J Nurs sci Vol 33 No3 July - September 2015 Effects …...J Nurs sci Vol 33 No3 July - September 201546 Journal of Nursing Science J Nurs Sci. 2015;33(3):45-60 ผลของการใช

J Nurs sci Vol 33 No3 July - September 2015

Journal of Nursing Science 45

Effects of Self-management Support Program on Dyspnea and Depression in Patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease*Doungrut Wattanakitkrileart, RN, DNS1, Laaid Jarusombat, RN, MNS2,

Phitak Chaiyakul, MD2, Vetis Pratumsri, MD2

Corresponding Author: Associate Professor Doungrut Wattanakitkrileart, Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand; e-mail: [email protected]* This study was funded by China Medical Board, Faculty of Nursing, Mahidol University 1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand2 Puthasothon Hospital, Chachoengsao Province, Thailand

J Nurs Sci. 2015;33(3):45-60

Abstract Purpose: This studied aimed to examine effects of a self-management support program on dyspnea and depression in patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Design: A quasi experimental design. Methods: Seventy patients with chronic obstructive pulmonary disease were divided into the experimental and control group with 35 each who had been admitted at a secondary hospital with dyspnea. The experimental group received a self-management support program which comprised self-management education and skills training using a patient-centered approach, family support, home visit and follow up activities. The program was carried out for 8 weeks and evaluated for outcomes at week 4 and week 8. Data were collected through personal data questionnaire, the dyspnea visual analogue scale, and Center for Epidemiologic Studies-Depression Scale (CES-D) questionnaire. Data were analyzed using descriptive statistics, T-test, and Repeated measures ANOVA with between subjects factors. Main findings: Almost all (99.3 percent) of the sample were men and mean age was 68.64 years (SD = 8.99). Experimental and control groups showed no differences in age. Experimental and control groups had no significant difference in dyspnea (F = 3.454, df = 1, p = .067). Mean score of dyspnea in experimental group was significantly decreased when compare with control group only in week 8 (p < .05). Experimental and control groups had significant difference in depression (F = 7.858, df = 1, p = .007). Mean score of depression in experimental group was significantly decreased when compared with control group both in weak 4 and week 8 (p < .05). Conclusion and recommendations: The study findings suggest that the success of a self-management support program for COPD patients depend on patient involvement in self-management planning with supported by family along with effective nurse-patient partnership in patients care.

Keywords: chronic obstructive pulmonary disease, self-management support program, dyspnea, depression


Journal of Nursing Science46

J Nurs Sci. 2015;33(3):45-60

ผลของการใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองตออาการหายใจลำาบาก และภาวะซมเศราในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง*ดวงรตน วฒนกจไกรเลศ, พย.ด.1 ละเอยด จารสมบต, พย.ม.2 พทกษ ไชยกล, พบ.2 เวทส ประทมศร, พบ.2

บทคดยอ วตถประสงค: เพอศกษาผลของการใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองตออาการหายใจลำาบากและภาวะซมเศราในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง รปแบบการวจย:การวจยกงทดลอง วธดำาเนนการวจย:กลมตวอยางเปนผปวยปอดอดกนเรอรงเขารบการรกษาในหอผปวยอายกรรมโรงพยาบาลระดบทตยภมแหงหนงดวยอาการหายใจลำาบากจำานวน 70 ราย แบงเปนกลมควบคม 35รายกลมทดลอง35รายกลมควบคมไดรบการพยาบาลตามปกตกลมทดลองไดรบโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง ซงประกอบดวยการใหความรและฝกทกษะพนฐานในการจดการตนเอง และการสนบสนนใหผปวยไดปฏบตกจกรรมการจดการตนเองโดยยดผปวยเปนศนยกลาง รวมกบการสนบสนนใหครอบครวมสวนรวมและตดตามเยยมประเมนผลในสปดาหท4และ8หลงจำาหนายเครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแบบบนทกขอมลสวนบคคลแบบประเมนอาการหายใจลำาบากและแบบประเมนภาวะซมเศราวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงบรรยายการทดสอบทและRepeatedmeasuresANOVAwithbetweensubjectsfactors ผลการวจย: กลมตวอยางเกอบทงหมด(รอยละ99.3)เปนผชายอายเฉลย68.64(SD=8.99)กลมทดลองและกลมควบคมมอายไมแตกตางกนภายหลงการทดลองกลมทดลองมอาการหายใจลำาบากแตกตางจากกลมควบคมอยางไมมนยสำาคญทางสถต(F=3.454,df=1,p=.067)โดยคะแนนเฉลยอาการหายใจลำาบากในกลมทดลองลดลงแตกตางจากกลมควบคมอยางมนยสำาคญทางสถต (p< .05)เฉพาะหลงการทดลองสปดาหท8คะแนนภาวะซมเศราระหวางกลมทดลองและกลมควบคมภายหลงการทดลองมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต(F=7.858,df=1,p=.007)โดยคะแนนเฉลยภาวะซมเศราของกลมทดลองเมอครบ4สปดาหและ8สปดาหลดลงมากกวากลมควบคมอยางมนยสำาคญทางสถต(p<.05) สรปและขอเสนอแนะ:โปรแกรมการจดการตนเองในผปวยปอดอดกนเรอรงจะประสบผลสำาเรจไดผปวยจะตองมสวนรวมในการวางแผนจดกจกรรมและครอบครวเปนผสนบสนนโดยพยาบาลทำาหนาทเปนหนสวนในการดแลตนเองของผปวย

คำาสำาคญ: ปอดอดกนเรอรงโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองอาการหายใจลำาบากภาวะซมเศรา

Corresponding Author: รองศาสตราจารยดวงรตน วฒนกจไกรเลศ, คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700, e-mail: [email protected] * โครงการวจยนไดรบทนวจยจากกองทน ซ.เอม.บ. คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล 1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล2 โรงพยาบาลพทธโสธร จงหวดฉะเชงเทรา



ความสำาคญของปญหา

โรคปอดอดกนเรอรง พบไดรอยละ 7.8 ถง

19.7ของประชากรทวโลกโดยพบในผทไมสบบหร

รอยละ3ถง111ในประเทศไทยสถตปพ.ศ.2556

พบอตราปวย553.63ตอประชากรแสนรายและ

อตราตายเพมขนจาก1.31ในปพ.ศ.2549เปน

5.6ตอประชากรแสนรายในปพ.ศ.25562โดย

คารกษาเมอเกดอาการกำาเรบจะมากกวาในภาวะ

โรคสงบถง 10 เทา3 การดแลในภาวะโรคสงบ

เพอปองกนการเกดอาการกำาเรบจงเปนสงจำาเปน

โรคปอดอดกนเรอรงเปนโรคทปองกนและรกษาได

เกดจากการตอบสนองตออนภาคหรอกาซทเปน

อนตรายของปอด ทำาใหเกดการอกเสบเรอรง

เกดการอดกนของทางเดนอากาศ และปอดอยาง

ถาวรโดยโรคจะมความกาวหนาไปเรอยๆ อาการ

กำาเรบและโรครวมตางๆ กอใหเกดความรนแรง

แตกตางกนในผปวยแตละคนลกษณะทสำาคญของ

โรคปอดอดกนเรอรง คอ มการอดกนการระบาย

อากาศทำาใหมอากาศคงในถงลมการแลกเปลยน

กาซเปนไปไดไมด กอใหเกดอาการหายใจลำาบาก

ในระยะเรมตนของโรคอาการหายใจลำาบากยงจะ

ไมรนแรง ผปวยอาจหายใจลำาบากภายหลงการ

ออกกำาลงกายหนกๆหรอขณะเกดความเครยดท

รนแรงแตเมอโรคกาวหนามากขนอาการอาจเกด

ขนไดแมมกจกรรมเพยงเลกนอย1

อาการหายใจลำาบากมความสมพนธกบภาวะ

ซมเศราและการรบบรการในโรงพยาบาลGiftและ

McCrone4ไดทำาการศกษาในผปวยโรคปอดอดกน

เรอรง 6 ราย อายเฉลย 64 ป พบวาระดบ

คารบอนไดออกไซดคอรตซอลและภาวะซมเศรา

จะเพมขนเมอมอาการหายใจลำาบากรนแรงแตกตาง

จากขณะทมอาการไมรนแรงอยางมนยสำาคญ

การศกษาของMiravitlles และคณะ5 ในผปวย

ปอดอดกนเรอรง836รายพบผปวยมภาวะซมเศรา

รอยละ74.6โดยมอาการระดบปานกลางถงรนแรง

รอยละ51.5ในประเทศไทยดวงรตนวฒนกจไกรเลศ

และคณะ6 ทำาการศกษาในผปวยสงอายโรคปอด

อดกนเรอรงจำานวน100รายพบวากลมตวอยางม

ภาวะซมเศรารอยละ40โดยมภาวะซมเศราระดบ

เลกนอยรอยละ29ระดบปานกลางรอยละ9และ

ระดบรนแรงรอยละ 2 Tze-Pin และคณะ7

ไดทำาการศกษาตดตามผปวยโรคปอดอดกนเรอรง

ทเขารบการรกษาดวยอาการหายใจลำาบากจำานวน

376รายเปนเวลา1ปพบวาผปวยมภาวะซมเศรา

ถงรอยละ44.4และระหวางทตดตามพบวาผปวย

รอยละ15.2เสยชวตและรอยละ53.7กลบเขา

รกษาภายใน1เดอนอยางนอย1ครงและพบวา

ภาวะซมเศรามความเกยวของโดยตรงกบการเพม

อตราเสยชวตและระยะเวลาทรบการรกษาใน

โรงพยาบาล

ผปวยโรคปอดอดกนเรอรงจะตองอยกบโรค

ของตนเองไปตลอดชวตจงตองมความรและทกษะ

พนฐานในการจดการตนเอง เพอลดหรอควบคม

อาการหายใจลำาบาก6ประการประกอบไปดวย

1)การใชยาทถกตอง2)การรบประทานอาหารได

อยางเหมาะสมกบโรคทงชนดปรมาณและความถ

3) การจดใหมความสมดลระหวางการมกจกรรม

การออกกำาลงกายและการพกผอน4)การบรหาร

การหายใจการไออยางมประสทธภาพ5)การหลก

เลยงปจจยเสยงตางๆททำาใหอาการกำาเรบรวมทง

6) การจดการกบความเครยด หรอการฝกผอน

คลายไดอยางเหมาะสม8ความรและทกษะพนฐาน

ดงกลาวเปนองคประกอบทสำาคญของการจดการ

ตนเองในผปวยปอดอดกนเรอรง โดยมเปาหมาย

เพอปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพเพอใหสามารถ

ควบคมอาการในแตละวนได



การจดการตนเองเปนชดของกจกรรมประจำาวน

ทผปวยโรคเรอรงทกคนตองปฏบตในการจดการ

ภาวะการเจบปวยของตนเอง เพอคงไวซงคณภาพ

ชวตทดในบรบทและสงแวดลอมของผปวย

แตละคนการจดการตนเองจงตองมหลายรปแบบ

การสนบสนนการจดการตนเอง(self-management

support)เปนรปแบบหนงของการจดการตนเองม

เปาหมายเพอจงใจใหผปวยปฏบตพฤตกรรม

สขภาพดวยตนเองอยางมประสทธภาพและยงยน9

โดยบคลากรทางสขภาพขยายบทบาทจากผให

ขอมล เปนหนสวน (partnership) ในการจดการ

ตนเองของผปวยWagnerและคณะ10นำาแนวคด

การสนบสนนการจดการตนเองไปใชเปนสวนหนง

ในรปแบบการดแลผปวยเรอรง (chronic care

model) โดยระบองคประกอบ4ประการ ทจะ

ทำาใหโปรแกรมการจดการกบตนเองประสบความ

สำาเรจไดแก1)การกำาหนดปญหารวมกนระหวาง

ผปวยและพยาบาลเพอใหผปวยมสวนรวมและจด

ลำาดบความสำาคญของปญหาหรอความตองการใน

การแกปญหา 2) ตงเปาหมายในการแกไขปญหา

ยดหลกความเปนไปไดทจะจดการกบปญหา โดย

ผปวยจะตองมความสมครใจและมสมรรถนะของ

ตนเองในการแกปญหา 3) สนบสนนการ

เปลยนแปลงพฤตกรรมโดยคำานงถงความพงพอใจ

ของผปวย 4) สนบสนนการคงไวซงพฤตกรรมท

เปลยนแปลงในทางทดขน และการมาตดตามการ

รกษาตามนด

งานวจยเชงอภมานโดย Effing และคณะ11

ในผปวยปอดอดกนเรอรงจำานวน 14 เรอง กลม

ตวอยาง1,924รายพบวาโปรแกรมการสอนเพอ

ใหสามารถจดการตนเอง (self-management

education)ซงประกอบดวยการเลกบหรการออก

กำาลงกายและทำากจวตรประจำาวนการใชยาขยาย

หลอดลม การรบประทานอาหารทเหมาะสม

การจดการตนเองเมอมอาการกำาเรบพบวาสามารถ

ลดอาการหายใจลำาบากการกำาเรบและการเขารบ

การรกษาในโรงพยาบาลไดอยางมนยสำาคญและ

Taylor และคณะ12 ทำาการศกษาในผปวยปอด

อดกนเรอรงความรนแรงระดบปานกลางถงรนแรง

จำานวน116รายกลมทดลองไดรบการสนบสนน

การจดการตนเองเปนเวลา7สปดาหดำาเนนการ

โดยผปวยปอดอดกนเรอรง2คนซงไดรบการฝกฝน

และเปนแบบอยางทดในการปรบเปลยนพฤตกรรม

เปนผประเมนความตองการของผปวยกลมตวอยาง

และชวยวางแผนในการจดการตนเอง ตดตามผล

เมอครบ2และ6เดอนพบวาผปวยกลมทดลอง

มการรบรสมรรถนะในการจดการความเจบปวย

ของตนเองและการออกกำาลงกายดขนความวตก

กงวลและภาวะซมเศราลดลงอยางมนยสำาคญเมอ

เปรยบเทยบกบกลมควบคม

การศกษาในผปวยปอดอดกนเรอรงเชงทดลอง

หรอกงทดลองในประเทศไทย สวนใหญศกษาถง

ประสทธผลของโปรแกรมตางๆ ตออาการหายใจ

ลำาบากสมรรถภาพปอดความสามารถในการทำา

หนาทของรางกาย และคณภาพชวต ซงเนนการ

พฒนาโปรแกรมเพอใหผปวยทกคนปฏบตตาม

โปรแกรมทกำาหนดไวแมจะมประสทธภาพในการ

ลดอาการหายใจลำาบากเมอสนสดโปรแกรมแตอาจ

ขาดความยงยน และยงขาดการการศกษาถง

ประสทธผลของโปรแกรมในการลดภาวะซมเศรา

การศกษาครงนผวจยจงพฒนาโปรแกรมการจดการ

ตนเอง โดยใชแนวคดการสนบสนนการจดการ

ตนเองของWagnerและคณะ10เปนกรอบแนวคด

ในการวจยซงเนนผปวยและครอบครวเปนศนยกลาง

มสวนรวมในการกำาหนดปญหาจดลำาดบในการแก

ปญหาและรวมกนหาแนวทางในการจดการปญหา



ซงคาดวานาจะทำาใหผปวยจดการตนเองไดดขน

อาการหายใจลำาบากและภาวะซมเศราลดลง

วตถประสงคของการวจย

เพอศกษาผลของการใชโปรแกรมสนบสนน

การจดการตนเองตออาการหายใจลำาบาก และ

คะแนนภาวะซมเศราในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง

สมมตฐานของการวจย

ผปวยโรคปอดอดกนเรอรงทไดรบการดแลโดย

ใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง มอาการ

หายใจลำาบากและคะแนนภาวะซมเศราลดลง

มากกวากลมทไมไดรบเมอสนสดการวจย

วธดำาเนนการวจย

การศกษาครงนเปนการวจยกงทดลอง(quasi

experimental research) โดยเปนการศกษา

เปรยบเทยบ2กลม วด3ครง กอนการทดลอง

หลงการทดลอง4สปดาหและ8สปดาหเนองจาก

การศกษาทผานมา12พบวาโปรแกรมสนบสนนการ

จดการตนเองสามารถประเมนการเปลยนแปลง

ของอาการหายใจลำาบากและคะแนนภาวะซมเศรา

ไดเมอครบ8สปดาห

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ ผปวยปอดอดกนเรอรง อาย

40 ปขนไป ทเขารบการรกษาในหอผปวย

อายรกรรมชายและหญงโรงพยาบาลระดบทตยภม

แหงหนงซงมเตยงรบผปวย585เตยงมผปวยปอด

อดกนเรอรงเขารบการรกษาในปพ.ศ.2552-2555

จำานวน415,465,397,517รายตามลำาดบ

กลมตวอยาง คอ ผปวยทเขารบการรกษาใน

โรงพยาบาลดวยอาการหายใจลำาบาก สามารถ

ตดตอสอสารได โดยผปวยกลมทดลองตองพกอย

ในพนททสามารถตดตามเยยมได และยนดให

ตดตามเยยมทบานเกณฑในการคดออกไดแกได

รบการวนจฉยวามความบกพรองในการรคดมโรค

ปอดอนๆ เชน มะเรงปอด วณโรคระยะแพรเชอ

หรอมโรคอนๆ ทมผลทำาใหมอาการหายใจลำาบาก

ใชเครองชวยหายใจและมขอจำากดในการเดนและ

ออกกำาลงกายแขน ขา ผวจยเกบขอมลระหวาง

เดอนธนวาคม2552-กมภาพนธ2555

ผวจยกำาหนดขนาดตวอยางโดยใชสตรของ

Rochon13 โดยกำาหนดอำานาจการทดสอบ

(poweranalysis)เทากบ.80ระดบความเชอมน

ทα=.05โดยการคำานวณคาeffectsize=.50

จากงานวจยทผานมาของ Rice และคณะ14 ได

จำานวนกลมตวอยางกลมละ35ราย

เครองมอการวจยประกอบดวย

1.แบบบนทกขอมลสวนบคคลซงประกอบดวย

เพศอายศาสนาสถานภาพสมรสระดบการศกษา

อาชพรายไดความเพยงพอของรายไดการจายคา

รกษาพยาบาลระยะเวลาตงแตไดรบการวนจฉยโรค

จนถงปจจบนความรนแรงของอาการหายใจลำาบาก

ซงประเมนโดยใช The Medical Research

Council(MRC)BreathlessnessScale15โรครวม

ภาวะโภชนาการ ความเครยดจากปญหาใน

ครอบครวและความเครยดจากการเจบปวย

2.แบบวดอาการหายใจลำาบาก Dyspnea

VisualAnalogueScale(DVAS)เปนเสนตรงยาว

100มม. ดานบนสดตำาแหนง 0หมายถง ไมม

อาการเหนอยเลย ดานลางสดตำาแหนง 100

หมายถงมอาการเหนอยมากทสดใหผปวยกำาหนด

อาการเหนอยของตนเองหลงจากทดสอบการเดน

6 นาททนท โดยทำาเครองหมายบนเสนตรงตาม

ความรสกในขณะนนการทดสอบการเดน6นาท

พฒนาขนมาเพอประเมนภาวะการทำาหนาท



(functionalcapacity)ในผสงอายปจจบนนยม

ใชในผปวยเรอรงเชนผปวยปอดอดกนเรอรงผปวย

โรคหวใจผปวยโรคหลอดเลอดสมองการใชรวมกน

กบDVASสามารถประเมนการมขอจำากดในการ

ทำากจกรรม16

3. แบบวดความซมเศรา (TheCenter for

Epidemiologic Studies-Depression Scale,

CES-D) ของ Ladloff17 แปลเปนภาษาไทยโดย

ธวชชย วรพงศธร และคณะ18 ประกอบดวยขอ

คำาถามเกยวกบอารมณและพฤตกรรมทเกยวของ

กบอาการซมเศรา20ขอเปนขอคำาถามในเชงบวก

และเชงลบ ผปวยจะถกประเมนวาเหตการณหรอ

พฤตกรรมนนๆเกดขนบอยเพยงใดในชวงสปดาห

ทผานมาโดยขอคำาถามแบงเปน5ระดบคอไมเกด

ขนเลย(นอยกวา1วนในหนงสปดาห)ถงบอยครง

(5-7วนในหนงสปดาห)คาคะแนนรวมมตงแต0-60

คะแนนคะแนนมากกวาหรอเทากบ19 วนจฉยวาม

ภาวะซมเศรา ผวจยไดหาความเชอมนของเครองมอ

กบผปวยปอดอดกนเรอรงจำานวน 70 ราย ไดคา

สมประสทธครอนบาคอลฟา.86

4.โปรแกรมสนบสนนการจดการตนเองผวจย

พฒนาจากแนวคดการสนบสนนการจดการตนเอง

ของ Wagner และคณะ10 ประกอบดวย

1) การประเมนความรและทกษะกอนใหความร

และฝกทกษะในการปฏบตกจกรรม 6 กจกรรม

2) แยกแยะปญหาในการปฏบตกจกรรมแตละ

กจกรรมรวมกนระหวางผปวย ญาต และผวจย

โดยประเมนพฤตกรรมทปฏบตเปนประจำาและ

ความตองการในการปรบเปลยนพฤตกรรมความ

พรอม ความชอบ และอปสรรคในการปฏบต

3) ตงเปาหมายทเปนรปธรรมในกจกรรมแตละ

กจกรรม4) จดลำาดบกจกรรมกอนหลงตามความ

ตองการของผปวยยกเวนทกษะในการใชยาทผปวย

จะตองปฏบตเปนอนดบแรกเพอควบคมอาการ

5) ใหผปวยวางแผนปฏบตกจกรรม โดยระบการ

จดการกบสงทเปนอปสรรคตามสมรรถนะของ

ผปวยในแตละกจกรรม6)สนบสนนใหครอบครว

มสวนรวมในการปฏบตกจกรรมของผปวยการคง

ไวซงพฤตกรรมทเปลยนแปลงในทางทดขน และ

การมาตดตามการรกษาตามนด

5.คมอการดแลตนเองในผปวยปอดอดกน

เรอรงพฒนาโดยผวจยจากการทบทวนวรรณกรรม

และผานการตรวจสอบเนอหาโดยผทรงคณวฒ

เกยวกบโรคปอดอดกนเรอรง3ทานประกอบดวย

เนอหาทครอบคลมกจกรรม 6 กจกรรม ไดแก

การใชยาการรบประทานอาหารการออกกำาลงกาย

การหลกเลยงปจจยเสยงททำาใหเกดอาการ

การบรหารการหายใจการไออยางมประสทธภาพ

และการจดการความเครยด

การพทกษสทธกลมตวอยาง

โครงการวจยไดรบการอนมตใหดำาเนนการเกบ

รวบรวมขอมลและทำาการวจยจากคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในคนของมหาวทยาลยมหดล

หนงสอรบรองโครงการวจยเลขท COA. No.

MU-IRB2011/060.1503ในการประเมนอาการ

หายใจลำาบากทกครงผวจยดแลผปวยอยางใกลชด

ตลอดเวลา เตรยมเครองมอวดความอมตวของ

ออกซเจน (SpO2) ออกซเจนแคนลา ยาขยาย

หลอดลมตามแผนการรกษา สำาหรบใชในกรณท

ผปวยมอาการกำาเรบซงไมพบเหตการณดงกลาวใน

การวจยครงน

วธเกบรวบรวมขอมล

1.หลงจากไดรบอนญาตจากคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในคนของมหาวทยาลยมหดลและ

โรงพยาบาลทเกบขอมลผวจยชแจงวตถประสงคและ

ขนตอนในการทำาวจยแกผเกยวของตามลำาดบขน



2.พยาบาลประจำาหอผปวยชแจงโครงการวจย

แกผปวยและญาต หลงจากนนผวจยคดเลอกกลม

ตวอยางทมคณสมบตตามทกำาหนดและสมครใจเขา

รวมโครงการโดยการเกบขอมลในกลมควบคมกอน

กลมทดลองเพอปองกนการปนเปอนของขอมล

เมอครบแลวจงเกบขอมลกลมทดลอง

ผปวยกลมควบคม

กลมควบคมไดรบการประเมนภาวะซมเศรา

ในวนทผปวยมอาการคงท อาการแสดงของโรค

สามารถควบคมได การประเมนทไดจะเปนการรบร

กอนทผปวยเขารบการรกษาในโรงพยาบาล และ

ประเมนอาการหายใจลำาบากในวนจำาหนายออกจาก

โรงพยาบาลการประเมนขณะอยในโรงพยาบาลใช

เปนขอมลพนฐาน เมอมาพบแพทยตามนดหลง

จำาหนายในสปดาหท4และ8ผปวยจะไดรบการ

ประเมนภาวะซมเศราและอาการหายใจลำาบาก

อกครง ผปวยไดรบคมอการดแลตนเองในผปวย

ปอดอดกนเรอรงในวนทจำาหนายออกจาก

โรงพยาบาล เมอสนสดการวจยผปวยกลมควบคม

จะไดรบขอมลเชนเดยวกบทกลมทดลองไดรบ

ผปวยกลมทดลอง

ผปวยกลมทดลองจะไดรบการประเมนอาการ

หายใจลำาบากภาวะซมเศรากอนและหลงจำาหนาย

เชนเดยวกบกลมควบคม หลงจากนนใหการดแล

โดยใชโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง

ตามแนวคดการสนบสนนการจดการตนเองของ

Wagner,Austin,และVonKorff10 เมอมอาการ

คงทขณะทรบการรกษาในโรงพยาบาลประกอบดวย

1.ผปวยไดรบคมอการดแลตนเองในผปวย

ปอดอดกนเรอรง

2.ผวจยประเมนความรและทกษะกอนให

ความรและฝกทกษะในการปฏบตกจกรรม 6

กจกรรมตามคมอการดแลตนเองในผปวยปอด

อดกนเรอรงไดแก

2.1 ผวจยประเมนทกษะในการใชยาพน

ขยายหลอดลมโดยใชแบบประเมนความถกตองใน

การใชยาขยายหลอดลมทพฒนาโดยผวจยจากการ

ทบทวนวรรณกรรมและเอกสารกำากบยาแตละชนด

ใชประเมนกอนการสอนสาธตและสาธตยอนกลบ

เปนการประเมนขนตอนในการใชยาทงMetered

DoseInhaler(MDI),DryPowderInhalation

(DPI)ถาทำาไมถกตองผวจยสาธตใหผปวยและญาต

ดและใหผปวยและญาตสาธตยอนกลบ

2.2ใหขอมลการรบประทานอาหารท

เหมาะสมกบผปวยการหลกเลยงปจจยเสยงตางๆ

ททำาใหอาการกำาเรบเชนฝนควน

2.3ฝกทกษะใหผปวยหายใจโดยเปาปาก

(pursed lips) และใชกลามเนอหนาทอง

(abdominal breathing) ใหผปวยมสมาธอยกบ

การหายใจจนครบ15นาททำาวนละ3ครงกอน

รบประทานอาหารเชากลางวนเยน

2.4สาธตการออกกำาลงกายและใหผปวย

ปฏบตเมอกลบไปอยบานประกอบดวย1)บรหาร

รางกายซงประกอบดวยการออกกำาลงกายเพอเพม

ความยดหยนโดยการยดเหยยดกลามเนอแขนขา

และออกกำาลงกายดวยแรงตานโดยไมใชอปกรณ

ไดแก การยกแขนขา และใชอปกรณซงไดแก

ขวดนำาหรอถงทรายหนกครงถง 1 กโลกรมหรอ

นำาหนกเทาทสามารถยกไดใชเวลาทงหมด30-45

นาท3ครง/สปดาหผวจยสาธตตามคมอทแจกให

แกผปวยและ2)การเดนบนพนราบ ซงเปนการ

ออกกำาลงกายแบบแอโรบคไมจำากดเวลา หยด

ถาเหนอยใหเดนทกวน

3.แยกแยะปญหาในการปฏบตกจกรรม 6

กจกรรมรวมกนระหวางผปวยญาตและผวจยและ

ประเมนพฤตกรรมทปฏบตเปนประจำาซงขดขวาง



การฟนตวเชนดมนำาอดลมสบบหรรวมทงประเมน

ความตองการในการปรบเปลยนพฤตกรรม

ความพรอมความชอบและอปสรรคในการปฏบต

4.จดลำาดบกจกรรมกอนหลงตามความ

ตองการของผปวยยกเวนทกษะในการใชยาทผปวย

จะตองปฏบตเปนอนดบแรกเพอควบคมอาการ

5.ใ ห ผปวย ตงเ ปาหมายทเ ปนรปธรรม

ในกจกรรมแตละกจกรรมเชนปรมาณการสบบหร

ลดลงภายใน 3 เดอน และเลกสบบหรไดภายใน

1 ป และวางแผนปฏบตกจกรรม โดยระบการ

จดการกบสงทเปนอปสรรค ผวจยประเมน

สมรรถนะของผปวยในแตละกจกรรม

6.สนบสนนใหครอบครวมสวนรวมในทก

กจกรรมทจดใหผปวยโดยเฉพาะการใหผปวยและ

ญาตสาธตยอนกลบการใชยาสดพน เพอใหผปวย

และญาตทำาไดถกตอง ซงญาตจะเปนคนกระตน

เตอนใหผปวยใชยาเองไดถกตอง และการมาพบ

แพทยตามนด

7.ตดตามเยยมผปวยทบานหลงผปวยกลบ

บานภายใน 1 สปดาห เพอประเมนสงแวดลอม

ปญหาและอปสรรคในการทำากจกรรมทง 6

กจกรรมและรวมกนหาแนวทางแกไข

8.ตดตามเยยมครงท2และ3เมอผปวยมา

พบแพทยตามนด2และ4สปดาหหลงจำาหนาย

ตดตามเยยมครงท 4 เมอครบ 6 สปดาหหลง

จำาหนายทางโทรศพท เพอประเมนปญหาและ

อปสรรคในทำากจกรรมทง6กจกรรมและรวมกน

หาแนวทางแกไข ถาไมบรรลผลใหเรมแยกแยะ

ปญหาในการปฏบตกจกรรม และวางแผนใน

การปฏบตกจกรรมใหม

9.ทำาการประเมนอาการหายใจลำาบากและ

ภาวะซมเศราเมอผปวยมาพบแพทยตามนด4และ

8สปดาหหลงจำาหนาย

การวเคราะหขอมล

วเคราะหขอมลสวนบคคล โดยใชความถ

รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

วเคราะหความแตกตางของคะแนนเฉลยอาย

รายได ดวยสถตการทดสอบทแบบกลมอสระ

วเคราะหความแตกตางของคะแนนเฉลยอาการ

หายใจลำาบากและภาวะซมเศรา กอนการทดลอง

ภายหลงการทดลองครบ4และ8สปดาหโดยใช

สถต Repeated measures ANOVA with

betweensubjectsfactorsการวจยครงนความ

แปรปรวนรวมของอาการหายใจลำาบากและภาวะ

ซมเศราไมเปนcompoundsymmetryจงเลอก

การอานผลดวยGreenhouse-Geisser

ผลการวจย

1.ขอมลสวนบคคลพบวากลมตวอยางรอยละ

99.3 เปนเพศชาย นบถอศาสนาพทธ รอยละ

88.57ไมไดประกอบอาชพรอยละ68.57อายเฉลย

ของกลมทดลองและกลมควบคมไมแตกตางกน(M

=68.43,SD=10.55และ68.86,SD=7.28

ตามลำาดบ) กลมทดลองมสถานภาพสมรสรอยละ

68.57กลมควบคมมสถานภาพสมรสรอยละ94.14

จบการศกษาชนประถมศกษา(รอยละ60เทากน)

กลมทดลองและกลมควบคมมรายไดแตกตางกน

อยางมนยสำาคญ (M = 14,065.63, SD =

13,681.22และM=10,861.76,SD=12,195.63

ตามลำาดบ, p = .03) โดยกลมทดลองมรายได

ครอบครวเพยงพอรอยละ62.85และกลมควบคม

มรายไดเพยงพอรอยละ48.57กลมทดลองมความ

รนแรงของอาการหายใจลำาบากระดบ 3 รอยละ

48.47รองลงมาเปนระดบ2รอยละ22.86กลม

ควบคมมความรนแรงของอาการหายใจลำาบาก

ระดบ 2 รอยละ 31.43 รองลงมาเปนระดบ 3



รอยละ 25 ระยะเวลาทเปนโรคไมแตกตางกน

(M=5.20,SD=4.32และM=5.64,SD=

6.35ตามลำาดบ,p=.43)กลมทดลองมโรครวม

รอยละ48.57กลมควบคมมโรครวมรอยละ45.71

สวนใหญเปนโรคความดนโลหตสง รองลงมาเปน

เบาหวาน

จากตารางท 1 เมอพจารณาการทดสอบ

ภายในกลม(testsofwithin-subjectseffects)

พบวา มอทธพลรวมระหวางโปรแกรมสนบสนน

การจดการตนเองกบเวลาซงสงผลตอคะแนนเฉลย

อาการหายใจลำาบากมนยสำาคญทางสถต (F =

4.292,df=1.835,p=.018)คอทงในกลมทดลอง

และกลมควบคมมรปแบบของการเปลยนแปลงของ

คะแนนเฉลยอาการหายใจลำาบากตางกนในกอน

การทดลองหลงทดลองครบ 4 สปดาห และ 8

สปดาหอยางมนยสำาคญทางสถต และเมอเปรยบ

เทยบคาเฉลยรายค(pairwise)โดยวธBonferroni

พบวาคะแนนเฉลยอาการหายใจลำาบากระหวางกลม

ทดลองและกลมควบคมกอนการทดลอง และหลง

ทดลองครบ4สปดาหไมแตกตางกนแตเมอครบ

8 สปดาหมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทาง

สถต(p<.05)(ตารางท2และแผนภาพท1)

ตารางท 1 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยอาการหายใจลำาบากกอนการทดลองหลงการทดลองสปดาหท4

และสปดาหท8ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมโดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวน

แบบวดซำา(n=70)

แหลงความแปรปรวน SS df MS FG p-value

ระหวางกลม

กลม 3280.476 1 3280.476 3.454 .067

ความคลาดเคลอน 64586.190 68 949.797

ภายในกลม

เวลา 75.238 1.835 40.995 .357 .682

เวลาXกลม 903.810 1.835 492.458 4.292 .018

ความคลาดเคลอน 14320.952 124.8 114.751

G=Greenhouse-Geisser,SS=sumsquare,df=degreeoffreedom,MS=meansquare



ตารางท 2 เปรยบเทยบความแตกตางคะแนนเฉลย อาการหายใจลำาบากระหวางกลมทดลองและ

กลมควบคม

ตวแปร เวลา กลม ผลตางของ 95% Confident

เปรยบเทยบ คะแนนเฉลย Interval

Lower Upper

Bound Bound

อาการหายใจลำาบาก กอนการทดลอง ควบคม-ทดลอง 3.429 -6.319 13.176

หลงการทดลอง ควบคม-ทดลอง 6.857 -2.377 16.092

สปดาหท4

หลงการทดลอง ควบคม-ทดลอง 13.429* 4.277 22.580

สปดาหท8

*p<.05

แผนภาพท 1 แสดงการเปลยนแปลงของคะแนนอาการหายใจลำาบากกอนการทดลองภายหลง

การทดลองสปดาหท4และสปดาหท8ระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง

จากตารางท 3 เมอพจารณาการทดสอบ

ภายในกลม(testsofwithin-subjectseffects)

พบวามอทธพลรวมระหวางโปรแกรมสนบสนนการ

จดการตนเองกบเวลา ซงสงผลตอคะแนนเฉลย

ภาวะซมเศราอยางมนยสำาคญทางสถต(F=4.428,

df=1.347,p=.027)คอทงในกลมทดลองและ

กลมควบคมมรปแบบของการเปลยนแปลงของ

คะแนนเฉลยภาวะซมเศราตางกนในกอนการ



ตวแปร เวลา กลม ผลตางของ 95% Confident

เปรยบเทยบ คะแนนเฉลย Interval

Lower Upper

Bound Bound

ภาวะซมเศรา กอนการทดลอง ควบคม-ทดลอง 2.371 -1.486 6.228


สปดาหท4


สปดาหท8

*p<.05

ตารางท 3 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยภาวะซมเศรากอนการทดลองหลงการทดลองสปดาหท4และ

สปดาหท8ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมโดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวน

แบบวดซำา(n=70)

ตารางท 4 เปรยบเทยบความแตกตางคะแนนเฉลยภาวะซมเศราระหวางกลมทดลองและกลมควบคม

ทดลองหลงทดลองครบ4สปดาหและ8สปดาห

อยางมนยสำาคญทางสถต และเมอเปรยบเทยบคา

เฉลยรายค(pairwise)โดยวธBonferroniพบวา

คะแนนเฉลยภาวะซมเศราระหวางกลมทดลองและ

กลมควบคมกอนการทดลองไมแตกตางกนแตหลง

ทดลองครบ4สปดาหและ8สปดาหมความแตก

ตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต(p<.05)(ตาราง

ท4และแผนภาพท2)

แหลงความแปรปรวน SS df MS FG p-value

ระหวางกลม

กลม 1267.886 1 1267.886 7.858 .007

ความคลาดเคลอน 10971.94 68 161.352

ภายในกลม

เวลา 60.410 1.347 44.861 1.542 .221

เวลาXกลม 173.514 1.347 128.854 4.428 .027

ความคลาดเคลอน 2664.743 91.568 29.101



แผนภาพท 2 แสดงการเปลยนแปลงของคะแนนภาวะซมเศรากอนการทดลองภายหลงการทดลอง

สปดาหท4และสปดาหท8ระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง

อภปรายผล

ผลการวจยพบวากลมทดลองมอาการหายใจ

ลำาบากลดลง แตกตางจากกลมควบคมเมอทำาการ

วจยครบ8สปดาหอาจอธบายไดวาการฝกบรหาร

การหายใจทกวนโดยการเปาปากทำาใหมแรงตาน

ของลมหายใจออกในทางเดนหายใจ ถงลม และ

หลอดลมปอดหดตวกลบชาลงลดการฟบแฟบของ

หลอดลมอากาศเขาออกถงลมไดดขน ลดการคง

ของคารบอนไดออกไซด เพมออกซเจนในเลอด

ทำาใหเหนอยนอยลง มกจกรรมไดเพมขน การ

หายใจโดยใชกลามเนอหนาทองรวมดวย ทำาให

กลามเนอกระบงลมแขงแรงขนปอดหดและขยาย

ตวไดดขน อากาศเขาออกถงลมไดดขนเชนกน19

และการใหผปวยมสมาธอยกบการหายใจจะทำาให

รสกผอนคลายซงสามารถลดการกำาเรบของอาการ

หายใจลำาบากได4การศกษาครงนไมพบความแตก

ตางในสปดาหท4ทงนอาจเนองจากกลามเนอทใช

ในการหายใจยงไมแขงแรงพอ สอดคลองกบ

การศกษาของNieldและคณะ20ทำาการศกษาใน

ผปวยปอดอดกนเรอรง 40 ราย โดยใหผปวยฝก

หายใจโดยการเปาปากวนละครงเปนเวลา4สปดาห

พบวาไมสามารถลดอาการหายใจลำาบากไดแตเมอ

ฝกครบ12สปดาหสามารถลดอาการหายใจลำาบาก

ไดอยางมนยสำาคญและZhangและคณะ21ศกษา

ในผปวยปอดอดกนเรอรง60คนทำาการฝกบรหาร

การหายใจทกวนวนละ3ครงครงละ15นาทโดย

การเปาปากขณะหายใจออกเปนเวลา8สปดาห

พบวาทำาใหอาการหายใจลำาบากลดลง

ผลการวจยพบวากลมทดลองมคะแนนภาวะ

ซมเศราลดลงแตกตางจากกลมควบคมอยาง

มนยสำาคญทางสถตหลงการทดลอง 4 และ 8

สปดาห อาจอธบายไดวาผปวยกลมทดลองไดเดน

ออกกำาลงกายทกวน และการออกกำาลงกายแขน

และขาโดยใชและไมใชแรงตานอยางนอยสปดาหละ

3 วน มผอธบายความเชอมโยงระหวางการออก

กำาลงกายกบภาวะซมเศราโดยใชทฤษฎทางชวเคม



สรรวทยาและจตสงคมสรปไดวาการออกกำาลงกาย

นอกจากจะเปนการเบยงเบนผปวยจากอารมณใน

ทางลบ และทำาใหรสกมคณคาในตนเอง (self-

esteem) การออกกำาลงกายทสมำาเสมอ ยงทำาให

ลดการหลงฮอรโมนททำาใหเกดความเครยด22 จง

อาจทำาใหการศกษาครงนผปวยมคะแนนภาวะ

ซมเศราลดลง สอดคลองกบการศกษาของ Paz-

Diaz และคณะ23 ในผปวยปอดอดกนเรอรงทม

อาการรนแรงจำานวน24รายแบงเปนกลมทดลอง

10 ราย กลมควบคม 14 ราย กลมทดลองไดรบ

ความรเรองโรค การสงวนพลงงาน การฝกผอน

คลาย และโปรแกรมออกกำาลงกาย ซงประกอบ

ดวยออกกำาลงกายแขนโดยใชดมเบล20นาทและ

ออกกำาลงกายขา20นาทสปดาหละ3ครงเปน

เวลาทงหมด8 สปดาหประเมนผลกอนและหลง

การทดลองโดยใชแบบประเมนภาวะซมเศราThe

Beck Depression Inventory ประเมนอาการ

หายใจลำาบากโดยใชMedicalResearchCouncil

(MRC)Scaleผลการศกษาพบวาผปวยกลมทดลอง

มคะแนนของภาวะซมเศราและอาการหายใจ

ลำาบากลดลง(p<.01)ความสามารถในการปฏบต

กจกรรมตางๆเพมขน(p<.05)อยางมนยสำาคญ

เมอเปรยบเทยบกบกลมควบคมสอดคลองกบการ

ศกษาของ Harris, Cronkite andMoos24 ได

ทำาการศกษาไปขางหนา 10 ปในผปวยทเรมม

อาการซมเศราจำานวน424รายพบวาผปวยยงม

กจกรรมตางๆมากจะยงมภาวะซมเศรานอยและ

การมกจกรรมจะชวยใหเผชญกบปญหาททำาใหเกด

ภาวะซมเศราไดดขน และการศกษาของ Bratas

และคณะ25ในผปวยปอดอดกนเรอรงจำานวน136

ราย ทมความรนแรงระดบนอยจนถงรนแรงมาก

โดยใหผปวยออกกำาลงกายและการใหความรรวม

ดวย พบวาในสปดาหท 4 ผปวยมระดบคะแนน

ภาวะซมเศราลดลงอยางมนยสำาคญสอดคลองกบ

การวเคราะหเชงอภมานจากงานวจย29เรองกลม

ตวอยางจำานวน2,069รายของCoventryและ

คณะ26พบวางานวจยทมกจกรรมการออกกำาลงกาย

รวมดวยเทานน ทจะทำาใหผปวยมภาวะซมเศรา

ลดลงอยางมนยสำาคญ การศกษาครงน ผวจยได

พฒนาทกษะในการใชยาขยายหลอดลมทำาใหผปวย

ใชยาไดอยางมประสทธภาพมากขนและเยยมบาน

เพอประเมนปจจยเสยงททำาใหเกดอาการกำาเรบ

ปญหาและอปสรรคในการปรบเปลยนพฤตกรรม

โดยผปวยเปนผจดลำาดบความพรอมในการแก

ปญหาดวยตนเองและรวมกนหาแนวทางแกไขเชน

ฝนควน รวมทงสนบสนนใหครอบครวมสวนรวม

อาจทำาใหผปวยมอาการกำาเรบลดลงซงจะเปนการ

ตดวงจรททำาใหเกดภาวะซมเศราลงได5

ขอจำากดในการวจย

การวจยครงนใชระยะการเกบขอมลเปนเวลา

นาน เนองจากมการสญหายของกลมตวอยางโดย

เฉพาะในกลมทดลองแมวาในชวงเวลาทเกบขอมล

จะไมมการเปลยนแปลงแผนการรกษา ไมม

โครงการซงสงผลทำาใหการดแลผปวยเปลยนแปลง

ไปและไมมการแพรระบาด(outbreak)ของการ

ตดเชอระบบทางเดนหายใจทเปนสาเหตสำาคญท

ทำาใหอาการกำาเรบทเดนชดแตอาจมการปนเปอน

ของขอมลหรอปจจยจากแหลงภายนอก ทำาให

ผลลพธทไดอาจคลาดเคลอนไป

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการนำาผลการวจยไปใช

การนำาโปรแกรมสนบสนนการจดการตนเอง

ไปใชในผปวยปอดอดกนเรอรงควรเตรยมความพรอม

ผปวยตงแตกอนจำาหนายออกจากโรงพยาบาล

ในผปวยทมอาการกำาเรบบอยครงควรมการตดตาม



เยยมบานและตดตามผปวยเปนระยะ เพอใหคำา

ปรกษาไดอยางเหมาะสมกบบรบท โดยยดผปวย

เปนศนยกลางและการสนบสนนใหญาตมสวนรวม

ในการจดการตนเองของผปวยจะทำาใหผปวย

จดการตนเองไดมประสทธภาพและยงยน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

ควรมการสมกลมตวอยางโดยศกษาในหอ

ผปวยทมลกษณะคลายคลงกน ทงลกษณะผปวย

และการดแล จดใหเปนหอผปวยทมกลมควบคม

และกลมทดลองแยกกน เพอปองกนการปนเปอน

ของขอมลทใหในกลมทดลองและควรมการตดตาม

ผปวยเปนระยะเพอประเมนความยงยนในการ

จดการตนเอง

เอกสารอางอง (References)

1. GlobalInitiativeforChronicObstructive

LungDisease.Globalstrategyforthe

diagnosis,managementandprevention

ofchronicobstructivepulmonary

disease[Internet].USA:GlobalInitiative

forChronicObstructiveLungDisease,

Inc.;2015[cited2015July10].Available

from:http://www.goldcopd.com/

uploads/users/files/GOLD_Report_

2015_Oct30.pdf

2. BureauofNonCommunicationDisease.

Annualreport2014[Internet].Thailand:

DepartmentofDiseaseControl,Ministry

ofPublicHealth;2014[cited2015July10].

Availablefrom:http://thaincd.com/

document/file/download/paper-manual/

annual2014.pdf(inThai).

3. BlanchetteCM,GrossNJ,AltmanP.

RisingcostsofCOPDandthepotential

formaintenancetherapytoslowthe

trend.AmHealthDrugBenefits.

2014;7(2):98-106.

4. GiftAG,McCroneSH.Depressionof

patientswithCOPD.HeartLung.

1993;22(4):289-97.

5. MiravitllesM,MolinaJ,QuintanoJA,

CampuzanoA,PérezJ,RonceroC.

Factorsassociatedwithdepressionand

severedepressioninpatientswith

COPD.RespirMed.2014;108(11):1615–25.

6.WattanakitkrileartD,JarusombatL,

RattanamongkolkulJ,PokasiriV,

PratumsriV.Depressionandfactors

influencingdepressioninelderly

patientswithchronicobstructive

pulmonarydisease.JNursSci.2010;28(2):

67-76.(inThai).

7. Tze-PinN,NitiM,TanZ,CaOK,OngC,

EngP.DepressivesymptomsandCOPD:

Effectonmortality,hospital

readmission,symptomburden,

functionalstatus,andqualityoflife.

ArchInternMed.2007;167(1):60-7.

8. RegisteredNurses’Associationof

Ontario.Nursingcareofdyspnea:

The6thvitalsigninindividualswith

ChronicObstructivePulmonaryDisease

(COPD)[Internet].Toronto,Ontario:

RegisteredNurses’Associationof

Ontario;2010[cited2014Nov10].



Availablefrom:http://rnao.ca/sites/

rnao-ca/files/Nursing_Care_of_Dyspnea_-

The_6th_Vital_Sign_in_Individuals_with_

Chronic_Obstructive_Pulmonary_

Disease.pdf

9. HealthCouncilofCanada.Self-

managementsupportforCanadians

withchronichealthconditions:Afocus

forprimaryhealthcare[Internet].

Toronto:HealthCouncilofCanada;2012

[cited2014Jan6].Availablefrom:

http://www.healthcouncilcanada.ca/

rpt_det.php?id=372

10.WagnerEH,AustinBT,VonKorffM.

Organizingcareforpatientswith

chronicillness.MilbankQ.1996;74(4):

511-44.

11.EffingT,MonninkhofEM,vanderValkPD,

vanderPalenJ,vanHerwaardenCL,

PartidgeMR,etal.Self-management

educationforpatientswithchronic

obstructivepulmonarydisease.

CochraneDatabaseSystRev.2007Oct

17;(4):CD002990.PubMedPMID:

17943778.

12.TaylorSJ,SohanpalR,BremnerSA,

DevineA,McDaidD,FernandezJL,

etal.Self-managementsupportfor

moderate-to-severechronicobstructive

pulmonarydisease:Apilotrandomized

controlledtrial.BrJGenPract.2012

Oct;62(603):e687-95.doi:10.3399/

bjgp12X656829.PubMedPMID:

23265228;PubMedCentralPMCID:

PMC3459776.

13.RochonJ.Samplesizecalculationsfor

two-grouprepeated–measures

experiments.Biometrics.1991;47:

1383-98.

14.RiceKL,DewanN,BloomfieldHE,GrillJ,

SchultTM,NelsonDB,etal.Disease

managementprogramforchronic

obstructivepulmonarydisease:

Arandomizedcontrolledtrial.

AmJRespirCritCareMed.2010;182(7):

890-6.

15.StentonC.TheMRCbreathlessness

scale.OccupMed(Lond).2008;58(3):226-7.

16.CrinerG.6-minutewalktestinginCOPD:

Isitreproducible?EurRespirJ.2011;38(2):

244-5.

17.RadloffLS.TheCES-Dscale:Aselfreport

depressionscaleforresearchinthe

generalpopulation.ApplPsycholMeas.

1977;1(3):385-401.

18.WorapongsathornT,PandeeW,

TriamchisriS.Constructvalidityofthe

CESDdepressionscale.Journalof

ClinicalPsychology.1990;21(2):26-45.

(inThai).

19.SpahijaJ,deMarchieM,GrassinoA.

Effectsofimposedpursed-lipsbreathing

onrespiratorymechanicsanddyspnea

atrestandduringexerciseinCOPD.

Chest.2005;128(2):640-50.



20.NieldMA,HooGWS,RoperJM,SantiagoS.

Efficacyofpursed-lipsbreathing:

Abreathingpatternretrainingstrategy

fordyspneareduction.JCardiopulm

RehabilPrev.2007;27(4):237-44.

21.ZhangZQ,ChenRC,YangQK,LiP,

WangCZ,ZhangZH.Effectsof

respiratorytraininginrelationto

respiratorypathophysiologyon

respiratorymusclefunctionandexercise

toleranceinchronicobstructive

pulmonarydiseasepatients.Journalof

ClinicalRehabilitativeTissueEngineering

Research.2008;12(20):3966-71.

22.KnapenJ,VancampfortD.Evidencefor

exercisetherapyinthetreatmentof

depressionandanxiety.International

JournalofPsychosocialRehabilitation.

2013;17(2):75-87.

23.Paz-DíazH,MontesdeOcaM,LópezJM,

CelliBR.Pulmonaryrehabilitation

improvesdepression,anxiety,dyspnea

andhealthstatusinpatientswithCOPD.

AmJPhysMedRehabil.2007;86(1):30-6.

24.HarrisAHS,CronkiteR,MoosR.Physical

activity,exercisecoping,anddepression

ina10-yearcohortstudyofdepressed

patients.JAffectDisord.2006;93(1-3):

79-88.

25.BratasO,EspnesGA,RannestadT,

WalstadR.Pulmonaryrehabilitation

reducesdepressionandenhances

health-relatedqualityoflifeinCOPD

patients–especiallyinpatientswith

mildormoderatedisease.ChronRespir

Dis.2010;7(4):229–37.

26.CoventryPA,BowerP,KeyworthC,

KenningC,KnoppJ,GarrettC,etal.

Theeffectofcomplexinterventionson

depressionandanxietyinchronic

obstructivepulmonarydisease:

Systematicreviewandmeta-analysis

[Internet].PLoSOne.2013Apr5;8(4):

e60532.doi:10.1371/journal.pone.

0060532.PubMedPMID:23585837;

PubMedCentralPMCID:PMC3621386.

Documents

J Nurs sci Vol 33 No3 July - September 2015 Effects …...J Nurs sci Vol 33 No3 July - September 201546 Journal of Nursing Science J Nurs Sci. 2015;33(3):45-60 ผลของการใช