İNSANCIL

( HÜMANİST , DUYUSAL)

ÖĞRENME KURAMLARI

•MASLOW- ROGERS, COMBS VE KOHLBERG

21.04.23 1

İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri:

• İnsanda doğal bir öğrenme isteği vardır.

• Öğrenilen konu; ancak öğrencilerin ihtiyaçlarına ve amaçlarına uygun olarak algılandığında anlamlı öğrenme gerçekleşir.

21.04.23 2

İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri:

• Öğrenme, tehdidin ve hata yapma korkusunun olmadığı özgür ve demokratik bir ortamda gerçekleşir.

21.04.23 3

İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri:

• Öğrenme, öğrencinin kendisi tarafından başlatıldığında ve öğrencinin hem bilişsel hem duyuşsal , hem psikomotor yönlerini içerdiğinde anlamlı ve kapsamlı olur.

• En yararlı öğrenme, öğrenmeyi öğrenmedir.

21.04.23 4

• Öğrenci değerli ve önemlidir

• Öğrencinin kendini algılayış biçimi önemlidir

• İnsanın en önemli güdüsü kendini gerçekleştirmedir

• İnsan hem aktif, hemde reaktif bir varlıktır

21.04.23 5

İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri:

21.04.23 6

BENLİK BİLİNCİ ( Rogers )

• Benlik kavramı (kendilik kavramı) ve özben

• Benlik : Kişinin kendi özünü algılama biçimidir. Bu bilinç daha çok çevreyle etkileşimler sonucunda gelişir

Özben: Bireyin gerçek benliğidir. Yeme, içme, diğer fizyolojik ihtiyaçlar ve içsel yaşantılar gibi…

21.04.23 7

ROGERS

• İnsanda ;

• GERÇEK BENLİK ve İDEAL BENLİK var

21.04.23 8

GERÇEK BENLİK ( BENLİK TASARIMI veya BENLİK BİLİNCİ )

• Bireyin yaşantılarına bağlı olarak geliştirmiş olduğu , kendisine ilişkin algısıdır.

• Ör: Ben iyi bir matematikçiyim zira lisede matematikten hep yüksek notlar alıyordum

21.04.23 9

İDEAL BENLİK ( BENLİK TASARIMI )

• Bireyin ulaşmak istediği konuma ilişkin algısıdır.

• Ör: Ben geleceğin matematikçisi olabilirim.

21.04.23 10

• Gerçek Benlik;

- Ben neyim?- Ben ne yapabilirim?

21.04.23 11

• İdeal Benlik

- İlerde neler yapabilirim?- Hayattan ne istiyorum?

21.04.23 12

ROGERS

• ÖZSAYGI = GERÇEK BENLİK – İDEAL BENLİK

• Fark ne kadar fazlaysa öz saygı o kadar düşük,• Fark ne kadar azsa , öz saygı o kadar yüksektir

21.04.23 13

• AYNA TEORİSİ :

Başkaları beni

nasıl görüyorsa

ben oyum

21.04.23 14

Maslow ‘un ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi

• Bireyin hiyerarşik bir şekilde giderilmesi gereken ihtiyaçları vardır

21.04.23 15

21.04.23 16

( Kendini gerçekleştirme )

21.04.23 17

21.04.23 18

21.04.23 19

21.04.23 20

21.04.23 21

Donald Olding Hebb

Caine end Caine

21.04.23 22

Beyin Temelli Öğrenme Nedir ?

Beyin temelli öğrenme; anlamlı öğrenme için beynin kurallarının kabul edilmesini ve

öğretimin zihindeki bu kurallarla örgütlenmesini içerir.

BTÖ , öğretime gelişimsel ve sosyo - kültürel açıdan bakan, insan beyninin yapısı ve fonksiyonları üzerine temellendirilmiş

bütüncül bir yaklaşımdır.

21.04.23 23

Beyin temelli öğrenme kuramına göre bireyler tam öğrenme

düzeyinde, anlamlı öğrenir ve kendi bilgilerini yapılandırırlar. Dolayısıyla ezberleme yoktur

21.04.23 24

“Öğrenme; zihindeki biyokimyasal bir değişmedir.

Öğrenme süreci sonucunda, beyin hücreleri arasındaki nöronlarda

yeni akson iplikçiklerinin oluştuğu iddia edilmektedir.

Buna göre de “her öğrenme yaşantısı yeni sinaptik bağların oluşmasıdır” denilebilir.

21.04.23 25

21.04.23 26

21.04.23 27

Beyin Temelli Öğrenmenin Elemanları

Beyin temelli öğrenmede amaç; bilgiyi ezberlemek yerine bilgiyi anlamlı olarak

öğrenmektir.

Bu durum üç etkileşimli elemanın varlığı ile gerçekleşir. Bu elemanlar şunlardır:

1 ) Rahatlatılmış uyanıklık (Hazırlık Aşaması)

2 ) Derinlemesine daldırma (Oluşum Aşaması)

3 ) Aktif süreçleme (Üretim Aşaması)

21.04.23 28

1.Rahatlatılmış Uyanıklık:

İnsan, bir şeye ilgi duyduğunda açılır,

bir tehdit altında olunca da kapanır.

Rahat ve açık olan beyin daha kolay öğrenmektedir.

2. Derinlemesine daldırma:

• Bireylerin karşı karşıya kaldığı içeriğe yoğunlaşmasıdır.

• Yani öğrenmeye çalıştığımız bilgileri sadece okuyarak değil, o bilgilerin içinde

saatlerce düşünüp, kendinize zaman sınırlaması koymadan kendi potanızda

eriterek öğrenmeye çalışmaktır.

21.04.23 29

3. Aktif süreçleme:

• Beynin doğal kapasitesinde yoğunlaşma, onu artırma ve ondan faydalanma sürecidir.

• Bu aşama da beyin bilginin üzerinde yoğunlaşıp, öncesi ve sonrasıyla karşılaştırma sürecine girmiştir.

• Bu süreç öğrencinin bilgilerini kullanabildiği süreçtir.

21.04.23 30

•Beyin Temelli Öğrenmenin

İlkeleri

21.04.23 31

21.04.23 32

1 ) Beyin paralel bir işlemcidir.

İnsan beyni birçok işi aynı anda yürütür.

21.04.23 33

21.04.23 34

2 ) Öğrenme fizyolojik bir olaydır. Eğitimde de, sıkıntı, stres, baskı, korku vb. durumlar öğrenmeyi olumsuz etkilerken; mutluluk, hoşnutluk vb. duygular da öğrenme üzerinde olumlu etkiye sahiptir.

3 ) Anlam arayışı doğuştandır.

Beyin kendisine ulaşan verilere anlam yüklemeye çalışır.

Bu yüzden derslerin heyecan verici ve anlamlı olması, öğrencilere geniş seçme

olanağı sağlaması gerekir.

21.04.23 35

21.04.23 36

4 ) Anlam arayışı örüntüleme (patterning) ile oluşur.

Örüntüleme; bilgilerin anlamlı şekilde sınıflandırılmasıdır. Etkili ve anlamlı öğrenme için örüntüler oluşturmak şarttır. Örüntüleme

(sınıflama); hayal kurma, problem çözme veya eleştirel düşünce şeklinde yapabilirler.

5 ) Örüntülemede duygular önemlidir. Öğrenmemizi; ümit, beklentiler, özsaygı düzeyi, sosyal etkinliklere dayalı duygu

ve düşüncelerimiz etkileyip düzenlemektedir.

21.04.23 37

6 ) Beyin, parçaları ve bütünleri aynı anda algılar.

Beyin loblarından birisi beyne gelen bilgiyi parçalara ayırırken, diğeri de bir bütün veya bütün serisi olarak

algılayıp değerlendirmektedir.

7 ) Öğrenme hem çevresel (peripheral) hem de odaklaşmış dikkati gerektirir.

Beynin doğrudan farkında olduğu, dikkat çeken çevresel uyarıcılar olduğu gibi, bakıp ta göremediği ilgi çekici olmayan uyaranlar da olabilir. Bu durum öğrenme ortamında beynin dikkat çekici uyaranlara

cevap verdiğini göstermektedir.

21.04.23 38

8) Öğrenme bilinçli ve bilinçsiz süreçleri içerir. İnsanlar birçok bilinçdışı süreci farkında olmadan

algılamakta ve öğrenmektedir.

9) En az iki farklı türde belleğimiz vardır. Bu bellekler; uzamsal bellek sistemi ve ezberleyerek

öğrenmede kullanılan sistemler kümesidir.

İnsanların bazı durumları tekrara gerek kalmadan hatırlaması uzamsal bellekle alakalı bir durumdur (dün akşam ne yediğinizi hatırlamak gibi). Ancak birbiri ile alakalı olmayan bilgileri depolamak için

tekrara gerek vardır.

21.04.23 39

10) Öğrenme gelişimseldir. Beyin büyük ölçüde deneyimlerle gelişir

11) Öğrenme teşvikle ( zorlama ile) zenginleşir, tehdit ile engellenir. Bir korku karşısında beynin performansı düşer. Uygun bir şekilde zorlandığında ise, öğrenme isteği üst düzeye çıkar.

12) Her beyin tektir, kendine özgü düzenlenmiştir. Her insan aynı sisteme sahipse de bireysel farklılıklar inkâr edilemez.

21.04.23 40

1 ) Bütünleştirilmiş program : Eğitim programının bütünleştirilmesi, bilgi zenginliğini arttırmanın ve bilgiyi anlamlı hale getirmenin önemli bir yoludur. Eğitim programını bütünleştirmeye başlamanın olası en basit yolu iki dersin içeriğini bir araya getirmektir.

2 ) Tematik (bir tema etrafında oluşan) öğretim : Bu yönteme tematik harita yöntemi de denilebilir. Bu yöntem, merkezdeki bir tema ya da temalar dizisinin, öğrencilerin tüm bilgileri ile ilişkilendirilmesine dayanır.

3 ) İşbirliğine dayalı öğrenme : Bu yöntem öğrencilerin iletişim kurma ve beraber çalışma kapasitelerini arttırmaya dayalıdır. Burada önemli ve ideal olan her grup üyesinin diğerine yardımcı olması ve sorumluluğun paylaşılmasıdır.

Beyin temelli öğretim yöntemleri

21.04.23 41

Geleneksel öğretim ile beyin temelli öğretim karşılaştırması

Kriter Geleneksel öğretim Beyin temelli öğretim

Bilginin kaynağı Öğretmendir. Öğrenci bilgiyi deftere,kitaba yazarak alır.

Sosyal etkileşim, grupla keşfetme, rol oynama, bütünleştirilmiş ders konusu

Sınıf örgütlenmesi Öğretmen yönelimli veya bireysel çalışma

Tematik, bütünleştirici, işbirliğine dayalı, bireysel projeler

Sınıf yönetimi Öğretmen kontrollü Öğretmen gözetiminde, sorumluluk öğrencilere devredilmiştir.

( Ülgen, 2002 )

21.04.23 42

21.04.23 43

21.04.23 44