6
Merkez Strateji Enstitüsü Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017 i ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye Bilgi Notu012 21.07.2017 (E) Tuğg.Doç.Dr. Oktay BİNGÖL Hazırlayan:

Merkez Strateji Enstitüsü

  • Upload
    others

  • View
    18

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Merkez Strateji Enstitüsü

Merkez Strateji Enstitüsü

Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017

i

ABD’nin TerörizmÜlke Raporları 2016 ve

Türkiye

Bilgi Notu–012 21.07.2017

(E) Tuğg.Doç.Dr. Oktay BİNGÖLHazırlayan:

Page 2: Merkez Strateji Enstitüsü

Merkez Strateji Enstitüsü

Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017

ii

Bu bilgi notu, ABD’nin “Terörizm Ülke Raporları 2016”isimli belgesi hakkında bilgi vermek maksadıylahazırlanmıştır.

MSE, ulusal, bölgesel, küresel barış ve güvenlik ile kurumsal yapılanma, risk

analizi ve strateji geliştirme konularında eğitim ve danışmanlık hizmeti verenakademik bir danışmanlık ve düşünce kuruluşudur.

MSE benimsediği ilkeler çerçevesinde kapsadığı konularda özgün ve nitelikli

bilgiyi üretmeyi ve bunu geniş kitlelerle paylaşmayı temel amaç edinmiştir. Bumaksatla, ilgi alanındaki konular hakkında analizler yapar, stratejiler geliştirir veakademik eğitim faaliyetlerinde bulunur.

MSE’nin ilkelerini, insanlığın barış ve güvenliğini esas alan temel amacı

belirler. Bilimsel etik ve tarafsızlık kuruluşumuzun temel ilkesidir.Ne kadar saygın olursa olsun MSE, hiçbir politik gücü veya inancı desteklemez.

Amaç:

Merkez Strateji Enstitüsü (MSE):

Doç.Dr. Sinem Akgül AÇIKMEŞE, (E)Tuğg. Doç.Dr. Oktay BİNGÖL, Prof.Dr. Mitat

ÇELİKPALA, Prof.Dr. Çağrı ERHAN, (E) Büyükelçi Dr. Ercan ÖZER, Prof. Dr.

Abdülkadir VAROĞLU, Yrd.Doç.Dr. Ali Bilgin VARLIK

MSEDanışma Kurulu

Bu belgede yer alan hususların tüm sorumluluğu yazarlara ait olup MSE’ve üyelerini bağlamaz.Bu belgenin her hakkı, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu esasları çerçevesinde MSE’yeaittir.Alıntılarda http://merkezstrateji.com/ uzantısının verilmesi, belgenin tamamına ulaşılabilmesi içinzorunlu tutulmuştur.

Hazırlayan: Oktay BİNGÖLEmekli Tuğ General, Doç.Dr. MSE Bşk.

Page 3: Merkez Strateji Enstitüsü

Merkez Strateji Enstitüsü

Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017

-1-

ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye

Giriş

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yıllık olarak hazırlanan Terörizm Ülke Raporlarından 2016 yılı

verilerini ve değerlendirmelerini kapsayanı 19 Temmuz 2017 tarihinde açıklanmıştır.1 Rapor, yedi

bölümden oluşmaktadır:

• Stratejik Değerlendirme,

• Ülke Raporları (Altı kısımdan oluşmaktadır: Afrika, Doğu Asya ve Pasifik, Avrupa, Orta Doğu ve

Kuzey Afrika, Güney ve Orta Asya ile ABD kıtası),

• Terörizmi destekleyen ülkeler,

• Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer Terörizm ile Küresel Mücadele

• Terörist Güvenli Bölgeler,

• Yabancı Terör Örgütleri (Tablo 1),

• Mevzuat İhtiyaçları ve Anahtar Terimler.

Raporun Türkiye için önem taşıyan bölümlerinde yer alan tespit ve değerlendirmeler müteakip

bölümlerde sunulmaktadır.

Türkiye Terörizm Raporu

Türkiye Terörizm Raporu, 2’nci Bölüm 3’üncü Kısım’da yer almaktadır. Raporda, PKK, TAK, IŞİD ve

DHKP-C’nin Türkiye’de terör eylemeleri yaptığı, Hükümetin bu örgütlere ilaveten ülke içinde faaliyet

gösteren Türkiye’deki Hizbullah, TKP/ML ve TİKKO, MLKP gibi çok sayıda örgütü terör örgütü olarak ilan

ettiği ifade edilmektedir. Türkiye’nin PKK bağlantısı nedeniyle Suriye’de PYD ve askerî kanadı YPG’yi

terör örgütü olarak kabul ettiği belirtilmekte, bu cümlenin ardından Türkiye’nin HAMAS’ın siyasi lideri

Halid Meşal ile diplomatik işbirliğine devam ettiği vurgulanmaktadır. Bu şekilde, ABD’nin terör örgütü

olarak ilan ettiği Hamas’a Türkiye’nin desteği öne çıkarılırken ABD’nin PYD/YPG ile işbirliği

normalleştirilmeye çalışılmaktadır.

Raporda, kendi isteğiyle ABD’de “sürgünde” yaşayan "din adamı" Fetullah Gülen’in dini hareketinin

Türkiye’de Milli Güvenlik Kurulu’nun 26 Mayıs 2016’da aldığı kararla terör örgütü olarak kabul edildiği ve

FETÖ olarak adlandırıldığı ifade edilmektedir. Türkiye’de Hükümetin Gülen Hareketi'nin 15 Temmuz

darbe girişimini planladığı ve yönettiğini iddia ettiği, FETÖ’nün Körfez İşbirliği Örgütü ve İslam İşbirliği

Örgütü tarafından terör örgütü olarak kabul edildiği belirtilmektedir. Raporda Türkiye’nin FETÖ

hakkındaki işlemlerine yer verilmekle birlikte terimler tırnak içinde kullanılarak ve iddia olduğu

belirtilerek ABD yönetiminin Türkiye’nin kararlarına şüphe ile yaklaşıldığına işaret edilmektedir. Bölüm

içinde FETÖ yerine Gülen Hareketi teriminin tercih edilmesi, FETÖ ile ilgili paragrafta 15 Temmuz sonrası

OHAL ilanı ile kamu görevlerinden ihraçların ve tutuklamaların fazlalığına vurgu yapılması dikkat

çekmektedir.

Raporda dikkat çeken diğer bir konu, Türkiye’de terörizmin geniş tanımına ve ABD’nin ifade ve

toplanma özgürlüğü olarak gördüklerinin Türkiye’de suç olarak kabul edilmesine yönelik eleştiridir.

Türkiye’de yetkililerin, siyasi muhalifleri, gazetecileri ve aktivistleri etkisizleştirmek için mevcut yasaları

1 Country Reports on Terrorism 2016, US Department of State, https://www.state.gov/j/ct/rls/crt/2016/index.htm

Page 4: Merkez Strateji Enstitüsü

Merkez Strateji Enstitüsü

Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017

-2-

geniş olarak yorumladıkları öne sürülmektedir. 20 Temmuz 2016’dan beri devam eden OHAL nedeniyle

şüphelilerin adil yargılanma hakkının ihlal edildiği, mahkemelerin yetersiz delillerle tutuklamalar yaptığı

diğer bir eleştiridir.

Raporda Türkiye’nin IŞİD ile 2016 yılındaki mücadelesine özel bir vurgu olduğu görülmektedir.

Ayrıca Türkiye’nin aldığı sınır güvenlik tedbirleri, radikalleşmenin önlenmesi yönündeki çabaları,

uluslararası terörizmin finansmanının kesilmesine yönelik girişimleri ile uluslararası işbirliğine olumlu

vurgular öne çıkmaktadır.

Yabancı Terör Örgütleri

Raporun 6’ncı bölümünde ABD’nin terör örgütü olarak kabul ettiği 61 örgüt sıralanmaktadır. Bu

örgütler içinde El kaide ve IŞİD bağlantılı olanlar çoğunluğu oluşturmaktadır. Türkiye’den PKK ve DHKP-

C listede yer alırken FETÖ, PYD/YPG, TKP/ML TİKKO ve Türkiye’deki Hizbullah yer almamaktadır.

Türkiye’nin terör örgütü olarak kabul etmediği başta HAMAS olmak üzere çok sayıda örgüt ABD

listesinde yer almaktadır.

Teröre Destek Veren Ülkeler

Raporun 3’üncü bölümünde İran, Sudan ve Suriye’nin teröre destek veren ülkeler olduğu ifade

edilmektedir. İran’ın; Suriye, Irak, Lübnan, Filistin ve Bahreyn’deki gruplara; Sudan’ın; Abu Nidal, Filistin

İslami Cihadı, Hamas ve Hizbullah’a; Suriye’nin ise 2011’den itibaren ülke içindeki yandaş terör gruplarına

destek verdiği ve El Kaide bağlantılı gruplara zaman zaman ılımlı davrandığı ifade edilmektedir.

Teröristler İçin Güvenli Bölgeler

Raporun 5’inci bölümünde teröristler için güvenli bölgeler olarak; Somali, Mali, Yemen, Suriye, Irak,

Mısır, Lübnan, Libya, Pakistan, Afganistan, Kolombiya, Venezüella ve Filipinler’in tespit edilmiş bölgeleri

dikkat çekmektedir.

Rapora İlişkin Değerlendirme

ABD’nin raporunda kendisinin ve yakın müttefiklerinin ulusal güvenliğine ve ABD’nin ülke

dışındaki tesis ve personeline tehdit teşkil eden gruplara ağırlık verdiği, bu kapsamda El Kaide ve

bağlantılı grupların öncelik aldığı görülmektedir. ABD’nin terörizmle uluslararası mücadelede sıklet

merkezinin, içinde etkin olarak yer aldığı uluslararası kuruluşların kararlarına diğer ülkelerin uymasını ve

işbirliği yapmasını sağlamaya yönelik olduğu, bu kapsamda terörizmin finansmanını kesmeyi ve personel

teminini engellemeyi sağlayacak tedbirlere öncelik verildiği görülmektedir.

ABD’nin, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer silahların terör örgütleri tarafından

kullanılmasını öncelikli bir tehdit olarak görürken, siber teröre ağırlıklı vurgu yapmamasının, siber

savunma/taarruz kapasitesine duyduğu güveni yansıttığı düşünülmektedir.

Türkiye ile ABD arasında terörizm kavramı, terör örgütü tanımı ve cezai tedbirler konusunda önemli

farklılıklar olduğu rapora da yansıtılmıştır. Bu kapsamda önümüzdeki dönemde FETÖ ve PYD/YPG’nin

terör örgütü olarak kabul edilmesinde bir ilerleme yaşanmasının zor olduğu kıymetlendirilmektedir.

Page 5: Merkez Strateji Enstitüsü

Merkez Strateji Enstitüsü

Bilgi Notu-012 | ABD’nin Terörizm Ülke Raporları 2016 ve Türkiye |21.07.2017

-3-

Tablo 1. ABD'nin Yabancı Terör Örgütleri Listesi-2016

1. Abdallah Azzam Brigades (AAB)

2. Abu Nidal Organization (ANO)

3. Abu Sayyaf Group (ASG)

4. Al-Aqsa Martyrs Brigade (AAMB)

5. Ansar al-Dine (AAD)

6. Ansar al-Islam (AAI)

7. Ansar al-Shari’a in Benghazi (AAS-B)

8. Ansar al-Shari’a in Darnah (AAS-D)

9. Ansar al-Shari’a in Tunisia (AAS-T)

10. Army of Islam (AOI)

11. Asbat al-Ansar (AAA)

12. Aum Shinrikyo (AUM)

13. Basque Fatherland and Liberty (ETA)

14. Boko Haram (BH)

15. Communist Party of Philippines/New

People’s Army (CPP/NPA)

16. Continuity Irish Republican Army (CIRA)

17. Gama’a al-Islamiyya (IG)

18. Hamas

19. Haqqani Network (HQN)

20. Harakat ul-Jihad-i-Islami (HUJI)

21. Harakat ul-Jihad-i-Islami/Bangladesh

(HUJI-B)

22. Harakat ul-Mujahideen (HUM)

23. Hizballah

24. Indian Mujahedeen (IM)

25. Islamic Jihad Union (IJU)

26. Islamic Movement of Uzbekistan (IMU)

27. Islamic State of Iraq and Syria (ISIS)

28. Islamic State’s Khorasan Province (ISIS-K)

29. ISIL-Libya

30. ISIL Sinai Province (ISIL-SP)

31. Jama’atu Ansarul Muslimina Fi Biladis-

Sudan (Ansaru)

32. Jaish-e-Mohammed (JeM)

33. Jaysh Rijal Al-Tariq Al-Naqshabandi (JRTN)

34. Jemaah Ansharut Tauhid (JAT)

35. Jemaah Islamiya (JI)

36. Jundallah

37. Kahane Chai

38. Kata’ib Hizballah (KH)

39. Kurdistan Workers’ Party (PKK)

40. Lashkar e-Tayyiba (LeT)

41. Lashkar i Jhangvi (LJ)

42. Liberation Tigers of Tamil Eelam (LTTE)

43. Mujahidin Shura Council in the Environs of

Jerusalem (MSC)

44. Al-Mulathamun Battalion (AMB)

45. National Liberation Army (ELN)

46. Al-Nusrah Front (ANF)

47. Palestine Islamic Jihad (PIJ)

48. Palestine Liberation Front – Abu Abbas

Faction (PLF)

49. Popular Front for the Liberation of Palestine

(PFLP)

50. Popular Front for the Liberation of

Palestine-General Command (PFLP-GC)

51. Al-Qa’ida (AQ)

52. Al-Qa’ida in the Arabian Peninsula (AQAP)

53. Al-Qa’ida in the Indian Subcontinent

(AQIS)

54. Al-Qa’ida in the Islamic Maghreb (AQIM)

55. Real IRA (RIRA)

56. Revolutionary Armed Forces of Colombia

(FARC)

57. Revolutionary People’s Liberation

Party/Front (DHKP/C)

58. Revolutionary Struggle (RS)

59. Al-Shabaab (AS)

60. Shining Path (SL)

61. Tehrik-e Taliban Pakistan (TTP

)

Page 6: Merkez Strateji Enstitüsü

www.merkezstrateji.com

[email protected]

[email protected]

Tlf.: +90 3122362199

GSM: +90 5332303018