Czasopismo Uczniów Gimnazjum w Baniosze Wiosna 2013

Wydanie wielkanocne

Gimnazjon

Maria Konopnicka

„Jabłonka”

Jabłoneczka biała kwieciem się odziała.

Obiecuje nam jabłuszka,

jak je będzie miała.

Mój wietrzyku miły,

nie wiej z całej siły.

Nie trącaj tego kwiecia,

żeby jabłka były.

05-532 Baniocha, ul. Szkolna 1

Redaktor naczelny: Anna Wasilewska

Zespół z III c: Sandra Myland, Matylda Łojewska, Patrycja Górka, Sylwia Łechtańska,

Klaudia Jaworska, Maja Całka, Patrycja Deniszewska, Klaudia Kopyt

Redakcja:

Str. 2

W numerze:

Tradycje wielkanocne

Obrzędy świąteczne

Misterium Męki Pańskiej

Podpowiedzi z lektury - Syzyfowe prace

Biografie twórców - Stefan Żeromski

Nowości filmowe - „Baczyński”

Gimnazjalna krytyka literacka - recenzje

popularnych powieści młodzieżowych

El Greco - Chrystus na krzyżu adorowany

przez donatorów

Wielkanoc Wielki Dzień

- najstarsze i najwaz niejsze s wię-

to chrzes cijan skie upamiętniające zmartwychwsta-

nie Jezusa Chrystusa, obchodzone

przez Kos cioły chrzes cijan skie wyznające Nicejskie

Credo (325 r.).

Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspomi-

nania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygo-

dniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka

Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne. W chrześcijań-

stwie wprawdzie każda niedziela jest pamiątką zmartwychwstania Chrystusa, ale Niedzie-

la Zmartwychwstania jest z nich najbardziej uroczysta. Święta Wielkanocne mają bogatą

tradycję. Są niezwykle barwne, towarzyszy im wiele obrzędów. Po wielkim poście – kiedyś

bardzo ściśle przestrzegany – ludzie z niecierpliwością czekali na odmianę. O wielu wielka-

nocnych obyczajach pamiętamy także dzisiaj. Dzięki nim świąteczne dni są bardziej rado-

sne.

Tradycje Wielkanocne :

Palemki na szczęście - Wielki Tydzień zaczyna się Niedzielą Palmową. Palemki – rózgi

wierzbowe, gałązki bukszpanu – ozdabiano kwiatkami, mchem, ziołami, kolorowymi piór-

kami. Połkniecie jednej poświeconej bazi wróżyło zdrowie i bogactwo. Zatknięte za obraz

lub włożone do wazonów palemki chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością

sąsiadów.

Świąteczne porządki - Przed Wielkanocą robimy wielkie świąteczne porządki nie tylko po

to, by mieszkanie lśniło czystością. Porządki mają także symboliczne znaczenie – wymia-

tamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby.

Wielkanocne jajo - Jajo króluje na wielkanocnym stole, jest symbolem życia i odrodzenia.

Już starożytni Persowie wiosną darowali swoim bliskim czerwono barwione jaja. Zwyczaj

ten przyjęli od nich Grecy i Rzymianie. Rumuńskie przysłowie ludowe mówi:, „Jeśli my,

chrześcijanie zaprzestaniemy barwienia jaj na czerwono, wówczas nastąpi koniec świa-

ta”. Czerwone pisanki mają ponoć moc magiczną i odpędzają złe uroki, są symbolem

serca i miłości. Jajko jest formą najbardziej doskonałą.

Wielkanoc

Str. 3

Czasopismo Uczniów

Gimnazjum w Baniosze

Lany poniedziałek - Lany poniedziałek, śmigus-dyngus, święto lejka – to zabawa, któ-

rą wszyscy doskonałe znamy. Oblewać można było wszystkich i wszędzie. Zmoczone

tego dnia panny miały większe szanse na zamążpójście. A jeśli któraś się obraziła –

to nieprędko znalazła męża. Wykupić się można było od oblewania pisanką – stąd

każda panna starała się, by jej kraszanka była najpiękniejsza. Chłopak, wręczając

tego dnia pannie pisankę, dawał jej do zrozumienia, że mu się podoba.

Święconka - Wielka Sobota była dniem radosnego oczekiwania. Koniecznie należało

tego dnia poświęcić koszyczek z jedzeniem. Nie mogło w nim zabraknąć baranka

(symbolu Chrystusa Zmartwychwstałego), mięsa i wędlin (na znak, że kończy się

post). Święcono też chrzan, – bo „gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona

przez słodycz zmartwychwstania”, masło – oznakę dobrobytu – i jajka – symbol na-

rodzenia. Święconkę jadło się następnego dnia, po rezurekcji. Tego dnia święcono

też wodę.

Szukanie zajączka - Wyrazem wielkanocnej radości rodziny może być po zakończeniu

śniadania, wspólna zabawa – zwana szukaniem zajączka, czyli małej niespodzianki

dla każdego.

Specjalnie dla dziewcząt - Uwaga dziewczyny – jeżeli w Wielką Sobotę obmyjecie

twarz w wodzie, w której gotowały się jajka na święconkę, to znikną piegi i inne man-

kamenty urody!

Str. 4

Gimnazjon 2013

Wielkanoc

Klaudia Jaworska

Str. 5

Czasopismo Uczniów

Gimnazjum w Baniosze

Widowiska Pasyjne w Kalwarii Zebrzydowskiej W Niedzielę Palmową rozpoczną się obchody Wielkiego Tygodnia w sanktuarium

pasyjno-maryjnym w Kalwarii Zebrzydowskiej. Wierni od 1 kwietnia będą mieć

okazję do oglądania inscenizacji wydarzeń biblijnych w poszczególne dni świąt.

Misterium tradycyjnie rozpocznie przedstawienie "Wjazd Pana Jezusa do Jerozoli-

my”. Nastąpi ono tuż po mszy świętej w miejscowej bazylice.

Kalwaryjskie Misterium Pasyjne mające swe początki w I połowie XVII wieku, gro-

madzi w sanktuarium ponad sto tysięcy pielgrzymów i turystów z kraju i z zagrani-

cy. Widowiska Pasyjne w Kalwarii są odtwarzane każdego roku, w poszczególne

dni Wielkiego Tygodnia. Ważniejsze role w misterium odtwarzają alumni bernar-

dyńskiego seminarium.

Misterium Męki Pańskiej w Warszawie

Misterium rozpoczyna się wjazdem Jezusa do Jerozolimy, a kończy się jego ukrzy-

żowaniem na Golgocie i zmartwychwstaniem. Finalnym punktem przedstawienia

jest spotkanie Jana Pawła II z Jezusem i Matką Bożą. Można też usłyszeć słynne

słowa papieża z jego pierwszej pielgrzymki do Polski z 1979 r.: "Niech zstąpi Duch

Twój! I odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”.

Jest to niezwykłe dla wiernych, a wręcz mistyczne wydarzenie, w poprzednim roku

Misterium odbywało się na Placu Piłsudskiego, gdzie przed 33 laty cytowane sło-

wa wypowiedział je Ojciec Święty. Inscenizację obejrzało ok. 30 tysięcy widzów.

Pasja na Cytadelii w Poznaniu

Wydarzenie to z roku na rok przyciągało coraz większe tłumy. W poprzednim roku

Misterium poprzedziła Msza Święta w kościele p.w. św. Jana Bosko. Wzięli w niej

udział aktorzy. Po uroczystościach mszalnych wierni przeszli procesjonalnie na Cy-

tadelę.

Scenariusz spektaklu został napisany na podstawie Pisma Świętego i częściowo

na podstawie książki "Dzień, w którym umarł Chrystus" Jima Bishopa. Wszystkie

kwestie wypowiadane przez aktorów pochodziły z Pisma Świętego.

W Misterium tradycyjnie po scenie zmartwychwstania Jezusa nastąpi Papieska

scena finałowa wraz z udziałem tancerzy.

Misterium Męki Pańskiej

Misterium Męki Pańskiej w Górze Kalwarii

W poprzednim roku po raz trzeci na ulicach Góry Kalwarii odbyło się Misterium

Męki Pańskiej. Tradycja ulicznych przedstawień pasyjnych w Górze Kalwarii jest

jednak niezwykle bogata, sięga aż XVII wieku. W 2009 roku Misterium Męki Pań-

skiej wróciło pod warszawską miejscowość. Udało się to za sprawą m.in. Wojcie-

cha Skóry, Kustosza Groba oraz Stanisława Papczyńskiego.

Wyczerpujące przygotowania zaowocowały pierwszym Misterium na ulicach mia-

sta, które odbyło się w Niedzielę Palmową 2010 roku. Niebagatelnym zjawiskiem

jest obsada spektaklu. Aktorami są mieszkańcy Góry Kalwarii! Pieśni do Miste-

rium napisał Jacek Korabita Kowalski, współczesny poeta.

Widowiska pasyjne w Górze Kalwarii gromadzą tłumy. Kilka tysięcy osób uczest-

niczy w przejściu Drogi Krzyżowej, od stacji do stacji. Wierni mają okazję przeży-

wać wydarzenia, które są po kolei odzwierciedlane przez aktorów: sąd Piłata, za-

parcie się Piotra, spotkanie Matki, chusta Weroniki, spotkanie z płaczącymi nie-

wiastami, Judasz i Kusiciel, Ukrzyżowanie.

Misterium Męki Pańskiej

Str. 6

Gimnazjon 2013

Sylwia Łechtańska

„Syzyfowe prace” to powieść Stefana Żeromskiego, której czas akcji

toczy się na przełomie 1871 i 1880 roku, po powstaniu styczniowym.

Książka opowiada o życiu w ówczesnej Polsce, sposobach i warun-

kach nauczania. Skupia się ona głównie na postaci Marcina Borowi-

cza, ale nie tylko. Innymi bohaterami, których możemy wyróżnić to:

Andrzej Radek, nauczyciele Marcina (Majewski, Sztteter) oraz pani

Przepiórkowska.

Plan wydarzeń:

1. Pierwsza szkoła Marcina Boro-

wicza, zetknięcie się z rusyfikacją.

2. Egzaminy wstępne do gimna-

zjum w Klerykowie, korepetycje u

profesora Majewskiego.

3. Stancja u „starej Przepiórzycy”.

4. Śmierć matki.

5. Niechęć do nauki. Marcin zo-

staje ukarany za niemądrą zaba-

wę.

6. Wakacje w domu, opowieści

Szymona Nogi.

7. Nowe metody rusyfikacji.

8. Przyjaźń Marcina z inspektorem Zabielskim, dobrowolne poddanie się

rusyfikacji.

9. Życie Andrzeja Radka.

10. Sprzeciw Tomasza Waleckiego wobec ośmieszania na lekcji historii

katolicyzmu. Marcin nie poparł protestu.

11. Recytowanie przez Bernarda Zygiera Reduty Ordona Adama Mickie-

wicza; wzruszenie uczniów.

12. Spotkania na „górce u Gontali”.

13. Miłość Marcina do Anny Stogowskiej.

14. Ukończenie szkoły. Wakacje w Gawronkach.

15. Powrót do Klerykowa. Rozpacz chłopca z powodu wyjazdu „Biruty”.

16. Pomocna dłoń Andrzeja Radka.

Podpowiedzi z lektury - Syzyfowe prace

Str. 7

Czasopismo Uczniów

Gimnazjum w Baniosze

Patrycja Górka

Gimnazjon 2013 Biografie twórców - Stefan Żeromski

STEFAN ŻEROMSKI Urodził się 14 października 1864 r. w Strawczynie koło Kielc. Wychowywał się u stóp Gór Święto-krzyskich. Pochodził ze szlacheckiej, ale biednej rodziny. Jego ojciec Wincenty był dzierżawcą, człowiekiem towarzyskim, romantykiem i patriotą. Matka, Józefa z Katerlów, była kobietą bardzo wrażliwą, oczytaną, kochała poezję. Rodziców pi-sarz stracił bardzo wcześnie (matka zmarła w 1879 r., ojciec w 1883 r.). W 1874 r. Żeromski rozpoczął naukę w gimnazjum kieleckim. Na swoje utrzymanie zarabiał udzielaniem korepetycji. Uczył się słabo i miał kłopoty ze zdrowiem, co spowodo-wało, że powtarzał dwie klasy. Żeromski studiował w warszawskiej Szkole Weterynaryjnej. Zafascynowało go życie ideowe warszawskich studentów. Podczas gorących dyskusji ukształtowały się jego poglądy. Trudna sytuacja materialna zmusiła pisarza do opuszczenia stolicy i podjęcia na pracy w charakterze guwernera na dworach szlacheckich. W latach 1891-1894 Żeromski współpracował z czasopi-smem ,,Głos", w którym publikowano jego pierwsze utwory. W 1892 r. poślubił Oktawię z Radziwiłłowiczów Rodkiewiczową i wyjechał do Raperswil (Szwajcaria), gdzie pracował jako pomocnik bibliotekarza. Pod pseudonimem Maurycy Zych wydał w Krakowie w 1895 r. opowiadania: "Rozdziobią nas kruki, wrony...". Szwajcarię Żeromski opuścił w 1896 r., za-mieszkał z rodziną w Warszawie. Pracował w Bibliotece Ordynacji Zamoj-skich. Dla ratowania zdrowia wyjechał w 1902 r. na kurację do Włoch. Leczył się również w Nałęczowie i Zakopanem. W latach 1909-1912 Żeromski przebywał we Francji. Po powrocie osiedlił się w Zakopanem. Tu zastał go początek wojny. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę pisarz wrócił do Warszawy. Rozpoczął działalność publicystycz-ną i dramatopisarską. W tym okresie powstał dramat "Uciekła mi przepiórecz-ka" (1924) i powieść "Przedwiośnie" (1925). Stefan Żeromski zmarł 20 listopada 1925 r. w Warszawie.

Str. 8 Patrycja Górka

MATEUSZ KOŚCIUKIEWICZ

JAKO

BACZYŃSKI „Baczyński” to pod wieloma

względami film szczególny.

Jak powiedział jego reżyser

Kordian Piwowarski, „to po-

dróż do wnętrza duszy Ba-

czyńskiego – próba zrozumie-

nia, co czuł w kluczowych

momentach życia, dlaczego

pisał to, co pisał i dlaczego

zginął na samym początku

Powstania Warszawskiego”.

Niezwykły nastrój filmu wyni-

ka między innymi z tego, że

nie ma w nim zwykłych dialo-

gów. Kadrom towarzyszy muzyka, deklamacje wierszy Krzysztofa Kamila Baczyń-

skiego i wypowiedzi osób, które go znały. W kolejnych scenach widzimy poetę z mat-

ką, wśród przyjaciół, w chwilach radości, smutku, podczas walki. W tytułowego bo-

hatera filmu wciela się Mateusz Kościukiewicz – aktor, którego niektórzy recenzen-

ci nazywają „aktorskim odkryciem młodego pokolenia”. Między tymi kadrami poja-

wiają się ujęcia ze slamu poetyckiego, który odbył się w styczniu 2011 roku w jed-

nym z warszawskich klubów, gdzie młodzi ludzie deklamowali wiersze poety na sce-

nie przed zapełnioną do ostatniego miejsca widownią. Ich zaangażowanie i burzliwe

reakcje publiczności to jeden z wielu dowodów na znaczenie poezji Baczyńskiego.

Na wielu stronach internetowych prowadzonych przez pasjonatów jego twórczości

zamieszczane są jego wiersze, w serwisie YouTube można znaleźć filmy z wykona-

niami jego utworów: najbardziej znanymi – Ewy Demarczyk, całkiem współczesnymi

– rockowych zespołów Ankh i Lao Che oraz z deklamacjami osób po prostu zafascy-

nowanych tą twórczością. Te działania, tak jak tysiące „lubię to” na stronach po-

święconych Baczyńskiemu na Facebooku pokazują, że to co robił jest ważne także

dzisiaj dla wielu –szczególnie młodych ludzi.

Str. 9

Gimnazjon 2013 „Baczyński”

Sylwia Łechtańska

Gimnazjalna krytyka literacka

Str. 10

Gimnazjon 2013

Percy Jackson i bogowie olimpijscy : Złodziej pioruna

Percy Jackson i bogowie olimpijscy to seria pióra

Ricka Riordana, rozpoczynająca się książką

'Złodziej pioruna'. Percy Jackson to zwyczajny 12-

latek, który żyje tak jak jego rówieśnicy. Jedyne

czym różni się od swoich szkolnych kolegów, to

jego pochodzenie. Percy jest herosem, synem

greckiego boga mórz, Posejdona. Chłopak nie

wie o tym, kim jest jego ojciec, do momentu, w

którym demoniczna nauczycielka matematyki,

okazuje się być prawdziwym potworem. Erynia

informuje Percy'ego, że została skradziona najpo-

tężniejsza broń na świecie - piorun piorunów Zeu-

sa, i że Percy jest o tę kradzież oskarżony. Od te-

go momentu ma niewiele czasu, aby oswoić się z

tym kim jest . Od ekscentrycznego nauczyciela

łaciny, pana Brunnera dostaje 'magiczny' długo-

pis zwany Anaklysmos - (gr. wzburzona fala). Nie-

długo potem syn Posejdona dociera na Obóz He-

rosów, jedyne miejsce, w którym bezpieczne są

dzieciaki takie jak on.

Poznaje nowych przyjaciół, między innymi nau-

czyciela herosów - centaura Chejrona, córkę Ateny - Annabeth i satyra Grovera, który jest jego

opiekunem.

Po uznaniu przez swojego ojca, Percy wyrusza na misję odnalezienia pioruna, wraz z dwójką

przyjaciół, ale mają czas tylko do letniego przesilenia, czyli do narady bogów.

Podczas swojej szalonej podróży przez Stany Zjednoczone spotykają wiele mitologicznych

stworzeń, jak trzy Mojry, Meduza, Prokrustes, pies Cerber czy Lotofagowie. Spotykają też boga

wojny Aresa i władcę umarłych Hadesa.

Po kilku niespodziewanych zwrotach akcji docierają na Olimp, który znajduje się na sześćset-

nym piętrze Empire State Building. Oddają piorun, a Percy jedna się z ojcem.

Po powrocie na Obóz, znajdują zdrajcę, o którym była mowa w przepowiedni.

Okazuje się, że władca tytanów, Kronos budzi się w głębinach Tartaru i że młodzi herosi będą

musieli stawić mu czoła.

W książce dzieją się rzeczy, które nie wydarzą się w klasie historycznej - mity ożywają!

Karolina Stańska

Str. 11

Gimnazjon 2013

Monster High : Upiorna szkoła

Melody Carver to dziewczyna, która

przyjeżdża z Beverly Hills do Salem w

Oregonie. Ma nadzieję, że zacznie tu

nowe życie, które wiąże się z jej nowym

wyglądem.

Już pierwszego dnia poznaje tajemni-

czego, ale sympatycznego dziwaka

Jacksona, który ją zauracza.

Zagubiona w nowym mieście i nowej

szkole, gdzie jedyną osobą, która nie

traktuje jej jak kosmitki, jest jej siostra

i właśnie Jackson... ale czy on czegoś

nie ukrywa? I czy jego sekret ma zwią-

zek, z pogłoskami, o widzianych w oko-

licy 'potworach'?

Frankie Stein ma dokładnie 15... dni, a

w Salem mieszka od urodzenia. Posta-

nawia wziąć szturmem szkołę Merston

High, zdobyć zainteresowanie chłop-

ców i podbić galerie handlowe. Dokład-

nie w tej kolejności ! Gdyby tylko ludzie

nie uważali jej za dziwadło, z powodu jej zielonej skóry, szwów i śrub w szyi, a

docenili jej genialne wyczucie stylu. Frankie powinna udawać 'normalsa', ale

dziewczyna postanawia przeprowadzić swoją własną rewolucję i udowodnić

śmiertelniką, że dobrze im znane potwory, rodem z horroru, nie są wcale

groźne. A wręcz przeciwnie, mogą być świetnymi przyjaciółmi.

Lisi Harrison z humorem opisała perypetie zwyczajnie niezwyczajnych nasto-

latków. Barwna fabuła i ciekawi bohaterowie, to główne atuty tej książki.

Lektura idealna na wolne popołudnie - lekka i zabawna.

Karolina Stańska

Gimnazjalna krytyka literacka

Na obrazie El Greco Chrystus wisi wysoko na krzyżu, dla którego tłem są

ciemne czarne chmury tworzące mistyczny nastrój i będące wyrazem

ekspresjonizmu malarza. Innowacyjnością jest brak tradycyjnych postaci

przedstawianych pod krzyżem. Nie widać również jego podstawy. Dzięki

brakowi dodatkowych elementów tła, malarz skupia większą uwagę na

śmierci Chrystusa.

Klaudia Jaworska

Sylwia Łechtańska

El Greco - Chrystus na krzyżu adorowany przez donatorów

S. 12