1
κοσμοσ ΣΑΒΒΑΤο 30 ΝοΕΜΒΡΙοΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΔΕΚΕΜΒΡΙοΥ 2013 ΕΠΕΝΔΥΤΗσ 48 σΥΝΕΝΤΕΥξΗ στην Ισπανία γίνονται διαδηλώσεις από την αρχή της λεγόμενης κρίσης. Γιατί πιστεύετε ότι η κυβέρνηση φέρνει τώρα αυτόν τον νόμο; Είναι μια απάντηση στην αυξανόμενη οργά- νωση της κοινωνίας των πολιτών. Εμείς οι πο- λίτες οργανωνόμαστε και μαθαίνουμε και το κράτος δεν ξέρει τι να κάνει γι’ αυτό. Έτσι είναι η δημοκρατία: δεν είναι κάτι εύκολο. Όμως, αντί να συζητήσουν με τους ανθρώπους και να προσπαθήσουν να βρουν λύση από κοινού, το μόνο που κάνουν είναι να καταστέλλουν. Προσπαθούμε να ενημερώσουμε ξένους δημο- σιογράφους, πολιτικούς και οργανώσεις για τον νόμο αυτό. Πιστεύουμε ότι δεν ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά δημοκρατικά στάνταρντ και ελ- πίζουμε να ασκηθεί πίεση από το εξωτερικό. Η κυβέρνηση που έχουμε στην Ισπανία έφτασε στο σημείο να μην τη νοιάζει πια για το τι είναι δημοκρατικό και τι όχι. Το μόνο που θέλει είναι να διατηρήσει τα προνόμιά της. Τι σημαίνει αυτός ο νόμος για τα δικαιώ- ματα των πολιτών και διαδηλωτών στην Ισπανία; Αν περάσει αυτός ο νόμος, θα έχουν περάσει την κόκκινη γραμμή. Απομακρύνουν τους δικαστές από αυτή τη διαδικασία επιβολής προστίμου, καταπατούν το κράτος δικαίου και μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμο έως και 200.000 ευρώ, εάν μόνο βγάλεις μία φωτο- γραφία από έναν αστυνομικό ή διαδηλώσεις έξω από τη Βουλή. Εάν θες να απευθυνθείς στη Δικαιοσύνη, πρέπει να πληρώσεις έως και 2.000 ευρώ για να εξετάσει ένας δικαστής την υπόθεσή σου. Είναι κάτι τρελό και βαθιά αντιδημοκρατικό. Πιστεύετε ότι θα επηρεαστεί η συμπεριφο- ρά των πολιτών στην Ισπανία που θέλουν να διαμαρτυρηθούν; Με αυτή την ποινικοποίηση σίγουρα κάποιοι άνθρωποι θα προτιμήσουν να μείνουν στα σπίτια τους, ελπίζω όμως ότι στο τέλος δεν θα δούμε σημαντικές αλλαγές. Οι άνθρωποι είναι πραγματικά αγχωμένοι και θυμωμένοι και τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Τώρα δίνουμε πάλι εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες. Παλεύ- ουμε για τη ζωή μας και για να έχουν μέλλον τα παιδιά μας. Πολύ απλά, δεν πρόκειται να φύγουμε. Το τελευταίο χρόνο έγιναν στην Ισπανία πάνω από 4.000 διαδηλώσεις. Τι είδους διαμαρτυρία ήταν η πιο αποτελεσματική στη χώρας σας ενάντια στην πολιτική λι- τότητας; Κάνουμε τα πάντα: κατεβαίνουμε στους δρό- μους, κάνουμε καταλήψεις σε δημόσια κτίρια ή επιχειρήσεις, στηρίζουμε τους εργαζόμενους στην απεργία τους, καταφεύγουμε στη Δικαιο- σύνη. Τι είναι αποτελεσματικό και τι όχι μένει ακόμη να αποδειχθεί. Δεν το βάζουμε κάτω. Έχουμε δίκιο. Είμαστε πάρα πολλοί άνθρωποι και έχουμε χρόνο. Στο τέλος θα κερδίσουμε. Είμαι βέβαιος γι’ αυτό. Η Ισπανία ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο τον ερχόμενο Ιανουάριο. Πολ- λοί άνθρωποι στην Ευρώπη πιστεύουν ότι εξέρχεται και από τη λεγόμενη κρίση. Πώς είναι η πραγματική κατάσταση στη χώρα σας; Η κυβέρνηση λέει ότι υπάρχουν κάποιες εν- δείξεις ότι τα πράγματα γίνονται όλο και κα- λύτερα. Στους δρόμους δεν μπορεί να το δει κανείς αυτό. Καθημερινά όλο και περισσότεροι άνθρωποι απολύονται, χωρίς καμία προοπτική να βρουν μια νέα θέση εργασίας. Επίσης δεν μπορούμε να πάρουμε δάνεια από τις τράπε- ζες. Σε πολλές οικογένειες αρχίζουν τώρα να τελειώνουν οι αποταμιεύσεις τους. Τα χρήμα- τα για τα επιδόματα ανεργίας εξαντλούνται. Υπάρχουν πολλοί Ισπανοί που δεν έχουν κανένα εισόδημα. Και όσοι άνθρωποι καταφέρνουν να βρουν δουλειά πληρώνονται τόσο λίγο, που δεν έχουν ούτε καν για τα προς το ζην. Τα πράγματα είναι δύσκολα. στην Ελλάδα, πολλοί άνθρωποι δεν κατε- βαίνουν πια στον δρόμο για να διαμαρτυ- ρηθούν ενάντια στην πολίτική λιτότητας, επειδή πιστεύουν ότι δεν οδηγεί πουθενά μια τέτοιου είδους διαμαρτυρία. Ποια είναι η γνώμη σας γι’ αυτό; Δεν με νοιάζει εάν το να κατεβαίνει κάποιος στον δρόμο οδηγεί κάπου ή όχι. Πρέπει να κάνω κάτι. Θα συνεχίσω να κατεβαίνω στον δρόμο και να κάνω οποιαδήποτε μη βίαιη δρά- ση, προκειμένου να υπερασπιστώ τη δημοκρα- τία μας. Υπάρχουν πολλά που διακυβεύονται και εμείς απλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το πρόβλημα. Είναι ζήτημα ζωής και θανά- του. Στεφάνε Μ. Γκρουεζο ΙΣπΑΝοΣ ΑΚΤΙΒΙΣΤΗΣ, ΜΕλοΣ ΤοΥ ΚΙΝΗΜΑΤοΣ 15-Μ, ΜπλογΚΕΡ ΚΑΙ ΣΚΗΝοθΕΤΗΣ Δεν με νοιάζει εάν το να κατεβαίνει κάποιος στον δρόμο οδηγεί κάπου ή όχι. Πρέπει να κάνω κάτι. Θα συνεχίσω να κατεβαίνω στον δρόμο και να κάνω οποιαδήποτε μη βίαιη δράση, προκειμένου να υπερασπιστώ τη δημοκρατία μας Η κυβέρνηση δεν νοιάζεται για το τι είναι δημοκρατικό και τι όχι Την ώρα που η Ισπανία ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο και οι Βρυξέλλες πανηγυρίζουν για την σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού της τομέα, η συντη- ρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι ετοιμάζεται να τιμωρήσει όσους κατεβαί- νουν στον δρόμο για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην πολιτική λιτότητας και στις συνέπειές της. ο αμφιλεγόμενος νομός για «την ασφάλεια των πολιτών», ο οποί- ος προβλέπει μεταξύ άλλων την επιβολή τσουχτερών προστίμων για όσους διοργα- νώνουν ή συμμετέχουν σε διαδήλωση έξω από το Κοινοβούλιο χωρίς προηγούμενη άδεια, αναμένονταν να παρουσιαστεί χθες στο Συμβούλιο Υπουργών της χώρας. ο Ισπανός ακτιβιστής, μέλος του κινήματος πολιτών 15-Μ, μπλόγκερ και σκηνοθέτης, Στεφάνε Μ. γκρουέζο, εξηγεί στον «Επεν- δυτή» την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του, τις επιπτώσεις που θα έχει ένας τέτοιος νόμος στα δικαιώματα των πολι- τών, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι Ισπανοί διεκδικούν μια αξιοπρεπή ζωή. Στη ΧΡΥσΑ ΒΙΛκΕΝσ [email protected] «Το ΔΙΛΗμμΑ» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο που μόλις κυκλοφόρησε και περιγράφει τα όσα βίωσε ως πρωθυπουργός της Ισπανίας όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση στην Ευρώπη. Πρόκειται για τον πρώτο Ευρωπαίο ηγέτη που καταγράφει τις αναμνήσεις του και περιγράφει τα γεγονότα τα πρώτα χρόνια της ύφεσης. «Την περίοδο των τριών ετών της κρίσης, από τον Ιούνιο του 2010 έως τις εκλογές του Νοεμβρίου 2011, υπήρξαν τρεις φορές κατά τις οποίες, με περισσότερο ή λιγότερο ρητό τρόπο, μου πρότειναν να ζητήσω οικονομική βοήθεια», εξήγησε ο Θαπατέρο στους δημοσιογράφους, την ημέρα που παρουσίασε το βιβλίο του. «Είπα τρεις φορές όχι και το είπα επειδή είχα την πεποίθηση ότι η δυνατότητά μας να χρηματοδοτηθούμε από το υπουργείο Οικονομικών ήταν απολύτως βιώσιμη». Ο Ισπανός πρωθυπουργός περιγράφει με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο τη νύχτα της συνόδου κορυφής του G20 στις Κάννες και τα όσα διαδραματίστηκαν σε εκείνη τη σύνοδο. «Εκείνη τη βροχερή ημέρα στις 2 Νοεμβρίου του 2011, η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη στις Κάννες», γράφει ο Θαπατέρο. «Πριν από δύο ημέρες, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ανακοινώσει δημοψήφισμα, το οποίο θα μπορούσε να σημάνει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Στον διάδρομο του μεγάρου του φεστιβάλ, όπου στρώνεται το κόκκινο χαλί για να παρελάσουν, σε πιο θερμές εποχές, οι κινηματογραφικοί αστέρες, η Άνγκελα Μέρκελ με ξεμονάχιασε. Με χαιρέτισε με ένα φιλικό χαμόγελο και, χωρίς καμία εισαγωγή, με ρώτησε: Τι θα λέγατε να πάρετε έκτακτο δάνειο 50 δισ. ευρώ από το... Διεθνές Νομισματικό Ταμείο;». Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο Θαπατέρο, η απάντησή του ήταν άμεση και μονολεκτική: «Όχι». Ο πρώην Ισπανός πρωθυπουργός απεικονίζει στο βιβλίο του τον πανικό που ένιωθαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέναντι στις αγορές και θυμάται την αγωνία τους για το πώς θα αντιδρούσαν όταν θα άνοιγαν τη Δευτέρα μετά τις διαπραγματεύσεις στο θέρετρο της Γαλλικής Ριβιέρας. Υπήρχε «η αίσθηση της ανικανότητας από την πλευρά των δημοκρατικών κυβερνήσεων σε σχέση με τις αγορές», γράφει χαρακτηριστικά ο Θαπατέρο. ΧΡ. ΛΙΑκοΠοΥΛοΥ Τα τρία συν ένα «όχι» του θαπατέρο Το… βιωματικό βιβλίο του πρώην Ισπανού πρωθυπουργού για τις πρώτες «ώρες» της κρίσης

entrevista en la revista griega Typos (nov. 2013)

Embed Size (px)

DESCRIPTION

entrevista en la revista griega Typos (nov. 2013)

Citation preview

Page 1: entrevista en la revista griega Typos (nov. 2013)

κοσμοσ

ΣΑΒΒΑΤο 30 ΝοΕΜΒΡΙοΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΔΕΚΕΜΒΡΙοΥ 2013 ▪ΕΠΕΝΔΥΤΗσ48

σΥΝΕΝΤΕΥξΗ

στην Ισπανία γίνονται διαδηλώσεις από την αρχή της λεγόμενης κρίσης. Γιατί πιστεύετε ότι η κυβέρνηση φέρνει τώρα αυτόν τον νόμο;Είναι μια απάντηση στην αυξανόμενη οργά-νωση της κοινωνίας των πολιτών. Εμείς οι πο-λίτες οργανωνόμαστε και μαθαίνουμε και το κράτος δεν ξέρει τι να κάνει γι’ αυτό. Έτσι είναι η δημοκρατία: δεν είναι κάτι εύκολο. Όμως, αντί να συζητήσουν με τους ανθρώπους και να προσπαθήσουν να βρουν λύση από κοινού, το μόνο που κάνουν είναι να καταστέλλουν. Προσπαθούμε να ενημερώσουμε ξένους δημο-σιογράφους, πολιτικούς και οργανώσεις για τον νόμο αυτό. Πιστεύουμε ότι δεν ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά δημοκρατικά στάνταρντ και ελ-πίζουμε να ασκηθεί πίεση από το εξωτερικό. Η κυβέρνηση που έχουμε στην Ισπανία έφτασε στο σημείο να μην τη νοιάζει πια για το τι είναι δημοκρατικό και τι όχι. Το μόνο που θέλει είναι να διατηρήσει τα προνόμιά της.

Τι σημαίνει αυτός ο νόμος για τα δικαιώ-ματα των πολιτών και διαδηλωτών στην Ισπανία;Αν περάσει αυτός ο νόμος, θα έχουν περάσει την κόκκινη γραμμή. Απομακρύνουν τους δικαστές από αυτή τη διαδικασία επιβολής προστίμου, καταπατούν το κράτος δικαίου και μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμο έως και 200.000 ευρώ, εάν μόνο βγάλεις μία φωτο-

γραφία από έναν αστυνομικό ή διαδηλώσεις έξω από τη Βουλή. Εάν θες να απευθυνθείς στη Δικαιοσύνη, πρέπει να πληρώσεις έως και 2.000 ευρώ για να εξετάσει ένας δικαστής την υπόθεσή σου. Είναι κάτι τρελό και βαθιά αντιδημοκρατικό.

Πιστεύετε ότι θα επηρεαστεί η συμπεριφο-ρά των πολιτών στην Ισπανία που θέλουν να διαμαρτυρηθούν;Με αυτή την ποινικοποίηση σίγουρα κάποιοι άνθρωποι θα προτιμήσουν να μείνουν στα

σπίτια τους, ελπίζω όμως ότι στο τέλος δεν θα δούμε σημαντικές αλλαγές. Οι άνθρωποι είναι πραγματικά αγχωμένοι και θυμωμένοι και τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Τώρα δίνουμε πάλι εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες. Παλεύ-ουμε για τη ζωή μας και για να έχουν μέλλον τα παιδιά μας. Πολύ απλά, δεν πρόκειται να φύγουμε.

Το τελευταίο χρόνο έγιναν στην Ισπανία πάνω από 4.000 διαδηλώσεις. Τι είδους διαμαρτυρία ήταν η πιο αποτελεσματική στη χώρας σας ενάντια στην πολιτική λι-τότητας;Κάνουμε τα πάντα: κατεβαίνουμε στους δρό-μους, κάνουμε καταλήψεις σε δημόσια κτίρια ή επιχειρήσεις, στηρίζουμε τους εργαζόμενους στην απεργία τους, καταφεύγουμε στη Δικαιο-σύνη. Τι είναι αποτελεσματικό και τι όχι μένει ακόμη να αποδειχθεί. Δεν το βάζουμε κάτω. Έχουμε δίκιο. Είμαστε πάρα πολλοί άνθρωποι και έχουμε χρόνο. Στο τέλος θα κερδίσουμε. Είμαι βέβαιος γι’ αυτό.

Η Ισπανία ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο τον ερχόμενο Ιανουάριο. Πολ-λοί άνθρωποι στην Ευρώπη πιστεύουν ότι εξέρχεται και από τη λεγόμενη κρίση. Πώς είναι η πραγματική κατάσταση στη χώρα σας;Η κυβέρνηση λέει ότι υπάρχουν κάποιες εν-

δείξεις ότι τα πράγματα γίνονται όλο και κα-λύτερα. Στους δρόμους δεν μπορεί να το δει κανείς αυτό. Καθημερινά όλο και περισσότεροι άνθρωποι απολύονται, χωρίς καμία προοπτική να βρουν μια νέα θέση εργασίας. Επίσης δεν μπορούμε να πάρουμε δάνεια από τις τράπε-ζες. Σε πολλές οικογένειες αρχίζουν τώρα να τελειώνουν οι αποταμιεύσεις τους. Τα χρήμα-τα για τα επιδόματα ανεργίας εξαντλούνται. Υπάρχουν πολλοί Ισπανοί που δεν έχουν κανένα εισόδημα. Και όσοι άνθρωποι καταφέρνουν να βρουν δουλειά πληρώνονται τόσο λίγο, που δεν έχουν ούτε καν για τα προς το ζην. Τα πράγματα είναι δύσκολα.

στην Ελλάδα, πολλοί άνθρωποι δεν κατε-βαίνουν πια στον δρόμο για να διαμαρτυ-ρηθούν ενάντια στην πολίτική λιτότητας, επειδή πιστεύουν ότι δεν οδηγεί πουθενά μια τέτοιου είδους διαμαρτυρία. Ποια είναι η γνώμη σας γι’ αυτό; Δεν με νοιάζει εάν το να κατεβαίνει κάποιος στον δρόμο οδηγεί κάπου ή όχι. Πρέπει να κάνω κάτι. Θα συνεχίσω να κατεβαίνω στον δρόμο και να κάνω οποιαδήποτε μη βίαιη δρά-ση, προκειμένου να υπερασπιστώ τη δημοκρα-τία μας. Υπάρχουν πολλά που διακυβεύονται και εμείς απλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το πρόβλημα. Είναι ζήτημα ζωής και θανά-του.

Στεφάνε Μ. Γκρουεζο ΙΣπΑΝοΣ ΑΚΤΙΒΙΣΤΗΣ, ΜΕλοΣ ΤοΥ ΚΙΝΗΜΑΤοΣ 15-Μ, ΜπλογΚΕΡ ΚΑΙ ΣΚΗΝοθΕΤΗΣ

Δεν με νοιάζει εάν το να κατεβαίνει κάποιος στον δρόμο οδηγεί κάπου ή όχι. Πρέπει να κάνω κάτι. Θα συνεχίσω να κατεβαίνω στον δρόμο και να κάνω οποιαδήποτε μη βίαιη δράση, προκειμένου να υπερασπιστώ τη δημοκρατία μας

Η κυβέρνηση δεν νοιάζεται για το τι είναι δημοκρατικό και τι όχι

Την ώρα που η Ισπανία ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο και οι Βρυξέλλες πανηγυρίζουν για την σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού της τομέα, η συντη-ρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι ετοιμάζεται να τιμωρήσει όσους κατεβαί-νουν στον δρόμο για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην πολιτική λιτότητας και στις συνέπειές της. ο αμφιλεγόμενος νομός για «την ασφάλεια των πολιτών», ο οποί-ος προβλέπει μεταξύ άλλων την επιβολή τσουχτερών προστίμων για όσους διοργα-

νώνουν ή συμμετέχουν σε διαδήλωση έξω από το Κοινοβούλιο χωρίς προηγούμενη άδεια, αναμένονταν να παρουσιαστεί χθες στο Συμβούλιο Υπουργών της χώρας. ο Ισπανός ακτιβιστής, μέλος του κινήματος πολιτών 15-Μ, μπλόγκερ και σκηνοθέτης, Στεφάνε Μ. γκρουέζο, εξηγεί στον «Επεν-δυτή» την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του, τις επιπτώσεις που θα έχει ένας τέτοιος νόμος στα δικαιώματα των πολι-τών, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι Ισπανοί διεκδικούν μια αξιοπρεπή ζωή.

Στη ΧΡΥσΑ ΒΙΛκΕΝσ [email protected]

«Το ΔΙΛΗμμΑ» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο που μόλις κυκλοφόρησε και περιγράφει τα όσα βίωσε ως πρωθυπουργός της Ισπανίας όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση στην Ευρώπη. Πρόκειται για τον πρώτο Ευρωπαίο ηγέτη που καταγράφει τις αναμνήσεις του και περιγράφει τα γεγονότα τα πρώτα χρόνια της ύφεσης. «Την περίοδο των τριών ετών της κρίσης, από τον Ιούνιο του 2010 έως τις εκλογές του Νοεμβρίου 2011, υπήρξαν τρεις φορές κατά τις οποίες, με περισσότερο ή λιγότερο ρητό τρόπο, μου πρότειναν να ζητήσω οικονομική βοήθεια», εξήγησε ο Θαπατέρο στους δημοσιογράφους, την ημέρα που παρουσίασε το βιβλίο του. «Είπα τρεις φορές όχι και το είπα επειδή είχα την πεποίθηση ότι η δυνατότητά

μας να χρηματοδοτηθούμε από το υπουργείο Οικονομικών ήταν απολύτως βιώσιμη».

Ο Ισπανός πρωθυπουργός περιγράφει με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο τη νύχτα της συνόδου κορυφής του G20 στις Κάννες και τα όσα διαδραματίστηκαν σε εκείνη τη σύνοδο. «Εκείνη τη βροχερή ημέρα στις 2 Νοεμβρίου του 2011, η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη στις Κάννες», γράφει ο Θαπατέρο. «Πριν από δύο ημέρες, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ανακοινώσει δημοψήφισμα, το οποίο θα μπορούσε να σημάνει την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Στον διάδρομο του μεγάρου του φεστιβάλ, όπου στρώνεται το κόκκινο χαλί για να παρελάσουν, σε πιο θερμές εποχές, οι κινηματογραφικοί αστέρες, η Άνγκελα Μέρκελ με ξεμονάχιασε.

Με χαιρέτισε με ένα φιλικό χαμόγελο και, χωρίς καμία εισαγωγή, με ρώτησε: Τι θα λέγατε να πάρετε έκτακτο δάνειο 50 δισ. ευρώ από το... Διεθνές Νομισματικό Ταμείο;». Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο Θαπατέρο, η απάντησή του ήταν άμεση και μονολεκτική: «Όχι». Ο πρώην Ισπανός πρωθυπουργός απεικονίζει στο βιβλίο του τον πανικό που ένιωθαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέναντι στις αγορές και θυμάται την αγωνία τους για το πώς θα αντιδρούσαν όταν θα άνοιγαν τη Δευτέρα μετά τις διαπραγματεύσεις στο θέρετρο της Γαλλικής Ριβιέρας. Υπήρχε «η αίσθηση της ανικανότητας από την πλευρά των δημοκρατικών κυβερνήσεων σε σχέση με τις αγορές», γράφει χαρακτηριστικά ο Θαπατέρο.

ΧΡ. ΛΙΑκοΠοΥΛοΥ

Τα τρία συν ένα «όχι» του θαπατέρο

Το… βιωματικό βιβλίο του πρώην Ισπανού πρωθυπουργού για τις πρώτες «ώρες» της κρίσης