39
'NIEUWE WETGEVING, BEDREIGING OF KANS?‘ Jos Berkemeijer, 26 juni 2014 26-06-2014 1 Veranderingen en Innovatie in de Pensioen- en Verzekeringssector change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Presentatie van Jos Berkemeijer op Dialoogsessie van Novisource op 26 juni 2014

Citation preview

Page 1: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

'NIEUWE WETGEVING, BEDREIGING OF KANS?‘

Jos Berkemeijer, 26 juni 2014

26-06-2014 1

Veranderingen en Innovatie in de Pensioen- en Verzekeringssector

change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 2: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Agenda

26-06-2014

1. Herstel van Vertrouwen2. Innovatie:

Waarom, Struikelblokken, Onderzoek, Visie3. Toezicht4. Recente Innovaties5. Wettelijke Ontwikkelingen en Innovatie6. Tussenconclusies7. Echte Innovatie…..

Paradigma’s doorbreken

2change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 3: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Kerndoelstelling Financiële Sector: Herstel van Vertrouwen

26-06-2014

1. Kan Innovatie bijdragen aan Herstel van Vertrouwen?2. Draagt nieuwe wetgeving bij aan Innovatie?

3change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 4: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Herstel Vertrouwen: Verzekeraars, Moeizaam…

26-06-2014https://www.verzekeraars.nl/verzekeringsbranche/dossiers/verzekeraarsvernieuwen/Documents/Z-card%20VerzekeraarsVernieuwen.pdf

4change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 5: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Herstel Vertrouwen Pensioenfondsen = Herstel Dekkingsgraad

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 5

Reservetekort

Dekkingstekort

VERTROUWEN

Page 6: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Herstel van Vertrouwen: Resultaat na 6 jaar…

26-06-2014

Bron: MarketResponse 2013

Genoemde Opvallende oorzaken• Verzekeraars: Producten• Pensioenfondsen: Risicovol Gedrag• Banken: Schuld aan Crisis

Onderzoek MarketResponse (2013)

6change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 7: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Herstel van Vertrouwen. Hoofddoel of Gevolg?

26-06-2014 7change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 8: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Waarom Innovatie?

26-06-2014

1. Beter inspelen op klantbehoefte

2. Druk aandeelhouders

3. Efficiency

4. Concurrentiedruk

5. Duurzaamheid

6. …..

8change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 9: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Innovatie Motivatie

26-06-2014

Bron: Oog op Innovatie (SixFingers/DBMI) -2010

9change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 10: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Bronnen van Ideeën voor Innovatie

26-06-2014

Bron: Oog op Innovatie (SixFingers/DBMI) -2010

10change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 11: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Belangrijkste Struikelblok bij Innovatie

26-06-2014

Bron: Oog op Innovatie (SixFingers/DBMI) -2010

11change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 12: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Waarom komt innovatie zo moeilijk van de grond?

26-06-2014 12change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 13: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Meer flexibiliteit: De grootste struikelblokken

26-06-2014

Leidinggevenden in de financiële sector onderkennen de behoefte om sneller te veranderen, maar slechts één op de tien vindt dat hij snel kan profiteren van nieuwe mogelijkheden of zich snel kan aanpassen aan onvoorziene veranderingen

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Bureaucratische beslissingsprocessen

Effectief koppelen vantechnologieplatformen

Onvoldoende toegang tot informatie

Bron: Onderzoek 'The Challenge of Speed',(2014)

13change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

The Economist Intelligence Unit

Page 14: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Onderzoek Innovatie IG&H (2012)

26-06-2014

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bank Verzekeraar Intermediair

In mijn organisatie staat innovatie hoog op de board agenda

Helemaal oneens

Oneens

Neutraal

Eens

Helemaal eens

14change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 15: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Verzekeraars, Weurding: ‘Innovatie: geen vraag, maar must!’

26-06-2014

Richard WeurdingAlgemeen directeur Verbond van VerzekeraarsInnosurance congres op 17 september 2013.

1. Regelgevingparadox- Woekerpolissen- Legacy- Toezicht- Solvency- Governance- Compliance- Etc.

Bron: VVV

15change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 16: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Verzekeraars, Weurding: ‘Innovatie: geen vraag, maar must!’

26-06-2014

2. KannibalisatieparadoxNieuwe methoden, afscheid nemen van oude structuren, innoveren voelt vaak alsof je je eigen markt, je eigen business kannibaliseert.

Dat is moeilijk, dat doe je niet zomaar. Vandaar vaak Greenfields.

Bron: VVV

16change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 17: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Verzekeraars, Weurding: Het TNO Innovatie Advies

26-06-2014

1. Ons anticiperend vermogen versterken: zet een signaleringssysteem op

2. We moeten de aanpak van risico-inschattingen vernieuwen: Modellen moeten vooruit kijken i.p.v. achteruit.

3. Producten moeten kunnen meebewegen met veranderingen in omgeving en in risico’s.

4. Analyseer de klant van de toekomst:zet allerhande data, sociale media in

5. Aan de slag met het innovatievermogen van de sector

6. We moeten onze maatschappelijke rol nader invullen.Hierbij is interessant dat we een nieuwe visie op solidariteit zouden moeten ontwikkelen.

7. Interne werkorganisatie innoveren en aanpassen.Onze ICT moet meer dienstbaar worden gemaakt aan de veiligheid en aan de klantvriendelijkheid.

Bron: VVV

17change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 18: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Verzekeraars, Weurding: Eigen Innovatie Visie

26-06-2014

1. We worden steeds ouder- Langlevenrisico bestaande producten.- Nieuwe producten:

Langer doorwerken & flexibele arbeidsrelaties

2. Crisis op de woningmarkt…- Innovatieve financieringsproducten- Investeringen in huursector ?.

3. Zorgkosten blijven stijgenInnoveren op kruispunt zorgsparen, thuiszorg & mantelzorg.

4. Broodfondsen

5. Big Data

6. Kleinschaligheid, Communities, Solidariteit

Bron: VVV

18change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 19: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Eisen Productinnovatie: Artikel 32 BGfo

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 19

Artikel 32 lid 1 Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft

Een financiële onderneming als bedoeld in artikel 4:14 of 4:15 van de wet die financiële producten aanbiedt of samenstelt en in de markt verkrijgbaar stelt:

1. beschikt over adequate procedures en maatregelen die waarborgen dat bij de ontwikkeling van het financieel product op een evenwichtige wijze rekening wordt gehouden met de belangen van de consument, cliënt en, indien van toepassing, de begunstigde van het financieel product en

2. dat het financieel product aantoonbaar het resultaat is van deze belangenafweging.

Bron: Wet Bgfo art. 32

Page 20: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

AFM Toetskaders voor Processen

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 20

1. Duidelijk belegde verantwoordelijkhedenOntwikkeling , goedkeuring & evaluatie van producten adequaat belegd

2. Stimuleren van zelfkritisch vermogenMultidisciplinaire discussiesessies, open vragen eneen duidelijk eigen normenkader

3. Goed afgebakende doelgroepbepaling

4. Uitgebreide scenarioanalyses en productvergelijking

5. Goede aansluiting op relevante andere processen in de productketenInformatieverstrekking aan adviseurs en klanten, aanvraagprocedures en klachtenprocedures. Expliciete distributiestrategie

6. Zorgen voor een tijdige evaluatie van producten

Bron: AFM

Page 21: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

AFM Toetskaders voor Producten

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 21

1. Biedt het product waar voor haar geld? Kostenefficiency , positieve risk-return

2. Geeft het product invulling aan een gefundeerde behoefte van de doelgroep? Nut vanuit het perspectief van de klant

3. Doet het product wat het beoogt in allerlei omstandigheden en is de uitkomst dan acceptabel voor de doelgroep?Veiligheid , klant verwachtingsmanagement: onverwachte werkingen van het product in veranderende omstandigheden

4. Is het product niet onnodig ingewikkeld en kan de klant de kwaliteit en passendheid ervan goed beoordelen?Begrijpelijkheid vanuit het perspectief van de klant

Bron: AFM

Page 22: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Recente Innovaties

26-06-2014

Succesvolle Innovaties de afgelopen 5 jaar:1. Innovatie Pensioen?2. Innovatie Verzekeringen?

22change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 23: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Banksparen (2008)

26-06-2014 23change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

• Sparen onder een streng regime van regels• Uitkeringsproduct • Beperkt qua duur; niet levenslang• Geen indexatie of winstdelingsmogelijkheid

(wel beleggingseenheden)

• Maatwerkproduct? • Langlevenrisico? • Woekerpolis van de toekomst?

Page 24: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Indexatielabel (2009)

26-06-2014 24change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

2007 2009 2014

Indexatielabel

Page 25: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Wet Pensioencommunicatie I

26-06-2014 25change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

1. Deelnemer moet kunnen opmaken of het te bereiken pensioen voldoende is voor zijn manier van leven na pensioeningang (?)

2. Geen eenduidige communicatie: UPO als het Pensioenregister geven verschillende uitkomsten

3. Geen eenduidig Wft- en Pensioenwet-Proof Begrippenkader

4. Begrippenkader sluit niet aan op de door AFM gepubliceerde ‘Beleidsregel Informatieverstrekking’.

5. Niet gedefinieerde begrippen : ‘correct, duidelijk, evenwichtig’

6. Toezichtstrijd tussen AFM en DNB

7. Utopieën - ‘Uniformering van informatie en rekenregels’- De optelbaarheid van scenario’s van verschillende regelingen- De optelbaarheid van verschillende zekerheden: 97,5%, 99,5%..... - Communicatie van zogenaamde ‘schokken’ (FTK) en 'dakpannen’

Page 26: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: PPI (2011)

26-06-2014 26change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

1. AEGON PPI B.V.

2. APG - ABN AMRO Pensioeninstelling N.V.

3. BeFrank PPI N.V.

4. Brand New Day Premiepensioeninstelling N.V.

5. Gouda Pensioen Service N.V.

6. Nationale-Nederlanden Premium Pension Institution B.V.

7. Stichting Cappital Premiepensioeninstelling

8. Stichting Premiepensioeninstelling Robeco

9. Stichting Rabo PGGM Premiepensioeninstelling

10. Stichting Towers Watson PPI

11. Zwitserleven PPI N.V.

Page 27: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Evaluatie PPI (2014)

26-06-2014 27change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Bron: Rapport Evaluatie PPI (2014)

Circa 90% van de aanwas komt uit regelingen die eerder waren ondergebracht bij levensverzekeraars

Page 28: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Evaluatie PPI (2014)

26-06-2014 28change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Bron: Rapport Evaluatie PPI (2014)

Conclusies

1. meer concurrentie voor de uitvoering van premiepensioenregelingen

2. lagere kosten, meer transparantie, betere beleggingen en communicatie

3. katalyserende rol: betere 2e pijler premiepensioenproducten

4. De geconstateerde prijsdaling heeft een meetbaar positief effect op het pensioenresultaat van deelnemers aan premiepensioenregelingen.

5. Bij een gelijkblijvend pensioenbudget is er in de huidige producten meer geld beschikbaar voor pensioenopbouw en in combinatie met beter en goedkoper beleggen resulteert dit naar verwachting in zo’n 13% hoger pensioen en een lager risico voor de deelnemers.

Page 29: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Evaluatie PPI (2014)

26-06-2014 29change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Bron: Rapport Evaluatie PPI (2014)

Conclusies

1. PPI’s nog in een opstartfase; markt/aanbod ontwikkelen zich nog volop

2. Het is de vraag in hoeverre de geconstateerde verbeteringen kunnen worden toegeschreven aan de introductie van de PPI

3. Op dit moment is nog geen enkele buitenlandse regeling bij een PPI ondergebracht.

4. Geen enkele PPI heeft op dit moment het break even punt tussen opbrengst en kosten bereikt (minimum grens: 40.000 deelnemers)

5. Aanbieders/adviseurs verwachten dat niet iedere PPI in staat is om binnen de door hen gestelde termijn winstgevend te worden. Men verwacht een beperkte consolidatie,

Page 30: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: PPI

26-06-2014 30change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Discussie:1. Waarom PPI?2. Toekomst PPI?3. PPI Versus DB, DC?4. Onderscheiden vermogen PPI?

Page 31: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Provisieverbod (2013)

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 31

Op 1 januari 2013 is het provisieverbod in werking getreden. Het provisieverbod is van toepassing op complexe producten, hypothecair kredieten, (natura)uitvaartverzekeringen en betalingsbeschermers, en dienstverlening onder het nationaal regime.

Beter advies voor klant?Goedkoper advies voor klant?

Page 32: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Reëel Pensioencontract

26-06-2014 32change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 33: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Wettelijke Ontwikkelingen: Pensioen Scuds

26-06-2014 33change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 34: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Tussenconclusies

26-06-2014

1. Verplichte innovatie ≠ innovatieHet sec omzetten van nieuwe wetgevingin nieuwe producten voegt nauwelijkswaarde toe voor de consument of de financiële dienstverlener

2. Nieuwe wetgeving draagt niet per definitie bij aan ‘herstel van vertrouwen’ of de kwaliteitsbeleving van de klant

3. Overdosering aan regels en ongecoördineerde wetgeving lijken adequate innovatie onmogelijk te maken

34change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 35: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Hoe dan wel ‘Herstel van Vertrouwen’ door Innovatie?

26-06-2014

1. Back to Basics?• Pensioen en Verzekeren = ‘Zekerheid’ i.p.v. Casino• Eenvoudige Communicatie = Eis

2. Radicale Modernisering. Gebruik van moderne techniek, Big Data, Nieuwe media (Apps)

3. Meer producten en diensten o.b.v. Vrijwillige solidariteit, Transparantie, Communities, Green

4. Economie op gang: Productontwikkeling op basis van werkelijke klantbehoefte (Woon, Zorg, Pensioen)

5. Financiële dienstverleners moeten niet alleen veranderende wetgeving volgen, maar ook initiëren.

35change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 36: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Innovatie Voorbeeld: Autoverzekering

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 36

Met app van rijgedrag een lagere premie22 april 2013 - Verzekeraars geven korting op de premie van een

autoverzekering bij controle van rijgedrag via een app. De bedoeling is dat het rijgedrag

van verzekerden via een app gemeten worden. En aan de hand daarvan kan

de premie aangepast worden.

Je zou het bijna niet geloven, maar in het Verenigd Koninkrijk worden de eerste stappen

al gezet door verzekeraars samen met Vodafone. En het voornemen is om dit ook in

Nederland te gaan toepassen. De eerste autoverzekering met dit principe zal volgende

jaar in Nederland geïntroduceerd worden.

Korting bij netjes rijden

In het kort komt het erop neer dat consumenten privacy inleveren in ruil voor korting op de

autoverzekering. Althans, zo vat RTL Nieuws het samen. De app meet hoe hard iemand

rijdt, en of dit wel of niet boven de toegestane snelheid is. En verder wordt de rijstijl

gemeten; hoe snel trekt iemand op, hoe hard gaat iemand door de bocht, etc.

Verzekeraars kunnen vervolgens het rijgedrag van hun klanten analyseren. En op basis

van deze analyses kan de verzekeraar de hoogte van de premie preciezer bepalen. Als je

netjes rijdt, krijg je korting. En als je veel te hard rijdt of een risicovolle rijstijl hebt, dan

merk je het omgekeerde.

Whoosz! beloont je rijstijl:

Page 37: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

De Innovatie Ambitie Matrix

26-06-2014 37change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Page 38: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Paradigma’s doorbreken

26-06-2014 38change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer -

Beslissingscriterium

De ’goedkoopste’ premie

Of?

De hoogste pay out op iedere ingelegde euro op

lange termijn?

Page 39: Nieuwe wetgeving, Bedreiging of Kans

Tenslotte: Herstel van vertrouwen door Innovatie?

26-06-2014 change is constant - Presentatie Jos Berkemeijer - 39

Stephen R. Covey"If we keep doing what we're doing, we're going to keep getting what we're getting."

Innovatie

=

Risico