İNSÜLİNE BAĞIMLI DİYABET MELLİT İNSÜLİNE BAĞIMLI DİYABET MELLİT

TEDAVİSİNDE KISITLAYICI BİR FAKTÖRTEDAVİSİNDE KISITLAYICI BİR FAKTÖR

İYATROJENİK İYATROJENİK HİPOGLİSEMİHİPOGLİSEMİ

HİPOGLİSEMİHİPOGLİSEMİ

Plazma glukoz düzeyinin

• Çocukta 3.8 mmol/L (68 mg/dl),

• Erişkinde 3.1 mmol/ L (56 mg/dl)’nin

altında olmasıdır.

Normal kan şekeri: 70-125 mg/dlNormal kan şekeri: 70-125 mg/dl

• Kendini iyi hissetmememe

• Karar verme, planlama, reaksiyon zamanı, detaylara dikkat etme bozulur.

• EEG değişiklikleri • Bilinç kaybı

Kan şekeri: 55-65 mg/dl

Kan şekeri: 50-58 mg/dl

Kan şekeri: < 35 mg/dl

Kan şekeri: 20 mg/dl

ŞİDDETLİ HİPOGLİSEMİŞİDDETLİ HİPOGLİSEMİ

• Kan şekeri < 50 mg/dl

< 2.8 mmol /L

• Bulgular Bilinç kaybı

Konvülsiyon

HİPOGLİSEMİ RİSK FAKTÖRLERİ

Tam/göreceli insülin fazlalığı

• Yüksek insülin dozu

• İnsülin zamanlama hatası

• Öğün/ara öğünlerinin alınmaması

• Egzersiz

• Alkol alımı

• İnsülin klerens azalışı

Hipoglisemi karşıtı cevap yetersizliği

• Defektif glukoz counter regulation

• Farkedilmeyen hipoglisemi

(hypoglycemic unawareness)

• Yüksek glisemik eşik

HİPOGLİSEMİ KARŞITI REAKSİYONLAR

• Semptomatik reaksiyonlar

• Nörohümoral reaksiyonlar

HİPOGLİSEMİ KARŞITI HORMONLARHİPOGLİSEMİ KARŞITI HORMONLAR İnsulin

Glukoz Glukoz

Glukagon (68 2 mg/dl)

Epinefrin (69 2 mg/dl)

( Beyin glukoz tutulumu - 67 mg/dl)

Büyüme hormonu (66 2 mg/dl)

Kortizol (58 3 mg/dl)

Semptomlar 54 mg/dl;

Kognitif fonksiyonlar 49 mg/dl

Glukoz otoregülasyonu (30-50 mg/dl)

HİPOGLİSEMİ KARŞITI HORMONLARHİPOGLİSEMİ KARŞITI HORMONLAR

• Adrenalin

Glukagon

• Kortizol

Büyüme hormonu

• Hipoglisemiden sonra 2-4 saat süreyle yüksek tutar.

• Etkileri hipoglisemiden 3-4 saat sonra başlar ve

5-12 saat sürer.

NÖROHÜMORAL HİYERARŞİ

HİPOGLİSEMİ ÇEŞİTLERİHİPOGLİSEMİ ÇEŞİTLERİ

1. ASEMPTOMATİK HİPOGLİSEMİ

Semptom olmaksızın kan şekerinin 55

mg/dl’nin altında olması

2. HAFİF-ORTA DERECEDE HİPOGLİSEMİ

Vücut hipoglisemiye uyarıcı semptomlar

(otonomik semptomlar) ile reaksiyon verir.

HİPOGLİSEMİ ÇEŞİTLERİHİPOGLİSEMİ ÇEŞİTLERİ

3. FARKEDİLMİYEN HİPOGLİSEMİ (HYPOGLYCEMIC UNAWARENESS)

Uyarıcı otonomik semptomların görülmeksizin nöroglikopenik semptomların görülmesidir.

4. ŞİDDETLİ HİPOGLİSEMİ Kişide bilinç bulanıklığı veya kaybı olup, başka

birinin yardımıyla glukagon veya glukoz verilerek düzeltilebilir.

HİPOGLİSEMİK SEMPTOMLARHİPOGLİSEMİK SEMPTOMLAR

1. OTONOMİK SEMPTOMLAR

2. NÖROGLUKOPENİK SEMPTOMLAR

HİPOGLİSEMİ SEMPTOMLARI

A. OTONOMİK SEMPTOMLAR Semptomlar epinefrin sekresyonu ve otonom

sinir sisteminin uyarısı sonucu ortaya çıkar. Genellikle kan şekeri 55-65 mg/dl’nin altına

düştüğü zaman görülür. Bu semptomları tetikleyen kan şekeri eşiği son

günlerdeki kan şekeri düzeyine (kan şekeri termostatı) bağlıdır.

GLUKOSTAT

OTONOMİK SEMPTOMLAR

Titreme Anksiyete Çarpıntı Huzursuzluk Bulantı

Dudak, damak ve dilde hissizlik

Açlık hissi Solukluk Soğuk terleme

NÖROGLİKOPENİK SEMPTOMLAR

Konsantrasyonda azalma

Yakın hafıza kaybı Konuşma bozukluğu Koordinasyon

bozukluğu Yürüme bozukluğu Davranış değişikliği Muhakeme bozukluğu

Baş dönmesi, halsizlik Baş ağrısı Konfüzyon Dalgınlık Bilinç kaybı Konvülsiyon Bulanık görme, çift

görme

ÇOCUK VE ADOLESANDA HİPOGLİSEMİ SEMPTOMLARI

• Solukluk %88

• Terleme %77

• Ağlama %74

• Huzursuzluk %73

• Açlık hissi %69

• Karşı gelme %69

• Yorgunluk %67

• Agresiflik %64

• Tremor %64

• Halsizlik %64

• Konfüzyon %60

• Baş dönmesi %51

• Baş ağrısı %47

• Karın ağrısı %43

• İtaatsizlik %40

• Bulantı %33

• Konuşma boz. %29

• Bulanık görme %19

• Konvülsiyon %16

• Çift görme %11

FARKEDİLMEYEN HİPOGLİSEMİ NEDENLERİ

Uzun süreli Diabetes Mellitus Yoğun insülin tedavisi Tekrarlayan hipoglisemi atakları Hipoglisemiye karşı regülatuar sistemdeki

defektler

TEKRARLAYAN HİPOGLİSEMİLERTEKRARLAYAN HİPOGLİSEMİLERTEKRARLAYAN HİPOGLİSEMİLER

GLUT-1(Dolanımdan beyine glukoz geçişi artar)

Beyin enerji metabolizması sağlanır

Adrenal bezlere sinyal gitmez

Epinefrin yanıtı görülmez

FARKEDİLMEYEN HİPOGLİSEMİ

HİPOGLİSEMİ İLE BİRLİKTE HİPOGLİSEMİ İLE BİRLİKTE OTONOMİK YETMEZLİKOTONOMİK YETMEZLİK

İnsulin eksikliği IDDM

Düşük kan şekerine karşı glukagon yanıtının olmayışı

Epinefrin yanıtı Yanlış insulin

Hipoglisemi epizodu

Hipoglisemi birlikteliğiyle otonomik yetmezlik

Semptomatik yanıt (Awareness)

Otonomik yanıt (Epinefrin)

tedavisi

DİĞER HİPOGLİSEMİ FENOMENLERİ

NOKTURNAL HİPOGLİSEMİ

DAWN FENOMENİ

SOMOGYİ FENOMENİ

HİPOGLİSEMİ TEDAVİSİ

• Hafif Hipoglisemi– Şekerli limonata, meyva suyu,süt (150 ml), ara öğün.

– Yemek vaktine 15-30 dakika kalmışsa ana öğün yedirilir.

• Orta Hipoglisemi– 10-20 gr glikozu takiben ara öğün

HİPOGLİSEMİ TEDAVİSİ• Şiddetli hipoglisemi

– Hastane dışındaHastane dışında• Glukagon enjeksiyonu:• 0.5 mg <10 yaş• 1 mg >10 yaş• Yanıt alınamazsa 10 dakika sonra tekrarlanır.

– HastanedeHastanede• İntravenöz %20 glikoz bolusu (0.2 gr/kg)

HİPOGLİSEMİ TEDAVİSİNDE GLUKOZ TABLET KULLANIMI

Vücut ağırlığı Kan şekeri artışı

Kg 35 mg/dl 70 mg/dl10 1/2 tablet 1 tablet

20 1 tablet 2 tablet

30 1 1/2 tablet 3 tablet

40 2 tablet 4 tablet

50 2 1/2 tablet 5 tablet

60 3 tablet 6 tablet

70 3 1/2 tablet 7 tablet

1 Glukoz tablet: 3 gr.

KARBONHİDRATLARIN ETKİ HIZI