Upload
ansel
View
120
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ ŞEHİR YENİLEME KORUMA DERSİ Doç. Dr. İclal Dinçer. KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI. FİZİKSEL ESKİME Kentteki fiziki üstyapının ve altyapının ömrünü - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ
ŞEHİR YENİLEME KORUMA DERSİ Doç. Dr. İclal Dinçer
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI
FİZİKSEL ESKİME
Kentteki fiziki üstyapının ve altyapının ömrünü
tamamlaması: – Her yapı malzemesinin ömrünün farklı olması – iklim faktörünün malzeme üzerindeki etkisi – Bakım X bakımsızlık faktörü
• Yapıların taşıyıcı elemanlarının eskimesi• Yapıların diğer malzemelerin eskimesi• Altyapı malzemelerinin eskimesi
Yaşayanların bakım-onarım-yenileme yapmaması
Kamunun bakım-onarım-yenileme yapmaması
Süleymaniye
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI
İŞLEVSEL ESKİME
Bölgenin günümüz kentinin gereksinimlerine cevap verememesi:
– İşlev değişikliği: konut ticaret / imalat / depo– Kullanıcı değişikliği: üst sosyo-ekonomik grup
alt sosyo-ekonomik grup
• Eski işlevini günümüze uyarlayarak yaşamını sürdüren bölgeler
• İlk işlevlerini yitirdikleri halde uyumlu yeni işlev yüklenen bölgeler
• İşlevlerini yitiren yeni işlev kazanamayan ve köhneme sürecine giren bölgeler
Hanlar Bölgesi
Beyoğlu – 1900’ler ve 1955
Beyoğlu – 2000’ler
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI
EKONOMİK ESKİME
Çevredeki arsa alım-satım ve kira değerlerinin yüksek
olmasına karşın bölgedeki yapıların :
– fiziksel olarak eskimiş olmalarından ve/veya– Yeni işlevleri sürdürememesinden dolayı
Alım-satım ve kira değerlerinin düşük olması
Balat
Tarlabaşı
http://www.ntvmsnbc.com/modules/interactive/Foto-Roportaj/Tarlabasi/
KENT ÖLÇEĞİNDE KORUMA ve YENİLEME KAVRAMLARI
KENTSEL KORUMA - Urban Conservation
KENTSEL SAĞLIKLAŞTIRMA - Urban Rehabilitation
KENTSEL YENİLEME - Urban Renewal - Urban Renovation
KENTSEL YENİDEN İNŞA - Urban ReconstructionKENTSEL YENİDEN CANLANDIRMA Urban Revival - Urban RevitalizationKENTSEL YENİDEN GELİŞTİRME - Urban Redevelopment KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban RegenerationKENTSEL DÖNÜŞÜM – Urban Regeneration
Kentsel Koruma - Urban Conservation
Altyapı ve üst yapısının sürekli bakımının yapıldığı, işlevi ve sosyal dokusunun değişmeden günümüze kadar ulaştığı kent dokuları: Fiziksel, İşlevsel ve ekonomik eskimenin olmadığı kentsel alanlar
• Mevcut yapıların basit ve esaslı onarımlarının yapılması
• yeni yapı oranının çok düşük olması• İşlevin değiştirilmemesi • Sosyal dokunun korunması
Kentsel Sağlıklaştırma - (Yeniden uygun hale getirme)Urban Rehabilitation
Bozulmanın, deformasyonun yeni başladığı, ancak özgün niteliğini henüz kaybetmemiş olan eski kent mekanlarının eski haline kavuşturulması
Fiziki olarak sağlıklaştırma eylemi: alt yapı ve üstyapının esaslı onarım yapılarak(sağlamlaştırılarak / bütünlenerek / yenilenerek temizlenerek) tekrar kullanılabilir hale getirilmesi
• yolların kaplama malzemelerinin onarılması• su, kanalizasyon sistemlerinin, elektrik hatlarının
yeni malzeme kullanılarak yenilenmesi / onarılması • Bölgedeki yapıların basit / esaslı onarımlarının
yapılması
Kentsel Sağlıklaştırma - (Yeniden uygun hale getirme)Urban Rehabilitation
İşlevsel olarak sağlıklaştırma eylemi:Eski işlevini yitirmiş yapılara yeni işlevler vererek yeniden kullanılabilir hale getirilmesi
• Mevcut yapıların yeni işlevler ile uyumlu olması• Yeni işlevlerin yapıların özgünlüğünü yitirmesine yol
açmaması-geri dönülebilir olması
Fiziki olarak sağlıklaştırma eylemi +
İşlevsel olarak sağlıklaştırma eylemi =
Bölgenin ekonomik olarak sağlıklı hale gelmesi
Kentsel YenilemeUrban Renewal - Urban Renovation
Sosyo-kültürel, ekonomik ya da fiziksel olarak çöküntü süreci yaşamakta olan kent mekanlarının, çöküntüye neden olan faktörlerinin ortadan kaldırılması ile o alanın tekrar hayata döndürülmesi, canlandırılması
Fiziksel eskime / işlevsel eskime / ekonomik eskime düzeyinin “Kentsel Sağlıklaştırma” gerektiren alanlardan daha yüksek düzeyde olması
Müdahalenin “Kentsel Sağlıklaştırma”dan daha genişkapsamlı ve daha yüksek düzeyde olması
Kentsel Yenileme Urban Renewal – Urban Renovation
Fiziki olarak yenileme eylemi: alt yapı ve üstyapının tümüyle / büyük oranda
kaldırılarak bölgenin yeniden düzenlenmesi• korumaya değer yapı bulunmaması • Köhnemenin yüksek düzeyde olması• çevresel işlevlerin çok değişmiş olması
İşlevsel olarak yenileme eylemi: bölgede hakim olan işlevin tümüyle / büyük oranda
değiştirilmesi • Kent merkezinde kalmış eski sanayi alanları • Köhneme sürecindeki depolama ve toptan ticaret alanları• Niteliği düşük konut bölgeleri
Fiziksel çevre koşulları
• Temiz suya erişim • Pis suyun uzaklaştırılması• Ulaşım altyapısının yeterliliği• Açık-yeşil alanın yeterliliği• Okul alanına erişim• Sağlık alanına erişim• Güvenlik hizmetlerine erişim• Diğer hizmet alanlarına erişim• Vb
Konut koşulları
• Taşıyıcı sistem standartlarına uyum açısından
• Konut yaşam standartları açısından
Sosyo-ekonomik koşullar
• İşsizlik oranı• Yoksulluk oranı• Eğitim düzeyi• Sağlık güvencesi
•Değerler•Standartlar•Kriterler•Ölçüm araçlarıgeliştirmek
Dönüşüm sürecine aday bölgeleri •Tespitler•Anketler•Mülakatlar• Arama Toplantıları vb veriler ile değerlendirmek
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban Regeneration
Yasal koşulların tamamlanmış olup olmadığı
• Mülkiyetin yasal durumu• Plan koşullarına uygunluk• Yapı ruhsatının varlığı ve ruhsata uygunluk
Şehircilik ilkeleri – planlama esasları ve Kamu yararına uygunluğu
Değerler - Standartlar – Kriterler - Ölçüm araçları geliştirmek
Dönüşüm sürecine aday bölgeleri Tespitler – Anketler – Mülakatlar – Arama Toplantıları vb veriler ile değerlendirmek
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban Regeneration
MÜDAHALE BİÇİMLERİ
MÜDAHALE İÇERİĞİ
İşlevi ve sosyal yapısı sürdürülebilirliği sağlamak üzere müdahaleler yapılarak korunmuş
KORUMA
(Kısmi ve basit müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
Üstyapı stokunda gerekli sağlıklaştırmalar yapılmış, ekonomik yapısını geliştirici tedbirler alınmış
SAĞLIKLAŞTIRMA
(Kısmi fakat gerektiğinde kapsamlı müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
Altyapısı tümüyle yenilenmiş
YENİLEME(Mevcudu kaldırarak tümüyle yeniden üretme)
Ekonomik
SosyalİşlevÜstyap
ıAltyapı
SONUÇ
SOSYO EKONOMİK YAPI
FİZİKSEL MEKÂN
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban Regeneration
KORUMA(Kısmi ve basit müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
SAĞLIKLAŞTIRMA(Kısmi fakat gerektiğinde kapsamlı müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
Altyapısı ve üst yapısı tümüyle yenilenmiş
işlevi değiştirilmiş
Kullanıcısının sosyo ekonomik yapısı için hiçbir proje geliştirilmemiş
YENİLEME(Mevcudu kaldırarak tümüyle yeniden üretme)
Ekonomik
SosyalİşlevÜstya
pıAltyapı
SONUÇ
SOSYO EKONOMİK YAPI
FİZİKSEL MEKÂN
MÜDAHALE BİÇİMLERİ
MÜDAHALE İÇERİĞİ
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban Regeneration
MÜDAHALE BİÇİMLERİ
MÜDAHALE İÇERİĞİ
KORUMA
(Kısmi ve basit müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
SAĞLIKLAŞTIRMA
(Kısmi fakat gerektiğinde kapsamlı müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
Altyapısı ve üst yapısı tümüyle yenilenmişİşlevi korunmuşKullanıcısının sosyo ekonomik yapısını geliştirici tedbirler alınmış
YENİLEME(Mevcudu kaldırarak tümüyle yeniden üretme)
Ekonomik
SosyalİşlevÜstyap
ıAltyapı
SONUÇ
SOSYO EKONOMİK YAPI
FİZİKSEL MEKÂN
MÜDAHALE BİÇİMLERİ
MÜDAHALE İÇERİĞİ
KORUMA
(Kısmi ve basit müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
SAĞLIKLAŞTIRMA
(Kısmi fakat gerektiğinde kapsamlı müdahaleler ile mevcudu devam ettirme)
Altyapısınıüst yapısınıvekullanıcısının sosyo ekonomik yapısını geliştirici tedbirler alınmış
İşlevi korunmuş
YENİLEME(Mevcudu kaldırarak tümüyle yeniden üretme)
Ekonomik
SosyalİşlevÜstya
pıAltyapı
SONUÇ
SOSYO EKONOMİK YAPI
FİZİKSEL MEKÂN
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM - Urban Regeneration
• Yaşam kalitesini arttırma eksenli kentsel dönüşüm
• Yerel kapasiteyi - sosyal sermayeyi güçlendirme eksenli dönüşüm
• Fiziksel yapıyı değiştirmek - sosyal yapıyı geliştirme eksenli dönüşüm
• Sosyal yapıyı dönüştürmek fiziksel yapıyı değiştirme eksenli dönüşüm
• vb…
KENTSEL DÖNÜŞÜM - KENTSEL YENİDEN ÜRETİM Urban Regeneration
KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE TEMEL İLKELER
Tüm kesimler ‘kentsel dönüşüm’ün bir proje değil uzun vadeli bir süreç olduğunu kabul etmelidirler.
Kentsel dönüşüm süreci toplumun tüm alanlarını kapsayacak şekilde çok bileşenli olarak düzenlenmelidir.
Kentsel dönüşüm süreci her bölge için tek tip olarak düşünülmemeli, bölgenin özelliğine göre çok bileşenli yapıda tasarlanmalı ve her bileşen için farklı müdahale biçimleri geliştirilmelidir.
Bir kentsel dönüşüm sürecinde, gerekçelerin net ve anlaşılabilir olması ve kabul edilen kriterlerin toplumla paylaşılması esastır.