Koncepcje dotyczące neurofizjologicznych podstaw

świadomości

Artur Roman

Rys historyczny

Świadomość

• Świadomość - stan przytomności i suma przeżywanych w tym stanie treści

• Świadomość transcendentalna-świadomość rozumiana jako korelat wszelkiego możliwego doświadczenia, a nie tylko aktualnych przeżyć danej jednostki

Krok 1

Bernard Korzeniowski, czyli konotacja i

samonakierowanie

Od robaka do dużego robaka (czasem nazywanego człowiekiem)

Emergentyzm

Świat podlega ciągłemu rozwojowi, w toku którego powstają skokowo wciąż nowe, wyższe jakości tworzące hierarchiczny szereg. W świecie przyrody ożywionej na każdym poziomie organizacji tworzą się coraz to nowe systemy biologiczne, jakościowo odmienne od jednostek niższego szczebla.

Trzy poziomy:

• Poziom fizyczny

• Poziom biologiczny

• Poziom psychiczny

Wszystkie drogi prowadzą do…Kora ruchowa

Kora czuciowa

Kora czołowa

Kora przedczołowa Kora ciemieniowa

Kora wzrokowa, słuchowa

PAMIĘĆ

mięśnie Bodźce czuciowe

Bodźce wzrokowe, słuchowe

Drabina bytów

Sygnały od receptorów

Struktury integracyjne (wrażenia)

Struktury asocjacyjne niższego rzędu (pojęcia pierwotne)

Struktury asocjacyjne wyższego rzędu (pojęcia wtórne)

Powstanie intencjonalnego ,,ja”

System nagrody i kary ma istotny wpływ na tworzenie i modyfikację struktur asocjacyjnych w sieci neuronalnej. Struktury te składają się na obraz świata zewnętrznego w naszym mózgu. Dlatego też obraz ten nie może być obiektywny

Świadomość a wolna wola

• Doświadczenie Libeta – proces uświadamiania sobie danych zmysłowych trwa ok. 0,5 sekundy, podczas gdy wiele reakcji, które subiektywnie odbieramy jako kierowane naszą świadomą wolną wolą, trwa znacznie krócej

• Doświadczenie Kornhubera

Natura obiektów mentalnych

• Psychicznym korelatem struktury i funkcji połączeń neuronalnych mózgu jest sieć pojęciowa

• Pojęcie to wszystko, co może stać się treścią świadomości

• Pojęcia wraz z przepuszczonymi przez ,,interpretator” sieci pojęciowej wrażeniami napływającymi z receptorów, mogą stanowić treść subiektywnej sfery psychicznej

• Myśli pojawiają się w wyniku aktywacji pojęć w sieci pojęciowej, spowodowanej wewnętrzną, autonomiczną aktywnością mózgu

• W podobny sposób można scharakteryzować wspomnienia, marzenia senne czy halucynacje

Psychika (samo)świadoma

Świat zewnętrzny

Świat zewnętrzny

Świat zewnętrzny

Obraz świata zewnętrznego

Obraz świata zewnętrznego

Ośrodek decyzyjno-poznawczy

Ośrodek decyzyjno-poznawczy

Krok 2

Christof Koch, czyli Niemcy lubią grę zespołową

Podstawowe założenia:

• ,, z każdym uświadomionym perceptem wiąże się specyficzna koalicja neuronów działajacych w szczególny sposób”

• ,,jeden unikatowy neuronalny korelat świadomości jest związany z oglądaniem czerwonej plamy, inny z widzeniem babci, a jeszcze inny z uczuciem gniewu”

Koch i Crick penetrują mózg

• Neurony piramidalne warstwy 5

• Dodatnie sprzężenie zwrotne

• Przedmurze?• Pobudzające obwody

w pniu mózgu i wzgórzu

Krok 3

Susan Greenfield, czyli Angole kontratakują (a wielkość ma

znaczenie)

Nie ma to jak krytyka

,, Koch uprawia XXI-wieczną wersje frenologii”

,, Ptaki nie posiadają kory, a mimo to są uważane za świdome”

,, Koch nie potrafi wyjaśnić, co odróżnia neurony w których zawarta jest świadomość od innych neuronów”

Teoria holistyczna

Neurony rozproszone w mózgu wyładowują się synchronicznie, co trwa tak długo, dopóki kolejny bodziec nie wzbudzi innego zespołu neuronów. Różne zespoły komórkowe łącza się i rozpadają co chwila, przyjmując dane z organizmu.

Dlaczego budzik przywraca świadomość śpiącemu?

Koch

Neurony m.sinawego reagują na nagłe, silne pobudzenie z n.słuchowego. Wysyłają pobudzenie do wzgórza i kory. Neurony w korze słuchowej, przedniej części mózgu i przysrodkowym płacie skroniowym zawiązują stabilną koalicję.

Greenfield

Działanie budzika nie wynika z rodzaju bodźca, ale z jego natężenia.Im głośniejszy dźwięk, tym łatwiej zmobilizować większy zespół neuronów (zwiększyć prawdopodobieństwo wybudzenia).

Krok 4

Roger Penrose, czyli fizyka nie zna litości

Kwantowa teoria świadomości

Świadomość jest wynikiem makroskopowych efektów kwantowych. Można ją opisać jako niezmiernie skomplikowaną (,,rozmaicie pomarszczoną”) funkcję falową.

BonusNikos Logothetis, czyli małpiszon

zawsze pomoże

Bodźce dwuznaczne

Ok. 43% neuronów w rejonie V5/MT ma inny poziom aktywności, gdy małpa wskazuje, że zmieniła się jej percepcja.

W ITC (dolna kora skroniowa) ok. 90% neuronów odpowiada silnie, kiedy spostrzegany jest preferowany przez nie wzorzec. Ich aktywność ulega bardzo znacznemu zachamowaniu, gdy nie jest on świadomie perceptowany.

Dziękuję za uwagę