KARBOHIDRAT

Carbohydrate

Di akhir kuliah ini, pelajar-pelajar dapat:By the end of this lecture, students may get:

1. Menjelaskan jenis-jenis karbohidrat.

2. Menmbincangkan ciri-ciri asas bagi heksosa.

3. Memberi definisi metabolisma, katabolisma dan

anabolisma.

4. Menjelaskan proses penghadaman dan penyerapan

karbohidrat.

5. Menjelaskan metabolisma karbohidrat.

Karbohidrat terdiri daripada unsur-unsur seperti

karbon (C), hidrogen (H) dan oksigen (O).

Formula kimia bagi karbohidrat ialah:

Semua karbohidrat mempunyai rantai karbonil (C=O)

dan kumpulan hidroksil (-OH).

CnH2nOn

Sumber karbohidrat:

Sumber utama adalah daripada

tumbuh-tumbuhan.

Juga boleh disintesis melalui

gliserol dan asid amino.

Boleh dikelaskan melalui 2 cara iaitu:

1. Jumlah karbon yang terdapat pada

molekul.

2. Jumlah unit gula pada satu rantai.

3C

Triosa 4C

Tetrosa

5C

Pentosa

6C

Heksosa

2. Jumlah unit gula pada satu rantai.

Monosakarida (1 unit gula)

Disakarida (2 unit gula)

Oligosakarida (2-10 unit gula)

Polisakarida (>10 unit gula)

Bentuk gula yang paling ringkas.

Bersifat penurun - menukarkan warna reagen

Benedict (biru ke merah jingga).

Boleh jadi terdiri daripada 3, 4, 5 dan 6

molekul karbon.

Paling biasa dijumpai:

Glukosa

Fruktosa

Galaktosa

C6H12O6

Merupakan sumber tenaga utama tubuh.

Mempunyai 6 molekul karbon

kumpulan hidroksil pada setiap

molekul karbon.

kumpulan aldehid (H-C=O) pada C1

Di dalam air, C1 dan C5 membentuk ikatan

dan terbentuk struktur siklik.

Mempunyai 2 unit monosakarida yang diikat

oleh ikatan glikosida (-O-).

Ikatan glikosida dibentuk melalui

kehilangan atom hidrogen daripada 1

monosakarida dan kumpulan hidroksil pada

monosakarida berikutnya.

Dicirikan dengan perbezaan tahap

kemanisan.

fruktosa > sukrosa > glukosa > laktosa

Bersifat larut air.

Sejenis polimer biologikal.

Berbentuk struktur atau simpanan.

Tidak larut air.

Contoh : kanji, selulosa, glikogen.

Kanji simpanan karbohidrat pada

tumbuhan.

Glikogen simpanan karbohidrat pada

haiwan.

Selulosa struktur karbohidrat yang

terdapat pada

kebanyakan

tumbuhan.

Amilosa rantai lurus polisakarida

Amilopektin rantai bercabang

polisakarida

Definisi : Proses pemecahan molekul

kompleks kepada molekul yang lebih ringkas

oleh sel hidup dan menghasilkan tenaga.

Contoh : Glikolisis

Kitar Krebs

Rantai pengangkutan elekton

Definisi : Proses pembinaan molekul

kompleks daripada molekul ringkas bagi sel

hidup dan biasanya menggunakan tenaga.

Contoh : sintesis protein

glikogenesis

Gabungan katabolisma dan anabolisma yang

terdapat di dalam sel hidup.

METABOLISMA

ANABOLISMA KATABOLISMA

Karbohidrat dari makanan

akan dihadam dan diserap

Mulut amilase saliva (air liur)

Perut amilase dimusnahkan oleh pH

gaster yang berasid

Duodenum

amilase pankreas pecahkan

molekul kanji ke bentuk yang

lebih ringkas (maltosa)

sukrase : sukrosa glu + fruk

laktase : laktosa glu + galak

maltase : maltosa glu + glu

diserap

CHO yang diserap

Tenaga + CO2 + H2O Glikogen Lemak

Katabolisma Anabolisma

Proses pemecahan molekul 6C (glukosa)

kepada 2 molekul 3C (piruvat) melalui suatu

siri tindak balas.

Proses oksidasi glukosa atau glikogen kepada

piruvat dan laktat.

Berlaku di dalam sitoplasma sel.

Menghasilkan ATP.

Boleh berlaku dalam keadaan aerobik

(kehadiran oksigen) atau anaerobik (tanpa

oksigen).

Sebelum piruvat boleh memasuki kitar Krebs,

ia perlu diangkut ke dalam mitokondria

terlebih dahulu.

Di dalam mitokondria, pembentukan asetil-

koA berlaku.

Piruvat + Koenzim-A Asetil Ko-A + CO2

NAD+ NADH

Turut dikenali sebagai kitar asid trikarboksilik

(TCA) atau kitar asid sitrik.

Merupakan proses pengoksidaan asetil-koA

kepada CO2 dan H2O.

Proses ini berlaku di matriks mitokondria.

NADH dan FADH2 yang terhasil melalui ketiga-

tiga tapak jalan akan memasuki rantai

pengangkutan elektron bagi menghasilkan

ATP.

Proses penghasilan glikogen daripada glukosa

untuk disimpan di dalam badan.

Berlaku kebanyakannya di hepar dan otot.

Glikogen seterusnya akan ditukarkan kembali

kepada glukosa apabila diperlukan kelak.

Proses pemecahan molekul glikogen kepada

glukosa.

Berlaku apabila aras glukosa darah rendah.

Proses penghasilan glukosa melalui sumber-

sumber selain daripada karbohidrat seperti

lemak dan protein.

Keadaan ini berlaku apabila tiada

pengambilan karbohidrat dilakukan oleh

badan seperti yang berlaku dalam keadaan

kebuluran dan berpuasa.

Badan terpaksa menggunakan protein

ataupun lemak dalam keadaan yang demikian

untuk menghasilkan tenaga dan haba.

Insulin

Glukagon

Glukokortikoid

Adrenalin

Hormon tumbesaran

Dirembeskan oleh sel beta pada pankreas.

Dirangsang apabila glukosa ↑ dalam darah.

semakin ↑ glukos semakin banyak

insulin dikeluarkan.

Pada aras glukosa darah adalah normal,

hanya sedikit insulin dirembeskan.

pengambilan glukosa oleh sel otak

& otot.

Dirembeskan oleh sel alfa pada pankreas.

Dirembeskan apabila paras glukosa dalam

darah rendah.

Merangsang katabolisma glikogen di hepar.

Turut merangsang glukoneogenesis.

Kortisol - dirembeskan oleh korteks

adrenal.

Kortisol turut dikenali sebagai stress

hormone yang merangsang katabolisma

protein.

Pemecahan molekul protein akan

mengakibatkan asid amino glukogenik

memasuki tapak jalan glukoneogenesis.

TAMAT