İLERİ YANGIN DERSİ

5/13/2018 LER YANGIN DERS - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/ileri-yangin-dersi 1/208

11

YANGINLA MÜCADELE LER ETM YANGINLA MÜCADELE LER ETM

(ADVANCED FIRE FIGHTING TRAINING)(ADVANCED FIRE FIGHTING TRAINING)



22

A. Gemilerde Yangnla Mücadele ÇalmalarnnA. Gemilerde Yangnla Mücadele ÇalmalarnnDenetlenmesiDenetlenmesi

11-- Yangn snflar ve yangn kimyas (YANGIN TEORS)Yangn snflar ve yangn kimyas (YANGIN TEORS)

22-- Yangndan korunma ve yangnla mücadele ekipmanlarYangndan korunma ve yangnla mücadele ekipmanlar

33-- Yangndan korunma tedbirleriYangndan korunma tedbirleri

44-- Özellikle organizasyon, taktikler ve kumandannÖzellikle organizasyon, taktikler ve kumandann

üzerinde durularak limanda ve denizde yangnla mücadeleüzerinde durularak limanda ve denizde yangnla mücadeleusulleriusulleri

55-- Su kullanlarak yangn söndürülmesi, gemi dengesiSu kullanlarak yangn söndürülmesi, gemi dengesi

üzerine etkisi, önlemler ve düzeltme usulleriüzerine etkisi, önlemler ve düzeltme usulleri



33

66-- Yangnla mücadele çalmalar srasnda muhabere veYangnla mücadele çalmalar srasnda muhabere vekoordinasyonkoordinasyon

77-- Duman gidericiler dahil, havalandrmann kontrolüDuman gidericiler dahil, havalandrmann kontrolü

88-- Yakt ve elektrik sistemlerinin kontrolüYakt ve elektrik sistemlerinin kontrolü

99-- Yangnla mücadele sürecinde oluan tehlikeler (kuruYangnla mücadele sürecinde oluan tehlikeler (kurudamtma, kimyasal tepkimeler, kazan upteyk yangnlar vb.)damtma, kimyasal tepkimeler, kazan upteyk yangnlar vb.)

1010--Tehlikeli maddelerle ilgili yangnla mücadeleTehlikeli maddelerle ilgili yangnla mücadele

1111--Malzemenin (boya vs.) depolanmas ve elleçlenmesineMalzemenin (boya vs.) depolanmas ve elleçlenmesineilikin yangn önlemleri ve tehlikeleriilikin yangn önlemleri ve tehlikeleri



44

1212--Yaral kiilerin idare ve kontrolüYaral kiilerin idare ve kontrolü

1313--Kara itfaiyesiyle koordinasyon usulleriKara itfaiyesiyle koordinasyon usulleri

B.Yangn Ekiplerinin Organizasyonu Ve EitimiB.Yangn Ekiplerinin Organizasyonu Ve Eitimi

11-- Beklenmedik durum planlarnn hazrlanmasBeklenmedik durum planlarnn hazrlanmas

22-- Yangn ekiplerindeki personelin yaps ve yerlerininYangn ekiplerindeki personelin yaps ve yerlerinin belirlenmesi belirlenmesi

33-- Yangn talimlerinin organizasyonuYangn talimlerinin organizasyonu

CC--Yangn Tespit Ve Yangn Söndürme SistemleriYangn Tespit Ve Yangn Söndürme SistemleriTeçhizatnn Denetimi Ve KullanmTeçhizatnn Denetimi Ve Kullanm



55

11-- Yangnla mücadele sistemleriYangnla mücadele sistemleri

22-- Yangn tespit sistemleriYangn tespit sistemleri

33-- Sabit yangn sistemleriSabit yangn sistemleri

44-- Tanabilir ve hareketli yangn söndürme teçhizat (cihazlar,Tanabilir ve hareketli yangn söndürme teçhizat (cihazlar,

pompalar, can kurtarma, kurtarma, yaam destei, kiisel pompalar, can kurtarma, kurtarma, yaam destei, kiiselkoruyucu ve muhabere teçhizat dahil)koruyucu ve muhabere teçhizat dahil)

55-- Akaryakt yangnlar dahil tüm yangn türleri için yangnlaAkaryakt yangnlar dahil tüm yangn türleri için yangnla

mücadele tekniklerimücadele teknikleri

DD-- Yangnla lgili Kazalarda Aratrma VeYangnla lgili Kazalarda Aratrma VeRaporlarn DüzenlenmesiRaporlarn Düzenlenmesi



66



77

YANMAYANMA BelirliBelirli birbir dereceyedereceye kadarkadar ss

almalm maddeninmaddenin oksijenoksijen ileile

birleerek birleerek kimyasalkimyasal deiikliedeiiklie

uramasnauramasna yanmayanma denirdenir.. Yanma,Yanma, kimyasalkimyasal birbir olaydrolaydr..



88

YANGIN KMYASIYANGIN KMYASI

YanmaYanma (oxidation)(oxidation) oksijenleoksijenle birleenbirleen birbir maddeninmaddeninmeydanameydana getirdiigetirdii kimyasalkimyasal birbir prosestirprosestir.. BuBu prosesproses srasnda,srasnda, genelliklegenellikle ss (heat)(heat) eklindeeklinde olmak olmak üzereüzere enerjienerji açaaça çkarçkar.. DemirinDemirin paslanmaspaslanmas veve odununodunun çürümesiçürümesi yavayava yanmayayanmayaörnek örnek olarak olarak gösterilebilirgösterilebilir.. FireFire (yangn),(yangn), yaya dada combustioncombustion (tutuma),(tutuma), iseise hzlhzloxidasyonoxidasyon (yanma)(yanma) drdr.. YananYanan maddemadde oksijenleoksijenle çok çok yüksek yüksek birbir orandaoranda birleirbirleir.. IsIs veve k k halindehalinde enerjienerji açaaça çkarçkar.. BuBu

enerjienerji üretimiüretimi çok çok hzlhzl olduundanolduundan sysy hissediphissedip alevleralevlerhalindekihalindeki görürüzgörürüz.. ÇevreyeÇevreye dalandalan s,s, oluanoluan sdansdan azaz olursa,olursa, scaklk scaklk süreklisürekli artarartar.. YangnYangn büyürbüyür veve hzlanrhzlanr..



99

Alev,Alev, içindeiçinde k k yüklüyüklü bulunanbulunan atomlaratomlar veve elektronlarelektronlargibigibi etkilenmietkilenmi zerreciklerdenzerreciklerden meydanameydana gelirgelir.. AlevAlev

oksijeninoksijenin dahildahil olduuolduu çok çok hzlhzl deiendeien veve bakabakareaksiyonlardareaksiyonlarda içereniçeren karmak karmak birbir tepkimedirtepkimedir.. YangnnYangnn domasnadomasna nedenneden olanolan 33 türlütürlü reaksiyonreaksiyonvardrvardr;;

K imyasal reaksiyonK imyasal reaksiyon

Fiziksel reaksiyonFiziksel reaksiyon

Biyolojik reaksiyonBiyolojik reaksiyon



1010

K imyasalK imyasal reaksiyonreaksiyon;; YanmaYanma;; yanabilenyanabilen maddeyemaddeye balbalolarak olarak kark kark birbir kimyasalkimyasal olayolay olupolup scaklk,scaklk, k k yaya dadakvlcmkvlcm gibigibi birbir dd etkenleetkenle yanabilenyanabilen maddeninmaddenin oksijenleoksijenlebirleerek birleerek yanmasdryanmasdr.. FizikselFiziksel reaksiyonreaksiyon;; YananYanan gazlgazl kitlekitle veve enerjininenerjininçevreyeçevreye yaylmas,yaylmas, dalmasdalmas sonucusonucu oluanoluan reaksiyondurreaksiyondur..BuBu yaylmayaylma hzhz birleeninbirleenin younluuna,younluuna, basnçbasnç veve scaklk scaklk deiiminedeiimine veve yaylmayaylma katsaysnakatsaysna baldrbaldr.. YangnnYangnn ddetkenler,etkenler, girdapgirdap veve anaforlaranaforlar etkisietkisi ileile dikeydikey hareketihareketiolabilirolabilir.. K ark K ark gazlarngazlarn hareketininhareketinin sebebisebebi konveksiyonkonveksiyondenilendenilen dikeydikey harekettirharekettir..(( DumannDumann anan olarak olarak alevalev almas)almas) Biyolojik Biyolojik reaksiyonreaksiyon;; BakterilerinBakterilerin oksitlenmesioksitlenmesi ileile oluanoluanyangnyangn biyolojik biyolojik yangnyangn olarak olarak tanmlanrtanmlanr.. (( Islak Islak yüklenenyüklenen tohumlutohumlu yüklerinyüklerin fermantasyonfermantasyon sonucundasonucundakzarak kzarak yangnayangna sebebiyetsebebiyet vermesi)vermesi)



1111

BR YANGININ BALANGICIBR YANGININ BALANGICI(The start of a fire)(The start of a fire)

TümTüm maddelermaddeler doadadoada üçüç haldenhalden birindebirinde bulunurlarbulunurlar:: K at,K at,SvSv veve GazGaz (buhar)(buhar) BirBir katnnkatnn atomatom veyaveya moleküllerimolekülleri birbirinebirbirine yakn,yakn, svnnsvnn iseise

gevek gevek olarak olarak paketlenmitirpaketlenmitir.. GazlarnGazlarn iseise moleküllerimolekülleri adetaadeta birbir aradaarada deildeil gibidirgibidir vevebamszbamsz haldehalde harekethareket halindedirhalindedir.. BirBir maddeninmaddenin oksideokside olabilmesiolabilmesi içiniçin moleküllerininmoleküllerinin çok çok iyiiyi

birbir ekildeekilde veve yeterinceyeterince oksijenoksijen molekülleriylemolekülleriyle sarlmassarlmasgerekmektedirgerekmektedir.. K atlarnK atlarn veve svlarnsvlarn moleküllerimolekülleri oksijenoksijen molekülleriylemolekülleriylesarlamayacak sarlamayacak kadarkadar skdrskdr.. Bu Bu nedenlenedenle sadece sadece gazlar gazlar ya ya dada buharlar buharlar (vapors)(vapors) yanabilir yanabilir. .



1212

BuBu enerjienerji radyasyonradyasyon (ma)(ma) yoluylayoluyla tümtüm yönlereyönlere iletiliriletilir..BuBu nedenlenedenle birbir ksmksm yangnnyangnn yatanayatana yaniyani yananyanan katkat yayadada svyasvya (yakt)(yakt) gerigeri dönerdöner.. YaktaYakta gerigeri yanyan syasyaradyasyonradyasyon (ma)(ma) gerigeri beslemesibeslemesi denirdenir..

BuBu snsn birbir ksmksm dahadaha çok çok buharbuhar çkarrçkarr veve birbir ksmksm dadabubu çkançkan buharbuhar tutumatutuma scaklnascaklna (ignition(ignition temperature)temperature)yükseltiryükseltir..

EE zamanlzamanl olarak,olarak, havahava alevlerinalevlerin veve buharnbuharn bulutuubulutuubölgeyebölgeye çekilirçekilir.. SonuçtaSonuçta yeniyeni oluanoluan buharbuhar yanmayayanmayabaladkçabaladkça alevlenmedealevlenmede artmaktadrartmaktadr..



1313

Çevreye dalan s, oluan sdan az olursa, scaklk Çevreye dalan s, oluan sdan az olursa, scaklk

sürekli artar. Yangn büyür ve hzlanr.sürekli artar. Yangn büyür ve hzlanr.



1414



1515

TANIMLAR TANIMLAR

AlevAlev alma,alma, Parlama,Parlama, TutumaTutuma NoktasNoktas;; MaddeninMaddeninscaklklascaklkla oluanoluan üzerindekiüzerindeki gazgaz karmnnkarmnn alevalevalabileceialabilecei enen düük düük ss derecesidirderecesidir..K endiK endi kendinekendine tutumatutuma;; DirektDirekt birbir alev,alev, kvlcmkvlcmolmadanolmadan yangnyangn olaynnolaynn balamasdrbalamasdr.. (( K zgnK zgn tavatava--ya)ya)YanmaYanma scaklscakl;; MaddeninMaddenin yanmayayanmaya devamdevam ettiiettiiscaklktrscaklktr..Yanabilirlik Yanabilirlik;; YanabilmeYanabilme özelliineözelliine sahipsahip olmadrolmadr..YanabilmeYanabilme snrsnr;; ÜstÜst veve altalt yanabilmeyanabilme snrlarsnrlararasndaarasnda kalankalan bölgedirbölgedir..



1616

YanabilmeYanabilme altalt snrsnr;; YanmaYanma içiniçin havadahavada bulunanbulunanhidrokarbonhidrokarbon gazlarnngazlarnn altalt snrdrsnrdr..

YanabilmeYanabilme üstüst snrsnr;; YanmaYanma içiniçin havadahavada bulunanbulunanhidrokarbonhidrokarbon gazlarnngazlarnn üstüst snrdrsnrdr.. BundanBundan sonrasonra

ortamdaortamda yeterliyeterli oksijenoksijen olmadolmad içiniçin yanmayanma olmazolmaz..AtllatrmaAtllatrma;; Havay,Havay, oksijenoksijen bakmndan,bakmndan, gazlarngazlarntututurmak tututurmak içiniçin yetersizyetersiz halehale getirmek getirmek.. YaniYani havannhavanniçindekiiçindeki oksijenoksijen miktarnmiktarn %% 88¶in¶in altnaaltna indirmek indirmek..

YanmaYanma hzhz;; YangnYangn üçgeniniüçgenini oluturanoluturan elemanlarnelemanlarnbolbol oluuoluu yanmayanma hznhzn hzlandracak,hzlandracak, azaz oluudaoluudaazaltacaktrazaltacaktr..



1717

YANMANIN KOULLARIYANMANIN KOULLARI

YANGIN ÜÇGENYANGIN ÜÇGEN

ISIISIYANICIYANICIMADDEMADDE

OKSJENOKSJEN



1818

YANGIN ÜÇGENN HER HANGYANGIN ÜÇGENN HER HANGBR K ENARININ OLMAYII YANGINIBR K ENARININ OLMAYII YANGINIBALATMAZBALATMAZ (MENF).(MENF).

YANGIN ÜÇGENN HER HANG BR YANGIN ÜÇGENN HER HANG BR K ENARININ KALDIRILMASIK ENARININ KALDIRILMASI

YANGININYANGININ SÖNDÜR ÜLMESNSÖNDÜR ÜLMESNSALAR .SALAR .



1919

YANGIN ÜÇGENYANGIN ÜÇGEN

YANICIYANICIMADDEMADDE

OKSJE

NOKSJE

N

YANMAYANMA

YOK YOK

ISIISI



2020

YangnYangn üçgenininüçgeninin herhangiherhangi birbir kenarkenar eksik eksik ise,ise, yangnyangnbalayamazbalayamaz..

EerEer yangnyangn üçgenininüçgeninin kenarlarndankenarlarndan herhangiherhangi biribirikaldrlrsa,kaldrlrsa, yangnyangn sönecektirsönecektir..

BirBir yangn,yangn, yangnyangn üçgeniüçgeni tahriptahrip edilerek edilerek söndürülebilirsöndürülebilir..EerEer yancyanc madde,madde, oksijenoksijen yaya dada ss ortadanortadan kaldrlrsakaldrlrsayangnyangn sönersöner.. EerEer zincirlemezincirleme reaksiyonreaksiyon krlrsa,krlrsa, sonuçtasonuçta

meydanameydana gelengelen buharbuhar veve ss üretimindekiüretimindeki düüdüü yangnyangnsöndürürsöndürür.. çinçin içiniçin yanmayanma yaya dada tekrartekrar alevlenmealevlenme (reflash)(reflash)olaslnnolaslnn olduuolduu durumlardadurumlarda ilaveilave soutmasoutma yaplmasyaplmasgerekebilirgerekebilir..



2121

YANICI MADDEYANICI MADDEYanma derecesine kadar stldndaYanma derecesine kadar stldnda

oksijenle birlemesi sonucunda yanan veoksijenle birlemesi sonucunda yanan veyandnda etrafa s yayan maddelere yandnda etrafa s yayan maddelere

yanc maddeleryanc maddeler denir. denir.

Yanc maddeler doada 3 (üç) halde Yanc maddeler doada 3 (üç) halde bulunurlar, bunlar;bulunurlar, bunlar;

K atK at SvSv

GazGaz



2222

KATI YANICI MADDELER KATI YANICI MADDELER

Moleküller arasndaki büyük bir çekimMoleküller arasndaki büyük bir çekimkuvveti ile birbirlerine skca bal olan, bellikuvveti ile birbirlerine skca bal olan, belli

bir hacim ve biçime sahip olan maddelerebir hacim ve biçime sahip olan maddelerekat maddelerkat maddeler denir.denir.

K at Yanc MaddelerK at Yanc Maddeler

K ömürK ömür OdunOdun K atK at K umaK uma MumMum DeriDeri ZiftZift NaftalinNaftalin ParafinParafin



2323



2424

SIVI YANICI MADDELER SIVI YANICI MADDELER

Sv maddelerin yanan ksm, scaklk etkisi ile gaz Sv maddelerin yanan ksm, scaklk etkisi ile gaz haline geçen sv buharlardr.haline geçen sv buharlardr. Yanma yüzeydedir, korlama ve yüzey altnda Yanma yüzeydedir, korlama ve yüzey altnda yanma olmaz.yanma olmaz.

Yüzeydeki yanmann etkisi ile s artar ve yanmann Yüzeydeki yanmann etkisi ile s artar ve yanmann devam edebilmesi için gerekli ortam hazrlanm olur.devam edebilmesi için gerekli ortam hazrlanm olur. Sv yanc maddelerin parlama noktas dütükçe Sv yanc maddelerin parlama noktas dütükçe yangn yönünden tehlike riskleri yükselir.yangn yönünden tehlike riskleri yükselir.

Sv Yanc MaddelerSv Yanc Maddeler

BenzinBenzin MotorinMotorin AlkolAlkol CilalarCilalar



2525

SIVI MADDE YANGINLARINDA GELMESIVI MADDE YANGINLARINDA GELME ZemineZemine yaylmyaylm olanolan akaryakttanakaryakttan petrolpetrol buharlarbuharlar çkmayaçkmaya

balarbalar veve bütünbütün yönlereyönlere yaylryaylr.. Ufak Ufak birbir alevalev veyaveya kvlcmkvlcmgördüündegördüünde tutuurtutuur veve herher yöneyöne ss yaylmayayaylmaya balarbalar.. YaylanYaylanbubu snnsnn birbir ksmksm aayaaaya inerek inerek dahadaha çok çok akaryaktnakaryaktnbuharlamasnbuharlamasn salarsalar veve oluanoluan bubu buharlarbuharlar dada alevlerialevleri

arttrr,arttrr, yaniyani yangnyangn büyütürbüyütür.. AkaryaktnAkaryaktn parlamaparlama scaklscaklbuharlamannbuharlamann baladbalad enen düük düük scaklktrscaklktr.. YanmaYanma kapalkapal birbir ortamdaortamda balamsabalamsa yangndanyangndan önceönceiçerideiçeride bulunanbulunan oksijenoksijen nedeniylenedeniyle oluanoluan yangn,yangn, yaktyaktbuharlarnbuharlarn anndaannda genletirerek genletirerek gazngazn skmasnaskmasna veve patlamapatlamayapmasnayapmasna nedenneden olurolur.. AkaryaktAkaryakt buharlarbuharlar alevalev veyaveya kvlcmkvlcm görmedengörmeden dedetutuabilirtutuabilir.. BuBu akaryaktnakaryaktn kendikendi parlamaparlama ssnassna yükselmesiyükselmesiileile olur,olur, motormotor ekzosununekzosunun üstüneüstüne dökülendökülen yanyan tutumastutumas

bunabuna birbir örnektirörnektir..



2626



2727

PARLAMA NOK TASIPARLAMA NOK TASI(FLASH POINT)(FLASH POINT)

Sv yaktn Sv yaktn parlama noktas parlama noktas, yüzeyine yakn olan , yüzeyine yakn olan tutuabilir karm formu için yeterli buhar yayd tutuabilir karm formu için yeterli buhar yayd scaklktr. Bundan biraz yüksek bir scaklkta devaml scaklktr. Bundan biraz yüksek bir scaklkta devaml yanma olur ve bu scakla da yaktn Yanma Noktas yanma olur ve bu scakla da yaktn Yanma Noktas denir. Yaktlarn parlama noktalar ve yanma noktalar denir. Yaktlarn parlama noktalar ve yanma noktalar kontrol testleri ile belirlenir.kontrol testleri ile belirlenir.



2828

GAZ YANICI MADDELER GAZ YANICI MADDELER

Moleküller aras çekim kuvveti çok zayf olup dier Moleküller aras çekim kuvveti çok zayf olup dier yanc maddelere nazaran çok daha kolay ve hzl yanc maddelere nazaran çok daha kolay ve hzl yanarlar.yanarlar. Genellikle hidrokarbon bileikleri ( petrol ve Genellikle hidrokarbon bileikleri ( petrol ve

türevleri ) ve bu bileiklerin karmlarndan olurlar.türevleri ) ve bu bileiklerin karmlarndan olurlar. çinde bulunduklar kabn veya tankn dayanma çinde bulunduklar kabn veya tankn dayanma gücüne bal olarak sktrlp basnç altnda gücüne bal olarak sktrlp basnç altnda svlatrlabilirler. Basnç kaldrldnda da gaz svlatrlabilirler. Basnç kaldrldnda da gaz

haline dönerler. haline dönerler. Gaz Yanc MaddelerGaz Yanc Maddeler

PropanPropan BütanBütan Asetilen Asetilen Tabii GazTabii Gaz



2929

OKSJENOKSJEN

R enksiz, kokusuz ve tatsz bir gaz olup canllarnR enksiz, kokusuz ve tatsz bir gaz olup canllarntemel yaam kaynadr.temel yaam kaynadr. -- 183183°° C¶ de svlar ve genellikle sv olarak C¶ de svlar ve genellikle sv olarak depolanr.depolanr.

Normal havada % 21 orannda oksijen bulunur.Normal havada % 21 orannda oksijen bulunur. Alevli yanmay desteklemek için hava içindekiAlevli yanmay desteklemek için hava içindekioksijen konsantrasyonu minimum % 15 oranndaoksijen konsantrasyonu minimum % 15 oranndaolmaldr.olmaldr. çin için yanma ise hava içindeki % 3 oranndakiçin için yanma ise hava içindeki % 3 oranndakioksijen ile meydana gelir. oksijen ile meydana gelir.



3030

ISIISI

Bir cismin scaklnn artmasna neden olan fiziksel bir Bir cismin scaklnn artmasna neden olan fiziksel bir etkidir.etkidir.

Is bir enerji biçimi, scaklk ise bir cisimde bulunan s Is bir enerji biçimi, scaklk ise bir cisimde bulunan s

enerji miktarnn ölçüsüdür.enerji miktarnn ölçüsüdür.

Is bir kibrit alevinden, demir alaml malzemelerinin Is bir kibrit alevinden, demir alaml malzemelerinin bir birine çarpmas sonucunda oluan sparklardan, bir birine çarpmas sonucunda oluan sparklardan,

sürtünme sonucu oluan sdan, kesme veya kaynak sürtünme sonucu oluan sdan, kesme veya kaynak maksatl oksimaksatl oksi--asetilen torcundan, elektriki ksa devre asetilen torcundan, elektriki ksa devre veya arkndan meydana gelebilir.veya arkndan meydana gelebilir.



3131

Ignition Temperature Ignition Temperature

(Tutuma scakl)(Tutuma scakl) Bir maddenin (kat, sv yada gaz) tutuma scakl bir Bir maddenin (kat, sv yada gaz) tutuma scakl bir kvlcm yada alev uygulanmakszn sürdürülebilir. kvlcm yada alev uygulanmakszn sürdürülebilir.

yanmann gerçekleecei en düük scaklktr. yanmann gerçekleecei en düük scaklktr. Maddelerin cinsine göre tutuma scaklklar farkllk Maddelerin cinsine göre tutuma scaklklar farkllk göstermektedir. Verilen bir madde için tutuma scakl göstermektedir. Verilen bir madde için tutuma scakl maddenin dökme olasna, yüzey alanna ve dier baz maddenin dökme olasna, yüzey alanna ve dier baz

faktörlere göre de deimektedir. faktörlere göre de deimektedir. Genel yanc maddelerin tutuma scaklklar 149Genel yanc maddelerin tutuma scaklklar 149°°CC --538538°°C aralndadr.C aralndadr.



3232

Yangnn isteyerek çkarlmas durumu dnda Yangnn isteyerek çkarlmas durumu dnda maddeler nasl oluyor da kendiliklerinden veya dolayl maddeler nasl oluyor da kendiliklerinden veya dolayl

olarak yanma scaklklarna ulaabiliyorlar.olarak yanma scaklklarna ulaabiliyorlar.Maddeler;Maddeler; K imyasal enerji,K imyasal enerji, Mekanik enerji,Mekanik enerji,

Elektrik enerjisi,Elektrik enerjisi, Nükleer enerji,Nükleer enerji, Statik elektrik,Statik elektrik, Skma,Skma,

Tabiat olaylar,Tabiat olaylar, nsanlardan kaynaklanan hatalar veya ihmallernsanlardan kaynaklanan hatalar veya ihmallerNedenleri ile ya kendiliklerinden veya dolayl Nedenleri ile ya kendiliklerinden veya dolayl

olarak yanma scaklna ulayorlar. imdi bunlar tek olarak yanma scaklna ulayorlar. imdi bunlar tek

,tek inceleyelim;,tek inceleyelim;



3333

K imyasal enerji :K imyasal enerji : Maddeler içlerinde bulunduklar gaz Maddeler içlerinde bulunduklar gaz ve svlar ile veya kendi içlerinde bulunan gaz ve svlarla ve svlar ile veya kendi içlerinde bulunan gaz ve svlarla

kimyasal reaksiyona girerek s olutururlar, oluan bu s kimyasal reaksiyona girerek s olutururlar, oluan bu s ise maddeyi yanma scaklna kadar str. Buna örnek ise maddeyi yanma scaklna kadar str. Buna örnek olarak, slak pamuk yükünün, yal tohumlarn, yal bez olarak, slak pamuk yükünün, yal tohumlarn, yal bez veya katlarn, sebze ve meyvelerin havas veya katlarn, sebze ve meyvelerin havas

deitirilmeyen bir ortamda mesela gemi ambarnda deitirilmeyen bir ortamda mesela gemi ambarnda kendiliklerinden tutumas gösterilebilir.kendiliklerinden tutumas gösterilebilir. Mekanik enerji:Mekanik enerji: ki kat maddenin birbirine sürtünmesi ki kat maddenin birbirine sürtünmesi nedeniyle meydana gelen scaklkla maddelerin snmas, nedeniyle meydana gelen scaklkla maddelerin snmas,

snan maddelerin kendilerinin veya bunlarla temasta snan maddelerin kendilerinin veya bunlarla temasta olan maddelerin yanmas olaydr. Buna örnek olarak olan maddelerin yanmas olaydr. Buna örnek olarak sarm bir piston kolu ile krank arasnda meydana gelen sarm bir piston kolu ile krank arasnda meydana gelen sürtünme, sürtünme sonunda oluan s ve snn makine sürtünme, sürtünme sonunda oluan s ve snn makine

yalama yan tututurmas gösterilebilir.yalama yan tututurmas gösterilebilir.



3434

Elektrik enerjisi:Elektrik enerjisi: Elektrik akm bir dirençle karlatnda Elektrik akm bir dirençle karlatnda veya gerekenden ince kablo ve benzeri bir yol üzerinden veya gerekenden ince kablo ve benzeri bir yol üzerinden aktnda scaklk oluturur ve etrafndaki maddeleri starak aktnda scaklk oluturur ve etrafndaki maddeleri starak

yanmasna neden olur. nce kablolarla güçlü elektrikli yanmasna neden olur. nce kablolarla güçlü elektrikli cihazlarn çaltrlmas ve snan kablonun yanmas buna bir cihazlarn çaltrlmas ve snan kablonun yanmas buna bir örnektir. Yine izolasyonu bozulmu bir kablonun ase örnektir. Yine izolasyonu bozulmu bir kablonun ase yapmas ve bu esnada scaklk olumas elektrik enerjisinin yapmas ve bu esnada scaklk olumas elektrik enerjisinin

bir neticesidir.bir neticesidir. Nükleer enerji:Nükleer enerji: Nükleer maddelerin yapsnn bozulmas Nükleer maddelerin yapsnn bozulmas neticesinde ortaya çok yüksek s çkar ve bu da kontrol altna neticesinde ortaya çok yüksek s çkar ve bu da kontrol altna alnamazsa yangnlar oluur.alnamazsa yangnlar oluur. Statik elektrik:Statik elektrik: Maddelerin birbirine sürtmesi neticesinde Maddelerin birbirine sürtmesi neticesinde oluur. letken olmayan maddeler elektrii üzerlerinde oluur. letken olmayan maddeler elektrii üzerlerinde toplarlar ve bir madde ile temasa geçtiklerinde üzerlerinde toplarlar ve bir madde ile temasa geçtiklerinde üzerlerinde bulunan elektrii ona aktarrlarken bir kvlcm meydana bulunan elektrii ona aktarrlarken bir kvlcm meydana getirirler. Meydana gelen bu kvlcm, s ürettiinden çevrede getirirler. Meydana gelen bu kvlcm, s ürettiinden çevrede

bulunan mesela petrol buharlarn tututurabilir.bulunan mesela petrol buharlarn tututurabilir.



3535

Skma :Skma : Gazlar sktrldnda s nerederler; oluan Gazlar sktrldnda s nerederler; oluan bu s yanmaya ve patlamaya neden olur. Diesel motorlar bu s yanmaya ve patlamaya neden olur. Diesel motorlar bu prensiple çalrlar.bu prensiple çalrlar.Tabiat olaylar:Tabiat olaylar: Yldrm dümesi kzgn lavlar ve bunlar Yldrm dümesi kzgn lavlar ve bunlar nedeniyle oluan yangnlar bu olaya örnek nedeniyle oluan yangnlar bu olaya örnek oluturmaktadr.oluturmaktadr. nsanlardan kaynaklanan hatalar ve ihmaller:nsanlardan kaynaklanan hatalar ve ihmaller:

nsanlarn hatalar veya ihmalleri neticesinde yanc nsanlarn hatalar veya ihmalleri neticesinde yanc maddeyle snn bir araya getirilmesi olaydr. Unutulan maddeyle snn bir araya getirilmesi olaydr. Unutulan bir ütü, ocakta braklan tencere, zil tablosu ile elektrik bir ütü, ocakta braklan tencere, zil tablosu ile elektrik motoru çaltrmak, akaryakt bulunan bir zeminde motoru çaltrmak, akaryakt bulunan bir zeminde

oksijen kayna ile bir demir parçasn kesmek, yanc oksijen kayna ile bir demir parçasn kesmek, yanc gazlarn bulunduu tanka korumasz reflektör gazlarn bulunduu tanka korumasz reflektör sarktmak, insanlardan kaynaklanan ihmal ve hatalara sarktmak, insanlardan kaynaklanan ihmal ve hatalara örnek olarak gösterilebilir.örnek olarak gösterilebilir.



3636

YANGININ YAYILMASINA NEDENYANGININ YAYILMASINA NEDENOLAN FAK TÖRLER OLAN FAK TÖRLER

Yangn aada sralanan faktörler dolaysyla yaylr.Yangn aada sralanan faktörler dolaysyla yaylr.

LETMLETM HAVA AKIMIHAVA AKIMI RADYASYONRADYASYON DR EK T TEMASDR EK T TEMAS



3737

LETM;LETM;

GEMDEK YANGINLAR, GEMGEMDEK YANGINLAR, GEMBÜNYESNDEK ÇELK SAÇLARBÜNYESNDEK ÇELK SAÇLAR

BOYUNCA, SAÇLARIN ISINMASIBOYUNCA, SAÇLARIN ISINMASI

SONUCU YAYILIRLAR.SONUCU YAYILIRLAR.



3838

HAVA AKIMI;HAVA AKIMI;

ISINAN HAVANIN GEMDEKISINAN HAVANIN GEMDEKBOLUKLARDA YERBOLUKLARDA YER

DETRMES YANGININDETRMES YANGININ

YAYILMASINA NEDEN OLUR.YAYILMASINA NEDEN OLUR.



3939

DREKT TEMAS;DREKT TEMAS;

ISI KAYNAINA TEMAS EDENISI KAYNAINA TEMAS EDENMADDENN ISINARAK ENERJYMADDENN ISINARAK ENERJY

TAIMASI YANGININTAIMASI YANGININ

YAYILMASINA NEDEN OLUR.YAYILMASINA NEDEN OLUR.



4040

RADYASYON;RADYASYON;

RADYASYON YAN IINIM YOLURADYASYON YAN IINIM YOLU

LE DE YANGIN YAYILIR.LE DE YANGIN YAYILIR.



4141

GEMLER DE YANGININ YAYILMASINIGEMLER DE YANGININ YAYILMASINIKOLAYLATIRAN BÖLÜMLER VE KOLAYLATIRAN BÖLÜMLER VE

FAK TÖRLER FAK TÖRLER

Makine DairesiMakine DairesiMakine dairesinde bulunan yakt, ya, ya emmi Makine dairesinde bulunan yakt, ya, ya emmi maddeler, scak yüzeyler, hasarlanm ksmlar, s maddeler, scak yüzeyler, hasarlanm ksmlar, s çkartan iler, kendi kendine tutuan maddeler yangnn çkartan iler, kendi kendine tutuan maddeler yangnn çabuk yaylmasna neden olurlar.çabuk yaylmasna neden olurlar. K uzinelerK uzinelerK uzinelerdeki yanabilir svlar, kzartma için stlm K uzinelerdeki yanabilir svlar, kzartma için stlm yalar, scak yüzeyler, frn, snan tavalar, hasarl yalar, scak yüzeyler, frn, snan tavalar, hasarl elektrik devreleri yangnn yaylmasna etken olur.elektrik devreleri yangnn yaylmasna etken olur.



4242

Yaam MahalleriYaam MahalleriYaam mahallerinde bulunan yanabilir maddeler, örtüler, Yaam mahallerinde bulunan yanabilir maddeler, örtüler, perdeler, ahsi eyalar, kibrit, sigara, elektrik kontaklar, perdeler, ahsi eyalar, kibrit, sigara, elektrik kontaklar,

çöpe atlm katlar da yangnn yaylmasna sebep çöpe atlm katlar da yangnn yaylmasna sebep olurlar.olurlar.



4343



4444

³A´ SINIFI YANGIN³A´ SINIFI YANGIN(Adi Yangn)(Adi Yangn)

³B´ SINIFI YANGIN³B´ SINIFI YANGIN(Akaryakt Yangn)(Akaryakt Yangn)

³C´ SINIFI YANGIN³C´ SINIFI YANGIN(Gaz Yangn)(Gaz Yangn)

³D´ SINIFI YANGIN³D´ SINIFI YANGIN

(Metal Yangn)(Metal Yangn)

³E´ SINIFI YANGIN³E´ SINIFI YANGIN(Elektirik Yangn)(Elektirik Yangn)



4545

³A´ SINIFI YANGINLAR ³A´ SINIFI YANGINLAR (Adi Yangnlar)(Adi Yangnlar)

Aaç ve aaç ürünleri, tekstil ürünleri, orman, Aaç ve aaç ürünleri, tekstil ürünleri, orman, kat ve kat ürünleri, bina, vb. maddelerin kat ve kat ürünleri, bina, vb. maddelerin meydana getirdii yangnlardr.meydana getirdii yangnlardr. Genelde ³Solid Su´ veya ³Pulvarize Su´ ile Genelde ³Solid Su´ veya ³Pulvarize Su´ ile söndürülür. söndürülür. Aaçtan ve prefabrike konutlarda meydana Aaçtan ve prefabrike konutlarda meydana

gelen yangnlarda, % 3 konsantrasyonlu foam gelen yangnlarda, % 3 konsantrasyonlu foam köpüü kullanmak en etkili yöntemdir.köpüü kullanmak en etkili yöntemdir.



4646

³ B ³ SINIFI YANGINLAR ³ B ³ SINIFI YANGINLAR (Akaryakt Yangnlar)(Akaryakt Yangnlar)

Genellikle petrol türevi ürünler ve bitkisel yalarn Genellikle petrol türevi ürünler ve bitkisel yalarn tutumas ile oluan yangnlardr. Bu snf yanc tutumas ile oluan yangnlardr. Bu snf yanc maddelerde yanma yüzeyde olur. maddelerde yanma yüzeyde olur.

Örnein: Motorin, mazot, benzin, gaz ya, yalama yaÖrnein: Motorin, mazot, benzin, gaz ya, yalama yaboya, gres, vb. boya, gres, vb.

. . Bu snf yangnlarn Bu snf yangnlarn

söndürülmesinde en etkili söndürülmesinde en etkili yol yancnn hava ile yol yancnn hava ile temasn kesilmesidir, bunu temasn kesilmesidir, bunu da en iyi foam köpüü da en iyi foam köpüü

salar.salar.



4747

³C´ SINIFI YANGINLAR ³C´ SINIFI YANGINLAR

(Gaz Yangnlar)(Gaz Yangnlar) Gaz halindeki ( Hidrojen, Asetilen, Metan, Bütan, Gaz halindeki ( Hidrojen, Asetilen, Metan, Bütan, vb. ) maddelerin oluturduu yangnlardr.vb. ) maddelerin oluturduu yangnlardr.

Gaz maddeler havadan hafif ise atmosfere yaylr, Gaz maddeler havadan hafif ise atmosfere yaylr, havadan ar ise zemin üzerinde bir tabaka oluturur. havadan ar ise zemin üzerinde bir tabaka oluturur. Bir kvlcmla karlarsa alevler her yöne yaylr. Bir kvlcmla karlarsa alevler her yöne yaylr. K apal bir ortamda ise gaz genilemesi sebebiyle K apal bir ortamda ise gaz genilemesi sebebiyle

patlama olur.patlama olur. Çeitli kuru kimyasal tozlar, Çeitli kuru kimyasal tozlar, ³K arbondioksit´³K arbondioksit´(CO2) gaz ve Halon tipi söndürücüler ³C´ snf (CO2) gaz ve Halon tipi söndürücüler ³C´ snf yangnlarn ideal söndürücüleridir.yangnlarn ideal söndürücüleridir.



4848

³D´ SINIFI YANGINLAR ³D´ SINIFI YANGINLAR

(Metal Yangnlar)(Metal Yangnlar) Alüminyum, magnezyum, titanyum, fosfor, sodyum, Alüminyum, magnezyum, titanyum, fosfor, sodyum, potasyum ve zilkenyum gibi metallerin yanmasndan potasyum ve zilkenyum gibi metallerin yanmasndan meydana gelen yangnlardr.meydana gelen yangnlardr. Bu snf yangnlarn en etkili söndürücüsü Bu snf yangnlarn en etkili söndürücüsü ³Trimotoksinboraksin´³Trimotoksinboraksin´ olup ayrca ³Yüksek Süratli olup ayrca ³Yüksek Süratli Pulvarize Su, K uru K um, Toprak, Grafit Tozu´ da tavsiye Pulvarize Su, K uru K um, Toprak, Grafit Tozu´ da tavsiye edilen söndürme maddelerinden dir.edilen söndürme maddelerinden dir. ³D´ snf yangnlar söndürülürken dikkat edilmez ise ³D´ snf yangnlar söndürülürken dikkat edilmez ise infilaklara, zehirlenmelere ve patlamalara neden olur. Bu infilaklara, zehirlenmelere ve patlamalara neden olur. Bu maddelerin yangn hususundaki özelliklerini tam maddelerin yangn hususundaki özelliklerini tam örenebilmek için IMO¶nun örenebilmek için IMO¶nun ³Dangerous Goods´³Dangerous Goods´ kitabna kitabna

bakmak yerinde olacaktr.bakmak yerinde olacaktr.



4949

³E´ SINIFI YANGINLAR ³E´ SINIFI YANGINLAR (Elektrik Yangnlar)(Elektrik Yangnlar)

Elektrik enerjisi tayan kablo, alter, trafo, Elektrik enerjisi tayan kablo, alter, trafo, elektrik motorlar, elektrikli/elektronik cihazlarda elektrik motorlar, elektrikli/elektronik cihazlarda meydana gelen yangnlardrmeydana gelen yangnlardr..

³E´ Snf olarak balayan yangnlar, ilerleyen ³E´ Snf olarak balayan yangnlar, ilerleyen

safhada ³A´ veya ³B´snf yangna dönüebilirler.safhada ³A´ veya ³B´snf yangna dönüebilirler. ³E´ Snf Yangnlarn en ideal ve ekonomik ³E´ Snf Yangnlarn en ideal ve ekonomik söndürücüsü söndürücüsü ³K arbondioksit´³K arbondioksit´ (CO2)(CO2)gaz dr.gaz dr.



5050



5151

YANGIN SÖNDÜRME YANGIN SÖNDÜRME

TEKNKLERTEKNKLER Yanc maddenin cinsi, yangnn snf ne Yanc maddenin cinsi, yangnn snf ne olursa olsun söndürme metodu ve olursa olsun söndürme metodu ve

prensipleri ayndr. prensipleri ayndr. Bu prensip yanmay oluturan ve ³Yangn Bu prensip yanmay oluturan ve ³Yangn Üçgeni´ olarak bilinen yapy bozmaktan Üçgeni´ olarak bilinen yapy bozmaktan

ibarettir.ibarettir.



5252

Sonuç olarak;Sonuç olarak;

Yanc maddeyi ortadan kaldrmak.Yanc maddeyi ortadan kaldrmak. Oksijeni ile temasn kesmek.Oksijeni ile temasn kesmek.

Isy yok etmek (Soutarak söndürmek).Isy yok etmek (Soutarak söndürmek). Zincirleme reaksiyonunu krmak.Zincirleme reaksiyonunu krmak.

Yangnn söndürülmesi aada belirtilen Yangnn söndürülmesi aada belirtilen

tekniklere göre yaplmaldr.tekniklere göre yaplmaldr.



5353

YANICI MADDEYYANICI MADDEY

OR TADAN KALDIRMAK OR TADAN KALDIRMAK

YANICIYANICIMADDEMADDE ISIISI

OKSJENOKSJEN

YANMAYANMA

YOK YOK

K at yanc maddelerde;K at yanc maddelerde; bu yöntem pek mümkün deildir, ancak bu yöntem pek mümkün deildir, ancak küçük çaptaki kat yanc maddeler emniyetli bir sahaya alnabilir. küçük çaptaki kat yanc maddeler emniyetli bir sahaya alnabilir. Sv yanc maddelerde;Sv yanc maddelerde; szan yakt devre üzerindeki valfn szan yakt devre üzerindeki valfn kapatlmas yöntemi ile yangn kontrol altna alnabilir veya kapatlmas yöntemi ile yangn kontrol altna alnabilir veya söndürülebilir. söndürülebilir. Gaz yanc maddelerde;Gaz yanc maddelerde; szan gaz devre üzerindeki valfn szan gaz devre üzerindeki valfn

kapatlmas yöntemi ile yangn kontrol altna alnabilir veya kapatlmas yöntemi ile yangn kontrol altna alnabilir veya söndürülebilir.söndürülebilir. Metal yanc maddelerde;Metal yanc maddelerde; metal madde küçük ise denize atlabilir. metal madde küçük ise denize atlabilir. ayet yük olarak tanyorsa böyle bir durum mevzu bahis deildir.ayet yük olarak tanyorsa böyle bir durum mevzu bahis deildir. Elektrik yangnlarnda ise;Elektrik yangnlarnda ise; enerjinin kesilmesi yanmay durdurur enerjinin kesilmesi yanmay durdurur

(Eer yangn ³A´ veya ³B´ Snf yangna dönümemi ise).(Eer yangn ³A´ veya ³B´ Snf yangna dönümemi ise).



5454

ISIYI YOK ETMEK ISIYI YOK ETMEK

(Soutma)(Soutma)ISIISI


OKSJENOKSJEN

YANMAYANMAYOK YOK

Bu ilem genelde Bu ilem genelde ³Su´³Su´ kullanlarak kullanlarak yaplr. Yanan maddenin scakl yaplr. Yanan maddenin scakl

tutuma scaklnn altna düürülür. tutuma scaklnn altna düürülür. Bu ileme de Bu ileme de ³Soutma´³Soutma´ ad verilir.ad verilir.



5555

OKSJEN LE TEMASINIOKSJEN LE TEMASINIK ESMEK (Boma)K ESMEK (Boma)


ISIISI

OKSJENOKSJEN

YANMAYANMAYOK YOK

1. 1. ÖR TME :ÖR TME :K at maddeler (kum, toprak, hal, kilim, vb.) veK at maddeler (kum, toprak, hal, kilim, vb.) ve

kimyasal bilekeler (foam köpüü, AFFF, vb.)kimyasal bilekeler (foam köpüü, AFFF, vb.)kullanlarak yanan maddenin oksijen ile temasnnkullanlarak yanan maddenin oksijen ile temasnnkesilmesiyle yaplan söndürmedir.kesilmesiyle yaplan söndürmedir.

2. 2. BOMA :BOMA :Yangnn, oksijen ile temasnn kesilmesi veyaYangnn, oksijen ile temasnn kesilmesi veya

azaltlmas amacyla yaplan söndürme yöntemidir. azaltlmas amacyla yaplan söndürme yöntemidir.

Bu yönteme en iyi örnek ³COBu yönteme en iyi örnek ³CO22 Gaz´ dr.Gaz´ dr.



5656

ZNCRLEME R EAKSYONUZNCRLEME R EAKSYONUKIRMAK KIRMAK

Yanma srasnda; Yanma srasnda; yanc madde, oksijenyanc madde, oksijen ve ve ss arasndaki alveriin, kimyasal bir ilem arasndaki alveriin, kimyasal bir ilem ile kesilmesi suretiyle uygulanan söndürme ile kesilmesi suretiyle uygulanan söndürme tekniidir.tekniidir.

Bu söndürme tekniinde, genellikle Bu söndürme tekniinde, genellikle ³

Halojenli´³

Halojenli´ söndürücüler kullanlr, örnek;söndürücüler kullanlr, örnek;

Halon 1301Halon 1301 FM 200 TMFM 200 TM

NAF Serisi GazlarNAF Serisi Gazlar



5757



5858

YANGIN SÖNDÜRMEDEYANGIN SÖNDÜRMEDE



5959

SUSU

KÖPÜK SÖNDÜR ÜCÜLER KÖPÜK SÖNDÜR ÜCÜLER

KURU KMYEV TOZLAR KURU KMYEV TOZLAR

KAR BONDOKST (CO2)KAR BONDOKST (CO2)

Bunlara; Stim ve K um da ilave edilebilir. Bunlara; Stim ve K um da ilave edilebilir.

YANGIN SÖNDÜRMEDE YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN ANAKULLANILAN ANASÖNDÜR ÜCÜLER SÖNDÜR ÜCÜLER



6060

En yaygn, En yaygn, en ucuz veen ucuz vetemini en kolay olan temini en kolay olan söndürücüdür.söndürücüdür.

³A´ Snf yangnlarn ³A´ Snf yangnlarn en etkili söndürücüsüdür.en etkili söndürücüsüdür.



6161

Su zerreciklerinin çok yüksek s Su zerreciklerinin çok yüksek s emici özellii sayesinde, hem emici özellii sayesinde, hem soutmasoutma

ve hem de meydana getirdii su ve hem de meydana getirdii su buhar ile de buhar ile de bomaboma yaparak yangn yaparak yangn söndürür.söndürür.

Elektrii iletmesi nedeniyleElektrii iletmesi nedeniyle³E´ Snf Yangnlarda ³E´ Snf Yangnlarda kullanlmazkullanlmaz..



6262

1.1. 100 Lb./pus2100 Lb./pus2 su = 1,5 pus su = 1,5 pus ± ± solid solid -- 30 mt menzil30 mt menzil--dk. 360 lt.dk. 360 lt.2.2. 100 Lb./pus2 su = 1,5 pus 100 Lb./pus2 su = 1,5 pus ± ± hüzme hüzme -- 5 mt 5 mt ± ± 3 mt dk. 235 lt.3 mt dk. 235 lt.3.3. 100 Lb./pus2 su = 1,5 pus 100 Lb./pus2 su = 1,5 pus ± ± aplikatör aplikatör ± ± 2,5 mt2,5 mt-- 5 mt dk. 165 lt.5 mt dk. 165 lt.



6363



6464



6565



6666



6767



6868



6969


Foam¶ da denilen söndürme svsnn belirli Foam¶ da denilen söndürme svsnn belirli oranda oranda susu ve ve havahava ile kartrlmas ile elde edilir. ile kartrlmas ile elde edilir.

K öpük K öpük ³B´³B´ Snf yangnlarn ideal söndürücüsü Snf yangnlarn ideal söndürücüsü dür. K ütlesel olarak yanan dür. K ütlesel olarak yanan ³A´³A´ Snf yanc Snf yanc maddelere de rahatlkla uygulanr.maddelere de rahatlkla uygulanr.

K öpüün söndürme metotlar;K öpüün söndürme metotlar;§§ Soutarak Soutarak §§ Bastrarak Bastrarak §§ Ayrarak Ayrarak §§ K aplayarak K aplayarak



7070



7171


UYARIUYARI

K öpüün karmndaK öpüün karmnda

su olduu için hiçbirsu olduu için hiçbir

zaman elektrik devreleri zaman elektrik devreleri

üzerine üzerine sklmamaldrsklmamaldr..

Ö Ü Ö ÜÜ Ö Ü Ö ÜÜ



7272

YANGIN SÖNDÜRME KÖPÜÜ NEDR ?YANGIN SÖNDÜRME KÖPÜÜ NEDR ?

Yangn Söndürme K öpüü;Yangn Söndürme K öpüü; hava, su ve köpük hava, su ve köpük

konsantresinden oluan kabarcklar topluluudur. konsantresinden oluan kabarcklar topluluudur. Bu kabarcklar yanc svlarn yüzeyinde yüzerek Bu kabarcklar yanc svlarn yüzeyinde yüzerek yangn söndürür.yangn söndürür.



7373

KÖPÜK NASIL YAPILIR ?KÖPÜK NASIL YAPILIR ?

K öpük; K öpük; ³Oranlama, Hava Ekleme³Oranlama, Hava Ekleme ve ve UygulamaÚygulamaólarak adlandrlan üç aamal bir süreç içinde yaplr.olarak adlandrlan üç aamal bir süreç içinde yaplr.



7474

KMYASAL FOAM YAPIMIKMYASAL FOAM YAPIMI



7575

MEKANK (HAVA) FOAMMEKANK (HAVA) FOAM

YAPIMIYAPIMI



7676



7777

KURU KMYEVKURU KMYEV

TOZLAR TOZLAR Söndürme özellii; Söndürme özellii; sy yayma, sy yayma, boma, zincirleme reaksiyonlarnboma, zincirleme reaksiyonlarn

krmakrma ve ve yüzeyi örtmeyüzeyi örtme eklindedir.eklindedir.

³B´ snf parlayc madde yangnlarnda ³B´ snf parlayc madde yangnlarnda

ve kullanlmakla beraber yaltkan ve kullanlmakla beraber yaltkan olduundan olduundan her snf yangnher snf yangn söndürme söndürme ileminde kullanlr.ileminde kullanlr.



7878

K uru K imyevi Tozlar;K uru K imyevi Tozlar;

Sodyum Bikarbonat (B, C),Sodyum Bikarbonat (B, C),

Potasyum Bikarbonat (B, C),Potasyum Bikarbonat (B, C), Üre Potasyum Bikarbonat (B, C),Üre Potasyum Bikarbonat (B, C), Mono Amonyum Fosfat (A,B, C, D) Mono Amonyum Fosfat (A,B, C, D)

tan imal edilmilerdir.tan imal edilmilerdir.

K uru K imyevi Tozlar (PK P) K uru K imyevi Tozlar (PK P) kullanldnda kullanldnda cam elyafcam elyaf eklinde eklinde

artk braktndan zorda artk braktndan zorda kalnmadkça elektrik ve elektronik kalnmadkça elektrik ve elektronik cihaz yangnlarnda cihaz yangnlarnda kullanlmamaldrkullanlmamaldr......



7979



8080

COCO22

Püskürtme ile, atmosfer basncnda Püskürtme ile, atmosfer basncnda gaz haline geçerek ortamdaki gaz haline geçerek ortamdaki oksijen oksijen

miktarn azaltanmiktarn azaltan yani yani boucu etkisiboucu etkisiile yangn söndüren kimyasal bir ile yangn söndüren kimyasal bir söndürücüdür.söndürücüdür.



8181

KARBONDOKST GAZININKARBONDOKST GAZININ



8282

KAR BONDOKST GAZININKAR BONDOKST GAZININSÖNDÜR ÜCÜ OLARAK ETKSSÖNDÜR ÜCÜ OLARAK ETKS

ANA ETKSANA ETKS

KNC DER ECE ETKSKNC DER ECE ETKS

³Atmosferdeki oksijenin ³Atmosferdeki oksijenin yerini alr.ýerini alr.´

BOMABOMA

³Yangn söndürmedeki etkisi çok ³Yangn söndürmedeki etkisi çok azdr.azdr.´́SOUTMASOUTMA



8383

COCO GAZININGAZININ



8484

COCO22 GAZININGAZININTEKNK ÖZELLKLERTEKNK ÖZELLKLER

COCO22 Gaz;Gaz;

15 Lb. (6 K g.) CO15 Lb. (6 K g.) CO22 tüpü, tüpü, 3030--45 saniyede45 saniyede tüp tüp boalr ve yaklak olarak boalr ve yaklak olarak 3.8 m3.8 m33 hacmi boar. hacmi boar.

Etkili kullanm mesafesi; Etkili kullanm mesafesi; 1.5 ile 3 metre1.5 ile 3 metre dir.dir.

Havadan Havadan 1.5 kat daha ar, 1.5 kat daha ar, K okusuz,K okusuz, Yaltkan,Yaltkan, Boucu bir gazdr.Boucu bir gazdr.



8585



8686



8787

A SINIFI YANGINA SINIFI YANGIN

(KATI MADDE YANGINI)(KATI MADDE YANGINI) SUSU

LK MÜDAHALEDELK MÜDAHALEDE

KURU KMYASAL TOZKURU KMYASAL TOZ KAR BONDOKST (COKAR BONDOKST (CO22))

POR TATF SULU SÖNDÜR ÜCÜPOR TATF SULU SÖNDÜR ÜCÜ

FOAMFOAM



8888

FOAMFOAM PULVARZE SUPULVARZE SU KURU KMYASAL TOZKURU KMYASAL TOZ

COCO22 HALON (SABT SSTEM)HALON (SABT SSTEM)

B SINIFI YANGINB SINIFI YANGIN

(SIVI MADDE YANGINI)(SIVI MADDE YANGINI)

C SINIFI YANGINC SINIFI YANGIN



8989

COCO22

KURU KMYASAL TOZKURU KMYASAL TOZ

HALONHALON

C SINIFI YANGINC SINIFI YANGIN

(GAZ MADDE YANGINI)(GAZ MADDE YANGINI)

S A GS A G



9090

D SINIFI YANGIND SINIFI YANGIN

(METAL YANGINI)(METAL YANGINI) KURU KMYASAL TOZKURU KMYASAL TOZ

GRAFT TOZUGRAFT TOZU

KURU KUM VE TOPRAK KURU KUM VE TOPRAK

YÜKSEK SÜRATLYÜKSEK SÜRATLPULVARZE SUPULVARZE SU

TRMOTOKSNBORAKSNTRMOTOKSNBORAKSN

E SINIFI YANGINE SINIFI YANGIN



9191

E SINIFI YANGINE SINIFI YANGIN

(ELEK TRK YANGINI)(ELEK TRK YANGINI)

COCO22

KURU KMYASAL TOZKURU KMYASAL TOZ

HALONHALON



9292



9393

³

R ÜZGARI ARKANIZA ALIN.´³

R ÜZGARI ARKANIZA ALIN.´



9494

³SÖNDÜR ÜCÜYÜ YANGININ ÇIKI³SÖNDÜR ÜCÜYÜ YANGININ ÇIKI

NOK TASINA PÜSK ÜR TÜN.ŃOK TASINA PÜSK ÜR TÜN.´



9595

³AKARYAKIT YANGINLARINDA³AKARYAKIT YANGINLARINDA

SÖNDÜR ÜCÜNÜZÜ SIZINTININSÖNDÜR ÜCÜNÜZÜ SIZINTININBULUNDUU NOK TAYA PÜSK ÜR TÜN.´BULUNDUU NOK TAYA PÜSK ÜR TÜN.´



9696

³MÜMK ÜN OLDUUNCA FAZLA³MÜMK ÜN OLDUUNCA FAZLASÖNDÜR ÜCÜ KULLANARAK YANGINASÖNDÜR ÜCÜ KULLANARAK YANGINAMÜDAHALE EDN.´MÜDAHALE EDN.´



9797

³YANGINI TAMAMEN³YANGINI TAMAMEN

SÖNDÜRMEDEN ALANI TERK SÖNDÜRMEDEN ALANI TERK ETMEYN.ÉTMEYN.´

Gemilerde yangn çk nedenleriGemilerde yangn çk nedenleri



9898

Gemilerde yangn çk nedenleriGemilerde yangn çk nedenleri Güvenlik kurallarna uymaktan kaçnma,Güvenlik kurallarna uymaktan kaçnma, e gereken titizlii göstermeme,e gereken titizlii göstermeme, Unutkanlk,Unutkanlk, Bilgisizlik,Bilgisizlik, Elektrik devrelerinin yetersizlii ve eksiklii,Elektrik devrelerinin yetersizlii ve eksiklii, Yanl yükleme yaplmas,Yanl yükleme yaplmas, Yanl tama,Yanl tama, Yetersiz kontrol,Yetersiz kontrol, Elektrik devrelerinin slanmas veya yalanmas,Elektrik devrelerinin slanmas veya yalanmas, Fareler,Fareler,

Bacalarda kurum, is ve ya birikmesi,Bacalarda kurum, is ve ya birikmesi, K azan cehennemliinde yaktn yakt buharna K azan cehennemliinde yaktn yakt buharna dönümesi,dönümesi, Isnm metallerin üzerine ya dökümesi,Isnm metallerin üzerine ya dökümesi,

K asti hareketler, K asti hareketler,

Makinelerin bakmszl,Makinelerin bakmszl,



9999

Yldrm dümesi,Yldrm dümesi, Pislik ve düzensizlik,Pislik ve düzensizlik,

Yanan sigara atlmas, kül tablalarnn çöp sepetlerine Yanan sigara atlmas, kül tablalarnn çöp sepetlerine dökülmesi, çöp sepetlerinin boaltlmamas,dökülmesi, çöp sepetlerinin boaltlmamas, K amaralarda yatarak sigara içilmesi,K amaralarda yatarak sigara içilmesi, Scak su, yakt, ya, kzgn buhar ve kalorifer Scak su, yakt, ya, kzgn buhar ve kalorifer

devrelerinin izolasyon eksiklii,devrelerinin izolasyon eksiklii, malat ve yapm kusurlar,malat ve yapm kusurlar, Yakt buharlarnn veya yanc gazlarn bulunabilecei Yakt buharlarnn veya yanc gazlarn bulunabilecei ortamlarda sigara içilmesi,ortamlarda sigara içilmesi,

Bacalarda kvlcm

önleyici

tel

kafeslerin

bulunmamas,Bacalarda

kvlcm

önleyici

tel

kafeslerin

bulunmamas, Tankerlerde raspa yaplmas ve çivili ayakkab ile Tankerlerde raspa yaplmas ve çivili ayakkab ile

gezilmesi,gezilmesi,



100100

YANGIN SAVUNMA GEREÇLER,YANGIN SAVUNMA GEREÇLER,



101101

YANGIN SAVUNMA GER EÇLER, YANGIN SAVUNMA GER EÇLER, CHAZLARI VE DONANIMLARICHAZLARI VE DONANIMLARI

1.1. Yangn hortumlarYangn hortumlar2.2. Yangn hortum kaplinleriYangn hortum kaplinleri3.3. Yangn hortumu nozullarYangn hortumu nozullar4.4. Yangn vanalarYangn vanalar

5.5.V

alf süzgeçleri

Valf

süzgeçleri6.6. Y GeytlerY Geytler

7.7. Uluslararas sahil balants ( International shore Uluslararas sahil balants ( International shore connection)connection)

8.8. Tanabilir ( Portatif ) yangn söndürme aletleri Tanabilir ( Portatif ) yangn söndürme aletleri

(Minimaxlar)(Minimaxlar)9.9. Özel kimyevi tozlu minimaxlarÖzel kimyevi tozlu minimaxlar10.10. Gruplu CO2 µli minimaxlarGruplu CO2 µli minimaxlar11.11.Tanabilir köpük bal ve ejektörüTanabilir köpük bal ve ejektörü

12. Tanabilir köpük makineleri (Ejektörleri)12. Tanabilir köpük makineleri (Ejektörleri)13 Kum13 Kum



102102

13. K um13. K um14. Yangn battaniyeleri14. Yangn battaniyeleri

15.S

odal tala15.

Sodal

tala16. Hortum anahtarlar16. Hortum anahtarlar

17. Yangn baltalar17. Yangn baltalar18. K azma kürek 18. K azma kürek 19. Yangn kancalar19. Yangn kancalar

20. Yangn merdiveni20. Yangn merdiveni21. Sabit yangn söndürme sistemleri21. Sabit yangn söndürme sistemleri22. nert gaz devreleri22. nert gaz devreleri23. Yangn ihbar ve alarm sistemleri23. Yangn ihbar ve alarm sistemleri

24. Yangnla mücadele kiisel teçhizat24. Yangnla mücadele kiisel teçhizat25. Sabit yangn pompalar25. Sabit yangn pompalar26. Seyyar pompalar26. Seyyar pompalar27. Yangn kontrol planlar27. Yangn kontrol planlar

28. Alarmlar28. Alarmlar

11--YANGIN HORTUMLARIYANGIN HORTUMLARI



103103

11 YANGIN HOR TUMLARIYANGIN HOR TUMLARI Yangn hortumlarnn iç ksmlar lastik veya kauçuk ile Yangn hortumlarnn iç ksmlar lastik veya kauçuk ile kapldr. D ksmlar ise tabii veya yapay elyaftan yaplm kapldr. D ksmlar ise tabii veya yapay elyaftan yaplm kumala kapldr. Bu kuma tabii ve yapay elyaf kumala kapldr. Bu kuma tabii ve yapay elyaf karmndan da yaplm olabilir. ç lastik veya kauçuk karmndan da yaplm olabilir. ç lastik veya kauçuk ksmn görevi su geçirgenliini önlemektir. D bez ksmn ksmn görevi su geçirgenliini önlemektir. D bez ksmn görevi ise hortumun basnç altnda iip deforme olmasn görevi ise hortumun basnç altnda iip deforme olmasn

önlemek ve lastik ksmn hasarlanmamasn salamaktr.önlemek ve lastik ksmn hasarlanmamasn salamaktr. Ticaret gemilerinde genellikle 1,5 veya 2,5 pus çapnda Ticaret gemilerinde genellikle 1,5 veya 2,5 pus çapnda hortumlar kullanlr. Hortumlarn çap bulunduklar yerdeki hortumlar kullanlr. Hortumlarn çap bulunduklar yerdeki yangn vanas çapna uygun olur. Hortumlarn minimum yangn vanas çapna uygun olur. Hortumlarn minimum uzunluklan ise hortumun kullanlaca yerin yangn vanasna uzunluklan ise hortumun kullanlaca yerin yangn vanasna olan mesafesi kadar olmaldr ve bu mesafe hesaplanrken olan mesafesi kadar olmaldr ve bu mesafe hesaplanrken hortumun bölmeler içinde dolatrlaca unutulmamaldr. hortumun bölmeler içinde dolatrlaca unutulmamaldr. Çünkü hortum kullanlaca yere döenirken birçok kaporta, Çünkü hortum kullanlaca yere döenirken birçok kaporta, kap, koridor veya menfezden geçecektir.kap, koridor veya menfezden geçecektir.

Hortumlarn bir ucunda dii, dier ucunda erkek kaplin Hortumlarn bir ucunda dii, dier ucunda erkek kaplin



104104

bulunur ve her hortumun bir nozulu olur. Hortum ve nozul bulunur ve her hortumun bir nozulu olur. Hortum ve nozul yangn vanalarnn yannda ve gözle görülebilir yerlerde yangn vanalarnn yannda ve gözle görülebilir yerlerde

muhafaza edilir.muhafaza edilir. 36 dan fazla yolcu tayan gemilerde iç ksmdaki 36 dan fazla yolcu tayan gemilerde iç ksmdaki hortumlar devaml olarak vanalara bal bir ekilde hortumlar devaml olarak vanalara bal bir ekilde bulunmaldr.bulunmaldr. Açlaca zaman hortum rodas dik olarak yere konur, dii Açlaca zaman hortum rodas dik olarak yere konur, dii kaplinden tutularak yuvarlanr.kaplinden tutularak yuvarlanr. Her yangn vanas için bir yangn hortumu olmaldr. Her yangn vanas için bir yangn hortumu olmaldr. Ayrca her müstakil bölmenin en uç noktasna iki hortumla Ayrca her müstakil bölmenin en uç noktasna iki hortumla müdahale edilebilecek durum bulunmaldr. Baka bir deyile müdahale edilebilecek durum bulunmaldr. Baka bir deyile

her müstakil bölmenin her noktasna yetiebilecek iki hortum her müstakil bölmenin her noktasna yetiebilecek iki hortum olmaldr. Bu durumda o bölme için iki vana yok ise olmaldr. Bu durumda o bölme için iki vana yok ise yakndaki bir vanadan faydalanmak üzere ya uzun bir yakndaki bir vanadan faydalanmak üzere ya uzun bir hortum kullanlacak ya da hortumlar birbirine eklenecektir.hortum kullanlacak ya da hortumlar birbirine eklenecektir.

Güverte Altlarnda Hortum SarmaGüverte Altlarnda Hortum Sarma



105105

Güverte Altlarnda Hortum Sarma Güverte Altlarnda Hortum Sarma UsulüUsulü

Sarlma sisteminde Sarlma sisteminde hortum erkek kaplin taraf hortum erkek kaplin taraf 120 santim ksa olacak 120 santim ksa olacak

ekilde ikiye katlanr ve ekilde ikiye katlanr ve orta ksmndan skca orta ksmndan skca sarlr. Açlaca zaman sarlr. Açlaca zaman hortum rodas dik olarak hortum rodas dik olarak

yere konur, dii kaplinden yere konur, dii kaplinden tutularak yuvarlanr.tutularak yuvarlanr.

Hortumlarn bakm Hortumlarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



106106

1. K ullanmdan sonra;1. K ullanmdan sonra;Hortumlar günlük ilerde kullanlmamaldr, kullanldktan Hortumlar günlük ilerde kullanlmamaldr, kullanldktan

sonra temizlenmeli, kurutulmal ve içindeki su boaltlmaldr. sonra temizlenmeli, kurutulmal ve içindeki su boaltlmaldr. R utubetli, asitli ve petrol türevli ortamlarda muhafaza R utubetli, asitli ve petrol türevli ortamlarda muhafaza edilmemelidir. edilmemelidir. 2. Haftalk bakm 2. Haftalk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;

Hortumlarn kuru olup olmadklar, doru katlanp Hortumlarn kuru olup olmadklar, doru katlanp katlanmadklar, yerlerinde bulunup bulunmadklar kontrol katlanmadklar, yerlerinde bulunup bulunmadklar kontrol edilir.Yedek hortumlarn bulunduu portuçlar havalandrlr. edilir.Yedek hortumlarn bulunduu portuçlar havalandrlr. 3. Aylk bakm 3. Aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Hortumlar açlr, göz kontrolunden geçirilerek delik ve Hortumlar açlr, göz kontrolunden geçirilerek delik ve

yrtk kontrolü yaplr. K at yerleri deitirilir. Bir ay süresince yrtk kontrolü yaplr. K at yerleri deitirilir. Bir ay süresince kullanlmam hortumlarn içinden tatl su geçirilir. kullanlmam hortumlarn içinden tatl su geçirilir. 4. Alt aylk bakm 4. Alt aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Hortumlar yangn devresine balanr, 5 dakika basnca tabi Hortumlar yangn devresine balanr, 5 dakika basnca tabi

tutularak su

kaçrp

- kaçrmadklar

kontrol

edilir.

tutularak

su

kaçrp

- kaçrmadklar

kontrol

edilir.

22-- YANGIN HORTUM KAPLNLERYANGIN HORTUM KAPLNLER



107107

22-- YANGIN HOR TUM KAPLNLERYANGIN HOR TUM KAPLNLER

K aplinler hortumlar birbirlerine veya vanalara balamak K aplinler hortumlar birbirlerine veya vanalara balamak üzere kullanlan aparatlardr. Dii ve erkek olmak üzere iki, üzere kullanlan aparatlardr. Dii ve erkek olmak üzere iki, dili veya trnakl olmak üzere iki, indirici veya artrc olmak dili veya trnakl olmak üzere iki, indirici veya artrc olmak üzere iki çeitleri vardr. Ayrca çaplarna göre de ayrlrlar.üzere iki çeitleri vardr. Ayrca çaplarna göre de ayrlrlar. Dii kaplinler hortumlarn vanalara balanmasnda, dii ve Dii kaplinler hortumlarn vanalara balanmasnda, dii ve

erkek kaplinler hortumlarn birbirlerine balanmasnda, erkek kaplinler hortumlarn birbirlerine balanmasnda, indirici veya arttrc kaplinler hortum çap deitirilmesinde indirici veya arttrc kaplinler hortum çap deitirilmesinde kullanlrlar.kullanlrlar. Gemilerde en az hortum says kadar ve o çapta dii ve erkek Gemilerde en az hortum says kadar ve o çapta dii ve erkek

kaplin bulunur ve bunlar hortumlara bal tutulur.kaplin bulunur ve bunlar hortumlara bal tutulur.



108108

K aplinlerin bakm K aplinlerin bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



109109

pp

1. K ullanmdan sonra;1. K ullanmdan sonra;Diler veya trnaklar kontrol edilir gerekiyorsa temizlenir, Diler veya trnaklar kontrol edilir gerekiyorsa temizlenir,

hasar var ise deitirilir. Contalar kontrol edilir salam hasar var ise deitirilir. Contalar kontrol edilir salam deilse deitirilir, eksikleri tamamlanr. Yalanmazlar, ya deilse deitirilir, eksikleri tamamlanr. Yalanmazlar, ya

yerine grafit tozu kullanlr. yerine grafit tozu kullanlr.

2. Alt aylk bakm2. Alt aylk bakm--tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;Hortumlarla birlikte basnç testine tabi tutulurlar. Hortumlarla birlikte basnç testine tabi tutulurlar.

K açranlarn contas ve kelepçeleri kontrol edilir, gerekiyorsa K açranlarn contas ve kelepçeleri kontrol edilir, gerekiyorsa yenilenir. K elepçeler, contalar ve kaplinler gözle kontrol yenilenir. K elepçeler, contalar ve kaplinler gözle kontrol edilerek, çürümü kelepçeler, contalar deitirilir. K aplinlerde edilerek, çürümü kelepçeler, contalar deitirilir. K aplinlerde bir bozukluk varsa yenilenir.bir bozukluk varsa yenilenir.

33--YANGIN HOR TUMU NOZULLARIYANGIN HOR TUMU NOZULLARI



110110

Nozullar, huzme, solid, huzmeNozullar, huzme, solid, huzme--solid çift maksatl ve solid çift maksatl ve

aplikatör olmak üzere türlere ayrlr. Nozullarn çaplar ile aplikatör olmak üzere türlere ayrlr. Nozullarn çaplar ile kaplin çaplar ayn olmaldr.kaplin çaplar ayn olmaldr. Gemilerde, nozullar 12mm (1/2 pus), 16mm (5/8 pus), Gemilerde, nozullar 12mm (1/2 pus), 16mm (5/8 pus), 19mm (3/4 pus) çaplannda veya bunlara yakn olmaldr.19mm (3/4 pus) çaplannda veya bunlara yakn olmaldr.

Yaam mahallindeki nozullar 12 mm çapnda, güvertelerde Yaam mahallindeki nozullar 12 mm çapnda, güvertelerde ve makine dairesindeki nozullar 19 mm çapnda olmaldr.ve makine dairesindeki nozullar 19 mm çapnda olmaldr. Makine dairesinde çift maksatl nozul bulunmaldr.Makine dairesinde çift maksatl nozul bulunmaldr. A kategorisindeki makine dairesinde ek olarak iki su A kategorisindeki makine dairesinde ek olarak iki su aplikatörü olmaldr.aplikatörü olmaldr. aft tünelinde 2, makine dairesine açlan sahanlkta 2 çok aft tünelinde 2, makine dairesine açlan sahanlkta 2 çok maksatl nozul bulunmaldr.maksatl nozul bulunmaldr. Makine dairesindeki hortumlar hariç dier hortumlarn Makine dairesindeki hortumlar hariç dier hortumlarn 1/4 ü kadar huzmeli veya çok maksatl nozul bulunmaldr.1/4 ü kadar huzmeli veya çok maksatl nozul bulunmaldr.



111111

Nozullarn bakm Nozullarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



112112

Nozullarn bakm Nozullarn bakm -- tutum ve kontrolleri kaplinlerin ayndr.tutum ve kontrolleri kaplinlerin ayndr.

44-- YANGIN VANALARIYANGIN VANALARI

Gemilerde 1,5 ve 2,5 pusluk yangn vanalar kullanlr, Gemilerde 1,5 ve 2,5 pusluk yangn vanalar kullanlr, bunlar dili veya trnakl tiplerde olurlar. bunlar dili veya trnakl tiplerde olurlar. Gemilerde her müstakil bölme için iki yangn vanas Gemilerde her müstakil bölme için iki yangn vanas bulunur.bulunur. Yangn vanalarnn azlar, kullanlmadklar zaman Yangn vanalarnn azlar, kullanlmadklar zaman

kendilerine zincirle bal bir kapakla kapatlrlar.kendilerine zincirle bal bir kapakla kapatlrlar.



113113

Vanalarn bakm Vanalarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



114114

11-- Haftalk bakm Haftalk bakm -- tutum ve tutum ve kontroller:kontroller:

Vanalar sonuna kadar açlp Vanalar sonuna kadar açlp kapatlarak çalrll kontrol kapatlarak çalrll kontrol edilir, gerekiyorsa valf rotu edilir, gerekiyorsa valf rotu

yalanr ve altrlr. Valf yalanr ve altrlr. Valf kapaklar kontrol edilir, eksikler kapaklar kontrol edilir, eksikler tamamlanr. Valf di veya tamamlanr. Valf di veya trnaklar kontrol edilerek, trnaklar kontrol edilerek, temizlenir, bozuksa deitirilir.temizlenir, bozuksa deitirilir.

22-- 6 aylk bakm 6 aylk bakm --tutum ve tutum ve kontroller:kontroller:

Valfler tamamen sökülüp Valfler tamamen sökülüp datlr, sistemi kontrol edilir, datlr, sistemi kontrol edilir,

temiz ve altrlmalar yaplr.temiz ve altrlmalar yaplr.

55-- VALF SÜZGEÇLERVALF SÜZGEÇLER



115115

Valf süzgeçlerinin gemilerde bulunmas istee baldr, Valf süzgeçlerinin gemilerde bulunmas istee baldr,

Bunlar muhtelif pisliklerin nozullar tkamalarn önlerler. Bunlar muhtelif pisliklerin nozullar tkamalarn önlerler. Filtrelerini temizlemek çok basittir.Filtrelerini temizlemek çok basittir.

Nozullarn bakm Nozullarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri

Bakm Bakm -- tutum ve kontrolleri vanalarn ayndr.tutum ve kontrolleri vanalarn ayndr.

66-- Y GEYTLER Y GEYTLER



116116

Y Geytler 2,5 pusluk bir valfa veya hortuma 2 adet 1,5 Y Geytler 2,5 pusluk bir valfa veya hortuma 2 adet 1,5

pusluk hortum donatmak için kullanlrlar. Gemilerde pusluk hortum donatmak için kullanlrlar. Gemilerde bulundurulmas istee tabidir.bulundurulmas istee tabidir.

Y Geytler bakm Y Geytler bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri

Bakm Bakm -- tutum ve kontrolleri vanalarn ayndr.tutum ve kontrolleri vanalarn ayndr.

77-- ULUSLARARASI SAHL BALANTISIULUSLARARASI SAHL BALANTISI



117117

( International Shore Connection)( International Shore Connection)

Gemi yangn devresine gemi dndan su alabilmek için Gemi yangn devresine gemi dndan su alabilmek için kullanlan bir aparattr. kullanlan bir aparattr. Balant 10,5 kgr/cm² veya 150 Lb/pus² basnca mukavim Balant 10,5 kgr/cm² veya 150 Lb/pus² basnca mukavim olacaktr. olacaktr. Bu balant, contas , civata ve somunlar ile birlikte Bu balant, contas , civata ve somunlar ile birlikte

muhafaza edilecektir.muhafaza edilecektir.

Uluslararas sahil balant filencinin ölçüleri:Uluslararas sahil balant filencinin ölçüleri:

D çap :178 mm. D çap :178 mm. Saplama dairesi çap:132 mm.Saplama dairesi çap:132 mm.

ç çap:64mm. ç çap:64mm. Filenç delikleri çap:19 mm.Filenç delikleri çap:19 mm. Filenç delikleri says:4 mm. Filenç delikleri says:4 mm. Filenç kalnl:En az 14,5 mm.Filenç kalnl:En az 14,5 mm.

Saplama ve somun:4 adet 16 mm. çapnda, 50 mm. uzunluunda.Saplama ve somun:4 adet 16 mm. çapnda, 50 mm. uzunluunda.



118118

Balantnn bakmBalantnn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



119119

Balantnn bakm Balantnn bakm tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri

11-- Haftalk bakm Haftalk bakm -- tutum ve tutum ve kontroller:kontroller:

Balant ve teferruatnn Balant ve teferruatnn yerinde olup olmad kontrol yerinde olup olmad kontrol

edilir. Gerekiyorsa cvata ve edilir. Gerekiyorsa cvata ve somunlar yalanr.somunlar yalanr.

22-- 6 aylk bakm 6 aylk bakm --tutum ve tutum ve kontroller:kontroller:

Devreye balanarak 10,5 Devreye balanarak 10,5 kgr/cm basnçta test edilir. kgr/cm basnçta test edilir. Gerekiyorsa contas yenilenir.Gerekiyorsa contas yenilenir.

88-- TAINABLR (POR TATF) TAINABLR (POR TATF)



120120

YANGIN SÖNDÜRME ALETLERYANGIN SÖNDÜRME ALETLER

(MNMAXLAR ) (MNMAXLAR ) Minimaxlar; çeitli büyüklüklerde ve çeitli türlerde Minimaxlar; çeitli büyüklüklerde ve çeitli türlerde yaplmlardr.yaplmlardr. Türlerine göre; sulu, C02 li, foam köpüklü, kuru kimyevi Türlerine göre; sulu, C02 li, foam köpüklü, kuru kimyevi tozlu, özel kuru tozlu, halon gazl (BCF), sulu çözeltili, soda tozlu, özel kuru tozlu, halon gazl (BCF), sulu çözeltili, soda asitli, karbon tetra klorürlü olmak üzere çeitlere ayrlrlar.asitli, karbon tetra klorürlü olmak üzere çeitlere ayrlrlar. Gemilerde minimaxlarn says ve cinsi idarece belirlenir.Gemilerde minimaxlarn says ve cinsi idarece belirlenir. Ancak minimaxlar; 13,5 litreden büyük, 9 litreden küçük Ancak minimaxlar; 13,5 litreden büyük, 9 litreden küçük

olamaz; tadklar gazlarn insan salna zararl, olmamas olamaz; tadklar gazlarn insan salna zararl, olmamas gerekir.gerekir. Makine ve kazan dairelerinde 45 litrelik köpüklü Makine ve kazan dairelerinde 45 litrelik köpüklü söndürücü ile en az 2 adet köpüklü minimax bulunmas söndürücü ile en az 2 adet köpüklü minimax bulunmas

gerekir.gerekir.



121121



122122

aa-- CO2¶ L MNMAXCO2¶ L MNMAX



123123

Minimaxn gövdesi 3000 Lb/pus2 basnca dayanabilecek Minimaxn gövdesi 3000 Lb/pus2 basnca dayanabilecek

yapda olup içerisinde basnç altnda C02 gaz bulunur. Gaz yapda olup içerisinde basnç altnda C02 gaz bulunur. Gaz 850 Lb/pus2 basnç altndadr. Bulunduu yerin scaklna 850 Lb/pus2 basnç altndadr. Bulunduu yerin scaklna göre basnç artar veya eksilir. Tüp normal dolum scakl göre basnç artar veya eksilir. Tüp normal dolum scakl yaklak 20yaklak 20°° C dir. Scaklk artmasyla basnç artarak infilak C dir. Scaklk artmasyla basnç artarak infilak olacandan infilak tehlikesine kar üç tedbir alnmtr.olacandan infilak tehlikesine kar üç tedbir alnmtr.

1.Silindir hacminin %68 doldurulur.1.Silindir hacminin %68 doldurulur.2.Emniyet supab vardr.2.Emniyet supab vardr.3.Aynca Makine ve kazan dairelerindeki 3.Aynca Makine ve kazan dairelerindeki

minimaxlarn içindeki gazn % 10 u (60minimaxlarn içindeki gazn % 10 u (60°°C üstündeki C üstündeki

derecelerde) boaltlmaldr.derecelerde) boaltlmaldr. Minimax kullanldnda bulunduu hacimden bir kaç Minimax kullanldnda bulunduu hacimden bir kaç misli geniler ve scakl misli geniler ve scakl --8080°°C kadar düer ve kar eklinde C kadar düer ve kar eklinde görülür.görülür.



124124

Minimax tüp üstündeki valfin çevrilmesi veya mandala Minimax tüp üstündeki valfin çevrilmesi veya mandala

baslmas ile çalr. Valf kapatldnda veya mandala basma baslmas ile çalr. Valf kapatldnda veya mandala basma durdurulduunda C02 çk durur.durdurulduunda C02 çk durur. Gaz sklrken minimax nozulunun tahta veya plastik olan Gaz sklrken minimax nozulunun tahta veya plastik olan sapndan tutmaldr. Aksi takdirde gaz çk srasnda sapndan tutmaldr. Aksi takdirde gaz çk srasnda

meydana gelen souma elinize zarar verebilir. Meydana gelen meydana gelen souma elinize zarar verebilir. Meydana gelen souma souma -- 8080°° C civarndadr.C civarndadr. C02 gaz boucu bir gazdr, zehirli deildir. C02 gaz boucu bir gazdr, zehirli deildir. Minimaxn nozulu yangna Minimaxn nozulu yangna 22--3 metre3 metre uzaklkta olmaldr. uzaklkta olmaldr. R üzgar var ise kullanc rüzgar arkasna alarak tüpü R üzgar var ise kullanc rüzgar arkasna alarak tüpü

boaltmaldr. Nozul mümkün olduunca aaya tutulmal ve boaltmaldr. Nozul mümkün olduunca aaya tutulmal ve yanan yerin üzernde gezdirilmelidir.yanan yerin üzernde gezdirilmelidir.



125125



126126

bb-- KURU KMYEV MADDELKURU KMYEV MADDEL



127127

MNMAXMNMAX

K uru kimyevi tozlu minimaxlar tüp içinde bulunan K uru kimyevi tozlu minimaxlar tüp içinde bulunan sodyum bikarbonat, amonyum fosfat ve amonyum sülfat sodyum bikarbonat, amonyum fosfat ve amonyum sülfat tozlarnn C02, azot veya nitrojen gazlar yardmyla dar tozlarnn C02, azot veya nitrojen gazlar yardmyla dar sürülmesi esasyla çalr.sürülmesi esasyla çalr.

Gemilerde çok yaygn olarak kullanlan bu minimaxlardan Gemilerde çok yaygn olarak kullanlan bu minimaxlardan püskürtülen kimyevi tozlar alev üzerinde eriyerek bir örtü püskürtülen kimyevi tozlar alev üzerinde eriyerek bir örtü oluturur ve yangnn hava ile temasn keser.oluturur ve yangnn hava ile temasn keser. 30 kgr/cm2 basnca dayankl olan gövdeleri ve emniyet 30 kgr/cm2 basnca dayankl olan gövdeleri ve emniyet subaplar nedeniyle scaklk artlar sebebiyle oluacak iç subaplar nedeniyle scaklk artlar sebebiyle oluacak iç basnca kar emniyetlidirler.basnca kar emniyetlidirler. K ullanrken, kullancnn toz içinde kalmamas için K ullanrken, kullancnn toz içinde kalmamas için rüzgarn veya hava akmnn kuIlancnn arkasnda olmas rüzgarn veya hava akmnn kuIlancnn arkasnda olmas gerekir.gerekir.

KURU KMYEV MNMAX¶IN ÇALIMAKURU KMYEV MNMAX¶IN ÇALIMA

PRENSBPRENSB



128128

PR ENSBPR ENSB

Sürücü gaz Sürücü gaz

minimaks¶n içinde minimaks¶n içinde ayr bir tüptedir. ayr bir tüptedir. Butona baslarak Butona baslarak küçük tüp patlatlr.küçük tüp patlatlr.


minimaksn içinde minimaksn içinde gaz ile birlikte gaz ile birlikte bulunur. Minimaks bulunur. Minimaks mandalna baslarak mandalna baslarak gaz ve tozun dar gaz ve tozun dar çkmas salanr.çkmas salanr.


minimaks¶n minimaks¶n dndadr. K üçük dndadr. K üçük tüpün valf açlarak tüpün valf açlarak gazn minimaks içinde gazn minimaks içinde yaylmas ve tozun yaylmas ve tozun dar çkmasn dar çkmasn

salar.salar.

cc-- HALON GAZLI (BCF) MNMAXHALON GAZLI (BCF) MNMAX



129129

Bu minimaxlarda halon gaz 30 bar basnç altnda çelik Bu minimaxlarda halon gaz 30 bar basnç altnda çelik

tüplerde bulunur. Bu tüplerdeki iç basnç C02 li tüplerdeki iç tüplerde bulunur. Bu tüplerdeki iç basnç C02 li tüplerdeki iç basnç kadar yüksek deildir. C02 havadan ar olduundan basnç kadar yüksek deildir. C02 havadan ar olduundan tabana çökerek bir örtü oluturur ve ortamdaki oksijeni tabana çökerek bir örtü oluturur ve ortamdaki oksijeni azaltarak yangnn sönmesine yardmc olur. Halon gaz ise azaltarak yangnn sönmesine yardmc olur. Halon gaz ise hafif olduundan C02 gaz gibi ilev yapamaz ancak yangnn hafif olduundan C02 gaz gibi ilev yapamaz ancak yangnn oluturduu kimyasal reaksiyonu bozarak yangnn oluturduu kimyasal reaksiyonu bozarak yangnn sönmesine yardmc olur. Ayrca tüp boaltlrken C02 gibi sönmesine yardmc olur. Ayrca tüp boaltlrken C02 gibi karlanma olmaz, çkan halon souk deildir ve sprey eklinde karlanma olmaz, çkan halon souk deildir ve sprey eklinde zerrecikler halinde çkar.zerrecikler halinde çkar.

K ullanm ekli C02 minimaxlarn ayndr. Halon gaz insan K ullanm ekli C02 minimaxlarn ayndr. Halon gaz insan sal açsndan zararl deildir. Ancak halon gaz bulunan sal açsndan zararl deildir. Ancak halon gaz bulunan ortamda uzun süre kalnrsa solunum güçlüü ortamda uzun süre kalnrsa solunum güçlüü olabilir.

HALON GAZI NEDR?HALON GAZI NEDR?



130130

Makina dairesi, Pompa dairesi ve yük yerleri gibi Makina dairesi, Pompa dairesi ve yük yerleri gibi

insanlarn uygulama esnasnda boaltlmas artyla kullanlr. insanlarn uygulama esnasnda boaltlmas artyla kullanlr. Halojenlendirilmi hidrokarbonlar, metan ve etan¶n Halojenlendirilmi hidrokarbonlar, metan ve etan¶n hidrojen atomlarnn yerine Bromin, K lorin veya Florin gibi hidrojen atomlarnn yerine Bromin, K lorin veya Florin gibi atomlarn yerlerini almas sonucuyla etkili olurlar.atomlarn yerlerini almas sonucuyla etkili olurlar. Bir molekülde Florin varsa mölekülün eylemsizliini ve Bir molekülde Florin varsa mölekülün eylemsizliini ve dengesini artrr.dengesini artrr. Bir molekülde Bromin veya K lorin varsa yangn söndürme Bir molekülde Bromin veya K lorin varsa yangn söndürme etkinliini artrr. Alevin zincirleme tepkisini ve iyon etkinliini artrr. Alevin zincirleme tepkisini ve iyon oluumunu krar.oluumunu krar.

Halon 1301, Halon 1211 ve Halon 2402 onaylanmtr.Halon 1301, Halon 1211 ve Halon 2402 onaylanmtr. Bu numaralardaki ilk (1) numara halon gazndaki K arbon Bu numaralardaki ilk (1) numara halon gazndaki K arbon saysn belirtir. Halon 1301saysn belirtir. Halon 1301 Bu numaralardaki ikinci (3) numara halon gazndaki Florin Bu numaralardaki ikinci (3) numara halon gazndaki Florin

saysn belirtir. Halon 1301saysn belirtir. Halon 1301



131131

Bu numaralardaki üçüncü (0) numara halon gazndaki Bu numaralardaki üçüncü (0) numara halon gazndaki K lorin saysn belirtir. Halon 1301K lorin saysn belirtir. Halon 1301 Bu numaralardaki dördüncü (1) numara halon gazndaki Bu numaralardaki dördüncü (1) numara halon gazndaki Bromin saysn belirtir. Halon 1301Bromin saysn belirtir. Halon 1301 Halon gaznn % 5¶lik karm ideal söndürücüdür.Halon gaznn % 5¶lik karm ideal söndürücüdür.

Halon gaznn % 7¶lik karm ilk 5 dk. içinde insana zarar Halon gaznn % 7¶lik karm ilk 5 dk. içinde insana zarar vermez. lerleyen zaman içinde insan solunumu için tehlike vermez. lerleyen zaman içinde insan solunumu için tehlike dourur.dourur. Scaklk dütükçe Halon gaznn miktar artacaktr.Scaklk dütükçe Halon gaznn miktar artacaktr.

Halon 1211 ³

Sabit sistem ve söndürücülerde´Halon 1211 ³

Sabit sistem ve söndürücülerde´ Halon 1301 ³nfilak ve bastrma sistemlerinde´Halon 1301 ³nfilak ve bastrma sistemlerinde´

dd-- FOAM KÖPÜKLÜ MNMAXLAR FOAM KÖPÜKLÜ MNMAXLAR



132132

Foam köpüklü minimaxlar, minimax tüpünün içinde Foam köpüklü minimaxlar, minimax tüpünün içinde

bulunan su foam karmnn C02 gaz yardmyla darya bulunan su foam karmnn C02 gaz yardmyla darya sürülmesi esasyla çalr. sürülmesi esasyla çalr. Üç deiik tipi vardr; Üç deiik tipi vardr; Minimax içinde 1/20 orannda foam maddesi ve 19/20 Minimax içinde 1/20 orannda foam maddesi ve 19/20 orannda su karm bulunur.orannda su karm bulunur. Bu karm C02 gaz yardmyla hzla darya sürülürken Bu karm C02 gaz yardmyla hzla darya sürülürken ve karm ulat yerde herhangi bir cisme çarptnda hava ve karm ulat yerde herhangi bir cisme çarptnda hava köpüü oluturur. köpüü oluturur. Oluan köpük kalc bir köpük olup yatay ve dikey Oluan köpük kalc bir köpük olup yatay ve dikey

yüzeylerde kalr. Yaklak 24 saatlik bir kalcl söz yüzeylerde kalr. Yaklak 24 saatlik bir kalcl söz konusudur. Foam maddesinin cinsine göre karm bire, sekiz konusudur. Foam maddesinin cinsine göre karm bire, sekiz ile bire yüz nispetinde genileyerek köpük oluturur.ile bire yüz nispetinde genileyerek köpük oluturur.



133133



134134

ee-- SULU MNMAXLAR SULU MNMAXLAR



135135

Sulu minimax tüpü içinde bulunan suyun C02 gaz Sulu minimax tüpü içinde bulunan suyun C02 gaz

yardmyla dar sürülmesi esasyla çalr.yardmyla dar sürülmesi esasyla çalr. Üç deiik tipi vardr:Üç deiik tipi vardr:

1. Birinci tipte, C02 gaz ve su minimax içinde karm 1. Birinci tipte, C02 gaz ve su minimax içinde karm halindedir. Minimax çaltrlmak istendiinde minimaxn halindedir. Minimax çaltrlmak istendiinde minimaxn üstündeki mandala baslarak çk salanr.üstündeki mandala baslarak çk salanr.

2. ikinci tipte, C02 gaz minimaxn dnda bir tüp 2. ikinci tipte, C02 gaz minimaxn dnda bir tüp içindedir. Minimax kullanlaca zaman C02 tüpü valf açlr içindedir. Minimax kullanlaca zaman C02 tüpü valf açlr ve çk salanr.ve çk salanr.

3. Üçüncü tipte, C02 gaz minimax içinde bulunan bir 3. Üçüncü tipte, C02 gaz minimax içinde bulunan bir

tüp içindedir. Mandala baslarak iç tüp açlr ve çk olur.tüp içindedir. Mandala baslarak iç tüp açlr ve çk olur. Çkan gaz ve su karm yüksek süratli bir hüzme Çkan gaz ve su karm yüksek süratli bir hüzme oluturarak soutma ve su buhar salayarak (su zerrecikleri oluturarak soutma ve su buhar salayarak (su zerrecikleri hemen buharlar) yangn boar.hemen buharlar) yangn boar.

f f-- KMYASAL KÖPÜKLÜ MNMAXKMYASAL KÖPÜKLÜ MNMAX



136136

K imyasal köpüklü minimaxlar , minimax tüpü içinde K imyasal köpüklü minimaxlar , minimax tüpü içinde bulunan su , sodyum bi karbonat ve alüminyum sülfat bulunan su , sodyum bi karbonat ve alüminyum sülfat karmnn C02 gaz yardmyla dar sürülmesi esasyla karmnn C02 gaz yardmyla dar sürülmesi esasyla çalr.çalr. Foam köpüklü minimaxlara benzeyen üç çeidi vardr.Foam köpüklü minimaxlara benzeyen üç çeidi vardr. K armn çk neticesinde köpük oluur ve oluan köpük K armn çk neticesinde köpük oluur ve oluan köpük örtü oluturarak yangnn oksijen ile temasn keser.örtü oluturarak yangnn oksijen ile temasn keser. K arm , hacminin yaklak 15 kat köpük oluturur.K arm , hacminin yaklak 15 kat köpük oluturur.

gg-- ³A³A--B´ LAÇLI MNMAXLAR B´ LAÇLI MNMAXLAR



137137

³A³A--B´ ilaçl minimaxlarda ana tüp içinde suyla kark sar B´ ilaçl minimaxlarda ana tüp içinde suyla kark sar

renkli ³

B´ ilac ve yine ana tüp içindeki küçük cam tüp içinde renkli ³

B´ ilac ve yine ana tüp içindeki küçük cam tüp içinde suyla kark beyaz renkli ³A´ ilac bulunur.suyla kark beyaz renkli ³A´ ilac bulunur. Bu minimaxlarn çaltrlmas cam tüpün içindeki Á´Bu minimaxlarn çaltrlmas cam tüpün içindeki Áílacnn büyük tüpteki ³B´ ilac içine boaltlmas ve ilacnn büyük tüpteki ³B´ ilac içine boaltlmas ve karmasnn salanmas ile olur. karmasnn salanmas ile olur. Baz tiplerinde tüpün az açktr. Minimax ters çevrilerek Baz tiplerinde tüpün az açktr. Minimax ters çevrilerek iki karm bir biri ile karr. Baz tiplerinde ise, cam tüpün iki karm bir biri ile karr. Baz tiplerinde ise, cam tüpün az yumuak bir plastikle kapldr; minimax üzerindeki az yumuak bir plastikle kapldr; minimax üzerindeki butona baslarak bu plastik yrtlr; minimax ters çevrilerek butona baslarak bu plastik yrtlr; minimax ters çevrilerek

iki ilacn birbirine karmas salanr. Baz tiplerinde cam iki ilacn birbirine karmas salanr. Baz tiplerinde cam tüpün kapann, minimax üzerindeki valf yardmyla tüpün kapann, minimax üzerindeki valf yardmyla açlmas ve ilaçlarn karmas salanr.açlmas ve ilaçlarn karmas salanr.

ki ilacn karmas neticesinde aça çkan gaz, tüp ki ilacn karmas neticesinde aça çkan gaz, tüp içerisinde oluan köpüklü suyu dar sürer, köpük yangn içerisinde oluan köpüklü suyu dar sürer, köpük yangn



138138

örterek oksijenle temasn keser.örterek oksijenle temasn keser.

Bu tip minimaxlar artk pek kullanlmamaktadr.Bu tip minimaxlar artk pek kullanlmamaktadr.

MNMAKSLARIN ÇETLERNE GÖRE KULLANIM ALANLARIMNMAKSLARIN ÇETLERNE GÖRE KULLANIM ALANLARI



139139

Minimaxlarn bakm Minimaxlarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri1 H ft l k b k1 H ft l k b k t t k t llt t k t ll



140140

1. Haftalk bakm 1. Haftalk bakm ± ± tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;Minimaxlarn yerlerinde olup olmadklar kontrol edilir.Minimaxlarn yerlerinde olup olmadklar kontrol edilir.

2. Aylk bakm 2. Aylk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;Göz muayenesi yaplarak temizlik yaplr. C02 ve halonlu Göz muayenesi yaplarak temizlik yaplr. C02 ve halonlu

minimaxlar ile sürücüleri gazl olan minimaxlarn gaz minimaxlar ile sürücüleri gazl olan minimaxlarn gaz bulunan tüpleri kontrol edilerek gazlarn kaçp kaçmadna bulunan tüpleri kontrol edilerek gazlarn kaçp kaçmadna

baklr. %10 eksilme varsa doluma gönderilir. baklr. %10 eksilme varsa doluma gönderilir. 3. Üç aylk bakm 3. Üç aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;K uru kimyevi tozlu minimaxlardan sürücüleri ayr K uru kimyevi tozlu minimaxlardan sürücüleri ayr

olanlarn tozlar kontrol edilerek rutubetlenme , slanma veya olanlarn tozlar kontrol edilerek rutubetlenme , slanma veya talama olup olmadna baklr böyle bir durum var ise talama olup olmadna baklr böyle bir durum var ise yeniden doldurulur.yeniden doldurulur.

K imyasal köpüklü ve AK imyasal köpüklü ve A -- B ilaçl minimaxlar kontrol B ilaçl minimaxlar kontrol edilerek karmlar gözden geçirilir, tortulama varsa edilerek karmlar gözden geçirilir, tortulama varsa yenilenir.yenilenir.

Bütün minimax hortumlar ile basnç altnda olmayan Bütün minimax hortumlar ile basnç altnda olmayan çklar kontrol edilerek açk olduklar görülür , deilse açlr.çklar kontrol edilerek açk olduklar görülür , deilse açlr.Sürücüler ayr tüpte olan sulu ve foamlu minimaxlarn sularSürücüler ayr tüpte olan sulu ve foamlu minimaxlarn sular



141141

Sürücüler ayr tüpte olan sulu ve foamlu minimaxlarn sular Sürücüler ayr tüpte olan sulu ve foamlu minimaxlarn sular ve suve su--foam karmlar kontrol edilerek eksikleri tamamlanrfoam karmlar kontrol edilerek eksikleri tamamlanr..

4. Yllk bakm 4. Yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;K imyasal köpüklü , AK imyasal köpüklü , A--B ilaçl ve sulu minimaxlar boaltlarak B ilaçl ve sulu minimaxlar boaltlarak

gövdeleri kontrol edilir ve yeniden doldurulur.gövdeleri kontrol edilir ve yeniden doldurulur.Foam köpüklü minimaxlarn su ve foam karmlar test edilir Foam köpüklü minimaxlarn su ve foam karmlar test edilir

gerekiyorsa deitirlir minimax gövdeleri kontrol edilir.gerekiyorsa deitirlir minimax gövdeleri kontrol edilir.C02 ve halon gazl minimaxlar tartlarak kontrol edilir.C02 ve halon gazl minimaxlar tartlarak kontrol edilir.K uru kimyevi tozlu minimaxlarn tozlar deitirilerek gövde K uru kimyevi tozlu minimaxlarn tozlar deitirilerek gövde

kontrolü yaplr.kontrolü yaplr.Yllk kontrol ve bakmlar yetkili bir firma tarafndan Yllk kontrol ve bakmlar yetkili bir firma tarafndan

yaplarak belgelenir.yaplarak belgelenir.4. Be yllk bakm 4. Be yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

C02 ve halon gazl minimaxlar ile sürücü gaz tüpleri yetkili C02 ve halon gazl minimaxlar ile sürücü gaz tüpleri yetkili bir firma tarafndan basnç testine tabi tutularak gerekli bir firma tarafndan basnç testine tabi tutularak gerekli

bakmlar yaplr ve bunlarn yapldklar belgelenir.bakmlar yaplr ve bunlarn yapldklar belgelenir.

99-- ÖZEL KMYEV TOZLU MNMAXÖZEL KMYEV TOZLU MNMAX



142142

Bu minimaxlar hafif metal yangnlar için kullanlrlar ( D Bu minimaxlar hafif metal yangnlar için kullanlrlar ( D

smf yangnlar için). Bunlarn çalma prensipleri ve tipleri smf yangnlar için). Bunlarn çalma prensipleri ve tipleri kuru kimyevi tozlu minimaxlar gibidir. Fark minimaxn kuru kimyevi tozlu minimaxlar gibidir. Fark minimaxn içinde bulunan kimyevi maddedir. Bu madde yanan içinde bulunan kimyevi maddedir. Bu madde yanan maddenin cinsine göre deiiklik gösterir.maddenin cinsine göre deiiklik gösterir.

1010-- GRUPLU CO2 MNMAXLAR GRUPLU CO2 MNMAXLAR

Bunlar Makine dairesi , kazan önü gibi yerlerde ikili Bunlar Makine dairesi , kazan önü gibi yerlerde ikili büyük tüpler eklinde gruplanrlar ve bir uzun hortumlar büyük tüpler eklinde gruplanrlar ve bir uzun hortumlar vardr. Tüp valflerine kumanda eden tel çekilerek veya vardr. Tüp valflerine kumanda eden tel çekilerek veya tüplerin valfleri tek, tek açlarak minimaxlar kullanlr.tüplerin valfleri tek, tek açlarak minimaxlar kullanlr.



143143

1111--TAINABLR KÖPÜK BALIITAINABLR KÖPÜK BALIIVE EJEKTÖRÜVE EJEKTÖRÜ



144144

VE EJEK TÖR ÜVE EJEK TÖR Ü K öpük bal yaklak 55 cm uzunluunda 5 cm çapnda K öpük bal yaklak 55 cm uzunluunda 5 cm çapnda madeni bir nozuldur. Arka ucunda hava çemberi, alc madeni bir nozuldur. Arka ucunda hava çemberi, alc hortumun takld yuva, ejektör ve yangn hortumunu hortumun takld yuva, ejektör ve yangn hortumunu balamak için kaplin bulunur.balamak için kaplin bulunur.

K ullanlmas:K ullanlmas:Balk yangn hortumuna balanr, alc ince lastik hortum Balk yangn hortumuna balanr, alc ince lastik hortum

foam tenekesine daldrlr. Su açlr. Su balktan geçerken foam tenekesine daldrlr. Su açlr. Su balktan geçerken ejektör sistemi tenekedeki foam¶u çeker. Foam ve su balkta ejektör sistemi tenekedeki foam¶u çeker. Foam ve su balkta

birbirlerine kararak köpük olutururlar. Bu sistemde 1 litre birbirlerine kararak köpük olutururlar. Bu sistemde 1 litre foamla 30foamla 30 litre köpük elde edilir. Yine bu sistemle dakikada litre köpük elde edilir. Yine bu sistemle dakikada 100 litre köpük elde edilir. K öpüün miktar foam cinsine 100 litre köpük elde edilir. K öpüün miktar foam cinsine göre artar veya eksilir.göre artar veya eksilir.

1212--TAINABLR KÖPÜK TAINABLR KÖPÜK MAKNELERMAKNELER



145145

MAKNELERMAKNELER Bu makinelerin huni ve duplex tipleri ile çaltrma Bu makinelerin huni ve duplex tipleri ile çaltrma ekilleri aada görülmektedirç Her iki tip de ejektör sistemi ekilleri aada görülmektedirç Her iki tip de ejektör sistemi ile çalmaktadr. Huniye veya duplex cihazna konan foam ile çalmaktadr. Huniye veya duplex cihazna konan foam veya kimyevi toz , su geçerken ejekte edilerek su ile veya kimyevi toz , su geçerken ejekte edilerek su ile karmakta ve köpük olumaktadr. Cihazdan sonraki karmakta ve köpük olumaktadr. Cihazdan sonraki

hortum uzunluunun 35 metreyi geçmemesi gerekir.hortum uzunluunun 35 metreyi geçmemesi gerekir.

1313-- KUMKUM



146146

K um, yangn önlemek üzere kullanlr. Makine ve kazan K um, yangn önlemek üzere kullanlr. Makine ve kazan

dairelerinde bulundurulma mecburiyeti vardr. Yanan dairelerinde bulundurulma mecburiyeti vardr. Yanan eyann üzerine döküldüünde onu bir örtü gibi kapatarak eyann üzerine döküldüünde onu bir örtü gibi kapatarak oksijen ile temasn keser.oksijen ile temasn keser.

1414-- YANGIN BATTANYELERYANGIN BATTANYELERBunlar yanmaz örtülerdir.Bunlar yanmaz örtülerdir.

1515-- SODALI TALASODALI TALABu malzeme de kum gibi yangn önlemek için kullanlr. Bu malzeme de kum gibi yangn önlemek için kullanlr.

Soda ve tala karmdrSoda ve tala karmdr

1616-- HOR TUM ANAHTARLARIHOR TUM ANAHTARLARI

i i i i ii i i i i



147147

Hortum kaplinlerini skmak için kullanlan Hortum kaplinlerini skmak için kullanlan

anahtarlardr. Çeitli tipleri vardr. Bunlar hortumlarla anahtarlardr. Çeitli tipleri vardr. Bunlar hortumlarla birlikte muhafaza edilirler.birlikte muhafaza edilirler.

1717-- YANGIN BALTALARIYANGIN BALTALARIBuBu baltalarn bir taraf sivri dier taraf ise aaç baltas baltalarn bir taraf sivri dier taraf ise aaç baltas

eklindedir.eklindedir.

1818-- KAZMA K ÜR EK KAZMA K ÜR EK



148148

1919-- YANGIN KANCASIYANGIN KANCASIYangn kancalarnn uçlar mzrak gibi sivri olup kanca Yangn kancalarnn uçlar mzrak gibi sivri olup kanca

ksm ise 20ksm ise 20--25 cm lik çember parças eklindedir.25 cm lik çember parças eklindedir.

2020-- ALMUNYUM MER DVENALMUNYUM MER DVEN

Alüminyumdan olup uzayabilen tiptedir. Üst uçlar kancal Alüminyumdan olup uzayabilen tiptedir. Üst uçlar kancal

alt uçlar ise oynar pabuçludur.alt uçlar ise oynar pabuçludur.

2121-- SABT YANGIN SÖNDÜRME SABT YANGIN SÖNDÜRME SSTEMLERSSTEMLER



149149

SSTEMLERSSTEMLER

A.A. Sabit basnçl su püskürtme sistemiSabit basnçl su püskürtme sistemiB.B. Sabit otomatik su serpme sistemiSabit otomatik su serpme sistemiC.C. Sabit elle kumanda edilen serpme su sistemiSabit elle kumanda edilen serpme su sistemi

D.D. Sabit stimle söndürme sistemiSabit stimle söndürme sistemiE.E. Sabit gazla yangn söndürme sistemiSabit gazla yangn söndürme sistemiF.F. Sabit 1301 Halon gazl söndürme sistemiSabit 1301 Halon gazl söndürme sistemiG.G. Sabit köpüklü söndürme sistemleriSabit köpüklü söndürme sistemleri

H.H. Sabit kuru kimyevi toz devreleriSabit kuru kimyevi toz devreleri

AA-- SABT BASINÇLI SU PÜSK ÜR TME SABT BASINÇLI SU PÜSK ÜR TME SSTEMSSTEM



150150

SSTEMSSTEM

Makine dairelerinde kullanlr. Makine dairelerinde kullanlr. Her metre kareye dakikada 5 litre su püskürtülmesi Her metre kareye dakikada 5 litre su püskürtülmesi esastr. Püskürtme balklar bir esasa göre yerletirilirler. esastr. Püskürtme balklar bir esasa göre yerletirilirler. Sistem basnca arjl olarak bulundurulur ve bir basnç Sistem basnca arjl olarak bulundurulur ve bir basnç

düüklüünde hemen otomatik olarak besleme pompas düüklüünde hemen otomatik olarak besleme pompas devreye girerek devaml su basar. devreye girerek devaml su basar. Basncn dümesi nozullarda bulunan ve delikleri tkayan Basncn dümesi nozullarda bulunan ve delikleri tkayan ve belli scaklkta eriyen metaller yardmyla salanr. ve belli scaklkta eriyen metaller yardmyla salanr. Besleme pompas her yere gerekli basnç salayacak Besleme pompas her yere gerekli basnç salayacak durumda olmaldr. durumda olmaldr. Sistemin kumanda valflar, pompa ve motorlar ile elektrik Sistemin kumanda valflar, pompa ve motorlar ile elektrik tablolar makine dairesinin dnda bulunmaldr.tablolar makine dairesinin dnda bulunmaldr.



151151

BB-- SABT OTOMATK SU SER PME SABT OTOMATK SU SER PME SSTEMSSTEM



152152

SSTEMSSTEM Yaam mahalli, makine dairesi ve portuçlarda kullanlr.Yaam mahalli, makine dairesi ve portuçlarda kullanlr. 6868°° CC -- 7979°° C arasnda çalmaya balar.C arasnda çalmaya balar. Serpici ucundaki metaller eridiinde sistemdeki basnç Serpici ucundaki metaller eridiinde sistemdeki basnç düecek ve sistem çalmaya balayacaktr. Ana besleme düecek ve sistem çalmaya balayacaktr. Ana besleme pompas hemen otomatik olarak devreye girecektir. Basnç pompas hemen otomatik olarak devreye girecektir. Basnç

düüklüünde köprüüstünde ve yangn kontrol istasyonunda düüklüünde köprüüstünde ve yangn kontrol istasyonunda gözle görünen ve sesli ikaz alarmlar çalacaktr. Herhangi gözle görünen ve sesli ikaz alarmlar çalacaktr. Herhangi bir arza olduunda sistem alarm verecektir.bir arza olduunda sistem alarm verecektir. Her metre kareye dakikada 5 litre su serpecek esastr. Her metre kareye dakikada 5 litre su serpecek esastr.

200 den fazla serpici olmayacaktr. 200 den fazla serpici olmayacaktr. Ana besleme pompas 280 metre kare alana serpme Ana besleme pompas 280 metre kare alana serpme yaplrken gerekli su basncn salayacaktr. yaplrken gerekli su basncn salayacaktr. Pompa Makine dairesinde ve serpme sistemi alan içinde Pompa Makine dairesinde ve serpme sistemi alan içinde bulunmayacaktr. bulunmayacaktr.

CC-- SABT ELLE KUMANDA EDLENSABT ELLE KUMANDA EDLENSERPME SU SSTEMSERPME SU SSTEM



153153

SER PME SU SSTEMSER PME SU SSTEM

Bu sistem maazalarda, portuçlarda kullanlan bir Bu sistem maazalarda, portuçlarda kullanlan bir sistemdir. Gemi yangn devresinden beslenir, kullanlaca sistemdir. Gemi yangn devresinden beslenir, kullanlaca zaman bölmeye kumanda eden valf açlarak serpme yaplr.zaman bölmeye kumanda eden valf açlarak serpme yaplr.

Su sistemlerini bakm Su sistemlerini bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri1. Haftalk bakm 1. Haftalk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;

Sistemi bas nç alt nda t tan pompalar e tanklar kontrolSistemi bas nç alt nda t tan pompalar e tanklar kontrol



154154

Sistemi basnç altnda tutan pompalar ve tanklar kontrol Sistemi basnç altnda tutan pompalar ve tanklar kontrol edilir. Ana besleme pompalar çaltrlr ve yeterli basnç edilir. Ana besleme pompalar çaltrlr ve yeterli basnç saladklar görülür.saladklar görülür.2. Üç aylk bakm 2. Üç aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Devreler ve nozullar (balklar) gözle kontrol edilir. htiyaç Devreler ve nozullar (balklar) gözle kontrol edilir. htiyaç varsa onarm ve bakm yaplr. Valflar açlp kapatlarak varsa onarm ve bakm yaplr. Valflar açlp kapatlarak

kontrol edilir, gerek varsa altrlr.kontrol edilir, gerek varsa altrlr.3. Alt aylk bakm 3. Alt aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

En sondaki balklardan birine scaklk gösterilerek sistemin En sondaki balklardan birine scaklk gösterilerek sistemin çalrl kontrol edilir. En sondaki bala (nozula yeterli) çalrl kontrol edilir. En sondaki bala (nozula yeterli)

basncn ulap ulamadna baklr. Valfler kontrol edilir, basncn ulap ulamadna baklr. Valfler kontrol edilir, gerekli görülenler overall edilirgerekli görülenler overall edilir.4. Yllk bakm 4. Yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Yetkili bir firma tarafndan bütün sistem kontrol edilerek Yetkili bir firma tarafndan bütün sistem kontrol edilerek belge verilir.belge verilir.

DD-- SABT STMLE SÖNDÜRME SABT STMLE SÖNDÜRME SSTEMSSTEM



155155

SSTEMSSTEM Makine ve kazan dairesi, tanklar, ambarlar kullanlr.Makine ve kazan dairesi, tanklar, ambarlar kullanlr. Eski gemilerde kullanlan bu sistem buharn bu bölmelere Eski gemilerde kullanlan bu sistem buharn bu bölmelere verilmesi ve verilen buharn hacmi doldurarak havann yani verilmesi ve verilen buharn hacmi doldurarak havann yani oksijenin oradan uzaklamas esasna dayal olarak çalr. oksijenin oradan uzaklamas esasna dayal olarak çalr. Bölmelere stim verilmesini salayan valflere güvertelerden Bölmelere stim verilmesini salayan valflere güvertelerden

veya makine ve kazan dairesi dnda kumanda edilir. veya makine ve kazan dairesi dnda kumanda edilir. 0.75 m³ bir alan için saatte 1 kg stim üretilmesi istenir.0.75 m³ bir alan için saatte 1 kg stim üretilmesi istenir.

Buharl söndürme sistemlerini bakm Buharl söndürme sistemlerini bakm --

tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri Sistem ayda bir defa çaltrlarak devre ve valfler kontrol Sistem ayda bir defa çaltrlarak devre ve valfler kontrol edilir. Tamire muhtaç devreler tamir edilir. Valfler ise edilir. Tamire muhtaç devreler tamir edilir. Valfler ise gerekiyorsa altrlr.gerekiyorsa altrlr.

EE-- SABT GAZLA YANGINSABT GAZLA YANGINSÖNDÜRME SSTEMSÖNDÜRME SSTEM



156156

SÖNDÜRME SSTEMSÖNDÜRME SSTEM

nsanlar zehirlemeyecek gazlarla çalr. (C02 , halon)nsanlar zehirlemeyecek gazlarla çalr. (C02 , halon) Makine ve kazan dairesi, yük bölmeleri, portuç gibi Makine ve kazan dairesi, yük bölmeleri, portuç gibi yerlerde kullanlr. Yaam mahallerinde kullanlmaz.yerlerde kullanlr. Yaam mahallerinde kullanlmaz. Her bölme için ayr bir valf bulunur. Sistem için gaz hesab Her bölme için ayr bir valf bulunur. Sistem için gaz hesab

en büyük makine veya yük bölmes için yaplr. en büyük makine veya yük bölmes için yaplr. ki dakika içinde gazn %85¶ini boalabilmelidir.ki dakika içinde gazn %85¶ini boalabilmelidir. Tüpleri güverteye açlan bir kaportas olan mahalde Tüpleri güverteye açlan bir kaportas olan mahalde bulunacak ve kaporta ile perdeler gaz kaçrmayacaktr. bulunacak ve kaporta ile perdeler gaz kaçrmayacaktr. Bölme scakl 0Bölme scakl 0°°C ile 40C ile 40°°C arasnda olacaktr.C arasnda olacaktr. Sisteme gaz verilmeden önce insanlarn ortam terk Sisteme gaz verilmeden önce insanlarn ortam terk etmelerini salamak için otomatik olarak çalan bir alarm etmelerini salamak için otomatik olarak çalan bir alarm sistemi olacaktr.sistemi olacaktr.

Gazlar (C02 veya Halon) 45 kg.lk tüplerin içinde geminin Gazlar (C02 veya Halon) 45 kg.lk tüplerin içinde geminin bölmelerinin büyüklüüne göre yetecek sayda C02 veya halon bölmelerinin büyüklüüne göre yetecek sayda C02 veya halon dairesinde bulunur. dairesinde bulunur.



157157

Bu tüpler sisteme lastik hortumlar veya bakr borularla Bu tüpler sisteme lastik hortumlar veya bakr borularla

balanrlar. Borular ise birbirlerine itiraklidir. balanrlar. Borular ise birbirlerine itiraklidir. Her sistemde bir veya iki ateleme tüpü bulunur. Bu iki tüp Her sistemde bir veya iki ateleme tüpü bulunur. Bu iki tüp patlatldnda bunlardan çkan gazlar pistonlar iterek tellerin patlatldnda bunlardan çkan gazlar pistonlar iterek tellerin çekilmesini salar ve böylece sisteme bal tüpler patlar. çekilmesini salar ve böylece sisteme bal tüpler patlar.

Gaz bölmelere çelik borularla sevk edilir. Gazn bölmeye Gaz bölmelere çelik borularla sevk edilir. Gazn bölmeye yaylmas için bölme tavannda muhtelif yerlerde çk yaylmas için bölme tavannda muhtelif yerlerde çk nozullar vardr. Aada çk nozullar gösterilmektedir.nozullar vardr. Aada çk nozullar gösterilmektedir.

Sabit gazla yangn söndürme sistemiSabit gazla yangn söndürme sistemi



158158



159159



160160



161161

Sabit gazl sistemlerini bakm Sabit gazl sistemlerini bakm -- tutum ve tutum ve kontrollerikontrolleri



162162

1. Haftalk bakm 1. Haftalk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;

Gaz dairesinde bulunan kontrol kaps veya kutusu açlarak Gaz dairesinde bulunan kontrol kaps veya kutusu açlarak alarm çaldrlr. Çalmyor ise tamir edilir.alarm çaldrlr. Çalmyor ise tamir edilir.2. Aylk bakm 2. Aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Bütün valflar kontrol edilerek çallrl görülür veya Bütün valflar kontrol edilerek çallrl görülür veya salanr ve valflar yalanr. Boru devreleri ve nozullar kontrol salanr ve valflar yalanr. Boru devreleri ve nozullar kontrol edilir. Tamir gerektiren bir durum var ise tamir edilir. Boru edilir. Tamir gerektiren bir durum var ise tamir edilir. Boru devreleri havadevreleri hava ile kontrol edilerek tkal olmadklar görülür.ile kontrol edilerek tkal olmadklar görülür.3. Yllk bakm 3. Yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Tüpler tartlarak kontrol edilir bo tüpler doldurulur, bu i Tüpler tartlarak kontrol edilir bo tüpler doldurulur, bu i

yetkili bir firma tarafndan yaplr ve belge verilir.yetkili bir firma tarafndan yaplr ve belge verilir.4. Be yllk bakm 4. Be yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Yetkili firmaca tüpler teste tabi tutulur ve bakmlar yaplr, Yetkili firmaca tüpler teste tabi tutulur ve bakmlar yaplr, sertifika verilir.sertifika verilir.

FF-- SABT 1301 HALON GAZLISABT 1301 HALON GAZLISÖNDÜRME SSTEMSÖNDÜRME SSTEM



163163

SÖN Ü S SSÖN Ü S S

En son gelien sistemlerden biridir. Halon gaz karmdr. En son gelien sistemlerden biridir. Halon gaz karmdr. Düük basnçlarda çalr. Zehirsizdir, kokuludur. A, B, C, D, Düük basnçlarda çalr. Zehirsizdir, kokuludur. A, B, C, D, E snf yangnlarda kullanlr. E snf yangnlarda kullanlr. Normal hacminin 180 kat fazlasyla çalr. 150.000 volt Normal hacminin 180 kat fazlasyla çalr. 150.000 volt

elektrikte geçirgen deildir.elektrikte geçirgen deildir. Yangn, soutarak, boarak, ayrarak ve alev Yangn, soutarak, boarak, ayrarak ve alev reaksiyonunu engelliyerek söndürür. reaksiyonunu engelliyerek söndürür. Makine daireleri, yük ambarlar, maazalar ve portuçlar Makine daireleri, yük ambarlar, maazalar ve portuçlar içi kullanlr. içi kullanlr. BakmBakm--tutum ve kontrolü sabit gazl sistemlerde olduu tutum ve kontrolü sabit gazl sistemlerde olduu gibidir.gibidir.

Sabit 1301 Halon Gazl SistemSabit 1301 Halon Gazl Sistem



164164

GG-- SABT KÖPÜKLÜ SÖNDÜRME SABT KÖPÜKLÜ SÖNDÜRME SSTEMSSTEM



165165

Makine ve kazan dairesi ile tankerlerde tank ve güverte Makine ve kazan dairesi ile tankerlerde tank ve güverte yangnlarnn söndürülmesinde kullanlr.yangnlarnn söndürülmesinde kullanlr. Makine dairesinde normal genilemeli köpük ile, köpüün Makine dairesinde normal genilemeli köpük ile, köpüün taban alann 5 dakikada 150 mm. kaplamas gerekir. taban alann 5 dakikada 150 mm. kaplamas gerekir.

K öpüün genileme oran 1/12 olmaldr. Yüksek genilemeli K öpüün genileme oran 1/12 olmaldr. Yüksek genilemeli köpük ile 1 dakikada 1m kalnlnda köpük ile alann köpük ile 1 dakikada 1m kalnlnda köpük ile alann kaplanmas gerekir. K öpüün genileme oran 1/1000¶i kaplanmas gerekir. K öpüün genileme oran 1/1000¶i geçmeyecektir. Her iki durumda da sistem ve kumanda geçmeyecektir. Her iki durumda da sistem ve kumanda valflar korunmas gereken yerlerin dnda olacaktr. valflar korunmas gereken yerlerin dnda olacaktr. Sisteme su salayan pompa ya kendi patlamal motoru ile Sisteme su salayan pompa ya kendi patlamal motoru ile çalacak veya emergency jeneratörden beslenen elektrik çalacak veya emergency jeneratörden beslenen elektrik motoru olacaktr.motoru olacaktr.

K öpük oluturma maddeleriK öpük oluturma maddeleri

11 Protein köpüü:Protein köpüü:



166166

1.1. Protein köpüü:Protein köpüü:

1¶e 8 genileme yapar; hayvan kan ve ya ile baz 1¶e 8 genileme yapar; hayvan kan ve ya ile baz maddelerin karmndan elde edilir.maddelerin karmndan elde edilir.2.K imyasal köpük:2.K imyasal köpük:

Sodyum bi karbonat ile alüminyum sülfat karmndan Sodyum bi karbonat ile alüminyum sülfat karmndan elde edilir. 45 kg toz karmndan 3elde edilir. 45 kg toz karmndan 3 m³ köpük elde edilir.m³ köpük elde edilir.

3.Sentetik köpük:3.Sentetik köpük:Petrol türevidir. Az genilemeli olanlar 1¶e 12; orta Petrol türevidir. Az genilemeli olanlar 1¶e 12; orta

genilemelileri 1¶e 150 ve çok genilemeli olanlar 1¶e 1000 genilemelileri 1¶e 150 ve çok genilemeli olanlar 1¶e 1000 orannda köpük yaparlar.orannda köpük yaparlar.

4.AFFF köpüü (Sulu film köpüü):4.AFFF köpüü (Sulu film köpüü):Flor esasldr. 1¶e 10 geniler.Flor esasldr. 1¶e 10 geniler.5.Alkol köpüü:5.Alkol köpüü:

Alkol yangnlarna kar kullanld için bu ismi almtr. Alkol yangnlarna kar kullanld için bu ismi almtr. Dier yangnlarda da kullanlabilirler.Dier yangnlarda da kullanlabilirler.

Sabit köpüklü söndürme sistemlerinin Sabit köpüklü söndürme sistemlerinin bakm bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri



167167

1. Haftalk bakm 1. Haftalk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;Pompas çaltrlr ve gerekli basnç görülür.Pompas çaltrlr ve gerekli basnç görülür.

2. Üç aylk bakm 2. Üç aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;Valflar ve devreler kontrol edilir. Valflar altrlarak yalanr, Valflar ve devreler kontrol edilir. Valflar altrlarak yalanr,

devrelerde tamirat isteyen yer varsa tamir edilir.devrelerde tamirat isteyen yer varsa tamir edilir.Devrelere düük basnçta su verilerek tkal olmadklar görülür.Devrelere düük basnçta su verilerek tkal olmadklar görülür.3. Alt aylk bakm 3. Alt aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

K öpük maddesinden numune alnarak kontrol edilir.K öpük maddesinden numune alnarak kontrol edilir.K imyasal maddeler kontrol edilerek nemlenip nemlenmedikleri, K imyasal maddeler kontrol edilerek nemlenip nemlenmedikleri,

talap talamadklarna baklr; gerekirse deitirilir.talap talamadklarna baklr; gerekirse deitirilir.4. Yllk bakm 4. Yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Sistem çaltrlarak kontrol edilir. K öpük maddesi Sistem çaltrlarak kontrol edilir. K öpük maddesi laboratuara gönderilerek incelettirilir ve numune alnr.laboratuara gönderilerek incelettirilir ve numune alnr.

HH-- SABT KURU KMYEV TOZSABT KURU KMYEV TOZDEVR ELERDEVR ELER



168168

Bu sistemler daha ziyade gaz tayan tankerlerde ve dier Bu sistemler daha ziyade gaz tayan tankerlerde ve dier tankerlerde güverte yangnlar için kullanlr. tankerlerde güverte yangnlar için kullanlr. Sistem, kimyasal tozlarn (Glutex) nitrojen gaz ile Sistem, kimyasal tozlarn (Glutex) nitrojen gaz ile sürülmesi esasyla çalr. sürülmesi esasyla çalr.

2222-- NER T GAZ DEVR ESNER T GAZ DEVR ES

T k l dT k l d ükük kl d kikl d ki hh kk



169169

Tankerlerde,Tankerlerde, yük yük tanklarndakitanklarndaki tazetaze havayhavay yok yok

etmek etmek üzereüzere oluturulmuoluturulmu sistemdirsistemdir.. SistemdeSistemdekullanlankullanlan gaz,gaz, bacabaca gazgaz veyaveya inertinert jeneratörlerinden jeneratörlerindeneldeelde edilenedilen gazlargazlar olupolup filtrefiltre edilipedilip soutulduktansoutulduktansonrasonra tanklaratanklara verilirverilir.. nertnert gaznngaznn ambardakiambardaki oksijenoksijen

orannorann %%55¶e¶e indirmesiindirmesi gerekirgerekir.. Yük Yük tanklartanklar bakmbakm--tutumtutum zamanlarzamanlar hariçhariç devamldevaml inertliinertli olarak olarak bulunurbulunur.. Sistem,Sistem, yük yük tanklartanklar boaltlrkenboaltlrken boalanboalan hacmihacmidolduracak dolduracak güçtegüçte olmalolmal veve tanktatankta daimadaima artart birbir

basnçbasnç oluturmaldroluturmaldr.. SistemdeSistemde birbir soutmasoutma sistemisistemi veveikiiki fanfan bulunmaldrbulunmaldr..

nert gaz devresinert gaz devresi



170170

2323-- YANGIN HBAR VE ALARMYANGIN HBAR VE ALARMSSTEMLERSSTEMLER



171171

Yangn ihbar ve alarm sistemleri, herhangi bir kiinin Yangn ihbar ve alarm sistemleri, herhangi bir kiinin müdahalesine gerek olmadan daima otomatik olarak çalr müdahalesine gerek olmadan daima otomatik olarak çalr vaziyette, bir veya daha fazla yerden gözlenebilir durumda vaziyette, bir veya daha fazla yerden gözlenebilir durumda olmal ve gözle görülebilen, kulakla duyulabilen alarm olmal ve gözle görülebilen, kulakla duyulabilen alarm vermelidir. vermelidir.

Yangnn hangi bölgede olduunu gösterecek yapda olmal Yangnn hangi bölgede olduunu gösterecek yapda olmal ve yine bu cihazlar köprüüstü veya yangn kontrol ve yine bu cihazlar köprüüstü veya yangn kontrol istasyonunda merkeziletirilmelidir. istasyonunda merkeziletirilmelidir. Cihaz arza yaptnda, alarm vermelidir. Cihaz arza yaptnda, alarm vermelidir. S

istemin kumanda

ettii

bölmeleri

gösterir

bir

plan

ile

Sistemin

kumanda

ettii

bölmeleri

gösterir

bir

plan

ile

kullanma talimat bulunmaldr. kullanma talimat bulunmaldr. Cihazda test ünitesi olmaldr. Cihazda test ünitesi olmaldr. Sistem, biri emergency olmak üzere iki ayr güç Sistem, biri emergency olmak üzere iki ayr güç kaynandan beslenmelidir.kaynandan beslenmelidir.

Yangn ihbar ve alarm sistemleri;Yangn ihbar ve alarm sistemleri;



172172

AA-- Otomatik su serpici yangn ihbar ve alarm sistemleriOtomatik su serpici yangn ihbar ve alarm sistemleri

BB-- Scaklk dedektörleri ve alarm sistemleri Scaklk dedektörleri ve alarm sistemleri

CC-- Duman dedektörleri ve alarm sistemleri Duman dedektörleri ve alarm sistemleri

DD-- Duman koku dedektörleri ve alarm sistemleri Duman koku dedektörleri ve alarm sistemleri

EE-- Alev dedektörleri ve alarm sistemlerinden olumutur.Alev dedektörleri ve alarm sistemlerinden olumutur.

GG-- Basnç dedektörleri ve alarm sistemlerinden olumutur.Basnç dedektörleri ve alarm sistemlerinden olumutur.

AA-- Otomatik su serpici yangn ihbar ve Otomatik su serpici yangn ihbar ve alarm sistemlerialarm sistemleri



173173

Bu sistem daha önce anlatld gibi yangn çkan bölgede Bu sistem daha önce anlatld gibi yangn çkan bölgede bulunan su serpicinin oluan scaktan etkilenerek suyu bulunan su serpicinin oluan scaktan etkilenerek suyu serpmeye balamas ile çalr. Sistem bu arada alarm verir serpmeye balamas ile çalr. Sistem bu arada alarm verir ve yangnn hangi bölmede olduunu pano üzerinde gösterir.ve yangnn hangi bölmede olduunu pano üzerinde gösterir.

BB-- Scaklk dedektörleri ve alarm Scaklk dedektörleri ve alarm sistemlerisistemleri



174174

Scaklk detektörleri, bölmelere, kamaralara, salonlara, Scaklk detektörleri, bölmelere, kamaralara, salonlara, koridorlara, kuzinelere, idari ve teknik bölmelere koridorlara, kuzinelere, idari ve teknik bölmelere yerletirilmi dedektörler vastas ile scakl alglayarak yerletirilmi dedektörler vastas ile scakl alglayarak yangn ihbar yaparlar. yangn ihbar yaparlar. Detektörler metallerin veya svlarn genlemesi esasna Detektörler metallerin veya svlarn genlemesi esasna

göre çalr.göre çalr. 5757°°C altnda çalmamas gerekir. C altnda çalmamas gerekir. Her 37 m² alan için bir detektör bulunmaldr. Her 37 m² alan için bir detektör bulunmaldr. çinde insan olan her bölmede en az bir tane detektör çinde insan olan her bölmede en az bir tane detektör olmaldr.olmaldr. Scak olan yerlerin detektörleri, 30Scak olan yerlerin detektörleri, 30°°C fazla scaklkta C fazla scaklkta aktife olacak ekilde ayarlanablir.aktife olacak ekilde ayarlanablir. Detektörün alglamasndan sonra sistem alarm verir ve Detektörün alglamasndan sonra sistem alarm verir ve panoda hangi bölgede yangn olduunu gösterir.panoda hangi bölgede yangn olduunu gösterir.

CC-- Duman dedektörleri ve alarm Duman dedektörleri ve alarm sistemleri sistemleri



175175

Duman detektörleri; iyonizasyon detektörleri ve optik Duman detektörleri; iyonizasyon detektörleri ve optik detektörler olarak iki çeittir. detektörler olarak iki çeittir. 1.1. yonizasyon detektörleri yanan mahaldeki gazlarn iyonize yonizasyon detektörleri yanan mahaldeki gazlarn iyonize olmalar neticesinde veya alevlerin oluturduu mor ötesi olmalar neticesinde veya alevlerin oluturduu mor ötesi

nlardan alglanarak çalr. nlardan alglanarak çalr. 2.2.Optik detektörler ise dumann k iddetini etkilemesi esas Optik detektörler ise dumann k iddetini etkilemesi esas ile çalr. ile çalr. Her iki alglama durumunda da sistem alarm verir ve Her iki alglama durumunda da sistem alarm verir ve hangi bölmede yangn olduunu gösterir.hangi bölmede yangn olduunu gösterir. Devre alclarnn yerletirilmesi, scaklk detektörlerinin Devre alclarnn yerletirilmesi, scaklk detektörlerinin yerletirilme esasnn ayndr.yerletirilme esasnn ayndr.

DD-- Duman koku dedektörleri ve alarm Duman koku dedektörleri ve alarm sistemlerisistemleri

Bu sistemler,yük bölmeleri, maaza, portuç ve makine Bu sistemler,yük bölmeleri, maaza, portuç ve makine



176176

,y , , p ç,y , , p çbölmeleri için kullanlr. bölmeleri için kullanlr. Duman sistemde bulunan emici fan vastasyla bölmelerden Duman sistemde bulunan emici fan vastasyla bölmelerden çekilir. Sisteme gelen duman önce cam borulardan geçirilerek çekilir. Sisteme gelen duman önce cam borulardan geçirilerek fotosel bölümüne gelir. Duman fotosel ile alglanr ve alarm fotosel bölümüne gelir. Duman fotosel ile alglanr ve alarm çalar. Cam borulara bakan gözlemci, dumann hangi çalar. Cam borulara bakan gözlemci, dumann hangi

bölmeden geldiini görür. Ayrca cihazdan çkan duman bölmeden geldiini görür. Ayrca cihazdan çkan duman köprü üstüne de verilerek dumann gözle görülmesi ve köprü üstüne de verilerek dumann gözle görülmesi ve kokusunun burunla alglanmas salanr. kokusunun burunla alglanmas salanr. Sistem boru donanm, sabit gazla söndürme sistemi boru Sistem boru donanm, sabit gazla söndürme sistemi boru

donanmdr. Bu donanm, hem gaz sevk etmek ve hem de donanmdr. Bu donanm, hem gaz sevk etmek ve hem de duman çekmek için kullanlr.duman çekmek için kullanlr. Duman tayc borularn açk olup olmad, cam borular Duman tayc borularn açk olup olmad, cam borular içinde bulunan ipliklerin oynamas veya pervanelerin içinde bulunan ipliklerin oynamas veya pervanelerin dönmesinden anlalr.dönmesinden anlalr.

EE-- Alev dedektörleri ve Alarm sistemleriAlev dedektörleri ve Alarm sistemleri



177177

Alevlerin oluturduu ultraviole ve kzl ötesi nlar Alevlerin oluturduu ultraviole ve kzl ötesi nlar alglanmas esas ile çalr. Güne nlarnda da bu nlar alglanmas esas ile çalr. Güne nlarnda da bu nlar bulunduundan sistem hata yapabilir, bu nedenle detektörler bulunduundan sistem hata yapabilir, bu nedenle detektörler biçimli yerletirilmelidir.biçimli yerletirilmelidir.

F.F. Basnç dedektörleri ve alarm Basnç dedektörleri ve alarm sistemlerisistemleri

Ortamda bulunan gaz basncnn artmasn alglayarak Ortamda bulunan gaz basncnn artmasn alglayarak çalan bir sistemdir.çalan bir sistemdir.

YangnYangn ihbar sistemlerinin bakmihbar sistemlerinin bakm--tutum ve tutum ve kontrolleri;kontrolleri;

1 Haftalk bakm1 Haftalk bakm tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;



178178

1. Haftalk bakm 1. Haftalk bakm -- tutum ve kontrollertutum ve kontroller;;

Alarm ses sistemleri ile alarm ikaz lambalar test butonu Alarm ses sistemleri ile alarm ikaz lambalar test butonu çattrlarak kontrol edilir.çattrlarak kontrol edilir.2. Üç aylk bakm 2. Üç aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Detektörlerin %25¶ine s veya duman gösterilerek sistem Detektörlerin %25¶ine s veya duman gösterilerek sistem kontrol edilir. Dumankontrol edilir. Duman--koku detektörünün bölme alclarnn koku detektörünün bölme alclarnn birine duman gösterilerek sistem kontrol edilir. Otomatik su birine duman gösterilerek sistem kontrol edilir. Otomatik su serpici sistemde en sondaki serpiciye s gösterilerek sistemin serpici sistemde en sondaki serpiciye s gösterilerek sistemin çalrl kontrol edilir.çalrl kontrol edilir.3. Alt aylk bakm 3. Alt aylk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Sistemdeki borular, devreler, detektörler, valflar, kablolar, su Sistemdeki borular, devreler, detektörler, valflar, kablolar, su serpiciler gözle kontrol edilerek gerekleri yaplr.serpiciler gözle kontrol edilerek gerekleri yaplr.4. Yllk bakm 4. Yllk bakm -- tutum ve kontroller;tutum ve kontroller;

Yetkili bir firmaya sistemler kontrol ettirilerek gerekli Yetkili bir firmaya sistemler kontrol ettirilerek gerekli

bakmlar yaptrlr ve belge alnr.bakmlar yaptrlr ve belge alnr.

2424-- YANGINLA MÜCADELE KSELYANGINLA MÜCADELE KSELTEÇHZATLARITEÇHZATLARI



179179

K iisel techizat aadaki malzemelerden oluur:K iisel techizat aadaki malzemelerden oluur: Su geçirmez, yangndan oluan s ve buhardan deriyi Su geçirmez, yangndan oluan s ve buhardan deriyi koruyan maddelerden yaplm giysi.koruyan maddelerden yaplm giysi. Elektrii geçirmeyen bir maddeden yaplm eldiven ve Elektrii geçirmeyen bir maddeden yaplm eldiven ve çizme.çizme.

3 saat yanabilen, onaylanm tipte elektrik feneri.3 saat yanabilen, onaylanm tipte elektrik feneri. Bir baltaBir balta darenin onaylayaca bir zaman süresince çalacak güçte darenin onaylayaca bir zaman süresince çalacak güçte hava tüpü ve maskesi veya körüklü yanmaz hava hortumu.hava tüpü ve maskesi veya körüklü yanmaz hava hortumu. Yanmaz can halat.Yanmaz can halat. Yedek hava tüpleri, koruyucu balk.Yedek hava tüpleri, koruyucu balk. Gemilerde bu techizat, uzunluu 80 metre olan her Gemilerde bu techizat, uzunluu 80 metre olan her bölünmemi güverte için iki takm olacak ve birbirinden bölünmemi güverte için iki takm olacak ve birbirinden uzak yerlerde muhafaza edilecektir.uzak yerlerde muhafaza edilecektir.

Is ve su geçirmez giysiIs ve su geçirmez giysi Bu giysiler, tip, marka ve ölçülerine göre 5 ila 7,5 kg Bu giysiler, tip, marka ve ölçülerine göre 5 ila 7,5 kg arasnda bir arlktadrlar Genelde çizme eldiven vearasnda bir arlktadrlar Genelde çizme eldiven ve



180180

arasnda bir arlktadrlar. Genelde çizme, eldiven ve arasnda bir arlktadrlar. Genelde çizme, eldiven ve

balklar ayrdr. Ancak balklar da beraber olan tipleri balklar ayrdr. Ancak balklar da beraber olan tipleri vardr.vardr. Balklarnn ön ksmnda konkav 25 x 15 cm ebadnda Balklarnn ön ksmnda konkav 25 x 15 cm ebadnda 5mm kalnlnda yanmaz maddeden yaplm kirlenmez bir 5mm kalnlnda yanmaz maddeden yaplm kirlenmez bir cam mevcuttur.cam mevcuttur. Elbise, kuma üzerine alüminyum kaplanm Elbise, kuma üzerine alüminyum kaplanm materyalden yaplmaktadr.materyalden yaplmaktadr.



181181

Hava tüpü ve maskesiHava tüpü ve maskesi HavaHava tüpütüpü içindeiçinde filtrefiltre edilmiedilmi kurukuru havahava bulunurbulunur.. nsannsan dakikadadakikada istirahatistirahat halindehalinde 1010-- 1515 litrelitre



182182

nsannsan dakikadadakikada istirahatistirahat halindehalinde 1010-- 1515 litre,litre,

Hafif Hafif ilerdeilerde 2020 -- 3030 litre,litre, OrtaOrta arlklarlkl ilerdeilerde 3030,, 4040 litrelitre veve ArAr ilerdeilerde 3535 -- 5555 litrelitre havahava teneffüsteneffüs edereder.. MaximumMaximum çalmadaçalmada isis 5050 -- 8080 litredirlitredir.. TüpünTüpün 3030 dakikadakika kullanlrkullanlr olmasolmas gerektiinden,gerektiinden, böyleböylebirbir tüptetüpte 4040 xx 3030 == 12001200 litrelitre havahava olmasolmas lazmlazm gelirgelir.. HavaHava tüplerinintüplerinin kapasitelerikapasiteleri veve çalmaçalma sürelerisüreleri::

TüpTüp kapasitesikapasitesi ÇalmaÇalma basncbasnc ÇalmaÇalma süresisüresi12001200 ltlt.. 120120 barbar 3030 dakikadakika

12401240 ItIt.. 132132 barbar 3131 dakikadakika18001800 ltlt.. 200200 barbar 4545 dakikadakika

GemilerdeGemilerde genelliklegenellikle 12401240 litrelik litrelik veve 3131 dakikalk dakikalk tüplertüplerkullanlrkullanlr..

SistemdeSistemde tüptüp basncnbasncn gösterengösteren birbir saatsaat ileile gazngazn azaldnazaldn(gaz(gaz basncnnbasncnn dütüünü)dütüünü) bildirirbildirir birbir düdük düdük vardrvardr..TüptekiTüptekibasnçbasnç 4040--5050 barnbarn altnaaltna dütüündedütüünde düdük düdük çalmayaçalmaya balarbalar veve



183183

havahava bitincebitince dururdurur.. Düdük Düdük ötmeyeötmeye baladktanbaladktan sonrasonra tüptüp 1010dakikadakika dahadaha kullanlabilirkullanlabilir..

2525-- SABT YANGIN POMPALARISABT YANGIN POMPALARI GemilerdeGemilerde yangnyangn pompalarpompalar normalnormal veve emergencyemergency olmak olmak üzereüzere ikiiki cinstircinstir..



184184

NormalNormal pompalarpompalar özgünözgün tahrik tahrik güçlügüçlü olurlarolurlar veve bubu

güçlerinigüçlerini gemigemi güçgüç kaynandankaynandan alrlaralrlar.. OysaOysa kiki emergencyemergencypompalarnpompalarn müstakilmüstakil tahrik tahrik güçlerigüçleri vardrvardr veve bunlarbunlar MakineMakinedairesidairesi dndadnda bulunurlarbulunurlar.. NormalNormal yangnyangn pompalarnnpompalarnn sayssays

1.1. 10001000 grosgros tondantondan büyük büyük yük yük gemilerindegemilerinde 22 adetadet2.2. 10001000 grosgros tondantondan küçük küçük yük yük gemilerindegemilerinde darenindareninbelirleyeceibelirleyecei saydasayda3.3. 40004000 grosgros tondantondan büyük büyük yolcuyolcu gemilerindegemilerinde 33 adetadet4.4. 40004000 grosgros tondantondan küçük küçük yolcuyolcu gemilerindegemilerinde 22 adetadet5.5. 10001000 grosgros todantodan küçük küçük yolcuyolcu gemilerindegemilerinde darenindareninbelirleyeceibelirleyecei saydasayda6.6. 10001000 grosgros tondantondan büyük büyük yük yük gemilerindegemilerinde ayrcaayrca sususalayansalayan birbir araçaraç bulunacaktrbulunacaktr..

77.. 20002000 grosgros tondantondan büyük büyük gemilerdegemilerde 11 adetadet emergencyemergency yangnyangnpompaspompas olacaktrolacaktr.. NormalNormal yangnyangn pompalarnnpompalarnn salamassalamas gerekengereken basnçbasnç

1212 1616 1919 mmmm liklik nozulnozul kullanldndakullanldnda tümtüm yangnyangn vanalanndavanalannda;;



185185

1212,, 1616,, 1919 mmmm.. lik lik nozulnozul kullanldndakullanldnda tümtüm yangnyangn vanalanndavanalannda;;

1.1. 40004000 grosgros tondantondan büyük büyük yolcuyolcu gemilerindegemilerinde 33..22 kg/cm²kg/cm²2.2. 10001000 -- 40004000 grosgros tonton arasndakiarasndaki yolcuyolcu gemilerindegemilerinde 22..88 kg/cm²kg/cm²3.3. 10001000 grosgros tonuntonun altndakialtndaki yolcuyolcu gemilerindegemilerinde idareceidarece uygunuygun4.4. 60006000 grosgros tondantondan büyük büyük yük yük gemilerindegemilerinde 22..88 kg/cm²kg/cm²

5.5. 10001000 -- 60006000 grosgros tonton arasndakiarasndaki yük yük gemilerindegemilerinde 22..66 kg/cm²kg/cm²6.6. 10001000 grosgros tonuntonun altndak altndak yük yük gemilerindegemilerinde idareceidarece uygunuygunbasnçlarbasnçlar salamaldrlarsalamaldrlar.. EmergencyEmergency yangnyangn pompalar,pompalar, idareninidarenin kansnakansna uygunuygun ikiiki susu

jeti jeti oluturacak oluturacak basncbasnc salayacaktrsalayacaktr.. Sintine,Sintine, genelgenel hizmet,hizmet, balastbalast veve transfertransfer pompalarpompalar özelözel ayrmaayrmasistemlerisistemleri olduuolduu takdirdetakdirde yangnyangn pompaspompas olarak olarak kullanlabilirkullanlabilir.. Yük Yük gemilerindegemilerinde iseise ikiiki pompapompa toplamtoplam kapasitesininkapasitesinin saattesaatte 180180m³m³ tenten fazlafazla olmasolmas istenmezistenmez..

Pompalarn bakm Pompalarn bakm -- tutum ve kontrolleritutum ve kontrolleri11.. Haftalk Haftalk bakmbakm -- tutumtutum veve kontrollerkontroller;; NormalNormal pompalarpompalar çaltrlarak çaltrlarak kontrolkontrol edilir,edilir, valflarvalflar



186186

çaltrlarak çaltrlarak tamtam açlpaçlp kapandklarkapandklar görülürgörülür..EmergencyEmergency pompalarpompalar çaltrlrçaltrlr ((55 dakika)dakika).. PompaPompa çaltrlarak çaltrlarak susu bastbast görülürgörülür ((55 dakika)dakika).. ValflarValflar çaltrlrçaltrlr..MotorunMotorun yaktyakt veve yaya kontrolkontrol edilir,edilir, eksikseeksikse tamamlanrtamamlanr..22.. AltAlt aylk aylk bakmbakm -- tutumtutum veve kontrollerkontroller;;

NormalNormal pompalarnpompalarn kilistinkilistin sandklarsandklar kontrolkontrol edilir,edilir,temizlenirtemizlenir.. ValflaraValflara bakmbakm yaplryaplr.. PompaPompa motorlarnamotorlarna vevepompalarapompalara temizlik temizlik veve bakmbakm yaplryaplr.. PompalarnPompalarn basnçlarbasnçlarkontrolkontrol ediliredilir..EmergencyEmergency pompalarnpompalarn kilistinkilistin sandsand veve valflarvalflar kontrolkontrol edilir,edilir,MotorMotor veve pompayapompaya bakmbakm veve basnçbasnç kontrolukontrolu yaplryaplr..33.. BeBe yllk yllk bakmbakm -- tutumtutum veve kontrollerkontroller;; BütünBütün motormotor veve pompalarpompalar sörveyesörveye açlarak açlarak kontrolleri,kontrolleri, bakm,bakm,onarmonarm veyaveya yenilemeleriyenilemeleri yaplryaplr..

2626-- SEYYAR POMPALARISEYYAR POMPALARI Emergency pompann olmamas halinde, 1000 gros tonun Emergency pompann olmamas halinde, 1000 gros tonun üstündeki gemilerde bulundurulmas mecburi olan seyyarüstündeki gemilerde bulundurulmas mecburi olan seyyar



187187

üstündeki gemilerde bulundurulmas mecburi olan seyyar üstündeki gemilerde bulundurulmas mecburi olan seyyar

pompalarn, mecburiyet olmayan dier gemilerde de pompalarn, mecburiyet olmayan dier gemilerde de bulundurulmasnda yarar vardr. Bunlar yangn pompas bulundurulmasnda yarar vardr. Bunlar yangn pompas olarak kullanlabildii gibi, tahliye ponpas olarak da olarak kullanlabildii gibi, tahliye ponpas olarak da kullanlrlar. Bilhassa sintine devreleri tkal bölmelerde su kullanlrlar. Bilhassa sintine devreleri tkal bölmelerde su tahliyesinde önemli görevler ifa ederler.tahliyesinde önemli görevler ifa ederler.

Seyyar pompalarn;Seyyar pompalarn;1.1. Elektrikle tahrikli dalgç,Elektrikle tahrikli dalgç,2.2. Hava ile tahrikli dalgç,Hava ile tahrikli dalgç,3.3. Elektrikle tahrikli santrifüjlü,Elektrikle tahrikli santrifüjlü,

4.4. Hava ile tahrikli santrifüjlü,Hava ile tahrikli santrifüjlü,5.5. Benzinli motorla tahrikli santrifüjlü,Benzinli motorla tahrikli santrifüjlü,6.6. Diesel motorla tahrikli santrifüjlü, tipleri vardr.Diesel motorla tahrikli santrifüjlü, tipleri vardr.

Seyyar pompalarn çeitli kapasite ve büyüklükte olanlar Seyyar pompalarn çeitli kapasite ve büyüklükte olanlar vardr.vardr.



188188

Seyyar pompa seçiminde önemli olan pompann alcsnn Seyyar pompa seçiminde önemli olan pompann alcsnn (çalparasnn) pompadan olan yükseklii ile verici (çalparasnn) pompadan olan yükseklii ile verici hortumunun yüksekliidir. Uygun olan pompa seçilemezse hortumunun yüksekliidir. Uygun olan pompa seçilemezse yeterli mesafeden su çekilemez veya yeterli yüksekle su yeterli mesafeden su çekilemez veya yeterli yüksekle su baslamaz. Örnek olarak güvertede bulunan bir pompa ile baslamaz. Örnek olarak güvertede bulunan bir pompa ile

denizden su çekilemez veya yük ambarndan güverteye su denizden su çekilemez veya yük ambarndan güverteye su baslamaz. Büyük gemilerde bu mesafeler de büyük baslamaz. Büyük gemilerde bu mesafeler de büyük olduundan buna bilhassa dkkat edilmelidir. Yüksek bordal olduundan buna bilhassa dkkat edilmelidir. Yüksek bordal gemilerde güvertede bulunan motor pompayla su çekme gemilerde güvertede bulunan motor pompayla su çekme

olana olmad takdirde alc ucun önüne bir dalgç pompa olana olmad takdirde alc ucun önüne bir dalgç pompa koulur. Dalgç pompann bast su motor pompayla çekilir.koulur. Dalgç pompann bast su motor pompayla çekilir.

Seyyar pompalarn bakm Seyyar pompalarn bakm -- tutum ve tutum ve kontrollerikontrolleri



189189

Dalgç pompalann kullanmdan sonra temizlenmeleri dnda Dalgç pompalann kullanmdan sonra temizlenmeleri dnda herhangi bir periyodik bakmlar yoktur. Ancak kullanm herhangi bir periyodik bakmlar yoktur. Ancak kullanm klavuzlarna göre hareket edilmelidir.klavuzlarna göre hareket edilmelidir. Elektrik motorlu pompalar haftada bir kere çaltrlarak Elektrik motorlu pompalar haftada bir kere çaltrlarak kontrol edilmeli, ylda bir kere motor ve pompasna bakm kontrol edilmeli, ylda bir kere motor ve pompasna bakm

yaplmaldr.yaplmaldr. Patlamal motorla tahrikli seyyar pompalarn bakm tutumu Patlamal motorla tahrikli seyyar pompalarn bakm tutumu emergency pompalarda olduu gibi olup ancak burada kilistin emergency pompalarda olduu gibi olup ancak burada kilistin sand yerine çalpara valfi kontrol edilmelidir.sand yerine çalpara valfi kontrol edilmelidir.

2727-- YANGIN KONTROL PLANLARIYANGIN KONTROL PLANLARIYangn kontrol planlar, yangn savunmasna yardmc olmak Yangn kontrol planlar, yangn savunmasna yardmc olmak

üzere hazrlanm ve aada bölümleri hususlar içerir.üzere hazrlanm ve aada bölümleri hususlar içerir.Böl lBöl l



190190

Bölmeler,Bölmeler, Alarmlar,Alarmlar, Yangn aratrma sistemleri,Yangn aratrma sistemleri, Sabit yangn söndürme sabit sistemleriSabit yangn söndürme sabit sistemleri Yangn söndürme echizeleri,Yangn söndürme echizeleri,

Bölmelere ulama yollar,Bölmelere ulama yollar, Fan ve havalandrma sistemleri, bunlarn kumanda yerleri ile Fan ve havalandrma sistemleri, bunlarn kumanda yerleri ile damperlerinin yerleri yer almaldr.damperlerinin yerleri yer almaldr.

Planlar ana lisanda olmaldr. Ayrca ingilizce veya franszca Planlar ana lisanda olmaldr. Ayrca ingilizce veya franszca bir kopyas da bu kitapça eklenmelidir.bir kopyas da bu kitapça eklenmelidir.

Ayrca yangn savunma araç ve gereçlerinin kullanmn Ayrca yangn savunma araç ve gereçlerinin kullanmn gösteren bir kitapçk da çabuk ulalabilecek bir yerde olmaldr.gösteren bir kitapçk da çabuk ulalabilecek bir yerde olmaldr.

Yangn planlar su geçirmez bir muhafaza içinde gemi Yangn planlar su geçirmez bir muhafaza içinde gemi giriine yakn bir yerde güvertede bulunmaldr.giriine yakn bir yerde güvertede bulunmaldr.

2828-- ALARMLAR ALARMLAR

SabitSabit sistemlerinsistemlerin ikazylaikazyla çalmayaçalmaya balayanbalayan otomatikotomatik alarmalarm



191191

SabitSabit sistemlerinsistemlerin ikazylaikazyla çalmayaçalmaya balayanbalayan otomatik otomatik alarmalarm

sistemlerindensistemlerinden ayrayr olarak,olarak, gemigemi emergencyemergency devresindendevresinden dedebeslenen,beslenen, elleelle kumandalkumandal alarmalarm ikazikaz sistemlerisistemleri olmaldrolmaldr.. BuBusistemleresistemlere geminingeminin herhangiherhangi birbir yerindenyerinden kumandakumanda edebilmek edebilmek için,için, alarmalarm anahtarlaranahtarlar geminingeminin muhtelif muhtelif yerlerindeyerlerinde bulunmalbulunmal

veve yangnyangn ilk ilk görengören kiikii bunubunu kullanabilmelidirkullanabilmelidir..

IMDG CODE ???IMDG CODE ???



192192

IMDG CODE ???IMDG CODE ???

IMDG CODEIMDG CODE(International Dangerous Goods Code)(International Dangerous Goods Code)

IMOIMO tarafndantarafndan gemilerdegemilerde tehlikelitehlikeli yüklerinyüklerin tanmastanmas ileile ilgiliilgili



193193

IMOIMO tarafndantarafndan gemilerdegemilerde tehlikelitehlikeli yüklerinyüklerin tanmastanmas ileile ilgiliilgili

bir bir kanunkanun (kararname)(kararname) çkartldçkartld.. BuBu kanunkanun TehlikeliTehlikeli yüklerinyüklerintanmasndatanmasnda BirlemiBirlemi Milletler Milletler komisyonukomisyonu uzmanlarnnuzmanlarnn

raporlarnaraporlarna dayanmaktadr dayanmaktadr.. BuBu kanunkanun tavsiyetavsiye eklindedir eklindedir..

IMDGIMDG codecode kitabkitab unlar unlar kapsar kapsar:: ClassificationClassification

(Snflandrma),(Snflandrma), terminologyterminology (Terminoloji),(Terminoloji), packingpacking(Paketleme)(Paketleme) andand packagingpackaging (Ambalajlama),(Ambalajlama), identificationidentification

(Tanmlama),(Tanmlama), markingmarking (Markalama)(Markalama) andand labellinglabelling

(Etiketleme),(Etiketleme), placardingplacarding (Afileme),(Afileme), documentationdocumentation

(Belgeleme),(Belgeleme), marinemarine pollutionpollution aspectsaspects (Deniz(Deniz KirleticiKirletici yönü)yönü)..

SOLASSOLAS 19741974 toplantsndatoplantsnda;; (Bölüm(Bölüm::77¶de)¶de) KodunKodun gereklerinegereklerine

uygunuygun olanolan yüklerininyüklerinin gemilerdegemilerde tanabileceinitanabileceini

göstermektedir göstermektedir.. Eer Eer kodunkodun gereklerinegereklerine uymayanuymayan varsavarsa

tanamaztanamaz.. TehlikeliTehlikeli yükler yükler temeltemel snflarasnflara ayrlmtr ayrlmtr..

SINIFLANDIRMASINIFLANDIRMA Class 1Class 1 :Patlayclar.:Patlayclar. Class 2Class 2 :Sktrlm, basnç altnda veya :Sktrlm, basnç altnda veya



194194

, ç y , ç y

svlatrlm gazlar.svlatrlm gazlar. Class 3Class 3 :Yanc svlar.:Yanc svlar. Class 4.1Class 4.1 :Yanc katlar.:Yanc katlar. Class 4.2Class 4.2 :çten kzanlar katlar.:çten kzanlar katlar.

Class 4.3Class 4.3 :Islannca yanc gaz çkaran katlar.:Islannca yanc gaz çkaran katlar. Class 5.1Class 5.1 :Oksitlenen maddeler.:Oksitlenen maddeler. Class 5.2Class 5.2 :Organik peroksitler. :Organik peroksitler. Class 6.1Class 6.1 :Zehirleyiciler.:Zehirleyiciler. Class 6.2Class 6.2 :Bulaclar.:Bulaclar. Class 7Class 7 :R adyoaktif maddeler. :R adyoaktif maddeler. Class 8Class 8 :Andrclar.:Andrclar. Class 9Class 9 :Çeitli tehlikeli yükler.:Çeitli tehlikeli yükler.

PAK ETLEME VE AMBALAJLAMAPAK ETLEME VE AMBALAJLAMA Tehlikeli yüklerin SOLAS¶a göre paketlenmesi;Tehlikeli yüklerin SOLAS¶a göre paketlenmesi;

a) yi yaplmal and iyi durumda olmaldr.a) yi yaplmal and iyi durumda olmaldr.



195195

a) yi yaplmal and iyi durumda olmaldr.a) yi yaplmal and iyi durumda olmaldr.

b) çindeki yükün zarar görmesini önleyici bir b) çindeki yükün zarar görmesini önleyici bir yapda olmaldr. yapda olmaldr.

c) Denizde tanmas veya elleçlenmesinde c) Denizde tanmas veya elleçlenmesinde

bana gelebilecek risklere dayankl bana gelebilecek risklere dayankl olmaldr.olmaldr.

Ambalajlama standartlar üç gruba ayrlmtr; Ambalajlama standartlar üç gruba ayrlmtr;

Grup 1 (Çok tehlikeli olanlar)Grup 1 (Çok tehlikeli olanlar)Grup 2 (Orta derecede tehlikeli olanlar)Grup 2 (Orta derecede tehlikeli olanlar)

Grup 3 (Az derecede tehlikeli olanlar)Grup 3 (Az derecede tehlikeli olanlar)

Tehlikeli yüklerin konulaca kaplar doru Tehlikeli yüklerin konulaca kaplar doru teknik (ticari olmayan) isimlerle teknik (ticari olmayan) isimlerle

MARKALAMA VE ETK ETLEMEMARKALAMA VE ETK ETLEME



196196

yy

markalanmaldr ve ayrca üzerinde tehlikeli markalanmaldr ve ayrca üzerinde tehlikeli yükün karakterini açkça belirten etiketle yükün karakterini açkça belirten etiketle tanmlanmaldr. tanmlanmaldr.

Tüm dokümanlarda uygun teknik ismiyle ve UNTüm dokümanlarda uygun teknik ismiyle ve UN

numaralaryla belirtilmelidir. numaralaryla belirtilmelidir. Yükün en önemli tehlikesi etkitetin üzerinde Yükün en önemli tehlikesi etkitetin üzerinde

gösterilmelidir. ayet bir ve daha fazla tehlikesi gösterilmelidir. ayet bir ve daha fazla tehlikesi

varsa ikinci bir etiket ile iaretlenmelidir. varsa ikinci bir etiket ile iaretlenmelidir. K onteyner üzerine 4 adet ayn etiket konur. Her K onteyner üzerine 4 adet ayn etiket konur. Her bir tarafa ve ayrca kapsnn sa ksmna da bir tarafa ve ayrca kapsnn sa ksmna da konur. konur.



197197

Explosive ExplosiveFlammable Gas

Non-flammable

Compressed Gas Toxic Gas

Flammable

Liquid

SpontaneouslyCombustible

Oxidizing

AgentDangerous

When WetFlammable

Solid

ToxicOrganic

Peroxide

RadioactiveInfectious

SubstanceRadioactive Marine

PollutantMiscellaneousCorrosive



198198



199199

TümTüm tehlikelitehlikeli yük yük iaretleriiaretleri konteynerkonteynertamamentamamen zararszzararsz olanaolana kadarkadar üzerindenüzerindensökülmemelidirsökülmemelidir..



200200

sökülmemelidirsökülmemelidir..

Talinin yaplaca zaman u bilgilerde göz Talinin yaplaca zaman u bilgilerde göz önünde tutulmaldr. önünde tutulmaldr.

TAL (SAYIM)TAL (SAYIM)



201201

Paketlemenin says ve çeiti.Paketlemenin says ve çeiti. Ürünün gerçek teknik numaras.Ürünün gerçek teknik numaras.

Hangi snfta yer ald.Hangi snfta yer ald.

Parlama scakl noktas (eer mümkünse).Parlama scakl noktas (eer mümkünse). U.N. Numaras.U.N. Numaras.

Yükün arl ve ölçüsü. Yükün arl ve ölçüsü.

Mevcut deniz tehlikelerine göre uygun Mevcut deniz tehlikelerine göre uygun paketlendn bildirir bir durum belgesi.paketlendn bildirir bir durum belgesi.

ELLEÇLEME ÖNLEMLERELLEÇLEME ÖNLEMLER DüzgünDüzgün prosedürleriprosedürleri salamak salamak içiniçin tehlikelitehlikeli yüklerinyüklerin

elleçlenmesindeelleçlenmesinde risklerinrisklerin ortayaortaya konmaskonmas gerekirgerekir..



202202

elleçlenmesindeelleçlenmesinde risklerinrisklerin ortayaortaya konmaskonmas gerekirgerekir..

BununlaBununla birliktebirlikte kestirmekestirme yollar,yollar, yüklerinyüklerin kabacakabacaelleçlenmesielleçlenmesi veve dikkatsizdikkatsiz tutumlartutumlar kazalarakazalarasebebiyetsebebiyet verirverir..

TehlikeliTehlikeli yükleryükler talitali zamanndanzamanndan sonson teslimatteslimatyaplanayaplana kadarkadar dorudoru birbir ekildeekilde dokümantasyondokümantasyonyaplmalyaplmal veve elleçlenmelidirelleçlenmelidir..

TümTüm tehlikelitehlikeli yüklerinyüklerin ambalajlarambalajlar zararazarara kar,kar,szntsznt veyaveya herhangiherhangi birbir tehlikeyitehlikeyi artrcartrc uygunsuzuygunsuzdurumdurum veve konteynerkonteyner veyaveya ambarnambarn öncelikliöncelikli istifineistifinegöregöre dikkatlidikkatli olarak olarak harekethareket ediliredilir..

TehlikeliTehlikeli yüklerinyüklerin ambara/konteynerambara/konteyner içineiçine

AMBAR VE/VEYA GÜVER TEYE AMBAR VE/VEYA GÜVER TEYE STFLEMESTFLEME



203203

yy yy çç

yüklemedenyüklemeden önceönce;; bununbunun özelözel yükleryükler içiniçinyüklenebiliryüklenebilir veve iyiiyi birbir durumdadurumda olduuolduusaptanmaldrsaptanmaldr..

TümTüm tehlikelitehlikeli yükleryükler uyguncauygunca istiflenmeliistiflenmeli veve herhertürlütürlü gemigemi hareketinehareketine göregöre uygunuygun balanmaldrbalanmaldr(Lashing)(Lashing).. LashingLashing malzemelerimalzemeleri standartlarastandartlarauygunuygun olmaldrolmaldr..

GüverteGüverte istif istif edilecek edilecek yükleryükler uygunuygun artlarartlaraltndaaltnda güvenliegüvenlie alnmaldralnmaldr.. AmbalajnAmbalajndurumunadurumuna veve denizdeniz koullarnakoullarna dada dikkatdikkatedilmelidiredilmelidir..

AYIRMAAYIRMA



204204

BirbirleriBirbirleri ileile uyumazlk uyumazlk gösterecek gösterecek yükleryükler hiçbirhiçbir

zamanzaman aynayn konteynerkonteynerveve ambarambar içineiçine istif istif edilmemelidiredilmemelidir..

CLASSCLASS1.11.1

1.21.2

1.51.5

1.31.3

1.61.6

1.41.4 2.12.1 2.22.2 2.32.3 33 4.14.1 4.24.2 4.34.3 5.15.1 5.25.2 6.16.1 6.26.2 77 88 99

Explosives 1.1,1.2,1.5Explosives 1.1,1.2,1.5 ** ** ** 44 22 22 44 44 44 44 44 44 22 44 22 44 X X

Explosives 1.3, 1.6Explosives 1.3, 1.6 ** ** ** 44 22 22 44 33 33 44 44 44 22 44 22 22 X X

Explosives 1.4Explosives 1.4 ** ** ** 22 11 11 22 22 22 22 22 22 X X 44 22 22 X X



205205

pp

Flammable gases 2.1Flammable gases 2.1 44 44 22 X X X X X X 22 11 22 X X 22 22 X X 44 22 11 X X

NonNon--toxic, nontoxic, non--

flammable gases 2.2flammable gases 2.222 22 11 X X X X X X 11 X X 11 X X X X 11 X X 22 11 X X X X

Toxic gases 2.3Toxic gases 2.3 22 22 11 X X X X X X 22 X X 22 X X X X 22 X X 22 11 X X X X

Flammable liquids 3Flammable liquids 3 44 44 22 22 11 22 X X X X 22 11 22 22 X X 33 22 X X X X

Flammable solids** 4.1Flammable solids** 4.1 44 33 22 11 X X X X X X X X 11 X X 11 22 X X 33 22 11 X X

Substances liable toSubstances liable to

spontaneous combustionspontaneous combustion4.24.2

44 33 22 22 11 22 22 11 X X 11 22 22 11 33 22 11 X X

Substances which, inSubstances which, incontact with water, emitcontact with water, emitflammable gases 4.3flammable gases 4.3

44 44 22 X X X X X X 11 X X 11 X X 22 22 X X 22 22 11 X X

Oxidizing substancesOxidizing substances(agents) 5.1(agents) 5.1 44 44 22 22 X X X X 22 11 22 22 X X 22 11 33 11 22 X X

Organic peroxides 5.2Organic peroxides 5.2 44 44 22 22 11 22 22 22 22 22 22 X X 11 33 22 22 X X

Toxic substances 6.1Toxic substances 6.1 22 22 X X X X X X X X X X X X 11 X X 11 11 X X 11 X X X X X X

Infectious substances 6.2Infectious substances 6.2 44 44 44 44 22 22 33 33 33 22 33 33 11 X X 33 33 X X

Radioactive materials 7Radioactive materials 7 22 22 22 22 11 11 22 22 22 22 11 22 X X 33 X X 22 X X

Corrosives 8Corrosives 8 44 22 22 11 X X X X X X 11 11 11 22 22 X X 33 22 X X X X

Miscellaneous dangerousMiscellaneous dangerous

substances and articles 9substances and articles 9

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

1

2

AWAY FROM ( UZAK TUTUNUZ)AWAY FROM ( UZAK TUTUNUZ)

SEPERATED FROM ( AYIRINIZ)SEPERATED FROM ( AYIRINIZ)

SEPERATED BY A COMPLETE COMPARTMANT OR HOLD FROMSEPERATED BY A COMPLETE COMPARTMANT OR HOLD FROM



206206

3

4

SEPERATED B Y A COMPLETE COMPARTMANT OR HOLD FROMSEPERATED B Y A COMPLETE COMPARTMANT OR HOLD FROM

( AYRI BÖLME YA DA AMBAR LE AYIRINIZ)( AYRI BÖLME YA DA AMBAR LE AYIRINIZ)

SEPARATED LONGITUDINALLY B Y AN INTERVENING COMPLETESEPARATED LONGITUDINALLY B Y AN INTERVENING COMPLETECOMPARTMENT OR HOLD FROM ( BO YLAMASINAOLARAK AYRI BRCOMPARTMENT OR HOLD FROM ( BO YLAMASINAOLARAK AYRI BRBÖLME YA DA AMBAR LE AYIRINIZ)BÖLME YA DA AMBAR LE AYIRINIZ)

THE SEGREGATION, IF ANY, IS SHOWN IN INDIVIDUAL SCHEDULES ( GENELTHE SEGREGATION, IF ANY, IS SHOWN IN INDIVIDUAL SCHEDULES ( GENEL

BR AYIRIM ÖNERLMEMEKTEDR. AYRI ÇZELGE NAZAR DKKATE ALINMABR AYIRIM ÖNERLMEMEKTEDR. AYRI ÇZELGE NAZAR DKKATE ALINMA--LIDIR.)LIDIR.)5

TümTüm kurallarakurallara uyuluruyulur..

ÖNCELKL GÜVENLK ÖNCELKL GÜVENLK ÖNLEMLERÖNLEMLER



207207

TümTüm kurallarakurallara uyuluruyulur..

MümkünseMümkünse yüklemeyükleme elleçlemeelleçleme gündüzgündüzyaplmaldr,yaplmaldr, eereer mümkünmümkün deilsedeilse çok çok iyiiyiaydnlatmaaydnlatma yaplmaldryaplmaldr..

EerEer birbir szntsznt mevcutmevcut iseise üreticininüreticinin bilgisibilgisiveve tavsiyeleritavsiyeleri olmadanolmadan ambalajambalaj yenilenmemeliyenilenmemeliveve dokunulmamaldrdokunulmamaldr..

GemideGemide ³Emergency³Emergency ProceduresProcedures forfor ShipShipCarryingCarrying DangerousDangerous Goods´Goods´ olduundanolduundaneminemin olunmaldrolunmaldr..

DÖK ÜMANTASYONDÖK ÜMANTASYON



DenizdeDenizde tehlikelitehlikeli yükünyükün tanmastanmas ileileilgiliilgili tümtüm kurallarkurallar unlardrunlardr;; ÜrününÜrünün

dorudoru teknik teknik ismiismi kullanlmaldrkullanlmaldr veveyükünyükün tanmlanmastanmlanmas snflandrmayasnflandrmayagöregöre dorudoru olarak olarak verilmelidirverilmelidir..

Documents

İLERİ YANGIN DERSİ