Kalaja e Rozafes

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    1/13

    Projekt vjetor

    Tema : Trashegimia kulturore e qytetit

    tim

    Kalaja e Rozafes

    Kalaja e Shkodrs, Njihet n histori me emrin ROZAFA. Ndodhet n hyrjenjugore t ytetit, n nj !o"i#ion strategjik, rrethuar nga lumenjt $una, %rinidhe Kiri. &uret rrethuese jan ''( m t gjate dhe rrethojn nj si!r)ae !rej*+((( m. -sht kalaja m e madhe n Shi!ri dhe ndr m t mdhat n$allkan.

    Grmimet arkeologjike tregojn se kalaja sht nj nga vendbanimet m t hershme

    t pellgut t Shkodrs. Ajo daton 4000 vjet m par. Vizitort mund t njihen me

    objekte e monumente t shumta, q i prkasin periudhave t ndrshme historike.

    !mri i kalase lidhet me legjendn e ngritjes s saj mbi sakri"i#n e nje gruaje me

    emrin $oza"a, simbol i qndreses, "lijimit dhe heroizmit t popullit shkodran.

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    2/13

    -Oborri I dyte

    Oborri i dyt z pjesn qendrore dhe m t madhe t kalas duke

    u ndar nga oborri i par me nj mur trthor pa kulla. Brenda tijndodhen katr depozita pr grumbullimet e ujit, katrkndshe tmbuluara me qemer, prej t cilave uji merrej prmes grykave tpuseve rrethore. Aty ruhen dhe nj depo, nj burg si dhe nj kishe kthyer m von n xhami.

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    3/13

    Kisha-Xhami

    Kisha-Xhami e Shn Shtjefnitapo Xhamia e Sulltan Mehmet FatihutapoXhamia eFatihutsht nj objekt kulti i ndrtuar n und tshekulit !""sipas stilit romak ndrsan shekullin !#, pas pushtimit nga osmantkishau kthye n xhami dhe iu shtuaminareja.

    $dodhet pran mureve rrethuese, n ann veriperndimore te kalas. Ajo prbehet nga$aosi, mjedisi i altarit, dhe hajati n ann jugore. $ kndin e ormuar n ann e

    jashtme, nga kto te undit sht ndrtuar me %&'( minarja pas pushtimit turk. )eprjashtim te mureve te mjedisit te altarit, pjesrisht te rrezuara, muret e tjer ruhen nlartsi te mir.

    Objekti sht ndrtuar n und te shek. !""". *sht ndrtuar sipas stilit romanik q shtprdorur n kishat e ksaj periudhe n +almacin ugore, dhe -hqiprin#eriperndimore. $ shek. !""" sht ndrtuar salla e kthina e altarit. $ shek. !# shtndrtuar hajati. $ pjesn jugore te saj ndodhet porta dhe tri dritare te hapura pasmodiikimit te absids nga turqit. +ritaret kane nj gjersi prej %,/ m ndrsa dy shtyllatkane nj gjersi prej %,0& m. 1as pushtimit turk kthehet n xhami dhe ndrtohet minarja.

    https://sq.wikipedia.org/wiki/Mehmet_Fatihuhttps://sq.wikipedia.org/wiki/Shekulli_XIIhttps://sq.wikipedia.org/wiki/Shekulli_XVhttps://sq.wikipedia.org/wiki/Perandoria_Osmanehttps://sq.wikipedia.org/wiki/Kishahttps://sq.wikipedia.org/wiki/Shekulli_XIIhttps://sq.wikipedia.org/wiki/Shekulli_XVhttps://sq.wikipedia.org/wiki/Perandoria_Osmanehttps://sq.wikipedia.org/wiki/Kishahttps://sq.wikipedia.org/wiki/Mehmet_Fatihu
  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    4/13

    -Oborri I Trete

    Siprfaqja e !re"#shme e kalas "#ahet "gamuret e tre o!orreve$ me porta mes tyre%Oborri i tret,

    i cili sht m i vogl se t tjert, ndodhet n pjesn m t lart tkodrs. $ muret dals t tij, ka t dalura drejtkndshe qzvendsojn kullat, ndrsa n murin e jashtm, kullat jan m t

    dendura. &re"#a kshtjells ka #isa am!ie"te qli#he" me "j kull rrethore$ "j #epo si #he "j

    go#i" trekatshe t kohs ve"e'ia"e%

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    5/13

    Muzeu i Kalas Rozafa

    )uzeu i 2shtjells 3 4ozaa gjndet n oborrin e tret t kalas 54ozaa6dhe sht vendosur n nj ndrtes t shek. !# q njihet me emrin

    52apitaneria6, rezidenca e 2apitanit 7sundimtarit #enedikas8. +allohet sesht ndrtes me karakter ushtarak nga trashsia e mureve 7.%m. nbaz dhe %.( m. n katin e tret8 pr t9i br ball goditjeve direkte tartileris, nga dritaret e vogla q kan shrbyer si rngji 7ato t katit tdyt8, nga dalja e sheht, hyrja e s cils sht n katin e par dhe ngaqemeri masiv prej guri q e mbulon, i cili shrbente pr ta mbrojtur ngapredhat zjarrvnse. #et ndrtesa me arkitekturn e saj t jashtme e tbrndshme e volumet e mdha sht shum trheqse pr vizitort.-hkallarja e brendshme prej guri, :atia e lart me qemer, ndarja e kateve

    me elemente prej druri dhe prdorimi i parmakve prej hekuri t rrahurshprehin m s miri traditn e hershme ndrtimore lokale. $ dy sallat emdha, q zn plotsisht katin e par dhe t dyt t saj, jan ekspozuarobjekte t shumta muzeore q paraqesin historin e lasht e t lavdishmet kshtjells.

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    6/13

    (- )aljet sekrete

    +alja e pare

    1r t dal nga kalaja kan ekzistuar dalje te shehta t cilat aktualisht

    nuk unksionojn.1rve: hyrjes kryesore, kalaja ka edhe disa hyrje tvogla q shrbenin pr manovrimin e orcave n raste rrethimi apo sidalje sekrete. $jra prej tyre, e ndodhur n rrz t paramurit lindor,ruhet akoma dhe ka nj thellsi rreth & metra. #eneciant kan kryerpunime t veshjes s kullave dhe nn kto veshje ka ndrtime q iprkasin periudhs kur sundonin Balshajt. ;jat riparimeve, ans s

    jashtme t mureve, iu sht dhn pjerrsi n orm skarpati q arrinderi n gjysmn e lartsis s tyre.

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    7/13

    )alja e #yte

    )alja e #yte e fshehte$ "#o#het "epjese" jugore te o!orrit te #yte% Ku aty

    afer "#o#hej "je kazerm #he "je #epo

    mu"i'io"esh otoma"e%

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    8/13

    )alja e trete

    )alja e trete e fshehte "#o#hej !re"#a

    "#erteses se kapite"erise% Ku #ihej "gapak perso"a #he sher!e"te per

    arratisje" e familjeve qe "#o#heshi"

    !re"#a "e "#ertese%

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    9/13

    3 )uret e kalase*

    $ mes shek.#3"# p.e.r illoj ndrtimi i 2alas me gur ciklopike

    t puthitur pa lla:, gjurm t t cilave ruhen edhe sot.

    $ antikitet zona prreth banohej nga isi "lir i bhet kryeqendr e 1rincipats s Balshajve. ) %0(?kalon nn sundimin e #enedikut dhe n kt koh qyteti quhet meemrtimin -cutari. $ kt periudh, mes sundimit t Balshajvedhe pushtimit #enedikas .2alaja merr ormn q ka dhe sot. 2ullatmbrojtse n oborrin e par i prkasin ksaj kohe. 1as Balshajveishin #enedikasit q vun dor n 2ala, kryesisht n ortiikimedhe ndrtime me karakter ushtarako3administrativ. )e %&>'3%&%&ndrtohet Barbakania me qllim mbrojtjen e hyrjes n kshtjell. "gjith kompleksi i hyrjes prundoi m %&?@ kur pasi prballoikryengritjet e popullsis vendase n vitet %&>/3%&%> kundrsundimit #enedikas, kshtjella po bhej gati t prballontepushtimin osman. #enedikasve i prket dhe nj ndrtesmonumentale n oborrin e tret me tre kat dhe e paisur me

    engjij topash e njohur si 2apiteneria.;jate pushtimit qyteti dhe vet 2alaja psuan dmtime t mdha,

    t cilat u riparuan nga pushtuesit osman kryesisht n ortiikimedhe riparimin e dmeve tjera t shkaktuara nga sulmet.4imkmbja e qytetit bri q n shek.!#"" t bhet qendr e

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    10/13

    -anxhakut. $ga ana perndimore e kalas, sipraqe t pjerrtat kodrs shkmbore jan veshur me gur t skuadruar. Aty kuveshja e mureve nuk sht br, dallohen teknikat e vjetra mevendosje copa tullash mes gurve, ndrsa harqet e dritareve dherngjive jan punuar me tulla t rrethuara me bordur. 2ullatkan orma rrethore dhe katrkndshe, n nj lartsi %3%?metra. Ato jan m t larta n ann e jashtme dhe prbhen nganj kat i mbuluar me qemer dhe tarraca me parapet tdhmbzuar. yrja n ambientet e kullave bhej prmes nj portet hapur n murin e tyre t prapm, ndrsa lidhja me tarracnbhej prmes shkallsh t brendshme q prundonin n tarrac

    npr nj baxho katrore me mur anash, ose me shkall tjashtme guri.

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    11/13

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    12/13

    Projekt vjetor

    +e"#a: ,jeogra Pu"oi:

    .at!er /u'aj

    0ario 0ujaj1jsi Re2haj

  • 7/26/2019 Kalaja e Rozafes

    13/13