- 1 -

ERZĠNCAN ĠLĠNDE

DOĞA TURĠZMĠ MASTER PLANI

2013 – 2023

ÇALIġMANIN MAKSADI

Bu çalıĢma ile Erzincan ilinde yapılabilecek doğa turizmi faaliyetlerinin tespit edilerek, bu

faaliyetlerin yapılacağı alanların tanıtımını sağlamak, ziyaretçi sayısını arttırmak, bölgede ki

halkın geçim kaynaklarını arttırmak, sürdürülebilir doğa turizmini gerçekleĢtirmek

amaçlanmıĢtır.

ĠÇĠNDEKĠLER

1.GiriĢ…………………………………………………………………………………..3

1.1. Doğal Alanlar Yöre Ġnsanının Geleneksel Hayatı, Kırsal Kalkınma, Sürdürülebilir

Turizm Alternatifi ve Erzincan Vilayetinde Sürdürülebilir Doğa Turizmi………..3

1.2. Doğal Alanlar ve Sürdürülebilir Kalkınma………………………………………...4

1.3. Sürdürülebilir Doğa Turizmi……………………………………….………………5

1.4. Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme Stratejisi………………………………..…7

2. Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢimine ĠliĢkin ÇalıĢmalar……………………………7

2.1. Kaynak Analizi……………………………..………………………………………7

2.1.1. Kaynak Analizinde Ele Alınacak Unsurlar………………………...……………9

a)Doğal Kaynaklar………………………………………………...…………………..9

b)Kültürel Kaynaklar…………………………………….…………………………..10

c)Sosyo-ekonomik Kaynaklar………………………………..………………………10

2.2. Turizm Potansiyeli……………………………………...……………………….12

2.3. TaĢıma Kapasitesi……………………………………………………...………..16

2.3.1. TaĢıma Kapasitesi Elemanları…………………………………………………17

3. Ġlgi Grubu Analizi ve Yerel Organizasyonun OluĢturulması……………..……….19

3.1. Ġlgi Grupları/PaydaĢlar………………………………………………….……….19

3.2. Ġlgi Grubu Kategorileri………………………………..…………………………19

3.3. Ġlgi Grubu Analizi……………………………….………………………………20

3.4. Toplum Temelli YaklaĢım………………………………………………………21

3.5. Yerel Organizasyonun OluĢturulması…………………………………..……….21

3.6. Tarihçe…………………………………………………………………...………21

3.7. Erzincan Ġlinin Genel Özellikleri……………………..…………………………23

3.7.1. Ġlin Jeomorfolojik Özellikleri………………………..………………………..23

3.7.2 Jeolojik Özellikleri…………………………………………………………….24

3.7.3 Ġklim Özellikleri……………………………………………………………….25

- 2 -

3.7.4. Hidrografya………………………………………….………………...………26

3.7.5. Toprak Özellikleri…………………………………......………………………26

3.7.6. Arazi Varlığı…………………………………………………...………………27

3.7.7. Orman Varlığı……………………………………..…………………………..27

3.7.8. Flora-Fauna ve Hassas Yöreler………………………...……….……………..27

3.7.9. YerleĢim Alanları ve Nüfus……………………………………..…………….27

3.7.10. Tarım ve Hayvancılık………………………...……………….…….……….27

3.7.11. Sanayi ve Teknoloji………………………………………...………………..27

3.7.12. Altyapı, UlaĢım, HaberleĢme ve Konaklama……………..………….………27

3.7.13. Madencilik…………………………………………………..………….……27

3.7.14. Enerji……………………………………………………….………….…….27

3.8. Ġlgi Grupları………………………………………………….………….………28

4. Erzincan‟ın Doğa Turizmi Arzı………………………………..………….………28

4.1. Erzincan‟ın Doğa Turizmi Değerleri…………………………..……….……….28

4.2. Erzincan‟ın Doğa Turizmi Değerleri ve Bilinirlik Değerlendirmesi…………...31

4.3. Erzincan Ġlinde Doğa Turizmi Amaçlı Kullanılan ve Koruma Statülü Alanlar..31

4.4. Seçkin Özellikli Diğer Sahalar………………………………………………….33

4.5. Erzincan Ġlinde Doğa Turizmi ÇeĢitleri………………………………………...35

5. Seçkin ve Yüksek Değer TaĢıyan(X) Yıldız Alanların Değerlendirilmesi ve

Potansiyelini GeliĢtirme Ġmkanlarının Ortaya Konulmasına ĠliĢkin Analizler……. 37

5.1. EkĢisu Sazlıkları Sulak Alanı…………………………………………….……..37

5.2. Alanın Ardıcı Tabiat Anıtı………………………………………………………41

5.3. Karanlık Kanyon ve TaĢ Yol……………………………………………………46

5.4. Yedigöller…………………………………………………………….…………51

5.5. Girlevik ġelalesi……………………………………………………...…………56

6.Erzincan Ġli Sürdürülebilir Doğa Turizmi Stratejileri……………….…………….62

6.1. GeliĢme Stratejileri…………………………………………………..………….62

6.2. Pazarlama Stratejileri………………………………………………………..…..62

6.3. Ziyaretçi Yönetimi Stratejileri……………………………………………….….63

6.4. Ġzleme ve Değerlendirme Stratejileri………………………………..……….….63

7. Sonuç ve Öneriler…………………………………………………………………68

- 3 -

1. GĠRĠġ

1.1 DOĞAL ALANLAR, YÖRE ĠNSANININ GELENEKSEL HAYATI, KIRSAL

KALKINMA, SÜRDÜRÜLEBĠLĠR TURĠZM ALTERNATĠFĠ ve ERZĠNCAN

VĠLAYETĠNDE SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ

Tabiatı korumanın geleceği kırsal alanların geleceğine, kırsal hayatın korunmasına ve sağlıklı

yürüyen bir kırsal ekonomiye bağlıdır. Kırsal alanlardaki düĢük ve dağınık nüfus ile beraber

yetersiz gelir söz konusu olduğunda bu alanların turizm köyleri vb. faaliyetler için

kullanılması söz konusu olacaktır. Bu tür giriĢimlerin önemli bir kısmı korunan alanlarda veya

dıĢında yapılmaktadır. Bazı etkinliklerin koruna alanlara ve tabiata çok zarar verdiği de

görülmektedir. Bu sebeple tabiatı korumakla görevli olan bizlerin çevremiz ile iyi bir proaktif

iliĢkiler içinde olmamız lüzumludur. Proaktif kiĢi; iliĢkilerde ve faaliyetlerde inisiyatifi eline

alan kiĢi demek olup tabiattaki faaliyetlerin kontrolü için Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı taĢra

kuruluĢlarının kırsal sahalarda doğa turizminin geliĢtirilmesinde öncü olması doğru bir

harekettir.

Son yıllarda sivil toplum kuruluĢları ve diğer kuruluĢlar korunan alanlar, doğal alanlar, kırsal

kalkınma, kalkınma için iĢbirliği gibi konuları tamamıyla farklı bir bakıĢ açısı ile algılamaya

baĢlamıĢlardır. Tabiat ve geleneksel kültürler üzerinde turizmin yarattığı olumsuz tesirler ve

bunların neticesinde duyulan korkular kitle turizmine karĢı alternatif çevre duyarlı turizmi ve

tabiatı korumayı öne çıkarmıĢtır. Sürdürülebilir doğa turizmi ve ekoturizm tabiatın korunması

için bir umut olarak ortaya çıkmıĢtır. Algılamadaki bu değiĢiklik, doğal alanlar, korunan

alanlar ve çevresinin bölgesel planlamasında turizme iliĢkin proje ve çalıĢmaların giderek

artmasına yol açmıĢtır. Bu sayede turizm, zaman içinde kırsal alanların kalkınmasında,

yoksulluğun azaltılması ve yöresel kültürel zenginliğinin korunmasında anahtar bir kelime

haline gelmiĢtir.

Sürdürülebilir doğa turizmi, kırsal ekonominin çeĢitlendirilmesi, kırsal nüfus için yeni bir

bakıĢ açısı yaratılması, yoksulluğun ve kırsal göçün azaltılmasında en önemli seçeneklerden

biri olarak görülmektedir. Ancak, turizmin yalnızca yerel ekonomi ile doğru Ģekilde

bütünleĢtirildiği takdirde beklentileri karĢılayabileceği ve yöre halkı ile diğer ilgi gruplarına

fayda sağlayacağı unutulmamalıdır.

- 4 -

1.2. DOĞAL ALANLAR VE SÜRDÜRÜLEBĠLĠR KALKINMA

1980‟li yıllardan itibaren BirleĢmiĢ Milletler Çevre Programının (UNEP) çevre konularına

iliĢkin çalıĢmaları giderek artan bir etki yaratmıĢtır. Dünya Çevre Kalkınma Komisyonu‟nun

1987 yılında tamamladığı çalıĢmalar sonunda “ortak geleceğimiz” adlı bir rapor

hazırlanmıĢtır. GeliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerde, çevre ve kalkınma konularına çok farklı

yaklaĢılması gerektiği bu raporda vurgulanmıĢ olup, kalkınmanın ve insanlığın sahip olduğu

kaynakların sürdürülebilir olduğuna değinilmiĢtir. Raporda ortaya konan “sürdürülebilir

kalkınma” kavramı, insanların elinde bulundurduğu ve onlara muhtaç olduğu ekolojik,

kültürel ve sosyo-ekonomik kaynakların nadir ve eĢsiz olduğu görüĢüne dayanmaktadır.

Bir sahanın sahip olduğu kaynaklar, çok farklı maksatlar için kullanılabilmektedir. Örneğin,

bir orman kereste imalatı için kullanılabilir, üzerindeki ağaçlar kesilerek tarım toprağı olarak

kullanılabilir, korunan alan olarak kullanılabilir. Alanın ve alanda yaĢayan yöre halkının

özelliklerine bağlı olarak bu seçeneklerden bazıları uygulanabilirken, bazıları ise kesinlikle

uygulanamaz. Yalnızca korumacı bir yaklaĢım içine girildiğinde doğru görülen seçenek

ormanın el değmemiĢ eski haline bırakılması olsa da yöre halkı ve diğer iĢ gruplarının bu

kaynakların sürdürülebilir kullanımı yaĢam kalitelerini yükseltmek için ormandan hak iddia

etmeleri mevzubahistir. Bu sebeple yüzde yüz sürdürülebilir kalkınmaya her zaman

ulaĢılamasa da bu hedef üzerine yoğunlaĢılmalıdır.

Doğal ve korunan kırsal alanlarda, geçmiĢten günümüze yerel topluluklar ile arazinin

beraberliği çok önemli olmaktadır. Korunan alan ağı büyüdükçe korunan alan kavramının

anlamı da değiĢmeye ve geliĢme göstermeye baĢlamıĢtır. Bu geliĢme içinde yöre insanlarının

varlığı ve faydalanmalarının sürdürülebilirliği de öne çıkmaktadır.

Bir doğal alan ve korunan alanın ve içinde yer aldığı bölgenin sürdürülebilir kullanımı,

turizm, ekolojik tarım, hayvancılık, yeni bölgesel ürünler, sürdürülebilir ormancılık, hatta

enerji üretimindeki yatırımlarla birlikte düĢünüldüğünde daha baĢarılı olacaktır.

Doğal alanlarda faaliyetlerin açıklanmasında Kırsal alan, Kırsal kalkınma ve

Sürdürülebilir Kalkınma gibi kavramlar değerlendirilmelidir, bu kavramlar Ģu Ģekilde

açıklanabilir;

Kırsal alan; ġehir diye tabir edilen yerleĢme sahalarının dıĢında kalan tarımla ilgili

etkinliklerin yapıldığı alanları da içeren köy, mezra, kom vb. adlarla anılan insan

yerleĢimlerinin var olduğu alanları “kırsal alan” olarak tanımlayabiliriz.

Kırsal kalkınma kavramı: Kırsal kalkınma, küçük toplulukların içinde bulundukları

ekonomik, toplumsal ve kültürel koĢulları iyileĢtirmek amacıyla giriĢtikleri çabaların devletin

- 5 -

bu konudaki çabalarıyla birleĢtirilmesi, bu toplulukların tüm ülke insanlarının tümüyle

kaynaĢtırılması ve ulusal kalkınma çabalarına tam biçimde katkıda bulunmalarının sağlanma

süreci Ģeklinde tanımlanmıĢtır.

Kırsal alan kalkınması; Hem bir eğitim hem de örgütlenme iĢi olup kırsal alan, toplumun

gereksinimlerinin göz önünde tutulması, kırsal alan kalkınma politikası ile ilgili planların

alınması sırasında topluma zorla kabul ettirilmemesi gereken bir konudur. Toplum

istediklerini elde etmedikçe kırsal alan çalıĢmalarına katılmayacaktır. Tarımsal çalıĢmalar,

beslenme, eğitim, mesleki önderlik ve öğretim, kooperatifler, el sanatları, küçük sanayiler,

sosyal güvenlik çalıĢmaları, planlama ve sağlık politikaları nitelikleri kırsal alan ve ülke

planları ile bir bütünlük sağlamalıdır.

Sürdürülebilir kalkınma: ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir

kullanımına dayanmaktadır. Burada ekolojik, ekonomik ve sosyo kültürel sürdürülebilirlik

Ģartlarının tamamının sağlanması önemli olmaktadır.

Kırsal alanlar turizm ve boĢ zamanların değerlendirilmesinde önemli bir yer tutmaktadır.

Kırsal alan, turistlere sakin ve huzurlu bir seçenek sunmaktadır. 2005 yılında Fransız

vatandaĢları tatillerinin %52‟sini ya bir ailenin yanında ya da bir arkadaĢının evinde, %26‟sı

evlerinde geçirdiklerini ve %9‟luk bir kısmı ise kırsal alanda ikinci bir eve sahip olduklarını

ifade etmiĢlerdir. Kırsal alanlar ayrıca doğa için önemli role sahiptirler.

Tabii kaynakların korunması, biyolojik çeĢitliliğin sürdürülmesi, doğal felaketlere karĢı

koruma, iyi hayat Ģartlarının korunması ve doğal manzaranın korunması doğal çevre ile ilgili

hususlardır.

1.3.SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ

Sürdürülebilir kalkınma, ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir

kullanımına dayanmaktadır. Sürdürülebilir turizmin geliĢimi de sürdürülebilir kalkınma ile

bağlantılı bir yaklaĢımdır. Sürdürülebilir turizmin geliĢiminde turistlerin ve ziyaret edilen

yerlerin bugünkü ihtiyaçlarının, gelecekteki fırsatları koruyup geniĢleterek karĢılanması

amaçlanmaktadır. Bu yaklaĢım, ekonomik, sosyal ve estetik ihtiyaçların, kültürel bütünlüğün,

gerekli ekolojik süreçlerin, sosyal ve estetik ihtiyaçların, kültürel bütünlüğün, gerekli ekolojik

süreçlerin, biyolojik çeĢitliliğin ve kırsal hayatı destekleyen süreçlerin devamını içermektedir.

BirleĢmiĢ Milletler Dünya Turizm Örgütü‟nün tanımına göre sürdürülebilir bir turizm

geliĢimi;

Çevresel kaynakların en iyi Ģekilde kullanılmasını sağlamalı,

Ziyaret edilen toplulukların sosyo-kültürel yapısına, gelenekselliğine saygı göstermeli,

- 6 -

Bütün ilgi gruplarına adil bir Ģekilde dağıtılan sosyo-ekonomik faydalar ile tutarlı ve uzun

vadeli ekonomik faaliyetler ortaya koymalıdır.

Buna göre sürdürülebilir kırsal/doğa turizminin geliĢme ölçütleri;

a. Biyolojik çeĢitliliğin korunması,

b. Ekonomik tutarlılık,

c. Kültürel zenginlik,

d. Yöre halkının refahı,

e. Ġstihdam kalitesi,

f. Sosyal eĢitlik,

g. Ziyaretçi memnuniyeti,

h. Yetkinin yerele doğru dağıtılması,

i. Toplumun genelinin refah ve mutluluğu,

j. Fiziki bütünlük,

k. Kaynakların etkin kullanımı,

l. Çevre temizliğidir.

Korunan alanlar açısından; tabiatın seçkin parçaları olan korunan alanlar ile turizm arasındaki

bağ, korunan alanların tarihçesi kadar eskidir.

Korunan alanlar turizme, turizm korunan alanlara ihtiyaç duymaktadır. Turizm korunan

alanların kurulması ve yönetiminde göz önüne alınması gereken önemli bir bileĢendir.

Aynı Ģekilde koruma altında olmayan flora ve faunanın tutunduğu tabiat alanlarına ve insanın

yaĢadığı sahalardaki yöresel kültüre de turizm bağımlıdır. Bu bağımlılık doğa ve kültürün

bozulmaması için tedbirler gerektirir. Bu tedbirlerin neler olacağının “sürdürülebilir kırsal

kalkınma” ilkeleri çerçevesinde tespiti de lüzumludur.

Turizmin önemli bir ekonomik faaliyet olması ve tüm göstergelerin bu faaliyetin büyüme

eğiliminde olacağı yönünde olması önemli bir husustur. Turizmdeki büyümeyle beraber

sürdürülebilir turizm, ekoturizm gibi doğayla ilgili turizme olan talep artmıĢ ve turizm

ürünleri ile destinasyonlar çeĢitlenmiĢtir. Turistlerin talepleri de değiĢmiĢ ve çeĢitlenmiĢtir.

Turistlerin talepleri konaklamada konforun sağlanması yanında, yöreye özgü kültürel değerler

hakkında bilgi edinme, yöre halkıyla iletiĢim, bölgenin flora ve faunası, özel ekosistemler,

doğal hayat ve bunların korunması da dahil olmak üzere daha sorumlu bir seyahat deneyimi

kazanmak da söz konusudur.

Beklenen büyüme ve yeni eğilimler turizmi o kadar stratejik bir konuma taĢımıĢtır ki, turizm

eĢiz özellikli doğal veya korunan alanların sürdürülebilirliğinin yanı sıra bu alanların

çevresinde yaĢayan yöre halkının kalkınma potansiyeline de müspet etki sağlayabilmektedir.

- 7 -

Bu durumda turizm, doğal alanların korunması ve yöre halkı ile ziyaretçilerin çevre bilincinin

arttırılmasında kullanılabilecek çok önemli bir araç olabilmektedir. Dolayısıyla turizm

sayesinde koruma çalıĢmaları için gerekli mali kaynakların kazanılmasının yanı sıra

ziyaretçiler ile yöre halkına yönelik bilinçlendirme ve eğitim programlarının oluĢturulması ve

uygulanması gibi hedeflere de ulaĢılabilmektedir.

En önemli husus; turizm faaliyetlerinin uzun dönemde sürdürülebilir olması için geniĢ

kapsamlı, dikkatli, katılımcı ve paylaĢımcı olarak planlaması, sürecin etkin yönetimi ve

izlenmesi de gereklidir. Aksi takdirde, bu faaliyetlerin geri dönüĢü mümkün olmayan

olumsuz etkileri ortaya çıkacak ve turizm bu alanları tahrip eden bir faktör haline gelecektir.

ĠĢte bu nedenle bu çalıĢmaya “SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ GELĠġME

(MASTER) PLANI” çalıĢmasına lüzum duyulmuĢtur.

1.4.SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ GELĠġME STRATEJĠSĠ

Yukarıda da bahsedildiği üzere, insan kullanımı bakımından hassas olan sahalarda turizm söz

konusu olduğunda turizmin iyi planlanması ve yönetilmesi önemli olmaktadır.

AlıĢılmıĢ turizm stratejileri ile Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme Stratejisi arasındaki fark

Ģudur; alıĢılmıĢ yöntemler yukarıdan aĢağıya bakıĢ açısı ile uygulanmaktadır.

Yani kararlar merkezden alınmakta ve uygulanması için yerele taĢınmaktadır. Yöre halkı

katılımcı olamamaktadır.

Sürdürülebilir turizm ise aĢağıdan yukarıya bir yaklaĢım için gayret göstermektedir. Bu

yaklaĢımda yöre halkının beklentileri ele alınır, yönetime katılmasını sağlayıcı yapı kurulur,

yörenin kalkınma potansiyelini bünyesinde barındıran tabii değerlerin korunması için kararlar

ortak alınır ve karar almanın yanında uygulama ve izleme aĢamalarında da yöre halkının

becerilerini, bilgisini, en uygun Ģekilde kullanmak esastır. Bu yaklaĢım yöre halkının, yerel

otorite ve organizasyonların yetkilendirilmesine dayanır.

-Sürdürülebilir turizm geliĢim aĢamasında doğa ve çevresinin ortak çıkarları söz konusudur.

Konaklama ve diğer turizm altyapıları mümkün olduğunca doğal alan dıĢında olmalıdır. Bu

durum doğaya ve kültüre zararı en aza indirdiği gibi ev pansiyonculuğu gibi faaliyetlerin

yapılabileceği gibi yöreye faydayı arttırabilir.

-Yöre halkı ve diğer bölgesel ilgi grupları turizm geliĢiminde önemli ortaklardır, söz konusu

gruplar turiste konaklama imkanı sunacaklar, sunacakları ürünün kalitesinin korunmasında da

sorumluluk alacaklardır.

-Günübirlik ziyaretçiler yerine uzun süreli konaklamaya lüzum duyan turistle hedefleniyorsa,

doğal ve kültürel mirasa dayalı çekim noktaları, el sanatları gibi faaliyetler ortaya konmalıdır.

-Doğal alanlar genellikle çok hassastır, bu sebeple ekolojik değerler, belirli bir saha ile sınırlı

olmayacaktır. Geleneksel hayat, yerel kültür, kırsal sosyal ekonomik yapılar da aynı zamanda

turizmin temel kaynağı olmaktadır.

- 8 -

- Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme (Master) Planı‟nın ilimizde/bölgemizde ve ülkemizde

doğa turizmine konu olacak sahaların tüm ilgi grupları için anlamlı ve cazip bir bakıĢ açısına

dayandırılmasına esas olmalıdır.

- Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme (Master) Planı‟nda turizm doğayı koruma, kırsal

kalkınma için bir araç olarak ele alındığından, doğa turizmi yönetim planı olarak ele

alınmalıdır. Halihazırda olan turizm etkinlikleri de tartıĢılmalı, değerlendirilmelidir. Ġlde

sürdürülemez olan turizm veya gelir getirici faaliyetler de tanımlanmalıdır. Ayrıca iyi bir

yönetim için tehditler ve fırsatlar da ele alınarak bunlardan hareketle ortaya çıkacak fikirler

ortaya konmalıdır.

-Doğaya dayalı turizm yönetiminin entegre bir anlayıĢla (alan ve çevresinin sahip olduğu

doğal, tarihi ve sosyo-ekonomik kaynakların bütüncül ele alınması) değerlendirilmesi de

önemlidir.

-Turizm geliĢimi genel olarak piyasa talebine göre yönlendirilir. Bir alanın turizm

potansiyelinin değerlendirilmesi, rekabetçi ve özgün bir destinasyon oluĢturması için gerçekçi

beklentiler ortaya konulmalıdır. Yüksek ekolojik değerlere sahip olan sahalar yüksek turizm

değeri içermeyebilir. Turizm, ancak doğru pazar ürünlerini hedeflediği zaman baĢarılı olabilir.

Özellikle hassas tabiat alanlarında taĢıma kapasitesi düĢük iken, bu alanlardan beklenen

faydalar yüksek olmaktadır. TaĢıma kapasitesinin düĢüklüğü sınırlı sayıda turist demektir. Bu

sebeple taĢıma kapasitesinin değerlendirilmesi de önemli olmaktadır.

-Entegre doğal alan yönetimi, Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme (Master) Planı ile doğa

ve turizm yönetimi için tüm ilgi gruplarının desteğini almayı hedefler. Tüm ilgi gruplarının

etkin desteği önem taĢır. Turizm geliĢiminin karmaĢık yapısı göz önüne alınırsa, ilgi

gruplarının etkin iĢbirliği oldukça önemlidir, planın herkes tarafından sahiplenilmesi ayrıcalık

olacaktır.

-Sürdürülebilir kırsal kalkınma için kapsamlı bir vizyon belirlenmesine de ihtiyaç vardır.

-Pazarlama stratejisi de Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme (Master) Planı‟nın bir parçası

olup, kalkınma ve rekabete açık ürün-Pazar kombinasyonu için yaratıcı yaklaĢımlar

içermelidir. Pazarlar, hedef gruplar, turist sayısı, ürünler, hizmetler, yaratıcı yaklaĢımlar bu

stratejide yer almalıdır.

-Turizm destinasyonu yönetimi; yaygın bir stratejik yaklaĢım olup, destinasyonu rekabete

açık hale getirir, bir turizm pazarını iyi bir Ģekilde yönetmek, pazarlamak, bir destinasyonu

rekabetçi yapabilmek için gereken tüm unsurları içeren bir rekabetçi yaklaĢımdır.

- 9 -

-Ġyi tanımlanmıĢ amaçlarla ve göstergelerle mantıksal bir çerçeve kurmak, ayrıntılı bütçe,

mali portre ve ilgi gruplarının tümüne açık görev ve sorumluluklar veren bir iĢ planı

hazırlamak gereklidir.

-Ziyaretçinin izlenmesi ve ziyaretçi yönetim planı: Madem ki doğa gibi hassas bir sistemde

çalıĢılıyor bu durumda turist ziyaretinin ilkelerini belirleyen bir ziyaretçi yönetim planı

lüzumludur. Aynı zamanda da hem geri bildirim temin etme, hem de taĢıma kapasitesinin

kontrolü için izleme programı da olmalıdır.

Geribildirimler kalitenin arttırılması, sunumların taleplere uygun hale getirilmesi

(iyileĢtirilmesi) ve hizmetteki aksamaların doğadaki değiĢimlerin takibi için çok gereklidir.

ġu unutulmamalıdır ki; turizm, doğanın korunması için ortaya konan ana hedeflere ulaĢmak

garanti edildiği takdirde teĢvik edilmelidir.

2. SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ GELĠġĠMĠNE ĠLĠġKĠN ÇALIġMALAR

2.1 KAYNAK ANALĠZĠ

GeliĢme planı ve stratejisi için öncelikle kaynak analizi yapılması zorunludur. Bir alanın sahip

olduğu kaynaklar, o alanın kalkınması için bir sermaye veya potansiyel oluĢturmaktadır. Bu

kaynakların analizi de önemli veri ve bilgi oluĢturulmasını temin etmektedir.

Ekolojik ve kültürel kaynakların yanında sosyo-ekonomik özellikler de turizm geliĢimi için

önemli bir temel oluĢturmaktadır. Örneğin kırsal turizmin tarımsal faaliyetleri desteklemediği

durumlarda kırsal turizmin gerçekleĢtirildiği bölge hem kendi sermayesini hem de kırsal olma

özelliğini kaybedecektir.

Gerek turizm potansiyeli gerekse taĢıma kapasitesi turizm kaynaklarının mevcut durumuna

bağlı olduğundan kaynak envanterinin mutlaka yapılması gerekir.

2.1.1 Kaynak Analizinde Ele Alınacak Unsurlar

a. Doğal Kaynaklar: turizmin geliĢimi için önemli olan yöreye özgü doğal kaynaklardır. Bu

kaynakların halihazırdaki ekonomik kullanımları, korunma durumları, statüleri, iklim gibi

turizm geliĢimi için potansiyel kaynakların envanterini içermektedir.

Seçkin Doğal Kaynaklar: Turizm yalnızca korunan doğa parçaları ile ilgili değildir. EĢsiz

manzaralar, dağlar ve nehirler gibi ve korunmayan türler de turizm için ilgi çekici

olmaktadırlar. Örneğin; ormandaki ağaçların üzerinde gezinen sincapları konakladığımız evin

- 10 -

penceresinden gözlemlemek son derece çekicidir. Bir orman öncelikli olarak odunculuk

amacıyla kullanılsa da dağ bisikleti gibi bir aktivite için ortamı çekici hale getirebilmektedir.

Seçkin Doğal Kaynakların Halihazırdaki Ekonomik Kullanımlarının Tanımlanması

Doğal kaynakların çok çeĢitli kullanımları söz konusudur, ormanların odunculuk amaçlı

kullanımı, nehirler ve göllerin sportif balıkçılık, su sporları ve enerji üretmek için kullanımları

gibi. Bu kullanımlardan bazıları gelenekseldir ve düĢük etkilere sahiptir. Bazıları ise

sürdürülebilir değildir. Bu sebeple bunlar turizm geliĢimi için de uygun değildir.

Kaynağın Korunma Durumu ve Statüsü: Bazı doğal kaynaklar mevcut kanunlarla korunur.

Bunların turizmde kullanımı da bu kanunlara uygun olmalıdır.

Ġklim; mevsimlerin dağılımı, ortalama sıcaklık, nem ve günlük ortalama optimal güneĢ ıĢığı

saatlerine bağlı olarak iklim analizi yapılmaktadır. Burada önemli olan iklimin farklı

mevsimlerde turizm için elveriĢli olup olmadığıdır.

Turizm GeliĢimi Ġçin Potansiyel Doğal Kaynaklar: Potansiyel kaynakların tespiti turizm

planlaması için önemli ve özellikle yönlendirici olmaktadır. Tüm bu kaynakların envanter

çalıĢmalarının haritaya aktarılması, turizm ürünleri ve hizmetlerinin geliĢmesi ve altyapı ile

tesislerin fiziksel planlaması için önemli olmaktadır.

b. Kültürel Kaynaklar: Kültürel kaynakların envanteri doğal kaynaklara iliĢkin çalıĢmalara

benzerlik göstermektedir. Özellikle doğal ve kültürel kaynaklardan oluĢan kombinasyonlar,

turistler tarafından yüksek ilgi ile karĢılanmaktadır. Kültürel mirasın korunmasının önemi

konusunda farkındalık meydana getirilebilirse, sürdürülebilir turizm geliĢimine ve doğa

korumaya verilen destek artacaktır.

c. Sosyo-Ekonomik Kaynaklar: Altyapı, insan kaynakları ve farklı ekonomik sektörlerin

bileĢimini içermektedir. Bu konuda yapılacak envanter çalıĢması, birbiri ile bağlantılı birçok

farklı unsurlar içermesi ve bu unsurların turizm geliĢimi için ilk bakıĢta kavranamaması

mümkündür. Bölgenin kalkınma potansiyelinde, sosyal ve ekonomik rekabet edebilirlik

unsurları büyük öneme sahiptir. Yerel nüfusun turizme yaklaĢımı, turizm sektöründe çalıĢma

isteği gibi bazı unsurların turizm ile doğrudan iliĢkisi bulunmaktadır.

Altyapı: Bir bölgenin turizmde rekabet edebilirliği ve kalkınma seviyesinin tespiti için altyapı

kalitesi önemli bir göstergedir. Altyapının kalitesi, yerel nüfusun hayat kalitesini ortaya

koymanın yanı sıra turizm geliĢimi için de zorunlu bir Ģarttır. Alan, güvenli içme suyu,

donanımlı sağlık tesisleri gibi temel unsurları içermiyorsa turizm geliĢimi asla baĢarılı

olamayacaktır.

- 11 -

Altyapının farklı unsurları için Ģartlar, kalite ve gelecekteki durum değerlendirilmelidir.

Kaynak halihazırda turizm için mi kullanılmaktadır? Sorusu hem kaynağın turizm geliĢimi

için önemi konusunda hem de kaynak kalitesi hakkında göstergeleri ortaya koyabilmektedir.

- Su kaynaklarına yönelik etütler; kaliteli su kaynağının sağlanması, su kaynağının

sürdürülebilir kullanımı ve su çıkarmanın çevresel etkisini de içerir.

- ĠletiĢim ağına yönelik etütler; turistlerin refahı ve turizm geliĢimi için önemli olan cep

telefonlarının da olmak üzere telefon ve internet ağlarının kalitesine yönelik etüdleri

içermektedir.

- Sağlık hizmetlerinin; kalite, miktar ve coğrafi dağılımı son derece önemlidir.

- Güç kaynaklarına yönelik etütler; elektrik Ģebekesi, ısınma ve yemek piĢirme için enerji

kaynaklarının varlığı önemlidir. Her ne kadar resmi standartlara göre planlansa ve tehlike

içermese de turistler nükleer santrallerin yakınında konaklamamaktadır.

- Su ve toprak kirliliği etkisi olan atık su sistemleri önemli olup, bölgeye gelen turistlerin

sayısı ile meydana gelecek atık su miktarı da dikkate alınmalıdır.

- Katı atıkların düzenli depolaması toplum için olduğu kadar çevre için de önemlidir. Katı

atıkların görüntü kirliliğine de yol açması ayrı bir menfi etkisidir.

- Yol ağlarının durumu; çoğu turistin tercihlerini yaparken en önemli etkendir.

- Güvenlik; kamu güvenliğini ve asayiĢi sağlamak turist güvenliği gibi unsurlar önemli

olmaktadır. AĢırı kar yağıĢı, kanyon veya dağ kurtarma timlerinin olup olmaması da çok

önemlidir.

- Politik istikrarsızlık ve suçlar; turist için caydırıcı etki yapmaktadır.

Ġnsan Kaynakları; Bir bölgenin insan sermayesini ifade eden bu unsur, turizm

geliĢiminde anahtar etmenlerden biridir. Ġnsan kaynakları hem hizmeti hem de manevi

nitelikteki kültür ve kimliği oluĢturmaktadır.

Ġnsan kaynaklarına iliĢkin etütler aĢağıdaki unsurları içermelidir;

- Yöre halkının nüfusu,

- Göç vb. eğilimler,

- Demografik yapı,

- Aktif nüfus ve yapısı, eğitim seviyesi, potansiyel bilgi ve beceriler, açık fikirlilik,

geleceğe odaklanma, çalıĢma ahlakı,

- Yöreye özgü geleneksel ekonomik faaliyetleri ve yöresel sanatları yapabilme,

- Turizm geliĢimine iliĢkin tutum, misafir severlik duygusu, hizmete yönelim,

- Sosyal tutarlılık, esneklik, mevcut sosyal iliĢkilerin kalitesi ve aralarındaki iĢbirliğini

içeren sosyal yapı,

- 12 -

- Yerel kurumlar, idareler, yönetiĢim, bürokrasiden kaçınma vb. hususlarla finansal

kaynaklar ve yönetimleri,

- Alanın kültürü ve kimliği, alanda etkin görev alacak kiĢilerin ortak değerleri, ilgileri,

yaklaĢımları, algılama Ģekilleri, özel ilgi ve becerileri, özgün gelenekler, o topluma ait

olma ve o toplumda yaĢamaktan onur duyma gibi durumları içerir,

- Farklı ekonomik sektörler; söz konusu coğrafi bölgeye ve ile yoğunlaĢma durumları, firma

sayısı, ölçeği, ortalama karlılık, geleceğe yönelik bakıĢ açısı, pazarları ve dıĢ iliĢkileri,

sektörler arası iĢbirliği son derece önemlidir, tüm sektörler turizm sektörü ile iliĢkili

olabilmektedir.

Kaynak analizinin sonuçları; sürdürülebilir turizm yönetimi ve kalkınmada sermayeyi

oluĢturan kullanılabilir kaynaklara genel bir bakıĢı sağlamakla beraber, bölgenin mevcut

kalkınma durumunu ve sürdürülebilirliğini değerlendiremeye yönelik bir resim

sunmaktadır. Analiz aynı zamanda; bölgenin sürüdürülebilir kalkınmasına yönelik bir

vizyon oluĢturulmasını ve turizm geliĢiminin diğer sektörlerle bütünleĢtirilmesini

sağlayacaktır.

2.2 TURĠZM POTANSĠYELĠ

Yüksek değerlere sahip doğal ekolojik sahalar her zaman yüksek turizm potansiyeli

içermezler;

- Bazı doğa parçaları araĢtırma yapan uzmanlara, iyi eğitimli ekoturistlere hitap etmektedir.

Bu alanlar sayıca az olduğu için de sınırlı bir turizm potansiyeli içerirler,

- Bazı doğal sahalar, eriĢim, güvenlik gibi nedenlerle turistler için elveriĢli olmayan yerlerde

bulunurlar,

- Ekolojik kaynakların kullanımlar karĢısındaki duyarlılığı (taĢıma kapasitesi), ziyaretçi

giriĢinde kısıtlamalara sebep olmaktadır,

Bir sahanın daha fazla turist çekebilmesi için ihtimalleri ortaya koyan turizm potansiyeli

önemli bir konudur. Turizm potansiyelinin tespiti için arz ve talebin ortaya konması gerekir.

Bu potansiyel sınırlıysa baĢarılı bir turizm giriĢimini baĢlatmak imkanı olmayacaktır.

Turizm ekonomik bir faaliyet olduğundan ancak turizm pazarında sürdürülebilirliği için bir

talebi karĢılaması lüzumludur.

Turizme iliĢkin motivasyon ve istekler değiĢkendir, kaynakların değeri aynı kalırken değiĢen

tüketici davranıĢları turizm potansiyelini etkilemektedir. Dolayısıyla turizm potansiyeli

tüketicinin bakıĢ açısı (talebi) ile değerlendirilmelidir.

- 13 -

Turizm potansiyeline iliĢkin veri toplarken, istatistiki veriler, anketler gibi yöntemlerle veri

elde edilebilir, ayrıca derinlemesine görüĢmeler, katılımcı gözlemleme, olaylar üzerinde

çalıĢmalar ile veri elde etmek için kullanılan niteliksel araĢtırma metotları kullanılmaktadır.

Turizm potansiyeli için “turizm talebi” incelemesi aĢağıdaki hususların tespiti ile yapılabilir;

- Halen yapılan turizm,

- Halihazırdaki turist miktarı,

- Her bir ziyaretçinin günde harcadığı miktar,

- Ortalama kalma zamanları,

- Turist profili,

- Dürtü analizi; hangi temel etmenlerin turistler için rol oynadığı,(doğa, kültür, sağlık,

güneĢ, vb.)

- Benzer bir il veya saha ile kıyaslama yapılması, milli veya milletlerarası bir il ile

kıyaslama yapılması ve neden o ilin tercih edildiği,

- Gelecekte rakip olacak iller hangileridir, nedeni,

“Turizm arzı” incelemesinde ise aĢağıdaki hususlar öne çıkmaktadır;

- Ġlimizde bir uluslar arası havaalanı var mıdır veya yakın bir ilden yararlanma imkanı

makul mudur?

- Alana ulaĢım hangi araçlarla olur?(demiryolu, özel taĢıt, genel taĢımacılık, vd.), bunlara

yaklaĢım nasıl olmaktadır (kötü, yeterli, iyi gibi),

- Alana ulaĢma durumu (kolay-rahat, çaba ile, zor ve tehlikeli)

- Ġle gelmek için yabancı turistler ülkemizden vize alıyor mu?

- Sahamızın istikrarlı bir yönetimi var mı?,

- Güvenlik ve ulaĢım açısından ne gibi problemler yaĢanabilir?

- Alt yapı incelemesi; taĢımacılık ağı, yerel yolun durumu (toprak, asfalt), anayolla

bağlantısı, demiryolu ağı, yerel genel taĢımacılığın yaygınlığı, program, ücretler,

hat/duraklar, döngü patikaları, patikalar, yollar, iĢaret levhaları, genel enformasyon

levhaları, araç-otobüs park kapasitesi, bilgi alma, tercüme kolaylıkları,

- Yiyecek içecek ve barınma; restoran sayısı, restoranların sınıflandırılması (iyi-sayısı, orta

iyi-sayısı vb.)

- Hangi standartta yiyecek sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü)

- Ġl ve çevresinde ne tür barınma alanları var? (otel, hotel, yatak kapasitesi, rota üstü

barınma kulübeleri, bungalov, parkları, kamp alanı, diğerleri),

- 14 -

- Hangi standartlarda barınma sunuluyor? (yüksek, yeterli, kötü),

- Ġlimizin seçkin özellikteki doğal alanlarının özellikleri (sundukları ile tek mi?, biraz farklı

mı?, diğer seçkin özellikli yerlere benziyor mu?),

- Alan turist gezi rotasına girecek Ģekilde turistlerin ilgisini çekebilecek diğer sahalara yakın

mı? (diğer çekici sahalara yakın, orta derecede potansiyel, düĢük veya yakında böyle bir

potansiyel bulunmamakta),

- Ġlin alanlarında yaban hayatı; (bayrak tür, ilginç diğer türler, temsil edici yaban hayatı,

farklı yaban hayatı izleme aktiviteleri, yürüyerek, botla, gözlem noktası ile vb.),

- Yaban hayatı izleme de tatmin edicilik durumu (garanti etme, genellikle, Ģans veya

mevsime bağlı),

- Bölgedeki önemli yaban hayatının tanımı,

- Yardımcı tesislerin durumu (rekreasyonel, spor, diğer; durumu: kötü-yeterli-iyi),

Kaynakların turizm potansiyelinin değerlendirilmesi;

- doğal değerler: (sahiller, sahil kayalıkları, kumullar, dağlar, ormanlar, korunmuĢ izole

olmuĢ alanlar, Ģelaleler, göller, nehirler, mağaralar, yaban hayatı, hayvan-kuĢ, deniz

canlıları, iklim, diğerleri),

- kültürel değerler; (tarihi binalar, tarihi yerler, anıtlar, arkeolojik yerler ve koleksiyonlar,

folklor ve gelenekler, el iĢleri, müzeler, sahne sanatları, sanayi mirası vb.)

- Toplumun turizm potansiyeli; (insan kaynakları; aktif nüfusun büyüklüğü ve yapısı, eğitim

düzeyi ve profesyonel bilgi, beceriler, eğitimler, orijinal-karakteristik ve geleneksel

özellikleri, ekonomik faaliyetler-sanatlar profesyonel olmayanlar dahil, resmi olmayan

bilgi ve beceriler, turizm geliĢimine yaklaĢımlar, misafir severlik anlayıĢı, hizmet

eğilimleri, yerel kuruluĢ ve idareler ile yönetiĢim, alanın kültürü ve kimliği,

- Ekonomik kaynakların turizm potansiyeli; (tarım, ormancılık, balıkçılık, sanayi ve diğer),

- Altyapı; (su sistemleri, ulaĢım ağları, sağlık imkanları, ulaĢım terminalleri, enerji

kaynakları, kanalizasyon sistemleri, katı atık ve yok etme sistemi, caddeler/yollar,

güvenlik sistemleri vd.)

- İş ve hizmet altyapısı; (fırınlar, kasaplar, bakkallar, süpermarketler, doğrudan satıĢ yapan

çiftlikler, kiralık araç, servis istasyonları, taksiler, otobüsler, kiralık bisiklet, kiralık spor

malzemeleri ve bakımı, postaneler, bankacılık hizmetleri, doktorlar, diĢçiler, eczaneler,

kafe ve restoranlar, ATM‟ler, bankalar, diğer iĢ ve hizmetler.)

Turizm Talebi; turizmin mevcut durumunun incelenmesi;

- 15 -

Ziyaretçi; boĢ zamanlarını geçirmek için bir yere gelen kiĢi olarak tanımlanabilir, turist ise

alanda bir veya daha fazla gece konaklamaktadır. Her turist bir ziyaretçidir, ancak her

ziyaretçi turist değildir. Dolayısı ile turist ve ziyaretçi sayılarının ayrılması gerekmektedir.

Ziyaretçi ve turist ayrımı farklı talepleri sebebi ile yapılmak durumunadır, ayrıca her ikisinin

de farklı etkileri bulunmaktadır. Bir turistin ortalama harcaması alanda daha fazla zaman

geçirdiğinden, konaklamaya, ilave yiyecek ve içeceğe ödeme yaptığından genellikle daha

yüksek olmaktadır.

Turizme iliĢkin mevcut durumun ortaya konabilmesi için;

- Turist ve ziyaretçileri ayrı ayrı sayısı (yıllık, mevsimlik, aylık, haftalık, günlük),

- Son on yılda turistlerin/ziyaretçilerin değiĢimi,

- Ortalama kalıĢ süreleri, konaklama ve ulaĢım Ģekilleri önemlidir.

(Sürdürülebilir doğa turizm gelişme planımızda ana unsur turizm olduğundan; turizme iliĢkin

veri kullanılamaz olduğu hallerde ikinci en iyi seçenek olarak ziyaretçilere ait veriler

üzerinden değerlendirme yapılması mecburiyeti doğmaktadır).

- Turist baĢına ortalama harcama,

- Grup hacmi ve düzeni,

- Turistlerin ağırlıklı yaĢ grubu,

- Yaptıkları faaliyetler,

- Ziyaret edecekleri-ettikleri yere iliĢkin seçimleri,

- Memnuniyeti, deneyimleri ve para harcama Ģekilleri,

- Ġkinci ziyaretlerin yüzdesi ve sayısı,

- Kullanılabilir ilave veriler.

Talep incelemesinde ilimizi rakip olarak gördüğümüz veya bizimle rekabet eden benzer il

veya illerle karĢılaĢtırmak faydalı ve yerinde olacaktır.

Turizm Arzı:

Konum Faktörü; Bir ilin baĢka turizm pazarları ile iliĢkili olarak nasıl konumlandığını,

bir turistin alana ulaĢmak için harcadığı zamanı, parayı/enerjiyi belirtir.

Bir saha ne kadar güzel olursa olsun, hedef grup tarafından kolayca ulaĢılabilir değilse asla

baĢarılı bir turizm geliĢimi sağlanamayacaktır. Yerel nüfusun değil turistin algılama durumu

dikkate alınmalıdır. Örneğin bakir alanları ziyaret etmekten zevk alan ve ilkel patika yollarla

- 16 -

ulaĢılan yerleri ziyaret etmek isteyen turistler için düĢünülen uzak mesafeler için alanın sınırlı

sayıda turist potansiyeli olacaktır.

- Uzun mesafeden gelen turistler için hava alanına uzaklık çok önemlidir,

- Tur operatörlerinin çoğu havayolu ulaĢımını zorunlu görmektedirler, bu sebeple bağımsız

turistler veya tur operatörleri hedeflenebilir,

- Tren, otobüs veya özel araçlarla eriĢim de konum faktörleri içinde önemlidir,

- Alana ziyaret iklim Ģartları açısından da kısıtlı imkanlara neden olabilir,

- Ġle özgü yapılan bürokratik iĢlemlerin bıktırıcılığı da önemlidir, sık sık güvenlik birimleri

tarafından kimlik sorulmak, aranmak gibi,

- Turizm arzında; iĢaretlemeler, doğru yönlendirmeler, bilgiye ulaĢma kolaylığı da önem

arz etmektedir. Haritalar, broĢürler, internet imkanı, kılavuz ve rehberler önemli bir arz

faktörüdür.

- Yiyecek içecek sunumu ve konaklama arzı; Sunumun ürün ve hizmet kalitesi, hijyenik

standartlar, özgünlük/otantik, yöresel olması, yer ve ürünlerin çeĢitliliği, ortam ve

konukseverlik önemlidir.

- Restoranların sınıflaması önceden yapılırsa turist için kolaylık olacaktır.

- Konaklama tüm türleri içerebilmelidir, ürün ve hizmetlerin kaliteli olması, özellikle

hijyeniklik konaklamada çok önemlidir.

Doğal Alanın Kendine Has Özellikleri; Doğal alanların değer yaratması, kırsal kalkınmada

rol oynaması beklentisi de son yıllarda öne çıkan bir görüĢtür. Doğal alanların alternatif

kaynak kullanımına dönüĢtürülmesi için yapılan baskılar sonucu tehdit altında olduğu

yerlerde devamlılığını sürdürebilmeleri, diğer alternatif kaynak kullanımları karĢısında

koruma ve kullanma dengesinin uzun dönemli ekonomik değerinin gösterilebilmesine

bağlıdır. Tabiat ve kültürel miras, yaban hayatının gözlemlenmesi, yöreye özgü özellikler ve

korunması gereken öncelikli türler, doğa ile ilgili çalıĢan ve doğanın kıymetini bilen eko-

turistler için son derece önemlidir.

2.3 TAġIMA KAPASĠTESĠ

- Belirli bir sürede ( yıl, ay, hafta, gün, saat ) bir bölgenin alabileceği ziyaretçi sayısı veya

bölgenin kaynakları üzerinde istenmeyen veya planlanmamıĢ etkilere sahip olmayan ve

sürdürülebilir kalkınmayı tehdit etmeyecek düzeyde bir alanda aynı anda bulunabilecek

ziyaretçi sayısı,

- Bir bölgenin, hayati önemde olduğu düĢünülen değerleri, ekolojik süreç ve koĢulları

tehlikeye atmadan ve sürdürülebilir kalkınma imkanlarını azaltmadan belirli bir süre boyunca

- 17 -

destekleyebileceği insan faaliyetlerinin (ağaç kesimi, avlanma, tarım) ve diğer etmenlerin (ör:

iklim değiĢikliği, kirlenme, vb.) baskısı,

- Ziyaret edilen bir alan veya tesisin sahip olduğu kaynaklar üzerinde koruma amaçlarını

tehlikeye atmadan, istenmeyen ve planlanmayan etkilere neden olmadan belirli bir süre (yıl,

ay, gün, an) boyunca alabileceği ziyaretçi sayısı Ģeklinde tanımlanmaktadır.

TaĢıma kapasitesi, Sürdürülebilir Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planında önemli bir

planlama aracıdır. Turizmin geliĢimi ve korunmasında önemli bir kavramdır. TaĢıma

kapasitesinin analizi ve izlenmesi, yönetim kararları yönünden girdi sağlayacaktır. TaĢıma

kapasitesi sayesinde kullanımı sınırlamak, en elveriĢli ziyaretçi sayısını tamamlayarak müspet

etkileri azamiye çıkartmak, olumsuz etkileri en aza indirmek mümkün olabilecektir. Kısaca

Doğa Turizmi Gelişme (Master) Planındaki “sürdürülebilirlik” taĢıma kapasitesinin

aĢılmaması ile temin edilir.

Ziyaretçi sayısı ve etkinin büyüklüğü arasında doğrudan iliĢki vardır. Ancak alan içinde tek

tehdit unsuru ziyaretçiler değildir. Doğa için önemli olan tehditlerin tümünün birleĢik

etkisidir.

2.3.1. TaĢıma Kapasitesinin Elemanları;

Sosyal TaĢıma Kapasitesi,

Turizm için yerel tolerans limitleri olarak tanımlanmakta olup yöre halkı üzerindeki olumsuz

etkilerinden ve ziyaretçiler ile yöre halkı arasındaki çatıĢmalardan kaçınılmasını içerir. Bu

unsurun turizm geliĢimi içerisinde anahtar rolü vardır. Yöre halkı turizmi desteklemezse

kalkınma asla olmaz.

Yerel kabulü belirleyen temel etmenler, sosyal yapı ve kültürün hassaslığı, toplumun

değiĢimin üstesinden gelebilme yeteneği, turizmin algılanıĢı, yöre halkı ile ziyaretçilerin

iliĢkileri, kullanıcı grupların davranıĢları, birbiri ile uyumu ve paydaĢ olmanın ekonomik ve

toplumsal faydalarıdır.

Ekonomik TaĢıma Kapasitesi;

Sürdürülebilir bir turizm geliĢiminde turizm, ekonomik yapı ile bütünleĢmiĢtir ve diğer

sektörleri de desteklemektedir.

Ekonomik taĢıma kapasitesi; turizm geliĢimini sağlayan bir yerel ekonomi ve yerel

ekonominin sürdürülebilirliğini sağlayan bir turizm geliĢimi anlamına gelmektedir. Yani

temel kıstas; turizm geliĢimi ile yerel ekonomi arasındaki sinerjidir.

- 18 -

Ekonomik taĢımada önemli olan iki unsur; Beklenen faydaları temin etmek için asgari turist

sayısı ve ekonominin üstesinden gelebileceği azami turist sayısıdır.

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi;

Ekolojik taĢıma kapasitesi, ziyaretçilerin/turistlerin ziyaret edilen alandaki ekosistemler,

ikamet yerleri ve canlı türleri üzerinde ortaya koyduğu ekolojik zararlardır. Burada, ekolojik

değerlerin, ziyaretçi akıĢlarının ve davranıĢlarının uzun süreli ve sistematik olarak izlenmesi

ve veri toplanması önemli olmaktadır.

Ġdari/fiziki TaĢıma Kapasitesi;

Fiziki taĢıma kapasitesi aynı anda ve belirli bir zamanda müĢteri olarak alınabilecek ziyaretçi

sayısıdır. Bu kapasite, alana uygun insan sayısına, yani alanın büyüklüğü ve diğer fiziki

Ģartlar (doğal, coğrafi koĢullar ve hava Ģartları) ile turizm altyapısının kapasitesine

dayanmaktadır. Burada temel göstergeler; kalabalık, kuyruklar ve trafik sıkıĢıklığıdır.

Fiziksel kapasite yönetiminin verimliliği ve etkinliği Ģu unsurlara bağlıdır;

- Organizasyon kaynaklarının kapasitesi (insan ve ekonomik kaynaklar vb. gibi),

- Ziyaretçi yönetiminin kapasitesi,

Fiziksel kapasiteyi değerlendirmek için aĢağıdaki bilgiler gereklidir.

Bir sahanın ziyaretçi kullanımına/ turizm gelişimine karşı hassas olan kaynakları: Kırmızı

liste ve endemik türlerin habitatları, alanın savunmasız olan diğer kaynakları, göçe hassas

türler,

Ziyaretçi yönetimi de dahil olmak üzere yönetim amaçları ve hedefleri: Genel bir doğa

koruma planı, amaçlar, hedefler ve doğa koruma politikası, tür koruma politikaları, bölgeleme

sistemi, izleme sistemi,

Ziyaretçiler/turistler, turizm gelişimi ve etkileri üzerine veriler; tüm güzergahlar, tesisler,

konaklama ve ziyaretçi/turist için olan etkinlikler ve detaylı haritalar, ziyaretçi sayısı,

özellikleri, akımları, ziyaretçi modelleri, etkinlikler ve mevsime bağlı özelliklere iliĢkin

bilgiler vb., ziyaretçiler tarafından özel olarak gerçekleĢtirilen faaliyetler, ziyaretçi etkilerine

iliĢkin veriler, etkilerin izlenmesi ve değerlendirilmesine iliĢkin yöntemler, ölçütler ve

göstergeler.

Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknikleri ile bilgilerin gösterilmesi mümkündür.

- 19 -

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi;

Psikolojik taĢıma kapasitesi bir alanın belirli bir zaman diliminde ziyaretçi deneyimleri

üzerinde olumsuz etkilenmeye sebep olmaksızın kaldırabileceği maksimum ziyaretçi

sayısıdır.

3. ĠLGĠ GRUBU ANALĠZĠ VE YEREL ORGANĠZASYONUN OLUġTURULMASI

3.1 ĠLGĠ GRUPLARI/PAYDAġLAR

Ġlgi grupları, “belirli bir koruma ve sürdürülebilir kalkınma projesi ile ilgili olarak fayda

sağlayan, projenin içinde yer alan veya söz konusu projeden olumlu ya da olumsuz etkilenen

bireyler, gruplar veya organizasyonlar” olarak tanımlanabilirler.

PaydaĢlar, bir problemi çözmek için sürdürülebilir doğa turizmi geliĢimine ve amaçlarımıza

ulaĢmak için güvenebileceğimiz kiĢilerdir.

Ġlgi gruplarının hepsi sürdürülebilir doğa turizmi geliĢimine ortak değildir veya olmaları

gerekmez. Çünkü bir ortağın projeye olumlu bir bakıĢı, tutumu olmalıdır ve amaçlara ulaĢmak

için iĢbirliği yapmalıdır.

Bazen bir ilgi grubu projeye olumsuz bakabilir ve hatta aktif bir tehdit bile olabilir, ilgi

gruplarını iĢbirliği yapılanlar haline getirmek onlara paydaĢ değeri verilmesi ile mümkün olur.

3.2 ĠLGĠ GRUBU KATEGORĠLERĠ

Turizmde ilgi grupları;

- Yöre halkı, kiĢiler ve kurumlar,

- Alana dayalı ilin sorumlu yöneticileri,

- Bölgesel yetkililer,

- Ulusal yetkililer,

- Turizm ofisleri, yerel turizm organizasyonları, konaklama ve hizmet sunanlar,

taĢımacılar,

- Turizmle ilgili sektörler,

- Tarım, ormancılık ve balıkçılık gibi farklı ekonomik sektörlerin temsil edildiği ticaret

ve sanayi odaları ve el sanatları ile ilgili birimler,

- ĠĢçi sendikaları, dernekler, STK‟lar,

- Eğitim ile ilgili birimler,

- 20 -

3.3 ĠLGĠ GRUBU ANALĠZĠ

Ġlgi grubu analizi sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının ortaya konması ve

uygulamasında yer alan farklı taraflara iliĢkin genel bir izlenim sahibi olabilmek, niyet

okumak için kullanılan bir araçtır. Yalnızca bir envanter olarak ele alınmamalıdır,

sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının planlanmasında potansiyel ortaklarımızın kimler

olduğunu ve hangi tarafla çeliĢkiler yaĢayacağımızı bize bildirmektedir. Ayrıca projenin farklı

seviyelerinde destek temini için de son derece elveriĢli bir analizdir.

Ġlgi grupları analizine dayalı olarak sürdürülebilir doğa turizmi gelişme planının

yönetiminden sorumlu bir organizasyon oluĢturulmalıdır.

Sürdürülebilir doğa turizmi geliĢimi için, detaylı bir ilgi grubu analizi ilgi gruplarının;

- Genel hedeflerini,

- Turizmden beklediği faydaları

- Turizmdeki rollerini tanımlamalıdır.

Bu süreç; Ģu adımlardan oluĢur;

1. Ġlgi gruplarının tanımlanması,

2. Her ilgi grubunun çıkarlarının, önceliklerinin ve değerlerinin belirlenmesi,

3. Her ilgi grubunun davranıĢlarının belirlenmesi,

4. Ġlgi grubunun gücünün ve ilgi grupları arasındaki muhtemel koalisyonlarının gücünün

tahmin edilmesi,

5. Ġlgi gruplarının mevcut ihtiyaçlarının ne düzeyde karĢılandığının değerlendirilmesi,

6. Ġlgi grupları ile birebir iletiĢimlerin baĢlatılması ve ilgi gruplarının güveninin

kazanılması,

7. Ortak menfaatler, sinerji ve baĢarı unsurlarının tanımlanması,

8. PaydaĢların bir araya getirilmesi,

9. Ortak hedef ve amaçların ve onlara ulaĢmak için gerekli olan stratejinin ortaya

konması,

10. Organizasyon çerçevesinin oluĢturulması,

11. Uygulama (zaman çizelgesinin ve hedeflerin ortaya konması, iletiĢim

organizasyonunun oluĢturulması, ilgi gruplarına somut sorumlulukların verilmesi.)

12. Ġzleme ve geri bildirimin yapılması

- 21 -

3.4 TOPLUM TEMELLĠ YAKLAġIM

Sürdürülebilir Doğa Turizmi GeliĢme Planı‟nın hazırlanmasında toplum temelli yaklaĢım

uygulanması neticesinde;

- Yöre halkı için sürdürülebilir geçim kaynakları ortaya koymak,

- Toplulukların kendi yapılarını korumalarını teĢvik etmek ve

- Doğal alanların koruma hedeflerinde yerel faydayı oluĢturmak mümkündür,

Toplum temelli turizmin en önemli özelliği, doğal kaynakların kalitesi ile alanın kültürel

mirasının bozulmamıĢ ve turizmle güçlendirilmiĢ olmasıdır. Doğal çevre üzerindeki

olumsuz etkiler en aza indirilmeli ve yerel kültür korunmalıdır. Turizm, insanların kendi

yerel kültürlerini yaĢatma ve değerlendirmeye teĢvik etmelidir.

3.5 YEREL ORGANĠZASYONUN OLUġTURULMASI

Ġlgi grubu analizine dayalı olarak, korunan alan ve çevresi için, Sürdürülebilir Doğa Turizmi

GeliĢme Planını izlemek veya biçimlendirmek amacıyla, korunan alan yönetimi ve tüm ilgi

gruplarının resmi iĢbirliğine dayalı bir organizasyon oluĢturulmalıdır.

3.6. TARĠHÇE

Erzincan'ın Ġlkçağ tarihi hakkında esaslı bilgiye henüz sahip değiliz. Ne var ki tarihçiler ikinci

bin yıl da, bu yörede, hurrilerin yaĢadığını, ikinci bin yılın ilk yarısı baĢlarında da Hayaslılarla

Azzilerin hüküm sürdüğünü kaydetmektedir.

Anadolu'da M.Ö. 1050- 1180 tarihleri arasında HattuĢaĢ'ı merkez yaparak büyük bir

imparatorluk kuran Hititler yakın doğuyu egemenlikleri altına almıĢlardır. ġüphesiz ki

Erzincan'da Hititlerin yönetimi altında idi. Anadolu‟nun çeĢitli yerlerinde yapılan kazılarda

Hititlere ait çeĢitli eserler ortaya çıkarılmıĢtır. Erzincan ve yöresinde Hititlere ait bir yerleĢim

merkezine rastlanmamıĢsa da, bu yörenin Hitit egemenliği altında kaldığından da hiç Ģüphe

yoktur.

Doğu Anadolu'da kurulan ilkçağ devletlerinden biri de Urartulardır. M.Ö.900 yıllarında

kurulan bu devlet Van‟ı (Tuspa) baĢkent yapmıĢ, sınırlarını Hazar Denizinden Malatya'ya,

kuzeyde Erzurum-Erzincan'dan güneyde Halep-Musul'a kadar geniĢletmiĢtir.

Erzincan yakınlarında Altıntepe'de Prof. Dr. Tahsin ÖZGÜÇ tarafından yapılan kazıda (1953)

Urartular'a ait bir çok eser çıkarılmıĢ, bu yörenin Urartu egemenliği altında kaldığı

kanıtlanmıĢtır.

ÇeĢitli saldırılara maruz kalan Urartu Ģehirleri, teker teker tahrip edilirken Medler'in

Anadolu'yu istilası sırasında M.Ö. 600 yıllarında tamamen ortadan kaldırılmıĢtır. Erzincan ve

yöresi, Urartular'ı yenerek Anadolu'yu istilaya baĢlayan Med'lerin (M.Ö. 612) eline geçti.

Med Krallığı'nın Kyaksar döneminde Lidyalılar'la yapılan savaĢlar, muhtemelen Erzincan ve

civarında cereyan etmiĢtir. Bu yöreler M.Ö.550 tarihlerinde Persler'in eline geçmiĢtir.

- 22 -

Hititler'in Anadolu'yu istila ettikleri sırada, Ġran yaylasını da Persler ele geçirdiler. Persler'in

yükseliĢi daha çok Ciroz (550-530), Kampis (530-520) dönemlerine rastlar. Bu dönemde

Erzincan ve çevresinde Persler'in eline geçer. Persler'den sonra Anadolu Makedonyalıların

eline geçmiĢtir.

Roma ordusu M.Ö.70 tarihinde Doğu Anadolu'yu ele geçirmeye baĢlayarak Elazığ

yöresindeki Safen (Harput) Krallığını yıktıktan sonra, Tigran Ordusunu da yenilgiye

uğratmıĢtır. Bu sırada (M.Ö. 68) Pontuslular da Erzincan yörelerinde Roma üstünlüğüne son

vermiĢlerdir. Ġran ile Bizans arasında sürekli savaĢlara sahne olan Erzincan ve yöresi, en son

Bizans imparatoru Heraklius tarafından 629 tarihinde yenilgiye uğratılan Ġran'dan geri alındı.

Halife Hz. Osman (644-656) zamanında Habib bin Mesleme 35/655 senesinde Erzincan ve

yöresini ele geçirerek, bu bölgeyi tamamen Müslümanların yönetimine kattı. Erzincan ve

yöresi Abbasiler döneminde de çeĢitli saldırılara maruz kaldı. Halife Mütevekkil Alallah

(847-861) döneminde Malatya Valisi Ömer bin Abdullah, Arapgir, Eğin, Kemah, Erzincan ve

Trabzon kentlerini Bizanslılardan geri aldı. (859) Böylece Erzincan tekrar Arapların

hakimiyetine geçti.

Türklerin Anadolu'ya akınlar yaptığını daha önce belirtmiĢtik. Fakat, Türklerin Anadolu'yu

vatan edinmeleri genel kanaate göre Malazgirt (1071) zaferinden sonradır. Malazgirt zaferi

kazanılınca Alparslan, Karasu ve Çatlı nehirleri vadilerinin fethine Mengücek Ahmet Gazi'yi

görevlendirmiĢtir.

Alparslan'ın komutanlarından olan Mengücek Ahmet Gazi, Erzincan, Kemah, Divriği ve

ġebinkarahisar yörelerini hakimiyeti altına aldı. Kemah'ı merkez yaptı. Ahmet Gazi'nin ölümü

üzerine (1114) yerine oğlu Ġshak Bey geçti. Bu beyliği uzun süre yöneten Ġshak Bey ölünce

(1124) yerine Melih Mahmut geçti. Ġshak Beyin oğulları onu tanımayınca, Mengücek devleti

parçalandı. Kemah Melih Mahmut'a Erzincan Davut ġah'a, Divriği'de Süleyman ġah'a düĢtü.

Davut ġah'ın öldürülmesi üzerine (1151) Erzincan'a 13 yıl Süleyman ġah'a sahip olmuĢ;

Davut ġah'ın oğlu Fahrettin Behram ġah (1165) yılında babasının tahtında oturunca,

Mengücek Beyliği tekrar güçlenmiĢtir. Fahrettin Behram ġah, Kılıçaslan'ın damadı olması da

göz önünde bulundurulursa, Mengücek Selçuklu münasebeti daha iyi anlaĢılır.

Behram ġah zamanında, Erzincan çok ilerlemiĢ, ticaret ve sanayi geliĢmiĢtir. Zelzeleler sebebi

ile o dönem ait eserler maalesef günümüze ulaĢmamıĢtır. Behram ġah 1225 tarihinde

Erzincan'da ölmüĢ, aĢağı Urla (Ula) köyünde defnedilmiĢtir.

Behram ġah ölünce yerine oğlu Davut ġah geçti. 1228 tarihinde Selçuklu sultanı Alaaddin

Keykubat Erzincan ve Kemah'ı iĢgal ederek Mengücek Beyliğine son verdi. Alaaddin

Keykubat ile Celalettin Harzem ġah arasında Erzincan yakınlarında, Yassı-Çemen denilen

yerde 1230 tarihinde savaĢ oldu ve Celalettin Harzem ġah yenildi. Alaattin Keykubat'ın

ölümü (1237) üzerine, yerine oğlu II. Gıyasettin Keyhüsrev geçti. Onun zamanında devlet

Moğolların istilasına uğradı. 1240 tarihinde Erzurum'u iĢgal eden Moğollar Erzincan'ı geçerek

1243 tarihinde Kösedağ savaĢında Anadolu Selçuklu Devletini hezimete uğrattı. Böylece

Erzincan ve yöresi Ġlhanlıların eline geçti. Ġlhanlılar yöreyi beylerle (Vali) yönettiler. Timur-

TaĢ Bey Mısır'a kaçarken yerine Alaaddin Eretna'yi bıraktı.

Timur-TaĢ'ın Mısır'a sığınmasından sonra valiliğe gelen Alaaddin Eretna ilhanlı hükümdarı

Ebu Sait Bahadır Han'ın ölümü (1335) üzerine Ġlhanlılarla olan bağını keserek görünüĢte

Celayırlı Hükümdarı Büyük ġeyh Hasan Han'a bağlı kalarak bağımsızlığını ilan etti.

Bir ara Çoban Oğulları Hükümdarı Küçük ġeyh Hasan, Erzincan ve yöresi kendi beyliğine

kattıysa da 1338'de Memluk Sultan Nasreddin Muhammed'in yardımı ile Erzincan ve yöresi

Küçük ġeyh Hasan'dan kurtuldu. Erzincan bu beylik döneminde de el değiĢmiĢtir. Alaaddin

Eretna 1352'de öldükten sonra yerine oğlu Gıyasettin Mehmet getirildi. Çıkan anlaĢmazlıklar

sonunda Erzincan bağımsız olarak, Burak Bey'e bırakıldı. Sırası ile Ahi Ayna Bey (öl. 1362),

- 23 -

Pir Hüseyin (öl. 1379), Mutahhareten Bey yönetimi ele aldı. Mutahhareten döneminde, Kadı

Burhanettin Erzincan'a ve yöresine birkaç kez saldırı düzenledi. Bu saldırılar Akkoyunlu

Hükümdarı Kutlu Bey'in yardımı ile atlatıldı.

Bu dönemde Erzincan üzerinde Akkoyunlular'ın etkisini görmekteyiz.

Erzincan Emiri Mutahhareten'in Timur'a bağlanması Osmanlı PadiĢahı Yıldırım Beyazıt'ı

kızdırmıĢtı. Beyazıt da Erzincan'ı muhasara etti.(1401) Fakat çok geçmeden Ankara SavaĢı

patlak verince, yöre tekrar Timur'un elinegeçti.(1402)

Yörede Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar Osmanlılar etkili olamadılar. 1419'da 1.

Mehmet zamanında Karakoyunlu Beyi Kara Yusuf Erzincan'ı zapt etti Pir Ömer'i vali tayin

etti.

1455'de de, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Erzincan'ı aldı. Kaleyi yeniden onardı. Yöre

Fatih ile Uzun Hasan arasında çıkan Otlukbeli savaĢına kadar (11 Ağustos 1473)

Akkoyunların elinden kaldı.Bu savaĢtan sonra Osmanlıların denetimine geçti.

1502 tarihinde Safevi tahtına gecen ġah Ġsmail Erzincan'ı karargâh yapmıĢtı. Anadolu'yu eline

geçirmek isteyen Safeviler'e Yavuz Sultan Selim 23 Ağustos 1514'te Çaldıran SavaĢıyla dur

deyince, Erzincan tekrar Osmanlılar'ın yönetimine geçti.

Kanuni Sultan Süleyman 1534'te Tebriz Seferi, 1540'da Ġran Seferi sırasında Erzincan'a

uğramıĢtır.

Birinci dünya savaĢından 11 Temmuz 1916 tarihinde Ruslar tarafından Ģehir iĢgal edilmiĢ,

bunu fırsat bilen ayrılıkçı Ermeniler'de silahlı birlikler oluĢturarak faaliyete geçmiĢlerdir. 18

Aralık 1917 de Sovyet hükümeti ile yapılan Erzincan Mütarekesi ile 11 Ocak 1918 de rus

askerleri bölgeden çekilmiĢ ancak, ermeni çeteleri birçok kanlı olaya neden olmuĢtur. Kazım

Kara Bekir komutasındaki askeri birlikler 13 ġubat 1918 de Erzincan'ı 22 ġubat 1918 de

Tercan'ı ermeni silahlı güçlerinden kurtarmıĢlardır. KurtuluĢ savaĢında ve hareketli geçen

Cumhuriyetin ilk yıllarında Erzincan halkı Büyük Atatürk'ün yanında olmuĢtur.

Kentin adının Eriza veya Aziriz kelimelerinden geldiği, ilk önce Erziricin daha sonrada bugün

ifade edildiği Ģekilde Erzincan'a dönüĢtüğü rivayet edilmektedir.

1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin bir ili olan Erzincan, 1939'da Ģiddetli depreme

maruz kalmıĢ, Ģehir harabeye dönmüĢtür. ġehirde taĢ taĢ üstünde kalmamıĢ, on binlerce insan

hayatını kaybetmiĢtir. Depremden sonra demiryolundan yukarı yeni bir Ģehir inĢaatına

baĢlanarak bugünkü Erzincan Ģehri meydana getirilmiĢtir.

3.7 ERZĠNCAN ĠLĠNĠN GENEL ÖZELLĠKLERĠ

3.7.1. Ġlin Jeomorfolojik Özellikleri

Erzincan Ġli, genellikle dağlar ve platolarla kaplıdır. Ġl topraklarının % 60‟ını dağlar kaplar.

Dağlar çeĢitli yönlerde, belli bir sıra içinde uzanır. Güneybatıdan Munzur, kuzeybatıdan

Refahiye Dağları il alanına girer. Doğudan Erzurum‟dan gelerek batıya doğru uzanan

Karasu, il alanını derinlemesine, aralarında geniĢ düzlükler bırakacak Ģekilde böler.

Erzurum‟un AĢkale Ġlçesinden batıya doğru uzanan Tercan Düzlükleri, kuzeyden ve

batıdan Kop Dağları‟nın uzantılarıyla çevrilidir. Tercan Düzlüklerinin bulunduğu

çukurluğun batısında, Mülpet ve KeĢiĢ Dağları bulunmaktadır. Kop Dağları, Çayırlı

yöresinin batısında iki kola ayrılmaktadır. Birinci kol, Erzincan il merkezinin kuzeyine

doğru uzanır. Ġkinci kol güneydoğuya dönerek, önce KeĢiĢ, sonra Mülpet Dağları‟nı

oluĢturur.

CoĢan Dağı, ilin en yüksek (3976 m.) noktasıdır. Çukurluğu, doğudan Dumanlı ile Maryam

- 24 -

Dağı sınırlar. Güneyinde ise KoĢan, Murdelor, EĢilbaba Dağları bulunur. Erzincan

Ovası‟nın kuzeybatısında, Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerini birbirinden ayıran

Refahiye Dağları uzanır. Dumanlı Dağları, sarıçam ormanlarıyla kaplıdır. Refahiye

ilçesinin doğusunda Çimen Dağları, güneyinde Kutlutepe Dağı, güneybatısında ise Gülen

Dağı bulunur.

Güneydeki Munzur Sıradağlarının kuzeye bakan yamaçları ile Karasu Vadisinin sağ

yakasında Karadağ, Çölen, Vank Dağları Kemah ilçesinin belli baĢlı yükseltileridir. Ġlin en

kayalık ve sarp yeri Kemaliye, Kemah ve Ġliç ilçeleridir. Erzincan‟ın dağları genellikle

çıplaktır.

3.7.2. Jeolojik Özellikler

Erzincan Ovasında yaĢlıdan gence doğru; Paleozoik yaĢlı ayrılmamıĢ metamorfik seri,

Mesozoyik kireçtaĢları, Kretase filiĢi, Eosen filiĢi, Neojen kireçtaĢları, Neojen karasal ve

volkanik kayaçlarla; Kuvartenere ait traverten, taraça, alüvyon ve alüvyon konileri

bulunmaktadır.

1. Mesozoyik

a. Mesozoyik KireçtaĢları (m): GeniĢ alanlar kaplayan serpantin diabaz kütleleri içinde

geliĢigüzel serpilmiĢ vaziyettedirler. Bu kalkerlerin bir kısmı yarı kristalize haldedir.

Erzincan Ģehrinin güneydoğusunda Mercan Dağları‟nda, Bakır Dağları‟nda, Gelinsi,

Günbağı, Tatlısu köylerinin güneyinde geniĢ alanlarda mostra verirler. Bu kalkerlerin

renkleri çok açık kahverengimsi, gri ve yer yer kahverengidir. Gayet sert bir yapıları vardır.

TabakalaĢma göstermezler. Kırık ve çatlak sistemleri bol olup, içlerindeki yer altı suyu

kaynaklarla boĢalmaktadır. Bu kaynaklar Erzincan Ovası‟ndaki yan derelerin bir kısmını

oluĢtururlar. Ovaya içe akıĢla akiferi besleme olanakları yoktur. Tüm taĢıdıkları yeraltı

suyunu ova çevresinde kaynak veya yan dereler Ģeklinde boĢaltmaktadır.

b. Kretase FiliĢi (kr): Erzincan Ovasında yer alan ve genellikle kumtaĢı, marn ve

konglomeralardan oluĢan bu formasyon incelenen ovanın batısında Bahçeli,

Ulucak,YeĢilçay köyleri civarında mostra vermektedir. FiliĢler kuzeydoğu-güneybatı

doğrultusunda ve kuzeyde eğimli bulunmaktadır. FiliĢ içindeki serpantin çakıllarının

bulunması kretasenin üst devirlerinde bu formasyonunu oluĢtuğunu belirlemektedir. Bazı

araĢtırmacılar greli, konglomeralı seviyeler arasında Siderolites ve Miscellanea‟lar, ince

taneli marnlı kireçtaĢlarında da Globigerina ve Rosalina‟ların bulunduğunu iddia

etmektedirler. Bu filiĢ formasyonunun Erzincan Ovası‟nda yer altı suyu depolaması

yönünden bir önemi yoktur. Zira geçirimliliği oldukça az olan litolojik birimler bu

formasyonunu meydana getirmektedir.

2. Tersiyer

a. Eosen (e): Etüt sahasında Eosen formasyonu boz renkli kum taĢı ve konglomeralardan

oluĢmuĢ bir filiĢ fasiyesindedir. Kil taĢı ve kireç taĢları yer yer bu formasyon içinde

görülmektedir. Ovanın güneybatısında Kemah Boğazında (Fırat nehrinin ovayı terk ettiği

yer); Güneydoğuda KaratuĢ, (Çağlayan), Erdene civarında görülür. Yeraltı suyu depolaması

yönünden önemli olmayan bu formasyonun mesozoyik kireçtaĢlarıyla olan kontağı faylı

bulunmaktadır.

b. Neojen (n): Oldukça geniĢ fasiyeslidir. En altta Miyosen yaĢlı olduğu tahmin edilen

kireçtaĢları daha üstte lagün fasiyesinde killi, marnlı bir seri en üstte de kırmızı renkli

konglomera ve kumtaĢlarından oluĢur. Miyosen‟in tabanındaki kireçtaĢları oldukça bol

fosillidir. Bu kireçtaĢları genellikle daha yüksek kotlarda bulunmaktadır. Oldukça küçük

- 25 -

mostralar halinde bulunan bu formasyonun Erzincan Ovası‟nda yeraltı suyu depolanması

yönünden fazla önemi bulunmamaktadır.

3. Kuvartener

Etüt sahasında Kuvartener‟e ait traverten, alüvyon, alüvyon konileri ve taraçalar

bulunmaktadır.

a. Traverten: Erzincan Ovası güneydoğusunda Kalecik köyü-Girlevik ġelalesi arasında

oldukça önemli bir yer kaplamaktadır. Ayrıca Kemah boğazında da küçük mostralar

halinde görülür.

b. Taraçalar: Mercan deresi, Günbağı ve KaratuĢ köylerinde; Geyikli, IĢıkpınar Yalnızbağ

köyleri çevresinde görülmektedir. Ayrıca Çardaklı deresinin her iki yanında çok iyi bir

Ģekilde taraçalar görülmektedir. Aslında Geçitköy, IĢıkpınar Yalnızbağ ve Dereyurt

köylerindeki taraçaları Paleokuvartener olarak kabul etmek mümkündür. Taraçalar

genellikle kum, çakıllardan oluĢmuĢ, yer yer hafif çimentolanma gösterirler. Taraça

malzemeleri daha çok koyu renkte serpantin, diyorit, gri renkli kalker çakıllarından

ibarettir.

c. Alüvyon Konileri: Erzincan Ovası‟nda yeraltısuyu taĢıyan esas akifer olan alüvyon

konileri oldukça yaygın bulunmaktadır. Ovada kuzey ve güneyde oldukça fazla alüvyon

konileri teĢekkül etmiĢtir. Yan derelerin dik meyilli olarak ovaya girdikleri yerde alüvyon

konileri günümüzde de oluĢmaya devam etmiĢtir. Kuzeyde Karakaya Köyü‟nden Yalnızbağ

Köyü‟ne kadar; güneyde Tatlısu Köyü‟nden Pınarönü Köyü‟ne kadar alüvyon konileri

yayılımı görülmektedir. Bu arada ova batısında Söğütözü - Bahçeli köyleri arasında da yan

derelerin ovaya giriĢlerinde alüvyon konileri yer almaktadır. Ova kuzeyinde de yer alan

alüvyon konileri doğudan batıya doğru, Karakaya-Bayırbağ- Üzümlü-Geyikli-Çakırman-

BaĢpınar-Yalnızbağ mevkilerinde uzanmaktadır. Ova güneyinde yer alan belli baĢlı

alüvyon konileri de doğudan batıya doğru Tatlısu, Mercan, YaylabaĢı, Gölpınar alüvyon

konileridir. Bu arada güneyde KonakbaĢı, Oğulcuk, Türkmenoğlu, Binkoç, Kilimli,

Pınarözü yerleĢme merkezleri de alüvyon konileri üzerinde bulunmaktadır. Ova batısında

en önemli alüvyon konisi Bahçeli Köyü alüvyon konisi üzerinde olmakla birlikte Söğütözü,

Ulucak ve Cevizli yerleĢme merkezlerinde de alüvyon konileri bulunmaktadır.Sonuç olarak

Erzincan Ovasında Kuvartener‟in oldukça büyük kısmı alüvyon konileriyle kaplıdır

denilebilir. Alüvyon konileri oldukça iri malzemelerden (Kum, Çakıl) teĢekkülettiğinden

geçirimli olup, yer altı suyu beslenim ve depolanmasının büyük kısmınısağlamaktadırlar.

Kalınlıkları 50-150 m. arasında olan bu alüvyon konilerinin tabanında genellikle

serpantinler yer almaktadırlar.

3.7.3. Ġklim Özellikleri

Erzincan ili genel olarak karasal iklim özelliğine sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesinde yer

alan, Elazığ ve Malatya dıĢındaki diğer tüm illerden daha ılıman bir iklimi vardır. Doğu

Anadolu ve Ġç Anadolu iklimleri arasında bir geçiĢ niteliği taĢıyan Erzincan iklimi Doğu

Anadolu Bölgesi basınç kuĢaklarına, ilin yüzey Ģekilleri ve yükseltilerine göre yer yer

farklılıklar göstermektedir. Sıcaklık Ģartları itibariyle yıllık sıcaklık ortalaması 11,6 derece,

en soğuk ay olan Ocak ayı ortalaması -5,3 derece, en sıcak ay olan Temmuz ayı ortalaması

da 25,1 derece olduğu görülmektedir. Rasat kayıtlarında bugüne kadar karĢılaĢılan en

yüksek sıcaklık değeri 30 Temmuz 2000‟de 40.6 derecedir ve en düĢük sıcaklık değeri 28

Aralık 2002‟de -25,0 derecedir. 25 dereceye eĢit ve büyük sıcaklığa sahip olunan gün sayısı

126,3 olarak (Mart ile Ekim arası) yaĢanmakta olup, ilimiz çevre illere göre daha uzun ve

sıcak yaz mevsimi yaĢamaktadır. KıĢ mevsiminde ise, doğudan gelen Sibirya kaynaklı hava

- 26 -

kütlesinin tesirinde kaldığı zamanlarda, oldukça sert kıĢ günleri yaĢanmaktadır. -5 dereceye

eĢit veya daha düĢük sıcaklığa sahip olunan gün sayısı 44,6 olarak (Kasım ile Nisan)

yaĢanmaktadır. Don olayı genel olarak Kasım ayında baĢlayıp, Nisan ortalarına kadar

sürmektedir. Erzincan ilinin ortalama kar yağıĢlı gün sayısı 24, ortalama karla örtülü gün

sayısı 32,6‟dır. Kar yağıĢları da Kasım ayı sonlarında baĢlayıp, Nisan ayına kadar

sürmektedir. YağıĢ itibariyle, yıllık 376 mm.‟lik yağıĢ ortalamasına sahiptir. En yağıĢlı

mevsim Ġlkbahar olup, alınan yağıĢın %41‟i bu mevsimde, %22‟si Sonbahar ve %15‟i de

Yaz mevsiminde kaydedilmektedir. KıĢ yağıĢı oranı ise %22‟dir. Haziran ayının ikinci

yarısı ile Temmuz, Ağustos ve Ocak aylarının büyük bir kısmı oldukça kurak geçmektedir.

Genel olarak en fazla yağıĢ Nisan ayında, en az yağıĢ da Ağustos ayında kaydedilmektedir.

Erzincan ili yıllık nem ortalaması %63‟dür.

3.7.4. Hidrografya

Erzincan Ovası, Kuzeydoğu Anadolu‟da 390

58‟ - 390

50‟ boylamlarıyla, 390

32' - 390

52‟ enlemleri

arasında yer almaktadır. Kuzeybatı - güneydoğu yönünde 45-50 km uzunluğunda, 5-20 km

geniĢliğinde uzanan ovanın tamamı Erzincan ili sınırları içinde kalmaktadır. Etüt sahasının Fırat

Nehrinin Erzincan Ovasına girdiği tanyeri ile ovayı terk ettiği Kemah Boğazı (Beytahtı civarı)

arasında kalan yüzeysuyu drenaj alanı 1.685 km2

civarındadır. Bu 1.685 km2

‟lik alan içinde 494

km2

‟lik kısım ovanın kapladığı alandır.

Etüt sahasında Doğu Anadolu'nun tipik iklimi görülmekte olup kıĢlar soğuk ve yağıĢlıdır.

Erzincan D.M.Ġ. rasat istasyonunun 1929-1970 yılları arasındaki ortalamalara göre yıllık ortalama

yağıĢ 378 mm, ortalama sıcaklık 10,7 °C‟dir.

Etüt sahasında yaĢlıdan gence doğru; Paleozoyik yaĢlı ayrılmamıĢ metamorfik seri, Mesozoyik

kireçtaĢları, Kretase filisi, Eosen filiĢ, Neojen kireçtaĢları, Neojen karasal ve volkanik

kayaçlarla,Kuvaterner‟e ait traverten, taraça, alüvyon ve alüvyon konileri bulunmaktadır. Etüt

sahasının en önemli akarsuyu Fırat nehridir.

Etüt sahasının doğusundaki Tanyeri Bucak Merkezi‟nin bulunduğu Sansa Boğazı‟ndan ovaya

giren Fırat Nehri ovanın geniĢlemiĢ olduğu kısımda 2 kola ayrılarak kolları arasında yaklaĢık

1.600 hektarlık bir ada meydana getirdikten sonra birleĢmekte ve Beytahtı bölgesinde güneybatıya

yönelerek Kemah Boğazına girmekte ve ovayı terk etmektedir. Fırat Nehri‟nin etüt sırasındaki

ovaya giriĢ debisi 14.763 lt/sn olup çıkıĢ yeri olan Kemah boğazındaki E.Ġ.E. akım rasat

istasyonundaki debisi ise 30.321 lt/sn‟dir. Etüt sahasından Fırat Nehrine doğrudan ulaĢan yan

dereler Cencige ve Sürperen dereleri olup toplam 4.264 lt/sn su bu yan derelerden Fırat‟a ilave

olmaktadır. Diğer çok sayıda yan dereler yağıĢlı olmayan mevsimlerde Fırat nehrine

ulaĢamamakta, üzerinde aktıkları alüvyon ve alüvyon konilerinde kaybolmaktadırlar. Bu yan

dereler PeteriĢ, Cimin, Kertah, Çakırman, BeĢgöze, Kocadere, Gökboğazı, Vasgirt, Yalnızbağ,

Kelberiz, Çardaklı, Göyne, Hah, ġoha, Kiy, Mercan ve Mağaçur Dereleridir.

3.7.5. Toprak Özellikleri

Erzincan Ġlinde önemli toprak gruplarının hemen hemen tümü vardır. Erzincan Ġli ülkemizde

toprak ve toprakların süpürüldüğü sahalarda ana materyalin en fazla aĢındığı alanların baĢında

gelmektedir. Bu nedenle il dahilinde iklim Ģartlarına göre oluĢmuĢ topraklarının son derece

sınırlı alanlarda kaldığı görülmektedir.

- 27 -

3.7.6. Arazi Varlığı

Erzincan‟ ın çok büyük bir bölümü dağlık ve engebeli kısımlardan oluĢmaktadır. Erzincan

ve Tercan ovaları en büyük tarım arazilerini oluĢturmaktadır. Yamaçlarda kalan eğimi az

arazilerin büyük kısmı ise mera arazisidir.

3.7.7. Orman Varlığı

Orman varlığı yönünden fakir olmakta birlikte Refahiye ilçesinde sarıçam ormanları

mevcut olup diğer bölgelerde bozuk meĢe ormanları bulunur.

3.7.8. Flora-Fauna ve Hassas Yöreler

Avrupa‟da en zengin bitki çeĢitliliğini içeren alanların topluca belirlenmesi ve tehlike

altında bulunan doğal türlerin ve yaĢam alanlarının koruma altına alınması için Önemli

Bitki Alanı (ÖBA) kavramı geliĢtirilmiĢtir. Türkiye‟de ÖBA ile ilgili ilk pilot çalıĢmaya

1994 baĢlanmıĢ ve 2005 yılına kadar 122 ÖBA tespit edilmiĢtir (Özhatayv.d, 2005). 2004-

2006 yılları arasında Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı‟nın Türkiye‟den geçtiği 1076 km

boyunca 22 ÖBA daha belirlenmiĢtir (Özhatay vd., 2006). Bu iki çalıĢma sonunda Erzincan

Ġlinden bugüne kadar KeĢiĢ Dağı (Erzincan), EkĢisu Sazlığı (Erzincan), Pöske Dağı

(Erzincan-GümüĢhane), Sipikor Dağı (Erzincan-GümüĢhane), Sakaltutan ve Çevresi

/Erzincan) ve Munzur Dağları (Erzincan-Tunceli) Önemli Bitki Alanı (ÖBA) olarak

belirlenmiĢtir. Endemik bitkiler açısından olağanüstü bir zenginliğe sahip Ġliç-Kemah

arasında yer alan jipsli bölgenin ÖBA olarak belirlenmesine yönelik bir çalıĢma

yapılmamıĢtır. Ayrıca alan bugüne kadar Türkiye‟nin endemik bitkiler açısından önemli

yerleri arasında gösterilmemiĢtir. Bölgenin endemik bitkiler açısından öneminin ilgililere

duyurulması gereklidir.

3.7.9. YerleĢim Alanları ve Nüfus

Kalabalık tek yerleĢim alanı Erzincan il merkezidir. Ġlçe merkezleri ve köylerde nüfus

oldukça azdır. 2012 yılı verilerine göre nüfusu 144545 olup bunun 96474 „ü Ģehir

merkezinde ve diğer kısmı ilçe ve köyler de yaĢamaktadır.

3.7.10. Tarım ve Hayvancılık

Tarımsal ürün olarak genellikle tahıl, Ģeker pancarı ve karasal iklimde yetiĢen sebze ve

meyve türleri yetiĢtirilmektedir. KüçükbaĢ hayvancılık ise büyükbaĢ hayvancılığa göre

daha yaygın yapılmaktadır.

3.7.11. Sanayi ve Teknoloji

Sanayi ve teknoloji yönünden ilimiz geliĢmemiĢtir.

3.7.12. Altyapı, UlaĢım, HaberleĢme ve Konaklama

Ġlin altyapısı tamamlanmıĢ olup, ulaĢım, haberleĢme ve konaklama yönünden her hangi bir

problem bulunmamaktadır.

3.7.13. Madencilik

Ġlimizde çok sayıda krom madeni iĢletilmekle birlikte altın madeni, kömür ocağı ve mermer

ocakları faaliyette bulunmaktadır.

3.7.14. Enerji Ġlimizde çok sayıda hidroelektrik santrali kurulmuĢ ve kurulmaya devam etmektedir.

- 28 -

3.8. ĠLGĠ GRUBU VE PAYDAġ ANALĠZĠ

- Kaymakamlıklar,

- Belediyeler,

- Ġl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

- Erzincan Dağcılık ve Kayakçılık Ġhtisas Kulübü

- Avcı dernekleri

- Yerel halk.

4. ERZĠNCAN’ IN DOĞA TURĠZMĠ ARZI

4.1 ERZĠNCAN ‘ın DOĞA TURĠZMĠ DEĞERLERĠ (DOĞA TURĠZMĠ ARZI)

Doğa ile ilintili birçok turizm aktivitesinden bahsetmek mümkündür. Dünyadaki ekoturizm

adı altında yapılan faaliyetleri ve model planlar incelendiğinde ekoturizmin dört ana

eyleminin olduğu görülür. Bunlar gezmek, görmek, öğrenmek ve belgelemektir. Bunların

yanında müsait olan alanlarda birçok doğa aktivitesi de yapılabilmektedir. Doğa turizmi

kapsamında, yapılan baĢlıca etkinlikler Ģu Ģekilde sıralanabilir:

- 29 -

Dağcılık:

Sarp kayalara tırmanmak ve zirveye ulaĢma tutkusu dağcılık sporunu doğurmuĢtur.

Dağcılığın birçok dildeki adı “Alpinizimdir” Bu etkinliğin bir spor dalı Ģekline dönüĢümü ve

yaygınlaĢması, büyük ölçüde Alp Dağlarında olduğu için bu isim uygun görülmüĢtür.

Türkçe‟de bu etkinliklerin tümüne birden “dağcılık” adı verilmiĢtir. Ġlimizin hemen her

ilçesinde bulunan irili ufaklı dağları bu turizm çeĢidi için alternatifler oluĢturmaktadır.

Doğa YürüyüĢü (Trekking):

Dağcılık etkinliğine göre daha hafif bir etkinlik olan doğa yürüyüĢlerinden en çok bilineni

trekkingdir. “uzun ve zorlu yolculuk” anlamına gelen trekking daha çok dayanıklılık

gerektirir.

Doğa yürüyüĢlerinin hafif olanları yaĢlılar ve çocuklar için de uygundur. Doğa yürüyüĢleri

sırasında doğanın güzellikleri görülebilir ve fotoğraflanabilir.

Trekking dıĢında yürüyüĢ uzunluğu, zorluk derecesi ve konaklama göre adlandırılan hiking ve

expedition olarak çeĢitlendirilen doğa yürüyüĢleri bulunmaktadır.

Alp Himalaya kuĢağı üzerinde yer alan ülkemiz dağ ve sıradağları, flora ve faunasıyla doğa

yürüyüĢleri için önemli bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyelin planlı bir yaklaĢımla turizm

olgusu içerisinde değerlendirilmesi, böylece turizmin tür ve aktivitelerinin zenginleĢtirilerek

arz kapasitesinin geliĢtirilmesi, alternatif turizm alanlarının koruma-kullanma dengesi

içerisinde hizmete sunulması, tanıtılması, farklı yörelerin turizmin ekonomik ve sosyal

katkılarından yararlandırılması açısından önemlidir.

Ġlimizin hemen her tarafında doğa yürüyüĢüne uygun alanlar mevcuttur.

KuĢ Gözlemciliği (Ornitoloji):

KuĢ gözlemleme ülkemizde az sayıda insan tarafından bilinmesine rağmen Avrupa ve Kuzey

Amerika‟da çok yaygındır. ICBP (Uluslararası KuĢ koruma Konseyi), OSME (Orta Doğu

Ornitoloji Topluluğu), IWRB (Uluslararası Su KuĢları ve Islak Alanlar AraĢtırma Bürosu),

RSBP (Royal KuĢ Koruma Topluluğu) gibi kuĢ gözlemciliğinde önde gelen pek çok

profesyonel organizasyon, Avrupa, Asya ve Afrika‟da doğal habitatları içinde kuĢları

gözleyip, bölgelerin kuĢ toplumlarını ve belli kuĢ türlerini araĢtırırlar. Bunların dıĢında pek

çok amatör kuĢ gözlem toplulukları da doğal ortamda yaban hayatını izlemektedirler

Farklı 466 kuĢ türünün bulunduğu Türkiye, üreyen kuĢlar açısından Avrupa‟nın en zengin

ülkesi konumundadır. Farklı habitatların egemen olması, konumu itibari ile kuĢ göç yolları

- 30 -

üzerinde bulunması, sulak alanların zenginliği Türkiye‟de kuĢ çeĢitliliğinin yüksek olmasının

sebeplerindendir. Bu zenginlik, Türkiye‟de kuĢ gözlemciliğinin; dolayısıyla dünyada öne

çıkan alternatif turizm dallarından kuĢ gözlem turizminin geliĢmesine olanak sağlamaktadır.

Ġlimizde EkĢisu Sazlıklarında kuĢ gözlemciliği yapılmaktadır.

Av Turizmi:

Avcılık ilk insanın doğada var olma mücadelesi ile baĢlar. Ġnsanın yerleĢik hayata geçmesi ile

birlikte tarım ve hayvancılığın geliĢmesi avcılık faaliyetlerini de azaltmıĢtır. Bununla birlikte

insanların av merakı ve doğayı keĢfetme hevesi avcılığın hiçbir zaman vazgeçilmez bir

aktivite olacağının bir göstergesidir.

Ülkemizin coğrafi yapısı, bitki örtüsü ve yaban hayatı bakımından av turizminin geliĢmesine

elveriĢli konumdadır. Ancak av hayvanlarımız, bugün için belirli türler dıĢında av turizmine

sunulabilecek belirli zenginliğe ulaĢmıĢ değildir. Av turizmine açılacak avlaklar, Orman ve Su

ĠĢleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Daire

BaĢkanlığı tarafından tespit ve ilan edilmektedir. Ülkemizde av turizmi faaliyetleri; 4915

sayılı Kara Avcılığı Kanunu, Yerli ve Yabancı Avcıların Avlanmalarına iliĢkin Esas ve

Usulleri Yönetmeliği‟ne göre yapılır. Yönetmelik, kanunun 15 ve 32. maddeleri kapsamında

hazırlanıp 8 Ocak 2005 tarih ve 25694 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe

girmiĢtir. Yönetmelik; sürdürülebilir avcılık ve doğal hayatın korunması ilkelerini gözeterek

oluĢturulmuĢtur.

Ġlimizde av turizmi kapsamında yaban keçisi ve çengel boynuzlu dağ keçisi avı yapılmaktadır.

Akarsu Turizmi:

Ülkemizde akarsular, doğal ve kültürel özellikleri bakımından farklı özellikler arz ederek,

değiĢik rekreasyonel kullanım olanakları sunmaktadır (Bulut ve Yılmaz, 1998).

Akarsularımızın büyük bölümü “akarsu turizmi” olarak adlandırılan rafting, kano ve nehir

kayağı için çok elveriĢlidir

Doğa turizminin önde gelen dallarından biri olarak akarsu turizmine yönelik ülkemizin

sunduğu bu büyük potansiyelin geliĢtirilmesi ve geniĢ kitlelere hitap edecek Ģekilde

tanıtımının yapılması önem taĢımaktadır. Büyük yatırımlar gerektirmeyen akarsu turizmi,

çevrenin tarihi, arkeolojik, kültürel, otantik değerleri ve diğer turizm çeĢitleriyle bir bütün

oluĢturmaktadır. Bu nedenle, nehirlerimizin akarsu turizmi potansiyeli incelenirken,

- 31 -

çevresinde yer alan ve entegre bir Ģekilde geliĢtirilebilecek diğer turizm değerleri bu

kapsamda belirlenmiĢtir

Özellikle kanyonlardan geçen kıvrımlı bir yatağa sahip akıĢ hızı yüksek akarsular üzerinde

yapılan rafting sporu turistlerin büyük ilgi odağı durumundadır.

Ġlimizde rafting ve kano Fırat Nehri‟nde yapılmaktadır.

Hava Sporları Turizmi:

Türkiye, Yamaç ParaĢütü, Yelken Kanat, Planör, ParaĢüt, Balon gibi hava sporları için çok

uygun arazi koĢullarına sahiptir. Bölge bazında çok farklı topoğrafik yapıların olması bu spor

dallarının geliĢmesi için büyük bir avantaj sağlar.

Ġlimizde Yamaç ParaĢütü Sporu ekĢisu sazlıkları civarında yapılmaktadır.

Erzincan, Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi Kavramsal Eylem

Planı’nda Ekoturizm odaklı geliĢme bölgesi, KıĢ Turizmı GeliĢim Koridoru ve Yayla

Turizm GeliĢme Koridoru kesiĢim noktasında bulunmaktadır.

- 32 -

4.2. Erzincan ilinin Doğa Turizmi (Arzı) Değerleri ve Bilinirlik Değerlendirmesi

Ġlimizde Dağcılık sporunun yapılabilirliği ulusal düzeyde fazla bilinmemektedir. Trekking

çok az yapılmakta olup Av Turizmi, Rafting ve yamaç paraĢütünün yapılabilirliği ulusal ve

uluslar arası düzeyde bilinmektedir.

4.3. Erzincan Ġlinde Doğa Turizmi Amaçlı Kullanılan ve Koruma Statülü Alanlar

Alanın Ardıcı Tabiat Anıtı: Kemaliye ilçesinin Akçalı köyünde bulunan ardıç ağacıdır.

EkĢisu Sazlıkları Sulak Alanı: EkĢisu Sazlığı‟nın büyük kısmı mevsimsel sulak çayırlıklar

ve tarım alanlarından oluĢur. Çayırlar ile çevrili sazlıklar, alanın orta ve doğu kesimlerinde

yoğunlaĢır. Saztepe ve Altıntepe‟nin üzeri dağ bozkırı özelliğindedir. Sazlık alanların

yoğunlaĢtığı kısımda çok sayıda kaynak suyu bulunur.

Küresel ölçekte tehlike altında olan Erzincan sütotu (Sonchus erzincanicus) türü bitkinin

dünyadaki tek yayılıĢ alanı EkĢisu Sazlığı‟dır ve çok küçük bir alana yayılabilmiĢtir. Tür

Türkiye‟nin taraf olduğu Bern SözleĢmesi‟nde koruma altına alınmıĢtır. Alanda bugüne kadar

yapılan çalıĢmalar sonrasında 181 bitki taksonu tespit edilmiĢtir.

EkĢisu Sazlığı‟nda bugüne kadar yapılan çalıĢmalar sonrasında, 13 kelebek, 8 sürüngen 85

kuĢ, 13 memeli taksonu tespit edilmiĢtir.

Turna (Grus grus) bölgesel kırmızı listede nesli tehlike altında olup alanda üreyen kuĢ

türlerinden biridir. Alanda az sayıda olmakla birlikte, uzunbacak (Himantopus himantopus),

pasbaĢ patka (Aythya nyroca), küçük balaban (Ixobrychus minutus) ve bazı balıkçıl kuĢ türleri

de üremektedir.

Alanda kuĢ gözlemciliği en önemli aktivite olarak düĢünülebilir. Bunun yanında olta

balıkçılığı yapılabilir. Sazlığın çok yakınında bulunan Erzincan Kaplıcalarında sağlık turizmi,

Altıntepe ören yerinde ise tarih turizmi alternatif turizm olarak değerlendirilebilir. Alanın

bitiĢiğinde mesire yeri ve göletler olup bu göletlerde tekne gezintisi yapılabilir. Alan yamaç

paraĢütü de yapılmaktadır.

Girlevik ġelalesi Doğal Sit Alanı: Erzincan‟ın Girlevik köyünde bulunan Ģelale yaklaĢık

40m. yüksekliğindedir. Mesire alanı olarak kullanılmakta, ayrıca doğa yürüyüĢü ve buz

tırmanıĢı yapılabilmektedir.

Devlet Avlakları:

-Topkapı Devlet Avlağı

-Kuranköy Devlet Avlağı

-Çayyaka Devlet Avlağı

-YahĢiler Devlet Avlağı

Genel Avlaklar

-Bağlıca Genel Avlağı

-B. GümüĢlü Genel Avlağı

-Acemoğlu Genel Avlağı

-Karadağ Genel Avlağı

-Pelitsırtı Genel Avlağı

-Çatalarmut Genel Avlağı

-BulmuĢ Genel Avlağı

- 33 -

-Kızıl Mağara Genel Avlağı

-Abrenk Genel Avlağı

-Köroğlu Genel Avlağı

-Oğulveren Genel Avlağı

-Konarlı-Yaylım Genel Avlağı

-Çataksu Genel Avlağı

-Doğanyuva Genel Avlağı

-BaĢköy Genel Avlağı

-Otlukbeli Genel Avlağı

4.4. Seçkin Özellikli Diğer Sahalar

Yedigöller: Çayırlı ilçesi Esendoruk ve Yaylalar Köyü sınırları içinde kalan 1300 ha alanın

Tabiat Parkı olarak tespit edilerek tescil çalıĢmalarına baĢlanmıĢtır. Her yıl Esence Yedigöller

Dağcılık Festivali düzenlenir. Doğa yürüyüĢü yapılır.

Karanlık Kanyon ve TaĢ Yol: Kemaliye ilçesinde yer alır. TaĢ yolda doğa yürüyüĢü ve seyir

faaliyetleri, karanlık kanyonda ise kano, balıkçılık, rafting faaliyetleri yapılır.

Arz Analizi Tablosu;

Değerin bilinirliği; Bölgesel seviyede B, Ülke seviyesinde T, Milletlerarası seviyede: M

1- Milli Park ve benzeri sahalar

Adı Ġlçesi Bilinirlik

Alanın Ardıcı Tabiat anıtı Kemaliye B

Alanın Ardıcı Tabiat anıtı ait SWOT Analizi

Güçlü Yönler Zayıf Yönler

YerleĢim yerlerine uzak olması

nedeniyle insan etkisinden uzak olması.

UlaĢılabilirlik ve bilinirlik az.

Fırsatlar Tehditler

Yöre halkının sahip çıkması.

Gövdesinde çürükler ve kovuklar meydana

gelmesi.

- 34 -

Arz Analiz Tablosu

Değerin bilinirliği; Bölgesel seviyede B, Ülke seviyesinde T, Milletlerarası seviyede: M

2- Milli Park ve benzeri sahalar

Adı Ġlçesi Bilinirlik

EkĢisu Sazlıkları Sulak Alanı Merkez-Üzümlü M

EkĢisu Sazlıkları Sulak Alanı SWOT Analizi

Güçlü Yönler Zayıf Yönler

-YerleĢim yerlerine ve Ģehir merkezine

yakın olması

. Yılın her anı kuĢ gözlemi

yapılabilecek alan olması

- Alanda 4-5 farklı yapıda su

kaynağının olması

-Yöre halkı tarafından önemsenmemesi.

- Ziyaretçi sayısının az olması.

-Bu su kaynaklarının

değerlendirilememesi.

Fırsatlar Tehditler

- Endemik bitki türüne ev sahipliği

yapması

-Alan etrafında yerleĢimin yoğun

olmasından dolayı hayvan baskısının fazla

olması

Girlevik ġelalesi Arz Analiz Tablosu

Değerin bilinirliği; Bölgesel seviyede B, Ülke seviyesinde T, Milletlerarası seviyede: M

3- Milli Park ve benzeri sahalar

Adı Ġlçesi Bilinirlik

Girlevik ġelalesi Merkez M

Girlevik ġelalesi SWOT Analizi

Güçlü Yönler Zayıf Yönler

- Toprak yapısının ilginçliği (su değen

-ġelale etrafındaki alanların büyük

- 35 -

toprak parçalarının taĢ gibi sertleĢmesi)

-Lokanta v.b tesislerin bulunması.

-UlaĢımın kolay olması.

-Ülkemizin sayılı büyük

çağlayanlarından olması.

-KıĢın Ģelalenin donan suyunda buz

tırmanıĢı yapılabilmesi

-Bitki ve hayvan çeĢitliliğinin fazla

olması.

kısmının özel mülkiyet olması.

Fırsatlar Tehditler

- -Dünyaca bilinen ve kullanılan mesire

yeri olması.

-Özellikle yaz aylarında alanın taĢıma

kapasitesinin üzerine çıkılması.

- 36 -

4.5 ERZĠNCAN ĠLĠNDE DOĞA TURĠZĠM ÇEġĠTLERĠ

KuĢ Gözlemciliği

Doğa YürüyüĢü (Trekking)

Yayla ve Festival Turizmi

Av Turizmi

Hava Sporları Turizmi

Sportif Olta Balıkçılığı

Akarsu Turizmi

Yaban Hayatı (Fauna) Gözlemciliği

Foto Safari

Erzincan Ġli ve Ġlçelerinin Öne Çıkan Doğa Turizmi Değerleri Matrisi

Aktivite/değer

Kem

ali

ye Ġ

lçesi

Ġli

ç Ġ

lçesi

Kem

ah

Ġlç

esi

Refa

hiy

e Ġl

çesi

Merk

ez Ġ

lçesi

Üzü

mlü

Ġlç

esi

Terc

an

Ġlç

esi

Ça

yır

lı Ġ

lçesi

Otl

uk

beli

Ġlç

esi

Değerler toplamı 12 6 9 7 15 2 7 7 6

Rafting (R) X X X X

Canyoning/kanyon

yürüyüĢü (C)

X

Dağ-yayla gezisi

imkanı ( DG)

X

Peyzaj

güzelliği/fotosafari

(PF)

X X X X X X

Aktif yaylacılık(AY) X X

KuĢ gözlemciliği

imkanı (KuG)

X

Sportif olta

balıkçılığı

imkanı(SOB)

X X X X X X X X

Tabiat Anıtları X

KıĢ sporları

potansiyeli(KSP)

X

Aktif kıĢ sporları

merkezi(KSM)

X

- 37 -

Estetik Ģelale

bulunan yerler(Eġ)

X

Estetik göl/baraj olan

yerler(EGB)

X

Tescilli avlak sahası

(AvS)

X X X X X X X

Garantili yaban

hayatı

gözlemi(GYHG)

X X

Yayla gezisi imkanı

(Ya)

X X X

Yaya gezi imkanı

(Y)

X X X X X X X X X

Tarihi eserler, sit

alanı (Ts)

X X X X X X

ġelale görme imkanı

(ġ)

X

Peyzaj değeri yüksek

yerler,fotoğrafik

yerler (P)

X X X X X

Jeolojik ve

jeomorfolojik

değerler (Jm)

X X X X

Kanyon görme

imkanı (Cn)

X X X X

5. SEÇKĠN VE YÜKSEK DEĞER TAġIYAN (X) YILDIZ ALANLARIN

DEĞERLENDĠRĠLMESĠ VE POTANSĠYELĠNĠ GELĠġTĠRME ĠMKANLARININ

ORTAYA KONULMASINA ĠLĠġKĠN ANALĠZLER

5.1. EkĢisu Sazlıkları Sulak Alanı

1. Alanla ilgili genel bilgiler; EkĢisu Sazlıkları Erzincan merkez ile Üzümlü ilçe sınırları

arasında yer almaktadır. Proje alanı 453 ha‟ lık bir alanı kaplamaktadır. EkĢisu Sazlığı,

Türkiye‟deki uluslararası öneme sahip 135 sulak alanından biridir. Sazlığın güney ve

güneydoğusunda Urartu medeniyetine ait kalıntıların bulunduğu Altıntepe, Kıldırik ve

Saztepe tümülüslerinin bulunduğu alanlar arkeolojik sit alanı ilan edilmiĢtir. Alan

ayrıca, barındırdığı önemli bitki ve kuĢ türleri açısından Türkiye‟nin önemli doğa ve

kuĢ alanıdır.

2. Seçkin Doğa turizmi değerlerine ait bilgiler; canlı çeĢitliliğinin fazla olması.

- 38 -

3. Sahanın Doğa Turizmi Potansiyelinin öne çıktığı ve sunduğu aktiviteler; kuĢ

gözlemciliğinin yapılabilmesi, çok çeĢitli içilebilir su kaynaklarının alanda var olması.

4. Sahanın Doğa Turizmi Yönetimi Amaçları; bilinilirliğinin artırılarak turistlerin sahayı

ziyaret etmesini sağlamak.

5. Önümüzdeki 3 yıl için Turist artıĢ öngörüsü; saha yeterince tanınmadığından turist

sayısı öngörülememektedir.

Sahanın Turizm Talebi Değerleri tablosu

Halihazırda ki ziyaretçi

sayısı

Yıl boyunca yoğun talep almaktadır.

Para harcama Alan içerisinde herhangi bir ünite yer almadığından dolayı para

harcaması yapılmadığı tespit edilmiĢtir.

Ziyaretçi Profili

Tek veya gruplar halinde kuĢ gözlemcileri geliyor.

GeliĢlerinin Ġlk 5 Sebebi 1-KuĢ gözlemi,

2-Sahadan çıkan maden suyundan içmek

3-Doğa Eğitimi

Kıyaslanabileceği saha

UlaĢılabilirlik Analizi

Sahanın Uluslararası

havaalanına yakınlığı

Çok yakın; 15-20 dakika

Alana UlaĢım Özel taĢıt (X )

Toplu taĢıma ( X)

Diğerleri ( X )

(Bisiklet, motosiklet, yürüyüĢ,

atlı vb.)

Ziyaretçinin Genel ulaşım

kanaati: Ġyi

UlaĢım için problemler:

Altyapı Analizi Yetersiz Yeterli Ġyi Açıklama

TaĢımacılık ağı X

Yerel ağ(toprak, asfalt) X

Anayollara bağlantı X

Yerel genel taĢımacılık X

Programlar Program yok

Ücretler Ücret yok

Ring patikaları Ring patikaları yok

ĠĢaret levhaları X

Genel yer iĢaret

levhaları

X

Bilgi panoları X

Araçlar için park

kapasitesi

X

Bilgi alma ve tercüme

kolaylıkları

X

Restoran sayısı X

Yeme içme konaklama analizi

- 39 -

Restoranların durumu Kategori Sayısı Açıklama

Turistik -

Yerel 1

Yemek Standartları Yüksek standartlı yemek sunanlar : -

Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: 1

Kötü standartta yemek sunanlar : -

Barınma imkanları Kategori

(iyi-kötü-orta)

KuruluĢ Sayısı Yatak Sayısı

Oteller ĠYĠ 19

Hosteller (Misafirhaneler) -

Yatak&kahvaltı oteli -

Rota üstü kulübeler -

Bungalov tarzı -

Kamp alanı -

Diğerleri: Pansiyon -

Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri;

Var-Yok Neler?

Sunduğu değerlerden Tek-eĢsiz olanlar

var mı?

VAR Endemik olan

Erzincan süt otu

Biraz farklı ama

değerli olanlar

YOK

Diğer ilgi çeken

yerlere benzer

olanlar

YOK

Alan turist ziyaret

döngüsüne girecek

Ģekilde turistlerin

ilgisini çekecek diğer

alanlara yakın mı?

Hayır Hangi Sahalar Sunduğu özellikleri

Alandaki yabanıl

varlıklar

Bayrak türler 1. Erzincan süt otu 2.

Diğer ilginç yaban

hayatı (fauna)

1. Turna 2.

Endemik bitkiler, VAR Erzincan sütotu

Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı (Varsa)

Tatmin edici yaban

hayatı izleme imkanı

Memeliler KuĢlar Açıklama

Garanti edilen türler var

mı?

Turna

Genellikle rastlanma

ihtimali

Tilki Güvercin, atmaca,

saksağan

ġans veya mevsime

bağlı olanlar

Angıt, leylek,

yeĢilbaĢ, beyaz

balıkçıl, sakarmeke,

- 40 -

kumru, Ģahin

Alanda bulunan tesisler

Sahadaki tesisler Yetersiz Yeterli Ġyi Durum Açıklaması

Rekreasyonel tesisler X

Spor tesisleri X

Diğerleri

TaĢıma Kapasitesi Analizi

Sosyal ve ekonomik taĢıma kapasitesi Değerlendirme ġekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel

Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor 5- Hiç Sağlanamıyor

Göstergeler 1 2 3 4 5

Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eĢit pay alırlar X

Tüm ilgi grupları turizm geliĢimine oranlı bir miktar para

yatırımı yapabilir

X

Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır X

Turizm geliĢimiyle ilgili paydaĢların ihtiyaç,istek ve önerileri

ele alınıyor

X

Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor X

Ġlgi gruplarının birbiriyle olan iliĢkileri iyi X

Beraber çalıĢmanın önemi biliniyor X

Ġyi bir iĢbirliği içindeler X

Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor X

Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Diğer sektörler de turizm geliĢimine fayda sağlıyor X

Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor X

Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm geliĢiminden

sonra geliĢme gösterdi

X

Turizm geliĢimi istihdamı artırma beklentilerini karĢılıyor X

Yerel halk, özellikle gençler için yeni iĢ imkanı ortaya çıktı X

Kendi turizm iĢini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor X

Turizm iĢi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor X

Planlı turizm uygulaması yapılıyor X

Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar

görmemiĢtir.

X

Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır X

Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir X

Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor X

Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor X

Turizm geliĢimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor X

Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm hayat kalitesini artırıyor X

Sosyal ve Ekonomik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Ekolojik taĢıma kapasitesi analizi

Faaliyet

Genel

etkiler

Müspet

/menfi

Korunan alan

üzerindeki etki

Etki

Kabul

edilebilir

Kabul

edilemez

Kabul edilebilir

ancak;

- 41 -

Kamping&piknik Müspet X

AhĢap Hediyelik

eĢyaların satılması,

Dağcılık,trekking

Su sporları

Rafting

Olta balıkçılığı Müspet X

Normal spor

etkinlikleri

Yeme içme Müspet X

Doğa yürüyüĢü

Kanyoning

Yaban hayatı

gözlemi

Müspet X

Bilimsel geziler Müspet X

1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlıĢ, 5- Hiç yok,

Ekolojik taĢıma kapasitesinin etkileri;

Ekolojik göstergeler 1 2 3 4 5

Bitkiler turizm artıĢından etkilenmemektedir X

YürüyüĢ yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar

veriyor

X

Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana

gelmektedir

X

Korunan alanın suları gözle görünür Ģekilde kirlenmektedir X

Turizm geliĢimi sebebi ile balık miktarı azalmıĢtır X

Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir X

Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür X

Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıĢtır X

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Sahayı çok az miktarda turist ziyaret ettiğinden sahada ki canlı ve cansız yaĢama her hangi bir

zararları bulunmamaktadır.

Fiziki/idari TaĢıma Kapasitesi Ġncelemesi ve Değerlendirmesi;

(1-Akıcı, yeterli 2- Ġyi, 3- Fena değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi Yer Kapasite 1 2 3 4 5

Altyapı Korunan alana giriĢ yolları X

Korunan alandaki yol ağı X

Korunan alan içindeki toplu

taĢıma araçları X

Park giriĢi Park etme X

akıĢ X

- 42 -

Park yeri imkanları Yer sayısı X

Biletleme Yok

yönlendirme Yok

Bilgi imkanları

ĠĢaret levhaları X

Yetkililer Yok

Ziyaretçi merkezi Yok

Ofisler Yok

Basılı ve görsel materyal X

Yiyecek içecek temini Tedarik X

Ticaret Seçenekler Yok

Kolaylık tesisleri Tuvaletler X

Atıkların toplanması X

Patika ağı Yeterlilik durumu X

Yaban hayatı izleme noktaları Sayısı ve uygunluğu X

Aktiviteler seçenekler

Paket doğa turları Yok

Bisiklet kiralama Yok

Araç kiralama X

At-katır kiralama Yok

ÇalıĢanlar Yeterli sayıda Yok

Donanımlı Yok

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme; Saha da dileyen herkes

ücretsiz dolaĢabilmektedir, ancak gerek yerel halktan gerekse ulusal düzeyde alan rağbet

görmemektedir.

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi: sahada turistlerle yerel halk arasında kavga olmamakla

birlikte, turistler için yerel halkın olumsuz düĢünceleri bulunmamaktadır.

5.2. Alanın Ardıcı Tabiat Anıtı:

1. Alanla ilgili genel bilgiler; Alanın Ardıcı Tabiat Anıtı Erzincan ili Kemaliye ilçesi

Akçalı köyünde yer almaktadır. Ağacın etrafını kaplayan 1000 m2‟lik alan tabiat

anıtının alanı olarak belirlenmiĢtir.

2. Seçkin Doğa turizmi değerlerine ait bilgiler; canlı çeĢitliliğinin fazla olması.

3. Sahanın Doğa Turizmi Potansiyelinin öne çıktığı ve sunduğu aktiviteler; doğa

yürüyüĢü.

4. Sahanın Doğa Turizmi Yönetimi Amaçları; bilinilirliğinin artırılarak turistlerin sahayı

ziyaret etmesini sağlamak.

5. Önümüzdeki 3 yıl için Turist artıĢ öngörüsü; saha yeterince tanınmadığından turist

sayısı öngörülememektedir.

Sahanın Turizm Talebi Değerleri tablosu

Halihazırda ki ziyaretçi

sayısı

Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: sahaya ücretsiz ve

izinsiz girilebildiğinden ziyaretçi sayısı net bilinmiyor.

Para harcama Para harcayacak aktiviteler olmadığından para harcaması

yapılmıyor.

- 43 -

Ziyaretçi Profili

Genellikle yöre halkı tarafından ziyaret ediliyor.

GeliĢlerinin Ġlk 5 Sebebi Ağacı görmek. (Bilinen tek sebep)

Kıyaslanabileceği saha Kıyaslanabileceği saha yok.

UlaĢılabilirlik Analizi

Sahanın Uluslararası

havaalanına yakınlığı

Orta derecede yakın; 3,5saat

Alana UlaĢım Özel taĢıt (X )

Toplu taĢıma ( )

Diğerleri ( )

(Bisiklet, motosiklet, yürüyüĢ,

atlı vb.)

Ziyaretçinin Genel ulaşım

kanaati: Kötü

UlaĢım için problemler: çok ücra bir yerde olması ve yolunun çok kötü olması

Altyapı Analizi Yetersiz Yeterli Ġyi Açıklama

TaĢımacılık ağı X

Yerel ağ(toprak, asfalt) X

Anayollara bağlantı X

Yerel genel taĢımacılık X

Programlar Program yok

Ücretler Ücret yok

Ring patikaları Ring patikaları yok

ĠĢaret levhaları X

Genel yer iĢaret

levhaları

X

Bilgi panoları X

Araçlar için park

kapasitesi

X

Bilgi alma ve tercüme

kolaylıkları

X

Restoran sayısı Restoran yok

Yeme içme konaklama analizi

Restoranların durumu Kategori Sayısı Açıklama

Turistik -

Yerel 3

Yemek Standartları Yüksek standartlı yemek sunanlar : -

Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: 3

Kötü standartta yemek sunanlar : -

Barınma imkanları Kategori

(iyi-kötü-orta)

KuruluĢ Sayısı Yatak Sayısı

Oteller Orta 3

- 44 -

Hosteller (Misafirhaneler) -

Yatak&kahvaltı oteli -

Rota üstü kulübeler -

Bungalov tarzı -

Kamp alanı -

Diğerleri: Pansiyon -

Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri;

Var-Yok Neler?

Sunduğu değerlerden Tek-eĢsiz olanlar

var mı?

Yok

Biraz farklı ama

değerli olanlar

Yok

Diğer ilgi çeken

yerlere benzer

olanlar

Yok

Alan turist ziyaret

döngüsüne girecek

Ģekilde turistlerin

ilgisini çekecek diğer

alanlara yakın mı?

EVET Hangi Sahalar

Karanlık Kanyon ve

TaĢ Yol

Sunduğu özellikleri

Rafting, yaban

hayvanı gözlemi, taĢ

yolda yürüyüĢ.

Alandaki yabanıl

varlıklar

Bayrak türler 1. 2.

Diğer ilginç yaban

hayatı (fauna)

1. 2.

Endemik bitkiler, Bilinmiyor.

Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı (Varsa)

Tatmin edici yaban

hayatı izleme imkanı

Memeliler KuĢlar Açıklama

Garanti edilen türler var

mı?

Genellikle rastlanma

ihtimali

Yaban Keçisi

ġans veya mevsime

bağlı olanlar

Alanda bulunan tesisler

Sahadaki tesisler Yetersiz Yeterli Ġyi Durum Açıklaması

Rekreasyonel tesisler Yok.

- 45 -

Spor tesisleri

Diğerleri

TaĢıma Kapasitesi Analizi

Sosyal ve ekonomik taĢıma kapasitesi Değerlendirme ġekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel

Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor 5- Hiç Sağlanamıyor

Göstergeler 1 2 3 4 5

Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eĢit pay alırlar X

Tüm ilgi grupları turizm geliĢimine oranlı bir miktar para

yatırımı yapabilir

X

Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır X

Turizm geliĢimiyle ilgili paydaĢların ihtiyaç, istek ve önerileri

ele alınıyor

X

Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor X

Ġlgi gruplarının birbiriyle olan iliĢkileri iyi X

Beraber çalıĢmanın önemi biliniyor X

Ġyi bir iĢbirliği içindeler X

Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor X

Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Diğer sektörler de turizm geliĢimine fayda sağlıyor X

Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor X

Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm geliĢiminden

sonra geliĢme gösterdi

X

Turizm geliĢimi istihdamı artırma beklentilerini karĢılıyor X

Yerel halk, özellikle gençler için yeni iĢ imkanı ortaya çıktı X

Kendi turizm iĢini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor X

Turizm iĢi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor X

Planlı turizm uygulaması yapılıyor X

Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar

görmemiĢtir.

X

Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır X

Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir X

Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor X

Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor X

Turizm geliĢimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor X

Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm hayat kalitesini artırıyor X

Sosyal ve Ekonomik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Ekolojik taĢıma kapasitesi analizi

Faaliyet

Genel

etkiler

Müspet

/menfi

Korunan alan

üzerindeki etki

Etki

Kabul

edilebilir

Kabul

edilemez

Kabul edilebilir

ancak;

- 46 -

Kamping&piknik Müspet X

AhĢap Hediyelik

eĢyaların satılması,

Dağcılık,trekking

Su sporları

Rafting

Olta balıkçılığı

Normal spor

etkinlikleri

Yeme içme Müspet X

Doğa yürüyüĢü Müspet X

Kanyoning

Yaban hayatı

gözlemi

Müspet X

Bilimsel geziler

1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlıĢ, 5- Hiç yok,

Ekolojik taĢıma kapasitesinin etkileri;

Ekolojik göstergeler 1 2 3 4 5

Bitkiler turizm artıĢından etkilenmemektedir X

YürüyüĢ yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar

veriyor

X

Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana

gelmektedir

X

Korunan alanın suları gözle görünür Ģekilde kirlenmektedir X

Turizm geliĢimi sebebi ile balık miktarı azalmıĢtır X

Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir X

Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür X

Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıĢtır X

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Sahayı çok az miktarda turist ziyaret ettiğinden sahada ki canlı ve cansız yaĢama her hangi bir

zararları bulunmamaktadır.

Fiziki/idari TaĢıma Kapasitesi Ġncelemesi ve Değerlendirmesi;

(1-Akıcı, yeterli 2- Ġyi, 3- Fena değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi Yer Kapasite 1 2 3 4 5

Altyapı Korunan alana giriĢ yolları X

Korunan alandaki yol ağı X

Korunan alan içindeki toplu

taĢıma araçları

Yok

Park giriĢi Park etme Yok

akıĢ Yok

Park yeri imkanları Yer sayısı Yok

Biletleme Yok

- 47 -

yönlendirme Yok

Bilgi imkanları

ĠĢaret levhaları X

Yetkililer Yok

Ziyaretçi merkezi Yok

Ofisler Yok

Basılı ve görsel materyal X

Yiyecek içecek temini Tedarik Yok

Ticaret Seçenekler Yok

Kolaylık tesisleri Tuvaletler Yok

Atıkların toplanması Yok

Patika ağı Yeterlilik durumu X

Yaban hayatı izleme noktaları Sayısı ve uygunluğu Yok

Aktiviteler seçenekler Yok

Paket doğa turları Yok

Bisiklet kiralama Yok

Araç kiralama X

At-katır kiralama Yok

ÇalıĢanlar Yeterli sayıda Yok

Donanımlı Yok

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme; Saha da dileyen herkes

ücretsiz dolaĢabilmektedir, ancak gerek yerel halktan gerekse ulusal düzeyde alan rağbet

görmemektedir.

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi: sahada turistlerle yerel halk arasında kavga olmamakla

birlikte, turistler için yerel halkın olumsuz düĢünceleri bulunmamaktadır.

5.3.Karanlık Kanyon ve TaĢ Yol

1. Alanla ilgili genel bilgiler; kanyon Erzincan ili Kemaliye ilçesinde yer almaktadır. TaĢ

Yol ise kanyonun bir tarafının oyularak yol yapılmasıyla oluĢturulmuĢtur.

2. Seçkin Doğa turizmi değerlerine ait bilgiler; canlı çeĢitliliğinin fazla olması, eĢsiz

doğa güzelliğine sahip olması.

3. Sahanın Doğa Turizmi Potansiyelinin öne çıktığı ve sunduğu aktiviteler; doğa

yürüyüĢü, yaban hayatı gözlemi, rafting ve kano.

4. Sahanın Doğa Turizmi Yönetimi Amaçları; bilinilirliğinin artırılarak turistlerin sahayı

ziyaret etmesini sağlamak.

5. Önümüzdeki 3 yıl için Turist artıĢ öngörüsü; saha yeterince tanınmadığından turist

sayısı öngörülememektedir.

Sahanın Turizm Talebi Değerleri tablosu

Halihazırda ki ziyaretçi

sayısı

Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: sahaya ücretsiz ve

izinsiz girilebildiğinden ziyaretçi sayısı net bilinmiyor.

Para harcama Para harcayacak aktiviteler olmadığından para harcaması

yapılmıyor.

Ziyaretçi Profili Genellikle yöre halkı tarafından ziyaret ediliyor. Ancak rafting

- 48 -

yapmak amacıyla gelenler il dıĢından geliyor. GeliĢlerinin Ġlk 5 Sebebi 1-TaĢ Yol‟ da yürüyüĢ yapmak 2-Yaban hayatı gözlemi yapmak 3-

Rafting yapmak.

Kıyaslanabileceği saha Kıyaslanabileceği saha yok.

UlaĢılabilirlik Analizi

Sahanın Uluslararası

havaalanına yakınlığı

Orta derecede yakın; 3 saat

Alana UlaĢım Özel taĢıt (X )

Toplu taĢıma (X )

Diğerleri ( )

(Bisiklet, motosiklet, yürüyüĢ,

atlı vb.)

Ziyaretçinin Genel ulaşım

kanaati: Kötü

UlaĢım için problemler:

Altyapı Analizi Yetersiz Yeterli Ġyi Açıklama

TaĢımacılık ağı X

Yerel ağ(toprak, asfalt) X

Anayollara bağlantı X

Yerel genel taĢımacılık X

Programlar Program yok

Ücretler Ücret yok

Ring patikaları Ring patikaları yok

ĠĢaret levhaları X

Genel yer iĢaret

levhaları

X

Bilgi panoları X

Araçlar için park

kapasitesi

X

Bilgi alma ve tercüme

kolaylıkları

X

Restoran sayısı X

Yeme içme konaklama analizi

Restoranların durumu Kategori Sayısı Açıklama

Turistik -

Yerel -

Yemek Standartları Yüksek standartlı yemek sunanlar : -

Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: -

Kötü standartta yemek sunanlar : -

Barınma imkanları Kategori

(iyi-kötü-orta)

KuruluĢ Sayısı Yatak Sayısı

Oteller Orta 3

Hosteller (Misafirhaneler) -

- 49 -

Yatak&kahvaltı oteli -

Rota üstü kulübeler -

Bungalov tarzı -

Kamp alanı -

Diğerleri: Pansiyon -

Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri;

Var-Yok Neler?

Sunduğu değerlerden Tek-eĢsiz olanlar

var mı?

VAR Karanlık Kanyon ve

TaĢ Yol

Biraz farklı ama

değerli olanlar

YOK

Diğer ilgi çeken

yerlere benzer

olanlar

YOK

Alan turist ziyaret

döngüsüne girecek

Ģekilde turistlerin

ilgisini çekecek diğer

alanlara yakın mı?

EVET Alanın Ardıcı Tabiat

Anıtı

Sunduğu özellikleri

Anıt ağaç ziyareti

Alandaki yabanıl

varlıklar

Bayrak türler 1. Yaban Keçisi 2.

Diğer ilginç yaban

hayatı (fauna)

1. 2.

Endemik bitkiler, Bilinmiyor.

Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı (Varsa)

Tatmin edici yaban

hayatı izleme imkanı

Memeliler KuĢlar Açıklama

Garanti edilen türler var

mı?

Yaban Keçisi

Genellikle rastlanma

ihtimali

ġans veya mevsime

bağlı olanlar

Alanda bulunan tesisler

Sahadaki tesisler Yetersiz Yeterli Ġyi Durum Açıklaması

Rekreasyonel tesisler Yok.

Spor tesisleri

- 50 -

Diğerleri

TaĢıma Kapasitesi Analizi

Sosyal ve ekonomik taĢıma kapasitesi Değerlendirme ġekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel

Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor 5- Hiç Sağlanamıyor

Göstergeler 1 2 3 4 5

Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eĢit pay alırlar X

Tüm ilgi grupları turizm geliĢimine oranlı bir miktar para

yatırımı yapabilir

X

Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır X

Turizm geliĢimiyle ilgili paydaĢların ihtiyaç, istek ve önerileri

ele alınıyor

X

Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor X

Ġlgi gruplarının birbiriyle olan iliĢkileri iyi X

Beraber çalıĢmanın önemi biliniyor X

Ġyi bir iĢbirliği içindeler X

Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor X

Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Diğer sektörler de turizm geliĢimine fayda sağlıyor X

Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor X

Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm geliĢiminden

sonra geliĢme gösterdi

X

Turizm geliĢimi istihdamı artırma beklentilerini karĢılıyor X

Yerel halk, özellikle gençler için yeni iĢ imkanı ortaya çıktı X

Kendi turizm iĢini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor X

Turizm iĢi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor X

Planlı turizm uygulaması yapılıyor X

Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar

görmemiĢtir.

X

Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır X

Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir X

Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor X

Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor X

Turizm geliĢimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor X

Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm hayat kalitesini artırıyor X

Sosyal ve Ekonomik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Ekolojik taĢıma kapasitesi analizi

Faaliyet

Genel

etkiler

Müspet

/menfi

Korunan alan

üzerindeki etki

Etki

Kabul

edilebilir

Kabul

edilemez

Kabul edilebilir

ancak;

Kamping&piknik Müspet X

- 51 -

AhĢap Hediyelik

eĢyaların satılması,

Dağcılık,trekking Müspet X

Su sporları Müspet X

Rafting Müspet X

Olta balıkçılığı Müspet X

Normal spor

etkinlikleri

Yeme içme Müspet X

Doğa yürüyüĢü Müspet X

Kanyoning Müspet X

Yaban hayatı

gözlemi

Müspet X

Bilimsel geziler

1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlıĢ, 5- Hiç yok,

Ekolojik taĢıma kapasitesinin etkileri;

Ekolojik göstergeler 1 2 3 4 5

Bitkiler turizm artıĢından etkilenmemektedir X

YürüyüĢ yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar

veriyor

X

Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana

gelmektedir

X

Korunan alanın suları gözle görünür Ģekilde kirlenmektedir X

Turizm geliĢimi sebebi ile balık miktarı azalmıĢtır X

Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir X

Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür X

Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıĢtır X

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Sahayı çok az miktarda turist ziyaret ettiğinden sahada ki canlı ve cansız yaĢama her hangi bir

zararları bulunmamaktadır.

Fiziki/idari TaĢıma Kapasitesi Ġncelemesi ve Değerlendirmesi;

(1-Akıcı, yeterli 2- Ġyi, 3- Fena değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi Yer Kapasite 1 2 3 4 5

Altyapı Korunan alana giriĢ yolları X

Korunan alandaki yol ağı X

Korunan alan içindeki toplu

taĢıma araçları

Yok

Park giriĢi Park etme Yok

akıĢ Yok

Park yeri imkanları Yer sayısı Yok

Biletleme Yok

yönlendirme Yok

- 52 -

Bilgi imkanları

ĠĢaret levhaları X

Yetkililer Yok

Ziyaretçi merkezi Yok

Ofisler Yok

Basılı ve görsel materyal X

Yiyecek içecek temini Tedarik Yok

Ticaret Seçenekler Yok

Kolaylık tesisleri Tuvaletler Yok

Atıkların toplanması Yok

Patika ağı Yeterlilik durumu X

Yaban hayatı izleme noktaları Sayısı ve uygunluğu X

Aktiviteler seçenekler Yok

Paket doğa turları Yok

Bisiklet kiralama Yok

Araç kiralama X

At-katır kiralama Yok

ÇalıĢanlar Yeterli sayıda Yok

Donanımlı Yok

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme; Saha da dileyen herkes

ücretsiz dolaĢabilmektedir, ancak gerek yerel halktan gerekse ulusal düzeyde alan rağbet

görmemektedir.

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi: sahada turistlerle yerel halk arasında kavga olmamakla

birlikte, turistler için yerel halkın olumsuz düĢünceleri bulunmamaktadır.

5.4. Yedigöller

1. Alanla ilgili genel bilgiler; Yedigöller Erzincan ili Çayırlı ilçesinde yer almaktadır.

Alanda 7 adet göl mevcuttur.

2. Seçkin Doğa turizmi değerlerine ait bilgiler; canlı çeĢitliliğinin fazla olması, eĢsiz

doğa güzelliğine sahip olması.

3. Sahanın Doğa Turizmi Potansiyelinin öne çıktığı ve sunduğu aktiviteler; doğa

yürüyüĢü, yaban hayatı gözlemi, dağcılık festivali.

4. Sahanın Doğa Turizmi Yönetimi Amaçları; bilinilirliğinin artırılarak turistlerin sahayı

ziyaret etmesini sağlamak.

5. Önümüzdeki 3 yıl için Turist artıĢ öngörüsü; saha yeterince tanınmadığından turist

sayısı öngörülememektedir.

Sahanın Turizm Talebi Değerleri tablosu

Halihazırda ki ziyaretçi

sayısı

Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: sahaya ücretsiz ve

izinsiz girilebildiğinden ziyaretçi sayısı net bilinmiyor.

Para harcama Para harcayacak aktiviteler olmadığından para harcaması

yapılmıyor.

Ziyaretçi Profili

Genellikle yöre halkı tarafından ziyaret ediliyor. Ancak dağcılık

festivali için gelenler il dıĢından geliyor.

- 53 -

GeliĢlerinin Ġlk 5 Sebebi 1-Doğa yürüyüĢü yapmak 2-Yerel halk gölleri ziyaret etmek

amacıyla geliyor.

Kıyaslanabileceği saha Kıyaslanabileceği saha yok.

UlaĢılabilirlik Analizi

Sahanın Uluslararası

havaalanına yakınlığı

Orta derecede yakın; 3 saat

Alana UlaĢım Özel taĢıt (X )

Toplu taĢıma ( )

Diğerleri ( )

(Bisiklet, motosiklet, yürüyüĢ,

atlı vb.)

Ziyaretçinin Genel ulaşım

kanaati: Kötü

UlaĢım için problemler:

Altyapı Analizi Yetersiz Yeterli Ġyi Açıklama

TaĢımacılık ağı X

Yerel ağ(toprak, asfalt) X

Anayollara bağlantı X

Yerel genel taĢımacılık X

Programlar Program yok

Ücretler Ücret yok

Ring patikaları Ring patikaları yok

ĠĢaret levhaları X

Genel yer iĢaret

levhaları

X

Bilgi panoları Bilgi panoları yok.

Araçlar için park

kapasitesi

X

Bilgi alma ve tercüme

kolaylıkları

X

Restoran sayısı Restoran yok

Yeme içme konaklama analizi

Restoranların durumu Kategori Sayısı Açıklama

Turistik -

Yerel 3

Yemek Standartları Yüksek standartlı yemek sunanlar : -

Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: 3

Kötü standartta yemek sunanlar : -

Barınma imkanları Kategori

(iyi-kötü-orta)

KuruluĢ Sayısı Yatak Sayısı

Oteller Orta 1

Hosteller (Misafirhaneler) -

Yatak&kahvaltı oteli -

- 54 -

Rota üstü kulübeler -

Bungalov tarzı -

Kamp alanı -

Diğerleri: Pansiyon -

Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri;

Var-Yok Neler?

Sunduğu değerlerden Tek-eĢsiz olanlar

var mı?

VAR Göller

Biraz farklı ama

değerli olanlar

YOK

Diğer ilgi çeken

yerlere benzer

olanlar

YOK

Alan turist ziyaret

döngüsüne girecek

Ģekilde turistlerin

ilgisini çekecek diğer

alanlara yakın mı?

EVET Hangi Sahalar

Otlukbeli Gölü

Sunduğu özellikleri

OluĢum bakımından

dünyada tek örnek

olan göl.

Alandaki yabanıl

varlıklar

Bayrak türler 1. 2.

Diğer ilginç yaban

hayatı (fauna)

1. Yaban keçisi 2.

Endemik bitkiler, Bilinmiyor.

Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı

Tatmin edici yaban

hayatı izleme imkanı

Memeliler KuĢlar Açıklama

Garanti edilen türler var

mı?

Genellikle rastlanma

ihtimali

Yaban Keçisi

ġans veya mevsime

bağlı olanlar

Alanda bulunan tesisler

Sahadaki tesisler Yetersiz Yeterli Ġyi Durum Açıklaması

Rekreasyonel tesisler Yok.

Spor tesisleri

Diğerleri

- 55 -

TaĢıma Kapasitesi Analizi

Sosyal ve ekonomik taĢıma kapasitesi Değerlendirme ġekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel

Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor 5- Hiç Sağlanamıyor

Göstergeler 1 2 3 4 5

Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eĢit pay alırlar X

Tüm ilgi grupları turizm geliĢimine oranlı bir miktar para

yatırımı yapabilir

X

Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır X

Turizm geliĢimiyle ilgili paydaĢların ihtiyaç, istek ve önerileri

ele alınıyor

X

Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor X

Ġlgi gruplarının birbiriyle olan iliĢkileri iyi X

Beraber çalıĢmanın önemi biliniyor X

Ġyi bir iĢbirliği içindeler X

Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor X

Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Diğer sektörler de turizm geliĢimine fayda sağlıyor X

Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor X

Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm geliĢiminden

sonra geliĢme gösterdi

X

Turizm geliĢimi istihdamı artırma beklentilerini karĢılıyor X

Yerel halk, özellikle gençler için yeni iĢ imkanı ortaya çıktı X

Kendi turizm iĢini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor X

Turizm iĢi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor X

Planlı turizm uygulaması yapılıyor X

Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar

görmemiĢtir.

X

Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır X

Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir X

Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor X

Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor X

Turizm geliĢimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor X

Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm hayat kalitesini artırıyor X

Sosyal ve Ekonomik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Ekolojik taĢıma kapasitesi analizi

Faaliyet

Genel

etkiler

Müspet

/menfi

Korunan alan

üzerindeki etki

Etki

Kabul

edilebilir

Kabul

edilemez

Kabul edilebilir

ancak;

Kamping&piknik Müspet X

AhĢap Hediyelik

eĢyaların satılması,

- 56 -

Dağcılık,trekking Müspet X

Su sporları

Rafting

Olta balıkçılığı

Normal spor

etkinlikleri

Yeme içme Müspet X

Doğa yürüyüĢü Müspet X

Kanyoning

Yaban hayatı

gözlemi

Müspet X

Bilimsel geziler

1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlıĢ, 5- Hiç yok,

Ekolojik taĢıma kapasitesinin etkileri;

Ekolojik göstergeler 1 2 3 4 5

Bitkiler turizm artıĢından etkilenmemektedir X

YürüyüĢ yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar

veriyor

X

Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana

gelmektedir

X

Korunan alanın suları gözle görünür Ģekilde kirlenmektedir X

Turizm geliĢimi sebebi ile balık miktarı azalmıĢtır X

Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir X

Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür X

Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıĢtır X

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Sahayı çok az miktarda turist ziyaret ettiğinden sahada ki canlı ve cansız yaĢama her hangi bir

zararları bulunmamaktadır.

Fiziki/idari TaĢıma Kapasitesi Ġncelemesi ve Değerlendirmesi;

(1-Akıcı, yeterli 2- Ġyi, 3- Fena değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi Yer Kapasite 1 2 3 4 5

Altyapı Korunan alana giriĢ yolları X

Korunan alandaki yol ağı X

Korunan alan içindeki toplu

taĢıma araçları

Yok

Park giriĢi Park etme Yok

akıĢ Yok

Park yeri imkanları Yer sayısı Yok

Biletleme Yok

yönlendirme Yok

Bilgi imkanları

ĠĢaret levhaları X

Yetkililer Yok

- 57 -

Ziyaretçi merkezi Yok

Ofisler Yok

Basılı ve görsel materyal X

Yiyecek içecek temini Tedarik Yok

Ticaret Seçenekler Yok

Kolaylık tesisleri Tuvaletler Yok

Atıkların toplanması Yok

Patika ağı Yeterlilik durumu X

Yaban hayatı izleme noktaları Sayısı ve uygunluğu Yok

Aktiviteler seçenekler Yok

Paket doğa turları Yok

Bisiklet kiralama Yok

Araç kiralama X

At-katır kiralama Yok

ÇalıĢanlar Yeterli sayıda Yok

Donanımlı Yok

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme; Saha da dileyen herkes

ücretsiz dolaĢabilmektedir, ancak gerek yerel halktan gerekse ulusal düzeyde alan rağbet

görmemektedir.

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi: sahada turistlerle yerel halk arasında kavga olmamakla

birlikte, turistler için yerel halkın olumsuz düĢünceleri bulunmamaktadır.

5.5.Girlevik ġelalesi

1. Alanla ilgili genel bilgiler; Girlevik ġelalesi Erzincan ili Merkez ilçesinde yer

almaktadır.

2. Seçkin Doğa turizmi değerlerine ait bilgiler; 40m. yüksekliğinde bir Ģelale olması.

3. Sahanın Doğa Turizmi Potansiyelinin öne çıktığı ve sunduğu aktiviteler; doğa

yürüyüĢü, kıĢın buz tırmanıĢı yapılabilmesi.

4. Sahanın Doğa Turizmi Yönetimi Amaçları; bilinilirliğinin artırılarak turistlerin sahayı

ziyaret etmesini sağlamak.

5. Önümüzdeki 3 yıl için Turist artıĢ öngörüsü; sahayı ziyaret ücretsiz olduğundan turist

sayısı öngörülememektedir.

Sahanın Turizm Talebi Değerleri tablosu

Halihazırda ki ziyaretçi

sayısı

Sahayı gezmek maksatlı gelen ve konaklayan: sahaya ücretsiz ve

izinsiz girilebildiğinden ziyaretçi sayısı net bilinmiyor.

Para harcama ġelale civarındaki restoranlarda para harcaması yapılıyor. Fakat ne

kadar ücret ödendiği tarafımızca bilinmiyor.

Ziyaretçi Profili

Genellikle yöre halkı tarafından ziyaret ediliyor. Ancak yaz

aylarında il dıĢından gelenlerde ziyaret ediyor. GeliĢlerinin Ġlk 5 Sebebi 1-Piknik amacıyla geliniyor. 2-Yerel halk gölleri ziyaret etmek

amacıyla geliyor.

Kıyaslanabileceği saha Kıyaslanabileceği saha yok.

- 58 -

UlaĢılabilirlik Analizi

Sahanın Uluslararası

havaalanına yakınlığı

Yakın; 30 dakika

Alana UlaĢım Özel taĢıt (X )

Toplu taĢıma (X )

Diğerleri ( X )

(Bisiklet, motosiklet, yürüyüĢ,

atlı vb.)

Ziyaretçinin Genel ulaşım

kanaati: Çok iyi

UlaĢım için problemler:

Altyapı Analizi Yetersiz Yeterli Ġyi Açıklama

TaĢımacılık ağı X

Yerel ağ(toprak, asfalt) X

Anayollara bağlantı X

Yerel genel taĢımacılık X

Programlar Program yok

Ücretler Ücret yok

Ring patikaları Ring patikaları yok

ĠĢaret levhaları X

Genel yer iĢaret

levhaları

X

Bilgi panoları Bilgi panoları yok.

Araçlar için park

kapasitesi

X

Bilgi alma ve tercüme

kolaylıkları

X

Restoran sayısı X

Yeme içme konaklama analizi

Restoranların durumu Kategori Sayısı Açıklama

Turistik -

Yerel 5

Yemek Standartları Yüksek standartlı yemek sunanlar : -

Yeterli ve yöresel standartta yemek sunanlar: 5

Kötü standartta yemek sunanlar : -

Barınma imkanları Kategori

(iyi-kötü-orta)

KuruluĢ Sayısı Yatak Sayısı

Oteller ĠYĠ 19

Hosteller (Misafirhaneler) -

Yatak&kahvaltı oteli -

Rota üstü kulübeler -

- 59 -

Bungalov tarzı -

Kamp alanı -

Diğerleri: Pansiyon -

Sahanın kendine has seçkin ve diğer önemli özellikleri;

Var-Yok Neler?

Sunduğu değerlerden Tek-eĢsiz olanlar

var mı?

VAR ġelale

Biraz farklı ama

değerli olanlar

YOK

Diğer ilgi çeken

yerlere benzer

olanlar

YOK

Alan turist ziyaret

döngüsüne girecek

Ģekilde turistlerin

ilgisini çekecek diğer

alanlara yakın mı?

EVET Hangi Sahalar

EkĢisu Sazlıkları

Sunduğu özellikleri

Yaban hayatı

gözlemi.

Alandaki yabanıl

varlıklar

Bayrak türler 1. 2.

Diğer ilginç yaban

hayatı (fauna)

1. Yaban keçisi 2.

Endemik bitkiler, Bilinmiyor.

Tatmin edici yaban hayatı izleme imkanı

Tatmin edici yaban

hayatı izleme imkanı

Memeliler KuĢlar Açıklama

Garanti edilen türler var

mı?

Genellikle rastlanma

ihtimali

Yaban Keçisi

ġans veya mevsime

bağlı olanlar

Alanda bulunan tesisler

Sahadaki tesisler Yetersiz Yeterli Ġyi Durum Açıklaması

Rekreasyonel tesisler X

Spor tesisleri

Diğerleri

- 60 -

TaĢıma Kapasitesi Analizi

Sosyal ve ekonomik taĢıma kapasitesi Değerlendirme ġekli: 1- Tamamen Sağlanabiliyor, 2- Genel

Olarak Sağlanıyor, 3- Veri Yok, 4- Çoğunlukla Sağlanamıyor 5- Hiç Sağlanamıyor

Göstergeler 1 2 3 4 5

Tüm ilgi grupları turizmden elde edilen gelirden eĢit pay alırlar X

Tüm ilgi grupları turizm geliĢimine oranlı bir miktar para

yatırımı yapabilir

X

Yerel ekonomi için turizm faydaları açıktır X

Turizm geliĢimiyle ilgili paydaĢların ihtiyaç, istek ve önerileri

ele alınıyor

X

Tüm ilgi gruplarına önem veriliyor X

Ġlgi gruplarının birbiriyle olan iliĢkileri iyi X

Beraber çalıĢmanın önemi biliniyor X

Ġyi bir iĢbirliği içindeler X

Belirli kararların alınma amacı saklanmıyor X

Yerel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Bölgesel ilgi grupları karar almada söz sahibi X

Diğer sektörler de turizm geliĢimine fayda sağlıyor X

Turizm kırsal ekonomiye destek veriyor X

Geleneksel faaliyetler ve üretim türleri turizm geliĢiminden

sonra geliĢme gösterdi

X

Turizm geliĢimi istihdamı artırma beklentilerini karĢılıyor X

Yerel halk, özellikle gençler için yeni iĢ imkanı ortaya çıktı X

Kendi turizm iĢini kurmak isteyenlere yeterli destek veriliyor X

Turizm iĢi kurmak için eğitim ve öğretim veriliyor X

Planlı turizm uygulaması yapılıyor X

Yerel köyler ve kamusal alanın özelliği turizmden sonra zarar

görmemiĢtir.

X

Turizm temel olarak yerel mal ve hizmetlerden faydalanır X

Bölgemizi ziyaret eden turist sayısı yeterlidir X

Turizm kültürel mirasın devamına yardımcı oluyor X

Turizm endüstriyel mirasın sürdürülmesi için yardımcı oluyor X

Turizm geliĢimi peyzaj dokusuna zarar vermiyor X

Turizm doğanın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm kültürel manzaranın korunmasına yardımcı oluyor X

Turizm hayat kalitesini artırıyor X

Sosyal ve Ekonomik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Ekolojik taĢıma kapasitesi analizi

Faaliyet

Genel

etkiler

Müspet

/menfi

Korunan alan

üzerindeki etki

Etki

Kabul

edilebilir

Kabul

edilemez

Kabul edilebilir

ancak;

Kamping&piknik Müspet X

AhĢap Hediyelik

eĢyaların satılması,

Dağcılık,trekking Müspet X

- 61 -

Su sporları

Rafting

Olta balıkçılığı

Normal spor

etkinlikleri

Yeme içme Müspet X

Doğa yürüyüĢü Müspet X

Kanyoning

Yaban hayatı

gözlemi

Müspet X

Bilimsel geziler

1- Tamamen doğru, 2- Genel olarak doğru, 3- Veri yok, 4- Çoğunlukla yanlıĢ, 5- Hiç yok,

Ekolojik taĢıma kapasitesinin etkileri;

Ekolojik göstergeler 1 2 3 4 5

Bitkiler turizm artıĢından etkilenmemektedir X

YürüyüĢ yolarından yürümeyen turistler bitkilere çok zarar

veriyor

X

Turizmden dolayı daha fazla toprak erozyonu meydana

gelmektedir

X

Korunan alanın suları gözle görünür Ģekilde kirlenmektedir X

Turizm geliĢimi sebebi ile balık miktarı azalmıĢtır X

Korunan alanın yer altı suları içme suyu olarak kullanılabilir X

Turistler yaban hayatı için rahatsız edici bir faktördür X

Turizmden dolayı flora ve faunada ölümler artmıĢtır X

Ekolojik TaĢıma Kapasitesi Verilerini Değerlendirme Sonuçları;

Sahayı yeterli miktarda turist ziyaret etmesine rağmen, sahada ki canlı ve cansız yaĢama her

hangi bir zararları bulunmamaktadır.

Fiziki/idari TaĢıma Kapasitesi Ġncelemesi ve Değerlendirmesi;

(1-Akıcı, yeterli 2- Ġyi, 3- Fena değil, 4- Kötü, 5- Çok Kötü)

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi Yer Kapasite 1 2 3 4 5

Altyapı Korunan alana giriĢ yolları X

Korunan alandaki yol ağı X

Korunan alan içindeki toplu

taĢıma araçları

X

Park giriĢi Park etme X

akıĢ X

Park yeri imkanları Yer sayısı X

Biletleme Yok

yönlendirme Yok

Bilgi imkanları ĠĢaret levhaları X

- 62 -

Yetkililer Yok

Ziyaretçi merkezi Yok

Ofisler Yok

Basılı ve görsel materyal X

Yiyecek içecek temini Tedarik X

Ticaret Seçenekler X

Kolaylık tesisleri Tuvaletler X

Atıkların toplanması X

Patika ağı Yeterlilik durumu X

Yaban hayatı izleme noktaları Sayısı ve uygunluğu Yok

Aktiviteler seçenekler Yok

Paket doğa turları Yok

Bisiklet kiralama Yok

Araç kiralama X

At-katır kiralama Yok

ÇalıĢanlar Yeterli sayıda Yok

Donanımlı Yok

Fiziki/idari taĢıma kapasitesi yönünden yapılan değerlendirme; Saha da dileyen herkes

ücretsiz dolaĢabilmektedir.

Psikolojik TaĢıma Kapasitesi; sahada turistlerle yerel halk arasında kavga olmamakla

birlikte, turistler için yerel halkın olumsuz düĢünceleri bulunmamaktadır.

ERZĠNCAN ĠLĠ VE ĠLÇELERĠNĠN KIYAS YÖNTEMĠ ĠLE KISA

DEĞERLENDĠRMESĠ

KarĢılaĢtırma yöntemi, kapsam dahilindeki unsurun benzerleri ve rakipleri ile arasındaki farkı

görmesi ve daha ilerlemesine itici güç olması amaç edinilerek verimliliği arttırma yöntemidir.

KarĢılıklı bilgi alıĢveriĢi olarak değerlendirilen bu yöntemde, kopyalama değil, kendi

ürünlerimize yönelik ilham almak, uyarlamak hedeftir. Gelecek eğilimlerini Ģimdiden görüp,

müĢterinin isteklerini Ģimdiden karĢılamaya hazırlıklı olmayı gerektirir.

KarĢılaĢtırma yapılan ilçenin/ilin baĢarılı oluğu hususta takip ettiği yolun ilçede/ilde alına

bilirliği araĢtırılmalıdır.

- 63 -

KIYAS YÖNTEMĠ ĠLE DOĞA TURĠZMĠ POTANSĠYELĠ YÜKSEK OLAN BAZI

ĠLÇELERĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

Erzincan ili

Ġlçe Kıyaslanan

Ġl/ilçe

Kıyaslama

sebebi,

Örnek Alınacak Deneyim

Kemaliye Kemah Dağcılık Kemah ilçesinde daha fazla kanyon

yer almasına rağmen Kemaliye

ilçesinde bulunan Karanlık kanyon

uluslararası düzeyde bir doğa

güzelliğine sahiptir.

Merkez Kemaliye Yaban Hayatı

Gözlemi

Kemaliye ilçesinde Yaban Keçisi

gözlemi yapılabilmesine karĢın,

Merkez ilçe sınırlarında bulunan

EkĢisu Sazlıklarında çok fazla sayıda

kuĢ türü gözlemciliği yapılabilir.

Çayırlı Otlukbeli Göller Çayırlı ilçesinde bulunan Yedigöller

ve Otlukbeli ilçesinde bulunan

Otlukbeli gölü oluĢumları bakımından

çok ender örneklerdir. Ancak

Yedigöller sahip olduğu doğa güzelliği

Otlukbeli Gölünün çok ötesindedir.

6.ERZĠNCAN ĠLĠ SÜRDÜRÜLEBĠLĠR DOĞA TURĠZMĠ STRATEJĠLERĠ

6.1.GeliĢme Stratejileri

Strateji 1. : Ekoturizm eğitiminin yapılması.

Strateji 2. : Alanların tanıtımının yerel ve bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde

yapılması.

6.2. Pazarlama Stratejisi

Strateji 1. : Atık yönetimi yaparak alanın temiz tutulması sağlanmak ve bu

vesileyle yöreyi ziyaret edecek turistlerin yöresel ürün almasını teĢvik etmek.

Strateji 2. : Alanı ziyaret edecek turistlerin yöresel ürün satın alabilecekleri ve

eğlenebilecekleri mekanlar oluĢturmak.

6.3. Ziyaretçi Yönetimi Stratejisi

Strateji 1. : Ziyaretçilerin alandan memnun ayrılmalarını sağlayacak önlemler

almak.

Strateji 2. : Alanın taĢıma kapasitesinin tespit edilmesi.

6.4. Ġzleme ve Değerlendirme Stratejisi (Turizmin etkilerinin ve

sürdürülebilirliğin izlenmesi)

Strateji 1. :Alanı kaç kiĢinin ziyaret ettiğini tespit etmek.

Strateji 2. : Her yıl turist sayısında artıĢ olup olmadığını tespit etmek.

64

6.1 .KAPASİTE GELİŞTİRME Amaç: ilgili paydaşların turizm(ekoturizm) açısından kapasitelerini geliştirmek

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başlangıç

tarihi

Süresi Bütçesi

ve

Finans

kaynağı

Göstergeler

2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

1

5

2

0

1

6

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

1 Ekoturizm

eğitimi

Yerel halkın eko-turizm

hakkında eğitimi,

ekoturizme sunulabilecek

ürünlerin geliştirilmesi.

Halkın ürünlerin

geliştirilmesi konusunda

eğitilmesi.

Bu konuda plan süresince 3

kurs açılarak 60 kişinin

eğitilmesi sağlanacak.

Kaymakam

lıklar

Belediyeler,

muhtarlıklar

,

üniversiteler

2013 X X

6.1 .KAPASİTE GELİŞTİRME Amaç: ilgili paydaşların turizm(ekoturizm) açısından kapasitelerini geliştirmek

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başlang

ıç tarihi

Süresi Bütçesi

ve

Finans

kaynağı

Göstergeler

2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

1

5

2

0

1

6

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

2 Tanıtım Afiş, broşür v.b. tanıtım

materyalleri ve yerel

basın aracılığıyla

alanların tanıtımını

yaparak ilgili paydaşların

ekoturizm açısından

kapasitelerini

geliştirmeye teşvik

etmek.

Orman ve Su

İşleri Şube

Müdürlüğü,

Kaymakamlıkla

r

Belediyeler,

muhtarlıklar

,

üniversiteler

, yerel basın

mensupları

2013 X X X X X X X

65

6.2. PAZARLAMA STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMAS Amaç; altyapıyı güçlendirmek, geliştirmek ve ürün satılabilecek mekanlar

oluşturmak.

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak kişi

ve kuruluşlar

İşbirliği

ortaklar

ı

Başla

ngıç

tarihi

Süresi Bütçesi ve

Finans

kaynağı

Göstergeler

2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

1

5

2

0

1

6

2

0

1

9

2

0

2

3

1 Atık yönetimi Katı atıkların yönetimi

konusunda, vahşi

depolama yapılması

engellenecektir.

Muhtarlıklar

belediyeler, İl

özel idaresi

Dernekl

er,

Çevre ve

Şehircili

k Müd.

2013 X X

6.2 . PAZARLAMA STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMAS Amaç; altyapıyı güçlendirmek, geliştirmek ve ürün satılabilecek mekanlar

oluşturmak

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başlangıç

tarihi

Süresi Bütçesi ve

Finans

kaynağı

Göstergeler

2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

1

5

2023

2 Standlar ve

eğlence

mekanları

oluşturmak.

Yöresel ürünlerin

satılabileceği

küçük dükkanlar

açmak ve

turistlerin

eğlenebilecekleri

alternatif

mekanlar

oluşturmak.

Kaymakamlı

klar, özel

sektör

Belediyeler,

muhtarlıklar

2013 X X X X

66

6.3. ZİYARETÇİ YÖNETİMİ STRATEJİSİNİ BELİRLEMEK Amaç: Yöreyi ziyaret eden turistlerin memnun bir şekilde dönmesi ve

gittikleri yerlerde alanı tavsiye etmeleri

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başla

ngıç

tarihi

Süresi Bütçesi

ve

Finans

kaynağı

Göstergeler

2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

2

3

2

0

1

7

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

1 Ziyaretçilerin

alandan memnun

bir şekilde

ayrılmaları için

gerekli önlemleri

almak

Alanın düzenli ve temiz

tutulmasını sağlamak, yol

ağının bakımlı ve iyi

olmasını sağlamak, alanda

turistlere rehberlik edecek

kişilerin bilinçli olmasını

sağlamak.

Kaymaka

mlıklar

Belediye

ler,

muhtarl

ıklar.

2013 X X X X X X X

6.3. ZİYARETÇİ YÖNETİMİ STRATEJİSİNİ BELİRLEMEK Amaç: Yöreyi ziyaret eden turistlerin memnun bir şekilde dönmesi ve

gittikleri yerlerde alanı tavsiye etmeleri

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başla

ngıç

tarihi

Süresi Bütçesi ve

Finans

kaynağı

Göstergel

er 2

0

1

3

2

0

1

4

2

0

1

5

2

0

1

7

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

2 Alanın taşıma

kapasitesinin

belirlenmesi.

Alanın taşıma kapasitesini

belirleyerek alanda aynı

anda bulunabilecek

maksimum turist sayısının

belirlenmesi.

Kaymaka

mlıklar

Belediy

eler,

muhtarl

ıklar.

2013 X X

67

6.4 . iZLEME VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK EYLEMLER Amaç: ekoturizm faaliyetlerinin izlenmesine ilişkin kriterlerin

belirlenmesi,

izlemenin yapılması, raporlama, değerlendirme ve geri bildirimlerin yapılması.

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başla

ngıç

tarihi

Süresi Bütçesi ve

Finans

kaynağı

Göstergel

er 2

0

1

4

2

0

1

5

2

0

2

3

2

0

1

7

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

1 Alanı bir yılda

ziyaret eden turist

sayısının

belirlenmesi

Alanı ziyaret eden turistlerin

sayısının belirlenerek, alanın

turizm açısından öneminin

tespit edilmesi, anketler

yapılarak alana geliş

nedenlerinin tespit edilmesi

ve beklentilerinin

öğrenilmesi.

Kaymakaml

ıklar

Belediyel

er,

Muhtarlı

klar

2014 X X X X X X X

6.4 . iZLEME VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK EYLEMLER Amaç: ekoturizm faaliyetlerinin izlenmesine ilişkin kriterlerin

belirlenmesi,

izlemenin yapılması, raporlama, değerlendirme ve geri bildirimlerin yapılması.

Eyle

m n

o

Ön

celik

Eylem Açıklama Yapacak

kişi ve

kuruluşlar

İşbirliği

ortakları

Başlangıç

tarihi

Süresi Bütçesi ve

Finans

kaynağı

Göstergel

er 2

0

1

5

2

0

1

6

2

0

2

3

2

0

1

7

2

0

1

9

2

0

2

1

2

0

2

3

2 Yıllara göre

alanı ziyaret

eden turist

sayısı

değişimini

tespit etmek.

Alanı ziyaret eden

turistlerin sayısının

belirlenerek, önceki yıllara

göre değişimini tespit

etmek, alanı ziyaret eden

turist sayısında artış

olmuş ise rutin

çalışmalara devam etmek,

düşüş olmuş ise gerekli

önlemleri almak.

Kaymakaml

ıklar

Belediyel

er,

Muhtarlı

klar

2015 X X X X X X X

68

7. Sonuç ve Öneriler;

BaĢarı, hedeflerin tutması ve sonuç olarak amaçlara ulaĢılması ile gelecektir. Her geçen yıl

master planında öngörülen hedeflerin amacına ulaĢacağı beklenmektedir.

Master planı bazı eksikliklere rağmen bugünkü koĢulların hedeflere doğru daha da iyileĢerek

ulaĢacağı varsayımı ile hazırlanmıĢtır. Beklentilerin, böyle ortak çalıĢmalar neticesinde

gerçekleĢtirileceği umulmaktadır. Bu çalıĢmayı daha güçlü hale getirerek yeni çalıĢmaların

yapılması temenni edilmektedir. Zaman içerisinde hazırlanan planın günün koĢullarına ve

bilimsel geliĢmelere uyumu takip edilerek, gerekirse yenilemeler yapılarak yola devam

edilmesi gerekmektedir.

Bu çalıĢma sonucunda aynı zamanda doğaseverleri bilgilendirmek ve doğaya karĢı daha

sorumlu olunması ve bu doğrultuda bir turizm yapılmasını sağlamak mümkündür.

Bu çalıĢmada yer alan beĢ alan dıĢında; kayak tesislerinin olduğu Ergan Dağı öne çıkan doğa

turizmi alanıdır. Ancak bu alan Gençlik ve Spor Ġl Müdürlüğü sorumluluğunda olduğu için bu

planda detaylı yer verilmemiĢtir.