Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Պ ս ^ տ ժ Ն ւ ւ ^ մ Ն ա ո ա գ փ ր
՜Հ ս Ց Ր Ա Պ Ե Տ Ա կ մ Ն 11ГфПГЬП֊3
Ս . Է Զ 1 Ո Ի 1 5 ք 1 . Ի
IIIտտ>
Ր Ո Վ . Ա Ն Դ Ա Կ Ո Ւ Թ Ց Ո հ Ն
Կ ա ռ ա վ ա ր ա կ ա ն հ ա ղ ո ր դ ա գ ր ո ւթ յո ւն Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա
խ ա գ ա հ ե. Ս Մ Կ Պ Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի Ք ա ր տ ո ւղ ա ր Ի . Վ .
Ս տ ա լի ն ի հ ի վ ա ն դ ո ւթ յա ն մ ա ս ի ն . . . . . .
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ Ո Ց Հ Ա Յ Ր Ա Պ Ե Տ ի շ ր ջ ա բ ե ր ա կ ա ն հ ե ռ ա գ ի ր ը Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
Մ ի ո ւթ յա ն թ ե մ ա կ ա լ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ն ե ր ի ն ' Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ Ի . Վ . Ս տ ա ւի ն ի հ ի վ ա ն դ ո ւթ յա ն ս ւո թ ի վ .
Ս Մ Կ Պ Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի , Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ա Ս Ս Ռ Մ
Գ ե ր ա գ ո ւ յն Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ ո ւթ յա ն կ ո ղ մ ի ց ' պ ա ր տ ի ա յի բ ո լո ր
ա ն դ ա մ ն ե ր ի ն , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն բ ո լո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն
Ս Մ Կ Պ Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի ե. Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո ւ|ե տ ի ո ր ո շ ո ւ
մ ը Ի . Я Ս տ ա լի ն ի ա հ յո ւ ն ն ա մ փ ո փ ո ղ ս ա ր կ ո ֆ ա գ ի տ ե ղ ի մ ա ս ի ն
Ս Մ Կ Պ Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի և Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի ո ր ո շ ո ւ
մ ը Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի մ ե ծ մ ա ր դ կ ա ն ց հ ա վ ե ր ժ փ ա ո ք ի հ ո ւ շա ր
ձ ա ն ' պ ա ն թ ե ո ն կ ա ռ ո ւ ց ե լո ւ մ ա ս ի ն ...........................................................
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ Ո Ց Հ Ա Յ Ր Ա Պ Ե Տ ի ց ա վ ա կ ց ա կ ա ն հ ե ռ ա գ ի ր ը Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս -ւո ը ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ
Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի ւ
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ Ո Ց Հ Ա Յ Ր
ւն ' Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս ս ւր ն ե ր ի Ս ո վ է տ ի Ն ա խ ա գ ա հա հ վ ա ն ա ո թ ի վ .................................................................... I I
ւՊ Ե Տ յւ շ ր ջ ա բ ե ր ա կ ա ն հ ե ռ ա գ ի ր ը Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
Մ ի ո ւ թ յա ն ե Ս փ յո ւ ռ ք ի թ ե մ ա կ ա լ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ն ե ր ի ն ' Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս -
տ ը ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ Ի , Վ . Ս տ ա լի ն ի մ ա հ վ ա ն ա ռ թ ի վ 12
հ Մ Ր Ա Գ Ր Ա Կ Ա Ն .— Հ ա վ ե ր ժ ւի ա ՜ռ ք Ի . Վ . Ս տ ա լ ի ն ի ն ....................................... 1 3Պ Ր Ո Ֆ . Հ . Ա Ճ Ա Ռ Յ Ա Ն ___ Ի մ Էւ խ ո ս ք ը ................................................................................ 17
Ա Վ . Ի Ս Ա Հ Ա Կ Յ Ա Ն .— Մ ե ր ս ի ր ե լի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը մ ե գ հ ե տ է . . . . 17Գ . Ղ Ա Փ Ա Ն 8 8 Ա Ն . — Մ տ ք ի տ ի տ ա ն ը ..............................................................................1Ъ
Ա Ղ Ա Վ Ն Ի Մ Ե Ս Ր Ո Պ Յ Ա Ն .— Հ ա վ ե ր ժ փ ա ՞ռ ք Ս տ ա լի ն ի հ ի շ ա տ ա կ ի ն 19Գ Ո Կ Տ . Լ . Ա Լ Թ Ո Ի Ն Յ Ա Ն .— Ս տ ա լի ն ը ա ն մ ա հ է ................................................ 2 0
Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Տ Ե Ր -Ս Տ Ե Փ Ա Ն Յ Ա Ն .— Վ շ տ ի խ ո ս ք (բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւթ յո ւն ) 21
Փ Ա Յ Լ Ա Կ Ծ Ի Ա Ծ Ա Ն .— Հ ա ն գ չ ո ղ ս ի ր տ ը ( բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւթ յո ւն ) . 2 2
Ք Ա Ջ Ի Կ Ս Ա Ր Կ Ա Վ Ա Գ Գ Ե Ո Ր Գ Յ Ա Ն .— Հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն վ ի շ տ ը . . . 2 3
Ռ Ո Ի Ր Ե Ն Ս Ա Ր Կ Ա Վ Ա Գ Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Յ Ա Ն .— Մ ա յր Ա թ ո ռ ը ս գ ո ւ մ է . . . 2 7Ս . Մ Ե Լ Ի Ք -Խ Ա Յ Ա Տ Ր Յ Ա Ն .— Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ս գ ո օ ր ե ր ը .......................................31
Մ Ա Յ Ր Ա Թ Ո Ռ Ո Ի Մ . — ................................................................................................. 3 5
Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Տ Ե Ր -Ս Տ Ե Փ Ա Ն Յ Ա Ն .— Ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի տ ե ղ ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ը ...........................................................3 7
Հ . Ա Ր Ա Մ Յ Ա Ն .— Մ ե ր Հ ա յր ե ն ի ք ի լա վ ա գ ո ւ յն ո ր դ ի ն ե ր ի ե դ ո ւս տ ր ե ր ի
շ ա ր ք ո ւմ ..................................................................................................................... 4 0
Ս Ի Ո Ն Ե Պ Ի Ս Կ Ո Պ Ո Ս Մ Ա Ն Ո Ւ Կ Յ Ա Ն .— Ո դ ջ ա յն ի խ ո ս ք ................................................. 4 Տ
Պ Ր Ո Ֆ . - Գ Ո Կ Տ . Ա . Ա Ր Ր Ա Հ Ա Մ Յ Ա Ն ___ Գ ա վ ի թ Ա լւս վ կ ա ո ր դ ո ւ կ ա ն ո ն ն ե ր ը . 51
Ի »1Ո 4ԼԳ Ո 1Ի Թ Յ Ա 1 Ш 8 Ь УД О .в ъ п .ъ п . 'ь ս ս ռ . , ( г в д г ы м г ь 'ь
«ԷՏԱԻԱ&հՆ» ԱՄՍԱԳՐԻ Խ 1քքԱԳՐՈհ«ՈՒէ
А р м я н с к а я С С Р . Э ч м в а д а в в , Р е д а кц и я ж у р в а л а .Э ч м в а д в я в *
К вйвей оп օք էհ» т а д а г ш е „Е ^ Ь п н а й и п * , Е ю Ь п и а сЫ п , А г т е ш а , Ս Տ Տ Տ
Երևան, 1953 թ.
I Ր Ս մ Ա Ն Ա Ь Տ. Տ. Գ Է Ո Ր Գ Ա 8 Հ,
Վ Ե Հ Ա Փ Ա Ռ ԵԻ Ս Ր Ր Ա Զ Ն Ա Գ Ո Ց Ն
Կ Ա Թ Ո Ղ Ի Կ Ո Ս Ի Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ Ո Ց
ш м д а ч и ч , Հ Ս ՚Ա ւ Ր ՚Ի Ս ա Ի Թ ա ւ ի - ւ ,
ՍՍՈ- ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՄհՆհՍՏՐՆԵՐհ ՍՈՎ.ԵՏԻ ՆԱխԱԳԱձ ԵՎ. ՍՄԿՊ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՔԱՐՏՈԻՂ.ԱՐ
ԻՈՍԻՖ ՎԻՍՍԱՐԻՈՆՈՎԻԶ ՍՏԱԼԻՆԻ 2.ԻՎ.ԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն ե Ս Ս Ռ Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը հ ա ղ ո ր դ ո ւմ են մ ե ր պ ա ր
տ ի ա յի ն և մ ե ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն պ ա տ ա հ ա ծ դ ժ բ ա խ տ ո ւ թ յա ն ' ը ն կ ե ր !՛. Վ . Ս տ ո ղ ի ն ! ,
ծ ա ն ր հ ի վ ա ն դ ո ւ թ յա ն մ ա ս ի ն :
Ս ա ր տ ի լո ւյււ 2 - ի գ ի շ ե ր ը , ե ր բ ը ն կ ե ր Ս տ ա ւի ն ր գ տ ն վ ո ւմ Էր Մ ո ս կ վ ա ւո ս ք
ի ր բ ն ա կ ա ր ա ն ո ւմ , ն ր ա հ ե տ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա վ ա շ ն ա գ ե ղ ո ւ մ ո ւղ ե ղ ո ւմ , ո ր ը
լւն դ ւյր կ ե ց ո ւ ղ ե ղ ի ' կ յա ն ք ի հ ա մ ա ր կ ա ր և ո ր մ ա ս ե ր ը : Ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ը կ ո ր ց ր ե ց
( ( ի տ ա կ ց ո ւթ յո ւն ը : Ա ռ ա ջ ա ց ա վ ա ջ ձ ե ո ք ի ե ո տ ք ի կ ա թ վ ա ծ : ‘ Լ ր ա հ ա ս ա վ ՛խ ո ՛-
ս ե լո ւ ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւթ յա ն կ ո ր ո ւս տ : Ե ր և ա ն ե կ ա ն ս ր տ ի և շ ն չ ա ռ ո ւթ յա ն ղ ո ր ծ ա -
ն ե ո ւթ յա ն ծ ա ն ր խ ա ն գ ա ր ո ւմ ն ե ր :
Ը ն կ ե ր Ս տ ւս |ի ն ի ն բ ո ւ ժ ե լո ւ հ ա մ ա ր ն ե ր գ ր ա վ վ ա ծ ե ն բ ժ շկ ւս կ ւս ն լա վ ա գ ո ւ յն ո ւժ ե ր ՝
Պ ր ո ֆ ե ս ո ր -թ ե ր ս ւ պ և տ Պ . Ь . Լ ո ւ կ ո մ ս կ ի ն , Ս Ս Ռ Մ ք ՚ժ շկ ա կ ա ն գ ի տ ո ւթ յո ւն -
ն ե ր ի ա կ ա դ ե մ ի ա յի ի ս կ ա կ ա ն ա ն դ ա մ ն ե ր ' պ ր ո ֆ ե ս ո ր -ն և ր ո պ ա թ ո լո գ Ն . «Լ.
Կ ո ն ո վ ա լո վ ը , պ ր ո ֆ ե ս ո г -թ ե ր ա պ և տ Ա . Լ . Մ յա ս ն ի կ ո ւ | ը , պ ր ո ֆ ե ս ո ր -թ ե ր ա պ և տ
Ь . Մ . Տ ա ր ե և ը , պ ր ո ֆ ե ս ո ր - ն և ր ո պ ա թ ո լո գ Ի . Ն . Ֆ ի | ի մ ո ն ո վ ը , պ ր ո ֆ ե ս ո ր -ն և ր ո -
պ ւս թ ո լո գ Ռ . Ա . Տ կ ս ւշև ը , պ ր ո ֆ ե ս ո ր -ն և ր ո պ ա թ ո |ո գ I*. Ս . Գ լա գ ո ւն ո ւ |ը , ւ յո -
ց ե ն տ -թ ե ր ա պ և տ *Լ. Ի . 1’ վ ա ն ո վ -Ն ե գ ն ա մ ո վ ը : Ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի բ ո ւժ ո ւմ ը կ ա
տ ա ր վ ո ւմ Է Ս Ս Ռ Մ Ա ռ ո ղ ջ ա պ ա հ ո ւթ յա ն մ ի ն ի ս տ ր ը ն կ . Ա . Ֆ . Տ ր ե տ յա կ ո վ ի 1.
Կ ր ե մ լի Ո ո ւժ -Ս ա ն ի տ ա ր ս ւկ ս ւն Վ ա ր չ ո ւթ յա ն պ ե տ ը ն կ . Ի . Ի . Կ ո ւպ ե ր ի ն ի ղ ե
կ ա վ ա ր ո ւթ յա մ բ :
Ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի բ ո ւ ժ ո ւ մ ը կ ա տ ա ր վ ո ւ մ Է Ս Մ Կ Պ Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի
1. Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն մ շ տ ա կ ա ն հ ս կ ո ղ ո ւթ յա մ բ :
Ն կ ա տ ի ո ւ ն ե ն ա լո վ ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի ա ռ ո ղ ջ ո ւթ յա ն ծ ա ն ր վ ի հ ա կ ը , Ս Մ Կ Պ
Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ն և Ս Ս Ռ Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը ա ն հ ր ա
ժ ե շ տ հ ա մ ա ր ե ց ի ն ա յս օ ր վ ա ն ի ց ս ա հ մ ա ն ե լ Ի ո ս ի ֆ վ ի ս ս ս ւր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի
ա ռ ո ղ ջ ո ւթ յա ն վ ի հ ա կ ի վ ե ր ա բ ե ր յա լ բ ժ շ կ ա կ ա ն բ յո ւ լե տ ե ն ն ե ր ի հ ր ա պ ա ր ա կ ո ւմ ՛
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն և Ս Ս Ռ Մ ի ո ւթ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը , ի ն չպ ե ս ե. մ ե ր ա մ բ ո ղ ջ պ ա ր
տ ի ա ն , մ ե ր ա մ բ ո ղ ջ ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը գ ի տ ա կ ց ո ւ մ ե ն ա յն փ ա ս տ ի ա մ
բ ո ղ ջ ն շա ն ա կ ո ւթ յո ւն ը , ո ր ը ն կ ե ր Ս տ լպ ի ն ի ծ ա ն ր հ ի վ ա ն դ ո ւ թ յա ն հ ե տ և ա ն ք ո վ
ն ա ք ի չ թ ե շա տ ե ր կ ա ր ժ ա մ ա ն ա կ չի մ ա ս ն ա կ ց ի ղ ե կ ա վ ա ր գ ո ր ծ ո ւն ե ո ւթ յա ն :
Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ն ե Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը պ ա ր տ ի ա յի ո ւ ե ր կ ր ի
ղ ե կ ա վ ա ր մ ա ն գ ո ր ծ ո ւ մ ա մ ե ն ա յն լր ջ ո ւթ յա մ բ հ ա շ վ ի ե ն ս ա ն ո ւ մ ա յն բ ո լո ր
հ ա ն գ ա մ ա ն ք ն ե ր ը , ո ր կ ա պ վ ա ծ ե ն պ ե տ ա կ ա ն ո ւ պ ա ր տ ի ա կ ա ն ղ ե կ ա վ ա ր գ ո ր
ծ ո ւն ե ո ւթ յո ւ ն ի ց ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի ժ ա մ ա ն ա կ ա վ ո ր հ ե ռ ա ն ա լո ւ հ ե տ :
Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ն Լ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն են
հ ա յտ ն ո ւ մ , ո ր մ ե ր պ ա ր տ ի ա ն ե ա մ բ ո ղ ջ ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը ա յս դ ժ վ ա
ր ի ն օ ր ե ր ի ն կ ց ո ւց ա բ ե ր ե ն մ ե ծ ա գ ո ւ յն մ ի ա ս ն ո ւթ յո ւն ո ւ հ ա մ ա խ մ բ վ ա ծ ո ւ թ յո ւն ,
ո գ ո ւ ա մ ր ո ւթ յո ւն к զ գ ո ն ո ւթ յո ւ ն , կ կ ր կ ն ա պ ա տ կ ե ն ի ր ե ն ց ե ո ա ն դ ը մ ե ր ե ր կ ր ռ ւմ
կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի կ ա ռ ո ւց մ ա ն գ ո ր ծ ո ւ մ , է ' լ ա վ ե լի ս ե ր տ ո ր ե ն կ հ ա մ ա խ մ բ վ ե ն Կ ո մ ո ւ
ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն
Կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն շ ո ւր ջ ը :
Ս Ո Վ Ե Տ Ա Կ Ա Ն Մ Ի Ո Ւ Թ Յ Ա Ն
Կ Ո Մ Ո Ւ Ն Ի Ս Տ Ա Կ Ա Ն Պ Ա Ր Տ Ի Ա Յ Ի Ս Ս Ռ Մ Ի Ո Ւ Թ Յ Ա Ն
Կ Ե Ն Տ Ր Ո Ն Ա Կ Ա Ն Կ Ո Մ Ի Տ Ե Մ Ի Ն Ի Ս Տ Ր Ն Ե Ր Ի Ս Ո Վ Ե Տ
3 մ ա ր տ ի , 1 9 5 3 թ վ ա կ ա ն ի
ԱՄԵՆԱՅՆ ՃԱՅՈ8 1ԱՅՐԱՊեՏՒ ՇՐՋԱՐԵՐԱԿԱՆ ճեՈ֊ԱԳՒՐԸ ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ ՄԻՈհԹՅՍԼՆ ԹԵՄԱԿԱԼ ԱՌԱՋՆՈՐԴՆԵՐԻՆ'
ՍՍՌ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎ.ԵՏԻ ՆԱխԱԳԱձ
ԻՈՍԻՖ ՎԻՍ0ԱՐԻՈՆՈՎԻ2 ՍՏԱԼԻՆԻ ձԻԿ-ԱՆԴՈհԹՅԱՆ ԱՌԹԻՎ.
Ս . է շ մ ի ա ծ ն ի մ ի ա բ ա ն ո ւ թ յա ն ը , հ ո գ և ո ր դ ա ս ը և հ ա վ ա տ ա ց յա լ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը
ս ր տ ի խ ո ր ի ն վ շ տ ո վ լ ս ե ց ի ն պ ա շ տ ո ն ա կ ա ն հ ա ղ ո ր ւ յո ւմ ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն
Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Խ ո ր հ ր դ ի Ն ա խ ա գ ա հ ' Գ ե ն ե ր ա լի ս ս ի մ ո ւ ս Ի ո ս ի ֆ Ղ ի ս ս ս ւր ի ո ն ո վ ի շ
Ս տ ա լի ն ի ա ն ա կ ն կ ա լ լո ւր ջ հ ի վ ա ն դ ո ւ թ յա ն մ ա ս ի ն :
Հ ր ա հ ա ն գ վ ո ւ մ է ս ե գ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի շ Ս տ ա լի ն ի ’ ն ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի լա -
վ ա գ ո ւ յն բ ա ր ե կ ա մ ի , ա զ ա տ ա ր ա ր ի ե. հ ո վ ա ն ա վ ո ր ո ղ ի ա պ ա ք ի ն մ ա ն հ ա մ ա ր մ ա -
տ ո ւց ա ն ե լ ս ո ւ ր բ պ ա տ ա ր ա գ ե կ ա տ ա ր ե լ ա ռ ո ղ ջ ո ւթ յա ն մ ա ղ թ ա ն ք ;
‘Ы;11М« Д.Ծ Ա Յ Ր Ա Գ Ո Ի 8 Ն Պ Ա Տ Ր Ի Ա Ր Ք Ь Ч Կ Ա Թ Ո Ղ Ի Կ Ո Ս
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ ՈՏ
ս ո Ղ Ե տ ս ս ւ ո . մ ի ո ւ թ յ ա ն ս ո ւ ո ւ Ի Ն ւ ՚ս տ ո Կ ո ՜եՊ11ՐՏԻՇ31* ս ք ե Տ Ր Ո ն ւ ա շ ն ԿւււրԻՏէյԻ,
օսւԻ մ ի ո ւ թ յ ա ն մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի սովետի ԵՎ ՍՍ1Ւ1Ր ԳԵՐԱԳՈՒՅՆ ՍՈՎԵՏԻ
ՆԱխԱԳԱՀՈՒԹՅԱՆ 1|ՈԴ.Ս*Ի8'ՊԱՐՏԻԱՅԻ ԲՈԼՈՐ Ա-ՍԳԱՍ^ԵՐԻ՚Ս, ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ
Ս4*ՈԻԹՅԱ1ւ ԲՈԼՈՐ Ածւ֊ԱՏԱՎՈՐՆԵՐԻՆ
Թ Ա Ն Կ Ա Գ Ի Ն Ը Ն Կ Ե Ր Ն Ե ՛Ր Ե վ Բ Ա Ր Ե Կ Ա Մ Ն Ե ՛Ր :
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն , Ս Ս Ռ Մ Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը և Ս Ս Ռ Մ Գ ե ր ա գ ո ւ յն Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա
հ ո ւթ յո ւ ն ը մ ե ծ վ շ տ ի զ գ ա ց մ ո ւն ք ո վ պ ա ր տ ի ա յի ն և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն բ ո |ո ր
ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն հ ա յտ ն ո ւ մ ե ն , ո ր մ ա ր տ ի 5 - ի ն , ե ր ե կ ո յա ն ժ ա մ ը 9 - ի ց .10
ր ո պ ե ա ն ց , ծ ա ն ր հ ի վ ա ն դ ո ւ թ յո ւն ի ց հ ե տ ո վ ա խ հ ա ն վ ե ց Ս Ս Ռ Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս -
տ ը ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ ե Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր
տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ ե ի Ք ա ր տ ո ւ ղ ա ր Ի ո ս ի ֆ « Լի ս ս ս ւր ի ո ն ո վ ի չ Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը :
Դ ա դ ա ր ե ց բ ա բ ա խ ե լո ւ ց Լ ե ն ի ն ի զ ի ն ա կ ի ց ե. ն ր ա գ ո ր ծ ի հ ա ն հ ա ր ե ղ շ ա ր ո ւ
ն ա կ ո ղ , Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ե ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի ի մ ա ս տ ո ւն ա -
ո ւս ջ ն ո ր դ ե. ո ւս ո ւց ի չ , Ի ո ս ի ֆ վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի ս ի ր տ ը :
Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի ա ն ո ւ ն ը ա ն ս ա հ մ ա ն ո ր ե ն թ ա ն կ Է մ ե ր պ ա ր տ ի ա յի հ ա մ ա ր , ս ո վ ե
տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ա մ ա ր , ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի հ ա մ ա ր :
Լ ե ն ի ն ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը ս տ ե ղ ծ ե ց կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ն ե ր ի հ գ ո ր պ ա ր
տ ի ա ն , դ ա ս տ ի ա ր ա կ ե ց ե. կ ո փ ե ց ն ր ա ն : Լ ե ն ի ն ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը
Հ ո կ տ ե մ բ ե ր յա ն Ս ո ց ի ա յի ս տ ա կ ա ն Մ ե ծ ո և ո լո ւ ց ի ա յի ո գ ե շն չ ո ղ ն ո ւ ա ո ա շն ո ր դ ն
Է ր , ա շ խ ա ր հ ո ւմ ա ո ա ջ ի ն ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւթ յա ն հ ի մ ն ա դ ի ր ը : Շ ա ր ո ւն ա
կ ե լո վ Լ ե ն ի ն ի ս ւ ն մ ա հ գ ո ր ծ ը , ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն հ ա ս ց ը -
гЪ д մ ե ր ե ր կ ր ռ ւ մ ս ո ց ի ա լի զ մ ի հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն -պ ա տ մ ա կ ա ն հ ա ղ թ ա ն ա կ ի ն :
Ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը մ ե ր ե ր կ ի ր ը հ ա ղ թ ա ն ա կ ի հ ա ս ց ր ե ց ֆ ա շ ի գ մ ի դ ե մ ե ր կ ր ո ր ւ յ
հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն պ ա տ ե ր ա զ մ ո ւմ , ո ր ա ր մ ա տ ա պ ե ս փ ո խ ե ց ա մ բ ո ղ ջ մ ի ջ ա զ գ ա
յի ն ի ր ա դ ր ո ւթ յո ւն ը : Ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ը պ ա ր տ ի ա յի ն և ա մ բ ո ղ ջ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն զ ի է ե ց
Ս Ս Ռ Մ - ո ւ մ կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի կ ա ո ո ւց մ ա ն մ ե ծ ո ւ հ ս տ ա կ ծ ր ա գ ր ո վ :
Ի ր ա մ բ ո ղ ջ կ յա ն ք ը կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի մ ե ծ գ ո ր ծ ի ն ա ն ձ ն վ ի ր ա բ ա ր ծ ա ռ ա յե լո ւ ն
ն վ ի ր ա բ ե ր ա ծ ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի մ ա հ ը ա մ ե ն ա ծ ա ն ր կ ո ր ո ւս տ Է պ ա ր տ ի ա յի . Ս ո
վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի և ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի հ ա մ ա ր :
Ը ն կ ե ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի մ ա հ վ ա ն լո ւ ր ը խ ո ր կ ս կ ի ծ ո վ կ ա ր ձ ա գ ա ն ք ի մ ե ր Հ ա յր ե ն ի
ք ի բ ա ն վ ո ր ն ե ր ի , կ ո լտ ն տ ե ս ա կ ա ն ն ե ր ի , ի ն տ ե լի գ ե ն տ ն ե ր ի և բ ո լո ր ա շ խ ա տ ա
վ ո ր ն ե ր ի ս ր տ ե ր ո ւմ , մ ե ր ք ա ջ ա ր ի Բ ա ն ա կ ի ե. Ռ ա զ մ ա -Ծ ո վ ս ւ յի ն Ն ա վ ա ւո ո ր մ ի
ռ ա զ մ ի կ ն ե ր ի ս ր տ ե ր ո ւ մ , ա շ խ ա ր հ ի բ ո լո ր ե ր կ ր ն ե ր ի մ ի լի ո ն ա վ ո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր
ն ե ր ի ս ր տ ե ր ո ւմ :
1 9 5 3 է Л 1Г Ի Ա. в ի լ
Ա յ ս վ շ տ ա փ № ե ո ի ն Л г ե ր կ ր ի ր ո լ „ Ր ժ ո ղ ո վ „ լր դ ն ե րը Է ' , ա վ ե փ ս ե ր տ ո ր ե 6
ե ն հ ա մ ա խ մ բ վ ո ւ մ ե ղ բ ա յր ա կ ա ն մ ե ծ ը ն տ ա ն ի ք ո լ մ ՝ լ ե ն ի ն ի և ՍտաԱ ի ն ի
ծ ա ծ ո ւ դ ա ս տ ի ա ր ա կ ա ծ Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ս ո -ա ի ա յի լի ո ր ձ վ ա ծ ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ : 1 1 1
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ա ն բ ա ժ ա ն ե ^ վ ս տ ա հ ո ղ ն է տ ա ծ ո ւմ I. ?ե ո մ
ս ի ր ո վ է հ ա մ ա կ վ ա ծ ի ր Ո ա Ր ա դ ա տ Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ն կ ա տ մ ա մ բ
ո ր ո վ հ ե տ և ն ա գ ի տ ե , ո ր պ ա ր տ ի ա յի ա մ Բ ո ղ ? գ ո ր ծ ո ւն ե ո ւթ յա ն բ ա ր ձ ր ա գ ա յն
օ ր ե ն ք ը ժ ո ղ ո վ ր դ ի շ ա հ ե ր ի ն ծ ա ռ ա յե լն է :
Մ ե ր ե ր կ ր ի բ ա ն վ ո ր ն ե ր ը , կ ո լտ ն տ ե ս ա կ ա ն ն ե ր ը , ս ո վ ե տ ա կ ա ն ի ն տ ե ր վ ե ն տ
ն ե ր ը , բ ո լո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ը ա ն շ ե ղ ո ր ե ն հ ե տ և ո ւ մ ե ն մ ե ր պ ա ր տ ի ա յի մ շա կ ա ծ
ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յա ն ը , ո ր ը հ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն ո ւմ է ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի կ ե ն ս ա
կ ա ն շ ա հ ե ր ի ն , ո ւղ ղ վ ա ծ է մ ե ր ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Հ ա յր ե ն ի ք ի հ զ ո ր ո ւթ յա ն հ ե տ ա
գ ա ո ւ ժ ե ղ ա ց մ ա ն ն պ ա տ ա կ ի ն : Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ա յդ ք ա ղ ա ք ա կ ա
ն ո ւթ յա ն հ շ տ ո ւ թ յո ւ ն ը ս տ ո ւդ վ ա ծ է պ ա յք ա ր ի տ ա ս ն ա մ յա կ ն ե ր ո վ , ա յն Ս ո վ ե տ ս ,
կ ա ն ե ր կ ր ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն հ ա ս ց ր ե լ է ս ո ց ի ա լի զ մ ի պ ա տ մ ա կ ա ն հ ա ղ թ ա
ն ա կ ն ե ր ի ն : Ո գ ե շն չվ ա ծ ա յ դ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յա մ բ , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն ժ ո
ղ ո վ ո ւր դ ն ե ր ը պ ա ր տ ի ա յի ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ վ ս տ ա հ ո ր ե ն ա ո ա շ են ը ն թ ա ն ո ւմ
դ ե պ ի մ ե ր ե ր կ ր ո ւ մ կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն շ ի ն ա ր ա ր ո ւթ յա ն ն ո ր հ ա ջ ո ղ ո ւթ յո ւն ն ե ր :
Մ ե ր ե ր կ ր ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ը դ ի տ ե ն , ո ր բ ն ա կ չ ո ւթ յա ն բ ո լ ո ր " խ ա վ ե ր ի ՝
բ ա ն վ ո ր ն ե ր ի , կ ո լտ ն տ ե ս ա կ ա ն ն ե ր ի , ի ն ա ե ^ դ ե ն տ ն ե ր ի ն յո ւթ ա կ ա ն բ ա ր ե կ ե ց ո ւ
թ յա ն հ ե տ ա դ ա բ ա ր ե լա վ ո ւ մ ը , ա մ բ ո ղ ջ հ ա ս ա ր ա կ ո ւթ յա ն ն յո ւթ ա կ ա ն ե կ ո ւ լտ ո ւ -
ւ-ա կա ն մ շ տ ա պ ե ս ա ն ո ղ պ ա հ ա ն ջ մ ո ւն ք ն ե ր ի ա ո ա վ ե լա դ ո ւ յն բ ա վ ա ր ա ր ո ւմ ը մ ի շտ
հ ա ն դ ի ս ա ց ե լ է ե հ ա ն դ ի ս ա ն ո ւմ է Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ե Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
Կ ա ա ս վ ա ր ո ւթ յա ն հ ա տ ո ւկ հ ո գ ա տ ա ր ո ւթ յա ն ւս ո ս ւր կ ա ն :
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը դ ի տ ե , ո ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւթ յա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ
ն ա կ ո ւթ յո ւն ը ե հ զ ո ր ո ւթ յո ւն ը ա հ ո ւ մ ո ւ ա մ ր ա պ ն դ վ ո ւ մ ե ն , ո ր պ ա ր տ ի ա ն ա մ ե ն
կ ե ր պ ա մ ր ա պ ն դ ո ւ մ է Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Ր ա ն ս ւկ ը , Ռ ա ղ մ ա - Ծ ո վ ա յի ն Ն ա վ ա տ ո ր մ ը ե
հ ե տ ա խ ո ւզ ո ւթ յա ն օ ր գ ա ն ն ե ր ը , ո ր պ ե ս զ ի շ ա ր ո ւն ա կ բ ա ր ձ ր ա ց ն ի մ ե ր պ ա տ ր ա ս
տ ա կ ա ն ո ւ թ յո ւ ն ը ' ա մ ե ն ա զ ր ե ս ո ր ի խ ո ր տ ա կ ի չ հ ա ր վ ա ծ տ ա լո ւ հ ա մ ա ր ;
Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն Կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն
ա ր տ ա ք ի ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յո ւն ը ե ղ ե լ է ե հ ա ն դ ի ս ա ն ո ւմ է խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն պ ա հ
պ ա ն մ ա ն ո ւ ա մ ր ա պ ն դ մ ա ն հ ա մ ա ր , ն ո ր պ ա տ ե ր ա զ մ ի ն ա խ ա պ ա տ ր ա ս տ մ ա ն ու
ս ա ն ձ ա զ ե ր ծ մ ա ն դ ե մ մ ղ վ ո ղ պ ա յք ա ր ի ա ն հ ո ղ դ ո ղ դ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յո ւն , մ ի ջա զ
գ ա յի ն հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ յա ն ե. բ ո լո ր ե ր կ ր ն ե ր ի հ ե տ գ ո ր ծ ա ր ա ր կ ա պ ե ր ի զ ա ր
գ ա ց մ ա ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յո ւն :
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ը , 1 'ւա վա տ ա ւփ մ պ ր ո |ե տ ս ւր ս ւկ ա ն ին
տ ե ր ն ա ց ի ո ն ա լի զ մ ի դ ր ո շ ի ն , ա մ ր ա պ ն դ ո ւ մ և զ ա ր գ ա ց ն ո ւմ ե ն ե ղ բ ա յր ա կ ա ն բ ա
ր ե կ ա մ ո ւ թ յո ւն ը չի ն մ ե ծ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ , ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա յի բ ո լո ր
ե ր կ ր ն ե ր ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի հ ե տ , բ ա ր ե կ ա մ ա կ ա ն կ ա պ ե ր ը կ ա պ ի տ ա լի ս տ ա կ ա ն
ո ւ գ ա ղ ո ւթ ա յի ն ե ր կ ր ն ե ր ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի հ ե տ , ո ր ո ն ք պ ա յք ա ր ո ւ մ են խ ա ղ ա
ղ ո ւթ յա ն , դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա յի К ս ո ց ի ա լի զ մ ի գ ո ր ծ ի հ ա մ ա ր :
Թ ա ն կ ա գ ի ն ը ն կ ե ր ն ե ՛ր ե բ ա ր ե կ ա մ ն ե ՜ր :
Կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի կ ա ո ո ւ ց մ ա ն հ ա մ ա ր մ ղ վ ո ղ պ ա յք ա ր ո ւ մ ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի
ո ւղ ղ ո ւթ յո ւն տ վ ո ղ , ղ ե կ ա վ ա ր մ ե ծ ո ւժ ը մ ե ր Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա ն է : Պ ա ր
տ ի ա յի շ ա ր ք ե ր ի պ ո ղ պ ա տ ե մ ի ա ս ն ո ւ թ յո ւ ն ը Ա մ ի ա ձ ո ւ յ լ հ ա մ ա խ մ բ ւ |ա ծ ո ւթ յո ւն |1
ն ր ա ո ւ ժ ի ո ւ հ զ ո ր ո ւթ յա ն գ լխ ա վ ո ր պ ա յմ ա ն ն ե ն : Մ ե ր խ ն դ ի ր ն է ’ ա չք ի լո ւ յս ի
պ ե ս պ ա հ պ ա ն ե ք պ ա ր տ ի ւս ւի մ ի ա ս ն ո ւ թ յո ւ ն ը , կ ո մ ո ւն ի ս տ ն ե ր ի ն դ ա ս տ ի ա ր ւս կ Լ |
я է յ» 1Г ի ււ ծ ի ն
ո ր պ ե ս պ ա ր ՛տ ի ա յի ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ ՜յա ն ե. ո ր ո շ ո ւմ ն ե ր ի կ ե ն ս ա գ ո ր ծ մ ա ն Տ ա մ ա ր
ա կ տ ի վ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն մ ա ր տ ի կ ն ե ր , Է ' լ ա վ ե լի ա մ ր ա պ ն ղ ե լ պ ա ր տ ի ա յի կ ա պ ե ր ը
ր ո լո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի հ ե տ , բ ա ն վ ո ր ն ե ր ի , կ ո լտ ն տ ե ս ա կ ա ն ն ե ր ի , ի ն տ ե լի գ ե ն
ց ի ա յի հ ե տ , ո ր ո վ հ ե տ և ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ ա յդ ա ն խ զ ե լի կ ա պ ի մ ե շ է մ ե ր պ ա ր տ ի ա
յ ի ո ւժ ն ո ւ ս ւն պ ա ր տ ե լի ո ւթ յո ւն ը :
Պ ա ր տ ի ա ն ի ր կ ա ր և ո ր ա գ ո ւ յն խ ն դ ի ր ն ե ր ի ց մ ե կ ը տ ե ս ն ո ւ մ է ա յն բ ա ն ո ւմ ,
ո ր պ ե ս զ ի կ ո մ ո ւն ի ս տ ն ե ր ի ն և բ ո լո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն դ ա ս տ ի ա ր ա կ ի ք ա ղ ա ք ա
կ ա ն բ ա ր ձ ր զ գ ո ն ո ւթ յա ն ո գ ո վ , ն ե ր ք ի ն ո ւ ա ր տ ա ք ի ն թ շ ն ա մ ի ն ե ր ի դ ե մ մ ղ վ ո ղ
պ ս ւ յք ա ր ո ւմ ա ն հ ա շտ ո ւթ յա ն և. հ ա ս տ ա տ ա կ ա մ ո ւ թ յա ն ո գ ո վ :
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն , Ս Ս Ռ Մ ի ո ւթ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը ե. Ս Ս Ռ Մ Գ ե ր ա գ ո ւ յն Ս ո վ ե տ ի
Ն ա խ ա գ ա հ ո ւթ յո ւն ը , ա յս վ շ տ ա լի օ ր ե ր ի ն դ ի մ ե լո վ պ ա ր տ ի ա յի ն ե ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն ,
հ ա ս տ ա տ վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ե ն հ ա յտ ն ո ւ մ , ո ր պ ա ր տ ի ա ն ե մ ե ր Հ ա յր ե ն ի ք ի բ ո լո ր
ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ը է ՛ լ ա վ ե լի ս ե ր տ ո ր ե ն կ հ ա մ ա խ մ բ վ ե ն Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի
տ ե ի և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն շ ո ւ ր շ ը , կ մ ո բ ի լի զ ա ց ն ե ն ի ր ե ն ց բ ո լո ր
ո ւժ ե ր ը ե ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ե ո ա ն դ ը մ ե ր ե ր կ ր ռ ւ մ կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի կ ա ռ ո ւց մ ա ն մ ե ծ
գ ո ր ծ ի հ ա մ ա ր :
Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի ա ն մ ա հ ա ն ո ւն ը ը ն դ մ ի շտ կ ա պ ւփ ււո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի I. ա մ -
բ ո զ շ պ ր ո գ ր ե ս ի վ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ս ր տ ե ր ո ւմ :
Կ ե ց ց ե Մ ա ր ք ս ի — հ ն գ ե յււի — Լ ե ն ի ն ի — Ս տ ա փ ն ի մ ե ծ , ա մ ե ն ա հ ա ղ թ ո ւս
մ ո ւն ք ը :
Կ ե ց ց ե ' մ ե ր հ զ ո ր ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Հ ա յր ե ն ի ք ը :
Կ ե ց ց ե ՜ մ ե ր հ ե ր ո ս ա կ ա ն ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը :
Կ ե ց ց ե Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն մ ե ծ Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա ն :
Ս Ո Վ Ե Տ Ա Կ Ա Ն Մ Ի Ո Ւ Թ Յ Ա Ն Ս Ս Ռ Մ Ի Ո Ւ Թ Յ Ա Ն Ս Ս Ռ Մ Ի Ո Ւ Թ Յ Ա Ն
Կ Ո Մ Ո Ւ Ն Ի Ս Տ Ա Կ Ա Ն Պ Ա Ր Տ Ի Ա Յ Ի Մ Ի Ն Ի Ս Տ Ր Ն Ե Ր Ի ՍՈ«ԼԵՏ Գ Ե Ր Ա Գ Ո Ւ Յ Ն Ս Ո Վ Ե Տ Ի
Կ Ե Ն Տ Ր Ո Ն Ա Կ Ա Ն Կ Ո Մ Ի Տ Ե Ն Ա Խ Ա Գ Ա Հ Ո Ւ Թ Յ Ո Ւ Ն
Я մ ւս ւ ՚տ ի , 1 9 5 3 թ վա կա ն՛ի
ՍՈՎ.ԵՏԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄՈՒՆԻՍՏԱԿԱՆ ՊԱՐՏՒԱՅՒ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԿՈՍ՜ՒՏեՒ եվ. ՍԱՌ ՄՒՈհԹՅԱՆ ՄՒՆհՍՏՐՆԵՐՒ ԱՈ֊ԼԵՏԻ
Ո Р И в Ո Ի 1Г ԸհՈՍՒՖ Կ-ԻՍՍԱՐԻՈՆՈՎ.Ի2 Ս Տ Ա Լ Ի Ն Ի ԱՃՅՈՒՆՆ
ԱՄՓՈՓՈՂ. ՍԱՐԿՈՖԱԳԻ ՏԵՂ.Ի ՄԱՍԻՆ
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն և Ս Ս Ռ Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը ո ր ո շ ո ւ մ ե ն '
Ի . 4 .. Ս տ ա յի ն ի ա հ յո ւ ն ն ա մ փ ո փ ո ղ ս ա ր կ ո ֆ ա գ ը դ ն ե լ Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա
ր ա կ ի գ ա մ թ ա ր ա ն ո ւմ , 4 . ի . Լ ե ն ի ն ի ս ա ր կ ո ֆ ա գ ի կ ո ղ ք ի ն :
ՍՄԿՊ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԱԱքի ՄԻՈԻԹ8ԱՆ
ԿՈՄԻՏԵ ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎ.ԵՏ
ՍՈէեՏԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄՈՒՆԻՍՏԱԿԱՆ ՊԱՐՏԻԱՅԻ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏեԻ М . ՍՍՌ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎ.ԵՏԻ
11ՐՈՕՕԻՕ*ԸՍՈՎ.ԵՏԱԿԱՆ ԵՐԿՐԻ ՄԵԾ ՄԱՐԴԿԱՆՑ 2.ԱՎ.ԵՐԺ ՓԱՌՔԻ
ձՈԻՇԱՐՋԱՆ' ՊԱՆԹԵՈՆ ԿԱՌՈՒՑԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի Կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո
մ ի տ ե ն ե. Ս Ս Ռ Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ը ո ր ո շ ո ւ մ ե ն '
Մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ն ե ր Վ լա դ ի մ ի ր Ի լ յ ի չ Լ ե ն ի ն ի և Ի ո ս ի ֆ 'Լ ի ս ս ս ւր ի ո ն ո վ ի չ
Ս տ ա լի ն ի , ի ն չ պ ե ս նա և. Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ո ւ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ
թ յա ն ' Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ո ւ մ Կ ր ե մ յի պ ա ր ս պ ի մ ո տ թ ա ղ վ ա ծ ա կ ա ն ա վ ո ր
գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ի հ ի շ ա տ ա կ ը հ ա վ ե ր ժ ա ց ն ե լո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ Մ ո ս կ վ ա յո ւ մ կ ա ռ ո ւց ե ց
10 է X 1Г Ի Ա. Ծ Ի Ն 1 9 5 3
մ ո ն ո ւ մ ե ն տ ա լ շ ե ն ք ' պ ա ն թ ե ո ն — Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի մ ե ծ մ ա ր դ կ ա ն ց հ ա վ ե ր ժ
վ ւս ա ք ի հ ո ւ շ ա ր ձ ա ն :
- Պ ա ն թ ե ո ն ի կ ա ռ ո ւց ո ւմ ն ա վ ա ր տ ե լո ւ ց հ ե տ ո ա յն տ ե դ փ ո խ ա դ ր ե լ Վ . Ի .
Լ ե ն ի ն ի ս ա ր կ ո ֆ ա գ ը ե. Ի . 4 . Ս տ ա լի ն ի ս ա ր կ ո ֆ ա գ ը , ի ն չ պ ե ս ն ա և Կ ո մ ո ւ ն ի ս
տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի ո ւ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ յա ն ' Կ ր ե մ լի պ ա ր ս պ ի մ ո տ թ ա ղ
վ ա ծ ա կ ա ն ա վ ո ր գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ի ա Տ յա ն ն ե ր ը և Պ ա ն թ ե ո ն ի մ ո ւտ ք ը բ ա ց ե լ ա շխ ա
տ ա վ ո ր ն ե ր ի լա յն մ ա ս ս ա ն ե ր ի հ ա մ ա ր :
ՍՄԿՊ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ
ԿՈՄԻՏԵ
ՍՍ1Ւ ՄԻՈԻԹ6ԱՆ
ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎԵՏ
Ա մ ե ա ՚Լ 1Ս.ՅՈ8 ՃԱՏՐՍւՊեՏհ 8ԱՎ.ԱԿ811ԿԱՆ ճեՈ֊ԱԳՒՐԸ ՍՍՈ* 1ՐՒՈՒԹ8Շն ւՐԻ՚ՆԻՍՏՐնԵՐԻ ՍՈՎեՏԻՆ'
ՍՍՌ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎ.ԵՏԻ ՆԱխԱԳԱձ
ԻՈՍԻՖ ՎԻՍՍԱՐԻՈՆՈՎԻԶ Ս Տ ԱԼԻՆ ԻՄԱ14.Ս.Ն ԱՌԹԻՎ.
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Խ ո ր հ ր դ ի Ն ա խ ա գ ա հ ' Գ ե ն ե ր ս ւ -
լի ս ս ի մ ո ւս Ի ո ս ի ֆ Ղ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա փ ն ի մ ա ն ը ա ն փ ո խ ա ր ի ն ե լի կ ո ր ո ւս տ է
հ ա մ ա յն մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն և Ս ս վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ո ւ ն ո ր ս ւ բ ա զ մ ա թ ի վ ա զ գ ո ւ թ յո ւն ն ե ր ի հ ա մ ա ր ; I՛ դ ե մ ս Հ ա ն գ ո ւ ց յա լ ի ' մ ա ր դ կ ո ւթ յո ւն ը կ ո ր ց ն ո ւմ է մ ի հ շ մ ս ւ -
ր ի տ մ ա ր դ ա ս ե ր ա ն ձ ն , ո ր , ի ր վ ա ր ա ծ խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յա մ բ ե
խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն գ ա ղ ա փ ա ր ի պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ յա մ բ ո ւ ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ , ձ ը զ - տ ո ւմ է ր ս տ ե ղ ծ ե լ ա զ գ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի մ ի ջ և ե ղ բ ա յր ո ւ թ յո ւ ն ո ւ հ ա մ ե ր ա շ խ ո ւթ յո ւն ,
պ ե տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի մ ի ջ և ' հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ յո ւ ն , ն պ ա տ ա կ ո ւ ն ե ն ա լո վ մ ա ր դ կ ո ւ
թ յո ւն ը ա ղ ե տ ն ե ր ի ց և ա շ խ ա ր հ ը ա վ ե ր ի ց զ ե ր ծ պ ա հ ե լ և հ ա ււտ ա տ ե լ ա յն տ ե ղ ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք ;
Ի դ ե մ ս Հ ս ւ ն զ ո ւ ց յս ւ լ ի ' Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յո ւ ն ը կ ո ր ց ն ո ւ մ է ի ր հ ա ն հ ա ր ե ղ
ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ն , ո ր , ի ր կ յա ն ք ի գ ն ո վ և ն վ ի ր վ ա ծ ւս ն դ ո ւ լ ա շխ ա տ ա ն ք ի շ ն ո ր հ ի վ ,
զ ա ր գ ա ց ն ե լո վ ե ր կ ր ի կ ո ւ լտ ո ւ ր - կ ր թ ա կ ա ն , տ ն տ ե ս ա կ ա ն և տ ե խ ն ի կ ա կ ա ն
կ յա ն ք ն ո ւ զ ո ր ա ց ն ե լո վ ն որ ս ւ զ ի ն ա կ ա ն ո ւ յ ժ ը , բ ա ր ձ ր ա ց ր ե ց Պ ե տ ո ւթ յա ն հ ե
ղ ի ն ա կ ո ւթ յո ւն ն ո ւ ա ր ժ ե ք ը 1. դ ա ր ձ ր ե ց ն ո ր ա ն ա շ խ ա ր հ ի ա մ ե ն ա ա ո ա ջ ն ա կ ս ւր զ
Պ ե տ ո ւթ յո ւն ը : Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն դ ա շ ն ա կ ի ց պ ե տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ո ւ ա զ գ ո ւ
թ յո ւն ն ե ր ի մ ի ջ և հ ա ս տ ա տ ե լո վ բ ա ր յա ց ա կ ա մ ո ւ ե ղ բ ա յր ա կ ա ն հ ա ր ա բ ե ր ո ւթ յո ւն
ե հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ յո ւ ն К ա ջ ա կ ց ե լո վ ն ո ց ա տ ն տ ե ս ա պ ե ս , զ ա ր գ ա ց ր ե ց ն ո ց ա
կ ո ւ լտ ո ւր ա պ ե ս , զ ո ր ա ց ր ե ց տ ն տ ե ս ա պ ե ս ե ե ր ջ ա ն ի կ դ ա ր ձ ր ե ց :
Ի դ ե մ ս Հ ա ն գ ո ւ ց յա լ ի ' կ ո ր ց ր ե ց մ ա ն ա վ ա ն դ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ի ր հ շմ ս ւր ի տ
բ ա ր ե կ ա մ ի ն ո ւ պ ա շ տ պ ա ն ի ն , ո ր ի շ ն ո ր հ ի վ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ա վ ե ր ա կ ն ե ր ի ց
հ ա ր ո ւթ յո ւն ա ռ ա վ , ի ր պ ա տ մ ա կ ա ն ի ղ ձ ի ն հ ա ս ա վ ' պ ե տ ա կ ա ն ա զ գ դ ա ր ձ ա վ
և ի ր կ ո ւ լտ ո ւր ա կ ա ն ո ւ տ ն տ ե ս ա կ ա ն գ ա ր գ ա ց մ ա մ բ և ա ր դ յո ւն ա բ ե ր ո ւթ յա մ բ
ա յս օ ր ի ր բ ա ր գ ա վ ա ն մ ա ն ո ւ վ ե ր ե լք ի բ ո տ ն շր ջ ա ն ն է ա պ ր ո ւմ 16 հ ա վ ա ս ա ր դ ա շ ն ա կ ի ց ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի շա ր ք ո ւմ :
Հ ա յ հ ո գ և ո ր ա կ ա ն ո ւ թ յո ւ ն ն ո ւ հ ա յ հ ա վ ա տ ա ց յա լ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը ա ն մ ո ռ ա ն ա լի
Հ ա ն գ ո ւ ց յա լի դ ա գ ա ղ ի ա ռ ա ջ հ ր ա պ ա ր ա կ ո վ հ ա յտ ն ո ւմ են ի ր ե ն ց խ ո ր ի ն ե ր ս ւխ -
տ ս ւգ ի տ ա կ ա ն զ զ ա ց մ ո ւ ն ք ը ' ո ւ խ տ ե լո վ Ն ո ր ա ա ն ո ւն ն ու հ ի շ ա տ ա կ ը ը ն դ մ ի շտ ա ն մ ո ո ա ց պ ա հ ե | ի ր ե ն ց ս ր տ ե ր ո ւմ :
Գ Ե Ո Ր Գ Д.Ծ Ա Յ Ր Ա Գ Ո Ւ Յ Ն Պ Ա Տ Ր Ի Ա Ր Ք И Կ Ա Թ Ո Ղ Ի Կ Ո Ս
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ Ո Ց
ш г ъ и т ՀՇ8Ո8 ՀՇ8ՐԱՊԵՏԻ ծՐՃԱԲԵՐՇԿԱն ՀԵՌԱԳԻՐԸ ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ Ս*ՒՈԻԹՅԱն ԵՎ ՍՓՑՈՒՈ՚ՀՒ
ԹԵ1ՐԱԿԱԼ ՇքՒՇ^-սՈՐԳՆԵՐԻն1ՍՍՌ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ՍՈՎ.ԵՏԻ ՆԱՒԱԳԱէ
ԻՈՍԻՖ ՎԻՍՍԱՐԻՈՆՈՎԻԶ ՍՏԱԼԻՆԻ ՄԱ1Վ.ԱՆ ԱՌԹԻՎ.
Խ ո ր ի ն վ շ տ ո վ հ ա մ ա կ վ ա ծ հ ա ղ ո ր դ ո ւմ ե ն ք Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն Մ ի
ն ի ս տ ր ն ե ր ի Խ ո ր հ ր դ ի Ն ա խ ա գ ա հ ' Գ ե ն ե ր ս ւ լի ս ս ի մ ո ւ ս Ի ո ս ի ֆ Վ փ ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ
Ս տ ա լի ն ի ա ն ա կ ն կ ա լ մ ս ւհ ը :
Ի դ ե մ ս Հ ա ն գ ո ւ ց յա լի , հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը կ ո ր ց ր ե ց ի ր հ շ մ ս ւր ի ա բ ա ր ե կ ա մ ի ն
ո ւ պ ա շ տ պ ա ն ի ն և. ի ր պ ա տ մ ա կ ա ն ի ղ ձ ի ի ր ա գ ո ր ծ ո ղ ի ն , ի ս կ հ ա մ ա յն մ ա ր դ
կ ո ւ թ յո ւ ն ը ' մ ի մ ա ր դ ա ս ե ր ա ն ձ ն , ո ր ի ր պ ե տ ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ւն ե ո ւթ յա ն շ ր շ ա ն ո ւմ ,
ի ր վ ա ր ա ծ խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յա մ բ ե. խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն գ ա ղ ա փ ա ր ի
պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ յա մ բ ո ւ ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ , շա ն ք չ խ ն ա յե ց ա շ խ ա ր հ ը ա վ ե ր ի ց ,
մ ա ր դ կ ո ւթ յո ւն ը ա ղ ե տ ն ե ր ի ց ո ւ տ ա ռ ա պ ա ն ք ի ց գ ե ր ծ պ ա հ ե լո ւ և մ ա ր դ կ ա յի ն
կ յա ն ք ը ե ր շ ա ն ի կ դ ա ր ձ ն ե լո ւ հ ա մ ա ր :
Ա ռ ա ջ ա ր կ ո ւ մ ե ն ք Հ ա ն գ ո ւ ց յա լի հ ի շ ա տ ա կ ի ն մ ա տ ո ւ ց ա ն ե լ ս ո ւր բ պ ա տ ա
ր ա գ և կ ա տ ա ր ե լ հ ո գ ե հ ա ն գ ի ս տ :
Գ Ե Ո Ո - Զ.Ծ Ա Յ Ր Ա Գ Ո Ւ Յ Ն Պ Ա Տ Ր Ի Ա Ր Ք Ե Վ Կ Ա Թ Ո Ղ Ի Կ Ո Ս
Ա Մ Ե Ն Ա Յ Ն Հ Ա Յ ՈՏ
Խ 1Г Р Ա Գ Р Ц Ц ս 1
ՀԱՎԵՐԺ ФЦЛЬ-В Ի. Վ . Ս 8 Ս. ԼԻ ՛սի՛ս
« 1ք ա ն կ ա ն ա ց ո լ Ш ш | ‘ ա նմա !! յի շա ա ւս կ հ ք ո դ » :
ь п г ь ъ ш и ՛
1 9 5 3 թ վ ա կ ա ն ի մ ա ր տ ի 5 - ի ն , ե ր ե կ ո յա ն ժ ա մ ը 9 - ի ց 5 0 ր ո պ ե ա ն ց ,
Մ ո ս կ վ ա յո ւ մ , ծ ա ն ր հ ի վ ա ն դ ո ւ թ յո ւ ն ի ց հ ե տ ո վ ա խ ն ա ն վ ե ց Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո . -
թ յա ն ժ ո ղ ո վ ո ս -գ ն ե ր ի ի մ ա ս տ ո ւ ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ , ա շ խ ա ր հ ի ա ռ ա ջ ա վ ո ր մ ա ր դ կ ո ւ
թ յա ն ս ի ր ե լի ո ւ ս ո ւ ց ի չ Ի ո ս ի ֆ վ ի ս ս ս ւ ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ը :
Դ ա դ ա ր ե ց թ ա ր ա խ ե լո ւ ց ս ի ր տ ը մ ի մ ա ր դ ո ւ , ո ր ն ի ր ո 'ղ շ կ յա ն ք ը , բ Ո լ „ ' , .
ո ւ ժ ե ր ը , թ ո լո 'ր ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ը , ի ր ա մ թ ո 'ղ շ ա ր յո ւ ն ը կ ա թ ի լ ա ո կ ա թ ի լ
ն վ ի ր ա բ ե ր ե լ է մ ա ր դ կ ա յի ն հ ա ս ա ր ա կ ո ւթ յա ն ը ւ լե պ ի ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յո ւն և բ ա ր օ
ր ո ւթ յո ւն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե լո ւ վ ե հ գ ո ր ծ ի ն :
Ի . վ . Ս ս ւս ւ լի ն ը ի ր վ ա ղ պ ա տ ա ն ե կ ա ն հ ա ս ա կ ի ց , ն պ ա տ ա կ է դ ն ո ւմ ի ր ս ւո ջև ՝
պ ա յք ա ր ե լ ա շ խ ա ր հ ի ա ն ա ր դ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ի դ ե մ , ս ր բ ե լ հ ա ր ս տ ա հ ա ր վ ո ղ մ ս ւր դ -
կ ո ւթ յա ն ա չք ի ա ր ց ո ւն ք ն ե ր ը ե. ս տ ե ղ ծ ե լ ա յն պ ի ս ի մ ի հ ա ս ա ր ա կ ո ւթ յո ւն , ո ւր
մ ա ր գ ը չ շ ա հ ա գ ո ր ծ ի մ ա ր դ ո ւն ե ո ւ ր մ ա ր դ ի կ ա պ ր ե ն ե ր ջ ա ն ի կ ե բ ա ր օ ր կ յա ն ք ո վ :
հ ա ղ թ ա հ ա ր ե լո վ ց ա ր ա կ ա ն դ ա ժ ա ն պ ա յմ ա ն ն ե ր ո ւ մ ս տ ե ղ ծ վ ա ծ բ ո լո ր տ ե ս ա կ ի
դ ժ վ ա ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ' հ ե տ ա պ ն դ ո ւ մ , բ ա ն տ , ա ք ս ո ր , պ ո ղ պ ա տ յա կ ա մ ք ո ւն ե ց ո ղ
մ ա ր դ ը , ա ն վ ա ր ա ն , ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւմ է դ ե պ ի ա զ ա տ ո ւթ յո ւն :
Ի . 4 . Ս տ ա լի ն ը , ա ն մ ա հ 4 . Ի . Լ ե ն ի ն ի հ ե տ , գ լխ ա վ ո ր ո ւմ Լ ա շ խ ա ա ա վ ո -
ր ո ւթ յա ն գ ր ո հ ը ց ա ր ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն դ ե մ , տ ա պ ա լո ւմ ա յ ն ' ի ր ա գ ո ր ծ ե
լ ո վ մ ի լի ո ն ա վ ո ր հ ա ր ս տ ա հ ա ր վ ո ղ ն ե ր ի ե ր ա զ ա ն ք ը ' ս տ ե ղ ծ ե լո ւ ա շխ ա տ ա վ ո ր ո ւ
թ յա ն ա ռ ա ջ ի ն պ ե տ ո ւ թ յո ւ ն ը ' Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ի շ խ ա ն ո ւթ յո ւն ը :
Լ ե ն ի ն ի մ ա հ ի ց հ ե տ ո Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ը գ լխ ա վ ո ր ե ց Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յո ւ
ն ը ' ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե լո վ ա ն ն ա խ ը ն թ ա ց հ ա ջ ո ղ ո ւթ յո ւն
ն ե ր ի : Ն ր ա ա ն մ ի ջ ա կ ա ն ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ վ ե ր ա կ ա ն գ ն վ ե ց ա ո ա ջ ի ն ա շխ ա ր
հ ա վ ե ր հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն պ ա տ ե ր ա զ մ ի ե ք ա ղ ա ք ա ց ի ա կ ա ն կ ռ ի վ ն ե ր ի ը ն թ ա ց
ք ո ւ մ ք ա ր ո ւք ա ն դ ե ղ ա ծ ե ր կ ի ր ը : Ն ր ա ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ ս տ ե ղ ծ վ ե ց Ժ ա մ ա
ն ա կ ա կ ի ց բ ա ր ձ ր ի ն դ ո ւ ս տ ր ի ա յո վ ե ա ռ ա ջ ա վ ո ր տ ե խ ն ի կ ա յո վ հ ա զ ե ց վ ա ծ գ յո ւ -
14 է Զ 1Г Ի Ս. Ծ Ի Ն 1953
ղ ա տ ն տ ե ս ո ւթ յո ւն : Ն ր ա ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ յա մ բ մ ի լի ո ն ա վ ո ր ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր Ա
ն ր ա ն ց ղ ա վ ա կ ն ե ր ը կ ր թ վ ե ց ի ն ե. կ ր թ վ ո ւմ ե ն մ ե ր դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ մ և բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն
ո ւ ս ո ւմ ն ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ո ւմ : ե վ , վ ե ր ջ ա պ ե ս , ն ր ա ղ ե կ ա վ ա ր ո ւթ յա մ բ
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յո ւ ն ը դ ա ր ձ ա վ ա շ խ ա ր հ ի ա մ ե ն ս ւհ զ ո ր և ա մ ե ն ա ա ո ա շ ա դ ե մ
ե ր կ ր ն ե ր ի ց մ ե կ ը :
Մ ե ծ Է Ի . 4 . Ս տ ա լի ն ի դ ե ր ը ն ա և ա զ գ ա յի ն հ ա ր ց ո ւ մ ' թ ե ' ո ր պ ե ս տ ե ս ա
բ ա ն և թ ե ' ո ր պ ե ս ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի ե ղ բ ա յր ո ւ թ յո ւ ն ը գ ո ր ծ ն ա կ ա ն ո ւմ կ ե ր տ ո ղ :
Տ ա ր ա կ ա ն Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ո ւմ հ ն շ վ ո ղ փ ո ք ր ա զ գ ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ո ՞ չ մ ի ա յն ձ ե ո ք բ ե
ր ե ց ի ն ի ր ե ն ց կ ա տ ա ր յա լ ա գ ա տ ո ւթ յո ւ ն ը ն ա խ կ ի ն « ժ ո ղ ո վ ո ւր ղ ն ե ր ի բ ա ն տ » ի ց .
ա յ լ և ե ղ բ ա յր ա կ ա ն ո ո ւ ս ժ ո ղ ո վ ր դ ի գ ո ր ծ ո ւն օ գ ն ո ւ թ յա մ բ վ ե ր ա ց ր ի ն ի ր ե ն ց տ ը ն -
տ ե ս ա կ ա ն և կ ո ւ լտ ո ւր ա կ ա ն հ ե տ ա մ ն ա ց ո ւ թ յո ւն ը : Ս տ ա լի ն ի ա ն ո ւն ը բ ո լո ր
հ ն շ վ ա ծ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի ա ղ գ ա յի ն ա զ ա տ ա գ ր ո ւթ յա ն , ա ն կ ա խ ո ւթ յա ն պ ա յք ա ր ի
մ ե ծ դ ր ո շա կ ս ւկ ր ի պ ա յ ծ ա ռ ա ն ո ւն ն Է ՝ ի բ ր և մ ա ր դ կ ա յի ն ա մ ե ն ս ւն վ ի ր ս ւկ ա ն
ձ գ տ ո ւ մ ն ե ր ի ա ր տ ա հ ա յտ ի չ ն ո ւ մ ա ր մ ն ա ց ո ւ մ ը : Ո չ մ ի ա յն ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո
վ ո ւր դ ը , ա յ լ և ա մ բ ո ղ ջ պ ր ո գ ր ե ս ի վ մ ա ր դ կ ո ւթ յո ւն ը , խ ո ր ը և ա մ ե ն ա վ ս ե մ զ գ ա ց
մ ո ւն ք ն ե ր ո վ ե ն կ ա պ վ ե լ Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի հ ե տ :
Հ ա ն դ ի ս ա ն ա լո վ խ ո շ ո ր տ ե ս ա բ ա ն ' պ ա տ մ ո ւթ յա ն զ ա ր գ ա ց մ ա ն օ ր ի ն ա չա
փ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ի մ ա ց ո ւ թ յա ն գ ո ր ծ ո ւ մ և մ ի ա ժ ա մ ա ն ա կ հ ա ն հ ա ր ե ղ կ ա զ մ ա կ ե ր
պ ի չ , Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ը կ ա ր ո ղ ա ց ա վ տ ա ս ն յա կ տ ա ր ի ն ե ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն
կ ա ո ս է վ ա ր ո ւթ յա ն ղ ե կ ը ի մ ա ս տ ո ւ թ յա մ բ վ ա ր ե լ ’ ա ն վ տ ա ն գ ն ր ա ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե լո վ
բ ա զ մ ա թ ի վ և բ ա զ մ ա պ ի ս ի դ ժ վ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ի մ ի ջ ի ց : Հ ի շ ե ն ք թ ե կ ո ւզ ֆ ա շ ի զ մ ի
ն ե ն գ ա գ ո ր ծ հ ա ր ձ ա կ ո ւ մ ը Ա ր և մ տ յա ն Ե վ ր ո պ ա յի մ ի շա ր ք ե ր կ ր ն ե ր ի և Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն վ ր ա : Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ռ ա զ մ ա կ ա ն ո ւ ժ ե ր ը > I '. Վ . Ս տ ա լի ն ի
գ լխ ա վ ո ր ո ւթ յա մ բ , ո ' չ մ ի ա յն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե ց ի ն պ ա տ շ ա հ հ ա կ ա հ ա ր վ ա ծ ը ա գ ր ե
ս ո ր ի դ և մ , ա յ լ և ա ջ ա կ ց ե ց ի ն թ ո թ ա փ ե լո ւ ֆ ա շ ի զ մ ի լո ւ ծ ը Ա ր և մ տ յա ն Ե վ ր ո պ ա յի
մ ի շա ր ք ե ր կ ր ն ե ր ի վ ր ա յի ց :
Հ ե տ պ ա տ ե ր ա զ մ յա ն տ ա ր ի ն ե ր ի ն , ի ն չ պ ե ս և դ ր ա ն ի ց ա ռ ա ջ , Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ը
հ ա ն դ ի ս ա ց ե լ Է խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն դ ր ո շ ա կ ա կ ի ր ը : Ն ա ի ր ս ք ա ն չե լի կ յա ն ք ը ն վ ի ր ե լ
Էր մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ը բ ն ա ջ ն ջ ո ղ պ ա տ ե ր ա զ մ ի ց փ ր կ ե լո ւ վ ս ե մ գ ո ր ծ ի ն . « Ե ր ա ն ի ՜
խ ա ղ ա ղ ա ր ս ւր ս ւց , զ ի ն ո ք ա ո ր դ ի ք Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ո չ ե ս ց ի ն » : Ա յ ս օ ր ա շ խ ա ր հ ո ւմ
խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն պ ա հ պ ա ն մ ա ն գ ո ր ծ ը ո ' չ մ ի ա յն ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն վ ի ր ա
կ ա ն ձ գ տ ո ւմ ն Է , ա յ յ ո ղ ջ ա ռ ա ջ ա դ ե մ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն , ո ր ը վ հ ո ա կ ա ն ո ր ե ն պ ա յ
ք ա ր ո ւմ Է պ ա տ ե ր ա զ մ ի հ ր ձ ի գ ն ե ր ի դ ե մ : Խ ա ղ ա ղ ո ւթ յո ւն ը պ ա հ պ ա ն ե լո ւ և ա մ -
(-ս ւպ ն դ ե լո ւ Ս ա ա լի ն յա ն կ ա մ ք ը ա յս օ ր , վ շ տ ի ա յս օ ր ե ր ի ն , ա վ ա ն դ Է մ ն ո ւմ
խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի ն , ո ր ո ն ք ա ն շ ե ղ ո ր ե ն կ գ ն ա ն դ ե պ ի խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն
վ ե ր ջ ն ա կ ա ն ն վ ա հ ո ւմ ը . « Խ Ա Ղ Ա Ղ Ո Ւ Թ Յ Ո Ւ Ն Ը Կ Պ Ա Հ Պ Ա Ն Վ Ի Ե Վ Կ Ա Մ Ր Ա Պ Ն Դ Վ Ի ,
Ե Թ Ե Ժ Ո Ղ Ո Վ Ո Ւ Ր Դ Ն Ե Ր Ը Խ Ա Ղ Ա Ղ Ո Ւ Թ Յ Ա Ն Պ Ա Հ Պ Ա Ն Մ Ա Ն Գ Ո Ր Մ Ը Վ Ե Ր Ց Ն Ե Ն Ի Ր Ե Ն »
9 Ե Ռ Ք Ը Ե Վ Ա Յ Ն Պ Ա Շ Տ Պ Ա Ն Ե Ն Մ Ի Ն Զ Ե Վ Վ Ե Ր Ջ » : Հ ա ր գ ե լո վ մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի պ ա յ -
ծ ա ռ հ ի շ ա տ ա կ ը , ա շ խ ա ր հ ի խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ը , ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո
վ ր դ ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն կ կ ա տ ա ր ե ն ն ր ա ա յս մ ե ծ պ ա տ զ ա մ ը , կ պ ա շ տ պ ա ն ե ն խյո->
ւ լա ղ ա թ յո ւն ը ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ո ւմ : , ՛ . • - . ! »
Մ ե ծ Է ե ղ ե լ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ս ւ ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի ե ր ա խ տ ի ք ը , ն ա և հ ա յ ժ ո ղ ո -
վ ը ր դ ի ն կ ա տ մ ա մ բ : Ն ա հ ա ն դ ի ս ա ց ե լ Է հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի փ ր կ ի չ ը և հ ո վ ա ն ա վ ո ր ո
ղ ը : Մ ե ր ե ր ա խ տ ա գ ե տ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ե ր բ ե 'ք չի մ ո ռ ա ն ՛ա , ո ր ի ր պ ա տ մ ո ւթ յա ն
ա մ ե ն ա ծ ա ն ր ո ւ ո ղ բ ե ր գ ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ո ւմ , ս ր ա ն ի ց մ ո տ 3 0 տ ա ր ի ա ո ս ւջ , ե՜րբ՛ յ -
ր ս ւկ ա ր գ ո լմ դ ր վ ե լ ՛Էր մ ե ր թ շ ն ա մ ի ն ե ր ի կ ո ղ մ ի ց հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ֆ ի զ ի կ ա կ ա ն
բ ն ա ջ ն ջ մ ա ն ա ր յո ւ ն ո տ ծ ր ա գ ի ր ը , ե ր բ հ ա յ ա շ խ ա տ ա վ ո ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը , դ ա վ ա -
1 953 է Я 1Г լ< ււ и ь ն
Արդարե., «ՄԻԱՅՆ ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂԱՓԱՐԸ ՀԱՅԱՍՏՍ.
ՆԻՆ ^ Ր Ե Ց ԽԱՂԱՂՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԱԶԳԱՅԻՆ ՎԵՐԱԾՆՆԳԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈԻԹՅՈԻՆ» (ՍՏԱԼԻՆ):
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ե ն ս ա թ ե ո ա ր ե ի տ ա կ ա հ ե ց , բ ա ր գ ա վ ա հ ե ց ե ր բ ե մ ն ի խ ե ղ հ ,
ե ր բ ե մ ն ի հ ա լա ծ ա կ ա ն բ ա զ մ ա չ ա ր չ ա ր հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ,» ; Գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր ի ե ո ր
բ ե ր ի ն ա խ կ ի ն ք ա ր ո ւք ա ն դ ե ր կ ի ր ը , ի Ր գ ո յո ւ թ յա ն 3 0 տ ա ր ո ւմ , դ ա ր ձ ա վ Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ծ ա դ կ ո ւն ո ե ս պ ո ւ բ յի կ ա ն ե ւ փ ց մ ե կ ը : Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի պ ա տ մ ո ւ
թ յա ն վ ե ր ջ ի ն ե ր ե ս ն ա մ յա կ ո ւ մ ձ ե ո ք բ ե ր ւ |ա ծ բ ո լո ր Ո ւ զ ո ղ ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ը ' ա ր վ ե ս
տ ի , գ ր ա կ ա ն ո ւթ յա ն , ա ր դ յո ւ ն ա բ ե ր ո ւ թ յա ն , գ յո ւ ղ ա տ ն տ ե ս ո ւթ յա ն մե ջ ե ա յլ
ա ս պ ա ր ե զ ն ե ր ո ւմ , ւ ւե ր տ ո ր ե ն կ ա պ վ ա ծ են մ ե ծ Ս տ ա փ ն ի ա ն վ ա ն 1. ն ր ա հ ա յր ա
կ ա ն ա մ ե ն օ ր յա հ ո գ ա տ ա ր ո ւթ յա ն հ ե տ :
Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի ն ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ Է ն ա և մ ե ր Ս փ յո ւո ք ի հ ա յո ւ թ յո ւն ը : Գ ե ո Ա
1 9 4 5 թ վ ա կ ա ն ի ն , ե ր բ ն ո ր Է ր ե ր կ ի ր ը դ ո ւր ս ե կ ե լ Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն ե ր կ ր ո ր դ
պ ա տ ե ր ա զ մ ի ց , ե ր բ պ ա տ ե ր ա զ մ ի թ ո ղ ա ծ վ ե ր ք ե ր ը դ ե ո չ է ի ն ա պ ա ք ի ն վ ա ծ ,
ս տ ո ր ա գ ր վ ե ց պ ա տ մ ա կ ա ն ն շ ա ն ա կ ա լի ց ա յն հ ր ա մ ա ն ը , ո ր ո վ թ ո ւ յ լ (էր Ա ւրվում
Ս փ յո ւո ք ի հ ա յե ր ի ն տ ե ղ ա փ ո խ ե , ի ր ե ն ց Հ ա յր ե ն ի ք ը ' վ ե ր ջ դնե |ո ւ| ի ր ե ն ց թ ա -
փ ա ո ա կ ա ն վ ի հ ս ւկ ի ն :
Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ր բ ա ր յա ց ա կ ա մ վ ե ր ա բ ե ր մ ո ւն ք է ո ւ ն ե ց ե լ ն ա ե Հ ա յա ս տ ա ն
ի ց ՛Ե կ ե ղ ե ց ո ւ ն կ ա տ մ ա մ բ : Ա յն փ ա ս տ ը , ո ր ն ա ը ն դ ո ւ ն ե ց Ն ո ր ի ն Ս . Օ ծ ո ւթ յո ւն
Տ . Տ . Գ ե ո ր գ Я - Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ի ն , ո ւ շ ա դ ի ր ո ւն կ ն դ ր ե ց Հ ա յո ց Ե կ ե ղ ե ց ո ւ Հ ս ւ յր ս ւ -
պ ե տ ի ( ա յն ժ ա մ ա ն ա կ դ ե ո և ս Ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ւ ւ , Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա կ ա ն Տ ե ղ ա կ ա |)
ա ո ա ջ ա դ ր ա ծ հ ա ր ց ե ր ի ն ե ա ր ե ց ո ր ո շ ը ն դ ա ո ս ւ ջ ա մ ն ե ր , պ ե ր հ ա խ ո ս վ կ ա յո ւ մ է
ն ր ա լա յն ա խ ո հ ո ւ թ յո ւ ն ը , Հ ա յր ե ն ի ք ի հ ա ն դ ե պ շ ի տ ա կ դ ի ր ք ո ւ ն ե ց ո ղ կ ս ւզ մ ս ւկ ե ր -
պ ո ՚թ յա ն ն կ ա տ մ ա մ բ հ ո ւ|ա ն ա ւ|ո ր ո ւթ յո ւն ց ո ւ յց տ ա | Ո < բ ա ր յա ց ա կ ա մ ւ|ե ր ս ւ-
բ ե ր մ ո ւն ք ը :
Ա յս վ շ տ ա լի օ ր ե ր ի ն , Հ ա յա ս տ ւ ս ն յա յց Ս .ոա ք ե |ւս կա ն Ս ո ւր բ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ,
հ ա յ ե ր ա խ տ ա գ ե տ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ մ ի ա ււի ն , ա մ ե ն ա խ ո ր հ ա ր զ ա ն ք ո վ խ ո ն ս ւր հ -
ւ|ո ւմ է ի ր մ ե ծ բ ա ր ե կ ա մ ի , ա զ ա տ ա ր ա ր ի ս ո ւր բ հ ի շ ա տ ա կ ի ա ո ա ջ : Հ ա յս ւ ս տ ա ն -
յ ա յ ց Ա ռ ա ք ե լա կ ա ն Ս ո ւր բ Ե կ ե ղ ե ց ի ն , հ ա յ հ ա վ ա տ ա ց յա լ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ , իր
ն ե ր ի Ա ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ո ւթ յա ն ա մ ե ն ա ծ ա ն ր ւ|ի շտ թ , կ
հ ա ն ձ ի ն Ի . Վ . Ս տ ս ւ |ի ն ի մ ւսհւ|ա ն:
16 է Տ Մ Ի а Ծ Ի Ն 19ՑՅ
Մ ե ծ է Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն к ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ո ւթ յա ն վ ի շ
տ ը , ա ն դ ա ր մ ա ն ե լի ' կ ո ր ո ւս տ ը : Ր ս ւ յց վ ի շ տ ը մ ա ր դ կ ա ն ց զ գ ո ն ա ց ն ո ւմ է , հ ա
մ ա խ մ բ ո ւ մ , ա մ ր ա պ ն դ ո ւ մ , վ շ տ ի ո ւ տ ա ռ ա պ ա ն ք ի մ ե ջ մ ա ր դ ի կ ն ո ր ո ւժ և քա
ջ ո ւթ յո ւն ե ն դ ա ն ո ւ մ ' ա ն ա վ ա ր տ մ ն ա ց ա ծ գ ո ր ծ ը շ ա ր ո ւն ա կ ե լո ւ Տ ա մ ա ր : Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ի ր մ ե ծ վ ի շ տ ը ա յս օ ր ե ր ի ն վ ե ր ա ծ ո ւմ է մ ե ծ ո ւժ ի :
Մ ա հ ա ց ա ծ ն ե ր ի վ ր ա ա ն հ ո ւս ո ր ե ն լա ց ը դ ա տ ա պ ա ր տ ո ւմ է ե Հ ա յա ս տ ս ւ ն -
յ ա յ ց Ա ռ ա ք ե լա կ ա ն Ե կ ե ղ ե ց ի ն : Ի . 4 . Ս ւո ս ւ լի ն ը ֆ ի զ ի կ ա պ ե ս է բ ա ժ ա ն վ ե լ իր
Ժ ո ղ ո վ ր դ ի ց , բ ա յց ո գ ո վ ն ր ա հ ե տ է , ա շ խ ա ր հ ի հ ե ա է : ե ր ե կ ն ա ի ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի
П Ь ш է ր , ն ր ա ա շ խ ա տ ա ն ք ի խ ա ղ ա ղ ր ո պ ե ն ե ր ո ւմ , ն ր ա մ ա ր տ ե ր ո ւ մ , ն ր ա հ ա
վ ա ք ո ւ յթ ն ե ր ո ւմ , ն ր ա հ ա ն գ ս տ ի ժ ա մ ե ր ի ն : Ա յս օ ւ ՛ ն ա ժ ո ղ ո վ ր դ ի ս ր տ ե ր ո ւմ ն է .
ն ա ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ է ա մ ե ն տ ե ղ ' ո ւ ր ե ո ո ւ մ է ս ո վ ե տ ա կ ա ն ք ա ղ ա ք ա ց ո ւ ս տ ե ղ
ծ ա գ ո ր ծ ա շ խ ա տ ա ն ք ը , ո ւր պ ա յք ա ր է գ ն ո ւմ հ ա ն ո ւն խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն ո ղ ջ ա շ
խ ա ր հ ո ւմ :
Ս տ ա լի ն ը չի մ ե ո ե լ . կ ա ր ե լի ՞ է մ ի թ ե ա ր և ը թ ս ս լե լ , ա ր դ ա ր ո ւթ յո ւն ը , ի ր ա
վ ո ւն ք ը , ն շ մ ա ր ա ո ւթ յո ւ ն ը , խ ի ղ հ ը գ ե ր ե զ մ ա ն ե լ : Ն ա մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն խ ի ղ հ ն է ր ,
պ ա տ ի վ ը , ն ա ա ն մ ա հ է ի ն չ պ ե ս ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը :
Հ ա ր յո ւ ր մ ի լի ո ն ա վ ո ր .մ ա ր դ կ ա ն ց ս ր տ ե ր ո ւ մ , ա յդ թ վ ո ւմ և հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի
ե ր ա խ տ ա գ ե տ ււր ս ա ւմ , մ ի շ ւո պ ա յծ ա ո ո ւ վ ա ռ կ մ ն ա խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն մ ե ծ դ ւ -ռ -
շ ա կ ա կ ի ր ) հ ն շ վ ա ծ և ի ր ա վ ա զ ո ւր կ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի բ ա ր ե կ ա մ և ա զ ա տ ա ր ա ր
ա ն մ ա հ Ի . «է. Ս տ ա լի ն ի պ ա յ ծ ա ռ կ ե ր պ ա ր ը :
Հ ա վ ե ր ժ փ ա ՜ռ ք և բ յ ո ՞ ւ ր օ ր հ ն ո ւթ յա ն ն ր ա ա ն մ ա հ հ ի շ ա տ ա կ ի ն :
տ ՄՏՍւՎՈՐԱԿԱննԵՐԻ ՏԱՎԱԿՑՈԻԹցՈԻնԸ Ի. Վ. ՍՏԱԼԻՆԻ ՍաւՈւ ԱՌԹԻՎ
Պ Ր Ո Ֆ . Հ . Ա Ճ Ա Ռ Յ Ա Ն
(Հ ա յկ ա կ ա ն Ս Ս Ռ Գ ի տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի
ա կ ա դ ե մ ի ա յի ի ս կ ա կ ա ն «ւն դա մ )
ի մ Է Լ խ ո լ յ ք ը
Շ ա տ ե ր ը խ ո ս ե ց ի ն , շ ա տ ե ր ը գ ր ե ց ի ն , ե ս է լ
ա ս ո ւ մ ե մ ի մ ս ր տ ի խ ո ս ք ը Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո -
ն ո ՚[ ի չ Ս տ ա լի ն ի վ շ տ ա լի մ ա հ վ ա ն ա ռ թ ի վ ։
Մ ե ն ք , լե զ վ ա բ ա ն ՛ա կ ա ն գ ի տ ո ւթ յա ն հ ա մ ե ս տ
հ ե տ և ո ր դ ն ե ր ս , ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն լա յն ո լ ղ ո լ
վ ր ա կ ա ն գ ն ե ց ի ն ք ա յն օ ր ի ց , ե ր բ գ ի տ ո ւթ յա ն կ ո ր ի ֆ ե յ հ ա ն ճ ա ր ե ղ Ս տ ա լի ն ը ջ ա խ ջ ա խ ե ց
մ ա ռ ա կ ա ն ս խ ո լա ս տ ի կ ա ն և գ ի տ ա կ ա ն ն ո ր
լե զ վ ա բ ա ն ո ւ թ յո ւ ն ը գ ի տ ո ւթ յա ն դ ա հ ի վ ր ա
գ ր ա վ ։ Ա մ ե ն ք ս է լ ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ ե ն ք ի ր ե ն ։
Ես ի մ ե ր ա խ տ ա գ ի տ ա կ ա ն պ ա ր տ ք ս հ ա տ ո ւց ա -
ն ե լո ւ դ ի տ ո ւ մ ո վ , ի մ կ յա ն ք ի յո թ ա ն ա ս ո ւն յ ո
թ ը տ ա ր ի ն ե ր ի պ տ ո ւ ղ ը ' Լ ի ա կ ա տ ա ր Ք ե ր ա կ ա
ն ո ւթ յո ւն ը ձ ո ն ե ց ի ի ր ե ն ։ Ա ն շո ւ շ տ ա յս հ ա մ ե ս տ ձ ո ն ս ո չ մ ի ճ ա ռ ա գ ա յթ չ պ ի տ ի ա վ ե
լա ց ն ե ր ի ր ա ն վ ա ն , բ ա յց ի ր ա ն վ ա ն հ ի շ ա
տ ա կ ո ւթ յո ւն ը դ ա փ ն յա պ ս ա կ պ ի տ ի լի ն ի ի մ
գ ր ք ի 1 2 հ ա տ ո ր ն ե ր ի ճ ա կ ա տ ի ն , ի բ ր և ա ն ջ ը ն -
ջ ե լի հ ի շ ա տ ա կ ի մ ե ր ա խ տ ա գ ի տ ա կ ա ն զ գ ա ց մ ո ւն ք ն ե ր ի ։
Ա 4 - Ի Ս Ա Հ Ա Կ 8 Ա Ն
(Հ ա յկ ա կ ա ն Ս Ս Ռ Գ ի տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի
ա կ ա դ ե մ ի ա յի ի ս կ ա կ ա ն ա ն դ ա մ )
ՄԵՐ ՍԻՐԵԼԻ ԱՌԱՋՆՈՐԴԸ ՄԵԶ ձԵՏ էՄ ե ր մ ե ծ և հ ա ն ճ ա ր ե ղ ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի կ ո
ր ո ւ ս տ ը ա մ բ ո ղ ջ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ը ,
ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր և պ ր ո գ ր ե ս ի վ
մ ա ր դ կ ո ւ թ յա ն ը ձ գ ե ց խ ո ր ւէշտ ի մ ե ջ ։
Ո չ մ ի ա յն չ ե ս կ ա ր ո ղ հ ա շ տ վ ե լ զ ա ր հ ո ւր ե լի
փ ա ս տ ի հ ե տ , ա յ լ ն ո ւ յն ի ս կ չ ե ս կ ա ր ո ղ հ ա ս
կ ա ն ա լ , ը մ բ ռ ն ե լ ա յն , ո ր մ ե զ ա ն ի ց ը ն դ մ ի շ տ
հ ե ռ ա ն ո ւ մ է ն ա , ո վ տ ա ր ի ն ե ր ի ը ն թ ա ց ք ո ւ մ
ա պ ր ե լ է մ ե ր մ տ ք ե ր ի ո ւ ե ր ա զ ա ն ք ն ե ր ի մ ե ջ ։
Ս տ ա լի ն ը ա մ ե ն ա հ ե ղ ի ն ա կ ա վ ո ր ա ն ձ ն է բ ո վ ա ն դ ա կ ա շ խ ա ր հ ո ւմ , ա մ ե ն ա պ ա ն ծ ա լի և
ն ե ր շն չո ղ ա ն ո ւ ն ը , ո ր հ ն չ ո ւ մ է ե ր կ ր ա գ ն դ ի
բ ո լո ր մ ա ս ե ր ո ւ մ , ո ւ ր շ ա հ ա գ ո ր ծ ո ւ մ կ ա և
ս տ ր կ ա ց ո ւ մ , ո ւ ր պ ա յք ա ր կ ա ը ն դ դ ե մ բ ռ ն ո ւ
թ յա ն , շ ա հ ա գ ո ր ծ մ պ ն , ս տ ր կ ա ց մ ա ն I
Ս տ ա լի ն ը հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն պ ա տ մ ո ւթ յա նս ա կ ա վ ա թ ի վ մ ե ծ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ց մ ե կ ն է ' մ ա ր դ
կ ո ւթ յա ն հ ե տ հ ա ր ա տ և ո ղ ։ Ն ա ի ն ք ը , մ ե ծ
Լ ե ն ի ն ի հ ե տ , ս տ ե ղ ծ ե ց մ ի ն ո ր պ ա տ մ ո ւթ յո ւն , մ ի ն ո ր ա շ խ ա ր հ , մ ա ր դ կ ա յի ն ա ր դ ա ր փ ո խ ֊
հ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ յո ւն ն ե ր ի ե ր ա զ ա ծ ա շխ ա ր հ ը ։
Ա յս պ ի ս ի մ ե ծ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ն ե ր բ ե ք մ ա հ չկ ա ։
Մ ա հ ը Ս տ ա լի ն ի է ո ւթ յա ն հ ե տ ե ր բ ե ք հ ա մ ա տ ե ղ ե լի չէ ։ Ս տ ա լի ն ը ա ն մ ա հ է Լ ե ն ի ն ի պ ե ս ,
Ս տ ա լի ն ը ա ն մ ա հ է Լ ե ն ի ն ի հ ե տ ։
Ն ա Լ ե ն ի ն ի հ ե տ ս տ ե ղ ծ ե ց Կ ո մ ո ւն ի ս տ ա կ ա ն
պ ա ր տ ի ա ն , դ ա ս տ ի ա ր ա կ ե ց և կ ո փ ե ց նրա ն ։ Ն ա Լ ե ն ի ն ի հ ե տ ղ ե կ ա վ ա ր ե ց Հ ո կ տ ե մ բ ե ր յա ն
Ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Մ ե ծ ռ և ո լո ւ ց ի ա ն , մ ի ա ն ն ա խ ը ն թ ա ց ռ և ո լո ւ ց ի ա , ո ր ա մ բ ո ղ ջ ա շխ ա ր հ ն
18 է Տ Մ Ի Ս. Ծ Ի Ն
ա ռ ա վ ի ր փ ր կ ա ր ա ր լ ո ւ յ ս ե ր ի մ ե ջ և ա զ ա տ ե ց
ց ա ր ա կ ա ն դ ա ժ ա ն ռ ե ժ ի մ ի ն ե ն թ ա ր կ վ ա ծ ժ ո -
ղ ո վ ո լ ր դ ն ե ր ի ն ։ Ն ա փ ր կ ե ց հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն
վ ե ր ջ ն ա կ ա ն բ ն ա ջ ն ջ ո ւ մ ի ց , ո ր թ յ ո ւ ր ք բ ա ր բ ա
ր ո ս պ ե տ ո ւ թ յ ո մ ւ ը ի ր ա ն դ լ ո - ա մ ե ր ի կ յ ա ն տ ե
ր ե ր ի թ ե լ ա դ ր ա ն ք ո վ հ բ ո վ ո ւ ս ր ո վ ի կ ա տ ա ր
է ր ա ծ ո ւ մ ։
Ց ա ր ա կ ա ն դ ա ժ ա ն կ ա ր գ ե ր ի ց ա զ ա տ ա գ ը ր ֊
վ ա ծ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ը ս տ ա ց ա ն ա զ գ ա յ ի ն վ ե -
ր ա ծ ն ն դ ի հ ն ա ր ա վ ո ր ո ւ թ յ ո ւ ն , ծ ա ղ կ ե ց և բ ա ր
գ ա վ ա ճ ե ց ձ և ո վ ա զ գ ա յ ի ն , բ ո վ ա ն դ ա կ ո ւ թ յ ա մ բ
ս ո ց ի ա լ ի ս տ ա կ ա ն ն ր ա ն ց կ ո զ տ ո ւ ր ա ն ։
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ը մ ե ծ ս գ ի մ ե չ
ե ն ։ Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ս գ ո ւ մ է մ ա հ ն ի ր ա զ ա
տ ա ր ա ր ի , ո ր ի ն ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ է հ ա վ ի տ յ ա ն ։
Ս ա կ ա յ ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ը գ ի տ ե ն , ո ր ի ր ե ն ք
մ ե ն ա կ չ ե ն , ո ր մ ե ր ի մ ա ս տ ո մ ւ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը
մ ի շ տ մ ե զ հ ե տ է , ն ա ն ե ր կ ա է մ ե ր վ ե ր ե լք ի ն
ա մ ե ն տ ե ղ և մ ե զ ո գ ե շ ն չ ո ղ ն է ։
Ն ա ն ե ր կ ա է կ ո մ ո ւ ն ի զ մ ի հ ո յա կ ա պ կ ա ռ ո ւ ց ո ւ մ ն ե ր ի ն և ի յր ա ի յո ւս ի չ հ ա յա ց ք ո վ ն ա ֊
I ո ւ մ է ա մ ե ն մ ի ա ղ յ ո ւ ս ի ն , ո ր դ ր վ ո ւ մ է մ ի
ո ր և է տ ե ղ մ ե ծ Մ ի ո ւ թ յա ն մ ե ջ ։
Մ ե ն ք մ ե ն ա կ չ ե ն ք մ ե ր ջ ա ն ք ե ր ի ո ւ պ ա յ
ք ա ր ի մ ե ջ ։ Մ ե ն ք ա ռ ա ն ց Ս տ ա լ ի ն ի չ ե ն ք , ն ր ա
ս տ ե ղ ծ ա ծ Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն հ զ ո ր պ ա ր տ ի ա ն
մ ե զ հ ե տ է ։
Ս տ ա լ ի ն ի հ ի շ ա տ ա կ ը ն վ ի ր ա կ ա ն է մ ե զ
հ ա մ ա ր , և մ ե ն ք խ ո ր ա պ ե ս հ ա ր գ ա ծ կ լ ի ն ե ն ք
ն ր ա հ ի շ ա տ ա կ ը , ե ր բ ա ն վ բ ե պ կ ե ն ս ա գ ո ր ծ ե ն ք
ն ր ա պ ա տ գ ա մ ն ե ր ը , ն ր ա ա վ ա ն դ ն ե ր ը , ն ր ա
ո ւ ս մ ո ւ ն ք ը , ե ր բ ա ն ձ ն վ ի ր ա բ ա ր գ լո ւ խ բ ե ր ե ն ք
ա յ ն մ ե ծ և պ ա տ մ ա կ ա ն ծ ր ա գ ր ե ր ը , ո ր գ ծ ե / Լ
ն ր ա հ ա ն ճ ա ր ե ղ մ ի տ ք ը ։
Ս տ ա լ ի ն ի դ ր ո շ ը ն վ ի ր ա կ ա ն է , դ ա ա ղ ա .
տ ո լ թ յ ա ն , ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն է ,րի ե ղ բ ա յ ր ո ւ թ յ ա ն և
հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն խ ա ղ ա ղ ո ւ թ յա ն դ ր ո շ ն Է ։
Բ ո լ ո ր ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ս , մ ի ս ի ր տ
և մ ի հ ո գ ի Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յ ի հ ե տ ,
հ ա վ ա տ ա ր ի մ ւք ն ա ն ք ա յ ն ա ն պ ա ր տ ե լ ի ղ ր ո ֊
շ ի ն ,
Գ . Ղ Ա Փ Ա Ն 8 8 Ա Ն
(Հ ա յկ ա կ ա ն Ս Ա Ռ Գ ի տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի
ա կ ա դ ե մ ի ա յի ի ս կ ա կ ա ն ա ն դ ա մ )
Մ Տ Ք Ի Տ Ի Տ Ա Ն Ը
Մ ե զ ա ն ի ց հ ե ռ ա ց ա վ մ ի մ ա ր դ , ո ր ի ն մ ա ն
մ ա ր դ ի կ ք ի չ են ծ ն վ ո ւմ , ո ր դ ա ր ե ր ի պ ա տ մ ո ւ
թ յո ւն ն են խ տ ա ց ն ո ւ մ ի ր ե ն ց մ ե ջ և ի ր ե ն ց
ա ր դ ա ր ա ց ն ո ւ մ են ա յդ պ ա տ մ ո ւթ յա ն ա ռ ջև ։
Լ ի ն ե լո վ ի ր ե ն ց դ ա ր ի զ ա վ ա կ ն ե ր ը , ա յդ պ ի ս ի հ ս կ ա ն ե ր ը կ ա ր ո ղ ա ն ո ւմ ե ն հ ե ռ ո ւ ն տ ե ս ն ե լ և
ա պ ա ց ո ւց ե լ ա յն բ ո լո ր ը , ո ր շ ա տ ե ր ի ն թ վ ա
ց ե լ Է ս ո ս կ փ ո ր ձ կ ա մ հ ն ա ր ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ։
Ա ն մ ա հ Լ ե ն ի ն ի ն մ ա ն ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ը ո ՛ չ մ ի ա յն գ ի տ ա կ ա ն մ ա ր ք ս ի զ մ ի ս տ ե ղ ծ ա ր ա ր
կ ր ո ղ ն Է ր , ա յ լ և զ ա ր գ ա ց ն ո ղ ն ո ւ կ յա ն ք ո ւմ
գ ո ր ծ ա դ ր ո ղ ը ' մ ի ա ն գ ա մ ա յն ն ո ր պ ա յմ ա ն ն ե
ր ո ւ մ ։ Լ ե ն ի ն ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ը
ն շ ե ց ն ո ր ո ւ ղ ի ն ե ր , ս տ ե ղ ծ ե ց ն ո ր , պ ր ո լե տ ա
ր ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ յո ւ ն , ա պ ա ց ո ւ ց ե ց պ ա տ մ ո ւ
թ յա ն ա ռ ջ և , ո ր ս ո ց ի ա լի զ մ ը ո ՛չ թ ե տ ե ս ո ւ -
ո ւն Է և ա շ խ ա տ ա վ ո ր ո ւթ յա ն բ ա ղ ձ ա ն ք ը , ա յլ ի ր ա կ ա ն ո ւթ յո ւ ն , ո ր ը , հ ա կ ա ռ ա կ մ ի շա ր ք
« մ ա ր ք ս ի ս տ ն ե ր » ի , հ ն ա ր ա վ ո ր ե ղ ա վ մ ի պ ե
տ ո ւթ յա ն ս ա հ մ ա ն ն ե ր ո ւ մ և ա յժ մ տ ա ր ա ծ վ ո ւմ
Է ա վ ե լի հ ե ռ ո ւ ն ե ր ը ։
Ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ը , շ ա ր ո ւ ն ա կ ե լո վ մ ե ծ Լ ե ն ի ն ի
ա ն մ ա հ գ ո ր ծ ը , դ ր ե ց և հ ա ն ճ ա ր ե ղ ո ր ե ն լ ո ւ
ծ ե ց մ ե ր Հ ա յր ե ն ի ք ի հ ա մ ա ր կ ե ն ս ա կ ա ն ն շ ա ն ա կ ո ւթ յո ւն ո ւն ե ց ո ղ բ ա զ մ ա թ ի վ պ ր ո բ /ե մ ն ե ր ։
Բ ա վ ա կ ա ն Է հ ի շ ե լ մ ե ր ե ր կ ր ի ի ն դ ո ւ ս տ ր ա ց
մ ա ն և գ յո ւ ղ ա տ ն տ ե ս ո ւթ յա ն կ ո լե կ տ ի վ ա ց մ ա ն
պ ր ո բ լե մ ն ե ր ը ։ Ի ր հ ա ջ ո ղ ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա մ բ
գ յո ւ ղ ա տ ն տ ե ս ո ւթ յա ն կ ո լե կ տ ի վ ա ց ո ւ մ ը , որն
ա յժ մ ա յդ ք ա ն բ ն ա կ ա ն ո ւ ս ո վ ո ր ա կ ա ն Է մ ե զ
հ ա մ ա ր , և ա յդ հ ի մ ա ն վ ր ա կ ո ւ լա կ ո ւթ յա ն
ո չ ն չ ա ց ո ւմ ը ո ր պ ե ս դ ա ս ա կ ա ր գ , խ ո շ ո ր ա գ ո ւ յն
ռ և ո լո ւ ց ի ո ն հ ե ղ ա շ ր ջ ո ս է Է ր , մ ի հ ե ղ ա շ ր ջ ո ւ մ ,
ո ր ն ի ր հ ե տ և ա ն ք ն ե ր ո վ Հ ո կ տ ե մ բ ե ր յա ն ռ և ո -
I ո ւ ց ի ա յի ն հ ա վ ա ս ա ր ն շա ն ա կ ո ւթ յո ւն ո ձ ։ ե -
ց ա վ ։ Ն մ ա ն հ ե ղ ա շ ր ջ ո ւմ ն ե ր մ ե ր ա ռ օ ր յա յո ւ մ ,
մ ե ր հ ո գ ե բ ա ն ո ւ թ յա ն , մ ո ր ա լի , ը մ բ ռ ն ո ւ մ ն ե
ր ի և ա յ լ կ ո ղ մ ե ր ի մ ե ջ շ ա տ ֊ շ ա տ ե ն ։ Ե վ
ա յժ մ թ վ ո ւ մ Է , ո ր ա յդ պ ե ս Է լ մ ի շտ ե ղ ե լ Է.
ա յն ի ն չ ա յդ բ ո լո ր ի մ ե ջ մ ե ծ դ ե ր Է կ ա տ ա ր ե լ
մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի ա ն մ ի ջ ա կ ա ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ յո ւ
ն ը ։ Հ ի շ ե ն ք մ ի ա յն վ ե ր ջ ի ն ե ր կ ո ւ տ ա ր վ ա նրա
ս տ ե ղ ծ ա ր ա ր մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ յո ւն ը լ ե զ վ ա բ ա ն ո ւ
թ յա ն և տ ն տ ե ս ա կ ա ն պ ր ո բ լե մ ն ե ր ի լ ո ւ ծ մ ա ն ը ,
հ ի շ ե ն ք ն ր ա դ ե ր ը գ ր ա կ ա ն ո ւթ յա ն ե ա ր վ ե ս տ ի զ ա ր գ ա ց մ ա ն բ ն ա գ ա վ ա ռ ո ւմ ։
Պ ա տ մ ո ւթ յա ն ա ռ ջ և , ո ր պ ե ս ռ ե ա լ փ ա ս տ ,
ս տ ե ղ ծ վ ե ց ս ո ց ի ա լի զ մ ը մ ե ր ե ր կ ր ռ ւմ ։ Գ ա ը ն կ ե ր Ս տ ա լի ն ի և Կ ո մ ո ւն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր
1958 I я о- ի а ծ н ն
տ ի ա յի ա ն վ ի ճ ե լի հ ա ղ թ ա ն ա կ ն է , Դ ա ո լ
մ ի ա յն ա ռ օ ր յա ի ր ա կ ա ն ո ւթ յո ւ ն է , ա յ լ և կ ե ն ց ա ղ , մ ե ր ս ո վ ո ր ա կ ա ն ո ւ բ ն ա կ ա ն կ յա ն ք ր ,
Ա յս բ ո լո ր ի կ ե ն ա ր ա ր ո գ ի ն մ ե ծ Ա տ ա լի ն ն
է ր , ո ր ը , հ ա կ ա ռ ա կ ա մ ե ն տ ե ս ա կ դ ժ վ ա ր ո ւ թ յո ւն ն ե ր ի , կ ա ր ո ղ ա ց ա վ ի ր ե ն ա ր դ ա ր ա ց ն ե լ
10
Ամ ձ ո մմ ք / ա ն ա ռ * և ' Ս ր ա ն ո ^ * ն ա ա պ ր ո ւ մ
թ յա ն մ ե 1 ; Մ Ա ք , ա ? Հ " Հ ւ ա ն * Կ , դ ի ա ո լ ֊ թ յ մ ե ջ , Մ ա ր մ ն ա պ ե ս ն ա հ ե ռ ա ց ա վ մ ե ռ ա ֊
ի ց , բ ա յց ն ր ա ո գ ի ն , ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն
, Ի ' Հ և Գ"Ր*Ը Կա պ ր ե ն ը ն դ մ ի շ տ , Ֆ ի զ ի կ ս , .կ ա ն մ ա հ ը մ տ ք ի տ ի տ ա ն ն ե ր ի հ ա մ ա ր մ ա հ չէ ,
Ա Ղ Ա Վ Ն Ի Մ Ե Ս Ր Ո Պ Յ Ա Ն
ձԱՎ-ԵՐԺ- ՓԱ՜ՌՔ ՍՏԱԼհՆի ձԻՇԱՏԱԿԻՆ
Մ ա ր տ ի 5 - ի ն , ե ր ե կ ո յա ն ժ ա մ ը Ձ ֊ ը 5 0 ր ո -
պ ե ա ն ց ա ծ , ծ ա ն ր հ ի վ ա ն դ ո ւ թ ե ն ե վ ե ր ջ բ ա -
բ ա խ ե լե ն դ ա դ ր ե ց ա վ մ ա ր դ կ ա յի ն մ տ ք ի
պ ա յծ ա ռ ո ւ թ յա ն , ս ր տ ի ա զ ն վ ո ւթ յա ն ո ւ կ ա մ -
4-Ի հ զ ո ր ո ւթ յա ն ա մ ե ն ա փ ա յլո մ ւ ն ե ր կ ա յա ց ո ւ ց -
շ ի , ա մ բ ո ղ ջ մ ա ր դ կ ո ւ թ յա ն , և ա ռ ա ն ձ ն ա պ ե ս
ճ ն շ վ ա ծ ո ւ փ ո ք ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր ղ ն ե ր ո լ ա զ ա տ ու ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք ի հ ա մ ա ր ք ր տ ն ա ջ ա ն մ տ ա
ծ ո ղ ի , ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ո լ ս ի ր ե լի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ' Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի մ ե ծ ս ի ր տ ը է
Մ ա ր դ կ ա յի ն պ ա տ մ ո ւթ յա ն մ ե ջ շ ա տ են ծ ն ե ր ո ւ մ ա հ ա ց ե ր խ ո շ ո ր դ ե մ ք ե ր , ս ա կ ա յն
ա ն ո ն ց մ ե և ո չ մ ե կ ո ւ ն մ ա հ ը ա յն ք ա ն բ ա զ
մ ա մ ի լի ո ն մ ա ր գ ո ց ս ի ր տ ը չե լ ե ց ո լց ա ծ
վ շ տ ո վ , ո ր ք ա ն Ս տ ա լի ն ի մ ա հ ը ։ Ե ր բ ե ք ն ո ւ յն
մ ա հ ե ն վ շ տ ա հ ա ր մ ա ր գ ո ց բ ա զ մ ո ւ թ յո ւ ն ը
բ ա ղ կ ա ց ա ծ չ է ե ղ ե ր ա յն ք ա ն բ ա զ մ ա թ ի վ ո ւ
ա յլա զ ա ն ա զ գ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ն , ո ր ք ա ն Ս տ ա լի ն ի մ ա հ վ ա ն պ ա ր ա գ ա յի ն ։
Ո ր ք ա ն ո ր տ ա ր ա ծ ո ւ թ յա մ բ ա ն ս ա հ մ ա ն , բ ն ո ւ յթ ո վ ' ջ ե ր մ ո ւ ե ր ա խ տ ա զ ե ղ , ծ ա վ ա լո վ ՝
մ ի ջ ա զ գ ա յի ն ո ւ բ ա զ մ ի մ ա ս տ է ր ' ե ր ե ք տ ա ր ի
ա ռ ա ջ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ծ Ս տ ա լի ն ի ծ ն ն դ յա ն
7 0 - ա մ յա կ ի ն ն վ ի ր վ ա ծ տ ո ն ա կ ա ա ա ր ո ւ թ յո ւ -
ն ը , ո ր չա փ ո ր ա յդ տ ո ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ յո ւն ը
ա ռ ի թ մ ը ն է ր հ ա ր գ ա ն ք ի ո ւ ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւ
թ յա ն ա ն ն ա խ ը ն թ ա ց ց ո ւ յ ց ի ' մ ա ր դ կ ա յի ն ե ր
ջ ա ն կ ո ւ թ յ ո ւ ն ո ւ ք ա ղ ա ք ա կ ր թ ո ւթ յո ւն ը ֆ ա շ ի ս
տ ա կ ա ն ս տ ր կ ա ց ո լմ ե ն ա զ ա տ ա գ ր ո ղ հ զ ո ր ա -
դ ո լ յն մ ա ր դ ա ս ե ր ի ն կ ա տ մ ա մ բ , ն ո ւ յն ք ա ն և
ա վ ե լի ա ն ս ա հ մ ա ն , ջ ե ր մ ո ւ ե ր ա խ տ ա զ ե ղ , մ ի
ջ ա զ գ ա յի ն ո ւ բ ա զ մ ի մ ա ս տ է հ ի մ ա ա յն վ ի շ -
ա ը , ո ր պ ա տ ե ր է ա շ խ ա ր հ ի ա մ ե ն ա զ ն ի վ
մ ա ր գ ո ց ս ր տ ե ր ը , ն ո ւ յն ա յ դ մ ե ծ մ ա ր դ ո ւ , ժ ո -
ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ո լ ի ր ա վ ա հ ա վ ա ս ա ր ե ղ բ ա յր ա կ
ց ո ւ թ յա ն ո ւ խ ա ղ ա ղ ո ւ թ յա ն մ ե ծ ա գ ո ւ յն բ ա ր ե
կ ա մ ի ' ս ի ր ե լի Ս տ ա լի ն ի մ ա հ վ ա ն ա ռ ի թ ո վ ։
Ա յս հ ա ն գ ա մ ա ն ք ն ե ր ը ո ւն ի ն ի ր ե ն ց խ ո
ր ո ւն կ պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ը , Ա տ ո ն ց գ ա ղ տ ն ի ք ը
կ կ ա յա ն ա ա մ ե ն ե ն ա ռ ա ջ ա յն բ ա ն ի մ ե ջ , ո ր
մ տ ք ի , ս ր տ ի ո ւ կ ա մ ք ի ա ր տ ա ս ո վ ո ր հ ա տ կ ո ւ
թ յո ւն ն ՛ե ր ո վ օ ժ տ վ ա ծ է ր Ս տ ա լ ի ն ը , ն ա և ա յն բ ա ն ի մ ե ջ , ո ր ա շ խ ա ր հ ի ա մ ե ն ժ ո ղ ո վ ո լր գ ն ե -
ր ո ւն և ա զ ն ի վ մ ա ր գ ո ց ա մ ե ն ա հ ր ա տ ա պ „ լ
ա մ ե ն ա կ ե ն ս ա կ ա ն հ ա ր ց ե ր ն է ի ն ա յն խ ն դ ի ր , ն ե ր ը ո ր ո ն ց կ ա ր գ ա վ ո ր մ ա ն և ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն
№ Հ ։՚ւտ ան հ ****»«Թ ե և մ ե զ մ ե ֆ ի զ ի կ ա պ ե ս հ ե ռ ա ց ա վ մ ե ծ
Ս տ ա լ ի ն ը , ս ա կ ա յն ա ն ո ր կ ե ր պ ա ր ը հ ա վ ի ս , ,
յա ն կ մ ն ա ա պ ա գ ա ս ե ր ո ձ դ ն ե ր ո լ ս ր տ ե ր ո լ մ ե ջ ո ր պ ե ս ո գ ե շն չո ղ խ ո ր հ ր դ ա ն ի շ ա զ ա տ ո,
ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք ի , ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ո ւ խ ի
զ ա խ խ ո հ ե ր ո լ , մ ա ր դ կ ա յն ա կ ա ն ո ւ վ ե հ բ ո լ ո ր ձ գ տ ո ւ մ ն ե ր ո լ .
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ,թ յա ն բ ա զ մ ա հ ա ն ճ ա ր ղ ե կ ա վ ա ր ի , ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա ռ ա ջ ա դ ե մ
մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ա մ ե ն ա հ ա ր ա ղ ա տ բ ա ր ե կ ա մ ի ՝ մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի մ ա հ ը ս գ ա ց ո ղ բ ա զ մ ա մ ի լի ո ն
ժ ո ղ ո վ ո լր դ ն ե բ ո ւ մ ե ջ ա ռ ա ն ձ ն ա պ ե ս խ ո ր է ո ւ
ա ն ս ա հ մ ա ն հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ,[ի շտ ը , թ ե ՜ ի ր
հ ա ր ա զ ա տ Հ ա յր ե ն ի ք ի և թ ե ' Ս փ յո ւ ռ ք ի մ ե ջ ,
Հ ա ն ձ ի ն Ս տ ա լի ն ի ' հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը կ ո ր ֊ ս ը ն ց ո լց ի ր ճ շ մ ա ր ի տ ա զ ա տ ա ր ա ր ի ն , ո ր ո չ
մ ի ա յն փ ր կ ե ց զ ա յն ի մ պ ե ր ի ա լի ս տ ա կ ա ն պ ե - տ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ո լ ա ջ ա կ ց ո ւթ յա մ բ ո ւ թ ր ք ա կ ա ն
բ ա ր բ ա ր ո ս ձ ե ռ ք ե ր ո վ կ ա տ ա ր վ ո ղ ֆ ի զ ի կ ա կ ա ն
բ ն ա ջ ն ջ ո ւ մ ն , ո ր ո չ մ ի ա յն փ ր կ ե ց զ ա յն ո ւ ա ն ո ր Հ ա յր ե ն ի ք ը ' հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ո խ ե ր ի մ
թ շ ն ա մ ի ն ե ր ո ւ ո ւ կ ե ղ ծ բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր ո ւ ձ ե ո ք ե - ր ե ն , ա յ լ վ ե ր ա կ ա ն գ ն ե լո վ ա ն ո ր դ ա ր ե ր ա ռ ա ջ
կ ո ր ս ն ո լց ա ծ պ ե տ ա կ ա ն ո վ } յ ո ձ ը , ի ր հ ա յր ա կ ա ն ա ն մ ի ջ ա կ ա ն հ ո գ ա ծ ո ւ թ յա մ բ ա ճ ե ց ո ւ ց ու
ղ ա ր գ ա ց ո լց զ ա յն , խ ե ղ ճ ո ւ կ ո ւ ա ղ ք ա տ Հ ա
յա ս տ ա ն ը վ ե ր ա ծ ե ց ա շ խ ա ր հ ի մ ե ջ ա մ ե ն ա ա - ռ ա ջ ա վ ո ր կ ա ր գ ե ր ո վ օ ժ տ վ ա ծ հ զ ո ր պ ե տ ո ւ
թ յա ն , ո ր Ս տ ա լի ն յա ն կ ո ն ս տ ի տ ո ւց ի ա յի ( ս ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւ թ յա ն ) ա ր և ի տ ա կ , ո ր պ ե ս
ի ր ա վ ա հ ա վ ա ս ա ր մ ե կ ա ն դ ա մ ը Ս Ս Ռ Մ բ ա զ մ ա զ գ ը ն տ ա ն ի ք ի , կ ա ն գ ն ե ր է ա շխ ա ր հ ի ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ յա ն ա ռ ա ջ ը ն թ ա ց ի վ ր ա և ա -
զ ա տ , խ ա ղ ա ղ ո ւ ե ր ջ ա ն ի կ պ ա յմ ա ն ն ե ր ո ւ մ ե ջ կ կ ա ռ ո ւ ց ե ի ր ա վ ե լի պ ա յծ ա ռ ո ւ շք ե ղ ա պ ա գ ա ն ։
Ս տ ա լի ն ը , ո ր պ ե ս հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ա
ր ա զ ա տ հ ա յր ը , լ ս ե ց ն ա և հ ա յր ե ն ա կ ա ր ո տ ս փ յո ւ ռ ք ա հ ա յո ւթ յա ն ձ ա յն ը և ս ր տ ա ռ ո ւ չ կ ո -
20 1 9 5 3
չ ո վ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի դ ռ ն ե ր ը բ ա ց ա վ
տ ա ս ն յա կ հ ա զ ա ր ա վ ո ր բ ա զ մ ո ւթ յո ւ ն ն ե ր ո ւ ա ռ ջ և , ո ր ո ն ք հ ի մ ա ձ ե ռ ք - ձ ե ռ ք ի տ վ ա ծ , ի ր ե ն ց
ի . ս պ ա ս ե ն ղ ր ե ր ի ր ե ն ց հ ա ր ա զ ա տ Հ ա յ ր ե ն ի ք ի ա ՛լ ա վ ե լի ծ ա ղ կ մ ա ն ն ո ւ հ զ ո ր ա ց մ ա ն ը ։
Հ ա յ . ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա մ ե ն մ ի զ ա վ ա կ ի մ տ ք ի ն
ո ւ ս ր տ ի ն մ ե շ Ս տ ա լի ն ը ո մ ւի ի ր հ ա ր ա զ ա տ
ո ւ ջ ե ր մ ա ն կ յո ւն ը ։
Ի ր և ի ր Հ ա յր ե ն ի ք ի ա զ ա տ ա ր ա ր ի ո ւ մ ե ծ ա
գ ո ւ յն բ ա ր ե կ ա մ ի ն կ ա տ մ ա մ բ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ց ո ւ ց ա բ ե ր ե ց ի ր ա ն հ ո ւն շ ն ո ր հ ա կ ա լո ւ
թ յո ւն ն ո ւ ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւթ յո ւն ը ա ն ո վ , որ
Հ ա յա ս տ ա ն ի մ ե ջ ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ր գ ե ր ո ւ հ ա ս տ ա տ մ ա ն 3 0 - ր դ տ ա ր ե դ ա ր ձ ի ա ռ ի թ ո վ ,
Ե ր և ա ն ի ա ր և ե լ յա ն գ ե ղ ա ծ ի ծ ա ղ բ ա ր ձ ո ւն ք ի ն
կ ա ն գ ն ե ց ո ւց Ս տ ա լի ն ի ա յն ք ա ն վ ե հ ո ւ շ ք ե ղ
ք ա ն դ ա կ ը IԻ ս կ ա ն ո ր ւГ ա հ ե ն հ ե տ ո հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը
ն ո ւ յն ա յգ շ ն ո ր հ ա կ ա լա կ ա ն ո ւ ե ր ա խ տ ա գ ի
տ ա կ ա ն պ ա ր տ ք ը կ կ ա տ ա ր ե ' կ ա ռ ո ւ ց ե լո վ ա ՛լ
ա վ ե լի լո ւ ս ա վ ո ր ո ւ ե ր ջ ա ն ի կ ա պ ա գ ա ն , ո ր պ ե ս ա վ ե լի շ ք ե ղ ո ւ խ ո ս ո ւ ն ք ա ն դ ա կ ' ա ն մ ա հ
Ս տ ա լի ն ի ն ։
Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի , ա ն ո ր Հ ա յր ե ն ի ք ի ա զ ա
տ ա ր ա ր ի ո ւ մ ե ծ ա գ ո ւ յն բ ա ր ե կ ա մ ի ֆ ի զ ի կ ա կ ա ն կ ո ր ո ւ ս տ ը ա ն հ ո ւն վ շ տ ո վ է լե ց ո ւ ց ե ր ի մ
ս ի ր տ ը , ո ր մ ե կ կ ո ղ մ ե ն կ հ ա վ ա տ ա , որ Ս տ ա լի ն ի հ ի շ ա տ ա կ ը ա ր ժ ա ն ա վ ո ր կ ե ր պ ո վ
հ ա ր գ ա ծ կ ը լ լա ն ք մ ի ա յն ա յն ժ ա մ ա ն ա կ , եր բ
ա յդ վ ի շ տ ը կ փ ո խ ա ր կ ե ն ք ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն
ո ւժ ի և կ ն վ ի ր ա բ ե ր ե ն ք զ ա յն հ ա ն ո ւն մ ե ր մ ե ծ
Հ ա յր ե ն ի ք ի ո ւ հ ե ր ո ս ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ա ՛լ ա վ ե լի
բ ա ր գ ա վ ա ճ մ ա ն , ի ս կ մ յո ւ ս կ ո ղ մ ե ' վ շտ ա հ ա ր ա յս ս ի ր տ ս կ ո ւգ ա ա հ ա ի մ շ ր թ ն ե ր ո ւս վրա
ա ղ ո թ ք ի ջ ե ր մ ո ւ թ յա մ բ ո ւ խ ո ր ո ւ թ յա մ բ մ ր մ ը ն -
ջ ե լ ո լ .
« Հ ա վ ե ր ժ փ ա ՜ռ ք Ս տ ա լի ն ի հ ի շ ա տ ա կ ի ն » :
Դ Ո Կ Տ . Լ . Ա Լ Թ Ո Ի Ն Յ Ա Ն
ՍՏԱԼԻՆԸ ԱՆՄԱձ է
Բ ն ո ւթ յա ն ա ն ո ղ ո ք մ ի հ ա ր վ ա ծ ը ը ն դ մ ի շ տ
կ տ ր ե ց հ ա ն ճ ա ր ե ղ և ի մ ա ս տ ո ւն Ս տ ա լի ն ի
փ ա ռ ա պ ա ն ծ կ յա ն ք ի թ ե լը , կ յա ն ք ի թ ե լն ա յն
մ ա ր դ ո ւ , ո ր Յ Տ տ ա ր ի ն ե ր շ ա ր ո ւն ա կ ո գ ե շ ը ն -
չ ե ց և ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե ց ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ -
ն ե ր ի ն դ ե պ ի ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք և խ ա ղ ա ղ ո ւ
թ յո ւն ։ լ • ւ ՚ ՚ - 4Ա յ ս վ ա ղ ա հ ա ս կ ո ր ո ւ ս տ ը ա ն չա փ մ ե ծ է և
վ շ տ ա լի ո ՛ չ մ ի ա յն Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ,
ա յ լև ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա ռ ա ջ ա դ ե մ ժ ո ղ ո -
վ ո ւր դ ն ե ր ի հ ա մ ա ր , ի ս կ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ա
մ ա ր ' է ՛ լ ա վ ե լի մ ե ծ էՍ ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն ը ն տ ա ն ի ք ի մ ե ջ
մ ե ր փ ո ք ր Հ ա յա ս տ ա ն ը ա յս օ ր դ ա ր ձ ե լ Է
ծ ա ղ կ ա ծ մ ի ե ր կ ի ր ' ի ր հ ո յա կ ա պ շ ի ն ա ր ա
ր ո ւ թ յո ւ ն ո վ , ա ռ ա ջ ա վ ո ր ա ր դ յո մ ւ ա բ ե ր ո ւթ յա մ բ
և ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն գ յո ւ ղ ա տ ն տ ե ս ո ւ թ յա մ բ ,
կ ո զ տ ո ւ ր ա յո վ ո ւ գ ի տ ո ւթ յա մ բ ։ Ա յ ս բ ո լո ր ը
պ ա ր տ ա կ ա ն ե ն ք ռ ո ւ ս մ ե ծ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն , Ս ո
վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր
տ ի ա յի ն և ա ն ձ ա մ բ ա ն մ ա հ զ ո ւ յգ ի ն ՝ Լ ե ն ի ն ի ն
և Ս տ ա լի ն ի ն , ո ր ո ն ք հ ա ր ո ւթ յո ւն տ վ ե
ց ի ն հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն , ո ր մ ա հ վ ա ն դ ո ւո ն Էր
հ ա ս ե լ ։ Ն ր ա ն ց շ ն ո ր հ ի վ ի ն ձ ն մ ա ն հ ա ր յո ւ ր հ ա զ ա ր ա վ ո ր պ ա ն դ ո ւխ տ հ ա յե ր հ ն ա ր ա վ ո ր ո լ -
թ յո ւն ս տ ա ց ա ն վ ե ր ա դ ա ռ ն ա լո ւ ի ր ե ն ց ն վ ի ր ա
կ ա ն Հ ա յր ե ն ի ք ը ' ն ր ա ծ ո ց ո ւ մ վ ա յե լե լո ւ ս ո
վ ե տ ա կ ա ն ի ր ա վ ա կ ա ր գ ի բ ա ր ի ք ն ե ր ը »
Ե ր ա խ տ ա գ ե տ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը գ ի տ ա կ ց ո ւմ
Է ա յս բ ո լ ո ր ը և մ ի ա ր ց ո մ յք ա վ ե լի ո մ ւի
ա չք ե ր ի մ ե ջ ' ի ր ս ի ր ե լի հ ո վ ա ն ա վ ո ր ո ղ ի I։
հ ո գ ա տ ա ր հ ո ր մ ա հ վ ա ն ա ռ թ ի վ ։
Ս տ ա լի ն ի հ ի շ ա տ ա կ ը ա ն մ ա հ Է ։ Մ ա հ ը չի
կ ա ր ո ղ մ ե ր ս ր տ ե ր ի ց հ ա ն ե լ ն ր ա ա ն մ ա հ կ ե ր
պ ա ր ը ։ Ն րա գ ի տ ա կ ա ն ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւթ յո ւն
ն ե ր ը , ն ր ա վ ի թ խ ա ր ի գ ո ր ծ ե ր ը հ ա վ ե ր ժ ա ն
մ ո ռ ա ց կ մ ն ա ն ն ե ր կ ա և գ ա լի ք ս ե ր ո ւն դ ն ե ր ի
մ ո տ ։
Մ ե ր ս ի ր ե լի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի հ ի շ ա տ ա կ ի հ ա ն
դ ե պ մ ե ր ս ե ր ն ո ւ հ ա ր գ ա ն ք ը ա ր տ ա հ ա յտ ե լո ւ
լա վ ա գ ո ւ յն ձ և ը , ե ղ ա ն ա կ ը ' կ լ ի ն ե ր ի ր ի ս կ
ս ի ր ա ծ ը , ն ա չ է ր ս ի ր ո ւ մ ո չ ա ր ց ո ւն ք և ո չ
ո ղ բ , ն ա ս ի ր ո ւ մ է ր գ ո ր ծ ը , ո ւ ս տ ի ա շխ ա տ ե ն ք
ն մ ա ն վ ե լ ն ր ա ա ն ա ր ա տ կ ե ր պ ա ր ի ն , յ ո ւ ր ա
ք ա ն չ յո ւ ր ս մ ե ր վ ր ա բ ա ժ ի ն ը ն կ ա ծ ա շ խ ա
տ ա ն ք ո ւմ ց ո ւ ց ա բ ե ր ե լո վ է լ ա վ ե լի ն վ ի ր վ ա -
ծ ո ւթ յո մ ւ և ե ռ ա ն դ , է լ ա վ ե լի ս ե ր տ ո ր ե ն հ ա մ ա
խ մ բ վ ե ն ք մ ե ր հ ա ր ա զ ա տ Լ ե ն ի ն ի — Ս տ ա լի ն ի
մ ե ծ պ ա ր տ ի ա յի , մ ե ր հ ա ր ա զ ա տ պ ե տ ո ւթ յա ն
շ ո ւ ր ջ ը ,
Հ ա ն գ ի ՜ ս տ ք ո հ ո գ ն ա տ ա ն ջ և ս ո ւր բ ա ճ յ ո ւ
ն ի ն , ո վ ս ի ր ե լի ա ռ ա ջ ն ո ր դ ։
Ա յս ե ր կ ո ւ խ ո ս ք ը լի ն ի փ ո խ ա ր ե ն բ մ ի բ ո ւ ռ
ծ ա ղ կ ի ' գ ր վ ա ծ ք ո շ ի ր մ ի վ ր ա , ո վ ա ն մ ա հ
Ս տ ա յի ն ։
1955 I я !Г ի а » ի էւ
Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Տ Ե Ր -Ս Տ Ե Փ Ա Ն Յ Ա Ն
յ Վ Շ Տ Ի ԻՈՍք
Ա յս օ ր , տ խ ո ՜ ւ ր , խ ո ն ա ր հ վ ե լ ե ն դ ր ո շ ն ե ր ը ս ո վ ե տ ա կ ա ն ,
Ա յս օ ր , տ խ ո ՜ ւ ր , լա ց Է լ ի ն ո ւ մ ս ի ր տ ն ա շ խ ա ր հ ի ո ղ շ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն .
Ա յս օ ր բ ո լո ր հ ա յա ց ք ն ե ր ը ս ո ւ դ ո վ հ ա ո ե լ ե ն Կ ր ե մ լի ն ,
Ք ո վ շ ա ա փ մ ա հ վ ա ն ա ո թ ի վ , մ ե ր ա ն մ ո ռ ա ց հ ա !յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
Ք ո ն ա յվ ա ծ ք ը ա ս ա դ ե ր ի ց Է լ պ ա յծ ա ռ ա շ ո ղ լ ո ւ յս Է Ր ա ն մ ա ր ,
Ք ո մ ե կ բ ա ո ը հ ո ւ յս Էր հա ս տ ա տ ո ւղ ե կ ո ր ո ւյս մ ա ր դ կ ա ն ց ’ հա մա ր.
Դ ու մ ե ծ էի ր հ ո դ ո վ , մ տ ք ո վ , ի ն չպ ե ս մ ե ծ Էր .ա նմա հ է ե ն ի ն ն ,
Մ ե ր ո ւ ղ ե ց ո ւ յց ա ն շ ե ՚չ ф ш г п и , ա ն մ ե ՛ռ հ ե ր ո ս , Հ ա ՛ յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
Դ ա փ ր կ ե ց ի ր կ ե ղ ե ք ո ւ մ ի ց բ ա ն վ ո ր ն ե ր ի ն ա կ ա ր , ա ղ ք ա տ ,
Ա զ ա տ ո ւթ յո ւ ն պ ա ր գ ե ե ց ի ր մ ա ր դ կ ա ն ց ս տ ր ո ւկ ե ա ն ա զ ա տ ,
Պ ա տ վ ա ր ե ղ ա ր ա ր դ ա ր ո ւթ յա ն , պ ա շ տ պ ա ն ե ղ ա ր փ ո ք ր ա զ գ ե ր ի ն ,
Մ ե 'ծ զ ո ր ա վ ա ր ա ն մ ա հ ա ն ա ն և ի մ ա ս տ ո ւ ն , Հ ա 'յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
Ա շ խ ա ր հ ա վ ե ր պ ա տ ե ր ա զ մ ի հ ր ձ ի գ ն ե ր ի ն դ ր ա մ ա պ ա շ տ ՝
Դ ո ՛ ւ ս ա ն ձ ե ց ի ր ձ ե ո ք ո վ դ ա մ ո ւ ր ե մ ղ ե ց ի ր պ ա յք ա ր ա ն հ ա շտ ՝
Ո ր ա շ խ ա ր հ ո ւմ ա մ ե ն ո ւր ե ք , թ ե կ ո ւ զ մ ի մ ա յր , չ ո ղ բ ա ո ր դ ի ն . . .
Խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն ա ն հ ա ղ թ վ ա հ ա ն , հ գ ո 'ր պ ա շ տ պ ա ն , Հ ա ՛ յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն
Հ ա յ ա ր և ն է լ ը ն դ մ ի շ տ խ ա վ ա ր , հ ա յ ե ր կ ի ր ն է լ ը ն դ մ ի շ տ ա վ ե ր ՝
Կ ա ն գ ն ե լ է ի ն ա ն դ ն դ ի մ ո տ : Դ ո ւ ա ս ա ց ի ր . « Պ ե ՛տ ք է փ ր կ ե ՜ լ . . . »
Ո ւ փ ր կ ե ց ի ր ե. Հ ա յր ե ն ի ք պ ա ր գ և ե ց ի ր հ ա յո ց ա զ գ ի ն ,
Հ ա վ ե ր ժ ո ր ե ն մ ե ր ս ի ր ե լի դ մ ե ր պ ա շ տ ե լի , Հ ա քյՐ Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
ճ ա հ ա ն չ ա ր ձ ա կ ք ո մ ե ծ փ ա ո ք ի ա ո շ ե դ ա ր ե ր պ ի տ խ ո ն ա ր հ վ ե ն ,
Հ ա մ բ ո ւ ր ե լ ի հ ի շ ա ա ա կ ը դ ՝ ժ ո ղ ո վ ո լր դ ն ե ր պ ի տ ի հ ա ր դ ե ն
Ո ւ բ ա ր ձ ր ա ց ն ե ն ք ո փ ա ո ա պ ա ն ծ դ ր ո շ ա կ ը ա ր փ ի ա ծ ի ն ,
Խ ա ղ ա ղ ա ր ա ր , ա զ ա տ ա ր ա ր , հ ր ա մ ա ն ա տ ա ր , Հ ա ՛ յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
Ք ն ի ՜ ր հ ա ն գ ի ս տ , հ ա ր ա զ ա ՛տ Հ ա յր , հ ա վ ե տ մ ե ՛ր ն է լ ո ւ յ ս ա պ ա գ ա ն ,
Դ ո ւ գ ծ ե լ ե ս ո ւ մ ե զ տ վ ե լ մ ի ա ս ն ո ւ թ յա ն ս ւ ղ ի ղ հ ա մ բ ա ն .
Ա յ դ հ ա մ բ ի մ ե շ ե ղ ա ր մ ե գ հ ե տ , պ ի տ ի լի ն ե ն ք մ ի շ տ մ ի ա ս ի ն ,
Ս պ ա ր ա պ ե տ հ ո գ ո վ ա ր ի , ս ր տ ո վ բ ա ր ի , Հ ա ՛ յ ր Ս Տ Ա Լ Ի Ն :
Փ Ա Յ Լ Ա Կ Ծ Ի Ա Ծ Ա Ն
ՀԱՆԳԶՈԴ. ՍԻՐՏԸ
Դ ա ր ե ր ը մ ե զ տ վ ե լ է ի ն մ ի մ ե ծ ծ ն ո ւն դ ,
Ո ր դ ա ր ե ր ն է ր հ ա ն դ ա ր տ կ շ ռ ո ւ մ ,
Ե վ փ ա ռ ա պ ա ն ծ մ ե ր օ ր ե ւփ ն տ ա լի ս է ր հ ե ք ո ւ
ն ե ր շն չո ւմ :
Ե ր ը Կ ր ե մ լի կ ա ր մ ի ր ա ս տ ղ ի շ ո ղ ք ե ր ի հ ե տ
Ի ր Տ ա ռ ս ւգ ո ղ ի մ ա ս տ ո ւթ յա ն
Պ ա տ գ ա մ ն ե ր ն է ր տ ա լի ս ե ր կ ր ի ն ,
Լ ո ւ յս է ր ի շ ն ո ւ մ ա ն դ ա մ ա ն հ ո ւ յս ն ե գ ր ի
խ ա վ ա ր խ ր հ ի թ ի «մեջ, Ե վ ե ր կ ի ր ը մ ի պ տ ո ւ յտ է լ դ ե պ ի ա ռ ա ջ է ր
շ ա ր ժ վ ո ւմ :
Երթ ա ն հ ա մ թ ե ր ն ր ա ն է ի ն ն ա յո ւ մ մ ա ր դ ի կ ,
Ն ա ե ր կ ի ր ը Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
Ի ն չպ ե ս ս լա ք ո ւ ղ ղ ե ց վ ա ղ վ ա ա ր շ ա լո ւ յս ի ն ,
Ո ր պ ե ս ն ր ա ն ց դ ա լի ք կ յա ն ք ի ո ւ ղ ե ն ի շ ը
ա ն դ ա վ ա ն ա ն :
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն բ ա զ մ ա լե զ ո ւ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ց
Ն ա ք ա ն դ ա կ ե ց մ ի բ յո ւ ր ե ղ յա մ ի ա ս ն ա թ յո ւ ն ,
Ո ր ը ե ր բ ե ք չ ի ' բ ե կ ա ն վ ի ե չ ի ' լո ւծ վ ի :
Ն ա կ ա ռ ո ւ ց ե ց մ ի վ ե հ ի մ ա ս տ ո ւ պ ա յծ ա ռ
կ յա ն ք ;
Ն ա ի մ ե ր կ ի ր ը փ ր կ ե լ է դ ա ժ ա ն մ ա հ ի ց ,Ի ն ձ է լ 6եո ւ||ւց տ ո ւն է կ ա ն չ ե լ ,
Ե ր բ մ ե ն -մ ե ն ա կ , հ ա յր ե ն ա զ ո ւր կ պ ա ն դ ո ւխ տ
հ ա յի
Ա ն հ ա տ ա կ վ ի շտ ն ի մ ս ր տ ի մ ե ջ ՝Շ ր ջ ո ւ մ է ի օ տ ա ր ա փ ե ր . . .
Ե կ ե լ է ր ն ա ո ղ ջ ա շխ ա ր հ ի ն
Ո ր պ ե ս բ ա ւփ ք ,
Ո ր պ ե ս փ ր կ ի չ
Ե վ ո ր պ ե ս հա յւ՛:
Ծ ա ն ր է վ ի շ տ ը մ ե ր մ ե ծ ե ր կ ր ի .
Ե վ կ ո ր ո ւ ս տ ը ' ա ն վ ե ր ա դ ա ր ձ —Ո ՜հ , մ ե ռ ե ՜ լ է Ս տ ա լի ն ը . . .
Ո չ , չ ի ' մ ե ռ ե լ к չ ի ' մ ե ռ ն ի
Ք ա ն ի շ ո ւն չ կ ա ե ր կ ր ի վ ր ա ,
Ե վ թ ա ն կ ա գ ի ն ն ր ա կ յա ն ք ը
Կ ն ո ր ո գ վ ի ա մ ե ն մ ի ն ո ր ծ ն ո ւն դ ի հ ե տ :
Լո ւո , ն ա յե ց ե ՛ք ա յս խ ո ն ա ր հ վ ա ծ դ ր ո շն ե ր ի ն .
Ե վ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ե ր թ ը թ ո ղ ձ ե զ վ կ ա լի ն ի :
. . .Ս տ ա լի ն ը մ ե ծ ծ ն վ ե ց փ ո ք ր մ ի խ ր հ ի թ ո ւմ ,
Հ ա ս ա կ ա ռ ա վ պ ա յք ա ր ի մ ե ջ ,
Ի ս կ ա յս ո ւ հ ե տ հ ա վ ե ր ժ կ ա պ ր ի
մ ե ր ս ր տ ե ր ո ւմ :
Ք Ա 5 Ի Կ Ս Ա Ր Կ Ա Վ Ա Գ Գ Ե Ո Ր Գ Ց Ա Ն
(Մ ոս ||ւ|ա յի Հ ո զ | .ո ր ճ ծ մ ւս ո ւ ւն ի ո ւս ա ն ո ղ )
ձՍ,Ս՜ԱԺ-ՈՂ.Ո4_ՐԴՍ,կԱՆ ւԼԻՇՏԸՄ ե ծ վ ի շտ է պ ա տ ե լ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի
բ ա զ մ ա զ գ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի ն , Մ ա ր տ ի 5 - ի ն ,
ե ր ե կ ո յա ն ժ ա մ ը 9 - ն ա ն ց 5 0 ր ո պ ե ի ն վ ա խ
ճ ա ն վ ե ց ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ա ն ճ ա ր ե ղ
Ս տ ի լ ի ն ռ ա ։ ն " Ր Դ Ը ' Ի Ո Ա ի ֆ Վ-Ի ս ս ա Ր Ի ” ն ո վ ի չ
Դ ա դ ա ր ե ց բ ա բ ա խ ե լո ւ ց բ ո ց ա վ ա ռ ս ի ր տ ը
ա յն մ ա ր դ ո ւ , ո ր ն ի ր ա մ բ ո ղ ջ կ յա ն ք ը ն վ ի ր ե ց
մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յա ն գ ո ր ծ ի ն , հ ա ղ
թ ե ց ո ւ շ տ կ ե ց դ ե պ ի ա պ ա գ ա յի լո ւ ս ա շ ո ղ գ ա
գ ա թ ն ե ր ը տ ա ն ո ղ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ճ ա ն ա պ ա ր հ ը ։
Չ կ ա ա յ լև ս Ս տ ա լի ն ը . . .
Ա յ ս բ ո թ ը կ ա յծ ա կ ի ա ր ա գ ո ւ թ յա մ բ տ ա
ր ա ծ վ ե ց հ ա մ ա յն ա շ խ ա ր հ ո վ մ ե կ ։
Խ ո ր ը ս գ ի մ ե ջ մ տ ա վ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ի ր ը ։
Բ ա յթ ի ա կ ա ն ի ա փ ե ր ի ց մ ի ն չ և Կ ո ւր ի լ յա ն կ ը ղ -
ղ ի ն ե ր ը , Հ յ ո ւ ս ի ս ա յ ի ն ս ա ռ ո ւ ց յա լ օ վ կ ի ա ն ո ս ի
ա փ ե ր ի ց մ ի ն չ և ա ր և ո տ Հ ա յա ս տ ա ն ը , տ ա ր բ ե ր
ս ե ռ ի , ց ե ղ ի , տ ա ր ի ք ի և ա զ գ ո ւթ յա ն մ ա ր դ
կ ա ն ց պ ա տ ե ց մ ի ա ն լո ւր կ ս կ ի ծ , ո ր պ ի ս ի ն չի
ի մ ա ց ե լ դ ե ռ մ ա ր դ կ ո ւ թ յո ւ ն ը ի ր ո ղ ջ պ ա տ մ ո ւ թ յա ն ը ն թ ա ց ք ո ւմ ։
Հ ա ն կ ա ր ծ ա կ ի վ շ տ ի ց ց ն ց վ ա ծ , լ ռ ա կ յա ց ու
ս գ ա վ ո ր դ ա ր ձ ա վ Մ ո ս կ վ ա ն ' Ս ո վ ն տ ա կ ա ն
Հ զ ո ր ե ր կ ր ի ա յդ վ ի թ խ ա ր ի , մ ի շ տ կ ե ն ս ո ւր ա խ ,
I ի շ տ կ ա յտ ա ռ ո ւ ա ղ մ կ ա լի մ ա յր ա ք ա ղ ա ք ը ։
Ա յն վ շ տ ա լի ա ռ ա վ ո տ հ ե ք ի ա թ ա յի ն ա յգ ք ա ղ ա ք ի բ ն ա կ ի չ ն ե ր ը ա ր թ ն ա ց ա ն ս ո վ ո ր ա
կ ա ն ի ց շ ա տ կ ա ն ո ւխ , կ ա ր ծ ե ք ն ր ա ն ք ո չ թ ե
ք ն ե լ է ի ն , ա յ լ ո ղ ջ գ ի շ ե ր ը հ ս կ ե լ ի ր ե ն ց հ ա
ր ա զ ա տ , ս ի ր ե լի հ ո ր մ ա հ ի ճ ի մ ո տ ։ Ձ յա ն փ ա ֊
թ ի ք ն ե ր ը դ ա ն դ ա ղ ի ջն ո ւ յք է ի ն ք ա ղ ա ք ի վ ր ա ,
հ ի ն ա վ ո ւր ց կ ր ե մ լի ո ս կ ե զ օ ծ գ մ բ ե թ ն ե ր ի վ ր ա :
Փ ո ղ ո ց ն ե ՛ր ո ւմ , շ ե ն ք ե ր ի ճ ա կ ա տ ն ե ր ի ն ' փ ո ո -
փ ո ղ ո ւ մ է ի ն ս և ժ ա պ ա վ ե ն ն ե ր ո վ ե ր ի զ վ ա ձ դ ր ո շ ա կ ն ե ր ը ւ
Ք ա ղ ա ք ի բ ո լո ր ծ ա յր ե ր ի ց մ ա ր դ կ ա յի ն ա ն
վ ե ր ջ հ ո ս ա ն ք ը շ ա ր ժ վ ո ւ մ է ր ա յն օ ր ը դ ե պ ի
Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ը , դ ե պ ի կ ր ե մ լը , Կ ր ե մ ,ի
պ, ա ” եԲ ի ^ հ Ա ե ծ ո ւ մ ^ մ ա ր դ կ ա յի ն ա - լ ի ք ն ե ր ը . Բ ո լո ր ի հ ա յա ց ք ն ե ր ը մ ե ք ե ն ա յո ր ե ն
ոլյլ 4 էէձ դեպի Լենինի դ ^ բ ^ ն ը , ո ր ֊ա ե ղ ի ց մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը ս ո վ ո ր ա բ ա ր հ ա ն դ ի
պ ո ղ է ր ո ւ ն ե ն ո ւ մ ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ե տ ' մ ե ծ տ ո
ն ա կ ա տ ա ր ո ւ թ յո ւն ն ե ր ի օ ր ե ր ի ն ,
ա կ ա յն ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն ա յդ ա լի ք ը հ ե ղ ե ղ ե , , բ Ո չ մ ի ա յն Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ը , Մ ա ր զ ,
կ ա յի ն չ ա ր ք ե ր ը , ձ գ վ ա ծ մ ի ք ա ն ի կ ի լո մ ե տ ր
ե ր կ ա ր ո ւ թ յա մ բ , ա ն վ ե ր ջ շ ա ր ժ վ ո ւ մ է ի ն դ եպ ի Ս ի ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի Տ ո ւն ը , ո ւր մ ա հ վ ա ն հ ա չո ր ղ
օ ր ը գ ր վ ե ց Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի մ ա ր մ ի ն ը , Գ ա լի ,,
կ ի ն բ ո լ ո ր ը ' վ ե ր ջ ի ն հ ր ա ժ ե շ տ ը տ ա /ո ւ մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ն և ո ւս ո ւց չ ի ն ,
Ե ր ե ք օ ր ո ւ ե ր ե ք զ ի ջ ե ր մ ե ծ մ ա ր դ ո ւ դ ա գ ա
ղ ի մ ո տ ո վ ա ն ց ա ն հ ա ր յո ւ ր հ ա զ ա ր ա վ ո ր մ ա ր .
՚ւԻ հ ՛ շ ո լր թ ե ր ի ն ՝ ա մ ե ն ք ի ն հ ա ր ա զ ա տ ա ն ո ւն ը , ս ր տ ե ր ո ւմ ՝ գ ա ռ ն կ ս կ ի ծ ը ։ Ի ր ե ն ց ա ռ ա ջ ն ո ր
դ ի ն հ ր ա ժ ե չ տ է ի ն տ ա լի ս ո չ մ ի ա յն Մ ո ս կ վ ա ֊
ց ի ն ե ր ը , ա յ լև Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի տ ա ր բ ե ր
ծ ա յր ե ր ի ց ա յդ օ ր ե ր ի ն , հ ա տ կ ա պ ե ս ա յ գ
ն պ ա տ ա կ ո վ Մ ո ս կ վ ա ժ ա մ ա ն ա ծ տ ա ս ն յա կ
հ ա զ ա ր ա վ ո ր տ ա ր բ ե ր ա զ գ ո ւթ յա ն և զ բ ա ղ ֊ մ ո մ ւք ի մ ա ր դ ի կ .
Ա ն ց ն ո ւ մ է ի ն ն ր ա ն ք դ ա գ ա ղ ի մ ո տ ո վ ծ ա ն ր
կ ո ր ս տ ի ց վ շ տ ա հ ա ր , ս ա կ ա յն ա ռ ա ն ց ը ն կ ճ վ ե -
քու, ա ռ ա ն ց հ ո ւս ա հ ա տ ո ւթ յա ն . Ն ր ա ն ց դ ա ն
դ ա ղ ե ւ ռ ա կ յա ց ե ր թ ո ւմ զ գ ա ց վ ո ւմ է ր ս տ և ղ -
ծ ա գ ո ր ծ ո / լ ժ ո ղ ո վ ր դ ի մ ե ծ և ա ն կ ո տ ր ո ւմ ո գ ի ն , զ գ ա ց վ ո ւ մ է ր ա յն հ ա ն դ ա ր տ ո ւթ յո ւ ն ը , ի ն ք ն ա
վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ը և վ ճ ռ ա կ ա ն ո ւ թ յո ւ ն ը , ո ր ը
հ ա տ ո ւկ է ր ի ր ե ն ' Ս տ ա լի ն ի ն ։ Ն ր ա ն ք ի ր ե ն ց
ս ր տ ե ր ո ւ մ կ ա ր ծ ե ք կ ր ո ւ մ է ի ն ս ր բ ա զ ա ն մ ի
ե ր դ ո ւ մ ' մ ի ն չև վ ե ր ջ մ ն ա լ հ ա վ ա տ ա ր ի մ ա յն գ ո ր ծ ի ն , ո ր ի հ ա մ ա ր ի ր ա մ բ ո ղ ջ կ յա ն ք ը տ վ ե ց
մ ե ծ մ ա ր դ ը և ո ւ ս ո ւց ի չ ը ։Ս գ ո զ գ ե ս տ է ր հ ա գ ե լ Մ ի ո լթ յո մ ւ ն ե ր ի Տ ա ն
Ս ւո ւն ա զ ա ր դ դ ա հ լի ճ ը ւ Վ ի թ խ ա ր ի կ ա մ ա ր ն ե ր ը
պ ա տ ա ծ է ի ն ս և ժ ա պ ա վ ե ն ն ե ր ո վ ե ր ի զ վ ա ծ
կ ա ր մ ի ր կ ե ր պ ա ս ն ե ր ո վ , ո ր ո ն ց վ ր ա ա մ ր ա ց -
ղ ո վ պ ա ռ կ ա ծ է ա յն մ ա ր դ ը , - ո ր ը Լ ե ն ի ն ի
մ ա հ վ ա ն ի ց հ ե տ ո 3 0 տ ա ր ի ա ն դ ա դ ր ո ւմ ղ ե
կ ա վ ա ր ե ց Ս ո վ ե տ ա կ ա ն մ ե ծ պ ե տ ո ւթ յո ւն ը ։
Ն ր ա փ ո ք ր ի ն չ գ ա ն գ ո ւր մ ա զ ե ր ի ն ի ջ ե լ է ա շ
ն ա ն ա յի ն ե ղ յա մ ը ։ Մ ա հ վ ա ն ս ա ռ ն ո ւթ յո ւն ի ց
փ ա կ վ ա ծ կ ո պ ե ր ը ծ ա ծ կ ե լ ե ն ա յն հ ա յա ց ք ը , ո ր ն ա յն ք ա ն ս ո ւր կ ե ր պ ո վ թ ա փ ա ն ց ո ւմ էր գ ա լի ք ժ ա մ ա ն ա կ ն ե ր ի խ ո ր ք ե ր ը ։
Ն ե ր կ ա և ա պ ա գ ա ս ե ր ո ւն դ ն ե ր ի հ ա մ ա ր
հ ա վ ի տ յա ն հ ա ր ա զ ա տ ա յդ մ ա ր դ ը պ ա ռ կ ա ծ
է ի ր հ ա մ ա ր խ ո ր թ ա ն շ ա ր ժ ո ւթ յա մ բ , մ ա ր դ ,
է դ ն ո ւմ Ի; 4 . Ս ւո ա լի ն ի դ ա դ ա դ ի վրա ՛
վ ա ծ է ի ն Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն 1 6 ո ե ս -
պ ո ւբ /ի կ ա ն ե ր ի պ ե տ ա կ ա ն ն շա ն ն ե ր ը ։ Դ ա հ լ ի ճ ի կ ե ն տ ր ո ն ո ւմ , բ ա ր ձ ր պ ա տ վ ա ն դ ՛ա ն ի վ ր ա ,
ս գ ո - դ ր ո շ ն ե ր ի և թ ա ր մ ծ ա ղ կ ե պ ս ա կ ն ե ր ի մ ե ջ
ւվ լվ ա ծ էր ՛ դ ա գ ա ղ ը ՛' ա մ բ ո ղ ջ ո վ ի ն պ ա տ ա ծ
կ ա ր մ ի ր մ ե տ ա ք ս ո վ ։
Դ ա գ ա ղ ի մ ե ջ , Գ ե ն ե ր ա լի ս ս ի մ ո լս ի տ ա ր ա ֊
ո ր ը մ ի շ տ ա ն խ ո ն ջ է ր ա շխ ա տ ա ն ք ո ւմ , հ ո գ ա
տ ա ր ՝ ո ղ ջ մ ա ր դ կ ո ւթ յա ն ն կ ա տ մ ա մ բ ։ Ո ր ք ա ՛ն
հ ո գ ս , ս ե ր ո ւ ց ա վ է ր պ ա ր ո մ ւա կ ո լմ ա յդ ս ի ր
տ ը ա շ խ ա տ ա վ ո ր մ ա ր դ ո ւ ն կ ա տ մ ա մ բ , ս ի ր տ ,
ո ր ի զ ա ր կ ի ն ո ւ շ ի - ո ւ շ ո վ հ ե տ և ո ւ մ է ի ն հ ա ր
յո ւ ր մ ի լի ո ն ա վ ո ր մ ա ր դ ի կ ա շխ ա ր հ ո ւմ I
1963 է Я Ս՜ I' Ս. Ծ I' Ն25
Ա ն դ ա դ ա ր հ ն չ ո ս է է ս դ ո մ ե ղ ե դ ի ն ։ Ա ն վ ե ր ջ
շ ա ր ք ե ր ո վ ա ն ց ն ո ւ մ ե ն դ ա դ ա ղ ի մ ո տ ո վ մ ա ր -
՚ ։ Ի Կ ' կ ա ն ա յ ք , տ ղ ա մ ա ր դ ի կ , ծ ե ր ե ր , պ ա տ ա
ն ի ն ե ր , մ ա յ ր ե ր ի ր ե ն ց ե ր ե խ ա ն ե ր ո վ ։
Ի ր ե ն ց վ ե ր ջ ի ն հ ր ա ժ ե շ տ ը տ ա լո վ , դ ա դ ա ղ ի
մ ո տ ո վ ա ն ց ն ո ս է են չի ն մ ե ծ ժ ո ղ ո վ ր դ ի և </„- ղ ո վ ր դ ա կ ա ն դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա յի մ յո ւ ս ե ր կ ր ն ե ր ի պ ա տ գ ա մ ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը :
Հ ա ճ ա խ ա կ ի վ ւո խ վ ո ւմ ե ն դ ա գ ա ղ ի մ ո տ
կ ա ն գ ն ա ծ պ ա տ վ ո պ ա հ ա կ ն ե ր ը ։ Պ ա տ վ ո պ ա
հ ա կ են կ ա ն գ ն ո ւ մ բ ա ն վ ո ր ն ե ր , գ յո ւ ղ ա ց ի ն ե ր ,
ե ր կ ր ի տ ա ր բ ե ր ծ ա յր ե ր ի ց թ ա ղ մ ա ն ը ե կ ա ծ
պ ա տ գ ա մ ա վ ո ր ո ւ թ յո ւ ն ե ր ի ն ե ր կ ա յա ց ո ւ ց ի չ
ն ե ր ը , հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ի չ ն ե ր , զ ի ն վ ո ր ա
կ ա ն ն ե ր , գ ի տ ո ւթ յա ն , ա ր վ ե ս տ ի և դ ր ա կ ա ն ո ւ
թ յա ն ա շ խ ա տ ո ղ ն ե ր , պ ի ո ն ե ր -ղ պ ր ո ց ա կ ա ն -
ն ե ր , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւթ յա ն ղ ե կ ա վ ա ր ն ե
ր ը , հ ա ն գ ո ւ ց յա լի մ ե ր ձ ա վ ո ր զ ի ն ա կ ի ց ն ե ր ը ։
Դ ա գ ա ղ ը թ ա ղ վ ա ծ Է ծ ա ղ ի կ ն ե ր ի մ ե ջ ։
Պ ս ա կ ն ե ր են դ ր վ ա ծ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա
ր ո ւթ յա ն և Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յի , ս ո
վ ե տ ա կ ա ն բ ո լո ր ռ ե ս պ ո ւ բ լ ի կ ա ն ե ր ի , հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի , ա ր .
ա ա ս ա հ մ ա ն յա ն ե ր կ ր ն ե ր ի , ն ր ա ն ց հ յ ո ւ պ ա
տ ո ս ն ե ր ի , ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա յի
ե ր կ ր ն ե ր ի ո ւ ն ր ա ն ց ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ի կ ո ղ մ ի ց ։
Պ ս ա կ ն ե ր ն ա յն ք ա ն շ ա տ ե ն , ո ր դ ա հ լի ճ ը չի
բ ա վ ա ր ա ր ո ւմ , դ ր ա ն ք դ ր վ ա ծ են հ ս կ ա յա կ ա ն
շ ե ն ք ի մ յո ւ ս ս ե ն յա կ ն ե ր ո ւ մ , մ ի ջ ա ն ց ք ն ե ր ո ւ մ ,
ս ր ա հ ն ե ր ո ւ մ , դ ո ւ ր ս ը ' փ ո ղ ո ց ո ւ մ , պ ա տ ի տ ա կ ։
Դ ա հ լի ճ ե ն մ տ ն ո ս է ն ո ր ա ն ո ր պ ա տ գ ա մ ա -
վ ո ր ո լթ յո ւն ն ե ր ։ Մ ա ր դ կ ա յի ն հ ե ղ ե ղ ը չի թ ո ւ
լա ն ո ւ մ ո չ մ ի ր ո պ ե ։ Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի դ ա դ ա ղ ի
մ ո տ ո վ ա ն ց ն ո ւ մ ե ն դ պ ր ո ց ա կ ա ն ն ե ր , օ տ ա ր
ե ր կ ր յա դ ե ս պ ա ն ն ե ր , Ո ւ կ ր ա ի ն ա յի ա ծ խ ա
փ ո ր ն ե ր ի , Ո լր ա լի մ ե տ ա ղ ա գ ո ր ծ ն ե ր ի ն ե ր կ ա -
յա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ը , մ ա ր տ ն չ ո ղ Կ ո ր ե ա յի և հ ե ր ո
ս ա կ ա ն Չ ի ն ա ս տ ա ն ի ո ր դ ի ն ե ր ը , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
ա ն ծ ա յր ա ծ ի ր ե ր կ ր ի ա մ ե ն ա տ ա ր բ ե ր ժ ո ղ ո -
վ ո ւր դ ն ե ր ի պ ա տ գ ա մ ա վ ո ր ն ե ր ր , ռ ո ւ ս ա կ ա ն
մ ե ծ ռ և ո լո ւ ց ի ա յի օ ր ո ր ա ն ' Լ ե ն ի ն դ ր ա դ ի բ ա ն ֊
վ ո ր ն ե ր ր ։ Ա հ ա ա ն ց ն ո ւ մ են դ ա գ ա ղ ի մ ո տ ո վ
ս տ ա / ի ն գ ր ա դ ց ի ն ե ր ր ' ա յդ հ ե ր ո ս ա կ ա ն ք ա - ղ ա ք ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն ե ր կ ա յա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ը ։
Մ ա ր տ ի 9 - ի ն ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո դ ո վ ո ւ ր դ ր ,
ո ղ ջ ա ռ ա ջ ա դ ե մ մ ա ր դ կ ո ւ թ / ո ւ ն ը ի ր վ ե ր ջ ի ն
հ ր ա ժ ե շ տ ը տ վ ե ց ա ն մ ա հ Լ ե ն ի ն ի մ ե ծ գ ո ր ծ ի
հ ա ն ճ ա ր ե ղ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ղ , ի մ ա ս տ ո ւ ն ա ռ ա ջ
ն ո ր դ և ո ւ ս ո ւց ի չ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո ։ [ ի շ
Ս տ ա լի ն ի ն ։
Վ ր ա ե ն հ ա ս ն ո ս է հ ր ա ժ ե շ տ ի ։ /ե ր ջ ի ն ժ ա մ ե
ր ը ։ Դ ա դ ա ր ե ց վ ո ւ մ Է մ ա ր դ կ ա յ ի ն հ ո ս ա ն ք ր ։
Դ ա հ / ե ճ ո ւ մ , Ի . Վ . Ս տ ա / ի ն ե դ ա ո ա ո ի մ ո տ
մ ն ո ւ մ ե ն ն ր ա հ ա ր ա ո ա տ ն ե ր ր , Ս ո մ ե տ ա կ ա ն
Լ ա ռ ա մ ա ր ո ւ թ ւ ա ն և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ( ա ն
Կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ա կ ա ն պ ա ր տ ի ա յ ի ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ը ,
ի ն չ պ ե ս ն ա և Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի թ ա ղ մ ա ն ը Հ ա -
մ ա ն ա ծ օ տ ա ր ե ր կ ր յա կ ա ռ ա վ ա ր ա կ ա ն պ ա տ -
գ ա մ ա վ ո ր ո լթ յռ լն ն ե ր ը , դ ե ս պ ա ն ն ե ր և հ , ո լ ք ա ո ս ն ե ր ո ր ո ն ք լի ա զ ո ր վ ա ծ Է ին թ ա ղ մ ա ն ը
Ա ռ ա վ ո տ յա ն ժ ա մ ը 1 0 ֊ ն Է , Վ ե ր ջ ի ն ա ն գ ա մ պ ա տ վ ո պ ա հ ա կ ե ն կ ա ն գ ն ո ւմ մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի
հ ա վ ա տ ա ր ի մ ա շ ա կ ե ր տ ն ե ր ն ո ւ զ ի ն ա կ ի ց ն ե ր ը ' Ս ո վ ե տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւթ յա ն ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ը ,
ժ ա մ ը 1 0 - ն ա ն ց Տ ր ո պ ե ի ն Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի մ ե ր ձ ա վ ո ր ա գ ո ւ յն զ ի ն ա կ ի ց ն ե ր ը ' Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր Գ . Մ ա լե ն կ ռ - վ ը , Լ . Բ ե ր ի ա ն _ Վ . Մ ո լո տ ո վ ը , Կ . Վ ո ր ո շ ի լ ռ - վ ը , Ն . Խ ր ո ւշ չև ը , Ն . Բ ո լ լգ ա ն ի ն ը , Լ . Կ ա գ ա -
ն ո վ ի չ ը , Ա . Մ ի կ ո յա ն ը զ գ ո ւ շ ո ր ե ն բ ա ր ձ ր ա ց
ն ո ւ մ ե ն դ ա գ ա ղ ը և դ ա ն դ ա ղ դ ի մ ո ւ մ դ ե պ ի դ ո ւր ս ւ • . .
Մ ի ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի Տ ն ի ց դ ո ւր ս ե ն բ ե ր ո ւ մ
պ ս ա կ ն ե ր ը , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն մ ա ր շ ա լն ե ր ը և գ ե ն ե ր ա լն ե ր ը կ ա ր մ ի ր բ ա ր ձ ի կ ն ե ր ի
վ ր ա տ ա ն ո ս է են Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի շ ք ա ն շ ա ն ն ե ր ը և մ ե դ ա լն ե ր ը , Թ ա -
ղ ո ւմ ը կ ա տ ա ր վ ո ւմ Է զ ի ն վ ո ր ա կ ա ն կ ա ր գ ո վ ,
Ր ՚ա փ ո ր ի ա մ բ ո ղ ջ ճ ա ն ա պ ա ր հ ի ե ր կ ա ր ո ւ
թ յ ա մ բ կ ա ր գ վ ա ծ Է զ ի ն վ ո ր ա կ ա ն Է ք ս կ ո ր տ ,
Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի դ ա գ ա ղ ը դ ր վ ո ւմ է հ ր ե տ ա ն ա
յի ն ս ա յ լա կ ի վ ր ա , Փ ա կ դ ա դ ա ղ ի կ ա փ ա ր ի չի ն
ա մ ր ա ց վ ա ծ է Գ ե ն ե ր ա լի ս ս ի մ ո լս ի գ լխ ա ր կ ը ։
Դ ա գ ա ղ ի հ ե տ և ի ց ք ա յ լո ւ մ են հ ա ն գ ո ւց յա լի
ը ն տ ա ն ի ք ի ա ն դ ա մ ն ե ր ը , ն ր ա մ ե ր ձ ա վ ո ր զ ի
ն ա կ ի ց ն ե ր ը , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն
ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ը , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Բ ա ն ա կ ի մ ա ր շ ա լն ե ր ը և գ ե ն ե ր ա լն ե ր ը , օ տ ա ր ե ր կ ր յա պ ե
տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չ ն ե ր ը և ա յլն ։
Բ ՚ա ղ մ ա ն թ ա փ ո ր ը ս գ ո ե ր ա ժ շ տ ո ւթ յա ն հ ը ն -
չ յո ւ ձ ն ե ր ի տ ա կ դ ա ն դ ա ղ ո ր ե ն շ ա ր ժ վ ո ս է Է դ ե պ ի Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ը ։
Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ը / ե փ ֊ լե ց ո ւ ն Էր Մ ո ս կ -
վ ա յի , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն մ յո ւ ս մ ա ր գ ե ր ի
և ռ ե ս պ ո ւ բ լի կ ա ն ե ր ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն ե ր
կ ա ,ա դ ո ւց ի ,ն ե ր ո վ ։ Ն ե ր կ ա Է ին ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն
դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա յ ի ե ր կ ր ն ե ր ի պ ա տ դ ա մ ա վ ո ր ո լ-
թ / ո ւն ն ե ր ը , դ ի վ ա ն ա դ ի տ ա կ ա ն ն ե ր կ ա յա ց ո լ - ց ի չ ն ե ր ը ,
Ժ ա մ ր 1 0 - ն ա ն բ 4 5 ր ո պ ե ե ն թ ա դ մ ա ն թ ա
փ ո ր ը կ ա ն գ Ւ. ա ռ ն ո ւ մ Լ ե ն ի ն ի դ ա մ բ ա ր ա ն ի մ ո տ ։ Խ ոն ա ր հւ/п и Г ե ն մ ա ր տ ա կ ա ն դ ր ո շն ե ր ը ։
Դ ա գ ա ղ ը վ ե ր ց վ ո ւ մ Է հ ր ե տ ա ն ա էին ս ա տ ա կ ի
վ ր ա /ի ց և դ ր վ ո ւ մ բ ա ր ձ ր պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի մրա ։
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ ք ա ն ղ ե կ ա վ ա ր
ն ե ր ը , ի ն չ պ ե ս ն ա և թ ա ղ մ ա ն ը ե կ ա ծ օ տ ա ր - ե ր կ ր /ա պ ե տ ո ւթ (ո մ ւն ե ր ի ո ւ կ ա ռ ա մ ա ր ո լ -
թ /ո ւն ն ե ր ի ն ե ր կ ա ւա ո ո լդ ե չ ն ե ր ը բ ա ր ձ ր ա ն ո ւ մ
ե ն դ ա մ բ ա ր ա ն ե ա մ ր հ ո ն ո ։
Ի . Վ . Ս տ ա /հ ն ի թ ա դ մ ա ն կ ա ռ ա մ ա ո ա կ ա ն
հ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն ա խ ա գ ա հ Ն . Խ ր ո լշ չև ր կ ա -
26 Է Ջ Մ Ի Ա Ծ Ի Ն1 9 5 3
ո ա վ ա ր ո ւթ յա ն ա ն ո ւն ի ց բ ա ց ո ւ մ է հ ա ն գ ո ւ ց յա լ ի հ ի շ ա տ ա կ ի ն ն վ ի ր վ ա ծ ս գ ո մ ի տ ի ն գ ը ։
Ա ռ ա ջ ի ն խ ո ս ք ը տ ր վ ո ւ մ է Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ
Գ . Մ ա լե ն կ ո վ ի ն , ո ր ի ճ ա ռ ը ն ե ր կ ա ե ղ ո ղ ն ե ր ը
լ ս ո ւ մ ե ն բ ա ց ա ռ ի կ լա ր վ ա ծ հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ թ յա մ բ ։ Ա յն ո ւ հ ե տ և ճ ա յւ ե ր ո վ հ ա ն գ ե ս ե ն գ ա
լի ս Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի Ն ա խ ա գ ա հ ի ա ռ ա
ջ ի ն տ ե ղ ա կ ա լն ե ր ' է . Բ ե ր ի ա ն և Վ . Մ ո լ ո տ ո - վ ը ։
Ժ ա մ ը 1 1 - ն ա ն ց է 5 4 ր ո պ ե Մ ո ս կ վ ա յի ժ ա
մ ա ն ա կ ո վ ։ Ն . Խ ր ո ւշ չև ը ս գ ո մ ի տ ի ն գ ը հ ա յ
տ ա ր ա ր ո ւմ է փ ա կ վ ա ծ ։ Բ ո լո ր ը ի ջ ն ո ւ մ են
դ ա մ բ ա ր ա ն ի ա մ բ ի ո ն ի ց ։ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ
թ յա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չ ն ե ր ը
բ ա ր ձ ր ա ց ն ո ւ մ ե ն դ ա գ ա ղ ը և տ ա ն ո ւմ դ ա մ բ ա ր ա ն , ո ր ի մ ո ւտ ք ի ճ ա կ ա տ ի ն ա մ ր ա ց վ ա ծ
ե ն ե ր կ ո ւ ա ն մ ա հ մ ա ր դ կ ա ն ց ա ն ո ւն ն ե ր '
Լ Ե Ն Ի Ն
Ս Տ Ա Լ Ի Ն
Ո ր ո տ ո ւ մ են հ ր ե տ ա ն ա յի ն հ ա մ ա զ ա ր կ ե ր ը ի պ ա տ ի վ մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի . . .
Կ ր ե մ լ յա ն ա շ տ ա ր ա կ ի ժ ա մ ա ց ո ւ յց ը զ ա ր -
կ ո ։ մ է 1 2 ա ն գ ա մ ։ Ա մ բ ո ղ ջ Մ ո ս կ վ ա յո վ , Ս ո
վ ե տ ա կ ա ն ո ղ ջ ե ր կ ր ո վ մ ե կ , ե ր ե ք ր ո պ ե ա ն -
դ ա գ ա շ հ ն չ ո ւ մ ե ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ն ե ր ի , շ ո գ ե ք ա ր -
շ ե ր ի , շ ո գ ե ն ա վ ե ր ի շ չ ա կ ն ե ր ը . . . Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը հ ր ա ժ ե շ տ է ր տ ա լ ի ս ի ր ա ռ ա ջ ,
ն ո ր դ է ն և ո ւ ս ո ւ ց չ ի ն ։
Ա յ դ պ ա հ ի ն Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ա ն ծ ա յ ր ա ծ ի ր ե ր
կ ր ո վ մ ե կ հ ի ն գ ր ո պ ե ո վ դ ա դ ա ր ե ց ա մ ե ն տ ե
ս ա կ ի ե ր թ և ե կ ո ւ թ յ ո ւ ն ։ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Ժ ո ղ ո
վ ո ւ ր դ ը , խ ո ր ի ն կ ս կ ի ծ ը ս ր տ ո ւ մ , հ ր ա ժ ե շ տ է ր
տ ա լ ի ս ի ր մ ե ծ զ ա վ ա կ ի ն , ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ն և ո ւ
ս ո ւ ց չ ի ն ։
Ս գ ո մ ե ղ ե դ ի ն փ ո խ ա ր ի ն վ ո ւ մ է Ս ո վ ե տ ա
կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն պ ե տ ա կ ա ն հ ի մ ն ի հ զ ո ր հ ը ն -
չ յ ո լ ն ն ե ր ո վ ։
Կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ յա ն ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ը կ ր կ ի ն
բ ա ր ձ ր ա ն ո ւ մ ե ն ա մ բ ի ո ն ։ Դ ա մ բ ա ր ա ն ի մ ո
տ ո վ ա ն ց ն ո ւ մ ե ն Մ ո ս կ վ ա յ ի կ ա յ ա զ ո ր ի զ ո ր -
թ ե ր ը ' զ ի ն վ ո ր ա կ ա ն վ ե ր ջ ի ն հ ա ր գ ա ն ք ը մ ա -
տ ո լ ց ի լ ո լ մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ և զ ո ր ա վ ա ր Ի ո ս ի ֆ
Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լ ի ն ի ն , ո ր ի պ ա յ ծ ա ռ ա ֊
ն ո ւ ն ը հ ա վ ե ր ժ կ ա պ ր ի ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ը ր -
։ լի ս ր տ ո ւ մ , ն ր ա գ ո ր ծ ե ր ո ւ մ ։
1ЬП1՝РЬЪ Ս Ա Ր Կ Ա վ Ա Գ Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Յ Ա Ն
1ГС8Р ԱԹք)|հԸ ՍԳՈԻՍ1 է
(5 մ ա ր տ ի , ե ր կ ո ւ շ ա բ թ ի
Ե թ ե ր ո ւմ կ ա յծ ա կ ի ա ր ա գ ո ւ թ յա մ բ թ ռ չ ո ս է Է լո ւ ր ը ։ Ռ ա դ ի ո բ ա ր ձ ր ա խ ո ս ի թ ա խ ծ ա լի բ ա -
ռ ե ր ը գ ո ւ ժ ո ւ մ ե ն բ ո թ ը , аՄ ա ր տ ի 5 - ի ն , ե ր ե
կ ո յա ն ժ ա մ ը 9 - ն ա ն ց 5 0 ր ո պ ե ի ն , ծ ա ն ր հ ի
վ ա ն դ ո ւ թ յո ւն ի ց հ ե տ ո . . . վ ա խ ճ ա ն վ ե ց ժ ո ղ , ։ ֊
վ ո ւր դ ն ե ր ի հ ա ն ճ ա ր ե ղ ա ռ ա ջ ն ո ր դ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ֊ ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ը Օ ։
Վ շ տ ա բ ե ր լ ո ւ ր ը շ ա ն թ ա հ ա ր ո ւ մ Է կ ա ր ծ ե ս
մ ա ր դ կ ա ն ց ։ Ա մ ե ն ո ւր ե ք լ ո ւ ռ , ք ա ր ա ց ա ծ , ա յ լ ա յ լ վ ա ծ հ ա յա ց ք ն ե ր ։ Վ շ տ ա հ ա ր , լ ո ւ ռ , ա ն ց
ն ո ւմ ե ն մ ա ր դ ի կ . . . Փ ո ղ ո ց ն ե ր ո ւ մ կ ա խ վ ո ւ մ են
ա լ դ ր ո շ ա կ ն ե ր ը ' ե ր ի զ վ ա ծ ս և ե ր ո վ ։ Ա մ ե ն ո ւ -
ր և ք ի ջ ե լ Է ա ն ս ա հ մ ա ն , ծ ա ն ր , վ շ տ ա լի լ ռ ո ւ
թ յո ւն ։ Վ ա խ ճ ա ն վ ե լ Է ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը ։ Ս գ ո ւ մ Է
Մ ո ս կ վ ա ն ։ Ս գ ո ւ մ ե ն Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն
բ ա զ մ ա զ գ ժ ո ղ ո վ ո ց է դ ն ե ր ը ։ Ս գ ո ւ մ ե ն չ ի ն ն ո ւ
հ ն դ ի կ ը , չ ե խ ն ո ւ լ ե հ ը , ն ե գ ր ն ո ւ մ ա լ ա յա
ց ի ն . . . ։ Ա շ խ ա ր հ ի բ ո լ ո ր , բ ո լ ո ՛ ր ծ ա յր ե ր ո ւ մ ,
հ ե ռ ո ւ թ ե մ ո տ ի կ , ո ղ բ ո ւ մ ե ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի
մ ա հ ը ։ Չ կ ա ա յ լ և ս հ ա ն ո ւր ի հ ա մ ա ր բ ա բ ա խ ո ղ մ ե ծ ս ի ր տ ը ։
Մ ա ր դ կ ո ւ թ յա ն ծ ա ն ր , ա ն ս ա հ մ ա ն կ ո ր ո ւս տ ը
ս գ ո ւմ Է ն ա և Մ ա յր Ա թ ո ռ Ս . Է ջ մ ի ա ծ ի ն ը ։
Ա յս վ շ տ ա լի , ծ ա ն ր օ ր ե ր ի ն ն ա ի ր վ ի շ տ ը
մ ի ա ց ն ո ւ մ IԷ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի
ծ ա ն ր , տ ր տ մ ա գ ի ն վ շ տ ի ն ։
Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի կ ա ր գ ա դ ր ո ւթ յա մ բ
հ ե ռ ա գ ր ե ր ե ն ո ւ ղ ա ր կ վ ո ւ մ բ ո լ ո ր հ ա յ ե կ ե ղ ե
ց ի ն ե ր ի ն , ա շ խ ա ր հ ի բ ո լ ո ր ծ ա յր ե ր ո ւ մ ց ր վ ա ծ
հ ա յ հ ա մ ա յն ք ն ե ր ի ն , հ ր ա հ ա ն դ ե լո վ ' մ ա տ ո ւ ց ե լ պ ա տ ա ր ա գ և կ ա տ ա ր ե լ հ ո գ ե հ ա ն գ ս տ յա ն
կ ա ր գ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի մ ա հ
վ ա ն կ ա պ ա կ ց ո ւ թ յա մ բ ։
Մ ե ծ պ ա ս ի ա պ ա շ խ ա ր ո ւ թ յա ն տ խ ո ւր օ ր ե ր ն
ենէ Ս և , գ ո ր շ ա վ ո ւն ա մ պ ե ր ո վ ծ ա ծ կ վ ա ծ Է ե ր կ ի ն ք ը ։ Ս ո զ ո ւ մ Է ք ա մ ի ն և ի ր հ ե տ տ ա ն ո ւմ
զ ա ն գ ե ր ի լա լա գ ի ն , տ խ ո ւր ղ ո ղ ա ն ջ ը ։
ճ ա շ ո լ ժ ա մ ն Է ։ Փ ա կ ե ն խ ո ր ա ն ն ե ր ի վ ա -
Ր ” Գ " 4 Ր Հ ե ր ը , Ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ յ ա ն ժ ա մ ե ր ը ս ա հ ո ւ մե ն հ ե զ ը ն թ ա ց , Լ ց վ ե լ են մ ա ր դ ի կ Տ ա ճ ա ր ը և
հ ո գ ո ւ ա մ ե ն ա ն վ ի ր ա կ ա ն զ գ ա ց մ ո ւն ք ն ե ր ո վ ա ղ ո թ ո ւ մ ե ն վ շ տ ա հ ա ր . . . , Շ ա տ ե ր ը լա ց են
լի ն ո ւ մ , մ ի ն չ ա տ յա ն ի ց լ ս վ ո ւ մ են ա պ ա շխ ա ր ո ւթ յա ն տ ր տ մ ա գ ի ն հ ն չ յո ւն ն ե ր ը ,
Վ ե ր ջ ա ն ո ւ մ Է ճ ա շ ո լ ժ ա մ ե ր գ ո ւ թ յո ւն ը , լռ ո ւմ ե ն ս ր բ ա զ ա ն ա ղ ո թ ք ն ե ր ի վ ե ր ջ ի ն մ ր մ ո ւն ջ ն ե ր ը
Ս ա յ ր Տ ա ճ ա ր ի ն վ ի ր ա կ ա ն կ ա մ ա ր ն ե ր ի
տ ա կ . . . , Տ ա ճ ա ր ը մ ի պ ա հ թ ա ղ վ ո ւմ Է խ ո ր ֊
հ ը ր դ ա վ ո ր լռ ո ւ թ յա ն մ ե ջ , Մ ի ծ ա ն ր վ ի շտ
նստ եք Է մ ա ր դ կ ա ն ց ս ր տ ե ր ի վ ր ա . . . , Ս պ ա
ս ո ւ մ ե ն ն ր ա ն ք մ ի մ խ ի թ ա ր ա կ ա ն խ ո ս ք ի , ոչ
ոք ո տ ք ը դ ո ւր ս չի դ ր ե լ Տ ա ճ ա ր ի ց , Ծ ա ն ր
ս պ ա ս ո ղ ա կ ա ն դ ր ո ւթ յո ւն Է , Ա ռ ջ և ո լմ ՝ ա տ յա - ն ո ւմ , Ս . Ի ջ մ ա ն ս ե ղ ա ն ը բ ո լո ր ե լ են վա նքի
մ ի ա բ ա ն ն ե ր ը , կ ր տ ս ե ր ի ց մ ի ն չև ա վ ա գ ա գ ո ւ յ -
ն ը , լ ո ւ ռ ո ւ թ ա խ ծ ո տ ։ Ե վ ա հ ա դ ե պ ի ժ ո ղ ո
վ ո ւր դ ն Է դ ա ռ ն ո ւ մ լո ւս ա ր ա ր ա պ ե տ ս ր բ ա զ ա ն ը ։
Շ ա ր ք ե ր ը ս ե ղ մ վ ո ւ մ ե ն , բ ա զ մ ո ւթ յո ւ ն ը մ ի
ա կ ն թ ա ր թ լա ր վ ո ւ մ Է . լ ս վ ո ւ մ Է ե պ ի ս կ ո
պ ո ս ի հ ո ւզ վ ա ծ ձ ա յն ը . ((Հ ա վ ա տ ա ց յա լ ե ղ -
բ ա յր ն ե ր և ք ո ւ յ ր ե ՛ր , ի մ վ շ տ ա ց յա լ ս ի ր ե /ի ժ ո ղ ո վ ո լր դ , ա շ խ ա ր հ ը ս ո ւդ մ տ ա վ , չկ ա ա յ լ
և ս ժ ո ղ ո վ ո լր դ ն ե ր ի մ ե ծ բ ա ր ե կ ա մ ն ո ւ ա ռ ա ջ - ն ո ր դ ը , չկ ա ա շխ ա ր հ ի ի մ ա ս տ ն ա գ ո ւ յն մ ա ր
դ ը , չ կ ա Ս տ ա լի ն ը օ ։
Ժ ո ղ ո ւկ ւդ ի բ ա զ մ ո ւթ յա ն մ ի ջ ի ց լս ե լի են
ք ի ն ո ւմ վ շ տ ա լի հ ե կ ե կ ա ն ք ն ե ր ։ Ա յ ո ' , ս գ ո ւմ ե ն , հ ե կ ե կ ո ս ք ծ ա ն ր վ շ տ ի ա յս դ ա ռ ն ա գ ի ն
ր ո պ ե ն ե ր ի ն ա յն բ ո լ ո ր մ ա ր դ ի կ , ո ր ո ն ց հ ա մ ա ր
ա ն ս ա հ մ ա ն թ ա ն կ Է ր ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի կ յա ն ք ը ։
Ս ր բ ա զ ա ն ը շ ա ր ո ւն ա կ ո ւմ Է.
« Դ ժ վ ա ր Է հ ա շ տ վ ե լ ի ր ո ղ ո ւթ յա ն հ ե տ . մ ա
հ ը ա ն հ ա մ ա տ ե ղ ե լի Է ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ա ն վ ա ն
հ ե տ . ն ր ա ա ն ո ւն ը դ ր ո շ մ վ ա ծ Է մ ի լի ո ն ա վ ո ր
ս ր տ ե ր ո ւ մ ։
28 է У. 1Г Ի Ս. Ծ Ի Ն
Ե ր ա խ տ ա պ ա ր տ մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը հ ա վ ի տ
յա ն չի մ ո ռ ա ն ա ն ր ա ն , ն ր ա ա ն մ ա հ ա ն ո ւն ը , ն ր ա հ ի շ ա տ ա կ ը մ ի շտ ա ն ջի ն ջ կ մ ն ա ն մ ե ր ս ր տ ե ր ո ւմ » ։ Վ ե ր ջ ո ւ մ ն ա մ խ ի թ ա ր ա կ ա ն խ ո ս
ք ե ր է ա ս ո ւ մ ս գ ա վ ո ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն . а Ա ղ ո •
թ ե ն ք , ս ի ր ե /ի ք , զ ի ն վ ի ր ա կ ա ն ա ղ ո թ ք ը թ ե թ և ա ց ն ո ւմ է վ շ տ ի ա ն հ ո ւն ծ ա ն ր ո ւթ յո մ ւը » ։
Ս ր բ ա զ ա ն ի ս ր տ ա հ ո ւ յզ խ ո ս ք ե ր ի ց հ ե տ ո ,
ս կ ս վ ո ւ մ է հ ո գ ե հ ա ն գ ս տ յա ն կ ա ր գ ը ։
а Ա ն ս կ ի զ բ ն Ա ս տ ո ս ս ձ յ> շ ա ր ա կ ա ն ի տ ր տ մ ա
ն ո ւշ ե լև է ջ ն ե ր ը , վ շ տ ի , ա ղ ո թ ք ի ո ւ հ ո ւ յս ի
մ ր մ ո ւն ջ ն ե ր ի հ ե տ հ ա լվ ո ւ մ , դ ա ղ դ ո ղ ո ւմ են
օ դ ո ւմ ։ Կ ա ' ա ր դ յո ք ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յա ն մ ի ա յլ կ ե ր պ , ո ր ա յն ք ա ն տ ի պ ա կ ա ն ո ր ե ն խ տ ա ց ն ի ,
8 մ ա ր տ ի , կ ի ր ա կ ի
Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի հ ա տ ո ւկ կ ա ր դ ա - դ ր ո ւթ յա մ 'բ , հ ա ն գ ո ւց յա լ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ա ն մ ա Հ հ ի շ ա տ ա կ ի ն , տ ա ճ ա ր ի ա վ ա գ ս ե ղ ա ն ի վ ա ր ա գ ո ւ յր ը բ ա ց վ ա ծ է։
Մ ա տ ո ւ ց վ ե լո ւ է ս ո ւր բ պ ա տ ա ր ա զ I։ կ ա տ ա ր վ ե լո ւ է հ ո գ ե հ ա ն գ ի ս տ ։
թ ա ն գ ե ր ի ը ն դ հ ա տ - ը ն դ հ ա տ , լա ց ա կ ո ւ մ ա ծ .
։ [ շտ ա հ ա ր թ ր թ ռ ո ց ն ե ր ը ս փ ռ վ ո ւ մ են հ ե ռ ո լն ե - ր ո ւմ ։ Ս կ ս վ ո ւ մ է հ ա ն դ ի ս ա վ ո ր ս ո ւր բ պ ա տ ա
ր ա գ ը ։ Բ ա զ մ ո ւ թ յո ւն ը խ ռ ն վ ե լ է Տ ա ճ ա ր ի
ն ե ր ս ը , հ ա զ ա ր ա վ ո ր վ շ տ ա հ ա ր դ ե մ ք ե ր ք ա ր ա ց ե լ են ի ր ե ն ց տ ե ղ ե ր ո ւմ ։
Մ ի պ ա հ , փ ա կ ս ե ղ ա ն ի ա ռ ա ջ , ե ր գ ո ւ մ են
Ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց Հ ա յր ս ւ պ ե ա ը , հ ո գ ե հ ա ն գ ս տ յա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւ ն ն ե ր ի ց հ ե տ ո , շ ր ջ ա պ ա տ վ ա ծ Մ ա յր Ա թ ո ո ի մ ի ա բ ա ն ո ւթ յա մ բ :
ց ո լա ց ն ի ի ր մ ե ջ մ ա հ վ ա ն դ ժ գ ո ւ յն ո ւ գ ա լկ ա -
հ ա ր պ ա տ կ ե ր ը , ո ր ք ա ն հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ո ւ հ ո գ ե
հ ա ն գ ս տ յա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւ ն ն ե ր ը , դ ր ա ն ք հ ո ւ
զ ի չ ե ն , թ ա խ ծ ո տ և ա ր տ ա ս ո ւք կ ո ր զ ո ղ ,
ղ ր ա ն ց մ ե ջ կ ա կ յա ն ք ի ո ւ մ ա հ վ ա ն խ ո ր ը փ ի
լի ս ո փ ա յո ւ թ յ ո ւ ն ը . ո ր ք ա ն մ ի ս տ ի կ ո ւ հ ո ռ ե
տ ե ս ե ն , ա յն ք ա ն է լ վ ե ր ջ ո ւ մ լա վ ա տ ե ս ։ Ք ր ի ս
տ ո ն ե ա կ ա ն մ ո ր ա լը ե ր բ ե ք մ ա հ վ ա ն հ ե տ չի հ ա շ տ վ ո ւմ ։ Ե վ , ի ս կ ա պ ե ս , մ ի ՜թ ե մ ա հ ը կ ա
ր ո ղ ւէ մ տ ք ի հ ա ն ճ ա ր ն ե ր ի ն , մ տ ք ի խ ո շ ո ր ա -
գ ո ւ յն տ ի տ ա ն ն ե ր ի ն կ ո ր զ ե լ ։ Ր չ , ն ր ա ն ք ա ն
մ ա հ ե ն , ն ր ա ն ք հ ա վ ե ր ժ ի ն ե ն պ ա տ կ ա ն ո ւմ ։
ոՅ որժա մյ> ը։ Ի ն չ պ ի ս ի ՛ մ ի ս տ ի կ հ ո գ ե կ ա ն վ ե
ր ա ց ո ւ մ ն ե ր , ո ր ք ա ն վ ի շտ ո ւ խ ն դ ր վ ա ծ ք ։
аՑ ո ր ժ ա մ մ տ ց ե ս ի ս ո ւր բ խ ո ր ա ն ն , ա ն դ յ ի -
շ ե ս ց ե ս զ մ ե ր ն ն ջ ե ց ե ա լս ն » ։ Հ ա ռ ա չ ա ն ք ի , հ ե
կ ե կ ա ն ք ի ձ ա յն ե ր մ ե ր թ ը ն դ մ ե ր թ ը ն դ հ ա տ ո ւմ
ե ն ե ր գ ի հ ա ն դ ա ր տ ի կ , հ ո ւզ ի չ ե լև է ջ ն ե ր ը :
Բ ա ց վ ո ւ մ է վ ա ր ա գ ո ւ յր ը , շ ա ր ո ւ ն ա կ վ ո ւ մ է
պ ա տ ա ր ա գ ը ։ Դ պ ի ր ն ե ր ը , ս ա ր կ ա վ ա գ ն ե ր ը
ա յս օ ր ե ր գ ո ւ մ են մ ե ծ ա գ ո ւ յն տ խ ր ո ւթ յա մ բ ,
ա ն ա ս ե լի ծ ա ն ր վ ի շտ ը կ ա ր ծ ե ս ի ր կ ն ի ք ն
է դ ր ե լ ա մ ե ն ի ն չ ի վ ր ա ։
" Ե լ ը ն դ Ս ե ր ո վ բ է ս ն և ը ն դ Ք ե ր ո վ բ Հ ս ն . . .»։
Լ ս վ ո ւ մ ե ն պ ա տ ա ր ա գ ի հ ն չ յո ւն ն ե ր ը և հ ա ն կ ա ր ծ ' « Ս ո ՛ ւ ր բ , Ս ո ՛ ւ ր բ , Ս ո ՜ ւ ր բ , Տ է ր զ օ ր ո ւ -
թ ե ա ն ց . լ ի են ե ր կ ի ն ք և ե ր կ ի ր վ ւա ո օ ք ք ո . . . а ,
Ա ն ն մ ա ն ե ր գ ի հ ր ա շ ա լի հ ն չ յո ւն ն ե ր ո վ ,
կ ա ր ծ ե ս ա ն մ ա ր մ ի ն Ս ե ր ո վ բ ե ն ե ր ի և Ք ե ր ո վ բ ե ն ե ր ի ս ր բ ա զ ա ն հ և ք ն է լս վ ո ս է . аՈ վ ս ա ն ն ա ի բ ա ր ձ ո լն ս ա
Տ խ ո ւր Է հ ա լո ց պ ա տ ա ր ա գ ը ։ Դ ա ր ե ր ո վ
ա ս տ ա ն ղ ա կ -ս ն , բ զ կ տ վ ա ծ ո ւ տ ա ն ջ վ ա ծ հ ա յ
ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ի ր տ ե ս ա ծ ո ւ կ ո ւ տ ա կ ա ծ վ ի շտ ն Է դ ր ե լ ի ր ե ր գ ե ր ի , ի ր ն վ ի ր ա կ ա ն , ս ր տ ա բ ո ւխ
ա ղ ո թ ք ն ե ր ի մ ե ջ , դ ա ր ե ր ո վ ն ր ա ն ք խ տ ա ց ե լ ,
բ ա զ մ ա չ ա ր չ ա ր մ ի ժ ո ղ ո վ ր դ ի , ո ր ը խ ա ղ ա ղ ո լ .
հ ա ն մ ե ջ Է ո ր ո ն ո ւ մ ի ր մ ի ա կ հ ա ն գ ր վ ա ն ը ,
Ո Վ կ ա ր ո ղ ,Է չ հ ո ւզ վ ե լ , ո ՜ վ կ ա ր ո ղ է չ ա ր .
տ ա ս վ ե լ „ լ չ ա ղ ո թ ե լ , լ ս ե լո վ հ ա յի դ ա ր ա վ ո ր ա ր ց ո լ ք ի ա յդ ե ր դ ը , հ ա յո ց պ ա տ ա ր ա գ ի հ ո ւ զ ի չ ո ւ ա ն ն մ ա ն Հ Տ է ՚ր , ո ղ ո ր մ ե ա ՚օ ն ,
Տ ա ճ ա ր ո ւ մ օ ր վ ա ս գ ա լի ց տ խ ր ո ւթ յա ն ա զ դ ե ց ո ւթ յա ն տ ա կ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը ձ ա յն ա կ ց ո ւ մ է դ պ ի ր ն ե ր ի ն ։
Վ ե ր ջ ի ն ա ղ ո թ ք ն ե ր ն ե ն , Պ ա տ ա ր ա գ ի չը վ ե ր . ջի ն ա ն գ ա մ հ ա մ բ ո ւր ո ւմ է ս ո ւր բ ս ե ղ ա ն ը և
ի ջ ն ո ւ մ ա ս տ ի ճ ա ն ն ե ր ո վ , հ ա ս ն ո ւ մ Ս . Ի ջմ ա ն
Ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց Հ ա յր ա պ ե ա ր հ ո գ ե հ ա ն գ ս տ յս ւն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ց հ ե տ ո
հ ղ կ վ ե լ , դ ա ր ձ ե լ ե ն հ ա յ հ ո գ ո ւ բ յ ո ւ ր ե ղ ա ց ա ծ
տ ե ն չ ա ն ք ն ե ր , ա ղ ո թ ք ի , հ ո ւ յ ս ի ա ն ն մ ա ն վ ե ր ա ս լա ց ո ւ մ ն ե ր ։
Փ ա կ վ ո ւմ է ս ե ղ ա ն ի վ ա ր ա գ ո ւ յր ը ։ Ե ր դ ո ս է ե ն « Տ է ՚ր , ո ղ ո ր մ ե ա ՚ս ն ։ Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի դ ա ր ա
վ ո ր տ ա ռ ա պ ա ն ք ն ե ր ն ե ն մ ա ր մ ն ա ց ե լ ա յդ ե ր
գ ի յո ւ ր ա ք ա ն չ յո ւ ր տ ո ղ ո ւ մ ։ Դ ա ր ե ր ո վ վ շ տ ա -
հ ա ր հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը , ա չք ե ր ը ե ր կ ն ք ի ն հ ա
ռ ա ծ , ի ր վ ե ր ջ ի ն հ ո ւ յս ն է դ ր ե լ ն ր ա մ ե ջ , ի ր
ա պ ա վ ե ն ն է փ ն տ ր ե լ ե ր գ ե լո վ ա յդ ե ր գ ը . <քԱ մ ե ն ա ս ո ւ ր բ Ե ր ր ո ր դ ո ւթ ի ւն , տ ո ՛ւ ր ա շ խ ա ր
հ ի ս խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւնւ>։ Դ ա վ ե ր ջ ի ն ա ղ ե ր ս ն է
ս ե ղ ա ն ի ա ռ ա ջ ։ Հ ո ծ բ ա զ մ ո ւթ յո ւ ն ը ի ս կ ո ւ յն
շ ր ջ ա պ ա տ ո ւմ է մ ի ա բ ա ն ո ւթ յա ն ը ։ Օ րվ ա պ ա
տ ա ր ա գ ի չ Ս ա հ ա կ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ը խ ո ս ո ւմ , մ խ ի թ ա ր ո ւ մ է ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն ։
Ս կ ս վ ո ս է Է պ ա շ տ ո ն ա կ ա ն հ ո գ ե հ ա ն զ ս տ յա ն
ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւ ն ը , Մ ա հ վ ա ն տ խ ո ւր , ս ր տ ա - ճ ը մ լի կ շ ա ր ա կ ա ն ն ե ր ի մ ե ղ ե դ ի ն ե ր ի ե ր գ ա կ
ց ո ւ թ յո ւ ն ի ց հ ե տ ո , հ ն չ ո ւմ Է аՋ օ ր ո ւթ ի ւն ս ո ւր բ
խ ա չի ք ո , Ք ր ի ս տ ո 'ս » շ ա ր ա կ ա ն ը ։ Ե ր գ ի բ ա ռ ե ր ը , ե ր ա ժ շ տ ո ւթ յո ւ ն ը ա յն ք ա ն հ ո ւս ա տ ո ւ ,
ո գ ե պ ն դ ի չ ո ւ լա վ ա տ ե ս ե ն , ո ր ս գ ա վ ո ր պ ա տ
կ ե ր ն ե ր ը տ ե ղ ի են տ ա լի ս , փ ո խ վ ո ւմ /ո ս ւ ա -
3 0 է л ս՜ ի ս ծ ь ն
վ ո ր մ ի ն ո ր կ յա ն ք ի , հ ո ւ ս ա լի ց փ ր կ ո ւթ յա ն լա վ ա տ ե ս պ ա տ կ ե ր ն ՛ե ր ի ։ Ո գ ե պ ն դ վ ա ծ , զ ի ն
վ ա ծ հ ո գ ո ւ ա ն ը ն կ ճ ե լի կ ա մ ք ո վ , դ ո ւր ս А 5/
գ ա լի ս հ ա վ ա տ ա ց յա լն ե ր ը Տ ա ճ ա ր ի դ ո ն ի ց ։
9 մ ա ր տ ի , ե ր կ ո ւ շ ա բ թ ի
Մ ե ծ պ ա ս ի ճ ա շ ո ւ ժ ա մ ե ր գ ո ւ թ յո ւն ի ց հ ե տ ո , տ խ ո ւր հ ա ն դ ի ս ա վ ո ր ո ւթ յա մ բ Տ ա ճ ա ր է ի շ ն ո ւ մ
ա զ գ ի ս Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ը ։ Չ ն ա յա ծ ի ր ա ռ ա ջ ա ց ա ծ տ ա ր ի ք ի ն , ն ա ա յս օ ր հ ա տ կ ա պ ե ս
ի շ ն ո ւ մ է Տ ա ճ ա ր , ն ե ր կ ա լ ի ն ե լ ո ւ կ ա տ ա ր վ ե լի ք հ ո գ ե հ ա ն դ ս տ յա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւ ն ն ե ր ի ն г
ս ա փ ո ր ը հ ա մ ր ը ն թ ա ց շ ա ր ժ վ ո ւ մ Հ դ ե պ ի
տ ա ճ ա ր ը ։ Վ ե հ ը հ ո ւ զ վ ա ծ է , վ ի շ տ ը ի ր ծ ա ն ր
կ ն ի ք ն է դ ր ե լ ն ր ա պ ա տ կ ա ռ ա զ դ ո ւ ա լե զ ա ր դ դ ե մ ք ի ն , ն ր ա ա ր ծ վ ե ն ի հ ա յա ց ք ը ա վ ե լի ս և ե
ռ ո ւ ն է դ ա ր ձ ե լ ։
Ժ ո ղ ո վ ր դ ի հ ո ծ բ ա զ մ ո ւ թ յո ւ ն ը պ ա տ կ ա ռ ա ն
ք ո վ ճ ա ն ա պ ա ր հ է բ ա ց ա ն ո ւ մ ։ Թ ա փ ո ր ը ն ե ր ս
է մ տ ն ո ւմ ։ Կ ա ն գ ն ա ծ ե ն Ս . Ի շ մ ա ն ս ե ղ ա ն ի
ա ռ ա շ , Վ ե հ ը ի ր ս ո վ ո ր ա կ ա ն ա ղ ո թ ք ն է մ ը ր - մ ը ն շ ո ւմ ։ Խ ո ս ո ւմ է Ս ա հ ա կ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ը ։
ո Ս գ ո օ ր ե ր ե ն , — ա ս ո ւ մ է ն ա , — ա ր տ ա ս ո ւ ք ի շ ա բ ա թ » Ա յս օ ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ր ի մ ա յ
ր ա ք ա ղ ա ք ո ւմ ' Մ ո ս կ վ ա յո ւ մ , կ ա տ ա ր վ ո ւմ է ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ա մ ե ն ա ս ի ր ե լի բ ա ր ե կ ա մ
Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի հ ո ւղ ա ր կ ա
վ ո ր ո ւթ յո ւն ը ։ Ա յ ս օ ր ո ղ բ ո ւ մ է ա յդ մ ե ծ մ ա ր դ ո ւ մ ա հ ը , ի ր ա զ ա տ ա ր ա ր ի մ ա հ ը , հ ա մ ա յն
հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ։ Ո ղ բ ո ւ մ է Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ։
Ս գ ա կ ի ր Հ ա յր ա պ ե տ ը , Ս . է շ մ ի ա ծ ն ի վ շ տ ա կ ի ր
մ ի ա բ ա ն ո ւթ յո ւն ը ի ր ե ն ց ս ր տ ի դ ա ռ ն ո ւ խ ո ր
կ ս կ ի ծ ն ո ւ ց ա վ ա կ ց ո ւ թ յո ւ ն ն ե ն հ ա յտ ն ո ւմ
հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա զ ն ի վ բ ա ր ե կ ա մ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս
ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի մ ա հ վ ա ն ա ռ թ ի վ ս *
Ս կ ս վ ո ւ մ է հ ո գ ե հ ա ն գ ի ս տ ը ։
Զ ս պ վ ա ծ հ ե կ ե կ ա ն ք ն ե ր ե ն լ ս վ ո ւ մ ա յս ո ւ
ա յն կ ո ղ մ ի ց , ա ր ց ո ւն ք ն ե ր են ե ր և ո ւ մ Վ ե հ ի ա լք ե ր ի ն , հ ա յր ե ն ա ս ե ր Հ ա յր ա պ ե տ ը ս գ ո ւ մ (
' ա յ Ժ ո ղ ո վ ր դ ի , հ ա յ ա զ գ ի ի ր ա վ ո ւն ք ն ե ր ի լ ա վ ա գ ո ւ յն պ ա շտ պ ա ն ի մ ա հ ը ։
Կ ա ր գ ո ւմ են ա վ ե տ ա ր ա ն ը և հ ո գ ե հ ա ն գ ի ս ֊ ա ը վ ե ր չ ա ն ո ւմ է։
Տ ե ղ ա կ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ ո վ ժ ա մ ը ց ե ր ե կ վ ա 1 ֊ ն է ։ Մ ո ս կ վ ա յո ւ մ թ ա ղ ո ւ մ ե ն ա շխ ա ր հ ի
մ ե ծ ա գ ո ւ յն մ ա ր դ ո ւն , դ ա մ բ ա ր ա ն ե ն ի ջ ե ց
ն ո ւ մ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի մ ա ր մ ի ն ը ։ Մ ի ո ւ թ յա ն մ ե շ , ա յգ վ ե հ , ն ւ[ի ր ա կ ա ն
ր ո պ ե ի ն կ յա ն ք ը հ ի ն գ ր ո պ ե կ ա ն գ է ա ռ ն ո ւ մ ,
ա ն ց ո ր դ ն ե ր ը ք ա ր ա ն ո ւ մ ե ն տ ե ղ ո ւ մ , ե ր թ և ե
կ ո ւթ յո ւ ն ը կ ա ն գ է ա ռ ն ո ւ մ , բ ա ն վ ո ր ն ե ր ը ,
ն ա վ ա ս տ ի ն ե ր ը , ռ ա զ մ ի կ ն ե ր ը , ա շխ ա ր հ ի բ ո լո ր ծ ա յր ե ր ո ւ մ ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ը ի ր ե ն ց վ ե ր
ջ ի ն հ ա ր գ ա ն ք ն ե ն մ ա տ ո ւ ց ո ւ մ , վ ե ր ջ ի ն մ ն ա ս
բ ա ր և ն ե ն ո ւ ղ ա ր կ ո ւ մ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ն ։Յ ո ւր ա ք ա ն չ յո ւր ը գ ա մ վ ո ւ մ Հ տ ե ղ ո ւ մ լո ւռ
ո ւ ա ն շ ա ր ժ ։ Խ ո ն ա ր հ վ ե լ ե ն գ լո ւխ ն ե ր ը ։ Վ ե հ
ո ւ ն վ ի ր ա կ ա ն Հ պ ա հ ը ։ Ծ ա ն ր , մ ա հ ա ս ա ր ս ո ւռ
լռ ո ւ թ յո ւ ն ։ Ք ա ր ա ց ե լ են մ ա ր դ ի կ ա ն հ ո ւն
վ շ տ ի ծ ա ն ր ո ւթ յա ն տ ա կ'։
Ս գ ա վ ո ր թ ա փ ո ր ը դ ա ն դ ա ղ ը ն թ ա ց ե ր թ ո վ շ ա ր ժ վ ո ւ մ , դ ո ւր ս է գ ա լի ս Տ ա ճ ա ր ի ց , ի ս կ
դ ր ս ո ւ մ զ ա ն գ ա կ ա տ ա ն զ ա ն գ ե ր ը թ ա ղ մ ա ն մ ե
ղ ե դ ի ն ե ր ե ն ե ր գ ո ւմ , ն ր ա ն ց տ խ ո ւր թ ր թ ռ ո ց
ն ե ր ը տ ա ր ա ծ վ ո ւ մ ե ն օ դ ի ա ն ս ա հ մ ա ն տ ա ր ա
ծ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ո ւ մ էԱ յս պ ե ս ա ն ց ա ն ս ո ւգ ի վ շ տ ա լի օ ր ե ր ը Մ ա յր
Ա թ ո ռ ո ւ մ ։ Ս . Է ջ մ ի ա ծ ի ն ը խ ո ր ը կ ս կ ի ծ ո վ ս գ ա ց
ի ր բ ա ր ե ր ա ր ի , հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա զ ա տ ա ր ա ր ի
ծ ա ն ր , վ շ տ ա լի մ ա հ ը է
Ս . Մ ԵԼԻՔ-Խ Ա ՁԱ ՏՐՅԱ Ն
Ш З ժ֊ՈՂ_Ո4_ՐԴհ ՍԳՈ ՕՐԵՐԸՄ ե ծ ո ւ ս ո ւց ի չ և ա ռ ա ջ ն ո ր դ Ի ո ս ի ֆ Վ ի ս ս ա
ր ի ո ն ո վ ի չ Ս տ ա լի ն ի մ ա հ վ ա ն բ ո թ ը կ ա յծ ա կ ի ա ր ա գ ո ւ թ յա մ բ տ ա ր ա ծ վ ե ց Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա
յա ս տ ա ն ի ք ա ղ ա ք ն ե ր ո ւմ ո ւ գ յո ւ ղ ե ր ո ւ մ , ա ֊
ն ա ս ե լի ,[ի շտ պ ա տ ճ ա ռ ե լո վ ա մ ե ն ք ի ն ։
Դ ժ վ ա ր է բ ա ռ ե ր գ տ ն ե լ ն կ ա ր ա գ ր ե լո ւ ա յն , ի ն չ ղ գ ա ց ո ւ ա պ ր ե ց հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն ո ղ ջ ե ր կ ր ի ն պ ա տ ա ծ ծ ա ն ր ւէշտ ի օ ր ե ր ի ն ,
. . .Ա ն ց յ ա լ ո ւ մ մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը շ ա տ է վ ի շտ
կ ր ե լ . Ս ա կ ա յն ն ր ա ս ո վ ե տ ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ի
պ ա տ մ ո ւթ յո ւն ը բ ն ո ր ո շ է ն ր ա ն ո վ , ո ր մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը մ տ ն ե լո վ ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք ի ճ ա
ն ա պ ա ր հ ը , ի ս պ ա ռ մ ո ռ ա ց ա վ ի ր դ ա ր ա վ ո ր վ շ տ ե ր ը ։
Ս տ ա լի ն . . .
Ո ր ք ա ՛ն թ ա ն կ է ո ւ հ ա ր ա զ ա տ ա չս ա ն ո ւն ը
ա մ ե ն մ ի ա զ ն ի վ , ի ր Հ ա յր ե ն ի ք ի ն ո ւ ժ ո զ ո -
'1 ը ր դ ի ն ն վ ի ր վ ա ծ հ ա յի ս ր տ ի ն .
Մ ա ր դ կ ա յի ն պ ա տ մ ո ւթ յա ն մ ե ջ հ ա յտ ն ի ր ո լո ր ա յն ա ն ձ ի ն ք , ո ր ո ն ք ո ր և է ա ռ ի թ ո վ ա -
ո ը ն չ ո ւթ յո ւն ե ն ո ւ ն ե ց ե / մ ե ր ե ր կ ր ի հ ե տ .
ե ղ ե լ են թ շ ն ա մ ի ն ե ր , ա ս պ ւս տ ա կ ո ղ ն ե ր , ե ղ /</
են հ ա ր ս տ ա հ ա ր ո ղ ն ե ր .
Ն ո ւ յն ի ս կ ե վ ր ո պ ա կ ա ն դ ի վ ա ն ա գ ի տ ո ւթ յա ն
հ ի ն գ ա յ լե ր ը , ո ր ո ն ց տ ն օ ր ի ն մ ա ն ն է ր հ ա ն ձ -
ն ը վ ա ծ « Հ ա յկ ա կ ա ն հ ա ր ց ը а , մ ե ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի
ա մ ե ն ա ն ե ն գ թ շ ն ա մ ի ն ե ր ը հ ա ն դ ի ս ա ց ա ն ն ր ա
ն ո վ , ո ր ի ր ե ն ց կ ե ղ տ ո տ ն պ ա տ ա կ ն ե ր ի հ ա
մ ա ր խ ա բ ե ց ի ն ո ւ չ ա ր ա շ ա հ ե ց ի ն ն ր ա ն վ ի
ր ա կ ա ն բ ա ղ ձ ա ն ք ն ե ր ը , ն ր ա վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ը
և դ ր ա ն ո վ ի ս կ բ ն ա ջ ն ջ մ ա ն ս ո ս կ ա /ի ա ղ ե տ ի
մ ա տ ն ե ց ի ն ա յդ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն .
Ե վ մ ի ա յն ե ր կ ո ւ հ ո գ ի , մ ա ր դ է լո ւթ յա ն ն ր
բ ա գ ո ւ յն պ ա տ մ ո ւթ յա ն ե ր կ ո ւ ա մ ե ն ա պ ա յծ ա ո ա ն ձ ի ն ք , ա յն պ ա հ ի ն , ե ր բ մ ե ր տ ա ռ ա պ յա լ
ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը գ տ ն վ ո ւ մ է ր կ ո ր ծ ա ն մ ա ն ա ն դ ո ւն -
դ ի ե զ ր ի ն , բ ա ր ե կ ա մ ա կ ա ն ձ ե ռ ք մ ե կ ն ե ց ի ) ։ ն ր ա ն ն ի լո ւ ր ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի հ ա յտ ա ր ա ր ե ց ի ն .
« Ի ն չ գ ն ո վ է լ | ի ն ի ' պ ե ՛տ ք է փ ր կ ե ւ Հ ա յա ս տ ա ն ը . . .» :
Ա յ դ ա ն ձ ի ն ք Վ . ի . Լ ե ն ի ն ը և Ի . Վ .
տ ա լի ն ն է ի ն , մ ե ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա մ ե ն ա մ ե ծ բ ա ֊
ր ե կ ա մ ն ե ր ը , ն ր ա ա զ ա տ ա ր ա ր ն ե ր ը ։Ս տ ա լի ն . . .
Ա յ դ ա ն ո ւ ն ը հ ա վ ե տ կ հ ի շ վ ի մ ե ր ժ ո ղ ո վ ր դ ի
պ ա տ մ ո ւ թ յ ա ն մ ե ջ ա յ ն է ջ ե ր ի ց ի վ ե ր ,
ո ր ո ն ց ո վ ս կ ս վ ո ւ մ է ն ր ա ա զ ա տ , ա ն կ ա խ ,։,.
ե ր ջ ա ն ի կ կ յ ա ն ք ի պ ա տ մ ո ւ թ յ ո ւ ն ը .
Ա յ դ ա ն ո ւ ն ը խ ո ր ի ն ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւ թ յա մ բ
կ ա ր տ ա ս ա ն ի ա մ ե ն մ ի հ ա յ , ք ա ն ի հ ի ն ա վ ո ւ ր ց
Ա ր ա ր ա տ ի ս տ ո ր ո տ ն ե ր ի ն կ ա պ ր ի մ ե ր ժ ո ղ ո
վ ո ւ ր դ ը ։
Ա յ դ ա ն ո ւն ը շ ո ց ւթ ե ր ի ն , մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը ա ն ն ա խ ը ն թ ա ց չ ա փ ե ր ո վ շ ե ն ա ց ր ե ց ի ր Մ ա յր
Ե ր կ ի ր ը , հ ա ս ա վ ի ր տ ն տ ե ս ո ւթ յա ն և կ ո զ ֊
տ ո ւբ ա յի չ տ ե ս ն վ ա ծ ծ ա ղ կ մ ա ն ո ւ բ ա ր գ ա վ ա ճ մ ա ն .
Ա յդ ա ն ո ւն ը ս ր տ ո ւմ , հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը , ս ո
վ ե տ ա կ ա ն մ յո ւ ս ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ն ե ր ի ե ղ բ ա յր ա կ ա ն ը ն տ ա ն ի ք ո ւ մ , վ ս տ ա հ ո ւ հ ա մ ա ր ձ ա կ
կ ը ն թ ա ն ա դ ե պ ի ա վ ե լի / ո ւ ս ա շ ա լ բ ա ր ձ ո ւն ք - ն ե ր ւ
Մ ա ր տ ի 6 - ի ն , 7 - ի ն , 8 - ի ն և 9 ֊ ի ն ռ ե ս պ ո ւբ -
ւ ի կ ա յի բ ո լ ո ր գ յո ւ ղ ե ր ո ւ մ , գ ո ր ծ ա ր ա ն ն ե ր ո ւմ ,
հ ի մ ն ա ր կ ն ե ր ո ւ մ , ո ւ ս ո ւմ ն ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ո ւ մ տ ե ղ ի ո ւն ե ց ա ն ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե
ր ի ս գ ո ժ ո ղ ո վ ն ե ր ։ Հ ա ն դ ե ս գ ա լո վ ա յդ ժ ո ղ ո վ ,
ն ե ր ո ւ մ , ա մ ե ն ա տ ա ր բ ե ր խ ա վ ե ր ի ն ե ր կ ա յ ա -
ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ն ա ր տ ա հ ա յտ ո ւմ է ի ն ի ր ե ն ց ա ն ս ա հ մ ա ն կ ս կ ի ծ ը ծ ա ն ր , ա ն վ ւո խ ա ր ի ն ե /ի
կ ո ր ս տ ի ա ո թ ի վ ե հ ո ւ յս հ ա յտ ն ո ւ մ , ո ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յո ւն ը , մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի
զ ի ն ա կ ի ց ն ե ր ն ո ւ ա շ ա կ ե ր տ ն ե ր ը , ա ն ս ա ս ա ն ո ւ վ ս տ ա հ ա ռ ա ջ կ տ ա ն ե ն ե ր կ ր ի ղ ե կ ա վ ա ր
մ ա ն գ ո ր ծ ը և հ ա ջ ո ղ ո ւթ յա մ բ կ ի ր ա գ ո ր ծ ե ն
ն ր ա բ ո լ ո ր պ ա տ գ ա մ ն ե ր ը ։ժ ո ղ ո վ ն ե ր ո ւ մ ը ն դ ո ւ ն վ ա ծ բ ա ն ա ձ և ե ր ո ւմ
ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ը հ ա յտ ն ո ւ մ է ի ն ի ր ե ն ց ա ն ս ա հ մ ա ն ս ե ր ն ո ւ ն վ ի ր վ ա ծ ո ւթ յո ւն ը դ ե պ ի
32 к * մ ի а ծ ի ն 1953
հ ա ր ա զ ա տ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յո ւն ը և հ ա վ ա ս
տ ի ա ց ն ո ւ մ , ո ր ի ր ե ն ք պ ա տ ր ա ս տ ե ն ա մ ե ն
ջա ն ք գ ո ր ծ դ ն ե լ հ ա յր ե ն ի ե ր կ ր ի հ ե տ ա գ ա զ ա ր գ ա ց մ ա ն ո ւ ա ռ ա ջ ա դ ի մ ո ւթ յա ն հ ա մ ա ր ։
Խ ո ր ը ս ո ւգ է ր պ ա տ ե լ ա յդ օ ր ե ր ի ն հ ա յո ց
ա շ խ ա ր հ ի ն ։ Դ ա դ ա ր ե լ է ր ա մ ե ն ե ր գ ո ւ խ ը ն -
դ ո ւ թ յո լն , ո ր ն ա յն ք ա ն հ ա տ ո ւկ է ս ո վ ե տ ա
կ ա ն կ ե ն ս ո ւր ա խ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն ։ Մ ա ր դ ի կ դ ա ր
ձ ե լ է ի ն մ տ ա զ բ ա ղ և ա վ ե լի կ ե ն տ ր ո ն ա ց ա ծ ։ Բ ո լո ր ի դ ե մ ք ե ր ի ն դ ր ո շմ վ ա ծ ! է ր ծ ա ն ր թ ա խ ի -
ն ա կ ն ե ր ո վ ։ Կ ա ռ ա վ ա ր ա կ ա ն տ ա ն ա շտ ա ր ա կ ի
վ ր ա խ ո ն ա ր հ վ ա ծ էր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս
տ ա ն ի պ ե տ ա կ ա ն դ ր ո շը ։
Ա ռ ա ն ձ ա պ ե ս ծ ա ն ր է ր ո ւ ց ն ց ո ղ մ ա ր տ ի
9 - ը ' Ի .Վ . Ս տ ա լի ն ի թ ա ղ մ ա ն օ ր ը ։
Ա յդ օ ր ը կ ե ս օ ր վ ա պ ա հ ի ն , ե ր բ Մ ո ս կ վ ա -
յ ո լ մ տ ե ղ ի է ր ո ւ ն ե ն ո ւմ Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի թ ա ղ մ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ յո ւ ն ը , Հ ա յա ս տ ա ն ի ք ա ղ ա ք
ն ե ր ո ւ մ ո ւ գ յո ւ ղ ե ր ո ւ մ մ ա ր դ կ ա ն ց հ ո ծ բ ա զ մ ո ւթ յո ւն ն ե ր հ ա վ ա ք վ ե ք է ի ն ո ա դ ի ո բ ա ր ձ ր ա -
Ե ր ն ա ն ի ա շ խ ա տ ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ը մ ա ր տ ի 9 - ի ն , Ի . ՛է . Ս տ ա լի ն ի մ ո ն ռ ւ մ ե ն տ -ք ա ն դ ս ւկ ի մ ո տ
ծ ի կ ն ի ք ը ։ Ս գ ո ժ ո ղ ո վ ն ե ր ո ւ մ թ ե փ ո ղ ո ց ո ւմ ,
տ ա ն ը թ ե . ա շ խ ա տ ա ն ք ի վ ա յր ո ւ մ մ ա ր դ ի կ չ է ի ն կ ա ր ո ղ ա ն ո ւ մ պ ա տ ա հ ա ծ դ ժ բ ա խ տ ո ւթ յա ն
մ ա ս ի ն խ ո ս ե լ ա ռ ա ն ց ա ր ց ո ւն ք ն ե ր ի ։
Հ ի մ ն ա ր կ ն ե ր ի , գ ո ր ծ ա ր ա ն ն ե ր ի , ո ւ ս ո ւ մ ն ա
կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի և բ ն ա կ ե լի տ ն ե
ր ի ճ ա կ ա տ ն ե ր ի ն ծ ա ծ ա ն վ ո ւ մ է ի ն դ ր ո շ ա կ ն ե
ր ը ' ե ր ի զ վ ա ծ ս գ ո ժ ա պ ա վ ե ն ն ե ր ո վ , ա մ ր ա ց
վ ա ծ էի ն Ի . Վ .- Ս տ ա լի ն ի ն կ ա ր ն ե ր ը ' ս և շ ր շ ա ֊
խ ո ս ն ե ր ի մ ո տ ’ լ ս ե լ ո ւ Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ո ւմ
տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ո ղ ս գ ո մ ի տ ի ն գ ի հ ա ղ ո ր դ ո ւմ ը ։
Ա յ դ պ ա հ ի ն Ե ր և ա ն ի Լ ե ն ի ն ի հ ր ա պ ա ր ա
կ ո ւ մ , ի ն չ պ ե ս ա ս ո ւ մ ե ն , ա ս ե ղ գ ց ե լո ւ տ ե ղ չկ ա ր ։ Վ ի թ խ ա ր ի հ ր ա պ ա ր ա կ ը և ն ր ա ն կ ի ց
փ ո ղ ո ց ն ե ր ը լ ե փ - լ ե ց ո մ յ է ի ն մ ա ր դ կ ա ն ց ո վ ։
Տ ա ս ն յա կ հ ա զ ա ր ա վ ո ր մ ա ր դ ի կ ' բ ա ն վ ո ր ն ե ր , ծ ա ռ ա յո ղ ն ե ր , մ տ ա վ ո ր ա կ ա ն ն ե ր , ո ւ ս ա ն ո ղ
ն ե ր , դ պ ր ո ց ա կ ա ն ն ե ր ի ն ք ն ա բ ե ր ա բ ա ր , ն ե ր -
բ ի ն մ ի ո ւժ գ ի ն մ ղ ո ւ մ ո վ հ ա վ ա ք վ ե լ է ի ն ա յ ս . տ ե ղ , կ ա ր ծ ե ք ն ե ր կ ա լ ի ն ե լ ո ւ թ ա ղ մ ա ն ը ,
ի ր ե ն ց վ ե ր ջ ի ն հ ր ա ժ ե շ տ ը տ ա լո ւ ա յն մ ա ր - դ ո ձ , ո ր ի ա ն ո ւն ը մ ո տ ե ր ե ք տ ա ս ն յա կ տ ա ֊
ր ի ո գ ե շ ն չ ե լ է բ ո լո ր ի ն ա մ ե ն տ ե ս ա կ ի ս ը խ .
ր ա գ ո ր ծ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի , վ ե ր ջ ի ն հ ր ա ժ ե շ տ ը տ ա
լ ո ւ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի մ ե ծ ա գ ո ւ յն բ ա ր ե կ ա մ ի ն , ն ր ա ա զ ա տ ա ր ա ր ի ն ։
Լ ո ւռ է հ ր ա պ ա ր ա կ ը , Չ կ ա ո չ մ ի շ ա ր ժ ո ւմ ,
ո չ մ ի ձ ա յ ն , ո չ մ ի ա ղ մ ո ւ կ ։ Ռ ա դ ի ո յ ո վ լս վ ո ւ մ
ռ ե ո „ Ր ՞ ի ՚ Հ Ի ^ Վ . Մ . Մ ո լո տ ո վ ի ճ ա -
? հ, ա մա ^ ա ծ ^ Վ ^ ա կ ա .ո ո & Շ ք / Հ ' տ ա հ ո ւթ 1ա մ Բ ա ն ս ա ս ա ն յ ա .
ն ո ո ո հ ւ Ր ք անմահ ոսյոլտմ և ոն 1 7 Բ1Հ զ, Գ Ո ր ձ ? ՛ ն եՐ Կ ա ե ղ ո ղ ն ե ր ն ը ն դ ո ւ ն ե ց ի ն խ ո ր ի ն գ ո հ ո մ յա կ ո լթ յա մ ր , Մ ե ծՍ ա ա լի ն ի մ ե ր ձ ա վ ո ր ա դ ո լ յն Հ ի ն ա կ ի ց ն 7 ր ի
ո ո 7 ո ե°< Г ‘г է ի ն որ ս<ե ս ձ -զ ո վ ր դ ի հ ա մ ա ր ո ր պ ե ս ս պ ե ղ ա ն ի ն ր ա վ շ տ ա . հ ա ր ս ր տ ի ն , խ ո ս ք ե ր , ո ր ո ն ք գ ո տ ե ա ն ո ո ..,Г և
է մ ի ա յն ս դ ո մ ե ղ ե դ ի ն Մ ո ս կ վ ա յի Կ ա ր մ ի ր հ ր ա պ ա ր ա կ ի ց ։
Ա հ ա լ ռ ե ց ն ա և մ ե ղ ե դ ի ն ։ Լ ս վ ո ս է է Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ յա ն Մ ի ն ի ս տ ր ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի
Ն ա խ ա գ ա հ Գ . Մ . Մ ա լե ն կ ո վ ի ճ ա ռ ը ։ Նա
հ ր ա ժ ե շ տ ի խ ո ս ք է ա ս ո ւմ , մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի դ ա դ ա ղ ի մ ո տ ։
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն ն ո ր ն ա խ ա
գ ա հ ի , ի ն չ պ ե ս ն ա և ն ր ա ա ռ ա ջ ի ն տ ե ղ ա կ ա լ -
հ ա վ ա տ է ի ն ն ե ր շն չ ո ւմ ա ռ ա յն , ո ր Լ ե ն ի ն ի
ո ւ Ս տ ա լի ն ի դ ր ո շը գ տ ն վ ո ւ մ ւէ վ ս տ ա հ ե լի ձ ե ռ ք ե ր ո ւմ ։
Ց ե ր ե կ վ ա ո ւղ ի ղ ժ ա մ ը 1 - ն է տ ե ղ ա կ ա ն
ժ ա մ ա ն ա կ ո վ ։ Ռ ա դ ի ո ն ա զ դ ա ր ա ր ո ւ մ է , ո ր Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յա ն և պ ա ր տ ի ա յի
ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ը Ի . Վ , Ս տ ա լի ն ի դ ա գ ա ղ ը
բ ա ր ձ ր ա ց ր ա ծ տ ա ն ո ւ մ ե ն դ ե պ ի դ ա մ բ ա ր ա ն ։
Հ ր ա պ ա ր ա կ ո ւ մ գ տ ն վ ո ղ մ ա ր դ ի կ բ ո լո ր ն
34 է Ջ Մ Ի Ա Ծ Ի ն 1953
ա ն խ տ ի ր հ ա ն ո ւ մ ե ն գ լխ ա ր կ ն ե ր ը և մ ն ո ւմ
ք ա ր ա ց ա ծ , գ լխ ի կ ո ր ։ Ա ն վ ե ր ջ հ ն չ ո ւմ է ս գ ո մ ե ղ ե դ ի ն . . . Շ ա տ ե ր ի կ ր ծ ք ի ց պ ո ռ թ կ ո ւ մ է
ղ ո ւս պ հ ե կ ե կ ա ն ք ը . . .
Ա յդ պ ա հ ի ն Ք ա ն ա ք ե ռ ի ս ա ր ա լա ն ջ ի ց ո ր ո
տ ո ւ մ է հ ր ա ն ո թ ա յի ն հ ա մ ա զ ա ր կ ը ։ Ո ր ո տ ի ն խ ա ո ն վ ո ւ մ ե ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ն ե ր ի և շ ո գ ե ք ա ր շ
ն ե ր ի ա ղ ե կ տ ո ւր , բ ե կ բ ե կ ո ւ ն ս ո ւ լո ց ն ե ր ը ։ Ք ա
ղ ա ք ո ւմ հ ի ն գ ր ո պ ե ո վ դ ա դ ա ր ո ւմ է ա մ ե ն
ե ր թ և ե կ ո ւթ յո ւն ։
Ո չ պ ա կ ա ս հ ո ւզ ի չ է ր տ ե ս ա ր ա ն ն ա յդ օ ր ը
Ք ա ն ա ք ե ռ ի ս ա ր ա լա ն ջ ի ն ո ր , ը ն դ ա ր ձ ա կ զ բ ո ս ա յգ ո ւ մ , ո ւ ր գ տ ն վ ո ւ մ է Ի . Վ . Ս տ ա լի ն ի
հ ո յա կ ա պ մ ո ն ո ւ մ ե ն տ ֊ ք ա ն դ ա կ ը ։
Օ րվ ա ե ր կ ր ո ր դ կ ե ս ի ն ա յս տ ե ղ է ի ն ե կ ե լ
տ ա ս ն յա կ հ ա զ ա ր ա վ ո ր ե ր և ա ն ց ի ն ե ր ։ Մ ա ր դ ի կ ա ն վ ե ր ջ շ ա ր ա ն ո վ մ ո տ ե ն ո ւ մ է ի ն մ ո ն ո ւմ ե ն տ ի
պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի ն , մ ի պ ա հ կ ա ն գ ն ո ւ մ լո ւ ռ ,
գ լխ ի կ ո ր , ն ա յո ւ մ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի բ ր ո ն զ յա վ ի թ
խ ա ր ի ք ա ն դ ա կ ի ն ո ւ հ ե ռ ա ն ո ւ մ ա ր ց ո ւն ք ը ա չ
ք ե ր ի ն , վ ի շ տ ը ս ր տ ե ր ո ւ մ ւ
Շ ա տ ե ր ը պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի ն դ ն ո ւմ է ի ն թ ա ր մ ծ ա ղ ի կ ն ե ր ի փ ո ւն ջ ե ր և պ ս ա կ ն ե ր ։ Ա հ ա մ ո
տ ե ն ո ւ մ են մ ի խ ո ւ մ բ դ պ ր ո ց ա կ ա ն ն ե ր ։ Ն ր ա ն ք բ ե ր ո ւ մ ե ն թ ա ր մ ծ ա ղ ի կ ն ե ր ի ց ի ր ե ն ց ձ ե ռ ք ո վ
հ յ ո ւ ս ա ծ մ ի գ ե ղ ե ց ի կ ծ ա ղ կ ե պ ս ա կ , ո ր ը
խ ն ա մ ք ո վ տ ա ն ո ւմ և դ ն ո ւմ են պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի ն ,
Դ պ ր ո ց ա կ ա ն ն ե ր ի ն հ ա ջ ո ր դ ո ւմ է զ ի ն վ ո ր ա
կ ա ն վ ա շ տ ը ։ Դ ր ա ն ք հ ա յկ ա կ ա ն զ ո ր ա մ ա ս ե ր ի ց մ ե կ ի մ ա ր տ ի կ ն ե ր ն ե ն ի ր ե ն ց հ ր ա մ ա
ն ա տ ա ր ի գ լխ ա վ ո ր ո ւթ յա մ բ ։ Ջ ի ն վ ո ր ա կ ա ) ,
հ ա տ ո ւ ք ա յ լե ր ո վ ն ր ա ն ք մ ո տ ե ն ո ւ մ են մ ո ն ո ւմ ե ն տ ի ն և կ ա ն գ ա ռ ն ո ւ մ ։ Լ ս վ ո ւ մ է Հ ր ա մ ա ն ը ։ Բ ո լո ր ը պ ա տ վ ի ե ն ա ռ ն ո ւմ ։ Շ ա ր ք ի ց
դ ո ւր ս ե ն գ ա լի ս մ ի խ ո ս է ր մ ա ր տ ի կ ն ե ր I։
ի ր ե ն ց հ ե տ բ ե ր ա ծ հ ս կ ա յա կ ա ն ծ ա ղ կ ՛ե պ ս ա կ ը
տ ա ն ո ւմ և դ ն ո ւմ ե ն պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի ն ո ւ մ ն ո ւմ մ ի պ ա հ ք ա ր ա ց ա ծ , գ լխ ի կ ո ր . Լ ս վ ո ւմ
է դ ա ր ձ յա լ հ ր ա մ ա ն ը ։ Զ ի ն վ ո ր ն ե ր ը հ ա տ ո ւ
ք ա յ լե ր ո վ ե տ ե ն դ ա ռ ն ո ս է , գ ր ա վ ո ւմ ի ր ե ն ց տ ե ղ ե ր ը և վ ա շ տ ը ն ո ւ յն կ ա ր գ ո վ հ ե ռ ա ն ո ս ք Հ ւ
Մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի մ ո ն ո ւմ ե ն տ - ք ա ն դ ա կ ի
պ ա տ վ ա ն դ ա ն ի ն պ ս ա կ ն ե ր ե ն դ ն ո ւմ Ե ր և ա ն ի
գ ո ր ծ ա ր ա ն ն ե ր ի , հ ի մ ն ա ր կ ն ե ր ի , ո ւս ո ւմ ն ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի , դ պ ր ո ց ն ե ր ի տ ա ս ն յա կ կ ո լե կ տ ի վ ն ե ր ։
Մ ի ն չ և ո ւ շ ե ր ե կ ո մ ո ն ո ս ք ե ն տ ի շ ր ջ ա կ ա հ ր ա պ ա ր ա կ ը լի Էր մ ա ր դ կ ա ն ց ո վ .
Հ ա յո ց մ ա յր ա ք ա ղ ա ք ը ի ր խ ո ր ի ն հ ա ր
գ ա ն ք ն Է ր մ ա տ ո ւ ց ո ւ մ և վ ե ր ջ ի ն հ ր ա ժ ե շտ ն Էր
տ ա լի ս ի մ ա ս տ ո ւն ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ն և ո ւս ո ւց չի ն , մ ե ծ Ս տ ա լի ն ի ն . . .
Ս ՛Ա 8 Р И ГЭ Ո Ռ Ո հ Մ
1 9 5 3 թ վ ա կ ա ն ի Հ ո ւ ն վ ա ր ի 1 - ի ն Մ ա յր Տ ա ճ ա ր ո ւ մ ա մ ա ն ո ր ի ա ռ թ ի վ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա վ
հ ա ն դ ի ս ա վ ո ր ս ո ւր բ պ ա տ ա ր ա գ , ա մ բ ո ղ ջ
մ ի ա բ ա ն ո ւթ յա ն և ժ ո ղ ո վ ր դ ի խ ո ւ ռ ն բ ա զ մ ո ւ
թ յա ն ն ե ր կ ա յո ւ թ յա մ բ ։ Պ ա տ ա ր ա գ ի չ ն է ր գ ե
ր ա շ ն ո ր հ Տ . 4 ա հ ա կ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ը ։ Ս ո ւր բ
պ ա տ ա ր ա գ ի վ ե ր ջ ո ւ մ ս ր բ ա զ ա ն ը հ ա վ ո ւր
պ ա տ շ ա ճ ի ք ա ր ո զ խ ո ս ե ց ' գ ե ղ ե ց ի կ կ ե ր պ ո վ
բ ն ո ր ո շ ե լո վ հ ա ջ ո ղ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ո վ և ն վ ա ճ ո ւ մ
ն ե ր ո վ պ ս ա կ վ ա ծ ա ն ց ա ծ տ ա ր ի ն և ջ ե ր մ ո ր ե ն ո ղ ջ ա ն ե լ ո վ ն ո ր տ ա ր վ ա մ ո ւտ ք ը ։
Ս ո ւ յն թ վ ա կ ա ն ի հ ո ւն վ ա ր ի 3 - ի ն գ ե ր ա շ ն ո ր հ
Վ ա հ ա ն ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս ը , ո ւ ղ ե կ ց ո ւ թ յա մ բ ' ՛ ա յ ր Ա թ ո ռ ի մ ի ա բ ա ն ա ր ժ ա ն ա պ ա տ ի վ Տ .
Ն ի կ ո լ ա վ ա գ ք ա հ ա ն ա Բ ա վ ն յ ա ն ի , մ ե կ ն ե ց
Բ ա ք վ ի թ ե մ ՝ Բ ա ք վ ո ւ մ Ս . Ծ ն ն դ յա ն և Ջ ր օ ր հ ֊
ն յա ց տ ո ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ա վ ե լի հ ա ն
դ ի ս ա վ ո ր ո ւ թ յա մ բ ա ն ց կ ա ց ն ե լո ւ հ ա մ ա ր ,
Գ ե ր ա շ ն ո ր հ ս ր բ ա զ ա ն հ ա յ ր ը Բ ա ք վ ո ւ մ
Ծ ն ն դ յ ա ն և Ջ ր օ ր հ ն յ ա ց տ ո ն ա կ ա տ ա ր ո ւ թ յ ո ւ ն - ն ե ր ը ա ն ց կ ա ց ն ե լ ո ւ ց հ ե տ ո մ ե կ ն ե ց Վ ր ա ս ֊
տ ա ն ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք & բ ի լ ի ս ի ՝ թ ե մ ա կ ա ն
գ ո ր ծ ե ր ը վ ե ր ս տ ո ւ գ ե լ ո ւ և հ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն
■ կ ա ր դ ա դ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ա ն ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ։
Հ ո մ , վ ա ր ի 5 ֊ ի ն Մ ա յ ր Տ ա ճ ա ր ո ւ մ տ ե ղ ի
ո ւ ն ե ց ա վ Ս . Ծ ն ն դ յա ն ճ ր ա գ ա լո ւ յց ի ե ր ե կ ո յա ն
• ա ն գ ի ս ա վ ո ր ս ո ւ ր բ պ ա տ ա ր ա գ , հ ա վ ա տ ա ց
յա լն ե ր ի մ ե ծ բ ա զ մ ո ւ թ յա ն ն ե ր կ ա յո ւ թ յա մ բ ։
Պ ա տ ա ր ա գ ի չ ն է ր ա ր ժ ա ն ա պ ա տ ի վ Տ . Խ որ են ա վ ա գ ք ա հ ա ն ա Շ ո ւ շ ա ն յա ն ը .
Հ ո ւ ն վ ա ր ի 6 ֊ ի ն ՝ Ս . Ծ ն ն դ յա ն և Մ կ ր տ ո լ ֊
թ յա ն օ ր ը տ ո ն վ ե ց ա մ ե ն ա յն հ ա ն դ ի ս ա վ ո ր ո ւ թ յ ա մ բ , Տ ա ճ ա ր ը լի է ր խ ո ւռ ն բ ա զ մ ո ւթ յա մ բ ,
Պ ա տ ա ր ա գ ի չն է ր գ ե ր ա շ ն ո ր հ Տ . Ս ա հ ա կ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ը , ո ր ն ի ր հ ա վ ո ւր պ ա տ շ ա ճ ի ք ա
ր ո զ ո ւ մ վ ե ր հ ա ն ե ց Ք ր ի ս տ ո ս ի մ ա ր դ ե ղ ո ւթ յա ն
հ ա մ ա մ ա ր դ կ ա յի ն ն շ ա ն ա կ ո ւթ յո ւն ը ,
Հ ո ւ ն վ ա ր ի 5 - ի ն և 6 ֊ ի ն տ ո ն ա կ ա տ ա ր ո լ֊ թ / ա ն ն ե ր ի ա ռ թ ի վ Մ ա յր Ա թ ո ռ ի ց Օ շա կ ա ն
մ ե կ ն ե ց ի ն բ ա ր ե շ ն ո ր հ Ն ա հ ա պ ե տ ա բ ե ղ ա Մ ո ւ
ր ա դ յա ն ը և Ա թ ո ռ ի կ ր տ ս ե ր մ ի ա բ ա ն շ ն ո ր հ ո ւ ն ա կ 9•ո ւրդ ե ն ս ա ր կ ա վ ա գ ը ։
Տ ո ն ե ր ի ց ա ն մ ի ջ ա պ ե ս հ ե տ ո ն ր ա ն ք վ ե ր ա դ ա ր ձ ա ն Մ ա յր Ա թ ո ռ ,
Ս . է ջ մ ի ա ծ ն ի Հ ո գ և ո ր ճ ե մ ա ր ա ն ի ո ւ ս ա -
ն ո ղ ն ե ր ը ա մ ա ն ո ր ի և Ս . Ծ ն ն դ յա ն տ ո ն ե ր ի
ա ր ձ ա կ ո ւր դ ն ե ր ի կ ա պ ա կ ց ո ւթ յա մ բ մ ե կ ն ե ց ի ն
ի ր ե ն ց հ ա ր ա զ ա տ ն ե ր ի մ ո տ , Հ ո մ ւվ ա բ ի 1 2 - ի ն ,
ա ր ձ ա կ ո ւբ դ ն ե ր ի ց հ ե տ ո ս կ ս վ ե ց ի ն կ ա ն ո ն ա վ ո ր պ ա ր ա պ մ ո ւն ք ն ե ր ը ։
« է# #
Հ ո ւ ն վ ա ր ի 1 3 - ի ն ' Տ ի ր ո ջ Ա ն վ ա ն ա կ ո չ ո ւ
թ յա ն տ ո ն ի օ ր ը , և հ ո ւն վ ա ր ի 1 5 - ի ն ' Ս . Հ ո վ ֊ հ ա ն ն ո լ Կ ա ր ա պ ե տ ի տ ո ն ի օ ր ը , մ ե ծ շ ո ւք ո վ
տ ո ն վ ե ց ի ն Մ ա յր Ա թ ո ռ ո ւ մ ։ ե ր կ ո ւ դ ե պ ք ո լմ ն
է լ պ ա տ ա ր ա գ ի չն է ր բ ա ր ե շ ն ո ր հ Կ ո ս տ ա ն դ ի ն ա բ ե ղ ա թ ՜ա ռ լա ն յա ն ը ։
է ^ Մ հ Ա Ծ Ի Ն 19*3
. * * *
Հ ո ւ ն վ ա ր ի 1 4 - ի ն գ ե ր ա շ ն ո ր հ Տ . Ս ա հ ա կ
ե պ ի ս կ ո պ ո ս Տ ե ր - Հ ո վ հ ա ն ն ի ս յա ն ը , ո ւ ղ ե կ ց ո ւ
թ յ ա մ բ շ ն ո ր հ ո ւ ն ա կ Ս ա ր դ ի ս ս ա ր կ ա վ ա գ ի , Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի կ ա ր գ ա դ ր ո ւթ յա մ բ ,
մ ե կ ն ե ց Հ յո ւ ս ի ս ա յի ն Կ ո վ 1 լա ս ի հ ա յա շ ա տ թ ե մ ը , Ա ր մ ա վ ի ր ք ա ղ ա ք ը ' թ ե մ ա կ ա ն գ ո ր ծ ե ր ի
հ ե տ ծ ա ն ո թ ա ն ա լո ւ հ ա մ ա ր ։
Հ ո ւ ն վ ա ր ա մ ս վ ա ը ն թ ա ց ք ո ւ մ , է ք ս կ ո ւր
ս ա ն տ ն ե ր ի բ ա զ մ ա թ ի վ խ մ բ ե ր (թ ե ՛ ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ի ց և թ ե ՛ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Մ ի ո ւթ յա ն
ա յ լև ա յ լ ք ա ղ ա ք ն ե ր ի ց ' Մ ո ս կ վ ա յի ց , Բ ա ք վ ի ց
և ա յ լ ք ա ղ ա ք ն ե ր ի ց ) , ա յց ե լե լ ե ն Ս . է ջ մ ի ա
ծ ի ն ՝ ն ր ա դ ա ր ա վ ո ր հ ն ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ո ւ ս ո ւ մ
ն ա ս ի ր ե լո ւ և տ ե ս ն ե լո ւ հ ա մ ա ր ։
Ա յց ե լո ղ խ մ բ ե ր ի ն տ ր վ ո ւմ Է ին բ ա զ մ ա
կ ո ղ մ ա ն ի բ ա ց ա տ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ' Մ ա յր Ա թ ո ռ ի
մ ի ա բ ա ն ո ւթ յա ն կ ո ղ մ ի ց ւ
* * *
Փ ե տ ր վ ա ր ի 1 - ի ն Մ ա յր Տ ա ճ ա ր ո ւ մ , հ ա ն դ ի
ս ա վ ո ր պ ա տ ա ր ա գ ի ց հ ե տ ո , Մ ա յր Ա թ ո ռ ի
հ ա ն գ ո ւց յա լ ա վ ա գ ա գ ո ւ յն մ ի ա բ ա ն Ռ ո ւբ ե ն
ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս ի մ ա հ վ ա ն տ ա ր ե լի ց ի կ ա
պ ա կ ց ո ւ թ յա մ բ , պ ա տ ա ր ա գ ի չ ս ր բ ա զ ա ն հ ա յ
ր ը ի ր մ խ ի թ ա ր ա կ ա ն խ ո ս ք ե ր ո վ վ ե ր հ ա ն ե ց
հ ա ն գ ո ւց յա լի ա ր ժ ա ն ա վ ո ր կ յա ն ք ն ո ւ գ ո ր
ծ ո ւն ե ո ւթ յո ւն ը և ս փ ո փ ե ց ն ր ա հ ա ր ա զ ա տ
ն ե ր ի վ ի շտ ը ։
Փ ե տ ր վ ա ր ի Տ - ի ն , Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի
կ ա ր գ ա դ ր ո ւթ յա մ բ , թ ե մ ա կ ա ն գ ո ր ծ ե ր ո վ Հ յ ո ւ
ս ի ս ա յի ն Կ ո վ կ ա ս ի և Ն ո ր -Ն ա խ ի ջ և ա ն ի թ ե -
մ ի ց Մ ա յր Ա թ ո ռ է ր ժ ա մ ա ն ե լ ա ր ժ ա ն ա պ ա տ ի վ Տ . Մ կ ր տ ի չ ք ա հ ա ն ա Չ ո ր չ ո փ յա ն ը ։
Փ ե տ ր վ ա ր ի 7 - ի ն Մ ա յր Ա թ ո ռ ի մ ի ա բ ա ն ո ւ
թ յո ւ ն ը ն ե ր ք ի ն կ ա ր գ ո վ ն շ ե ց գ ե ր ա շ ն ո ր հ Տ .
Ս ա հ ա կ ե պ ի ս կ ո պ ո ս Տ ե ր -Հ ո վ հ ա ն ն ի ս յա ն ի
ք ա հ ա ն ա յա կ ա ն և հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ւ
ն ե ո ւթ յա ն 5 0 տ ա ր ի ն ։ Մ ի ա բ ա ն ո ւթ յա ն կ ո ղ մ ի ց
հ ո բ ե լ յա ր ի ն մ ա տ ո ւց վ ե ց ի ն ն վ ե ր ն ե ր ։
Ս Ո Վ Ե Տ Ա Կ Ա Ն տ ս Յ ս ս տ ա ո հ ս
Մ Ա Ր Տ Ի Ր Ո Ս Տ Ե Ր -Ս Տ ե Փ Ա Ն Յ Ա Ն
ԱՇԻԱՏԱՎ-ՈՐՆԵՐՒ ԴԵՊՈՒՏԱՏՆԵՐԻ ՏԵՂ.ԱԿԱՆ ՍՈՎ.ԵՏՆԵՐԻ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի ա շ խ ա
տ ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ը ա ր տ ա դ ր ա կ ա ն
բ ո ւ ռ ն վ ե ր ե լք ո վ ո ւ ա ն ս ա հ մ ա ն
ո գ և ո ր ո ւ թ յա մ բ դ ի մ ա վ ո ր ե ց ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի տ ե ղ ա կ ա ն
Ս ո վ ե տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ։
Մ ա ր տ ի 1 - ի ն Ե ր և ա ն ը տ ո ն ա կ ա ն ց ն ծ ո ւ
թ յա ն մ ե չ է ր ։ Գ ե ղ ե ց կ ա շ ե ն բ ա զ մ ա հ ա ր կ շ ե ն
ք ե ր ի վ ր ա մ ի ո ւթ ե ն ա կ ա ն կ ա ր մ ի ր դ ր ո շ ա կ ի կ ո ղ ք ի ն ծ ա ծ ա ն վ ո ւ մ է ր Հ ա յկ ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ա
կ ա ն Ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Ռ ե ս պ ո ւ բ լ ի կ ա յի պ ե
տ ա կ ա ն դ ր ո շ ա կ ը ։ Ը ն տ ր ա կ ա ն տ ե ղ ա մ ա ս ե ր ի
և պ ա շ տ ո ն ա կ ա ն շ ե ն ք ե ր ի ճ ա կ ա տ ն ե ր ը զ ա ր
դ ա ր վ ե լ է ի ն մ ե ծ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ո ւ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
պ ե տ ո ւթ յա ն ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ի մ ե ծ ա դ ի ր ն կ ա ր
ն ե ր ո վ և պ լա կ ա տ ն ե ր ո վ ։ Կ ա ր մ ի ր պ ա ս տ ա ռ
ն ե ր ի ց մ ե կ ի վ ր ա կ ա ր դ ո ւ մ ե ն ք . « ս ս ւ յն տ ս ւ -
1ո վ կ ո մ ո ւ ն ի ս տ ն ե ր ի և. ա ն պ ա ր տ ի ա կ ա ն ն ե ր ի 1ւո ս ւլին յա ն բ լռ կ ի թ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր ի օ գ տ ի ն ,
ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ը ձ ա յն կ տ ա ն ա յն ք ա ն ի օ գ տ ի ն ,
ո ր մ ե ր ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Հ ա յր ե ն ի ք ը ա յ ս ո ւ -
հ ե տ ե . է լ փ ն ի հ զ ո ր ե. ա գ ա տ , ո ր մ ե ր Ս ո վ ե
տ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ յո ւ ն ը լի ն ի ո ւ ժ ե ղ և. ա ն պ ա ր
տ ե լի » : Ե վ ի ր ո ք , ս ո վ ե տ ա կ ա ն ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե
ր ը ձ ա յն են տ ա լի ս մ ի ն չ և վ ե ր չ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն
ն վ ի ր վ ա ծ մ ա ր դ կ ա ն ց օ գ տ ի ն , ը ն տ ր ո ւ մ են
տ ե ղ ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր , ո ր ո ն ք
պ ե տ ք է ծ ա ռ ա յե ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի ն , կ ա տ ա ր ե ն
ն ր ա պ ա հ ա ն ջ ն ե ր ը , չ ա ն ա ն հ ա ր ա զ ա տ ե ր կ ր ի
է ՛ լ ա վ ե լի ծ ա ղ կ մ ա ն ո ւ բ ա ր գ ա վ ա ճ մ ա ն հ ա
մ ա ր ։ Ե վ ա հ ա ա յդ խ ո ր ը գ ի տ ա կ ց ո ւ մ ը մ ղ ո ւ մ
է մ ա ր դ կ ա ն ց դ ե պ ի տ ո ն ա կ ա ն ո ր ե ն զ ա ր դ ա ր
վ ա ծ փ ո ղ ո ց ն ե ր ը , դ ե պ ի ը ն տ ր ա կ ա ն տ ե ղ ա
մ ա ս ե ր ը ։ Մ ա ր դ ի կ շ տ ա պ ո ւ մ ե ն ի ր ե ն ց ա զ :ս ա , ա ն կ ա շ կ ա ն դ ձ ա յն ը տ ա լո ւ ի ր ե ն ց ս ե փ ա կ ա ն
պ ե տ ո ւթ յա ն գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ի օ գ տ ի ն ։
Ա ր դ ա ր և , Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յր ե ն ի ք ո ւ մ ի շ
խ ա ն ո ւ թ յո ւն ը պ ա տ կ ա ն ո ւմ է ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի ն ' հ ա ն ձ ի ն ս պ ե տ ա կ ա ն օ ր գ ա ն ն ե ր ի ,
ս կ ս ա ծ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Ս ո ց ի ա լի ս տ ա կ ա ն Ռ ե ս
պ ո ւբ լի կ ա ն ե ր ի Մ ի ո ւ թ յա ն Գ ե ր ա գ ո ւ յն Ս ո վ ե
տ ի ց , մ ի ն չ և ք ա ղ ա ք ա յի ն ո ւ գ յո ւղ ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ը , ո ր ո ն ց ը ն տ ր ո ւթ յա ն ա կ տ ի վ ո ր ե ն ,
հ ա վ ա ս ա ր ա պ ե ս և կ ա տ ա ր յա լ ա զ ա տ ո ւթ յա մ բ
մ ա ս ն ա կ ց ո ւ մ ե ն բ ո լո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ը ։Ս տ ա լի ն յա ն ս ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւթ յա ն 1 1 -ր դ
գ լխ ո ւ մ ո ր ո շ ա կ ի ո ր ե ն ս ա հ մ ա ն վ ա ծ է .
аՈ ր , դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ն
ը ն դ հ ա ն ո ւր ե ն ։ Ս Ս Ռ Մ - ի 1 8 տ ա ր ի ն լ ր ա ց ր ա ծ բ ո լ ո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ը , ա ն կ ա խ ռ ա
ս ա յա կ ա ն և ա զ գ ա յի ն պ ա տ կ ա ն ե լի ո ւ
թ յ ո ւ ն ի ց , ս ե ռ ի ց , դ ա վ ա ն ա ն ք ի ց , կ ր թ ա կ ա ն
ց ե ն զ ի ց , ն ս տ ա կ ե ց ո ւ թ յո ւն ի ց , ս ո ց ի ա լա կ ա ն
ծ ա գ ո ւ մ ի ց , գ ո ւ յք ա յի ն գ ր ո ւթ յո ւն ի ց և ա ն ց յա լ գ ո ր ծ ո ւն ե ո ւթ յո ւն ի ց , ի ր ա վ ո ւն ք ո ւն ե ն
մ ա ս ն ա կ ց ե լո ւ դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի ն , բ ա ց ա ռ ո ւ թ յա մ բ խ ե լա գ ա ր ն ե
ր ի և ա յն ա ն ձ ե ր ի , ո ր ո ն ք դ ա տ ա ր ա ն ի կ ո ղ
մ ի ց դ ա տ ա պ ա ր տ վ ա ծ ե ն 1 ը ն տ ր ա կ ա ն ի ր ա
վ ո ւն ք ն ե ր ի զ ր կ ո ւ մ ո վ ( հ ո դ . 1 3 5 ) ։Ո ր , դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը
հ ա վ ա ս ա ր ե ն . յո ւ ր ա ք ա ն չ յո ւ ր ք ա ղ ա ք ա ց ի
ո ւն ի մ ե կ ձ ա յն . բ ո լո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ն ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ե ր ի ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւ մ են հ ա վ ա
ս ա ր հ ի մ ո ւն ք ն ե ր ո վ ( հ ո դ . 1 3 6 ) ։
Է Ջ Մ Ի Ա Ծ Ի Ն
Ո ր , կ ա ն ա յք ը ն տ ր ե լո ւ և ը ն տ ր վ ե լո ւ ի ր ա վ ո ւն ք ի ց օ գ տ վ ո ւմ են տ ղ ա մ ա ր դ կ ա ն ց հ ե տ
հ ա վ ա ս ա ր ա պ ե ս ( հ ո դ . 1 3 7 ) ։Ո ր , դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւթ յա ն ժ ա
մ ա ն ա կ ք վ ե ա ր կ ո ւթ յո ւ ն ը գ ա ղ տ ն ի է ( հ ո դ . 1 4 0 ) ,
Ո ր , յո ւ ր ա ք ա ն չ յո ւ ր դ ե պ ո ւտ ա տ պ ա ր տ ա
վ ո ր է ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ի ա ռ ա ջ հ ա շ ի վ տ ա լ ի ր ա շխ ա տ ա ն ք ի և ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի դ ե պ ո ւ
տ ա տ ն ե ր ի Ս ո վ ե տ ի ա շխ ա տ ա ն ք ի մ ա ս ի ն !՛.
կ ա ր ո ղ է ա մ ե ն ժ ա մ ա ն ա կ ե տ կ ա ն չվ ե լ
ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ի մ ե ծ ա մ ա ս ն ո ւ թ յա ն ո ր ո շ մ ա մ ր ,
օ ր ե ն ք ո վ ս ա հ մ ա ն վ ա ծ կ ա ր գ ո վ ս ( հ ո դ . 1 4 2 ) ։
Ե ս ա յդ ի ր ա վ ո ւն ք ը ա ո ա ջ ի ն ա ն գ ա մ կ ե ն
ս ա գ ո ր ծ ե լո ւ ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յո ւն ն ո ւն ե ց ա մ ա ր տ ի 1 - ի ն ( ե ս ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ի ց Հ ա յա ս տ ա ն ե մ ժ ա մ ա ն ե լ 1 9 5 1 թ վ ա կ ա ն ի ն և ս ո վ ե տ ա կ ա ն
ք ա ղ ա ք ա ց ի ո ւթ յա ն ա ր ժ ա ն ա ց ե լ 1 9 5 2 թ վ ա կ ա ն ի ն ֊ Ծ . Հ . ) ,
Ա յդ օ ր ը ե ս ո ւ կ ի ն ս ն ե ր կ ա յա ց ա ն ք Ս պ ա ն - դ ա ր յա ն ի ռ ա յո ն ի . V 1 0 ը ն տ ր ա կ ա ն տ ե ղ ա մ ա ս ը , Չ ն ա յա ծ վ ա ղ ա ռ ա վ ո տ է ր , ր ա յց տ ե
ղ ա մ ա ս ի մ ո տ հ ա վ ա ք վ ե լ է ր խ ո ւռ ն բ ա զ մ ո ւ
թ յո ւ ն . ք վ ե ա ր կ ե լո ւ մ ե ծ ի ր ա վ ո մ ւք ը կ ե ն ս ա
գ ո ր ծ ե լո ւ հ ա մ ա ր հ ա վ ա ք վ ա ծ ե ր կ ս ե ռ ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ը զ վ ա ր թ ո ր ե ն խ ո ս ա կ ց ո ւ մ են ի ր ա ր
Ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ը ք վ ե ա ր կ ո ւմ են
1 9 5 3 թ վ ա կ ա ն ի մ ա ր տ ի 1 - ի ն տ ե ղ ի ո ւ ն ե
ց ա ծ ' Հ ա յա ս տ ա ն ի _ ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի դ ե պ ո ւ տ ա տ ն ե ր ի տ ե ղ ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ի ր ն տ ր ո ւ -
թ յո ւ ն ն ե ր ը մ ի ա ն գ ա մ և ս հ ա ս տ ա տ ե ց ի ն ա յն
հ ա ն ր ա հ ա յտ ճ շ մ ա ր տ ո ւ թ յո ւ ն ը , ո ր ս ո վ ե տ ա
կ ա ն ը ն տ ր ա կ ա ն ս ի ս տ ե մ ը ա մ ե ն ս ւ դ ե մ ո կ ր ա -
տ ա կ ա ն ն է ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ո ւմ , ո ր ո վ հ ե տ և
ն ա ՜ ա պ ա հ ո վ ո ւ մ է բ ո լո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ի հ ա
մ ա ր ը ն դ հ ա ն ո ւր , հ ա վ ա ս ա ր , ա զ ա տ , ո ւղ ղ ա կ ի
և գ ա ղ տ ն ի ք վ ե ա ր կ ո ւթ յա ն ի ր ա վ ո ւն ք .
հ ե տ , մ ի ն չ ո ւ ր ի շ շ ա տ ե ր , ի ր ե ն ց ձ ա յ ն ը տ ա / ո վ
ա ռ ա ջ ա դ ր վ ա ծ թ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր ի ն , դ ո ւ լ ,ս ե ն
դ ա լ ի ս - շ ե ն ք ի ց , գ ո հ ո ւ կ ե ն ս ո ւ ր ա խ ,
— Գ ի տ ե ս ի ն չ , ա յ ս ը ն տ ր ո ւ թ յ ա ն օ ր ե ր ի ն
ի մ ս ի ր տ ն ա ն հ ո ւ ն հ պ ա ր տ ո ւ թ յա մ բ է լ ց վ ո ւ մ ,
մ ա ա ձ ե լ ո վ , ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ո ւ մ , տ ղ ա մ ա ր դ
կ ա ն ց հ ա վ ա ս ա ր ի ր ա վ ո ւ ն ք ւ ւ վ ը ն տ ր ո ւ թ յ ո ւ ն
ն ե ր ի ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւ մ ե ն կ ա ն ա յ ք ,— ա ս ո ւ մ է
կ ի ն ս , ե ր բ թ և ա ն ց ո ւ կ բ ա ր ձ ր ա ն ո ւ մ ե ն ք տ ե
ղ ա մ ա ս ա յ ի ն շ ե ն ք ի ա ս տ ի ճ ա ն ն ե ր ի ց ։— Ի ս
կ ա պ ե ս մ ե ղ ք ա ն ո ւ մ ե մ ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ի կ ա
1953 I Я 1Г հ Ա Ծ ի է,
39
ն ա ն ց , ո ր ո ն ք զ ո ւ ր կ ե ն հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ա շ
խ ա տ ա ն ք ի լ ա յ ն ո ր ե ն մ ա ս ն ա կ ց ե լ ո ւ ի ր ա վ ա ն -
բ Ի յ ՛
Ե ս զ գ ո ւ մ ե մ , ո ր ի մ հ ո դ ի ն պ ա ր ո ւ ր ա ծ ն ո ւ յ ն
ե ր ջ ա ն կ ո ւ թ յ ո ւ ն ն է ա պ ր ո ւ մ ն ա և կ ի ն ս ։ Հ ի շ ո ւ մ
ե մ ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ո ւ մ ա պ ր ա ծ մ ե ր ծ ա ն ր օ ր ե -
ր ը . . .
Մ տ ե յ է ի ն ք Л'- 1 0 ը ն տ ր ա կ ա ն տ ե ղ ա մ ա ս ի
շ ե ն ք ի ն ա խ ա ս ր ա հ ը ։ Ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ի ա ն ո ւ ն ն ե ր ը ,
մ ե ք ե ն ա գ ր վ ա ծ մ ա ք ո ւ ր թ ղ թ ե ր ի վ ր ա , կ ա խ վ ե ք
է ի ն պ ա տ ե ր ի ց ' շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ի մ ե ջ , Մ ի ր „ .
պ ե ի գ ո ր ծ ե ղ ա վ մ ե ր ա ն ո ւ ն ն ե ր ը գ տ ն ե լ ա յղ
ց ա ն կ ե ր ո ւ մ ։ Ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո վ մ ե ր ի ն ք ն ո ւ թ յ ո ւ
ն ը հ ա ս տ ա տ ո ղ փ ա ս տ ա թ ղ թ ե ր ը , ս տ ա ց ա ն ք
բ յ ո ւ լ ե տ ե ն ն ե ր ը ։ Ի ՜ ն չ պ ե ս չ ք վ ե ա ր կ ե ս ա յ ս պ ի
ս ի ա զ ա տ ը ն տ ր ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ո ւ մ , ի ն չ պ ե ս ա մ
բ ո ղ ջ հ ո դ ո վ ք ո ձ ա յ ն ը չ տ ա ս ժ ո ղ ո վ ր դ ի մ ա ր դ
կ ա ն ց օ գ տ ի ն ։ Մ ե ն ք ա ն մ ի ջ ա պ ե ս մ ո տ ե ն ո ւ մ
ե ն ք կ ն ք վ ա ծ ք վ ե ա տ ո ւ յ ի ի ն և ն ր ա մ ե ջ գ ց ո ւ մ
բ յ ո ւ լ ե տ ե ն ն ե ր ը ւ Մ ե ն ք մ ե ր ա զ ա տ ու. ա ն կ ա շ
կ ա ն դ ձ ա յ ն ե ր ը տ վ ե ց ի ն ք պ ա ր տ ի ա կ ա ն ն ե ր ի
ե ա ն պ ա ր տ ի ա կ ա ն ն ե ր ի ս տ ւ ս լ ի ն յ ա ն ա ն խ ա խ տ
բ լ ո կ ի թ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր ի օ գ տ ի ն , ա յ ն հ ա ս տ ա տ
հ ա վ ա տ ո վ , ո ր ձ ա յ ն տ ա լ ո վ ն ր ա ն ց , մ ե ն ք ձ ա յ ն
տ վ ա ծ է ի ն ք ս ո վ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ի բ ա ր ո յ ա
ք ա ղ ա ք ա կ ա ն մ ի ա ս ն ո ւ թ յ ա ն ա մ ր ա պ ն դ մ ա ն
ա լտ ի ն , մ ե ր Հ ա յ ր ե ն ի ք ի տ ն տ ե ս ա պ ե ս , մ շ ա
կ ո ՛ւ թ ա պ ե ս և ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ա պ ե ս հ զ ո ր ա ց մ ա ն
օ գ տ ի ն , ա շ խ ա ր հ ի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ի մ ի ջ և կ ա
յ ո ւ ն խ ա ղ ա ղ ո ւ թ յ ա ն ը ն դ լ ա յ ն մ ա ն և ա մ ր ա
պ ն դ մ ա ն օ դ տ ի ն , խ ա ղ ա ղ ո ւ թ յ ո ւ ն , ս ր ի ա ն ֊
հ ա վ ա ս ա ր ե լ / ։ ա խ ո յ ա ն ը , ա ն պ ա ր տ ե լ ի դ ր ո շ ա
կ ա կ ի ր ն ո ւ ա ն խ ո ր տ ա կ ե լ ի ս լա տ վ ւ ս ր ն է 1 /ո -
վ ե տ ա կ ա ն հ զ ո ր պ ե տ ո ւ թ յ ո ւ ն ը :
Դ ր ա մ ա տ ի ր ա կ ա ն ե բ կ ր ն ե ր ի ը ն տ ր ա կ ա ն
տ ե ղ ա մ ա ս ե ր ո վ շ ա տ ս ո վ ո ր ա կ ա ն ե ր ե ո ւ յ թ է
բ է /տ ր ա կ ա ն խ ա ղ ք ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ը , ի ն չ պ ե ս ' ա ն ֊
ղ ր ա ղ ե տ ը ն տ ր ո ղ ի հ ա ն ձ ն վ ա ծ ը ն տ ր ա կ ա ն
բ յ ո ւ լ ե տ ե ն ը խ ե ղ ա թ յ ո ւ ր ե / ը , ն ր բ ա ն ց ք ն ե ր ո ւ մ
ա գ ի տ ա ց ի ա կ ա տ ա ր ե լ ը , մ ի ա ն դ ա մ ձ ա յ ն
տ վ ա ծ մ ա ր դ ո ւ ն ո ւ ր ի շ մ ի տ ե ղ ա մ ա ս ո ւ մ ն ո ր ի ց
ձա ն 1 ' Հ 7 լ ը ՝ է՝նլ ^ մ ա դ հ Զ ր ՞ ո ն ե ր իա ն ո ճ ն ե ր ը , դ ե ռ և ս ձ ա յ ն չ տ վ ա ծ , ը ն տ ր ա կ ա ն
ց ո ւ ց ա կ ի ց ջ ն ջ ե լ ը , ք վ ե ա տ ո ւ փ ի մ ե ջ մ ե կ ք վ ե ի
փ ո խ ա ր ե ն 2 3 ք վ ե ն ե ր մ ո ւ ծ ե լ ը , ։ը ն տ 4բ Հ ձ
տ ե ղ ա մ ա ս ի ն ր բ ա ն ց ք ն ե ր ո վ զ ի ն յ ա լ ռ ւ ժ ե ր ի
պ ա հ ա կ կ ա ն գ ն ե ց ո ւ մ ը , ձ ա խ ո ղ ո ւ թ յա ն դ ե պ .
/1 ՚Ա ռ և ա ն Դ ե լը , ջ ա ր դ ե լն ո ւք վ ե ա թ ղ թ ե ր ն ա ն հ ե տ ա ց ն ե ի , կ ,Ա ր ղ ր պ ա հ .
պ ա հ ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ փ ո ղ ո ց ն ե ր ո ւ մ տ ա ն կ ե
ր ի , զ ր ա հ ա պ ա տ մ ե ք ե ն ա ն ե ր ի , զ ի ն վ ո ր ա կ ա ն
ջ ո լ ա տ ն ե ր ի շ ր ջ ա գ ա յ ե ի և ա յ լ ն ե ա յ լ ն ,
Ա յ ն տ ե ղ ա շ խ ա տ ա վ ո ր խ ա վ ե ր ը , ա յ ս ի ն ք ն ' ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ի խ ո շ ո ր մ ե ծ ա մ ա ս ն ո ւ թ յ ո ւ ն ը փ ա
խ ո ւ ս տ է տ ա լ ի ս ք վ ե ա տ ո ւ փ ե ր ի ց , զ ո հ չ դ ա ո .
ն ա ր հ ա մ ա ր ո ր ո շ մ ա ր դ կ ա ն ց ք մ ա հ ա ճ ո ւ յ ք ի ն , Ո մ ա ն ք է լ ս պ ա ս ո ւ մ ե ն ա մ ե ն ս ,վ ե ր ջ ի ն ր ո -
պ ե ի ն ՝ ի ր ե ն ց ձ ա յ ն ը մ ի ք ա ն ի ո ս կ ի ո վ թ ա ն կ
ծ ա խ ե լ ո լ հ ա մ ա ր , Ս ր ա հ ե տ և ա ն ք ը լ ի ն ո ւ մ է
ա յ ն , ո ր ա յ դ ե ր կ ր ն ե ր ո ւ մ , ը ն տ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի ն
մ ա ս ն ա կ ց ո ղ ն ե ր ի ը ն դ հ ա ն ո ւ ր թ ի վ լ , շ ա ա д ш А ; ,
է լ ի ն ո ւմ ՛,
Ի հ ա կ ա դ ր ո ւ թ յ ո ւ ն , մ ե ր ե ր կ ր ռ ւ մ պ ե տ ա կ ա ն
օ ր գ ա ն ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ը կ ա տ ա ր վ ո ւ մ ե ն
Ս տ ա լ ի ն յ ա ն ս ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւ թ յ ա ն վ ե ր ո հ ի շ յ ա լ
հ ո դ վ ա ծ ն ե ր ի ' , ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն ձ և ո վ , ա մ -
բ ո դ ջ ա շ խ ա ր հ ո ւ մ ա մ ե ն ա դ ե մ ո կ ր ա տ ա կ ա ն ն
ե ղ ո ղ ս ո վ ե տ ա կ ա ն ը ն տ ր ա կ ա ն ս ի ս տ ե մ ո վ ։
Մ ե ր ե ր կ ր ռ ւ մ ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ը մ ե ծ ո ւ ր ա խ ո ւ
թ յ ա մ բ ե ն մ ո տ ե ն ո ւ մ ք վ ե ա տ ո ւ փ ե ր ի ն , ա ռ ա ն ց
ո ր և է ա ր ղ ե լք ի ո ։ ճ ն շ մ ա ն ը ն տ ր ե լ ո ւ ի ր ե ն ց
վ ս ա ա հ ո ւ թ յա ն ա ր ժ ա ն ա ց ա ծ մ ա ր դ կ ա ն ց . Դ ա
մ ե ծ ի ր ա վ ո ւ ն ք է ա ղ ՚ս ա ո ւ թ յ ա ն մ ե ծ ե ր կ ր ի ր ո -
լ ո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ի հ ա մ ա ր ։
Ա հ ա ա յդ . մ ե ծ ի ր ա վ ո ւ ն ք ն է , ո ր կ ե ն ս տ -
դ ո ր ծ ե ց Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը մ ա ր տ ի
1 - ի ն ա ն ս ա հ մ ա ն խ ա ն դ ա վ ա ռ ո ւ թ յ ա մ բ ո ւ ա ն
խ ա խ տ մ ի ա ս ն ո ւ թ յ ա մ բ ը ն տ ր ե լ ո վ ի ր ս ի ր ե լի
ի շ խ ա ն ո ւ թ յ ո ւ ն ը ' հ ա ն ձ ի ն ս ա շ խ ա տ ա վ ո ր ն ե ր ի
դ ե պ ո ւ տ ա տ ն ե ր ի օ կ ր ո ւ գ ա յ ի ն . շ ր ջ ա ն ա յ ի ն ,
ր ա ղ ա ք ա յ ի ն գ յ ո ւ ղ ա կ ս , ն ե ա վ ա ն ա յ ի ն Ս ււ -
վ ե տ ն ե ր ի ։
Հ . Ա ՐԱ Մ ՅԱ Ն
1РЪР ՀԱՅՐենԻքԻ ԼՇՎՇԳՈԻՅն ՈՐԳԻնԵՐՒ Ե Վ ^ՈՒՍՏՐԵՐԻ ծՇՐ-РПМР
(7*0
յ ս տ ա ր վ ա մա ր ՛տ ի 1 - ի ն , Ս՛ո
վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի բ ո լո ր ք ա
ղ ա ք ն ե ր ո ւմ , գ յո ւ ղ ե ր ո ւ մ ն. ա վ ա ն - I ն ե ր ո ւ մ տ ե ղ ի ո ւն ե ց ա ն ա շ խ ա
տ ա վ ո ր ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի տ ե ղ ա կ ա ն Ս ո
վ ե տ ն ե ր ի ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը ։ Մ ա յր Հ ա յր ե ն ի ք ի
հ ա ր յո ւ ր հ ա զ ա ր ա վ ո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ի հ ե տ ,
հ ա յր ե ն ա դ ա ր ձ հ ա յե ր ը ա յս ա ն գ ա մ և ս մ ե
ծ ա գ ո ւ յն խ ա ն դ ա վ ա ռ ո ւ թ յա մ բ և հ ր ճ վ ա ն ք ո վ
կ ե ն ս ա գ ո ր ծ ե ց ի ն ա շ խ ա ր հ ի ա մ ե ն ա դ ե մ ո կ ր ա -
տ ա կ ա ն կ ո ն ս տ ի տ ո ւց ի ա յո վ Հ Ս տ ա լի ն յա ն
կ ո ն ս տ ի տ ո ւ ց ի ա յո վ ն ա խ ա տ ե ս վ ա ծ ի ր ա վ ո ւ ն
ք ը ' ը ն տ ր ե լ հ ա ր ա զ ա տ ի շ խ ա ն ո ւթ յա ն պ ե
տ ա կ ա ն գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ի ն , ա յս ա ն գ ա մ ' տ ե ղ ա
կ ա ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ի ն ։
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի ն ո ր ք ա ղ ա ք ա ց ի
ն ե ր ը ' հ ա յր ե ն ա դ ա ր ձ հ ա յե ր ը , ո չ մ ի ա յն
օ գ տ վ ո ւմ ե ն ը ն տ ր ե լո ւ ի ր ա վ ո ւն ք ի ց , ո ր ի ց , մ ե ծ
մ ա ս ա մ բ , զ ո ւր կ է ի ն ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ո ւ մ , ա յ լև
բ ա խ տ ո ւն ե ն ը ն տ ր վ ե լո ւ ո ր պ ե ս հ ա ր ա զ ա տ
ի շ խ ա ն ո ւթ յա ն պ ե տ ա կ ա ն օ ր գ ա ն ն ե ր ի դ ե պ ո ւ
տ ա տ ն ե ր ։ Ի ն չպ ե ս դ ե պ ո ւտ ա տ ա կ ա ն ն ա խ ո ր դ ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ն , ա յս վ ե ր ջ ի ն ը ն տ ր ո ւ թ յո ւն ն ե ր ի ժ ա մ ա ն ա կ և ս մ ի ք ա ն ի հ ա յր ե ն ա
դ ա ր ձ հ ա յե ր , մ ե ր Հ ա յր ե ն ի ք ի լա վ ա գ ո ւ յն ո ր
դ ի ն ե ր ի ո ւ դ ո ս ւտ ր ե ր ի շ ա ր ք ո ւմ , ի ր ե ն ց ա շխ ա -
տ ա վ ա յր ի կ ո լե կ տ ի վ ի կ ո ղ մ ի ց ա ռ ա շ ա դ ր վ ի ց ի ն
դ ե պ ո ւտ ա տ ո ւթ յա ն թ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր և մ ա ր տ ի
1 - ի ն , ք վ ե ա ր կ ո ւթ յա ն օ ր ը , ը ն տ ր վ ե ց ի ն ո ր պ ե ս
ք ա ղ ա ք ա յի ն , ռ ա յո ն ա կ ա ն , գ յո ւ ղ ա կ ա ն և
ա վ ա ն ա յի ն Ս ո վ ե տ ն ե ր ի դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ։
Ո վ ք ե ՜ ր են ա յդ դ ե պ ո ւտ ա տ ն ե ր ը , ժ ո ղ ո
վ ո ւր դ ը ո ՜ ւ մ է տ վ ե լ ի ր վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ը ։ Ծ ա ն ո թ ա ն ա ն ք ն ր ա ն ց ի ց մ ի ա յն մ ի ք ա ն ի ս ի ' Ե ր ե -
վ ա ն ի ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի հ ի ն գ դ ե պ ո ւտ ա տ
ն ե ր ի կ յա ն ք ի և գ ո ր ծ ի հ ե տ ։
ԴեՊՈհՏԱՏ Մ եԼՒՆ ե ՄԱՆՈհՍՅԱՆԸԹ շ վ ա ռ մ ա ն կ ո ւթ յո մ ւ , կ յա ն ք ի դ ա ռ ն հ ա ր
վ ա ծ ն ե ր , վ ի շ տ , ա ն զ ո ւս պ ո ւ հ ա մ ա ր ձ ա կ պ ա յ
ք ա ր և վ ե ր ջ ա պ ե ս ' ե ր ջ ա ն ի կ կ յա ն ք Մ ա յր
Հ ա յր ե ն ի ք ի հ ո ղ ի վ ր ա — ա յս է Մ ե լի ն ե Մ ա -
ն ո ւ շ յա ն ի կ յա ն ք ի ո ւ ղ ի ն ։
Մ ե լի ն ե ն ծ ն վ ե լ է 1 9 1 4 թ վ ա կ ա ն ի ն , Կ ո ս ֊
տ ա ն դ ն ո ւպ ո լս ո ւմ ։ Վ ա ղ մ ա ն կ ո ւթ յա ն տ ա ր ի
ն ե ր ի ն , Մ ե լ ի ն ե ն կ ո ր ց ն ո ւ մ է ծ ն ո ղ ն ե ր ի ն ,
մ ն ո ւ մ ա ն օ գ ն ա կ ա ն ո ր բ ո ւ հ ի ։ Ո ր բ ա ն ո ց ն ե ր ի
հ ե տ ն ա տ ե ղ ա փ ո խ վ ո ւ մ է ք ա ղ ա ք ի ց ք ա ղ ա ք , ե ր կ ր ի ց ե ր կ ի ր ' Կ ո ս տ ա ն դ ն ո ւպ ո լի ս , Ա դ ա բ ա -
զ ա ր , Հ ո մ ւ ա ս տ ա ն , Ֆ ր ա ն ս ի ա ւ Փ ա ր ի զ ո ւմ
ն ր ա ն հ ա ջ ո ղ վ ո ւ մ է ը ն դ ո ւ ն վ ե լ Դ պ ր ո ց ա ս ե ր
տ ի կ ն ա ն ց վ ա ր ժ ա ր ա ն ը ։ Ո ւ շ ի մ և ը ն դ ո ւն ա կ
ա շ ա կ ե ր տ ո ւհ ի ն 1 9 2 9 — 1 9 3 0 դ պ ր ո ց ա կ ա ն
տ ա ր ե շ ր ջ ա ն ի ն ա վ ա ր տ ո ւ մ է դ պ ր ո ց ը Տ քա ջա -
լա վ о ( а գ ե ր ա զ ա ն ց в ) գ ն ա հ ա տ ա կ ա ն ն ե ր ո վ ։
Բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն կ ր թ ո ւթ յո ւն ս տ ա ն ա լո ւ տ ե ն
չ ը մ ն ո ւ մ Հ չ հ ա գ ե ց վ ա ծ ' ի ն չ պ ե ս տ ե ն չը շա տ ո ւ շ ա տ ն մ ա ն ն ե ր ի , ո ր ո ն ք ա պ ր ո ւ մ են դ ր ա
մ ա տ ի ր ա կ ա ն ե ր կ ր ն ե ր ո ւմ , ո ւր , ի ն չպ ե ս
հ ա յտ ն ի է , բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն կ ր թ ո ւթ յո ւն ը ս ա
կ ա վ ա թ ի վ մ ա ր դ կ ա ն ց մ ե ն ա շն ո ր հ ն Է . . .1
Ո ր բ ա ն ո ց ն ե ր ի զ ր կ ա ն ք ն ե ր ո վ և դ ա ռ ն ո ւ -
թ յո մ ւ ն ե ր ո վ լ ի կ յա ն ք ը , բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն ո ւ ս մ ա ն ճ ա ն ա պ ա ր հ ի վ ր ա ա ն հ ա ղ թ ա հ ա ր ե լի
խ ո չ ը ն դ ո տ ն ե ր ը , մ ա ր դ ա վ ա յե լ ա պ ր ե լո ւ դ ե մ
հ ա ր ո ւց վ ա ծ լե ռ ն ա կ ո ւ տ ա կ դ ժ վ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր
1953I Ջ Մ Ի а Ծ ի ն
Ր Ը վա ղ ա ժա մորե ն հա սունա ցնում են պ ա տ ա նուհու գիտ ա կցութ յուն ը, Նա կա րողա ն ում է
ւրլղւ% "ւՀ"շ վ լ Ւ գտ նել ճիշտ ճա ն " - պ - ր ՞ ՛ Ս ե լի ն են ա ռա նց տ ա տ ա նվ ելու ըն տ րում Ւ
Սովետ ա կա ն Հա յա ստ ա ն ի բա ր ե կ ա մ ն ե ր ի ? ր ր '.շ ա ն ը , Պ ա յ ք ա ր ի ո ւ մ ա ք ա ռ մ ա ն ճ ա ն , ս պ ա , , .
հին էլ 1 9 3 3 թ վա կա նին նա հա ն դ իպ ում АՄ ի ս ա կ Մ ա ն ոլշյա ն ին , որի հետ կա պ ոս է Է իր
41
Կ յ ա ն ք ը , գ ո ր ծ ը , ի ր խ ո հ ե ր ն ո ւ ե ր ա զ ա ն ք ն ե
ր ը ՛
Ե ր կ ո ւ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ն ե ր ի ' ո ր ո ն ց հ ո գ ի ն հ ա
մ ա կ վ ա ծ Է հ ա մ ա մ ա ր դ կ ա յ ի ն ն ո ւ յ ն ի դ ե ա լ
ն ե ր ո վ , ո ր ո ն ց Է ո ւ թ յո ւ ն ն ա մ բ ո ղ ջ թ ր թ ռ ո ս Ր Է
հ ա յ ր ե ն ա ս ի ր ա կ ա ն ն ո ւ յ ն ջ ե ր մ կ ա յ ծ ե ր ո վ ,
կ յ ա ն ք ի ո ւ ղ ի ն մ ի ա կ ց վ ո ւ մ Է , ն ո լ յ ն ա ն ո ս ք .
ա յ լ և ս ա ն բ ա ժ ա ն ը ն կ ե ր ն ե ր և գ ո ր ծ ա կ ի ց ն ե ր
ե ն ն ր ա ն ք ' մ ի ն չ և ա յ ն ա հ ա վ ո ր օ ր ը , ե ր բ գ ե ս
տ ա պ ո յ ա կ ա ն ն ե ր ի դ ա ժ ա ն գ ն դ ա կ ն ե ր ը խ լ ո ւ մ
ե ն ե ր ի տ ա ս ա ր դ Մ ի ս ա կ ի հ ա ն ր ա ն վ ե ր կ յ ա ն ք ը ,
Մ ի ս ա կ Մ ա ն ո ւ շ յ ա ն ը մ ե ծ դ ե ր Է խ ա ղ ո ւ մ
Մ ե լ ի ն ե ի գ ա ղ ա փ ա ր ա կ ա ն ա ճ ի և կ ո փ մ ա ն
գ ո ր ծ ո ւ մ , Մ ե լ ի ն ե ն ն ր ա ն ի ց և Ֆ ր ա ն ս ի ա յ ի
պ ա յ ք ա ր ո ղ մ ա ր տ ի կ ն ե ր ի ց ս ո վ ո ր ո ս է Է ա ր ի ա ֊
կ ա մ ո ւ թ յ ո ւ ն , վ ճ ռ ա կ ա ն ո ւ թ յ ո ւ ն , դ ժ վ ա ր ո ւ թ յ ո ւ ն
ն ե ր ը հ ա ղ թ ա հ ա ր ե լ ո ւ մ ե ծ ո ւ ն ա կ ո ւ թ յ ո ւ ն ; Մ ի ֊
Ч М г * - ‘ М - Հյե / ո ո ո ե ւ / { , ^п 1 п ՛և ՛ Դ՛Ա կ ա ն ո ւթ յա ն վ ա _յ լ ո զ ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ի ո մ ե և ն ւ ,
ք * " « V է ՜ճ յո ւղ ա վ ո ր ո ւ մ ն ե ր ո ւն ի Ֆ ր ա ն ս ե ա ! հ ' Ո
ն / Ր առ Կ ե ն տ ? " ն ն ե Ր ո ւ մ , Մ ե լի ն ե ն
թ յո ւ ն ն ե ր ը , թ ղ թ ա կ ց ո ւթ յո ւն պ ա ^ պ ա Շ լ }
Ր ^ հ ե ! Կ ' ք ' , 1 Ո ա ն ի 1 ե ’է ա 'Լ ա Ր Ը ն կ ե ր ն ե ֊Բ Ի հ ե տ , Կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ մ Է գ ր ա դ ա ր ա ն , բ ա յ .
ե ն и Л 7 пТ ։[пГ ,1ш Ь լա յն ^ ս ս ա ն 1 - Բ ի ն Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա ւա ս տ ս ւն հ ո ,
41'ք ե ր ն ո ւ պ ա ր բ ե ր ա կ ա ն մ ա մ ո ս ո " Т Л *կ ա ղ ; : Կ ե ր պ ո լ / հ և 1 նի ց Հ Հ Հ վ ա է ձ Հ լ
ւ է ո մ ՞ ա ձ հ ե նաՒ ՝ , կ ե ն ղ ա ն իէ ե լ ո վ ա յն հ ե ռ ա վ ո ր վ ա յր ե ր ի հ ա յ պ ա ն դ ո ւխ տա շ խ ա տ ա վ ո ր ո ւթ յա ն ը , ո ր ո ն ց ձ 2
ճ ն , ռ Մ ի " “ ՚է4 Կ ա Ր " զ ա ն ո ւ մ է / „ „ „ /
է ձ Գ ա Ր Ի ' ,Ոլ 1 հ ' էԿա Ր " վ ա ն ա լո վի շ տ և ա մ ե ն ո ւր ե ք ա ն ձ ա մ բ հ ա ս ն ե լ ա ն
ձ ա մ բ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե լ „ լ ո գ ե շ ն չ ե լ , Մ ե լի ն ե ն Հ ա ն դ ի ս ա ն ո ւմ Է ֆ ր ա ն ս ա հ ա յ կ ա ն ա ն ց ա ռ ա ֊
շ ա ղ ի մ ա կ ա ն մ ի ո ւթ յա ն հ ի մ ն ա դ ի ր ն ե ր ի դ և ա չ ե ի ա կ տ ի վ ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ի ց մ ե կ ը , % ք ե _
ն ի ք ի ս ե ր ը , Հ ա յր ե ն ի ք ի օ ր ա վ ո ւր ն վ ա ճ ո ւ մ ն ե
ր ը ո գ և ո ր ո ւ մ Է ի ն ն ր ա ն , և ն ա ի ր , ,ր , „ ի ջ ե ; մ
խ ո ս ք ն Է ր տ ա ն ո ւ մ Ֆ ր ա ն ս ի ա յո ւ մ տ ե ղ գ տ ա ծ
ւ ճ աօ 1 ղք ։ ™ ա ՞ ա Ւ ն հ ա ւ լ ո Ի ն ֊1 9 3 8 թ վ ա կ ա ն ի ն լ ո ւ ծ ա ր ք ի Է ե ն թ ա ր կ վ ո ւ մ
Հ ա յ ա ս տ ա ն ի բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր ի ը ն կ ե ր ո ւ թ յ ո ւ ն ը ,
Հ ւ ո ղէ ջ լ Ո '1- ֆ ր ա ն ս ա հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն մ ի ո ւ թ յա ն ը , ո ր ի կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն վ ա ր չո ւթ յա ն կ ա զ մ ի մ ե ջ մ տ ն ո ս է ե ն Մ ի ս ա կ ն ո ւ Մ ե լ ի ն ե ն ’
ա ռ ա ջ ի ն ը ո ր պ ե ս ա ռ ա ջ ի ն ք ա ր տ ո ւղ ա ր , ե ր կ ֊
բ ո ր ղ ը ո ր պ ե ս կ ե ն տ ր ո ն ա կ ա ն գ ր ա ս ե ն յա կ ի գ ո ր ծ ե ր ի կ ա ռ ա վ ա ր ի չ ։
1 9 3 9 թ վ ա կ ա ն ի ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի 1 - ի ն պ ա յ
թ ո ւ մ Է Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն ե ր կ ր ո ր դ պ ա տ ե ր ա զ մ ը ։
Մ ի ս ա կ Մ ա ն ո ւ շ յա ն ը 1 9 4 2 թ վ ա կ ա ն ի ա շ ն ա ն ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ մ Է Փ ա ր ի զ ո ւմ և շ ր ջ ա
կ ա յք ո ւ մ պ ա ր տ ի զ ա ն ա կ ա ն ի ն տ ե ր ն ա ց ի ո ն ա լ
չ ո ր ս ջ ո կ ա տ ն ե ր և ն շ ա ն ա կ վ ո ւմ Է ն ր ա ն ց հ ր ա մ ա ն ա տ ա ր , Ա յ ս չ ո ր ս մ ա ր տ ա կ ա ն ջ ո
կ ա տ ն ե ր ը , ո ր ո ն ք կ ո չ վ ո ւմ Է ին ռ Ս տ ա -
լինդրա ղ3>, է ՚Չ ա պ ա և յ), Դ ի կ տ ո ր Հ յո ւ գ ո ռ և •гԱ զ ա տ ո ւթ յո ւն ս , մ ի ա մ բ ո ղ ջ տ ա ր ի հ ս կ ա յա
կ ա ն ա շ խ ա տ ա ն ք ե ն տ ա ն ո ս Ո Գ ն դ ա ց ի ր ն ե
ր ո վ , ձ ե ռ ն ա ռ ո ւ մ բ ե ր ո վ և ա տ րճա ն ա կ ն եր ով դ
զ ի ն վ ա ծ , հ ա ր ձ ա կ վ ո ւ մ են գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն փ ո -
42 Է Ջ Մ Ի Ա Ծ Ի Ն 1953
խ ա դքւա մ ի ջ ո ց ն ե ր ի վ ր ա , գ ծ ի ց հ ա ն ո ւ մ ռ ա զ մ ա մ թ ե ր ք փ ո խ ա դ ր ո ղ ա մ բ ո ղ ջ գ ն ա ց ք ն ե ր , խ ո ր տ ա կ ո ւմ հ ի տ լե ր յա ն բ ա ն ա կ ի բ ա զ մ ա
թ ի վ բ ե ռ ն ա տ ա ր և մ ա ր դ ա տ ա ր ա վ տ ո մ ե ք ե
ն ա ն ե ր , պ ա յթ ե ց ն ո ւ մ զ ի ն վ ո ր ա կ ա ն օ ր ե կ տ -
ն ե ր , ո չ ն չա ց ն ո ս ք Ֆ ր ա ն ս ի ա յի դ ա վ ա ճ ա ն ն ե ր ի ,
գ ե ս տ ա պ ո յա կ ա ն հ ր ե շ ն ե ր ի , ա յդ թ վ ո ւ մ վ ։ա -
ր ի զ ի պ ա ր ե տ Ռ ի տ տ ե ր ի ն և գ ե ն ե ր ա լ Ֆ ո ն Շ ա ո ւ մ բ ո ւ ր գ ի ն . . . ։ Մ ե լի ն ե ն ա մ ե ն ա ա կ տ ի վ
մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ յո ւն է ո ւ ն ե ն ո ւմ ա յս բ ո լ ո ր պ ա ր տ ի զ ա ն ա կ ա ն ս խ ր ա գ ո ր ծ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի կ ա զ
մ ա կ ե ր պ մ ա ն և ի կ ա տ ա ր ա ծ մ ա ն մ ե ջ ։ Նա
կ ա տ ա ր ո ւմ է գ ր ա գ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ը , շ ա ր ա դ ր ո ւ մ
և բ ա զ մ ա գ ր ո ւ մ է թ ռ ո ւ ց ի կ ն ե ր ը , կ ա պ է պ ա հ
պ ա ն ո ւմ մ ա ր տ ի կ ն ե ր ի մ ի ջ և , տ ե ղ հ ա ս ց ն ո ւ մ
հ ր ա մ ա ն ա տ ա ր ի ց ո ւ ց ո ւ մ ն ե ր ն ո ւ կ ա ր գ ա դ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ը , զ ե ն ք փ ո խ ա դ ր ո ս է , վ ի ր ա վ ո ր վ ա ծ
պ ա ր տ ի զ ա ն ն ե ր ի գ ա ղ տ ն ի բ ժ շ կ ա կ ա ն ս պ ա
ս ա ր կ ո ւթ յո ւ ն ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ մ , ձ ե ր բ ա կ ա լվ ո ղ
ը ն կ ե ր ն ե ր ի ն ս ն ն դ ա մ թ ե ր ք ի և ա յ լ կ ա ր ի ք ն ե ր ի
մ ա ս ի ն հ ո գ ո ւ մ . . . ։ Ե վ ա յս բ ո լո ր ի մ ե ջ դ ե ռ
ժ ա մ ա ն ա կ է գ տ ն ո ւ մ (гԱ զ ա տ ո ւթ յո ւն » ա ն ո ւն ո վ հ ա յե ր ե ն թ ռ ո ւ ց ի կ -թ ե ր թ ը պ ա տ ր ա ս տ ե լո ւ ։
Շ ա տ ա ն գ ա մ ն ա ե ն թ ա ր կ վ ո ւմ է ձ ե ր բ ա կ ա լ
վ ե լո ւ վ տ ա ն գ ի ն , բ ա յց մ ի շ տ է լ , շ ն ո ր հ ի վ ի ր
հ ի ա ն ա լի զ գ ա յն ո ւթ յա ն և պ ա տ ր ա ս տ ա մ տ ո ւ թ յա ն , կ ա ր ո ղ ա ն ո ւմ է խ ո ւ յս տ ա լ , կ ո ր ց ն ե լ
հ ե տ ք ե ր ը ։ Ն ր ա ն կ ո չ ո ւ մ են (ГԱ ն տ ե ս ա ն ե լի »։
Հ ա ս ն ո ւ մ են ճ ա կ ա տ ա գ ր ա կ ա ն օ ր ե ր ։ Ի ր
հ ե ր ո ս ո ւ թ յա մ բ ո ւ ա ն հ ա շ տ պ ա յք ա ր ո վ ա չք ի
ը ն կ ա ծ խ ի զ ա խ հ ր ա մ ա ն ա տ ա ր ը ' Մ ի ս ա կ Մ ա ֊ ն ո ւ շ յա ն ը , 2 3 մ ա ր տ ա կ ա ն ը ն կ ե ր ն ե ր ի հ ե տ ,
մ ի դ ա վ ա ճ ա ն ի մ ա տ ն ո ւ թ յա մ բ ձ ե ր ր ա կ ա ՚վ ո ւ մ
է<
Բ ա ն տ ո ւմ և դ ա տ ա ր ա ն ի ա ռ ջ և , չ ա ր չ ա ր վ ա ծ , խ ո շ տ ա ն գ վ ա ծ պ ա ր տ ի ղ ա ն ն ե ր ր և ն ր ա ն ց հ ր ա
մ ա ն ա տ ա ր ը չ ե ն կ ո ր ց ն ո ւ մ ի ր ե ն ց ա ր ի ո ւթ յո ւ
ն ը , ի ր ե ն ց պ ա հ ո ւ մ ե ն հ ե ր ո ս ի պ ե ս ։ Դ ա տ ա
ր ա ն ը ո ր ո շ ո ւ մ է գ ն դ ա կ ա հ ա ր ե լ ն ր ա ն ց ։ Հ ա
ջ ո ր դ օ ր ը ' 1 9 4 4 թ վ ա կ ա ն ի փ ե տ ր վ ա ր ի 2 4 - ի ն
դ ա տ ա վ ճ ի ռ ն ի կ ա տ ա ր է ա ծ վ ո ւմ ։
Մ ա ն ո լ շ յա ն ի և ն ր ա զ ի ն ա կ ի ց ն ե ր ի ձ ե ր բ ա կ ա լո ւ մ ի ց ա ն մ ի ջ ա պ ե ս հ ե տ ո , Գ ե ս տ ա պ ո ն և
գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն ֆ ա շ ի ս տ ն ե ր ի ն ծ ա խ վ ա ծ ֆ ր ա ն ս ի ա ց ի լր տ ե ս ն ե ր ս կ ս ո ս Т են խ ի ս տ հ ե տ ա
մ ո ւտ լի ն ե լ բ ա ն տ ա ր կ ե լո ւ Մ ե լի ն ե ի ն ։ Բ ա յց
պ ա ր տ ի զ ա ն ա կ ա ն կ ե ն տ ր ո ն ի ա ջ ա կ ց ո ւթ յա մ բ ,
կ ե ղ ծ ա ն ձ ն ա գ ի ր ս տ ա ն ա լո վ , Մ ե լի ն ե ն կ ա ր ո
ղ ա ն ո ւ մ է ծ պ տ վ ե լ ։ Ա մ ո ւ ս ն ո ւ և ի ր մ ա ր տ ա
կ ա ն ը ն կ ե ր ն ե ր ի հ ե ր ո ս ա կ ա ն մ ա հ ը խ ո ր ա պ ե ս
ց ն ց ո ս է Է ե ր ի տ ա ս ա ր դ կ ն ո ջ մ ա ր դ կ ա յի ն Է ո ւ թ յո ւ ն ը , վ տ ա ն գ ո ւմ ն ր ա ֆ ի զ ի կ ա կ ա ն ա ռ ո ղ
ջ ո ւթ յո ւն ը ։ Բ ա յց ի ր կ ա ն ա ց ի մ ա ր մ ն ո ւ մ կ ա ր
պ ո ղ պ ա տ ա կ ո ւռ կ ա մ ք , ա մ ո ւ ր հ ո գ ի . նա
շ ո ւ տ ո վ վ ե ր ա գ տ ն ո ւմ Է ի ր ե ն և շ ա ր ո ւն ա կ ո ւմ
պ ա յք ա ր ը մ ի ն չ և հ ա ղ թ ա ն ա կ և մ ի ն չև Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն գ ա լո ւ օ րը ։
1 9 4 5 թ վ ա կ ա ն ի ա շն ա ն ը Մ ե լի ն ե Մ ա ն ո լ շ -
յա ն ը գ ա լի ս Է Հ ա յր ե ն ի ք ' Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա
յա ս տ ա ն ։ Գ ր կ ա բ ա ց , ջ ե ր մ ը ն դ ո ւն ե լո ւթ յո ւն
Է ա ն ո ս է ն ր ա ն մ ե ր հ ա յր ե ն ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր
դ ը ։ Ն ր ա գ ա լո ւ ս տ ը ա վ ե տ ո ւ մ Էր տ ա ս ն յա կ հ ա զ ա ր ա վ ո ր պ ա ն դ ո ւխ տ հ ա յե ր ի վ ե ր ա դ ա ր
ձ ը Հ ա յր ե ն ի ք , ա վ ե տ ո ւ մ Էր հ ե տ ա գ ա զ ա ն գ
վ ա ծ ա յի ն հ ա յր ե ն ա դ ա ր ձ ո ւթ յո ւ ն ը ։
Պ ե տ ո ւթ յո ւն ը Ս տ ա լի ն յա ն պ ո ղ ո ս ւա յի վ ր ա , ն ո ր ա կ ա ռ ո ւ յց մ ի շ ե ն ք ո ւ մ , օ ժ տ ո ւ մ Է Ն րա ն
հ ա տ ո ւկ հ ա ր կ ա բ ա ժ ն ո վ , մ շ տ ա կ ա ն բ ն ա կ ո ւ թ յա ն հ ա մ ա ր ։ Մ ե լի ն ե ն ս տ ա ն ո ւմ Է 5 0 0
ռ ո ւ բ լի ա մ ս ա կ ա ն թ ո շ ա կ , Ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ի
հ ե տ կ ո ւ լտ ո ւր ա կ ա ն կ ա պ ի Հ ա յկ ա կ ա ն ը ն կ ե
ր ո ւ թ յ ո ւ ն ո վ ' հ ա ր մ ա ր և լա վ վ ա ր ձ ա տ ր վ ո ղ պ ա շ տ ո ն ։ Թ վ ո ւ մ Է , թ ե ո չի ն չ ա յ լև ս հ ա ր կ ա վ ո ր
չ է , կ ա ր ե լի է ա պ ր ե լ խ ա ղ ա ղ ո ւ հ ա ն գ ի ս տ . . . ։ Բ ա յց Մ ե լ ի ն ե ի բ ն ա վ ո ր ո ւթ յա ն ը հ ա տ ո ւկ չէ ր
հ ա ն գ ս տ ո ւթ յո ւն ը ։ Ն ա մ տ ն ո ւ մ է Ե ր և ա ն ի Պ ե
տ ա կ ա ն հ ա մ ա լս ա ր ա ն ի ֆ ի լո լո գ ի ա կ ա ն ֆ ա
կ ո ւ լտ ե տ ը ' բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն ո ւ ս ո ւ մ ս տ ա ն ա լո ւ
ի ր վ ա ղ ո ւց վ ա ի ղ ձ ը կ ե ն ս ա գ ո ր ծ ե լո ւ ։ Ա ո ա ջ ի ն
կ ո ւր ս ի ց մ ի ն չ և հ ի ն գ ե ր ո ր դ ն ա ն ց ն ո ւմ է գ ե
ր ա զ ա ն ց գ ն ա հ ա տ ա կ ա ն ն ե ր ո վ և ա վ ա ր տ ո ւմ
է ա ո ա ջ ի ն կ ա ր գ ի դ ի պ լո մ ո վ ։ Մ ե լի ն ե ն ա յ
ն ո ւհ ե տ և ը ն դ ո ւն վ ո ս ւ" է հ ա մ ա լս ա ր ա ն ի ա ս պ ի ր ա ն տ ո ւր ա ն ' ժ ո ւ ռ ն ա լի ս տ ի կ ա յի գ ծ ո վ ։ Նա
ա ր դ ե ն փ ա յ լո ւն հ ա ջ ո ղ ո ւթ յա մ բ հ ա ն ձ ն ե լ է ա ս պ ի ր ա ն տ ա կ ա ն մ ի ն ի մ ո ւ մ ն ե ր ը և ս կ ս ե լ
ա շ խ ա տ ե լ ի ր դ ի ս ե ր տ ա ց ի ա յի վ ր ա , որ ի
թ ե մ ա ն է ' « Հ ա ր ո ւթ յո ւն Ս վ ա տ յա ն ի « Մ ե ւլո ւ» ն
ե. ն ր ա ժ ա մ ա ն ա կ ը » : Մ ի ք ա ն ի ա մ ս ի ց
կ պ ա շ տ պ ա ն ի ի ր դ ի ս ե ր տ ա ց ի ա ն և կ ս տ ա ն ա
գ ի տ ա կ ա ն կ ո չո ւմ ։
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ո ս է , ո ւս ո ւմ ն ա կ ա ն
և գ ի տ ա կ ա ն ' ա շ խ ա տ ա ն ք ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն , Մ ե ֊
լի ն ե Մ ա ն ո ւ շ յա ն ը ո ւ ն ե ց ե լ է հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ա կ տ ի վ գ ո ր ծ ո ւն ե ո ւթ յո ւն ' գ ր ե լ է հ ո դ վ ա ծ ն ե ր ,
ո ւ ն ե ց ե լ է ե լո ւ յթ ե ր բ ա զ մ ա մ ա ր դ հ ա վ ա ք ո ւ յթ
ն ե ր ո ւմ ։ Ա յ ժ մ է լ հ ա մ ա լս ա ր ա ն ի օ ր դ ա ն V Ս ո
վ ե տ ա կ ա ն ո ւ ս ա ն ո ղ ո ւթ յո ւն л թ ե ր թ ի խ մ բ ա
գ ր ա կ ա ն կ ո լե գ ի ա յի ա ն դ ա մ է և գ ր ա կ ա ն -
ք ն ն ա դ ա տ ա կ ա ն բ ա ժ ն ի վ ա ր ի չ ։ Ա ր դ ե ն ե ր կ ո ւ
ա ն գ ա մ ' 1 9 4 7 և 1 9 5 0 թ վ ա կ ա ն ն ե ր ի ն , ը ն տ ը ր -
վ ե լ է Ե ր և ա ն ի ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի դ և պ ո ւ -
տ ա տ ։ 1 9 5 3 թ վ ա կ ա ն ի մ ա ր տ ի 1 - ի ն , ն ա ե ր
ր ո ր դ ա ն գ ա մ ը ն տ ր վ ե ց մ ա յր ա ք ա ղ ա ք ի Ս ո
վ ե տ ի դ ե պ ո ւտ ա տ ։Ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ճ ա ն ա չ ո ւմ , ս ի ր ո ւ մ և վ ս տ ա
հ ո ւ մ է Հ ա յր ե ն ի ք ի ն ն վ ի ր վ ա ծ , խ ի զ ա խ , հ ա
մ ա ր ձ ա կ և ը ն դ ո ւ ն ա կ մ ա ր դ կ ա ն ց ։
ԴեՊՈհՏԱՏ ԲԱՐՍեՂ. ՏՈՆհԿՅԱՆԸ" Ո ս Կ1' Դ ռ ն ե ր ո վ վ ա ր պ ե տ ը » , Ա յս պ ե ս են հ ո ժ .ա , ,
կ ո չ ո ւ մ Թ ե թ և ա ր դ յո ւն ա բ ե ր ո ւթ յա ն մ ի ն ի ս ա - կ ն ա ե զ ^ կ ք ^ ̂ " Հ Հ ^ Ր ֊ ^ ր ա ր ա ր . . . ,Ր ո ւ թ յա ն Մ ե տ ա ղ յա ի ր ե ր ի գ ո ր ծ ա ր ա ն ի մ լ _ մ ա ս ն Լ' * ^ ՛ պ ա յ ո ւ մ կ ա մ Ա մ ե բ ի կ ա յո ւմ
խ ա ն ի կ ա կ ա ն ց ե խ ի ա վ ա դ վ ա ր պ ե տ Բ ա ր ս ե ղ ս տ ա ց ա ծ ' ի ա
,................. մ % է % յ նճ է № ն' հա:Թ յո լր ք ի ա յի Բ բ ո ա ա Ն ա հ ա ն գ ի Մ ե ծ Ն ո ր .
Գ յո ս լ կ ո չ վ ա ծ հ ա յա բ ն ա կ դ յո ւ զ ո ւ մ ո ր ա ն ի ,, 4 3 տ ա ր ի ա ռ ա ջ ծ ն վ ե ց Բ ա ր ս ե ղ ը , չք ա վ ո ր
գ յո ւ ղ ա ց ո ւ ը ն տ ա ն ի ք ո ս է , ե ր ե խ ա ն հ ի ն գ տ ա
ր ե կ ա ն է ր ՝ ե ր բ հ ա ս ա վ հ ա յո ց պ ա տ մ ո ւթ յա ն
խ ո շ ո ր ա գ ո ւ յն ա ղ ե տ ը - 1 9 1 5 թ վ ա կ ա ն ի ա ր և ֊
մ ը տ ա հ ա յե ր ի տ ե ղ ա հ ա ն , , ,թ յ ո ւ ն ե ր ն ո ւ ղ ա ն դ . , /ա ծ ա յի ն կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ը , ե ր ե խ ա ն , յ ո ւ ր տ ֊
/ ի ն ն ե ր ի և գ յւս ղ յ , ա մ բ ո ղ ջ բ ն ա կ չ ո ւ թ յա ն հ ե տ ,
ք ա յ լե լո վ ճ ա ն ա պ ա ր հ ը ն կ ա վ դ ե պ ի տ ա ռ ա
պ ա ն ք և մ ա հ . . . , Հ ա ս ա վ մ ի ն չ և Գ ո ն ի ա նա -,
՞ա ն դ ի մ ի գ յո ւ ղ ը , Ի ր հ ա մ ա գ յո ւ ղ ա ց ի ն ե
ր ի ց շ ա տ ե ր ի հ ե տ , Բ ա ր ս ե ղ ի հ ա յր ն ո ւ մ ա յր ն I./ կ ո ր ա ն հ ա մ ա տ ա ր ա ծ ա ղ ե տ ի մ ե ջ . . . , Ի ն -
Ո ՛ հ ր ա շ ք ո վ փ ր կ վ ե ց , ը ա յ ց ս ո ւ լթ ա ն ,ս կ ա ն
՚ 'ր ՚ ՚ր ք ի ա յ ի չ տ ե ս ն վ ա ծ ր ա ր ր ա ր ո ս ո ւ թ յո ւ ն ր „ 'ն բ ո ւ ժ ե / ի վ ե ր ք բ ա ց ե ց ն ր ա մ ա տ ա ղ հ ո գ ո ւ մ ,
1 0 1 8 թ վ ա կ ա ն ի զ ի ն ա դ ա դ ա ր ի ց հ ե տ ո , ո ր բ ա
ց ա ծ ե ր ե խ ա ն խ ա ռ ն վ ե ց վ ե ր ա պ ր ո ղ խ լ յա կ ն ե -
բ ի կ ա ր ա վ ա ն ն ե ր ի ն և ք ա յ լե ց , ա ն գ ի տ ա կ ի ց
ո ւ մ տ ա մ ո լո ր , Ա ն ց ա ն շ ա բ ա թ ն ե ր , Մ ի օ ր է,
փ ո ք ր ի կ Բ ա ր ս ե ղ ը ի ր ե ն գ տ ա վ Կ ո ս տ ա ն ղ ն ո լ -
պ ո լս ի փ ո ղ ո ց ն ե ր ո ւ մ , ո ր պ ե ս ա ն ա պ ա ս տ ա ն
ե ր ե խ ա , մ ե ր կ ո ւ ս ո վ ա ծ . . . , Ն ր ա ն տ ա ր ա ն
Կ ո ղ ա , ի ի հ ա յո ց ո ր բ ա ն ո ց ը , Ա յն ո ւ հ ե տ և նա
ը ն կ ա վ Հ ո ւ ն ա ս տ ա ն , ո ւ ր ժ ա մ ա ն ա կ ա վ ո ր ա պ ե ս
պ ա տ ս պ ա ր վ ե ց ա մ ե ր ի կ յա ն ո ր բ ա ն ո ց ն ե ր ի ց
մ ե կ ո ւ մ , բ ա յ ց մ ի օ ր է լ ա մ ե ր ի կ ա ց ի ն ե ր ը
՛ա ն կ ա ր ծ ց ր ե ց ի ն ո ր բ ա ն ո ց ը . Հ ա զ ա ր ա վ ո ր
ա ն չ ա փ ա հ ա ս ո ր բ ե ր ո ւ ո ր բ ո ւ հ ի ն ե ր ն ե ւո վ ե ֊
ց ի ն վ ւո ղ ո ց ն ե ր ը , ա ն տ ե ր ո ւ ա ն օ գ ն ա կ ա ն ։ Ա յն
ժ ա մ ա ն ա կ , Ե գ ի պ տ ո ս ի հ ա յ գ ա ղ ո ւթ ը , ո ր ,
հ ա մ ե մ ա տ ա ծ մ յո ւ ս հ ա յ գ ա ղ ո ւթ ն ե ր ի հ ե տ , փ ո ք ր ի ն չ ա վ ե լի ո ւ ն և ո ր է , ո ր ո շ ե ց ա յդ ե ր ե
խ ա ն ե ր ի ց մ ի ք ա ն ի հ ա զ ա ր ի ն բ ե ր ե լ Ե գ ի պ
տ ո ս , տ ե ր կ ա ն գ ն ե լ , ա շ խ ա տ ա ն ք ի կ ա մ ա ր
հ ե ս տ ի տ ա լ , Ե գ ի պ տ ո ս բ ե ր վ ա ծ ո ր բ ե ր ի և
ո ր բ ո ւհ ի ն ե ր ի թ վ ո ւմ ն է ր Բ ա ր ս ե ղ Տ ո ն ի կ յա ն ը ,
Ն ա դ ե ռ վ ա ղ ե ր ե խ ա յո ւ թ յո մ ւ ի ց , ո ր բ ա ն ո ց ն ե -
ր ո ւ մ , բ ա ց ա ռ ի կ ս ե ր է ր ց ո ւ ց ա բ ե ր ե լ դ ե պ ի
մ ե ք ե ն ա ն և տ ե խ ն ի կ ա ն , ո ւ բ ա ց ա ռ ի կ ը ն դ ո ւ
ն ա կ ո ւթ յո ւն ն ե ր ' մ ե խ ա ն ի կ ի ա ր հ ե ս տ ո ւ մ ։ Ե ֊
գ ի պ տ ո ս ո ւ մ ն ա մ տ ա վ Չ ա գ ը ջ յա ն ն ե ր ի մ ե տ ա
ղ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ֆ ա բ ր ի կ ա ն ՝ ա ր հ ե ս տ ս ո վ ո ր ե լ ո ւ , Կ ա ր ճ ժ ա մ ա ն ա կ հ ե տ ո դ ա ր ձ ա վ ա չք ի
ը ն կ ն ո ղ վ ա ր պ ե տ . մ ի ա ժ ա մ ա ն ա կ խ ա ռ ա տ
Ն ա օ ր ե ր ո ւ գ ի շ ե ր ն ե ր ե ր ա զ ո ւ մ է ր ս ի ր տ -
ս ո ւ ն Հ ա յ ր ե ն ի ք ը , ո լ զ ո ս ք է ր տ ե ղ ա փ ո խ վ ե լ
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն և ի ր ս ե փ ա կ ա ն ժ ո -
ղ ՚ ՚ ՚Լ Ր ղ Ի 0 Գ ՛ ՛ ՛ի ն ծ ա ռ ա յ ե ց ն ե լ ի ր մ ա ս ն ա գ ի
տ ո ւ թ յ ո ւ ն ն ո , ա շ խ ա տ ա ն ք ը ։ ո Բ ա խ տ ա վ ո ր
Կ լ ի ն ե մ , — ա ս ո ւ մ է ր ն ա ,— ե ր բ ա պ ր ե մ ի մ
հ ա ր ա զ ա տ Հ ա յ ր ե ն ի ք ո ւ մ , ե ր բ զ ա վ ա կ ն ե ր ս
ը ն դ մ ի շ տ փ ր կ վ ե ն ի մ ե ր ե խ ա յ ո ւ թ յ ո ւ ն ը ո ւն ե - ն ա լ ո ւ վ տ ա ն գ ի ց , մ ի վ տ ա ն գ , ո ր մ ի շ տ ա ռ կ ա է ա յ ս ե ր կ ր ն ե ր ո լ մ » .
Ե ր բ Ս փ յ ո ւ ռ ք ի ց զ ա ն գ վ ա ծ ա յ ի ն հ ա յ ր ե ն ա
դ ա ր ձ ո ւ թ յ ա ն մ ե ծ շ ա ր ժ ո ւ մ ն ս կ ս վ ե ց , վ ե ր ց
ն ե լ ո վ կ ն ո ջ ն ո ւ ե ր կ ո ւ ե ր ե խ ա ն ե ր ի ն , Տ ո ն ի կ
յ ա ն ը ե կ ա վ Հ ա յ ա ս տ ա ն ։
Հ ա յ ր ե ն ի ք հ ա ս ն ե լ ո ւ ց մ ի ք ա ն ի օ ր հ ե տ ո
ն ա ա շ խ ա տ ա ն ք ի ը ն դ ո մ ւ վ ե ց Թ ե թ և ա ր դ յ ո ւ
ն ա բ ե ր ո ւ թ յ ա ն մ ի ն ի ս տ ր ո ւ թ յ ա ն Մ ե տ ա ղ յ ա ի -
44է Ջ Ս՜ է' Ս. V I' Ն 1953
բ ե ր ի գ ո ր ծ ա ր ա ն ը , ո ր ը պ ա տ ր ա ս տ ո ւ մ է կ ե -
ր ա ս ի ն կ ա ն ե ր , է լե կ տ ր ա կ ա ն ա ր դ ո ւկ ն ե ր , ն ի կ ե լա պ ա տ և կ ի ս ա ն ի կ ե լ մ ա հ ճ ա կ ա լն ե ր , է մ ա
լա պ ա տ ա մ ա ն ն ե ր ւ Բ ա ր ս ե ղ ը շ ո ւ տ ո վ ա լք ի
ը ն կ ա վ ի ր ա զ ն ի վ , բ ո լո ր ա ն վ ե ր ա շ խ ա տ ա ն ք ո վ և վ ա ր պ ե տ ո ւ թ յա մ բ , ն շա ն ա կ վ ե ց մ ե խ ա
ն ի կ ա կ ա ն ց ե խ ի ա վ ա գ վ ա ր պ ե տ ։ Ի ր ն կ ա տ մ ա մ բ ե ղ ա ծ ա յդ վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ը ո գ և ո ր ե ց
շ ն ո ր հ ա լի վ ա ր պ ե տ ի ն ։ Ն ա ո չ ա շխ ա տ ա ն ք է
խ ն ա յո ւ մ և ո ՛չ է լ ժ ա մ ա ն ա կ , ո ր պ ե ս զ ի գ ո ր ծ ա ր ա ն ի բ ո լո ր մ ե ք ե ն ա ն ե ր ը շ ա ր ո ւն ա կ ս ա ր
ք ի ն լ ի ն ե ն ։ Գ ո ր ծ ա ր ա ն ո ւ մ ա շ խ ա տ ա ն ք ի ա ն ց
ն ե լո ւ ց ք ի չ հ ե տ ո , ն ա հ ն ա ր ե ց ն ո ր տ ի պ ի մ ի կ ե ր ա ս ի ն կ ա , ո ր շ ո ւ կ ա յո ւ մ վ ա ճ ա ռ վ ո ղ հ ի ն
տ ի պ ի կ ե ր ա ս ի ն կ ա յի ց և ' ա վ ե լի գ ե ղ ե ց ի կ է ,
և ՛ ա վ ե լի խ ն ա յո ղ ա կ ա ն ։ Հ ն ի հ ա մ ե մ ա տ ո ւ թ յա մ բ ՝ խ ն ա յվ ո ւ մ է ա լ յ ո ւ մ ի ն , պ ղ ի ն ձ , խ ն ա յ
վ ո ւ մ է թ թ վ ա ծ ն ա զ ո դ ո ւ մ ի ա շխ ա տ ա ն ք ը ։ Ա յ դ ֊
ւզ ի ս ո վ , յո ւ ր ա ք ա ն չ յո ւ ր կ ե ր ա ս ի ն կ ա յի վրա
խ ն ա յվ ո ւ մ է 1 7 ռ ո ւ բ լ ի - ա յդ ք ա ն շ ա հ գ ն ո ր դ
հ ա ս ա ր ա կ ո ւթ յա ն հ ա մ ա ր ։ Տ ո ն ի կ յա ն ը ա ր ժ ա
ն ա ց ա վ մ ի ն ի ս տ ր ո ւթ յա ն գ ո վ ա ս ա ն ա գ ր ի ն և
ս տ ա ց ա վ 1 2 .0 0 0 ռ ո ւ բ լի պ ա ր գ և ։
Տ ո ն ի կ յա ն ը պ տ ղ ա տ ո ւ և գ ե ղ ա զ ա ր դ ո ղ ծ ա
ռ ե ր ո վ զ ա ր դ ա ր վ ա ծ ս ե փ ա կ ա ն բ ն ա կ ա ր ա ն
ո ւն ի Ջ ր ա շ ա տ փ ո ղ ո ց ո ւ մ , Բ ա ղ ր ա մ յա ն պ ո -
ղ ո տ ա յի ց ք ի չ հ ե ռ ո ւ ։ 1 4 տ ա ր ե կ ա ն ո ր դ ի ն ՝
Մ ի հ ր ա ն ը գ ն ո ւ մ է դ պ ր ո ց և լա վ ս ո վ ո ր ո ղ
ն ե ր ի ց է ։ Ա ղ ջ ի կ ը ' 9 տ ա ր ե կ ա ն Մ ա ն ի կ ը ե ր ա ֊ ժ ը շ տ ա կ ա ն կ ր թ ո ւթ յո ւն է ս տ ա ն ո ւմ Չ ա յկ ո վ
ս կ ո ւ ա ն վ ա ն ե ր ա ժ շ տ ա կ ա ն տ ա ս ն ա մ յա դ ը պ -
ր ո ց ո ւ մ ։
Տ ո ն ի կ յա ն ը , ո ր ա մ ս ա կ ա ն ս տ ա ն ո ւմ է ոչ
պ ա կ ա ս ք ա ն 2 .0 0 0 ռ ո ւ բ լի , ա պ ր ո ւ մ է բ ա ր օ ր
և ե ր ջ ա ն ի կ , ա շ խ ա տ ո ւ մ է ի ր ե ր ա զ ա ծ Հ ա յր ե
ն ի ք ո ւ մ , գ ո ր ծ ո ւ մ է ի ր .ժ ո ղ ո վ ր դ ի , ի ր ե ղ բ ա յր
ն ե ր ի և ք ո ւ յր ե ր ի հ ա մ ա ր . . . ։ Ա հ ա թ ե ո ր տ ե ղ
է գ տ ե լ ն ա ի ր ի ս կ ա կ ա ն ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յո ւն ը ,
ա հ ա թ ե ՛ ե ր բ դ ա ր ձ ա վ ն ա բ ա խ տ ա վ ո ր մ ա ր դ ւ
Ե ր և ա ն ի Մ ե տ ա ղ յա ի ր ե ր ի գ ո ր ծ ա ր ա ն ի կ ո լե կ տ ի վ դ , բ ա ր ձ ր գ ն ա հ ա տ ե լո վ Տ ո ն ի կ յա ն ի
ն վ ի ր վ ա ծ ա շխ ա տ ա ն ք ը և հ ա յր ե ն ա ս ի ր ո ւ թ յո ւ
ն ը , ա ռ ա ջ ա դ ր ե ց ն ր ա ն Ե ր և ա ն ի ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի դ ե պ ո ւտ ա տ ո ւթ յա ն թ ե կ ն ա ծ ո ւ ւ Ի ն չ
պ ե ս ս պ ա ս ե լի է ր , Տ ո ն ի կ յա ն ն ը ն տ ր վ ե ց ։
Վ ե ր ջ ե ր ս ն ա ա շ խ ա տ ո ւմ է ս տ ե ղ ծ ե լ ն ո ր
տ ի պ ի կ ե ր ա ս ի ն կ ա , ի ր ն ա խ ո ր դ ս տ ե ղ ծ ա ծ ի ց
ա վ ե լի գ ե ղ ե ց ի կ և ա վ ե լի խ ն ա յո ղ ա կ ա ն ։
— Ե թ ե ո ր ո շ ե լ է , ո ւ ր ե մ ն ա ՛ն պ ա յմ ա ն
դ լո վ ս կ հ ա ն ի , — ա ս ո ւ մ է գ ո ր ծ ա ր ա ն ի դ /ւ-
ր ե կ տ ո ր Բ ե ն ի կ Ա բ ր ա հ ա մ յա ն ը , ս ո ս կ ի ձ ե ռ -
ն ե ր ո վ վ ա ր պ ե տ ս ի ն կ ա տ մ ա մ բ ա ն ս ա հ մ ա ն
վ ս տ ա հ ո ւթ յա մ բ ։
ԴեՊՈհտստ д м р рш рзигеԴ ե ռ և ս 3 3 տ ա ր ե կ ա ն մ ի ե ր ի տ ա ս ա ր դ
բ ա յց ի ՜՛ն չ փ ո թ ո ր կ ո տ կ յա ն ք , ի ՛ն չ ք ա ն թ ա
փ ա ռ ո ւ մ ն ե ր , վ տ ա ն գ ն ե ր , զ ր կ ա ն ք ն ե ր ո ւ տ ա
ռ ա պ ա ն ք , մ ի ն չ և ա յն օ ր ը , ե ր բ ն ա ո տ ք դ ր ե ց
Ս ո վ ե տ ա կ ա ն Հ ա յա ս տ ա ն , և գ տ ա վ հ ա ն գ ի ս տ ,
ա պ ա հ ո վ ո ւթ յո մ յ , ե ր ջ ա ն ի կ ա շ խ ա տ ա ն ք ա յի ն
ա ռ օ ր յա և ա պ ա գ ա յի փ ա յ լո մ ւ հ ե ռ ա ն կ ա ր ն ե ր ։
1 9 1 9 թ վ ա կ ա ն ի ն թ ՜ յո ւր ք ի ա յի Մ ա ր ա շ ք ա
ղ ա ք ո ւմ ծ ն վ ա ծ Հ ա կ ո բ Բ ա զ ա ր յա ն ը ծ ծ կ ե ր
ե ի ե խ ա է ր դ ե ռ , ե ր բ ք ե մ ա լա կ ա ն թ յո ւր ք ե ր ի
յա թ ա ղ ա ն ը գ ո ր ծ ե ց Մ ա ր ա շ ո ւ մ , կ ո տ ո ր ե լո վ
ի թ թ ի հ ա տ ա կ ա ն թ յո ւ ր ք ե ր ի 1 9 1 5 — 1 9 1 8 թ վ ա
կ ա ն ն ե ր ի հ ա մ ա տ ա ր ա ծ կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ի ց մ ի
կ ե ր պ ա զ ա տ ա ծ և հ ա զ ի վ մ ի տ ա ր ո ւց ի վ ե ր
ի ր ե ն ց ծ ն ն դ ա վ ա յր ը վ ե ր ա դ ա ր ձ ա ծ Մ ա ր ա շ ի
հ ա յե ր ի ն . . . ։ Ա յ ս թ յո ւր ք ա կ ա ն ն ո ր ս պ ա ն դ ի ց
փ ր կ վ ե ց ի ն հ ա զ ի վ մ ի ք ա ն ի ը ն տ ա ն ի ք , ա յղ
թ վ ո ւ մ Հ ա կ ո բ ի ը ն տ ա ն ի ք ը ։
Բ ա զ ա ր յա ն ը ն տ ա ն ի ք ը , մ ի ն ո ր կ ո տ ո ր ա ծ ի
մ շ տ ա գ ո ս պ ա ռ ն ա լի ք ի ց ա զ ա տ վ ե լո ւ հ ա մ ա ր ,
ն ո ր ի ց դ ի մ ո ւ մ է պ ա ն դ խ տ ո ւթ յա ն , ա ն ց ն ո ս է է Հ ա լե պ , ո ր տ ե ղ կ ր ո ւ մ է գ ո ր ծ ա զ ր կ ո ւ թ յա ն և
? ո ա ն ո ւ ղ ե կ ց ո ղ թ շ վ ա ռ ո ւթ յա ն ս ա ր ս ա փ ն ե ր ը ։ ա կ ո ր ի մ ա յ ր ը , թ ե ր ա ս ն ո ւ մ ի հ ե տ և ա ն ք ո վ
թ ո ք ա խ տ ի ճ ի ր ա ն ն ե ր ն է ը ն կ ն ո ւ մ և մ ա հ ա ն ո ւմ ։ Թ շ վ ա ռ ո ւ թ յո մ ւ ի ց հ ա լա ծ ա կ ա ն ը ն տ ա
ն ի ք ը Հ ա լե պ ի ց գ ա ղ թ ո ւմ է Բ ե յր ո ւ թ , ո ւր ևս
հ ն ա ր ա վ ո ր չի լ ի ն ո ւ մ ա պ ր ո ւս տ ա պ ա հ ո վ ե ր
Ն ո ր ի ց գ ա ղ թ , ա յս ա ն գ ա մ ը ն տ ա ն ի ք ը ա ն ց
ն ո ւ մ է Ֆ ր ա ն ս ի ա և հ ա ս տ ա տ վ ո ւ մ Մ ա ր ս ե -
լո ւ մ ։ Հ ա կ ո բ ի հ ա յր ը և ե ր կ ո ւ ա վ ա գ ե ղ բ ա յր ն ե ր ը բ ա ն վ ո ր ո ւթ յո ւն են ա ն ո ւ մ Մ ա ր ս ե լո ւ մ ,
բ ա յց ն ր ա ն ց շ ա հ ը ա ն բ ա վ ա ր ա ր է լ ի ն ո ւ մ ա մ
բ ո ղ ջ ը ն տ ա ն ի ք ի ա պ ր ո ւ ս տ ը ա պ ա հ ո վ ե լո ւ ,
ո ւ ս տ ի դ պ ր ո ց ա հ ա ս ա կ փ ո ք ր ի կ Հ ա կ ո բ ը և
ն ր ա ն ի ց փ ո ք ր ի ն չ մ ե ծ ե ղ բ ա յր ը հ ա ր կ ա դ ը ր -
վ ո ւ մ են գ ի շ ե ր ն ե ր ը մ ի ն չ և ո ւ շ ժ ա մ ա ն ա կ թ ե ր թ ծ ա խ ե լ փ ո ղ ո ց ն ե ր ո ւ մ , ս ո վ ա մ ա հ չ լի ն ե լո ւ
հ ա մ ա ր ...»
Ա յդ տ ե ղ է լ ա պ ր ո ւ ս տ ի բ ա վ ա ր ա ր հ ն ա ր ա
վ ո ր ո ւթ յո ւն ն ե ր չ գ տ ն ե լո վ , պ ա ն դ ո ւխ տ ը ն տ ա
ն ի ք ը մ ե կ ա ն գ ա մ է լ ձ ե ռ ք է վ ե ր ց ն ո ւ մ պ ա ն -
դ ը խ տ ո ւթ յա ն ց ո ւ պ ը և մ ե կ ն ո ւ մ օ վ կ ի ա ն ո ս ի
մ յո ս ւ ա փ ը , Բ ր ա զ ի լի ա ։ Ա յս տ ե ղ է լ , ը ն տ ա ն ի ք ը տ ա ր ի ն ե ր տ և ո ղ զ ր կ ա ն ք ն ե ր ի ց և ճ ի գ ե ր ի ց
հ ե տ ո , մ ի կ տ ո ր հ ա ց ի տ ե ր է դ ա ռ ն ո ւմ ։ Հ ա
կ ո բ ը չի բ ա վ ա ր ա ր վ ո ւմ մ ի ա յն հ ա ց ո վ , ո ւզ ո ւմ
է ա մ ե ն գ ն ո վ ո ւ ս ո ւ մ ս տ ա ն ա լ՝ մ ի ջ ն ա կ ա ր գ ,
1953 I Я Մ Ի Ա 0 Ի Ն
45
բ ա ր ձ ր ա գ ո ւ յն ։ Ը ն տ ա ն ի ք ը ը ն դ դ / ,մ ա ն ո ւմ է.
ն ա մ ի կ ե ր պ կ ա ր ո ղ ա ն ո ւ մ է ա վ ա ր տ ե լ լ ի ց ե յ ը ,
հ ե տ ո ' Ս ա ն - Պ ա ո զ ո յ ի հ ա մ ա լս ա ր ա ն ի փ ի լի ս ո փ ա յա կ ա ն ֆ ա կ ո զ տ ե տ ը ։ Դ ե ռ ո ւ ս ա ն ո ղ ա
կ ա ն ն ս տ ա ր ա ն ի ց ս կ ս ո ւ մ է հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ե ռ ո ւն գ ո ր ծ ո մ ւե ո ւթ յա ն և ՛ հ ա յ ա ռ ա ջ ա դ ի մ ա
կ ա ն շ ր ջ ա ն ն ե ր ո ւմ և ' բ ն ի կ բ բ ա ղ ի լ ի ա կ ա ն ա ֊
ռ ա ջ ա դ ի մ ա կ ա ն դ ե մ ո կ ր ա տ ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ն ե ր ո ւմ ։ Պ ո ր տ ո ւգ ա լե ր ե ն լ ե զ վ ո վ հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւմ
է « Ա ր ա ր ա տ ս թ ե ր թ ը , ն պ ա տ ա կ դ ն ե լո վ բ ր ա ֊
զ ի լի ա ց ի ն ե ր ի ն ծ ա ն ո թ ա ց ն ե լո ւ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն
Հ ա յա ս տ ա ն ի ն վ ա ճ ո ւ մ ն ե ր ի և հ ա յ մ շ ա կ ո ւ յթ ի
հ ե տ ։ Հ ա ն դ ի ս ա ն ո ւ մ է հ ի մ ն ա դ ի ր ն ե ր ի ց մ ե կ ը
Ս ա ն - Պ ա ո զ ո յի Հ ա յկ ա կ ա ն մ շ ա կ ո ւ թ ա յի ն ը ն կ ե ր ո ւթ յա ն ՝ դ ե մ ո կ ր ա տ ա կ ա ն և հ ա յր ե ն ա ս ի
ր ա կ ա ն մ ի ը ն կ ե ր ո ւ թ յո ւ ն , ո ր ի վ ի ց ե - պ ր ե ղ ի -
դ ե ն տ ը Հ ա կ ո բ Բ ա ղ ա բ յա ն ն էր ։ Ն ա մ ե ծ ա շ
խ ա տ ա ն ք է տ ա ր ե լ բ ր ա ղ ի լա հ ա յո ց ն ե ր գ ա ղ
թ ի գ ո ր ծ ի կ ա զ մ ա կ ե ր պ մ ա ն մ ե ջ ։ 1 9 4 7 թ վ ա
կ ա ն ի ն ե ղ ե լ է հ ի մ ն ա դ ի ր ն ե ր ի ց մ ե կ ը բ ր ա ֊
զ ի լա հ ա յ ա զ գ ա յի ն խ ո ր հ ր դ ի ։ Մ ա ս ն ա կ ց ե լ է բ ր ա զ ի լ ի ա կ ա ն դ ե մ ո կ ր ա տ կ ա ն թ ե ր թ ե ր ի խ ը մ -
բ ա գ ր ո ւթ յա ն , ա շ խ ա տ ա կ ց ե լ է զ ա ն ա զ ա ն
բ ր ա զ ի լի ա կ ա ն թ ե ր թ ե ր ի ։ Ա կ տ ի վ մ ա ս ն ա կ
ց ո ւ թ յո ւն է ո ւ ն ե ց ե լ խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ն ե ր ի հ ա մ ա շ
խ ա ր հ ա յի ն շ ա ր ժ մ ա ն ն վ ի ր վ ա ծ բ ր ա զ ի լ ի ա կ ա ն մ ա ր մ ի ն ն ե ր ի ն . . . ։ Ի ր ա ռ ա ջ ա դ ի մ ա կ ա ն գ ո ր
ծ ո ւն ե ո ւթ յա ն հ ա մ ա ր ձ ե ր բ ա կ ա լվ ե լ է , բ ա ն
տ ա ր կ վ ե լ ։ Բ ր ա զ ի լի ա կ ա ն ռ ե ա կ ց ի ո ն մ ա մ ո ւ
լ ը տ պ ե լ է ն ր ա լո ւ ս ա ն կ ա ր ը և պ ա հ ա ն ջ ե լ
կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ յո ւ ն ի ց ' ա ր տ ա ք ս ե լ ն ր ա ն Բ ր ա -
զ ի լի ա յի ց , ո ր պ ե ս վ տ ա ն գ ա վ ո ր ա գ ի տ ա տ ո ր ,
« ե ր կ ր ի կ ա ր գ ը խ ա ն գ ա ր ո ղ » և ա յ լ ն ։ Պ ա տ ե
ր ա զ մ ի ա մ ե ր ի կ յա ն հ ր ձ ի գ ն ե ր ի ն ծ ա խ ո ւ բ ր ա -
ղ ի լ ի ա կ ա ն ռ ե ա կ ց ի ո ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ յո մ ւ ն ա յ դ
պ ե ս է ր գ ն ա հ ա տ ո ւ մ ի ր ե ր կ ր ի ա զ ա տ ո ւթ յա ն
և խ ա ղ ա ղ ո ւ թ յա ն հ ա մ ա ր պ ա յք ա ր ո ղ մ ա ր տ ի
կ ի ն , ս ա կ ա յն բ ր ա զ ի լի ա կ ա ն ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը մ ե ծ
ս ի ր ո վ է ը ն դ ո ւ ն ո ւ մ ն ր ա ն ։ 1 9 4 9 թ վ ա կ ա ն ի ն ,
բ ր ա զ ի լի ա կ ա ն խ ա ղ ա ղ ա ս ե ր ն ե ր ը , գ ն ա հ ա տ ե -
լ ո վ ն ր ա ն վ ի ր վ ա ծ ա շ խ ա տ ա ն ք ը , ը ն տ ր ե լ են
ն ր ա ն բ ր ա զ ի լի ա կ ա ն դ ե լե գ ա ց ի ա յի ա ն դ ա մ ' մ ա ս ն ա կ ց ե լո ւ Փ ա ր ի զ ի Խ ա ղ ա ղ ո ւթ յա ն Հ ա
մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն Կ ո ն գ ր ե ս ի ն ։
1 9 4 9 թ վ ա կ ա ն ի ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի ն Բ ա զ ա ր յա ն ը
մ ա ս ն ա կ ց ո ւ մ է Դ ե մ ո կ ր ա տ ա կ ա ն ե ր ի տ ա ս ա ր դ ո ւթ յա ն Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն կ ո ն գ ր ե ս ի ն , Բ ո ւ ֊
դ ա պ ե շ տ ո ւ մ , ո ր պ ե ս Ֆ ր ա ն ս ի ա յի , Ա ր գ ե ն տ ի
ն ա յի , Բ ր ա զ ի լի ա յի և Ո լր ո լ գ վ ա յի հ ա յ ե ր ի
տ ա ս ա ր դ ո ւթ յա ն դ ե լե գ ա տ ։
1 9 5 0 թ վ ա կ ա ն ի ն Հ ա կ ո բ ը փ ո խ ա դ ր վ ե ց Մ ո ս կ վ ա , ա յն տ ե ղ ի ց է լ ո ւղ ի ղ Ե ր և ա ն և ս տ ա
ց ա վ ս ո վ ե տ ա կ ա ն ք ա ղ ա ք ա ց ի ո ւթ յա ն ի ր ա
վ ո ւն ք ։ Հ ա յր ե ն ի ք հ ա ս ն ե լո ւ ց ք ի չ հ ե տ ո ն ա ը ն դ ո մ /վ ե ց Գ ի տ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ի ա կ ա դ ե մ ի ա յի
Փ ի լի ս ո փ ա յա կ ա ն ս ե կ տ ո ր ի ա ս պ ի ր ա ն տ , 7 0 0 ռ ո ւ բ լի թ ո շ ա կ ո վ , ա պ ա հ ո վ վ ե ց բ ն ա կ ա ր ա ն ո վ
և ա մ ե ն տ ե ս ա կ ի դ յո ւ ր ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ո վ , ո ր պ ե ս -
• Ժ ե ր ե ք տ ա ր վ ա ո ւ ս ո ս է ն ա ռ ո լթ յո ձ ի ց Ա գ ի . տ ա կ ա ն ա շ խ ա ա ա ն ք ի ց հ ե տ ո կ ա ր ո ղ ա ն ա ո ի -
Ր տ ա ց ի ս , պ ա շ տ պ ա ն ե լ և ս տ ա ն ա լ փ ի ,ի ս ո . վ։ ա յ ա կ ա ն գ ի տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի թ ե կ ն ա ծ ո ւ ի գ ի ա ա -
Л ш ь ' Г 1՛ ^ Գ Ի " ” * է ՚ * ն ե ր ի ա կ ա ղ ե - ն 1 / Г հ ա մ ա Ր հ ա տ ո ւկ դ ա ս ա տ ո ւն ե ր ն շ ա ն ա կ ե ց , կ ա ր ճ ժ ա մ կ ե տ ո ւ մ մ ա յր ե ն ի , ե -
զ ո ւ և ռ ո ւ ս ե ր ե ն ս ո վ ո ր ե լո ւ հ ա մ ա ր , Ա ր տ ա կ ա ր գ հ ա մ ա ռ ո ւ թ յա մ բ և ք ր տ ն ա ջա ն ա շ խ ա տ ա ն ք ի շ ն ո ր հ ի վ Հ ա կ ո բ ն ա յժ մ խ ո ս ո ւ մ և դ ր ո ւ մ Է ա յդ ե ր կ ո ւ լ ե զ ո մ յե բ ո վ Է լ ,
Գ ի տ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ա կ ա դ ե մ ի ա յի կ ո լե կ տ ի վ ը 1 9 շ Յ թ վ ա կ ա ն ի ն ն ր ա ն ա ռա ջա դ ք ւեց Ե ր և ա ն ի
ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի դ ե պ ո ւտ ա տ ո ւթ յա ն թ ե կ ն ա ծ ո ւ ։
Ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ց մ ի ք ա ն ի օ ր ա ռ ա ջ ,
Ա կ ա դ ե մ ի ա յի ն ի ս տ ե ր ի դ ա հ լի ճ ո ւ մ , դ ե պ ո ւ
տ ա տ ո ւթ յա ն ա ռ ա ջ ա դ ր վ ա ծ Հ ա կ ո բ Բ ա զ ա ր յա
ն ը հ ա ն դ / ւպ ո ւմ ո ւ ն ե ց ա վ ի ր ը ն տ ր ո ղ ն ե ր ի հ ե տ ։ Ա վ ե լի ք ա ն 3 0 տ ա ր ե կ ա ն հ ա ս ա կ ո ւ մ
հ ա յր ե ն ի ե ր կ ր ռ ւ մ հ ա յր ե ն ա խ ո ս դ ա ր ձ ա ծ ե ր ի
տ ա ս ա ր դ ի ա ռ ա ջ ի ն հ ր ա պ ա ր ա կ ա յի ն ե լո ւ յթ ն Էր մ ա յր ե ն ի լե զ վ ո վ ։ Հ ո ւ զ ի չ Է ր պ ա հ ը և ՛ Հ ա
կ ո բ ի և ՛ բ ո լո ր ն ր ա ն ց հ ա մ ա ր , ո վ ք ե ր ծ ա ն ո թ
Է ին ն ր ա ա ն ց յա լի ն և կ ե ն ս ա գ ր ո ւթ յա ն ը ։— Կ ն ե ր ե ք ի ն ձ , հ ա լ՛գ ե լի ը ն կ ե ր ն ե ր , որ
դ ե ռ ի ն չ պ ե ս հ ա ր կ ն Է չ ե մ տ ի ր ա պ ե տ ո ւմ հ ա յո ց լ ե զ վ ի ն ,— ա յս պ ե ս ս կ ս ե ց ն ա ի ր ե լ ո ւ յ
թ ը ե շ ա ր ո ւ ն ա կ ե ց . ---- Ե ս չ ե մ ո ւնեցեք ա յն
46 к я Ծ ի а ծ ь 1»
ե ր ջ ա ն ի կ պ ա յմ ա ն ն ե ր ը , ո ր ո ւն ե ն մ ե ր ս ո վ ե
տ ա կ ա ն մ ա ր դ ի կ ։ Մ ո տ ե ր կ ո ւ տ ա ր ի է , ի ն չ
ե կ ե լ ե մ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ե ր կ ի ր , և մ ի ա յն ա յ ս տ ե ղ հ ն ա ր ա վ ո ր ո ւթ յո ւն ո ւն ե ց ա ս ո վ ո ր ե լո ւ ի մ
մ ա յր ե ն ի լե զ ո ւն ։
(էԻմ կ յա ն ք ի պ ա տ մ ո ւթ յո ւն ը բ ն ո ր ո շ չէ
մ ի ա յն ի ն ձ հ ա մ ա ր ։ Ե ս պ ա տ կ ա ն ո ւմ է ի հ ա յ
ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա յն հ ա տ վ ա ծ ի ն , ո ր ը բ ա խ տ չ ո ւ
ն ե ց ա վ օ գ տ վ ե լո ւ ռ ո ւ ս մ ե ծ ժ ո ղ ո վ ր դ ի բ ա
ր ե կ ա մ ո ւ թ յա ն և Ս ո վ ե տ ա կ ա ն ի շ խ ա ն ո ւթ յա ն
ա ն ս ա հ մ ա ն բ ա ր ի ք ն ե ր ի ց , Ե ս պ ա տ կ ա ն ո ւմ
է ի հ ա յ ժ ո ղ ո վ ր դ ի ա ր և մ տ յա ն հ ա տ վ ա ծ ի ն , ո ր ը
ի մ պ ե ր ի ա լի ս տ ն ե ր ի կ ո ղ մ ի ց հ ր ա հ ր վ ա ծ թ յ ո ւ ր
ք ա կ ա ն ջ ա ր դ ե ր ի հ ե տ և ա ն ք ո վ հ ա լա ծ վ ե ց , կ ո
տ ո ր վ ե ց ո ւ ց ր վ ե ց ա շ խ ա ր հ ո վ մ ե կ , Ե ս պ ա տ
կ ա ն ո ւ մ է ի ա յն թ ա փ ա ռ ա կ ա ն հ ա յե ր ի թ վ ի ն ,
ո ր ո ն ք ա յս պ ե ս կ ո չ վ ա ծ կ ա պ իտ տ ս լիստ ա կ ա ն
1953
" դ ե մ ո կ ր ա տ ի ա>ւն ե ր ո ւ մ ճ ա ն ա չ ե ց ի ն գ ո ր ծ ա -
զ ը ր կ ո ւթ յո մ ւ , ս ո վ , Հ ա յր ե ն ի ք ի կ ա ր ո տ ը և ա -
մ ե ն տ ե ս ա կ դ ժ վ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր 9։
Դ ա ռ ն ո ւ թ յո ւն ն ե ր ո վ ո ւ դ ժ վ ա ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ո վ
1Ւ Ի Ր կ յա ն ք ը պ ա տ մ ե լո ւ ց հ ե տ ո ն ա ա ս ա ց .
(ГՄ ի մ ի ա յն ս ո վ ե տ ա կ ա ն վ ի զ ա ն վ ւր կ ե ց ի մ
կ յա ն ք ը ։ Ս ո վ ե տ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւթ յո ւն ի ց ե ս
ս տ ա ց ա ո չ մ ի ա յն ա պ ա ս տ ա ր ա ն ի ի ր ա վ ո ւն ք ,
ա յլև ս ո վ ե տ ա կ ա ն ք ա ղ ա ք ա ց ո ւ բ ո լո ր ի ր ա
վ ո ւն ք ն ե ր ը , ո ր ո ն ք ա մ ե ն ա լա յն ն են ա շ խ ա ր հ ո ւմ . . . ! ) ։
Ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ո ւմ ը ն դ ա մ ե ն ը ե ր կ ո ւ տ ա բ ի
ա ռ ա ջ օ տ ա ր ա բ ա ր բ ա ռ , ա յս օ ր Հ ա յբ ե ո ի ք ո ս է
ա ր դ ե ն հ ա յե ր ե ն ա խ ո ս , ը ն դ ա մ ե ն ը ե ր կ ո ւ տ ա -
ր ի ա ռ ա ջ ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ո ւ մ <՚ան բ ա ղ ձ ա լի ս
օ տ ա ր ա կ ա ն ը , ա յս օ ր , Հ ա յր ե ն ի ք ո ւ մ , լի ի ր ա վ
ք ա ղ ա ք ա ց ի և դ ե պ ո ւտ ա տ — ա հ ա ' Հ ա կ ո բ ի կ յա ն ք ի ա մ վ ա փ ո ւմ ր ե ր կ ո ւ տ ո ղ ո վ ։
ԴԵՊՈՒՏԱՏ ԳեՈՐԳ ՆԱԼՏԱՋՅԱՆԸ
Ե ր և ա ն ի Կ ո շ ի կ ի ա ռ ա ջ ի ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ի ա ն
վ ա ն ի ս տ ա խ ա ն ո վ ա կ ա ն ձ և ա ր ա ր -վ ա ր պ ե տ
Գ ե ո ր գ Ն ա լչ ա ջ յա ն ը ծ ն վ ա ծ է Ռ ո դ ո ս տ ո յո ւ մ
( Թ յո ւ ր ք ի ա ) ։ Ի ր ս ե ր ն դ ի ց հ ա ր յո ւ ր հ ա զ ա ր ա
վ ո ր ա ր և մ տ ա հ ա յե ր ի ն մ ա ն , ա ն ց ա ծ է կ յ ա ն
ք ի դ ա ժ ա ն ո ւղ ի ։ Ի ր պ ա ն ф и , ո ւ թ յա ն և դ ա ռ -
ն ա լի կ յա ն ք ի ն հ ր ա ժ ե շ տ է տ վ ա ծ և ո ղ չ ո ւ -
ն ա ծ է ն ո ր ա ր և , ն ո ր կ յա ն ք , ե ր բ Բ ո ւխ ա ֊
ր ե ս տ ի ց ի ր հ ա ր ա զ ա տ Հ ա յր ե ն ի ք ն է ե կ ա ծ
1 9 4 6 թ վ ա կ ա ն ի ն , Ե ր և ա ն ո ւմ հ ա ս տ ա տ վ ե լո ւ ց
ը ն դ ա մ ե ն ը ե ր ե ք օ ր հ ե տ ո դ ի մ ե լ է Կ ո շի կ ի
ա ռ ա ջ ի ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ը և ա շ խ ա տ ա ն ք ի ը ն դ ո ւ ն
վ ե լ , Հ ե ն ց ա ռ ա ջ ի ն օ ր ե ր ի ց է լ ա չք ի է ը ն կ ե լ
ի ր ե ռ ա ն դ ո ւ ն և բ ա ր ե խ ի ղ ճ ա շ խ ա տ ա ն ք ո վ ,
Ս ի ս տ ե մ ա տ ի կ կ ե ր պ ո վ պ լա ն ն ե ր ը դ ե ր ա կ ա
տ ա ր ո ւ մ է 2 5 0 — 3 0 0 տ ո կ ո ս ո վ , Գ ե ո ր գ ն ա յժ մ
ա շ խ ա տ ո ւ մ է 1 9 5 9 թ վ ա կ ա ն ի հ ա շ վ ի ն , կ ա
տ ա ր ե լո վ մ ի ն չ և ա յդ ե ղ ա ծ բ ո լո ր տ ա ր ի ն ե ր ի
պ լա ն ն ե ր ը ։ Ն ա լչ ա ջ յա ն ը մ ե ծ ա շխ ա տ ա ն ք է
տ ա ն ո ւմ ն ա և ն յո ւ թ ե ղ ե ն ի խ ն ա յո ղ ո ւթ յա ն
գ ո ր ծ ո ւ մ , Հ ե ն ց մ ի ա յն վ ե ր ջ ի ն տ ա ս ա մ ի ս ն ե
ր ո ւ մ ն ա խ ն ա յե լ է 2 0 . 0 0 0 դ ե ց ի մ ե տ ր բ ա ր ձ
ր ո ր ա կ կ ա շ ի , ա յդ խ ն ա յվ ա ծ կ ա շ վ ո վ կ ա ր ե ,ի
է պ ա տ ր ա ս տ ե լ 1 .3 0 0 զ ո ւ յ գ կ ո շ ի կ ,
Վ ա ր պ ե տ Գ և ո ր գ ը 1 9 5 0 թ վ ա կ ա ն ի ն ա ր դ ե ն ը ն տ ր վ ե լ է ր Ե ր և ա ն ի ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի
դ ե պ ո ւտ ա տ ։ Ա յ ժ մ ե ր կ ր ո ր դ ա ն գ ա մ ն է , ո ր ն ա ը ն տ ր վ ե ց .
Ա յս հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն բ ա ր ձ ր գ ն ա հ ա տ ա ն ք ն ո ւ վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն ը ն ո ր ե ռ ա ն դ է տ ա լի ս վ ա ր
պ ե տ ի ն ' ա շ խ ա տ ա ն ք ա յի ն ն ո ր ա ն ո ր ս խ ր ա գ ո ր ծ ո ւթ յո ւն ն ե ր ի հ ա մ ա ր ։
1953 к Տ 1Г !• 1Լ 1Т |. >.47
ԴեՊՈՒՏԱ Տ ՃԱԿՈԲ ԴեՄՒՐՋՅԱՆԸ
ե ր և ա ն ի Մ ե խ ա ն ի կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ի փ ա
կ ա ն ա գ ո ր ծ վ ա ր պ ե տ Հ ա կ ո ր Խ ա չա ա ր ի Դ ե
մ ի ր ջ յա ն ը ծ ն վ ե լ է 1 9 0 8 թ վ ա կ ա ն ի ն Բ ՛յո ւ ր -
ք ի ա յի Ա յն թ ա պ ք ա ղ ա ք ո ւմ , դ ա ր բ ի ն ի ը ն ւո ա ֊
ն ի ք ո ւմ ։. 1 9 1 3 թ վ ա կ ա ն ի ն Հ ա կ ո ր ի ր ն տ ա ն ի ք ր
թ ո ղ ն ե լո վ ծ ն ն դ ա վ ա յր ը , հ ա ս տ ա տ վ ո ւ մ է Ս ի
ր ի ա յի Հ ա լե պ ք ա ղ ա ք ո ւմ , ո ր տ ե ղ մ ն ո ւ մ է
մ ի ն չ և 1 9 1 8 թ վ ա կ ա ն ը ։ Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յի ն ա -
։ւ ա ջ ի ն պ ա տ ե ր ա զ մ ի զ ի ն ա դ ա դ ա ր ի ց հ ե տ ո ,
Հ ա կ ո ր ը վ ե ր ա դ ա ռ ն ո ւ մ է ի ր ծ ն ն դ ա վ ա յր ը ,
ո ր տ ե ղ մ ն ո ւ մ է մ ի ն չ և Կ ի լի կ ի ա յի պ ա ր պ ո ւմ ։ ։ '
1 9 2 0 թ վ ա կ ա ն ը ։ Ա յն ո ւ հ ե տ և ն ա տ ե ղ ա փ ո խ
վ ո ւ մ է Հ ա լե պ , ի ս կ ա յն տ ե ղ ի ց ' Բ ե յր ո լթ ,
մ ի շտ ւը ւա ղ վ ե լո վ վ։ ա կ ա ն ա գ ո ր ծ ի ի ր ա ր հ ե ս
տ ո վ ։ Բ ե յր ո լ թ ո լմ Հ ա կ ո ր ը ա չք ի է ը ն կ ն ո ւ մ
հ ա յ հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ա ռ ա ջ ա դ ի մ ա կ ա ն շ ը ր -
ջ տ ն ն ե ր ո ւմ ի ր կ ա տ ա ր ա ծ հ ա յր ե ն ա ս ի ր ա կ ա ն
ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո վ ։
Հ ա կ ո ր Դ ե մ ի ր ջ յա ն ը Լ ի բ ա ն ա ն ի ց Հ ա յր ե ն ի ք
Լ ն ե ր գ ա ղ թ ե լ 1 9 4 6 թ վ ա կ ա ն ի ն ։ Հ ա յր ե ն ի ք
գ ա լո ւ ա ռ ա ջ ի ն օ ր ե ր ի ց ն ա ա շ խ ա տ ո ւ մ է Ե ր ե -
վ ւս ն ի Մ ե խ ա ն ի կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ա ր ա ն ո վ ո ր պ ե ս
փ ա կ ա ն ա գ ո ր ծ վ ա ր պ ե տ ։ Գ ո ր ծ ա ր ա ն ո ւ մ ի ս
կ ո ւ յն ս ի ր ե ց ի ն ա յդ ա չ ք ա բ ա ց , ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ
շ ն ո ր հ ա լի վ ա ր պ ե տ ի ն , ո ր ը օ ր վ ա ա ռ ա ջ ա
դ ր ա ն ք ն ե ր ը կ ա տ ա ր ո ւ մ է 1 5 0 — 2 0 0 տ ո կ ո ս ո վ ։
Դ ե մ ի ր ջ յա ն ը ե ր կ ո ւ ա ն դ ա մ ը ն տ ր վ ա ծ կ Մ ո -
I ո տ ո վ յա ն ռ ա յո ն ի ռ ա յո ն ա կ ա ն Ս ո վ ե տ ի դ ե
պ ո ւտ ա տ ։ Մ ա ր տ ի 1 - ի ը ն տ ր ո ւթ յո ւն ն ե ր ի ն , ա վ ե լի մ ե ծ պ ա տ ի վ ա ր վ ե ց և ա վ ե լի մ ե ծ
վ ս տ ա հ ո ւթ յո ւն հ ա յտ ն վ ե ց ս տ ա խ ա ն ո վ ա կ ա ն
վ ա ր պ ե տ ի ն — ն ա ը ն տ ր վ ե ց Ե ր և ա ն ի ք ա ղ ա ք ա յի ն Ս ո վ ե տ ի դ ե պ ո ւտ ա տ ։
Ս Փ Յ Ո Ի Ռ Ք Ո հ Մ
Ս Ի Ո ն Ե Պ Ի Ս Կ Ո Պ Ո Ս Մ Ա Ն Ո Ւ Կ Յ Ա Ն
(Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա կ ա ն պ ա տ վ ի ր ա կ
Հա ր ա վ ա յի ն Ա մ ե ր ի կ ա յի հ ա յո ց )
а ъ & п ъ в ъ » и» ю փ փ
ի ր ե լ ի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ հ ա յ ո ց .
Հ ա ն ո ւ ն Ա ս տ ո ւ ծ ո և մ ե ր Վ ե հ ա
փ ա ռ Հ ա յ ր ա պ ե տ ի ն , կ ո ղ շ ո ւ ն ե մ
զ ձ ե զ ս ի ր ո վ ։ Կ ո ղ ջ ո ւ ն ե մ Հ ա ր ա
վ ա յ ի ն Ա մ ե ր ի կ ա յ ի ա մ բ ո ղ ջ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը
ը ն դ հ ա ն ր ա պ ե ս և ա յ ս օ ր մ ա ս ն ա վ ո ր ա պ ե ս
Բ ո ւ ե ն ո ս - Ա յ ր ե ս ի և շ ր ջ ա կ ա յ ք ի մ ե ր ս ի ր ե լ ի
ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ։
Կ ր ղ ջ ո ւ ն ե մ Ա - Գ բ Ի դ ո Ր Լ ո ւ ս ա վ ո ր ի չ Մ ա յ ր
Ս կ ե ղ ե ց վ ո ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն դ ա ս ը , մ ե ր հ ո գ և ո ր
ե ղ բ ա յ ր ն ե ր ը , վ ա ր չ ո ւ թ յո մ ւ ը , պ ա շ տ ո ն ե ո լ -
թ յ ո մ ւ ը և բ ո լ ո ր ծ ա ռ ա ն ե ր ն ո ւ ս պ ա ս ա վ ո ր ն ե -
ր ը և ա յ ս ե կ ե ղ ե ց վ ո բ ո լ ո ր հ ա մ ա յ ն ք ը ։ Ո ւ
կ մ ա ղ թ ե մ , ո ր ա յ ս օ ր ը շ ն ո ր հ ա բ ա շ խ ո ւ թ յ ա ն »/» մ ը ը լ լ ա , վ ե ր ա ծ ն ո մ ւ դ ի ն ո ր շ ր ջ ա ն մ ը ս կ ս ի ։
պ տ ղ ա բ ե ր ե լ ո ւ հ ա մ ա ր Ա ս տ ո ւ ծ ո շ ն ո ր հ ք ո վ և
մ ե ր Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յ ր ա պ ե տ ի օ ր հ ն ո ւ թ յ ա մ բ ։
Վ ս տ ա մ ե մ , թ ե ե ր կ յ ո ւ ղ ա ծ ո ւ թ յ ա մ բ ո ւ հ ա ր
գ ա ն ք ո վ ո ւ ն կ ն դ ր ե ց ի ք ա մ ե ն ո լ ս հ ո գ և ո ր Հ ո ր '
Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յ ր ա պ ե տ ի ն Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց
ի մ ա ս տ ա լ ի ց ո ւ ս ր բ ա տ ա ռ կ ո ն դ ա կ ը ։ Ն ո ր ի ն
Վ ե հ ա փ ա ռ ո ւ թ յ ո ւ ն ը ն ա խ կ ո ղ չ ո մ ւ ե զ ձ ե զ հ ա յ
ր ա կ ա ն ս ի ր ո վ ո ւ գ ն ա հ ա տ ա ն ք ո վ հ ի շ ե լ ո վ ,
թ ե Հ ա ր ա վ ա յ ի ն Ա մ ե ր ի կ ա յ ի հ ա յ գ ա ղ ո ւ թ ը ,
օ ա զ գ ա ս ե ր , ե կ ե ղ ե ց ա ս ե ր և հ ա յ ր ե ն ա ս ե ր ժ ո
ղ ո վ ո ւ ր դ մ ը ն է , ո ր կ հ ա ր գ ե ի ր Ե կ ե ղ ե ց ի ն ,
կ ր ո ն ա կ ա ն ո ւ ա զ գ ա յ ի ն ա վ ա ն դ ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ն ո ւ
ս ր բ ո ւթ յո ւ ն ն ե ր ը յ> , և կ օ ր հ ն ե զ ձ ե զ ա մ ե ն ք դ ։
Ո ւ ա պ ա մ ե զ ի կ պ ա տ վ ի ր ե հ ի շ ե ց ն ե լ ո վ , թ ե
Հ ա ր ա վ ա յ ի ն Ա մ ե ր ի կ ա յ ի գ ա ղ ո ւ թ ը կ բ ա ղ կ ա
ն ա չ ո ր ս հ ա տ վ ա ծ ն ե ր ն կ ա մ կ ե դ ր ո ն ն ե ր ն ,
ա յ ս ի ն ք ն ' Բ ո ւ ե ն ո ս - Ա յ ր ե ս , Գ ո ր գ ո բ ա , Մ ո ն -
տ ե վ ի դ ն ո և Ս ա ն - Պ ա ո զ ո , ո ւ կ հ ր ա հ ա ն գ ե մ ե -
« Հս ւն զ ի ւի վ ն ր ա յ Ա շո յն և է յմ ի ս ւծ ս ի
ա մ ե ն ա յն սւղւյն հ ա յո ց կ ա պ ե ա լ կա ն » :
Ա Ռ Ա Ք Ե Լ Գ Ա 4Ր Ի Ժ ն 81>
զ ի ' չ ո ր ս կ ե դ ր ո ն ն ե ր ը մ ի ա ց ն ե լ և վ ե ր ա ծ ե լ
մ ե կ ՜ վ ի ճ ա կ ի , և պ ա տ ր ա ս տ ե լ մ ե կ ը ն դ հ ա ն ո ւ ր
կ ա ն ո ն ա դ ր ո ւ թ յ ո ւ ն ' ի ր վ ա վ ե ր ա ց ո ս Ո ս տ ա
ն ա լ ն վ ե ր ջ ։
Ե ր կ ր ո ր դ պ ա տ վ ե ր ը Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յ ր ա պ ե
տ ի ն ' շ ա տ ա վ ե լ ի ծ ա ն ր պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւ թ յո ւ ն
կ դ ն ե մ ե ր ո ւ ս ե ր ո ւ ն վ ր ա ։ Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յ ր ա -
պ ե տ ը ա զ գ ա պ ա հ պ ա ն մ ա ն , հ ա յ մ շ ա կ ո ւ յ թ ի ,
հ ա յ լ ե զ վ ի հ ա վ ե ր ժ ա ց մ ա ն հ ա մ ա ր մ ա ս ն ա
վ ո ր հ ր ա հ ա ն գ ն ե ր ո ւ ն ի մ ե զ ի և ձ ե զ ի ո լ ղ ղ ը -
վ ա ծ ։ Ն ա խ կ հ ր ա հ ա ն գ ե մ ե զ ի ' զ ա ր գ ա ց ն ե լ
հ ա յ ր ե ն ա ս ի ր ա կ ա ն ո գ ի ն ' ղ ա ս ա խ ո ս ո ւ թ յ ո մ ւ -
ն ե ր ո վ . հ ա յ լ ե զ ո ւ ն վ ա ռ պ ա հ ե լ հ ա յ ը ն տ ա
ն ի ք ի ն մ ե ջ . հ ա յ մ շ ա կ ո ւ յ թ ը ծ ա ղ կ ե ց ն ե լ , ո ւ
մ ա ս ն ա վ ո ր ա բ ա ր ձ ե զ ի ' ո ր ձ ե ր պ ա ր մ ա ն ի
զ ա վ ա կ ն ե ր ը ' ո ւ ս տ ր ե ր ն ո ւ ղ ո ւ ս տ ր ե ր ը հ ե
ռ ո ւ մ ն ա ն օ տ ա ր ա մ ո ս ւ ն ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր ե ,
ո ր պ ե ս զ ի հ ա յ ը ն տ ա ն ի ք ը ա ն ա ղ ա ր տ մ ն ա ։
Ե վ ա պ ա մ ե զ ի կ հ ր ա հ ա ն գ ե կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե լ
ա յ ս վ ի ճ ա կ ը , մ ի ո ւ թ յ ո ւ ն ն ե ր կ ա զ մ ե լ և ա շ -
խ ա տ ի լ ա յ ս գ ա ղ ո ւ թ ի հ ո գ և ո ր և ա զ գ ա յի ն
բ ա ր գ ա վ ա ճ մ ա ն , պ ա յ ծ ա ռ ո ւ թ յ ա ն և հ ա ռ ա
ջ ա ց մ ա ն հ ա մ ա ր ։ Ե ր բ մ ի ո ւ թ յ ո ձ ն ե ր կ ը ս ե ն ք ,
չ ե ն ք հ ա ս կ ն ա ր պ ա ր զ հ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ե ր ՛ . պ ի -
տ ի ը լ լ ա ն Տ ի կ ն ա ն ց և Ե ր ի տ ա ս ա բ ղ ա ց ե կ ե
ղ ե ց վ ո մ ի ո ւ թ յ ո մ ւ ն ե ր ։ Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յ ր ա պ ե -
ա ը , ո ւ ր ի շ խ ո ս ք ո վ , կ տ ե ս ն ե ք ո ր մ ե ր Ե կ ե ղ ե ց
վ ո պ ա տ մ ա կ ա ն , ն վ ի ր ա կ ա ն և ս ր բ ա զ ա ն դ ե ր ը
կ շ ե շ տ ե ։
ճ շ մ ա ր տ ո ւ թ յ ո ւ ն Է , ո ր գ ա ղ ո ւ թ ա հ ա յո ւ թ յա ն
մ ե ջ , մ ե ր ա զ գ ա յի ն կ յ ա ն ք ի կ ե դ ր ո ն ը , վ ա
ռ ա ր ա ն ը Հ ա յ ա ս տ ա ն յ ա յ ց Ս ո ւ ր բ Ե կ ե ղ ե ց ի ն Է։
Հ ո ՛ ն Է , ո ր մ ե ր պ ա ն դ ո ւ խ տ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը
19ՑՅէ л и- ւ՛ а ծ ի ն
կ ա ր ո տ ը կ ա ռ ն ե Հ ա յր ե ն ի ք ի ն , Հ ա յա ս տ ա ն ի ն , ճ ո ն է , ո ր լ ո ւ յ ս կ ս տ ա ն ա ա ն ի կ ա Լ ո ւս ա վ ո ր չի
լ ո ւ յ ս ե ն , Հ ո ՛ն է , ո ր ա ն ի կ ա ի ր ե ր ա զ ն ե ր ո մ յ ,
ի ր ա զ ա տ ո ւթ յա ն ո ւ ի ր հ ո գ և ո ր կ յա ն ք ի ն ե ֊
ր ա զ ն ե ր ո ւն ի ր ա կ ա ն ա ց ո ս է ը կ տ ե ս ն ե , Ո Լ մ ե ր Ե կ ե ղ ե ց ի ն , մ ե ր հ ո գ և ո ր մ ա յ ր ը , վ ա ռ ա ր ա ն ն Է
ո չ մ ի ա յն մ ե ր հ ո գ և ո ր կ յա ն ք ի ն , ա յ լ և մ ե ր
ա զ գ ա յի ն մ շ ա կ ո ւ յթ ի ն , Ա ն ո ր ն վ ի ր ա կ ա ն կ ա ֊ մ ա ր ն ե ր ա ն տ ա կ Է , ո ր կ հ ն չ ի Ս ա հ ա կ ի , Մ ե ս ֊
ր ո պ ի մ ե ծ ա ս ք ա ն չ ո ս կ ե ղ ե ն լե զ ո ւ ն , Ա ն ո ր
կ ա մ ա ր ն ե ր ո ւն տ ա կ կ , ո ր կ լս ե ն ք ա ղ ո թ ք ն ե ր ը
Լ ո լս ա վ ո ր չ ի ն , Ս ա հ ս /կ ի ն , Մ ե ս ր ո պ ի ն , Ն ա ր ե -
կ ա ց ի ի ն և Շ ն ո ր հ ա լի ի ն , Հ ո ՛ ն , ա ն ո ր ս ր բ ա -
զ ա ն կ ա մ ա ր ն ե ր ո ւն տ ա կ Է , ո ր կ հ ա զ ո ր դ վ ի ն բ
հ ո գ ի ն ե ր ո ւ ն մ ե ր ս ր բ ա զ ա ն հ ա յր ա պ ե տ ն ե ր ո ւ ն , ո ր ո վ հ ե տ և Հ ա յա ս տ ա ն յա յ ց Ե կ ե ղ ե ց ի ն դ ա -
ղ ո լթ ն ե ր ո լ մ ե ջ ա ռ ա ն ց ք ն Է մ ե ր ա զ գ ա յի ն կ յա ն ք ի հ ա վ ե ր ժ ա ց մ ա ն .
Օ ր ի ն ա կ մ ը տ վ ա ծ ը լ լա լո ւ հ ա մ ա ր , ի ն չ պ ե ս
ո ր մ ե զ ի ծ ա ն ո թ Է , տ ի ե զ ե ր ք ի կ ե գ ր ո ն ն Է ա ֊
ր ե գ ա կ ը . մ ո լո ր ա կ ն ե ր ն ա ն ո ր շ ո ւ ր ջ կ դ ա ռ
ն ա ն , ե թ ե ա ն կ ե վ ւր թ ի ն ' ա ն դ ո ւն դ ը կ ի յն ա ն ե
կ կ ո ր ծ ա ն ի ն . մ ի շ տ ի ր ե ն ց ծ ի ր ի ն մ ե ջ կ դ ա ռ ն ա ն
և ս ա կ ա յն ա ր և ը ո ւն ի թ ե կ ե գ ր ո ն ա խ ո ւ յս և թ ե ՛ կ ե դ ր ո ն ա ձ ի գ զ ո ր ո ւթ յո ւ ն . Ա յդ պ ե ս ն ա և Հ ա -
յա ս տ ա ն յ ա յց Ե կ ե ղ ե ց ի ն վ ա ռ ա ր ա ն ն Է ո ւ կ ե դ
ր ո ն ա կ ա ն ա ռ ա ն ց ք ն Է մ ե ր ա զ գ ա յի ն կ յա ն ք ի ն ւ
Մ ե ր բ ո լո ր ա զ գ ա յի ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ յո ւ ն ն ե
ր ը , հ ա յր ե ն ա կ ց ա կ ա ն մ ի ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ը և ո ր և է
կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ յո ւ ն , ո ր հ ա յ ա ն ո ւ ն ը կ կ ր ե ,
պ ե տ ք է ո ր կ ա պ վ ի Հ ա յա ս տ ա ն յ ա յց Մ ա յր ե ն ի
Ե կ ե ղ ե ց ի ւի ն . ո ւ ր ի շ խ ո ս ք ո վ ՝ ա յդ մ ե ծ ա ր և ի ն ,
ա յդ ա ր ե գ ա կ ի ն ա ռ ա ն ց ք ի ն մ ո լո ր ա կ ը կ դ ա ռ
ն ա ' ո ր պ ե ս զ ի ի ր գ ո յո ւ թ յո ւ ն ը ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե և
ա ր դ յո ւ ն ա վ ո ր ե լ Կ ա մ ո ւ/,ի շ օ ր ի ն ա կ ո վ մ ը ,
ի ն չ պ ե ս ո ր շ ղ թ ա յի օ ղ ա կ ն ե ր ը ա ր ժ ե ք ո ւն ի ն
ե ր բ շ ղ թ ա յի ն հ ե տ կ ա պ վ ա ծ ե ն , ա յն պ ե ս ն ա և
մ ե ր ա զ գ ա յի ն կ յա ն ք ի փ ո ք ր կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -
թ յո ւն ն ե ր ը հ ա յ կ յա ն ք ի ո ս կ ե ղ ե ն շ ղ թ ա յի
օ ղ ա կ ն ե ր ն ե ն , ա յդ օ ղ ա կ ն ե ր ը պ ե տ ք Է ո ր
շ ղ թ ա յի ն մ ա ս կ ա զ մ ե ն , ո ր պ ե ս զ ի շղ թ ա ն զ ո ր ա վ ո ր ը լ լա .
Ո ւ ր ե մ ն , Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ը մ ե զ ի
կ հ ր ա հ ա ն գ ե մ ա ս ն ա վ ո ր ա բ ա ր մ շ ա կ ե լ հ ա յ
լ ե զ ո ւն , կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե լ մ ի ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր տ ի կ
ն ա ն ց և ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա ց , հ ա յ ա վ ա ն դ ո ւթ յո ւն
ն ե ր ն ո ւ ս ր բ ո ւ թ յո ւ ն ն ե ր ը հ ա վ ա տ ա ր մ ո ւ թ յա մ բ
պ ա հեք ո ւ յ Մ ե ն ք ա յս օ ր կ ո ւ զ ե ն ք ձ ե զ ի ը ս ե լ ,
ս ի ր ե լի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ , ը ն դ ա ռ ա ջ ե ր թ ա լո վ Վ ե
հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի բ ա ր ձ ր հ ր ա մ ա ն ի ն , ո ւ - ն ի ն ք ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ա յս գ ա ղ ո ւթ ը կ ա զ մ ա կ ե ր -
պ ե լո լ հ ա մ ա ր ։ Մ ե ր ա ռ ա ջ ի ն դ ո ր ծ ե ր ե ն մ ե կ ը պ ի տ ի ը լ լ ա ' բ ա ր ձ ր ա ց ն ՛ե լ ո ւ ս մ ա ն մ ա կ ա ր ֊
գ ա կ ը մ ե ր ա զ գ ա յի ն դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ ն , ո ր ո ւն հ ա մ ա ր պ ե տ ք պ ի տ ի ը լ լա ն ն ո ր ծ ր ա գ ի ր ն ե ր և
դ ա ս ա գ ի ր ք ե ր ։
Մ ե ր ա շ խ ա տ ա ն ք ը պ ի տ ի ր լ լա կ ա զ մ ե լ Ե -
Щ քտտտտ6 հ ա յ ա է լ ր ի Հ Ի ՛ հ ա յ մ է ա Կ " 4 Բ » Վ կր թ վ ի ն
1,եՄ,ե ո Г 2,Т Т ‘! ' Р Р պ ի տ 1' Կա Գ * ե լ Ե ֊ Օ ո ս ն է լ . շ ա ն " ւք ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա ց մ ի ո լ -
" է -
հ ե Լ մ ե / " զ ա ն " ն* դ ա ս տ ի ա ր ա -Հ ա , Ե և ե \ Г " ' ' " " ^ տ ք ո վ , ն ե ր շն չե լո ւ ՝ Հ ա յ Ս կ ե ղ ե ց վ ո լո ւ յ ս ո վ ը և հ ա յ հ ո գ ի ո վ ,
Ե ր ր ո ր դ ՝ կ ա զ մ ե լ ը ն դ հ ա ն ո ւր ե կ ե ղ ե ց ա ս ե ր
ո ձ ո ե 3 ք Ու^ ն ն ե ^ " ՛է թ ե հ ա ն ձ ն ա '- խ ո ւ մ բ ե ր , Բ ո լո ր հ ա յ ա ի կ ի ն ն ե ր . ա ն
գ ա մ Ը ,լա ն ո չ մ ի ա յն ե կ ե ղ ե ց ի ի ն , ա յ ,և Ե կ ե
ղ ե ց ա ս ե ր տ ի կ ն ա ն ց մ ի ո ւթ յա ն , ի ր ե ն ց ժ ո ղ ո վ ,
ն ե ր ո ւն ը ն թ ա ց ք ի ն հ ո գ և ո ր և բ ա բ ո ,ա կ ա ն
>1ա ս տ ի ա ր ա կ չ ա կ ա ն բ ա ն ա խ ո ս ո ւթ յո ւն ն ե ր ո վ
Ե Ա ո ե ւ , 1Կ ' անք1' . պ իտ 1' Հ ա կ վ ի ի ր ե ն ց մ ե ջ " դ ե ղ ե ց ի ն պ ա յծ ա ռ ա ց ն ե լո ւ հ ա մ ա ր ,
Չ ո ր ր ո ր դ ՝ մ ե ր փ ա փ ա գ ն Է , ո մ ,ե ն ա , կ ի ր ա կ
ն օ ր յա վ ա ր ժ ո ց մ ը մ ա ն ո Ա լն ե բ ո ւ հ ա մ ա ր կ ա մ
П " ? Л е ‘ " ւ։, սւ ե ս 1/՛ ձ ե Ր պ գ ա ի կ գ ա վ ա կ ն ե ր ը , մ ա ն ո ւկ ն ե ր ը փ ո ղ ո ց ն ե ր ը չթ ա փ ա ռ ի ն և կ ի ր ա - ԿԻ օ ր ե ր հ ա վ ա ք վ ի ն ե կ ե դ ե ց ի ի շ ե կ ի ն Րմ ե
ս ո ր վ ե ,ո ւ հ ա մ ա ր պ ա տ ա ր ա գ ի ս ր բ ա զ ա ն ե ր .
Ե ր ր ո ր դ պ ա տ վ ե ր ը , Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա -պ ե տ ը մ ե զ ի կ ո ս ո ա ա յն Է թ ե , պ ե տ ք Է ջա ն ք
Р " М п . ո ր պ ե ս զ ի Մ ա յր Ա թ ո ռ ո կ ա մ Հ ա յր ա - պ ե տ ա կ ա ն Ա թ ո ռ ի և հ ա յր ե ն ի ե ր կ ր ի Ոլ գ , „ -
զ ո ւ թ պ հ ա ,ո ,թ ,ա ն կ ա պ ր զ ո ր ա վ ո ր և ա մ ո ւր
դ ա ռ ն ա , Ո լր ի Դ խ ո ս ք ո վ ՝ դ ա դ ո , թ ա հ ա ,ո ւ թ ,ո ւն ր
պ ե տ ք Է ո „ հ ո գ և ո ր , ա „ ո , ս , ե ն , ի մ ա դ ա կ ա ն
բ ե ն ! , ,ա պ '1Ի Մ ա Ա ' Ա թ ' " ւք'ն և Հ ա յր ե ն ի -
Ո ր և է ա ո գ , ա ո գ չ է ՝ ե թ ե չ ո ձ ի Հ ա յր ե ն ի ք ո ւ
• ա յր ե ն ի հ ո դ ։ Ա ն ո ր հ ա մ ա ր է , ո ր վ ա չ կ ա -
ա ո ւն ժ ո դ ո վ ո լր դ ն ե բ ա Ոգ չ ե ն , ժ ո ղ ո վ ո ղ դ մ ը
ո ր պ ե ս զ ի ա զ գ ր „ ա , պ ե տ ք է ո ւն ե ն ա ի ր Հ ա յ
ր ե ն ի ք ը , ի ր ս ե փ ա կ ա ն Հ ա ւր ե ն ի ք ր . Ի ն չպ ե ս
, ,ր ծ ա ռ մ ը օ դ ի ն մ ե ջ ա ր մ ա տ չի նետ ՛եր , ա յլ
պ ե տ ք է բ ա ր ե բ ե ր հ ո գ ո ւ ն ե ն ա ' ո ր պ ե ս զ ի ծ ա - ո ր ա ր մ ա տ ն ե ր բ ո ն ե , ա ճ ի և ո ւ ռ ճ ա ն ա , ն ո ւ յն
պ ե ս և ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ մ ը պ ե տ ք է , ո ր ի ր ո տ ք ի ն
տ ա կ հ ո ղ ո ւ ն ե ն ա , ո ր պ ե ս զ ի ա ր մ ա տ բ ռ ն ե ,
ա ճ ի , ո ւ ռ ճ ա ն ա և հ ա վ ե ր ժ ա ն ա ։
Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ծ ա ռ ի ն ա ր մ ա տ ն ե ր ը հ ա յ
ր ե ն ի հ ո ղ ի ն վ ր ա տ ն կ վ ա ծ ե ն ։ Գ ա ղ ո ւթ ա հ ա
յո ւ թ յո ւ ն ը ա յդ հ ա յկ ա կ ա ն ծ ա ռ ի ն ճ յո ւղ ե ր ն
է . և ի ն չ պ ե ս ո ր ե ր բ ծ ա ռ ի ն ճ յո ւ ղ ե ր ը 1 /կտ ըր ֊
վ ի ն ի ր ե ն ց բ ո ւ ն ե ն և ա ր մ ա տ ե ն , կ չո ր ն ա ն ,
ն ո ւ յն պ ե ս ն ա և գ ա ղ ո ւթ ա հ ա յո ւթ յո ւն ը եթ ե
--------------------------------------- _ 4!)
50 Է Տ Մ Ի Ա Ծ Ի Ն 1953
կ տ ր վ ի ի ր հ ա յր ե ն ի Հ ա ռ ե ն ' պ ի տ ի չ ո ր ն ա ո ւ
մ ե ռ ն ի ւ
Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը դ ա ր ե ր ո վ ի ր թ ա փ ա ռ ա
կ ա ն ո ւ գ ա ղ թ ա կ ա ն կ յա ն ք ի մ ե չ մ ի շ տ կ ա պ
վ ա ծ է Հ ա յր ե ն ի ք ի ն և Ս . է չ մ ի ա ծ ն ի ն ։ Ի ն չպ ե ս մ ե ր ր ն ա ր ա ն ի ն մ ե չ հ ի շ ե ց ի ն ք , 1 7 - ր դ դ ա ր ո ւ
մ ե ր պ ա տ մ ի չն ե ր ե ն Ա ռ ա ք ե լ վ ա ր դ ա պ ե տ
Դ ա վ բ ի ժ ե ց ի , ե ր բ կ պ ա տ մ ե Շ ա հ Ա բ ա ս ի ա ր
շ ա վ ա ն ք ը Հ ա յա ս տ ա ն ի վ ր ա , ո ր հ ա յ ժ ո ղ ո
վ ո ւր դ ը գ ա զ թ ե ց ո լց դ ե պ ի Պ ա ր ս կ ա ս տ ա ն , բ ա յց
հ ա յե ր մ ի ն չ և վ ե ր չ հ ի շ ե ց ի ն է ջ մ ի ա ծ ի ն ն ո ւ
Հ ա յա ս տ ա ն ը ո ւ չ մ ո ո ց ա ն ղ ա յն ' և պ ա տ մ ի չ ը կ ը ս ե . аՈ ր ո վ հ ե տ և հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը մ ի շտ
կ ա պ վ ա ծ մ ն ա ց Ս . է ո լս ա վ ո ր չ ի Ա չ ի ն և Ս .
է ջմ ի ա ծ ն ի ն տ ո ւ հ ա յո ւ թ յո ւ ն ը ո ւ ր ո ր գ ա ց ա ծ է ,
ի ր ա ռ ա ջ ի ն գ ո ր ծ ը ե ղ ա ծ է կ ա ռ ո լց ա ն ե լ հ ա յ
ե կ ե ղ ե ց ի մ ը ' է ջ մ ի ա ծ ն ի ո ճ ո վ , հ ա յ ճ ա ր տ ա
ր ա պ ե տ ո ւ թ յա մ բ , ո ր ը լ լա պ ա տ կ ե ր ը և մ ա ն
ր ա ն կ ա ր ը Ս . է ջ մ ի ա ծ ն ի ։ Ե վ ե ր կ ր ո ր դ ա ն ո ր
հ ո վ ա ն ի ի ն տ ա կ բ ա ց ա ծ է հ ա յ դ պ ր ո ց մ ը ,
ո ր պ ե ս զ ի ի ր զ ա վ ա կ ն ե ր ը ս ո ր վ ի ն Ս . Մ ե ս ր ո -
պ ի լե զ ո մ ւ և է ո ւս ա վ ո ր չի հ ա վ ա տ ք ը և մ ե ր
հ ա յ ա զ գ ա յի ն պ ա տ մ ո ւթ յո ւն ը ։ Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր
դ ը , հ ր ե ա ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն պ ե ո , ո ւ ր ո ր գ ա ց ա ծ
է ' ո ւ խ տ ա ծ է ' բ ն ա վ չ մ ո ո ն ա լ ի ր Հ ա յր ե ն ի ք ը և ի ր հ ո գ և ո ր կ ե դ ր ո ն ը , ի ն չ պ ե ս ո ր հ ր ե ա ն ե ր ը
կ ը ս ե ն . (ГԵ թ է մ ո ռ ա ց ա յց զ ք ե ղ Ե ր ո ս ւա ղ է մ ,
մ ո ռ ա ս ց ի զ ի ս ա ջ ի մ » ։ Ի ս ր ա յե լ ի ր գ ե ր ո ւթ յա ն
օ ր ե ր ո ւն ո ւխ տ ե ց բ ն ա վ չ մ ո ո ն ա լ Ս . Ե ր ո ւս ա -
ղ ե մ ը , ն ո ւ յն պ ե ս հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ի ր դ ա ր ա
վ ո ր ն ժ դ ե հ և գ ա ղ թ ա կ ա ն կ յա ն ք ի ն մ ե ջ , մ ի շտ
ո ւ խ տ ե ց ' ը ս ե լ ո վ , « Ե թ է մ ո ռ ա ց ա յց զ ձ ե զ է ջ
մ ի ա ծ ի ն և Հ ա յա ս տ ա ն , մ ո ռ ա ս ց ի զ ի ս ա ջ ի մ ։
Ի մ ա ջ ձ ե ռ ք ս թ ո ղ մ ո ռ ա ն ա զ ի ս , ո ւր ա ն ա զ ի ս '
ե թ ե մ ո ռ ա ն ա մ զ ձ ե զ » ։ Ո ւ հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը
հ ա վ ա տ ա ր ի մ մ ն ա ց Մ ա յր Ա թ ո ռ ի ն , Ս • է ջ ՜
մ ի ա ծ ն ի ն և հ ա յր ե ն ի ե ր կ ր ի ն ։
Ա յս օ դ , ս ի ր ե լի ՛ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ հ ա յո ց , մ ե զ ի հ ա մ ա ր ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յա ն և շ ն ո ր հ ա բ ա շխ ո ւթ յա ն
օր մ ը ն է ։ Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ը ի ն ծ ի և ձ ե
զ ի մ ա ս ն ա վ ո ր շ ն ո ր հ ք կ ր ա շ խ ե . ի ր հ ա յր ա կ ա ն օ ր հ ն ո ւթ յո ւն ն ե ր ն ո ւ հ ա յր ա պ ե տ ա կ ա ն մ ա ղ
թ ա ն ք ն ե ր ը և ի ր ի մ ա ս տ ո ւն հ ր ա հ ա ն գ ն ե ր ը և
պ ա տ վ ե ր ն ե ր ը կ ո ւտ ա . ո ր ո վ ձ ե զ ի կ թ ե լա դ ր ե ,
ս ի ր ե լի ՛ ժ ո ղ ո վ ո ց ւ դ , ո ր պ ե ս զ ի ձ ե ր ա մ բ ո ղ ջ
ս ի ր տ ո վ , ձ ե ր բ ո վ ա ն դ ա կ հ ո գ ի ո վ ս ի ր ե ք Հ ա -
յա ս տ ա ն յա յց Մ ա յր ե ն ի Ե կ ե ղ ե ց ի ն ։ Ս ի ր ե ց ե ՛ք
հ ա յ ա զ գ ը , ս ի ր ե ց ե ՛ք Հ ա յա ս տ ա ն ը , ս ի ր ե ց ե ք
Մ ա յր Ա թ ո ռ Ս . է ջ մ ի ա ծ ի ն ը , և բ ո լ ո ր հ ա յե ր ը ,
ա շխ ա ր հ ի մ ե չ ո ւր ո ր աք դ տ ն վ ի ն ա ն ո ն ք ,
ա յս ի ն ք ն ' ձ ե ր ե ղ բ ա յր ն ե ր ն ո ւ ք ո ւ յր ե ր ը , վ ա ս ն զ ի ո ւր ա լ գ տ ն վ ի ն ա ն ո ն ք , ի ն չ ղ ա ղ ա -
փ ա ր ի ա լ ո ր ծ ա ռ ա յե ն , մ ե ր ե ղ բ ա յր ն ե ր ն և
ք ո ւ յր ե ր ն ե ն ա ն ո ն ք ։ Ի ն չպ ե ս ո ր մ ա ր մ ն ի ա ն
դ ա մ ն ե ր ը չե ն կ ր ն ա ր ա պ ր ի լ ե թ ե բա ժնւԱ ւն
մ ա ր մ ի ն ե ն , կ ա մ կ տ ր ։[ի ն ա ն կ ե , ն ո ւ յն պ ե ս ն ա և ա զ գ ի ն զ ա վ ա կ ն ե ր ը կ մ ե ռ ն ի ն ' եթ ե
կ տ ր վ ի ն և բ ա ժ ն վ ի ն ա զ դ ե ն ։
Ա յս մ ա ղ թ ա ն ք ն ե ր ո վ , ս ի ր ե լի ՛ ժ ո ղ ո վ ո ց ւդ ,
ո ւխ տ ե ն ք ա յս օ ր մ ե ր ս՛րտ ի խ ո ր ե ն , ն ա խ հ ն ա - զ ա ն դ ի լ Վ ե հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն Ա մ ե ն ա յն
Հ ա յ ո ց , գ ո ր ծ ա դ ր ե լ ի ր պ ա տ վ ե ր ն ե ր ը և ի ր
ի մ ա ս տ ո ւն հ ր ա մ ա ն ն ե ր ր . ե ր կ ր ո ր դ ' հ ա ր գ ե ն ք Հ ա յա ս տ ա ն յա յց Ե կ ե ղ ե ց ի ն , ս ի ր ե ն ք զ ա յն ։
Ս ի ր ե ց ե ՛ք և հ ա ր գ ե ց ե ՚ք ձ ե զ ի հ ա մ ա ր ծ ա ռ ա
յ ո ղ ձ ե ր հ ո գ և ո ր հ ա յր ե ր ը , 'ե կ ե ղ ե ց վ ո պ ա շ
տ ո ն յա ն ե ր ը . հ ն ա զ ա ն դ ե ց ե ՚ք ձ ե ր ա ռ ա ջ ն ո ր դ -
ն ե ր ո ւն . ա ղ ո թ ե ց ե ՚ք ա ն ո ն ց հ ա մ ա ր , ա ն ո ն ց
ս լա տ վ ե ր ն ե բ ո ւն և հ ր ա հ ա ն գ ն ե ր ո ւն հ պ ա տ ա կ
ե ղ ե ՛ք և հ ե տ և ե ց ե ՚ք ա ն ո ն ց , ո ր պ ե ս զ ի ա ն ո ն ք
կ ա ր ե ն ա ն ձ ե ր փ ր կ ո ւթ յա ն , ձ ե ր ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յա ն հ ա մ ա ր ա շ խ ա տ ի լ հ ր ճ վ ա ն ք ո վ և ո ւր ա խ ո ։ ֊
թ ք ա մ բ ։ Ա ն ո ն ք կ ա շխ ա տ ի ն ձ ե զ ի հ ա մ ա ր ։
Ո ր և է ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ծ ա ռ ա է Ա ս տ ո ւծ ո Ե կ ե -
ղ Լ ց ի ի ն և ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն ։ Ա ն ո ն ք հ ա յր են ձ ե
զ ի , ե ղ ե ՛ք ա ն ո ն ց հ ա ր ա զ ա տ զ ա վ ա կ ն ե ր , ո ր
պ ե ս զ ի ա ն ո ն ք ա լ կ ա ր ե ն ա ն ձ ե զ ի ի ր ա կ ա ն
հ ա յր ե ր ը լ լա լ , ա շ խ ա տ ե լո ւ հ ա մ ա ր ձ ե ր հ ո ֊
դ ի ն ե ր ո ւ փ ր կ ո ւթ յա ն , ձ ե ր ե ր չ ա ն կ ո ւթ յա ն ե
ձ ե ր զ ա վ ա կ ն ե ր ո ւ ա պ ա գ ա յի ն հ ա մ ա ր ։
Ա յս հ ա վ ա տ ք ո վ , ս ի ր ե լի ՛ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի մ ,
կ օ ր հ ն ե մ զ ձ ե զ հ ա ն ո ւն Ա ս տ ո ւ ծ ո և Վ ե հ ա փ ա ռ
Հ ա յր ա պ ե տ ի ն , Կ օ ր հ ն ե մ զ ձ ե զ հ ա վ ա տ ք ո վ ր
Լ ո ւս ա վ ո ր չ ի ն , Ս ա հ ա կ ի ն և Մ ե ս ր ո պ ի ն ։ Կ օ ր հ
ն ե մ զ ձ ե զ հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց վ ո շն ո ր հ ք ն ե ր ւո է ը , Հ ա յ
Ե կ ե ղ ե ց վ ո հ ա վ ա տ ք ո վ ը , ո ր պ ե ս զ ի ը լ լա ք ե ր
ջ ա ն ի կ և ձ ե ր ե ր ջ ա ն կ ո ւթ յո ւն ը - գ տ ն ե ք Ե կ ե ղ ե ց
վ ո մ ե չ , ս ի ր ե լո վ զ ա յն , հ ա վ ա տ ա ր ի մ ը լ լա /ո վ
Ձ ե ր Ե կ ե ղ ե ց ի ի ն և ձ ե ր ա զ գ ի ն , ո ւ ի բ ր և ե ղ
բ ա յր ն ե ր , ե ր բ ա յս ե կ ե ղ ե ց ի ի շ ե մ ք ե ն ն ե ր ս
ո տ ք կ կ ո խ ե ք , մ ո ռ ն ա ք գ ա ղ ա փ ա ր ի տ ա ր բ ե
ր ո ւթ յո ւ ն ն ե ր , ք ո վ - ք ո վ ի ն ս տ ի ք ի բ ր և ե ղ բ ա յր -
ն ե ր ո ւ ա ղ ո թ ե ք մ ի ա ս ի ն և ե ր ջ ա ն ի կ ը լ լա ր և ք ր ի ս տ ո ն ե ա կ ա ն ս ե ր ը և խ ա ղ ա ղ ո ։թ յո մ ւր
տ ա ր ա ծ վ ի ա մ ե ն ո ս ւ վ յւա , ո։ դ ո ւք հ պ ա ր տ , ո ւ
ղ ա տ ո ւ ե ր ջ ա ն ի կ ա պ ր ի ք ։Շ ն ո ր հ ք Տ ե ա ռ ն մ ե ր ո յ Յ ի ս ո ւս ի Ք ր ի ս տ ո ս ի ,
ե ղ ի ց ի ը ն դ ձ ե զ . ա մ է ն ։
( Р ш Ь Ь п и - И д г Ь и , « ՀԱ Յ Կ Ե Դ Ր Ո Ն » ա մ ս ա գ ի ր )
ՄՍԼՏենԱԳՐԱկԱն ՓՇՐԱՆՔՆԵՐՊ Ր Ո Ֆ .— Դ Ո Կ Տ . Ա . Ա Ր Ր Ա Հ Ա Մ Յ Ա Ն
ԴԱ4_հԹ Ս.ԼԱ4.ԿԱ ՈՐԴՈհ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ1
2 2 6 բ 11 ս Դ - Վ Ա Ս Ն Ա Ղ Ո Տ Ի Կ , Ո Ր Զ Ք Ա Հ Ա Ն Ա Յ Ս Ն Ա Ն Ա Ր Գ Ե Ն
; ™ г г : ж ?
ա. *«7 „ ^ եձին, Եւ ւա1տ^ ^ ւ ^ Լ օ Հ ր ^ չ :Բ ա ն ա ռ ի թ ն ա է ե , ն ո լթ ի մ ւ ա լդ ո ց> ե լ ա ռ ա տ ո լթ ի լն * ղ { ե _
2 2 7 в 1 7 Ա ւ պ * “ “ * * Ш ™ К П* Ь . Л հ ա 1 0 Ի Ա ս ա ո ւ ծ ո յ , Ե լ ի ձ ե ո նա ղ ա ւթ ի ց ն ո ր ս , ե ւ փ ր կ ա կ ա ն խ ո ր հ ր գ ո ց ն , ո ր / / կ ա ,ո ա րի ն ո վ ա լ< ճ ա ն ա պ ա ր հ ո ր ֊ գաց^ ե լ ն ա ւ.ո ր դ ա ց լ ի ն ի խ ա ղ ա ղ ո լթ ի մ ո Արգ> ա յԱ ա մ ե ն ն ե Հ <
■ է ն 7 Г 7 7 * « * * * նեն • " Պ ե ր ա խ ^ ն , Ա ր դ , մ ի ' ո ք մ ա ա ր ե ր ի ց է իթ շ ն ա մ ա ն ս ք ա հ ա ն ա յի ն , ք ա ն զ ի Ա ս ա ո ս ս ծ է ա ն պ ա ա ո Հ ե ա ն ն ,
ս ե 7 ւ Ա Հ ^ ^ խ ն դ բ ե է 1 հ 1 Ն ա ^ ^ 3 1 Վ բ է ժ ս Մ ո վ ս է .ի ե լ պ ա ր ո ն ի ի ա ա ն է ն Կ ո ր խ ա յ , ե լ Դ ա դ ա ն ա յ ե ւ Ա բ ի ր ո ն ի , ղ ի հ ո ւր վ ա ռ ե _
Ш 5 Г \ Ր ՈՎԱ է Բ̂ ա Լ ЬМ Р ե ւ ե Կ " 4 զ ն ո ս ա , Ք ա ն դ ի ո ր ա ն ա ր գ է ղ ք ա հ ա ֊ Հ .Տ . .ա յն Ա ս ա ո ւ ա ծ ա ն ա ր գ է , Ո ր պ է ս ա ս ա ց Տ է ր մ ե ր ա շ ա կ ե ր ա ա ց ն . Ո ր ձ ե դ ա ն ա ր ֊
գ է , զ},ս ա ն ա ր գ է , Ա ր դ , ո ր թ շ ն ա մ ա ն ք զ ք ա հ ա ն ա յն , ա ն ա ր գ ո ղ է Ա ս ա ո ւ ծ ո յ , մ ի ՛
մ ն ա ս ց է յ ի շ ա ա ա կ ն ո ր ա յա լի տ ե ա ն .
Ա ր դ , ո ր պ է ս վ ա ս ն ք ա հ ա ն ա յի ց է պ ա ա ո լի ր ա ն ն , ն ո յն պ է ս ե լ վ ա ս ն ծ ն ա լ -
ղ ա ց ն , ք ա ն զ ի հ լ ն ո ք ա ե ր կ ր ո ր դ Ա ս ա ո ս ս կ կ ո շ ի ն , ղ ի Ա ս ա ո ւ ծ ո յ ա ր ա ր լո ւթ ե ա ն
ի մ ե ր ո յ գ ո յա ց ո ւ թ ե ա ն գ ո ր ծ ա կ ի ց ե ն , ո ր պ է ս մ շ ա կ ե լ ե ր կ ի ր , Ք ա ն զ ի մ շ ա կ ս ե ր -
մ ա նկ / / ե լ ե ր կ ի ր յի ն ք ն ը ն դ ո ւ ն ի ղ ս ե ր մ ն , ե լ ո ռ ո գ ո ւմ ն ջ ր ո յն ՝ ի մ շ ա կ է ն , որ
1 2 6 3 . Д հ ա ց ի ն
1 2 7 3 . Д Դ ա ղ ա ն ա
1՝. Շ ա ր ո ձ ա կ վ ա է ա մ ս ա գ ր ի 19Տ 2 թ վ ա կ ա ն ի ս ե պ տ ե մ բ ե ր -Հ ո կ տ ե մ բ ե ր , նոէե մ բ ե ր -ղ ե կ աև մ -
բ ե ր Ա 19ՏՅ թ վ ա կ ա ն ի հ ո ձ վ ա ր ի և փ ե տ ր վ ա ր ի հ ա մ ա ր ն ե ր ի , ,
1280
2 2 7 ռ
2 2 8 ա
2 2 8 Բ
զ ա ւր ո ւթ ի ւն տ ա յ ս ե ր մ ա ն ն գ ո յա ց ո զ ա կ ա ն ե լ ե ր կ ն է ե լ ծ ն ա ն ի ղ բ ո յս ն , ե ւ ա ճ ե ֊
ց ո ւ ց ա ն ե լ եւ ի կ ա տ ա ր ո ս է ն ա ծ ե լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Է։ Ա յս պ Է ս , հ ա յր ս ե ր մ ա ն է ե լ
մ ա յր ը ն դ ո ւ ն ի յի ն ք ե ա ն , ե լ ի ն ո ր ի ն բ ն ո ւթ ե ն է զ ա ւր ո ւթ ի ւն զ գ ա յա կ ա ն տ ա յ
1 2 8 5 մ ա ն կ ա ն ն ե ւ զ կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն շ ո ւն չն ի ն մ ա տ պ ա ւ ո ր ե լո վ ե ւ տ ա ր ե կ ա ն մ ա մ ա ֊
ն ա կ ա ւ բ ե ռ ն ա կ ի ր լի ն ի ն ո ր ա ե լ ա մ ե ն ա յն ա ն դ ա մ ո ց ն խ ո ր տ ա կ մ ա մ բ ե ւ դ ո -
ղ ո ւթ ե ա մ ր ս ր տ ի ւ ե լ ա հ ա ր ե կ ե ա լ ի մ ա հ ո ս ս ն է ց ա ս ս ւք , յ ե ր կ ն է ե ւ ծ ն ա ն ի զ մ սէ -
ն ո ւկ ն ։ Բ ա յց գ ո յա ց ո ւ ց ա ն ե լ ե լ ա ճ ե ց ո ւ ց ա ն ե լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ մ ի ա յն Է , գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ ֊
թ ե ա մ բ ծ ն ա ւղ ա ց ն ի ս ն ո ւն դ ե ւ ի պ ա հ պ ա ն ո ւթ ի լն մ ա ն կ ա ն ն ։ Ե ւ ո ր պ է ս ղ Ա ս տ ո ւ ա ծ '
1 2 9 0 ա մ ե ն ա յն կ ե ն ա ց մ ե ր ո ց պ ա տ ճ ա ռ գ ո ն ։ Ա ր դ , վ ա ս ն ա յս ո ր ի կ ի բ ր և զ Ա ս տ ո ւա ծ
պ ա տ ո ւի ե լ ս ի ր ո յ ա ր ժ ա ն ի ե ն ծ ն ա ւղ ք ն , ո ր պ է ս ա ս է Ա ս տ ո ւ ա ծ ' Պ ա տ ո ւ ե ս
ս հ ա յր ք ո ե ւ զ մ ա յր ։ Զ ի թ է ա ռ ը ն կ ե ր ն զ ս է ր ն ե ր կ ր ո ր դ ե դ ի ւ ր ո յ ս ի ր ո յն , ա պ ա
յա յ տ է / / ե թ է ծ ն ա ւղ ս ն զ ս է ր ն ի յի ն ք ե ա ն ե ղ ի ր յա ռ ա շ ի ն ս , վ ա ս ն ո ր ո յ ց ո ւ ց ա ն ի
թ է ' զ ռ յդ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ են ծ ն ա ւղ ք ն ե լ պ ա տ ո ւե լի են ի բ ր ե լ զ Ա ս տ ո ս ս ծ ։
Ш 5 & Ե . Վ Ա Ս ն Ո Ր Ք Ս Ո Ի Գ Ո Ի Ն Ի ն Մ Ե Ռ Ե Լ Ո Ց Ն
Ա յս պ ե ս ի մ ա ց ի ր , զ ի ս ա կ ա ւ ժ ա մ ա ն ա կ ե ա յ է ր ա ն տ ր տ ո ւմ կ ե ա ն ք ն մ ե ր
ի դ ր ա խ տ ի ն , ե լ ն ա խ ա ս տ ե ղ ծ ի ց ն թ ո ւ ո վ ե լ ս ա կ ա ւ ա ւո ւր ք , ո ւ ս տ ի յ ե տ լո ւ ծ ա ֊
Ն ե լո յ պ ա տ ո ւի ր ա ն ի ն ' դ ա տ ա պ ա ր տ ո ւթ ի ւն , ե լ մ ա հ , ե ւ ա պ ա կ ա ն ո ւթ ի ւձ ե ւ
դ ժ ո խ ս , ո ր ո վ ե ւ խ ա ռ ն ե ց ա ւ ս ո ւ գ ե լ տ ր տ մ ո ւթ ի ւն ի բ ն ո ւթ ի ւն ս մ ե ր ։ Ե ւ ո ր պ է ս
1300 ո չ մ ն ա ց մ ի ա յն պ ա ա ո ւի ր ա ն ա զ ա ն ց ո ւթ ի ւն պ տ ղ ո յն , ա յ լ ի ն։քա ն է , ո ր պ է ս ի
խ մ ո ր է ա ճ ե ա ց ս ք է ս պ էս ե լ ա զ գ ի ա զ գ ի յա ն ց ո ւ մ ն մ ե ղ ա ց , ո ր ե լ բ ռ ն ա ց ա ւ մ ա հ
ե լ թ ա ղ ա ւո ր ե ա ց ի վ ե ր ա յ մ ե ր ։ Ը ն դ ն մ ի ն ս ո ւ գ ե ւ տ ր տ մ ո ւթ ի ւն ե ւ ա մ ե ն ա յն
ա ւր ի ն ա կ տ ա ո ա պ ա ն ա ց տ ի ր ե ց ի ն մ ե զ , ո ր պ է ս ա ս է ր Ն ա հ ա պ ե տ ն թ է ' Ն ժ դ ե հ
ե լ պ ա ն դ ո ւխ տ ե մ ե ս յե ր կ ր ի ։ Ե ւ Դ ա ւի թ ա ս Հ ՝ Վ ա ՜ յ , զ ի ը ն դ ե ր կ ա ր ե ղ ե լ պ ա ն ֊
1305 դ ը խ տ ո ւթ ի ւն ե ւ ն ե խ ե ց ա ն ե ւ փ տ ե ց ա ն , / / ո ր պ է ս ն ա խ ա ս տ ե ղ ծ ն ի դ ր ա խ տ ի ն , ո ւ ս
տ ի տ ա ռ ա պ ե ց ա յ ե ւ խ ո ն ա ր հ ե ղ է յ ո յ ժ ։ Վ ա ս ն ո ր ո յ ա ս է ' ե ս ա ղ ք ա տ ե ւ տ ն ա ն կ
ե մ Ա ս տ ո ւ ա ծ , ա ւգ ն ե ա ի ն ձ ։ Ե ւ մ ի լս Մ ա ր գ ա ր է ն ե ր ե ք վ ա յի ւ յա ւ ե լե ա լ զ տ ա -
ռ ա պ ա ն ս , ո ղ բ ա յ զ ա ղ ք ա տ ո ւթ ի ւն բ ն ո ւթ ե ա ն ։ Ե ւ զ ա յս տ ե ս ե ա լ Օ ո վ բ ա յ , ե լ փ ո ր -
ձ ի ւ ի մ ա ց ե ա լ , ա ն ի ծ է զ ա ւր ծ ն ն ղ ե ա ն ի ւ ր ո յ յ Ե ս ս յ է ։ Ա ր դ , վ ա ս ն ա յս ո ր ի կ ա մ ե -
131ց ն ա յն ծ ն ո ւն ղ ք Ա դ ա մ ա յ ա ր տ ա ս ո ս ս լի ց ե լ ս գ ա պ ա տ գ ո ն ։ Եւ. պ ա տ ճ ա ռ ս ծ ն ը ն ֊
դ ե ա ն ն ե ւ մ ա հ ո ւ մ ի ն չ ե ւ ց ա յն , ո ր ա յց ա ր ա ր մ ե զ ա ր ե գ ա կ ն ի բ ա ր ձ ա ն ց ' լ ո ւ -
ս ա ւո ր ա ռ ն ե լ ի խ ա ս ս ր մ տ ա ց մ ե ր ո ց ծ ա գ ե լ ե ւ բ ա ռ ն ա լ զ ա մ ե ն ա յն ա ր տ ա ւս ր
Iա մ ե ն ա յն ե ր ե ս ա ց ։ [Ե լ ա զ ա տ ո ւթ ե ա մ բ յա ռ ա շ ի ն հ ա յր ե ն ա կ ա ն յո ր դ ի ո ւթ ե ա ն ն
պ ա տ ի ւն զ մ ե զ վ ե ր ս տ ի ն ը ն դ ո ւ ն ե լո վ ե ւ ա ն տ ր տ ո ւմ ո ւր ա խ ո ւթ ե ա մ բ հ ա ս ո ւ ց ա -
1315 նել ի հ ա յր ե ն ի տ ո ւն ն , ա ՛ն դ , ո ւ ր ո չ ե ս ։ տ ի ր է մ ա հ , ե ւ ց ա լք , ե ւ տ ր տ մ ո ւթ ի ւն , ե ւ
հ ե ծ ո ւթ ի մ ւ ։ Ե ւ ա յս պ ի ս ի կ ե ն ա ց ե ւ ա ն մ ա հ ո ւթ ե ա ն խ ո ս տ ո ւմ ն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , հ ա ֊
ւա տ ա ր ի մ է ա ռ մ ե զ , ք ա ն զ ի ա ռ ա շ ի ն ք ն ա ն յո ւ ս ա բ ա ր լա յի ն ա ւո ւր ս Լ ( 3 0 )
զ մ ե ռ ե ա լս ' ը ս տ Լ ( 3 0 ) ա մ ի հ ա ս ա կ ի ս տ ե ղ ծ մ ա ն ն Ա գ ա մ ա յ , ո ւ ս տ ի կ ո ր ծ ա ն ե ց ա ւ
ի մ ա հ , և ա ն ց ի ն ե ր ք ո յ դ ժ ռ խ ո ց ։ Ի ս կ տ է ր մ ե ր Ց ի ս ո ա Ք ր ի ս տ ո ս , ո ր յա ր ո ւթ ի ւԱ
յ 3շօ ե ւ կ ե ա ն ք է ն ն շ ե ց ե լո ց ե ւ կ ե ն ա ր ա ր ձ ա յն ի ւն կ ո չ է ի դ ժ ո խ ո ց , զ ա ւր ի ն ա կ ձ ա յ -
ն է ր ի Բ ե թ ա ն ի ա յ զ Ղ ա զ ա ր է ' Ե կ ա ր տ ա ք ս ։ Ե ւ ե լ մ ե ռ ե ա լն ա մ ե ն ա յն գ ե ր ե զ ֊
մ ե ն ա կ ա ն կ ա զ մ ա լք ն ։ Ե լ ա ն դ չ ա փ ե դ ս գ ո յն , զ ի ա ր տ ա ս ո ւե ա ց ] մ ի ա յն
ե լ ս ա ս տ ե ա ց մ ո ն չ ե լո վ ն ի վ ե ր ա յ ա ռ ա ւ ե լո ւթ ե ա ն ե լ ս ա հ մ ա ն ե դ թ է ց ա յս վ ա յր
ե կ ե ս ց ե ս ե ւ ա յ լ մ ի ՛ յա ւ ե լո ւ ց ո ս ւ ։ Ա ր դ , ո ր ք ա ն զ ա ր տ ա ս ո ւե լն ա ռ ա ւ ե լո ւ զ ս ո ւդ ն ,
1 2 8 4 . Д ս զ ա յա կ ս ձ
1 2 9 1 . Д ծ ն ա ւղ ք ն չիք
1 3 1 3 — 1 3 2 2 . Ա ն կ յո մ յա վ ո ր փ ա կ ա գ ծ ե ր ի մ ե չ ա ռ ն վ ա ձ տ եք ս տ ը չ ո ձ ի մ ձ ր բ ն ա գ ի ր դ , մ ե ն ,
ա յն վ ե ր ց ր ե լ են ք М 8 3 9 ձ ե ռ ա գ ր ի ց ( թ ՛ թ - 1 0 4 բ — 1 0 5 բ ) ։
1953 է Л (Г Ի I/. )г ь
53
2 2 9 բ
2 2 9 տ ա տ մ ա ն ա ւ ա ն դ պ ։ զ հ ե ր Ա խ ո լ զ է ւ կ ա մ
ա ա ո է , ա յ ն պ ի ս ի ք ն ա ն յ ո յ ս ք ե ն ի կ ե ն ա ո ն А « Г զ ա ւ ձ Ի ս ն պ ա ֊
ո ո լ ո վ ա ր ա ր զ ա ։ս մ ի Հ ք ս մ հ ' ^ ե թ է ' * ա ն
զ ա յ ս , ա մ մ ի պ ա հ ե ս ց է ճ ( 1 0 0 ) ծ ն դ բ ա ս Ի ս կ ձ ւ 'հ ւ ո " Լ Լ Ա ե լ" Վ ա ր ա <՛
1330 հ է , ո մ յ լ ը ն կ և ց և ա լ զ պ ա տ ո ւ ի ր ա ն ա ւ ն , ի „ ա ս ա ե ք к Р Ш Ь " и Ш Р ш Р ա ր հ ա մ ա ր
հ ն ճ ա յ լ ա ա ր ա կ ե ա լ , ն ա խ ա ա ա ն ա ց բ ա ն ձ ռ է ե ն ^ ' Ժ Հ ա ն ո ւ թ ի ւ ն Ք ա հ ա ն ա -
ե ւ Ի կ ե ա ն ս , Ե թ է ա ն գ ա ր ձ Գ ո լ ո / յ կ ն Հ Լ յ ՜ " ? ? * ' * * Ն ^ ն Ի * - *
ը ն դ ա ն հ ա ս ս ա ս ն , ի ն ո ց ա յ ն գ ե ր ե զ մ ա ն ը ն կ ե ս ց ի ն ^ Ա ^ Լ ’ի Հ ^ ն
զ ղ չ ա ն ա յ ՝ մ ի ն շ ե լ ի մ ա հ ա պ ա յ խ ա ո է ե , հ Г Հ- < է կ ե ն դ ա ն ո լթ ե ա ն
ատ ^ ր ա, Ա տյն ^ տւ ^ • “ ւ ; [ է ձ 1 է , " Հ Հ *
շ ? : : Ր Հ : : ՛ ? ՛Ա Ո . է I с Լ 1 թ * Ն Հ ե Բ ա ն ո Ա ա կ ա ն ա ն յ ո ւ ս ո լ թ ե ա ն կ ս ո ր ռ Է А ս ո ւ ր բ խ ո ր հ ր դ ո յ ն մ ի զ ա տ ց ի , 1 9 'Ր Դ Կ , ի
а Н - ՛Լ Ա Ս Ն Ա Յ Ն Ո Ց Ի Կ , Ո Ր .Լ Ա Շ հ ւ Ե Ւ Տ Ո Կ Ո Ս Ի Ա քհՆ Ո ՒՆ
1 3 4 0 , ա 7 Ղ ա կ 1 հ " 3 ն 1Ի Ո ս է ն Է ա մ ե ն ա յ ն 1Ь 1 » Э Ш Ш П Л կ ց ս ր դմ ե ն ն մ ե ՚ ւ ^ ա ց , ն ո յն պ է ս ե լ վ ա շ խ ա ռ ո մ ւ ե լ € ш ф я т и Л , Լ "
ա մ ե ն ա յն ա ս ս զ ա կ ա ց . ո ր ի լե ր ի ն ս կ ո ղ ո պ տ ե ն , ե , ո ր մ ա ,ի ո ր գ Ո ղ ռ ց ն ե լ ^
Խ . ո ր տ ն ա է ^ ց ո ւ ց ա ն ե ն ե,. ա զ ք ա ա ա ց ո ւ ց ա ն ե ն զ մ ա ր դ ի կ , զ ի բ ն է ։ ւ ի Հ ,
ա Տ Ւձ Հ ? \ ն ա Ր Դ Ւ Կ Ь ' ГГ 3 А 7 ԱՈ^ թ ե ա մ բ գ ա զ ա ն Բ են ե , ոչ մ ա ր դ ի կ . Հ ի հ ն ա ր ի ն ա ա լ զ ո ս կ ի ն , ա ծ ի ն բ ն ո վ է ե ա մ բ ե ս ,/ ա շ խ ի ն ծ ն ո ւն դ պ ա հ ա ն ջ ե ն ,
ո ր չ ա ր Է , ք ա ն բ ռ ն ա բ ա ր պ ա ո ւ ղ ա ռ ն ո ւ լ , ս ա ի ս ա տ ա ն ա յ կ շ ա հ ա ս է ր ռ ւս ո յց
զ մ ա ր դ ի կ ե ւ զ ր կ ո ղ , կ ո զ ո պ ա ո զ ե լ յա փ չ տ ա կ ո ղ , Մ ի ' ա ր ա ս ց է զ ա յս ի ք ր ի ս տ ո .
ն է ի ց , զ ի ա ս ա ո ս ս ծ ի ց ն է գ ո ր ծ դ . Ա յ լ թ է ,,ք ա ր ա ր ե ւ զ ղ շ ա ս ց ի , գ ր կ ա ն ս հ ա ֊
ա ո ւս ց է / / չ ո ր ս ա պ ա ա ի կ ե լ ա պ ա շ խ ա ր ո լթ ի ւն զ դ ո զ ո ց ե , ա ս ս զ ա կ ա ց ե ր ե ս ս ! 1350 ե լ ա պ ա հ ա զ ո ր դ ե ս ց ի ։
(2 Է . « ԼԱ Ս Ն Ա Յ Ն Ո Ց Ի Կ , Ո Ր Ո Ւ Խ Տ Ե Ն Ե Ւ Ո 9 Կ Ա Տ Ա Ր Ե Ն
Ա յ լ ո ր ո ք ո վ ս տ է Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե լ ե կ ե զ ե ց լ ո յ ե ւ տ ո ւ ր ս տ ա լ ա զ ք ա տ ա ց , ե ւ
շ ա հ ա ս ի ր ե ա լ ս տ է , զ Ա ս տ ո ս ս ծ զ լ ա ն ա յ ա յ ն պ ի ս ի ն , Ե լ ո ր ո ւ խ տ ե ա ց ն ե լ ո չ կ ա -
տ ա ր ե ա ց , կ ց ո ր դ ւէ ո ւ ր ա ց ո ղ ս , ց ն , զ ի գ ր ե ա լ է ՝ Ո ւ խ տ ս դ ի ք ե լ կ ա տ ա ր ե ց է ք , Ա ր ղ ,
13ՏՏ ո ք յ ա ն ա ս ն ո ց ո լ խ տ ե ա ց Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , մ ի ՛ յ ա պ ա ղ ե ս ց է ե լ յ ա յ լ ժ ա մ ա ն ա կ ս թ ո ղ ց է
կ ա տ ա ր ե լ , զ ի մ ի ' պ ա տ ա հ ո ս է ն ե կ ե ա լ խ ա փ ա ն ե ս ց է , ա յ լ ը ն դ ո ւ խ տ ե լն պ ա ր տ
է վ ա ղ վ ա ղ ա կ ի հ ա տ ո ւ ց ա ն ե լ ։
а с . 1‘ Լ Ա Ս Ն Ա Յ Ն Ո Ց Ի Կ ,| Ո Ր Ք .4«1ՏՈԻ 'Լ Ե Կ Ե ՚ԼԵ Ց Ւ Ո Ց ՈԱ Տ Ա Ն
Ջ պ ա ո լ դ ն , զ ո ր տ ա յ ց ե ն , ո չ մ ա ր դ ո յ գ ր ի , ա յ լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ք ա ն զ ի յ ա լ ր է ն ո
1360 հ ր ա մ ա յ ե ա ց Ա ս տ ո ս ս ծ Մ ո վ ս է ս ի թ է ՝ Պ ա ս . ո լ է ր տ ո ւ ր ա մ ե ն ա յ ն ց ե ղ ի ց ն Ի ս ր ա -
լ է լ ի ' յ ա մ ե ն ա յ ն յ ա ս ս ր է , ո ր բ ե ր ի ց ե ն յ ա յ լ ա զ գ ե ա ց ե լ յ ա մ ե ն ա յ ն ս տ ա ց ո ւ ա ծ ո ց
ե լ յ ա մ ե ն ա յ ն գ ո ր ծ ո ց ձ ե ո ի ն ե լ յ ա շ խ ա տ ո ւ թ ե ն է վ ա ս ա ա կ ո ց տ ա ս ա ն ո ր դ ս տ ա /
ի տ ո ւ ն Տ ե ա ռ ն ։ Ե ւ ո ր վ ա ս ն // մ ե ղ ա ց ո ղ չ ա կ է զ ք ն ե ւ պ ա տ ա ր ա գ ք ն ե ն ե ւ ո ր
վ ա ս ն գ ո հ ո ւ թ ե ա ն ն ո լ է ր ք ն , ա յ ս ա մ ե ն ա յ ն ա ռ ա տ ո ւ թ ե ա մ բ ը ն ծ ա յ ե ա լ լ ի ն է ր ի
136 5 տ ո ւ ն Տ ե ա ռ ն ։ Ե լ ո ր հ ա տ ա ն է ր կ ա մ [ոչ1 ճ շ տ ի լ ը ն ծ ա յ է ր , պ ա տ ո ւ հ ա ս մ ա հ ո ւ
ը ն դ ո ւ ն է ր ։ Ե ւ Կ ա յ է ն վ ա ս ն ա յ ն խ ո տ ե ց ա լ , գ ], գ յ ո ռ ի ն մ ա տ ո ւ ց ա ն է ր Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ,
2 3 0 ա
2 3 0 բ
54Է Ջ Մ Ի Ա Ծ Ի Ն 1953
Ե ւ զ Ա բ է լ վ ա ս ն ա յն պ ա տ ո ւ ե ց ա լ , զ ի զ ա ռ ա շ ի ն ն և զ մ ե ծ ն Ա ս տ ո ւ ծ ո լ մ ա տ ո յց ։
Ե լ Ե ս ա ւ վ ա ս ն ա յն ա տ ե ց ա ւ ե լ Ց ա կ ռ բ ս ի ր ե ց ա ս Ե ւ ա հ ա յա ն է ծ ք ի տ ա ն էն
Կ ա /Է ն ի ե ւ Ե ս ա ս ս յ ո լ պ ա կ ա ս ե ա ց լա ւ ի տ ե ա ն ։ Ա ր դ , մ ի ' ո ք ի շ խ է զ պ տ ո ս լ
1370 ե կ ե զ ե ց ւ ո յ հ ա տ ա ն ե լ կ ա մ ճ շ տ ի ւ մ ա տ ո ւց ա ն ե լ , զ ի մ ի ' ա ն ի ծ ի լք դ ա տ ա պ ա ր ֊
տ ե ս ց ի ի բ ր ե ւ զ Կ ա յէ ն ։
ս Թ . 4 Ա 11Ն Ա Յ Ն Ո 8 Ի Կ , Ո Ր Տ Ա Ւ Ն Ի Կ Ա Մ Կ Ի Ի Ր Ա Կ Է Ի Ո Յ Ե Ր Թ Ա Ն
Ի Գ Ո Ի Ռ ն Ե Կ Է Ղ Է Յ Ի Ո Յ
Ա յ լ տ ա մ ւ ի կ ա մ կ ի ւ ր ա կ ւ է ի , կ ա մ յ ա ւ ո ւ ր շ ա բ ա թ ո ւ ո ր ի ք ր ի ս ա ո ն է ի ց է ի
1375 դ ո ւ ռ ն ե կ ե զ ե ց ւ ո յ ո չ ե ր թ ա յ ց է ե ւ զ ձ ա յ ն ա ւ ե տ ա ր ա ն ի ո չ լ ս է , ը ն դ խ ա չ ա հ ա -
ն ո մ յ ս ն է ' ը ս տ կ ա ն ո ն ա կ ա ն ս ա հ մ ա ն ի , ք ա ն զ ի ի տ ա մ ւ ի ն մ ե ծ ի զ ձ ա լ ն կ ե ն ա ֊
2 3 1 ս ւ բ ա ր ի ն , ո ր զ ա ւ ե / / տ ի ս ո մ ւ է ր ի բ ե ր ա ն ի ւ ր ի Հ ա ւ ր է ա ռ մ ե զ ե ւ զ թ ո զ ո ւ թ ե ա ն
բ ա ր բ ա ռ հ ա յ ց ո ս ս ծ ո յ ն , ո ր վ ա ս ն ն ո ց ա ա ռ Հ ա յ ր պ ա ղ ա տ է ր , ո չ լ ո ս ս ն , վ ա ս ն
ա յ ն ո ր ի կ ի ն ո յ ն տ ա մ ւ ի ն մ ե ծ ի ա ռ ա ջ ի ն մ ա ր տ ի ր ո ս ն Ս տ ե փ ա ն ո ս , ի բ ա ն ա լ ե ր կ ֊
1380 ն ի ց զ Ո ր ղ ի Մ ա ր դ ո յ տ ե ս ա ն է ր ը ն դ ա ջ մ է Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ո ւ ս տ ի ե ւ զ ո ր դ է գ ր ո ւ թ ի մ ւ ն
ը ն կ ա լ ա ւ , ի ս կ ք ա ր կ ո ծ ա ւ ղ ք ն ծ ա ռ ա յ ի ն ի բ ր ե ւ զ խ ա չ ա հ ա ն ո մ / ք ն Տ ե ա ռ ն , խ ց ի ն
դ ա կ ա ն ջ ս ի լ ր ե ա ն ց , զ ի մ ի ' լ ո վ ւ ց ե ն զ ձ ա յ ն կ ե ն ս ա բ ե ր յ ե ր կ ն ի ց , Ա յ ս պ է ս ե ւ
ա յ ն ո ք ի կ , ո ր ո չ լ ս ի ց ե ն ի կ ի ւ ր ա կ է ի ե լ յ ա ւ ո ւ ր շ ա բ ա թ ո ւ զ ձ ա լ ն ա ւ ե տ ա
ր ա ն ի ն , ը ն դ ա յ ն ո ս ի կ հ ա մ ա ր ե ց ա ն , բ ա ց ի ի հ ի ւ ա ն դ ա ց ե ւ ո ր ա ն կ ա տ ա ր
ե ն հ ա ս ա կ ա ւ , ե ւ ա յ ն ո ք ի կ , ո ր ի հ ա ր կ ա ւ ո ր ճ ա ն ա պ ա ր հ ի ե ն ։ Ն ո յ ն պ է ս մ ի
կ ե ր ա կ ր ե ս ց ի ն ա ռ ո ղ ջ ք մ ա ր մ ն ո վ ե ւ կ ա տ ա ր ե ա լ հ ա ս ա կ ա ւ ն ա խ ք ա ն զ պ ա ա ա -
ր ա դ ի ն ա ր ձ ա կ ի լ ն , զ ն ո յ ն պ ա տ ո ւ հ ա ս կ ր ե ս ց է ՝ խ ա չ ա հ ա ն ո ս ս ց ն ո ր լ ո ւ ծ ա ն ե ն ,
ե ւ ա ն պ ա ր տ ե մ , ա ս ա ց ի ա հ ա ։
/ / Դ.. Հ Ա Ր Ց Ո Ի Մ Ն Ն Ո Յ Ն Ք Ա Հ Ա Ն Ա Յ Ի Յ Ա Ղ Ա Գ Ս Ե Ր Ի 8 Ն Ն Ա Ի Ա Կ Ա Տ Ս Ա Յ '
Յ Ո Ր Ո Ի Մ Մ Ս Ա Կ Ե Ր Ո Ձ Գ Ո Յ ' Պ Ա Տ Ա Ս Խ Ա Ն Ի
Ն ա ւա կ ա տ ե ա ց տ ա մ , , զ ո ր կ ա տ ա ր է ե կ ե ղ ե ց ի , բ ա ր ձ ր ա գ ո յն տ ե ս ա ն ի , ք ա ն
զ ա մ ե ն ա յն տ ա լն , ե ւ ա ս տ ո ւ ա ծ ա տ ե ս ա կ ա դ ո յն , ք ա ն զ ի ա մ ե ն ա յն տ է ր ո մ ւա կ ա ն
տ ա մ յի ց ա ւո ւր ք ն ն ա ւա կ ա տ ի ք կ ո շ ի ն , ք ա ն զ ի ն ա ս ս կ ա տ ի կ ք ն թ ա ր գ մ ա ն ի ն ո
ր ո գ ո ւ մ ն , կ ա մ ո ւ ր ա խ ի ւթ ե ա ն տ ա մ , , Ք ա ն զ ի հ ն ո ւթ ի մ , ա մ ե ն ա յն ծ ն ն դ ո ց մ ա ր դ -
1395 կ ա ն ի յա ն ց ա ն ա ց ն Ա գ ա մ ա յ ե ղ ե ն , ո ւ ս տ ի մ ա հ ե մ ո ս ո յա շ խ ա ր հ ս ե լ ա պ ա -
կ ա ն ո ւթ ի մ ւ , ո ր ո վ հ ն ա ց ա ւ բ ն ո ւ թ ի մ ւ ս , Վ ա ս ն ո ր ո յ Ա ր ա ր ի չն բ ն ո ւթ ե ա ն ս ոչ
ա ր ա ր ա ն տ ե ս ի ս պ ա ռ զ կ ո ր ծ ա ն ե ա լ պ ա տ կ ե ր ի ւ ր ՝ զ թ ա ղ ե ա լն յա ղ բ , ա յ լ ե կ ն
ի խ ն դ ի ր հ ն ա ց ե ա լ պ ա տ ՛կ ե ր ի ն ե լ կ ո ր ո ս ւ ե ա լ դ ր ա մ ի ն ե լ ն ո ր ո վ ե ա լ զ ն ա յ ա -
ո ա ջ ի ն փ ա ռ ս ն ' լ ո ր ո ւ մ ս տ ե ղ ծ ն ։ Ե ւ ա ր դ , ա յս պ է ս տ ա մ ւէ ե կ ե ղ ե ց ի զ ն ո ր ո -
1400 գ ո ւթ ե ա ն ի ւ ր ո յ զ ա ւր ե լ ա ո ն Հ ն ա ս ս կ ա տ ի ս ի ւ ր ո յ փ ր կ ո ւթ ե ա ն ն ։ Բ ա յց յա ղ ա գ ս
2 3 2 ա չ ճ ա շ ա կ ե լո յ ի մ ս ո յ յ ա յ ս Գ ( 3 ) Ц տ ա մ յս , ա յս է ' ճ ր ա գ ա լո ւց ի ն ե ւ վ ա ր դ ա վ ա
ռ ի ն ե ւ խ ա շ ի ն , ո ր ո չ հ ա ղ ո ր գ ի մ ք ի մ ս ո յ , բ ա յց ի վ ա ղ ի մ յ , ո ր է լա յտ ն ո ւթ ե ա ն
ա ւր , ե ւ յա ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ վ ա ր գ ա վ ա ռ ի ն ։ Ա ր դ , ե ր ե ք տ ա մ յք ա յս ե ր ե ք յի ս ն ե կ ա լք
ա ա ւ ր բ ք պ ա տ ո լի ն ն ա խ ա տ ա մ ւա կ մ ա ք ր ո ւթ ե ա մ բ ե ւ ս ր բ ո ւթ ե ա մ բ պ ա հ ո ց , ո ր ֊
Ա 0 3 պ ի Մ ո վ ս է ս հ ի ն գ ա ւ բ ե ա յ պ ա հ ա լք ա ր ժ ա ն ա ց ո ւց ա ն է ր զ ի ն ք ն ի Ս ի ն ե ա յ լե ր ի ն ն
ա ս տ վ ա ծ ա յի ն տ ե ս լե ա ն ն , Վ ա ս ն ո ր ռ յ ե ւ մ ե ք , ը ս տ ա ռ ա ւե լո ւթ ե ա ն ն Ք ր ի ս
տ ո ս ի ք ա ն զ Մ ո վ ս է ս , Ե Ժ ( 1 5 ) [ա ւո ւր բ ք ] յա ռ ա ջ ա պ ա տ ր ա ս տ մ ա ք ր ո ւթ ե ա մ բ հ ա -
1385
2 3 1 բ
1390
1393. Д Ե լ ՜քսձզ],
1953 է Я 1Г հ И Ծ М ,55
г з 2 Р
? 3 3 ш
2 3 3 Р
'1 " Ր գ ի մ ք տ ա ւ ն ի ց ս ։ Ո ՛ չ մ ի ա յ ն ձ ա յ ն ա 1 , ո „ , Օ ե ս , ն ւ
ղ ո ր դ ի մ ք , ա յ լ ա ս տ ո ւ ա ծ ա յի ն բ ն ո ւթ ե ա ն ն , „ „ Լ " ք ' " !1 'ւ , [ հ ա ՜ն ե ց ա լ մ ե զ ա զ գ ա կ ց ա բ ա ր , Ա րդ> դ ա ո ն Ւ ն ա Р ք մԻ ա ^ ե լ ը ն տ ա -
կ ա բ ո զ է բ ա ռ ն ա լ զ մ ե զ Տ ա ձ Լ Լ 1 պ ^ Հ Լ * * '
ա ղ ա ւթ ի լք , ծ ո մ ա պ ա հ ա ւք & դ ե տ ն ա խ շ ա ո է թ ե ա մ բ , ն Р \ ւ Ի Հ ե ա կ ս մ ա ք ր ի ,
մ ա ն I I ա ռ ա ք ո ՛ չ մ ի ա յ ն ի ճ բ ա գ ա լ ո ւ զ ի ն ե լ 4 ^ Կ
ի յ ի ս ն ե ր ե ա կ ս , ո ր յա ռ ա ջ ք ա ն զ տ ա ւ ն ս ն , Ք ա ն պ ե ^ Հ / Т ^ ^ ^
Ա Ա Գմ աե ռ ն զ ե ն : զ ЬР Ь* ի խ « ր Հ ո լ բ դ ա ն ա բ ա ա ագ ա ո ի Լ ա1 ր Քի Հ 1ա Նմ ե ղ ս ա ք ա փ չ ս ե ղ ա ն ո յ ն պ ա ա ա ր ա գ ի ի փ ր կ ո լթ խ ն ա . խ ա ր Հ Ա ' Ի ^
ч - м ь ‘ 7 ' Т Л ‘ , 'Т ՛ 1ախ ի յ ՛ > Հ ^ 1 ՛ , ! Հ 1ապա Ի մ ա զ ա կ ա ն ,„„էպ կե / <■ա , "ման,յ ՛ "ր տան յ «
Л Ч Հ ա , ա կ կ լ , , ա յ ւ 4 զ Ա ս „ ր լ ( < ա է ո ւ Ւ մ ա ^
մ ա տ ա ղ ա մ ի ս ե լ ի ի ե լ ի Հ . Հ
վ ա ս ն „ т մ ի , Կ Կ Ւ , Է մ . . „ ր պ ։ ի թ „ ղ : _
> - * • > » պ ա տ ո ւ ի ր ա ն բ ն , Ա „ , մ ի ' մ ա Ր Ո ^ Ա կ ա ա ա ^ ա լ հ ա Լ -
կ ա լ կ ե ր ի ց է մ ի ս յ ա յ ս ե ր ի ս ք ա 1 /ռ ա ս ո մ յս ՝ յա յտ ն ո ւ թ ե ա ն ն , ե լ ի զ ա ա կ ի ն ե լ ի
վ ա ր գ ա վ ա ռ ի ն , ք ա ն զ ի ք ա ռ ա ս ո ւն ք ս ա ւր ի ն ա կ Հ կ ե ն ա ց ն Ա գ ա մ ա յ ' ո բ ի զ րա խ
տ ի ն ե ւ ք ա ն զ ի ա յ ս ՝ չ ա վ ,ա ,ո ր ս ա ս ե ն լ ի ն ե լ ն մ ա ի զ բ ա խ ա ի ն , ե լ ո ՛չ է ր ա ն դ
մ ս ա կ ե ր ո ւթ ի ւն ե լ ո ՛ չ գ ի ն ը մ պ ո ւ թ ի լն , ե ւ ա ռ հ ր ա մ ա ն պ տ զ ո ց ն ճ ա շ ա կ ե լ հ ա -
մ ա ր ձ ա կ ո ւ թ ի մ , , բ ա ՛ յ ց ի մ ի ո յ ա ն կ ո յն ' յա , լա գ ս փ ո ր ձ ի ,
И З О
՛ԼԱ. ‘ ԼԱՍՆ ՈՐ ԿՈԻՍՈԻԹԻՒՆ ԽՈՍՏԱՆԱՆ ԵԻ ՈԶ ՊԱՀԵՆ
Ա յ լ ո ր ո ք խ ո ս ա ա ց ա լ ա ռ ա ջ ի ք ա հ ա ն ա յի ց ե ւ ե կ ե զ ե ց լ ո յն ա բ ե ղ ա յո ւթ ի ւն ն
կ ա մ կ ո ւս ո ւթ ի մ ւ ե լ կ ի ն ա ր ա ր , ը ն դ ո ւ ր ա ց ո ղ ս ն Հ Ե ( Տ ) ա մ ա պ ա շխ ա ր ե [ս ց է \
մ ե ծ ա ջ ա ն վ ա ս տ ա կ ա ւ ք ե լ ա պ ա հ ա ղ ո ր դ ե ս ց ի ,
Ղ Ո . [Վ Ա Ս Ն ] Ո Ր ՏէՓ ՈՔՐ Ա Ս Ա Ն Կ Ո Ի Ն Ս Ն Պ Ս Ա Կ ԵՆ
Ա յ լ զ փ ո ք ր ա դ ո յն մ ա ն կ ա ն ս մ ի ՛ ո ք ի ք ա հ ա ն ա յի ց յա ն ձ ն ա ռ ց է հ ա ր ս ա ն ե ա ց
ԱՅՏ պ ս ա կ դ ձ ե լ ն ո ց ա մ ի ն չ ե լ յ ե ր կ ո տ ա ս ա ն ա մ ն , ո ր ճ ա ն ա չ ե ն ղ ա շն ե ւ զ ա հ ե ա կ ն ,
ա պ ա պ ս ա կ դ ն ե լ ա ր ժ ա ն է յա ղ ա գ ս ա մ ա ւ թ ո յ , կ ա մ ե ր կ ի լղ ի , կ ա մ կ ա շ ա ռ ո յ
Ц կ ա մ վ ա ս ն ա ն փ ա ռ ա խ տ մ ո լո ւթ ե ա ն ք ա հ ա ն ա յ տ ա ս ա մ ե ն ի ց ն ի խ ո ն ա ր հ
պ ս ա կ ղ ն կ , ն զ ո վ յ , ե ւ լ ո ւ ծ ց ի ի կ ա ր գ է ն . Ն ա ե լ ա ռ ա ն ց խ ո ս ա ո վ ա ն ո ւթ ե ա ն
զ փ ե ս ա յ ե լ զ հ ա ր ս ն մ ի ' ի շ խ ե ս ց է պ ս ա կ ե լ , Ա պ ա թ է յ ա ն ղ գ ն ի . ո ք , լո ւ ծ ց ի :
1 ,4 0 Ա յ լ մ ի մ ա ւ ր կ ա թ ա մ բ ն ս ն ե ա լ մ ա ն կ ո ւն ք ՝ ա ր ո ւ ե լ է գ , մ ի ՛ զ ո ւգ ե ս ց ի ն ը ն զ
մ ի մ ե ա ն ս , ք ա ն զ ի յա ղ ա գ ս կ ա թ ն ա ս ն ո ւթ ե ա ն ն ի մ ի ս տ ի ն ք ՝ մ ի ե ղ ե ն ,
՚ Լ Գ . « ԼԱ Ս Ն Ա Յ Ն Ո Յ Ի Կ , Ո Ր Զ Խ Ա Զ Ա Ռ Ա Յ Լ Ա 9 .Գ Ե Ա 8 Տ Ե Ս Ա Ն Ե Ն
Ե Ի Ա Ն Փ Ո Ց Թ Ա Ռ Ն Ե Ն
Ա յ լ զ խ ա չ ա ո ա յ լա գ ե ա ց մ ի ' ո ք ա ն հ ո գ ա ց ե ա լ ի բ ա ց թ ո ղ ց է , ա յ լ դ ն ե ս -
1445 ց է ն ո ր պ է ս վ ա ճ ա ո ե ն ն . Ա պ ա թ է ա ր հ ա մ ա ր հ ե լո վ ա ն հ ո գ ա ն ա յ, ղ ո ւր ա ց ո ղ ա ց ն
կ ր ե ս ց է պ ա տ ի ժ . Ի ս կ ք ր ի ս ա ո ն ե ա յք մ ի ' ս ո վ ո ր ե ս ց ի ն ձ ա խ ե լ ե ւ գ ն ե լ , զ ի ա ն -
հ ա ս ս տ ո ւթ ե ա ն ն շա ն ւէ ա յս ՝ զ ի ւր ա գ ի ն ա ռ ն ե լ զ ա ն ճ ա ո խ ո ր հ ո ւր դ ի ,ա չի ն :
1417. Д յալրինակին
1435. Д որ ճանաչեք։ զաք), ե ղաՀևակն յ ի Г Ы 40 . Д մին
56 к 5 1Г Ь а Ծ I' Ն 1954
2 3 4 ш Ղ Դ . Վ Ա Ս Ն Ն Ա Պ Ա Ս / / Տ Ա Կ Ի Մ Ս Ո Յ Ե Ի Մ Ե Ռ Ե Լ Ո Տ Ո Յ *
Վ ա ս ն ն ա պ ա ս տ ա կ ի մ ս ո յ ե ւ մ ե ռ ե լ ո ա ո յ ե ր կ պ ա ո ա կ ո ւ թ ե ւ ս ն պ ա տ ա ս խ ա ն ի
1 4 5 0 ա յ ս է ։
Մ ե ռ ե լո տ ո յ ե լ ն ա պ ա ս տ ա կ ի մ ս ո յ ո լ գ ո յ բ ա ժ ա ն ո ւ մ ն , վ ա ս ն զ ի մ ի են
ն ո ք ա ա յն մ մ ա ք ր ո ւթ ե ա մ բ ։ Ե լ թ է յա ն գ է տ ս ո ւտ է ո ք ի ն ո ց ա ն է , Խ .ք ( 4 0 ) մ ի
պ ա հ ե ս ց է կ ա ր գ ա ծ ո ւթ ե ա մ բ , ի ս կ ե թ է գ ի տ ո ւ թ ե ա մ բ ' Բ ( 2 ) ա մ ա պ ա շխ ա ր ե ս ց է ւ
Ա պ ա թ է ի ք ա հ ա ն ա յի ց ո ք կ ե ր ի ց է , Բ Լ ( ե ր կ ի ց ս ե ր ե ս ո ւ ն ) ա լր ա ր տ ա ք ո յ
1455 կ ա ց ց է , ե լ ա պ ա հ ա ղ ո ր դ ե ս ց ի ։ Ա պ ա թ է ղ ի տ ո ւ թ ե ա մ ր կ ե ր ի ց է ' է ( 7 ) ա մ
ա պ ա շ խ ա ր ե ս ց է ե լ ա ր տ ա ք ո յ կ ա ց ց է ւ
Ի ս կ ա յն ո ք ի կ ե ն ե ր կ պ ա ո ա կ ք , ո ր ա լց տ ե ն ե լ բ ա ժ ա ն ե ն գ մ ի ա ր ա ն ո լ -
թ ի ւն ե կ ե զ ե ց ւ ո յ ի չա ր ա ղ ա ն դ հ ե ր ձ ո ս ս ծ ո ղ ա ց ն ե լ սւյլ ա մ ե ն ա յն , ո ր ք ս ո ւ ֊
թ ե ա ն բ ա ն ի մ է չ ը ն կ ե ն ո ւ ի մ ի ա բ ա ն ո ւթ ե ւս ն ե ղ բ /ս ր ց , եւ. բ ա ր ե կ ա մ ս ի ր ե լե ա ց ,
1460 յ ,Լ ա ն հ ա շտ պ ա տ ե ր ա զ մ ն ե ւ խ ռ ո վ ո ւթ ի ւն ի մ ի ջ ի ն ո ց ՚ս հ ա ս տ ա տ է , ք ա ն զ ի
ե ր կ պ ա ո ա կ ո լթ ե ա ն դ ս ՚ի շ ն ա խ ս ա տ ա ն ա յ ե ղ և , ո ր է ա ր կ ղ բ ա ն ս ա ր կ ո ւթ ե ա )։
2 3 4 բ ի մ է չ Ա գ ա մ ա յ ե ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ։ Ե լ / / հ ա տ ե ա լ բ ա ժ ա ն ե ա ց ի ն մ ա ն է ղ ծն ո ւն դ ։։
Ա գ ա մ ա յ ։ Ե լ ա յ ս ա մ ե ն ա յ ն չ ա ր ի ք , զ ո ր ի թ ի ։ ա ր կ ե ա լ ց ո ւ ց ա ն է բ ա ն ս , յ ե ր կ -
պ ա ռ ա կ ո լ թ ե ն է ե մ ո լտ յ ա շ խ ա ր հ ս , ո ր ո վ գ ե ր ե ց ա ն մ ա ր դ ի կ ի ծ ա ո ա յո ւ թ ի ւ ն
Н 6 5 ա խ տ ի ն ա յ ս ո ց ի կ , ա յ ս ի ն ք ն ' ն ե ն գ ո ւ թ ե ա ն , ր ս ո ւ թ ե ա ն , ա գ ա հ ո ւ թ ե ա ն , չ ա ր ա կ -
ն ո ւ թ ե ա ն , զ ր կ ո ղ ո ւ թ ե ա ն , ա ր ո ւ ա գ ի տ ո ւ թ ե ա ն , բ ա մ ր ա ս ա ն ա ց , ա ն ա ռ ա կ ա ր -
ր ե ց ո ւ թ ե ա ն , յ ա փ շ տ ա կ ո ւ թ ե ւ ս ն , պ ո ռ ն կ ո ւ թ ե ա ն , վ ր է ժ խ ն դ ր ո ւ թ ե ա ն , ս տ ո ւ թ ե ա ն ,
շ ն ո լ թ ե ա ն , ա ն ո ղ ո ր մ ո ւ թ ե ա ն , ս ո ւ տ ե ր դ մ ա ն , ա ր ի ւ ն հ ե ւ լ ո ւ թ ե ա ն , ա ն ա ս ն ա գ ի -
տ ո ւ թ ե ա ն ։ Ե ւ ո ր ո չ ո ւ ն ի յ ո յ ս յ ա ր ո ւ թ ե ա ն ' ա ն յ ո ւ ս ո ւ թ ե ա մ բ լ ա ն զ մ ե ռ ե ա լ ս ։ Եւ
1470 ո ր ա յ լ ա յ ս պ ի ս ի ա ն հ ո ւ ն ա ր կ ա ծ ք ե ն չ ա ր ի , ի բ ա ն ս ա ր կ ո ւ թ ե ն է ե մ ո ւ տ յ ա շ
խ ա ր հ ս , ո ր ո վ ե ր կ պ ա ո ա կ ե ա լ բ ա ժ ա ն ե ց ա ն ծ ն ո ւ ն դ ք Ա գ ա մ ա յ յ ա յ ս պ ի ս ի
չ ա ր ի ս ' զ ո ր ս ե ր մ ա ն ե ա ց ս ա տ ա ն ա յ ո ր ո մ ն ա բ ա ր ի վ ե ր ա յ գ ե ղ ե ց ի կ ս ե ր մ ա ն ց ն ։
2 3 5 ա / / Վ ա ս ն ո ր ո յ ե ր կ պ ա ռ ա կ ն ն մ ա ն է ս ա տ ա ն ա յի ե լ կ ց ո ր դ ա մ ե ն ա յն չա ր ե ա ց ն
ն ո ր ա , ո ր ե լ ը ն դ ն մ ի ն ժ ա ռ ա ն գ ե ս ց է զ խ ո ս տ ա ց ե ա լ պ ա տ ի ժ ն ն ո ր ա ս ա տ ա ն ա ր
1475 Ղ Ե . Վ Ա Ս Ն Ա Զ Գ Ի Ա Զ Գ Ի Հ Մ Ա 8 Ո Ի Թ Է Ա Ն Ե Ի Յ Ա Ր Ս Ո վ Ո Ր Ո Ի Թ Ե Ա Ն
է ա յ լ չ ա ր ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն , զ ո ր ո լ ս ո յց ս ա տ ա ն ա յ , ո ր ո վ ք ա ւտ ա ր ա ց ո ւց ա ն է
,/ մ ա ր դ ի կ ի ճ շ մ ա ր ի տ գ ի տ ո ւ թ ե ն է ն ։ Ե ւ է ս կ ի զ բ ն կ ա խ ա ր դ ո ւթ ե ա ն ե ւ հ մ ա -
յո ւ թ ե ա ն , ո ր ե ն ա զ գ ա յի ն ք մ ա ն ի ք ե ց ւո ց ն ե ւ վ ա ղ է ն տ ի ա ն ա ց ւո ց հւ չ ա ր ա ղ ա ն -
գ ո ց ն ո ց ա պ ա շ տ ա ւն ե ա յք ե ւ ա շ ա կ ե ր տ ք ։ Ե լ ե ն ն ո ք ա ս ա տ ա ն ա յա խ ա ւս ք ե ւ
1*80 դ ի ս ս կ ո չ ք ե ւ ա զ գ ի ա ղ գ ի ա ն ո ւա ն ս ե դ ե ա լ գ ի ւա ց ։ Ի ց ո յ ց հ ւ ի տ ե ս ի լ գ ա ն ն ո ց ա ,
ն ա ե լ ա ւգ ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւն խ ո ս տ ա ն ա ն ե ւ զ ա ւր ո ւթ ի ւն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ա ր ծ ե ց ո ւց ա ն ե ն
դ ա ն ձ ի ն ս թ է ի ց ե ն ։ Ի ս կ ի Հ ո գ ո յն շ ն ո ր հ ա ց մ ե ր կ ա ց ե ս ւ լ մ ա ր դ ի կ յո ւ ս ա ն ի
ս ա տ ա ն ա յ , ո ր պ է ս ի զ ա ւր ո ւթ ի ւն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե ւ յա ր բ ա ն ե ա կ ս ն ո ր ա , ո ր են
դ ե ւք , յո ւ ս ա ն ո ր պ է ս ի ս ո ւր բ հ ր [ ե ] շ տ ա կ ս Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ։ Ք ա ն զ ի ե լ խ ա ւա ր [ա յ]ի ն
2 3 5 բ 1486 I / դ ե լք կ ե ր պ ա ր ա ն ի ն ի հ ր \ ե ] շ տ ա կ ս ե ւ ց ն ո ր ե ց ո ւ ց ա ն ե ն զ ա ն մ ի տ ս ։ Ա յ լ ե ւ
ա ւտ ա ր ե ւ ա զ գ ի ա զ գ ի ա ն ո ւա ն ս յա ւ դ ե ն մ ի մ ե ա ն ց ե ւ կ ո չ ե ն յա նո ւա նէէ ի շ խ ա ն ք ի ն -
ք ե ա ն ց ե ւ պ ե տ ք Գ ա բ ր ի է լ/ ւ ե ւ Մ ի ք ա յէ լի ա ն ո ւ ա մ բ , • ո ր պ է ս թ է պ ե տ ք ե ւ ի շ
խ ա ն ք ա մ ե ն ա յն հ ր ե շ տ ա կ ա ց գ ո լո վ ։ Ե լ ա ն մ ի տ մ ա ր դ ի կ հ ա լա ն ե ա լ հ ւս ս ս տ ա ն
ս ա տ ա ն ա յի ի բ ր ե ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ հ ւ դ ի ւա ց ն ո ր պ է ս հ ր [ե ] շ տ ա կ ա ց Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ե ւ
* Բ ն ա գ ր ի թ ե ր թ ը պ ա տ ո վ ա ձ ւ ի ն ւ ,ո . պ ա տ ճ ա ռ ո վ , Ղ * 41"՚1"Ր վ ե ր ծ ա ն վ ա ծ < М 83!) ձ1.
ս ա դ ր ի ց ( թ . թ . 1 1 7 ա — И З р ) ։
1953է Л Ս՜ Ի и. ծ Ի ն
1490 57
149Տ
2 3 6 ա
1500
1505
2 3 6 բ
1510
1515
2 3 7 ա
1520
15X5
2 3 7 ր 1530
է լ ա ր ա մ ի տ
Ի մկբտութենէ շնորհացն , եղեն անմեկնելի ձ 7 Տ Տ մեՐԿ“ 0եալքա ո լ թ ե ա մ բ գ ի լ ա ց ն գ ր ե ն ղ ա ն ո ս ս ն ս ն զ ա յ ն ե լ ե Ա ^ ^ Վ ^ պ ե ֊
ա ն ո ւ ա ն ս ե լ ղ ս ր բ ո ց ն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ' Լ Լ ի ւ ա ո ն ե ն * < ր ե շ տ ա կ ա ց
դ ո ւ մ ս ш и л ա ր ա ց ո ւ ց ի չ յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե լ * * ‘ Ղ ^ ա րղ ա ր է ի ց , Ц Ե լ Ա յ լ
մ ա գ ա ղ ա թ ի խ ա ռ ն ը ն դ ա ն ո ս ս ն ս ն ե լ բ ա ն Հ ^ Տ ^ « * " Ի
" " " ՛ Ի ՛ Ե լ ի ն ե ր ք ս խ ա ռ ն ե ն ո ր ո մ ե ե ք Л յ ա ւ ե տ ա ր ա ն է ն Ք ր ի ս .
մ ա ր ո լ թ ե ա մ բ ա ռ ն ո լ ց ո ւ ն , Ե լ Г , ^
ա է ր ո ւ ն ա կ ա ն խ ա շ ի լ ն , զ ի „ ա , ն , Ա ս X , տ գ Ա " 1 ա Բ ե > & ա լ ե ա լ կ ն ք ե ն
А ք>ապոլՔ, Այլ ել կապեն ի 7 ^ ' ^ ^ա ն ա ս ն ո ց , ձ ի ո ց ե լ ե զ ա ն ց ե լ ո չ խ ա ո ա ո ե 7 " Ղ Ի ^ ե ա ն ց ե լ
Ս ռ ն ա է ո լ թ ի ւ ն ա ռ ն ե ն զ մ ա ն կ ա ն ց 2 1 * Г / 7 « « *
// մ ա ր մ ի ն ս ն ո ց ա , Ա յ , [ ե լ ] \ ոո , А » * Ч Ьш ЪВ , Ш,,И /М*/ $ա<ա ս ե ն թ ք ւա լա ղ 1 ւ„ տ Ն " ‘ / Հ " Հ Հ հ ե ր ձ ե ն
А«. պ ա ռ ա ւ ո լ ն ք ա ն ա ւ բ է ն ո , ա . ո ա ն է ե ն ե А Լ Յէ 1 ա 1 ա Դ ո լ մ ն ՛ « / /
այլոց հիլանգաց, վասն զի թէ՝ ա կ ն ա 1 ծ \ \ Լ ոլ " Հ ™ * ե\ ^ ց ել պար ել արկանեն ի շուր ամանալ ել ռնեն А / А / А . " * * ® “
« ՝ 7* , * Արտաթափի եւ ատամնացալի, ի р ш п п Т / Т ^ Ш и Ь Ь
ЬЬն ել լիցս կապեն ի ծառս տ ա ն ձ ե^այ 2 աԼ Г “" Г/Г ^“""՜**■ ասեն թէ՝ ^ Հ շեբմնոտի, Ա „ ել А ք ^ ^ ^ в Ш Ь « * ,
« л յ & հ * ձ ե ն [ լ տ ա ^ \ դա 7 ւ \ р7 г մ % - * ” * * - - * * ՝վ ա ս ն ճ ա ն ա պ ա ր հ ի ն ։ Ա ո ա ո մ , Г ւ ա ր ս ա ի ս ն , բ ա զ ո ւ մ հ մ ա յ ք ՝
ի ь , — , Г 7 7 , 11? * " ' “ ' 4‘կ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն , ի հ ա ն ե լ յ ա մ ա ն Հ ն ե լ А , / А ? ^ ^ Ղ ե ն " Վ ^ , յ ո լ ղ ա ր ֊
А м г », , յ յ „ Հ ^ ա ^ շ Հ Հ ^ ւ ձ - >;
“ : :
З Т . V / , ш ' ь " ’ " у " " ” ь ՛ " « Յ / С т , ւ ձ %է 7 , Г Т / ^ г — г Л « « * ! I X V / ,, У /. Ւ Ն ե ր Ք " ձ ն ո ր ա ’ К Գ՚"անԻ ՛ք ա ղ ս պ ի տ ա կ , ա ս ե ն թ է բ ա խ տ ի հ ա ս ա
М 1 ղ ն ա ա ռ ն ս ւ ւ ս ։ ք ի 4 լ щ ^ ա ն ի ։ է հ
բ ա խ ս , ի ա ս ա լ տ ա յ զ օ ր ի ո ր ղ ն ե ր ի տ ա ս ա ր դ ի , Ն ա ե լ ա ռ ՛ ե ր ե կ ս թ է ա ք ա ղ ա ղ ն
է ա: Լ ա 7 \ թէ ի մաւրեաց ածհէ ձա{ն — *■«՛л ^ ա բ „ յ , ս ա ա ս , ր ք ի մ ո ա է ս ս ւ ա ր ո յ ն յ ա ր ո լ ե ս տ ն ի 4 ։ ե ա ն ց ™ Հ ե ն ։
ռ ի ճ ս յ լ ն ե Կ ռ ա ն ա Լ մ ի ի Կ ա ն Է Ч . - Щ , ո ս տ ա յ ն ա ն կ թ ե լ մ ի ք ա ր շ է , կ կ ո ց է ե լ
բ ի ճ ա մ , ե ր ի ս հ ա ր կ ա ն է , մ ա ն ո ց ն թ ե յ մ ի ձ գ է / / ե , տ ա յ զ ա յ ն ղ ի լ կ ա ւ , Ն ա ե ւ
ի տ ա ր ե կ ա ն տ ա մ ւ ս ե լ յ ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ս խ ա ո ն ե ն բ ա ղ ո ւ մ հ մ տ յ ո ւ թ ի ւ ն ս , Ա յ , ե լ
ի ա ր կ ա ն ե լ ժ ա մ ա հ ա ր ի ն , զ ժ ա մ ա ն ա կ ն հ մ ա յ ե ն ե լ ի մ տ ա ն ե լ ն ե լ յ ե լ ա ն ե լ ի լ ֊
ր ե ա ն ց կ ա մ ա լ ս , ա ր ա ց ը ն դ դ ո ւ ր ս տ ա ն ն հ մ ա յ ե ն , Ա յ լ ե լ ի լ ո լ ա ն ա լ զ հ ա ն դ ե ր ձ ս
1 5 0 7 . Д ,ա լր ա ն չե ն
1 5 1 8 . Д ,ո ս տ ա ն ա ն զ ււ ։թ ի ,ն
1 5 2 0 . Д ը մ բ է լն
1 5 2 3 . Д պ Ш ղ ճ կ ո ւն է,
58
2 3 8 ա
2 3 8 բ
է Տ Մ Ի а 0 հ Ն 1953
կ ա մ զ գ լ ո վ ս ս ա ր ա ն ց կ ա մ կ ա ն ա ց ն հ մ ա յ ե ն խ ո ր դ ն ա պ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն յ ա պ ր ի չ -
1535 մ ա ք ա ր շ ։ Ե լ ո ր գ լ ո ւ խ դ ի ւ թ ո ւ թ ե ա ն ց ս ա յ ս ո ց ի կ է հ ա տ ա հ մ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ։ Ա ր դ , ա յս
ա մ ե ն ա յ ն չ ա ր ի ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ը ե ւ ս ա տ ա ն ա յ ա կ ա ն ա պ ա կ ա ն ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն զ հ ո դ ի ս
մ ա ր դ կ ա ն կ ո ր ո ւ ս ա ն ե ն ո ւ ր ա ց ո լ թ ի մ ւ ք յ ա ւ ա ն դ ո ւ թ ե ն է ա ս տ ո ւ ա ծ ո ւ թ ե ա ն ն ե ւ ի
ճ շ մ ա ր ի տ գ ի տ ո ւ թ ե ն է ն ո ր ա ա ւ տ ա ր ո ւ թ ի մ ւ , Ա ր դ , ե թ է ո ք ա յ ս պ ի ս ի չ ա ր ս ո վ ո ր ո լ -
թ ե ա ն հ ա ւ ա ն ե ց ա ւ , ե լ ո ւ ս ա ւ , ե ւ ո ս ւ ո յ ց , յ ա յ տ ն ա պ է ս հ ե ռ ա ց ա լ յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե լ
1540 ո ւ ր ա ց ա ւ զ ճ շ մ ա ր ի տ ա ւ ա ն գ ո լթ ի մ ւ ն ե ւ ր ն տ ա ն ե ց ա լ ս ա տ ա ն ա յ ի ։
Ե թ է ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ ա ն ո ւ ն յ ա ր ա ն ց կ ա մ ի կ ա ն ա ն ց է , զ ա յ ս պ ի ս ի չ ա ր ս ո վ ո ֊
ր ո ւ թ ի ւ ն ս մ ի ' ի շ խ ե ս ց ե ն ա ռ ն ե լ ե լ ո ր // ա ռ ն ե ն յ ա յ լ ա զ դ ե ա ց կ ա մ ի ք ր ի ս տ ո ֊
ն է ի ց , մ ի ' ի շ խ ե ս ց ե ն ե ր թ ա լ 'ե ւ հ ա ր ց ա ն ե լ ի ն ո ց ա ն է ի դ ի ւ թ ս կ ա մ ի կ ա խ ա ր դ ւ,
ի շ ո ւ ր ո ւ ռ թ ո յ ս , ի գ ա ր ը ն կ է ց ս ն ե լ յ ա յ լ հ մ ա յ ս ն վ ա ս ն պ ի տ ո յ ի ց ի ր ա ց , ո ր կ ա ր ֊
1545 ծ ե ց ո ւ ց ա ն ե ն ա ռ ա չ ա լ ք թ է գ ո յ ի ն ո ս ա գ ի տ ո ւ թ ի մ ւ , զ ո ր ո չ ո ւ ն ի ն ե ւ ո չ ա լ գ ն ե ն ,
բ ա յ ց մ ի ա յ ն ա յ ս զ ի հ ե ռ ա ց ո ւ ց ա ն ե ն յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ։ Ա ր դ , ե թ է ո ք յ ե ր կ ա ր ե ա լ ի ց է
յ ա յ ս չ ա ր ս ո վ ո ր ո ւ թ ի մ ւ ս ե ւ զ ղ ջ ա ն ա յ , մ ի ն չ ե լ ի մ ա հ ա պ ա շ խ ա ր [ ե ս ց ] է ե ւ յ ե տ ի ն
թ ա ւ շ ա կ ի ն ա ր ժ ա ն ի լ ի ց ի ւ Ա պ ա թ է ո ք մ ի ա ն գ ա մ ա ր ա ր տ գ ի տ ո ւ թ ե ա մ բ կ ա մ
ե հ ա ր ց ի ն ո ց ա ն է , ա մ մ ի ա պ ա ջ խ ա ր ե [ ս ց է ] ւ Ի ս կ ե թ է ե ր կ ի ց ս ՝ ե ր կ ո ւ ա մ , ե ւ թ է
1550 ե ր ի ց ս ՝ Գ ( 3 ) ա մ , մ ի ն չ ե լ ի ե ւ թ ն ե ր ո ր ղ ն , ե ւ ա յ ն ա յ ն ո ւ հ ե տ ե լ յ ա ր հ ա մ ա ր հ ա ն ս
է պ ա տ ո ւ ի բ ա ն ի ն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ը ն դ ա ն հ ա ս ս տ ս ն հ ա մ ա ր ե ս ց ի ա մ ե ն ա յ ն տ ա մ բ ն
ի ւ ր ո վ , Ա պ ա թ է ի զ ղ չ ո ւ մ ն ե կ ե ս ց է , մ ի ն չ ե ւ ց մ ա հ ա պ ա շ խ [ ա ր ե ս ց է ] , բ ա յ ց զ հ ա -
ս ա կ ն ե ւ զ ժ ա մ ա ն ա կ ն տ ե ս ց ե ն գ ի տ ն ա կ ա ն ք , ե ւ ա յ ն պ է ս դ ա տ ե ս ց ե ն ը ս տ ա ր -
ժ ա ն ե ա ց ն ։
ւ ա ՂԶ. ԴԱՐսԵԱԼ ՆՈՅՆ ԴԱԻԹԻ ՑԱՆԿԱԼԻ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ'ՎԱՍՆ Ի ԾԱՌՈ8 ԱՆԿԱՆԵԼՈՅ
I I Ե թ է դ է պ լ ի ն ի ց ի ՝ ծ ա ռ ո յ ա ն կ ա ն ե լ մ ա ր դ ո յ ե ւ մ ե ռ ա ն ե լ , կ ա մ խ ե ղ դ ո վ
կ ա խ ե լ զ ծ ա վ , չ կ ա յ ի ն չ մ ե ղ ա ն ս տ ն կ ո յ ն , զ ի ա ն շ ո մ ւ չ ք ե ւ ա ն զ գ ա յ ք ե ն , ո չ ի ն չ
ե ղ ե ն պ ա տ ճ ա ռ մ ա հ ո ւ ն ո ց ա , ո ր ա յ ն պ է ս պ ա տ ա հ ե ա ց ։ Ա յ լ թ է ա ռ ն ի ց ե ն ը ս տ
1560 ա ւ ր ի ն ա ց ն Մ ո վ ս ,է ս ի , յ ո ր ո ւ մ հ ր ա մ ա յ ե ա ց Ա ս տ ո ւ ա ծ վ ա ս ն ա ն ա ս ն ո ց ն , ե թ է ե ղ ե լ
ի ն ո ց ա ն է յ ա ն ա ւ թ պ ղ ծ ո ւ թ ե ա ն հ ո գ ո յ ե ւ մ ա ր մ ն ո յ ա ն ա ս ն ա գ ի տ ա ց մ ա ր գ ո ց ,
զ կ ա թ ն ն ո ց ա մ ի ՛ ո ւ տ ի ց ե ն ե ւ յ ա յ ն ա զ գ կ ե ն դ ա ն ե ա ց ի ց է ե ւ զ ա ն ա ս ո մ ւ ն ք ա ր կ ո ծ
ա ր ա ս ց ե ն ե ւ ղ մ ի ս ն ո ր ա շ ո մ ւ ք կ ե ր ի ց ե ն , Ն ո յ ն պ է ս թ է ե ղ չ ի ւ ր ա ւ ո ր ք հ ա ր կ ա ն ի ց ե ն
զ մ ա ր դ ի կ ե ւ մ ե ռ ա ն ի ց ի , ս պ ա ն ց ե ն ե ւ մ ի ' կ ե ր ի ց ե ն , Ո չ թ է մ ե ղ ա կ ա ն ք ե ն , ա յէ զ ի
1565 ա ն ա ւ թ ք ե ղ ե ն մ ե ղ ա կ ա ն ա ց ն պ ղ ծ ո ւ թ ե ա ն ե լ ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն , Ը ս տ ա յ ս մ ա ւ ր ի ն ա կ ի
թ է ա ռ ն ի ց ե ն զ ա յ ս , հ ա տ ա ն ե ն զ տ ո մ ւ կ ն , զ ի մ ի ' կ ե ր ի ց ե ն ի պ տ ղ ո յ ն ո ր ա , բ ա յ ց
թ է յ ա ր մ ա տ ո յ ն ա յ լ բ ո ւ ս ա ն ի ե ւ ե կ ե ս ց Հ ի հ ա ս , կ ե ր ի ց ե ն ա ն խ տ ի ր , ո ր պ է ս
ծ ն ե ա լ ք ն յ ա ն ա ս ն ո յ ա ն տ ի ա ն խ տ ի ր ք ե ն , Ա յ լ թ է յ ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ք ա ր ա ն կ ա ն ի ի
վ ե ր ա յ մ ա ր դ ո յ ե ւ մ ե ռ ա ն ի ց ի , ա ն վ ն ա ս է ե կ ե ղ ե ց ի ն , մ ա տ օ ւ ս ց ե ն ի ն մ ա պ ա ֊
1570 տ ա ր ա դ , ո ր ՜պ էս կ ա մ ի Տ<էր ա ն խ ա փ ա ն ,
*Ա. ՎԱՍՆ ՅԱՐ ԱՌԱՋՆՈՐԴԱ8 ԵԻ ՔԱՀԱՆԱՅԻՑ
Ա յ ս պ ի ս ի ւէ պ ա տ ի ւ ս ր ր ո ւ թ ե ա ն ն ՝ յ ե ր կ ն ա ւ ո ր ա ց և յ ե ր կ ր ա ւ ո ր ա ց ։ Ե ւ ի
ս ա ն դ ա ր ա մ ե տ ա կ ա ն ա ց ի ս կ վ կ ա յ ե ա լ , ա յ ն ' ո ր գ տ ի չ ք ե ւ ա ր ի չ ք ե ն չ ա ր ի ե լ
բ ա ր ե ա ց ն ս ր բ ո ւ թ ե ա ն խ ա փ ա ն ի չ ք .
1540 . Д ընգա նեցսււ
1558 . Д տ նգոյն
1566 . Д զտյւմւզձ
1568. Д օէ/քի
1575
1963
Բ ա յ ց ա հ ա տ ե ս ա ն ե մ ի մ ե ռ ո ւ մ Л է , .
7 1 7 հ ե լ ի , ե տ ն Ո Յ п р ч ч 1 Լ Լ ս ’հ ասմ տ \ զ ո մ ա ն ս Ւ թ ա բ մ ա -* ա ն ի յ ի շ ա տ ա կ ի , ն ո ք ա վ ա ր գ ա պ ե տ ո ^ Հ ք շ Հ ^ ^ ե ն * 4 » ժ ե ց ա ն յ ո ւ ս ո ւ մ ն ն ո ր ե լ ա յ լ ա ն դ ա կ , ն ո 7 ո ' ա 2 ա Կ ե ր ա ե ա լ , վ ա
ի ն չ ե ն , ա յ լ զ ա ւ ր ի ն ա դ ր „ լ թ ի ւն չ, ,« 1 * ա 4 Փ * ա կ չ ա ր ի ն ա ս ե մ , թ է գ ս , ա լ ք
420ր 1580 թ ղ թ " մագաղաթե ա յս, զ ի մնասցէ յալիտեան ^ Գ Ր " Վ և հաստատեցին ի րեանց եւ ի նաիատինս անձանց իլրեանո 3 ւ ̂Н ամալթոյ իԼ.գնացին, ել զյիշատակ չարին ի յ ա լ ի տ ե ա ն ս ^ Լ Լ ^ ք ^ ' 1" Րք] եւ֊անձանց եւ ի մոլորոլթիմ, անմաաց, Ել այսոսեե Ա « ? / Ի к»рпи>шրինադրեցան ի նոցանէ• ղիա լիլ պ ս ա ե ե 1 է ւ ^ Ь՛ ” Р - * ֊«« մ ուս ինքն առանց կանոնական հրամանք, ̂ ' ՂԻոՐհՐդով կատարեալ, զա.մացեալ ի վերայ Ш Щ Ь ա ղ գ ի ա ! “Т 7“̂ «-Л-Եւ այլ ախտ աս էր, ել վաւաշ, ել ի դ ա մ ո ^ ՞ ^ Ի մԻ^եանց,Քակտէին յառնէ իլրմէ ն ձ Ռ ; Իա) Հ 1 ր "ք' ^ եգեալ այնր կնոիզաչս նոցա։ Լ Կաշառալ կուրացոլցանէին
нг ^ < т т Ы Л ' ա1ի“՚րէժ ժ -
շ ա ք ս , ձ ւ ^ յա գ ա ր ա կ ս ։ Ք ա ն ս հ ,/ * « М Л ^ ^ * ա ՜
ь ^ % г г կան շ * - ՝ - ՝гй 7 ;̂ гг« Տք էզաան տ ի Հ ո ո ս յ ' Ո ա ^ Ո * ե ա ն - V ա ն ց ե ա լ ը ն դ ի ն ա մ ա կ էա ն տ ի յ „ ր ս լ ա ր դ , ,ո վ զ չ ա ր ա գ ո ր ծ ս ն ն շ ա ն ա կ ե ա լ է ի ն յա ն ո ւ ա ն է ա ն տ ի , Ե լ
Ս 1 7 \ զ: ր 7 ե ա լ 'է ի ն - պ ա հ ա ն * է ի ն ь - ւ Vե Г ,? д , ' Г Г * “ ն ե ^ Գ " Ր Կ " մ ա ն ք , ա ն ո ս ս ն ֊
ե ա լ ք ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ե լ ս ի կ ա ր ե ա ն ս ա շ խ ա ր հ ա կ ա ն ա ց , ղ ո ր ե գ ի տ ե լ .
Ь Ш ^ Г խ Հ Ր ՚1" 3 ն Ի 4 , ե ա ն ° Ա " 4 ա ս ա ւ ո ր ք , զ „ ր ի վ ե ր ա յ կ ա
а1 в ь ն Ր Ո, Ր Ր ե Լ պ ա հ ա ն չ է ի ն , Բ ա յ ց յ ա ղ ա գ ս ա խ տ ա մ ո -
ե 1 ս ձ 9 ' Ш 1 П ^ հ ա մ ա Ր ե ա լ , յ ա ւ ժ ա ր ո ւ թ ե ա մ բ հ ա ր կ ա ն է ի ն զ հ ա ր կ ն
ե ւ ա յ ն ո ց ի կ ի մ ն ա զ մ ն ա ս ւ ր ա ն ո մ ւ է դ ն է ի ն , Ե լ ո ւ լ , ե ր թ ա յ ի ն յ ի չ ե ւ ա ն ս ս ո ւ ր ր
ն շ ա ն ի ն • Հ ղ » Վ " 4 ' Գ ձ ա յ ն է ի ն ե ւ ա յ ն ո լ գ դ ո ս ս ն ա լ ք կ ո չ է ի ն ա ռ ի ն ք ե ա ն ս ի պ ա -
, \ Ի մ ե * " * ք * Տ * Գ ն մ ա ր ա ղ մ ե ա չ ս , զ ո ր ի հ ա մ ր ո յ ր ս ո ւ ր բ ն շ ա ն ի ն ե լ
ա շ ո յ ի ւ ր ո յ կ ո չ է ր , Ա յ լ թ է յ ա յ ն ց ա ն է ի ժ ա մ ա ն ա կ ն ծ ե ր ո ւ թ ե ա ն հ ա ս ե ա լ ա ա -
ն ա յ ր , ա ն յ ո ւ ս ա ց ո ւ ց ա ն է ի ն յ ե ր կ ա ր ժ ա մ ա ն ա կ ա լ ք մ ե ղ ա ց ն , ե լ ծ ե ր ո ւ թ ե ա ;
' • ա ս ա կ ա ւ ն ո չ կ ա ր ե ս , ա ս է ի ն , ա ր դ ա ր ա ն ա լ , Ե լ ա յ ս պ է ս վ ս տ ա հ ո ւ թ ե ա ն տ ո ւ ե ա լ
տ ա կ ա ւ ի ն ի մ ե ղ ս ի լ ր ե ա ն ց հ ա ս տ ա տ է ի ն ա ն խ ո ս տ ո վ ա ն ո ւ թ ի մ , ե լ ա ն դ ա ր ձ ի
* Л » Д м » ի չ ա ն է ի ն , Ի ս կ ե թ է յ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա ց ո ք ա պ ա շ ա լ է ր ե լ խ ո ր հ է ր զ փ ր կ ո լ -
թ ի ւ ն ի ւ ր , ե լ կ ա մ յ ա յ լ յ ա ս տ ո ս ս ե ա բ ն ա կ ա ր ա ն ց յ ո ր դ ո ր / / ե ա լ լ ի ն է ր ՝ յ ո զ չ ա -
խ ո հ ո ւ թ ի մ , , ե ւ զ ր ա ժ ա ն ե ա լ ն ս ի ր է ի ն մ ի մ ե ա ն ց , ա յ լ չ ա ր ս պ ա ս ա ւ ո ր ք ն ի , ր ե ա ն ց
ի ն ո յ ն դ ա ր ձ ո ւ ց ա ն է ի ն յ ո ր ղ ո ր ե լ ո վ կ ա մ ս պ ա ռ ն ա լ ո վ , Ե ւ ե թ է ա ն լ ո ւ ր լ ի ն է ր ն ո
ց ա ե ւ դ ա ռ ն ա յ ր ի չ ա ր ե ա ց ա ն տ ի , զ հ ա տ ե ա լ հ ա ր կ ն տ ա կ ա ւ ի ն պ ա հ ա ն չ է ի ն ,
Ե ւ ն ո ք ա բ ո ղ ո ք բ ա ռ ն ա յի ն , կ ի ն ն ա ս է ր թ է ՝ Չ ե մ ս ի ղ ե խ ի ն , ե ւ ա յր ն ա ս է ր թ է
Չ ե մ ը ն դ հ ո մ ա ն ւ ո յն , Ե լ ա յն ո ք ի կ ո չ չԱ է ի ն , Ե լ ն ո ք ա ք ի ն ա ց ե ա լ, զ ի ե ղ ճ ն ի
ն ո ս ա կ ա պ ե ա լ , ի ն ո յն չա ր ն դ ա ռ ն ա յի ն , Ո ւս տ ի բ ա զ ո ւ մ չ ա ր ի ք յա ռ ա չ ե կ ի ն ՝
1595
■421 ա
1600
1615
4 2 1 ,,
1620
во
4 2 2 ш
4 2 2 Р
չ ա ր խ ո ր հ ո ւ մ ն մ ի մ ե ա ն ց , ո խ ո ւ թ ի ւ ն , խ ռ ո վ ո լ թ ի ւ ն , ա տ ե լ ո լ թ ի ւ ձ , ն ե ն գ ո լ թ ի ւ ն ,
հ ա կ ա ռ ա կ ո ւ թ ի մ յ , մ ա տ ն ո ւ թ ի ւ ն , կ ո ղ ո պ տ ո ւ թ ի լ ն , զ բ կ ո ղ ո ւ թ ի մ ւ , յ ա փ շ տ ա կ ո լ -
1835 թ ի լ ն , կ ն ո ջ ե ւ ա ռ ն բ ա ժ ա ն ո ւ մ ն , զ ա լա կ ա ց ց ր ո ւ մ ն , ը ն չ ի ց ա ռ ն ո ւ մ ն , տ ա ն ց
ա ւ ե ր ո ւ մ ն , ի հ ա յ ր ե ն ե ա ց ե լ ո ւ մ ն , ի դ ա տ ա ւ ո ր ս ե ւ յ ա տ ե ա ն ս բ ա զ ո ւ մ ք ա ր շ ո ւ մ ն ։
Ո ւ ս տ ի ՝ բ ա ր կ ո ւ թ ի ւ ն , ո ւ ս տ ի ' ա ղ ա ղ ա կ ե լ տ ր տ մ ո ւ թ ի ւ ն , ե լ հ ա յ հ ո յ ո ւ թ ի մ ւ , ե ւ
հ ա ր ո ւ մ ն , ե ւ ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն , ն ա ե ւ հ ա ւ ա տ ո յ պ ա տ ա ռ ո ւ մ ն ա յ լ ե լ յ ո լ ո վ բ ճ ա -
խ ե ղ գ ո ւ թ ի ւ ն ւ Ա յ ս ա մ ե ն ա յ ն , ե լ յ ո լ ո վ ա յ լ չ ա բ ո ւ թ ի մ ւ , ա ս տ ի ց բ ա զ մ ա ց ա ն ե լ
1830 լ ց ի ն զ ե ր կ ի ր է Ե ւ պ ս ա կ ք , ե լ ա ր ա ր ո ղ ք չ ա ր ե ա ց ս ա յ ս ո ց ի կ , ս ո ւ տ ա ն ո ւ ն հ ո ։ [ ի ւք
ե լ ա ռ ա շ ն ո ր ղ ք մ ո լ ո ր ե ց ո լ ց ի չ ք ս ո ւ ր բ ո ւ խ տ ի ն հ ա ւ ա տ ո յ , ի բ ր ե ւ զ գ ա յ լ ա պ ա -
կ ա ն ի չ հ ա ւ տ ի յ ա ր ձ ա կ ե ա լ խ ո [ ղ ] խ ո զ է ի ն ի հ ա ւ տ է ա ն տ ի Ք ր ի ս տ ո ս ի ե լ գ ա
հ ա վ ե ժ ա ր ա ր ե ա լ յ ա պ ա կ ա ն ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն մ ե ղ ա ց մ ա տ ն ե ա լ ւ Ե լ ա յ ն պ է ս զ ա ն ֊
դ ա մ ն Ք ր ի ս տ ո ս ի , ո ր // ե ղ ե լ ա ռ ա ք ե լ ա կ ա ն ք ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ վ ե ր ս տ ի ն ծ ն ն գ ե ա մ ր
1835 ա ս ս զ ա ն ի ն , մ ա ր մ ի ն ի մ ա ր մ ն ո յ ն ո ր ա ե լ ո ս կ ր յ ո ս կ ր ա ց ն ո ր ա , ա ւ ց տ ե ա լ բ ա
ժ ա ն ե ց ի ն ե ւ ա ր ա ր ի ն ծ ա ռ ա յ ս մ ե ղ ա ց ե լ ա ն գ ա մ ս մ ե ղ ա ց պ ո ռ ն կ ի ։ Ե լ ո ՛ չ ո ք
է ի ն ո ց ա ն է ո ր գ ի տ է , ե ւ ո ՛ չ ո ր ի մ ա ն ա յ զ կ ո ր ո ւ ս տ ա ն ձ ի ն ի ւ ր ո յ ի ն ո ց ա ն է ,
զ ի Ա մ ե ն ե ք ե ա ն խ ո տ ո բ ե ց ա ն ի մ ի ա ս ի ն , ե ւ ա ն պ ի տ ա ն ա ց ա ն ։ Ա հ ա հ ո վ ի լք ն
գ ա յ լ ա ց ա ն , ե ւ հ ա ւ տ ք ն ա ն զ գ ա մ ա ց ի բ ր ե ւ զ հ ո վ ի ւ ն ո չ ծ ա ն ե ա ն զ տ է ր ե լ ո չ
1840 խ ն դ ր ե ց ի ն ե թ է գ ո յ Ա ս տ ո ս ս ծ ի մ է ջ Ի ս ր ա յ է լ ի ։ Ե ւ ա ր դ , ա յ ս ա մ ե ն ա յ ն վ ե ր ա ֊
ք ն ն ո ւ թ ի ւ ն տ ե ս ո ւ թ ի մ ւ մ տ ա ւ ո ր ա ց մ ի ա յ ն ծ փ ա ն ք ե ն խ ո ր հ ր դ ո յ , ե ւ ա շ խ ա տ ո ւ ֊
թ ի լ ն հ ո գ ո յ , ե ւ խ ո ր տ ա կ ո ւ մ ն ս ր տ ի , ե ւ մ ա շ ո ւ մ ն մ ա ր մ ն ո յ , ե ւ ո չ ր ե ր է ա պ տ ո ւ ֊
թ ի ւ ն , բ ա յ ց ե թ է զ ա յ ս ա մ ե ն ա յ ն ն ե ղ ո ւ թ ի ւ ն ա ն ձ ի ն ։
Ա ր դ , Տ է ր ա յ ց ա ր ա ս ց է մ ո լ ո ր ե ա լ հ ա ւ տ ի ն ի ւ ր ո յ , ե ւ ժ ո ղ ո վ ե ս ց է զ ց ը ր ֊
1845 ո ւ ե ա չ ս ն ե ւ վ ե ր ս տ ի ն թ ո ւ ե ս ց է ը ն դ ա ռ ա ջ ի ն ս ն , ո ր կ ա ց ի ն , մ ն ա ց ի ն հ ա ս տ ա տ ո ւ ն
ի վ ե ր ա յ ճ շ մ ա ր ի տ վ ի մ ի ն հ ա ս ս տ ո յ ։ Ե ւ խ ն դ ր ե ս ց է զ ա ր ի ւ ն հ ա ւ տ ի ն ի ւ ր ո յ ի
վ ր ի ժ ա պ ա ր տ ա ց ։ Ո ւ ս տ ի ե ւ ը ն տ ր ե ս ց է ա յ լ կ ա մ ա կ ա տ ա ր ի ւ ր հ ո վ ի լ ե ւ ա ռ ա ջ
ն ո ր դ , ե ւ կ ա ց ո ւ ս ց է ի վ ե ր ա յ հ ա ւ տ ի ի ւ ր ո յ , ո ր փ ո խ ա ն ա կ ա ւ ց տ ե լ ո յ ե ւ բ ա ֊
ժ ա ն ե լ ո յ , ժ ո ղ ո վ է ե ւ մ ի ա ւ ո ր է , ո ր ո չ գ ա յ լ ա ն ա յ հ ա ւ տ ի ն , ե ւ ո ՛ չ յ ո ր ժ ա մ տ ե ս -
1850 ն ո ւ զ գ ա յ լ ս ն ' թ ո ղ ո ւ զ ո չ խ ա ր ս ն ե լ փ ա խ չ ի ' ո չ ո ւ ն ե լ ո վ փ ո յ թ վ ա ս ն ո չ ի ա ր ա ց ն ։
Ա յ լ ա յ ն պ ե ս լ ի ն ե լ ք ա ջ հ ո վ ի ւ , ո ր ո ՛ չ մ ի ա յ ն զ գ ա յ լ ս ն փ ա խ ո լ ց ա ն է ի բ ա ց , ե ւ
դ ո ղ ո ց ն ը ն դ դ է մ զ գ ա ս տ ո ւ թ ե ա մ բ ա / / խ ո յ ա ն ե լ ա ն է ե ւ վ ա ր ձ կ ա ն ա ց ն ս ա ս տ է , ա յ լ
ի վ ե ր ա յ ա յ ս ր ա մ ե ն ա յ ն ի ե ւ զ ա ն ձ ն ի ւ ր դ ն է ի վ ե ր ա յ ո չ ի ա ր ա ց ն « Ե ւ ա յ լ ե ւս
ո չ խ ա ր ք , ո ր ո չ ե ն յ ա յ ս մ գ ա ւ թ է , ե ւ ս զ ա յ ն ա ծ ե լ գ ի տ է , ե ւ կ ա ց ո ւ ց ա ն ե լ յ ա յ ս մ
1855 գ ա ւ թ ի , ե ւ ա ռ ն ե լ մ ի հ ա ս ո ե ւ մ ի հ ո վ ի ւ մ ի ա ն գ ա մ ա յ ն ը ն դ ճ շ մ ա ր ի տ հ ո վ ի ւ ն
ի շ խ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ ։ Ե լ լ ի ն ե լ ծ ա ռ ա յ բ ա ր ի ե ւ հ ա ւ ա տ ա ր ի մ , ե ւ լ ս ե լ զ ա յ ս ձ ա յ ն
ե թ է ' Մ ո ՛ ւ տ յ ո ւ ր ա խ ո ւ թ ի ւ ն Տ ե ա ո ն ք ո յ ե ւ կ ա լ ջ ի ր ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե լ ի վ ե ր ա յ
Ժ ( 1 0 ) ք ա ղ ա ք ա ց ։ Ե ւ ա յ ս տ ն տ ե ս ո ւ թ ի ւ ն ա ն յ ա յ տ է ի մ է ն ջ ե լ յ ա յ տ ն ի Տ ե ա ո ն
Ա ս տ ո ւ ծ ո յ մ ի ա յ ն , ե ւ ա յ ն ո ց ի կ ' ո ր ղ Տ ե ա ռ ն խ ո ր հ ի ն ե ւ ք ն ն ե ն զ ն ո ր ա յ ն հ ո դ ե -
1880 պքէսէ
Ա ր դ , զ պ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն խ ո ս տ ո վ ա ն ե լ զ ա ն գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ա ն ձ ի ն մ ե ր ո յ ' զ ա մ ե -
ն ա յ ն զ մ ե ր ն ի ն ա ա ն ա պ ա ս տ ա ն ա ր ա ս ց ո ւ ք , ե ւ ի ն ո ր ի ն Է ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն հ ա յ ր
ե ւ փ ա ռ ա կ ի ց ե ւ ի գ ո ր ծ ա կ ի ց ն ո ր ի ն Հ ո գ ի ն , ո ր ք ն ն է զ խ ո ր ս Ա ս տ ո ւ ծ ո յ , ո ր ե ն
ե ռ ա ն ձ ն ե ա յ ք , ե ւ մ ի ա կ ա մ ա ս տ ո ւ ա ծ ո ւ թ ի ձ , ո ր ո ւ մ ե ւ պ ա տ ի ւ յ ա փ տ ե ա ն ս ,
188В ա մ է ն ւ
П г т и п ' ՜ ՜ 1963
1953 է А օ՜ ь а & ь ն№
1 670 Գ '
Ց Ա Ն Կ Գ |‘ II 8 Ս
ն ա խ ա դ ր ո ւթ ի մ , կ ա ն ո ն գ ր ո ց
Ա Н ա ր ա ր ա ծ ք ա մ ե ն ս , թ բ ա ր ի են
Բ - Վ ա ս ն մ կ ա ն չա ղ ա ն կ ա ն ե լո յ
ւ ՛ յ ՞ * յ " т # է մ տ ա վ ՚ " 4 ՚ կ1,Վ ա ս ն պ ղ ձ ե ա լ կ ե ր ա կ ր ո ց 1Ր
Ե . Վ ա ս ն կ ա տ ո ւա կ ե ր ի
Ջ ■ Վ ա ս ն մ կ ա ն ի հ ն ձ ա ն ա ն գ ե լո յ
ա տ ր Վ,ա ս ն մ կ ա ն " р ի թ ո ն ի ր ն [ա ն ա0 . Վ ա ս ն դ ա յ լա ռ ի չն ա ո փ , ն ե տ ո վ հ ա ր ե լո յ , ի փ ոԱ
Վ ա ս ն ս ո ւ ր բ ա ն ա ս ն ո յ , ո ր ի ծ ն ո մ ,դ ն մ ե ռ ա ն ի "
ժ . Վ ա ս ն ա յ լ ա զ գ ո յ զ կ ե ր ա կ ո ւ ր մ ե ր ը մ բ ո ն է
Ժ Ա . Վ ա ս ն ա յ լա զ գ ն ա ց , „ ր զ ա յ գ ի ք ա ղ ի ց են
ա օ է Բո ՝ Վ, ա ս \՚՛ զ ա մ ա ն ն ո ° ա ի պ է տ ս [ մ ե Ր ա ծ ե ձ
աօ
1695
Ժ Գ . Վ ա ս ն ա յ լ ա զ գ ի թ է , ե կ ե ղ ե ց ի մ տ ա ն ի ց է
Ժ Գ . Վ ա ս ն մ կ ա ն ո ր ի մ ե ղ ո ս ս ն ո ց ա ն կ ա ն ի ց / ,
Ժ Ե . Վ ա ս ն կ ա ր ա ս ի չ ո ւ ր մ տ ե լ ո յ
« . ժ ն Ւ ^ պատՏաւՀԱ И,А„ „ „ Ч ь
ժ է . Ղ ա ս ն կ ն ո չ , ո ր ա ռ ք ո ւ ր դ ի ն ս տ ի
Ժ Ը . Կ ի ն , ո ր շ ն ա յ ը ն դ ք ո ւ ր դ ի
Ժ թ ' . Վ ա ս ն ո ր ք կ ա մ ա ւ զ դ ս տ ե ր ս ա յ լ ա գ ի ս ն տ ա ն
Ի . Վ ա ս ն ո ր ք զ մ ա ն կ ո ւ ն ս ա յ լ ա զ գ ե ա ց ի ս տ ե ա ն ց կ ե ր ա կ ր ե ն
Ի Ա . Վ ա ս ն ո ր ք զ ա յ չ ա զ գ ե ա ց ծ ն ո ւ ն դ ի մ կ ր տ ո ւ թ ի ւ ն ա ո ն ո ւ ն
Ի Բ . Վ ա ս ն կ ր ա ւ ն ա ս ւ ր ա ց , „ ր , ի ն ի ն ս ն դ ի կ ն ո ս ք
Ի Գ . Վ ա ս ն մ կ ր տ ո ւ թ ե ա ն ք ր ի ս տ ո ն է ի ց ե լ լ ո ւ ս [ ա լ ո ր ո լ թ ե ա ն ս ո ւ ր բ ա լա զ ա ն ի ն \
Ի Վ ա ս ն ս ո լ Ր Բ խ ո ր հ ր դ ո յ ն հ ա ր ց մ ա ն պ ա տ ա ս խ ա ն ի
Ի Ե . Վ ա ս ն հ ա ղ ո ր դ տ ա լ ո յ զ գ ո ւ շ ո լ թ ե ա ն
Ի Ջ ■ Վ ա ս ն կ ա ն ա ն ց , ո ր ի ծ ն ո ւ ն դ , , մ ե ռ ա ն ի ն
Ի է . Վ ա ս ն կ ն ք ո յ զ գ ո ւ շ ո ւ թ ե ա ն ա յ ս է
Ի Հ - Խ թ է ա ն զ գ ո ւ շ ո լ թ ե ա մ բ ի շ ա ց ա լ ո ք յ ե կ ե ղ ե ց ւ ո չ ն
Ի & . Վ ա ս ն վ ե ր ա բ ե ր ո ւ թ ե ա ն ք ա հ ա ն ա յ ի
է Վ ա ս ն ո ր ք զ ա ն ձ ի ն ս ի լ ր ե ա ն ց մ ա ր դ ա հ ա ճ ո ,թ ե ա մ բ թ ա ք ո ւ ց ա ն ե ն ի ն ե ր ք ս
Լ Ա . Վ ա ս ն ե ր ա զ ա փ ո ր ձ ո ւ թ ե ա ն
Լ Բ . Վ ա ս ն ն ո լ ի ր ե լ ո յ ի ք ա հ ա ն ա յ ո լ թ ի ւ ն
1700 Լ Գ , Վ ա ս 1 Որ գ ր ա ս տ ն ս տ ի ն ե լ թ ա ց ա ն ա ն
Լ Դ . Վ ա ս ն ք ա հ ա ն ա յ ի ն , ո ր պ ա տ ա ր ա գ ի ն հ ա ր կ ի լ ձ ա յ ն ե ն ա ռ ն ա վ ա ս ն կ ն ք ո յ
ե ւ հ ա ղ ո ր դ ե լ ո յ հ ի ւ ա ն [ գ ] ն
1 .0 . Ո ր ք զ մ ա ն կ ո ւ ն ս վ ա ր ձ ո ւ կ ա մ հ ի ս ս ն դ ի ա ւ ե տ ա ր ա ն [կ ա ր դ ա ն ]
1 Զ - Վ ա ս ն թ է ի պ ա տ ա ր ա գ ի ն պ ա ր տ է ք ա հ ա ն ա յ ի ն ա ն ի ծ ք հ ա ն ե լ
Լ է . Վ ա ս ն ա ն յ ո լ ս ի ց բ ո ն ա ւ ո ր ա ց ո ր գ ա յ ց ե ն , ե ւ ե ս ա ռ հ ա ր կ ի չ ն ո ր հ ո ւ կ ս ա ր ա ր ի
Լ Ը . Վ ա ս ն ա ն ս ո ւ ր բ ա ն ա ս ն ո ց զ ե ն մ ա ն ը
Լ Թ . Վ ա ս ն հ ա ւ ր մ ա ն կ ա ն , ո ր գ ն ա ց ի գ ի ն լ ւ մ պ ո ւ թ ի ւ ն
Խ . Վ ա ս ն մ ա ւ ր ' թ է ա ն կ ա ն ի ի ք ո ւ ն ն ի վ ե ր ա յ մ ա ն կ ա ն ն ե ւ մ ե \ ո ա ն ի \
Խ Ա . Վ ա ս ն գ ո ղ ո ց , ո ր ը մ բ ռ ն ի ն ե լ ի փ ա յ տ ա ք ա շ ի ն ա յ ս է
1710 Խ Բ . Վ ա ս ն մ ա ր դ ո յ , ո ր ո ւ ն ի ա ն ա ս ո ւ ն խ ե ռ կ ա մ ձ ի կ ի ց [ ը ն կ ե ց \
Խ Գ . Վ ա ս ն մ ա ր դ ի ճ ա ն ա պ ա ր հ յ ո ւ ղ ա ր կ ե լ ո յ ա յ լ ո ւ մ
Խ Գ . Վ ա ս ն [ մ ա ն կ ա ն ] , ո ր ա ն կ ն ո ւ ն ք մ ե ռ ա ն ի
Խ Ե . Վ ա ս ն փ ա խ ո ւ ց ե ա լ գ ե ր ո յ
1705
Н |ք Ի II В М 1963
Խ Ջ • Վ ա ս ն զ ա ն ա զ ա ն ո ղ ո ր մ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ն ե լ ո յ
1711 / „ է , Վ ա ս ն ա մ ո ս ւ ն ա ց ե ա լ ք ա հ ա ն ա յ ի զ գ ո ւ շ ո ւ թ ե ա ն
Խ Ը . Վ ա ս ն մ ա տ ն ո ղ ա ց , ս պ ա ն ո ղ ա ց , ա յ ր ե ց ո ղ ա ց , ե ւ կ ի ն , ո ր զ տ ղ ա յ ն ի փ ո ր ի
ս պ ա ն ա ն է , ա յ ս է կ ա \ ն ո ն ն \
Խ Թ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ը ն դ մ ե ր ձ ա ւ ո ր ի լ ն ա ր կ ա ն ե ն գ չ ե զ ո ւն
Ծ Պ Հ ս պ է ս վ ե ր ա ք ա ^ ւ թ ե ա ն խ ո ս տ ո վ ա ն ա կ ա ն բ ա ն ի կ ա ն ո ն ա ց հ ր ա մ ա ն ա ; ,
յ7 յ0 հ ա ր ց ո ւ մ ն
Ծ Ա . Վ ա ս ն կ ա ն ա ց , ո ր յ ղ ի ի ց ե ն , մ ի ’ մ ե ր ձ ե ս ց ի ա ռ ա յ ր ի ւ ր
Ծ Բ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ե ր գ ն ա ն ի շ ն ո ւ թ ե ա ն
Ծ Գ . Վ ա ս ն ո ր շ ն ա յ ի բ ո զ տ ա ն
Ծ Գ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ս ե ր մ ո ր դ ե ծ ն ո ւ թ ե ա ն ա պ ա կ ա ն ե ն
1725 Ծ Ե . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ճ մ չ ե ն զ մ ա ր մ ի ն ս ի ւ ր ե ա ն ց շ ա ւ շ ա փ մ ա մ բ
Ծ Ջ . Ա ր ո ս ս գ ի տ Լ ա ց ն ե ւ ա ն ա ս ն ս պ ի տ ա ց ն ]
Ծ է . Վ ա ս ն պ ո ռ ն ի կ կ ա ն ա ն ց , ո ր զ մ ա ն կ ո մ , ս ս պ ա ն ա ն ե ն
Ծ Ը . Վ ա ս ն դ ո ղ ո ց ե ւ ս պ ա ն ո ղ ա ց , ո ր ը մ բ ռ ն ե ա լ ս պ ա ն ա ն ի ն
Ծ Ւ . Վ ա ս ն ա յ լ ա զ գ ե ա ց , ո ր ա ր շ ա ւ ա ն ս ա ո ձ ի ց ե ն
1730 կ , Վ ա ս ն ա յ ր ե ց ո ղ ա ց
Կ Ա . Վ ա ս ն , ո ր հ ա կ ա ռ ա կ ե ն ' յ ե կ ե ղ ե ց ի շ ի ն ե ն
Կ Բ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր զ կ ի ն վ ա ա ա զ գ ն հ ա մ ա ր ի ն
Կ Գ . Վ ա ս ն ք ա հ ա ն ա յ ի ց , ո ր հ ր ա պ ա ր ա կ ե ն զ մ ե զ ս խ ո ս տ ո [ վ ա ն ո ւ թ ե ա ն \
Կ Գ . Վ ա ս ն ե թ է է շ կ ո վ ո ւ վ ե ր ա յ կ ա մ ք ա ղ ո չ խ ա ր ի
173Տ Կ Ե . Վ ա ս ն ո ր ք ի խ ա ռ ն ա կ ո ւ մ ն ա ն ա ս ն ո ց հ ա յ ի ն ն
Կ Զ . Վ ա ս ն լ ո ր ե ք շ ա բ ա թ ի ե ւ ո ւ ր բ ա թ ի
Կ է , Վ ա ս ն ա պ ա հ ա ր ի ց ն կ ա ն ա ց
Կ Ը . Վ ա ս ն ք ա հ ա ն ա յ ի ց չ ք ա ր ո զ ե յ ո յ
Կ Ւ . Վ ա ս ն կ ն ո չ ք ա հ ա ն ա յ ի
1140 Հ . Խ ր ա տ կ ա ձ ո ն ա կ ա ն ք
Հ Ա . Վ ա ս ն կ ն ո չ ո ր ս ա ո ն ե լո յ չ է պ ա ր տ ա մ ե ն ե փ ն
Հ Բ . Վ ա ս ն մ ա ւ ր , ո ր ը ն կ ղ մ ե ց ո ւ ց ա ն է զ մ ա ն կ ո ձ ս յ ա ն կ ո ղ ն ի ի ւ ր ո ւ մ
Հ Գ . Վ ա ս ն ե ր ի տ ա ս ա ր դ ք ա հ ա ն ա յ ի , ո ր կ ի ն ն մ ե ռ ա ն ի
Հ Գ . Վ ա ս ն կ ա ն ա ն ց , ո ր ք կ ա պ ե ն զ ա ր ս ի ւ ր ե ա ն ց ք ի ն ո ւ
1 745 Վ ա ս ն ա մ ո Վ կ ա ն ա ն ց
Հ Ջ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ա ն կ ա ր դ ո ն լ ո ւ ծ ա ն ե 1 զ կ ո ւ ս ո ւ թ ի ւ ն ն
Հ է . [ Վ ա ս ն կ ա ն ա ց ] , ո ր ի ծ ն ո ւ ն դ ս մ ե ռ [ ա ն ի ն ]
Հ Ը . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ա ն ա ս ն ո ց ձ ե ռ ն ա ծ ի ց ե ն
Հ Ւ . Վ ա ս ն գ ո ղ ո ց հ ա ս ա ր ա կ ա ց ' կ ա ր գ ա յ ս է
1750 շ , Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր ի ս ր բ ո ւ թ ի ւ ն ս Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ձ ե ռ ն ա ր կ ե ն
Զ Ա . Վ ա ս ն ս ի ր ե լ ե ա ց , ո ր բ ա ն ա ն զ գ ե ր ե զ մ ա ն ս մ ե ռ ե լ ո ց
Ջ Բ . Վ ա ս ն ե ր ղ մ ն ա հ ա ր ա ց
Ձ Գ . Վ ա ս ն յ ի շ ո ց ա տ ո ւ ա ց , ո ր զ բ ա ր կ ո ւ թ ի մ , Ա ս ա ո ւ ծ ո յ [ շ ա ր ժ ե ն ա ն ձ ա ն ց \
Ջ Գ . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր զ ք ա հ ա ն ա յ ս ն ա ն ա ր գ ե ն
1755 Վ ա ս ն ո ր ք ս ո ւ գ ո ւ ն ի ն մ ե ռ ե լ ո յ ն
Ջ Ջ - Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր վ ա շ խ ե ւ տ ո կ ո ս ի ա ռ ն ո մ .
Ջ է . Վ ա ս ն ա յն ո ց ի կ , ո ր ո ւխ տ ե ն ե ւ ո չ կ ա տ ա ր ե ն
Չ Ը . [ Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ] ո ր ք զ պ տ ո լ ղ ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ո չ տ ա ն Լ 1 ։ե ո ե ո ս , ,
Ջ Բ - . Վ ա ս ն ա յ ն ո ց ի կ , ո ր տ ա ձ ի կ ա մ կ ի ւ ր ա կ է ի ո չ ե ր թ ա ն ի գ ո ւ ռ ն ե կ ե ղ ե ց ի ,
1780 % Հ ա ր ց ո ւ մ ն ն ո յ ն ք ա հ ա ն ա յ ի յ ա ղ ա գ ս ե ր ի ց ն ն ա ւ ա կ ա տ ե ա ց յ ո ր ո ս ա կ ր
ո չ գ ո յ ՝ պ ա տ ա ս խ ա ն ի
63
ч а . • и л ч , կ , ս , „ փ ի մ ւ խ „ ս տ ա ն պ ն է լ
Л . [ Վ ա ս ն ] ո ր զ փ ո ք ր զ մ ա ն կ ո ձ ս ն պ ս ա կ ե ն
№ Վ ա ս ն ն ա պ ա ս տ ա կ ի մ ս ո , ե լ մ ե ո ե լ ո տ ո յ
Է Գ մ 1Հ 7 է հմա'՞* է“ ն 1ար« . ն ո յն , ա է է ա ւ է 1 „ № պ ե տ Ւ 7
Ղ Է . չ ա ր ա ռ ա շ ն ո ր դ ա ց ե լ ք ա հ ա ն ա յի ց
ա ն փ ո յ թ ա ո ն ե Ն
ե ա ռ ո լ ա ն կ ա ն ե վ ո յ