Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1850 …€¦ · Web viewNaar wij vernemen is de dader tot nog toe onbekend, terwijl er geen gevaar voor het leven van Dietz is. Deze veldwachter

Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1850 tot en met 1900

Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1850 tot en met 1900

Heemkundekring Schijndel

Jo van der Aa 19-08-2016

Op de site van de Koninklijke Bibliotheek worden onder de rubriek Historische kranten - Nederlandse Dagbladen getoond, die online gelezen kunnen worden. Uit dit bestand van dagbladen heb ik een selectie aan, mogelijk interessante, onderwerpen betrekking hebben de op Schijndel en zijn inwoners in dit bestand gekopieerd. Zoals U zal merken heb ik in de schrijfwijze van die tijd geen wijzigingen aangebracht, alles is weergegeven zoals toen werd geschreven. Aangezien dit document verre van compleet is, worden aanvullende artikelen in de toekomst toegevoegd.

Provinciaal dagblad van Noord-Braband en 's Hertogenbossche stads-courant 14-05-1850

Een landbouwer uit Schijndel reed met vrouw en kinderen op eene kar naar de gemeente Veghel. Onder weg geraakte bespaard op hol, met het gevolg dat de man het paard niet meer kunnende beteugelen onder hetzelve geraakte, en weinige oogenblikken naderhand overleed. Het gelukte den voorbijgangers het paard magtig te worden en vrouw en kinderen ongedeerd van de kar te nemen. Meer aan geluk dan aan voorzorg is dit laatste te danken, en hoewel niemand zich Van onheil vrij kan rekenen, is echter verzuim van voorzorg veelal de oorzaak.

De Noord-Brabanter 14-09-1850

NEDERLAND.

's-Hertogenbosch, 13 September.

Naar men verneemt zal op den 20 september worden aanbesteed : De begrinding en bestrating met mopklinkers, van den bestaanden weg van Schijndel tot door de kom der gemeente St. Oedenrode, over eene gezamenlijke lengte van 4430 ellen, met de daarbij behoorende bruggen over de rivier de Dommel te St. Oedenrode en steenen Heulen.


AANBESTED ING.

Op Vrijdag den 20 September des jaars 1850, des middags ten twaalf ure, zal, onder nadere goedkeuring, door den Staatsraad, Commissaris des Konings in de Provincie Noord - Brabant , of bij deszelfs afwezigheid , door een der Leden van de Gedeputeerde Staten, en in bijzijn van den Hoofd-Ingenieur van den Waterstaat in de Provincie Noord - Brabant , aan het Lokaal van het Gouvernement te 's Hertogenbosch , worden aanbesteed: De Begrinding en bestrating met Mopklinkers, van den bestaanden Weg van Schijndel tot door de Kom der Gemeente St. Oedenrode, over eene gezamenlijke lengte van 4430 ellen, met de daarbij behoorende Bruggen over de Rivier de Dommel te St. Oedenrode en Steenen Heulen.

Deze Aanbesteding zal geschieden bij inschrijving en opbod. Het Bestek, op hetwelk de bovengemelde aanbesteding zal plaats hebben, zal boven en behalve aan het lokaal van het Gouvernement der Provincie Noord - Brabant ter lezing liggen: te Gorinchem, bij van Oosterwijk ; te Heusden , bij van Eijk, te 's Hertogenbosch , in het Neêrlandsch- , Oud Stads-, Brabantsch-, Eindhovensch-, Stads Koffijhuis en in de Plaats - Roijaal, mitsgaders 'n de Logementen den Gouden Leeuw, het Oud Keizershof, den Eenhoorn en het Groenhuis; te St. Michiels-Gestel, bij A. van der Korput, en Jaarsveld; te Nijmegen, bij van Meurs aan de Gierbrug; te St. Oedenrode, bij de Wed. van Homberg; te Schijndel, in de Zwaan bij van de Ven; te Vught , in het Bijltje; te Werkendam, in de Zwaan; te Willemstad, in de Oranje Societeit; te Utrecht, in Bellevue. Zullende vier dagen vóór de Besteding de noodige aanwijzing in loco worden gedaan, en voorts nadere informatien te bekomen zijn, bij den Hoofd - Ingenieur van den Waterstaat in Noord - Brabant H. F. Fijnje, en bij den Ingenieur E. C. B. Ridder van Rappard beide te 's Hertogenbosch.

De Staatsraad, Commissaris des Konings in Noord - Brabant,

A. J. B O R R E T.


NEDERLAND.


Naar men verneemt zal op den 20 september worden aanbesteed : De begrinding en bestrating met mopklinkers, van den bestaanden weg van Schijndel tot door de kom der gemeente St. Oedenrode, over eene gezamenlijke lengte van 4430 ellen, met de daarbij behoorende bruggen over de rivier de Dommel te St. Oedenrode en steenen Heulen.



Den 20 dezer is aan het locaal van het gouvernement alhier , in het openbaar aanbesteed , de begrinding en bestrating met mopklinkers van den bestaanden weg van Schijndel door de kom der gemeente St. Oedenrode, over eene gezamenlijke lengte van 4430 ellen, met de daarbij behoorende bruggen over de rivier de Dommel te St. Oedenrode en steenen beulen, voor de som van f 25,300.00, aan den heer J. van de Griendt alhier.


Gewone vergadering der Provinciale Staten van Noord - Brabant.

Zitting van woensdag 4 december.

V. Adres van het gemeentebestuur Berlicum tot finale daarstelling van den eenmaal gedecreteerden weg van St. Oedenrode over Schijndel naar Berlicum, onder daarbij aangegeven motieven.

Z. Exc. de Voorzitter maakt de vergadering opmerkzaam dat een gewigtig punt in dit adres niet aangehaald is, namelijk dat de Provinciale Staten, na het decreteren van den bovengenoemden weg, bevonden hebben dat de rigting van St. Oedenrode naar Schijndel over St. Michiels-Gestel tot Vught verkieslijker was; dat de Provinciale Staten volkomen geregtigd waren tot die verandering en dat de gemeente Berlicum alleen dan redenen tot bezwaren zoude hebben, indien zij door die verandering van rigting hetzij tengevolge van voorbereidende werkzaamheden of anderzins schade geleden had. Z. Exc. voegt daarbij dat dit echter dé eenige inlichtingen zijn, welke hij, sedert den korten tijd van het inkomen van dat adres, heeft kunnen bijeen zamelen en wordt op zijn voorslel besloten het adres te renvoyeren naar Gedeputeerde Staten ten fine van onderzoek en rapport in de volgende gewone Vergadering.


De vergadering der provinciale stalen, van dit gewest, van den 4dezer: Adres van het bestuur van Berlicum , omtrent den weg van die gemeente over Schijndel naar St. Oedenrode. 'sKonings commissaris, verklaart dat de staten na het decreteren van dezen weg, de rigting van St. Oedenrode over Schijndel naar St. MichielsGestel tot Vught, beter hebben bevonden. De vergadering besluit tot renvooi naar het gedeputeerd bestuur, om in de vergadering van 1851, na onderzoek hierover , verslag te doen.


Bij Vonnis der Arrondissements-Regtbank te 's-Hertogenbosch, in dato 12 Januarij 1851, is JUSTINUS VOGELS, Schoenmaker, wonende te Schijndel, ter zake van Krankzinnigheid en Verkwisting, gesteld onder Curatele, met al de gevolgen van dien, bij de wet bepaald.

Voor deugdelijk verklaard,

J. L. SCHOENMAKER, Procureur.


PROJUSTITIA.

Heden is door Antonie Hozewol, wonende te Schijndel, gehucht Gemonde, in de gemeente Oss, ten verkoop aangeboden, een zilveren horologie ketting, bestaande uit vier zilveren snoeren, waaraan twee zilveren tonnetjes, en twee cachetten, onder het voorgeven, dat hij dien ketting, een zevental weken geleden, heeft gevonden op den openbaren weg tusschen Gemonde en St. Oedenrode. Indien deze ketting niet is ontvreemd, dan is hij door den eigenaar verloren; weshalve de ondergeteekende Officier van Justitie, de heeren hulp- Officieren uitnoodigt, alle mogelijke nasporingen te doen, naar den eigenaar van den boven omschrevenen ketting, en hem den uitslag daarvan, zoo spoedig mogelijk te willen melden. De ketting bevindt zich thans ten parkette der Arrondissements-regtbank te 's Hertogenbosch. 's Hertogenbosch 18 Februarij 1851. De Officier van Justitie, PAPE.


´s-Hertogenbosch 20 februari 1851.

Diezelfde regtbank, heeft de zaak tegen een ingezetenen te Schijndel, aangeklaagd van diefstal in den nacht, door middel van uitwendige braak, insgelijks verwezen naar den procureurgeneraal bovengenoemd. De diefstal van 4 kippen des nachts uit eenen stal door middel van inklimming, waarvoor zekere P. de Graaf, als dader gehouden wordt, is door deze regtbank crimineel beschouwd , en diensvolgens verwezen.


PRO JUSTITIA.

De Officier van Justitie bij de Arrondissements Regtbank te 's Hertogenbosch heeft de eer aan de Heeren Hulp-Officieren van Justitie kennis te geven dat de zilveren horologie ketting, door Antonie Hozewol uit Schijndel, den 18 Februarij 11, te Oss verkocht, en door hem Officier voornoemd gesignaleerd tot opsporing van den Eigenaar, thans gebleken is te zijn ontvreemd, door middel van overklimming, buiten en binnenbraak uit een gebouw van het R. C. Seminarium te St. Michiels-Gestel, weshalve het verzoek tot uitvorsching van den eigenaar van dien ketting is vervallen.

Parquet, 21 Februarij 1851. PAPE.


De oudergeteekende Officier van Justitie in het Arrondissement 's-Hertogenbosch , verzoekt alle Ambtenaren van Policie, aan te houden en voor hem Officier te geleiden den persoon van Arnoldus van der Heyden, oud 31 jaren , koperslager , laast woonachtig te Schijndel, tegen wien door de

Arrondissements - Regtbank is uitgevaardigd een bevel van gevangenneming. Genoemden van der Heyden is kort en gezet van postuur, heeft donkerbruin haar en oogen, en vol aangezigt, en was bij zijn vertrek uit Schijndel gekleed met zwart everlasting jas, zwarte bombazijne broek, zwart vest, pet en laarzen. Welligt houdt hij zich in bet Arrondissement Eindhoven en wèl te Eersel op.

Parquet, 12 Maart 1851.

P A P E.

Provinciaal dagblad van Noord-Braband en 's Hertogenbossche stads-courant 09-05-1851.

Ten huize van Peter van Zon te Schijndel, is brand ontslaan, die de geheele woning in asch

gelegd heeft. De schade moet niet aanmerkelijk wezen.


Zitting der Provinciale Staten van Noord-Brabant.

De Heer van Gilse concludeert namens de 1e afdeeling tot het magtigen van Gedep. Staten om de benoodigde gronden op den weg van Halsteren naar Steenbergen aan te koopen, hetgeen eenigzins gewijzigd wordt aangenomen. Idem over den aankoop van gronden voor den weg van Schijndel naar St. Oedenrode. Idem voor den weg van Erp naar Gemert. De Heer Mol concludeert over eene gelijke kwestie voor den weg van Bergen-op-Zoom naar Putten, waarop een gelijk besluit volgt. De Heer van Hasselt concludeert in gelijker voege nopens eenige boomen aan den weg van Bergen-op- Zoom. De vergadering wil dat de verkoop der bedoelde boomen in het openbaar geschiedde.


De Heer van Swieten doel namens de afdeeling no. 3 verslag over de nog door verschillenden gemeenten te betalen aandeelen in den weg van Heusden naar Werkendam, en concludeert tot het verleenen van den tijd van 2 maanden aan de in gebreke gebleven gemeente besturen, ten einde het door hen verschuldigde te voldoen of wel om schuldbekentenissen te maken, en naar gelang der sommen 4½ pCt., te betalen van den 1 April 1848, terwijl hieraan niet voldaan wordende, die besturen door regtsmiddelen daartoe zullen worden gedwongen. Na eene korte beraadslaginging wordt het rapport aangenomen. De Heer van Dam doet namens dezelfde afdeeling verslag nopens de verbetering van den weg van Berlicum op Schijndel en concludeert tot afwijzing. De Heeren N. Sassen, Mutsaers, van den Acker enz. uiten hierover hunne gevoelens met het gevolg dat de stukken naar Gedeputeerde Staten zullen worden gezonden om verdere informatien.


NEDERLAND. 's HERTOGENBOSCH 16 Julij.

De Staatsraad, Commissaris des Konings in de Provincie Noord-Brabant, maakt tijdens bekend, dat, a Uithoofde van de in het onderhoudsbestek der Zuid-Willemsvaart bepaalde vernieuwing der brug no. 5A. over dat kanaal, in de strekking van den grindweg van Heeswijk op Schijndel, de passage met voeren rijtuigen alsmede voor paarden en ander vee, over die brug, van en met den 21 dezer maand tot en met den 20 Augustus daaraanvolgende, zal moeten gestremd zijn, en mitsdien die passage over het Ponteveer op het kanaal, in den weg van Schijndel op Dinther, zal moeten plaats hebben, b. Dat de scheepvaart op het gedeelte Zuid -Willemsvaart in de Provincie Noord-Brabant, voor zoo veel het voorhanden water zulks voor het tegenwoordige in de verschillende kanaalpanden gedoogd, weder is opengesteld, en die in dat gewest kan worden hervat.


Zitting der Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Zitting van de 25 julij 1851.

Aan de orde is de behandeling van het rapport over den weg van Berlicum tot Schijndel, waarin was geconcludeerd niet te treden. De Vergadering besluit de zaak tot de zitting van November aan te houden.


Openbare veiligheid en gevangeniswezen.

Door tusschenkomst van Gedeputeerde Staten is eene schikking tot stand gekomen, tusschen de Besturen der Gemeenten Veghel, Schijndel en St. Oedenrode, met opzigt tot het aanschaffen eener brandspuit met derzelver toebehooren, en het daarstellen eener bergplaats voor dezelve, in het gehucht Eerde, hetwelk deel van die drie Gemeenten uitmaakt.

Algemeen Handelsblad 01-08-1851

BINNENLAND. AMSTERDAM, Donderdag 31 Julij.

HERTOGENBOSCH, 30 Julij. Gisteren op den middag barstte er boven deze stad en over de omliggende gemeenten Haren, Esch, Boxtel, Gemonde, St. Michielsgestel, Schijndel, St. Oedenrode, Dinther en Heeswijk een zwaar onweder los in een streep lang ruim 6 en breed minstens 1 1/2 ure, vergezeld van hevige rukwinden en zware ijs- en hagelslag; in zoover de heden aangekomen berigten gaan, zijn er hier en daar groote stukken ijs gevallen en waren de hagels van eene nimmer gekende grootte, op vele plaatsen hebben de landlieden met schoppen de daken hunner huizen van den hagel en het ijs moeten bevrijden. In al de huizen, waarvan de buiten-blinden niet gesloten waren en alle kerken en gemeente-gebouwen zijn de glazen naar de zijde, waarop de wind stond, totaal verbrijzeld. Te Esch is het linnen ter bleek gespannen liggende, door het ijs en den hagel vol gaten geslagen. Te Schijndel is een man door den bliksem gedood en een ander heeft daardoor het gezigt verloren. Aldaar zijn ook 4 stuks vee, zijnde een kalf en drie koeijen, doodgeslagen. In het bosch van Jhr. de Kuyper, te Dinther, zijn tien eiken, die gemiddeld een omvang van 2 vademen hadden, door midden geslagen; een andere boom van gelijke dikte is totaal met wortel en tak uit den grond gerukt en op 10 voet afstand nedergeworpen. Al de te veld staande vruchten in de voor aangehaalde streep zijn vernield, van de boekweitvelden dreven door de ware stortregens de bloesems rond, hier en daar zijn ook de daken van de huizen gewaaid; in een woord, alles is nagenoeg door die ramp beschadigd of vernietigd.


NEDERLAND. 's HERTOGENBOSCH 1 Augustus.

Schijndel 22 Julij. Heden voormiddag mogten de ingezetenen dezer Gemeente, even als andere omliggende plaatsen, zich nog vleijen met eener zeer veel belooven den Oogst, deze hoop is helaas in een kwartier uurs voor de meeste verdwenen; 's middags omtrent één uur zijn genoegzaam alle veldvruchten op 3/4 der beste landerijen van de Gemeente door eenen verschrikkenlijken hagelslag, vergezeld van vreeselijke windvlagen, een soort van hoos vernield; van de hoppe, haver, boekweit en boonen is als het ware niets overgebleven, garst en tarwe heeft geen tiende der vorige waarde meer, men ziet bijna geen groentens meer in de tuinen, nog fruit op de boomen, duizende glasruiten zijn er in de noordzijde verbrijzeld; een menigte boomen zijn midden doorgeslagen of ontworteld. De oudste inwoners hebben nimmer zoodanigen ramp beleefd, alles levert waarlijk een bedroevend gezigt op, de verslagenheid der menschen is onbeschrijfelijk en de schade is oppervlakkig onberekenbaar.


Bij thans behoorlijk geregistreerde Acte, op den 29 Julij 1851, voor het Kanton-Geregt te Boxtel, Arrondissement Hertogenbosch, Provincie Noordbrabant, verleden, Is door JACOBUS CORNELIS van der DUSSEN, wonende te Schijndel, HANDLIGTING verleend aan zijne Minderjarige Dochter

WIL HELMINA VAN DER DUSSEN, bestaande in: de geheele Ontvangst en Uitgaven van- en de beschikking over- hare Inkomsten, het sluiten van Verhuringen, het doen van noodzakelijke Reparatien en het houden van Logement en Herberg, alsmede het aangaan van alle Verbintenissen tot het uitoefenen van voormeld Bedrijf betrekkelijk.

Geschiedende deze Bekendmaking ter voldoeing aan Artikel 486 van het Burgerlijk Wetboek.

Voor Extract, De Griffier van het Kanton-Geregt voornoemd, H. J. van GOOR.


Gemeente-, polder- of buurtwegen.

Ook de Gemeentewegen waartoe Provinciale subsidiën verleend zijn, worden meestal voortdurend in goeden staat gehouden. De grindweg van Schijndel naar Heeswijk met de nieuwe brug over de Aa, thans geheel voltooid, zoo ook de weg van Boxtel naar Oirschot, welke mede voltooid en opgenomen is, bevinden zich beide in eenen zeer goeden staat van onderhoud ; hetwelk eveneens gezegd mag worden van de meeste andere gemeente-wegen.

Bredasche Courant 17-08-1851

BEKENDMAKING.

BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Stad BREDA , brengen bij deze ter kennisse der Ingezetenen, dat ten gevolge aanschrijving van heeren Gedeputeerde Staten dezer provincie, bij circulaire van den 11. Augustus 1851, Lett. G. G. (Provinciaal blad n°. 86), op Woensdag den 20 Augustus aanstaande, eene algemeene collecte aan de huizen zal plaatshebben, ten behoeve der noodlijdende slagtoffers van den op den 29. Julij jl. in de gemeenten Tilburg, Goirle, Moergestel, Oisterwijk, Haaren, Boxtel, Esch, Berkel, Enschot en Heukelom, St. Michielsgestel, Schijndel , Dinther, Heeswijk , Nistelrode , Uden , Zeeland , Escharen , Velp , Reek , Gassel , Cuyk ca. en Schayk plaats gehad hebbende hagelslag; met uitnoodiging om daarin naar vermogen bij te dragen; alzoo blijkens de bij HEd. Gr. Achtb. ingekomen berigten . Ten gevolge van dien hagelslag, de veldgewassen in de voors. gemeenten geheel of gedeeltelijk zijn vernield, en de hoop op eenen anders veel belovenden oogst voor velen is vernietigd, onder welke zich vele zoogenaamde kleine landbouwers bevinden, die geheel tot armoede zullen vervallen , indien de menschlievendheid der meer gegoede niet ter hulpe zoude komen , en zij buiten staat zouden blijven, hun bedrijf weder eenigermate op te vatten. De liefdadigheid der Ingezetenen bij zoo vele andere gelegenheden zich zoo dikwerf van eene gunstige zijde hebbende doen kennen, mogen Burgemeester en Wethouders dan ook in dezen ramp met vertrouwen op hulpbetoon hunnerzijds rekenen.

Breda, den .4. Augustus 1851.

DE ROY, Vt.

Ter ordonnancie van Burgemeester en Wethouders voornoemd,

De Secretaris der Stad ,

L. G. D. TEYCHINÉ.


Schijndel. 25 Aug. Heden namiddag, om zes ure, ontstond er brand in de schuur van de Wed. Gijs Vugts alhier, welke zich in eenige minuten aan hare daarbij eenige ellen afstaande boerenwoning uitbreidde en weldra geheel een prooi der vlammen werd. Inboedel, Koeijen en Paard zijn gered, en de oogst, varkens en veel brandhout zyn vernield. De spoedig aangebragte hulp en gunstige wind beletten den verderen voortgang, die gewis een groot deel der kom van deze gemeente in de asch had gelegd, daar de brand slechts eenige schreden van aangrenzende huizen bleef verwijderd, die nagenoeg rondom in stroo zijn gedekt en welke vast aan het midden der groote straat belenden, alwaar men helaas altijd nog vele huizen met stroo gedekt aantreft. Het huis noch de inboedel is tegen brandschade verzekerd.


Daar zich in onze environs het gerucht verspreid heeft, dat het schip Leila, kapt. Stafford, hetwelk den 28 Junij jl. met verscheidene Noord-Brabantsche landverhuizers vertrok, zou vergaan zijn, en waarop zich bevonden:

G. van Lanen c. s., landbouwer te Boekel.

A. van der Elzen c. s., timmerman te Boekel

P. van Vrede landbouwer te Boekel

Peer den Dapperen c. s., landbouwerte Boekel

B H. van den Berg c. s., smit te Veghel

P. van der Heijden c. s., verwer te Schijndel

G. van Doornmalen, radmaker te Schijndel

J. van der Hagen c. s., bakker te St. Oedenrode

C. Boumans c. s., landbouwer te St. Oedenrode

L. de Rooij c. s., bakker te St. Oedenrode

A. de Leest c. s., klompenmakerte St. Oedenrode

F. van der Huij c. s.,landbouwer te Ledeakker

H. van Dinther landbouwerte Ledeakker

J. van Doorn c.s., landbouwer te Berlicum

G. van den Nadronk c. s., landbouwerte Gemert

M. Joosten C. s.,landbouwerte Gemert

J. van Handel c. s., landbouwerte Erp

M. van Rooij c.s., landbouwer te Erp

H. Liebergen c. s., landbouwerte Erp

J. van Lieshout c. s., landbouwerte Erp

G. Broeks c.s., landbouwerte St. Antonius.

H. Peters c. s., landbouwerte St. Antonius

H. van der Elzen timmerman te Bidaf

M. van Eerdt landbouwer te Uden

achten wij het van onzen pligt, zoowel opdat de menschen, voor wie aldaar nog eene bron van welvaart open is, zich door ijdele vrees niet zouden laten afschrikken, als om de naastbestaanden, van hen, die toen vertrokken zijn, uit het ongeruste te trekken, bekend temaken, dat de Leila, niet alleen den 28 Aug. te New-York ongehavend is aangekomen, maar zelfs, dat gemelde bodem, in den zelfden goeden staat woensdag 5 Nov. Brouwershaven binnen liep, om den 30 dezer weder van Rotterdam naar New-York te vertrekken.


Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Zitting van 10 November 1851.

Alsnu geeft de griffier voorlezing van de ingekomen stukken, en wel bepaaldelijk van ontvangst der stukken aan gedeputeerde staten gezonden, aangaande den weg van St. Oedenrode over Schijndel naar Berlicum.


Missive van Ged. Staten om de gelden voor den weg van St. Oedenrode naar Schijndel, onder aftrek van f 1000 voor het barriertje te Vught, dadelijk te storten, waartoe Burgemeester en Wethouders gemagtigd worden.


Zitting van de gemeenteraad te ´s Hertogenbosch.

Missive van gedeputeerde staten van dit gewest, daarbij te kennen gevende, dat het daarstellen van den provincialen weg van St. Michiels-Gestel naar Schijndel voor f 32,300, en dien van Schijndel naar St. Oedenrode voor f 25,300, zijn aanbesteed geworden, dat alzoo de bijdrage door de gemeente

's Hertogenbosch, ad 5% op zich genomen, bedraagt f 2,880, dezen raad uitnoodigende, op de voldoening van gemelde bijdrage, order te willen stellen. Besluit tot voldoening daarvan, na aftrek der door de provincie verleende schadeloosstelling aan deze gemeente ad f 1000 voor het regt tot het heffen van barrier-geld te Vught, ter plaatse waar de heirbaan op St. Michiels-Gestel inviel.


Burgemeester en Wethouders der Stad 's Hertogenbosch , brengen ter kennisse van de belanghebbenden, dat A. E. de Waal te Schijndel, vergunning heeft verzocht tot het daarstellen eener Leerlooijerij, in een huis staande op den Vughterdijk, genaamd het Breed Bijl, sectie G.n". 2006, toebehoorende aan Mejufvrouw van de Goor; wordende een ieder uitgenoodigd en in het bijzonder de bewoners of eigenaars der naast aangelegen panden, om wanneer zij daar tegen bezwaren in te brengen hebbende, dezelve alsdan binnen veertien dagen na afkondiging dezer, schriftelijk aan ons in te leveren, terwijl anders hun stilzwijgen voor toestemming zal gelden; wordende de tegenwoordige maatregel genomen, onverminderd het onderzoek de commodo et incommodo , hetwelk ten deze zal plaats hebben. En zal deze worden afgekondigd en in het Provinciaal Dagblad en Hertogenbossche Stadscourant opgenomen.

's Hertogenlosch, den 4 Februarij 1852.

Burgemeester en Wethouders

voornoemd P. J. YERMEULEN voorzitter. J. B. VERHEYEN, secretaris.


NEDERLAND. 's HERTOGENBOSCH, 30 April.

Schijndel, 28 April. Heden had alhier eene hevige twistpartij plaats tusschen twee voerlieden, waarvan de een aan V , van 's Bosch eenen doodelijken slag toebragt, hij verkeert in eenen bedenkelijken toestand; de beschuldigde, vader van een talrijk huisgezin is in verzekerde bewaring genomen.


Vergadering der Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Zitting van 2 november.

Ter visie een rekwest van ingezetenen uit Schijndel om ontslagen te worden als aannemer en borgen voor den prov. weg.


Missive van gedeputeerde staten, ten geleide van een nader adres van van der Sprank, c. s. te Schijndel, behelzende nadere opgaven der punten, waarin hij zich als aannemer van het driejarig onderhoud van den provincialen weg van Vught naar St. Oedenrode in de berekening der som, waarvoor hij dat werk heeft aangenomen, vergist heeft. Aangehouden, om het laatst in de zitting behandeld te worden.

Het adres van van der Sprank c. s., om ontslagen te worden van het contract van aanbesteding van het driejarig onderhoud des provincialen wegs van Vught naar St. Oedenrode. Na eenige beraadslaging wordt het amendement van den heer van Roy, strekkende om den aannemer van zijn contract te ontslaan, onder voorbehoud der staten om de kosten der herbesteding op hem te verhalen, aangenomen met 35 stemmen tegen 4.

Nieuw Rotterdamsche Courant 06-01-1853

Particuliere Binnenlandsche Correspondentie.

's-Hertogenbosch, 4 Januarij. Heden is alhier aanbesteed het onderhoud van den grindweg van Vught, St. Michiels Gestel, Schijndel tot St. Oedenrode, en aangenomen door van Stavener te Schijndel voor f 9600.

Nederlandsche Staatscourant 24-02-1853

Grindweg van Vught over St. Michielsgestel tot Schijndel voltooid in 1851. f 32,200.

Grindweg van Schijndel naar St. Oedenrode voltooid in 1851. f 25,300.


Gisteren avond omstreeks zes ure is, naar men zegt. een meisje (uitvenster van elle-waren) op den weg tusschen Schijndel en Si. Michiels-Gestlel, door twee personen aangerand, die haar al haar goed benevens eene som van 12 a 13 gulden ontnomen zouden hebben.


BINNENLAND. AMSTERDAM, Zaterdag 26 Februarij.

HERTOGENBOSCH, 25 Febr. Gisteren tegen den avond is een meisje tusschen St. Michiels-Gestel en Schijndel op eene geweldige wijze door twee straatroovers aangerand en van alles beroofd; de een sneed haar met zijn mes de kleederen van het lijf en ontnam haar geld, de ander pakte alles bijeen. Zij namen vervolgens de vlugt, de beroofde, die hen niet kende, halfnaakt achterlatende.


KOSTEN DER GRIND- EN STRAATWEGEN.

Grindweg van Vught over St. Michiels-Gestel tot Schijndel, voltooid in 1851 ƒ32.200.

Grindweg van Schijndel naar St. Oedenrode, voltooid in 1851 ƒ25.300.


'sHertogenbobch, 11 Julij.

Jongstleden vrijdag, barste boven deze stad een onweder los vergezeld van hagel en donder zoo verschrikkelijk, als bij geen menschen geheugen vroeger had plaats gehad. Tegen 10 ure des morgens pakte dikke wolke zich zamen, botsende uit eene tegenovergestelde rigting elkander naderende, de wind stak op en er had eene verduistering plaats als die van den nacht, op de groenmarkt liep alles verschrikt door elkander ieder vlugte om het zeerst, eenige hagelsteenen vielen als voorboden der naderende verwoesting. Onder het aanhoudend geloei van den donder viel nu plotseling eene schrikbarende hagelbui vergezeld van eenen stortregen of dat de aarde nog een maal door het water zou moeten vergaan, de geheele bevolking was vol schrik en angst. Hevig joeg de hagel en het ijs door de lucht, en met het geweld van kogels door vuurwapen voortgedreven sloegen zij door glazen, alles wat in het front van het Noord westen stond verbrijzelende, in minder dan een kwartier-uurs had de stad en hare inwoonders eene schade van minstens ƒ 12,000 aan verwoeste glasruiten, hagelsteenen als duiveneijeren ijsstukken hebbende eenen omtrek van 33 duimen en ter zwaarte van 16 onzen werden gevonden. De verslagenheid was algemeen, want niet tegenstaande dat het groote gevaar voorbij was, bleef nog altijd de lucht een dreigend aanzien houden, en waar zou het heen indien het weder zich herhaalde? alle huizen lagen open geen handen waren genoeg geen glas aanwezig om dadelijk de geleden schaden te herstellen, nog op dit oogenblik is men druk bezig zelfs is zondag moeten gewerkt worden. Tot ons leedwezen is het buiten de stad nog erger gesteld, daar heeft men zich niet alleen over gebroken glazen en verbrijzelde dakpannen te bedroeven, maar de te velde staande vruchten zijn allen verwoest, onder de gemeenten welke het meest geleden hebben noemt men Vlijmen in de eerste plaats, Nieuwkuik, Drunen, Baardwijk, Waalwijk en Besoijen van den eenen kant dezer stad, Berlicum, den Dungen, St. Michiels-Gestel, Schijndel, Vught en Moergestel van den anderen kant.

Dungen, 8 Julij. Op heden vrijdag des voormiddags circa half elf ure, is alhier een schrikkelijk onweder, vergezeld van verwoestenden hagelslag losgebarsten; onberekenbaar voor als nog is de schade, welke men over de geheele gemeente, opzigtens de veldgewassen, heeft te betreuren; op sommige gehuchten schijnt alles en geheel te zijn vernield. Honderde glasruiten en dakpannen zijn daarenboven verbrijzeld, zoo van de pastorij als andere gebouwen; doch inzonderheid het prachtig kerkgebouw is, van den noordwesten kant, door de hagelsteenen, ter grootte van eendeneieren, zoodanig aan glas en leijen dak getroffen, dat zelfs het regenwater het verwulf is doorgedrongen. Rampzalig is deze dag! Waar toch moet het heen, als men overwege dat hierbij nog altoos het vernielende (wat te voorkomen is) element het water, welk en hier en der hoofdstad omliggende plaatsen duizende bunders van grasen hooivelden blijft overstroomen! Wanneer zal eenmaal de dag aanbreken, op welke men een lang gewenschte uitwatering zal mogen zien worden bewerkstelligd ? Cromvoirt. De ramp van overstrooming waarvan de landbouwers dezer gemeente, voornamelijk in hunne hooi- en weilanden, de slagtoffers zijn werd den 8 dezer, des voormiddags omstreeks half 11 ure, door eene tweede opgevolgd. Een zwaar onweder, opkomende uit het noordwesten, vergezeld van eene hagelbui, waarvan de hagelsteenen de grootte van gewone kippeneijeren overtroffen , barstte boven deze gemeente los, waardoor in weinige oogenblikken het schoon vooruitzigt en de blijde hoop op eenen veel belovenden oogst, verijdeld werden.


NEDERLAND. 's HERTOGENBOSCH 3 Augustus.

Schijndel, 1 Augustus. Een der oudste bewoners dezer gemeenten, Petrus van der Velden landbouwer, gaf dezer dagen bewijzen fiks rogge te kunnen maaijen, en dit wel op eenen leeftijd van 96 jaren ; als eene zeldzaamheid kan men aanmerken, dat hij telken jaren van zijne kracht en kennis tot het maaijen proeven gaf; onder het behoud der zinsvermogens geniet hij eene buitengewone gezondheid, en men heeft nog nooit de geneeskundige hulp ten zijnen ingeroepen.


Bij Vonnis der Arrondissements-Regtbank te Hertogenbosch, in dato 9 Augustus 1853, op de Expeditie geregistreerd, is GIJSBERTUS VAN ROOIJ, Landbouwer, wonende te Schijndel, ter zake van Verkwisting, gesteld onder Curatele, met al de gevolgen van dien, bij de wet bepaald.

´s Hertogenbosch, den 11 Augustus 1853.

J. L. SCHOENMAKER, Procureur.


INGEZONDEN.

Schijndel, 1 September 1853.

De ingezetenen dezer gemeente hebben nadat zij vernomen hadden dat het beruchte wets-ontwerp door de 2de Kamer was aangenomen eene dringende petitie tot verwerping aan de 1ste Kamer gerigt, welke met 462 handteekeningen voorzien is. Het is te betreuren dat er niet meer tijd tot teekenen konde verleend worden ; want dan was het getal verdubbeld geweest, zeer vele inwoners die kennis hadden gekregen dat dit stuk in omloop was zijn komen verzoeken te teekenen toen het adres reeds verzonden was.

Uw bestendige Lezer.


In de gewone onderwijzers vergadering te Schijndel, den 3den dezer werden de leden van dezelve aangenaam verrast door de komst van den waardigen Districts-Schoolepziener Mr. Jonkhr. J. B. Verheyen, die na inzage genomen te hebben van de werkzaamheden, zijne tevredenheid te kennen gaf en tevens de vergadering bekend maakte, dat Z. H. W. Geb. in last had om, tengevolge van een besluit van Heeren Gedeputeerde Stalen dezer Provincie, dato 5 Aug., aan onzen waardigen Voorzitter, den Heer Claessen, een prachtig boekgeschenk uit te reiken. Z. H. W. Geb: deed dit met eene aanspraak, welke op al de leden een diepen indruk maakte, en waarin hij hulde deed aan den ijver en de bekwaamheden, zoo in zijne betrekking als Voorzitter van deze vergadering als in die van onderwijzer aan de hoofdschool te St Oedenrode.

De Heer Claessen bedankte met zigtbare aandoening op eene zeer gepaste wijze, terwijl al de leden, onder welke er vele waren, die door hem geheel of gedeeltelijk zijn opgeleid, hem hunne deelneming op de hartelijkste wijze betuigden. Moge dezen zoo teregt geëerden Onderwijzer eenmaal die onderscheiding ten deel vallen, waarmede de voormalige hooggeachte hoofd-inspecteur, de Heer Wijnbeks hem reeds zoo gaarne had bekroond gezien. P. B.


's HERTOGENBOSCH, 28 September.

Naar men verneemt, zullen op Vrijdag den 7 October met de Stoomboot van hier vertrekken naar Rotterdam, eenige landverhuizers uit Uden, St. Oedenrode, Boekel, Schijndel en Veghel.


*'s HERTOGENBOSCH, 1 Oct. 1853.

Gisteren werden door de afdeeling s'Hertogenbosch der Noord Brabantsche maatschappij ter bevordering van Nijverheid, de behaalde premien aan de bekroonden der tentoonstelling van landbouw-voortbrengselen en landbouwkundige gereedschappen uitgereikt, bij die gelegenheid had er eene treffende ontmoeting plaats tusschen den generaal majoor van Poolsum Booij daar tegenwoordig en den bekroonden landbouwer J. Korsten van Schijndel, de generaal herkende in hem een oud grenadier, die onder hem toen hij als majoor een bataillon grenadiers kommandeerde, diende; de generaal opstaande drukte den eenvoudigen landman hartelijk de hand, en wenschte hem geluk; hij verklaarde er trotsch op te zijn dat uit den krijgsmansstand zulke nijvere landlieden konden geboren worden.

Nieuwe Rotterdamse Courant 22-01-1854

Rotterdam, 21 Januarij.

Dezer dagen is in het woud onder de gemeente Dungen , een brandbrief gelegd, waarbij onder bedreigingen van alle bedenkelijke onheilen nog al eene aanzienlijke som gelds geëischt werd. Heden is het den wakkeren en onvermoeiden brigadier, kommandant der brigade marechaussees te Boxtel, met behulp van den burgemeester der gemeente Schijndel mogen gelukken, de vermoedelijke daders, twee manspersonen en eene vrouw op te sporen en in handen der justitie te stellen.

Algemeen handelsblad 23-01-1854

BINNENLAND. AMSTERDAM, Zaturdag 21 Januarij.

BOXTEL, 20 Jan. Heden werden van hier door de marechaussees gevankelijk naar de hoofdplaats getransporteerd twee daglooners uit het dorp Schijndel en de vrouw van een hunner. Die kornuiten moeten eene weduwe in de gemeente Dungen voor eenige dagen het verzoek hebben gedaan , om eene bepaalde ronde som ergens neer te leggen , welk verzoek op zich zelven wel geen strafbaar feit daarstelt, maar de gestelde keuze, óf gevolg te geven aan het verzoek , óf eene vuurproef, was de justitie wat al te kras. Men deed ijverige nasporing en is het eindelijk den intelligenten burgemeester van Schijndel en den wakkeren kommandant der marechaussees alhier gelukt, de zonderlinge verzoekers te ontdekken en buiten toegang te stellen.


Verleden Vrijdag zijn alhier twee daglooners uit Schijndel en de vrouw van een hunner door de marechaussee gevankelijk binnengebragt, ten gevolge van het leggen van eenen brandbrief bij eene weduwe in de gemeente Dungen. Door de ijverige naspormg van den heer burgemeester van Schijndel en den brigadier, kommandant der marechaussee te Boxtel is men er in geslaagd op het spoor te komen van deze misdadigers.


Gemeenteraad van ´s Hertogenbosch

Missive van Gedep. Staten om eene nadere bijdrage in den weg van St. Oedenrnede over Schijndel naar Vught, voor zoover die weg, die thans tot Helmond doorgetrokken wordt, door de kom van de gemeente St. Oedenrode loopt. Verzonden aan eene kommissie beslaande uit de heeren Rouppe van der Voort, J. Sassen en Tombrinck.

Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant 26-01-1854

Op den 21 zijn alhier, op last van den heer officier van Justitie bij de arr. regtbank alhier, gevankelijk binnen gebragt Adriaan Verhagen, diens huisvrouw Francyna Raaymakers en Adriaan Doleweerd, allen arbeiders te Schijndel, als verdacht van het schrijven en leggen van eenen brandbrief bij de weduwe van Grinsven op den 14 Januarij jl. te den Dungen. Aan de ijverige pogingen van de heer burgemeester Verhoeven te Schijndel en de wakkeren brigadier der koninklijke marechausse Douzie te Boxtel, mag het dank geweten worden, dat de vreedzame huislieden op den Dungen thans bevrijd zijn van den schrik, welke hun niet ten onregte werd op het lijf gejaagd, en aangenaam is het ons ook betreffende deze hunnen ijver in het belang van rust en zekerheid openlijk te kunnen melding maken.

De Noord Brabanter 23-02-1854

Men schrijft ons uit Schijndel, 20 Februarij : Heden hadden wij het genoegen de installatie eener vereeniging van den H. Vincentius a Paulo in deze gemeente te zien plaats hebben. Des morgens ten 9 ure werd eene Solemneele Mis door den Wel Eerw. Heer Pastoor, geassisteerd door heeren kapelanen, opgedragen. Onder dezelve werd door den ijvervollen Herder eene treffende en doelmatige toespraak gehouden, waarin zijn W Ew volgens deze woorden van den Profeet: .Gelukkig is de man, die zich den behoeftigen en armen aantrekt; de Heer zal hem in den kwaden dag verlossen," in het kort de verhevenheid van de liefdewerken dezer Vereeniging aantoonde.


Gemeenteraad van ´s Hertogenbosch

Zitting van Dingsdag, 25 April.

Missive van het collegie van regenten over de Godshuizen en den algemeenen armen alhier, houdende mededeeling dat genoemd collegie heeft besloten tot verkoop van sommige vaste goederen, als bosch en land, heide enz. gelegen onder de gemeenten Boxtel, Cromvoirt, Helvoirt, Schijndel enz., aan de gestichten toebehoorende, met vrijlating aan de koopers, om de helft der koopsom als hypotheek op de goederen te laten tegen eene rente van 4 en een half pCt, terwijl de andere helft ten voordeele der gestichten zal kunnen aangewend worden, onder nadere autorisatie van den Raad, daartoe de vergunning verzoekende. Regenten voeren tot ondersteuning van hun voorstel aan, dat na een naauwgezet onderzoek en opgemaakt verslag blykt dat die goederen geschat worden op eene waarde van p. m. f 67,000.- terwijl zij slechts een zuiver inkomen opleveren van f 1010,- Nadat de dadelijke afdoening van dit voorstel door den heer Jhr. van Thije Hannes bestreden, en het voorstel zelf door den heer N. F. Sassen was toegelicht, wordt op voorstel van den heer F. G. J. baron van Rijckevorsel het collegie van regenten tot de veiling dier goederen gemagtigd , doch onder nadere goedkeuring van den Raad, terwijl inmiddels de stukken ter visie gelegd zullen worden. De heer Jhr. van Thije Hannes verzoekt aanteekening in de notulen, dat hij zich met dit besluit niet kan vereenigen.


Zomervergadering der Provinciale Staten van Noord-Barband.

Zitting van maandag 10 Julij.

Adres van het gemeentebestuur van Schijndel, verzoekende vermindering der van de gemeente gevorderde bijdrage in de kosten van aanleg van den prov. weg van Vught naar St. Oedenrode. Verzonden aan Gedep. St. om na onderzoek van de eischen der gemeente in de navolgende vergadering rapport uit te brengen.


Schijndel. 13 Aug. Heden had alhier door de Ambtenaren van St. Oedenroden eene bekeuring plaats, die wel der moeite waardig is in uwe kolommen op te nemen. Eene arme vrouw met hare zes kinderen had dertien ponden rogge geoogst, nadat het veraccijnsd en gemalen was; door honger nieuwsgierig, zifte zijde bloem daaraf om met wat water voor hare kinderen een pap op te disschen; hel andere, teregt zemelen, wilde zij ter bakking bezorgen; en zie, daar zijn rijks ambtenaren, die vorderen dat dit ten kantore moet gewogen worden ; aldaar bleek het nog zeven en een half pond te wegen, en was dus onbeboetbaar. Enfin, er moest toch iets van komen; de vrouw verklaard hebbende dit bij den bakker A. V. te brengen, achtervolgden haar de ambtenaren, en deklareerden genoemden bakker A. V. proces-verbaal, niettegenstaande hij en zijn zoon onbewust waren van het aangenomen te hebben. Mag zulks niet te regt een proces-schandaal genoemd worden? deden de beambten niet beter hunnen pligt, wanneer zij, na de volste overtuiging erlangd te hebben dat geene onduiking had plaats gehad. den onnoozelen die ter goeder trouw handelt, inlichtten, in plaats van den onkost zwoegenden bakker met de haren bij vijftig gulden boete te slepen? De tranen der arme vrouw hebben het bewuste doen lossen; jammer is het, dat dit niet op het kantoor verzegeld was gebleven, dan kon er gezien worden of dat meel of zemelen waren; alles ter goeder trouw?


BOXEL, 5 Oct. Laatstleden Maandagavond heeft er, nabij het dorp Schijndel een felle brand gewoed, tengevolge waarvan de kapitale bouwhoeve der kinderen Verhage, totaal is vernield, met den opgetasten oogst granen, hooi, enz. Het verlies moet vrij beduidend, doch nog de onroerende goederen in eene buitenlandsche assurantie-maatschappij verzekerd wezen. I


Najaarsvergadering der Provinciale Staten

2e zitting donderdag 9 november.

Verslag van Gedep. St. op een van ben bij besluit van de Slaten van 10 Julij verzonden adres van het Gemeentebestuur van Schijndel tot vermindering der van die gemeente gevorderde bedrage in de kosten van aanleg van den Provincialen weg van Vught naar St. Oedenrode met eene som van f 595,44. Aan de 4 afdeeling.


Najaarsvergadering der Provinciale Staten

Zitting op woensdag 15 november.

Bij monde van den heer Verhagen op een aan haar bij besluit der staten verzonden verslag van Ged. St. betrekkelijk een adres van het gemeentebestuur van Schijndel tot vermindering der van die gemeenle gevorderde bijdrage in de kosten van aanleg van den weg van Vught naar St. Oedenrode. De conclusien zijn:

a. aan de gemeente Schijndel toe te slaan eene som f. 407.37, welke haar te veel in rekening is gebragt te korten op hetgeen zij nog verschuldigd is, waardoor de aanspraak in de opbrengst der tollen, indien die al bestond, komt te vervallen.

b. aan de overige gemeenten, die insgelijks percentsgewijze in de kosten van dien weg hebben bijgedragen, eveneens eene evenredige vermindering harer bijdrage te verleenen en Ged. St. te magtigen met de besturen dier gemeenten alsnog eene verzekering tot stand te brengen

c. dat evenmin door de gemeenle Schijndel, als door eenige andere gemeente aanspraak, kan gemaakt worden op een aandeel in de van de provincie verleende schadeloosstellingen van de overname der bruggen.

Conform het rapporl wordt door de vergadering besloten.


NEDERLAND. 's HERTOGENBOSCH, 1 Februarij.

Morgen, zijnde de feestdag van O. L. Vrouw Lichtmis, zal het mirakuleuze beeld van O. L. Vrouw van Zoetigheid van 's Bosch, dat, gelijk men weet, bij zijne wederkomst uit Brussel in onze Kathedraal ten vorigen jare voorloopig in de kapel van het H. Sacrament, aan de linkerzijde van het koor geplaatst is, op dezelfde plaats hersteld worden, alwaar het zich voor ongeveer vijf eeuwen ter vereering van de geloovigen bevond, maar waaruit het, na de ongelukkige hervorming bij den overgang der stad in1629, is moeten gevlugt worden. Deze verplaatsing van het mirakuleuze beeld zal, na het lof, met eene plechtige processie, geschieden, waarbij hoogstwaarschijnlijk Z. D. H. Mgr. Zwijsen tegenwoordig zal zijn. De bedoelde plaats namelijk welke, gelijk voorheen, tot verblijf van het beeld moet verstrekken, is de kapel aan de Noordwestzijde der Kathedraal, tusschen de groote en de linker ingangdeur gelegen.

Deze kapel welke reeds in 1268 gebouwd is en ouder is dan de kerk, welke eerst in de 14de eeuw begonnen werd, werd in 1730 door eenen muur afgescheiden, om te dienen tot eene gehoorzaal voor de professoren der Illustre-School. Thans heeft men dezen muur wederom weggebroken (en met dien "het spel van het laatste oordeel," dat geheel en al in verval geraakt was) en den vloer der kapel, welke een voet hooger was dan die der kerk, (welke verhooging waarschijnlijk mede in 1730, bij het optrekken der muur, daargesteld. is geworden), wederom met denzelven gelijk gemaakt.

De kapel is inwendig in haren vorigen staat teruggebragt en schoon afgewerkt; bij het afnemen van den kalk van het plafond heeft men twee zeer schoone in den Gotischen stijl geschilderde gronden gevonden ; daar de eerste, dus de oudste, het schoonste was, heeft men het plafond tot aan dezen afgeschrapt en denzelven, daar zijne omtrekken nog zeer duidelijk waren, op nieuw opgehaald en met de oorspronkelijke kleuren en goud belegd, waardoor thans dit schilderwerk in schoonheid kan wedijveren met de schoonste bestaande plafonds van dien stijl.

Het hoofdgedeelte der kapel, alwaar het mirakuleus beeld komt te staan, is door een fraai ijzeren hek van het overige afgesloten, en hier kunnen thans de dienaars van de H. Moeder Maagd en allen die hare gunst willen inroepen, hunne gebeden voor den troon van Maria komen storten.

Wij zijn in staat gesteld de velschillende betrekkingen mede te deelen, welke de Zeer Eerwaarde Zeergeleerde heer Paulus Antonius van Baer, Pastoor en Deken der Parochiale hoofdkerk van St. Servaas te Maastricht, gedurende zijne nuttige loopbaan bekleed heeft.

Zijn Eerwaarde den 22 October 1785 te Eindhoven geboren, bereidde zich van zijne jeugd af aan met ijver tot den geestelijken stand voor; hij maakte zulke groote vorderingen in de studiën en was met zulke gelukkige geestbegaafdheden versierd dat hij , reeds voor de Heilige wijdingen te hebben ontvangen, belast werd eenen tak van wijsbegeerte in het seminarie van 's Hertogenbosch te Herlaar te onderwijzen. Zoodra hij in 1811, te Munster, de H. priesterwijding ontvangen had, werd hij als eerste kapellaan geplaatst bij den Apostolischen Administrator van het vikariaat van 's Hertogenbosch, den beroemden van Alphen, die te gelijkertijd de bedieningen van pastoor te Schijndel waarnam. Eenigen tijd daarna werd hij benoemd tot professor in de godgeleerdheid in liet bovengemeld Seminarie.

Achtereenvolgens pastoor te den Dungen en Waalwijk werd de Eerw. heer van Baer, den 5 Februarij 1836. benoemd tot de belangrijke pastorij van St. Servaas te Maastricht en te gelijkertijd met buitengewone magten hekleed met den titel van Commissaris generaal voor de geheele stad en omstreken, welke bedieningen hij vervuld heeft tot in 1841, toen, na den afstand van het hertogdom Limburg door België aan Holland, bij het oprigten van het Apostolisch Vikariaat van Limburg, Maastricht een deel werd van dit vikariaat. Zijne Eerw. behield alsdan den titel en de waardigheid van Pastoor- Deken van het Zuidelijk gedeelte van de stad Maastricht, bevattende de parochiën van St. Servaas, Onze Lieve Vrouw en St. Mathias, alsmede die van de gemeenten St. Pieter en Wijlre of Oud-Vroenhoven. Zijn Eerw. was tevens aalmoezenier van het militair hospitaal. Van al deze bedieningen kweet hij zich met eene voorbeeldige voorzigtigheid en wijze gematigdheid, toen eene langdurige ziekte, welke hij met volmaakte overgeving en geduld leed, den voorbode werd van den naderenden dood die Zondags 's morgens ten halfzeven ure plaats had.

Z. M. Willem I, zijne verdiensten en zijne deugden willende beloonen, had hem de ereteekenen van ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw geschonken.

De Zeer Eerwaarde overledene onderscheidde zich niet alleen door zijne uitgebreide kennissen, maar ook door de beoefening der christelijke deugden, vooral van de liefdadigheid, en vele huisgezinnen, die in verborgen armoede leven, zullen zijnen dood beweenen gelijk al zijne parochianen hunnen ijverigen en met kennissen verrijkten Herder zullen betreuren.


Als eene zeldzaamheid wordt ons uit Schijndel gemeld dat aldaar op den 26 Febr. l.l. is overleden Adriaan van den Bergh in den ouderdom van 87 jaren nalatende 10 kinderen uit een huwelijk, van welke de jongste 40 jaren oud is, en 47 kleinkinderen, die uit zes huwelijken zijn voortgesproten. De overledene was oom of oudoom van 214 nog levende neven en nichten.


HET BEGEVEN VAN AMBTEN EN BEDIENINGEN.

Hebben wij, en een aanzienlijk gedeelte der katholieke drukpers met ons, onlangs met nadruk gewezen op de onregtvaardige achterstelling der Katholieken, welke men, bij het begeven van ambten en bedieningen, sedert eenigen tijd wederom aan de orde van den dag ziet komen; zien wij van verscheidene zijden op nieuw klagten indienen tegen de zich steeds meer en meer veropenbarende strekking om de katholieke onderdanen van den Nederlandschen Staat te beschouwen als onbekwaam voor posten en alleen dienstig om lasten te betalen; zonder dat een enkel protestantsch dagblad, zonder dat een enkel officieel of officieus orgaan van het ministerie zulke ten laste van de regering gelegde anti-konstitutioneele handelingen, als onwaar, als verzonnen tegenspreekt; dan voorzeker moet men het er voor houden, dat die drukpers waarheid gesproken heeft, dat die klagten gegrond zijn, dat de Katholieken verongelijkt, dat hunne regten niet geëerbiedigd worden. Immers, het zou eene nalatigheid, eene onbegrijpelijke toegeeflijkheid van een misterieel orgaan zijn, indien het op het ministerie den blaam liet drukken dat het onstaatkundig, dat het onbillijk handelt, zoo er bewijzen konden gevonden worden om die beweringen te logenstraffen. Maar toch waar zouden die bewijzen kunnen gevonden worden ? Wij hebben hier feiten die spreken : en waar feiten spreken, daar zal niemand het wagen bewijsgronden in tegenovergestelden zin op te dringen.

Kunnen wij die feiten aanhalen? Ongetwijfeld. Behoeven wij onze oogen ver door het rijk te laten rondgaan? Volstrekt niet. Onze eigene provincie levert ons die feiten op voldoende wijze. Vestigen wij slechts onze aandacht op het kanton Veghel. De aanzienlijke gemeente Veghel, welke door 4200 Katholieken en slechts 100 Protestanten bewoond wordt, ontving voor eenige jaren een protestanschen notaris, alhoewel burgemeester, wethouders en de gansche gemeenteraad, bij een raadsbesluit een officieel adres ter verkrijging van een katholieken notaris, aan het ministerie hadden opgezonden. Een paar jaar later werd aan diezelfde gemeente een protestantsche ontvanger toegezonden, in plaats van den gepensionneerden Katholiek die niet minder dan vijftig jaren dien post bekleed had; een waardig antwoord, voorwaar, op het adres van den gemeenteraad!

Thans moet voorzien worden in de vacature van eenen notaris te Dinther; en nu wenschen wij de vraag gesteld of deze plaats, welke door wijlen den heer Gelpe bekleed is geweest, wederom door eenen Protestant moet aangevuld worden? Of liever: Zoude het geene onbillijkheid, geene miskenning voor de Katholieken zijn, zoo aldaar wederom een protestansch notaris benoemd werd? Zien wij in eenige woorden den toestand van het kanton Veghel naar: Dit kanton bestaat uit de gemeenten Veghel, St. Oedenrode, Erp, Boekel Uden, Heeswijk en Dinther welke eene gezamenlijke bevolking tellen van 21.171 inwoners, waarvan, onder het godsdienstig oogpunt, de verhouding staat: als 46 Katholieken tegen 1 Protestant. Volgens de wet op het notarisambt nu, is er een notaris op de 4000 zielen; zoodat het kanton vijf notarissen dient te bevatten. Erp echter is sedert eenige jaren onvervuld gebleven; om welke reden, zullen wij hier niet nader ontwikkelen, alhoewel het zeker is dat partijbelang en anti-konstitutionneele oogmerken hieraan niet vreemd waren. De vier andere standplaatsen zijn: Veghel, St. Oedenrode, Uden en Dinther. De twee eerstgemelde hebben eenen protestantschen notaris, Uden heeft eenen Katholiek, Dinther is opengevallen; wordt aldaar wederom een protestant benoemd dan telt men in het kanton 3 Protestanten tegen 1 Katholiek, terwijl, gelijk wij reeds aangemerkt de katholieke bevolking tegen de Protestanten staat als 46 tegen 1.

Wanneer men nu een anderen maatstaf neemt, en met de kaart van Noordbrabant in de hand, den provincialen weg volgt van 's Bosch op Veghel, en vervolgens op St. Oedenrode om over den Rijksweg van Boxtel naar de hoofdstad der provincie terug te keeren, dan vinden wij langs deze groote wegen Hintham, Berlicum, Dinther, Veghel, St. Oedenrode, Boxtel en Vught, welke tot hieraan steeds door protestantsche notarissen bezet zijn geweest, terwijl van Schijndel en St. Michiels-Gestel, die tusschen beide in liggen, het eerste een Protestant, het tweede een Katholiek bezit; zoodat men, op deze groote uitgestrektheid, welke als het ware, bijna uitsluitend door Katholieken bewoond wordt, thans 7 protestantsche en slechts een katholieken notaris aantreft.

't Is hier volstrekt onze bedoeling niet, (en het zou onredelijk van ons zijn, zulks te beoogen) het minste wantrouwen te willen inboezemen tegen de geachte protestantsche notarissen die op gemelde plaatsen gevestigd zijn; neen, gaarne brengen wij hulde aan ware verdiensten en ijverige ambtenaren; maar wij vragen het, in gemoede en met onpartijdige overtuiging, zoude het geene onbillijkheid, geene verguizing voor de Katholieken zijn, de vacature van Dinther wederom met eenen Protestant aan te vullen ? Of meent men dat de Katholieken slechts weet-nieten zijn? dat er in onze provincie geen bekwame katholieke kandidaten gevonden worden?

Wij hebben de lijst der kandidaten in de hand, en deze toont ons duidelijk het tegendeel aan ; daarop immers vinden wij verscheidene Katholieken, die wij meenen op schitterende wijze de vergelijking met de Protestanten te kunnen doorstaan.

Of zou men, misschien, willen beweren dat. Dinther door eenen Protestant moet aangevuld worden, omdat er een Protestant geweest is ?

Maar dit zou, in andere woorden, heeten: dewijl vroeger onbillijkheid jegens de Katholieken gepleegd is geworden, moet deze onbillijkheid voortgezet worden!

Welke klaagtoonen zou men niet hooren, welke hartverscheurende jeremiaden zouden wij een groot deel der protestantsche drukpers niet zien aanheffen, wanneer in eene gemeente, alwaar de meerderheid der ingezetenen protestantsch was en een derde of zelfs meer tot de katholieke godsdienst behoorde, een Katholiek notaris benoemd werd ? Zou men het ooit aan het ministerie kunnen vergeven dat het de Protestanten in de noodzakelijkheid gesteld had, hunne stoffelijke belangen aan katholieke handen toe te vertrouwen ?

En de Katholieken evenwel, zouden steeds lijdzaam moeten voortgaan en zich getroosten mannen in hun midden te erlangen, die in godsdienstige gezindheid zoo zeer van hen verschillen! Zij zouden geduldig moeten zien en blijven ondervinden, dat het artikel der Grondwet, hetwelk aan alle ingezetenen, zonder onderscheid van godsdienstige belijdenis, gelijke aanspraak op posten en bedieningen toekent, niets anders dan eene illusoire bepaling, slechts eene doode letter schijnt te zijn.

Hopen wij echter dat het ministerie, ver van partijbelang te beoogen, de leus: milde toepassing der Grondwet, zoo plegtig door hetzelve beloofd, zoo vurig door ons gewenscht, eindelijk getrouw zal zijn en blijven!


Vergadering der Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Zitting van maandag 9 julij.

Bij monde van den heer van den Acker: Op de weigering van de gemeente Schijndel om 18 pCt. bij te dragen in de kosten van het overnemen van bruggen op den provincialen weg van Vught naar St. Oedenrode. De vergadering concl. tot renvooy aan Gedeputeerde Staten met kennisgeving dat de Staten in de zaak berusten.


1 Augustus. Heden namiddag is even boven sluis No 2, in de Zuid-Willemsvaart verdronken, de persoon genaamd Johannes Smits, gewoond hebbende in de barrier op den Meidoren, onder de gemeente Schijndel, langs den grindweg.

Nieuwe Rotterdamsche Courant 22-09-1855

De heer J. A. Boogaard te Schijndel verzoekt ons, het volgeinde te melden: Op den 1 Aug. l.l. kregen twee kooplieden, door sterken drank verhit, verschil met elkander. Weldra mengde zich een derde persoon even opgewonden door den drank, daarbij, zoodat men spoedig handgemeen werd. Dit viel voor aan de Zuid-Willemsvaart te Dongen. De schipper van het daar aanwezige pontveer, vreezende voor groote ongelukken, nam twee van de twistenden haastig aan boord, en stak van wal. Toen dezen zich buiten bereik van den gevaarlijken medetwister bevonden, begonnen zij hem uit te jouwen waardoor bij zoo verwoed werd, dat hij zooals men beweert, met een mes in de hand, in het water sprong om de ontvlugtenden al zwemmende te achtervolgen. Doch ditmaal begaf hem de anders zoo wel beoefende zwemkunst. Hij zonk en men vischte kort daarna het lijk van een dronkaard op! (Volksvriend).


Namens de lilde afd. bij monde van den heer van den Acker, omtrent het adres van den gemeenteraad van St. Michiels-Gestel, daarbij te kennen gevende, dat de onder die gemeente behoorende gehuchten Beekkant, Venkant, Hezelaar, Moerschot en Wouw (te zamen 18 huizen en 316 bunders land bevattende), telken jare aan overstrooming is blootgesteld, en dat vooral in de jaren 1851 en 1855 ten gevolge van overstroomingen aan de huizen en landerijen aldaar groote schade toegebragt is geworden; en verzoekende de prov. St. te willen medewerken tot voorkoming der overstroomingen door te leggen, voor rekening van de provincie, aan de zuidzijde van den prov. weg van St. Michiels-Gestel naar Schijndel, van de Hervormde kerk af tot nabij het landgoed den Denneboom, ter lengte van 1800 ellen, eene keerkade ter hoogte van 1, 2 a 3 palm, en bij hoogen waterstand het dagelijksch bestuur te vergunnen, de sluis nabij de scheiding van St. Michiels-Gestel en Schijndel tijdelijk te mogen digten, of ingeval mogt worden gediffikulteerd gemelde kade voor rekening der Provincie te doen leggen, toe te slaan dat zulks voor rekening der gemeente of belanghebbende grondeigenaren geschiede.


Men schrijft ons uit Schijndel, 18 December:

Gisteren nacht werden alhier uit hunne woningen door de policie opgeligt en in verzekerde bewaring gesteld vijf manspersonen, verdacht als behoorende tot den berusten brutalen diefstal, vóór 8 dagen gepleegd bij C. van der Steen op de Biezen onder Veghel. Gedurende den dag zijn de met reden verdachte personen door onzen edel achtbaren heer burgemeester in bijwezen der marechaussee gevestigd te Boxtel, onderzocht en aan de huisgenooten van genoemden van der Steen, ten raadhuize alhier, voorgesteld, welke pogingen niet vruchteloos schijnen te zullen blijven. - Reeds zijn drie der gearresteerden over Boxtel naar 's Bosch gebragt en zullen aldaar morgen de overige worden binnengeleid. De buitengewone ijver dien onze burgervader als hoofd der policie in deze steeds aan den dag heeft gelegd, heeft ook ditmaal niet ontbroken, daar Z. E. A. reeds op het eerste gerucht, dat eenige suspicie naliet, alles voor eene opsporing in het werk stelde en ofschoon niet zeker van de misdaad, aanstonds eenen bode ter informatie naar Veghel zond om daar de zaak zelve te vernemen en opgaaf der gestolen goederen te bekomen. (Met genoegen konstateeren wij de hulde door onzen berigtgever aan den heer Burgemeester van Schijndel gebragt, dewijl wij van eene zeer geachte zijde vernomen hebben, hoe zeer Z. E. A. dezelve verdient door zijne onvermoeide waakzaamheid en zijnen ijver om de orde te handhaven en de misdadigers op te sporen).


's Hertogenbosch , 19 December. Morgen worden alhier verwacht vijf personen, die eergisteren onder Schijndel zijn aangehouden, als verdacht van schuldpligtigheid aan den brutalen diefstal, welke in den nacht van den 10den op 11den December l.l. onder Veghel is gepleegd. Men hoopt, dat deze aanhouding tot de geruststelling van het platte land, ter plaatse waar de diefstal zooveel bezorgdheid ingeboezemd heeft, zal bijdragen.


Wij vernemen dat het der politie gelukt is de hand te leggen op de bende, welke dezer dagen te Veghel en omstreken hare heldendaden heeft aan den dag gelegd. Zij moet beslaan uit 13 personen, gedeeltelijk te Veghel en gedeeltelijk te Schijndel te huis behoorende.


Men schrijft ons uit Schijndel, 7 Februarij: In de Nieuwe Noordbrabander van gisteren schreef men zeer onjuist over een onthaal aan de arme kinderen alhier; om der waarheids wil en den kwaden dunk uit eene zoo verkeerde mededeeling weg te nemen, volgt hier wat er bij gelegenheid van vasten-avond hééft plaats gehad. Even als het vorige jaar werden in de openbare school een veertigtal arme kinderen, die in de beslaande koehaarspinnerij werkzaam zijn onder het bestuur der Vereeniging van den H. Vincentius, door deze op erwten soep en spekkoek onthaald. Een talrijk publiek, waaronder vele notabelen, was ooggetuige van den goeden eetlust der gasten, en van de bezorgdheid van de leden der vereeniging. De vereeniging ondervond hier wederom hoe hoog men hunnen ijver schat tot het verschaffen van werk, gepaard met zedelijk en christelijk onderrigt, uit liefde voor onze arme medebroeders ondernomen, door de algemeen erkende tevredenheid der : aanschouwers en door de kollekte aldaar tot ondersteuning der behoeftigen gehouden.


Scholen van Bijzonderen aard en Strekking.

In Noordbrabant vermeerderden de bewaar- en kleine kinderscholen met een tiental ; de meeste laten wel, even als vroeger, veel te wenschen over, vooral ten opzigte van inrigting en opleiding, maar bij sommige had aanmerkelijke verbetering plaats met name die verbonden aan de Roomsch-Katholieke diakonie-scholen van St. Pieter en St. Jacob, alsmede in die, welke, afgescheiden van eene andere inrigting, door de Hervormde gemeente te 's Bosch werd gevestigd ; aanvankelijk werkten deze scholen gunstig. Ook die behoorende tol de bijzondere scholen der 2de klasse te Schijndel en te St. Oedenrode beantwoordden aan het doel. De overige evenwel lieten, op enkele uitzonderingen na, nog veel te wenschen over. De te 's Bosch gevestigde herhalingschool, de eenige in de provincie, bleef stand houden en aan het oogmerk voldoen.

De Zondagscholen bleven in denzelfden toestand. De meeste zijn goed ingerigt en stichten nut. Te betreuren is het, dat de onderwijzers zoo weinig aanmoediging en ondersteuning vinden en het getal zoo gering blijft. De werkscholen, in plaats van te vermeerderen, ondergingen eene geringe vermindering: zij zijn alle verbonden aan meisjes scholen en werden geregeld bezocht. Door het doen verrigten van handwerkjes en het gewennen aan tucht, netheid en orde, stichten zij veel nut. Eigenlijke volkszangscholen bestaan in deze provincie niet; nogtans wordt op een aantal scholen onderwijs gegeven in den zang, op enkele ook onderrigt in de theorie van den zang.

Schoollokalen.

Voor de schoollokalen en onderwijzerswoningen wordt in Noordbrabant vrij voldoende gezorgd; in ´t algemeen zijn de gemeentebesturen meer geneigd mede te werken tot verbetering der gebouwen dan van het onderwijs. In 1854 hadden aanzienlijke vernieuwingen en herstellingen plaats, vooral in die gemeenten, waar ook van wege de provincie en bet Rijk hulp werd verleend. Op die wijze werd te Eerde, gemeente St. Oedenrode.; de onderwijzerswoning aanmerkelijk vernieuwd, te Nistelrode een leer voldoend schoollokaal en te Mil een prachtige school en onderwijzerswoning gesticht: te Woudrichem het nog.

Scholen voor gymnastiek worden evenmin in deze provincie gevonden : op verschillende kostscholen even wel worden de leerlingen met gymnatische Oefeningen bezig gehouden.

ontbrekende meubilair voor de nieuwe school aangeschaft ; te Geertruidenberg eene nieuwe school en onderwijzerswoning gebouwd.

Uitsluitend ten koste der gemeente hadden verbeteringen plaats in de scholen te Schijndel, Tilburg, (wijk Heikant en wijk Kerk), Eindhoven, Someren, Bergen -op- Zoom, Dussen, Heiningen, en werden de schoolmeubelen verbeterd of vollediger gemaakt te Geldrop, Bakel, Helvoirt, Drunen, Biest, Deuteren, Enschot.

Niettemin hebben vele plaatsen nog groote behoeften aan verbetering, daar er nog 63 scholen en 42 onderwijzerwoningen gevonden worden, wier toestand matig of slecht is. Ook laten in onderscheidene gemeenten de hulpmiddelen voor het onderwijs nog te wenschen over.


In het kantonnaal bewaarhuis te Boxtel zijn l.l. donderdag binnengebragt 2 personen door de ijverige nasporingen van den burgemeester van de gemeente Schijndel en den wachtm. der maréchaussées te Boxtel aangehouden , ten wiens huize zoo men verneemt verschillende goederen zijn bevonden die bij den voor eenigen tijd plaats gehad hebbende brutalen diefstal in den Eerd, gemeente Veghel, zouden zijn ontvreemd. Naar men weet zijn vroeger eenige personen aangehouden, doch later weder op vrije voelen gesteld.


Zomervergadering der Provinciale Staten.

3e zitting op Vrijdag 4 Julij 1856.

Adres van het gemeentebestuur van Schijndel verzoekende dat de prov. staten de gedep. st. magtigen zoo spoedig mogelijk de bijdrage te verstrekken tot de daarstelling van den prov. weg van St. Oedenrode over Son naar Eindhoven in de eenmaal vastgestelde rigting; verzonden aan de 6de afd. om te voegen bij de overige stukken.


's HERTOGENBOSCH, 18 Augustus.

Reeds meermalen zijn wij in de gelegenheid geweest werken te zien afkomstig uit de reeds gunstig bekende fabriek der heeren Billaux aine & Bolsius. Ook thans weder is ons dat genoegen gegeven geworden, in een mantel en tablier, welke het beeld van de H. Maagd in de kerk te Schijndel versieren. De mantel is van zijden fluweel, blaauw-Napoléon en de ornamenten welke uit de hand met zilver geborduurd zijn, zijn er met smaak en fijn bewerkt opgebragt; dit is mede het geval met het gouden borduursel, dat het wit moiré zijden tablier versiert. Een en ander stuk maken genoemde fabriek aanbevelingswaardig en zullen strekken tot algemeene tevredenheid van Schijndels ware Katholieken.


Men schrijft uit Schijndel van 25 Augustus: Onze gemeente beleefde heden een schoon feest. De WelEerwaarde heer A. van Erp vierde zijn vijf en twintigjarig jubilë als pastoor dezer parochie. Reeds in den vroegen morgen wapperde van elk gebouw binnen de kom der gemeente de vlag, en beijverde men zich de straten te versieren, zich voorbereidende dit heugelijk feest met de volste vreugde te vieren. Ten zeven ure kondigde het klokkengelui het feest aan; ten acht ure betrad de jubilaris het heilig altaar om de plegtige mis op te dragen; geadsisteerd door zijnen eerwaardigen broeder, pastoor van Geldrop, zijn eerwaardigen neef van Erp uit Oss en den WelEerw. heer E. van der Kant alhier. Bij deze dienst werd het schoone misgewaad en eenige andere ornamenten, door eenige ingezeten als een huldeblijk voor hunnen geliefden Herder voor het eerst gebezigd en werden 's hemels rijkste zegeningen over herder en kudde afgesmeekt. Daarna ontving de jubilaris de gelukwenschen van Z. D. H. Mgr. den aartsbisschop van Utrecht, den Hoogwaardigen prelaat van Berne, den Zeer Eerw. deken van Boxtel, den Eerwaarden regent van het seminarie van St. Michiels-Gestel en van een aantal priesters en andere geestelijken uit de omliggende gemeenten. Des namiddags werd den Eerw. jubilaris eene serenade gebragt door het alhier bestaand harmonie-gezelschap en werd hij door de liedertafel met toepasselijke liederen begroet. Eene ontelbare menigte was daarbij tegenwoordig en gaf bewijzen van warme geestdrift. Den volgenden dag, des dingsdags, ontving de hooggeachte jubilaris de zegenwenschen van den Zeer Eerw. heer deken van Veghel en vele andere geestelijken, alsmede van de kerken gemeentebesturen, die na hunne dankbetuiging, namens alle parochianen betuigd te hebben voor de ijverige en liefderijke zorgen, gedurende 25 jaren door den goeden Herder aan de gemeente besteed, de opregtste beden voor zijn geluk en voorspoed uitten en den algemeenen wensch te kennen gaven, dat het aan de parochie Schijndel gegund zou worden om, onder de bescherming en door de genade der goddelijke Voorzienigheid , eenmaal nog den dag van het vijftigjarig jubilé van een zoo hooggeschatten en geliefden Herder te mogen vieren.


Alhoewel ons de volgende korrespondentie uit Schijndel vrij laat is geworden, meenen wij toch aan dezelve eene plaats in ons dagblad niet te mogen ontzeggen. Den 25 Augustus was het in de gemeente Schijndel feest. Onze beminde en hooggeachte pastoor A. van Erp, door den onsterfelijken van Alphen reeds voor zijnen dood tot zijnen opvolger als pastoor van Schijndel aangesteld, vierde het zilveren jubelfeest zijner herderlijke bediening in deze parochie. Het uitsteken der vlaggen van de huizen, het luiden der klokken kondigden des s'morgens den feestdag aan. Deze begon met eene plegtige Mis opgedragen door den WelEerw. Jubilaris, geassisteerd door de WelEerw. Heeren F van Erp, pastoor te Geldrop broeder, J. van Erp Theologant Subdiaak neef van den jubilaris en E. J. van der Kant Prof. op het seminarie 1e sectie. Het kostelijk Misgewaad voor vier heeren, op dien dag het eerst gebruikt, was een geschenk door een elftal burgers uit hoogachting en erkentenis jegens hunnen Herder bij deze gelegenheid zijn eerw. aangeboden. Zeer groot was de toevloed der geloovigen om met hunnen geliefden pastoor dit blijde feest op eene godsdienstige wijze in de kerk aan de voeten van het H. Altaar te vieren. Vele Eerw. Heeren Geestelijken waaronder men vooral Z. D. H. den Aartsbisschop van Utrecht opmerkte kwamen onzen beminden jubilaris met hunne gelukwenschingen vereeren. Gedurende den maaltijd voerden de harmonie en liedertafel beurtelings eenige muzijkstukken en liederen uit. Worden de wenschen en gebeden op dezen onvergetelijken dag door herder en schapen ten hemel gezonden verhoord (hetgeen wij verhopen) dan zullen herder en kudde nog lange jaren hier alle geluk en zegeningen genieten en hier namaals te zamen in de glorie des hemels eeuwig vereenigd worden.


's HERTOGENBOSCH, 8 Sept. Gisteren namiddag onder kerktijd is te Schijndel eene boerenhoeve afgebrand; de geheele inboedel met al de bouwgereedschappen, een aanzienlijk gedeelte reeds geoogste en gezolderde granen, hooi, stroo en drie varkens zijn door de vlammen verteerd; niets is kunnen gered worden, daar de vrouw slechts alleen in de woning was gebleven en bij terugkomst harer huisgenooten uit de kerk alles in asch lag; de gebouwen alleen zijn voor brandschade geassureerd ; de hoevenaar of huurling verloor al zijne have en goed; slechts zijn paard en een paar koebeesten, die in de weide waren, bleven hem over.


Zondag avond ten 6 ure is mede brand ontstaan te Schijndel in het huis van A. Verhagen, bewoond door H. van den Bogaard. Het huis is geheel afgebrand : ook zijn inboedel en oogst eene prooi der vlammen geworden ; zoodat de bewoner die eene vrouw heeft en vele kinderen, totaal geruïneerd is; alleen het vee is kunnen gered worden. De brand is ontstaan doordien kinderen in de schuur wilden spelen met vuurtje maken. De huizinge was, naar men verneemt tegen brandschade verzekerd.


's HERTOGENBOSCH, 11 Sept. Heden stonden voor het prov. geregtshof van N.-Brabant teregt J. en E. v. L., twee arbeiders van Schijndel, beschuldigd van diefstal bij nacht door meer dan twee personen, met het bij zich hebben van zigtbare wapenen, buiten en binnenbraak in een bewoond huis, met geweldpleging en met bedreiging van hunne wapenen te zullen gebruik maken, en van nog andere diefstallen met bezwarende omstandigheden, en zulks nadat de eerste reeds crimineel was veroordeeld geweest. De advocaat-generaal eischte de doodstraf. De advokaat Mr. van Hanswijk was den beschuldigden als advokaat toegevoegd en droeg hunne verdediging voor. De uitspraak is bepaald op heden over acht dagen.


's HERTOGENBOSCH, 17 September.

Gister beeft het prov. geregtshof alhier de personen J. en E, v. L., beide arbeiders van Schijndel, beschuldigd van diefstal bij nacht door meer dan twee personen, met het bij zich hebben van zigtbare wapenen, buiten en binnenbraak in een bewoond huis, met geweldpleging en met bedreiging van hunne wapenen te zullen gebruik maken, en van nog andere diefstallen met bezwarende omstandigheden, en zulks nadat de eerste reeds krimineel was veroordeeld geweest, veroordeeld den eersten tot 20 en den tweeden tot 15 jaren tuchthuisstraf.


'S HERTOGENBOSCH. 6 Oktober.

Aan den weleerw. heer Joannes Verkuijlen is eervol ontslag verleend en in zijne plaats tot pastoor van Overlangel aangesteld de weleerw. heer Andreas van Donk, die als pastoor van Volkel is opgevolgd door den eerw. heer Joannes Nicolaas Smits, in wiens plaats als kapelaan te Schijndel is benoemd de eerw. heer Adrianus Josephus Hubertus van Clarenbeek, adsistent te Overlangel.


SCHIJNDEL, 23 Okt. Door Jhr. von Schmidt auf Altenstadt, agent der Brusselsche brandwaarborg-maatschappij te Veghel werd heden aan Jan Mallens, wagenmakerszoon alhier, in tegenwoordigheid van burgemeester - wethouders, leden van den raad en eenige ingezetenen, uitgereikt eene gouden medaille, hem door het bestuur dezer maatschappij toegekend, voor zijn kloekmoedig gedrag, bij het blusschen van den brand welke op den 4 Sept. jl. in deze gemeente heeft plaats gehad.


Wij ontvangen uit St. Oedenrode berigten omtrent menigvuldige diefstallen en inbraken bij nacht welke in de omstreken van het dorp een waren panischen schrik verspreidden maar gelukkiglijk door de inhechtenisneming van eenige belhamels van den dievenrot geëindigd zijn.

Tusschen 12 en 13 Jan. jl. werd in de nabijheid van het dorp op niet minder dan zeven plaatsen ingebroken en gestolen; een volgenden nacht werden bij verscheidene landbouwers de glazen ingeworpen; deze baldadigheid trof pijnlijk de ingezetenen, die het ontvreemden van aardappelen en andere eetwaren aan den nood der dieven konden toeschrijven, maar nu voor erger gevolgen moesten bevreesd zijn. In den nacht van 15 en 16 dezer, braken een zeker getal dieven op het gehucht Verrenhout, in een huis, bewoond door de Wed. H. de Kinderen met hare dochters en slechts eenen knecht. Den vorigen dag had de weduwe eene koe verkocht en de dieven eischten dat geld als ook de gouden sieraden der dochters; eene dezer laatste sprong uit een venster en ging bij de naaste geburen om hulpe roepen : deze staan onmiddellijk op, terwijl de dochter zich verder begeeft bij de gebroeders Vullers, drie zonen van eene weduwe, en van onverschrokken karakter. Zij nemen elk een geladen geweer en volgen het meisje : de dieven, die de beweging der geburen ontwaarden, waren inmiddels op de vlugt gegaan, zonder dat hun het gevraagde geld gegeven was.

De koene mannen willen echter het gevaar trotseeren en de deugenieten navolgen; de knecht der weduwe en nog twee andere personen, insgelijks met geweeren gewapend voegen zich bij de drie broeders Vullers, en zij maken een verbond zich getrouw te blijven, zoodat de eerste die zou gaan vlugten, zelfs door zijne makkers met hagel zou vervolgd worden. Het had een weinig gesneeuwd zoodat zij de sporen der booswichten konden volgen: zoo dwaalden zij over veld, door struik en hout. een half uur ver tot in het gehucht Boschkant, alwaar zij licht in eenen kelder bespeurden; zij naderden, zagen dat er een opening was gemaakt en dat twee kerels er voor stonden ; de geweeren der gebroeders Vullers brandden los, en de dieven namen de vlugt, alhoewel zij door het lood getroffen waren; een dezer laatste echter kon niet spoedig genoeg uit den kelder ontsnappen en werd door den kolf van een geweer om ver geslagen; hij trachtte nog te ontkomen, maar door een tweeden slag viel hij in een kuil, waaruit hij geheel nat en beslijkt werd opgehaald. De bewoner des huizes Adriaan van Genuchten, wist niet wat er gaande was, durfde op bet verzoek van zijne verlossers zelfs niet opendoen, en verborg zich, naar men zegt, in 't stroo; men haalde een gebuur wiens stem hij kende, en alsdan deed hij open. De gevangen werd voor het vuur geplaatst, en de policie van St. Oedenrode, die inmiddels gehaald was, erkende hem voor zekeren Kerkhoff, zoon van eene weduwe, de zoogenaamde paardenmeesteres, en die reeds driemaal in de gevangenis gezeten heeft. De heer Burgemeester van St. Oedenrode zond nog in den morgen om 5 ure eenen brief aan den heer Burgemeester van Schijndel ; deze meende dadelijk de medepligtigen te erkennen, liet twee personen uit zijne gemeente uit hun bed halen, en het bleek weldra dat ZEd. zich niet vergist had; dan, bij het onderzoek bleek dat beide met hagel in de beenen getroffen waren. Een vierde, zijnde de zoon van Keizer van den Veghelschen dijk, is Vrijdag avond gevat, en allen zijn naar het tuchthuis alhier overgevoerd. Ziedaar het verhaal der feiten, zooals zij ons werden medegedeeld : St. Oedenrode en Schijndel prijzen zeer de onverschrokkenheid van de gebroeders Vullers, die met hunne gezellen eene bende dieven durfden vervolgen, wier getalsterkte hun onbekend was, en die dan ook allen lof verdienen dewijl zij de ingezetenen bevrijd hebben van den schrik en het gevaar waaraan zij onophoudelijk blootgesteld waren.

Moge het der justitie gelukken al de medepligtigen in handen te krijgen en die omstreken van de booswichten te zuiveren.


Vrijdag en Zaturdag jl. zijn achtereenvolgende vier roovers te 's Hertogenbosch in het huis van arrest overgebragt, die om Schijndel tusschen Woensdag- en Donderdagnacht diefstal met braak beproefden, doch die door de dienstmeid ontdekt, welke door een klein venstertje naar buiten wist te komen, mislukte. De meid met twee gewapende boerenzonen terug komende en onophoudelijk dieven, dieven', roepende, togen de twee wachters op de vlugt, doch nu had er tusschen de vier anderen en de boeren een hevig gevecht plaats; een van de laatste gaf een dief een slag met de kolf van zijn jagtgeweer op het hoofd, die hem letterlijk den schedel verbrijzelde; een andere dief, het op een loopen zettende, kreeg het volle schot ganzenhagel in het schouderblad. De eerste viel, en was dus dadelijk in handen der boeren, de andere ontliep het. Beiden, zekere van de K en de K worden in het huis van arrest alhier verpleegd.


Uit Dungen schrijft men van den 16den dezer

Heden ziet men dagelijks de afmeting van de lijn van den ontworpen spoorweg van Vlissingen op Venlo; in deze gemeente zijn er twee lijnen, nagenoeg door het midden van het dorp getrokken , de eene komende van Schijndel in de rigting van de Dungensche brug daar langs de Zuid- Willemsvaart op de stad 's Bosch, de andere, loopende uit deze gemeente in de rigting over den Pettelaar op het huisje ten halve te Vugt. Een ieder is nieuwsgierig welke lijn den spoorweg zal volgen waarover dan ook alhier de algemeene gesprekken loopen. Het hout en de invallende boomen in die rigtingen zijn allen om gehakt, en ziet men in de regte lijn van eind tot eind masten sparren , waar boven een vlagje gehecht staat, dienende tol baken.


HERTOGENBOSCH, 21 Jan. De persoon Kerkhoff, een der dieven waarvan wij in ons vorig nummer gesproken hebben, en die door de gebroeders Vullers gevangen werd is naar wij vernemen, gisteren alhier in het tuchthuis, ten gevolge van de bekomen slagen op het hoofd, overleden. De namen der twee te Schijndel gearresteerde dieven zijn van der Spank en Spijkers.


Helmont, 30 Januarij Hoe minder sedert eenigen tijd vernomen werd van den Zeeuwsch-Limburgschen Spoorweg , des te meer genoegen gaf het, toen men dezer dagen de opmeting en afbakening der spoorweglijn tot hier toe gevorderd zag. De lijn volgt van Schijndel af den ouden en kortsten weg naar den Bosch. Zij loopt eenige ellen ten oosten langs de kom der gemeente Schijndel, nevens den Coevordschen molen, over Lieshout en Croy, en gaat ongeveer 500 ellen ten noorden van Helmont over de Zuid-Willemsvaart. Daar snijdt zij enne ruime onbetimmerde uitgestrektheid door, welke voor den aanleg van alle benoodigde gebouwen allergeschiktst is. Naar men verneemt, wordt de afbakening als op den voet gevolgd door de waterpassing, zoodat naar men hoopt, voor de eerste de opmeting der lijn geheel voltooid zal zijn. Dat men met nadruk voortgaat blijkt o a. uit de niet geringe onkosten, door het omhakken van boomen en heggen veroorzaakt, en welke, waar het noodig, is niet ontzien worden.


Uit Schijndel schrijft men: Hoe minder sedert eenigen tijd vernomen werd van den Zeeuwsch-Limburgschen spoorweg , des te meer genoegen gaf het, toen men dezer dagen de opmeting en afbakening tot hiertoe gevorderd zag. De lijn volgt van Schijndel af den ouden en kortsten weg naar

's Hertogenbosch. Zij loopt eenige ellen langs de kom der gemeente Schijndel, nevens den Coevordschen molen, over Lieshout en Croij en gaat ongeveer 500 ellen ten noorden van Helmond over de Zuid-Willemsvaart. Daar snijdt zij eene ruime onbetimmerde uitgestrektheid door, welke voor den aanleg van alle benoodigde gebouwen allergeschiktst is. Naar men verneemt, wordt de afbakening als op den voet gevolgd door de waterpassing, zoodat voor den eerste de opmeting der lijn geheel voltooid zal zijn. Dat men met nadruk voortgaat blijkt o. a. uit de niet geringe kosten, door het omhakken van heggen en boomen veroorzaakt en welke waar het noodig is, niet ontzien worden.


Gister namiddag reed G. van H van Gemonde met zijne kar, waarop hij lag, door Schijndel, en viel van dezelfde af met dat ongelukkig gevolg dat zijn been brak.


SCHIJNDEL, 20 Aug. De hopranken vertoonen een heerlijk gezigt. Veelvuldige en zware hopbellen kondigen eenen overvloedigen oogst aan. De gerst hoeft dit jaar eene niet onvoordeelige opbrengst aan den nijveren landman gegeven, zoodat het vooruitzigt bestaat dat de bierbrouwers dit jaar eenen meer voedzamen volksdrank voor merkelijk verminderde prijzen zullen kunnen verschaffen.

De veldgewassen in het algemeen beantwoordden aan de verwachting, de aardappelen alleen hebben veel door de droogte geleden, bijna algemeen hoort men over de ziekte in dezelve klagen.


's HERTOGENBOSCH, 25 Aug. Men zal zich herinneren het laatst van den afgeloopen winter, de gemeenten St. Oedenrode en andere omliggenden door stoute diefstallen met braak en inklimming wapenderhand werden geteisterd, en dat bij de laatste onder de gemeente St. Oedenrode eenige ingezetenen een paar dier gewelddadige dieven op der daad betrapten, met de roovers handgemeen werden, een der laatste kwetsten, gevangen namen en aan de justitie overleverden zake zullen als nu op den 24sten September aanstaande voor het Provinciaal Geregtshof van Noord-Brabant teregt staan de personen J. Kerkhof, arbeider, wonende te Schijndel, (te dier tijde zwaar gewond thans hersteld) Christiaan de Keizer, arbeider, wonende te Veghel Leonardus Bolwerk, bouwman, wonende te Schijndel, (reeds vroeger voor een tijd van langer dan een jaar veroordeeld geweest), en Johannes van der Spank,daglooner,wonende te Schijndel. De behandeling dezer zaak met belangstelling tegemoet gezien.


Men schrijft ons uit Schijndel, 27 Augustus

Gisteren ontstond er in het huis van V. D. R. in de nabijheid van de twee buiten de kom der gemeente gelegen graanmolens brand, ten gevolge waarvan twee huizingen eene prooi der vlammen werden. Gelukkig, bij de algemeene schaarschheid van het water, dat de wind, hoewel nog al vrij hevig, uit het noorden blies, anders ware er ook groot gevaar geweest voor de molens. Door de ijverige toegebragte hulp was men den brand nog al spoedig meester, van den huisraad is echter weinig kunnen gered worden. De eene huizing, die van K... was tegen brandschade verzekerd


Men zal zich herinneren de moedige houding van de bouwlieden gebroeders Hendrik, Jan en Cornelis Vulders, gebroeders Lambertus en Arnoldus van den Berk en Laurens van den Meerakker in den nacht van 15 op 16 Jan. dezes jaars, op het gehucht Wernhout onder St. Oedenrode aan den dag gelegd in het achtervolgen en aanranden der dievenbende die de omstreken van St. Oedenrode , Schijndel, Veghel enz. verontrustte en onveilig maakte , en ten gevolge waarvan de daders in de handen der justitie zijn overgeleverd. Men zal zich ook herinneren dat het Z. M. behaagd heeft om als een blijk van tevredenheid, aan elk der bovengemelde bouwlieden eene gratifikatie Van f 10 toe te kennen.

De gemeentebesturen van Schijndel, St. Oedenrode en Veghel, hebben ook niet ten achter willen blijven om den getoonden moed te beloonen; gister waren de heeren burgemeesters van gemelde gemeenten te St. Oedenrode vereenigd en boden aan elk der 6 koene mannen eene zilveren horologie ten geschenke , waarbij de ijverige burgemeester van Schijndel, de E. A. heer W. Verhoeven, eene kernachtige toespraak van lof en dankbaarheid tot hen rigtte, in naam van de ingezetenen der verschillende gemeenten.

Utrechts provinciaal en stedelijk Dagblad 26-09-1857

Eergister stonden voor het prov. geregtshof in Noordbrabant teregt: Willem Kerkhof, oud 22 jaren , Christiaan de Keyzer, oud 27 jaren, Leonardus Bolwerk, oud 33 jaren en Johannes van der Sprank, oud 22 jaren , de tweede te Veghel, de drie anderen te Schijndel woonachtig, wegens den zooveel gerucht gemaakt hebbenden diefstal onder St. Oedenrode, in den nacht van 15 op 16 Jan. ll. gepleegd, waarbij de eerste beklaagde doodelijk en de tweede door een schot hagel verwond werden door de gebroeders Vulders, die de daders achtervolgden en den eerstgenoemde inhaalden ; — beschuldigd : 1°. van diefstal , gepleegd des nachts door meer dan één persoon door middel van buitenbraak en inklimming op eene plaats, welke niet als een bewoond huis werd aangemerkt of daarmede gelijk gesteld; 2°. van diefstal, gepleegd des nachts door meer dan één persoon door middel van buitenbraak en inklimming in een bewoond huis. Niet minder dan 38 getuigen moeten gehoord worden. Als verdedigers zullen ambtshalve optreden voor den 1e en 2e beschuldigde, jhr. mr. F. X. Verheijen; voor den 3e mr. J. J. M. Laurillard, en voor den 4e mr. F. J. A. van Lanschot, advokaten te 's Hertogenbosch.


Gister heeft het Provinciaal Geregtshof van Noordbrabant uitspraak gedaan in de zaak tegen W. Kerkhof c. s. beschuldigd van diefstal, gepleegd des na

Documents

Historische Kranten - Nederlandse Dagbladen 1850 …€¦ · Web viewNaar wij vernemen is de dader tot nog toe onbekend, terwijl er geen gevaar voor het leven van Dietz is. Deze veldwachter