenliği ve refahı konusunda mevcut, geçerli ve ilgili ulusal ve yerel düzenlemelere uyum sağlamak ve bunların uygulanmasını sağlamaktan sorumlu olmak üzere yönetimden bir kişinin açıkça belirlendiğini ve bu görev için atandığını gösteren dokümantasyon bulunmaktadır.

Majör Zorunluluk

AF. 4.5.2 Yönetim ile işçiler arasında iki yönlü iletişimin yer aldığı düzenli toplantılar yapılıyor mu? Bu toplantılara ait kayıtlar var mı?

Kayıtlar, işçilerin sağlık, güvenlik ve refahla ilgili endişelerinin planlı toplantılarda kaydedildiğini ve bu toplantıların yılda en az bir kez yönetimle işçiler arasında açıkça (örneğin: gözdağı ve ceza korkusu olmadan) tartışılabildiğini ve bu tartışmaların gerçekleştirilebildiğini göstermektedir. Denetçinin bu toplantıların içeriği, doğruluğu ya da sonuçları hakkında hüküm vermesi zorunlu değildir.

Minör Zorunluluk

AF. 4.5.3 İşçilerin temiz gıda depolama alanları, belirlenmiş dinlenme alanları, el yıkama ve içme suyu gereçlerine erişimi var mıdır?

İşçilere el yıkama gereçleri, içilebilir içme suyu, gıda depolamak ve yemek için bir yer sağlanmış olmak zorundadır.

Majör Zorunluluk

AF. 4.5.4 Sahadaki yaşam alanı oturulabilir durumda mıdır ve temel bakımı ve tesisatı var mıdır?

Çiftlikte işçiler için ayrılan yaşama alanları oturulabilir durumdadır ve sağlam bir çatısı, pencere ve kapıları vardır ve kullanma suyu, tuvalet ve atık su gideri gibi temel hizmetlere sahiptir. Atık su gideri bulunmaması durumunda, yerel düzenlemeler ile uyumlu ise foseptik çukurları kabul edilebilir.

Majör Zorunluluk

AF. 4.5.5 İşçiler için ulaşım ( çiftliklerde, alan/meyve bahçesi) halka açık yollarda güvenli ve ulusal yönetmekliklere uygun şekilde sağlanıyor mu?

Halka açık yollarda ulusal güvenlik düzenlemelerine uyulduğu zaman taşıma işçiler için güvenli olacaktır.

Minör Zorunluluk

Page 16: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 16 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 5 TAŞERONLAR

Bir taşeron varlık üreticisi ile sözleşme kapsamında belirli çiftlik operasyonu (operasyonları) gerçekleştirmek ve / veya malzeme işçilik, ekipman temin etmekte (örneğin; özel tahıl hasatı, meyve ilaçlama ve toplama).

AF. 5.1 Üreticinin, faaliyetleri için kullandığı taşeron GLOBALG.A.P.CPCC’s için ilgili şartlara uygun mu ve faaliyetlerin denetlemesini yapıyor mu?

Taşeronlar çiftliğe sağlanan hizmetlerle ilgili GLOBALG.A.P.kontrol noktalarının uygunluğu için bir uygunluk değerlendirmesi (ya da bu çalışmayı üreticinin kendisi taşeronlar adına yapmak zorundadır) yürütmek zorundadır. Uygulanabilir kontrol noktalarına uygunluğun kanıtları dış denetim sırasında çiftlikte bulunmak zorundadır ve taşeron GLOBALG.A.P.onaylı sertifika verenlerin kuşkuya düşmeleri durumunda bu değerlendirmede fiziki denetim yoluyla doğrulamaya izinli olduklarını kabul etmek zorundadır. Üretici, taşeronların yerine getirdiği işler için uygulanabilir kontrol noktalarının gözlenmesinden ve taşeron ile sözleşme yapılan her bir görev ve her bir sezon için yapılan değerlendirmeyi kontrol ederek imzalamaktan sorumludur. Taşeronların üçüncü taraf GLOBALG.A.P.onaylı bir belgelendirme kuruluşu tarafından değerlendirilmiş olması durumunda, üretici taşerondan şu bilgileri içeren bir rapor almış olmalıdır: 1) Değerlendirme tarihi, 2) Sertifikasyon Kuruluşunun ismi (CB), 3) Kontrolör adı, 4) Taşeronun detayları, 5) İlgili Kontrol Noktaları ve Uygunluk Kriterlerine karşılık gelen yanıtlar listesi raporu. Ürün işlemesinin alt sözleşmeli olarak yapıldığı durumda, üreticinin denetimini yapan sertifikasyon kuruluşu yine de geçerli kontrol noktalarını denetlemek zorundadır (geçerli kapsam tanımlamalarına atıfta bulunur).

Majör Zorunluluk

AF. 6 ATIK VE ÇEVRE KİRLİLİĞİ YÖNETİMİ, GERİ DÖNÜŞÜM VE YENİDEN KULLANIM

Atıkların en aza indirilmesi şunları kapsamalıdır: mevcut uygulamaların gözden geçirilmesi, atıklardan kaçınılması, atıkların azaltılması, atıkların yeniden kullanımı ve atıkların geri dönüştürülmesi.

AF. 6.1 Atık ve Kirleticilerin Belirlenmesi

AF. 6.1.1 Muhtemel atık ürünleri ve kirlilik kaynakları iş alanlarının tamamında tanımlanmış mıdır?

Çiftlik üretim süreçleri içinde üretilmesi muhtemel atık ürünleri (örneğin: kâğıt, karton, plastik, yağ vb.) ve kirlilik kaynakları (örneğin, aşırı gübre, egzoz dumanı, yağ, yakıt, gürültü, lağım suyu, kimyasallar, koyun pisliği, yem atıkları, ağların temizliği sırasında oluşan algler/ yosunlar vb.) listelenmiştir.

Bitkileri için, üreticiler de mix ve tank yıkama uygulamalarında dikkate alacaklardır.

Minör Zorunluluk

Page 17: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 17 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 6.2 Atık ve Kirlilik Eylem Planı

AF. 6.2.1 Dokümante edilmiş bir çiftlik atık yönetimini önlemek ve mümkün olduğu ölçüde israfı ve kirliliği/en aza indirmek için bir plan var mı ve atık yönetim planı atık için yeterli hükümleri içeriyor mu?

Fire azaltma, kirlilik ve atık geri dönüşüm kapsayan kapsamlı, geçerli ve belgelenmiş bir plan mevcut olmalıdır. Hava, toprak ve su kirliliği tüm ürünleri ve kaynakları planında tanımlanan ile birlikte, ilgili yerlerde kabul edilecektir. Su ürünleri için, karşılaştırma Yetiştiricilik Modülü AQ 9.1.1.

Minör Zorunluluk

AF. 6.2.2 Yerleşim alanı usulüne uygun ve düzenli durumda mı? Görsel değerlendirmede, üretim yeri (yerleri) veya depolama binalarının yakın çevresinde atık/çöp olmadığını göstermek zorundadır. Belirlenen alanlarda arızi ve önemsiz, çöp ve atık kabul edilebilir bunun yanı sıra güncel günlük çalışmanında atıkları bulunabilir. Tüm diğer çöp ve atık, yakıt sızıntıları dahil giderilecektir.

Majör Zorunluluk

AF. 6.2.3 Dizel ve diğer yakıt tankları için ayrılan çevre güvenli mi? Tüm yakıt depolama tankları yerel gereksinimlere uygun olmalıdır. Tankların geçirimsiz olması, çevreye duyarlı bir alanda olması saklanan en büyük tankın içeriği en az %110 en fazla ise çevreye duyarlı bölgede olmadığı sürece ise %165 olacaktır. Yakınlarda sigara içilemez işaretleri ve uygun yangın acil durum hazırlığı olmalıdır.

Minör Zorunluluk

AF. 6.2.4 Herhangi bir hastalık taşıma riski oluşturmaması koşuluyla, organik atıklar çiftlikte kompost yapılıyor ve toprağı iyileştirilmek amacıyla kullanılıyor mu?

Organik atık malzeme kompost haline getirilmiş ve toprağın iyileştirilmesi için kullanılmıştır. Kompost metodu hastalık riski oluşturmayacağını garanti etmektedir. Su ürünleri için, karşılaştırma Yetiştiricilik Modülü AQ 10.2.2.

Tavsiye

AF. 6.2.5 Su, sağlık ve güvenlik risklerine ve çevresel etkilerine uygun bir şekilde bertaraf ediliyor, yıkama ve temizleme amaçlı kullanılıyor mu?

Çamaşır makinasından çıkan atık su, örneğin; püskürtme ekipmanı, kişisel koruyucu ekipmanları, hidro-soğutucular, ya da hayvanlar ile binalar, çevre, sağlık ve çiftlik çalışanları, ziyaretçiler, yakınlarda yaşayanların güvenliğinin yanı sıra yasal uygunluk üzerinde minimum etkiyi sağlayacak bir şekilde bertaraf edilmelidir. Tank yıkama için CB 7.5.1. e bakın.

Tavsiye

Page 18: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 18 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 7 ÇEVRE KORUNMASI

Tarım ve çevre birbirlerine ayrılmaz biçimde bağlıdır. Yabani yaşam ve doğal görünümü yönetmek büyük önem taşımaktadır; türler kadar arazi ve doğal görünüm özelliklerinin yapısal çeşitliliğinin arttırılması da bitey ve direyin çeşitliliği ve bolluğu için de yarar sağlayacaktır.

AF. 7.1 Tarım ve Biyolojik Çeşitliliğin Çevre Üzerindeki Etkisi (AQ.9 Akuakültür Modülü Çapraz Referans)

AF. 7.1.1 Her üreticinin, tarım faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkisini onaylayan, işletme için bir doğal yaşam ve koruma planı yönetimi var mı?

Çiftlikte doğal yaşam ortamlarını zenginleştirmek ve canlı çeşitliliğini sağlamayı amaçlayan yazılı bir eylem planı olmak zorundadır. Bu bireysel bir plan veya eğer çiftlik bu plana katılıyorsa ya da dâhil edilmişse bölgesel bir faaliyet de olabilir Bu faaliyet entegre zararlı yönetimi uygulamaları, mahsüllerin besin maddesi kullanımı, koruma sahaları, su tedariki, diğer kullanıcılar üzerindeki etki vb. bilgileri kapsayacaktır.

Minör Zorunluluk

AF. 7.1.2 Üretici çevreyi, yerel topluluk ve bitey ve direy yararına nasıl zenginleştireceği üzerine düşünmüş müdür ve bu politika sürdürülebilir ticari tarımsal üretim ile uyumlu mudur ve tarımsal faaliyetlerin çevresel etkilerini en aza indirme yönünde gayret göstermekte midir?

1) Üretici tarafından üretim sahasında olduğu kadar 2) doğal yaşam ortamının kalitesini ve unsurlarını dikkate alan çevresel destek projelerinde aktif olan bir gruba katılımla da örnek olarak gösterebilecek somut eylem ve girişimler olmalıdır. Koruma planında, planlanacak eylemleri hayata geçirmek amacıyla çiftlikteki bitey ve direyin güncel seviyeleri, bölgesi, durumu, vb. ile ilgili temel düzeydeki denetimin yürütüleceğine dair bir taahhüt vardır. Koruma planının içinde, çiftlikteki yaşam çeşitliliğini arttırmayı ve mümkün olan yerde bitey ve direyi zenginleştirmeyi amaçlayan öncelikler ve eylemlerin çok açık bir listesi bulunmaktadır.

Tavsiye

AF. 7.2 Ekolojik Verimsiz Alanları Yükseltme

AF. 7.2.1 Doğal flora ve faunanın geliştirilmesinin teşvik edilmesi amacıyla verimsiz sahaların (örneğin, alçak kısımlardaki bataklık alanlar, ağaçlıklar, sürülmeyen dar araziler ya da verimini yitirmiş topraklar, vs.) koruma alanlarına dönüştürülmesine gereken önem verilmiş midir?

Mümkün olan yerlerde verimsiz sahaları ve ekolojik öncelikli olarak tanımlanmış alanları koruma alanlarına dönüştürmek için bir plan olması gerekir.

Tavsiye

Page 19: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 19 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 7.3 Enerji Verimliliği

Tarım ekipmanıı seçilmiş ve optimum enerji verimliliği için düzenlenmiş olamalıdır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını teşvik edilmelidir.

AF. 7.3.1 Üretici çiftlikteki enerji kullanımının izlendiğini gösterebiliyor mu? Enerji kullanım kayıtları mevcuttur (örnek enerji tüketimi için faturalar). Üretici çiftlikte ve çiftçilik faaliyetlerinde enerjinin nerede ve nasıl tüketildiğinin farkındadır. Çiftlik ekipmanı optimum enerji tüketimini sağlayacak şekilde seçilmiş ve muhafaza edilmiş olmalıdır. Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları en alt düzeyde tutulmuş olmalıdır.

Minör Zorunluluk

AF. 7.3.2 İzleme sonucuna dayanarak, çiftlikte enerji verimliliğini arttırmak için bir plan var mı?

Enerji verimliliğini arttırmak için fırsatı tanımlayan bir enerji planı mevcut olmalıdır.

Tavsiye

AF. 7.3.3 Yenilebilir enerji kullanımını en aza düşürmek için enerji verimliliği planı geliştiriliyor mu?

Üreticiler yenilenebilir olmayan enerji kullanımını en aza indirmeli ve yenilenebilir olanları kullanın.

Tavsiye

AF. 7.4 Su Toplama/Geri Dönüşüm

AF. 7.4.1 Uygun önlemler alınarak ve uygulama alanı belirlenerek, tüm gıda güvenlik konuları dikkate alınarak uygun olduğunda geri dönüşüm yapılıyor mu?

Ticari ve Pratik olarak uygulanabilir su toplama önerilir, örneğin; bina çatıları, seralar vb. Çiftlik çevresi içerisindeki su kullanımı için yetkililerden yasal izinlerin alınmış olması gerekebilir.

Tavsiye

AF. 8 ŞİKAYETLER

Şikâyetlerin yönetimi baştan sona daha iyi bir üretim sistemi sağlanmasına öncülük edecektir.

AF. 8.1 GLOBALG.A.P.Standardının kapsadığı konularla ilgili bir şikayet prosedürü bulunuyor mu ve bu prosedür alınan önlemlerin bir kaydını da içerecek şekilde şikayetlerin uygun şekilde kaydedildiğini, üzerine çalışıldığını ve sonuçlarının izlendiğini güvence altına alıyor mu?

GLOBALG.A.P.’ın kapsamında yer alan konularla ilgili alınmış tüm şikayetlerin kaydedilmesine ve sonuçlarının izlenmesine yardımcı olan dokümante edilmiş bir şikayet prosedürü bulunmaktadır. Şikayet prosedürü GLOBALG.A.P. sekreterya bildirimini içerecek ve bu şikâyetler hakkında yapılan faaliyetler dokümante edilmiş olacaktır. Üretici, belge kapsamında bir yaptırım aldığını yetkili veya yerel makamlara belgelendirme kuruluşu aracılığıyla bildirir. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 20: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 20 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 9 HATIRLATMA/GERİ ÇAĞIRMA PROSEDÜRÜ

AF. 9.1 Üreticinin sertifikalı ürünleri piyasadan geri çekme/geri çağırmayı yönetmek/başlatmak için dokümante edilmiş prosedürleri var mıdır ve bu prosedürler yıllık olarak test edilmiş midir?

Üreticinin geri çekme/geri çağırma kararına neden olan olay tipini, ürünün muhtemel geri çekme/geri çağırma kararını vermekten sorumlu kişileri, müşterilere ve GLOBALG.A.P. Sertifikasyon Kuruluşuna haber verme mekanizmasını (CB tarafından bir yaptırım yayınlanmamışsa ve üretici ya da üretici grubu ürünleri serbest iradesi dışında geri çağırmış/geri çekmişse) ve stokları bağdaştırma metotlarını tanımlayan dokümante edilmiş prosedürlere erişimi olmak zorundadır. Bu prosedürler etkinliklerini güvenceye almak amacıyla yıllık olarak test edilmiş olmak zorundadır. Bu sahte bir test olabilir. Bu test kaydedilmek zorundadır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

AF. 10 GIDA KORUNMASI (Çiçek ve Süs Bitkileri ve Bitki Üretim Materyali için geçerli değil)

AF. 10.1 Gıda korunması için bir risk değerlendirmesi mevcut mu ve belirlenmiş gıda koruması risklerine yönelik prosedürler uygulanmakta mı?

Gıda güvenliğini tehdit eden olası tehditler üretimin bütün aşamalarında tespit edilmeli ve değerlendirilmelidir. Gıda güvenliği risk tanımlaması bütün girdilerin güvenilir ve emin kaynaklardan gelmesini güvence altına almalıdır. Bütün çalışanların ve taşeronların bilgileri mevcut olmak zorundadır. Kasıtlı bir tehdit durumunda düzeltici faaliyet için gerekli prosedürler mevcut olmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 21: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 21 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 11 GLOBALG.A.P. STATÜSÜ

AF. 11.1 Bütün üreticilerin, GGN’ lerinin kötüye kullanımını önlemek amacıyla doğrudan ilişkide oldukları müşterileriyle anlaşmaları var mıdır?

Satış faturaları ve ilgili ürünler/sertifikalı malzeme satışı ile ilgili digger belgeler için GLOBALG.A.P.sertifika sahibinin GGN numarasını içermelidir. Bu iç belgelendirmede zorunlu değildir.

Üreticilerin kendi GLN numaraları vardır, fakat GLOBALG.A.P.kayıt işleme sırasında artık GGN yerini alacaktır.

Sertifikalı durumunun olumlu olması halinde kimlik bilgileri yeterlidir (örneğin; “GLOBALG.A.P.sertifikası <ürün adı>”). Sertifikalı olmayan ürünlerin “sertifikalı olmayan” olarak tespit edilmesi gerekmez.

Onaylı olsun ya da olmasın sertifikalı ürün olduğuna bakılmaksızın, sertifika durumunun göstergesi olmalıdır. Üretici henüz sertifikalı değil ise ilk olumlu belgelendirme kararından önce GLOBALG.A.P.belgeli durumuna başvuru yapamazsınız.

Üretici ve müşteri arasında yazılı bir anlaşma mevcut olduğunda GLOBALG.A.P.belgeleri üzerinde ürün ve/veya durum GGN olmalıdır. G/D

Majör Zorunluluk

AF. 12 LOGO KULLANIMI

AF. 12.1 GLOBALG.A.P.sözcüğü, ticari markası ya da logosu ve GGN (GLOBALG.A.P. numarası) Genel Yönetmeliklere ve Alt-Lisans ve Sertifikasyon Anlaşmasına göre kullanılmış mıdır?

Üretici henüz GLOBALG.A.P.sertifikalı değil ise, ticari marka ve logosonun başlangıç (ilk) muayene sırasında kullanımda olamaz ve ilk olumlu belgelendirme kararından önce GLOBALG.A.P.belgeli duruma başvuru yapamazsınız. CFM, PPM, GLOBALG.A.P. Akuakültür sertifikalı ürün, giriş ürün olduğunda G/D Su ürünleri veya Fidan ve Hayvancılık, nihai tüketicilere satış için uygun değildir ve kesinlikle satış noktasında görünmemelidir. Üretici/üretici grubu GLOBALG.A.P. sözcüğünü, ticari markasını ya da logosunu ve GGN’sini (GLOBALG.A.P. numarasını) Genel Yönetmelikler Ek 1’e göre ve Alt-Lisans ve Sertifikasyon Anlaşmasına göre kullanmalıdır. GLOBALG.A.P. sözcüğü, ticari markası ya da logosu son ürün üzerinde, son müşteri ambalajında ya da satış noktasında asla görünmemelidir, ancak sertifika sahibi bunları iş-işe iletişiminin bir kısmı ve/veya tamamında kullanabilir.

Majör Zorunluluk

Page 22: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 22 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 13 İZLENEBİLİRLİK VE AYRIŞTIRMA

Bölüm 13 üretim/mülkiyet için diğer üreticilerden (sertifikalı ya da değil) satın aldıkları için kayıt altına alınmalıdır. Kendi ürünü GLOBALG.A.P.tarafından %100 onaylanmış üreticiler için geçerli değildir. Bu ürünleri (sertifikalı ya da değil) diğer üreticilerden satın almayın.

AF. 13.1 GLOBALG.A.P.tüm sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin tanımlandığı ve ayrımının sağlandığı etkin bir sistem uygulanmakta mıdır?

Sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin karışmasını önleyecek bir sistemin yürürlükte olması zorunludur. Bu ilgili kayıtları da içermek suretiyle, ya fiziksel tanımlamayla ya da ürün işleme prosedürleri ile sağlanabilir.

Majör Zorunluluk

AF. 13.2 Üretim/mülkiyet kayıtlı üreticilerin durumunda (sertifikalı olmayan ürünlerin nerde üretildiği ve/veya bir tüzel kişi tarafından sahip olunan) sertifikalı üretim sürecinden kaynaklanan tüm nihai ürünlerin doğru bir şekilde tesbitinden emin olmak için bir system var mı?

Üretici, üretim/mülkiyet (sertifikalı olmayan ürünlerin nerede üretildiği ve/veya bir tüzel kişi tarafından sahip olunan) bu durumda kaydedilir. Nihai tüketici ambalajında paketlenmiş tüm ürün (ya çiftlik düzeyinde ya da ürün işlenmesinden sonra) sertifikalı sürecinden kaynaklanan bir GGN ile belirlenecektir. Bu grubun GGN’ i (Seçenek 2), grup üyesi GGN’ si, her iki GGN’ i veya bireyin GGN’ i (Seçenek 1) olabilir. Sertifikalı olmayan ürünlerin etiketlenmesinde GGN kullanımı olmayacaktır. G/D yalnızca üretici GLOBALG.A.P.ürünleri (PP/PO yok) ya da GGN, GLN, veya GLN kullanmaya hazır olanlar için müşteri ile arasında mevcut yazılı bir anlaşma olduğunda ürün satılabilir. GGN’ i olmayan müşterilerde kendi etiketlerini kullanabilir.

Majör Zorunluluk

AF. 13.3 Sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin doğru bir şekilde sevk edildiğinden emin olmak için son bir kontrol yapılmakta mıdır?

Kontrol, sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin doğru bir şekilde sevk edildiğini gösterecek şekilde belgelendirilmelidir.

Majör Zorunluluk

Page 23: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 23 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 13.4 Uygun tanımlama prosedürleri ve farklı kaynaklardan temin edilen ürünlerin tanımlanması ile ilgili kayıtlar yürürlükte midir?

Değişik kaynaklardan temin edilen sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin (örneğin diğer üreticiler veya tüccarlar) tanımlanması için prosedürler işletmenin ölçüsüne göre uygun bir şekilde hazırlanmalı, doküman haline getirilmeli ve yürürlükte kalması sağlanmalıdır. Kayıtlar şunları içermelidir:

Ürün tanımlaması

– Sertifikalandırılmış GLOBALG.A.P. statüsü. – Yüklenen ürün(ler)in miktarları – Tedarikçi listeleri – Uygulanabilir olduğu durumlarda GLOBALG.A.P. Sertifikalarının kopyaları – Satın alınmış ürünlerin izlenebilirlik verileri/kodları, – Denetlenmiş organizasyon tarafından alınmış satın alma emirleri/faturalar – Onaylanmış tedarikçilerin listesi.

Majör Zorunluluk

AF. 14 KÜTLE DENGESİ

GLOBALG.A.P.bölüm 14 tüm üreticiler için geçerlidir. Yapımcı grup üyelerinin olması durumunda, bu bilgi bazen grubun kalite yönetim sistemi kapsamında ele alınabilir.

AF. 14.1 Satılan tüm ürünlerin miktarları ve kayıtları var mı? Sertifikalı ve sertifikasız ürünlerin satış detayları, satılmış miktarlar ve temin edilen açıklamalara özel dikkat gösterilmek koşuluyla kaydedilmiş olmalıdır. Dokumanlar, sertifikalı ve sertifikasız girdi ve çıktı miktarları arasında tutarlı bir denge göstermek zorundadır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

AF. 14.2 Miktarları(üretilen, depolanan ve/veya satın alınmış) kayıtlı ve tüm ürünler için özetlenmiş mi?

Kütle denklik doğrulama sürecinin kolaylaştırılması için sertifikalı ve sertifikasız üretilmiş, gelen, giden ve depolanmış ürün miktarları (ağırlık veya hacimsel bilgiyi içererek) kayıt altına alınmak ve bunun bir özeti saklanmak zorundadır.

Kütle denkliği doğrulama sıklığı belirlenmiş ve operasyonun ölçeğine uygun olmalıdır ama bu işlem ürün başına en az yılda bir yapılmalıdır. Kütle denkliğini göstermek için belgeler açıkça belirtilecektir. Bu kontrol noktası tüm GLOBALG.A.P.üreticileri için de geçerlidir.

G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 24: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 24 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

AF. 14.3 İşleme esnasında dönüşüm oranları ve/veya kayıplar (belirli bir üretim süreci için girdi-çıktı hesaplamaları) hesaplandı ve kontrol edildi mi?

İlgili her bir işleme süreci için dönüşüm oranları hesaplanmış ve ulaşılabilir olmalıdır. Ortaya çıkan bütün ürün atık miktarları kayıt altına alınmalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

AF. 15 GIDA GÜVENLİĞİ VE POLİTİKASI BEYANI (Çiçek ve Süs Bitkileri için geçerli değil)

Gıda Güvenliği Politikası Deklerasyonu kesin bir şekilde uygulanıyor ve üretim süreçleri boyunca gıda güvenliğini sağlamak iç in muhafaza ediliyor ise üreticinin bağlılığını ortaya çıkmış olur.

AF. 15.1 Üretici IFA kontrol listesinde yer alan Gıda Güvenliği Politikası Deklarasyonunu tamamlamış ve imzalamış mıdır?

Gıda Güvenliği Politikası Bildirgesi her yıl yenilenmektedir ve imza her yeni sertifika için gereken bir taahhüttür.

Seçenek 1 üretici, Gıda Güvenliği Politikası Beyanı doldurulmuş ve imzalanmış olmalı, özdeğerlendirme kontrol listesi tamamlanmış olmalıdır.

Üretici gruplarının (Seçenek 2) ve Seçenek 1 çoklu üreticilerinin durumunda, uygulanan QMS merkez yönetim organizasyon ve QMS düzeyinde bir deklarasyon imzalayarak tüm üyeleri için bu taahhüdü kabul mümkündür. Bu durumda, üretici gruplarının üyeleri ve üretim alanlarını doldurun, bireysel beyanı imzalamak gerekli değildir. Çiçek ve Süs Bitkileri veya Bitki Üretim Materyali sertifikası olmadıkça G/D yoktur.

Majör Zorunluluk

AF. 16 GIDA TAHŞİŞİNİ AZALTMA (Çiçek ve Süs Bitkileri için geçerli değil)

Gıda dolandırıcılığında, tedarikçi (örneğin sahte PPP veya üretim materyali olmayan gıda sınıfı ambalaj malzemesi) giriş ürünleri/malzemeleri özelliklerinin eşleşmediği ortaya çıkabilir. Bu halk sağlığında krizlere neden olabilir ve bu nedenle üreticilerin bu riskleri en aza indirmek için önlemler almalı.

AF. 16.1 Üretici, gıda dolandırıcılık açığı risk değerlendirmesi var mı?

Gıda dolandırıcılığı (örneğin sahte PPP veya üretim materyali olmayan gıda sınıfı ambalaj malzemesi) için güvenlik açığını tanımlamak, dokümante etmek, bu dokümante riski değerlendirmek, oluşturmak, güncellemek ve bu prosedürü uygulamak gerekmektedir. Bu prosedür genel olabilir ama üreticiler için özelleştirilmiş olmalıdır.

Minör Zorunluluk

AF. 16.2 Üretici bir gıda dolandırıcılık azaltma planı var mı ve uygulamaya konmuş mu?

Belgelenen gıda dolandırıcılığını azaltma planında, üretici tespit ettiği tehditlere uyguladığı tedbirleri ele almalı ve uygulamalıdır.

Minör Zorunluluk

Page 25: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 25 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Ek AF.1 GLOBALG.A.P.KILAVUZ | RİSK DEĞERLENDİRMESİ - GENELLEME

Risk Değerlendirmesine Giriş

GLOBALG.A.P.IFA Standardında gıda güvenliği, işçi, sağlığı ve güvenliği ve çevre korunmasını kolaylaştırmak amacıyla bazı risk değerlendirmeleri yapmak gereklidir. Bu kılavuz dokümanı üreticilere yardım sağlamaktadır.

5 Adımda Risk Değerlendirmesi

Bir risk değerlendirmesi GLOBALG.A.P.gereklilikleri ve mevzuata uymak için olduğu kadar ürünleri, işçileri ve işletmeyi korumak için de önemli bir adımdır. Bir risk değerlendirmesi iş sahasından gerçekten önemli olan bu risklere- gerçek zarar yol açabilecek potansiyelli risklere- odaklanmamıza yardım eder. Birçok durumda, doğrudan alınacak basit, etkin ve pahalı olmayan önlemler riskleri kolayca kontrol eder (örneğin, ürünlere bulaşmaması için döküntülerin derhal temizlenmesini sağlamak).

Risklerin tümünü ortadan kaldırmanız beklenmemektedir, ancak 2 makul ölçüde uygulanabilir’ olduğu derecede ürün ve işçilerinizi korumanız beklenir ve zorundasınız.

Risk değerlendirmesi yapmanın tek yolu bu değildir; özellikle de daha karmaşık riskler ve/veya koşullar için iyi çalışan başka metodlar da vardır. Ne var ki, bizler bu metodun üreticilerin çoğu için anlaşılması en kolay yaklaşımı sağladığına inanıyoruz. İşçiler ve diğer kişilerin makul kontrol önlemlerinin alınmasındaki bir hata nedeniyle doğabilecek zararlardan korunmuş olma hakları vardır. Kazalar ve hastalık yaşamları mahvedebilir ve şayet çıktı kaybedilir ise işi de etkiler veya mahkemeye gitmek zorunda kalabilirsiniz. Üreticiler yasal olarak çalışma alanlarındaki riskleri değerlendirmekle yükümlüdürler, bu nedenle riskleri kontrol etmek için bir plan yürürlüğe sokulabilir.

Risk Değerlendirmesi Nedir?

Bir risk değerlendirmesi basit olarak, işinizde ürün, çevre ve/veya işçilere nelerin zarar verebileceğini dikkatlice incelemeniz ve bunun sonucunda yeterli önlemleri alıp

almadığınız yada zarardan korunmak için daha fazlasını mı yapmalıydınız konusunda değerlendirme yapabilirsiniz.

Süreci aşırı karmaşık hale getirmeyin. Birçok işletmede riskler çok iyi bilinmektedir ve gerekli kontrol önlemlerinin uygulanması kolaydır. Bulaşma ve/veya yaralanmadan

kaçınmak için makul önlemler almış olduğunuzu kontrol edin.

Risk değerlendirmeniz hakkında düşünürken şunları hatırlayın;

Bir tehlike kimyasallar, elektrik, merdivende çalışmak vb. zarara neden olabilecek herhangi bir şeydir.

Risk, zararın ne ciddiyette gerçekleşebileceğini de gösteren yüksek ya da düşük bir olasılıktır; öyle ki, zararın ne kadar ciddi olabileceğinin bir göstergesi ile birlikte,

herhangi bir kimse bu ya da diğer tehlikelerden zarar görebilir.

Page 26: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 26 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Şirkette Risk Değerlendirmesi Nasıl Yapılmalı

1. Adım: Tehlikelerin tespit edilmesi.

2. Adım: Ne/kim ve nasıl zarar görebileceğine karar verin.

3. Adım: Riskleri değerlendirmek ve önlemleri hakkında karar vermek.

4. Adım: İş planı/bulguları kaydetmek ve bunları uygulamak.

5. Adım: Değerlendirmeyi gözden geçirin ve gerekirse güncelleyin.

1. Adım: Tehlikenin Tespit Edilmesi

İlk once ürün, çevre ve/veya çalışanların nasıl zarar görebileceği tanımlanmalıdır. Aşağıda konu ile ilgili yardımcı olabilecek ip uçlarını bulunmaktadır:

İşyeri civarını gezin ve mantıken zarara neden olması beklenecek şeylere bakın (örneğin. durumlar, donanım, ürünler, uygulamalar, vb.)

İşçilere ya da (mümkünse) onların temsilcilerine ne düşündüklerini sorun. Sizin hemen göremeyeceğiniz şeyleri onlar fark etmiş olabilir.

Tehlikelerin tanımlanmasında ve bunlara doğru perspektiften bakılmasında çok yardımcı olabileceğinden, kimyasallar ve ekipmanlar için üretici talimatlarına ya da veri sayfalarına bakın.

Önceki vaka ve kaza kayıtlarını gözden geçirin – bunlar genellikle pek belli olmayan tehlikeleri tanımlamaya yardım eder. (Gıda) güvenliği tehlikelerini olduğu kadar uzun dönemli sağlık tehlikelerinin hakkında (örneğin, yüksek gürültü düzeyleri ya da zararlı maddelere maruz kalma) düşünmeyi de unutmayın.

2. Adım: Ne/kim ve nasıl zarar olabilir karar verin

Her tehlike için kimin ya da neyin zarar görebileceği hakkında açık olmanız gerekir; bu risk yönetiminin en iyi yolunu tanımlamaya yardımcı olacaktır. Hatırlayın:

Bazı faaliyetlerin özel zorunlulukları vardır, (örneğin hasat).

Özellikle işyerinde her zaman bulunmayabilen (örneğin temizlikçiler, ziyaretçiler, taşeronlar, bakım işçileri, vb.) kişilerin mevut olduğu hallerde, bazı tehlikeler için ilave olarak düşünmek gerekebilir

3. Adım: Riskleri değerlendirmek ve önlemleri hakkında karar vermek.

Tehlikeleri tespit ettikten sonra bunlar için ne yapacağınıza karar vermeniz gerekir. Mevzuat sizin insanların zarar görmesini engellemek için “matıklıca uygulanabilir” herşeyi yapmanızı gerektirir.Bu kendi başıza da çözebilirsiniz ancak en kolay yol hali hazırda iyi uygulamalar olarak belirlenmiş yöntemlerle karşılatırma yapmaktır.

Öyleyse hali hazırda nasıl kontroller uyguladığınza, işin nazıl organize edildiğine bir balım. Sonra iyi uygulamalar il karşılaştıralım ve kendimizi standarta yükseltebilmek için yapabileceğimiz birşeyler var mıdır diye balkalım. Değerlendirme sürecinde şunları diakkate alınız:

Tehlikeden tamamen kurtulabilir miyim?

Zarar olası değil ise riskleri nasıl yönetebilirim?

Page 27: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 27 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Riskleri yönetirken, eğer mümkünse, aşağıdaki ilkeleri, mümkünse önerilen sıra ile uygulayın:

Daha az riskli seçeneği deneyin (daha az tehlikeli kimyasal kullanmaya geçiş gibi).

Tehlikeye erişimi engelleyin (örneğin muhafaza altıana almak gibi).

Tehlikeye maruz kalmayı azaltmak için iş / görevleri düzenleyin.

Kişisel koruyucu donanım verin (örneğn giysiler, ayakkabı, gözlük gibi).

Refah imkanları sağlamak (örneğin kontaminasyonun çıkarılması için, ilk yardım ve yıkama tesisleri).

Sağlık ve güvenliği artırmak fazla bir maliyete ihtiyaç duymaz. Örneğin, araç kazalarını önlemek için tehlikeli kör bir kavşağa bir ayna koymak, riskler göz önüne alındığında düşük maliyetli bir önlemdir. Basit önlemlerin noksanlığı, bir kaza olması durumunda size daha pahalıya mal olabilir.

Çalışanları da dahil edin (eğer mümkünse), böylelikle, planladıklarınızın pratikte işleyeceğinden ve herhangi yeni bir tehlike ortaya çıkarmayacağından emin olabilirsiniz.

4.Adım: İş planı/bulguları kaydetmek ve bunları uygulamak.

Risk değerlendirmesinin sonuçlarını uygulamaya koymak gıda güvenliği, işçilerin sağlığı ve güvenliği ve işlerinizi idare ederken fark yaratacaktır. Risk değerlendirmesinin sonuçlarını kaydetmek ve bunları çalışanlarınızla paylaşmak sizi bu uygulamaları tamamlamaya teşvik edecektir.

Sonuçları yazarken, onları basit tutun; (örneğin, ‘hasatta bulaşma: tarlada el yıkama olanakları).

Risk değerlendirmesinin mükemmel olması beklenmez, ancak uygun ve yeterli olmak zorundadır. Şunları göstermeniz mümkün olmalıdır:

Uygun bir kontrol yapıldı.

Etkilenenin kim ya da ne olabileceği soruldu.

Tüm önemli tehlikeleri ele alındı.

Önemler makul ve kalan risk düşük olmalıdır.

Personeli veya kendi temsilcilerini (varsa) süreç içinde dahil edildi.

İyi bir eylem planı çoğunlukla farklı şunun gibi cevapların bir karışımından oluşur:

Daha güvenilebilir çözümler konulana kadar geçici çözümlerin devreye sokulması.

Kaza veya sağlığın bozulmasına neden olması muhtemel risklere uzun vadeli çözümler.

En kötü olası sonuçları olan risklere yönelik uzun vadeli çözümleri.

Çalışanlar için birincil risk ve kontrol eğitimi düzenlemeler.

Kontrol önlemlerinin uygulamada olduğundan düzenli kontroller yaparak emin olun.

Sorumlulukları açıkça belirleyin; kim hangi eylemde ne zaman öncülük yapacak.

Önem sırasına göre düzenleyin ve ilk önce en önemli şeylerle uğraşın. Her eylemi tamamladığınızda, iş planınızda bunun tamamlandığını işaretleyin.

Page 28: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 28 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

5. Adım: Değerlendirmeyi gözden geçirin ve gerekirse güncelleyin.

Çok az işletme olduğu gibi kalır. Er ya da geç, yeni tehlikelere yol açabilecek yeni ekipman, madde ve/veya prosedürleri uygulamaya sokacaksınız. Bu nedenle, neler yapıyor olduğunuzu düzenli olarak gözden geçirmeniz anlamlı olacaktır. Her yıl kabul görmüş iyi uygulamaları dikkate alarak hala gelişmekte olduğunuzdan veya en azından geri kaymadığınızdan emin olmak için; nerede bulunduğunuzu usulüne uygun şekilde gözden geçirin .

Risk değerlendirmenize tekrar bakın:

Herhangi bir değişiklik oldu mu?

Hala yapmak için gereken iyileştirmeler var mı?

Çalışanlarınızın sorunlarını tespit ettiniz mi?

Raslantı veya atlatılan olaylardan bir şey öğrendiniz mi?

Risk değerlendirmesinin güncel kaldığından emin olun.

Bir işle uğraşırken, risk değerlendirmesini gözden geçirmeyi unutmak çok kolaydır-ta ki bir şey yanlış gidene kadar ve o an artık çok geçtir. Bu risk değerlendirmesini gözden geçirmek için niye şimdi bir tarih koymayalım? Bunu yazın ve ajandanıza yıllık bir olay olarak not edin.

Yıl içinde, eğer önemli bir değişiklik varsa, beklemeyin. Risk değerlendirmesini kontrol edin ve gerekli olduğu zaman düzeltin. Mümkün olduğunda, bir değişiklik planladığınız zaman risk değerlendirmesi hakkında düşünmek en iyisidir – bu şekilde daha fazla esneklik kazanmış olursunuz.

Kaynak: Risk değerlendirmesi için beş adım, Health and Safety Executive (Sağlık ve Güvenlik Yönetimi); www.hse.gov.uk/pubns/indg163.pdf

Page 29: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 29 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

EK AF.2 GLOBALG.A.P. KILAVUZU | RİSK DEĞERLENDİRMESİ – SAHA YÖNETİMİ

Kontrol noktaları AF. 1.2.1 (M) ve AF. 1.2.2 (M) üretim sahalarının üretici tarafından risk analiznin yapılmasını ve belirlenen riskler için hafifletici tedbirlerin alınmasını gerektiri.

Kontrol Noktası AF. 1.2.1

Sertifikasyon için tescil edilen tüm sahalarda ilk denetim sırasında elde mevcut bir risk değerlendirmesi var mı? Sonraki denetimler sırasında yeni ya da risklerin değişmiş olduğu mevcut üretim sahalarında (bunlara kiralanan araziler de dâhildir) bir risk değerlendirmesi mevcuttur. Bu risk değerlendirmesi uygun olan yerde söz konusu sahanın gıda güvenliği, çevre ve hayvan sağlığı bakımından uygun olduğunu gösteriyor mu?

Uygunluk Kriteri AF. 1.2.1

İlk kontrolde üretim alanının uygunluğunun tesbiti için bir risk değerlendirmesi gereklidir. Risk değerlendirmesi yıllık olarak gözden geçirilmek ve riskler değiştiğinde veya yeni alanlar kullanıldığında bunlar dikkate alınmak zorundadır. Risk değerlendirmesi saha geçmişi ve tasarlanan faaliyetin bitişik stok/ürün/çevre üzerine etkisini dikkate alınmak zorundadır (temel bilgiler için AF Ek 1 Risk Değerlendirmesi ve bunun neleri kapsamak zorunda olduğu hakkında özel bilgiler için bkz: AF Ek 2).

Aşağıdaki resmedilmiş akış diyagramındaki 3 sorudan herhangi birinin yanıtı evet ise, bir risk değerlendirmesi gerekmektedir.

Risk değerlendirmelerinde dikkate alınacaklar:

- Potansiyel fiziksel, kimyasal (allerjenler dahil) ve biyolojik tehlikeler.

- Çiftlik geçmişi (tarımsal üretime yeni geçmiş siteler için, en az bir yıllık geçmiş bilinsin istenir ve 5 yıllık geçmişin bilinmesi tavsiye edilir).

- Bitişik stok/ürünlerin önerilen işletmelerin etkisi/ çevre ve hayvancılık sertifika kapsamında hayvan sağlığı ve güvenliği.

(See AF Annex 1 and AF Annex 2 for guidance on risk assessments. FV Annex 1 includes guidance regarding flooding)

Kontrol Noktası AF. 1.2.2

Risk Analizinde (AF. 1.2.1) belirlenen tehlikeleri minimize edecek bir yönetim planı var mı?

Uygunluk Kriteri AF. 1.2.2

Sorgulana sahanın üretime uygunluğunu doğrulayan AF. 1.2.1’deki belirtilen riskleri içeren ve tehlike yönetim prosedürlerini açıklayan bir yönetim planı olmalıdır Bu plan üretilen ürünler için uygun olmalıdır, uygulandığının ve etkinliğinin kanıtı olmalıdır.

Not: Çevresel riskler bu planın bir parçası olmak zorunda değildir, AF. 7.1.1’e tabidirler.

Risk analizi ilgili fiziksel, kimyasal, ve mikrobiolojik tehlikeleri ve yapılan üretim faailyeti türünü ve üretim çıktılarının sonç olarak nasıl kullanılacağını diakkate almalıdır. Bir sonra ki tablo risk analizini yaparken en sık görülen etkenleri ve tehlikeleri dikkate almanız için yardımcı olacaktır.Bu liste faktörlerin tamamını içermemektedir. Üreticiler bu

Page 30: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 30 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

listeyi kendi saha koşullarının risk analzilerini değerlendimelerini başlatmak için dizayn edilmiş bir rehber olarak kabul etmelidirler. Bu örnekleri kapsamlı bir liste olarak değerlendirmemelidirler.

1. Mevzuat:

Mevzuat (ulusal ya da yerel) çiftlik işlemlerini kısıtlayabilir. Yerli yönetmelikler yasal uygunluğun doğrulanması için öncelikle kontrol edilmelidir

2. Arazi Kullanımı Öncesinde

Dikkate alınması gereken faktörler örneği

Dahil edilebilir riskler örneği

Önceki Mahsül (Hasat) Bazı bitkiler (örneğin pamuk) genellikle tahıl ve diğer bitkisel ürünler üzerindeki uzun vadeli etkileri olabilir kalıntı herbisit (bitkileri yok eden madde) ağır olabilir.

Geçmiş Kullanım Endüstriyel veya askeri kullanım vb artıkları, petrol kirliliği, çöp depolama yoluyla karaya kontaminasyona neden olabilir. Atık veya maden sahalarının bitkileri kontamine veya hayvana zarar verebilecek etkileri olduğundan onların kanun tasarısı kabul edilemez atık olabilir. Ani çökme tehlikesi kişilerin arazi üzerindeki çalışmasına konu olabilir. Hayvancılık yüksek mikrobiyal içerik bölgeleri (gübre mevduat vb.) oluşturabilir.

3. Toprak

Dikkate alınması gereken faktörler örneği

Dahil edilebilir riskler örneği

Toprak Yapısı Kullanım için yapısal uygunluğu amaçlanan (erozyona duyarlılık dahil) ve kimyasal/mikrobiyolojik bütünlük.

Erozyon Ürün verimliliğini etkileyen, su/rüzgar koşulları ve/veya toprak altı suları.

Su Baskınına(sel) Duyarlılık Su baskını ve sel yoluyla toprağın kirlenmesi.

Rüzagara maruz kalma Aşırı seviyede rüzgar hızı ürün kaybına neden olabilir.

Page 31: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 31 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

4. Su:

Dikkate alınması gereken faktörler örneği

Dahil edilebilir riskler örneği

Su Kullanılabilirliği Yıl boyunca, yada en azından büyüme döneminde uygun olmalıdır. Su kaynağı üretimi yapılan ürünün su tüketimine en azından denk gelmelidir. Su sürdürülebilir düzeyde mevcut olmalıdır.

Su Kalitesi Risk değerlendirmesinde su kalitesinin ‘amaca uygun’ olup olmadığı belirlenmelidir. Bazı durumlarda ‘amaca uygunluk’ yerel bir otorite tarafından tanımlanmalıdır. Bazı kontaminasyonlar için (kanalizasyon, hayvan çiftlikleri vb.) masraflı işlemler gerekebilir. Belirli uygulamalar için, üretici yetkli kurum yada GLOBALG.A.P.tarafından belirlenen minimum mikrobiolojik su kalitesi kriterlerinden haberdar olmak durumundadır.Bu durumlar için gereklilikler GLOBALG.A.P.modülü (Dünya Sağlık Örgütü İçme Suyu Kalite Kriterleri, 2008: hiçbir E. coli yada termotoleran koliform bakteriı 100ml örnekte varlığı kabul edilemez. Ayrıca Risk Değerlendirme FV 1.1.1 de bakınız.

Ruhsatlı Su Kullanımı Su kullanım hakkı yada ruhsatı: Yerel yasalar yada gelenekler diğer kullanıcıların ihtiyaçlarının tarımsal faaliyetin önüne geçmesine neden olabilir. Çevresel etki: Yasal olsa da, bazı kullanım miktarları sonuç olarak su kaynağı ile bağlantılı yada bağımlı olan fauna ve florayı etkileyebilir.

5. Alerjenler:

Yetişkinlerin %2’si ve çocukların %5’inin bir çeşidinden rahatsız olduğu tahmin edilen yiyecek alerjenleri son birkaç yılda çokça ilgi gördü.

Tüm yiyecekler alerjen olma potansiyeline sahiptir ancak belirli yiyecek grupları yiyecek kaynaklı alerjilerin büyük bir çoğunlundan sorumludur. A.B.’de, örnek olarak, 14 ana alerjen etiketleme mevzuatına tabidir: kereviz, gluten içeren kahvatılık gevrekler, yumurta, balık, acıbakla (Fabaceae ailesinde bir baklagil),süt,yumuşakçalar, hardal,yerfıstığı, susam,kabuklularisoya, sulfur dioksit (örn. kuru meyvada atioksidan ve koruyucu olarak kullanılır), kabuklu yemişler.

Alerjenler gıda üreticileri ve pişiricileri için hayati öneme sahipken ana üreticileri de ilgilendiren bir konudur.

Meyve ve sebzelerde bulunan alerjenler diğer yiyecekler kadar karmaşık değildir. Pişirmek bir çoğunu parçalar, ve bu yüzden pişmiş meyvalar çoğunlukla meyva alerjisi olan insular için güvenlidir. Brezilya fıstığı, fındık, ceviz ve ceviz gibi kabuklu yemişler gibi ciddi belirtilere neden olabilir.

Dikkate alınması gereken faktörler örneği

Dahil edilebilir riskler örneği

Önceki Mahsül (Hasat) Yerfıtığı (yer altında yetişen balagil) ile dönüşümlü mekanik hasatı sonucu yerfıstığı kalıntıları ortaya çıkmasna sebep olabilir. Ürünün taşındığı ve ana alerjen gruplarından da ürün taşıyan araçların temizliğinin düzgün yapımaması kroskonteminasyona neden olabilir.

Ürün İşleme Ana alerjen grubu olarak değerlendirilen ürünlerinde aynı tesislerde işlenip/depolaması çapraz kontaminasyona sebep olabilir.

Page 32: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 32 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

6. Diğer Etkiler:

Dikkate alınması gereken faktörler örneği

Dahil edilebilir riskler örneği

Komşulara üzerindeki etkiler

İşeyiş yada tarım ekipmanın neden olduğu toz, duman ve gürültü problemleri. Irmağın aşağıdaki kısmının alivyon yada kimyasal yüklü taşkınlarla kontemine olması.

Çiftlik üzerindeki etkiler Yan çiftliğin üretim şekli.Duman, yakın endüstriyel alan yada nakliye (yüklü trafik dahil) merkezlerinden çıkan toz ve duman. Ürünün, atıkların ve/veya dışkı kullanılan uygulamların çektiği böcekler.Doğal yada korunan alanlardaki pestlerin verdiği hasar.

Page 33: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Tüm Çiftlik Tabanlı Sayfa: 33 / 138

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_A

F_V

5_1_tr

Bu belgedeki değişiklikler hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, Sürüm/Basım Güncellemesi Özetindeki detayları inceleyin veya [email protected] adresinden GLOBALG.A.P. Sekreterliği ile iletişime geçin.

Değişiklikler standart üzerinde yeni değişiklikler oluşmasına sebep vermediğinde, sürüm “5.0” olarak kalacak ve basım güncellemesi “5.0-x” olarak belirtilecektir. Değişiklikler standarda uyumu etkileyecek nitelikte olduğunda, sürüm adı “5.x” olarak değiştirilecektir. Yeni sürümler (V6.0, V7 vb.) her zaman için standart akreditasyonunu etkileyecektir

BASIM GÜNCELLEMESİ KAYDI

Yeni belge Değiştirilmiş belge Yayınlama tarihi Değişikliklerin Açıklaması

160826_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-2_tr 160519_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-1_tr 26 Ağustos 2016 AF 10, AF 15 ve AF 16 bölüm başlıklarında değişiklik; AF 15.1 CC – üçüncü paragrafa metin eklendi

180322_GG_IFA_CPCC_AF_V5_1_tr 160826_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-2_tr 22 Mart 2018 IFA yapı grafiği Şerbetçiotu modülünü içerecek şekilde güncellendi AF 16.1 - seviyede değişiklik AF 16.2 seviyede değişiklik

Page 34: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ

Bitkisel Uretim

KONTROL NOKTALARI VE UYGUNLUK KRİTERLERİ

TÜRKÇE VERSİYON 5.1 (ŞÜPHE DUYULMASI DURUMUNDA İNGİLİZCE)

GEÇERLİLİK SÜRESİ: 1 ŞUBAT 2017

ZORUNLULUK ZAMANI: 1 EKIM 2017

Page 35: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 35 / 138

2 of 81

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM CB. ÜRÜN TABANLI MODÜL

CB. 1 İZLENEBİLİRLİK

CB. 2 ÜRETİM MATERYALİ

CB. 3 TOPRAK YÖNETİMİ VE KORUMA

CB. 4 GÜBRE UYGULAMASI

CB. 5 SU YÖNETİMİ

CB. 6 ENTEGRE ZARARLI MÜCADELESİ

CB. 7 BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİ

CB. 8 EKİPMAN

EK CB. 1 ÇİFTLİKDE BİTKİ SORUMLULARI İÇİN SU YÖNETİMİ KILAVUZU

EK CB. 2 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – ENTEGRE ZARARLI YÖNETİMİ ARAÇLARI

EK CB. 3 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – EKSTRAPOLASYONA İZİN VEREN ÜLKELERDE (PPP) BİTKİ KORUMA ÜRÜNÜ KULLANIMI

EK CB. 4 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – KALINTI ANALİZLERİ

EK CB. 5 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – MAKSİMUM KALINTI LİMİTİ AŞIMI İÇİN RİSK DEĞERLENDİRMESİ

EK CB. 6 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – UYGULAMA DONANIMI GÖRSEL TETKİK VE İŞLEVSEL TESTLERİ

Page 36: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 36 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. BİTKİSEL ÜRETİM

CB. 1 İZLENEBİLİRLİK

İzlenebilirlik gıda ve çiçekler ve süs hatırlama/geri çekilmesini kolaylaştırır ve müşterilere karışılaştığı ürünler konusunda hedefli ve doğru bilgilere sahip olmasını sağlar.

CB. 1.1 GLOBALG.A.P. kayıtlı ütün, kayıt tarihinden itibaren ve geriye doğru (ve diğer ilgili kayıtlı alanlar) izlenebilir mi ve eğer var ise nerede üretilmiş tespit edilebilir mi?

GLOBALG.A.P. kayıtlı çiftlikler, geri kayıtlı çiftliğe ya da bir çiftçi grubu takip edilecek ürünlerin tescil ve acil müşteriye ileri izleme sağlayan bir belgelenmiş tanımlama ve izlenebilirlik sistemi mevcuttur (bir adım yukarı, bir adım aşağı). Hasat bilgi üretim kayıtları ya da belirli üreticilerin çiftlikleri için toplu link olacaktır. (Ayrımı hakkında bilgi almak için Genel Yönetmelikler Bölüm II Seçenek 2 ye bakın). Eğer mümkün ise ürün işlemesi de karşılanacaktır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 2 ÜRETİM MATERYALİ

Üretim materyali seçimi, üretim sürecinde önemli bir rol oynar ve uygun çeşitleri kullanarak, gübre ve bitki koruma ürünü uygulama sayısını azaltmaya yardımcı olabilir. Üretim materyali seçimi iyi bitki büyümesi ve ürün kalitesi için bir ön koşuldur.

CB. 2.1 Kalite ve Sağlık

Kayıtların amacı, üreticilerin sağlık ve güvenlik ihtiyaçlarının karşılanması ve çeşitli kimlik ile ilgili blgi sahtekarlığını önleyerek, perakendeciler ve hükümet için bir yöntem sağlamaktır. Kullanılan tohum/genç bitkiler/hasat malzemelerinin resmi çeşitli açıklamalara uymasını sağlayarak alıcıyı güvence altına alıp korumayı amaçlamaktadır.

CB. 2.1.1 Son 24 ay içerisinde satın alınan tohum veya üretim materyalinin kanunlara uygun olarak elde edildiğinin kaydı mevcut mu (ilgili ülkede bulunan zorunlu çeşit kaydı)?

Dokümanda (örneğin; boş tohum paketi veya pasaportu veya ambalaj listesi veya fatura) en az bir çeşit adını bildiren bir belge, parti numarası, üretim materyali tedarikçisi ve nerede kullanıldığı, tohum kalitesi (filizlenme, genetic saflık, fiziksel saflık, tohum sağlığı vb.) hakkında ek bilgi olmalıdır. GLOBALG.A.P. tarafından tanınan malzemelerin çoğaltılmasında oluşan malzemeler GLOBALG.A.P. tarafından tanınan uyumlu olarak kabul edilir.

Minör Zorunluluk

Page 37: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 37 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 2.1.2 Kullanılan üretim materyali geçerli fikri mülkiyet yasalarına uygun olarak elde edilmiş midir?

Üreticiler kayıtlı çeşit veya anaç kullandığında, kullanılan üretim materyalinin geçerli yerel fikri mülkiyet hakkı yasalarına uygun olarak elde edildiğini ispat etmek üzere yazılı belgesi olmalıdır. Bu belgeler lisans sözleşmesi (tohumdan gelmeyen malzeme için ama bitkisel kökenli) olabilir, eğer varsa bitki pasaportu veya bitki pasaportu gerekli değil ise bir belge veya boş tohum paketi, en az bir çeşit adı, parti numarası, üretim materyali tedarikçisi ve paketleme listesi/irsaliye veya kullanılan materyalin boyutunu ve kimliğini göstermek için son 24 ayın faturasını içermelidir. Not: PLUTO veritabanı UPOV olan (http://www.upov.int/pluto/en) ve değişiklik bulma aracı CPVO websitesi (cpvo.europa.eu) dünyadaki tüm çeşitlerin listelerini, kayıt detaylarını sağlar ve her ülke için fikri mülkiyet koruma detaylarını içerir.

Minör Zorunluluk

CB. 2.1.3 Bitki sağlığı kalite kontrol sistemleri içi fidan üretimi için çalışır durumda mıdır?

Zararlının ve hastalıkların gözle görülür bir izleme sistemi içeren bir kalite kontrol sistemi yer almalı ve izleme sisteminin mevcut kayıtları mevcut olmalıdır. Fidan her yerde üretim materyali ile üretilen anlamına gelir, (Malzeme seçimi aşılama içi de dahil olmak üzere). İzleme sistemi olarak kullanılan kayıt, mahsulün kökeni ve alanının tanımlanmasını içerecektir. Kayıt düzenli ve belirli aralıklar ile olacaktır. Ekili ağaçlar veya bitkiler sadece kendi kullanımı için tasarlanmıştır (yani satılmaz). Anaç kullanıldığında, anacın kökeni hakkında belgeler bulunmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 2.2 Kimyasal Tedavi ve Pansuman

CB. 2.2.1 Tedarikçi tarafından yapılan kimyasal tedavilerin bilgilerine (tohum, anaç, fidan, kesimler) satın alınan üretim materyalinin bilgileri eşlik ediyor mu?

Tedarikçi tarafından çoğalma malzemeleri (örneğin; bakım kayıtları/tohum paketleri, kullanılan PPP adlarını içeren liste vb.) üzerinde kullanılan kimyasal ürün(ler) adı ile kayıt edilmelidir. GLOBALG.A.P. e sahip bitki koruma üretim materyali tedarikçileri, GLOBALG.A.P. veya eşdeğer sertifika kontrol noktası ile uyumlu olarak kabul edilir.

Minör Zorunluluk

CB. 2.2.2 Fidan için bitki yetiştirme döneminde uygulanan bitki koruma ürünlerinin bakımında kullanılan malzemlerin neler olduğu kaydediliyor mu?

Bitki yayılma döneminde uygulanan tedavilerin tüm bitki koruma ürünü kayıtları mevcut olmalıdır ve kullanım gerekçesi, makina, miktar, tarih, ticari isim, aktif madde ve operatörü içermelidir.

Minör Zorunluluk

Page 38: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 38 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 2.3 Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar ( Eğer genetiği değiştirilmiş çeşitler ise G/D)

CB. 2.3.1 GDO’ lu ürün veya denemeler, üretimin yapıldığı ülkedeki tüm mevzuatlara uygun mudur?

Kayıtlı çiftlik veya çiftlik grubunun üretiminin ülkedeki mevzuata göre uygun olması gereklidir. Kayıtlar belirli modifikasyon ve/veya benzersiz tanımlayıcıda tutulmalıdır. Özel bakım ve beslenme tavsiyesi alınmalıdır.

Majör Zorunluluk

CB. 2.3.2 Üretici genetiği değiştirilmiş organizmalar geliştikçe belgeleme yapıyor mu?

GDO çeşidi ve / veya genetik modifikasyon ile elde edilen ürünler kullanıldığında, GDO çeşitlerinin ve / veya genetik modifikasyon ile elde edilen ürünlerin üretim kayıtları tutulur.

Minör Zorunluluk

CB. 2.3.3 Üretici doğrudan müşterilere satılan ürünün GDO durumu hakkında bilgilendirme yapıyor mu?

Müşteri ihtiyaçlarına göre ve doğrudan müşterilere sağlanan tüm malzemelerin belgelenmiş iletişim kanıtları temin edilmelidir.

Majör Zorunluluk

CB. 2.3.4 İşlenen ürün ile malzeme arasında bulaşma riskini (örneğin GDO lu ürün ile olmayan ürünün yanlışlıkla karışması gibi) en aza indirmek ve ürün bütünlüğünü korumak için GDO’lu ürünlerin (örneğin bitkiler ve denemeler) açıklayıcı yazılı bir planı mevcut mudur?

İşlenen ürün ile malzeme arasında bulaşma riskini (en aza indirmek ve ürün bütünlüğünü korumak için GDO’lu ürünlerin (örneğin bitkiler ve denemeler) açıklayıcı yazılı bir planı mevcut olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 2.3.5 GDO ürünlerinin, diğer ürünler ile karışmasını önlemek için ayrı bir depolama yapılıyor mu?

Bütünlük ve genetik olarak değiştirilmiş (GDO) bitkileri depolama da tanımlanması için görsel bir değerlendirmesi yapılır.

Majör Zorunluluk

CB. 3 TOPRAK YÖNETİMİ VE KORUMA

İyi toprak yetiştiriciliği, uzun vadede toprağın verimli olmasını sağlar ve karlılığa katkıda bulunur. Doğrudan toprak üzerinde yetişmeyen bitkilerde uygulanabilir değildir (örneğin topraksız veya saksı bitkileri).

CB. 3.1 Üreticinin toprak yönetim planı var mı? Üretici, mahsulün (ürünün) beslenme ihtiyaçlarına ve toprak verimliliğinin korunmasına dikkat etmelidir. Analiz ve/veya ürüne özel uygulamaların kayıtları kanıt olarak bulundurulmalıdır. Çiçek veya süs bitkisi üreticileri, her ürün için düzenli olarak (örneğin kapalı sistemlerde iki haftada bir) en az bir kez hesaplamaları yapmalıdır. (Analiz çiftlikteki ekipman veya mobil kitler ile yapılabilir.) G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 3.2 Toprak haritaları çiftlik için hazırlanmış mı? Toprak türleri, toprak profili veya toprak analizi ya da yerel (bölgesel) kartografik toprak türü haritası her site için belirlenmiş olmalıdır.

Tavsiye

Page 39: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 39 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 3.3 Bitkiler için uygun yerde yıllık ürün rotasyonu var mı? Yıllık mahsul rotasyonu, toprak yapısını iyileştirmek ve toprak kaynaklı zararlıları ve hastalıkları en aza indirmek için yapılır, bu tarih ve/veya bitki koruma ürünü uygulama kayıtları ekim yoluyla doğrulanabilir. 2 yıl öncesininde rotasyon kayıtları mevcut olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 3.4 Geliştirilen teknikler toprak yapısını korumak veya geliştirmek ve toprak sıkışmasını önlemek için kullanılıyor mu?

Arazi kullanımı için uygun olan ve uygulanan tekniklerin, izole veya toprak sıkışması vb. kanıtı (derin köklendirme yeşil bitkilerin kullanımı, drenaj, subsoiling, düşük basınçlı lastik kullanımı, saha çizgileri, kalıcı işaretleme, sıralı çiftçiliği önleme, bulaşma, kaçak avcılık) olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 3.5 Üreticinin, toprak erozyunu riskini azaltmak için kullandığı teknikler var mı?

Toprak erozyonunu (örneğin su, rüzgar) en aza indirmek için önlemler, kontrol uygulamalarının ve iyileştirici önlemlerin (örneğin örtüler, yamaçlarda çapraz çizgi teknikleri, kanalizasyon, çim veya yeşil gübre ekimi, site sınırlarında ağaçlar ve çalılar vb.) kanıtları olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 3.6 Üretici organik gübre uygulamalarında besin değerlerini dikkate alıyor mu?

Bir analizde kaynaktan veya Kabul görmüş standartdeğerler hesabına göre NPK besin içeriği göz önünde bulundurularak kullanılır ve nitrojen (N), fosfor (P), potasyum (K) içeren organic gübreler toprak kirlenmesini önlemektedir.

Minör Zorunluluk

CB. 3.7 Üretici tarafından ekim/dikim hızı, tohum/dikim tarihi kayıtları tutuluyor mu?

Ekim / dikim, oran / yoğunluk ve tarih kayıtları tutulmalı ve temin edilmelidir. Minör Zorunluluk

Page 40: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 40 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 4 GÜBRE UYGULAMASI

Gübreleme sürecine karar vermek ürün taleplerinin değerlendirilmesini gerektirir. Besinlerin alt tabakası veya topraktaki bitkiler için gübreleme genellikle gereklidir. Kaybı ve kirlenmeyi önlemek, kullanım ve saklama prosedürlerini optimize etmek için doğru uygulama yapılmalıdır.

CB. 4.1 Gübre Miktarı ve Tipi İçin Öneriler

CB. 4.1.1 Yetkili veya kalifiye kişiler tarafından sağlanan gübre uygulaması (organik veya inorganik) için tavsiyeler bulunuyor mu?

Gübre kayıtlarının, gübre miktarı ve türünü (organik veya inorganik) belirleyen teknik olarak sorumlu kişinin kurum dışı bir danışman olduğunu göstermesi durumunda, eğitim ve teknik yeterlilik resmi nitelikler, özel eğitim kursları, vb yoluyla kanıtlanmalıdır ve danışman bu amaç için yetkili bir kuruluş tarafından istihdam edilmiş olmamalıdır (örneğin resmi danışmanlık hizmetleri).

Gübre kayıtlarının gübre miktarı ve türünü (organik veya inorganik) belirleyen teknik olarak sorumlu kişinin üretici veya atanmış çalışan olduğunu göstermesi durumunda, deneyim teknik bilgi (örneğin; teknik ürün literatürüne erişim, özel eğitim kurslarına katılım vb.) ve/veya araç kullanımının (yazılım, çiftlik algılama metotları vb.) eğitimleriyle tamamlanmış olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 4.2 Uygulama Kayıtları

4.2.1- 4.2.6 : Toprak ve yaprak gübreleri, organik ve inorganik, tüm uygulamaların kayıtlarında aşağıdaki ölçütler vardır:

CB. 4.2.1 Tarla, bahçe veya seraların ve ekinlerin referansları var mı? Coğrafi bölgenin ayrıntıları ve adı veya referans, kayıtlı ürünün bulunduğu bahçe ya da sera, tüm gübre uygulamalarının kayıtları tutulmalıdır. Hidroponik durumlar için gübre kullanımı ve nerede olduğunun kayıtları muhafaza edilmelidir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 4.2.2 Uygulama tarihleri? Tüm gübre uygulamalarının kayıtlarında uygulamanın tam tarihi (gün, ay ve yıl) ayrıntılı olarak açıklanacaktır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 4.2.3 Uygulanan gübre çeşitleri? Gübrenin ticari ismi, tipi (örneğin NPK) ve konsantrasyonu (örneğin 17-17-17) tüm gübre uygulama kayıtlarında ayrıntılı olarak yer almalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 4.2.4 Uygulanan miktarlar? Ürün alanı veya gübreleme hacmi başına bitki veya birim sayısının bir birim ağırlık ya da hacim nisbetle uygulanacak bütün gübre uygulamaları kayıtlarında ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Uygulanan gerçek miktar ile tavsiye edilen miktar aynı olmayacaktır ve ikisininde kaydedilmesi gerekmektedir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 41: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 41 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 4.2.5 Uygulama yöntemi? Kullanılan yöntem ve / veya ekipman tüm gübre uygulamalarının kayıtlarında ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Yöntem / ekipmanın her zaman aynı olması durumunda, sadece bir kez bu bilgileri kaydetmek kabul edilebilir. Çeşitli ekipman birimleri varsa, bu ayrı ayrı tespit edilir. Yöntemler örneğin sulama ve makanik dağılım yolu ile olabilir. Ekipman örneğin manuel veya mekanik olabilir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 4.2.6 Operatör ayrıntıları? Gübrenin uygulandığı operatörün adı tüm gübre uygulamalarının kayıtlarında ayrıntılı olarak bulunacaktır. Tüm uygulamalarda aynı operatör kullanılıyor ise sadece bir kez operatör bilgilerini kaydetmek kabul edilebilir. Gübrelemeyi yapan bir işçi takımı var ise bunun listelenmesi gerekmektedir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 4.3 Gübre Depolama

4.3.1-4.3.7 Depolanan Tüm Gübreler Şunlardır:

CB. 4.3.1 Gübreler, bitki koruma ürünlerinden ayrı bir yerde depolanıyor mu? Gübre (organik veya inorganik) ve bitki koruma ürünleri arasında fiziksel çapraz bulaşmayı önlemek için fiziksel bir bariyer (duvar, kaplama vb.) kullanılmalıdır. Bitki koruma ürünleri ile uygulanan gübreler (yani mikrobesinler veya yaprak gübreleri) kapalı bir kap içinde paketlenmiş ise bitki koruma ürünleri ile depolanabilir.

Minör Zorunluluk

CB. 4.3.2 Kapalı bir alanda mı? Tüm organik gübreleri (örneğin toz, granül veya sıvılar) korumak için atmosferik etkilere (örneğin güneş ışığı, don ve yağmur, yüksek sıcaklık) uygundur. Bir risk değerlendirmesine dayanarak (gübre türü, hava koşulları, saklama süresi ve yeri) plastik kaplarda kabul edilebilir. Alanda kireç ve alçı saklamak için izin verilir. Malzeme Güvenlik Bilgi Formu depolama şartları uygun olduğu sürece sıvı gübre dökme kaplar haricinde de saklanabilir.

Minör Zorunluluk

CB. 4.3.3 Temiz bir alanda mı? İnorganik gübreler (örneğin tozlar, granüller ya da sıvı) atıklardan arınmış, kemirgenler için bir üreme yeri teşkil etmeyen, dökülme ve sızıntının temizlendiği alanlarda saklanmalıdır.

Minör Zorunluluk

Page 42: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 42 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 4.3.4 Kuru bir alanda mı? Bütün inorganik gübrelerin (örneğin tozlar, granüller ya da sıvı) depolama alanı iyi havalandırılmış ve yağmur suyu ya da ağır yoğuşmadan uzak olmalıdır. Depolama doğrudan toprak üzerine kireç/alçı dışında olamaz.

Minör Zorunluluk

CB. 4.3.5 Su kaynaklarının kirlenme riskini azaltacak uygu bir şekilde mi? Tüm gübreler, su kaynaklarına bulaşma riskini asgariye indirecek şekilde saklanacaktır. Sıvı gübre depoları/tankları en büyük kabın hacminin %110 büyük kapasitesinde olmalı ve mevzuatta var ise geçirimsiz bir bariyer ile çevrili olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 4.3.6 Hasat edilen ürünlerden ayrı bir yerde mi? Gübreler, hasat ürünleriyle muhafaza edilmemelidir. Majör Zorunluluk

CB. 4.3.7 Mevcut kullanım stok listesi, gübre güncel stok hesaplama ve gelen gübre kayıtları bulunuyor mu?

Stoktaki bir hareketi (içinde ve dışında) olmalı sonra stok envanteri (tür ve depolanan gübrelerin miktarı) bir ay içinde güncellenecektir. Stok güncelleme kaynağı (faturalar veya gelen gübrelerin diğer kayıtları) ve kullanımlar (tedavile/uygulamalar) ancak gerçek içeriği ile hesaplamalardaki sapmaları önlemek için düzenli kontrollerde bulunmalıdırlar.

Minör Zorunluluk

CB. 4.4 Organik Gübre

CB. 4.4.1 Üretici çiftlikte insan arıtma çamuru kullanımı engeller mi? İşlenmiş veya işlenmemiş insan arıtma çamuru GLOBALG.A.P. kayıtlı ürünlerin üretimi için kullanılamaz. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 4.4.2 Organik gübre için uygulama öncesinde kaynağı, özellikleri, risk değerlendirmesine göre dikkate alınmış mıdır?

Organik gübre kullanımı için bir gıda güvenliği ve çevresel risk değerlendirmesi yapıldığını gösteren belgelenmiş kanıtlar olmalıdır ve bunlar dikkate alınmalıdır:

Organik gübre türü

Organik gübre elde etmek üzere tedavi yöntemi

Mikrobiyal bulaşma (bitki ve insan patojenleri)

ot/tohum içeriği

ağır metal içeriği

Organik gübre uygulamasının zamanlanması ve yerleştirme (örneğin; bitkiler arasında bitkinin yenilebilir kısmı ile temas, zemine doğrudan temas vb.)

Bu aynı zamanda biyogaz bitkilerden yüzeylere uygulanır.

Minör Zorunluluk

Page 43: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 43 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 4.4.3 Organik gübre çevre ile kontaminasyon riskini azaltan uygun bir şekilde saklanıyor mu?

Organik gübre belirlenmiş bir alanda saklanmalıdır. AF 1.2.1 deki risk değerlendirmesine göre su kaynaklarının kirlenmesini önlemek için yeterli önlemler alınmalı (örneğin beton temel ve duvarlar, özel olarak yapılmış sızdırmaz kap vb.) veya su kaynaklarından en az 25 metre uzakta saklanmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 4.5 İnorganik Gübrelerin Besin İçerikleri

CB. 4.5.1 Uygulanan gübrenin başlıca besin (NPK) içeriği biliniyor mu?

GLOBALG.A.P. sertifikası altında yetişen bitkiler üzerinde besin içeriği ayrıntılı olarak belirtilmiş kullanılan kanıt/etiketler son 24 ay içerisinde kullanılan tüm gübrelere uygulanabilir.

Minör Zorunluluk

CB. 4.5.2 Satın alınan inorganik gübrelerin ağır metaller dahil olmak üzere kimyasal içerikleri belgelenmiş midir?

GLOBALG.A.P. sertifikası altında yetişen son 12 aylık bitkiler üzerinde kullanılan tüm inorganic gübreler için kimyasal içeriği, ağır metallerde dahil olmak üzere, ayrıntılı olarak belgelenmiş ise kullanılabilir.

Tavsiye

CB. 5 SU YÖNETİMİ

Su kıtlığı yaşanan doğal bir kaynakta, sulama tasarlanmış, uygun kullanım tahmini yapılmış ve/veya sulama suyunu verimli kullanmak için teknik ekipmanın planlanmış olması gereklidir. Sorumlu su kullanımı hakkında bilgi için Ek CB 1 ‘e bakınız.

CB. 5.1 Sulama Gereksinimlerinin Tahmini

CB. 5.1.1 Araçlar, hesaplama ve sulama gereksinimlerini optimize etmek için rutin olarak kullanılmakta mıdır?

Üretici sulama gereksinimi verilerine dayalı olarak hesaplama yapıldığını göstermek zorundadır (örneğin; bölgesel tarım enstitüsü verileri, çiftlik yağmur göstergesi, yüzey tarımı için drenaj tepsileri, buharlaşma ölçüsü, topraktaki nem oranını su gerilimli pompa ile ölçme). Çiftlik araçları yerinde olmalı, etkili ve onarımın iyi durumda olmasını sağlamak için muhafaza edilmelidir. Sadece yağmur suyu ile beslenen bitkiler için G/D.

Minör Zorunluluk

Page 44: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 44 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 5.2 Çiftlikte Verimli Su Kullanımı

CB. 5.2.1 Çiftlikte su yönetimi için risk değerlendirmesinde çevre sorunları değerlendirilip ve 12 ay içerisinde yönetim tarafından gözden geçirilmiş midir?

Su kaynakları dağıtım sisteminin ve ürün yıkama kullanımlarının çevresel etkilerini tanımlayan belgelenmiş bir risk değerlendirmesi olmalıdır. Buna ek olarak risk değerlendirmesinde tarım faaliyetlerine etkisi olabilecek tarım dışı faaliyetlerde dikkate alınacaktır. Yapılan risk değerlendirmesi tam olarak uygulanmış, gözden geçirilmiş ve yönetim tarafından onaylanmış olmalıdır. Daha fazla yardım için Ek AF 1 (Risk Değerlendirmesi için Genel Kılavuz) ve Ek CB 1 (Çiftlik İçerisinde Su Yönetimi Kılavuzu) na bakınız. G/D Yok.

Majör Zorunluluk (1 Temmuz 2017’den itibaren Majör Zorunluluk olarak uygulanacaktır)

CB. 5.2.2 Su kaynaklarının verimli kullanılmasını ve uygulanmasını sağlamak üzere önlemleri tanımlayan, yazılı, uygulanan ve son 12 ay içerisinde yönetim tarafından onaylanmış eylem planı var mı?

Su kaynaklarının verimli kullanılmasını ve uygulanmasını sağlamak üzere önlemleri tanımlayan, yazılı, uygulanan ve son 12 ay içerisinde yönetim tarafından onaylanmış eylem planı olmalıdır. Bu plan bunlardan birini veya daha fazlasını içermelidir: haritalar (bakınız AF 1.1.1), fotoğraflar, çizimler (el çizimleri kabul edilebilir) veya başka yollar ile su kaynağının (kaynaklarının) yeri belirlenmeli, kalıcı fikstür ve su sisteminin (tutma sistemleride dahil olmak üzere rezervuarlar veya yeniden kullanım için çekilen herhangi bir su) akışı. Kuyularda dahil olmak üzere kalıcı demirbaşlar, kapılar, rezervuarlar, vanalar, tekrar ve diğer özellikleri ile tam bir sulama sistemini oluşturan alanda yer sağlamak için dokümante edilmelidir. Plan aynı zamanda sulama ekipmanlarının bakımı için olan ihtiyaçları değerlendirmek zorundadır. Performans işlerinden sorumlu olan personelin eğitim ve/veya yeniden eğitimi sağlanmalıdır. Kısa ve uzun vadeli planlarda eksiklikler var ise iyileştirilmesi için zaman çizelgeside dahil edilecektir. Bu bir birey planı, çiftlik planı veya bu tür faaliyetlerin kapsamında bölgesel bir etkinlik olabilir.

Majör Zorunluluk (1 Temmuz 2017’den itibaren Majör Zorunluluk olarak uygulanacaktır)

CB. 5.2.3 Ekin sulama/gübrelemede kullanılan su ve önceki bireysel ürün döngüsü/döngülerinde toplam uygulama hacimlerinin kayıtları bulunuyor mu?

Üretici, suya dayalı aylık bazda yönetim planı ve yıllık ya da aylık bazda güncellenen döngüde, fiili veya tahmini akış hızını ve hacmini (sulama ünitesi başına veya metre başına) içeren bitki sulama/gübreleme suyu ile ilgili kullanım kayıtlarını tutmak zorundadır. Bu aynı zamanda akış bazında saatlik olarak ayarlanmış da olabilir.

Minör Zorunluluk

Page 45: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 45 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 5.3 Su Kalitesi

CB. 5.3.1 Risk değerlendirmesine göre hasat öncesi faaliyetlerinde su kullanımı haklı çıkarılıyor mu?

Arıtılmamış kanalizasyon, sulama/gübreleme veya diğer hasat öncesi faaliyetler için kullanılmaz. Kanalizasyon suyu veya arıtılmış su kullanıldığında su kalitesi için Dünya Sağlık Örgütünün 2006 yılında yayınladığı güvenli kullanım rehberi Tarım ve Su ürünleri yetiştiriciliğilinde atık su ve dışkı dikkate alınmalıdır. Ayrıca, suyun kirli bir kaynaktan gelme ihtimaline karşı üretici Dünya Sağlık Örgütünün kılavuz gereksinimlerine veya sulama suyu için yerel mevzuata uygun şekilde yapılan analiz sonuçlarını göstermelidir. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 5.3.2 Tamamlanmış hasat öncesi faaliyetlerde (örneğin; sulama/gübreleme, yıkama, ilaçlama) kullanılan suyun fiziksel ve kimyasal kirlenme ile ilgili bir risk değerlendirmesi ve yönetimi tarafından son 12 ay içinde gözden geçirildi mi?

Risk değerlendirmesinde aşağıdaki maddeler göz önünde bulundurulur, en azından, gerçekleştirilir ve belgelenir: - Su kaynaklarının tanımlanması ve geçmiş test sonuçları (uygulanabilir ise) - Uygulama(ların) yöntemleri (CB Ek 1 deki örneklere bakınız). - Su kullanımının zamanlanması (bitki büyüme aşamasında). - Ürün ile su teması. - Bitki ve büyüme aşamasındaki özellikleri. - PPP uygulamaları için kullanılan su saflığı. Kalite uygulamasının etkinliğinden ödün vermeden PPP suya karıştırılmalıdır. Suda çözünmüş toprak, organik madde veya mineral kmyasallar nötralize edebilir. Üreticiler, ürün etiketinde kimyasal üreticileri tarafından sağlanan literatürleri rehberlik için kullanmalı, su standartlarını bilmeli veya yetkili bir ziraatçiden yardım istenmelidir. Risk değerlendirma yönetim tarafından her yıl gözden geçirilmelidir ve sistemi her zaman güncellemek ya da bozmamak için yapılan değişikliklerin tanıtıması gerekmektedir. Risk değerlendirmesinde su dağıtım sistemi için potansiyel fiziksel (örneğin; aşırı katı madde, çöp, plastik torba, şişe) ve kimyasal tehlikeler ve tehlike kontrol prosedürleri gösterilecektir.

Minör Zorunluluk

Page 46: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 46 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 5.3.3 Önceden kullanılan su-hasat faaliyetleri (CB 5.3.2) risk değerlendirmesi dikkate alınarak mevcut sektörel standartların doğrultusunda analiz ediliyor mu?

Su risk değerlendirmesi ve mevcut sektöre özel standartlar veya mahsuller için ilgili düzenlemeler üretici tarafından yönlendirilen su testi su yönetim planının bir parçası olacaktır. Numune örneği, test türünün nasıl toplandığını, alınan numunelerin nasıl alındığını, sıklığını ve kabul kriterlerini içeren üretim ve hasat sezonunda, su testi için yazılı bir prosedür bulunmalıdır. Çiçek ve Süs bitkileri için G/D.

Minör Zorunluluk

CB. 5.3.4 Risk değerlendirmesi CB 5.3.2 ye ve mevcut sektörel standartlara, laboratuvar analizleri ise yetkili makamlar tarafından onaylanan ISO 17025 veya eşdeğer standart ya da yeterli düzeyde uygun test sonuçları akredite olan bir yerde yapılıyor mu?

Eğer risk değerlendirmesi ve mevcut sektörel standartlara göre kirlenme riski varsa, laboratuar analizleri ilgili tespit edilen fiziksel ve kimyasal kirleticilerin bir kaydını sağlar. Suyu test etmek için yetkili makamlar tarafından onaylanan ISO 17025 veya eşdeğer standart, ya da yeterli düzeyde karşı uygun bir laboratuar analizi sonuçları akredite olan yerler kullanılmalıdır. Çiçek ve Süs bitkileri için G/D.

Minör Zorunluluk

CB. 5.3.5 Risk değerlendirmesi olumsuz sonuçlarına göre bir sonraki hasat döngüsü öncesinde düzeltici eylem var mıdır?

Gerekli düzeltici eylemler ve belgeler, su risk değerlendirmesi ve mevcut sektörel standartlarda tanımlanan yönetim planının bir parçası olarak kullanılabilir. Çiçek ve Süs bitkileri için G/D.

Minör Zorunluluk

CB. 5.4 Sulama Kaynağı/Gübreleme

CB. 5.4.1 Su çıkarma, su depolama altyapısı, çiftlik kullanımına uygunluk ve herhangi bir su tahliyesi için yasaların gerektirdiği durumlarda kullanılabilir geçerli izinleri/lisansları var mı?

Çiftlikte su çıkarılması için yetkili makam tarafından verilen geçerli izin/lisans olmalı; su depolama altyapısı; ama sulama da dahil olmak üzere, ürün yıkama ve flotasyon işlemleri ile sınırlı değildir, tüm tarla için su kullanımı ve yasal olarak zorunlu nehir veya diğer çevresel açıdan hassas bölgelere su tahliyesi için uygun yerlerde olmalıdır. Bu izinlerin/lisansların muayene için kullanılabileceği geçerli bir tarih olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 5.4.2 Su izin/lisansları belirli kısıtlamalar getirdiği yerlerde, su kullanımı ve boşaltma kayıtları çiftlik yönetiminin bununla uyumluluk içinde olduğunu gösteriyor mu?

Belirli koşullar/ruhsat izni gibi saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık ekstraksiyon birimleri veya kullanım düşük olarak ayarlanması için alışılmadık bir durum değildir. Kayıtlar bu koşulların yerine getirildiğini göstermek için bakımlı ve kullanılabilir olacaktır.

Majör Zorunluluk

Page 47: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 47 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 5.5 Su Depolama Tesisleri

CB. 5.5.1 Maksimum su mevcudiyeti dönemlerinde sonradan yararlanmak için tutulan su depolama tesisleri mevcut mu?

Çiftlikde, su mevcudiyetinin yüksek olduğu zamanlarda, su kullanılabilirliğinin düşük olduğu dönemlerde su kullanımı yapılabilmesi için su depolama tesisleri bulunmalıdır. Gerektiğinde, yasal olarak yetkili, onarım iyi bir durumda ve uygun şekilde/kazalarını önlemek için güvenli çitlerle çevrili olmalıdır.

Tavsiye

CB. 6 ENTEGRE ZARARLI MÜCADELESİ

Entegre Zararlı Yönetimi, zararlı popülasyonunun önüne geçmek için gerekli şartları sağlar, tüm haşere kontrol tekniklerini değerlendirir ve sonraki entegrasyonları içerir. İnsan sağlığını koruyup, çevre risklerini azaltmak veya en aza indirmek ve bitki koruma ürünleri ile diğer müdahalelere devam etmektedir. IPM (Ek CB 2) tarım ve bahçe bitkilerinin ticari üretimi için IPM uygulamalarına alternative eylemler sağlamak için geliştirilmiştir. Farklı bitki ve alanlar için haşere gelişimi üzerinde doğal varyasyon göz önüne alındığında IPM sistemi fiziksel (iklimsel, topografik vb.), biyolojik (haşere kompleksi, doğal düşman kompleksi vb.) ve ekonomik koşullar çerçevesinde uygulanacaktır.

CB. 6.1 Eğitim yardım veya tavsiye yoluyla elde edilmiş IPM sistemleri uygulanması var mıdır?

Harci danışman yardımı alınan kişinin, yetkili kuruluş tarafından bu amaç için istihdam edilmiş olması (örneğin resmi danışmanlık hizmeti) resmi niteliklerin özel eğitim kursları vb. yollar ile gösterilmesi, eğitim ve teknik yeterliliğinin olması gereklidir. Teknik olarak sorumlu olan kişinin, deneyim, teknik bilgi (örneğin; IPM teknik literatürüne erişim, özel eğitim kursuna katılım vb.) ve/veya araç kullanımı (yazılım, çiftlik algılama yöntemleri vb.) tamamlanmış olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB 6.2- 6.5 için bu kategoriye giren uygulama faaliyetlerini gösteren üretici için kanıt olabilir:

CB. 6.2 “Önleme”? Üretici, haşere saldırılarının sıklığını ve şiddeti azaltmak ve böylece müdahaleye gerek kalmayacak, üretim uygulamaları ile uyum halinde olan kayıtlı ürün başına en az iki faaliyetlerin uygulanmasına kanıt göstermek zorundadır.

Majör Zorunuluk

CB. 6.3 “Gözlem ve İzleme”? Üretici a) zararlıları ne ölçüde belirlediğinin ve ne zaman olacağını kayıtlı ürün başına en az iki faaliyetleri ve doğal düşmanları mevcut uygulama kanıtları göstermek zorundadır ve b) bu bilgileri kullanarak hangi zararlı tekniklerinin uygulanacağının belirleneceği yönetim planını yapmalıdır.

Majör Zorunuluk

Page 48: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 48 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 6.4 “Müdahale”? Üretici haşere saldırılarının bir ürünün ekonomik değerini olumsuz etkileyen durumlarda, belirli haşere kontrol yöntemleri ile müdahale gerçekleştirdiğini kanıt göstermek zorundadır. Mümkünse, kimyasal olmayan yaklaşımlar kabul edilecektir. Üreticinin müdahalesine gerek olmadığı zamanlarda geçerli değildir.

Majör Zorunuluk

CB. 6.5 Anti direnç önerileri, etiket veya diğer kaynaklar da, mevcut Bitki Koruma ürünlerinin etkinliğini korumak için takip ediliyor mu?

Hastalık, zararlı veya yabancı ot düzeyi bitkilerinde tekrarlanan kontrolleri gerektiriyorsa, anti-direniş önerileri (nerede varsa) takip edilmektedir dair kanıtlar vardır.

Minör Zorunluluk

CB. 7 BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİ

Haşere krizi olumsuz bir ürünün ekonomik değerini etkileyecek durumlarda, belirli haşere kontrol yöntemleri (PPP) bitki koruma ürünleri de dahil olmak üzere kullanarak müdahale için gerekli olabilir.Bitki koruma ürünlerinin kullanımında doğru işleme ve depolama esastır.

CB. 7.1 Bitki Koruma Ürünlerinin Seçimi

CB. 7.1.1

Yetiştirilen ürünler üzerinde kullanılan bitki koruma ürünlerinin listesi ülke içinde izin verilip verilmediğinin kontrollerinin yapılması için tutuluyor mu?

Listede, çiftlikte yetiştirilen GLOBALG.A.P. sertifikalı ürünlerde son 12 ay içerisinde kullanılan bitki koruma ürünleri (aktif madde bileşimi ya da yararlı organizmalar dahil) yer almalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 7.1.2 Üretici yalnızca ülkedeki yetkili hedef (böyle bir resmi tescil programı bulunan yerlerde) bitki koruma ürünlerini kullanıyor mu?

Uygulanan tüm bitki koruma ürünleri şuanda yetkili veya uygulamanın ülkedeki ilgili toplum örgütü tarafından izin verilmiş olması gereklidir. Resmi tescil programının bulunmaması durumunda pestisitlerin dağıtımı ve kullanımı FAO uluslararası kanununun yanı sıra konuyla ilgili GLOBALG.A.P Kılavuz (Ek CB 3) a bakınız. Üretici ayrıca yerel yönetim tarafından PPP nihai onay için yasal denemelerin yer aldığı durumlarda Ek CB 3’ e bakınız. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 7.1.3

Uygulanan bitki koruma ürünü etiketinde tavsiye edilen uygun ürün yer alıyor mu?

Ürün için uygulanan tüm bitki koruma ürünleri uygun ve zararlı bitki koruma ürünü müdahalenin, hastalıklar, yabani ot veya hedef (etiket önerileri veya yetkili tescil kuruluş yayını) için kabul edilebilir olmalıdır. Yapımcı off-etiket PPP kullanılıyorsa, ülkede PPP ürünün kullanımı için üzerinde resmi onay olmalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 7.1.4 Bitki koruma ürünlerinin faturaları tutuluyor mu? Faturalar ya da kullanılan ve / veya depolanan tüm bitki koruma ürünlerinin ambalaj fişlerin kayıtları tutulmalı ve saklanmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 49: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 49 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.2 Bitki Koruma Ürünleri Miktarı ve Üretim Tipi Konusunda Tavsiye

CB. 7.2.1 Bitki koruma ürünlerinin seçimi için yetkili seçilmiş kişiler var mı? Bitki koruma ürünü kayıtlarının, bitki koruma ürünlerinin seçimini yapan teknik olarak sorumlu kişinin kurum dışından nitelikli bir danışman olduğunu göstermesi durumunda, teknik yeterlilik resmi nitelikleri veya özel eğitim kurslarına katılım belgeleriyle kanıtlanmalıdır. Danışmanlardan, hükümetlerden, vb. faks ve e postalara izin verilebilir.

Bitki koruma ürünü kayıtlarının, bitki koruma ürünlerinin seçimini yapan teknik olarak sorumlu kişinin üretici veya atanmış çalışan olduğunu göstermesi durumunda, deneyim teknik dokümantasyon ile kanıtlanabilir teknik bilgiyle (örneğin; ürün teknik literatürü, özel eğitim kurslarına katılım vb.) tamamlanmalıdır.

Majör Zorunluluk

CB. 7.3 Uygulama Kayıtları

CB. 7.3.1 Tüm bitki koruma ürünü uygulamalarının kayıtları tutulmalı ve aşağıdaki minimum kriterleri yapın: - Ürünün adı ve/veya çeşidi - Uygulama yeri - Başvuru tarihi ve bitiş zamanı - Ürünün ticari adı ve aktif madde - Hasat öncesi aralığı

Tüm bitki koruma ürünü uygulama kayıtlarında belirtilmelidir: - Ürünün adı ve/veya çeşidi G/D Yok. - Coğrafi alan, çiftliğin adı veya referans ve alanı, ekinin bulunduğu meyve bahçesi veya sera. G/D Yok. - Tam olarak uygulama zamanı ve bitiş tarihleri (gün/ay/yıl). Uygulamanın gerçek (bitiş tarihi, uygulanan günden fazla ise) tarih kayıt altına alınacaktır. Üreticilerin bitiş tarihlerini kayıt etmesi gerekmez, bu gibi uygulamanın kaydedilen günün sonunda yapıldığı kabul edilecektir. Bu bilgiler hasat aralıkları ile uyum sağlayıp sağlamadığının kontrollerinin yapılması için kullanılacaktır. G/D Yok. - Bilimsel adı (formülasyonu dahil) tam ticari adı ve aktif madde veya faydalı organizma. Etkin madde tespit edilir veya aktif madde ticari isim bilgileri bağlamak mümkün olacaktır. G/D Yok. - Hasat öncesi aralığı etiketinde değilse resmi bir kaynak tarafından belirtildiği gibi bir hasat öncesi aralık, ürün etiketinde belirtilen veya tüm bitki koruma ürünü uygulamalarında kaydedilmiş olmalıdır. Çiçek ve Süs Bitki sertifikasyonlarında G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 50: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 50 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

7.3.2- 7.3.7 için Tutulan tüm bitki koruma ürünü uygulama kayıtları ve yapılanlarda aşağıdaki ölçütler vardır:

CB. 7.3.2 Operatör? Uygulanan bitki koruma ürünlerinin tam adı ve / veya sorumlu operatörün imzası /imzaları kayıt altına alınmalıdır. Elektronik yazılım sistemleri kayıtların doğruluğunu sağlamak için yerinde olmalıdır. Eğer tek bir kişi tüm işi yapıyor ise sadece bir kez operator bilgilerinin kaydedilmesi Kabul edilebilir. Eğer uygulamayı yapan bir takım var ise, hepsinin listelenmesi gerekmektedir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.3.3 Uygulama gerekçesi? Zararlı, hastalık ve/veya yabani ot tedavisinde kullanılan bitki koruma ürününün adı uygulama kayıtlarında olmalıdır. Ortak adların olması halinde etikette belirtilen isimlere uygunluğa dikkat edilmelidir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.3.4 Uygulama için teknik yetki? Uygulanan bitki koruma ürününün (ürünlerinin) kullanımı ve dozları ile ilgili kararı sorumlu teknik kişi vermeil vermeil ve kayıtlarda yer almalıdır. Eğer tek bir kişinin tüm uygulamalarda yetkisi var ise sadece bir kez bu kişinin bilgilerinin kaydedilmesi yeterlidir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.3.5 Uygulanan ürün miktarı? Tüm bitki koruma ürünü uygulama kayıtları kilo veya suyun toplam mikarı (veya diğer bir taşıyıcı ortamın) ve dozun g/l de gösterimi veya bitki koruma ürünü için uluslararası kabul görmüş hacmini belirtin. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.3.6 Uygulamada kullanılan makinalar? Uygulanan tüm bitki koruma ürünleri (çeşitli birimler var ise bunlar ayrı ayrı tespit edilir) için uygulamanın yapıldığı makine türü (örneğin; sırt çantası, yüksek hacimli, U.L.V, sulama sistemi, toz, sisleme, hava ya da başka nir yöntem) uygulama kayıtlarında ayrıntılı olarak yer almalıdır. Eğer her zaman uygulamanın yapıldığı makine (örneğin sadece 1 patlama püskürtücü) aynı birimde ise sadece bir kez ayrıntıları kaydetmek kabul edilebilir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.3.7 Uygulama sırasında hava koşulları? Komşu ürünlere tedavisi veya sürüklenme etkinliğini etkileyen yerel hava koşulları tüm PPP uygulamaları için kayıt altına alınacaktır. Bu onay kutusu kaydı, metin bilgisi, ya da bir başka uygun bir sistem ile açıklamaları şeklinde olabilir. Kapalı bitkiler için G/D.

Minör Zorunluluk

CB 7.3.8 Üreticiler, komşu arazilere pestisit sürüklenmesini önlemek için aktif tedbirler alıyor mu?

Üretici, kendi arazilerinden komşu üretim alanlarına pestisit sürüklenme riskini önlemek için etkin önlemler almalıdır. Bu önlemler sınırlı olmamakla birlikte Komşuların ne ürettikleri, ilaçlama ekipmanlarının bakımı bilgileri vb. konuları içermelidir.

Minör Zorunluluk

Page 51: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 51 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB 7.3.9 Üreticiler, komşu arazilerden pestisit sürüklenmesini önlemek için aktif tedbirler alıyor mu?

Komşu arazilerden istenmeyen pestisit sürüklenme riskini ortadan kaldırmak için, üretici etkin önlemler almalıdır. Örneğin: üretim yapılan alanların kenarlarında tampon oluşturabilecek bitkiler yetiştirerek, komşu arazilerin sahibi üreticilerle iletişim kurarak, anlaşmalar yaparak ve bu tür arazilerden pestisit analizi için örnekleme miktarını artırarak. Risk olarak tanımlanmıyor ise G/D.

Tavsiye

CB. 7.4 Hasat Öncesi Süreler (Çiçekler ve Süs Bitkileri için Uygulanmaz)

CB. 7.4.1 Kayıtlı olan hasat öncesi sürelere uyuluyor mu? Üretici, hasat zamanlarında uygulanan bitki koruma ürünlerini, uygulama kayıtlarını ve hasat tarihlerini, net kullanımını önceden göstermelidir. Özellikle sürekli hasat durumlarında, tüm hasat öncesi aralıklarla uyum sağlamak için tarla, bahçe veya sera yerlerinde sistemler (örneğin; uyarı işaretleri, uygulama zamanı vb.) vardır. Referans CB 7.6.4. G/D Yok, çiçek ve süs bitkisi üretim sürecinde G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 7.5 Uygulama Karışımlarının Bertarafı

CB. 7.5.1 Fazla uygulama karışımları ve depoların yıkanması gıda güvenliği ve çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf ediliyor mu?

İlk öncelik etiketteki doz oranını aşmamak kaydıyla ürün için sprey ve tank yıkama işleminin uygulanmasıdır. Karışım fazlası veya tank yıkamalar gıda güvenliğini ve çevreyi tehlikeye atmayacak şekilde bertaraf edilmelidir. Kayıtları tutulmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.6 Bitki Koruma Ürünü Kalıntı Analizi (Çiçek ve Süs Bitki veya Bitki Üretim Materyali Üretimi için G/D)

CB. 7.6.1 Üretici hedef ülkenin (yani ticaret niyetinde olunan piyasalar) Maksimum Kalıntı Düzeyleri (MRL) ile ilgili bilgilerin mevcut olduğunu gösteriyor mu?

Üretici veya üreticinin müşterisi tüm pazarlar için (yerli veya uluslararası) yürürlükte kullanılabilir bir MRL listesi olacaktır. Hedeflenen pazarı doğrulayan ya da gösteren iletişim tespit edilmelidir, ürün satılacak olan ülke (ülkelerin) yürürlüğündeki MRL tarama sistemine uyum sağlamalıdır. Bir grup ülke ile ticaret yapılacak ise en güncel MRL değerleri toplanmalıdır. Ek CB 4 Kalıntı Analizine bakınız.

Majör Zorunluluk

CB. 7.6.2 MRL üreticileri, ticaret yapmak için pazar gerekliliklerini yerine getiriyor mu?

Üretici, ticaret yapmak niyetinde olduğu pazarın MRL üretim kurallarının ülkesinden daha sıkı olduğu durumlarda, üretici veya üreticinin müşterisi alınan ülkenin MRL kurallarını dikkate aldığını kanıtlamalıdır (yani, bitki koruma ürünü uygulama rejimi ve/veya üretim kalıntı testi sonuçlarının kullanılması gereklidir.)

Majör Zorunluluk

Page 52: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 52 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.6.3 Üretici, ürünlerin hedef ülkedeki MRL ler ile uyumlu olup olmadığını belirlemek için tüm kayıtlı bitkileri kapsayan bir risk değerlendirmesi yapıyor mu?

Risk değerlendirmesinde tüm kayıtlı bitkileri kapsayan ve PPP kullanımı ve MRL aşım riski değerlendirilir. Risk değerlendirmeleri normalde kalıntı analizinin gerçekleştirilmesi ve analizlerin sayısı, ne zaman ve nerede numune alınması gerektiği ve Ek CB 5 Maksimum Kalıntı Limiti Aşan Risk Değerlendirmesine göre analiz tipini tanımlamak için bir ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz. Ek CB 5B Kalıntı İzleme Sisteminin (RMS) Minimum Zorunlu Kriterleri zorunludur. Risk değerlendirmesinde kalıntı analizinin sonuçlarını üstlenmek için şunlarda söz hakkına sahip olacaktır: - Olaylar olmadan analitik doğrulama veya 4 yıldan daha fazla geçmişi (örneğin; aşanlık, yetkili olmayan PPP lerin kullanımı vb.); ve - Hiç ya da çok az PPP kullanımı; ve - Kullanılmayan PPP nin hasat (hasat öncesinde PPP püskürtme aralığı hasattakinden daha büyüktür) yakınlığı; ve - Bağımsız bir üçüncü şahıs veya müşteri tarafından belirlenmiş bir risk değerlendirmesi (örneğin; CB müfettiş, uzman vb.) Bu koşullar istisnaları çok kontrol edilir PPP ve çevreye hiçbir faydası yoktur, ve bu nedenlerle sanayi normalde PPP kalıntı analizi taahhüt etmez (mantar bir örnek olabilir).

Majör Zorunluluk

CB. 7.6.4 Risk değerlendirmesi sonuçlarına dayanan kalıntı testlerinin kanıtı bulunmakta mıdır?

GLOBALG.A.P. tescilli mahsul için risk değerlendirmesinin sonucuna dayanarak Ek CB 5 minimum gereksinimleri ile uyumlu bitki koruma ürünü kalıntı izleme ve kalıntı analiz sonuçları izlenebilir ve belgelenmiş olacaktır. Kalıntı testleri risk değerlendirmesi sonucunda gerekli olduğunda, örnekleme prosedürleri ile ilgili kriterlere, akredite laboratuvarlar, vb. uyulur. Analiz sonuçları örneklerin nereden geldiğini ve üretim yerinin izlenebilirliğini sağlamak zorundadır.

Majör Zorunluluk

7.6.5, 7.6.7 için Kalıntı analizi yürütmek için gerekli olan risk değerlendirmesi belirlediğinde, orada şu kanıtlar vardır:

CB. 7.6.5 Doğru örnekleme prosedürleri takip ediliyor mu? Geçerli olan örnekleme prosedürleri ile belgelenmiş kanıtlar uyum göstermelidir. Ek CB 4 Kalıntı Analizine bakın.

Minör Zorunluluk

Page 53: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 53 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.6.6 Kalıntı testi için kullanılan laboratuvar ISO 17025 veya eşdeğer Standart için yetkili ulusal otorite tarafından akredite midir?

Bitki koruma ürünü kalıntı analizi için kullanılan laboratuvarların akredite edilmiş veya eşdeğer bir standart ISO 17025 için yetkili ulusal makam tarafından ilgili kapsam için akreditasyon süreci içinde oldukları açıkça belgelenmiş (antetli, akreditasyonların kopyaları vb.) kanıt olmalıdır. Her durumda, laboratuvarlar yeterlilik testlerine katılımının kanıtını göstermelidir (örneğin FAPAS mevcut olamalıdır). Bakınız Ek CB 4 Kalıntı Analizi.

Minör Zorunluluk

CB. 7.6.7 MRL limitlerinin aşılması durumunda bir eylem planı bulunuyor mu? Bitki koruma ürünü kalıntı analizi MRL (hasat edilen ürün ticari ise ya da ülkeden ülkeye değişiyor ise) limitlerinde aşılma olduğunu gösteriyor ise iyileştirici adımların nerede atılacağı ve eylemlerin (müşteriler ile iletişim, ürün izleme) yer aldığı belgelenmiş bir prosedür olmalıdır. Ek CB 4 Kalıntı Analizine bakın. Bu AF 9.1 de gerekli olan geri çağırma/çekme işleminin bir parçası olabilir.

Majör Zorunluluk

CB. 7.7 Bitki Koruma Ürünü Depolama

Bitki koruma ürünü deposu, güvenli depolama ve kullanımını sağlamak için temel kurallara uymak zorundadır.

CB. 7.7.1 Bitki koruma ürünleri ölçmek ve bunları karıştırmak için yeterli imkanları ile güvenli bir yerde yerel yönetmeliklere uygun olarak saklanıyor ve orijinal ambalajlarında muhafaza ediliyor mu?

Bitki Koruma Ürünü depolama tesisleri yapmalıdır: - Tüm mevcut ulusal, bölgesel ve yerel yasa ve yönetmeliklere uygunluk. - Güvenli bir kilit altında tutulması G/D Yok. - Konteyner ve ölçekler için kalibrasyon doğrulaması için mezuniyet yıllık karışımların doğruluğunu temin etmek için, üretici tarafından doğrulanmış olan ölçüm cihazları ve gereçleri (örneğin kova, su kaynağı noktası, vb.) ile donatılmıştır ve temiz uygulanan tüm bitki koruma ürünlerinin güvenli ve verimli kullanım için saklanmalıdır. Eğer farklıysa bu da doldurma/karıştırma alanı için geçerlidir. G/D Yok. - Bitki koruma ürünleri orjinal kap ve paketlerinde olmalıdır. Sadece paketin kırılması durumunda yeni paket konmalı ve paketin üzerinde orjinal etiketi ve tüm bilgileri içermelidir. Bakınız CB 7.9.1 G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Page 54: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 54 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

7.7.2- 7.7.6 için Bitki koruma ürünleri bir konumda depolanır:

CB. 7.7.2 Gürültü? Bitki koruma ürünü depolama tesisleri yapısal olarak sağlam ve güçlü bir şekilde inşa edilir. Depolama kapasitesi, uygulama mevsiminde saklı olması gereken PPP en yüksek miktarı için uygun olmalıdır ve işçiler için tehlikeli değildir. Aralarında veya diğer ürünler ile çapraz bulaşma riski oluşturmayacak şekilde saklanmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.3 Sıcaklık koşulları uygun mu? Bitki koruma ürünleri etikette yazan depolama ihtiyaçlarına göre saklanır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.4 İyi havalandırılmış mı? (içeride depolanması durumunda) Bitki koruma ürünü depolama tesislerinde zararlı buharların birikmesini önlemek için temiz hava, yeterli ve sürekli havalandırma vardır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.5 İyi aydınlatılmış mı? Bitki koruma ürünü depolama tesisleri, ürün etiketlerinin kolaylıkla okunabilir olması için doğal ya da yapay aydınlatmanın yeterli olduğu alanlarda yer almalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.6 Diğer malzemelerden uzakta mı? Bitki koruma ürünleri ve bitkilerin yenilebilir kısmı ile temas eden yüzeyleri veya malzemeleri çapraz bulaşmayı önlemek için fiziksel bir bariyer (duvar, kaplama vb.) olarak kullanabilirsiniz. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.7 Emici olmayan malzemeden yapılmış raflarda bitki koruma ürünü depolanıyor mu?

Bitki koruma ürünü depolama tesisleri dökülme durumuna karşın emici olmayan raflar ile (örneğin metal, sert plastik veya geçirimsiz astar ile kaplı vb.) donatılmış olmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.8 Bitki koruma ürünlerinin depolandığı alanlarda dökülmeyi önlemek mümkün mü?

Bitki koruma ürünü depolama tesislerinde, ürünlerin tankların veya tesisin dışına herhangi bir sızıntı ya da kirlenme yapmamasını sağlamak için, konteynırların hacmi sıvının hacminden %110 büyük olmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.9 Dökülen madde ile başa çıkmak için tesisler var mı? Bitki koruma ürünleri depolama tesisleri ve karıştırma/dolgu alanları sabit belirlenmiş, emici ve sadece bitki koruma ürünlerinin dökülmesi durumunda kullanılmak üzere kum, yer fırçası, faraş ve plastik bir kap ile donatılmış olmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 55: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 55 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.7.10 Bitki koruma ürün depolama tesislerine işçilerin, eğitim almış bir kişi aracılığı ile erişimi sağlanıyor mu?

Bitki koruma ürünleri kilitli tutulmalıdır, fiziksel erişimi sadece bitki koruma ürünlerinin güvenli kullanımını sağlayacak eğitimi görmüş kişilerin varlığında sağlanmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.11 GLOBALG.A.P. sertifikası için kayıtlı olanlar ile diğer amaçlar için kullanılan bitki koruma ürünleri kullanımı onaylanmış ve depolama tesisi içerisinde ayrı ayrı depolanıyor mu?

Kayıtlı ve/veya sertifikalı ürünler ile başka amaçlar için kullanılan (yani bahçe kullanımı vb.) bitki koruma ürünleri açıkça tanımlanmalı ve bitki koruma ürünü deposunda ayrı olarak saklanmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.12 Sıvı formülasyonlar, toz formülasyon raflarının üzerinde saklanıyor mu?

Sıvı formülasyonda olan bitki koruma ürünleri, toz veya granül formülasyonları ile aynı raflarda saklanmamalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.13 Gelen bitki koruma ürünlerinin güncel stok envanteri veya kullanılan PPP (lerin) stok hesapları ve kullanım kayıtları mevcut mu?

Stokta (içinde ve dışında) bir hareket var ise stok envanteri (saklanan PPP nin tipi ve miktarı- ünite numarası, örneğin izin verilen şişelerde) bir ay içerisinde güncellenmelidir. Stok güncelleme (uygulama/tedavi) kaynağı kaydı gelen PPP (fatura ve diğer kayıtları) ile hesaplanır ve kullanabilirsiniz, ama hesaplamalarda sapmaları önlemek için gerçek içeriği düzenli olarak kontrol edilmelidir.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.14 Bitki koruma ürünü/kimyasal depolama tesislerine, 10 metre içerisinde görünüyor mu ve erişilebilir kaza prosedürü var mı?

Acil irtibat telefonlarıda dahil olmak üzere AF 4.3.1 bünyesinde ve detaylı olarak tüm bilgileri içeren bir kaza prosedürü bitki koruma ürünü/kimyasal depolama tesislerinin kaza bakımının temel adımlarını görüntüleyebilmek ve ulaşılabilir olması için 10 metre yakınında olmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.7.15 Kaza sonucu operatör kirlenmesi ile başa çıkmak için tesisler var mı? Çiftlikte mevcut tüm bitki koruma ürünü/kimyasal depolama tesisleri ve doldurma/karıştırma alanları arasında 10 metre mesafe bulunmalı, bunların hepsi açıkça ve kalıcı olarak tabela ile işaretlenmiş olmalı, ilgili yardım malzemesi içeren bir ilk yardım kiti (örneğin pestisit ilk yardım çantası Yutulması halinde aşındırıcı Kimyasallar veya alkali sıvı için yardım malzemesi ihtiyacı olabilir ve bandaj ve atel gerek olmayabilir), daha uzak bir mesafede ise su göz yıkama ünitesi olmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.8 Bitki Koruma Ürünü Kullanma (Bitki Koruma Ürünü Kullanılmıyor ise G/D)

CB. 7.8.1 Üretici bitki koruma ürünleri ile temasa maruz kalan ve toksisite gördüğü noktada risk değerlendirmesine göre işçilere yıllık sağlık kontrolü imkanını sağlıyor mu?

Üreticiler, bitki koruma ürünleri ile temas halinde olan işçilerin yılda bir kez veya sağlık ve güvenlik risk değerlendirmesine uygun olarak sağlık kontrollerini yaptırmalıdır (Bakın AF 4.1.1). Bu sağlık kontrollerinin uygulanması ulusal, bölgesel veya yerel yasalara uymak zorundadır ve kişisel verilerin açıklanmamasının yasallığına saygı gösterilmelidir.

Minör Zorunluluk

Page 56: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 56 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.8.2 Çiftlikte yeniden giriş süreleri ile ilgili prosedürler var mı?

Bitki koruma ürünü uygulanan tüm ürünlere yeniden giriş aralıklarını düzenleyen etiket yönergelerine dayalı belgelenmiş prosedürler olmalıdır. En büyük risklere dikkat edilmelidir, yani hamile/emziren veya yaşlı işçiler. Yeniden giriş bilgileri etiketler üzerinde mevcut olmalıdır, bu etiketlerde belirli bir asgari aralık olmalıdır ve işçiler bu aralığın içerisine girmeden önce sprey yapılan bitkiler kurutulmuş olmalıdır.

Majör Zorunluluk

CB. 7.8.3 Konsantre bitki koruma ürünleri çiftlikler arası taşınıyor ise, güvenli ve emniyetli bir şekilde taşınıyor mu?

PPP yürürlükteki tüm ulaşım mevzuatına uygun olmalıdır. PPP için mevzuat yok ise üretici, işçi sağlığı açısından bir risk teşkil etmediğini her durumda garanti etmek zorundadır.

Minör Zorunluluk

CB. 7.8.4 Bitki koruma ürünlerinin karşılaştırılması işleminde etikette belirtilen doğru kullanım ve dolum prosedürlerine uyuluyor mu?

Tesisler, bitki koruma ürünlerini karşılaştırmak için ölçüm cihazları da dahil olmak üzere doğru kullanım ve dolum işlemleri etiket üzerinde belirtildiği gibi takip edilmelidir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.9 Boş Bitki Koruma Ürünü Konteynırları

CB. 7.9.1 Boş kapların depolanması ve bertarafından önce uygulama ekipmanı entegre bir basınç durulama cihazın kullanımı yoluyla ya da en azından iki üç kez su ile durulanır, ve boş kutular yıkanırken, yıkama uygulama ekipmanı tankına geri gönderilmesinin veya bertarafının uygun olduğu CB 7.5.1 e göre kontrol edilir mi?

Bitki koruma ürünü konteynırları için basınçlı durulama makinaları olmalıdır ya da kullanım öncesinde en az 3 kez her kap için durulama talimatları açıkca yazılı olacaktır. Boş bitki koruma ürünü kaplarının temizliğinde uygulama ekipmanı operatörleri için yazılı cihazı kullanma talimatları olur ise temizlenen ürün karıştırılmadan bertaraf edilmiş olur ve böylece ne gıda güvenliği ne de çevre tehlikeye atılmamış olur. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

CB. 7.9.2 Bitki koruma ürünü içeren kapların başka amaçlar için boş kutularının yeniden kullanımı önleniyor mu?

Boş bitki koruma ürünü kaplarının orjinal ürün etiketlerinde herhangi bir amaç için başka bir ürün taşınmamasına dair uyarılar bulunmaktadır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

CB. 7.9.3 Boş kutular imha edilene kadar güvenli bir şekilde tutuluyor mu? Boş bitki koruma ürünü kapları için, ürün ve ambalajlardan ayrı belirlenmiş güvenli bir depolama alanı olmalıdır (yani bir tabela ile işaretlenmiş, kilitli, kişi ve hayvan için fiziksel olarak erişim sınırı olan).

Minör Zorunluluk

CB. 7.9.4 Boş bitki koruma ürünü kutularının imha edilmesi sırasında insanlarda maruz kalmayı ve çevrede kirlenmeyi önleyecek şekilde yapılıyor mu?

Üreticiler, boş bitki koruma ürünü kutularını güvenli bir depolama noktasında tutacak daha sonra yürürlükteki mevzuata uygun bir şekilde güvenli taşıma sistemi ile insanlar maruz kalmadan ve çevre kirlenmesini önleyen bir bertaraf yöntemi kullanılarak imha edilemelidir (akarsular, flora ve fauna). G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 57: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 57 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 7.9.5 Boşaltılmış, yeterli şekilde depolanmış, etiketlenmiş tüm boş bitki koruma ürün kapları, ne şekilde kullanılabilir olduğu biliniyor ve resmi toplama ve bertaraf şemalarına uygun şekilde imha ediliyor mu?

Üretici tarafından, resmi toplama ve bertaraf işlemlerinin olduğu yerde katılım kayıtları tutulmalıdır. Boşaltılmış, yeterli şekilde depolanmış, etiketlenmiş tüm boş bitki koruma ürün kapları, resmi toplama ve bertaraf şemalarına uygun şekilde imha edilecektir.

Minör Zorunluluk

CB. 7.9.6 Kapların imhası ya da bertarafında ilgili yerel düzenlemelere uyuluyor mu?

Boş bitki koruma ürünü kaplarının bertarafında ilgili tüm ulusal, bölgesel, yerel yönetmeliklere uyulmalıdır.

Majör Zorunluluk

CB. 7.10 Kullanılmayan Bitki Koruma Ürünleri

CB. 7.10.1 Kullanılmayan bitki koruma ürünleri güvenli bir şekilde muhafaza ve tespit ediliyor ve yetkili veya onaylı kanallar aracılığıyla bertaraf ediliyor mu?

Kullanılmayan bitki koruma ürünlerinin resmi yetkili kanallar yoluyla bertaraf edildiğini gösteren kayıtlar vardır. Bu mümkün olmadığında, kullanılmayan bitki koruma ürünleri güvenli bir şekilde muhafaza edilmeli ve tanımlanmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 7.11 Gübre ve Biki Koruma Ürünleri Dışındaki Maddelerin Uygulaması

CB. 7.11.1

Çiftlikte üretilen, Gübre/Bitki Koruma Ürünleri bölümünde bulunmayan, bitkiler ve/veya toprak üzerinde kullanılanları içeren şekilde diğer tüm maddeler için kayıtlar mevcut mudur?

İster ev yapımı ister satin alınmış olsun, bitki desteği, toprak verimliliği ya da herhangi bir tür maddeler gibi preparatların sertifikalı ürünlerde kullanılması halinde kayıtları mevcut olmalıdır. Bu kayıtlar maddenin adını (örneğin elde edildiği bitki), ürün, alan, tarih ve uygulanan miktarı içermelidir. Satın alınan ürünler söz konusu olduğunda, geçerli ise ticari unvan veya ad, etken madde veya malzeme ya da ana kaynak (örn. bitkiler, alg, mineral vb.) kaydedilecektir. Ürünün üretildiği ülkede, bu madde (ler) için bir kayıt şeması mevcut ise onaylanması gerekmektedir.

Bu maddelerin üretildiği ülkede kayıt işleminin gerekmediği durumlarda, üretici, kullanımın gıda güvenliğini tehlikeye atmadığından emin olmalıdır.

Bu materyallerin kayıtları, uygun durumlarda malzemeler hakkında bilgi içermeli ve MRL’lerin aşılması riski bulunduğunda CB 7.6.2 karşılanmalıdır.

Minör Zorunluluk

Page 58: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 58 / 138

2 of 81

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

CB. 8 EKİPMAN

CB. 8.1 Gıda güvenliği için duyarlı ekipmanın (örneğin; bitki koruma ürünün püskürtücüleri, sulama/gübreleme ekipmanları, hasat sonrası uygulama ekipmanaları), onarımı, iyi durumda muhafaza edildiği, eğer uygun ise rutin olarak en az yılda bir kez kalibrasyon yapılıp doğrulandığı önceki 12 ayda dahil olmak üzere kayıtları var mı?

Tüm ekipmanlar için belgelenmiş güncel bakım kayıtları, tüm onarımlar, yağ değişimi vb. tutulmalıdır. Örneğin: Bitki koruma ürünü püskürtücüleri: Görsel denetim ve uygulama ekipmanlarının işlevsel testleri ile uyum konusunda rehberlik için Ek CB 6 ya bakınız. Bitki koruma ürünü uygulama makine kalibrasyonu (otomatik ve otomatik olmayan) doğru çalışması için son 12 ay içinde doğrulanmalı ve bu da (varsa) resmi programına katılım yeterliliklerini gösterebilecek bir kişi tarafından yapılmış olması ya da onaylı ya da belgelenmiş olması gereklidir. Kişisel küçük el önlemleri kullanılırsa, o zaman ortalama kapasitelerini doğrulanmış ve belgelenmiş, en az yılda bir kez standart bir ölçü göre yapılmış olan tüm bu öğeler olmuştur. Sulama/gübreleme ekipmanları: Asgari olarak, yıllık bakım kayıtları kullanılan sulama/gübreleme makineleri/teknikleri tüm yöntemler için tutulmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 8.2 Çevre ve uygulanan rutin olarak doğrulanmış ve (örneğin gübre serpme, ekipman tartı ve sıcaklık kontrolü için kullanılır) tarım faaliyetleri üzerinde kullanılan diğer ekipman hassas cihazları, en az yılda bir kez kalibre ediliyor mu?

Kullanılan tüm ekipmanların güncel onarım bakımlarının belgelenmiş kanıtları yağ gereksinimleri vb. tutulmalıdır. Örneğin: Gübre Serpme Makinesi: Kalibrasyon son 12 aylık doğrulamaları çiftlikte teknik olarak sorumlu kişi tarafından yapıldığı kayıt altına alınmalıdır. Kişisel küçük el önlemleri kullanılırsa, o zaman ortalama kapasitelerini doğrulanmış ve belgelenmiş, en az yılda bir kez standart bir ölçülere göre yapılmış olan tüm bu öğeler oluşturulmalıdır.

Minör Zorunluluk

CB. 8.3 Üretici, bağımsız bir kalibrasyon sertifikasyon takvimine göre hareket ediyor mu?

Üreticinin kalibrasyonu belirli bir düzen içerisinde yaptırdığı belgelenmelidir. Üretici bir yıldan uzun süredir kalibrasyon sistemi döngüsü kullanmıyor ise CB 8.1 e göre doğrulama yapması gerekmektedir.

Tavsiye

CB. 8.4 Bitki koruma ürünü ile ekipmanların arasında ürün kontaminasyonunu önlemek için saklama koşullarına dikkat ediliyor mu?

Bitki koruma ürünlerinin uygulanmasında kullanılan ekipman (örneğin püskürtme tankları, sırt çantaları) ürün ile veya hasat ürünlerinin yenilebilir kısmı ile kontaminasyonunu önlemek için malzemeleri güvenli bir şekilde saklanmalıdır.

Minör Zorunluluk

Page 59: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 59 / 138

2 of 81

EK CB.1 EKİNLER İÇİN ÇİFTLİKTE SORUMLU SU YÖNETİMİ KILAVUZU

1. BELGE İÇİN REHBERE GİRİŞ Bu bir kılavuzdur. Listeler ayrıntılı değildir, ancak bir çiftliğe özgü su yönetimi planı geliştirmek, bir risk değerlendirmesi tasarımı ve iyi uygulamaların hayata geçirilmesi için üreticilere yeterli rehberlik sağlanmış olacaktır. Su gıda üretmek için gerekli olan başlıca temel hammaddelerden biridir. Tatlı su kaynakları günden güne bölgelerde kıt hale gelmiştir. Su tahsisi, özellikle belirli bölgelerde ve belirli kullanımlar için, karmaşık bir sorun haline geliyor. Su yönetimi belirli bilgi, beceri ve gelişmiş planlama, örneğin, su kıtlığı zamanlarında tepki gerektirir. Temiz ve yeterli su, insan sağlığı, ekosistemler sağlığımız için, ve küresel ekonomik büyüme ve kalkınma için önemlidir. Tarım sektörü tatlı su kaynaklarının önemli kullanıcılarından biri olarak bunu başarmak için, çiftlikteki uygulamaları gereklidir. Bu kılavuz belge, sertifika isteyen yetiştiriciler destek ve farkındalık, sorumlu su yönetimi ile ilgili Kontrol Noktaları ve Uyum Kriterleri (CPCC) yükseltilmiş olan bunları yapmak için tasarlanmıştır. Bu belge yetiştiricileri GLOBALG.A.P. Belgelendirme alabilmek için yerine getirilmesi gereken şartları anlamasına yardımcı olur. Belge yetiştiricileri yürütmek ve su kullanımı, bu tür bir risk analizi yapmak ve su yönetim planı hazırlanması ile ilgili olarak yeni ve daha karmaşık görevleri veya bazı gereklilikleri ile uyum yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bu rehber, sırayla uygulanacak sorumlu su yönetimi çiftlikte gerçekleşir emin olmak için gereken dikkate alınması gereken tüm faktörler ve/veya tedbirleri belirlemeye çalışır. Bu GLOBALG.A.P. rehber doküman agronomist veya akademisyenler-tam göstermek değil bir el kitabı değildir ve teorik veya uygulamalı bilime göre çiftlikte su yönetimini ele almaktadır. Çiftçiler, çiftliklerinde sulama sorumlu kişiler, denetçiler, danışmanlar, üyelerinin GLOBALG.A.P. yardımcı olacak pratik bir belge olacak şekilde ve diğerleri-çiftlik su yönetimi konusunda iyi uygulamaların entegre bir anlayış geliştirmek için tasarlanmıştır.

2. ÇİFTLİKTE SU YÖNETİMİ SORUMLULUĞU

Bu bölümde çiftlik su yönetimini iyileştirmek için iyi uygulamalar üzerinde durulmaktadır. Odak, çiftlikte iyi su yönetimi uygulamalarını tanıtarak tarımsal alanlardan su kütlelerinin doğrudan ve dolaylı olarak azaltılması üzerinedir. Bu uygulamalar aynı zamanda bitkilerin büyüme sırasında su kaynaklarının verimli ve güvenli kullanımını geliştirmek için yardımcı olacaktır. Bu bölümde anlatılan su yönetimi için önerilen iyi uygulamalar çiftlik düzeyinde ve çoğunlukla odaklanmak:

- Sulama gün-gün yönetim ve toprak (örneğin sulama kaçınarak, yıkama, aşırı drenaj ve tarım atıkları, toprak erozyonu azaltmak, toprak verimliliği artırma vb.) - Bitki Koruma ürünlerinin kullanımı (yani böcek kullanımı, mantar ilaçları ve/veya herbisit) - Bitki besleme uygulama (yani gübre ve gübre gibi organik toprak değişiklikleri uygulama) - Atık Yönetimi (örneğin sprey tank artıkları yönetimi, boş Bitki Koruma ürün kaplarının bertaraf edilmesi vb.)

Page 60: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 60 / 138

2 of 81

2.1 Çiftliğin Su Yönetiminde Sorumluluklarının Tanımı

Çiftlik düzeyinde aşağıdaki karakterize sürdürülebilir ve sorumlu su yönetimi: o Çiftlik yönetiminin çiftlik çevresindeki tüm su kaynakları için doğru bir bakışı olmalıdır. Bu çıkarım, çok fazla su elde ediliyor ise nasıl ve ne zaman ve tarla içi su

dağıtım sisteminin bir bakış olması kullanılan kaynakların tespitini içerir. o Çiftlik bitkiler sulamak için verimli ve planlı bir şekilde su kaynakları kullanır. o Sulama suyu kalitesi kontrol edilir. o Çiftliği geri su havzaları haline gelen olası atık su dönüşünün kontrol edilmesi. o Bitki koruma ürünleri, gübreler ve organik toprak değişiklik uygun muamele ve kullanımda olduğunu(Doğru zaman, yer ve uygulama miktarı). o İyi toprak yönetim uygulamaları yerinde (toprak erozyonu önlemek için, bu tür yüzeysel akış, yeraltı akışı ve drenaj yoluyla su kirliliğini önlemek hem de toprağın

su tutma kapasitesini artırmak).

2.2 Su Kalitesi

Tarımda su kirliliğinin 3 ana kaynağı vardır: kimyasal (yani besin gibi nitrat, fosfat ve tarım ilaçları gibi), fiziksel (örneğin toprak, taş, cam) ve mikrobiyal.

Tarım alanlarında başlıca, potansiyel kirleticiler bitki koruma ürünleri ve besin vardır. Organik ve inorganik gübreler aşırı miktarlarda yüzey sularında varsa, bu sular organlarda ötrofikasyona neden olabilir. Aşağıdaki çevre, içme suyu kaynak alanı olarak özellikle savunmasız alanları diğer bölgelerine transfer engellemek için önerilen en iyi uygulamalar sırasında kayıtlı kullanım amaçlarına göre bitki koruma ürünleri ve gübre ele almak ve kullanmak önemlidir.

Sulama suyunun Mikrobiyal kontaminasyon düşünün, organik gübrelerinin örneğin önemlidir, gıda güvenliği etkileyebilir. Bu durumda, sulama suyu kalitesi son derece

önemli olduğunu ve düzenli olarak kontrol edilmelidir (Ek FV 1 su mikrobiyal kirlenme ile ilgili riskler için bakınız). Doğrudan ve Dolaylı Bulaşma

- Doğrudan kontaminasyon açıkça tanımlanabilir kaynakları ifade eder, karıştırma ve püskürtme veya tank artıkları alanlar atılması yükleme sırasında düzgün karışım ve/zarar hesabı bitişik su organları içine almadan veya olmadan yapılan bitki koruma ürünleri örnek sızıntıları için.

Buna karşın, (aynı zamanda yaygın kaynak olarak da bilinir) dolaylı bulaşma çiftlik ve alanları etrafında çeşitli yerlerde dağıtılır. Dolaylı kaynaklardan aktarım yolları akış, drenaj, yıkama ve sprey sürüklenme vardır. Dolaylı kaynak kirliliği önleme doğrudan kontaminasyon önlenmesinden daha karmaşıktır.Dolaylı kaynak kirliliğinin önlenmesi genellikle tarım alanlarında değişkenlik içerir: o Kırpılmış alanların kenarındaki bitkisel tamponlar o Toprak organik madde geliştirmek ve önlemek daha çeşitli bitkileri ile ürün rotasyonu, kırpma ve diğer uygulamalar o Kontur kırpma o Minimum toprak işleme

Page 61: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 61 / 138

2 of 81

o Daha iyi bir sulama planlanması ve şiddetleri o Sprey ekipman düşük sürüklenme sprey püskürtme, dikkatli kalibrasyon, vb.

Doğrudan kontaminasyon çiftlikte ve risk alanları tespit etmek oluşup oluşmadığını değerlendirmek için önemlidir. Bu yerde risklerin azaltılmasını sağlayacaktır. Planlar, örneğin bitki koruma ürünlerinin dikkatli bir yönetim su kütlelerinin ve kaynaklarının kirlenmesini önlemeyi içerir. Bitki koruma ürünü kullanmak kayıtlarını tutmak uygulanması, örneğin, kontamine atık uygun depolama oda, püskürtme karıştırma ve yükleme için bulunan alanlar, dökülme ve tank artıkları yönetimi ve tahsilat ve güvenli bertaraf dahil iyi uygulamalar, yanı sıra önerilen önemlidir. Eğer ana tetikleyiciler tanımlamak için ise tarım alanları ve dolaylı kontaminasyon olup olmadığını belirlemek için daha karmaşık bir hal alıyor. Bu alanların bir değerlendirilmesi gereklidir. Örneğin, bir yeraltı otoparkı şeklinde görünür erozyonu yüzey akış oluşumunu gösterir. Bu zayıf toprak yönetimi uygulamalarına toprağın zayıf sızma kapasitesi neden olabilir (örneğin derin çiftçilik, uygun çiftlik trafik planı ile ilgili hiçbir ürün rotasyonu ve/veya yokluğu). Alanların tarım ilaçları için duyarlı olup olmadığını değerlendirmek için daha zordur. Yerel çiftlik danışmanları veya çiftlik servis sağlayıcıları, tarım atıkları, tarım alanları, yıkama, drenaj ve sürüklenme riskini değerlendirirken çiftçilere destek olacaktır. Kirlilik tipine ve kaynağına göre, özel etki azaltma önlemleri ve en iyi yönetim uygulamaları uygulanabilir. En önemli etki azaltıcı önlem bitki koruma ürünü uygulamaları, yani doğru zaman, yer ve miktarda doğru yönetimidir. Ağır bir duş önce bitki koruma ürünleri uygulama tarım artıkları ve/veya yıkama gibi kontamine su havzaları gibi ve riskini artırabilir.

2.3 Su Miktarı

3 tane su kaynağı vardır: o Yeraltı Suyu: su yakalanır ve doğal olarak toprağın altında saklanır. Yenilenebilir yeraltı suyu kısa vadede yağış ile şarj olan yeraltı su kaynaklarıdır. Fosil

yeraltı suyu yağış ile şarj olan derin akifer, içinde saklanır. o Yüzey suyu: Tatlı su gölleri, nehirler, doğal ve yapay göllerde ve hendek. o Çekilen su: Su depoları tarafından saklanan veya yapay havzaları içinde bulunan.

Yeraltı suyu akifer su sürdürülemez (üst) çıkarımı yeraltı su seviyesindeki düşüşe neden olabilir. Derin yeraltı suyu çıkarmak için sondaj yapmak, ama aynı zamanda toplum olarak daha düşük yeraltı suyu tablo etkisi sadece çiftçiler değil. Ayrıca denize yakın bölgelerde Tatlı su havzaları da içine tuzlu su saldırı neden olabilir. Daha verimli kullanımı ile sulama için su tüketiminin azaltılması çiftçiler için iyi bir uygulamadır. Bu bitkilerin ihtiyacına göre doğru miktarda zamanında su uygulamaları ile elde edilir. Ayrıca iyi bir toprak yönetimi ile, örneğin, organik madde içeriğini artırmak ya da yatırım yaparak toprağın su tutma kapasitesini artırarak olabilir. Bazı ürün çeşitleri de daha iyi su kullanın. Sulama için suyun verimli kullanımı da kaçınarak sulama eğer doğru planlanırsa, örneğin ürün verimi etkilemez (örneğin toprak nem sondaları kullanarak). 2.4 Sulama Yöntemleri

Sulama yöntemleri genellikle 3 tipe ayrılabilir: 1) Yüzey sulama 2) Yağmurlama sistemi ile sulama 3) Damla sulama

Page 62: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 62 / 138

2 of 81

Bu yöntemlerin her biri farklı şekillerde su kalitesini ve miktarını etkiler. Belirli bir sulama yönteminin seçimi, bitkiye, toprağa,çiftçinin sulama kabiliyetine ve/veya sulama sistemlerinde yerel yönetimlerin yanı sıra geleneksel sulama sistemlerinde uzun süredir kullanılan sulama uygulamalarına bağlıdır. Yüzey Sulama

Yüzey sulama sistemlerinin farklı tipleri vardır: sel, havza, sınır veya karık sulama. Çiftçilerin ekinleri için su uygulama üzerinde azaltılmış kontrol nedeniyle yüzey sulama durumunda su kirliliği riski çok fazla. Örneğin, sel sulama yıkama ve drenaj daha büyük bir risk getiriyor. Karık sulama da saha kuyruk sonunda ikinci tur riskini artırır, etkili bir şekilde yönetilen değil. Yüzey sulama sistemleri nedeniyle yağmurlama ve damla sulama sistemi karşılaştırıldığında yüksek buharlaşma kayıpları (WUE) yani düşük Sulama Verimi veya Su Kullanım Etkinliği olarak kabul edilir.

Yağmurlama Sistemi ile Sulama

Yağmurlama sulama sistemleri büyük alanları sulamak ve çoğu durumda değiştirilebilir. Sulama sürekli bir ihtiyaç değildir, örneğin kuru dönemler gibi istisnai durumlarda gerektiğinde buhar kullanılır. Yağmurlama sulama sistemleri, basınçlı olarak çalışır bundan dolayı çalışması için enerji ihtiyacı vardır. Yağmurlama sulama sistemlerinin en büyük dezavantajı (yüksek maliyeti dışında) su evaporatif kaybıdır. Bu sulama zamanlamasını kritik hale getirir, örneğin; günün ortasında sulamada buharlaşma kayıpları artacaktır. Damla Sulama

Yağmurlama sulama sistemleri, damla sulama sistemleri böylece basınçlı ve sadece işlevsel zaman enerji kullanır (toppografiğe bağlı olarak diğerlerinden biraz daha farklı ve su pompalamak için ihtiyaç). Bu sistemler kullanım kolaylığı ve yüksek verimliliği nedeniyle IE veya WUE popülerdir. Su kaybı, yani buharlaşan kayıpları veya diğer yararlı kullanımlar, düzeydedir. Damla sulama sistemleri kurak ve yarı kurak bölgelerde uygulamaları kabul edilir. Ancak, damla sulama olması, tanımı gereği, su verimli bir şekilde kullanılan ve su kaydediliyor anlamına gelmez. Tarla içi sulama havza veya nehir havzasındaki diğer kullanıcılara su durumu etkilemediğinden emin olmak için iyi uygulanması gerekmektedir (bu sağlıklı ekosistemler için su ihtiyacını içerir).

2.5 Yağmur ile Beslenen Çiftçilik için Su ile İlgili Uygulamalar

Bu tarım alanları tarım artıkları veya drenaj engeller olarak toprak ile yağış infiltrasyon iyileştirmek ve toprağın su tutma kapasitesini artırmak için iyi toprak yönetimi hem su hem de yağmur suyuyla beslenen tarım çok önemlidir. Ayrıca, topraktaki mevcut su, daha iyi koruma yağmur kurak ve yarı beslenen tarım-kurak bölgelerde bitki biyokütle ve verimini artırabilir bitkiler daha fazla su tüketmek için izin verir. Toprağın organik madde içeriğini artırarak toprağın su tutma kapasitesini arttırmak çok önemlidir. Su miktarı yönetimi geliştirmek için araçlar yerine su stres dönemlerinde kullanılabilecek, aşırı yağış, saklamak için koymuş olabilir. Yağış çatılardan su toplama ekili olmayan alanlarda inşa barajlardaki su depolayarak veya saklanabilir. 2.6 Su Yönetimi için İyi Uygulamalar

Sorumlu çiftlikte su yönetimini sağlamak için uygulanabilir uygulamaların örnekleri şunlardır:

Page 63: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 63 / 138

2 of 81

2.6.1 Su Kalitesi

o Sulama suyu test kalitesi ve monitor, doğru aralıklar ile tarımsal alanlardan giren atık su kütlelerinin olasılığını tutar. o Tercihen dereler, hendekler, kuyular, gıda ve yem depolama oda, yerleşim alanları ve yollar güvenli bir mesafe içinde çiftlikte beton/geçirimsiz bir yüzey üzerine

püskürtme yük ve karıştırın. Olası sızıntı ve atık suların toplanması ve güvenli bir şekilde atılması için yapay bir drenaj içine püskürtme imkanı vardır. Toplanan atık ve kalıntılar, artık tankları gibi sistemler ile imha için yetkili atık imha firmalarına göndermelidir ya da çiftlikte atık tedavi yöntemi uygulanmalıdır.

o Karıştırma ve püskürtme yükleme için kullanılan alanlar sulama depolama rezervuar yakınında olmamalıdır. o Ürün erozyonunu, buharlaşma kayıplarını ve tarım artıklarını önlemek için toprak, iklim ve eğime doğru sulama yöntemi kullanın. o Toprak geçirgenliği artırmak, ayrıca tarım atıklarını azaltabilir. Bu iş, örneğin, toprağın kapatma veya sıkışma önleme ve kontrol grubundaki trafik tanıtımı, toprak

ve diğer şartlar izin verirse kadar en az toprak işleme veya hiç uygulayarak toprak yapısını iyileştirerek olabilir. o Tarımsal ikinci tur daha doğrudan dere yanındaki tamponlar yükleyerek yüzey su kütlelerinin girmesini önlenebilir. Bu tarım ilaçları veya yağış veya sulama

nedeniyle alanları kaçıp olabileceğini besin yüzey sularına koruyacaktır. o Eğer kirlenmiş ise yüzey veya yeraltı suyu ile sulama yapmayın (örneğin mikrobiyal, ağır metaller, endüstriyel kirleticiler vb.). o Çok düşük konsantrasyonlarda bile aşağıdaki bitkileri su bitkileri için duyarlı değildir, sulama suyu drenaj sistemi aracılığıyla geri kontrol edin (bu bilgiler

genellikle bitki hassasiyetleri konusunda etiketinde sağlanmaktadır). o Yüksek yıkama potansiyeli olan bitki koruma ürünleri kullanmayın (etikette kullanım belirtilir olacaktır), eğer yeraltı suyu tablo yüzeye çok yakın ise ve toprak liçi

açıktır (yüksek drenaj hızı, kaba doku (kumlu) veya geniş çatlaklar ile ağır dokular solucan kanalları ve düşük organik madde düzeyleri). o Traktör petrol hendek bertaraf olmadığından emin olun. o Su kalitesi ile ilgili tüm yerel yasa ve yönetmeliklere uyun (Yönetim).

Yüzey Sulama Sistemleri o Bitkiler için tarım ilaçları ve tedavi, havza veya sulama bir kaç gün gecikmelei uygulamaları sağlamak. Karık sulama durumunda veya sınırları nispeten küçük

olduğunda, ‘dalgalanma sulama’ kuyruk ucunda toprak kaçınarak ikinci tur içine su sızma daha iyi sağlamak için uygulanabilir. o Sanayi artıkları veya gri su, siyah su, arıtılmamış kanalizasyon gibi su yüksek düzeyde içeren su ile sulama kaçının, ya da lağım suyu yüksek ağır metal içeren.

Bu bitkileri (hem operatörler ve tüketiciler) insan sağlığı ve toprak üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Yağmurlama ve Damla Sulama Sistemleri o Eğer ürün koruma chemigation uygulanır, damla sulama sistemleri, sistemi tıkanma ve sızıntı yol açabilir memeleri, zarar verebilir, çünkü iyice kontrol

edilmelidir. o Eğer chemigation uygulanırsa, damla hatları için yüksek kaliteli ve güçlü malzeme kullanın. Emin (meyve bahçeleri) kalıcı damla sulama sistemleri rezervuarlar

içine geri akan ve böylece su büyük miktarlarda kirlenmiş su dur ki geri-akış önleme cihazları ile donatılmış. o Islatma alanı ve bitki kök birimleri farklılıklar yıkama önlemek için minimum tutulmalıdır.

2.6.2 Su Miktarı

o Ulusal ve su miktar ve yönetimi ile ilgili iyi uygulamalar (varsa) ilgili uluslararası yönetmeliklere. o Su çıkarma ile ilgili tüm yerel yasa ve yönetmeliklere uyun. o Doğru sulama oranı ve aralıklarla kırpma ihtiyacı, toprak yapısı ve su durumuna göre korumak. Ciddi su sıkıntısı ve su kıtlığı durumunda, yani bitkileri, böyle

çiçekli gibi, en kritik gelişim aşamalarında önlemek için su uygulama verimi kaybı açığı sulama uygulamak için seçebilirsiniz, çünkü bu sonuncusu önemlidir. o Her zaman yıkama, tarım artıkları ve drenaj önlemek için sulama kaçının. o Buharlaşma kayıpları en aza indirmek, örneğin, açık su yüzeyleri.

Page 64: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 64 / 138

2 of 81

o Sulama için yeraltı suyu kullanırken, sürdürülebilir bir şekilde kullanmak. Bu yeraltı su seviyesindeki düşüşe önlemek için yıllık Şarj oranı daha ayıklanması anlamına gelir.

o Ürün aynı zamanda hava koşullarına bağlı olan, büyüme aşaması, su durumu ve bitki su gereksinimleri, göre doğru sulama uygulaması bir hızı korumak (yağış ve ısı miktarı).

o Sezon boyunca doğru sulama uygulama oranları için öneriler su kullanıcı birlikleri, yerel su yönetimi yetkilileri özel servis sağlayıcılarından ya da kullanılabilir. Yetiştiriciler ayrıca toprak nem sondaları gibi araçlar varsa, kendilerini doğru sulama uygulaması düşük tahmin edebilir.

o Sulama sisteminin zamanında bakım kaçakları azaltmak ve IE veya WUE geliştirmek önemlidir. o Toprağın su tutma kapasitesini artırmak, tarım artıkları, yıkama azaltmak ve toprak erozyonu önlemek. Toprağın su tutma kapasitesinin artırılması, toprağın

organik maddesi ile geliştirilebilir. En az toprak işleme veya hiç toprak işleme içeren koruma, tarım, yerel koşullara bağlı olarak, örneğin toprak yapısı, iklim vb toprak organik madde geliştirmek yardımcı olur.

o Mönitör ve belgelenmiş su kullanımı.

Yüzey Sulama Sistemleri o Gerekli ve mümkün olan yerlerde taşıma ve uygulama verimliliğini arttırmak. Geri akışın alt kullanıcılar için yararlı olduğu kanıtlanmamış ve mali yönden

incelenmemiş ise sulama sisteminde yeniden kullanım için bu akımların ortaya çıkması ve yenide önlemeye izin verilmiyor. o Sulama sisteminin düzgün tasarımını korumak, örneğin sel havzalarının büyüklüğü, kapıların dağılımı, olukların uzunluğu vb.

Yağmurlama ve Damlama Sulama Sistemleri o Hasar ve sızıntıları önlemek için kaliteli damla hatları kullanın. o Damlatıcılar veya sprinkler etrafında ıslatılmış çevrelerin çok fazla çakışmasını önlemek, yani optimal doğru ıslatma desen sağlayarak su kullanın. o Damla Sulama: Doğru büyüklükte boruları kullanın ve her araziler üzerinde eşit basıncı koruyun

Page 65: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 65 / 138

2 of 81

3. ÇİFTLİK İÇİN SORUMLU SU YÖNETİMİ KONTROL NOKTALARI (CPCC) VE UYUM KRİTERLERİ GLOBALG.A.P. REHBERLİĞİ

Bu bölümde, sırayla suyun daha sürdürülebilir ve sorumlu bir yönetim çiftlikte yer alan ve GLOBALG.A.P. gereksinimlerini karşılamak için emin olmak için göz önüne alınması gerekenler hakkında rehberlik sağlar. Bu su kaynaklarının kıt olduğu bölgelerde özellikle önemlidir. Rehberlik sadece GLOBALG.A.P. Entegre Çiftlik Güvencesi Standardı Versiyon 5 yeni veya değiştirilmiş Majör ve Minör Zorunluluk için verilir. CB. 5.1.1 Sulama Gereksinimlerini Tahmin Etmek

Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

Olan araçlar rutin olarak hesaplamakta ve sulama

gereksinimlerini optimize için kullanılıyor mu?

Üretici sulama gereksinimi verilerine dayalı olarak hesaplama yapıldığını göstermek

zorundadır (örneğin; bölgesel tarım enstitüsü verileri, çiftlik yağmur göstergesi, yüzey

tarımı için drenaj tepsileri, buharlaşma ölçüsü, topraktaki nem oranını su gerilimli pompa

ile ölçme). Çiftlik araçları yerinde olmalı, etkili ve onarımın iyi durumda olmasını sağlamak

için muhafaza edilmelidir. Sadece yağmur suyu ile beslenen bitkiler için G/D.

Minör

Zorunluluk

Kılavuz:

Bitkilerin gerçekten ihtiyacı olduğu zaman sulama işlemi yapılmalıdır. Bir yeraltı suyu kendi ya doğrudan ya da hendek dere kıyısında su özü yetiştiricileri bitkilerin ne zaman sulanması gerektiğine en iyi karar verme araçları (örneğin, hava durumu verileri ve toprağın nem probları olarak kullanabilirsiniz. Bir sulama zamanlama doğru planlama şiddetle tavsiye edilir. Farklı araçlar bunu yapmak için kullanılabilir, yerel bilimsel tarım uzmanları tarım danışmanları eğitim, planlama çiftlik yönetimi desteği ve düzgün bir şekilde bitki su gereksinimleri hesaplanırken. Ayrıca, çiftlikte su yönetim planı veri suyun depolanması gereken su kıtlığı olacak ve / bitkileri sulamak ve olup olmadığını değerlendirmek için gerekli olacağını ne kadar su tahmin çiftçi destekleyebilir. Bu durumda daha fazla su ortalama daha ihtiyaç vardır, bu söz ve su yönetimi planı açıklanmalı. Bir su kullanıcıları derneği (WUA) su tahsis durumda, yetiştiricileri bitkileri sulamak için WUA dan tavsiye alabilirsiniz. Su yönetim planı danışmanlık bitki su gereksinimleri nasıl hesaplandığı, alınmış olan bir başvuru ve nasıl sulama programı kabul edildiğini içermelidir.

Page 66: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 66 / 138

2 of 81

CB. 5.2.1 Sulama/Gübreleme Yönetimi

Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

Çiftlikte su yönetimi için risk değerlendirmesinde çevre

sorunları değerlendirilip ve 12 ay içerisinde yönetim

tarafından gözden geçirilmiş midir?

Su kaynakları dağıtım sisteminin ve ürün yıkama kullanımlarının çevresel etkilerini

tanımlayan belgelenmiş bir risk değerlendirmesi olmalıdır. Buna ek olarak risk

değerlendirmesinde tarım faaliyetlerine etkisi olabilecek tarım dışı faaliyetlerde dikkate

alınacaktır. Yapılan risk değerlendirmesi tam olarak uygulanmış, gözden geçirilmiş ve

yönetim tarafından onaylanmış olmalıdır. Daha fazla yardım için Ek AF 1 (Risk

Değerlendirmesi için Genel Kılavuz) ve Ek CB 1 (Çiftlik İçerisinde Su Yönetimi Kılavuzu)

na bakınız. G/D Yok.

Majör

Zorunluluk

(1 Temmuz

2017’den

itibaren Majör

Zorunluluk

olarak

uygulanacaktır)

Kılavuz:

Belgelendirilmiş bir risk değerlendirmesi-çiftlik su kullanımı ile ilgili gıda güvenliği ve çevresel etkilerini tanımlamak gerekir. Bu rehberin tanıtım bölümlerde açıklandığı gibi (su miktarı) su aşırı kullanımı yanı sıra (su kalitesi) su potansiyel kontaminasyon ile ilgili riskleri içerir. Bu amaç için su kullanımını, verimli su kullanımını değerlendirmek, verimsiz ve savurgan kullanıma sebeb olan her türlü faaliyetleri belirlemek gerekir. Bu sulama için atık su aşırı sulama veya kullanımı gibi konular ele alınmalıdır. Çiftlik su kaynakları ve dağıtım sistemleri için potansiyel kontaminasyon kaynaklarını ve fırsatlarını belirlemeye yardımcı olmak için tarif edilecektir. Risk değerlendirme en iyi olası kontaminasyonda doğrudan ve dolaylı kaynakları yönetmek için rehberlik sağlar. Risk değerlendirmesi yapılmıştır ve her yıl çiftlik yönetimi tarafından onaylanır. Çiftlik risk değerlendirmesi üzerinde bir gerçekleştirme hakkında daha fazla bilgi için GLOBALG.A.P. Çiftlik Güvencesi Ek AF 1’e bakınız. Risk değerlendirmesi yıllık olarak güncellenecektir ve çiftliğe özgü olacaktır. Herhangi bir biçim kullanılarak fakat Ek AF 1 de sağlanan rehberliğe atıfta bulunarak ve aşağıdaki unsurları dikkate alarak:

Page 67: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 67 / 138

2 of 81

1. Gıda Güvenliği:

Gıda güvenliği konusunda özel risk analizi CPCC CB 5.3.2. Daha fazla ayrıntı için su kaynaklı mikrobiyolojik kirlenme ile ilgili riskler için Eklere bakınız.

2. Çevre

Su Kaynağı:

Risk değerlendirmesi, su kaynaklarının adres ve suyu olan çiftlik ve özel kullanım için üretilen olacaktır. o Çiftlikte kullanılan su kaynakları ve dağıtım sistemlerinin tarifi. o Çiftlikte herhangi bir doğal ya da insan yapımı su organları tanımlar. o Su kaynağı enkaz ve/veya tortu içeriyor mu? o Maksimum yeraltı ve yerüstü su seviyeleri bitki koruma ürünleri ve besin maddelerinin kalıntı seviyeleri izin öngörülüyor ulusal mevzuat nedir? o Alanları üzerinde uygulanan böcek ilaçları, çiftlikte konumu, uygulama yöntemi, hedef ürün, uygulama, doz hızı dahil olmak üzere, bir listesini derlemek. o Gübre ve alanlarında uygulanan organik değişiklikler, çiftlikte konumu, uygulama, hedef ürün, uygulama süresi ve doz miktarı yöntemi de dahil olmak üzere, bir

listesini derlemek. o Yeraltı suyu maksimum bitki koruma ürünleri ve besin maddelerinin kalıntı düzeyleri ve yerüstü su seviyeleri, ulusal mevzuata göre yasak.

Gerekli İzin ve Lisanslar:

o Sırayla ayıklamak için (örneğin nehirler, göller, akarsu veya çiftlik yakınlarında ya da hendeklerden) yeraltı suyu veya yüzey suyu depolamak gerekli izin veya ruhsat var mı?

o Yasal sınırlamalar içinde su miktarları: Hangi çiftçiye ait olduğu yerel yetkililer veya sulama suyu kullanımı ile ilgili herhangi bir kısıtlama var mı? o Tüm yüklemeler için izin verir: Kuyular için gerekli izinler, pompa istasyonları, depolama havzaları ve dağıtım sistemleri

Su Kullanımı:

o Çiftlikte tüm su kullanımlarının tespiti. o Su israfını içinde ve neden olabileceği tespit faaliyetleri kullanın (örneğin su dağıtım sistemindeki kaçak, bakımsız sulama ekipmanları, verimsiz sulama)

Su Kalitesi:

o Su havzaları ve su kaynaklarının (akarsu, gölet vb.) kirlenme potansiyel kaynakları olabileceğini faaliyetleri ile tanımlamak. Bu tarım ilaçları, atık su bertarafı, sprey-tank yıkama ve yemek artıkları, kullanımını içerir (pestisit, organik/inorganik gübreler).

o Atık su ve sprey tank atıklarının bertaraf edildiği yerleri ve su kaynaklarına yakınlıklarını belirleyin. o Zirai mücadele ilaçlarının kullanımı akış veya sprey sürüklenme ile su havzaları ve kaynakları kontamine olabilecek yerleri belirlemek. o Organik veya inorganik gübre kullanımı, yüzey akış ile su havzaları ve kaynakları kontamine olabilecek yerleri belirlemek (örneğin sua yakın ya da araziye dik

bir yerde olduğu). o Çiftlik tarafından kullanılan su, bitki koruma ürünleri, besin veya tehlikeli kirletici içerenler tarım akışında sorunlara neden olabilir mi?

Page 68: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 68 / 138

2 of 81

CB. 5.2.2 Sulama/Gübreleme Yönetimi

Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

Su kaynaklarının verimli kullanılmasını ve uygulanmasını

sağlamak üzere önlemleri tanımlayan, yazılı, uygulanan ve

son 12 ay içerisinde yönetim tarafından onaylanmış eylem

planı var mı?

Su kaynaklarının verimli kullanılmasını ve uygulanmasını sağlamak üzere önlemleri

tanımlayan, yazılı, uygulanan ve son 12 ay içerisinde yönetim tarafından onaylanmış eylem

planı olmalıdır.

Bu plan bunlardan birini veya daha fazlasını içermelidir: haritalar (bakınız AF 1.1.1),

fotoğraflar, çizimler (el çizimleri kabul edilebilir) veya başka yollar ile su kaynağının

(kaynaklarının) yeri belirlenmeli, kalıcı fikstür ve su sisteminin (tutma sistemleride dahil

olmak üzere rezervuarlar veya yeniden kullanım için çekilen herhangi bir su) akışı.

Kuyularda dahil olmak üzere kalıcı demirbaşlar, kapılar, rezervuarlar, vanalar, tekrar ve

diğer özellikleri ile tam bir sulama sistemini oluşturan alanda yer sağlamak için dokümante

edilmelidir. Plan aynı zamanda sulama ekipmanlarının bakımı için olan ihtiyaçları

değerlendirmek zorundadır. Performans işlerinden sorumlu olan personelin eğitim ve/veya

yeniden eğitimi sağlanmalıdır. Kısa ve uzun vadeli planlarda eksiklikler var ise iyileştirilmesi

için zaman çizelgeside dahil edilecektir. Bu bir birey planı, çiftlik planı veya bu tür

faaliyetlerin kapsamında bölgesel bir etkinlik olabilir.

Majör Zorunluluk

(1 Temmuz

2017’den

itibaren Majör

Zorunluluk

olarak

uygulanacaktır)

Kılavuz:

Yazılı çiftlikte su yönetimi planı çiftlikte mevcut uygulamaları değerlendirmek ve değiştirilemez ya da genel-çiftlik su kullanımı ve su kalite yönetimi geliştirmek için optimize edilmesi uygulamaları belirlemekde yardımcı olacaktır. Böyle bir planın çiftlik yöneticisi tarafından onaylanması ve her yıl gözden geçirilmesi gerekiyor. Her çiftlikte su yönetimi planı tedbirleri yerinde veya yerine konacak olan bir açıklama olmalıdır. Bu önlemlerin yanı sıra, su kütlelerinin kirliliği önleme, su kaynaklarını verimli kullanarak ele alınmalıdır. Risk değerlendirmesi planı temelinde formule edilecektir. Faktörler risk değerlendirmesinde tespit edilen riskleri en aza indirmek için, ve üretici ve işçilere, uygun bir şekilde uygulanmasını sağlamak için eğitim dahil edecektir. Zaman ölçekleri uygun olduğu ile iyileştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar, dahil edilecektir. Bu plan ya bireysel bir plan ya da çiftlik katılan olabilir veya bu tür faaliyetlerin kapsamına bölgesel bir etkinlik olabilir. Aşağıdaki çiftlikte su yönetimi geliştirmek için yardımcı olabilecek uygulamaları tavsiye edilir: o Sürdürülebilir Toprak Ve Bitki Yönetimi Uygulamaları

Page 69: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 69 / 138

2 of 81

Bu tür koruma, tarım, malçlama, kontrollü, ürün rotasyonu ve kapak bitkilerinin dikim olarak uygulamalarını kullanın. Böylece bunlar tarımsal akış ve yüzey su kütlelerinin olası kontaminasyonunu azaltabilir.

Toprağın organik madde içeriğini geliştirmek.

Optimum su kullanılan ürün çeşitlerini seçin (belirli özellikleri ile belki de su kullanımını optimize etmek için.) o Kayıpları:

Sulama sistemindeki su kaybını önlemek, örneğin, çatlak arasından ortaya çıkmak.

Sulama sisteminin etkili bakımı ile sızıntıları önlemek.

Kayıpları önlemek için iyi tasarlanmış lavabolar, borular ve pompalar kullanın. o Buharlaşma Kayıpları:

Buharlaşma kayıplarını önlemek.

Ölçüm veya kayıpları tahmin ederk önlemeye çalışın. o Sulama Aralığı:

Sulama aralıklarının iyi verim sağlamak için yönetildiğinden emin olun.

Yağış olayları ve gerekli sulama aralığı ve sulama uygulama oranını hesaplamak için toprak nem içeriği dikkate alınır.

Değişen bitki su ihtiyaçlarına göre sulama aralığı uyum sağlama konusunda esnek ve reaktif olmak. o Muslukların Basınç Yönetimi:

Basınçlı sulama sistemlerinin (yani yağmurlama ve damla sulama sistemleri) olması durumda, sulama dağılımını optimize etmek ve sulama altında ve önlemek için tüm muslukları tüm araziler üzerinde ve bakımlı doğru homojen bir basınç sağlamak.

o Akıntı Yönünde Yetersizlik

Çiftlik tarafından kullanılan suda, su kıtlığına aşağıdakilerden hangisi neden olabilir düşünün. Tarla içi su yönetim planının aşağıdaki hususları içermesi tavsiye edilir:

1. Tüm çiftlik su çıkarma ve dağıtım altyapısı gibi su kullanımını ölçmek: o Sulama için kullanılan tüm yeraltı suyu kuyuları (m

3/ay, m

3/yıl).

o Akarsu veya hendeklerden bütün girişleri (m3/ay, m

3/yıl).

o Su dağıtım boruları ya da kanalları gibi tüm sulama altyapıları o Yüzey sulama su pompaları durumunda ana, sekonder ve Tersiyer sulama kanalları ve kapıları (kapasite m

3/hektar)

o Basınçlı sulama sistemi durumunda tüm hidrantlar. o Tüm rezervuarlar ya sulama için kullanılan ya da yağış yakalamak için kullanılan. o Tüm su toplama yapıları.

2. Çiftlikte sabit yapıların eşlenmesi gerekir. Alanların yakın olmadığı durumlarda harita çiftlik dışında su kütlelerini de içerebilir. 3. Suyun dağıtım / çiftlikte merkezi bir su kullanıcı aracılığıyla, örneğin, yönetilen veya su özel bir kuyusunu kullanarak bireysel olarak çıkarılan ya da bitişik dere

ve hendek pompalanır olup olmadığından söz edilmelidir. 4. Bitkileri ve su kullanımı ile ilgili verileri içerir: Ölçü / alan (m3 / ha / ay / kırpma, m3 / ha / yıl / kırpma) üzerine ne kadar su uygulanmıştır tahmin ediyoruz.

Gözden geçirme ve bu hesaplamak için kullanılan yöntemleri açıklar. 5. Eğer mümkün ve kullanılan sulama yöntemi (örneğin damla sulama sistemleri) ile ilgiliyse, Sulama sistemi verimliliği veri, bu tür sulama kanallarında su taşıma

taşıma verimliliğini kanal/boru uzunluğu, (örneğin toprak ya da çizgili kanallar) kanal özellikleri, toprak tipi ve sistem bakım fonksiyonu olan sulama borularının olması önemlidir. Bu (su hacmi sulama altyapısının verimliliğini değerlendirmek ve geliştirmeye yardımcı olacaktır (%cinsinden)) alan uygulanan su hacmi, bölü kök bölgesine ekledi (%cinsinden)) yaygın olarak kullanılabilir tahmini tablolar ve uygulama verimliliği ile tespit edilebilir.

Page 70: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 70 / 138

2 of 81

6. Bitki su gereksinimlerinin (CWR) nasıl hesaplandığını gösterir. Ayrıca, sulama döngüleri sulama aralıkları ve uzunluğu vardır. Optimum aralıklarla ve çevrim uzunlukları muhafaza edilmelidir. Örneğin, karık sulama alanlarının durumda, dalgalanma akımı önemli ölçüde bitkiler tarafından suyun sulama tekdüzelik ve yararlı alımını artırabilir. Sıcaklık da (örneğin daha geniş aralıklarla daha düşük sıcaklıklar ve bitki su tüketimi için böylece gerektiğinde azaltılmış) aralıkları içinde farklılıklar tetikleyebilir.

7. Bakım: Sulama sisteminin bakımı için ve tarım makineleri yerine bir plan olması önemlidir: o Genellikle sabit su çıkarma ve dağıtım teknolojileri altyapısının sorumlu tutulan ve/veya tamir eden ve nasıl yapıldığını gösterir. o Damla ve yağmurlama sulama sistemleri ile optimum tasarım akışı için uygun basınç yönetimi olmalıdır. o Acil bakım gerekli olması halinde yerinde bir planı olmalıdır. o Bakım yapacak olan kişiler doğru şekilde eğitilmiş olmalıdır. o Kayıtlar, bakım yapılması, kime ne, örneğin ne onarıldı kim tarafından ve ne zaman hazır olmalıdır?

8. Yüzey sulama sistemleri: Yüzey sulama sistemleri pompa ve sonuç olarak enerji kullanımı en aza indirmek için yerçekimi en iyi şekilde yararlanmak için tasarlanmıştır olmalıdır.

9. Doğrudan ve Dolaylı Bulaşma Kaynakları: Plan, risk değerlendirmesinde tespit edilen su kirliliği doğrudan ve dolaylı kaynakları ile ilgili riskleri en aza indirmek için herhangi bir önlemleri açıklamalıdır. Böyle Bitki Koruma karıştırma alanından potansiyel dökülme tarım artıkları, yıkama ve/veya drenaj nedeniyle, ve püskürtme yükleme ve temizleme alanı olarak kirlenme gibi sorunları çözmek gerekiyor.

10. Gübreleme ve/veya Kemigasyon: Gübreleme ve / veya Kemigasyon faaliyetleri bu ihtiyacı korunur ise ana hatları için, örneğin, damla sulama sistemleri vb gübreleme / chimgation uygulandığı için ne kadar kullanılır? Su havzaları ve risk değerlendirmesinde tespit/veya Kaynaklar bulaşma riskleri azaltmaya yönelik önlemler (örneğin veya yakınlarında su üzerinde uygulamalardan kaçınarak, özellikle eğimli arazi üzerinde; kontur dikim fazlalıklarının azaltmak için kullanılan teknikler) özetlenmiş olmalıdır.

11. İklim Verileri: Mümkünse (eğer bu bilgi mevcut değilse) sulu tarım konusunda bilinçli kararlar almak için yıl boyunca yağış ve sıcaklık ve referans bitki su tüketimi ile ilgili bilgi ekleyin. Bu bilgiler kolayca erişilebilir olup olmadığını gösterir.

12. Eğitim: Planda kimin eğitim ihtiyacı olduğu ve hangi konu başlıkları olacağı değerlendirilecektir. Eğitimin, taslak/uygulamalarının kapsamlı bir su yönetim planının kayıtlarını tutmak gerekebilir. Yetiştiriciler, teknisyenler ve tarım işçileri de çiftlik su kalite yönetimi temel eğitim gerekebilir; sulama sistemlerinin yönetimi, bakımı ve işletilmesi; miktar su yönetimi. Kürekçiler, teknisyenler ve tarım işçileri yönetim planı ve hedeflerini bilmesi gerekir. Aşağıdaki temel eğitimi iyi su yönetimi uygulamalarının çiftlik için hayata geçirilmesine yardımcı olmak için tavsiye edilir: o Su kalite kontrolü. o Çiftlikte pestisitlerin güvenli kullanımı ve püskürtücü ve sprey kalıntıları ile nasıl başa çıkıldığının çözümleri. o Toprak suyunu arttırmak ve erozyonu önlemek için, toprak yönetimini korumak, organik maddeyi koruyarak sızma kapasitesini arttırmak. o Sulama hakkında bilinçli kararlar almak için bitki su gereksinimleri hesaplama, sulama aralığının ne olması gerektiğine karar vermek vb. uygulanabilir.

13. Arıtılmamış Kanalizasyon: Arıtılmamış kanalizasyon gübreleme ve sulama için kullanılamaz. Bu nokta CB 4.4.1 ve CB 5.3.1 kapsamındadır.

14. Kayıt Tutma: Kayıt tutma konusunda rehberlik AF 3 ün altında verilmiştir.

15. Su kullanım izin ve ruhsatları: Bu planda, tüm yerel düzenlemeler için başvuru yapılmalı, su çıkarma ve kullanımı ile ilgili yasa ve sulama düzeni kurallarına göre

olmalıdır. Planda, gerekli tüm lisans ve izin alınmadan önce güncellenmiş ve uyum sağlamalıdır. Tüm kayıt ve ayrıntıların, düzen içerisinde tutulması, ilgili ruhsat, yasa ve yönetmeliklere göre uygulanmasını göstermek gerekiyor.

Yeni su depolama altyapısı koymak ve çiftlikte depolamak veya saklamak için izinler yerinde olmalıdır. Örneğin, yerel su hasadı ve yağış depolama havzasında başka bir yerde kullanıcıları etkileyecek olmayacaktır.

Page 71: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 71 / 138

2 of 81

Plan herhangi bir yerel yasalara veya tüzük atıksu tasfiye edilmesi konusunda başvuru yapmak ve onlar uyulması yanı sıra tutulması gerekenleri bunlar la ilgili kayıtları belirtmelidir.

Bu gereklilik iki kontrol noktası olan CB 5.4.1 ve 5.4.2 altında incelenir.

16. Sulama suyu kullanımı tahmini: Bu özel gereksinim CPCC CB 5.1.1 e dayanmaktadır.

CB. 5.4.1 Sulama/Gübreleme de Su Kullanımı

Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

Su çıkarma, su depolama altyapısı, çiftlik kullanımına

uygunluk ve herhangi bir su tahliyesi için yasaların

gerektirdiği durumlarda kullanılabilir geçerli

izinleri/lisansları var mı?

Çiftlikte su çıkarılması için yetkili makam tarafından verilen geçerli izin/lisans olmalı; su

depolama altyapısı; ama sulama da dahil olmak üzere, ürün yıkama ve flotasyon işlemleri

ile sınırlı değildir, tüm tarla için su kullanımı ve yasal olarak zorunlu nehir veya diğer

çevresel açıdan hassas bölgelere su tahliyesi için uygun yerlerde olmalıdır. Bu

izinlerin/lisansların muayene için kullanılabileceği geçerli bir tarih olmalıdır.

Minör

Zorunluluk

Kılavuz:

Çiftlik yönetimi, herhangi bir uymanız gereken yönetmeliğin ulusal hukuk veya yerel bilincinde olmalıdır. Yetkilendirme sık sık tarım arazisinin sulamada su kullanımı için gereklidir. Bu suyun toprak, kırpma ya da doluluk durumuna göre herhangi bir sınırlama öngören yanı sıra kullanılabilecek miktarda belirtebilirsiniz. Sulamaya, belirli koşullar altında ya da hiç izin verilmeyebilir. Yetkililer genellikle su kullanımı çiftçi için izin belgesine sahip olmalıdır. Su kullanım izinleri de daha sonra kendi üyeleri arasında su tahsisleri dağıtmak su kullanıcı birlikleri (sulama organizasyonlarına) ya da sulama sistemlerinin, verilen olabilir. Yetiştiriciler sonra WUA veya yerel bir diğer su yönetimi tarafından belirlenen gereksinimleri takip etmelidirler. Çiftlik yönetimi gereği yasaları takip etmek, su kullanımı konusunda ulusal yasal yükümlülükler ile tarımsal amaçlara uygun hareket etmeleri gerekmektedir. GLOBALG.A.P. çiftliklerin değerlendirmelerinde, yetiştiriciler veya çiftlik yönetiminin yasal gereksinimleri takip etmelerini ve nedenlerini açıklamalarını tavsiye eder (CPCC CB 5.4.1. Minör Zorunluluk). AF 1 risk değerlendirmesi temelinde, çiftlik aşağıdakileri dikkate almalıdır:

Gerekli izin ve ruhsatlar: Çiftlikte yeraltı suyu veya akan su deposu gerekli tüm izin veya ruhsatları verilmiş ve bir dosya tutuluyor olmalıdır.

Geçerli izin ve ruhsatlar: İzinleri düzenli olarak geçerli ve süresi dolmadan yenilenmesi gerekir emin olmak için doğrulanması gerekir.

Tüm Yüklemeler İçin İzinler: Pompa istasyonları, lavabo ve dağıtım sistemleri için gerekli tüm izinleri var mı? Uyulması gereken yeraltı suyu çıkartma sınırı var mı?

Yetkili makam tarafından verilen izin: Yetkili makam tarafından verilen tüm belegeler, izin ve ruhsatların doğrulanması gerekmektedir.

Page 72: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 72 / 138

2 of 81

CB. 5.4.2 Sulama Kaynağı/Gübreleme

Kontrol Noktası Uygunluk Krtiteri Seviyesi

Su izin/lisansları belirli kısıtlamalar getirdiği yerlerde, su

kullanımı ve boşaltma kayıtları çiftlik yönetiminin bununla

uyumluluk içinde olduğunu gösteriyor mu?

Belirli koşullar/ruhsat izni gibi saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık ekstraksiyon birimleri

veya kullanım düşük olarak ayarlanması için alışılmadık bir durum değildir. Kayıtlar bu

koşulların yerine getirildiğini göstermek için bakımlı ve kullanılabilir olacaktır.

Majör

Zorunluluk

Kılavuz:

AF. 1 risk değerlendirmesinde, çiftçi denetimleri, su miktarları, ulusal ve yerel yetkililer tarafından sulama ile ilgili olarak verilen tüm ruhsat ve izinlere uygun çıkarılan emin olmak için yapmak gerekiyor. Çiftçi için ölçüm ve su kullanımının kaydının yapılabilmesi için yerinde bir sistem olacaktır. Gerektiğinde (örneğin, ölçüm cihazları için erişim eksikliği, özellikle küçük çiftçi sel sulama sistemleri olgu nedeniyle), kayıt tutma su kullanmak en iyi tahminlerine güvenebilirsiniz. Çiftçi yetkili makamları tarafından verilen geçerli belgeleri mevcut olacaktır (CB 5.4.2 de istendiği gibi). Bazı durumlarda, kullanılan yerde su kullanımı kayıtları tutmak için yasal gereksinimleri vardır. Yetkililerin, su kullanımı ile ilgili bilgi sağlamanın yanı sıra (örneğin, toplam deşarj oldukça sulama kanalı toplam alımı m

3/yıl veya m

3/ay vb.), bu kayıtlar sezon başına su kullanım planlaması, ürün bazında ve çiftlik yönetimi destekleyebilir. Bir

üretici ya da bu konuda bir WUA için tahsis edilen toplam su miktarı her yıl bölgedeki suyun durumuna göre farklılık göstereb ilir. Su kullanımı kayıtları çiftlikte Su Yönetimi Planı içine dahil edilebilir. Sözlük

Akifer: Akifer yer altı suyu ile ekstre edilebilir olan su taşıyan, geçirgen kaya konsolide malzeme, bir yer altı tabakasıdır. Siyah Su: Su, gıda, hayvan ya da insan atıkları ile kirlenmiş (Kaynak: online sözlük). Kimyasal Bulaşma: Topraklar ve akiferler yasal limitlerin oldukça üzerinde miktarlarda, bitki koruma ürünleri ve ağır metaller gibi kimyasal kirleticiler, içeren sulama suyu kirlenmiş olabilir. Toprağın kimyasal durumu: Bir toprağın kimyasal özellikleri (mineral kompozisyonu, organik madde ve çevresel faktörlerden etk ilenen) Kemigasyon: Kemigasyon azot, fosfor ya da daha sonra sulama sisteminde arazide uygulanan sulama suyuna bir pestisit gibi kimyasal maddelerin enjeksiyonu için kullanılan adıdır.

Page 73: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 73 / 138

2 of 81

Bulaşıcılar, Bulaşma: Bu, (örneğin ağır metaller ve tarım kimyasalları olarak kimyasal yoluyla) ya da kimyasal kirlilik (örneğin, bakteri, virüs, maya gibi mikroorganizmalar yoluyla) mikrobiyal kontaminasyonu olabilir. Kontrol Noktaları: GLOBALG.A.P. kontrol listesine verilmesi gereken olumlu cevaplardır. 2 tip kontrol noktası vardır: Majör ve Minör. Kontur Kırpma: Yüksek kontur hatları bir yamaç boyunca çiftçilik ve/veya dikim tarımsal bir uygulama. Bu satırlar ağır su run-off zamanlarında rillerine ve gullies oluşumunu azaltan bir su molası oluşturmak (humus kaybı ve toprak erozyonu önemli(major) bir nedenidir). Su molası, suyun toprağa yerleşmesi için daha fazla zaman sağlar. Kontur çiftçilik, saban tarafından yapılan tekerlek izleri araziye dik yerine paralel, genellikle arazi etrafında eğri bu oluklardan oluşan seviye farklılıkları vardır. Bu yöntem, aynı zamanda toprak erozyonu önlemek için bilinir. (Kaynak: Wikipedia) Uygunluk Kriteri: Normatif unsurlar her Kontrol Noktasına bağlı ve Kontrol Noktasını tamamlayıp kriterleri gösteren. Bitki Su Gereksinimleri (BSG): Bu bitki katsayısı (topraktan ürün özelliklerine bağlı olarak ve buharlaşma) ve evapotranspirasyonun bir fonksiyonu olan ekin bi tki su tüketimi vardır. Yaygın Kaynak Kirliliği: Kaynak kontaminasyon noktası aksine, bulaşma kaynakları çiftlikleri ve alanları çeşitli bölgelere yayılması anlatılmaktadır. Akıntı yönünde yetersizlik: Aşağı bir çiftlikte suyun kullanımından kaynaklanan su kıtlığı Damla Sulama: Damla sulama bitki su yerelleştirilmiş teslimi için (veya mini -sprinkler) damla hatları ve yayıcılar kullanan bir sulama yöntemidir. Damla sulama sistemleri su depolama havzası alanları için basınçlı bir dağıtım sistemi aracılığıyla dağıtılır. Ötrofikasyon: Su havzaları aşırı bitki büyümesini teşvik fazla besin almasına neden olan bir süreç. (Kaynak: USGS 2014) Gübreleme: Bir sulama sistemi ile gübre, toprak değişiklikleri ya da diğer suda çözünür ürünlerin uygulanması. (Kaynak: Wikipedia) Fosil Su: Genellikle bin yıl önce ve günümüze kadar farklı iklim koşulları altında sızmış olan ve yeraltı o zamandan beri, depolanmış olan su. Bu suyun, dış dünya ve hiç veya çok az şarj ile ya da çok az bağlantısı vardır. Karık Sulama: Karık sulama su küçük, uzun dere sırtlarında yetiştirilen bitkileri teslim eden yüzey sulama sistemi. Karık sulama sistemlerinde yer çekiminin de etkisi vardır. Gri su: Böyle tuvalet, peyzaj sulama ve inşa sulak olarak kullanımları için yerinde geri dönüştürülebilir el yıkama havzaları, duş ve banyo, üretilen atık su. (Kaynak: Wikipedia) Sulama: Arazi veya toprağa suyun yapay bir uygulamasıdır. Tarım ürünleri, kuru alanlarda yetersiz yağış dönemlerinde ve rahatsız toprakların bakımı ve yeniden bitki örtüsü büyümesine yardımcı olmak için kullanılır. Ayrıca, sulama da dondan bitkileri korumak, hububat alanlarında yabancı ot büyümesini bastırmak ve toprak konsolidasyonu önlemek için bitkisel üretimde kullanır. Buna karşılık, sadece doğrudan yağışa dayalı tarım için yağmur suyuyla beslenen veya susuz tarım olarak adlandırılır.

Page 74: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 74 / 138

2 of 81

Sulama Randımanı (IE): Terminoloji mühendislik sulama sistemlerinde kullanılan ve uygulama verimliliği (ea) ve iletim verimli liği sulama sisteminin (ec) oluşur (IE = ea * ec / 100). Mikrobiyal kirlenme: Su tarafından yasal sınırların üstündeki miktarlarda mikroplar içeren. Majör Kontrol Noktaları: GLOBALG.A.P. belgesine sahip olabilmek için önemli kontrol noktalarını yerine getirmek gereklidir. Minör Kontrol Noktaları: GLOBALG.A.P. belgesine sahip olabilmek için önemli kontrol noktalarının %95 ini yerine getirmek gereklidir. Minimum Toprak İşleme: Üretici bu kadar zaman içinde toprak yapısını iyileştirmek için toprağın en az rahatsızlık sağlamak için minimum İşleme Makinaları kullanarak humus 10 ila 15 santimetre çalıştığı koruma tarım tekniği. Nokta kaynaklı kirlenme: Bu kontaminasyon kaynaklarını açıkça tanımlanabilir anlamına gelir, karıştırma ve püskürtme veya alanlarda tank artıkları bertaraf yükleme sırasında düzgün karışım ve/zarar hesabı bitişik su organları içine almadan veya olmadan yapılan bitki koruma ürünleri örnek sızıntıları için. Bitki Koruma Ürünleri (PPP): Böcek öldürücüler, mantar ilaçları ve herbisitler. Basınçlı sulama: Yağmurlama ve damlama sulama suyu dağıtmak için enerji gerektiren sulama sistemleri basınçlı olması gereklidir. (Tarımsal) Geri Akış: (Tarımsal) geri akış su havzaları geri tüketilecek olan su miktarı bu nedenle tarım alanlarında kullanıldıktan sonra aşağı akan su miktarıdır. Nehir Deşarjı: Nehir yoluyla su akışı m

3/s.

Yüzey Sulama: Yüzey sulama sistemleri, su yerçekimi tarafından birim alana dağıtılan Sulama sistemi ve yerel yönetim yetkilileri tarafından ayarlanmış olan gates tarafından kontrol edilir açık kanalları oluşturmaktadır. Yağmurlama sulama: Farklı sprinkler kullanan bir sulama yöntemi (gezici yağmurlama, pivot sistemleri, silah ve patlama, vb.) ekin su yerelleştirilmiş teslimat için. Yağmurlama sulama sistemleri su depolama Havzası basınçlı bir dağıtım sistemi aracılığıyla alanlara dağıtılır. Dalgalanma akımı: Sulama suyu ikinci kez uygularken karık ilk bölümlerinde üst toprağın içine uygulanan su tahliyesine izin ve bu parçaların sızmasını azaltmak için aralıklarla bir dizi oluklar uygulanır. Bu karık sulama sisteminde uygulanan sulama suyu geliştirilmiş bir tekdüzelik sağlar. Dalgalanma sulama: Sulama aynı anda, ama dalgalanmaları veya su toprakta karık veya sınır baş ucuna sızmak için izin döngüleri uygulanmaz. Sulama ikinci dalgalanma karık veya sınırın kuyruk sonunda ikinci tur potansiyelini azaltarak, su taşımak veya henüz sulama almamış alanlara daha fazla ilerleme sağlayacaktır. Su Kütlesi: Büyük su birikimleri, okyanuslar, denizler ve göller gibi, ama böyle bir gölet, sulak alan ya da daha nadiren, su birikintileri gibi daha küçük su havuzları bulunmaktadır. Bir su birikintisinden başka bir yerden de su organları kabul edilir hareket ettiği ya da bulunan–nehirler, dereler, kanallar ve diğer coğrafi özellikleri olmak zorunda değildir. (Kaynak: Wikipedia) Su Hasadı: Toplama ve yerli veya tarımsal kullanım için yağmur suyu ve / veya akış depolama. Depolanan yağmur suyu ve / veya akış kirliliğe karşı korunmalıdır.

Page 75: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 75 / 138

2 of 81

Su Kullanıcı Birliği (WUA): Bu birlik üyeleri sulama sistemlerinde su kullanımı için bir bedel ödemelidir. WUA üyelerine sulama sistemi bakımı ve dağıtımını yönetme konusunda yardımcı olur . Su Kullanım Etkinliği (WUE): Bitki verimi ve uygulanan toplam su miktarı arasındaki oran.

Page 76: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 76 / 138

2 of 81

4. ÖRNEK – RİSKLERİN ÖZETLERİ

Risk Sorun Statüsü Eylem

Fiziksel

Su Kıtlığı

Nehir Havzası veya alanı su kaynaklarının aşırı kullanım nedeniyle su kıtlığı ile karşı karşıya mı? Su kıtlığı üretici tarafından mevcut veya planlanan su kullanımını etkileyebilir mi? Üreticinin havza veya bölgede su kıtlığına şimdi veya gelecekte sebebiyeti olabilir mi? Nehir Havzası veya alanı su kaynaklarının aşırı kullanım nedeniyle su kıtlığı ile karşı karşıya kalınıyor mu? Su kıtlığı üretici tarafından mevcut veya planlanan su kullanımını etkileyebilir mi?

Kuraklık olayları

Nehri havzası veye alanında düzensiz yağış nedeniyle kuraklık mevcut mu? Bu olgu üreticinin su kullanımını etkiliyor mu? Çiftliğin su kullanımı ne kadar esnek? Bu olgu, çevresel, sosyal ve / veya kültürel konular etkileyebilir mi?

Sel olayları

Nehir havzası veya alanında meydana gelen sel yağış ve su yönetiminin düzensizliğinden mi kaynaklanıyor? Bu olgu üreticiyi etkiliyor mu? Bu doğal olay üreticiyi etkileyebilir mi? Bu olgu, çevresel, sosyal ve / veya kültürel konular etkileyebilir mi?

Su kirliliği

Nehir havzası veya alanı su kirliliği ile karşı karşıya mı? Üreticinin yeraltı suyu alanının mevcudunda veya yukarısında potansiyel kirlilik kaynakları nelerdir? Kirlilik üreticiyi etkileyebilir mi? Kirlilik üreticiyi etkileyebilir mi? Bu kirlilik, çevresel, sosyal ve / veya kültürel konular etkileyebilir mi?

Alternatif su kaynakları

Alternatifi olmayan ve/veya kirli su kaynakları var mı? Bu su düzenli olarak üreticiye tahsis ediliyor mu? Bu su aşırı durumlarda (kuraklık, kirlilik vb) üreticiye tahsis edilebilir mi? Geçici aşırı durumları ele almak üzere (yeni) depolama mekanizmaları var mı? Alternatif kaynakların veya su depolama sistemlerinin çevresel etkileri nelerdir?

Düzenleme Su dağıtımı ve yönetimi şeması

Akarsu havzası veya alan bir plan ya da şemaya göre yönetiliyor mu? Bu plan düzeni veya kamu ve ilgili taraflara danışılması ve ilgili su yetkilisi tarafından onaylandı mı? Plan uygulanıyor ve düzenli olarak güncelleniyor mu? Üreticinin su kullanım planı veya düzeni dahil mi? Değilse, üreticinin su kullanım planının tahsisi ve yönetim şeması ile tutarlı mı? Bu plan yeterince çevresel, sosyal ve / veya kültürel sorunları dikkate alıyor mu?

Page 77: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 77 / 138

2 of 81

Risk Sorun Statüsü Eylem

Su kullanım izni Su kullanım izni tutmak için bir prosedür var mı? Üretici su kullanımına uygun bir su kullanım iznine sahip midir? Bu izin, diğer (su kullanımı) izni ile etkileşim yapıyor mu?

Yetkili olmayan su kullanımı

Üretici kullanım suyu (kısmen) yazılı izni olmadan kullanıyor mu? Diğer kullanıcıların, ilgili izni olmadan su kullanıyor musunuz? Bu yetkili olmayan su kullanım üreticinin su kullanım izni veya su kullanımını kendisi etkileyebilir mi? Bu yetkili olmayan su kullanımı, çevresel, sosyal ve / veya kültürel konular etkileyebilir mi?

Öncelikli kullanım

Nehir havzasının veya bölgede suyun kullanımına öncelik veriliyor mu? Diğer su kullanıcıları ile ilgili olarak üreticinin sıralaması nedir? Özel düzenlemeler olağanüstü durumlarda (kuraklık, kirlilik, vs.) için öngörülmekte midir? Üreticinin su kullanım dikkate öncelik su kullanıcıları ve aşırı durumlarda trend senaryolarını almak için bir risk var mı? İzin önceliği su kullanıcıları için su temin etmek için azaltılmış olabilir mi?

İtibar

Su sorunu

Akarsu havzası veya yeraltı suyu alanı, ulusal, bölgesel, yerel veya kültürel / etnik sınırları aşıyor mu? Nehir havzasında veya bölgede su ile ilgili çatışmalar var mı? Nedenleri nelerdir? Çatışmaları çözümlemek için diyalog süreçlerinde ele alınan çatışmalar nelerdir? Bu özel alanda veya üretici faaliyet başka coğrafi alanda su çatışmalara katılan üretici mi? Nehir havzası veya alan veya bitişik alanlarda su çatışmalara katılan benzer su kullanıcıları var mı?

Çevre sorunları

Nehir havzasında veya bölgede tatlı su ortamının mevcut durumu nedir? Nehir havzasında ya da bölge için çevre ve biyolojik çeşitlilik eğilimleri nelerdir? Bu çevresel eğilimler çiftlik işlemlerini olumsuz etkileyebilir mi? Çiftliğin su kullanım etkisi kilit çevresel veya biyolojik çeşitlilik özellikleri, doğrudan ya da dolaylı biçimde, önemli ölçüde mi? Üretici bir (kamu) çevre beyanı ve / veya planı geliştirdi mi? Bu plan ortaya çıkan herhangi bir suyla ilgili çevresel çatışmalar veya endişelere cevap mı? Bu plan uygulamada denetlenmiş ve düzenli olarak güncelleniyor mu? Bu plan genel olarak erişilebilir mi?

Page 78: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 78 / 138

2 of 81

Risk Sorun Statüsü Eylem

Sosyal sorunlar

Nehir havzasında veya bölgede su sorunları (içme suyu ve yeterli sağlık koşullarına erişimi, vs.) ile ilgili mevcut sosyal durum nedir? Bu yönleri için sosyal eğilimler nelerdir? Sosyal gereksinimler veya istemler çiftlik işlemlerini olumsuz etkileyebilir mi? Havza veya bölge sakinleri için çiftliğin su kullanımı doğrudan ve dolaylı olarak içme suyuna ve sanitasyona erişimi zorlaştırıyor mu? Üretici bu konuda (kamu) deyimi ve / veya planı geliştirdi mi? Bu plan, su kullanımıyla ilgili ortaya çıkan herhangi bir çatışma ya da endişelere yanıt veriyor mu? Bu plan uygulanıyor, denetleniyor ve düzenli olarak güncelleniyor mu? Bu plan genel olarak erişilebilir mi?

Kültürel sorunlar

Nehir havzasında veya bölgede su ile ilgili önemli kültürel konular nelerdir? Ne evrimleri olmuştur? Kültürel eğilimler, gereksinimler veya istemler çiftlik işlemlerini olumsuz etkileyebilir? Çiftliğin su kullanım etkisi, doğrudan ya da dolaylı biçimde, önemli ölçüde nehir havzasının veya bölgenin kültürel mirası mı? Üretici bu konuda (kamu) deyimi ve / veya planı geliştirdi mi? Bu plan su kullanımına ilişkin ortaya çıkan herhangi bir çatışma ya da endişelere cevap sağlıyor mu? Bu plan uygulamada denetleniyor ve düzenli olarak güncelleniyor mu? Bu plan genel olarak erişilebilir mi?

Çiftlik su yönetimi

Çiftlikte su bir plana göre yönetiliyor mu? Bu plan, tarihsel, güncel ve gelecekteki su kullanımı için kayıtları içeriyor mu? Bu plan sürdürülebilir ve verimli su kullanımı için hükümler içeriyor mu? Bu plan çiftlik su yönetimine ilişkin ortaya çıkan herhangi bir çatışma ya da endişelere cevap sağlıyor mu? Bu plan uygulamada denetleniyor ve düzenli olarak güncelleniyor mu? Bu plan genel olarak erişilebilir mi?

Finansal

Finansman

Üretici düzenli ya da düzensiz dış finansman gerektiriyor mu? (Mevcut ve potansiyel) yatırımcılar fon değerlendirmesinde su ile ilgili kriterleri düşünüyor mu? Yatırımcılar tarafından gerekli herhangi bir özel yönleri (örneğin su yönetim planı, su kullanım izinleri) var mı? Yatırımcılar su ile ilgili kriterlerine uyum için bir eşik kuruyor mu?

Sigorta

Üreticinin kendi operasyonları için sigortası var mı? (Mevcut ve potansiyel) sigorta operatörleri değerlendirmesinde su ile ilgili kriterleri düşünüyor musunuz? Sigorta operatörleri tarafından gerekli herhangi bir özel yönleri (örneğin su yönetim planı, su kullanım izinleri) var mı? Su ile uyum için ilgili kriterleri risk eşikleri kurmak?

Page 79: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 79 / 138

2 of 81

Risk Sorun Statüsü Eylem

Su fiyatlandırma

Su kullanımı için üretici para ödüyor mu? Bu sabit fiyat/vergi/tarife nasıl? Operasyonel maliyetleri ve (çevresel) dışsallıkları içerir mi? Fiyatlandırma sistemi, istikrarlı, öngörülebilir ve şeffaf mı? Su fiyatlarında düzenli ya da düzensiz olarak artış olma ihtimali ne kadar?

Page 80: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 80 / 138

2 of 81

EK CB. 2 GLOBAL G.A.P. KILAVUZ - ENTEGRE HAŞERE YÖNETİMİ ARAÇ SETİ

1 GİRİŞ

Bu belge Tarım ve Bahçe Bitkilerinin ticari üretim IPM uygulamaları için alternatif bir araçtır. IPM uygulaması için uygun eylemleri sağlamak için hazırlanmıştır. Bu belgede verilen örnekler tümü dahil olarak düşünülmemelidir. Herhangi bir IPM sistemi (iklimsel, topoğrafik, vb.) yerel fiziksel bağlamında uygulanması gerekir, çünkü bu önemli bir husustur, vb karmaşık biyolojik (haşere karmaşık; doğal düşman.) ve ekonomik (sübvansiyon veya eksikliği var erişim; tüm ithalatçı ülkelerin gereksinimleri vb.) koşulları içermektedir.

1.1 TANIM

Entegre Zararlı Yönetimi (IPM) mevcut tüm haşere kontrol teknikleri ve haşere nüfus gelişimini vazgeçirmek ve ekonomik olarak geçerliliği olup insan sağlığı ve çevre için

riskleri azaltmak veya en aza indirmek ve bu düzeyde böcek ilacı ve diğer müdahalelerde bulunmak için gerekli şartları sağlamak önemli bir husustur. IPM agro- ekosistemler mümkün olduğunca az müdahale ile sağlıklı bir bitki gelişimini vurgular ve doğal haşere kontrol mekanizmalarını teşvik eder. (Pestisitlerin Dağıtımı ve Kullanımı ile ilgili Kuralları Uluslararası Kodu, FAO 2002).

1.2 HEDEF

GLOBALG.A.P. kapsamında IPM uygulamasının amacı koruma ürünü içeren bitkilerin üretiminin sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu mevcut tüm haşere kontrol ve bastırma taktikleri, kimyasalların sorumlu uygulama da dahil olmak üzere entegre ederek ve uygulayarak elde edilebilir.

IPM son sözü yönetimdir. Kardinal önem taşımaktadır çünkü sorun(lar) ve sorunun yoğunluğu hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Bu bilgiler sadece standart haşere izleme sistemleri uygulayarak elde edilebilir.

1.3 ALTYAPI

Bu belge hastalıkları, meyve ve sebze bitkileri yabancı otlar ve eklem bacaklılar zararlıları önleme, izleme ve denetleme olan IPM üç temel ayağı, uygulamak için kullanılabilecek muhtemel yaklaşımları listeler. Bu araç üreticileri kendi IPM programlarının geliştirilmesi için düşünebilirsiniz farklı yaklaşımlar örnekleri sağlamak için tasarlanmıştır. IPM araçlar üzerinde kapsamlı ve nihai bir metin olarak tasarlanmamıştır ve düzenli olarak güncellenecektir.

Dünyanın farklı yerlerinde farklı bitkileri IPM yöntemlerinin farklı kombinasyonlarını gerektirir. Ancak, IPM felsefesi genel ve evrenseldir. IPM (fiziksel, biyolojik ve ekonomik) belirli bir ürün, belirli bir bölgede üretilen altında yerel koşullara uygun olmalıdır, esnek bir sistem olarak ele alınmalıdır. Bu nedenle, her durum için kullanılabilecek genel IPM modeli geliştirilmiş olamaz, ve bu yüzden burada verilen örnekler listesini bir kılavuz olarak kabul etmek gerekir. Ve tam bir rehber olarak düşünülmemelidir, ancak yerel üreticiler tasarım ve IPM programı uygulamak için bir rehber olarak yeterlidir.

Üreticilerin, en azından her yıl, mevcut bitki koruma uygulamaları ve sistemli bir şekilde kırpmak için farklı IPM uygulamalarının potansiyelini eleştirel olarak değerlendirmeleri gerekir. Yerel veya bölgesel teknik uzman yardımıyla zararlı, hastalık veya yabancı ot alanı kırpma tarafından IPM planları analiz etmek ve IPM uygulamaları ya da bunların kombinasyonları başarılı olduğunu doğrulamak mümkün olacaktır. Bu bilgi IPM uygulamalarını geliştirmek için dünyanın diğer benzer alanlarında üreticilere yardım etmek için çok yararlı olacaktır.

Page 81: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 81 / 138

2 of 81

1.4 IPM İN ÜÇ AYAĞI

GLOBALG.A.P. İOBC ilkelerine uygun olarak, IPM tekniği üç kronolojik adımları belirledi:

(1) ÖNLEME

Maksimum çaba, zararlıları, hastalıkları ve yabancı otlarla ilgili sorunları önlemek için yapılmalıdır. Bu zararlıların görülme sıklığı ve şiddeti önlemek veya azaltmak için çiftlik düzeyinde yetiştiriciliğin ve yönetimin eylemleri kabul edilmesi de dahildir. Bazı kronik zararlıları (Stern et al. 1959; Pringle 2006) bu önleyici zararlı yönetimi seçenekleri, püskürtme dahil olmak üzere içerebilir.

(2) İZLEME VE DEĞERLENDİRME

İzleme kırpma ve varlığı, evre (yumurta, larva, vb) için çevresini sistematik muayene zararlıları, hastalıkları ve yabancı otların ve geliştirme (nüfus düzeyi; istila seviye) yoğunluk ve konum. En önemli etkinliklerinden biri olarak IPM Zararlıları, bitki hastalıkları ve yabancı otlar onun varlığı ve düzeyi hakkında üretici uyaracaktır. Bu izleme ve kayıt tutma parçası IPM programına ne kadar gerekli olduğunu vurgulayarak, üretici en uygun müdahale hakkında bir karar için izin verecektir.

(3) MÜDAHALE

Farklı IPM tekniklerini bir eylem eşiğine ulaşıldığında ve müdahale veya hastalık/zararlı diğer bitkileri yayılacak bitkileri değeri üzerindeki ekonomik etkilerini önlemek için gerekli olan izleme gösteriyorsa kullanılabilir. IPM bir program dahilinde, öncelikli olmayan etkili bir şekilde zararlı, hastalık veya yabancı ot kontrolü süresince insanlar için risk ve çevre azaltan kimyasal yöntemler uygulanır. Ancak, şu anda bunların çoğu önleyici olan doğal düşman popülasyonları korunması, bozulma dağıtıcıları çiftleşme yerleştirmek gibi vb. Eğer ileri izleme kontrolün yetersiz olduğunu gösteriyor ise, kimyasal bitki koruma ürünlerinin kullanımı kabul edilebilir. Bu gibi durumlarda IPM yaklaşımı ile uyumlu olan seçici pestisitler seçilmelidir ve bu ürün seçici bir şekilde uygulanmalıdır.

Bir çiftlikte IPM uygulamak için, üreticiler bitki ve yer ile ilgili IPM yönleri hakkında temel bilgi sahibi olmalıdır. Bu temel bilgiler, bölüm 2'de açıklanmıştır.

2 TEMEL BİLGİ GELİŞİMİ

IPM ile başarılı olmak için, temel bir bilgiye sahip olmak önemlidir:

Bitkileri etkileyecek önemli zararlılar, hastalıklar ve yabancı otlar

Onları kontrol etmek için potansiyel stratejiler, yöntemler ve ürünler.

Bu amaçla, üretici bilgileri toplamak gerekir:

2.1 ZARARLILAR, HASTALIKLAR VE YABANİ OTLAR

Yapımcılar aşağıdaki temel bilgilere sahip olmalıdır:

2.1.1 Bu belirli bir alan, bölge veya ülke için hedef mahsul ilgili zararlı, hastalık ve yabancı otların listesi.

Page 82: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 82 / 138

2 of 81

2.1.2 İlgili zararlı, hastalık ve yabancı otların ve gibi doğal düşmanları hakkında biyolojisi hakkında (aslında yaprak) temel bilgiler:

Yaşam döngüleri hakkında bilgi: o Görünümü farklı yaşam evreleri ve yaklaşık tarihleri. o Kalkınma gereksinimleri (gelişimi için minimum sıcaklık eşiği, sezon başına uçuş sayısı, saldırı ya da geliştirmek, vb.) o Aşırı kışlama (zararlıların durumunda) yerleri.

Zararlılar ile ilgili fotoğraf kılavuzları (farklı aşamalarda), hastalıklar ve yabancı otların tipik hasarları.

İlgili doğal düşmanları fotoğraf kılavuzları (farklı aşamalarda).

Ekonomik Yaralanma Düzeyleri (EILs) ve Eylem Eşikleri.

Hedef, ihracat pazarları karantina durumuna sahip organizmalar hakkında bilgi.

2.2 BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİ

Üreticiler aşağıdaki temel bilgilere sahip olması gerekir:

2.2.1 Yasal olarak ilgili haşere, hedef bitki hastalıkları ve yabancı otlara karşı uygulanan pestisitlerin listesi.

2.2.2 Temel bilgiler, hakkında (aslında yaprak):

Kimyasal aile

İletişim rotası (sistemik, translaminar, buhar faaliyet, temas, mide)

Doz oranları

Maksimum Kalıntı Seviyesi (kendi ülkesi ve hedef ihracat ülkeleri)

Dayanıklılık: o Yeniden giriş aralığı o Hasat Aralığı

En iyi uygulama tekniği

En iyi uygulama zamanı

Sezon başında uygulamaların zamanı

Doğal düşmanlar ve tozlayıcı seçiciliği

Aksiyon Modu

2.3 DİĞER KORUMA YÖNTEMLERİ

Benzer bilgiler diğer koruma yöntemleri için kullanılabilir olması gerekir.

2.4 EĞİTİM

Aşağıdaki konularda (kendi personeli veya uzman danışman) ilgili personelin eğitimi:

Zararlı, hastalık, yabancı otları ve doğal düşmanları tanıma alakalı.

Araştırma ve izleme teknikleri, kayıt tutmak da dahil olmak üzere.

IPM ilkeleri, teknikleri, yöntemleri ve stratejileri.

Page 83: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 83 / 138

2 of 81

Bitki koruma ürünleri ve uygulama teknikleri hakkında bilgi.

3 EKİM ÖNCESİ POTANSİYEL IPM ÖNLEMLERİ

Koruyucu ve sıhhi önlemler IPM yaklaşımının önemli bir parçasıdır. Birçok önleyici tedbirler zararlıları, hasat döneminde hastalık ve yabancı otlar ile gelecekteki sorunları önlemek veya azaltmak amacıyla ürün ekimden önce almış olabilir.

3.1 RİSK DEĞERLENDİRME

Arsa risk değerlendirmesi yapmak:

3.1.1 Arsa Tarihi

Bu arsa üzerinde son üç yılda hangi bitkiler yetiştirilmiştir?

Geçmişte bu arsa üzerinde hangi zararlı, hastalık ve yabancı ot sorunları vardı?

Her zaman mümkün olmasa da, bitki koruma ürünlerinin önceki kullanımı hakkında bilgi toplamak için tavsiye olabilir: o Bu arsa üzerinde geçmişte hangi bitki koruma ürünleri kullanılmıştır?

2.1.1 Bu arsa üzerinde pestisit kullanımı geçmişte olabilir: o Arsa üzerinde kalıntı ile alakalı sorunlar yaratacak mı? (yani pestisit birikimi nedeni ile toprakta) o Bir sonraki kırpma sezonunda haşere ve hastalıklara neden olur mu? (örneğin; çünkü tüm doğal düşmanlar, ağaçlar ve

sarmaşıklar gibi çok yıllık bitkiler imha edilmiş.)

3.1.2 Çevredeki Bitkiler ve Bitki Örtüsü

Ürün üzerinde çevredeki bitkileri ve bitki örtüsü potansiyel etkisini değerlendirmek:

Komşu bitkiler üzerinde IPM uygulamaları var mı?

Komşu bitkileri üzerinde pestisit kullanımı ve pestisit sürüklenme riski nedir?

Pest veya bitkileri ve bitki örtüsü çevreleyen tarafından oluşturulan hastalık sorunları potansiyeli var mı?

3.1.3 Toprak ve Su Örnekleri

Kontrol etmek için toprak ve su örnekleri almak ve analiz:

Hastalıklar ve zararlıların varlığı (nematodlarda dahil olmak üzere).

Pestisit kalıntıları, ağır metaller ya da diğer toksinlerin varlığı.

Toprağı besin düzeyi.

Page 84: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 84 / 138

2 of 81

3.1.4 Risk Değerlendirme Analizi ve Değerlendirme

Bu risk değerlendirme analizine dayanarak, ve bir önceki yıl izleme kayıtları (bakınız 4.2.) (eğer bu kayıtlar, yeni bir arsa varsa), belirli ve ilgili zararlı, bu özel bitki hastalıkları ve yabancı otlar ile sorunları önlemek veya azaltmak için alınması gereken önlemleri belirlemek.

3.2 ÖNLEME

Gerekli olduğu durumlarda, aşağıdaki önlemler yeni araziler için dikkat edilmesi gerekenler:

3.2.1 Toprak (Toprak) zararlılar, nematodlar, (köklü) hastalıkları önleme ve otlar aşağıdaki önlemler alınabilir:

Bir programa göre ve mahsule bağlı olarak ürün rotasyonu.

Hasat yılına bağlı olarak dinlenme, nadas.

dezenfeksiyonu veya artan substrat (örneğin solarizasyon, fümigasyon, su baskını, buhar, sıcak su).

Yararlı macrobial ve toprak mikrobiyal organizmaların tanıtımı ve/veya büyütme.

Bazı zararlılar ve hastalıkların popülasyonlarını azaltmak için toprağın ve bitki artıklarının (ağaç bitkileri durumunda meyvede dahil olmak üzere) temizlenmesi veya sanitasyon.

3.2.2 Su Önleyici tedbirleri sağlamak için alınması gerekenler:

Temiz su (eğr var ise zararlı, hastalık ve kimyasal kalıntılar konusunda yerel düzenlemelere uyan, İçerik ya da azaltmak).

Optimum sulama yöntemleri ve / veya gübreleme kullanımı. 3.2.3 Bitkiler

Haşere ile ilgili sorunları azaltmak için alınabilecek önleyici tedbirler, nematodlar ve hastalıklar şunlardır:

Uygun, dayanıklı çeşit seçimi.

(Aşılama) dayanıklı anaç kullanımı.

Haşere ve hastalık ücretsiz başlangıç malzemesi (tohum veya bitki). Bu topraktaki zararlılar ve patojenler için test içerebilir.

Optimum bitki aralığı ya da bitki yoğunluğu. 3.2.4 İklim

İklim koşulları hastalık gelişimi, zararlıları ve yabancı otlar üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle, göz önünde bulundurun:

Zararlıları ve/veya hastalıkların gelişmesini önlemek veya azaltmak için kültürel tedbirler.

Bir bilgi veya uyarı hizmeti için bir tarımsal klimatolojik izleme istasyonu ya da abonelik kurulması. 3.2.5 Zamanlama

Kırpma sezonda önemli zararlı, hastalık ve yabancı otların (ilk) görünümü açısından, göz önünde bulundurun:

Zararlılar, hastalıklar ve yabancı otlar ile sorunları (önlemek) azaltmak için en uygun ekim tarihi seçme imkanı.

Bazı zararlılara veya hastalıklara yüksek istila basıncı ile sürelerinin önüne geçmek için sırayla erken olgunlaşan çeşitler, ya da kısa sezon

çeşitlerinin seçimi. 3.2.6 Yer ve Arsa Seçimi

Komşu bitkileri özellikle sorunlu, zararlı haşerelerin veya hastalıkların kaynağı olabilir, analiz edin.

Page 85: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 85 / 138

2 of 81

4 KIRPMA SIRASINDA IPM İÇİN POTANSİYEL ÖNLEMLER

4.1 ÖNLEME

Önleyici tedbirler IPM yaklaşımı önemli bir parçasıdır. Onların hedefi haşere, hastalık ve yabancı ot popülasyonlarının eylem eşiğinin altında tutmaktır. Her durumda, üretici en uygun önleyici önlemler almaları, kendi özel durumunu göre ve ilgili zararlılar, bitki ve konumlarını hastalıklar ve yabani otlar için gerekir.

4.1.1 Çiftlik Temizliği (Hijyen ve Sanitasyon) Hijyenik önlemler alanına giren daha fazla yayılmasını veya ekin dağıtırken gelen ve zararlılar, hastalıklar ve yabancı otların önlenmesi hedefleniyor.

4.1.1.1 Vektörleri ile göre zararlı, hastalık ve yabancı otların bulaşmasını önlemek:

Bu tür böcekler, hayvanlar, evcil hayvan, kemirgenler gibi vektörlerin tanımlanması.

Ürün bu vektörler tutmak için eylemleri tanımlama.

Eğer sınırları veya mücavir alanlar içinde ot varsa tespit hosting zararlı olabilir. 4.1.1.2 İnsanlar tarafından zararlı, hastalık ve yabancı otların bulaşmasını önlemek:

Hastalıklı ve sağlıklı bitkiler için alanlarda çalışma.

(Mahsule bağlı olarak) uygun giysiler, eldiven, ayakkabı, saç filesi giyiliyor.

Alana girmeden önce ellerini, ayakkabı, giysi özellikle diğer üreticilerin araziler ziyaret ettikten sonra, dezenfekte edilmeli (mahsule bağlı olarak).

4.1.1.3 Ekipman veya malzeme tarafından zararlılar, hastalıklar ve yabani otlar geçişini önlemek:

Tüm temizlik ekipmanlarını çalışma alanına girmeden önce ve sonra (makineler dahil).

Farklı alanlardaki ürünlere bağlı özel ekipman ve malzeme kullanmak (mümkünse).

Temiz hasat kutuları ve kasalar kullanmak. 4.1.1.4 Bitki artıklarını yöneterek zararlıların bulaşmasını, hastalıkları ve yabani otları önlemek:

Budama, hasat, yaprak toplama veya organik artıkların toplanması, başka bir görev sonrası bahçeyi temizleyin.

Sahaya yakın bitki artıklarını tutmayın. 4.1.1.5 Komşu araziler arasında pestisit sürüklenme önlemek.

İstenmeyen pestisit sürüklenme riskini ortadan kaldırmak amacıyla komşu parsellerde ki üreticiler ile Anlaşmalar yapmak ve iletişimi organize etmek gereklidir.

4.1.2 Kültürel ve Teknik Tedbirler 4.1.2.1 Optimum Bitki Bakımı (gübreleme, sulama, vb.) Unutmayın, çok fazla gübreleme aşırı gübreleme bölümler ve xylem serbest amino asitler neden, bu tür yaprak bitleri gibi zararlılar yüksek üreme potansiyeline neden olabilir, çünkü çok kısa bir sürede yönetimi haşere gibi zararlı olabilir. Optimum bitki bakımı sayesinde, haşere ve hastalık bir saldırıya karşı daha güçlü, daha sağlıklı bir ürün olur.

4.1.2.2 Canopy Yönetimi ve Mikro İklim Zararlıları ve/veya hastalıkların gelişmesini önlemek veya azaltmak için bitki örtüsü (nem, sıcaklık, ışık, hava), uygun bir mikro-iklim sağlamak için kültürel önlemler, bu tür budama, gölgelik yönetimi ve yaprak toplama gibi kullanın.

Page 86: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 86 / 138

2 of 81

4.1.2.3 Kırpma Sistemleri Farklı kırpma sistemleri zararlılar, hastalıklar ve yabancı otlar ile sorunları önlemek veya azaltmak için kullanılabilir:

Yabani otlar önlemek ve doğal düşmanları teşvik etmek bitkileri kapsamaktadır.

Kırpma sistemleri özel tip: karışık bitkileri, şerit kırpma, şerit hasat, ve permakültür.

Kırpma sistemi ile ilgili diğer uygulamalar (örneğin nadas alanı kenar boşlukları gibi sümüklü böcek ve salyangoz gibi zararlıların göçün engellenmesi).

4.1.2.4 Dışlama Teknikleri (korunan bitkileri) Özellikle korunan bitkileri, farklı teknikler plastik tünellerde bazı böcekler, hava kilitleri ve çift giriş kapıları göçü azaltmak için folyo kesme kırpma zararlı haşere, böyle böcek geçirmez örgü veya UV-dışlamak için kullanılabilir.

4.1.2.5 Malçlama Malçlama bazı zararlı, hastalık veya yabancı ot sorunları en aza indirmek için yardımcı olabilir (plastik malç, yansıtıcı malç, saman malç vb.)

4.1.2.6 Diğer Tedbir Teknikleri

Diğer önleyici tedbirlere karşı hangi analizlerin yapılabileceği.

Mekanik tesis ve ürün zarar görmesini önlemek.

4.1.3 Biyolojik Kontrol İle Koruma 4.1.3.1 Etrafında tarla ve doğal düşmanları ve tozlayıcı nüfusu artışı için önlemler:

Farklı kırpma sistemleri (şerit kırpma, şerit hasat, karışık bitkileri, permakültür, diğer)

Sınır bitkilerinin kullanımı (çalı çitleri dahil) (doğal alternatif ana liman polen üreten bitkiler, nektar üreten bitkiler, bitkiler düşmanları (banker bitkiler)).

Alan içerisinde kapak bitkileri kullanın (doğal alternatif ana liman polen üreten bitkiler, nektar üreten bitkiler, bitkiler düşmanları (banker bitkiler)).

Doğal düşmanları için cezbedici kullanımı.

Doğal düşmanlar ve tozlayıcı için yuvalama yerleri sağlanması ve gizleme.

Bitki yaprak döken meyve halinde uykuda olduğunda gıda kaynakları sağlamak.

Kimyasal mücadele gerekli olduğunda nereye ve spreyler seçici kimyasalların kullanılması, seçici yerleştirme ve/veya zamanlama.

İtme-çekme teknolojisi (çekmek ve öldürmek; kovucular kullanımı). 4.1.3.2 Kemirgen kontrolü için yırtıcı kuşlar için yuvalama yerleri sağlar. 4.1.3.3 Böcek ilaçları kullanarak doğal düşmanları nüfus azalmasının sağlanması.

Doğal düşmanları ile uyumlu selektif pestisitlerin kullanımı.

Seçici uygulama teknikleri kullanmak (ağaç etek üzerinde spot tedaviler, sistemik ürünleri toprak uygulama, yem spreyler, çekmek ve öldürmek vb.).

4.2 İZLEME VE KARAR DESTEK ARAÇLARI

İzleme kimyasal bitki koruma ürünleri ile müdahaleler sayısını azaltmak için önemli bir araçtır ve güvenilir ve sürdürülebilir bir IPM programı için esastır. İzleme tercihen birlikte karar destek araçları ile birlikte kullanılır.

Page 87: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 87 / 138

2 of 81

4.2.1 Kuruluş

İzcilik ve izleme için sorumlu bir kişi tayin edin.

Bu kişinin eğitim alması gerekir: o Zararlıları, hastalıkları ve yabani otlar tanıma o İzcilik ve izleme teknikleri o Kayıt tutma.

Bu eğitim düzenli olarak yenilenir.

4.2.2 Gözlem Çiftlik için izleme ve araştırma programı düzenlemek:

İzlenmesi gereken zararlı, hastalık ve yabancı otların tespit ve neden

kurulacağı izlenmelidir (anahtar bitki parçaları, tuzaklar, indikatör bitkiler üzerinde kırpma doğrudan gözlem vb.)

Yılın hangi döneminde kurulmalı ve zararlının hangi yaşam aşamalarında izleme gerçekleşmelidir

Mevcut alanda katılım-geniş izleme/uyarı sistemleri

İzleme sıklığı tespiti

İzleme birimi teşkil alanı kurmak

Birim alan başına nokta örnekleme miktarını belirlemek.

4.2.3 Kayıt Tutma

Kurulan kayıt sayfaları (bilgisayar ya da kağıt tabanlı) şunları içermelidir: o Arsa ve ekinlerin tanımlanıp, izlenmesi o Monitörün adı o İzleme tarihi o Zararlının adı, hastalık veya yabancı ot izlenmesi o Numunelerin sayısı o Bulguların sayısı o Bulguların yaşam döngüsündeki aşamaları (zararlıların durumunda) o Eşikleri ile karşılaştırma o Arsa içerisindeki yer o Alınan karar.

Kayıt sayfaları için farklı yaş ve farklı araziler kayıtları karşılaştırma yapılabilmesi için arşivlenmiş olmalıdır.

4.2.4 Uyarı Sistemleri ve Karar Araçları

İzleme ve hava durumu bilgileri ile birlikte akıllı modeller (örn. ısı güdümlü fenolojik bilgisayar modelleri, derece-gün modeller) karar destek sistemlerinin kullanımı.

Geniş alan uyarı sistemleri kullanımı.

4.2.5 Değerlendirme / Karar Verme

İlgili zararlı bir müdahale gerekli olup olmadığına karar vermek için hastalıklar ve yabani otlar için eylem eşikleri kullanın.

Belirli bir müdahale gerçekleştirmek için alınan kararlar belgelenmeli.

Bu sezon, sonraki sezon için IPM programı sonuçları ve plan uyarlamalarının sonunda kayıtların analizi yapılır.

Page 88: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 88 / 138

2 of 81

4.3 MÜDAHALE

Müdahalelerin yapılması gerekli olduğu durumlarda, kimyasal olmayan yöntemler uygulanabilir. Pestisit uygulanmış olması durumunda, bunların kullanımı en iyi uygulama teknikleri kullanılarak pestisit direnç gelişimini önleyerek ve en aza indirilebilir.

Bazı durumlarda, örneğin bir karantina haşere için haşere karantina uyum elde etmek için ihtiyaç olarak, hastalık veya yabancı ot, bitki sağlığı gereği üçüncü ülkeler tarafından yapılır. Bu gibi durumlarda bitki koruma ürünleri kullanımı genellikle önlenemez. Eğer çiftçi özel karantina sorunları nedeniyle kimyasal bitki koruma ürünleri kullanmak zorunda ise, kullanmak ve böyle bir uygulamanın gerekliliğini desteklemek için önleme ve izleme yöntemleri hakkında bilgi kaynağı olmalı.

4.3.1 Mekanik/Fiziksel Kontrol Kimyasal yöntemlere başvurmadan önce, bir çiftçi zararlı zararlı, hastalık veya yabancı otların öldürmek veya kaldırmak için mekanik veya fiziksel teknikler gibi değerlendirmelidir.

Zararlılar: o Rouging ve izole musallat yaprakları, meyve veya bitki (sanitasyon) o Zararlıların vakumlanması (örneğin Lygus spp.) o Diğerleri

Hastalıklar: o Rouging ve hasarlı ve enfekte yaprakları, meyve veya bitkiler izole (sanitasyon).

Yabani Otlar: o Biçme o Yabancı otların el ile kaldırılması o Mekanik yabancı ot mücadelesi o Vb.

4.3.2 Semiyokimyasallar Semiokimyasallar zararlıları kontrol etmek için farklı şekillerde kullanılabilir:

Çekmek ve Öldürmek (a.k.a Yem ve Öldürme) dahil olmak üzere: o Semiyokimyasallar ile kitle yakalama o Tuzak bitkileri o Yem püskürtme teknikleri.

Chemosterilization (bu teknik SIP tekniğine destek olabilir): bir haşere vahşi bir nüfusun erkek yem çekici olan bir chemosterilant taşlarıyla kaplı

Kovucular

Çiftleşme bozulma (çiftleşmede karışıklık).

4.3.3 Destekleyici Biyolojik Kontrol Farklı doğal düşmanları ve mikrobiyal ürünler hastalıkların da serbest veya uygulamalı zararlıların popülasyonları yönetebilir:

Kitlesel yetiştirilen doğal düşmanların Mevsimsel inoculative veya inundative zararlı böcekleri ve akarları kontrol etmek için

Böcek-patojenik virüsler (NPV veya baculo virüs), fungi, bakteri ve nematodlar zararlı böcekleri ve akarları kontrol etmek için

Kök ve yaprak hastalıklarını kontrol etmek için karşıt bir fungi ve bakteriler kullanın.

Page 89: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 89 / 138

2 of 81

4.3.4 Steril Böcek Tekniği (SIT) Bu alan geniş bir teknik başarıyla örneğin, nüfusu yönetmek için dünyanın birçok alanda kullanılır; meyve sinekleri (örneğin Akdeniz Meyve Sineği olarak Tephritidae: Ceratitis capitata), Lepidoptera bazı türler (örn Pamuk Yeşilkurt: Pectinophora gossypiella; elma kurdu, Cydia pomonella) ve veteriner önemi sinek bazı türler (örn Screwworm Fly: Cochliomyia homimivorax) sık sık hedef zararlının kitlesel yetiştirilen steril böcekler serbest bırakarak (not: screwworm ve diğerleri durumunda, her iki cins serbest bırakılır).

4.3.5 Doğal Ürünlerin Kullanımı Farklı doğal ürünler, zararlıları, hastalıkları ve yabancı otları kontrol etmek için kullanılabilir. Ayrıca bu durumda, çalışkan bakım IPM yaklaşımı ile uyumlu ve herhangi bir sağlık ya da gıda güvenliği ile ilgili konularda teşkil etmez emin olmak için alınmalıdır.

Yağlar (mineral yağlar ve bitkisel yağlar)

Bitkiler (örneğin doğal pietrin, azadiraktin vb.)

Sabunlar

Diatom toprak

vb. Not: Bu ürünleri doğru üretim, mümkünse ülkede PPP olarak kayıtlı alınmalıdır.

4.3.6 Kimyasal Bitki Koruma Ürünleri Kimyasal bitki koruma ürünü gerektiğinde müdahale ile, ürünün önceden seçilmelidir. Ambalajın CB 8.1.1 şartı bu amaç için yararlıdır. Bir sonraki hususlar dahil edilmelidir:

4.3.6.1 Uyarı Sistemleri ve Karar Verme Zamanlama optimal bir karar vermek için ve aşağıdaki bilgileri hedeflemesi gerekiyor:

Uygulama için en uygun zamanlama hedef zararlı, hastalık veya yabancı ot maksimum etki elde etmek için ne var?

Yeniden giriş aralığı hasat aralığı hakkında bilgi.

Doğru uygulama sıklığı hakkında bilgi.

Hakkında bilgi içeren hava tahmini: o Rüzgar ve sıcaklık koşulları sırada uygulamalar sırasında sorunları önlemek için o Müdahale dönemi boyunca yağmur olasılığı.

Haşere yaşam döngüsünün hassas bir aşamada olup olmadığını sırayla tahmin modelleri ve saha gözlemleri kullanımını belirlemek için. Bu yüzden ek uygulamaları önlemek için uygulamaları optimize etmek için önemli olabilir.

4.3.6.2 Eylem Eşiği İlgili zararlılar, hastalıklar ve yabancı otlar için eylem eşik belge.

4.3.6.3 Ürün Seçimi (Bakınız 2.2. Bitki Koruma Ürünleri)

Kimyasal bir ürün uygulamadan önce–Toplam temizleme, leke tedavileri, nüfus düzeltme, doğal düşmanları ile uyumluluk vb. hedef belirlenmeli ve amacınıza göre bir ürün seçmelisiniz.

Tank karışımları uygulanması durumundan kaçınılmalıdır, bilinen herhangi bir olumsuz etkileri olup olmadığını belirlenmelidir.

Page 90: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 90 / 138

2 of 81

4.3.6.4 Anti- Direnç Yönetimi (1) Pestisit direnç gelişimi mevcut pestisit sayısını azaltır ve (2) genellikle daha yüksek dozlarda daha sık uygulama için bu nedenle MRL aşan riski yol açar. Bu nedenle, kimyasal böcek ilaçları karşı direnç gelişimini önlemek için bir anti-direnç yönetim planı olması çok önemlidir.

4.3.6.5 Uygulama

Pestisitlerin en iyi uygulama büyük ölçüde pestisit uygulama etkisini maksimize ederken pestisit kullanımını azaltır.

En uygun püskürtme ekipmanı, tekniği (türü ve memelerin büyüklüğüne dahil) kullanımı ve belirlemek: o Basınç o Sürüş Hızı o Suyun miktarı o Bitki koruma ürünü için suyun Ph sı o Adjuvan Kullanımı (efektif çıkartmaları ve serpme)

İlaçlama ekipmanları periyodik kalibrasyon.

Kalibrasyon kayıtlarını tutmak

Doğal düşmanları için seçici uygulama teknikleri kullanmak.

NOT: Bakınız 4.1.3.1 ve 4.1.3.3 - Kimyasal mücadele gerekli olduğunda nereye ve spreyler seçici kimyasalların kullanılması, seçici yerleştirme ve/veya zamanlama.

Hangi kimyasal bitki koruma ürünü, ürün doğal düşman popülasyonlarını bozmadan ve IPM programı ile entegre olarak uygulanabil ir seçici bir şekilde kullanma imkanını değerlendirmek:

o Düşük hız, elektrostatik uygulama o Leke tedavileri o Şerit uygulamaları o Bitkilerin tedavi sadece bir parçası o Zararlı ve doğal düşman (lar) kırpma etkin olmayan uygulamaların zamanlaması o Yem ilaçlama o (Örneğin meyve sinekleri (Tephritidae) karşı) yemler ve tuzaklar kullanımı.

4.3.6.6 Bitki Koruma ürünlerinin uygulama için sorumlu bir kişi tayin edilmeli. Böyle bir kişi olmalıdır:

İlaçlama hakkında periyodik eğitim

Ekipman kalibrasyonu hakkında bilgi.

4.3.6.7 Tarihi Geçmiş Olan Bitki Koruma Ürünleri

Gereksiz/kullanımı geçmiş bitki koruma ürünleri güvenli bir şekilde saklanması, tespit ve imha, yetkili veya onaylanmış bir kanal olmalı.

4.3.6.8 Boş Bitki Koruma Kapları

Boş Bitki Koruma kapların yeniden kullanımı

Üç kez atmadan önce durulama

Boş konteynerlerı güvenli depolama

Yasal gereklilikler / iyi uygulamalara göre bertaraf

Page 91: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 91 / 138

2 of 81

5 HASAT SONRASI İÇİN POTANSİYEL IPM ÖNLEMLERİ

5.1 HASAT SONRASI TEDAVİLER

Hasat sonrası müdahale gerektiğinde, aşağıdaki faktörler dikkate alınmalıdır:

5.1.1 Ürünlerin seçimi ve Teknikleri Müdahale tekniği ya da bir ürün seçerken:

Öncelikli non-kimyasal teknikler, bu tür ısıtma, dondurma, ışınlama, yıkama, CO2, vb olarak kullanmak için verilmelidir.

Kimyasal bitki koruma ürünleri kullanılması durumda, kısa bir kararlılıkla ürünlere öncelik verirken bunların önceden seçimlerinin yapılmış olması gereklidir.

5.1.2 Uygulama Tekniği Uygulanacak kimyasal Bitki Koruma ürünlerinin miktarını en aza indirmek için aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekir:

Uygulama ekipmanları (ses üreten birimlere paketleme hattında uygulanan) kalibre edilmiş olmalı.

Bu doz, kalibreli ölçüm cihazları kullanılarak hazırlanmış olmalı.

5.1.3 Uygulamaların Kayıtları Uygulamaların kayıtları GLOBALG.A.P. CPCC lere göre tutulmalıdır.

5.2 DEPOLAMA VE TAŞIMA

5.2.1 İzleme

Kemirgenler için sitelerini barındırmak için bak, kuşlar ve böcekler

Onların varlığına kanıt aramak (dışkı, kıl, tüy)

Kargo alanı ve kamyon, tekne gibi ulaşım ortam koşulları gözden geçirin.

5.2.2 Önleme Farklı önlemler depolama ve taşıma sırasında zararlıları ve Hastalıkları ortadan kaldırmak için alınabilir:

Optimum depolama ve taşıma ambalajları

En uygun depolama ve taşıma koşulları o Uygun iklim koşulları (sıcaklık, bağıl nem, hava dolaşımı, havalandırma, vb.). o Atmosfer (örneğin ULO, …)

Temiz kutuları, kasalar, iklim odaları, kamyonlar…

Örnek dışlama teknikleri (kemirgenler dahil olmak üzere) depolanmış ürün zararlıları ve Hastalıkları önleme.

5.2.3 Müdahale

Farklı müdahale teknikleri depolama ve taşıma sırasında zararlıları ve Hastalıkları kontrol etmek için kullanılabilir:

Yakalama teknikleri

Semiokimyasallar

Biyolojik Haşere kontrolü

Page 92: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 92 / 138

2 of 81

Kimyasal kontrol

Dondurma veya Isıtma

Kontrollü atmosfer

Diğer

REFERANSLAR:

Fundacion para el Desarrollo Frutícola (2ª Ed. 2004): Guia para el Monitoreo de plagas. Santiago de Chile 50pp. IOBC-OILB, 2004, Guidelines for Integrated Production. Principles and Technical Guidelines. 3

rd ed., Switzerland.

Pimentel, D. (ed.), 1997, Techniques for Reducing Pesticide Use, Economic and Environmental Benefits. John Wiley & Sons. 444 p. Pimentel, D. (ed.), 1991, Handbook of Pest Management in Agriculture. Vol. II. 2

nd ed. CRC Press, Boca Raton.

PRINGLE, K.L. 2006. The Use of Economic Thresholds in Pest Management: Apples in South Africa. South African Journal of Science 102: 201-204. Stern, V.M., Smith, R.F., Van Den Bosch, R. & Hagen, K.S. (1959). The Integrated Control Concept. Hilgardia 29, 81-101. FAO, International Code of Conduct on the Distribution and Use of Pesticides, 2002 EISA: Code on Integrated Farming

Page 93: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 93 / 138

2 of 81

EK CB. 3 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – EKSTRAPOLASYONA İZİN VEREN ÜLKELERDE (PPP) BİTKİ KORUMA ÜRÜNÜ KULLANIMI

Ülkede Kullanılan Kayıt Düzeni Güvenli Kullanım Kriteri (Operatör ve Çevre) Bitkiler Üzerinde PPP Kullanımı İçin Bireysel Yetkilendirme

Kayıt düzeninin olmaması: PPP ithalat

kontrolünde yapılabilir. Kullanılan PPP kullanıcı (FAO Roma 2002) Dağıtımı ve zirai ilaç Kullanımı konusunda Davranış "Uluslararası Kodu" doğrultusunda ürünün güvenli kullanımı için izin vermek için açık rehberlik eder.

Hesaplanmış kullanıma izin verilir.

Bir Tescil Düzeni Bulunması: ithal PPP lerin

menşei ülke etiketi ile satışına izin verilir. PPP ulusal etiketleri ek olabilir.

Doğrudan ithal olan PPP, kullanıcı, net bir yönlendirme ile ürünün güvenli kullanımı için izin verilecektir. Bu rehberlik etiket çeviriler ya da dağıtımcı tarafından sağlanan notlar şeklinde olabilir.

1. Alınan PPP ulusal onayı ile eşleşen bir etiket taşır.

2. Alınan PPP mevcut etiketi ile ulusal onayın farklı olması. Bu durumda bu PPP ulusal onay geçerli olduğu ürün üzerinde kullanılabilir.

3. Ürün ulusal etiketinde kapsamında değildir. Hesaplamış izin kullanır, ulusal düzeni açıkça bu uygulama sağlar.

ÖZEL DURUM:

Saha denemeleri Hükümeti ile işbirliği içinde üreticileri tarafından son denemeler (PPP) Bitki Koruma ürünlerinin onayı önce yapıldığı, yapımcı hala GLOBALG.A.P. alabilirsiniz. Ürün belgelendirme, ama bir parçası bile yok ya da daha fazla analiz için kullanılacaktır. Denemeler için kullanılan (boy) alanda açık izlenebilirliği ve bilgi olacaktır. Yapımcı da yapımcı parçası üretim ülke mevzuatı ile tam uyumlu olarak yasal alan alınmasıyla olduğunu belirten kullanılabilir anlamlı belgeler olacaktır. Ayrıca, açık prosedürler bu çalışmaların yönetimi üzerinde mevcut olacaktır. PPP sertifikalı ürün kullanmak için izin verilmez ve kalıntı test bu ürünün artıklarını göstermelidir.

Page 94: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 94 / 138

2 of 81

EK CB. 4 GLOBALG.A.P. YORUMLAMA KILAVUZU | CB. 7.6 – KALINTI ANALİZİ

Kontrol Noktası

Yorumlama

CB. 7.6.1 1. Her durumda, ürünün satılmak için tasarlanmıştır eğer üretimin kendi ülkesi bile olsa bölge (ler) ülke için geçerli MRI listesi kanıtı (ya da doğrudan müşteri ve üreticiye bu bilgiler yer vermiş gösteren kullanılabilir, veya herhangi bir diğer belgeler olacaktır. 2. Yapımcı tarafından sunulan müşterilerle iletişim harfler veya doğrulanabilir kanıt şeklinde olabilir. Bu mevcut veya gelecekteki müşteriler olabilir. 3. Alternatif olarak 2. Örneğin yapımcı henüz işlem gerçekleşecek kiminle bilmez nerede, üretici ise üretim satılmak için tasarlanmıştır ülke veya bölgede varsa ve farklı katı MRI (veya alma toleranslar) karşılayan bir kalıntı Tarama Sistemi katılabilir. Bu bölge için düzenlenmiş bir MRI nerede, uyum içinde olmalı. Eğer yapımcı ülkedeki üretimin piyasaya ürün satıyor, geçerli (ulusal) MRL listesinde hala 1 olarak kullanılabilir olacaktır. 4. Sertifikalı ürünlerin iç ayrışma ve izlenebilirlik için (yani eş zamanlı üretim, AB, Ülke) üretmek farklı gruplar için farklı pazarlar MRI tanışmaya çalışmak gerekli. 5. Bu kontrol noktası yapımcı tescili ve CB için, kayıt olduktan sonra gönderilen herhangi bir güncelleme, Yani eğer yapımcı sadece ülkedeki üretimin piyasada ürünü satıyor ve kayıt sırasında bu beyan doğrulamak için verilen bilgi ile eşleşiyor olması gerekir.

CB. 7.6.2 1. Rehberlik PPP endüstri/üretici örgütleri veya hesaba katı MRI çekmek için gerekli olan (örneğin hasat öncesi aralığı artırmak için) Üretim yöntemlerine uyum konusunda teknik olarak sorumlu danışmanlarından aranır. 2. Eğer üretici sadece üretim ülkenin ulusal pazarda ürün satar ve kayıt sırasında bu beyan ederse, bu kontrol noktası (örneğin, önceden olduğu gibi G. A. P. ile ilgili mevzuat beri hasat aralığı, dozaj, vb uygun olarak kabul edilir bu noktada üretimin ülkede zaten) kapsar. 3. Bu kontrol noktası yapımcı tescili ve tescil beri gönderilen tüm güncellemeleri de verilen bilgiler ile başvurulan çapraz olması gerekir.

CB. 7.6.5 1. Risk değerlendirmesine göre, bir örnekleme planı en az aşağıdaki en düşük gereksinimleri ile kullanılabilir:

Örnekleme frekansı tanımlanır (Örneğin x kg / adet, hafta / ay / yıl başına paket veya numune vb başına 1 numune).

Analiz yönteminin açıklaması (GCMS-MS, LCMS-MS, özel yöntemler, …).

Risk değerlendirmesi en az yılda bir kez yapılır. 2. Örnekleme planı prosedür tabanlı bir risk göre tasarlanır. 3. Standardize Çalışma Prosedürü CODEX veya AB mevzuatına ilişkin Örnekleme tabanlı. 4. Hususlar: süreç, örnek / kurye uygulamaları (laboratuar ve geri numuneler kaynağına kalıntı analiz sonuçlarına) çapraz kontaminasyon, numunelerin

izlenebilirliği.

CB. 7.6.6 1. Yeterlilik testleri ISO 17025 akreditasyonun parçasıdır. Bu yeterlilik testine katılımı kanıtlamak için eşdeğer bir standarda (örneğin GLP) akredite ISO 17025 veya laboratuarlara akreditasyon sürecinde olan laboratuarlar için önemli. 2. Tekniğine uygun performans sınırlarını belirlemek gerekir (örneğin LOD 0,01 ppm, vb.). 3. Bakımların izlenebilirliği.

CB. 7.6.7 1. GLOBALG.A.P. Genel Yönetmeliklerinde İspat Yüküne bakın.

2. Sonuçların izlenebilirliği doğrulamak; MR aşılma doğasını ve kaynağını belirlemek.

3. Laboratuvar sonuçları yorumlama ve uygun eylem kabulü (dahil ilgili referans grubu, örneğin uzman, Sanayi, üretici, laboratuvar, vb.)

4. (Gerekli) düzeltici önlemler, ilgili kontroller ve prosedürün değişiklik, MR bir aşılma durumunda gerektiğinde yaptırım.

5. İlgili taraflar için MRI bir aşılma ile ilgili iletişim.

Page 95: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 95 / 138

2 of 81

EK CB. 5 GLOBALG.A.P. KILAVUZ | CB. 7.6.3 MAKSİMUM KALINTI SINIRI AŞAN RİSK DEĞERLENDİRMESİ

BU EK KALINTI İZLEME SİSTEMLERİ İÇİN ZORUNLU MİNİMUM KRİTERLERİ İÇERİR

1. Arkaplan

Günümüzde tüketiciler uygun fiyatlarla yüksek kaliteli taze ve işlenmiş gıda ürünleri çeşitli çeşitli yıl boyunca tercih için kullanılır. "Gerektiği kadar, mümkün olduğunca az" prensibine göre bitkiler bitki koruma ürünlerinin uygulama (PPP) ile zararlılara ve hastalıklara karşı büyüme sırasında korunması gereken birçok durumda bu talebi, karşılamak için.

Gıda ve yem PPP kalıntıları standartları, gıda ürünleri ticaretinde yer almalarına imkan sağlamak, (G.A.P.) iyi tarım uygulamaları ile uyumluluğu kontrol etmek ve insan sağlığının korunmasını sağlamak için, (MRI) yasal olarak uygulanabilir Maksimum Kalıntı Limitleri ayarlanır.

Birincil tarımsal üretim ve gıda zinciri, GLOBALG.A.P. da dahil olmak üzere pratik önlemler alınıp bu ticaret standartları ile uyum sağlamak çalışan tüm kişilerin çıkarınadır. GLOBALG.A.P. için standardın doğru uygulanması önemli bir araçtır.

Ancak, üretici düzeyinde yerine birçok durum tespiti önlemlere rağmen, MRL% 100 uyumu sağlamak her zaman mümkün değildir; henüz MRL aşımı önlemek için gıda üretim zincirindeki tüm sorumluluğundadır.

GLOBALG.A.P. içerisinde protokollere üreticinin uyum sağlaması için PPP kullanımı ile ilgili risk değerlendirmesi olmalıdır. Ekteki doküman MR exceedances yani üreticiler üretim sırasında çiftlik üretim işlemleri ile değiştirmek onların bu ortaya çıkabilir örnekleri sağlar.

2. MRL Aşılmasının Anahtar Nedenleri

İyi olmayan tarım uygulamaları ve etiket talimatları ile PPP uygunsuz kullanımı ve yasadışı kullanımda dahil olmak üzere uyum.

Uygun kalite güvencesi standart üretim yöntemlerini kontrol etmek için uygulanır.

Üretim (COP) ve gideceği ülkenin (COD) ve uygulama ve MRL zaman zaman değişiklikler gibi MRL'ler, iletişimi diğer yasal zorluklar ülkesi arasındaki MRL'lerinde değişim farklılıklarına yapımcı izin vermez, başarısız büyüme mevsimi boyunca yarıda nihai ürün sağlamak için onun G.A.P. modifiye MRL ile uyumlu olmalıdır.

Anormal kırpma koşulları, iklim koşulları ya da tarımsal yaşandığı olağanüstü durumlar.

I. ÜRETİCİ SEVİYESİ (Alan Seviyesi)

Bu durumlarda üretici tarafından kabul edilebilir

PPP lerin etiket kullanım talimatlarına dikkat etmek ve uymak: o Uygulama Metodu o Hasat öncesi aralık o Kullanma ve karıştırma o Konsantrasyon veya sprey hacimleri hesaplamalarında hatalar o Büyüyen uygulamaları (kapalı vs. açık üretim)

Kayıtlı olmayan PPP lerin uygulanması (örneğin küçük bitkilerin üzerinde)

Page 96: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 96 / 138

2 of 81

Katı maddeleri veya yağı hiçbir şekilde kullanmayın.

Yasadışı PPP veya olmayan otantik kaynaklardan formülasyonu uygulama.

Ekipman (örneğin, temizlik, sprey karışımı, yönetim uygulamaları, su yönetimi de dahil olmak üzere deşarj) ve PHİ genel iyi tarım uygulamalarına uymamak.

Yanlış dağıtım sistemi, uygulama ekipmanı ya da kötü durumda ekipman kullanımı (örneğin kalibrasyon, yanlış püskürtme).

İşlem görmüş bitkilerden üretilen compost kullanın.

Aşağıdaki (dönme) bitkileri artıkları.

Örnekleme yöntemleri (üretici tarafından): o Alan/paketleme sırasında çapraz kontaminasyon o Alan/paket içerisinden insan kaynaklı yanlış örnek alınması.

Üretici tarafından en az kontrol edilen noktalar

Uygulamadan sonra hızlı bitki büyümesi ve büyümenin öngörülen zamanda hızlı hasat edilmesine yol açması böylece azaltılmış PHI.

Çok yakına ekilen komşu bitkilerin üzerine yapılan püskürtmenin sürüklenmesi.

II. KAPALI ÇİFTLİK DÜZEYİNDE (Çiftlik Kapısı Sonrası)

Üreticisi tarafından kontrol edilebildiği durumlarda

Hasat sonrası işlemlerde (örneğin paketleme tesisleri) etiket yönergelerine uyulmaması (yukarıya bakınız).

Üretmek ve PPP doğrudan temas önlemek için tasarlanmış PPP hijyen/sanitasyon, güvenli depolama ve taşıma ile ilgili talimatları ve kuralları takip etmek (örneğin hatası) kötü yönetim uygulamaları.

Üretici tarafından doğrudan kontrol

Uyumlaştırılmış MRL olmaması. o COD MRL de PHI uygulanamaz (AB menşeli ürünler için geçerli değildir). o MRL veya AI çekilmesi (aktif maddeler)- yetersiz iletişimlerin değişiklikleri o MRL nin COP ve COD farklılıkları o MRL ye uymak ve çeşitli gereksinimleri karşılamak çeşitli yasal ve özel standartların her işine yaramayacak.

Örnekleme metodları (üçüncü şahıslar tarafından): o Örnekleme sırasında çapraz bulaşma:

- Alanında - Depoda - Mağazada

o İnsan hatası nedeniyle yanlış alınan örnek - Alanında - Depoda - Mağazada

Page 97: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 97 / 138

2 of 81

o Kuru madde homojen toprak bitki materyali ve bölünmemiştir. o Örnek boyutu çok küçük o Örnekleme yöntemleriyle uyumlu

Test ve Laboratuvar o Kalıntı analizlerinde doğal olarak büyük hata payı o Yanlış bir analitik yöntem kullanılır o Yanlış pozitif (bitki yapılan aktifler ya da zayıf laboratuarları prosedür veya matris etkisinden parazit) o Sertifikalı ve onaylı laboratuvar yeteneği.

İstatistiksel yöntemler MRI ayarlanmış şekilde ve muhafazakarlık kullanılır. o AB Yönetmeliklerine göre, MRI belirtilen istatistiksel yöntemler kullanılarak saha denemeleri sınırlı sayısına göre ayarlanır ve bu

bağlamda ALARA (Mümkün Olduğunca Makul Derecede Düşük) prensibi benimsenmiştir. o MRL muhafazakar bir şekilde ayarlandığı ve yerde olan istatistiki yöntemlere, bu MRL aşım belli bir küçük bir yüzdesi olacağından

matematiksel olarak kaçınılmaz olmaktadır. Bu tür aşım istatistiksel olasılık sadece mevzuat revize edilerek elimine edilebil ir.

A) KURALLARIN MRL İLE UYUM SAĞLAMASI İÇİN BİR RİSK DEĞERLENDİRMESİ yapmak ÜZERE ÖRNEKLEME PLANI TANIMLAMAK

1. Arka Plan ve Prensipler

Bu risk değerlendirmesi sonucunda: o PPP analizlerinin gerekli olup olmadığı ve nasıl o Nerede ve ne zaman örnek alınıyor o Ne tür bir analiz gerçekleştiriliyor.

Bu risk değerlendirmesinin olağan çıkış kaç, nerede ve numuneler alınır ve hangi analiz gerçekleştirmek için zaman gösteren b ir örnekleme planı. Risk değerlendirme işlemi, bu sonuca ulaşmak için takip ve muhakeme ve değerlendirmeleri içermelidir.

Üreticileri sistemleri G.A.P. s ve yasal MRI ile ürünün uygunluğunu ve doğru uygulanmasını kontrol etmek gereklidir. PPP kalıntı analizleri çok verimli bir doğrulama sistemidir.

Örnekleme Programı: o Çiftlik ve üretim işleme düzeyinde sağlam bir doğrulama sistemi G. A. P. uygulanması. o Eğer sağlam bir doğrulama sistemi var ise ürün artıkları ve müşteri özellikleri MRL ile uyumlu olmalıdır. o Kontrol komşular, (su, toprak, uygulama, ekipman, vb.) bitişik alanları ya da olsa çevre kirliliği bir haç değildir. o Kontrolü sadece yetkili ürünleri (yani Ürün için kayıtlı ürün ürünün ülke PPP kayıt düzeni vardır diye kullanılır, organik ürünler,

organik tarımda izin verilen tek ürün kullanılır) kullanılır.

Risk değerlendirmesi bitki türü normalde riski üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğundan, ürün bazında benzer bitkileri (ya da grup, otlar söz konusu olabilir), yapılmalıdır.

Risk değerlendirilmesi yıllık olarak belgelenmiş ve gözden geçirilmiş olmalıdır.

Page 98: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 98 / 138

2 of 81

2. Numune Sayısı

Örneklerin sayısını tanımlamak için almak faktörleri en azından aşağıdakileri içermelidir:

Ürün: Ürün tipine riski üzerinde önemli bir etkisi olabilir. Risk mantar üretimi, kestane ağacı ekimi, tablo veya üzüm bir ürün çok farklı.

Mantar veya kestane ağacı dikiminde, risk değerlendirmesi üzüm plantasyonunda, örnekleri çok daha yüksek bir sayı beklenen, ancak gerekli analizleri hiçbir kalıntı analizi ya da çok az sayıda sonuç verebilir.

Üretildiği Ülke: Üretim alanında bulunduğu ülkeninde etkisi olabilir. Her mahsul ve ülke için tarihsel veriler risk değerlendirmek için

bilinmesi gerekir.

Boyut: Üretim yüzey ya da ton. Büyük boyutu, daha büyük bir risk.

Üretim Siteleri Sayısı: Üretim yerleri sayısı ne kadar yüksek olursa, o kadar büyük risk.

PPP Kullanım Yoğunluğu: Bu faktör, normal olarak (bazı bitkiler diğerlerinden daha fazla PPP kullanım gerektiren) bitki türü ile ilgili

olduğu, üretim yeri (bazı alanlarda daha ileri IPM teknikleri vardır, diğer alanlarda daha zararlı basınç, vb.), ve tek tek her üreticinin beceri ve uzmanlığını gerektirir.

Üreticinin Geçmiş Verileri:. Her bireysel üretici ile ilgili PPP konularda tarihsel veriler dikkate alınmalıdır.

Üretici grupları için, yukarıdaki faktörlerin yanı sıra, üreticilerin sayısı ana faktör olarak alınmalıdır. Üretici sayısı büyük ise risk de büyük.

Numune sayısı başına ihtimallere karar vermek gerekiyor.

Not: Bir kılavuz olarak hizmet verebilecek genel bir kural: birçok durumda örnekleme + analiz değeri 0,1 civarında - ürün değerinin %0.5.

3. Numuneler Ne Zaman ve Nerede Alınıyor

Bir kez numune sayısı tanımlanır, numuneleri almak için nerede ve ne zaman karar vermek önemlidir.

Zaman: Her Ürün için en riskli dönemleri tespit edilmelidir. Bu dönemleri tanımlamak için, bu ürün ve bölge için tarihsel veri olarak kabul

edilmelidir. Ayrıca, bitki yetiştirme teknikleri ve PPP kullanmak iyi bir anlayışa sahip olmak önemlidir. Bazı durumlarda, döngü noktaları önceden hasat zamanlarına uymak ve daha fazla sorunları tanımlamak için yararlıdır.

Numunelerin nerede alınması gerektiği: bu çeşitleri ve yerleri de içerir.

o Ürün çeşitleri: Muhtemelen farklı çeşitleri riski aynı değildir. Bazı çeşitleri diğerlerinden daha fazla püskürtme sahip olma eğilimi; ya da PPP hasat yakın uygulanır; ya da haşere veya hastalıklara karşı daha duyarlıdırlar.

o Numune alma noktası: Eğer düşünülüyor ise, paketleme tesisinde, sahada ve transfer sırasında vb. de alınmalıdır. o Ürünün menşei: Ayrıca bazı alanları diğer komşu alanlar, önceki bitkileri, vb gibi olası çapraz Kontaminasyonu daha büyük riskler

var olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır. ve daha pest basınç, vb alanlar.

Page 99: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 99 / 138

2 of 81

4. Analiz Tipi

Piyasada birden fazla analiz edilen ve en uygun ve ekonomik fiyatlı olanları seçmek önemlidir. Yapılması gereken önemli noktalar vardır:

Hasat sonrası tedaviler kullanılması halinde, bunlar da analizi ile kaplanmış olmalıdır.

Analiz tüm (veya en azından çoğu), kullanılan aktif maddelerin yanı sıra, kullanılmayan başka aktif bileşenlerin kapsamalıdır ama (başka bir üründe komşu çapraz kontaminasyon, vb püskürtme) ortamında mevcut olabilir.

Aktif maddeler, teknik veya ekonomik nedenlerle analizi tespit edilmeli ve bu etkin maddelerin her birinin risk değerlendirmesi yapılmalıdır. o Sezon başında kullanılan, sanayide (laboratuvar, müşteri) bir sorun olduğu algılandığında ve diğer kalıcı zamanlarda bir risk

olarak kabul edilebilir. Bu gibi durumlarda, risk değerlendirmesi bu aktif bileşenler analizi kapsamında olması gerekmez sonucu çıkabilir.

Daha yüksek risk ile diğer aktif maddeler, mümkün olan her yerde tarama analizi dahil edilmelidir. Bu başlangıç noktasında diğer laboratuvarlarda yapılır, müşteriler tarafından hedef, ya da rutin olarak gerçekleştirilen belirli bir analiz ama bu PPP kullanımının sadece spot doğrulama olabilir.

B) KALINTI İZLEME SİSTEMİNİN ZORUNLU MİNİMUM KRİTERLERİ (RMS)

Arkaplan

GLOBAL.G.A.P. çerçevesinde. risk değerlendirmesinin sonuçlarına dayalı CB 7.6.4 kontrol noktası ve uygunluk kriteri katılımı >ikinci ya da< üçüncü taraf Bitki Koruma ürün kalıntı izleme sisteminde kalıntı analizi gereklidir.

Üreticiler tarafından kullanılan kalıntı izleme sistemleri arasında tutarlılık uyumlu yorumu bir düzeyde sağlamak için, aşağıdaki tüm kalıntı izleme sistemleri, GLOBALG.A.P. ile uyumlu sayılabilmesi için, uymak zorundadır ki bu minimum gereksinimleri oluşturulmuştur.

Bu kriterler, tanımlanmış olması muhtemel birkaç GLOBALG.A.P. hizmet olabilir, bir ve aynı kalıntı izleme sisteminin farklı değerlendirmeler için ihtiyaç azaltmak için yapar.

1. Temel Gereksinimler

1.1 Kalıntı izleme sisteminin amacı, çiftçilerin bitki koruma ürünleri kullanımı üretmek hedef ülke MRL ile uyumlu bir kanıt sunmaktır.

1.2 Sistem katılan çiftçi(ler) bağımsız olacaktır. Yapımcı bir grup olarak GLOBALG.A.P. tarafından tanımlanmış, kendi izleme sistemini çalıştırmak için izin verilir.

1.3 İzleme sistemi operatörü katılan çiftçiler mevcut verileri tutacaktır Bu verilerde, en azından edecektir (yani ürün ve alan) üretici adı, adresi ve kırpma özellikleri vardır.

1.4 RMS operatör ve katılan çiftçi servis koşulları konusunda karşılıklı bir anlaşma olacaktır (örneğin imzalı başvuru formu). Bu koşullar izleme sisteminin kullanımı ile ilgili hak ve yükümlülükleri belirler.

Page 100: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 100 / 138

2 of 81

2. Risk Değerlendirmesi

2.1 Risk değerlendirmesi RMS operatörü tarafından değil, katılan her yapımcı tarafından yürütülür.

2.2 Risk değerlendirmesi (AI) (örneğin bitki/ürün, iklim koşulları, tarihi, etken madde, firma ve üretim tesisi sayısı, boyutu, sürekli hasat, vb.) tüm ilgili faktörleri dikkate alacaktır.Yeterli bir risk analizi için kanıt (veri) kaynaklar için referans gereklidir. En kritik dönem ve her ürün için tespit edilmelidir.

2.3 Örnekleme frekansı (numune sayısı ürün başına sezon başı alınacak) bu risk analizine dayalı ve açıkça tarif edilir. (CB 7.6.4. ve benzer Ek CB 5)

2.4 Laboratuvarlar tarafından kullanılan analiz yöntemi belirlenir. Laboratuvar tarafından analiz edilecek (AI) malzemeler aralığı kırpma belirli bir risk değerlendirmesine dayalı olarak belirlenir.

2.5 Risk değerlendirmesi yıllık olarak yapılacak ve numuneler, numune alma ve analiz türünde dönemin ürünleri, katılımcı sayısı, sayı içeren yıllık izleme planı olacaktır.

3. Örnek Alma

3.1 Örnekleme yeri talimatlarına göre EU Yönerge 2002/63/EC veya diğer geçerli yerel yönetmelikler. Bu olmadığı yerlerde, ISO 7002 (Tarımsal Ürünler), ISO 874 (Taze Meyve ve Sebze), veya Codex Alimentarius CAC /GL 33-1999 takip edilecektir.

3.2 Atıl torbaların kullanımı doğru bir tespit olacaktır (CB 7.6.5. ve Ek CB 5). Örnekleri üreticiler için tek tek izlenebilir olacaktır. Tercihen, örnekleme yeri de kayıt altına alınacaktır (örneğin: lot numarası, alan numarası, sera numarası, vb.). Örnek daha üreticilerden örnek malzeme içeren örnekler karışık veya havuz izin verilmez.

3.3 Örneklemede hasat ve hasat edilen ürünler yer almalıdır.

4. Test Sonuçları

4.1 Analizi yürüten laboratuvarın ilgili test yöntemleri için ISO 17025 den akredite olması gerekmektedir (örneğin GCMS, LCMS). Bakınız CB 7.6.6. ve ek CB.5). (Minör Zorunluluk).

4.2 Test sonuçları ilgili mevzuata göre yapılacaktır (hedef üretim ve / veya ülke).

4.3 Test sonuçları her zaman söz konusu çiftçiye yazılı olarak bildirilir.

4.4 Test sonuçları ilgili çiftlik için izlenebilir olacaktır. Üreticinin müşterisinin gerçekleştirdiği testler sadece üreticiye izlenebilir ise geçerlidir.

Page 101: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 101 / 138

2 of 81

5. Aksiyon Planı (CB 7.6.7 ve Ek CB. 5)

5.1 Üreticiler MRL bitki koruma ürünleri tespit onaylanmamış yasadışı/aşılırsa veya kullanım olduğu durumlar için (Eylem Planı) bir prosedür var olacaktır. Bu Çekme/Geri Çağırma prosedürünün AF 9.1 in bir parçası olabilir.

5.2 Üreticiler bitki koruma ürünü kalıntıları ile ilgili olarak yürütülen tüm faaliyetlerin kayıtlarını muhafaza etmelidir.

6. Kayıtlar

6.1 Kayıtlar (örneğin test sonuçları, çiftçiler ile yazışma, eğer varsa, uygun olmayan durumlar içim aksiyon alma) en az 2 yıl tutulmalıdır.

6.2 Kayıtlar şunları içerecektir: i. Risk değerlendirmeleri dahil olmak üzere sistem dokümantasyonu ii. Analizi belirleme yöntemi de dahil olmak üzere risk değerlendirmeleri yıllık güncelleme, aktif maddelerin listesi analiz edilecek iii. Yıllık izleme planı iv. Analiz raporları v. Takip faaliyetlerinin kayıtları vi. Üreticiler ile iletişim vii. Sonuçların yıllık özeti.

6.3 Üretici çiftlikte kayıtları tutmanıza gerek yok ama denetim sırasında mevcut olacaktır (örneğin mevcut istek üzerine yapılan RMS operatörü tarafından).

Page 102: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 102 / 138

2 of 81

EK CB. 6 GLOBALG.A.P. KILAVUZ – UYGULAMA DONANIMI GÖRSEL TETKİK VE İŞLEVSEL TESTLERİ

1. Sıvı (kapak kapalı) tankı, boru, hortum ve filtreleri sprey, pompadan herhangi bir sızıntı olmamalıdır. 2. Ölçme açılıp-kapanan ve basınç ayarı ve / veya güvenilir çalışacak debi ve tüm cihazlar için herhangi bir sızıntı olmayacaktır. 3. Tabanca ekipmanı Bitki Koruma ürünlerinin uygun bir şekilde uygulamanması için olacaktır. Tüm memeleri, (tip, boyut, malzeme ve kökeni) aynı olması

homojen püskürtme jeti (örneğin üniforma şekil, homojen sprey) oluşturmak ve memeleri kapatıldıktan sonra hiçbir damlama olması gerekmektedir. 4. (Püskürtücü) ekipman tüm farklı parçaları, örneğin meme tutucu/taşıyıcı, filtreler, fan, vb. iş, güvenilir bir şekilde iyi durumda olacaktır.

Kaynak: Temel Belge: DIN EN 13790-1:2004. Tarımsal Makineler - Spreyler; Kullanılan Spreylerin Muayenesi – Bölüm 1: Tarla Bitkileri Spreyleri (Püskürtücüleri)

Page 103: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_C

B_V

5_1_tr

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Bitkisel Uretim Sayfa: 103 / 138

2 of 81

Bu belgedeki değişiklikler hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, Sürüm/Basım Güncellemesi Özetindeki detayları inceleyin veya [email protected] adresinden GLOBALG.A.P. Sekreterliği ile iletişime geçin.

Değişiklikler standart üzerinde yeni değişiklikler oluşmasına sebep vermediğinde, sürüm “5.0” olarak kalacak ve basım güncellemesi “5.0-x” olarak belirtilecektir. Değişiklikler standarda uyumu etkileyecek nitelikte olduğunda, sürüm adı “5.x” olarak değiştirilecektir. Yeni sürümler (V6.0, V7 vb.) her zaman için standart akreditasyonunu etkileyecektir

BASIM GÜNCELLEMESİ KAYDI

Yeni belge Değiştirilmiş belge Yayınlama tarihi Değişikliklerin Açıklaması

160826_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-2_tr 160519_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-1_tr 15 Ağustos 2016 CB 4.1.1 CC - ikinci paragrafta değişiklik; CB 5.2 + 7.2 – değiştirilen bölümlerin başlıkları; CB 7.2.1 CC – birinci ve ikinci paragrafta değişiklik; CB 7.6.3 CC – bir cümle eklendi; Ek CB 2 – 3.1.4 numarası eklendi Ek CB 4 – başlıktaki başvuru düzeltildi.

161026_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-2_tr 160826_GG_IFA_CPCC_AF_V5_0-2_tr 26 Ekim 2016 CB 7.3.8 CP, CC – uygunluk kriterinde değişiklik. CB 7.3.9 CC – kontrol noktası ve uygunluk kriterinde değişiklikler

180322_GG_IFA_CPCC_CB_V5_1_tr 161026_GG_IFA_CPCC_CB_V5_0-2_tr 22 Mart 2018 CB 5.2.1 – seviyede değişiklik CB 5.2.2 – seviyede değişiklik CB 7.6 – başlığa metin eklendi CB 7.11.1 (CP) – ifade tarzında değişiklik CB 7.11.1 (CC) – ifade tarzında değişiklik Ek CB 1, 3. Tablo 5.2.1 – seviyede değişiklik Ek CB 1, 3. Tablo 5.2.2 – seviyede değişiklik Ek CB 5 – II – bir cümle silindi

Page 104: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ

Meyve ve Sebzeler

KONTROL NOKTALARI VE UYGUNLUK KRİTERLERİ

TÜRKÇE VERSİYON 5.1 (ŞÜPHE DUYULMASI DURUMUNDA İNGİLİZCE)

GEÇERLİLİK SÜRESİ: 1 ŞUBAT 2017

ZORUNLULUK ZAMANI: 1 EKIM 2017

Page 105: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 105 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM FV MEYVE VE SEBZELER

FV 1 SİTE YÖNETİMİ

FV 2 TOPRAK YÖNETİMİ (Eğer Toprak Fumigasyonu Yapılmamış ise G/D)

FV 3 SUBSTRATLAR (Eğer substrat kullanılmamışsa G/D)

FV 4 HASAT ÖNCESİ

FV 5 HASAT VE HASAT SONRASI (ÜRÜN İŞLEME) FAALİYETLER

EK FV 1 GLOBALG.A.P. KILAVUZ | BÜYÜME VE TAŞIMA SIRASINDA MİKROBİYOLOJİK TEHLİKELER

Page 106: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 106 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV MEYVE VE SEBZELER

FV 1 SİTE YÖNETİMİ

FV 1.1 Risk Değerlendirmesi

FV 1.1.1 Tarım alanlarında mikrobiyal kirlenme için AF 1.2.1’ de tanımlanan şekilde risk değerlendirmesi yapılıyor mu?

Çiftlik için risk değerlendirmesinin bir parçası olarak (AF 1.2.1 bakınız), üreticilerin yakınındaki ticari hayvan operasyonlarının, compost ve potansiyel kaynakların, yabani hayvanların, sel baskınının ve toz gibi kontaminasyona yol açabilecek yerlerin tespitini yapmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 1.1.2 FV 1.1.1’ de tanımlanan riskleri en aza indirmek için uygulanan ve geliştirilen strateji ve yönetim planı var mı?

FV 1.1.1 de tanımlanan riskleri ele alan ve söz konusu olan çiftliğin üretimine uygun olduğunu haklı çıkaran bir yönetim planı ve tehlike kontrol prosedürleri olmalıdır. Bu planın uygulanması ve üretilen ürünlere uygunluğu ve etkinliğinin kanıtları bulunmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 2 TOPRAK YÖNETİMİ (Eğer Toprak Fümigasyonu Uygulanmamışsa G/D)

FV 2.1 Toprak İlaçlama- Fumigasyon (Eğer Toprak Fumigasyonu Yoksa G/D)

FV 2.1.1 Toprak fumigantlarının kullanımı için yazılı bir gerekçe var mıdır? Yer, tarih, etken madde, dozlar, uygulama method ve uygulayıcı da dahil olmak üzere toprak fümigantlarının kullanımı için yazılı kanıt ve gerekçe olmalıdır. Toprak fümigantı olarak Methyl Bromide (Metil Bromür) kullanımına izin verilmemiştir.

Minör Zorunluluk

FV 2.1.2 Ekim (dikim) öncesinde, bitki ekim (dikim) öncesi zaman aralığına uyulmuş mudur?

Ekim (dikim) öncesi süreler (zaman aralığı) kayıt altına alınacaktır. Minör Zorunluluk

FV 3 SUBSTRATLAR (Eğer substratlar kullanılmamışsa G/D)

FV 3.1 Üretici, mümkün olan yerde sustratlar için substrat geri dönüşüm programlarına katılıyor mu?

Üretici geri dönüştürülen miktar ve tarihler ile ilgili hazırlanmış olan kayıtları tutmalıdır. Faturalar ve sevk irsaliyeleri de kabul edilebilir. Eğer katılabileceği bir geri dönüşüm programı bulunmuyor ise bunun gerekçesi açıklanmalıdır.

Tavsiye

Page 107: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 107 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 3.2 Eğer substratların yeniden kullanımı amacıyla sterilizasyon için kimyasallar kullanılıyorsa, sterilizasyon yeri, tarihi, kimyasalın tipi, sterilizasyon metodu, uygulayanın adı ve dikim öncesi zaman aralığı kaydedilmiş midir?

Substratlar çiftlikte sterilize edildiği zaman, tarla, bahçe ya da seranın adı ya da referansı kaydedilir. Eğer sterilizasyon çiftlik dışında yapılıyorsa, substratları sterilize eden şirketin adı ve yeri kaydedilmelidir. Bunların tümü doğru olarak kaydedilmelidir: sterilizasyon tarihleri (gün/ay/yıl); isim ve etken madde; makineler (örneğin: 1000 lt-tank vb.); metod (örneğin: ıslatma, sisleme vb.); uygulayıcının adı (kimyasalları uygulamış ve sterilizasyonu yapmış olan gerçek kişinin adı) ve bitkinin ekim öncesi zaman aralığı.

Majör Zorunluluk

FV 3.3 Eğer doğal kökenli substrat kullanılmış ise, substratın belirlenmiş koruma alanlarından gelmediği gösterilebilir mi?

Kullanılmakta olan doğal kökenli substratların kaynağını kanıtlayan kayıtlar olmalıdır. Bu kayıtlar substratların belirlenmiş koruma alanlarından gelmediğini de göstermelidir.

Minör Zorunluluk

FV 4 HASAT ÖNCESI (FV 1 Ek GLOBALG.A.P. Kılavuzuna Bakınız- Mikrobiyolojik Tehlikeler)

FV 4.1 Hasat Öncesi Faaliyetlerde Kullanılan Suyun Kalitesi (tüm çiftlik faaliyetlerinde ve ürünün kendisi hasat edilmeden önce kullanılan su için

geçerlidir.)

FV 4.1.1 Hasat öncesi işlemlerinde kullanılan tüm suyun, mikrobiyolojik kalitesini kapsayan bir risk değerlendirmesi var mı?

Suyun mikrobiyolojik kalitesinin yazılı bir risk değerlendirmesi yapılmalıdır. Yazılı olan bu risk değerlendirmesi su kaynağının, potansiyel kirlenmeye olan yakınlığını, uygulamanın zamanlanmasını (mahsulün büyüme aşamasında), uygulama yöntemi ve uygulama yerleştirme (mahsulün hasat kısmını, mahsulün diğer parçalarını, ekinler arasındaki toprağı vb.) içermelidir.

Majör Zorunluluk

Page 108: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 108 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 4.1.2a Yeşil yapraklı sebzeler için (potherbs denilen yeşil sebze, yeşillik, yeşil yapraklı sebzeler ya da yeşil salata) risk değerlendirmesinin bir parçası olan hasat öncesi faaliyetlerde kullanılan suyun ve bu risk değerlendirmesi (FV 4.1.1) Ek FV1 de belirtilenler ile uyum içerisinde analiz ediliyor mu?

Üreticiler, hasat öncesi faaliyetlerinde kullanılan suda mikrobiyolojik kirleticiler için uygulanabilir sınırlara uymak zorundadır ve uyulamadığı durumlarda düzeltici ve/veya önleyici faaliyetlerde karar verme süreci için WHO (Dünya Sağlık Örgütü) önerilerini kullanmalıdır (Bakınız Ek FV1). Ek FV1 (risk değerlendirmesi) karar ağacında gösterildiği gibi uygun sıklıkta ve eşikte yürütülen su testleri ile kontrol edilecektir. Su test rejimi, su sisteminin yanı sıra ürünün türünü, niteliğini ve kapsamını yansıtır. Farklı su kaynaklarının kullanıldığı durumlarda örnekleme açısından bunlar ayrı ayrı dikkate alınmalıdır. Uygulama alanına daha yakın alan seviyenden numune almak su kaynağını daha iyi temsil edecektir.

Majör Zorunluluk

FV 4.1.2b FV 4.1.a kapsamında belirtilmeyen diğer tüm ürünler için risk değerlendirmesinin bir parçası olan hasat öncesi faaliyetlerde kullanılan suyun ve bu risk değerlendirmesi (FV 4.1.1) Ek FV1 de belirtilenler ile uyum içerisinde analiz ediliyor mu?

Üreticiler, hasat öncesi faaliyetlerinde kullanılan suda mikrobiyolojik kirleticiler için yerel limitlere uymak zorundadır. Herhangi bir yerel limit tanımlı değilse, düzeltici ve/veya önleyici faaliyetlerde karar verme süreci için WHO (Dünya Sağlık Örgütü) önerilerini referans olarak kullanmalıdır (Bakınız Ek FV1). Geçerli eşiklere uygunluk, Ek FV1 (risk değerlendirmesi) karar ağacında belirtilen sıklıkta yaptırılan su testleri ile doğrulanacaktır.

Su test rejimi, su sisteminin yapısının ve kapsamının yanı sıra ürünün türünü de yansıtacaktır. Farklı su kaynakları kullanıldığında, örnekleme açısından ayrı olarak ele alınmalıdır.

Alan seviyesindeki numuneler, su kaynağının temsil eden ve mümkün olduğunca uygulama noktasına yakın yerlerden alınacaktır.

Minör Zorunluluk,

GLOBALG.A.P. tarafından diğer ekinler için ek kılavuz yayınlandıktan hemen sonra Majör Zorunluluk olacaktır.

Page 109: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 109 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 4.1.3 Üretici, risk değerlendirmesi ve su testlerinin gerekli olduğu durumlarda ürün kirlenmesini önlemek için yeterli önlemleri hayata geçirmiş midir?

Su testi esaslı risk değerlendirmesi ürün kontaminasyon risklerini gösterir ise eylem planı gerekmektedir. Su kullanımından kaynaklanan ürün kontaminasyon riskini azaltmak için oluşturulan stratejiler şunları içermelidir ancak bunlarla sınırlı değildir:

- Suyun kullanılmadan önce arıtılması. - Hasat edilen ürün ile suyun temasının önlenmesi. - Su temini açığını azaltmak. - Patojen popülasyonlarında uygun bir düşüş sağlamak için

uygulama ve hasat arasında yeterli zaman tanınmalıdır. Üreticiler, ürün kontaminasyonundan kaçınıldığını göstermek için bu stratejilerinin yeterli ve güvenilir olduğunu doğrulama işlemine sahip olmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 4.1.4 Risk değerlendirmesine göre, mikrobiyolojik kontaminasyonları laboratuvarda analiz ettirmek için FV 4.1.1 ve özel sektörde geçerli olan standartlara göre yetkili ulusal makamlar tarafından ya da ISO 17025’ e göre akredite edilmiş bir laboratuvarda yapılıyor mu?

Analizler, su testi için yetkili makamlar tarafından onaylanmış veya ISO 17025 ya da eşeğeri bir standartta mikrobiyolojik analizler yapmaya uygun bir laboratuvar tarafından yürütülmelidir. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

Page 110: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 110 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 4.2 Hayvan Kaynaklı Organik Gübre Uygulaması

FV 4.2.1 Organik gübre uygulaması ve ürün hasatı arasındaki sure gıda güvenliği açısından uygun mudur?

Kayıtlar kompost organik gübre kullanımı ve hasat arasındaki sürecin gıda güvenliğini tehlikeye atmadığını göstermektedir. (Bakınız CB 4.4.2) Ham hayvan gübresi kullanıldığında üreticiler risk değerlendirmesi gerçekleştirecek (CB 4.2.2) ve uygulamayı aşağıda belirtilen şekilde yapacaktır: - ağaç bitkileri için, tomurcukların patlamasından önce veya istisnai olarak, risk değerlendirmesine göre daha kısa bir aralıkta uygulanabilir (hasattan 60 gün öncesinden daha kısa olmamak üzere) - diğer tüm bitkiler için: hasattan en az 60 gün önce. Yeşil yapraklı sebzelerde (yeşillik olarak da adlandırılan yeşil sebze, yeşillik, yeşil yapraklı sebzeler ya da yeşil salata) büyüme döngüsü 60 günden daha uzun olsa bile dikimden sonra uygulanmaz.

Ek FV 1’ e bakınız.

Majör Zorunluluk

FV 4.3 Hasat Öncesi Kontrol

FV 4.3.1 Üretim alanında gıda güvenliği için potansiyel bir risk taşıyan aşırı hayvan faaliyetlerine dair bir kanıt var mıdır?

Yazılı bir risk değerlendirmesi yapılmış olmalıdır. Bu değerlendirme su kaynağını, bitki koruma ürününün tipini (herbisit/insektisit vb.), uygulama zamanlamasını (ürün büyüme evresi), uygulamanın konumlandırılmasını (ürünün yenilebilir kısmı, ürünün diğer kısımları, ürünler arasındaki toprak vb.) ve gerekli olduğu hallerde yapılan düzeltici faaliyetleri de içermelidir.

Minör Zorunluluk

Page 111: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 111 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5 HASAT VE HASAT SONRASI (ÜRÜN İŞLEME) FAALİYETLER Hasat ve/veya işleme sırasında, hasat (sahada) ve/veya paketleme evi (tesis) kullanma ve/veya depolama/soğutma kontrol noktaları FV 5.1.1 – FV 5.8.10 için geçerli olabilir. Bütün bu noktalar her durumda ne zaman ve nerede olduğu değerlendirilir.

Büyüme sezonundan sonra dört ana faaliyet yer alabilir: hasat, hasat zamanındaki işleme (sahada), paketleme işlemi (tesiste) ve depolama/soğutma işlemleri. Her çiftlikte yürütülen bu faaliyetler, gerek uygun hijyen prensiplerini takip etmeye gerekse tesislerin ortak alet, ekipman ve gıda güvenliği ile ilgili tüm faaliyetleri içinde korumak için aynı derecede önemlidir. Üreticiler çiftlikte uygulanabilir tüm faaliyetleri göz önüne alındığında bu bölümde toplanan gereksinimlerini değerlendirmek zorundadır.

FV 5.1 Hijyen İlkeleri (EK FV 1 GLOBALG.A.P. KILAVUZ | BÜYÜME VE TAŞIMA SIRASINDA MİKROBİYOLOJİK TEHLİKELER)

FV 5.1.1 Hasat ve hasat öncesi ürün işleme faaliyetleri de dahil olmak üzere hijyen yönünden bir risk değerlendirmesi gerçekleştirilmiş midir?

Vücut sıvılarında meydana gelen dışa atım (örneğin; kusma, kanama) ve insandan bulaşan hastalıklar, ürün ve süreçler için özelleştirilmiş fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kirleticileri kapsayan dokümante edilmiş hijyen risk değerlendirmesi olmalıdır. Üreticinin yanı sıra personel, kişisel eşyalar, ekipman,kıyafet, ambalaj malzemesi, ürün depolama (çiftlikte aynı zamanda kısa surely depolama) gibi üretici tarafından yürütülen tüm hasat ve ürün işleme faaliyetlerini kapsayacaktır. Çiftlikte hijyen riski değerlendirmesi, ekinler ve işin teknik faaliyetlerine uygun olacak ve riskler yılda en az bir kez değiştirilecek ve gözden geçirilecektir. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

FV 5.1.2 Bitkisel üretim alanları, gıda ile temas eden yüzeyleri ve hasat ürünü de dahil olmak üzere ekin (aynı zamanda doğrudan tarla, bahçe veya seraya taşınan ürün) kirlenmesini önlemek için dokümante edilmiş hijyen prosedürleri ve talimatları var mı?

Risk değerlendirmesine bağlı olarak, hasat ve hasat sonrası hijyen işlemleri için prosedürler belgelenmiş olmalıdır. Prosedürler, işçilerin hastalandıktan sonra işe geri dönmek için uygun olup olmadığının değerlendirmesini içermelidir.

Majör Zorunluluk

Page 112: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 112 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.1.3 Hasat ve ürün işleme dahil olmak üzere hasat sonrası faaliyetleri için uygulanan hijyen prosedürleri ve talimatları var mı?

Tüm işçiler ve ziyaretçiler tarafından hijyen prosedürlerinin uygulanmasından sorumlu olarak çiftlik yöneticisi veya diğer yetkili kişi atanacaktır. Risk değerlendirmesine göre belirlenmiş giyim (örenğin gömlekler, önlük, eldiven, ayakkabı Ek 1 FV 5.4.2 bakınız) kirlenme riski olmadan kirlenip temizlenmelidir ve etkili bir şekilde muhafaza edilerek kullanılacaktır. Hijyen talimatlarında ve prosedürlerinde herhangi bir ihlal meydana gelmediği görsel kanıtlar ile gösterilmelidir. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

FV 5.1.4 Çalışanlar, üretim ve hasat öncesi işleme başlamadan önce gerekli olan özel hijyen eğitimini aldı mı?

Çalışanlara, hasat ve ürün işleme faaliyetleri için hijyen prosedürleri ile ilgili özel indüksiyon ve yıllık eğitimin verildiğine dair kanıt olmalıdır. Çalışanlara yazılı olarak (uygun bir dilde) ve/veya resimsel talimatlar ile fiziksel (örneğin salyangoz, taşlar, böcekler, bıçak, meyve artıkları, saatler, cep telefonları vb.) mikrobiyolojik ve hasat sırasında ürünün kimyasal kirlenmesini önlemek için eğitim verilmelidir. Eğitim kayıtları ve katılımın kayıtları mevcut olmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.1.5. İşçiler ve ziyaretçiler için birincil hijyen talimatları işaretler ile açıkça görüntüleniyor ve işçiler çalışmalarına dönmeden önce ellerini yıkamak için talimatı uyguluyor mu?

Temel hijyen talimatlarının işaretleri gözle görülür ve üretime geçmeden önce ellerin yıkanacağı anlaşılır şekilde hazırlanacaktır. Tuvalete her ziyaretten sonra, işe başlamadan önce, aralardan sonra, sigara içtikten ve yemek yedikten sonra, kirlenmiş malzemenin taşınmasından sonra ve ellerde kontaminasyon olabileceği zamanlarda eller mutlaka yıkanmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.1.6. Sigara içme, yemek yemek, sakız çiğnemek ve içecek içmek ürünlerden ayrı ve sınırlı alanlar içerisinde yapılıyor mu?

Hijyen riski değerlendirmesi ile aksi belirtilmediği sürece sigara içmek, bir şeyler yemek, çiğnemek ve içmek, hasat bekleyen ürünlerden uzakta belirlenmiş alanlarda, ürün işleme ve depolama alanlarından uzakta olmalıdır. (İçme suyu istisna).

Majör Zorunluluk

Page 113: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 113 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.2. Sağlık Tesisleri

FV 5.2.1 Doğrudan bitki ile temas eden ve hasat işleme yapan işçilerin uygun el yıkama ekipmanlarına erişimi ve kullanımı var mıdır?

İşçilerin ellerini temizlemeri için temiz ve hijyenik koşullarda (el sabunu, havlu) yıkama alanları mevcut olmalıdır. Personel işe başlamadan önce; tuvalet kullanımından sonra; kirli malzeme taşıma sonrasında; sigara içtikten veya yemek yedikten sonra; işe dönmeden önce; ve herhangi bir zamanda ellerinin kontaminasyon kaynağı haline gelmiş olabileceği durumlarda ellerini yıkamak zorundadır. Elleri yıkamak için kullanılan su her zaman içme suyu mikrobiyal standartlarını karşılamak zorundadır. Bu mümkün değil ise, sabun ve sui le eller yıkandıktan sonra dezenfektan (örneğin alkol bazlı jel) kullanılacaktır. El yıkama alanları tuvaletlerin içerisinde veya yakınında olmalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

FV 5.2.2 Hasat işleme yapan işilerin çevresinde temiz tuvaletlere erişim imkanı var mıdır?

Ürün kontaminasyon potansiyeli riskini en aza indiren ve bakım için doğrudan erişilebilirlik sağlayan bir şekilde sanitasyon alanları için belirlenmiş, tasarlanmış ve inşa edilmiş yer olmalıdır. Sabit veya seyyar tuvaletler (çukur tuvaletler dahil) kolay malzemelerden inşa edilmiş ve hijyen açısından iyi durumda olmalıdır. Tuvalet ile işyeri için makul bir yakınlık (örneğin; 500m ya da 7 dakika) olması beklenmektedir. Makul yakınlıkta tuvalet yerleştirmek için yakınlık başarısızlık noktası= yok ya da yetersiz tuvalet. İşçilerin pazarlanabilir ürün ile temas etmemesi halinde (örneğin mekanik hasat) uygulanmaması mümkün değildir. Tuvaletler uygun bir şekilde muhafaza edilmiş ve dolu olacaktır. (Rehberlik için Ek FV 1, 5.4.1’ e bakınız)

Minör Zorunluluk

Page 114: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 114 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.2.3 Paketleme (ürün işleme) tesislerindeki işçilerin çalışma yerinin yakınındaki temiz tuvalet ve el yıkama tesislerine erişimi var mıdır?

Kokusuz sabun, elleri temizlemek ve dezenfekte etmek için su ve el kurulama birimleri içeren el yıkama tesisleri erişilebilir ve tuvaletlere yakın olmak zorundadır (çapraz bulaşmaya neden olmayacak kadar yakın). İşçiler, işe başlamadan önce, tuvaleti her ziyaretten sonra, mendil/kağıt mendil kullandıktan sonra, kirli bir maddeyi elledikten sonra, sigara içtikten, bir şey yedikten ve içtikten sonra, aralardan sonra ve işe dönmeden önce ve ellerinin bir bulaşan kaynağı olabileceği herhangi bir zamanda ellerini yıkamalıdır. Hijyen açısından iyi bir durumda olan tuvaletler, kendiliğinden kapanan kapısı yok ise ürün işleme alanine doğrudan açılmamalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.2.4 Hasat işlemini gerçekleştirmek için kullanılan araçları ve üretim için özel olarak kullanılan kapları, hasat işlemine ve kullanım amacına uygun olarak muhafaza etmek ve ürünü kirden korumak mümkün müdür?

Hasat kapları, hasat araçları (örneğin makas, bıçak, budama makası vb.) ve hasat ekipmanları (örneğin makinalar) temizlenir ve korunur. Üretimde kontaminasyonu önlemek için belgelenmiş bir temizlik planı (ve risk değerlendirmesi ile gösterilmeli, dezenfeksiyon) olmalıdır. Ürün kasaları, sadece hasat edilen ürünü ihtiva etmek için kullanılır (yani zirai olmayan kimyasallar, yağlayıcı madde, yağ, temizlik kimyasalları, bitki veya diğer kalıntılar, öğle yemeği poşetleri, araçlar vs.).

Majör Zorunluluk

FV 5.2.5 Işçiler için uygun soyunma yerleri var mı? Soyunma odaları, gerekli koruyucu elbise ve kıyafetleri değiştirmek için kullanılmalıdır.

Tavsiye

FV 5.2.6 Ürünün hasat edilmesinde, yüklenmesinde ve taşınmasında kullanılan herhangi bir ekipman riske göre gerektiğinde bakımı yapılıyor ve temizleniyor mu?

Yükleme ve hasat edilen ürün öncesi çiftlik taşınmasında kullanılan tarım araçları temizlenmeli ve üretime bulaşmayı önleyecek şekilde muhafaza edilmelidir (örneğin; toprak, kir, hayvan gübresi, dökülmeler vb.).

Majör Zorunluluk

FV 5.3 Su Kalitesi

FV 5.3.1 Buz (veya su) hasat veya soğutma ile ilgili herhangi bir işlem sırasında kullanıldığında içme suyu mikrobiyal standartlarını karşılıyor mu ve kontaminasyonu önlemek için hijyenik koşullarda üretim ele alınıyor mu?

Buz veya su, hasat veya soğutma ile ilgili herhangi bir işlem sırasında kullanıldığında standartları karşılamak ve üretime bulaşmayı önlemek için temizlik şartları da ele alınacaktır. Bunun tek istisnası olarak sel tarafından alanların zarar görmesi durumunda kullanılan sudan kaynaklı mikrobiyolojik kirlilik kaynağı olmadığının asgari bir garantisi olmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 115: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 115 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.4 Paketleme ve Depolama Alanları (Ürün paketleme ve/veya depolama yok ise G/D)

FV 5.4.1 Hasat edilen ürün atıklardan korunuyor mu? Tüm hasat edilen ürün (dökme şeklinde veya paketli saklanan) kirlenmeye karşı korunmalıdır. Dolu ve alanında doğrudan ele üretmek durumunda, tüm alanı (sahada gecede açık hava koşulları içinde saklı değil) gün içinde kaldırılması, hasat hijyen risk değerlendirme sonuçlarına uygun olmalıdır. Ürün kısa zamanlı olarak çiftlikte saklanıyorsa gıda güvenliği gereksinimlerine uyulacaktır.

Majör Zorunluluk

FV 5.4.2

Toplama/depolama/dağıtım noktalarında olan paketlenmiş ürünleri temiz ve hijyenik koşullarda muhafaza ediyor musunuz?

Çiftlikte tüm iç ve dış kirlenmeleri önlemek için, taşıma tesisleri ve ekipmanları (örneğin; proses hatları ve makinaları, duvar, zemin, depolama alanları vb.) asgari düzeyde tanımlanmış, belgelendirilmiş bir temizlik ve bakım programına uygun olarak temizleme yapılmalı ve/veya muhafaza edilmelidir. Temizlik ve bakım kayıtları tutulacaktır.

Majör Zorunluluk

FV 5.4.3 Kullanılan ambalaj malzemeleri ürün bulaşmasını önlemek için ambalaj malzemeleri temiz ve hijyenik bir alanda saklanıyor mu?

Kullanılan ambalaj malzemesi ürünlerin gıda güvenliği açısından uygun olmalıdır. Ürün bulaşmasını önlemek için, ambalaj malzemeleri (yeniden kullanılabilir kasalar dahil) temiz ve hijyenik bir alanda saklanmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.4.4 Ambalaj malzemesi ve ürün dışı atıklar üretim alanından çekiliyor mu? Ambalaj malzemesi ve ürün dışı atıklar üretim alanından çekilmelidir. Minör Zorunluluk

FV 5.4.5 Temizlik maddeleri, yağlar vb. kimyasal kirliliği önlemek için saklanıyor mu?

Kimyasal bulaşmaları önlemek için temizlik maddeleri, yağlar vb. üretimin olduğu yerden kaldırılarak belirlenmiş güvenli bir alanda muhafaza edilmelidir.

Minör Zorunluluk

FV 5.4.6 Ürün ile temas etme olasılığı bulunan temizlik malzemeleri, yağlar vb. gıda endüstrisinde uygulanması için onaylanmış mıdır? Etiket üzerindeki talimatlar doğru izleniyor mudur?

Ürün ile temas etme olasılığı bulunan temizlik malzemeleri, yağlar vb. gıda endüstrisi için kullanılmasına yetki veren dokümante edilmiş kanıt (yani özel etiket talimatı ya da teknik very tablosu) bulunmalıdır.

Minör Zorunluluk

FV 5.4.7 Tüm forkliftler ve diğer taşıma arabaları temiz, bakımlı ve emisyonları sebebiyle oluşacak bulaşmadan kaçınmak için uygun tipte midir?

Dahili taşıma ürün kirlenmesine yol açmayacak şekilde gaz emisyonlarına özel dikkat gösterilerek yapılmalıdır. Forkliftler ve diğer taşıma arabaları elektrik ya da gaz güdümlü olmalıdır.

Tavsiye

Page 116: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 116 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.4.8 Tedarik zincirinde reddedilen, kirlenmiş ve kontaminasyon riski teşkil eden malzemenin kontrolü yapılıyor mu?

Gıda güvenliği açısından mikrobiyal tehlike teşkil eden ürün hasat edilmez veya itlaf edilir. İtlaf ürünler ve atık malzemeler ürünlerin kirlenmesini önlemek için tasarlanmış açıkça belirlenmiş ve ayrılmış alanlarda saklanır. Bu alanlar rutin temizlik programına göre temizlenmeli ve / veya dezenfekte edilmektedir. Reddedilen ürünlerin ve atık maddelerin sadece günlük birikimleri kabul edilebilir.

Majör Zorunluluk

FV 5.4.9 Ayırma, tartma ve depolama alanının tavanında kırılmaya karşı emniyetli ve/veya koruyucu başlığı olan lambalar kullanılıyor mudur?

Ürün ya da ürün işlemes için kullanılan malzemelerin üzerinde asılı bulunan aydınlatma ampülleri ve aksesuarlar, kırıldığı takdirde gıdalara bulaşmayı önlemek için koruyuculu/kaplamalı ya da güvenli bir tipte olmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.4.10 Cam ve sert plastik yönetimi ile ilgili dokümante edilmiş prosedürleri var mıdır?

Cam ve/veya şeffaf sert plastic kopmaları, fiziksel kirlenme kaynağı olabilir ve/veya ürüne zarar verebilir, yazılı prosedürde ele alınmalıdır (örneğin seralarda ürün işleme, hazırlanması ve depolama alanları).

Minör Zorunluluk

FV 5.5 Sıcaklık ve Nem Kontrolü

FV 5.5.1 Sıcaklık ve nem kontrolleri (geçerli olan yerde) muhafaza ediliyor ve belgeleniyor mudur?

Eğer ürün çiftlikte depolanıyor ise ısı ve nem kontrolleri (geçerli olan yerlerde ve aynı zamanda kontrollü atmosfer koşulları olan depolamalarda) hijyen risk değerlendirme sonuçlarına göre sürdürülmeli ve dokümante edilmiş olmalıdır.

Minör Zorunluluk

FV 5.6 Zararlı Kontrolü

FV 5.6.1. Paketleme ve depolama alanlarında zararlı popülasyonunu izlemek ve dengelemek için prosedürleri var mıdır?

Üreticiler, çiftlik koşullarına uygun ambalaj ve depolama alanlarında zararlı popülasyonunu kontrol etmek için önemler almalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

FV 5.6.2 Zararlı izleme ve dengeleme süreçlerinin etkin olduğuna dair görsel kanıt var mıdır?

Haşere izleme ve düzeltme süreci ile ilgili etkili bir görsel değerlendirme yapılmalıdır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

FV 5.6.3. Zararlı kontrol denetimleri ve yapılan gerekli eylemler ile ilgili detaylı kayıt tutulmuş mudur?

Zararlı kontrol denetimleri ve eylem plan(lar)ıyla ilgili izleme kayıtları çizelgeye bağlanmış ve mevcut olmalıdır.

Minör Zorunluluk

Page 117: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 117 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.7. Hasat Sonrası Yıkama (Hasat Sonrası Yıkama Yoksa G/D)

FV 5.7.1. Nihai ürünü yıkamak için kullanılan su kaynağı içilebilir midir ya da yetkili makamlar tarafından uygun olduğu bildirilmiş midir?

Kullanılan suyun uygun olduğu yetkili makamlar tarafından bildirilmiş ve/veya son 12 ay içerisinde yıkama makinesinin giriş noktasında bir su analizi yapılmış olmalıdır. Analiz edilen parametrelerinin seviyeleri WHO (DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ) tarafından kabul görmüş eşik değerleri içerisinde ya da yetkili makamlar tarafından gıda endüstrisi için güvenli olduğu kabul edilmiş olmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.7.2. Eğer nihai ürün yıkaması için su devir daim olmuyor ise, su filter edilmiş ve Ph, konsantrasyon ve dezenfektasyona maruz kalma düzeyleri düzenli olarak izlenmiş midir?

Suyun nihai ürün yıkaması için devir daim olduğu yerde, bus u filter edilmiş ve dezenfekte edilmiş, Ph, konsantrasyon ve dezekfektasyona maruz kalma düzeyleri düzenli olarak izlenmiş olmalıdır. Dokümante edilmiş kayıtlar saklanmış olmalıdır. Filtreleme, askıdaki maddeler ve katılar için etkili bir sistem yapılarak, kullanımı oranları ve su hacmine göre hazırlanan dokümante edilmiş temizlik çizelgesi bulunmak zorundadır. Otomatik filtre geri yıkama ve dozaj oranlarındaki değişikliklerin otomatik temizleme enjektörleriyle kaydedilmesinin imkansız olduğu yerde, yazılı bir prosedür/politika bu süreci açıklamak zorundadır.

Majör Zorunluluk

FV 5.7.3. Su analizleri uygun bir laboratuvar tarafından yürütülüyor mu? Ürün yıkaması için su analizi, güncel olarak ISO 17025 veya bunun ulusal eşdeğerinde akredite veya akreditasyonu kazanma sürecinde olduğunu belgeler aracılığı ile gösterebilen bir laboratuvar tarafından yürütülmelidir.

Minör Zorunluluk

FV 5.8. Hasat Sonrası Uygulamaları (Hasat sonrası uygulamalar olmadığı zaman G/D)

FV 5.8.1 Tüm etiket talimatlarına dikkat edilmiş midir? Uygulanmış kimyasallar için etiket talimatlarına uyulduğunu gösteren açık prosedürleri ve dokümanlar (örneğin; hasat sonrası biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri için uygulama kayıtları) bulunmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 118: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 118 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.8.2 Hasat edilmiş ürünün hasat sonrası korunması için kullanılan tüm biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri, kullanılan ülkede resmen tescil edilmiş midir?

Hasat edilen ürünün üzerinde kullanılan tüm hasat sonrası biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri, uygulanan ülkedeki ilgili makamlar tarafından resmen tescil edilmiş ya da izin verilmiş olmalıdır. Uygulalan ülkede kullanımı onaylanmış ve biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri üzerindeki etiketlerde gösterildiği gibi uygulanarak, hasat edilen ürün üzerinde kullanımları onaylanmış olmalıdır. Resmi tescil programının bulunmadığı yerde, GLOBALG.A.P. kılavuzu (CB Ek 3 PPP Ekstrapolasyona izin veren ülkelerde Ürün Kullanımı) ve FAO Pestisitlerin Dağıtımı ve Kullanımı hakkındaki Uluslararası Yürütme Tüzüğüne başvurabilirsiniz.

Majör Zorunluluk

FV 5.8.3 Yetiştirilmekte olan ürünler üzerinde kullanılan ve kullanımları onaylanmış hasat sonrası bitki koruma ürünlerinin güncel bir listesi bulunduruluyor mu?

Çiftlikte GLOBALG.A.P. kapsamında yetiştirilen ürünler için son 12 ay içerisinde hasat sonrası bitki koruma ürünleri olarak kullanılmış biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri için yerel ve ulusal yönetmeliklerde ki herhangi bir değişikliği dikkate alan dokümante edilmiş güncel bir liste, ticari marka isimleri ile (içindeki aktif maddeleri de içerecek şekilde) birlikte mevcut olmalıdır. G/D Yok.

Minör Zorunluluk

FV 5.8.4 Hasat sonrası bitki koruma ürünlerinin kullanılmasından teknik olarak sorumlu olan kişi biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünlerinin uygulanmasıyla ilgili yetkinlik ve bilgisini gösterebliyor mu?

Biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünlerinin hasat sonrası uygulanmasından teknik olarak sorumlu olan kişi, yeterli düzeyde teknik beceriye sahip olduğunu ulusal olarak tanınmış sertifikalar ya da resmi eğitimler aracılığı ile kanıtlamalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.8.5 Hasat sonrası uygulamaları için kullanılan su kaynağı içilebilir midir ya da yetkili makamlar tarafından uygun olduğu bildirilmiş midir?

Suyun uygun olduğu yetkili makamlara bildirilmiş ve/veya son 12 ay içerisinde yıkama makinesinin giriş noktasında bir su analizi yapılmış olmalıdır. Analiz edilen parametrelerin seviyeleri, WHO (DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ) tarafından kabul görmüş eşik değerlerin içerisinde olmalıdır ya da yetkili makamlar tarafından gıda endüstrisi için güvenli olduğu kabul edilmiş olmalıdır.

Majör Zorunluluk

FV 5.8.6 Hasat sonrası uygulamalar için kullanılan biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri, ürün ve diğer malzemelerden uzakta depolanmış mıdır?

Biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri vb. ürüne kimyasal bulaşmayı önleyecek şekilde üründen uzakta belirlenmiş ayrı bir alanda tutulmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 119: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 119 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Nº Kontrol Noktası Uygunluk Kriteri Seviyesi

FV 5.8.7 Hasat sonrası tedavilerin tüm kayıtları tutulur ve aşağıda belirtilen kriterler var mıdır? - Hasat edilmiş ürünlerin kimliği (yani parti veya toplu üretimi); - Lokasyon - Başvuru tarihleri - Tedavi türü - Ürünün ticari adı ve aktif madde - Ürün miktarı

Hasat sonrası biyosit, mum, bitki koruma ürünü uygulamaları ile ilgili tüm kayıtlar aşağıdaki şekilde kaydedilir:

- Hasat edilen ürünün parti ve toplu tedavisi. - Coğrefi alan, çiftliğin adı veya referans veya ekin işleme

tedavisinin çiftliğin neresinde yapıldığı. - Uygulamaların tam tarihleri (gün/ay/yıl). - Ürüne uygulanan tedavinin tipi (örneğin püskürtme, ıslatma,

gazlama vb.) - Ticari isim (formülasyon dahil olmak üzere) ve aktif madde

ya da bilimsel adı ve bilgileri sağlanmalıdır.. - Ürün miktarı ağırlık veya su veya bir başka taşıyıcı ortamın

litresi başına hacim olarak uygulanır. G/D Yok.

Majör Zorunluluk

Hasat sonrası uygulamalarıyla ilgili tüm kayıtlar şu kriterleri kapsayacak şekilde tutulmuştur:

FV 5.8.8 Operatör (işletmecinin) adı nedir? Tüm hasat sonrası biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri kayıtlarında, hasat edilen ürüne bitki koruma ürününü uygulamış kişinin adı yazılmış olmalıdır.

Minör Zorunluluk

FV 5.8.9 Uygulama için gerekçe nedir? Tüm hasat sonrası biyositler, mumlar ve bitki koruma ürünleri kayıtlarında, zararlının/hastalığın yaygın adı yazılmış olmalıdır.

Minör Zorunluluk

FV 5.8.10 Hasat sonrası bitki koruma ürünü uygulamalarının tümü CB 7.6 kapsamında ele alındığı gibi yapılıyor mu?

Tüm hasat sonrası biyositler ve bitki koruma ürünleri CB 7.6 kapsamında hareket edildiğini göstermek için belgelenmiş kanıtlar olmalıdır.

Majör Zorunluluk

Page 120: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 120 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

EK FV 1 GLOBALG.A.P. KILAVUZ | BÜYÜME VE TAŞIMA SIRASINDA MİKROBİYOLOJİK TEHLİKELER

BU EK HASAT ÖNCESİ FAALİYETLERİNDE KULLANILAN SUDAN NUMUNE ALMA KARAR AĞACINI İÇERİR (5.1.1)

1. GİRİŞ

Tarım ürünleri genellikle mikroorganizmaları geniş bir yelpazede barındıran ortamlarda yetişir. Topraklar, örneğin; ömür boyu yüksek düzeyde mikroflora ve tüm bitki parçaları ile yaşam döngüsü boyunca doğrudan temas içerisindedir. Su, rüzgar, hayvanlar ve diğer vektörler hareket ederek mikroorganizmaların eki için işleyiş sağlar. Sonuç olarak, bitkiler normalde doğal ve zararsız mikrobiyal ilişki içerisindedir. Bununla birlikte, diğer patojenik organizmalar (insanlarda hastalığa neden olan) çevrede bulunur ve üretim ile kontamine olması mümkündür.

Kirlenmiş taze ürün, dünyanın pek çok yerinde gıda zehirlenmesi salgınlarının nedeni olarak kabul edilmektedir. Bu taze ürünlerin artan tüketiminin (daha fazla üretmek, çiğ veya az pişmiş), yanı sıra üretim değişiklikleri (daha fazla konsantre tedarik zincirleri) dağıtım ve tüketim alışkanlıklarını yansıtır.

Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) göre, 219 AB de 2007-2011 arasındaki dönemde gıda kökenli ve hayvansal kaynaklı hastalık salgınlarında 10,453 vaka rapor edilmiş, bu vakaların 2,798 kişisi hastaneye yatmış ve 58 kişisinin ölümü ile sonuçlanmıştır. Bu rakamların az olması gösteriyor ki gıda zehirlenmesi vakalarının çoğu bildirilmiyor.

Meyve ve sebzeler aşağıdaki nedenlerle mikrobiyolojik kirlenme açısından özel önem taşımaktadır:

Genellikle çiğ tüketilir.

Kirlilik, kirli su, hayvan ve insan dışkısı ile temas, enfekte işçiler, hayvan ve zararlılarda dahil olmak üzere üretim ve paketleme sırasında bir çok yol ile bulaşma meydana gelebilir.

Yıkama ve dezenfeksiyon (mevcut herhangi patojenler dahil) mikrobiyolojik nüfusu azaltabilir, ancak bu mikroorganizmaları ortadan kaldırmak ya da her zaman kabul edilebilir bir düzeye mikrobiyal yükü azaltmak için garanti edilemez.

Bu nedenle, büyüyen, taşıma ve kullanım sırasında çapraz kontaminasyon oluşması için patojen organizmaların giriş ve fırsatlarını en aza indirmek için son derece önemli.

Page 121: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 121 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

GLOBALG.A.P. standardı ve ilişkili rehberlik (bu belge de dahil olmak üzere) etkili taze ürün güvenliği yönetimi için riski en aza indirmek amacıyla tüm aşamalarda potansiyel mikrobiyolojik gıda güvenliği tehlikelerinin tanımlanması ve kontrolü ile başlar.

2. AMAÇ

Çiğ yenen meyve ve sebzelerde patojen mikroorganizmaların giriş fırsatlarını en aza indirmek, doğrudan ya da çapraz bulaşmayı büyüme, taşıma ve kullanım sırasında önlemek için tarım uygulamaları aşağıdaki gibi olmalıdır. Etkin bir gıda güvenliği yönetimi tüm aşamalarında, potansiyel mikrobiyolojik gıda güvenliği tehlikelerinin belirlenmesi ve kontrolü alanında başlayacaktır.

Bu kılavuzun amacı, üretici ve denetçilerin meyve ve sebze üretimine ilişkin mikrobiyolojik tehlikeleri tanımlaması ve karşılık verebilmesi için anlamlandırmaya çalışmaktır. Bu ek bilgiler, rehberlik ederken aynı zamanda GLOBALG.A.P. standardında bulunan kontrol noktaları ve uygunluk kriterlerini de destekler. Bu belge diğer GLOBALG.A.P. ler ile ilgili olarak taze meyve ve sebze üretimi için mikrobiyolojik risk değerlendirmesinde bir araç olarak düşünülmelidir.

3. RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Taze meyve ve sebze üretimi, farklı teknolojilerde ve boyutlarda geniş bir yelpazede iklim ve coğrafi koşullarda yatiştirilip, hasat edilmektedir. Tehlike (ve riskler) üretim sisteminde önemli ölçüde farklılık gösterebilir. Bu nedenle, risk değerlendirmesi her kasa taze meyve ve sebze, spesifik durum üretimi için uygun uygulamaları belirlemek amacıyla kullanılmalıdır. (Risk değerlendirme süreci ile ilgili rehberlik için Ek AF 1’ e bakın).

GLOBALG.A.P. mikrobiyolojik tehlikeler açısından aşağıdaki olası kontrol noktaları için risk değerlendirmesi gerektirir:

AF 1.2.1 – Tesis Yönetimi

AF 3.1 – Hijyen

CB 4.4.2 – Organik Gübre

FV 1.1.1. – Tesis Yönetimi

FV 4.1.1 – Hasat Öncesi Faaliyetleri İçin Kullanılan Suyun Kalitesi

FV 5.1.1 – Hasat ve Hasat Sonrası (Ürün İşleme) Faaliyetleri Hijyen İlkeleri

Risk değerlendirmesine, tanımlanmış riskleri gidermek için ihtiyaç duyulacaktır. Riskleri yönetmek için tasarlanmış prosedürler geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. Tehlikeleri belirlemek için risk değerlendirmesi gereklidir. Aşağıdaki Bölüm 4’ de dikkat edilmesi gereken tehlikeler açıklanmıştır.

Page 122: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 122 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

4. ÖZEL TEHLIKELER

Patojen mikroorganizmalar hayatta ve (bazı durumlarda) ortamda büyüyebilir. Sonuç olarak, bir çiftlikte, kontaminasyon kaynaklarının bir dizi sebebi olabilir. Birincil üretim ile ilgili tüm işlemler iyi hijyen uygulamaları çerçevesinde yürütülmelidir ve taze meyve ve sebze için potansiyel tehlikeleri en aza indirmek gerekir. Temelde, değerlendirilmesi ve risk yönetiminde dikkate alınması gereken mikrobiyal tehlikelerin beş ana kaynağı vardır. Bu kaynakların her biri kontamine potansiyelinin yanı sıra patojenler ile bitkileri (örneğin gübreleri veya organik gübreler su kaynaklarının kontamine edebilir) çapraz kontamine yapabilir etkiye sahiptir. Bu nedenle, her tehlike 'bütün çiftlik sisteminin' bağlamında ele alınmalıdır.

Çiftlik haritaları yararlı bir araçtır ve çiftlikteki mevcut tehlikeleri bulmak ve anlamak için yardımcı olabilir. Bu herhangi bir risk değerlendirme sürecinin bir parçası olarak çiftlik haritaları, riskleri yönetmek, tanımlanan ve yaklaşan tehlikeleri kaydetmek için kullanılması tavsiye edilir.

Aşağıdaki hususlar bilgilendirmek ve risk değerlendirme sürecini yönlendirmek üzere tasarlanmıştır. (Risk değerlendirmesi için rehber “Tüm Çiftlik” Ek AF 1).

5.1.

Su

5.2. Hayvanlar,

kuşlar, sürüngenle

r ve toz

5.3. Gübre ve Hayvan Kökenli Gübre

5.4.

Personel Hijyeni

5.5.

Ekipman

ÇAPRAZ KONTAMİNASYON

ÜRETMEK

Page 123: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 123 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

5. ÇİFTLİKLERDE TESPİT EDİLEN TEHLİKELER İÇİN REHBERLİK VE AZALTMA ÖNLEMLERİ

Aşağıdaki bölümlerde en yaygın tehlikelerin belirlenmesi, hafifletilme alternatifleri örnekleri sağlamak ve çiftliğin özel operasyonlara adapte olmasını sağlayacaktır. Yetiştiriciler risk değerlendirmesi hazırlamak, yol gösterici olması için tehlikelerin kapsamlı bir listesini hazırlayacaktır. 5.1. Su

Patojenler ile kontamine olmuş ve mikrobiyolojik risk içeren su, temas ettiği bitki veya hasat edilen ürün ile birlikte taşınmaya devam eder. Bitkileri etkileyen su kirliliği bir noktadaki uygulama/çıkış ve işleme/paketleme sırasında oluşabilir. 5.1.1. Hasat Öncesi Su

Üreticiler, tüm hasat öncesi işlemlerinde ürün üzerinde kullanılan suyun kalitesini kapsayan bir risk analizi hazırlar (yani bu içme ya da diğer mahsul ile ilgili faaliyetler için kullanılan su için geçerli değildir). Risk seviyesi, su kalitesi, su iletim sisteminin temizliği, uygulamanın zamanlaması, uygulama yöntemine ve ürün türüne gibi birçok faktör tarafından etkilenir. Aşağıdaki tablo rehberlik yapma ve tehlikeleri azaltma alternatiflerinin kapsamlı bir listesidir.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme(azaltma) Alternatifleri (Örnekler)

Mahsül Türü: Bitki veya ağacın hasat kısmı ile temas eden su

• Uygulama metodu: Mahsulün hasat edilecek kısmı ile doğrudan sulama suyunu temas ettirmeyin.

• Doğrudan bitki hasat kısmı ile su temas halinde olduklarında koruma ürünleri veya gübre uygulaması yapılan sulama suyu kullanmayın.

• Yerel yönetmeliklere göre izin verilen hasat parçaları su ile temas halinde oldukları bitkileri, sulama için kullanılan suda dezenfektan ile tedavi.

• Kullanılacak suyun kalitesi: Çiğ olarak tüketilenlerde 100 ml başına 1000 <cfu E. coli standart geçerlidir.

Kuyulardan Su • Kuyu kapalı ve örtülü olmalıdır.

• Borular ve pompalar, kapalı ve temiz tutulmalıdır.

Açık kanallarda su • Kanalların ve iletim sistemlerinin temizliği haftalık olarak revize edilmelidir.

• Su kanallarında hayvan (yerli veya değil) varlığından kaçının. Gerekirse su kaynaklarına hayvan girişini önlemek için çitler veya diğer yöntemleri kullanabilirsiniz.

• Ekipmanlar, hasat araçları vb. Yıkamak için su kanallarını veya iletim sistemlerini kullanmayın.

• Su kanallarının sıhhi tesislerden ayrı olması gerekir.

• Damla sulama kullanımı (uygun zaman ve ürün için).

• Su akışının içerisine atık sularının deşarjı.

Bitki veya ağacın hasat bölümü ile temas eden suyu dondurmak ya da ısı kontrolü

• Mahsulün hasat kısmı ile doğrudan temas eden su için de suyun kalitesi aynı standartta olmalıdır.

Page 124: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 124 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Su kaynağı “hassas” yani su kaynağı dışkı yoluyla bulaşma öngürülebilir bir riskin var olması

• Otlayan hayvanlardan kaçının.

• Hayvanların girmesini önlemek için çitler koyun veya diğer yöntemleri deneyin.

• Bitki/ağaçların hasat edilen kısımları ile suyun temas ettiği durumlarda yerel yönetmeliklerde izin verilen ilaçlar ile arıtılmış olan suları kullanın.

• Su kaynaklarına yakın aşırı doğal fauna olması durumunda varlığı gözden geçirin ve kaydedin.

• Su kaynağına, yağmur suyu ile kanalizasyon suyu bulaşma riskini gözden geçirin.

Çapraz Kontaminasyon • Saklanmakta olan gübrelerin ve sızıntı sularının su kaynaklarına bulaşmasını önleyin.

• Tehlikeleri kontrol etmek için en azından haftada bir su kaynaklarını kontrol edin.

Çiftlikte tehlikeler belirlenmeli ve hafifletici önlemlerin alınmasından sonra, üreticilerin suyu hasat öncesi kullanımını riskte değerlendirmek bekleniyor (CB 5.3.2 & FV 4.1.1). Bir test programı suyun mikrobiyolojik kalitesi kabul edilebilir olduğunu doğrulamak ve tutarlı tanımlanmış bitkileri ve tehlikeler türüne bağlı olarak gerekli ya da tavsiye edilebilir. E. coli yaygın fekal kontaminasyonun bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.

GLOBALG.A.P. Standardı asgari su test rejimini belirler ve Kontrol Noktası FV 4.1.2 (meyve ve sebzeler için) mikrobiyolojik su kalitesi için yerel uygulanabilir sınırlarına uyum gerektirir. Kontrol Noktası CB 5.3.3 göre, su analizi, risk değerlendirmesinin sonucuna göre bir frekansta yapılmalıdır.

Su kalitesinin her zaman kabul edilebilir değer de olduğu ispatlanamaz, periyodik su testlerinin yapılması önemlidir. Bu nedenle, su içinde riskleri yönetmek için iyi uygulamalar her zaman yerinde olmalıdır. Su kalitesi değişkenlik gösterebilir ve veimli su kaynağının güvence altına alınarak iyi uygulamalar ile korunması gereklidir.

Mikrobiyal analizleri yapılacak ise numuneler, sulama sistemi veya en yakın pratik örnekleme noktasının çıkış noktasında alınmalıdır. Bir yetiştirici, belirli bir müşteri gibi gereksinimlerini karşılayan yerlerde, GLOBALG.A.P. tarafından gerekli olan bu gereksinimlerin olduğunu göstermek gerekir.

Page 125: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 125 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

GLOBALG.A.P. yetiştiricileri ve değerlendiricileri, şu su analizi için ihtiyaç belirlemek için basit ve etkili bir yol olarak kabul eder:

Page 126: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 126 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

1 Su toprak üzerinde ya da toprağın içinde olarak mevcut olabilir hasat bitkinin bir kısmı ile temas eder. Elma ağaçlarının damlama sulama bunu yapmaz, örneğin yağmur

tabancasıyla bir havuç mahsulün sulama, mahsul hasat kısmı ile temas edince ürünün içine su geçiyor. Meyve kurdu bir kez elma ağacı için böcek ilacı püskürtme uygulaması mahsulün hasat bölümü ile temasa su getiriyor. 2 Savunmasız su kaynağı, dışkı kökenli maddelerle bulaşabilme riskinin öngörülebildiği su kaynaklarıdır. (örneğin hayvanların nehirden su çekim noktasının giriş suyundan

otlaması, atık su arıtma tesisinin fırtına suları nedeniyle aşırı yüklenmesi) Savunmasız kaynaklar, yüzey suyu (nehirler, göller, doğal göletler), açık su kanalları, kuyu suyu veya yağmur suyu ile beslenen rezervuarlar, sığ kuyulardan toplanan yer altı suyunu içerir. Diğer kaynaklar, belirli koşullar altında savunmasız olabilir ve güvenlik derecesi yetiştiricisi risk değerlendirmesi ile belirlenir. 3 Yıllık su testi ürün üzerinde kullanıldığı dönemde yapılacaktır.

4 Bir test mevcut üretim sezonunda ilk hasattan önce yapılır, sonra iki en az bir üretim sezonu boyunca olacaktır. Sonuçlar en az 2 sezonluktur (yani en az 6 analiz, sezon

başına 3) risk değerlendirmesi temelinde ve faaliyetlerinde kararların ürün kontaminasyonlarını önlemek için uygun olacaktır. Değişkenlik anlaşıldıktan sonra, üretici yılda bir analiz minimum bir alt örnekleme frekansını takip edebilirsiniz.

Su, mikrobiyolojik standartları sağlayacak şekilde işleme tabi tutulduğunda, şebeke suyu hariç, minimum yıllık mikrobiyal test gereklidir; bu durumda işlemlerin etkinliği ve sulama ekipmanı yoluyla suyun tekrar bulaşık olmaması göz önüne alınmalıdır. Şebeke suyu, yetkili kurumlar tarafından uygun bulunmuş olmalı ve/veya son 12 ay içerisinde yıkama makinesi giriş noktasında bir su analizi yapılmış olmalıdır. Analiz edilen parametrelerin seviyeleri kabul edilmiş WHO eşikleri dahilinde olmalı ya da yetkili kurumlar tarafından gıda sektöründe güvenli bir şekilde kullanılabilecekleri onaylanmalıdır. Arıtmanın etkinliğini kanıtlamak amacıyla yapılan kimyasal testler, mikrobiyolojik testlerin geçerli bir alternatifidir. FV 4.1.2 de belirtildiği gibi, üreticiler mikrobiyolojik su kalitesi üzerinde uygulanan yerel sınırları uymak zorundadır. Olay yerel sınırlar, GLOBALG.A.P. üreticiler tarım arıtılmış atık suların Güvenli kullanım için mikrobiyolojik kurallar önerilen, yani 1000 cfu (ya da EMS) E. coli/100 ml 2006 (cfu: koloni oluşturan birim; EMS: En Muhtemel Sayı) önerileri kimden katı sınırı kullanın *WHO dikkat edelim. GLOBALG.A.P. dışkı kaynaklı kirlenmede E. coli yi tanır.

Su test sonuçlarına göre risk değerlendirmesi ürün kontaminasyon riski durumunda daha fazla su testleri yapılır, üreticilerin su kullanımı ile ürün kirlenmesini önlemek ve/veya azaltmak için gerekli tedbirleri uygulayacaktır.

*Dünya Sağlık Örgütü Atık Suyun Güvenli Kullanımı için Yönergeler 2006, dışkı veya içi kirli suların, Vol 4: dışkı veya içi kirli suların tarımda kullanımı sayfa 62.

5.1.2. Hasat Sonrası (ve 'Hasat Sırasında) (Yeniden hidrasyon, Yıkama vb. dahil) Uygulama

Su sonuçları veya hasat sonrası (FV 5.3.1 (M) FV 5.7.1 (M) FV 5.8.5. (M)) üretime tedavi etmek ya da yıkama için kullanılan mikrobiyal standartlara uygun güvenli bir kaynaktan olacak içme suyu (ya da yetkili bir makam tarafından uygun). Su sirkülasyonunun olduğu durumlarda, uygun şekilde tedavi edilmelidir. Aşağıdaki tablo hasat sonrası sudaki en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve çiftlik özel operasyonlara adapte olacaktır azaltma alternatifleri için örnekler sağlayan bir araçtır.Üreticiler, rehberlik olarak değil tehlikelerin kapsamlı bir listesi olarak bunu dikkate almalıdır.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme(azaltma) Alternatifleri (Örnekler)

Su şebeke (veya belediye) kaynağından olmadığında

Su kaynağı tasarımı, imalatı ve potansiyel kontaminasyonu önlemek için muhafaza edilmelidir.

Suya dezenfektan eklmeyi düşünün.

Page 127: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 127 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Yıkamak veya “yenilemek” için sulama suyu kullanımı

Yıkama ve yenileme için üretimde kullanılan sulama suyu kullanımı yasaktır.

Yıkama veya yenileme üretmek için kullanılan suyun kaynağı içme suyu kalitesinde (veyamikrobiyolojik olarak eş değer) olacaktır.

Ekipmanda Su Devirdaimi Su yasal mevzuat tarafından izin verilen bir dezenfektan ajan kullanılarak tedavi edilmelidir (FV 5.7.2 (M)).

Su değişim frekanslarını gözönünde bulundurun.

Hasat sonrası seviyesinde kullanılan suyun kayıtları ve kontroller

Suyu sağlıklı koşullarda tutmayı sağlayan bir dezenfektan monitörü.

Su arıtma kayıtları (dezenfektanlar vb.) bakılacak ve bir gözetmen tarafından en azından her gün doğrulanacaktır.

İzleyici ve düzeltici faaliyetlerin açıkça kurulmuş ve uyuluyor olması.

Tank temizliği, boruların ve pompaların yıkanması için kullanılan

Ekipman her gün temizlenmeli ve bir sonraki güne kadar kuru tutulmalıdır.

Bir amir tarafından günlük ekipman temizliği revizyonu yapılmalı ve revizyon kayıt altına alınmalıdır.

Temizlik ve sanitasyon kayıtları muhafaza edilmelidir.

Ekipmanlar, kırpma, su kaynağının vb. türü dikkate alınarak bir risk değerlendirmesine göre sterilize edilmelidir.

Su Doldurma Sadece içme suyu için mikrobiyal standartlarını karşılayan su kullanarak yenilenir (FV 5.3.1 (M), FV .5.7.1 (M), FV 5.8.5 (M)).

Soğutma ve depolama için buz kullanımı ( ya da hasat sonrası işlemin herhangi bir yerinde)

Buz bilinen tedarikçilerden temin edilecektir.

Buz tedarikçileri, buzu uygun kalitede su (içme suyu) ile imal ettiklerini gösterebilir.

Buz her zaman içme suyu için mikrobiyal standartlar karşılayan su kaynaklarından elde edilecektir (FV 5.3.1 (M)).

Çiftlikte Buz Depolama Kirliliği önlemek için buz sağlıklı koşullar altında ele alınacaktır (FV 5.3.1 (M)).

Buzların, kaza ile hayvanlar ve kuşlar tarafından kirlenmesini önlemek amacıyla kapalı tank veya benzeri yapının içinde saklanır.

Buz, toprak ve diğer potansiyel kontaminasyon kaynakları asla temas etmeyecek.

Buz işlemek veya çiğnemek için kullanılan tüm araçlar temiz tutulmalı ve uygun muhafaza edilmelidir.

İçme suyu için mikrobiyal standartlara uymayan su yıkama veya buz korumak için kullanılamaz.

Page 128: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 128 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Su Hasat Sonrası Mikrobiyal Kontaminasyon risklerini Değerlendirmek için karar Verme Klavuzu

"Taze üretmeye dayalı çiftlik gıda güvenliği Rehberi." Avustralya Hükümeti. Tarım, Balıkçılık ve Orman Bölümü

Yıkama/Soğutma ekipmanları her gün temizleniyor mu?

Kullanılan su/buz içme suyu sağlayan bir kaynaktan temin ediliyor mu (içecek

standardı)?

E coli bakterisi için suya test yapılmalıdır. Yapılan analizde E coli

ne düzeydedir?

Yıkama/Soğutma ekipmanlarının her gün temizlenmesi gerekir.

Tehlike olasılığı düşük

Kontrol önlemleri için dezenfektan konsantrasyonu ve kayıtları

tutulmalıdır.

Su kullanımının veya su kaynağının değişim öncesi tedavi edilmesi

gerekir.

Su dezenfektan ilavesi ile dolaştırılıyor mu?

Su kaynağı, depolama tankları, dağıtım sistemleri hayvan veya kuş dışkısı ile

kontamine olmuş olabilir mi?

Yıkama suyu her gün değiştiriliyor mu?

Sık yapılan kontroller, düzeltici faaliyetler ve kayıtlar var mı?

Tehlike olasılığı düşük

Sistemdeki tüm kontaminasyon noktalarını izole edin veya noktaları

kapatın.

Evet Hayır

Hayır Evet

Evet

Evet

Evet

Evet

Hayır

Hayır

Hayır

Hayır

Page 129: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 129 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

5.1.3. Suyun sebep olduğu Kontrolsüz Olaylar, Sel, Şiddetli Yağış

Tehlikeli kirleticilerin toprak, akarsular, ekipman vb kontaminasyon yoluyla doğrudan veya dolaylı olarak büyüyen mahsulü etkileyen ağır sel ile ekin bölgesinde (örneğin zehirli atık, fekal madde, ölü hayvanlar vs.) tevdi edilebilir. Makul risklerin mevcut olduğu yerlerde, üreticilerin bu riskleri azaltmak için stratejiler uygulaması gerekmektedir. (Not; Yağıştan kaynaklanan su birikintisi, kırılmış sulama boruları vb., önemli bir halk sağlığı sorunu olan mikroorganizmaları içeren muhtemel olmayan olaylar “su baskını” kabul edilemez.) Aşağıdaki tabloda, kontrol edilemeyen olaylar içinde en sık rastlanan tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve çiftlik özel operasyonlar adapte olacaktır hafifletme alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Hasat mevsiminde sel (ve eğer var ise bitkilerin çiğ yemiş olma olasılığı (yani etkili bir ısıl işlem olmadan)).

Sular altında kalan bitkiler taze tüketim ve hasat için uygun değildir. (Not: FDA sel sularıyla temas eden insan tüketimi için satılması mümkün olmayan “hileli” bir mal haline gelmiş herhangi bir ürün demektir.)

Sel sonrasında, sulama suyu (kuyu, nehir, rezervuar, vb.) patojenlerin önemli bir risk olduğuna dair güven sağlamak için test edilmelidir.

Toprağın ekimden once sular altında kalması.

Sel sularının baskını ile ekim/dikim arasında bir süre olmalıdır. GLOBALG.A.P. minimum 60 gün aralığı önerir. Diğer aralıklar risk analizine tabi olabilir.

Çapraz bulaşma Daha önce sular altında toprak ile temas olabilecek herhangi bir ekipman temizleme veya dezenfektan ile önlemek.

Sezonun herhangi bir zamanında sular altında olan alanlar, üretim yapmak veya ambalaj malzemesi depolamak için kullanılmamalıdır.

Tarama etkinliğinde tortu veya bozulma.

Tortu mikrobiyolojik kirlilik içerebilir ve bu nedenle, yağma büyüyen ya da kullanım alanları üzerine yatırılır.

5.1.4. Su Test Protokolü

Eğer risk değerlendirmesi veya diğer mikrobiyolojik örneklemeye gereklilik olduğunu gösteriyor ise, aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:

Su örneklemeden sorumlu olan kişi, doğru örnekleme tekniğini uygulamak ve kasıtsız bulaşmayı önleyecek şekilde eğitilmiş olmalıdır.

Steril kaplar örnekleri toplamak için kullanılmalıdır.

Örnekleri soğutunuz (ideal olarak en fazla 2°C)

Örnekleri 24 saat içerisinde ISO 17025 veya eşdeğer standartta bir laboratuvara gönderin.

5.2. HAYVANLARIN VARLIĞI, KUŞLAR, SÜRÜNGENLER, BÖCEKLER VE TOZ

Hayvanlar, kuşlar, sürüngenler ve dışkı, böcekler ve toz, taze olarak üretilenlerin ve su kaynaklarının kirlenmesine yeteneğine sahip patojenik organizmaları taşıyabilmektedir. Makul önlemler (aşağıdaki tablolarda örneklere bakın) hasat sırasında ve hasat sonrası işlemlerde çiftlikte bu tehlike kaynak lanan riskini en aza indirmek için önlemler alınmalıdır. AF 1.2.1 (M) risk değerlendirmesi üreticinin mikrobiyolojik tehlikelere dikkat etmesini zorunlu kılmaktadır. Hem doğrudan hem de dolaylı bulaşma yolları dikkate almak önemlidir. Dolaylı kirlenme örnekleri şunlardır:

Bitki/kullanım alanlarında gübre veya kompost (herhangi bir hayvan alanından uzak olabilen) birikmesine yetekli olan bölgelerdir.

Hayvan popülasyonları veya gübre su sistemlerinin Kontaminasyonu: Su, üretim/kırpma uygulamasından önce kirlenmiş olabilir.

Page 130: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 130 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Aşağıdaki tabloda hayvanlar, kuşlar, sürüngenler, böcekler ve toz varlığına ilişkin en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve çiftliğe özgü operasyonlara adapte edilmelidir azaltma alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Sadece rehberlik sağlar ve kapsamlı ve benzersiz bir liste değildir. Üretici en azından aşağıdaki tehlikelerin çiftlikte varlığını düşünmelidir:

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Bitişik arazi kullanımı (genelleme) Bitişik arazi kullanımı ve büyüyen alanlardan olası bulaşmaları önlemek için riskler tanımlanmalıdır (AF 1.2.2 (M)). Azaltıcı stratejiler genellikle şunlar olabilir:

Mesafe:Kendisi ile uzaklık, risk garanti etmez, ancak artan mesafe riskini azaltmak için yardımcı olacağını varsaymak mantıklıdır.

Engeller: Bu çitler hayvan kontrol stratejileri, çitler, istinat duvarları, hendekler, ya da diğer türleri gibi fiziksel enge ller risklerini azaltmak için gerekli olabilir. Engelleri canlı hayvan/ürün ve ürünün kullanım alanlarına atıkların sızmasını önlemek için yaban hayatı ve/veya erişimi kısıtlamak barındırmak için kullanılabilir.

Yakında ticari hayvan faaliyetlerinin elde mahsul yakın hayvan popülasyonlarının veya hayvan aktivitesinin varlığı.

• Bitkisel üretim açısından ve bu operasyonların uzaklıklarına hayvan popülasyonlarının konumunu belirlemek.

• Özellikle hasat, kırpma yakın özel hayvan alanları (yani su olukları / içme puan veya yem istasyonları) belirlemek ve etkilenen ekin alanı için özel önlemler almak.

• Etkili çit veya diğer engelleri kullanın. Hayvan popülasyonu/çiftlik faaliyetlerine göre çitlerin sağlamlığı ayarlanmalı.

• Potansiyel kirlenme yolları belirlenerek özel önlemler alınmalı.

• Su kuyuları ve kaynakları kapalı ve yakınında hayvanların bulunmamasını önlemek için korunacaktır.

• Kendi durumunu kanıtlamak için kalıcı revizyon.

Çiftliklerde kompost varlığı, topraklarda/çiftlikde gübre yığınları

• Bitişik arazi eğimi ( yani uzaklara doğru ya da büyüyen alanda akması muhtemel atıklar)

• Hakim rüzgar yönü (Rüzgar çiftlik yönünde eser ise kirlenmeye neden olabilir)

• Bitki ve su kaynağına gübre/kompost bulşmasını kayan bariyerler ile önlemek.

• Engelleri kalıcı revizyon ile tespit etmek.

Hayvanların, kemirgenlerin, kuşların vb. muhtemel faaliyetlere varlığı/yakınlığı

• Hasat edilen ürünler kontrollü alanlarda muhafaza edilmelidir.

• Hasat edilen ürün günün sonunda saklanmalıdır.

Evcil/çalışma hayvanları. • Çiftlikte ve kırpma alanlarında evcil hayvanlardan kaçının.

• Çalışan hayvanlar kontrol edilecektir.

Zararlı türleri (örneğin kemirgenler, kuşlar, sinekler)

• Gerekli olabilecek yerde (depo, bina, makina depolama vb.) kontrol planının uygulanması ve düzenli olarak çiftlik altyapısı revize haşere için bir tarih var olmalı.

Page 131: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 131 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Hayvanların varlığındaki riskleri tespit etmek için karar ağacı

Bir karar ağacı riskleri tehlikeleri belirlemek ve değerlendirmek yardımcı olmak için kullanılabilir. Bu karar ağacı sadece bir kılavuzdur. Bu örnek, tüm olası senaryolar için uygun olmayabilir. Bu gibi durumlarda, örneğin yapımcı tarım faaliyeti ile birlikte canlı hayvan kullanmak istediğinde, yapımcılar benzer bir şekilde analiz eder.

Meyve ve sebze yetiştirilen çiftlikler, potansiyel kirlenme kaynaklarına yakın yerlerde işleniyor ise riski hafifletici faktör bunun yanı sıra kabul edilebilir nedenleri açıklamalıdır.

Hayvan atıklarını önlemek için fiziksel engeller ve önlemler hayata geçirilmelidir.

Hayvancılık çiftliği var mı?

Bitişik alanlarda hayvancılık yapılıyor mu?

Evcil hayvan çiftliği yasaktır ve çiftlikte varlığını önlemek için

tedbirler vardır.

Özellikle çiftlikte evcil hayvanları önlemek için dikkatli olunmalıdır. Çalışan hayvanlar

kontrol edilmelidir.

Çalışan hayvanlar çiftlikte kendi yerinden kontrol edilir ve atıklar derhal geri

kazandırılmalıdır.

Yaban hayatı (kuşlar vb.)bol olmayan veya yönetilen olabilir.

Çiftlik hayvanları daha düşük bir risk taşır.

Hayvancılık sınırlıdır.

Hayır

Hayır

Hayır

Hayır

Evet: Tehlike olasılığı Yüksek

Evet

Evet

Evet

Evet

Hayır: Tehlike olasılığı Yüksek

Hayır: Tehlike olasılığı Yüksek Evet

t

Page 132: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 132 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

5.3. HAYVAN GÜBRESİ KULLANIMI VE GÜBRE KÖKENİ

Gübre ve diğer doğal gübreler mikrobiyal tehlikelerin potansiyel bir kaynağıdır. Üreticilerin organik gübre (CB 4.4.2 (M)) kullanımını değerlendirmek, risk ve riskleri yönetmek için gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.

Uygun bir ‘zaman ve sıcaklık' rejimi ile kontrollü bir gübreleştirme sürecine uğramış gübre veya gübre kullanımı ile ilişkili daha düşük bir patojen riski vardır. Bu nedenle, bu doğal gübre patojenlerin riskini azaltmak için bir yöntemdir. Üreticilere kompost veya başka ham gübresi (FV 4.2.1 (M) insan patojenlerinin yok edilmesini sağlamak için tedavi edilmemiş katı veya sıvı hayvan gübresi kullanılması durumunda, aşağıdaki karar ağacı uyulur.

Page 133: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 133 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Aşağıdaki tabloda ham veya işlenmiş gübre veya organik gübre kullanımında en sık rastlanan tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifler bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Çiftlik-özel operasyonlara adapte olacaklardır. Üreticiler sadece yol gösterici olarak değil, kapsamlı ve benzersiz bir liste olarak dikkate alacaktır.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Ham organik gübre kullanımı (dışkı).

• Tomurcuklanma öncesi (ağaç mahsulleri için) veya diğer tüm mahsuller için hasattan en az 60 gün önce toprağa dahil edilmelidir. FV 4.2.1 (M). Ağaç mahsullerinde istisnai olarak, ham gübre daha kısa bir aralıkta dahil edilebilir ancak bu uygulamayı gerekçelendiren ve gıda güvenliğini riske atmayan bir risk değerlendirmesi (bkz. CB.4.2.2) yapılmalıdır. Bu aralık, tüm durumlarda, hiçbir şekilde hasattan önceki 60 günden kısa olamaz. Yukarıdaki karar ağacına bakın.

• Arazi eğimi, su kaynakları ve bitki içine ham gübre yayılmasını önlemek için kabul edilir.

• Toprağa uygulanan gübre birleşme suyolları kontaminasyonundan dolayı kapalı çalışma ve riskini azaltmak için komşu yardımcı olabilir. Bu uygulama tavsiye edilir.

Depolama, ham veya işlenmiş organik gübre, kompost veya gübre.

• Su kaynaklarından uzak yerde olmalıdır. Fiziksel bariyerler su kaynaklarına girenlerin önlenmesi için sızıntı sularının ihtivasına yardımcı olabilir.

• Rüzgarlar, hayvanlar vs ile sızıntı sularının, yayılmasını önlemek için yağmurlar karşı korunmalıdır

• Ham organik gübre üzerinde insan trafiğinden, hayvan ya da makineden kaçınılmalıdır.

• Taze meyve ve hasat araçları ve malzemeleri depolamak için kullanılan sebze üretim alanları veya alanı yakınında bulunan bir gübre depolama yeri olmamalıdır.

Organik gübre veya tedavi edilmiş gübre kullanımı.

• Kompost sırasında, 3 gün boyunca 55°c üzerindeki sıcaklıklara maruz patojenik organizmaları öldürmek için yeterlidir. gübre yığın / kazık malzemesinin tüm parçaları yukarıdaki sıcaklık rejimine maruz sağlamak için açık olmalıdır.

• Kompost ya da tedavi gübre satın alınır ise, tedarikçi tedaviyi garanti edecektir.

• Toprağa uygulanan kompost gübre birleşme suyolları kontaminasyon kapalı çalışma ve riskini azaltmak, vb alanlara komşu yardımcı olabilir. Bu uygulama tavsiye edilir.

• Uygulama ve kırpma arasındaki süre olarak kabul edilecektir. Kompost gübre uygulama ve taze meyve ve sebze hasat arasındaki zaman atlamaları maksimize edilmelidir.

Çiftlikte gübre kompost veya tedavi.

• Fiziksel engeller su sistemlerinde girmelerini engellemek için sızıntı sularının ihtiva yardımcı olabilir. Kayıtlar içerebilir: kompost rejiminin ayrıntılarını, tedavi tarihleri, gübre yığın ulaştığı sıcaklıkları.

• Taze meyve ve hasat araçları ve Malzemeleri depolamak için kullanılan sebze üretim alanları veya alanı yakınında bulunan bir gübre depolama veya tedavi sitelerini bulun.

• Fiziksel engeller su sistemlerinde girmelerini engellemek için sızıntı sularının ihtiva yardımcı olabilir.

Ekipman, hammadde veya kompost gübre tedavi ve uygulamalarda kullanılabilir.

• Ekipman ve Aletler (Örneğin traktörler, kamyonlar ve taşıyıcılar gibi) tedavi alanları veya gübre ile tedavi saklar veya bölgelerden hareket ederek bitkileri kirletebilir. İşlenmemiş gübre ile temas halinde olan tüm ekipmanlar (örneğin traktörler, araçlar) hasat alanlarına erişimlerinden önce temizlenmelidir.

Gübre kullanılması (tedavi edilmemiş ya da komşu ülkede işlenmemiş)

• Arazinin komşu gübre kullanımından kaynaklanan olası kirlenmesini önlemek. sulama kanalları aracılığıyla sızıntı suları veya kirlenme olup olmadığına bakın. Gübre yığını üzerine yoğun yağış öncesi ve hasat bölgeleri, ulaşan sızıntı neden olabilir.

Page 134: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 134 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Bitki Türü • Sulama veya yoğun yağış sırasında toprakla sıçrayan, düşük büyüme bitkileri gübre (veya diğer kaynaklardan) gelen patojen toprakta devam edebilir, çünkü 'yüksek risk altında' olarak kabul edilecektir. Mahsulün hasat kısmı genellikle temas etmediğinden toprak kirlenmesi için daha az olasılık vardır.

5.4. PERSONEL HİJYENİ (Çalışanlar ve Ziyaretçiler)

Görevli (ve ziyaretçiler) arasında uygun hijyen sağlanması, her taze ürün üretim işlemi için gıda güvenliğinin önemli bir unsurdur. Özellikle ilgili risk değerlendirmesi AF 3.1 (M) ve gerekli hasat işlemleri için FV 5.1.1 (M) dikkate alınmalıdır.

Çalışanlar tarafından uygun hijyen tedbirleri ile uyum halinde olmak kolaylaştırılabilir:

• Sıhhi altyapı ve tesisler çalışanlar için kullanılabilir.

• Hijyen ve sağlık bilgilendirme ve eğitim tüm çalışanlara verilir.

• Denetleme talimatlara uyulmasını sağlar. 5.4.1. Çalışanlar İçin Sıhhi Altyapı

Hijyen temel özellikleri ile uyum sağlamak için, çalışanların belirli tesisler ve ekipman kullanılması gerekir.

a) Tuvalet ve el yıkama tesisleri (Sıhhi Alan İstasyonları). Alanında tüm işçiler tehlikeleri önlemek için uygun sıhhi tesisler bulundurulmalıdır ve hasat işçileri işlerinin çevresinde tuvalet temizlemek için erişim hakkına sahip olmalıdır (FV 5.2.2 (M)).

Aşağıdaki tabloda çalışanlar için Sıhhi Altyapı en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Onlar çiftlik özel operasyonlar adapte edilecektir. Üreticiler tehlikelerin kapsamlı bir listesi olarak değil, sadece rehberlik olarak düşünmek gerekir.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Tuvalet Tesislerinin Miktarı • Tuvalet alanı ve herhangi bir yerel yönetmeliklere uygun olarak çalışan kişi sayısına göre yeterli sayıda olmalıdır.

Tuvaletlerin Yeri • Sahada kullanılan tuvaletin yeri ve sistemi yerel mevzuata uygun olmalıdır.

• Tuvaletler işyerine makul yakınlık içerisinde olmalıdır.

• Tuvaletler, akarsular, kuyular, havuzlar ve tanklar arasında yer almamalıdır.

• Tuvaletler sel eğilimli alanlarda yer almamalıdır.

Ulaşabilme • Tuvalet çalışanlar için kolay erişilebilir ve herhangi bir yerel yönetmeliklere uygun olmalıdır.

• Tüm çalışanlar gerektiğinde tuvaletleri kullanmaya yetkili olmalıdır.

Tuvaletlerin Durumu • Tuvaletler kolay inşa edilebilir veya yıkanabilir malzeme ile kaplı olmalıdır.

• Tesisleri düzenli olarak temiz olduğundan emin olmak için kontrol edilmeli ve bu controller yeterince sağlanmalıdır (örneğin temiz su, kağıt havlu vb.). İdeal olarak, bu kontrollerin kayıtları mevcut olmalıdır.

• Sıhhi istasyonları toprak, su, bitkileri ve işçilerin kendi kontaminasyon için bir tehdit önlemek için iyi ve temiz durumda olmalıdır.

Page 135: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 135 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

El Yıkama Yerleri • El yıkama istasyonları gerektiği gibi tuvalet tesisleri içinde ya da komşu ve diğer yerlerde olması gerekir.

• İşçilerin ellerini yıkamaları için temiz suyun yanı sıra sabunda olması gereklidir. (Hasat işçileri için (FV 5.2.1 (M), ve işleme alanında çalışanlar için (FV.5.2.3 (M)).

• El yıkama yerleri tuvaletlerden sonra olmalıdır ve işaretler iile gösterilmelidir.

• Denetim otoriteleri, bu talimat uygunluğunu kontrol eder.

Atık ve atık su • Tuvaletler ve el yıkama istasyonlarına, atık ve atık su, bitki ve toprak kontaminasyonunu önlemek için zamanında bertaraf işlemi yapılmalıdır.

• Temizleme işçileri ve sistem kapasitesi sayısına bağlı olarak günlük ya da gerektiği gibi olmalıdır.

• Atık tankı belirli koşullara göre iyice yıkanmalıdır.

• Atık su asla çay, dere vb. yere atılmamalıdır.

5.4.2. Kişisel Koruyucu Kıyafet

Uygun dış giyim tüm personel tarafından kullanılmalıdır (FV 5.1.3 (M)). İlgili işlemler için uygun kıyafetlerin belirlendiği bir talimat-prosedür olmalıdır (ekim dahil, hasat öncesi muayene, hasat, hasat sonrası muayene vb.) Aşağıdaki tabloda Kişisel Koruyucu Giysi ile ilgili en sık karşılaşılan tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifler bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Onlar çiftlik özel operasyonlar adapte edilecektir. Üreticiler rehber olarak sadece ve tehlikeleri ayrıntılı bir liste olarak düşünmek gerekir.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

İş kıyafetleri • Hasatta, sistem işin türüne göre giyim temiz olduğundan emin olmalı ve günlük aktiviteler sırasında önemli bir potansiyel kirlenme edinme engellenir.

• Kıyafetler; tarım ilaçları, dışkı, çamur, kan vb. bulaşması ile kirlenmiş olur, üretime bulaşmayı önlemek için değiştirilmelidir.

Kesikler, yaralar ve kanama

• İnsanlar ve amirler yanlışlıkla kesilmeler, kanama vb. durumunda ne yapılması gerektiği hakkında haberdar edilecektir.

Yabancı madde • Takı, piercing ve diğer gevşek nesneler giyen bir fiziksel (veya potansiyel olarak mikrobiyolojik) bulaşma riski temsil edebilir. Kurallara uygun olarak yabancı varlığı önlenmelidir.

• Eğer uygunsa, bitkiye bağlı olarak, hasat, ürünlerin kirlenmesini önlemek için saç kaplamaları koruyucu kullanımı ele alınmalıdır.

5.4.3. Hijyen ve Sağlık için Tüm Çalışanların Bilgilendirilmesi ve Eğitimi

Temel hijyen konusunda tüm çalışanlar ve denetçiler aşağıdaki hususları dikkate almalıdır:

a) Hijyen konusunda talimatlar temel set çiftlik, tarla ve hasat durumuna göre önemli olabilecek tüm hijyen yönlerini içermelidir. b) Çalışanlar ürün işleme risklerini anlamak için eğitilmelidir, hastanın ve çiftlik yöneticisinin kendi koşullarını rapor etmesi önemlidir. Anlaşmalar hastalıktan sonra

işe dönen hakkında yapılmalıdır. c) Amirler ayrıca ilgili koşulları nasıl uygulayacağını ve alanine nasıl yansıtacağını algılamak için eğitilmiş olmalıdır (kuşlar, kemirgenler ve onların kanıtı, evcil

hayvanlar, nasıl çöp işleneceği). d) Amirlerin verilen hijyen prosedürlerinin ve öğretimin uygulama / uygulanmasını takip etmek gibi net bir sorumluluğu olmalıdır.

Page 136: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 136 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

5.5 Ekipman

Ekipman hasat makinaları, konteynır ve araçları içerir. Eğer ekipmanda mikrobiyal tehlikeler ile temas var ise çapraz bulaşma ile engellemek için aktarma yapılabilir. Bu yüzden, ekipmanlar temiz ve iyi durumda tutulmalıdır.

5.5.1 Hasat Konteynırları ve Araçlar

Bir sonraki tablo hasat konteyner ve araçları en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Onlar çiftlik özel operasyonlarına adapte edilecektir. Üreticiler kapsamlı ve benzersiz bir liste olarak değil, sadece rehberlik olarak dikkate alır.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Temizlenmemiş araç ve konteynırların kullanımı

• Çok temiz ve iyi durumda tutulurlar ise kontamine olmazlar veya üretime zarar vermezler (FV 5.2.4 (M)). Bir görsel denetim onların uygunluğunu kontrol etmek için kullanılmalıdır.

• Üretmek için kapları kullanmadan önce gözden geçirilmiş ve teftiş kirli oldukları tespiti yapılmalı ve nerede yıkanacağı belli olmalıdır.

• Hasat ve hasat edilen ürünün herhangi kırpılması için kullanılan araçlar periyodik olarak gerekli ve operasyon kırpma vb özelliğine göre zaman dezenfekte edilmelidir (yani ahşap saplı araçları tam temizlenmiş olamaz unutmayın).

• Temizlenebilir artık veya bozuk hasat kapları yabancı madde katmak için bir risk teşkil edecek, üretmek için kullanılmamalıdır.

Toprak ve araçlara toprak bulaşması

• Hasat edilen ürünün hasat ve herhangi bir süsleme için kullanılan araçlar ve kaplar toprak ile doğrudan temasına izin verilmemelidir. Karton levhalar, plastik levhalar veya diğer engellerin yerden ambalaj malzemesi tutmak yardımcı olmak için kullanılabilir.

İşçilerin eğitimli olmaması • İşçiler iyi durumda tertemiz, yalnızca konteyner ve araçları kullanmak için eğitilmelidir. Römork ve hasat arasında kullan kutuları mümkün olan bütün kiri kaldırmak gerekir.

Kirleticiler ile temas • Herhangi bir konteyner veya araç ile gelmiş şüpheli gübre veya hayvan/insan dışkısı, kan veya sahip kuş pislikleri ile temas tekrar kullanmadan önce iyice yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir.

Hasat konteynırlarının diğer kullanımları

• Hasat kapları, meyve ve sebzeler dışında herhangi bir malzeme ya da bir madde taşımak için kullanılmamalıdır.

• Tarım işçileri bu açıdan eğitilmelidir.

Çöp/atık • Ambalaj faaliyetlerinden kaynaklanan çöp / atık kontaminasyon tehlikesi arz etmez bir şekilde ele alınmalıdır.

• Hasat kapları atık / çöp kullanılmamalıdır.

• Atık, yan ürünler ve yenmez ya da tehlikeli maddeler için konteynerler, tespit edilmelidir.

• Taze meyve ya da sebze korumak için ambalaj malzemesi atıklarI için kullanılan konteynerler kullanılmamalıdır.

Page 137: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 137 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

5.5.2 Hasat makina ve ekipmanları

Bir sonraki tablo hasat makine ve ekipmanları konusunda en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Üretici kapsamlı ve benzersiz bir liste olarak değil, sadece rehberlik olarak düşünmelidir.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Hasar oluşması • Hasat makinaları kullanıldığında, düzgün kalibre ve üretmek için fiziksel hasarı önlemek için ele alınmalıdır.

Hasat makinalarının temizliği • Hasat makineleri üreticinin tavsiyelerine ve özel çalışma koşullarına göre temizlenmeli ve yıkanmalıdır.

• Hasat ekipmanından ürüne bulaşma olmaması için korumak gereklidir (FV 5.2.4 (M)).

• Makinaları her gün içerisinde ürün kalmadığından emin olmak için temizlemek gerekmektedir.

Taşıma alanlarının temizliği • Herhangi bir araç yeterli kadar temizlenmeli ve gerektiğinde çapraz bulaşmayı önlemek için dezenfekte edilmelidir.

• Kirli araç asla kullanılmamalıdır.

Çapraz Kontaminasyon • Ekipman ve ulaşım araçları tarla ya da hasat konumlarına ulaşmak için potansiyel kontamine alanlar (işlenmemiş gübre ile ilişkili örneğin alanlar) yoluyla taşınması önlenmelidir.

• Taze ve paketlenmiş meyve ve sebzelerin taşınmasında kullanılan araçlar hijyenik tehlikeli maddelerin taşınması için kullanılmamalıdır.

5.5.3 Hasat Edilen Ürünü Geçici Depolama

Taze Ürün depolarının tehlikeler, zararlılar ve kirlenmeden korumak için üretimin kontrollü koşullar altında olduğu yerlerde yapılmalıdır. Bir risk değerlendirmesini, tüm üretim depolama ve taşıma alanlarında düşünmelisiniz.

Aşağıdaki tabloda, hasat edilen ürünün geçici depolama konusunda en yaygın tehlikeleri tanımlamak için yardımcı olur ve hafifletme alternatifleri bazı örnekler sağlayan bir araçtır. Bunlar tarım özel işlemler için adapte edilmelidir. Üreticiler kapsamlı ve benzersiz bir liste olarak değil, sadece rehberlik olarak dikkate almalıdır.

Tehlike Kaynağı (Örnekler) Hafifletme Alternatifleri (örnekler)

Kontrolsüz depolama • Tüm paketlenmiş ve doğrudan ele alınan ürünler, bahçe veya sera alanından geceden kaldırılmalıdır.

Alanın temizliği • Hasat edilen ürün her zaman temiz bir alanda muhafaza edilmeli ve ısı, hayvanlar ve olası kontaminasyon kaynaklarından korunur olmalıdır.

• Binaların periyodik muayene koşullarından emin olunmalıdır.

Maintenance of buildings or sheds where produce is stored

• Binalar hasat edilen ürüne bir hijyen riski teşkil etmeyecek şekilde muhafaza edilmelidir.

• Kanallar, borular ve havai yapıları varsa, yüklü ve damlar ve yoğunlaşma üretmek, hammadde veya gıda ile temas eden yüzeyleri üzerinde düşmemesi böylece muhafaza edilmelidir.

• Soğutma damlama tepsisi su boşaltılmalı ve ürün ve ürün temas yüzeyleri uzağa atılmalıdır.

• Hava girişleri kontaminasyon potansiyel kaynakları yakınında olmamalı (önlemek için mikrobiyolojik tehlikelerin tanıtımı).

• Çatı sızıntıları tespit edilip, kontrol ve tamir edilmelidir.

Atıklar • Çöp/atık kapları/kutuları kapalı olmalıdır ve (mümkün olduğunca) ve/depolar işleme tesis girişinden uzakta olmalıdır.

Page 138: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 138 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Alan/üretim işleme operasyonunda depolama zararlıları

• Meyve depolama alanı / meyve işleme operasyonu Kontrol Noktası FV 5.6.3 (m) 'e göre bir haşere kontrol günlüğünü koruyacaktır.

• Pesitisitlerin (örneğin insektisitler, rodentisitler) uygulamaları yönetmeliklere uygun olarak yapılacaktır.

• Haşere kontrolü eğitimli haşere kontrol operatörü tarafından yapılmalıdır (yönetmelik geçerli gerekli veya lisanslı operatör).

• Depolama alanları zararlılar/hayvanlar için harborage sağlayan nesneler/ürünler serbest olmalı (örneğin; tesisin içerisinde yeterli ot kontrolü nedir?)

6. DİĞER FAYDALI BİLGİLER 6.1. PATOJEN TİPLERİ

Meyve ve sebze tüketiminin neden olduğu gıda kaynaklı hastalık nadirdir. Tipik olarak mikroorganizmalar bakteri, virüs veya parazit gibi nispeten küçük bir grup ile ilişkilendirilmiştir. Aşağıdaki Tablo 1 de, hastalığa neden olan en yaygın mikroorganizmaların bazı örnekleri verilmiştir.

Tablo 1: Bazı Mikrobiyal Patojenlerin Bağlantılı Olduğu Salgınların Listesi ve Özellikleri

MİKROORGANİZMA ORTAK ANA KAYNAK

BAKTERİ

Escherichia coli O157:H7 ve

digger türlere Hayvan dışkısı, özellikle sığır, geyik ve insan. Çapraz kontaminasyon olmuş ya da kirlenmiş sui le sulama ve diğer amaçlar için kullanma. İnsanların tuvalet kullanımı sonrası ellerini yıkamaması.

Salmonella spp. Hayvan ve insan dışkısı. Kontamine olmuş sui le sulama veya diğer amaçlar için kullanılan su yoluyla çapraz kontaminasyon.

Shigella spp. İnsan dışkısı; sulama veya diğer amaçlar için kullanılan kirli su

Listeria monocytogenes Toprak, gıda üretim ortamlarını sağlamak için ıslak koşullar.

VİRÜSLER

Hepatit A İnsan dışkı ve idrarı. (Bu patojen için bilinen hayvan rezervuarı vardır). Sulama veya diğer amaçlar için kullanılan kirli su. İnsanların tuvalet kullanımı sonrası ellerini yıkamaması.

Norovirüs (Daha önceden Norwalk virüsü olarakda bilinir)

İnsan dışkısı, kusmuk. (Bu patojen için bilinen hayvan rezervuarı vardır). Sulama ve diğer amaçlar için kullanılan kirli su. İnsanların tuvalet kullanımı sonrasında ellerini yıkamaması.

PARAZİTLER

Cryptosporidium spp.

Hayvan ve insan dışkısı.

Cyclospora spp.

Parazit taşıyan insanların dışkısı. Sulama için kullanılan kirli su, PPP veya diğer amaçlarla uygulaması.

www.fda.gov a dayalı.

Page 139: ENTEGRE ÇİFTLİK GÜVENCESİ Tüm Çiftlik Tabanlı Bitkisel

Translation by Akuvatur Proofreading by Dr. Haluk TUNCER and Mr.Cemal Gürkan Kara

Kod Ref: IFA V5.1_July17; Türkçe Versiyon

Kontrol Noktalari ve Uygunluk Kriterleri – Meyve ve Sebzeler

Sayfa: 139 / 139

180322_G

G_IF

A_C

PC

C_F

V_V

5_1_tr

Bu belgedeki değişiklikler hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, Sürüm/Basım Güncellemesi Özetindeki detayları inceleyin veya [email protected] adresinden GLOBALG.A.P. Sekreterliği ile iletişime geçin. Değişiklikler standart üzerinde yeni değişiklikler oluşmasına sebep vermediğinde, sürüm “5.0” olarak kalacak ve basım güncellemesi “5.0-x” olarak belirtilecektir. Değişiklikler standarda uyumu etkileyecek nitelikte olduğunda, sürüm adı “5.x” olarak değiştirilecektir. Yeni sürümler (V6.0, V7 vb.) her zaman için standart akreditasyonunu etkileyecektir

BASIM GÜNCELLEMESİ KAYDI

Yeni belge Değiştirilmiş belge Yayınlama tarihi Değişikliklerin Açıklaması

160826_GG_IFA_CPCC_FV_V5_0-2_tr 160519_GG_IFA_CPCC_FV_V5_0-1_tr 15 Ağustos 2016 FV 4.1 – metin başlıkta silindi; FV 4.1.2 – seviye değişiklikler; FV 4.2.1 CC – ikinci paragrafa metin eklendi; FV 5.1.1 CC – ikinci paragraftan bir sözcük silindi; FV 5.1.6 CC – ikinci paragrafa bir sözcük eklendi; FV 5.5.1 CC – metin silindi; Ek FV 1 – grafiğin altındaki tabloda 5.3'e metin eklendi.

180322_GG_IFA_CPCC_FV_V5_1_tr 160826_GG_IFA_CPCC_FV_V5_0-2_tr 22 Mart 2018 FV 4.1.2 – CPCC, 4.1.2a ve 4.1.2b olarak ikiye ayrıldı FV 4.1.2a (CP) – metin eklendi FV 4.1.2a – seviyede değişiklik FV 4.1.2b – yeni CPCC eklendi FV 4.2.1 (CC) – metin eklendi ve değiştirildi FV 5.7.3 – seviyede değişiklik Ek FV 1, 5.1.1 (karar ağacının altı) – metin eklendi ve değiştirildi

Ek FV 1, 5.3 – karar ağacına metin eklendi