37
-1 Kalite Geliştirmede İstatistiksel Yöntemler ve Six Sigma BBY 374, 26 Mart 2015

Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

  • Upload
    others

  • View
    17

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 1

Kalite Geliştirmede İstatistiksel Yöntemler ve Six Sigma

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 2: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 2

Ödevler 5’er kişilik 7 grup Hayali bir şirket kurulacak Bu şirketin kalite kontrol süreçleri

raporlanacak Kalite sistem dokümantasyonu

oluşturulacak … Gruplar en geç 29 Mart tarihine kadar mail

atmalı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 3: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 3

İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir

veriler yardımıyla istatistiksel yöntemler kullanılarak izlenmesi, kontrol edilmesi

İzleme, kontrol etme ile üretim sırasında ortaya çıkabilecek bozuklukların önceden tahmin edilerek buna göre düzeltici önlemlerin alınması

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 4: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 4

İstatistiksel Kalite Kontrolün Önemi Üretim maliyetlerinin düşürülmesi İşgücü verimliliğinin artırılması Tüketicinin korunması

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 5: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 5

Ortaya Çıkışı Artan tüketici ihtiyaçları Genişleyen üretim hacmi Küresel rekabet

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 6: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 6

Ne Amaçla Yapılır? Üretim sürecinin ve üretim sonunda elde

edilen ürünün kalitesini ölçmek Süreç/Proses kontrolü

Ürünün üretimi aşamasında yapılan kalite kontrol

Üretimde kalite kontrolü Kontrol grafikleri

Ürün kontrolü İthalat/ihracat Kabul örneklemesi

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 7: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 7

Süreç Kontrolünde Değişken Türleri Nicel

Üretimleri makinayla yapılan vidaların uzunluklarının ölçülmesi

Nitel Ampullerin kusurlu olup olmamasının

ölçülmesi

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 8: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 8

Kullanılan İstatistiksel Yöntemler Histogram Kontrol Tablosu Pareto Analizi Hata Yoğunluk Diyagramı Kontrol Grafikleri

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 9: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 9

Kabul Örneklemesi Bir parti üründen rasgele alınan örneklerin

incelenmesi ile o parti ürünün durumu hakkında karar verebilmek için kullanılan örnekleme yöntemi

Karar kabul ya da red

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 10: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 10

Neden Kabul Örneklemesi? Tüm evren üzerinden inceleme yapmak,

Ürüne zarar verir Yüksek maliyetlidir Çok zaman alır

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 11: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 11BBY 374, 26 Mart 2015

Page 12: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 12

Kabul Örneklemesi Türleri Tek aşamalı örnekleme planı İki aşamalı örnekleme planı Çok aşamalı örnekleme planı Ardışık örnekleme planı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 13: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 13

Tek Aşamalı Örnekleme Planı N: Partideki ürün sayısı n: Örnekteki ürün sayısı c: Örnekte kabul edilebilir kusurlu ürün sayısı k: Kusurlu ürün sayısı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 14: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 14

İki Aşamalı Örnekleme Planı Tek aşamalıya benzer İki farklı örnekleme

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 15: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 15

Çok Aşamalı Örnekleme Planı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 16: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 16

Ardışık Örnekleme Planı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 17: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 17

Kontrol Grafikleri Üretimden belirli ve eşit zaman

aralıklarında alınan örneklerden elde edilen ölçüm değerlerinin zaman içerisinde gösterdikleri değişimlerin grafiği

Verilerin türüne göre, Nicel kontrol grafikleri Nitel kontrol grafikleri

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 18: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 18

Kontrol Grafikleri - II

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 19: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 19

Kontrol Grafikleri - III

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 20: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 20

Kontrol Grafiklerinin Bileşenleri Merkez Hattı/Orta Çizgi (MH/OÇ)

Kontrolün hedef değerini gösterir

Kontrol sınırları Kontrol alanını gösterir Üst kontrol sınırı (ÜKS) (+3σ) Alt kontrol sınırı (AKS) (-3σ) Simetrik

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 21: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 21

Six Sigma Σ / σ nedir? Standart sapma

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 22: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 22

Six Sigma – Normal Dağılım

Normal dağılımmodeli oluşturabilensüreçte, gözlenendeğerlerin%99,7'sinin kontrolsınırlarının içindeyer alması beklenir. Süreçte gözlenendeğerlerin kontrollimitlerinin dışınadüşme olasılığı%0,3’tür.

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 23: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 23

Süreç Performansı Müşteri pizzasının erken teslim edilmesini

ister Peki ya ortalama teslimat süresi 23 dakika

ise?? Teslim performansı iyi midir? Müşteriler hizmetten memnun mudur?

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 24: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 24

Ortalama Yeterli Mi?

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 25: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 25

Sigma Ölçeği

* DPMO: Milyonda bir hata sayısı

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 26: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 26

Kontrol Grafiği Oluşturma Adımları İncelenecek olan kalite özelliği belirlenir Hangi kontrol grafiğinin kullanılacağı belirlenir Uygun bir örnekleme yöntemi ile örneklem seçilir ve

bu örneklemden incelenen kalite özelliğine ilişkin ölçüm değerleri kaydedilir

Ortalama ve standart sapma hesaplanarak, merkez çizgisi ile alt ve üst sınırlar belirlenir (six sigma)

Kontrol sınırlarının dışındaki ölçümler saptanır Bu ölçümlerin kontrol sınırlarının dışına çıkma

(kusurlu/hatalı olma) nedenleri araştırılıp, uygun önlemler alınır

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 27: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 27

Örnek 1 Bir buzdolabı üretim süreci Örneklem, n=20 Her bir buzdolabına ilişkin yüzey hata sayıları Kontrol grafiği türü: Birim başına kusur sayısı

grafiği

Nitel/nicel?

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 28: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 28

Örnek 1

Buzdolabı no Yüzey hatası Buzdolabı no Yüzey hatası1 1 11 22 2 12 03 0 13 04 1 14 15 2 15 16 2 16 27 1 17 18 2 18 29 2 19 210 1 20 1

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 29: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 29

Örnek 1

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 30: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 30

Örnek 1

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 31: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 31

Örnek 2 Sıcak daldırma yöntemi ile galvaniz kaplama

yapan bir firma Üretilen parçaların galvaniz kalınlıkları için saatte

1 kez ölçüm Her ölçümde parça yüzeyinden farklı noktalardan

3 adet tekil ölçüm Min. 50, maks. 100, hedef 75

Nitel/nicel?

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 32: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 32BBY 374, 26 Mart 2015

Page 33: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 33

Örnek 2

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 34: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 34

Örnek 2 Kontrol grafiklerine göre ölçümlerin hiçbiri

beklentilerin (min. 50, maks. 100) dışında değil Son 6 saatlik ölçümün sürekli olarak alt sınıra

yaklaşması dikkat çekici 1 veya 2 saat sonra sınırların dışına çıkılacağı

öngörüsü

Yapılması gereken? Neyin yanlış gittiği araştırılıp, hatalı üretimin önüne

geçilmeli

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 35: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 35

İstatistiksel Kalite Kontrolde Başarısızlık Nedenleri

Veri toplama tekniklerinin yetersizliği Veri iletiminden doğan hatalar Hatalı matematiksel işlemler Verilerin gerçek dışı olması Uygun istatistiksel tekniklerin kullanılmaması Deneyimsiz kişilerin yaptıkları yanlışlar Anormal değerlerin kullanılması

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 36: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 36

Kaynakça Işığıçok, E. (2012). Toplam kalite yönetimi bakış açısıyla istatistiksel kalite

kontrol. Bursa: Ezgi Kitabevi. TÜİK. (2011). İstatistiksel kalite kontrol: Sorularla resmi istatistikler dizisi.

TÜİK: Ankara.http://www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=245 Yıldız, M.S. (2014). Six sigma’ya giriş.

http://www.slideshare.net/MustafaSaidYILDIZ/six-sigma-ya-giris?qid=71e18bb1-38cd-4135-a4a8-387a93c5a84c&v=default&b=&from_search=2

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/Control_Chart_(tr).png http://mimoza.marmara.edu.tr/~cahit/Yayin/belge/ista/istati11.gif http://www.aksam.com.tr/guncel/gdolu-urunler-aynen-iade/haber-72309

BBY 374, 26 Mart 2015

Page 37: Kalite Geliştirmede İstatistikselyunus.hacettepe.edu.tr/~umutal/lesson/bby374/2015/6.pdf · İstatistiksel Kalite Kontrol Üretim ve hizmet süreçlerinin ölçülebilir veriler

- 37

Kalite Geliştirmede İstatistiksel Yöntemler ve Six Sigma

BBY 374, 26 Mart 2015