یبسُش ي یربمعم رد یدويُش قًقح · International Conference on Civil Engineering Architecture and urban infrastructure 92-03 July 9302, Tabriz , Iran :ٍمدقم

International Conference on Civil Engineering

Architecture and urban infrastructure

92-03 July 9302, Tabriz , Iran

در معمبری ي شرسبزیشريودی حقق

* 2، صدیق عببدیه پر معبد 1جعفر یسف پر

[email protected] اصفبن، معمبری ي ىر دکتری داوشجی ، الیجبن آزاد داوشگب علمی یئت-1

[email protected] ، الیجبن اسالمی آزاد داوشگب شدار کبرشىبسی داوشجی-2

چکید:

حمق ختف ثشای ؿشذا داؼت. ؿبخت اص ؿشذی حمق ختف ؿشذی سا ی تا ب یه لا صایذ

اص ای س اال آبی اص حمق ؿشذی آ ػح تابیی بی افشاد سا یض ثشای لوبت دس اس شث ثبال ی ثشد.

داؼت بی شثى ث فبیت بی تخللی حشف ای افشاد یبصی ارتبة بپزیش ی ثبؿذ. اص شفی تذی لب رب

ؿشی ث تر ث حسبی اػبػی لای رب ؿشی، هب تفیمبت ذیشیت ؿشی ی شدد. اص دیش ػ ثب لای

حبیتی، تجیی یض لای ثبصداسذ پیـیشا، هبتی ثشای ؼئیت پزیشی ذیشا خاذ ؿذ. ثذی رت آؿبیی

تؼي ؿبخت پیشا ای ؼبی ثب ایت سد یبص، غبی فمذا ساىبسبی رت ـبسوت ی آحبد رب سا

ذیشیت ؿشی سا ث دجب خاذ داؿت. ه ؿشذی لای شثى ث آ ث ث س ی ث وب ة دس حص

ا ػبختبس ت اكی ؿشػبصی ث تج آ بسی اػت و مب حبهش ی تاذ وىی شچذ بچیض ث س ی ث

ای ذف ثبؿذ.

ؿشذی دس ایشا ، شريودی حقق تحالتحمق، ؿشذی، حمق ؿشی ؿشذی، ياژگبن کلیدی:

ف ساثي *




مقدم:

دس خای یبفت ث س دػت یبثی ث تػ پبیذاس اك لاذی ثبیذ سد تر لشاس دلت دس را پیـشفت ثب اذوی

ػت دس وـسبی دس یشد. ای تػ دس ؿشػبصی بسی یض ی ثبیؼت سد بیت اتب یظ ثبؿذ. اص ای س هشسی ا

حب تػ ث یظ وـس ضیضب ایشا یض اص ای لبذ ؼتخی یؼت جبیذ اص اث غبف ثبؿذ. دس ػذ ثبال دػتی ب

اثالغی ث دػب بی ارشایی ( یض ث ای ه تر یظ ای داؿت – 4141رسی اػالی ایشا ) ػذ چـ اذاص

ك آ ی ثبؿذ. اص ای س ایذ آ اػت ثب پشداخت ث ه حمق دس بسی ؿشػبصی ثب تر ث حمق خاب تحم

دس سؿت داـبی و آبب آ سا اتخبة ث تحلی سا دس اتالی وـس ثب ب یظ دی خد ؿشذی حذال یف

ـغی، ازب داد خش حش ال ؿی.

يود ي حقق شريودیشر

ؿد بیی سا ث ؿشذ یبد آس ی یه ؿشذ یه و سػی یه ؿش، ایبت یب وـس اػت. ای دیذب، حمق ؼئیت

اػت. اص ش حملی، رب یبصذ رد مشساتی اػت و ساثي تزبسی، اا، بىیت، و دس لب پیؾ ثیی تذی ؿذ

ساثي ػیبػی حتی ؼبئ خبادی سا دس ش شفت ػبب دذ. اصای س اص دیذ ؿشی ه حمق ؿشذی، ؿشػبصی،

ب بیف سؽ ازب آ اػت. چی ح اداس اس ؿش شد ؿش، حمق تىبیف آب دس ثشاثش یىذیش اك ذف

[1[ تا ثا تشی اكی ثذای و ـت اص حمق اػبػی وـس اػت. ی ویفیت بست ثشسؿذ ب ؿش اػت و

یب لای حبو دت ؿشبی ؿشذا دس لجب یىذیش، ای اػت اص بیف ؼئیت دس ال حمق ؿشذی آیخت

ی )ؿشداسی(، دت یب ث س وی لای ذیشا ؿش ىت چی حمق اتیبصاتی و یف تبی آ حمق ثش ذ

ؿد. االق ی« حقق شريودی»ب، ثبؿذ. ث ز ای حمق ؼئیت حبو ی

:ث س خالك حمق ؿشذی ث اا صیش لبث تمؼی اػت




الف ـ حقق مدوی

ساثي لشاسدادی خبسد اص لشاسداد آ لب ذی ش وـس حس اكی ب حملی آ وـس اػت و لای شثى ث

دس اسدی و اػبع آ پبی زاسی ؿذ اػت. یبسب احىب لب ذی حتی دس اس ویفشی یض حش اػت خلكبثش رب

[2[ ؼئیت ذی ی شدد یبسبی پزیشفت ؿذ دس لب ذی اب ی شدد. ؼئیت ویفشی رت

ق ؿب اسد تذدی اػت، خ حك آصادی، لیت اص تشم، آصادی ثیب، زت، ثشاثشی دس ثشاثش لب، یت ای حم

ثش اػبع رغ، ظاد، ـأ ی یب صثبی حبیت اص ؿخق دس ثشاثش الذابت غیشلبی دت خ حجغ )غیشلبی( یب وبس تجین

ارجبسی.

ة ـ حقق سیبسی

حملی اػت و ثشای ـبسوت فبال دس فشایذ بی آصاد حىت هشسی اػت اسد صیش سا دس ثش ی یشد. بػیحمق ػی

حك سأی اىب تلذی ؼؤیت دس ػح حىت، آصادی شدبیی تـىی از، آصادی دػتشػی ث االبت اىب

فبیت بی ػیبػی.

ج ـ حقق اقتصبدی ـ اجتمبعی

یض تجیش ؿذ اػت، اسد صیش سا دس ثش « ربویت وب دس شك ی ارتبی »حمق التلبدی ـ ارتبی، و اص آ ث

ی یشد:

حك بىیت، حك وبسوشد، ثشاثشی دس فشكت بی ؿغی، حك ثش ذی اص خذبت ارتبی ـ ثذاؿتی، ثش ذی اص تأی

تبػت ثشای ؿخق حبیت اص ؿخق دس ال ثیىبسی، پیشی اص وبس افتبدی.ارتبی اػتبذاسد صذی




د ـ حقق فرىگی

حفبت اص فش صثب الیت ب، حك دػت یبثی ث فش صثب اوخشیت، حك داؿت ػت ب ؿی بی صذی

ت بی لی فشی ثشاثشی دس آصؽ اص تشی تفبت، حك داؿت استجببت فشی ثی ای، احتشا ث تفب

[3[ .حمق فشی اػت

ـ ـ حقق قضبیی

، حك تجینثش ذی اص اك ثشائت، حك دفب، دادسػی بدال، حك اتشام ث تلیبت لوبیی، سػیذی ی ثذ

ات ب، حك رجشا خؼبسات بؿی اص اؿتجببت لوبیی، حك اتخبة دػتشػی ث اد ی لوبیی، اك لبی ثد رشای زبص

[4[ وی اص تشی حمق لوبیی ؿشذی حؼة ی شدد.

ایران در شريودی حقق تحالت پیشیى

اص پغ وجیش وسؽ، ثـش حمق صی دس تبسیخی ػذ تشی لذیی خؼتی حممی، سخی اص ثؼیبسی اتمبد ث

غشس آ ثبصخاذ خاذ ؿد و ی ـبذ جبساتی آذ دػت ث رـیذ تخت اص و اػبدی دس [5[. اػت ثبث فتح

دذ ـب آذ دػت ث و اػبدی اص ـذ ثیبسیشفت ث وغ یچ رـیذ تخت ػبخت دس وذ ی ایزبد ب دس اؼبی

پبسع ت حى ػبصوبس .دذ ی ـب سا یتی ش اص اؿخبف ضایبی حمق چی اػت ثد وبسشا حمق پشداخت

ؿب تلیبت ؿد تشن جبیذ بپزیش تغییش پبدؿب لای و وشدذ ی فخش ای ث پبسػیب ثد پبدؿبب اساد ثش جتی

ػشپیچی اص ، آ اص ػشپیچی داؿتذ االی ـیت لای تشتیت ای ث .ؿد ی بص اساضدا حی ا چ ش دس

س ب حبو .ثشخسداس ثدذ خبكی ثبى ان اص حبو ثد پبدؿب اختیبس دس بی لوبئی ل .ثد پشسدبس فشب

ی پبداؽ ا ث شفتذ ی ش دس سا آ ؿخق احؼب یه وبسبی وشدذ ی تیی مذی رضای ویفش رشای ثشای و




لوبیی ػاثك صب شس ث .ؿد كبدس ذت ای شف دس ثبیذ حى ثدو ـخق سػیذی ثشای بی صب ذت .دادذ

سؿ شفتذ ی ـست دایـب دس ب آ اص شد و دادذ تـىی یب لب ػخ ا ث سا شی ؿذ صیبد

[6[ .ثدذ ثشخسداس بی ضت اص صب آذ ی ؿبس ث ثضسي بی بیتاص ر یىی صب آ دس شفت

آصادی آ دس و وشد تی سا ـسی ایشا اپشاتسی ثیبزاس خبـیب فشبشای یالد وسؽ اص لج ؿـ لش دس

ؼجت خؽ سفتبسی شد اتمبدات ث احتشا ثب ؽوس ـس ای جك ثد شفت لشاس تر سد ثیب آصادی زات

وؿیذ ب آ ه ثجد دس ششفت اص سا آب پشػتـببی ثبث یبصذبی .د اب ایت آب ث ب آ ث

ی وسؽ ىذ اسد ای كذ وؼی ث ؿد ثبث آسای اسد ث ثضسي ـىش و داسد ی اال ـس ای دس وسؽ اػت

سبیی سا ید ل زاؿت آصاد خد خذای پشػتؾ دس سا شد .سا ثشاذاختی اسی د ثشد وؿیذ كح ثشای یذ

اػت ؿذ حه ایشا اپشاتس داسیؽ ازوش ری وتیج ثضسی ػت سی و رـیذ تخت ثبػتبی بسی صیجبیی .ثخـیذی

: یذ ی

ث هیف اؼب ث ؼجت و ای یؼت بدسػتی خب دػتذاس ؼت ساػتی حمیمت دػتذاس و چی ای

اؼب تػي تاذ اؼب ث و یؼت ة حب ی دس یؼت ة یشد كست ذاتی ثی تاذ اؼب ػی

[7[ .تاػ ة اػت حك و چ آ ؿد ذاتی ثی هیف

ث ؼجت صسدؿت وـذ ی سا ثذی ػج و ؿذ حه پبدؿب اص بیی ؿى پشػپیغ تضئیی بی وذوبسی ثش سی

ذی ایح ای وذ و حش آ اص سا ا تاذ ی اپشاتسی یچ و وشد ابء وشات اص فی سیت تشی پؼت

دذ ـب رببذ ث اػبد ایح ب ؿت ػ ثبػتب، دسا اص چ آ یثبثشا .اػت ربی رب ث ایشا

.سفت ثی اص اسصؽ ثب بی یزی اصای ثؼیبسی اػىذس ح ثب و شچذ اػت ؿشذی حمق سبیت

شريود ي حقق شريودی

دیذب، حمق ؼئیت بیی سا ث ؿشذ یبدآس ی یه ؿشذ یه و سػی یه ؿش، ایبت یب وـس اػت. ای

ؿد و دس لب پیؾ ثیی تذی ؿذ اػت. اص ش حملی، رب یبصذ رد مشساتی اػت و ساثي تزبسی، اا،




ی ه حمق بىیت، ؿشػبصی، ػیبػی حتی ؼبئ خبادی سا دس ش شفت ػبب دذ. اص ای س اص دیذ حمل

ؿشذی، ساثي شد ؿش، حمق تىبیف آب دس ثشاثش یىذیش اك ذف ب بیف سؽ ازب آ اػت.

چی ح اداس اس ؿش ویفیت بست ثش سؿذ ب ؿش اػت و ی تا ث ا تشی اكی ثذای و

ـت اص حمق اػبػی وـس اػت.

ال حمق ؿشذی آیخت ای اػت اص بیف ؼئیت بی ؿشذا دس لجب یىذیش، ؿش دت یب لای حبو دس

ىت چی حمق اتیبصاتی و یف تأی آ حمق ثش ذ ذیشا ؿشی )ؿشداسی(، دت یب ث س وی لای

یت ب، حمق ؿشذی االق ی ؿد.حبو ی ثبؿذ. ث ز ای حمق ؼئ

شريودی پیب

ؿشذی اؿبس ث صذی سصش، فبیت بی فشدی وؼت وبس افشاد ارتبی چی فبیت بی ارتبی ایـب

ای شؽ ثشخبػت اػت. داسد ث س وی ز ای اص سفتبس اب افشاد اػت. ؿشذی پیب یب ؿشذی فب دس ال اص

ؿشذی اص ای ش، ز ؼتشد ای اص فبیت بی فشدی ارتبی اػت. فبیت بیی و اشچ فشدی ثبؿذ اب ثشآیذ

آب ث پیـشفت هیت ارتبی وه خاذ وشد. چی اػت ـبسوت بی التلبدی، خذبت ی، فبیت بی

بیت بی ارتبی و دس ثجد هیت صذی ؿشذا ؤحش خاذ افتبد. دس ال ای ب ه اؿبس داجب دیش ف

ث حمق ؿشذی ذ لبی دس ب وی تش ث سفتبسبی ارتبی اخاللی ی پشداصد و ارتب اص ؿشذا خد اتبس

فوبیی بػت ثشای فت ـبسوت شد ثب م شات تفبت بست داسد. دسیبفت ای فبی ؿشذی یبصذ

ی اػت.




آمزش شريودی

آصؽ ؿشذی ثس غیشسػی دس خب یب ح وبس یب وبسب بی آصؿی یب ث س سػی ث كست ػشفل دسػی

تحلیی داـبی دس ال ث ؿشذا ی آصد و چ یه زضا دس ذاسع حتی ذاسع اثتذایی یب ث كست سؿت

ؿشذ فب، آب ؼئیت پزیش ثبؿذ، دسال جبی ای آصؿب پشسؽ یه ؿشذ یب ؿشذ خة یب اسائ یه

بیـب دس لجب ارتب صذیای ؿشذی یؼت ثى ث آب ی آصد و چ تلیبت خد سا ثب تر ث ؼئیت

ػت و ثبتر ث تحالت ػشی ارتبی، ف آسی ػیبػی تشثیت ؿشذی، یىی اص فش ؿشذی ا فشدی خد اتخبر بیذ.

دسا بكش، اص ر دـغی بی ثشب سیضا ػیبػتزاسا تی تشثیت وـسبی رب ث ؿبس ی آیذ. دس وـسبی

ی الص سا دس اختیبس تػ یبفت فبی ؿشذی اص دسا ودوی تب رای آصؽ داد ی ؿد دت یض آصؽ ب

یالدی، آصؽ ؿشذی آؿبیی ثب آ ثس سػی دس ثشب دسػی 2442اذی ب لشاس ی دذ. دس ایغ اص ػب

ػبی لشاس شفت. اذاف ای آصؽ ب ب اسد ری اػت: 41تب 44ذاسع اص ػی

آشىبیی بب حقق ي مسئلیت بی شريودی

حج ثشسػی دس ثبس ػشفلب هبت ؿشذیث -

ف ؿبخت رب آؿبیی ثب فبیت بی ارتبی -

ـبسوت فب دس یه ثشب ارتبی یب شی -

حقق مصرف کىىد

شفی خد یبصذ اشص ث دی ت یبصب تخللی ؿذ ـبغ، افشاد یه خباد ثشای تأی حذال بیحتبد ل

اػتفبد اص وبالب خذبت شه ؿذ تػي دیشا ؼتذ. اص ایش یبص ث وبالبی لشفی خذبت یه یبص هشسی ارتبة




بپزیش اػت و ش اختال دس تیذ تصی آب ی تاذ رب ذیشیت آ سا ث چبؾ ثىـبذ ال ثش صیببی بدی

صیب بی ی سا یض تر لشف وذ بیذ. كذبت

مفبیم شريودی

ف حمق ثـش اغت دس وبس د ف )حمق اػبػی( )حمق ؿشذی( شح ی ؿد. ای ػ ف، ب تشادف

دالت هی رد داسد. ربـی یىذیش ث وبس ی سذ اب دس تفىیه فی شصبی شیفی یب ای فبی ػ ب

ث خد ی یشد لب اػبػی ش وـسی ؿى )ی( حمق اػبػی اػت و دس ی تا فت حمق ؿشذی آ ثخؾ اص

.(اػت وـسخبف ی ؿد )بذ حك ـبسوت ػیبػی و اصحمق ثـشدسؿى ؼجی آ فمي ؿب حب ؿشذا ب

ذ اذ و لای ه ش وـسی تأحیش ؼتمی اص ف ؿشذی حمق ؿشذی ی پزیشد. ثوی ثؼیبسی ثش ای می

ؿشذی سا دس اثبد ارتبی، ػیبػی ذی تمؼی ثذی ی وذ اب ث ش ی سػذ دس دػت ثذی وی ی تا ؿشذی

ؼئیت بی دت دس لجب ؿشذا ثشسػی وشد. ثب بی وی دس سا دس ؼئیت بی فشدی ارتبی ؿشذا چی

را ختف ی تا ثخـی اص ای فبی ـتشن سا ا تىی وشد.

مسئلیت بی اجتمبعی

ثب تر ث ؿشذا ث س داجب اىببت خد سا رت وه ث پیـشفت ثجد ؿش ث وبس ی یشذ. ؿشذا فب

تخلق اػتذاد خد دس ػبصب ب ویت بی حی ب یش از ایب شثیب ػبصب بی غیشدتی ویت

فبیت ی وذ. ؿشوت دس ـؼت ب ارتببت ؿشی، حوس دس حى بی ی، ـبسوت دس پشط بی ارتبی ثشای

ت ـىالت سا ح آ ب ثؼیبس ػدذ خاذ ثد. كبحجشا ثشی میذ اذ و ارتببت پیـشفت رب چی یبف

حی، بدبی شد حس ی تاذ ثب اسائ سفتبسبی رذیذ بدی ػبخت آب دس را، مؾ ؤحشی دس ایزبد ثبصتیذ

ف ؿشذی ایفب بیذ.




مسئلیت بی فردی

اب دس ال یه حك سأی دس ی حبی و، اص ش ثؼیبسی، اص ر ؼئیت بی ؿشذی حؼة ی شدد داد:سأی

لج اص ش سأی یشی، االبت شثى اتیبص یض ی ثبؿذ. وؼبی و سأی ی دذ دس ال كذایـب دس دت ؿیذ ی ؿد.

ث اال ؿشذا ثشػذ.ث ه یب بضدب ثبیذ ثلست ؿفبف

دس صب ر، ششدی و تابیی ثذی داسد، ثشای ر فشاخاذ ی ؿد. دس صب كح یض ث كست خذت دس استؾ:

خذت ارجبسی ػشثبصی یب داجب دس یشبی ؼح حبهش ی ؿذ.دس ثوی ایبالت یب بك حی، ى اػت ث افشادی

د تب دس دػتیشی زشی یب ثشای ثشلشاسی كح ایت یب ارشای یه فشب ث والتش وه وذ.فشب داد ؿ

احتشا ث لب حمق دیشا: ش ؿشذی ی ثبیؼت اص لای ارتب، ایبت وـسی و دس آزب صذی ی وذ، پیشی

وذ.شؿشذی ی ثبیؼت ث حمق دیشا احتشا ثزاسد.

پشداخت بیبت: ش ؿشذی ف ث پشداخت بیبت ثشدسآذ دیش اسم لبی ثشاػبع دسػتىبسی ساػتی ػشل ی

ثبؿذ.

مسئلیت بی ديلت

اص ر ؼئیت بی دت، خشد د بیبت اسم دسیبفتی تػي ثخؾ بی دتی رت اسائ خذبت صیش، ث

ؿشذا اػت:

ت اص رب ب حمق ایت ؿشذا تػي پیغ، آتؾ ـبی، اذاد دس حادث ثالیبی پیؾ ثیی ـذ، دادب حفب

یشبی ؼح. ػبب لوبیی

.ثذاؿت ػالتی: آة غزای ػب، ثبصسػی اص ؿیش ؿت، ذاسی اص ثیبسػتب ب




آصؽ: ذسػ ب وتبثخب بی ی.

ذاسی، تیش ػبخت ربد ب، ثضسشا ب خیبثب ب سا آ.

حفبت جبی اص بث جیی، ر ب حیي صیؼت.

حفبت اص پغ اذاصب، ثب ثبصسػی اص ثبه ب هبت حؼبة بی ثبىی.

[8[ وه رجشا خؼبسات: دس اسد پیؾ ثیی ـذ بذ. ػی، صض خـىؼبی.

شريودی در بعضی از کشرب

شريودی در ایبالت متحد آمریکب

یالدی ث لب 4974حمق ؿشذی آصادی شد ایبالت تحذ آشیىب دس ـس حمق ایبالت تحذ آشیىب و دس ػب

تحذ آشیىب ثش اػبع ای تشی حمق ؿشذی دس ایبالت اػت. اػبػی آ وـس احبق شدیذ، ـخق حشاػت ؿذ

ـس جبستذ اص:

ت یى: آصادی زت آصادی ثیب

ت د: آصادی بىیت ح اػح

ت ػ: حشاػت اص بىیت ؼى افشاد دس صب كح ر

ت چبس: حك ایت رب، ؼى بىیت افشاد دس ثشاثش تفتیؾ تلیف

دسػی، حبو زبصات بدالت پز تب ـت: دا

ت : حلش ـذ حمق آصادی افشاد ث اسد ثیب ؿذ




ب ت د: حف داؿت اختیبساتی و ث رت لب اػبػی ث دت فذسا اب شدیذ یب ثشای ایبت

ب یب شد. ـذ، ثشای ایبت

9[ دس چبس چة لای ذی یبصد : سبیت حمق حشف صدت]

شريودی در افغبوستبن

تشی ا اخال دس سذ ؿشذی دس افغبؼتب بكش، اػت. اص اػتفبد ؿذ تجاص اط لب اػبػی افغبؼتب دس

تبسیخ ػب اخیش پزب دیؼت ػبالسی دس ؿد. ر ب ثشد ی ل شاییظاد پشػتی شد ػبالسی، ر ػبالسی

اػت. ؿذ اػت اص لذست ػیبػی ثشخسداس ی اػت ش شی و لذست بی ثیـتش داؿت جبی رب ثدافغبؼتب

اػت، چبى صب و یی اص ؿشذا ؼتذ دس چب اص حوس دس شدػبالسی یض دس رب افغبؼتب سیـ داذ

[11[. اذ تب ثبصبذرب افغبؼ

شريودی در ایران

تب لج اص ای دس ایشا، ؿشذی تب اص ش ؿش ؿشـیی شح ی شدیذ ؿشذی ساث تمبث یه ؿشـی ثب

ػتفبد اص اط اب ا ؿش ذیشا ؿشی ؿشداسی دیذ ی ؿذ حمق ؿشذی سا دس ش تلیت مـ رب ؿش ی دیذذ.

تشی یبفت. دس ؿشذ ؿشذی یب حمق ؿشذی دس ػب بی اخیش دس یب حملذاب زب لبی حملی دیذ رب

لبی ثب ا)احتشا ث آصادی بی ـش حف حمق ؿشذی(ث تلیت زغ سػیذ ث ب)ثخـب حمق 38ػب

ؿىز دػتسوبس احذب لوبیی ثد. سئع ای لب دسثبس ح ثبصداؿت ثبصریی ،دسل لوبئی ؿشذی(

تػي هبثی زشیب لوبیی ثد. سفتبس ثب تب




دس ایشا ث ودوبی و یىی اص اذی آ ب ؿشذ وـسبیی بذ افغبؼتب پبوؼتب ثبؿذ ثب ـى ؿشذی سثش

ضاس فشصذ حبك اص اصداد 88ضاس دختش ایشای ثب اتجب ثیب اصداد ی وذ. ث اػتبد آبسبی تـش ؿذ 42ؼتذ. ػبال

دختشا ـذ ثب اتجب ثیب ثذ ؿبػب ؼتذ.

بت ثذی دس ؿبسی اص اد خد ث ثب اكالح 4848لاذ تبثیت دس لب ذی ایشا آسد ؿذ اذ. رذ د لب ذی لة

لب ذی وؼبی سا و 791ؿشایي وؼت تبثیت ایشای، ػت تبثیت ثبصـت ث تبثیت اختلبف پیذا وشد اػت. بد

ال ا 797ؿشایی سا و ثیبب ی تاذ ث تبثیت ایشای دسآیذ مشس د اػت. بد 791ایشای ؼتذ ثشؿشد بد

ری ثبؿذ ی تاذ تبثیت ایشا سا تحلی وذ. ی داسد: )اؿخبكی و داسای ؿشایي

ث ػ زذ ػب تب سػیذ ثبؿذ. -4

پذ ػب ا اص تای یب تبة دس ایشا ػبو ثد ثبؿذ. -2

فشاسی اص خذت بی جبؿذ. -8

حى ـذ ثبؿذ. دس سد فمش د ای بد ذت البت دس خبسر ثشای دس یچ ىتی ث رح یب ربیت غیشػیبػی -1

[11[ خذت دت ایشا دس حى البت دس خبن ایشا اػت.

حقق شريودی در قبون اسبسی جمری اسالمی ایران

اك د ) ذات (، اك صد ، آ لب اػبػی رسی اػالی ایشا دلت دس اك ثب اب تؼه ث یخبق ی،

) شد ایشا اص ش ل لجی و ثبؿذ اص حمق ؼبی ثشخسداسذ (، اك ثیؼت ) افشاد ا اص ص شد یىؼب دس

اك ػی چبس ) دادخای اص حمق ؼ فشدی ؿشذی آحبد رب اػت (، اك ػی فت حبیت لب لشاس داسذ (،

) یچ (، اك چ اك ثشائت -) یچ وغ اص ش لب زش ؿبخت ی ؿد ش ایى رشؾ دس دادب كبح حبثت ؿد

وغ ی تاذ اب حك خیؾ سا ػی اهشاس ث غیش یب تزبص ث بف ی لشاس دذ (، اك چ فت ) ش وغ سا




ث دسػتی ـبذ ی شدد و حمق ت سا ی تا تشادف ثب [21[(، ػبیش اك به وؼت وبس ـش خیؾ ی داذ

اػت و ی تا دس جحج حمق ؿشذی ای جبحج اص لبدیك اكی حمق ؿشذی حمق ؿشذی داؼت.

دس بسی ؿشػبصی ث تج آ ذیشیت ؿشی ث وبس ثؼت.

وتیج گیری:

ی ارتبی جبی فىشی دوشاػی ث لب اػت. الص تىی اص لب، آؿبیی ثب ذع اػبع ص ثی تشدیذ ا

ثیظ آؿبیی ثب حمق ؿشذی اػت. اص فبی اػبػی صذی دوشاتیه دس جبحج ؿشػبصی بسی یض آلای اا

ثب تر ث تبسیف ؿبختی و ذی، تلیت بیتب ثشلشاسی حمق بسی ؿشػبصی اػت. حبئض ایت، ت ف بیؤیىی اص

ػیش تبسیخی ثب تر ث حمبیك رد دس دس ی حب اص اثبد ختف ؿشذی حمق شثى ث آ دس ای مب شح شدیذ

حمق ؿشذی تبث تفىشات ػیبػی حبوب اػت. ییذ یىذ وای حمیمت سا تأ اتمبد ثؼیبسی اص حممی، حمق ؿشذی

اجت حمق ؿشذی ف ؿشذ یض چذ ػبی اػت و دس ایشا شح ی ثبؿذ. حب آچ و دس مب حبهش د پیذا

سا لب تیی د اػت. وشد ثذسػتی سؿی یذاػت، ختلبت حمق ؿشذی ثب بیت ث خاػت یبص آحبد رب

و دس اتب ای ؿشذ اػت و ثش پبی ـتشوبت اسصؽ بی اتمبدی ثبسبی ی اص آ ثشخسداس ثد تجیت ی بیذ.

مىببع:

. ؿشداسی تشا داـىذ ذیشیت، ث«بست بی، ؿشذی تػ ػبصبی»ز مبالت بیؾ [1[

؛ مب دوتش بدس ؿىشی34ف .4831




تبسیخچ تذی حمق ذی ثشای احذی، حیذ، [2[

94تب 81، 38ذصیب، [3[

اا حمق ؿشذی -تجیب صزباحذ رب [4[

41ؿیشاص،ف احذ اػالی آصاد اػال،داـب دس ثـش حمق ،رض 4839 ، ؿیشای،سهب [5[

188،ف تشا اػالی، امالة چبس،اتـبسات رذ ا، تشری،چبح ،ش تذ ،تبسیخ 4818 اسی، ،یدسات [6[

37ف ، تشا دادؼتش، ای،ـش ثی تحالت دس ثـش ،حمق 4899 تبص،رـیذ، [7[

ث م اص داـب آصاد یىی پذیب [8[

21 October. 2112. US Government Printing Office. ] 9]

لع 3، فتی ثیبد آسبـش. . بیی دس لجب دت رب داسد؟ ؿشذ ویؼت، چ بیف ؼئیتلؼی اخش. [11[

.43تب 8، ف.4838

ث م اص داـب آصاد یىی پذیب [11[

لب اػبػی رسی اػالی ایشا [12[

Documents

یبسُش ي یربمعم رد یدويُش قًقح · International Conference on Civil Engineering Architecture and urban infrastructure 92-03 July 9302, Tabriz , Iran :ٍمدقم