Yapı Kredi Yayınları - 4783Çizgi Roman

Red Kit (Toplu Albümleri 14) / Morris & GoscinnyÖzgün Adı: Lucky Luke

Beyaz Şovalye / Rintintin'in Mirası / Daltonların TedavisiYazan: Goscinny

Çizen: MorrisÇeviren: Eray Canberk

Editör: Korkut ErdurDüzelti: Filiz Özkan

Grafik: Süreyya Erdoğan

Baskı ve Cilt: Ertem Basım Yayın Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.Başkent O.S.B. 22. Cad. No: 6 Malıköy / Ankara

Tel: (0312) 640 16 23Sertifika No: 26886

Çeviriye temel alınan baskı: Lucky Luke, L'Intégrale 14, 2010

1. baskı: İstanbul, Ocak 2017ISBN 978-975-08-3876-7

© Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş. 2014Sertifika No: 12334

© LUCKY COMICS All rights reserved

Bu kitabın telif hakları Akan Ajans aracılığıyla alınmıştır.

Bütün yayın hakları saklıdır.Kaynak gösterilerek tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında

yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.

Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş.Kemeraltı Caddesi Karaköy Palas No: 4 Kat: 2-3 Karaköy 34425 İstanbul

Telefon: (0 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23http://www.ykykultur.com.tr

e-posta: ykykultur@ykykultur.com.trİnternet satış adresi: http://alisveris.yapikredi.com.tr

Yapı Kredi Kültür Sanat YayıncılıkPEN International Publishers Circle üyesidir.

MORRIS MESLEKTAŞLARININKARİKATÜRLERİNİ YAPARDI

3

Morris, iki Red Kit serüveni arasında, zevk için karikatür de çizerdi. Meslektaşlarından bazıları bu anlamda Morris’in “kurbanı” olmuşlardı. Bunların başında René Goscinny geliyordu. Çünkü Morris ve Goscinny ölümsüz bir “ikili” idi. Batı’nın Adaleti, Brüksel versiyonu…

© A

nne

Gos

cinn

y K

olek

siyo

nu

Doğrusunu söylemek gerekirse Morris ile Goscinny arasındaki suç ortaklığı bir

anda oluştu. Ortak çalışmalarının daha başın-da, Morris, Joss Jamon’a Karşı adlı albümün senaryo yazarı olan Goscinny’nin karikatürü-nü çizerek ona bir sürpriz yaptı. Goscinny böylece, çizgi romanın kötü adamlarından biri olan “Kararsız Pete” oluverdi. Çok daha sonra Morris, bir heykel tasarlayarak Goscinny’ye olan sevgi ve saygısını gösterdi. Bu heykel ger-çek olmaya değerdi doğrusu.

Çizgi romanın öteki ustaları da -Gaston Lagaffe adlı çizgi roman kahramanının yaratıcısı André Franquin’den başlayarak- aynı şeyleri yaşa-dılar. Yolun başlangıcında, yokluk ve yoksul-luk döneminde tanıştılar ve o zamanlar çok da eğlendiler. Ceplerinde ancak birkaç kuruş olduğu dönemde, Franquin gözcülük yaparken Morris’in sinemaların girişinde sergilenen kovboy filmlerinin fotoğraflarını koparıp kaçtığı çok olmuştur.

İkinci Dünya Savaşı ertesinde iki genç adam, Belçika’da Morris’in ailesine ait, deniz kıyısındaki bir villada yaşadı. Bu deniz kıyısı bölgesi Almanlar tarafından dört yıl boyunca yasak bölge ilan edilmişti. Çünkü burası (Almanların savaş sırasında inşa ettikleri) Atlantik Duvarı’na yakın bir yerdeydi. Çevre bu yüzden tuzaklarla doluydu. Morris ve Franquin buradan kazasız belâsız kurtuldu. Bu arada, kum tepelerine Alman ordusu tarafından kazıl-mış siperleri ve açılmış tünelleri keşfettiler ve birçok kez mayınların üstünde yürüdü-ler kuşkusuz. Neyse ki mayınlar patlamadı! Tehlikelerle dolu bu günleri çizgi roman konu-sunda söyleşerek geçiriyorlardı. Franquin, Morris’in Gizli Yüzü adlı albümde şöyle der: “Her birimizin çizim konusunda kendi görüşleri vardı ve onları hararetle savunuyor-duk. Ben, hareket eden nesnelerin büyük bir hız izlenimi vermesi gerektiğini ileri sürüyordum. Morris, dörtnala giden atın koşma durumlarını iyice belirlemek için fotoğrafları inceliyordu. “

4

Morris’in gözüyle André Franquin, © Dupuis

5

Morris ve Franquin, birçok çalışması dışında Jerry Spring ve Jean Valhardi gibi kahramanla-rın yaratıcısı olan ve Jijé diye de anılan Joseph Gillaine ile birlikte çalıştılar. Aynı yerde Willy Maltaite de vardı. Maltaite, Will takma adıy-la Tif ile Tondu ve Isabelle adlı ünlü serileri çizecektir. Will bir gün şunları anlatacaktır: “Morris’in masası bir yığın ıvır zıvırla tıka basa doluydu. Şaşırtıcı, olağanüstü el becerileri olan biriydi. Bu arada, perspektiflerini çizmek için de bir lastik kullanıyordu!” Üç kafadar akşamları bir kadeh bir şey içmek ve müzik yapmak için buluşuyorlardı. Geç vakit eve dönerken de şamata yapıp insanları uyandırıyorlardı bazı zamanlar. Morris’in armonikası eşliğinde Will ile Franquin avaz avaz şarkı söylüyorlardı.Marc Dacier, Luc Orient ve başka kahramanla-rın yaratıcısı çizer Eddy Paape de bu karikatür galerisinde yer alır. O da, daha başlangıçta bir suç ortağı olmuştur. Üç genç çizerle, yani Franquin, Peyo ve Morris ile karşılaştığı sırada küçük bir çizgi roman atölyesinde çizerdi aslın-da. İşyerleri kapandığında Morris bu arkadaş-larını Journal Spiro’nun editörü olan Charles Dupuis ile tanıştırdı. Sonrasını biliyorsunuz…

ŞERİF OLARAK

BEN DE BU ŞEHRI

DISIPLINDEN YOKSUN

BULUYORUM…

BEN TEKSAS’TAN

BARRY BLUNT VE

TİTUSVİLLE’İ ELİM

TABANCADA YÖNET-

MEYE NİYETLİYİM…

GÜZEL, SAVUNMA BİTTİĞİNE GÖRE JÜRİ

KESİN KARARINI VERDİ Mİ?

ŞU BİRKAÇ MANGIRA ÇEVRİLEBİLİRDİ…

© D

upui

s©

Dup

uis

© D

upui

s

© D

upui

s Yukarıdan aşağıya, René Goscinny, “Joss Jamon’a Karşı”da Kararsız Pete, Eddy Paape, Will.

Solda, Victor Hubinon.

6

YA DA TAM TERSİAralarında Giraud, Jijé ve Roba'nın olduğu çizer arkadaşlarının da Morris'in karikatürlerini yaptıkları oluyordu.

7

8

Güney Dakota, Deadwood’daki ilk tiyatro, ünlü “Bella Union”. Gösteriden sonra gömme localı dans salonu ve bara dönüştürülürdü.

9

BEYAZ ATLI

AAAAHH! KADIN SESİ! AĞAÇLARIN ARASINDAN

GELDİ! KÜÇÜK KARDEŞİME DOKUNMAYIN!

BIRAKIN! İMDAAAT!

NELER OLUYOR? İYİ MİSİNİZ

HANIMEFENDİ?

BİR ŞEY YOK. İYİYİM.

TİYATRO OYUNUNUN PROVASINI YAPIYORDUK. DEMEK GERÇEKÇİ

OLMAYI BAŞARMIŞIZ!

10

HI? PROVA MIYDI? BENDENİZ WHITTAKER

BALTIMORE.

ADIMI TAŞIYAN TİYATRO TOPLULUĞUNUN

MÜDÜRÜYÜM.

WHITTAKER

BALTIMORE

TEKSAS’TA İLK TURNEMİZİ GERÇEKLEŞTİRİYORUZ. O YÜZDEN ÇOK ÇALIŞMAMIZ

GEREKİYOR.

KADIN OYUNCUMUZ GLADYS WHIMPLE. ÜSTÜN YETENEĞİYLE DİKKAT ÇEKER.

KÖTÜ ADAM ROLLERİNİN BÜYÜK USTASI BARNABY FLOAT. YETENEĞİYLE SEYİRCİYİ BÜYÜLER.

BU BEY DE FRANCIS LUSTY. TEKNİK İŞLERDEN VE SEYİRCİYİ COŞTURMAKTAN SORUMLU.

BEBEK?

SELAM!

ASLINDA OYUNCAK. . .

AMA GERÇEK GİBİ! HA HA HA!

“BEYAZ ATLI” ADLI OYUNUMUZDA KULLANIYORUZ. BENDENİZ AYNI ZAMANDA OYUNUN YAZARI VE

BAŞ OYUNCUSUYUM.

ŞİMDİİİ. . . BİZİMLE YEMEK YERSENİZ ÇOK MEMNUN OLURUZ.. .

TEŞEKKÜRLER AMA NOTHING GULCH’A GİTMEM

GEREKİYOR.

NOTHING GULCH MI? YARIN AKŞAM ORADA SAHNE ALACAĞIZ. BUYRUN, “BEYAZ

ATLI”YA BİLETİNİZ. . .

11

DANSÇI KIZLAR, RODEO-LAR VE ADAM ASMA GİBİ

TİYATRONUN DA VAHŞİ BATI YAŞAMINDA OLDUKÇA ÖZEL

BİR YERİ VARDIR.. . SE-YİRCİSİ DE OYUNU SEY-REDERKEN KONUŞUR, MASAL İLE GERÇEĞİ

KARIŞTIRIR. . .

İLGİ ÇEKEN ÜÇ TÜR OYUN VARDIR. SHAKESPEARE’İN OYUNLARI. . .

BU AKŞAM

ROMEO VE JULIET

“. . . BAK, MERCUTIO’NUN RUHU HENÜZ BAŞLARIMI-ZIN ÜSTÜNDE DOLAŞMAKTA, KENDİSİYLE GİTMENİ BEKLİYOR.. . YA SEN YA BEN YA DA İKİMİZ BİRDEN. . .”

“SEN, SEFİL ÇOCUK! BU-RADAKİ YOLDAŞI SENDİN,

ONUNLA GİTMEK DE SANA DÜŞER.. .”

ŞİMDİ GÖRÜRÜZ!

ROMEO’YA 10 DOLAR!

TAMAM!

TYBALT’A 25 DOLAR!

SAKIN NUMARA YAPMAYIN!

HAYDİ!

YÜRÜ ROMEO!

ROMEO KAZANDI!

10 DOLAR VER!

ŞİKE VAR! TYBALD

KIPIRDAMADI BİLE!

HİLE VAR!

SHAKESPEARE’İ ASALIM!

DÜZENBAZLARA NE CEZA VERDİĞİMİZİ GÖSTERELİM

ŞUNLARA!

12

EN SEVİLEN İKİNCİ OYUN TÜRÜ, ÜNLÜLERİN HAYATINI CANLANDIRAN

PİYESLERDİR.. .

. . . SÖZGELİŞİ, SİYULARIN DA TANIDIĞI ÜNLÜ BİR AVCININ HAYATI. . .

BURADA OYNAMAYI KABUL ETME-YECEKTİM!

YAPMA! TOPLA

KENDİNİ!

TOPLAMAK MI? SEN İÇERİYİ GÖRMEDİN GALİBA!

. . . AMA EN ÇOK SEVİLEN OYUNLAR, MELODRAMLARDIR!

HAYIR! KARDEŞİME DOKUNMAYIN! İMDAAT!

BENİMLE EVLEN-MEZSEN O ÇOCUĞU BİR DAHA GÖRE-

MEZSİN!

BEYAZ ATLI*! KAHRETSİN!

* DEVRİN ÜNLÜ TİYATRO OYUNU.

. . . MELODRAMDA GENÇ KIZ KÖTÜ ADAMIN ELİNE DÜŞER-

KEN ÜNLÜ KURTARICI ORTAYA ÇIKAR.. .

KIZI RAHAT BIRAK AŞAĞILIK ADAM!

13

KATRANIMIZ VARTÜYÜMÜZ VAR

ŞENLİĞİ SEVERİZ

RED KİT! SENİ KOCA KURT!

DAN!DAN!

VINN!

HANK WALLYS! PİS ÇAYLAK!

GEL DE GÜNÜNÜ

GÖSTEREYİM!

SENİ BURADA GÖRECEĞİM HİÇ

AKLIMA GELMEZDİ HANK!

HERKES BURADA! BU AKŞAM OYUN VAR,

SOYTARILARI SEY-REDECEĞİZ!

SIĞIRLARA GELİNCE, SÜRÜNÜ ABILENE’DE SATTIM. ATIMDA 10 BİN DOLARIN VAR. DEĞERLİ AT DİYE

BUNA DENİR!

NALLAR YUKARI! SÖKÜL

PARALARI!

HAYDA! SİZ HİÇ BÖYLE SAÇMA ŞEY

GÖRDÜNÜZ MÜ?

14

BU PARAYA ÇOK İHİTYACIM VARDI RED!

BENCE EMİN BİR YERE KOYSAN İYİ OLUR!

HAKLISIN! EN İYİSİ BANKAYA

YATIRMAK!

NOTHING GULCH

BANKASIEDWIN ZOOEY

GENEL MÜDÜR

NEREDE O SEFİL EDWIN ZOOEY? BU NE BİÇİM BANKA!

GELDİİİ! SOK O ALTIPATLARI KILIFINA, ELİNDEN BİR

KAZA ÇIKACAK!

SENİ TİLKİ SENİ!

KOCA BEBEK!

AL ŞUNU, KASANA KOY! İYİ SAKLA DA TABUT PARAN

OLMASIN!

ALSAM MI ACABA? DUL VE YETİMLERDEN

ÇALMIŞSINDIR!

GEL, BARA GİDE-

LİM!

YARIN TEPENDE-YİM! SAKIN UNUTMA!

BU AKŞAMKİ GÖSTERİYE HAZIRLANMIŞ-

LAR ANLAŞILAN!

EVET. BENİM BİLETİM BİLE

VAR!

ŞU SENİN BULAŞIK SULARINDAN İKİ

BARDAK VERSENE YAKIŞIKLI!

O ÇÜRÜK BAĞIRSAK-LARINA ÇOK BİLE AYYAŞ!

HA HA HA!