Kitty van der Beek-Schouten Cardiac Device Specialist RdGG

Symposium voor anesthesiemedewerkers

Pacemakers en ICD’s

20 mei 2016

er komen jaarlijks ongeveer 12.000 bij.

Hoeveel ICD dragers in Nederland?

35.000

er komen jaarlijks ongeveer 5000 bij.

VRAAGJE….

Hoeveel pacemakerdragers in Nederland

100.000

20-05-2016

Wat is het verschil tussen een pacemaker en ICD ?

PACEMAKER:

geeft een elektrische puls af in het hart,

waardoor het hart gaat samenknijpen, om te

voorkomen dat het hartritme te traag wordt.

20-05-2016

ICD:

geeft shock therapie om een

levensbedreigende hartritmestoornis

in de kamers weer te beëindigen.

De taken van een pacemaker

1. SENSEN = detectie van het eigen hartritme 2. PACEN = stimulatie van het hart

20-05-2016

Pacemaker codering

1e letter 2e letter 3e letter 4e letter

waar

pacing

waar

sensing

reactie

op

sense

sensor

A A I R

A O O

V V I R

V O O

Rechter

ventrikel

Rechter

Atrium

20-05-2016

Pacemaker codering

1e letter 2e letter 3e letter 4e letter

waar

pacing

waar

sensing

reactie

op

sense

sensor

D D D R

D O O Rechter

ventrikel

Rechter

Atrium

20-05-2016

V V I (R)

Enkelkamer pacemaker - VVIR

1e letter: Waar pacing - Ventrikel

2e letter: Waar sensing - Ventrikel

3e letter: Wat doet die na een gesensd event –

I = inhibitie, dat betekent dat hij geen pacing puls

afgeeft

4e letter: sensor

20-05-2016

V O O

Enkelkamer pacemaker – VOO

1e letter: Waar Pacing – Ventrikel

2e letter: Waar Sensing – O = GEEN SENSING

3e letter: Wat doet pacemaker na een gesensd event?

O = NIETS

20-05-2016

Pacemaker voorkomt trage ritme’s door te stimuleren

Pacing: stimulatie van het hart

20-05-2016

De taken van ICD

1. SENSEN = detectie van het eigen hartritme

2. PACEN = stimulatie van het hart

3. THERAPIE AFGIFTE = shock aan het hart

om een levensbedreigende hartritmestoornis weer te beëindigen.

20-05-2016

Waarom een ICD?

Holter monitor reading from a patient who did not have a defibrillator. He died at 6:11 am on the golf course.

Holtermonitorverslag van een patiënt die geen ICD had. Hij overleed om 6:11 ten gevolge van VF

20-05-2016

Daarom……

20-05-2016

Taken CRT (Cardiale Resynchronisatie Therapie)

CRT-P

1. SENSEN = detecteren van het eigen hartritme

2. PACEN = biventriculair stimuleren van het hart

CRT-D

1. SENSEN = detecteren van het eigen hartritme

2. PACEN = biventriculair stimuleren van het hart

3. THERAPIE AFGIFTE = shock aan het hart,

om een levensbedreigende hartritmestoornis weer te beëindigen.

20-05-2016

20-05-2016

CRT heeft 3 draden

20-05-2016

Risico’s tijdens OK met diathermie

1. INHIBITIE van pacemaker door oversensing

2. SHOCK afgifte door ICD door valse detectie 3. RESET pacemaker/ICD 4. BESCHADIGING PM/ICD (sporadisch)

20-05-2016

Standaard ECG

ECG met 50Hz

ECG met myopotentialen

Beïnvloeding door externe signalen

Beinvloeding door…… bijv diathermie !!!!

20-05-2016

Diathermie en pacemaker eigen

ritme

diathermie

bij

eigen ritme

pacemaker

afhankelijk

20-05-2016

diathermie

bij

pacemaker

afhankelijk

magneet bij

diathermie

&

pacemaker

afhankelijk

Waarom ICD therapie UIT tijdens OK?

Om te voorkomen dat ICD de signalen van de diathermie gaat zien als Ventrikel Fibrilleren.

.

Dan kan de ICD een onterechte shock afgegeven

20-05-2016

Magneet op pacemaker

.

.C

20-05-2016

Pacemaker gaat asynchroon pacen (DOO/VOO) tussen de 85-100/min (afhankelijk welk merk)

*bij enkele merken is de respons op magneet programmeerbaar

Pacemaker kan eigen hartritme niet meer sensen!

*LET OP: Bij een snel eigen ritme kan het magneetritme interfereren

met kans op VF door R op T fenomeen.

Alleen toepassen bij patiënten zonder of weinig eigen ritme.

Geen toon te horen bij plaatsen magneet.

Magneet op ICD

20-05-2016

Als een magneet op de ICD gelegd wordt, zal er GEEN tachy-therapie worden afgegeven, zolang de magneet erop ligt.

De pacemakerfunctie blijft ongewijzigd.

Als de magneet eraf wordt gehaald hervat hij binnen 2 seconden de permanent geprogrammeerde instellingen.

Hoor ik daar een piep?

20-05-2016

Magneet respons ICD

20-05-2016

Afhankelijk van het type/merk

Er kan een constante toon klinken als je de magneet op de ICD legt. (afwijkende toon bij een alert)

Er zijn ook ICD’s die GEEN toon laten horen als je er een magneet op legt.

Er zijn ICD’s die mogelijk niet reageren op een magneet, omdat bij deze firma’s de magneetrespons programmeerbaar is (het gebeurt zelden dat deze uitgezet wordt).

Waar magneet plaatsen?

More invasive Less invasive

20-05-2016

PRE-OPERATIEF

20-05-2016

Het procedure team heeft vooraf overleg met de

pacemaker/ICD technicus over de geplande procedure.

Anatomische locatie van de chirurgische procedure.

In principe hoeft de pacemaker/ICD bij procedures onder de navel niet her geprogrammeerd te worden of gebruik te maken van een magneet. (wel een magneet stand-by houden! )

Wordt er mono-polaire elektrochirurgie gebruikt?

20-05-2016

DUS:

Inactiveren van ICD detectie en asynchroon pacen bij pacemakerafhankelijke patiënten is aanbevolen voor alle procedures boven de navel waar mono-polaire elektrochirurgie of RF ablatie wordt gebruikt. - (Indien mogelijk gebruik van magneet).

POST-OPERATIEF

20-05-2016

Voor de ICD geldt: is de tachy-therapie voor de OK uit geprogrammeerd, dan patiënt altijd op de recovery aan de bewakingsmonitor houden totdat de ICD weer is aangezet door de ICD technicus!!

Bij gebruik magneet hoeft de ICD niet direct gecontroleerd te worden. Controle kan binnen een maand na procedure bij gebruik van mono-polaire diathermie.

ICD/Pacemaker patiënt die een grote buikoperatie of een cardio-thorax chirurgie hebben ondergaan laten controleren na de operatie.

ICD/Pacemaker laten controleren na bepaalde procedures waarbij mono-polaire diathermie mogelijk effect heeft gehad op de device.

Magneet gebruik versus reprogrammeren

20-05-2016

De magneet kan snel verwijderd worden

zodat de normale werking van de

pacemaker/ICD weer hervat kan

worden.

Je hoeft niet manueel te

reprogrammeren naar originele settings,

je kunt het dus ook niet vergeten!

Voor de meeste merken geldt: voor

pacemakers en pacemakerafhankelijke

patiënten pacing verzekerd is.

VOORDELEN NADELEN

Een magneet op een ICD geeft geen

asynchrone pacing bij pacing

afhankelijke patiënten. Alleen de

detectie en therapie worden

uitgeschakeld.

Er is geen continu geluid om adequaat

magneetcontact te controleren

Er zijn situaties mogelijk waarbij het

plaatsen van een magneet niet

gemakkelijk is door lichaamspositie

tijdens OK.

Het procedure team hoeft niet te zorgen

dat de magneet op de correcte locatie

blijft zitten.

Voor ICD patiënten die

pacemakerafhankelijk zijn, kan de

pacing naar een asynchrone mode

geprogrammeerd worden om te

voorkomen dat het device inhibeert ten

gevolge van elektromagnetische

interferentie.

Veranderingen gedaan met de

programmer zijn niet snel omkeerbaar.

Er is een risico op fouten bij het niet

terug programmeren na een ingreep. (

de patiënt is onbeschermd mochten er

levensbedreigende ritmestoornissen

ontstaan)

Bedankt voor uw aandacht !

20-05-2016