Mechelen,stad in beweging20 jaar bouwen aan een groene stad

2014 een bijzonder jaar

De metamorfose van Mechelen: 20 jaar Groen in het Mechels stadsbestuur

Groene sleutelfiguren: Marina, Joan en Jowan

Ook de Mechelaar denkt Groen

Nog veel plannen

Mechelaar in Brussel

Stad 2040

Mechelaars op de groene lijsten

34

101314161819

Inhoud

een bijzonder jaar

20 jaar geleden is het dat Groen helemaal doorbrak in Mechelen. De gemeente-

raadsverkiezing van 1994 betekende de start van een boeiende periode. Voor ons, maar vooral voor de stad en haar inwoners.

Eerst Agalev, later Groen!, nu Groen heeft in die periode mee aan het nieuwe Mechelen gebouwd. De groene draad doorheen het

beleid, zeg maar. Vriend en vijand erkent dat Mechelen de laatste jaren een betere, een groe-nere stad is geworden. Het werk is niet af. Maar de metamorfose van Mechelen is een feit. Dus

zijn we ook fier op die 20e verjaardag.

2014 is meteen ook een belangrijk verkiezingsjaar. 25 mei kiezen we de toekomst voor Vlaanderen, België en Europa. Groen Mechelen trekt naar de

moeder der verkiezingen met ambitie. Wat in Me-chelen kan, kan ook in ‘Brussel’. Een sterk Groen team, met heel wat kandidaten uit onze stad, staat daarvoor klaar. Veel leesplezier!

Kristof CalvoKamerlid en voorzitter groen mechelen

2014©

Imag

edes

k /

Bart

Dew

aele

3

OktOber 1994: Agalev Mechelen haalt 3 ver-kozenen en treedt toe tot de meerderheid.

Juni 1995: Er komt een einde aan politieke benoemingen door de objectivering van aanwervingen van het stadspersoneel.

OOk in 1995: De invoe-ring van zone 30 in de binnenstad.

Augustus 1996: De eerste editie Maanrock vindt plaats. Er zullen er nog veel volgen.

2004: De Grote Markt wordt autovrij met onder-grondse parking.

De eerste aanzet tot het te-rugdringen van de auto in de binnenstad is het verkeersvrij maken van de Grote Markt en de realisatie van de onder-grondse parking. Hoewel het er best idyllisch uitziet tijdens de week van de fiets op deze foto van voordien, bewijzen de parkeervakken dat dit op andere momenten veel minder het geval was.

1994 1995 1996

2004

De metamorfose van Mechelen:20 jaar Groen in het Mechels stadsbestuur

inzet: archief Groen Mechelen

4

nOvember 2003: Agalev wordt Groen!.

FebruAri 2000: Technopo-lis opent de deuren, een doecentrum voor Meche-len Kinderstad.

JAnuAri 2001: Bart Somers wordt de nieuwe burgemeester in Mechelen in een coalitie met opnieuw ook Agalev.

2000 2001 2003

“Piekfijn gerenoveerd stadje trekt avant-garde aan”De Volkskrant

© nogun / bjorn claes

© Hans VdB

5

mAArt 2007: Het wijkge-zondheidscentrum Wel en Wee opent de deuren.

september 2007: Meche-len krijgt officieel de titel “Fairtrade Gemeente” en onze stad wordt verkozen als mooiste groen- en bloemenstad van Europa.

september 2005: Lamot herrijst als congres- en erfgoedcentrum.

Na de sluiting van de brou-werij in 1995 is de site Lamot alleen nog een vervallen industriële site in het midden van de binnenstad. De reconversie naar o.a. hotel, supermarkt en congres- en erfgoedcentrum maakt de site rond de Haverwerf een aantrekkelijk stadsdeel.

OktOber 2006: De geza-menlijke lijst VLD-CDO-Groen! wint overtuigend de verkiezingen.

December 2006: In het bestuursakkoord van de nieuwe coalitie staat een belangrijke beslissing: geen industrie op het Hombeeks Plateau.

mAArt 2007: Vliet de Melaan is opnieuw open-gelegd.

Ooit was open water niet ge-wenst in binnenstad. Nu heeft meer blauw in de stad vooral voordelen. Het verhoogt de attractiviteit van de omgeving, is een buffer bij regenval en heeft een rustgevend effect op de omwonenden.

2005 2006 2007© LHOON © Hans VdB

© P

eter

Meu

ris

6

mei 2008: De campagne ‘Stad om te Zoenen’ start. In diezelfde maand is er de ondertekening project Mechelen in Beweging, het echte startschot voor het ambitieuze stations-project.

JAnuAri 2008: Voor het eerst zijn er opnieuw meer inwoners dan ten tijde van de fusie (79.503). Mensen komen terug in de stad wonen.

FebruAri 2008: De eerste stap wordt gezet naar realisatie natuurreservaat Fort van Walem.

mAArt 2008: Schepen Jowan Lamon wordt ziek en geeft de fakkel door aan Marina De Bie.

september 2008: De ‘Euro-shopping’ wordt gesloopt.

De Stadskanker bij uitstek en een exponent van het oude Mechelen gaat tegen de grond. De afbraak van het complex en de ontwikkeling van ‘Het Clarenhof’ geven de Botermarkt en omgeving een hele nieuwe aanblik.

mAArt 2009: De skywalk op de Sint-Romboutstoren is een feit.

“Ik ben ervan overtuigd dat Mechelen over enkele jaren Leuven overvleugelt.” Katia De Meirsmanmedia marKt (in gazet van intwerpen)

2008 2009

© LHOON

© R

obbe

rech

ts

7

mei 2010: Het volledige Dijlepad wordt in gebruik genomen.

Juni 2010: Kristof Calvo wordt verkozen als federaal parlementslid. De Mechelaar is het jongste rechtstreeks verkozen parlementslid ooit.

FebruAri 2011: De 1000 nieuwe bomencampagne gaat van start.

April 2011: Tivolipark wordt opgewaardeerd, Kadodder wordt geboren.

Juli 2011: De uitrol van de autoluwe binnenstad start, een historische stap inzake duurzame mobiliteit.

nOvember 2011: De zon-nepanelen op 6 stadsge-bouwen leveren voortaan energie voor 80 gezinnen per jaar.

2010 2011© Hans VdB

© Philippe Bossin

8

JAnuAri 2012: Groen! wordt Groen.

mAArt 2012: Mechelen wordt de eerste stad in België met LED-ver-lichting in de volledige binnenstad.

JAnuAri 2012: Woonpunt Mechelen is de nieuwe naam van de huisvestings-maatschappij Mechelse Goedkope Woning. Woon-punt investeert een re-cordbedrag in de renovatie van sociale woningen.

Juli 2012: De ‘stop’ aan het Schepenhuis weert het doorgaand verkeer. De eerste fase van de autolu-we binnenstad is een feit.

OktOber 2012: De stadslijst vld-groen-m+ wint over-tuigend de verkiezingen. Groen haalt 7 verkozenen.

Juni 2013: De 20e editie van het Ottertrotterfestival breekt alle records.

september 2013: Officiële startschot van het kli-maattraject wordt gegeven met de opstart van de CO2-nulmeting.

December 2013: Meche-len is voor de 3e keer de duurzaamste stad van Vlaanderen.

December 2013: Het ambi-tieuze parkenplan wordt met € 14 miljoen stevig verankerd in de begroting.

“7 op de 10 Mechelaars geven aan dat de leefkwaliteit er de laatste vijf jaar op vooruit is gegaan. Mechelen steekt er op dat vlak met kop en schouders bovenuit.” Ivo Mechelstest-aanKoop

2012 2013© Philippe Bossin

9

Groene sleutelfigurenIn de periode van 20 jaar groenen in de Mechelse meerderheid speelden heel wat mensen een sleutelrol. We denken hierbij aan Jowan Lamon (zie inzet). Daarnaast zijn ook voormalig schepen Joan Pepermans en huidig schepen Marina De Bie twee kernfiguren voor veel groene realisaties in Mechelen. We ontmoetten hen voor een dubbelinterview.

laat ons beginnen bij het begin, Joan. in 1994 was jij er meteen bij. Was het een grote verande-ring, het schepenmandaat? JOAn: Ja, toch wel. Tot dan was ik monsternemer bij de Vlaamse Milieumaatschappij. Ik heb letterlijk in de vuiligheid van nogal wat bedrijven in de provincie Antwerpen gezeten... en dan plots was daar dat schepenambt voor Milieu. Het was wel even wennen, zeker aangezien het de eerste keer voor Agalev Mechelen was. Gelukkig kon ik samen met Jowan Lamon als schepen starten.

Wat waren toen de grootste uitdagingen?JOAn: Eigenlijk was Mechelen een beetje stilgeval-len en het beleid erg gepolitiseerd. Er was weinig visie. Het milieubeleid was een echt ad hoc beleid. De milieubelastingen dienden als inkomsten, maar niet voor verbetering van het milieu. Ook door-gaand verkeer in de stad was een groot probleem. De politieke benoemingen van de ambtenarij ook... Kortom, er was wel wat te doen.

Jij bent ondertussen 6 jaar schepen, marina. Wat waren voor jou de zwaarste dobbers tot nu toe?mArinA: Dat Mechelen sterk geëvolueerd is, is uiteraard niet alleen de verdienste van het bestuur. Maar ook van het stadspersoneel die dit allemaal mee mogelijk maakt. Dat we in 2013 verplicht waren te besparen op o.a. het personeel, vooral omdat de hogere overheid haar facturen doorschuift, vond ik moeilijk. Ook de droom van een Mechelse Roma in de oude stadsfeestzaal, die uiteenspatte doordat het niet haalbaar is aan de normen voor geluid en brandveiligheid te voldoen, is echt ongelooflijk jammer.

Wat zijn volgens jullie je grootste realisaties?JOAn: We hebben echt pionierswerk verricht op het gebied van afval, natuurontwikkeling, geluid, luchtvervuiling, onder andere via de realisatie van het GNOP (gemeentelijk natuurontwikkelingsplan) dat tot op vandaag gebruikt wordt. Ook de aan-koop van grote gebieden aan o.a. “Den Battelaar” met vzw’s Wielewaal en Natuurreservaten en de

10

over Jowan LamonHet gerenoveerde Lamotgebouw is misschien wel de meest in het oog springende realisatie van wijlen Jowan Lamon. Jowan was van 1995 tot 2008 schepen voor Groen in Mechelen. Maar Jowan deed meer, veel meer. Wij spraken met huidig schepen Marina De Bie en Jowans vrouw Rita.

“Jowan was altijd een echte doorbijter. Soms koppig, maar wel altijd met visie. Hij was de grote pleit-bezorger van meer groen en bloemen in het straatbeeld. Me-chelen won daarvoor toen zelfs de Entente Floral, een Europese bebloemingsprijs”, aldus De Bie.

Rita lacht en bevestigt.”Van-daag zeg ik nog aan mijn kleinkinderen als ik op de Vesten passeer:

‘Kijk, daar staan opa z’n bloemen’. Jowan zou van Mechelen een mooiere stad maken, een plek waar je echt wil wonen.” Lamon reorganiseerde de uitvoeringsdienst: op wijkniveau en daardoor dichter bij de Mechelaar. Hij richtte ook de sociale werkplaats ‘t Atelier op, waar meteen de typische Mechelse houten paaltjes werden gemaakt.

Hij ging zich ook intensief bezig houden met stadsvernieuwing. Lamon trok de kaart van het water. “Dat had hij gezien in Limerick, Ierland”, vertelt Rita. “Jowan haalde wel vaker inspiratie uit andere steden, op reis.” De heraanleg van de Melaan, vandaag een trekpleister voor toeristen, is dus zonder meer zijn verdienste. En vandaag

trekken we nog altijd de kaart van het open leggen van

vlieten, wat een winwin is. De biodiversiteit én de esthetiek van de stad gaan er op vooruit.

Marina De Bie herinnert zich Lamon

ook als een principieel man. “De depolitisering

van personeelszaken, daar bleef hij op hameren. Het

moest gedaan zijn met politieke benoemingen. Het typeert zijn gevoel

voor rechtvaardigheid.” Volgens Rita was die personeelhervorming inderdaad een belangrijke verwezenlijking. “Jowan besefte als geen ander dat dat nodig was. Jowan had ook lak aan ‘vertoon’, een das of pak droeg hij nooit. Hij liep door de stad als een gids, niet zelden met spitsbroeder Joan Pepermans. Ze waren steevast aandachtig voor wat beter kon.”

Rita is blij dat het verhaal van 20 jaar Groen in Mechelen opgetekend wordt. “Soms denk ik: had ik maar meer ‘trofeeën’ verzameld, meer herinneringen opgeschreven. Al ben ik trots. Als ik vandaag de groenen in actie zie, weet ik dat ze kunnen verder bouwen op het werk van Jowan.”

© Jan Smets

11

bebloeming van de stad zijn geslaagde realisaties. Op afval realiseerden we een duidelijke omslag met ‘de vervuiler betaalt’ als centrale insteek.

mArinA: Wat zeker in mijn top 10 staat, is de evolutie van het Tivolipark. Het park werd niet ver-kocht, maar opgewaardeerd. De hele werking rond Kadodder heeft van het park weer een interessan-te trekpleister gemaakt. Het was ook de aanzet tot het uitrollen van het ambitieuze parkenplan.

Participatie is ook één mijn stokpaardjes. In mijn eerste jaren als schepen zette ik zwaar in op wijk- en dorpszaken, vooral rond het geven van meer inspraak aan bewoners in de ontwikkeling van hun wijk of buurt. De inspraak nu rond het park Populierendreef of het traject rond Nekkerspoel zijn hier rechtstreekse uitlopers van.

Joan, je bent ook nog parlementslid geweest. is het belangrijk om een mechelse groene in brussel te hebben? JOAn: Dit is voor mij toch al een poos geleden. Maar het heeft zeker belang dat er een Mechelse Groene in “Brussel “ zit. Dat zie je nu ook met

Kristof. Je kan in het parlement zaken aankaarten die voor Mechelen positieve gevolgen kunnen hebben. Daarnaast vergroot het je politieke gewicht als partij, wat naast de inhoud nu eenmaal ook van belang is.

van alle partijen zit groen nu het langst in de meerderheid. Wat is volgens jullie de reden dat groen mechelen al 20 jaar aanwezig is in het mechelse stadhuis?mArinA: We hebben ondertussen bewezen dat Groen een betrouwbare meerderheidspartij is, een partij die altijd op zoek gaat naar duurzame en cre-atieve oplossingen op lange termijn. Dat we onze engagementen nakomen, loyaal zijn en steeds op een correcte manier communiceren, maakt van ons een betrouwbare partner.

In die 20 jaar hebben we het schepenmandaat met de nodige professionaliteit, inzet en bovendien met veel respect voor medestanders en het stadspersoneel aangepakt. Dat heeft er mee voor gezorgd hebben dat we dit al zo lang met veel plezier mogen doen. 20 jaar deze prachtige stad mogen besturen, daar zijn we best trots op.

12

Nog veel plannenMechelen mag dan wel fel verbeterd zijn. Er is nog veel werk aan de winkel. Kritisch als we zijn, beseffen we dat ook. Mechelen mag niet stil vallen. En het Mechelen van de toekomst moet een plek zijn voor iedereen. Wat we zeker gaan doen, staat in het bestuursakkoord en de meerjarenplanning. Dit mag je de komende jaren verwachten:

· 14 miljoen voor nieuwe parken · Meer sociaal wonen · 10,5 miljoen klimaatinvesteringen · Strijd tegen kindarmoede centraal

· Eindelijk een sociaal restaurant · 1000 extra plaatsen kinderopvang · Een nieuwe Bruul · 16,5% meer budget voor sociaal beleid door het OCMW

· Talententicket voor alle Mechelse kinderen

· Een nieuwe bibliotheek

“kritisch als we zijn, beseffen we dat er nog veel werk is”

13

Ook de Mechelaar denkt groen

“De stad wordt niet alleen op het stadhuis, maar op de allereerste plaats door de Mechelaars gemaakt.”

Resultaten Groot Mechels Referendum

· 1 op 3 Mechelaars wil Mechelen prioritair als groene fietsstad in de kijker zetten.

· 82% zegt ja tegen Mechelse windmolens, zo staan we in voor onze eigen groene energievoorziening.

· 90% wil meer bomen bij de heraanleg van straten en 2 nieuwe bomen in de plaats als er ergens een boom gekapt moet worden.

· 98% maakt van veilige fietsverbindingen een prioriteit voor het stadsbestuur.

· 92% wil meer speelruimte voor jeugdverenigingen.

14

“De stad wordt niet alleen op het stadhuis, maar op de allereerste plaats door de Mechelaars gemaakt.”

In 2012 organiseerden we met de stadslijst Vld-Groen-m+ - onder de noemer van het Groot Mechels Referendum - een brede bevraging in alle wijken en dorpen. In het najaar van 2013 werd door het stadsbestuur een stadsbevraging op poten gezet. Telkens kleuren de resultaten opvallend groen.

Resultaten stadsbevraging

· 38% van de deelnemers geeft meer groen aan als eerste prioriteit als het gaat over stadsontwikkeling.

· 20% zet eigen groene stroomproductie op 1 (tweede plaats in ranking stadsontwikkeling).

· Bij thema dienstverlening komt het ondersteunen van nieuwe winkels en ondernemers naar voor als meest gesteunde maatregel.

· De meeste nieuwe ideeën die aangereikt worden door de deelnemers gaan over mobiliteit (fietsinfrastructuur, parkeren, openbaar vervoer).

15

Mechelaar in Brussel

Sinds 2010 heeft Groen Mechelen eindelijk weer een parlementslid. Kristof Calvo, het jongste Kamerlid, beet zich meteen vast in het energiedossier. In Mechelen trekt hij aan de kar als lokaal voorzitter en voorzitter van mmMechelen Feest. Een politieke hyperkineet, schrijven de kranten. Op 25 mei hoopt hij opnieuw verkozen te worden voor de Kamer. Wat wil Kristof dan zeker realiseren?

1 Naar een ambitieus Energiepact

“De kernuitstap was vanaf dag 1 mijn grootste strijd-punt. De volgende legislatuur wordt echt cruciaal. Kernenergie is niet meer van deze tijd. Kijk naar de vele problemen van de afgelopen jaren zoals de lekkende vaten en de scheurtjes in de reactorvaten. Voor een groene energietoekomst hebben we een

Energiepact nodig: een duide-lijke visie waar ook de

sector zelf, werkgevers en werknemers bij worden betrokken. In Nederland en Denemarken heeft zo’n pact gezorgd

voor een duidelijk perspectief.”

2 Jongeren aan de slag

“De strijd tegen de jeugdwerkloos-heid moet hoger op de politieke agenda. Vanzelf-sprekend is dat voor mij als jongste parlementslid een prioriteit. We hebben structurele maatregelen nodig. Denk aan een lastenverschuiving, een vereenvoudigd doelgroe-penbeleid en inzetten op werkervaring tijdens de schoolloopbaan via stages.”

“Kind van een

Catalaan. Rad van tong ook, onbesuisd intelligent, daardoor

soms al eens een ongeleid projectiel”

De StanDaarD

“Een verademing

dat Kristof Calvo het ongegeneerd voor

de Belgische ‘meertalige en superdiverse’

identiteit opneemt.”apache.be

16

3 Eerlijke belastingen voor mensen en bedrijven

“In België betalen mensen en bedrijven veel belastingen, maar ze krijgen er te weinig voor terug. Begroting na begroting wordt nu aan de fiscaliteit gesleuteld, terwijl we een grondige hervorming nodig hebben. De lasten op arbeid zijn te hoog en dat is onrechtvaar-dig. Groen wil de lasten verschui-ven: minder op arbeid, meer op vermogenswinst en milieuvervui-ling. Goed voor het milieu, goed voor de werkgelegenheid.”

“Op geregelde

tijdstippen lost hij salvo’s: dikwijls vanuit de

heup, maar ook dikwijls raak. En zijn favoriete schietschijven

zijn niet van de minsten: Electrabel en de nucleaire

lobby”.humo

“Zonder veel

bescheidenheid recht op het doel af. Een voetballer in de

politiek”knack

“Een wervelwind. Zo

typeerden zijn juffen hem al in het tweede

leerjaar. 12 beaufort: zo dendert Kristof Calvo ook

door de Wetstraat”

het laatSte nieuwS

17

Stad 2040Tom & Klaartje kijken in de vooruitkijspiegelEen stad kan een motor zijn van verandering. Als er slimme keuzes worden gemaakt. Mogen we even hardop dromen van Mechelen in 2040?

Elke wijk een park. Elk huis zijn eigen megawatts. Elke straat een fietsstraat. Elke bouwsteen passief. Elke school een brede school. Elke Mechelaar drietalig. Elke ambtenaar werkt waar hij wil. Elke winkel levert aan huis. Elke hap of slok is lokaal. Elke Mechelaar denkt mee. Elke dag een ander Mechels feest… en zo kunnen we nog wel even doorgaan.

De trein naar morgen is gelukkig al goed vertrok-ken. Onze autoluwe binnenstad is een visitekaartje, tot in het buitenland. Ons station wordt het best bereikbare van het land. Ons ambitieus parkenplan

geeft een steeds vrijer, groener gevoel aan de kin-derstad. De fietsers en wandelaars herontdekken de stad. De werkloosheid daalt in onze superdi-verse stad sneller dan elders, en de bedrijfswereld heeft duidelijk een nieuwe aantrekkingspool gevonden: Mechelen dus.

Ons geheim? In Mechelen kijken we door de vooruitkijkspiegel. We hebben dat typische ‘underdog’-gevoel van ons afgeschud. We zijn fier en toonaangevend. En vooral: de superdiverse Mechelaars bouwen vandaag al aan hun stad van morgen. Mechelen denkt vooruit. Het heeft alle troeven om de thuis te zijn en te blijven van de bewuste stedeling.

© B

as B

ogae

rts

18

Mechelaars op de groene lijstenBELGISCHE KAMER

kristof calvo PLAATS 2

patrick princen PLAATS 17

klaartje Heiremans 1E OPVOLGER

marina De bie 13E OPVOLGER (LIJSTDuWER)

VLAAMS PARLEMENT

Zineb el boussadaani PLAATS 8

Davy buntinx PLAATS 22

tom kestens 1E OPVOLGER

EUROPEES PARLEMENT

bjorn siffer PLAATS 3

“Samen beter doen”

© nogun / bjorn claes

19

Kom de komende maanden een kijkje nemen in ons Groenkot:Onze-Lieve-Vrouwestraat 48, 2800 mechelen

v.u. Kristof Calvo, Stationsstraat 6 2800 Mechelen

Deze publicatie kwam tot stand dankzij Jochen Govaert, Klaartje Heiremans, Ma-rina De Bie, Tom Kestens, Davy Buntinckx, Kristof Calvo, Joan Pepermans, Jeremie

Vaneeckhout, Jef Hollebecq, Phillippe Bossin en Rita Lamon.

Lay-out en ontwerp: nogun

Drukwerk: Drukkeij De Bie

gedrukt op Fsc gecertifieerd papier met vegetale inkten en groene energie.

In grote dankbaarheid voor het werk van tientallen groene actievelingen in de afgelopen decennia.

@groenmechelen groenmechelen

www.groenmechelen.bewww.kristofcalvo.be