I. ÜNİTE I. ÜNİTE İLETİŞİM VE İNSAN İLETİŞİM VE İNSAN

İLİŞKİLERİİLİŞKİLERİ KONU ANLATIMIKONU ANLATIMI

I. ÜNİTE I. ÜNİTE İLETİŞİM VE İNSAN İLETİŞİM VE İNSAN

İLİŞKİLERİİLİŞKİLERİ KONU ANLATIMIKONU ANLATIMI

HazırlayanHazırlayanFatih KARACANFatih KARACAN

www.ogretmenweb.comwww.ogretmenweb.com

İnsanların duygu ve düşüncelerini çeşitli yollarla birbirlerine aktarması, mesaj alışverişidir.

İyiyim, ya sen?

Nasılsın?

Kaynak Mesaj Alıcı

Geri bildirim

İLETİŞİM

Evet, alabilirsiniz

Benim araba hazır mı?

Kaynak Mesaj Alıcı

Geri bildirim

İLETİŞİM TÜRLERİ

Dil ile iletişim;

insanların duygu ve düşüncelerini kelimeler/ sözcükler ya da semboller yolu ile aktarma ve anlamlandırma biçimine denir.

Dil ötesi iletişimDil ötesi iletişim,,

sesin niteliğiyle ilgilidir; ses tonu, sesin hızı, sesin niteliğiyle ilgilidir; ses tonu, sesin hızı, şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, duraklamalar vb. özellikler dil ötesi iletişim duraklamalar vb. özellikler dil ötesi iletişim sayılır.sayılır.

SÖZLÜ İLETİŞİM

Dil ile iletişimde kişilerin “ne söyledikleri”,

Dil-ötesi iletişimde ise “nasıl söyledikleri”

Araştırmalar, insanların günlük yaşamda bir birlerinin ne söylediklerinden çok nasıl söylediklerini dikkat ettiklerini göstermektedir.

1981 yılında Los Angeles’te California üniversitesinde Albert Mehrabian tarafından yapılan bir araştırmada normal iletişimin:

%55 beden dili%28 ses tonu%7 ‘ si kullanılan kelimeler

NASIL DİNLİYORUZ ?

1. Görünüşte dinleme: Beden orada, kafa başka yerde

2.  Seçerek dinleme; işine geleni dinleme

3. Sartlanmış dinleme : Ön yargılı, Aynı duygu, kavram arayışı.

4. Savunucu dinleme: Alıngan, suçlayıcı.

5. Tuzak kurucu dinleme: (Açık yakalama, zora sokma)

DİNLEME VE İLETİŞİM

İletişim içinde bulunulan kişiyi yargılamadan, sözünü kesmeden, bedene uygun biçim vererek, göz teması kurularak yapılan dinlemeye denir.

ETKİN DİNLEMENİN YARARLARI * Açık ve dürüst iletişime yardımcı olur. * Kişiyi herhangi bir konuda tartışmaya yüreklendirir.* Olumsuz duyguları tartışma fırsatı verir. * Kişi temel sorununu kendi fark eder*Anlaşıldım duygusunu yaşar, karşıdaki kişiye olumlu duygular

besler *Karşıdaki kişileri anlamaya ve dinlemeye hazır duruma getirir

ETKİN DİNLEME

Birilerine bakıyor olmak onlarla Birilerine bakıyor olmak onlarla ilgileniyorsunuz anlamına gelir.ilgileniyorsunuz anlamına gelir.

İnsanlar aynı zamanda gözlerini İnsanlar aynı zamanda gözlerini ilgisizlik mesajları vermek içinde ilgisizlik mesajları vermek içinde kullanabilirler.kullanabilirler.

Göz teması otoriteyi de sergiler.Göz teması otoriteyi de sergiler.

GÖZ VE İLETİŞİM

Kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koymak 

Kişinin bakış açısını, dünyasını anlamak 

Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini doğru anlamak

 Ne hissettiğini, nasıl hissettiğini anlamak

 Ne anladığımızı karşıdaki kişiye aktarmak.

Yüz ve beden ifadelerini kullanarak onu anladığımızı ifadeetmek 

EMPATİ VE İLETİŞİM

Suçlayıcıdır. Kusur bulur, yargılayıcı, aşağılayıcı mesajlar

taşır. İşbirliğinden uzaklaştırır. Savunucu ve düşmanca tavırlara neden olur. olumsuzlukları pekiştirir. (inandırır.) İnsanlar kendilerini kızgın, incinmiş ve değersiz

görür Değişmeye direnç olur. Kişi önemsenmediğini düşünür. Kızgınlığı kışkırtır.  Öç almaya hakkım var düşüncesini doğurur.

“SEN DİLİ”

Sen mesajlarındaSen mesajlarında hedef karşımızdaki kişidir. hedef karşımızdaki kişidir.

Genellikle kızgınlık,suçlama, aşağılama gibi Genellikle kızgınlık,suçlama, aşağılama gibi olumsuz anlamlar içerir.olumsuz anlamlar içerir.

- Yeter, kes Konuşmayı!

Hissedilenleri İfade Eder. İyi Niyetle İşbirliği Çağrısıdır. Çözüm Getirmez, Durumu Açıklar. Güven Geliştirir. Suçlamaz, Yargılamaz. Savunmaya İtmez. Paylaşmaya Çağrıdır. Karşıdaki Kişide Düşünme Ve Empati Yaratır. Hisler Ve Kaygılar Açıkça Dile Getirilir. Hislerin Sorumluluğu Yüklenilir.  Durum, Davranış Ve Olumsuz Duygu Belirtilir.  Kişilige Saldırı Yoktur

“BEN DİLİ”Ben mesajlarındaBen mesajlarında ise kendi duygularımız söz konusudur. ise kendi duygularımız söz konusudur.

Ben dilinde direnç ve başkaldırma daha az ortaya çıkar.Ben dilinde direnç ve başkaldırma daha az ortaya çıkar.

- Bugün kendimi iyi hissetmiyorum yarın konuşalım mı!

-Şu odaya bak.Kaç kere daha söyleyeceğim şu kıyafetlerini askıya asman gerektiğini,pis pasaklı…

Bunun yerine

-Ayşecim bütün gün bu işlerle bende yoruluyorum bana biraz yardımcı olup da odanı düzenlersen memnun olurum.

-Baba bana su getir-O ne biçim su istemek öyle!Kalk

kendin al. Bunun yerine

-Baba bana su getir-Bu şekilde konuşman hoşuma

gitmedi.Başka şekilde söyler misin?

SEN MESAJLARI

Kes şunu, baş belası Niçin kapıyı hep açık Çok kabasın her zama sözümü kesiyorsun

Her zaman aynı şey, bıktım artık....

Bu kadar kavgacı olduğun

BEN MESAJLARI

Kolumun çekiştirilmesinden hoşlanmıyorum Kapının açık kalması beni rahatsızediyor.

Konuşmaya başlayıp sonunu Getiremeyince Sinirleniyorum

Bu akşam kendimi yorgun hissediyorum, oyunu bir başka akşama erteleyelim.

Bedenin duruşu 

Jest ve mimikler

Yüz ifadesi. 

Göz teması. 

Göz hareketleri. 

Mesafe ( uzak ya da yakın durma) Mekan kullanımı

SÖZSÜZ İLETİŞİM ( BEDEN DİLİ)

 1.EMRETME, YÖNETME: " yapman gerekir “, "yapacaksın“, " yapmak zorundasın...“

  Korku ya da aktif direnç yaratabilir,-Söylenenin tersini "denemeye" davet edebilir, - İsyankar davranışa yada misillemeye yol açabilir,

2. YARGILAMA, ELEŞTİRME, SUÇLAMA: "sen zaten tembelsin..“, "olgunca düşünmüyorsun"

Yetersizlik, aptallık yanlış değerlendirme anlamı taşır.- Çocuğun olumsuz bir yargıya hedef olma ya da azarlanma korkusu ile iletişimi kesmesine yol açabilir.

İLETİŞİM ENGELLERİ

3. TEHDİT ETME ( Göz dağı verme) yapmazsan... Olur, Ya yaparsın yoksa...

- Korku, boyun eğme yaratabilir,- Gücenme, kızgınlık oluşmasına neden olabilir,. - Söz konusu sonuçların gerçekten meydana gelip

gelmeyeceğini denemeye yol açar.

4.AHLAK DERSİ VERME, VAAZ VERME : "şöyle yapman gerekir“, "yapmalıydın"- Zorunluluk, suçluluk duyguları yaratır,- çocuğun durumunu daha şiddetle savunmasına yol açar,- çocuğun sorumluluk duygusuna güvenilmediği izlenimi

verir.

5. ÖGÜT VERME: "ben olsam”, “neden yapıyorsun bence…..yapmalısın” gibi 

-Çocuğun kendi sorunlarını çözmekten aciz olduğuduygusunu verir.- Çocuğun sorunu bütünüyle düşünüp, değişik çözümlergetirip seçenekleri denemesine engel olur,-Bağımlılık ya da direnme yaratabilir.

6. TESKİN, TESELLİ ETME:"Aldırma.. boşver, düzelir" "hadi biraz neşelen.." -Çocuğun kendini anlaşılmamış hissetmesine neden olur, -Kızgınlık duyguları uyandırır. ( Size göre kolay tabii..)- Çocuk genellikle mesajı kendimi kötü hissetmem doğru değil biçiminde algılar

7. AD TAKMA, GÜLÜNÇ DURUMA DÜŞÜRME:" koca bebek " "hadi bakalım süpermen " hadi sendesulu göz..." gibi. 

- çocuğun kendisini değersiz hissetmesine, sevilmediğikanısına varmasına yol açabilir - çocuğun öz-imgesi üzerinde olumsuz etkileri olabilir. - Genellikle karşılık vermeye iter.

Öğüt vermek,Çözüm getirmek,

yönlendirmek

Yargılamak,

eleştirmek

Teselli etmek,sakinleştirmek,

Konuyu değiştirmek Alay etmek,lakap takmak

Teşhis koymak,

tahlil etmek

Emir verme,

yönetme

Soru sorma

İLETİŞİM ENGELLERİ

Yargılamak,eleştirmek

Sen temizlikten ne anlarsın ki!Daha kendi üstünü başını temiz tutamıyorsun.

Sen ne zaman iyi not aldın ki bu sınavdan da iyi not bekleyesin.

Teşhis koymak,Tahlil etmek

Aslında senin yapmak istediğin bu.

Sen öyle demek istemiyorsun.

(tabağındaki yemeğin çoğunu bitirip doyduğunu söyleyen çocuğa) Doymamışsındır biraz daha ye

Alay etmek,Lakap takmak

Aptalın tekisin.

Gerizekalı ne olacak….

Öğüt vermek,çözüm

getirmek,yönlendirmek

Büyükler konuşurken küçükler susar.

Bu şekilde davranmamalısın.

Olur böyle şeyler,boşver

Üzülme,geçer….

Boşver bunları ,otur da yarinki dersini çalış

Teselli etmek,Sakinleştirmek,

Konuyu değiştirmek

Emir verme,yönetme

Git ,odanı topla!

Çöpü dök!

Soru sorma

Neden,Niçin’li soru cümleleri.

Neden böyle yaptın?

Niçin arkadaşına vurdun?

Uyarma,Tehdit etme

Yemeğini bitirmeden sofradan kalkamazsın.

Ödevini yapmazsan babana söylerim,görürsün gününü.

BİR ÖGRENCİ MESAJI

BENİ KABA DAVRANIŞLARIMDAN ÖTÜRÜ SEVMİYORSANIZGÖRGÜ KURALLARINI ÖGRENEBİLİRİM.

PİS OLDUGUM İÇİN BENİMLE İLGİLENMİYORSANIZ;TEMİZLENEBİLİRİM.

BİLGİSİZLİĞİMDEN ÖTÜRÜ BENİ SUÇLUYORSANIZ.KENDİMİ YETİŞTİREBİLİRİM.

FAKAT BENİ YETENEKLERİMDEN DOLAYI KÜÇÜMSÜYORSANIZ DEĞİŞMESİ GEREKEN SİZSİNİZ!..

www.ogretmenweb.com