PASTRIMI I PARAVE KRIMI FINANCON POLITIKEN

SUPLEMENTI “SHËNDETI” Faqe 13-17

DITARI POLITIK

Preç Zogaj: Të pathënat e demonstratës së 21 janarit

VITI III - NR. 05 E enjte, 10-01-2013LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi “SHËNDETI”

LajmiNë ceremoninë e

nënshkrimit të Memo-randumit të Bashkëpun-imit për Agjencinë për Administrimin e Pasur-ive te Sekuestruara dhe Kon skuara Prokurori i Përgjithshëm Adriatik Llalla tha se ka dyshime se krimi po korrupton ag jencitë e hetimit, ndërsa ambasadori Ar-vizu u bëri thirrje politi-kanëve të mos për tojnë nga kriminelët

Doktoratura, miratohen kuotat për 1305 kandidatë

Koment

Mësimi nga pësimi

NGA ADRI NURELLARI

vijon në faqe 22

Mbi 13 milionë euro pasuri dhe llogari ban-kare që vijnë nga bota

e krimit janë sekuestruar gjatë vitit...

JAKIN MARENA

TIRANE

PREÇ ZOGAJ

TIRANE

Indinjata e provokuar nga videoskandali dhe ajo e

poshtërimit të opozitës për kutitë ishin përzier si dy de-gët e një...

vijon në faqe 2-3

SHBA në 1945: Italia t’i kthejë Sazanin

Shqipërisë

Vetëflijohet në Lezhë motra

e viktimës së Karaburunit

DOKUMENTI

FLET VELLAI

AFRESKET

Faqe 18-19

Faqe 8

Faqe 20

PASTRIMI I PARAVE

Vetëm 13 mln euro të sekuestruara. Llalla: Pasuritë e paligjshme përdoren për korrupsion. Aleksandër Arvizu: Qeveria t’i kon skojë. Fatos Klosi: Mliardat përdoren për zgjedhje

Faqe 12

Gjendja e rëndë ekonomike në Shqipëri ka bërë që

të shtohet shumë më tepër retorika etatiste duke ia mve-shur gjithë përgjegjësinë për problemet ekonomike per-sonale qeverisë. Padyshim që qeverisja dhe politikat qe-veritare në vetëvete kanë një ndikim thelbësor në ekonomi mirëpo duhet patur parasysh që përmasat e sektorit privat në ekonominë shqiptare është gjithnjë e më i madh ndërkohë që sektori publik është duke u zvogëluar dhe një pjesë e atij që ngelet përdor gjithnjë e më shumë praktika menax-himi konkurruese. Kjo gjë lë të kuptohet që një pjesë e mirë e përgjegjësisë për gjend-jen e ekonomike ne duhet ta kërkojmë tek zgjedhjet e për-zgjedhura nga sipërmarrësit, investimet e gabuara, mungesa e strategjive, shpër llja e hu-lumtimeve, mos-studimi dhe analizimi i tregut dhe mos-marrja në konsideratë e ten-dencave ndryshme të ekono-misë shqiptare etj. Pra në një farë mënyre kriza ekonomike shqiptare ka ndikim tre di-mensional, ndikimi i krizës globale që është jashtë fuqisë sonë dhe...

Ekspertët: Të mirat që keni nëse nuk tymosni më

Nobelisti: Zgjidhja te molekulat ROS dhe antioksidantët

Lista e universiteteve

HIPOTEZË E RE PËR SHËRIMIN E KANCERIT

Udhëzimet e Ramës për politikanët para dhe gjatë demonstratës

101 MËNYRAT PËR TË LËNË CIGAREN

Pëjetoni shpejtësinë

Ministria e Kulturës fshehu

dhunimin e Kishës

SHBA: Politikanët të mos përfitojnëKRIMI FINANCON POLITIKEN

Faqe 10-11

Memorandum për Pasuritë. Kryeprokurori alarmon blerjen e shtetit

NË FOTO: Dje gjatë takimit për sekuestrimin e pronave të krimit

2 E enjte, 10 janar 2013

POLITIKE

Bizhga: Marrvëveshja e

rëndësishme, vëmendja

te vendimi i gjykatave

Deputeti i Partisë Socialiste, GazmirBizhga vlerëson nënshkrimin e

Memorandumit të Bashkëpunimit meAgjensinë e Administrimit të Pasurive tëSekuestruara dhe të Konfiskuara meskatër ministrive, Prokurorisë sëPërgjithshme dhe SHBA-ve. Megjithësesipas deputetit opozitar e rëndësishmeështë që vëmendje të madhe duhet të ketëte dhënia e vendimeve nga gjykatat, pasi

ato janë organet që do të vendosin për tëardhmen e pasurive të sekuestruara."Është një marrëveshje e rëndësishme përpasuritë e zyrtarëve në vendin tonë, pormë shumë të rëndësishëm janë vendimetqë do të japin gjykatat për këto pasuri.Janë ato organi, ku duhet të jetë mëshumë e përqëndruar vëmendja. Ne nukkemi dijeni lidhur me sa mund të jenërastet e sekuestrimit të pasurive. Këto të

dhëna janë vetëm në raportin eProkurorisë së Përgjithshme", thotëdeputeti i PS. Ndërkohë që në faqenzyrtare të organit të akuzës ende nukështë publikuar raporti vjetor iProkurorisë së Përgjithsme, ç`ka do tëbënte të ditur rastet e pasurive tësekuestruara. Fakti i përfshirjes së SHBAnë këtë marrëveshje i jep më shumërëndësi zbatimit të saj me rigorozitet.

Memorandum për Pasuritë. Kryeprokurori alarmon blerjen e shtetit

Krimi financon politikënArvizu: Mos përfitoni

Llalla: Pasuritë e paligjshme përdoren për korrupsion TIRANE

JAKIN MARENA

Qeveria/vendimi

Familjarët ediplomatëveserbë, do tëhapin biznes

vijon nga faqja 1

Tashmë me Vendimtë Këshillit të Minis-

triave, pas propozimittë ardhur nga Ministriae Jashtme, familjarët ediplomatëve shqiptarënë Serbi dhe ata serb nëShqipëri, janë të lirë përtë pasur aktivitete fitim-prurëse. Në mbledhjene radhës të Këshillit tëMinistrave, është ven-dosur miratimi në pa-rim i marrëveshjes,ndërmjet Këshillit tëMinistrave të Repub-likës së Shqipërisë dheqeverisë së Republikëssë Serbisë, për mundë-simin mbi baza tëndërsjellta të famil-jarëve të anëtarëve tëmisioneve diplomatikeapo posteve konsullore,për t'u angazhuar në ve-primtari fitimprurësenë shtetet përkatëse. Nëkëtë kontekst, të gjithëfamiljarët e diplomatëveserbë në Shqipëri, dhenuk janë pak të regjis-truar të tillë, kanë tëdrejtë të legjitimojnë bi-zneset e tyre.

... 2012 nga autoritetet sh-qiptare. “Janë sekuestruar ekonfiskuar pasuri që variojnënga apartamente, makina, ak-tivitete tregtare, bar-restorante, hotele dhe llogaribankare. Gjatë vitit 2012 usekuestruan rreth 13.8 milionëeuro pasuri për pastrim tëprodukteve të veprës penaleduke bërë të mundur kështu qëvetëm në tre vjet nga hyrja nëfuqi e ligjit 'Antimafia', ne tëmundësojmë sekuestrimin embi 28 milionëve euro pasuritë vëna nga aktivitetet krimina-le", tha Ministri i Brendshëm

Noka. Sipas KryeprokuroritAdriatik Llalla pastrimi iparave ka njohur sofistikim tëndjeshëm. "Problematika emprehtë që po has është fakti

që pasuri të krijuar në mënyrëtë paligjshme ka dyshim sepërdoren për të korruptuar or-ganet e zbatimit të ligjit që nd-jekin hetimet e këtij lloj aktiv-

iteti kriminal", tha Llalla.Gjatë nënshkrimit të Memo-randumit me Agjensinë e Ad-ministrimit të Pasurive tëSekuestruara dhe të Kon-

fiskuara mes 4 ministrive,Prokurorisë dhe SHBA, am-basadori i SHBA Arvizu kërk-oi bashkëpunim. "Kriminelëts'duhet të lejohen të përfitojnëprej krimeve të tyre. Prokuroriduhet të bëjë çdo përpjekje përtë sekuestruar përfitimet efituara në mënyrë të paligjs-hme nga të pandehurit.Sekuestrimi i përfitimeve prejkrimit ndihmon në parandal-imin e aktiviteteve të paligjs-hme nga kriminelët. Kur njëQeveri është në gjendje tësekuestrojë asetet dhe t'i kon-fiskojë ato kjo kthehet në njëburim të ardhurash për Qever-inë, të cilat pastaj mund të për-doren për të vazhduar luftënkundër krimit", tha Arvizu.Duke nënvizuar rëndësinë ekonfiskimit të parave të krimit.

Klosi: Krimi investon parapër një pjesë të politikës"Krimin e mbrojnë segmente të politikës. Vullnet për ta luftuar"

Zgjedhjet"Financimi i një pjese tëcaktuar të politikës ngaana e krimit tëorganizuar, është njëmbështetje për të shlyerborxhin ndaj saj përgjithë lehtësirat. Eshtëmë se e logjikshme sembështetja që krimipërmes parave të pista ibën një pjese tëpolitikës shqiptare ështëmë evidente në rastin efushatave elektorale".

Në foto:Fatos Klosi,ish-kreui SHISH,

Ish-kreu i SHISH

Krimi investon paratë e tijtek një pjesë e politikës sh-

qiptare duke financuar në këtëmënyrë dhe për zgjedhjet par-lamentare të 23 qershorit tëkëtij viti të cilat janë në prag.Alarmin e ka ngritur djeish-kryetari i SHISH, Fatos Klosi,teksa në mënyrë eksluzive përgazetën "Shqiptarja.com" kadeklaruar se po i kthen kësajpjese të politikës borxhin emungesës së vullnetit politikpër të luftuar qarkullimin emiliardave të krimit të cilat nëShqipëri kanë gjetur parajsëne "lëvizjes së lirë" e pa ndalesë.

"Bllokimi i pasurive të krim-it nuk është realizuar në Sh-qipëri. Krimin në Shqipëri poe mbron një pjesë e politikës.Nëse do të kishte vërtetë vull-net për të luftuar krimin e orga-nizuar, për të bllokuar paratë ekrimit, mund të bëhej fare lehtëpasi Shqipëria është një vend ivogël, i menaxhueshëm dhe

mund të verifikohen dhe kon-trollohen farë kollaj të gjithakëto pasuri, nëse kjo pjesë epolitikës nuk është e lidhur mekrimin dhe paratë që lëvrohenprej tij", ka qënë deklarata edjeshme e ish-kreut të SHISHFatos Klosi për gazetën tonë. Ai

nënvizon faktin se mungesa ebllokimit të pastrimit të paravedhe përdorimit të tyre përqëllime pozitive, tregon qartë sevjen për shkak të mungesës sëvullnetit të një pjese të politikës."Ndaj unë them se ky vullnetpolitik nuk ekziston, pasi nësedo të ndodhte atëherë këto paradhe pasuri të krimit do tëbllokoheshin dhe do të për-doreshin për të luftuar më tejkrimin", nënvizoi Klosi. Për tëcilin investimi i parave të krim-it tek politika është më tepër njëlarje borxhi ndaj heshtjes që ajoka bërë. "Financimi i një pjesetë caktuar të politikës nga ana ekrimit të organizuar, është njëmbështetje për të shlyer borx-hin ndaj saj për gjithë lehtësirate mungesën e kontrollit ndaj tij,duke e lënë të kryejë aktivitetinpa u shqetësuar në Shqipëri.Mbështetja që krimi, përmesparave të pista po i bën njëpjese të politikës shqiptare ësh-

të më evidente në rastin e fus-hatave elektorale", tha ish-kreui SHISH. Duke shfaqurshqetësim dhe për përmasat qëka marrë një shtrirje e tillë ekrimit në Shqipëri, krahasuardhe me masat që janë marrëndaj tij në prerjen e "damarit"financiar që e mban gjallë dhee zhvillon atë në të gjithëmënyrat e mundshme dukearritur deri te politika dhedrejtësia. "Rezultatet në kon-fiskimin e pasurive të krimit qëjanë shënuar deri më tani janëqesharake, pasi bëhet fjalëvetëm për mijëra dollarë në kra-hasim me shumat marra-mendëse prej miliarda dol-

larëve që lëviz krimi në Shqipëri.Paratë e pista pastrohen kudonë botë, por pastrimi masivbëhet në ato vende ku struktu-rat e shtetit janë të dobëta dhemungon vullneti politik për tëluftuar krimin, siç është rasti iShqipërisë aktualisht", thotëKlosi. P"Paratë e terrorizmitnuk vijnë në Shqipëri, pasi nejemi vend i vogël, dhe këto kon-tigjente të krimit ndërkombëtarkërkojnë vende të mëdha përshkak të spektaklit që kërkojnëtë realizojnë. Dhe kriteret përkëtë e përmbushin vetëm ven-det e mëdha, ndërsa Shqipëriaështë jashtë vëmendjes së tyre",ka nënvizuar ish-kreu i SHISH.

3E enjte, 10 janar 2013

POLITIKE

Lëvizja e lirë, PE

pritet të marrë

masa shtrënguese

Komisioni i Parlamentit Evropian përLiritë Civile pritet të votojë sot në

Bruksel mekanizmin për pezullimin epërkohshëm të lëvizjes pa viza nëhapësirën Shengen. Pas një maratone tëgjatë debatesh e mospajtimesh midis tyre,Komisioni, Këshilli dhe ParlamentiEvropian kanë rënë dakord, për tafinalizuar procesin e nisur që në muajinqershor të vitit 2011. Shkak për këtë është

bërë shqetësimi i disa vendeve, si iGjermanisë, Francës, Belgjikës dhe Suedisënga shtimi i numrit të azilkërkuesve ngavendet e Ballkanit Perëndimor kupërfshihet dhe Shqipëria, duke abuzuar meliberalizimin e vizave përgjatë vitit 2012.Në motivet që shoqërojnë dokumentin nëfjalë, të përgatitur nga raportuesi AgostinoDe Mera, i grupit parlamentar të PPE,thuhet se ky mekanizëm synon të mbrojë

lëvizjen e lirë nga abuzimet dhe të ruajëbesueshmërinë para qytetarëve evropianëpër vendimin e marrë në dhjetorin e vitit2009 për heqjen e vizave. Amendamentetkryesore të këtij ndryshimi të ri nërregulloren e Shengenit parashikojnë disakritere bazë. Por më të rëndësishmet janëgarancitë e tij. Mekanizmi i pezullimit tëlëvizjes pa viza do të jetë i përkohshëm dheme afat të shkurtër.

Agron Hasbajrami, në 2011 dërgoi në Pakistan 1000 USD

Terrorizmi, 15 vjet burgpër shqiptarin në SHBA

Prindërit: Do bëhej arkitekt, jo xhihadistNEW YORK

28-vjeçari shqiptar rezident në Brooklyn(SHBA) që prej vitit

2008, Agron Hasbajrami, udënua dje nga një gjykatë fed-erale në SHBA me 15 vite burgnën akuzën e mbështetjes sëterrorizmit.

Loretta Lynch, prokurorenë SHBA, Lisa Monaco, asis-tent prokurore, George Veni-zelos, në drejtimin e akuzësnë Zyrën Federale të Inves-tigimit dhe Raymond Kelly,komisioner në policinë e NjuJorkut e anoncuan për medi-an këtë vendim të gjykatësditën e djeshme.

Në fillim të vitit 2011 sipasdokumenteve që u bënë tëqarta në gjykatë, ndërkohë qëHasbajrami jetonte në Brook-lyn, shkëmbente mesazhe nëe-mail me një idivid në Paki-stan, i cili ishte anëtar i njëgrupi të armatosur që ka vrarëushtarë amerikanë. Hasba-jrami i dërgoi këtij individi mëshumë se 1000 dollarë për tëndihmuar kauzën xhihadiste.Më pas për të arritur qëllimine tij Hasbajrami për tu an-gazhuar personalisht në sul-me xhihadiste, rregulloi njëtakim me individin në FATA,një zonë në Pakistan, të këtijgrupi që në mënyrë të herë-pashershme sulmon forcatamerikane në Afganistan. Nënjë nga mesazhet në e-mail,

Hasbajrami thotë se aikërkonte të udhëtonte jashtë"për tu martuar me vajza nëparajsë" duke përdorur njëretorikë xhihadiste për të për-shkruar dëshirën e tij për tëvdekur si një martir.

"Në shtator 2011, Hasba-

jrami mori një biletë avioninjë udhëtimshe për të udhë-tuar nga Lindja e Mesme nërrugën e tij drejt FATA për tëluftuar me xhihadin e dhun-shëm. Ai u arrestua nga TaskForce e FBI në AeroportinJohn F.Kennedy, Nju Jork,ndërkohë që ishte duke hipurnë avion. Në kohën e ar-restimit, Hasbajrami kishtenjë tendë, çizme dhe dorash-ka kundër të ftohtit. Nga njëkërkim në rezidencën ku qën-dronte Hasbajrami ndërmjetgjërave të tjera në një shënimlexohej "Mos prisni për push-tim, është koha e martirizim-it". Në prill 2012 Hasbajramiu gjet fajtor në një gjykatë fed-erale në Brooklyn"-thuhet nënjoftimin për shtyp nxjerrënga zyra e shtypit të FBI ditëne djeshme.

"Hasbajrami kërkoi të për-dorte Nju Jorkun si startin eskemës së tij terroriste. Dukeshpresuar të vdesë si një mar-tir për kauzën e xhihadit, ai dotë kalojë 15 vite në një burgfederal. Dhe në fund, kygjykim duhet të shërbejë si njëpengesë e fortë për cilindo qëdo të marrë në konsideratëmbështetjen e terrorizmit apo

që të nisë operacionet e vetanga SHBA"-tha prokurorja eSHBA Lynch. "Kjo çështje tre-gon se si forcat e ligjit punojnëpër të mbrojtur të dy palët,qytetarët tanë brenda dhenjerëzit që punojnë jashtëkufijve".

Drejtori i akuzës së FBI,Venizelos theksoi se "natyraglobale e përpjekjeve tona përtë ndaluar terrorizmin shtri-het në dy drejtime. Ne do tëvazhdojmë të punojmë me tëgjithë partnerët tanë për tëpenguar çdo komplot që e kaidenë jashtë vendit për tuzbatuar këtu. Ky vendim isotëm tregon për rezultatet epërpjekjeve tona për të ndalu-ar çdokënd që kërkon të vrasëamerikanët jashtë".

PRINDËRIT EFAMILJARËT

Agron Hasbajrami, 28 vjeçështë një rezident legal nëBruklin SHBA që nga viti2008. Prindërit e Hasba-jramit dhe xhaxhai i tij nëletrat e tyre drejtuar gjykatëse konsideronin të pandehurinsi një djalë të edukuar qëkujdesej shumë për njerëzitnë nevojë.

"Unë ju garantoj ju se nipiim Agron Hasbajrami nukmund të jetë një person qëpërfaqëson rrezik për sho-qërinë", shkruan në një letërxhaxhai i tij Rasim Hoxha, njënëpunës i qeverisë shqiptare,letër që ia drejton gjykatës si-pas përkthimit që është bërënë gjuhën angleze në gjykatë."Që nga koha e fëmijërisë ederi tani ai asnjëherë nuk ësh-të zënë në jetë me ndokënd".

Prindërit e tij Ahmet eMeriban Hasbajrami thonënë një letër tjetër se ardhja etij në SHBA ishte një "ëndërr"për djalin e tyre që jetonte nëBruklin dhe punonte në njëstudio arkitekturore.

"Ne jemi të shokuar ngaakuzat që bien mbi të dhejemi të sigurt që djali ynë nukdo të kishte bërë asnjë akt medashje apo me vetëdije që dotë kërcënonte sigurinë nëSHBA" shprehen ata në letër.

Gjatë seancës ndërkaq,Hasbajrami qëndronte për-para gjykatësi duke nxjerrëvetëm një deklaratë e dukeshprehur keqardhjen që nukmund të shpjegonte veten e tijnë anglisht aq mirë sa ç'mundta bënte në gjuhën shqipe.

"Unë ëndërroja që ndon-jëditë do të mund të bëheshadikush që mund të ndryshojabotën për më mirë. Por kamdështuar" tha ai. "Shpresoj seju mund të shikoni në zemrëntime dhe të më kuptoni dheasnjëherë nuk kam për t'ju

harruar". Si pjesë e mar-rëveshjes së bërë meprokurorët, ai do të qëndrojënë burg për 15 vite.

Hasbajrami, i cili qëndron-te legalisht në SHBA pritet tëdeportohet menjëherë pasdhënies së këtij vendimi.

Gjyqi

Mbrojtja: Ai ishtezhgënjyer, por ështënjeri i mirëAvokati mbrojtjës Steve

Zissou tha se Hasba-jrami prezantonte shem-bullin e një "të riu pasio-nant që ishte zhgënjyernga idhuj fals" në ëebsiteonline që bëjnë propagan-dë për islamin radikal. "Aika rënë brenda për pakkohë" i tregoi Zissou gjyq-tarit. Hasanbajrami vetëkërkoi falje për veprimet etij dhe pranoi që i vinteturp për shkak të "gjykim-it të keq nga emocionet".

"Gjithmonë e kamdënuar terrorizmin mezemër. Terrorizmi ështëgjëja më e keqe që mundtë bëjë ndokush" tha Has-bajrami.

Por gjykatësi federal iBroklin John Gleeson thase Hasbajrami nuk kahequr dorë nga plani, dheu arrestua ndërkohë qëpriste ta vinte atë në zba-tim. Edhe pse kishte sh-kuar në nju Jork për të "nd-jekur ëndrrën e tij ameri-kane" ndërkohë që kishtepasur probleme ekon-omike dhe vështirësi etni-ke ai ndryshoi nga "një ar-kitekt që aspironte tëbëhej" tek një "aspirant përtë qenë një martir xhihad-

ist" tha gjykatësi. "Ju erdhëtnë Bruklin dhe vendosët sedonit të vrisnit ameri-kanët"-i tha Gleeson dukeshpjeguar se do të dënonteHasbajramin për të qëndru-ar pas hekurave dhe të mosmerrte parasysh kërkesën efaljes duke e vendosur për 15vjet pas hekurave të burgutpër mbështetjen e terror-izmit. Ky nuk është rasti iparë që ka akuza ndaj pje-starëve të komunitetit sh-qiptar. Rasti i para disaviteve me disa të rinj sh-qiptarë nga Maqedonia, për-bën dhe precedentin e parëtë akuzave e te dënimit tëshqiptarëve për vepra terror-iste, pavarësisht se ata janëdënuar, as sot e kësaj ditenuk e kanë pranuar akuzën.

"Ne jemi të shokuar nga"Ne jemi të shokuar nga"Ne jemi të shokuar nga"Ne jemi të shokuar nga"Ne jemi të shokuar ngaakuzat që bien mbi të dheakuzat që bien mbi të dheakuzat që bien mbi të dheakuzat që bien mbi të dheakuzat që bien mbi të dhejemi të sigurt që djali ynëjemi të sigurt që djali ynëjemi të sigurt që djali ynëjemi të sigurt që djali ynëjemi të sigurt që djali ynënuk do të kishte bërë asnjënuk do të kishte bërë asnjënuk do të kishte bërë asnjënuk do të kishte bërë asnjënuk do të kishte bërë asnjëakt me dashje apo meakt me dashje apo meakt me dashje apo meakt me dashje apo meakt me dashje apo mevetëdije që do të kërcënon-vetëdije që do të kërcënon-vetëdije që do të kërcënon-vetëdije që do të kërcënon-vetëdije që do të kërcënon-te sigurinë në SHBA"te sigurinë në SHBA"te sigurinë në SHBA"te sigurinë në SHBA"te sigurinë në SHBA"

"Në shtator 2011, Hasba-"Në shtator 2011, Hasba-"Në shtator 2011, Hasba-"Në shtator 2011, Hasba-"Në shtator 2011, Hasba-jrami mori një biletë avionijrami mori një biletë avionijrami mori një biletë avionijrami mori një biletë avionijrami mori një biletë avioninjë udhëtimshe për tënjë udhëtimshe për tënjë udhëtimshe për tënjë udhëtimshe për tënjë udhëtimshe për tëudhëtuar nga Lindja eudhëtuar nga Lindja eudhëtuar nga Lindja eudhëtuar nga Lindja eudhëtuar nga Lindja eMesme në rrugën e tij drejtMesme në rrugën e tij drejtMesme në rrugën e tij drejtMesme në rrugën e tij drejtMesme në rrugën e tij drejtFATA për të luftuar meFATA për të luftuar meFATA për të luftuar meFATA për të luftuar meFATA për të luftuar mexhihadin e dhunshëm"xhihadin e dhunshëm"xhihadin e dhunshëm"xhihadin e dhunshëm"xhihadin e dhunshëm"

Në foto:Dje gjatë takimitpër sekuestrimin epronave të krimit

Faksimile e vendimit të dënimit nga gjykata të Hasbajramit


POLITIKE

Pastrimi i listave,

negociata PS-PD, Poni:

Auditët me kompetenca

Genti Malko dhe Dashamir Çali do jenë2 auditët, përfaqësues të PD dhe asaj

Socialiste, të listës se zgjedhësve.Kompetenca e tyre do të jetë ebarazvlefshme me atë të drejtorit tëGjendjes Civile, pasi ata do të ndjekin ngaafër çdo procedurë që kryhet në qendërdhe në bazë për ekstraktet paraprake dhelistën përfundimtare. Zv.ministri iBrendshëm, Ferdinand Poni shpjegon

detyrën e auditit. "KQZ ka vendosur për 2auditë të zgjedhjeve që mund ta vizitojnëdrejtorinë, të shohin operacionet, të jenënë koherencë të veprimeve dhe kanëpushtet të barabartë me Drejtorin ePërgjithshëm të Gjendjes Civile. Neshkuam dhe më tutje, që nuk ështëparashikuar në Kod. Ne shkuam edhe nëhartimin e akteve nënligjore pse jo dhe përtë rritur koeficientin e besimit", tha Poni.

Ai u shpreh se kryetarët e njësive tëqeverisjes vendore janë udhëzuar që t'uvënë në dispozicion në çdo kohë partivepolitike informacionin e nevojshëm përlistën zgjedhore që hartohen në njësinë etyre. Subjektet dhe institucionet einteresuara në rast dyshimesh përdublime mund t'i drejtohen Drejtorisë sëGjendjes Civile për pastrimin e tyre,brenda një afati te caktuar.

Nënkryetari i FRD i vetmi politikan me ftesë nga kabineti i Presidentit

Biberaj te betimi i ObamësBerisha-Rama s'kanë ftesa"I nderuar që marr pjesë për herë të dytë në inagurimin e tij"

LajmiNënkryetari i Fry-

mës së Re Demok-ratike AleksandërBiberaj do të marrëpjesë në ceremoninëe inagurimit të mar-rjes së detyrës ngaPresidenti amerikanBarak Obama më 21janar. Ai është i vet-mi politikan që do tëjetë në këtë ditë nëShtëpinë e Bardhë.

TIRANE

JAKIN MARENA

Topi:

"Berisha tëmos prekëzgjedhjet,ka kosto"

Kavajë, takimetLSI, Meta: Politika duhet të heqëdorë nga betejat e kota politike

Kryetari i LSI, Ilir Meta, i shoqëruar ngaZv.kryetari i LSI-së, Petrit Vasili,

Nënkryetarja, njëkohësisht kryetarja e LGI-së, Klajda Gjosha, si dhe kryetari i LRI, En-drit Braimllari, ka marrë pjesë dje në njëtakim të organizuar me strukturat e LSI nëRrethin e Kavajës. Në këtë aktivitet, janëanëtarësuar rishtas në LSI edhe 150 anëtarëtë tjerë. Meta deklaroi se LSI ka hyrë në këtëvit të ri me besim të plotë se ky do të jetë njëvit më i mirë dhe më i mbarë për të gjithëpavarësisht nga sfidat më të rëndësishme qëna presin përpara, të cilat sipas tij do të fito-hen. "Kavaja ka dhënë kontribute të jashtëza-konshme për demokratizimin e vendit dheunë jam i sigurt se Kavaja do të vazhdojë tëjapë kontribute shumë të rëndësishme menjë ritëm më të lartë duke ecur më shpejt nëprocesin e integrimit evropian të vendit. Neduam një LSI akoma më të fuqishme në qy-tetin dhe në rrethin e Kavajës", tha Meta. Qëdeklaroi se LSI është konfirmuar tashmë sinjë forcë tepër serioze, si një forcë që i shër-

ben stabilitetit të vendit, si një forcë promo-tore e proceseve integruese, si një forcë qësynon të zhvillojë një politikë konstruktive epozitive larg konflikteve që shterin energjitëdhe talentin e të gjithë qytetarëve shqiptarë.Meta tha se LSI ka treguar që është parti irisive, është një parti e cila i kapërcen tabutë,është një parti e cila e ka vështrimin gjithnjëdrejt së ardhmes dhe nuk do të harxhojëshumë kohë me të shkuarën, sepse është njëparti që do që të ecë më shpejt, do që të ecëmë ritmin e 18 dhe 20 vjeçarëve, të cilët kanëlindur pas vitit '90.

TIRANE

Vlerësimi"Kam kënaqësinë të ndajme ju gëzimin për ftesën eardhur nga kabineti iPresidentit të Shteteve tëBashkuara të Amerikës,Barack Obama për tëmarrë pjesë nëceremoninë e inagurimit tëdetyrës së Presidentit tëShteteve të Bashkuara tëAmerikës me datë 21Janar në Uashington D.C".

Nënkryetari i Frymës sëRe Demokratike, Aleksandër Biberaj do të

jetë i vetmi politikan shqiptar,i cili do të marrë pjesë në cer-emoninë e marrjes së detyrësnga ana e Presidentit ameri-kan Barak Obama. Asnjë poli-tikan tjetër shqiptar nuk do tëketë fatin që të marrë pjesë nëkëtë ceremoni, e cila si për iro-ni të fatit ka koenciduar me 21janarin, ditën kur gati dy vitemë parë, u vranë nga Garda eRepublikës katër demonstrues

të pafajshëm të opozitës, që podemonstronin paqësisht për-para kryeministrisë. Lajmi përpjesmarrjen e numrit dy tëFrymës së Re Demokratike nëkëtë ceremoni të betimit përherë të dytë të Barak Obamëssi president i Shteteve të Bash-kuara të Amerikës është dhënënga vetë Aleksandër Biberaj, icili këtë gëzim të tij ka mend-uar ta ndajë me afër tetë mijëmiqtë e tij në adresën person-ale në rrjetin social facebook,

duke marrë dhe komente tëshumta për këtë eveniment tërëndësishë. "Të nderuar miq tëFacebook. Kam kënaqësinë tëndaj me ju gëzimin për ftesëne ardhur nga kabineti i Presi-dentit të Shteteve të Bashkuara

të Amerikës, Barack Obamapër të marrë pjesë në ceremon-inë e inagurimit të detyrës sëPresidentit të Shteteve të Bash-kuara të Amerikës me datë 21Janar në Uashington D.C. Dotë jetë kënaqësi e veçantë për

mua si politikan shqiptar, që tëmarr pjesë për herë të dytë nëceremoninë e inagurimit tëdetyrës së Presidentit të SHBA-ve", ka shkruar në rrjetin socialFacebook, Biberaj. Ajo që vlenpër t'u përmendur është fakti

se nënkryetari i FRD, Biberaj,i cili para pesë vitesh ka qënënumri dy i Asamblesë Par-lamentare të Këshillit tëEvropës merr pjesë për herë tëdytë në ceremoninë e in-agurimit të detyrës së presi-dentit demokrat të SHBA,Barak Obama, si i ftuar nomi-nalisht direkt nga kabineti ikreut amerikan të shtetit, fu-qisë më të madhe të botës, gjëe cila nuk ka ndodhur me asn-jë politikan tjetër shqiptar.Para katër vitesh, Biberaj kaqënë i vetmi politikan shqiptarqë ka marrë pjesë në këtë cer-emoni inagurimi i kreut të sh-tëpisë së Bardhë, duke paturrastin e takimit dhe të sh-trëngimit të duarve me num-rin një të shtetit më të fu-qishëm demokratik të botës,pa pasur për hir të së vërtetësasnjë politikan shqiptar rrethe rrotull. Ndërkohë që dhe nëceremoninë e marrjes sëdetyrës së Presidentit ngaObama më 21 janar të këtijviti, sërish nënkryetari i FRDAleksandër Biberaj do të jetëai që do të marrë pjesë. Inter-esimit tonë në të gjitha kan-celaritë politike shqiptare nësedo të ketë ndonjë lider tjetërpartie apo politikan tjetër tëlartë që do të marrë pjesë më21 janar në SHBA në ceremon-inë e marrjes së detyrës ngaBarak Obama i janë përgjigjurnë mënyrë negative, duke nën-vizuar se deri më tani s'kambërritur asnjë ftesë. Mësohetse as në selinë e PD, as në selinëe PS, por as në selinë e asnjëpartie nuk ka mbërritur as ft-esë e përbashkët dhe as nomi-nale për këtë eveniment. AsBerisha, as Rama, as Meta dheas Spahiu i AK nuk kanë marrëftesë, duke treguar qartë se ipërzgjedhuri me sa duket ngapolitika shqiptare për të marrëpjesë në këtë ceremoni inaguri-mi të marrjes së detyrës sëpresidentit amerikan BarakObama, me ftesë direkt ngakabineti i Presidentit ka qënëvetëm nënkryetari i FRD, Bib-eraj. Aq më tepër që këto vizitakanë shumë peshë për poli-tikën shqiptare, tregon dhe po-tencialin e FRD dhe liderëve tësaj themelues, konkretisht Bib-erajt në sytë e SHBA.

"Do të jetë kënaqësi e"Do të jetë kënaqësi e"Do të jetë kënaqësi e"Do të jetë kënaqësi e"Do të jetë kënaqësi eveçantë për mua si politikanveçantë për mua si politikanveçantë për mua si politikanveçantë për mua si politikanveçantë për mua si politikanshqiptar, që të marr pjesë përshqiptar, që të marr pjesë përshqiptar, që të marr pjesë përshqiptar, që të marr pjesë përshqiptar, që të marr pjesë përherë të dytë në ceremoninëherë të dytë në ceremoninëherë të dytë në ceremoninëherë të dytë në ceremoninëherë të dytë në ceremoninëe inagurimit të detyrës sëe inagurimit të detyrës sëe inagurimit të detyrës sëe inagurimit të detyrës sëe inagurimit të detyrës sëPresidentit të SHBA-ve"Presidentit të SHBA-ve"Presidentit të SHBA-ve"Presidentit të SHBA-ve"Presidentit të SHBA-ve"

Kryetari i Frymës sëRe Demokratike

Bamir Topi, në një inter-vistë për mediat deklaroise partia që ai drejton nukdo të bëjë koalicion nëzgjedhje as me PS e as mePD duke i quajtur të dyjaato fajtore për ndry-shimet kushtetuese e ko-din elektoral. Topi kaparalajmëruar qeverinëse nëse tenton të prekëzgjedhjet e qershorit, dotë paguajë për koston elartë që do të ketë vendi,ndërsa ka deklaruar gjith-ashtu se Sali Berisha kauzurpuar gjithë shtetin.Ai e ka akuzuar qeverinëe Berishës për keqpërdor-jen e institucioneve të pa-varura dhe se gjithnjë kavënë dorë mbi votën.

Aleksandër Biberaj


POLITIKE

Mbi bazën e një experience 10-vjecare në fushën e vendosjes sëAPARATEVE të dëgjimit kabineti "SALAJ" ju vjen në ndihmë nëkëto shërbime:

Matjen e dëgjimit (audiogram) FALAS.Marrjen e masës si dhe përgatitjen e saj(silikon apo akrilike) në kohë rekord brënda dy ditëve.Përcaktimin dhe programimin e aparatit sipas shkallës së dëgjimit.Shërbime (servis) për të gjitha tipet e aparateve.

Adresa: Pallatet e Shallvareve,Rr. Dëshmorët e 4 Shkurtit, përballë Taiwan

Nd. 24, Shk. 4, Ap.5 - TiranëTel: +355 4 2262 304 / Mob: 068 23 800 95

E-mail: [email protected]: www.salajakustik.com

KABKABKABKABKABINETIINETIINETIINETIINETI

APAPAPAPAPARAARAARAARAARATE DTE DTE DTE DTE DËËËËËGJIMIGJIMIGJIMIGJIMIGJIMI

Listat paraprake të

zgjedhësve ende pasakta

e të papublikuara

Koalicioni i Vëzhguesve Vendorë (KVV)konstaton se procesi i përgatitjes dhe

publikimit të listave paraprake tëzgjedhësve, më saktësisht, i ekstraktit tëparë të përbërësve zgjedhorë të të gjithëzgjedhësve, sipas vendbanimit dheqendrave të votimit, është cënuar ngamosrespektimi i afateve ligjore tëparashikuara dhe moszbatimi idispozitave ligjore të përcaktuara. Sipas

dispozitave ligjore të parashikuara nëKod si dhe në udhëzimin nr.374, datë10.12.2012 të Ministrisë së Brendshme, tëgjitha njësitë vendore duhet që brenda 3Janarit 2013 të kishin përgatitur,printuar e publikuar në ambientet eZyrave të Gjendjes Civile, ose nëambientet pranë tyre me akses të lirë përpublikun, ekstratin e parë të përbërësvezgjedhorë të të gjithë zgjedhësve.

Koalicioni ngre shqetësimin përndjeshmërinë e pakët ndaj zbatimit mekorrektësi të ligjit që vërehet në një pjesëtë madhe të zyrtarëve të Njësive tëQeverisjes Vendore, madje disa prej tyrenuk janë në dijeni të detyrimit ligjor, apokanë informacion të gabuar mbidispozitat që përcaktojnë afatet apomënyrat e publikimit të listaveparaprake të zgjedhësve.

Shtetësi shqiptare, për shqiptarët në "Shengen"

Shtetësia, Berishandryshon qëndrim

Ja vendet ku s’lejohen të mbahen dyshtetësi TIRANE

ARTEMISA HOXHA

Kreu i qeverisë Sali Berisha është tërhequr ngaideja e dhënies së sh-

tetësisë për gjthë shqiptarëtqë jetojnë nëpër botë, portashmë do të përfitojnë vetëmata që kanë marrë shtetësi nëvendet e zonës së Shengenitdhe jetojnë në po ato vende.Këtë qëndrim të ri të tij,kryeministri e shprehu nëmbledhjen e djeshme tëqeverisë, ku përveç të tjeraveriktheu dhe një herë, por nëversionin e ndryshuar çësh-tjen e dhënies së shtetësisëpër shqiptarët jashtë kufijve."Në vend që t`i mbledhim atyku janë, shqiptarë me ligjinekzistues të shtetësisë,megjithëse ka një klauzolë du-het ta pranojmë për intereskombëtar, me ligjin ekzistues tështetësisë, këta humbasin sh-tetësinë. Këta bëhen të askujt,se gjaku ujë nuk bëhet. Ndajdhe vendimi që duhet të mar-rim dhe sa më shpejt për inter-es kombëtar, fitojnë të drejtëne shtetësisë shqiptare të gjithëshqiptarët që kanë marrë sh-tetësi në vendet e zonës sëShengenit dhe jetojnë aty dhevende me të cilat zona Shengennuk ka viza", u shpreh kreu iqeverisë. Por jo të gjitha ven-det e zonës Shengen e lejojnënjë gjë të tillë, marrjen e dy sh-tetësisë. Sipas legjislacioneve tëdisa vendeve, si Gjermania,Hollanda, Austria nuk e lejojnëmbajtjen e dy shtetësisë.Ndërkohë që vende të tjera siFranca, Italia, Spanja, Zvicra,Belgjika, Greqia të lejojnë përmbajtjen e dy shtetësisë edhepër vendet që nuk janë anëtaretë BE. Për qytetarët shqiptarëme banim në Kosovë, kjo çësh-tje duhet të zgjidhet mbi bazëne marrëveshjes me qeverinë eKosovës dhe ky proces nukmund të cenojë apo ndërhyjënë procesin e liberalizimit tëvizave të Kosovës me Bash-kimin Europian.

FRIKA DHERAPORTIMI NGANDËRKOMBËTARËT

Nuk dihet sesi do të pritet

ky vendim nga faktori ibrendshëm dhe ai ndërko-mbëtar, por në nisjen e këtijviti, presionet ndaj Kryemi-nistrit për këtë nismë ishin tëforta. Kjo për shkak se paspërfitimit të vizave, Europa itrembet elementëve të rrez-

ikshëm, të cilët mund të për-dorin shtetësinë shqiptarepër të depërtuar në mesin esaj. Ndërkohë që dhe ek-spertët dhe diplomatëtmaqedonas kanë shprehurdoza të shqetësimit lidhurme paralajmërimin e

kryeministrit shqiptar SaliBerisha për dhënien e sh-tetësive për çdo shqiptarë,kudo që është. Shqetësimedhe reagimet janë shprehursidomos për valën e mund-shme të shqiptarëve ngaMaqedonia për tu pajisurme pasaportën shqiptare."Kjo përputhet me re-torikën e tij të deritanishmepër Shqipërinë e Madhe,gjegjësisht bashkimin e tëgjithë shqiptarëve në një sh-tet. Ky është një provokim iri, ndaj të cilit me seriozitetduhet të reagojmë. Nuk du-het të ketë dyshime se Tira-na edhe deri tani ka bërë tënjejtën gjë, por fuqizimi meligj i kësaj praktike i jep di-mension të ri tërë procesit",deklaroi Ish-ambasadori iMaqedonisë në Tiranë, RistoNikovski. Po ashtu, shumëshqiptarë të Kosovës e Maqe-donisë u bënë me pasaportashqiptare. Së fundmi nëzgjedhjet lokale ata votuanpër bashkinë e Tiranës. Ven-dimi i Kryeministrit të ven-dit Sali Berisha për të dhënështetësinë për shqiptarët et-nikë në mbarë botën,dukepërfshirë miliona në Kosovëdhe vendet tjera fqinje ka ng-jallur dhe interesin e media-ve të huaja. Kritika të fortapër retorikën nacionaliste tëBerishës dhe propozimin e tijpër dhënien e shtetësisë patidhe nga eurodeputetët. Gjatëmiratimit të rezolutës për sh-qipërinë në ParmalmentinEuropaina në mujin dhjetor,eurodeputetët kërkuantërheqen e Berishës nga na-cionalizmat si dhe kujdesinme shtetësinë.

Ambasadorët e rinj

Nishani dekretonemrat e propozuarnga kryeministriPas miratimit të kandi

daturave për ambasa-dorë në disa nga vendet qëkreu i qeverisë propozoi tëndryshonin, presidenti ivendit, Bujar Nishani de-kretoi emrat e diplo-matëve të rinj, të cilat upub likuan dje në Fletorenzyrtare. Ndërkohë vetëmpak muaj para zhvillimit tëzgjedhjeve, një valë ndry-shimesh kanë përfshirë di-plomacinë tonë në shtetetë ndryshme, ku janë liru-ar nga detyra Ambasadorëaktualë për tu zevëndësuarme të tjerë emra. Presi-denti i Republikës, BujarNishani, ka miratuar disandryshime të Ambasa-dorëve në disa shtete, kuka liruar nga detyra e am-basadorë duke i zvendë-suar ata me emra të rinj.Ndërkaq Neritan Ceka dotë jetë përfaqësuesi diplo-matik i Shqipërisë në Ital-inë fqinje, post, i cilimbahej nga Llesh Kola.Ndryshimeve të bëra nuki ka shpëtuar as përfaqë-suesi diplomatik në TurqiAltin Kodra, i cili ështëzevendësuar me GenciMuçaj. Ndërkohë që ndry-shime do të bëhen edhe në

ambasadën e vendit tonënë Mbretërinë e Bashkuar,ku ambasador u emwruaMal Berisha si rezidentndërsa në Irlandë Berishado të jetë ambasador jorez-ident. Kujtim Morinaemërohet ambasador nështetin e Kuvajtit. YlljetAliçkaj lirohet nga detyra siambasador në Francë si dhenga detyra e ambasadoritjorezident në Principatën eMonakos. Altin Kodra liro-het nga detyra e ambasa-dorit të Shqipërisë në Turqisi dhe nga detyra e ambasa-dorit jorezident në Azerbjx-han dhe në Republikën is-lamike të Iranit, Republikëne Kirkistanit, Pakistanit dheGjeorgjisë.

ShtetësiaKryeministri Berisha prezantoi mëparë një vendim, i cili i hap rrugëmarrjes së shtetësisë shqiptare përçdo të huaj, që vërtetonte pranëtatimeve se ka investuar nëShqipëri 200 mijë euro. Vendimiështë i njëjtë me atë që premtoi nëshkurtin e vitit të kaluar, kushtetësia merrej me 100 mijë euro.

Mal Berisha

Qeveria gjatë një mbledhjeje


EKONOMI

Çmimetmesatarenë tregjete Tiranës

09.01.2013 (lekë/kg)

Burimi: Ministria eBujqësisë dhe USAID

FRUTA

PERIME

Mollë 77Portokall 92Mandarina 95Limon 121Ullinj 172

Domate 124Kastravec 227Spec 180Spinaq 150Lakër 48Lulelakër 200Karrota 74Patëllxhan 214Kungull 196Fasule 294Qepë 80Patate 73

Kursi ikëmbimitvalutor

Për datën 09.01.2013

Burimi: Banka e Shqipërisë

115.60

+0.07Ndryshimi ditor

171.70


106.87


139.71


Tarifat

Uji i pijshëm, miratohet rritje çmimesh për 3 qytete TIRANE lekësh për m3 ujë nga 34 lekë që

paguanin më parë. Institucionetbuxhetore do të paguajnë 112 lekënga 110 lekë për m3 dhe entet pri-vate 124 lekë për m3, nga 120 lekëqë kanë paguar për të njejtën sasiuji. Po ashtu, rritje është miratu-ar edhe për qytetarët eRrogozhinës, të cilët do të pagua-jnë 15 lekë më shumë për njëmetër kub ujë.

Duke nisur nga ky muaj, qytetarët e Fierit, Gjirokastrës dhe

Rrogozhinës do të paguajnë mëshumë për ujin e pijshëm që kon-sumojnë. Enti Rregullator i Ujit kamiratuar përfundimisht aplikimete operatorëve përkatës për rritje tëtarifave për këto qytete. Kështu,

banorët e Fierit, nëse deri në fundtë dhjetorit 2012 paguanin 44 lekëpër m3 ujë, nga janari do të pagua-jnë 52 lekë për m3, me një rritjeprej 8 lekësh. Institucionet buxhe-tore në këtë qytet do të paguajnë100 lekë për m3 nga 80 që pagua-jnë aktualisht ndërsa entet private120 lekë për m3 nga 100 lekë.Ndërsa banorët e Gjirokastrës dot'i nënshtrohen një tarife prej 38

As ditën e djeshme nuk janë disbursuar fondet buxhetore

Financat: Nga sot, jepenpagat e administratës

Opozita: Shtetin shqiptar qeveria e ka lënë pa para

Nëntë ditë pas nisjes së vititfinanciar, asnjë buxhetor nukka marrë pagën e muajit dhje-tor 2012. Sipas opozitës, kjotregon se qeveria nuk ka mëpara, ndërkohë që kryeminis-tri Berisha deklaron se ështëfjala për burokraci

GENC KONDI

TIRANE

Burime nga ministria eFinancave pohuan përShqiptarja.com se nga

dita e sotme do të fillojnë tëjepen pagat për muajin dhje-tor 2012 për administratënpublike, që deri tani nuk kanëkaluar në sistemin bankar."Kalimi në sistem i pagesavepërfundon totalisht në mes-ditë. Drejtoria e Thesarit popunon edhe në këto momentepër të hedhur në sistem tëgjitha të dhenat. Përfundoiministria e Brendshme, Ar-simit, pensionet, ndihmaekonomike, ministria ePunës", deklaroi zyra e shtyp-it e Financave.

Moslëvrimi në kohë i fond-eve për pagat e administratësdhe pensioneve kanë ardhurpër shkak të vonesës së listë-pagesave nga zyrat e financavenë institucione, është shpre-hur kryeministri Sali Berisha,gjatë mbledhjes me ministrate kabinetit. Ndërsa mbështet-ja financiare e energjisë për sh-tresat në nevojë është vonuarpër shkak të ndryshimit tëllogaritjes së sasisë së kon-sumuar, shtoi ai. Kryeministriështë shprehur gjithashtu sembështetja financiare për sh-tresat në nevojë është 5-fishuar dhe se buxheti vjetor iparashikuar për invalidët ar-rin në 13 miliardë lekë. "Evërteta është se nuk ka patur

dhe nuk ka as edhe një mung-esë të asnjë lloj fondi, nëmënyrë kategorike. Ka paturnjë mosparaqitje të listëpage-save të zyrave të financave, porrroga pa listëpagesa nuk mundtë jepet dhe ky është një ligjthemelor. Ato do të bëhen dhedo t'i marrin që të gjithë dhe ikanë marrë ose do t'i marrinpa asnjë lloj vështirësie", thaBerisha.

Ndërkohë, në një konfer-

encë për shtyp, PS denoncoikëtë vonesë. Eglantina Gjerme-ni deputete e PS u shpreh se"ditët e para të 2013-ës, listëssë dhjetëra mijëra personaveme aftësi të kufizuar, të cilëtprej muajsh tanimë nuk mar-rin pagesën e paaftësisë, u sh-tohen në këtë fillimviti edherreth 90 000 punonjës të ad-ministratës publike, mësues,mjekë, infermierë, etj".

"Nuk është e nevojshme të

jesh ekspert financash për tëkuptuar se këto justifikimeqesharake që shumëzojnë mezero njëri tjetrin, janë thjeshttentativa për të fituar kohë epër të fshehur një të vërtetëqë tanimë po e mësojnë nëkurriz të tyre edhe punonjësite administratës: Shteti nuk kapara. Shteti nuk ka më paradhe politika fiskale e qeverisëtë Sali Berishës tanimë kavetëm një emër: Shtyje ta sh-

tyjmë", u shpreh Gjermeni.PS i ka kërkuar ministrit

Bode dhe Kryeministrit Ber-isha të zgjidhin sa më parësituatën dhe mos të kapenpas argumenteve absurde."Kjo situatë tregon fare qartëse në ç'derexhe ështëkatandisur sot shteti sh-qiptar si pasojë e keqqever-isjes së qeverisë së Sali Ber-ishës. Dhe situata bëhet ako-ma më absurde kur dëgjojmëkryeministrin qeveria e të cil-it s'ka më para as për tëpaguar rrogat, që na kraha-son me Gjermaninë për rritjeekonomike, na shpall tëkatërtët në botë për rritjen emirëqenies e të trumpetojërritjen e rrogave e pension-eve", tha deputetja socialiste.

BerishaSipas kryeministrit, “ka patur njëmosparaqitje të listëpagesave të zyravetë financave, por rroga pa listëpagesanuk mund të jepet dhe ky është një ligjthemelor. Ato do t'i marrin që të gjithëdhe i kanë marrë ose do t’i marrin”

Olldashi publikon numrin e celularitPorosia e Berishës

Pesë ditë pasi kryeministri Sali Berishau kërkoi të gjithë ministrave të pub-

likojnë numrat e tyre të celularit person-al, i vetmi që e ka zbatuar këtë porosi ështëkreu i Punëve Publike dhe Transportit,Sokol Olldashi. Mininsttia në fjalë njoftonnga dita e djeshme së të gjithë qytetarët qëkanë ankesa, mund t’i shprehun ato nënumrin jeshil (pa pagesë) (04) 2380833ose në numrin celular 0692047930. Ky ifundit, sipas zyrës së shtypit të dikasterit, ipërket titullarit Olldashi.

Ministri duket se ka nxituar të trego-het transparent, pasi doli zbuluar memospagesën e taksës vjetore të makinëspersonale, që u publikua online nga rr-

jeti i institucionit në vartësi të tij, Drej-torisë së përgjithshme të Shërbimeve tëTransportit Rrugor. Menjëherë paskësaj, ai mori masa për të paguar ditën eshtunë, kur nuk kryhen veprime finan-

ciare në zyrat shtetërore, taksën e pra-pambetur dhe e publikoi faturën men-jëherë në internet.

Qytetarët hallexhinj mund tëshpresojnë se, nga njohja e numrit tëcelularit të ministrit, do të zgjidhin ndon-jë nga hallet e shumta që u dalin ngamosplotësimi i nevojave jetike të tyre, sifurnizimi me ujë apo rrugët me stan-darde evropiane. Por, më tepër se ata,duket se do ta “bombardojnë” këtënumër me telefonata kompanitë endërtimit të infrastrukturës, të cilat kanë3-4 vjet që nuk po paguhen për punën ekryer dhe të cilave bankat po u marrinasetet, që i kanë lënë kolateral për kredi.

Lajmi

Kryeministri Sali Berisha dhe ministri i Financave Ridvan Bode


EKONOMI

INSTAT: 2007-2001

ulet 33% numri i

punonjësve në ndërtim

Në katër vite, numri të punësuarve nësektorin e ndërtimit ka rënë me 33%.

Sipas të dhënave nga Instituti i Statistikave,në vitin 2011, sektori i ndërtimit punësonte35 mijë vetë, nga 53 mijë që ishte numri i tëpunësuarve në vitin 2007. Për vitin 2012ende nuk ka të dhëna përfundimtare, poranketat kanë treguar në vazhdimësi rënie tëmëtejshme të punësimit në këtë sektor. Një

tjetër sektor që ka pësuar rënie tëpunësimit, që kur kriza trokiti për herë tëparë në dyert e ekonomisë sonë ështëarsimi. Sipas Instat, në vitin 2011 numri i tëpunësuarve në arsim ishte 12% më i ulëtkrahasuar me vitin 2007. Nga ana tjetër,sektori që ka njohur rritje më të lartë tënumrit të të punësuarve është ai i energjisëelektrike dhe ujit. Në vitin 2011, numri i të

punësuarve në këtë sektor ishte 21 mijë, 54%më i lartë se në vitin 2007. Rritje tëpunësimit në këtë periudhë kohore kanjohur edhe industria përpunuese, me 17%dhe Tregtia, me 14%. Në total, numri i tëpunësuarve në vend brenda katër viteve karënë me 1.2%. Por, sipas Instat, kjo ka ardhursidomos nga rënia e numrit të të punësuarvenë bujqësi, që është tkurrur me 6.5%.

INTERINTERINTERINTERINTERVISTVISTVISTVISTVISTA/A/A/A/A/ Flet për VOA këshilltari i Senatit

Brown: SHBA-së iintereson Nabucco

"Ideale, të ndërtoheshin të dy linjat!"

UASHINGTON

LajmiZyra e senatorit ameri-

kan Richard Lugar, numridy në Komisionin e Mar-rëdhënieve me Jashtë tëSenatit, përgatiti njëraport, ku argumentohet selinja Nabucco West plotë-son më mirë interesatstrategjike të SHBA.Këshilltari i Komisionit NeilBrown shpjegon arsyet

Pas disa muajsh pritet të merretvendimi për të ashtuquajturinKorridori i Jugut, linja e gazit

nga Deti Kaspik drejt Evropës perën-dimore. Dy projektet konkurruese përkëtë gazsjellës strategjik janë Nabuc-co West dhe TAP-i, ky i fundit, që ka-lon edhe përmes Shqipërisë. Muajine kaluar, zyra e Senatorit RichardLugar, i cili mbante postin numër dynë Komisionin e Marrëdhënieve meJashtë të Senatit amerikan, përgatitinjë raport, që mund të cilësohet si mëgjithëpërfshirësi për energjinë në ra-jonin e Euroazisë, ku argumentohetse linja Nabucco West i plotëson mëmirë interesat strategjike amerikane.Raporti iu paraqit Departamentit tëShtetit, i cili ka mbajtur një qëndrimasnjanës ndaj dy linjave. Për të hedhurdritë mbi argumentet që paraqet kyraport, Arben Xhixho i Zërit tëAmerikës bisedoi me bashkautorin eraportit Neil Brown, këshilltar i Ko-misionit të Jashtëm të Senatit.

Zoti Brown, cilat janë intere-sat strategjike të Shteteve tëBashkuara, kur bëhet fjalë përKorridorin e Jugut?

Shtetet e Bashkuara kanë pasurprej kohe interesa strategjikë për Ko-rridorin e Jugut, si republikanët edhedemokratët. Si Kongresi edhe degaekzekutive e kanë mbështetur këtëprojekt. Ndër interesat tona kryesoreështë nxitja dhe mbështetja e sovran-itetit të ish shteteve nën ndikimin sov-jetik në Azinë Qendrore dhe EvropënLindore. Ne kemi interesa ekonomikëpër të nxitur zhvillimin përmes indus-trisë së gazit si në shtetet prodhueseedhe në ato përdoruese. Po ashtukemi interesa për sigurinë energjetiketë Evropës që arrihet përmes shumël-lojshmërisë së burimeve të gazit. Gjatëviteve të fundit dhe padyshim në de-kadën e fundit, kemi parë rrethana tëqarta, që mungesa e burimeve alter-native të gazit në shumë vende, ështëpërdorur për interesa politike.

Raporti juaj duket si një thir-rje që i bëhet Departamentit tëShtetit për të qenë më i përfshirënë procesin e sjelljes së gazitKaspik në Evropë. Raporti equan "zhgënjyes" vendimin eDepartamentit të Shtetit për tëmbyllur pozitën e të dërguarit tëposaçëm për energjinë në Eu-

roazi. A nënkupton kjo një qën-drim neutral të Departamentitpër këtë gazsjellës?

Shtetet e Bashkuara kanë pasur përdekada interesa për Korridorin e Jugutdhe ky interes vazhdon edhe sot. Sek-retarja Rice, në kohën e administratëssë presidentit Bush e rigjallëroi këtëinteres, Sekretarja Klinton po ashtu embajti gjallë interesin, duke emëruarAmbasadorin Richard Morningstar sitë dërguar të posaçëm, pra mbështetjae qeverisë amerikane ka qënë e vazh-dueshme, por ne jetojmë në një botëku ndodhin shumë gjera dhe kërkesatqë duhet të plotësojë Departamenti iShtetit janë të shumta. Ndonjëherëbëhet e vështirë për ta mbajtur fokusin

si dhe një prani të fuqishme në rajon.Megjithatë, unë do ta përshëndesjaSekretaren Klinton, AmbasadorinMorningstar dhe Ambasadorin Pas-qual për angazhimin e tyre. Përsa upërket dy rrugëve konkrete të tuba-cioneve, që do të transportojnë gazin eAzerbajxhanit, e ndoshta edhe të Turk-menistanit, në Evropë, pra NabuccoWest, që kalon përmes Bullgarisë, Ru-manisë, për të përfunduar në Austridhe TAP-it që kalon nga Greqia, në Sh-qipëri dhe përfundon në Itali, Depar-tamenti i Shtetit ka mbajtur përgjithë-

sisht një qëndrim asnjanës. Interesatstrategjike amerikane janë që aleatëtqë kanë nevojë për burime alternativegazi t'i kenë ato dhe që projekti që dotë zgjidhet, të ketë aftësinë të zgjero-het, në se shtohet sasia e gazit të dis-ponueshëm.

A mund të sqaroni për audi-encën tonë, cilat janë avantazhetdhe disavantazhet e secilit prejkëtyre projekteve?

Të dy kanë avantazhin që do tësjellin gaz për aleatët e Amerikës. Tëdy projektet ofrojnë në një nivel tëcaktuar burime alternative gazi. Dis-avantazhet, është vështirë të thuashse kanë disavantazhe, më tepër mundtë flitet për shkallë më të larta avan-tazhi. Dhe këtu e kam fjalën për in-teresat strategjike amerikane. Në këtëkëndvështrim Nabucco West do tëdërgojë gaz tek vendet që janë në varë-si të madhe nga Rusia për gaz. Në disaprej këtyre vendeve, Rusia ka pothua-jse një pozitë monopol. Dhe pas disavitesh këto vende do të vihen nën trys-ni të madhe për të rinënshkruar kon-trata afat-gjata. Sipas studimit tonë,linja Nabucco Ëest ofron avantazh mëtë madh strategjik në një afat imediatdhe të mesëm. Situata ideale do të ish-te që të ndërtoheshin të dyja linjat. NëAzerbajxhan vazhdon të zbulohet gazi ri dhe ne po punojmë për të siguruaredhe gaz nga Turkmenistani ose edhenga Iraku që të bëhen pjesë e Korri-dorit të Jugut, pra do të kishte mjaftgaz për Evropën Jugore dhe Lindore.

Në një të ardhme të afërtpritet një vendim nga konsor-ciumi që kontrollon naftën e

Detit Kaspik. Nga sa dihet dhenga rrethanat e deritanishme,cili projekt mendoni se kamundësitë më të mëdha për t'uzgjedhur për tubacionin?

Është një pyetje interesante. Po tëisha individ privat dhe investitor, dhepo ta dija përgjigjen, do të fitoja shumënga kjo. Mendoj se të dy projektetkanë avantazhe, siç thuhet në raport.Në bazë të propozimit të tanishëm,pas analizës që i bëmë dhe pas bise-dave me zyrtarët vjeshtën që kaloi,TAP-i mendohet se ka kushte më tëmira komerciale për kompanitë që dotë eksplorojnë fushën gazmbajtëse tëShah Denizit 2 në Azerbajxhan.Megjithatë, dihet mirë se propozimiNabucco West ka mbështetje politikeshumë më të madhe, duke përfshirëedhe mbështetjen nga vendet përmestë cilave do të kalojë, nga BashkimiEvropian dhe Shtetet e Bashkuara.Prandaj, në këtë vështrim, të dy pro-pozimet kanë pika të forta dhe tëdobëta. Mendoj se gjatë pak muajvetë ardhshëm ne do të shikojmë një ri-formulim të të dy propozimeve për t'ibërë ata sa më tërheqës.

Por nuk është aq thjeshtë, apojo?

Nuk është aq e thjeshtë. Projektiduhet të jetë me përfitim nga ana ko-merciale. As Shtetet e Bashkuara, asBashkimi Evropian apo vendet pjesë-marrëse në këtë projekt nuk janë atoqë e financojnë atë përmes llogarivetë tyre bankare. Janë kompanitë pri-vate që merren me këtë dhe prandaj

projekti duhet të jetë i leverdisshëmnga ana komerciale në mënyrë qëfurnizimet me naftë në të ardhmen tëjenë të qëndrueshme. Një arsye që nesynojmë shumëllojshmëri burimeshështë që tregtia e gazit të përcaktohetnga forcat e tregut. Megjithatë, nëmënyrë që një projekt si ky të realizo-het, kërkohet mbështetje politike, përshkak të pengesave historike dhe poli-tike të rajonit. Pikërisht për këtë ar-sye ka pasur një aktivitet kaq të madh.

Ju përmendet se të dyja ad-

ministratat amerikane, si ajorepublikane dhe ajo demokratee kanë mbështetur korridorinjugor. Përse raporti i përgatiturnga zyra e Senatorit Lugar nukishte një raport dypartiak porvetëm i pakicës, i opozitës, nëSenat?

Përgjigjja e thjeshtë e pyetjes suajështë sepse mbikëqyrja e hartimit tëraportit u bë nga stafi republikan iKomisionit të Marrëdhënieve me Jas-htë, në të cilin senatori republikanLugar ishte numri dy. Pra, ishte njëçështje teknike dhe jo politike.

Keni pasur ndonjë reagimnga Departamenti i Shtetit pasdorëzimit të raportit?

Ne punojmë shumë ngushtë meDepartamentin e Shtetit. Ne e vlerë-sojmë shumë punën e madhe që atabëjnë. Ka disa gjëra me të cilat zyr-tarët në Departamentin e Shtetit nukjanë dakord plotësisht, por nëpërgjithësi ne ndajmë me ta syniminkryesor, që është diversifikimi i en-ergjisë në Evropën Lindore, Juglin-dore dhe Qendrore.

Meqenëse të dy projektetkënaqin interesat strategjike tëShteteve të Bashkuara, a kandonjë ndryshim aq të madhmes tyre sa që të kërkojë një vë-mendje më të madhe nga Depar-tamenti i Shtetit, siç edhe kërko-ni ju në raportin tuaj?

Po. Besoj se po. Mendoj se të dyprojektet janë të dobishëm për inter-esin e Shteteve të Bashkuara, krye-sisht sepse janë me dobi për aleancëntonë. Por kur i shikojmë konkretisht,propozimi Nabucco Ëest e çonpothuajse të gjithë gazin në vendet qëvaren shumë tek Rusia. Natyrisht, nee kuptojmë se blerja e gazit nga Rusiado të vazhdojë dhe kjo është gjë e mirë,pasi ka kuptim nga pikëpamjagjeografike. Por në disa nga këtovende, Gazpromi rus ka pozita mo-nopoli, çka nuk e ndihmon funksion-imin normal të tregut. Gazi që i sh-kon TAP-it, do të përfundojë në pjesënmë të madhe në Itali, e cila ka mjaftgaz, si dhe burime të diversifikuaragazi, pjesërisht sepse është shumë afërme Afrikën e Veriut, që është e pasurnë gaz. Ashtu siç është thënë, qëllimikryesor i TAP-it është të krijojë mëtepër konkurrencë në tregun italian.Por tregu italian do të ketë më tepërkonkurrencë nëse përshpejtohet ri-organizimi i këtij tregu. Prandaj,synimet përsa i përket Italisë mundtë plotësohen me cilindo nga projek-tet. Të dy projektet ofrojnë mundësiqë në të ardhmen me to të lidhen mëshumë gazsjellës që do të arrijnë nëmë shumë vende. Kjo natyrisht qëështë në interes të Shteteve të Bash-kuara. Gjithashtu, duhet të kihet para-sysh se raporti është shumë më i gjerëse sa thjesht Nabucco West dhe TAP-i. Një nga rekomandimet kryesoreështë që Shtetet e Bashkuara të lejojnëmenjëherë eksportimin e gazit tonënatyror, që ka çmim të lirë, drejt ale-atëve të NATO-s dhe Evropës.

SHBA vlerëson se kompaniaruse e naftës dhe gazit Gaz-prom ka pozita monopoli, çkanuk e ndihmon funksioniminnormal të tregut në Evropë

Interesat strategjike amerikanejanë që aleatët që kanë nevojë përburime alternative gazi t'i kenë atodhe që projekti që do të zgjidhettë ketë aftësinë të zgjerohet

Neil Brown


AKTUALITET

Ndotja e Gjirit

të Vlorës mbi

normat e lejuara

Bregdeti i Vlorës ka nivele të lartamërkuri përtej limitit të përcaktuar nga

Bashkimi Evropian. Ndotja është zbuluarnë sajë të raportit më të fundit të kryer ngaqendra mjedisore EDEN, i cili bazohet nëmatjen e nivelit të mërkurit në det. Janë dylloje peshqish, barbuni dhe merluci kuprania e mërkurit i tejkalon vlerat e lejuaraduke krijuar "një zonë të nxehtë" të

mërkurit, siç e cilëson raporti, tëmjaftueshme të paraqesin kërcënimeserioze për dy ekosistemet dhe shëndetin enjeriut. Vlerat maksimale të mërkurit tekbarbuni janë katër herë më të larta sesaudhëzimet nga Agjencia për Mbrojtjen eMjedisit të Shteteve të Bashkuara tëAmerikës. Sipas raportit edhe kampionët epeshqve merluc gjithashtu e tejkalojnë

vlerën referenciale maksimale të mërkurit.Mbi këto konstatime, raporti theksonnevojën për ndërhyrjen e qeverisë nëreduktimin e përgjithshëm në emetimin emërkurit. "Ky raport tregon qartë nevojënurgjente për të reduktuar emetimet epërgjithshme të merkurit në ajër, tokë dheujë" tha Jonida Mamaj, koordinatore eprojektit nga qendra EDEN.

Vëllai i Lena Grishajt u mbyt në Karaburun në 2004

Humbi vëllain në detvetëhelmohet motraHidhërimi e çoi drejt vetëflijimit 22-vjeçaren

LajmiMotra e një prej

viktimave të 9 janarit2004, është vetëfli-juar. Lena Grishaj,motra e Gjin Grishajka ndërruar jetë djenë QSUT. 22 vjeçarjanga Torovica e Lezhëu vetëhelmua me fo-toksinë mëngjesin editës së mërkurë.

TIRANE

Vëllai i viktimës

"Lena ishte shumë e lidhur më Gjinin" TIRANE

Tragjedia e 9 janaritshënoi dje viktimën e29-të. Lena Grishaj,

motra e Gjinin Grishaj, i cili sëbashku me nusen e tij humbijetën në gomonen e mbytur nëKaraburun u vetëhelmua nëTorovicë të Lezhës. Më 9 jan-ar 2004 gomonia me të cilënpo udhëtonin 36 klandestinëpër të kaluar përtej detit për njëjetë më të mirë u mbyt. 28 vik-timat ishin të gjithë nga Shko-dra. Ndërsa familjarët e vikti-mave shprehen të zhgënjyersepse përgjegjësit e tragjedisënuk janë ndëshkuar. FamiljaGrishaj, e cila në tragjedinë e9 janarit ka humbur djalin e sajGjin Grishaj së bashku me tëfejuarën e tij, trupat e të cilëvekonsiderohen të zhdukur, ësh-të e tronditur nga kjo ngjarje.Babai i Lenës, Mark Grishaj fa-jëson sistemin e drejtësisë dheqeveritarët e asaj kohe, pasi si-pas tij janë shkaktarë të tragje-disë së radhës në familjen e tij.Atëherë kur ndodhi tragjediaLena Grishaj ishte vetëm 13vjeçe. Nëntë vjet më vonë, ngahumbja e vëllait të saj Gjin Gr-ishaj dhe nuses së tij, Lena 22vjeçe u vetë helmua. Lajmi u bëi ditur nga kryetari i shoqatës "9Janari". Mesnatën 8 janar, dukeu gdhirë 9 janari, vajza kishtepirë helm. 22 vjeçarja është dër-guar në Tiranë me urgjencë përmjekim më të specializuar, pornuk arriti të mbijetonte. LenaGrishaj ndërroi jetë mesditëne djeshme në QSUT. Vajza ësh-të vetëhelmuar me fotoksinëpër shkak të hidhërimit tëhumbjes së vëllait të saj nëtragjedinë e 9 viteve më parë.

Familja Grishaj e mbantehelmin në banesë për shkak see përdornin për parcelat memisër.

FAMILJARËT:PËRGJEGJËSITPUNOJNË NË SHTET

Ndonëse kanë kaluar 9vjet nga tragjedia familjarët

e viktimave, të cilat kanë ng-ritur dhe shoqatën "9 Janari"shprehen se përgjegjësit ekësaj tragjedie vazhdojnë tëjenë pjesë e strukturave tështetit. Familjarët e vikti-mave protestuan të martënpara prefekturës së Shkodrësdhe në një deklaratë për me-diat i kërkuan shtetit të bëjë

transparencë pasi drejtësia emunguar është një plagë ehapur për të afërmit e vikti-mave të 9 janarit. "Jemi mëtë trishtuar, fyer e poshtëru-ar sepse pjesëtarë të struk-turave të shtetit edhe pseplotësisht të identifikuar nuku vunë para ligjit, por vazh-dojnë të jenë pjesë e këtyrestrukturave."- thotë NikollëMëhillaj, përfaqësues iFamiljareve te Viktimave të9 Janarit. Ata shprehen se nëdosjet penale apo civile qëlidhen me këtë çështjegjenden fakte që vërtetojnëse kush janë përgjegjësit. Më

11 nëntor Policia italiane ar-restoi një 31-vjeçar i cilësuarsi skafisti i tragjedisë së 9 ja-narit 2004, në brigjet eKaraburunit.

FATKEQËSITE NËGRISHAJ

Familja Grishaj, në Torov-icë të Lezhës, është një nga

familjet më të dëmtuara ngatragjedia e 9 Janarit. MarkGrishaj kryefamiljar i kësajfamilje humbi djalin dhe nus-en në natën e ftohte te 9 jan-arit të 2004-ës. Por fatkeqësitëpasuan në këtë derë. Para njëvit, ai humbi dhe djalin tjetër.Ndërsa në 2003 Markut i kavdekur edhe bashkëshortja.

VIKTIMAT E TRAGJEDISE SË 9 JANARIT

Liza Martini, 35 vjeçe, Shkodër qytetAlfred Lleshi 19 vjeç, Vau i Dejës, ShkodërPaulin Pushimaj 21 vjeç, Vau i Dejës,ShkodërTom Gjoni 18 vjeç, Gomsiqe, Vau i Dejës, ShkodërGëzim Fusha 18 vjeç, Abat, Dukagjin, ShkodërLiza Prenga 37 vjeçe, Dajç, ShkodërArben Prenga 24 vjeç, Dajç ShkodërRasim Miruku 55 vjeç, Dajç, ShkodërBesmira Miruku (Dibrati) 16 vjeçe, Dajç, ShkodërSadik Doçi (Rakaj) 24 vjeç, Shkodër, qytetGëzim Kurtaj 33 vjeç, Golem, ShkodërOltion Jacaj 23 vjeç, Dobraç, ShkodërRidvan Lumaj 16 vjeç, Shkodër, qytetMark Ndou 18 vjeç, ShkodërTonin Toka 19 vjeç, Bardhaj, ShkodërMarlen Mhillaj 20 vjeç, Shkodër, qytetDritan Hetaj 32 vjeç, Shkodër, qytetAgron Markaj 24 vjeç, Rrjoll, Malësi e MadheShpëtim Dizdari, 34 vjeç, Pukë, banues në Shkodër, 20Skafisti nga Vlora, Ndue Sanaj, 21 vjeç, Shosh, ShkodërArtan Sagrini 33 vjeç, Shkodër, qytetArian Gjilaj, 29 vjeç, Golem , ShkodërMarjana Zajeti 18 vjeçe, Shkodër, qytetKreshnik Bjeshka 25 vjeç, Shkodër, qytetFahrije Mehemeti (Dizdari) 34 vjeçe, Gruemirë, M. e MadheGjin Grishaj 19 vjeç, Kelmend, Malësi e Madhe(Niçaj) 16 vjeçe, Malësi e Madhe.Lena Grishaj

Mirash Grishaj vëllai i Lena Grishaj, tregon ngjarjen dhe mo-

mentet e fundit me motrën e tij.

Si ka ndodhur ngjarja?Unë e gjeta motrën në orën 7:00

të mëngjesit në gjendje të rënd.Menjëherë e dërguam në spitalin

e Lezhës, pastaj ata pasi i dhanë ndi-hmën e parë e dërguan urgjentishtnë Tiranë.

Cila mendoni se ka qenë ar-syeja që motra juaj e kreu këtëveprim?

Në 9 janar të 2004-ës, na kahumbur vëllai bashkë me gruane tij dhe trupat e tyre nuk janëgjetur ende. Një vit më parë nështator të 2012-ës na ka vdekur

vëllai tjetër nga një fatkeqësi,kurse në 2003-shin na ka vdekurnëna. Ne na kanë ndodhur shumëtragjedi, më shumë na kanë vde-

kur se sa jem gjallë. Gjithë këtëajo e ka bërë nga mërzia e madhedhe nga stresi që ka pasur.

Kishte tentuar më parëmotra juaj të bënte veprime tëtilla?

Jo asnjëherë dhe problem nuk kapasur. Ne nuk e kemi kuptuar fare.Dje gjithë ditë ka folur për vëllanëGjinin, i cili ka humbur në tragjed-inë e 9 janarit. Ajo e ka dashurshumë vëllai. Shtet nuk na ka ndih-muar fare. Nuk na ka dhënë asnjëpërgjigje për fajtorët e 9 janarit. Ataqëndruan 7 orë ne det të hapur dheaskush nuk i ka ndihmuar

Çfarë ju thoshte Lena dje (tëmartën) teksa bisedonin përvëllain tuaj?

Me thoshte të paktën të ketë njëvarr ku të shkojmë.

Ku e ka gjetur Lena fo-toksinën?

Fotoksinën ne e përdorim përprodhimet bujqësore, e mbanim nështëpi

Si ishte Lena si person?Lena ishte një gocë shumë

punëtore, shumë e mirë, nuk na kasjellë asnjëherë asnjë problem.Ajo ishte shumë e lidhur me nefamiljarët. Ishte një vajzë e çiltër,nuk ka qenë person i mbyllur nëvetvete.

Sa e lidhur ka qenë Lena mevëllai që ju ka vdekur nëtragjedinë e 9 janarit?

Ajo ka qenë shumë e lidhur meGjinin. Ajo gjithmonë fliste për të,thoshte me ka sjellë këtë, me kablerë këto rroba. Por edhe Gjini eka dashur shumë Lenën.

Mirash Grishaj

Vellai"Kur e takova motrën nëreanimacion më tha çfarë bëra unëkështu. Unë nuk bëra asgjë. Nuk earrita atë që desha. Gjithë natënnuk kam fjetur fare mbrëmë"


AKTUALITET

Tiranë, qëllon me

automatik i rrethojnë

banesën e arrestohet

Gjyq i blinduar për NorjenI moshuari pranoi lidhjen intime dy vjeçare me vajzën e re, se fëmija ishte i tij dhe se kreu

krimin pasi Ajshe nuk pranonte të abortonte fëmijën. Gjyqi shtyhet për 24 janar

Seanca gjyqësore për vrasësin e Ajshe Vatës, policia frikë për hakmarrje

LajmiShaban Norja, 80-vjeçari që masakroi duke i

prerë kokën Ajshe Vatës në 11 tetor ishte dje nëseancën gjyqësore në gjykatën e Durrësit i veshurme jelek antiplumb. Avokati kërkoi gjykim të sh-kurtuar, ndërsa séance u shty për në 24 janar

TIRANE

LAJME SHKURT

Aksidentet rrugore

Vdes 6-vjeçari në Durrës dhe foshnja në Pogradec

Shaban Norja, plaku 80-vjeçar që masakroi dukei prerë kokën Ajshe

Vatës ishte dje në seancëngjyqësore në gjykatën e Dur-rësit i veshur me jelek anti-plumb. Mesa dukej policia idruhej një hakmarrjeje pasvrasjes makabre të 18-vjeçares, e cila në barkun esaj po rriste fëmijën e 80-vjeçarit dhe që u ekzekutuaprej tij mbrëmjen e 11 tetorit2012. I moshuari pranoi sekishte pasur lidhje intimeprej dy vitesh me vajzën e redhe se fëmija ishte i tij. Aideklaroi se kishte kryerkrimin pasi Ajshe nuk pra-nonte të abortonte fëmijën."Jam i qartë me akuzën përkrimin. Jam penduar thellë-sisht"-ishin fjalët shkurt tëShaban Norjes, në sallën egjyqit. Në seancë nuk kanëqenë të pranishëm as famil-

jarët e Ajshe Vatës as të plakut80-vjeçar. Gjatë seancës Nor-ja u njoh me akuzën, ndërsaProkurori Sokol Nishani thase Norja kishte dy vjet qekishte lidhje dhe kishte kryerdisa herë marrëdhënie seksu-ale me 18-vjeçaren. Nga anae tij avokati mbrojtës kërkoigjykim të shkurtuar pasi Nor-ja ka pranuar krimin, ështëpenduar dhe është në moshëtë thyer. Trupi gjykues pasi unjoh me rrethanat e krimit,çfarë deklaronte avokatimbrojtës dhe i pandehuriErvin Metalla shtyu seancënpër 24 janar. Seanca zgjativetëm dhjetë minuata kugjykata u njoh me rrethanat engjarjes, ndersa gjykatesiErvin Metalla vendosi që se-anca e radhës të jetë më 24janar. Avokati i Norjas, Ed-mond Dashi, kërkoi gjykim tëshkurtuar për shkak të moshësdhe faktit që 80-vjeçari e kish-te pranuar krimin. Burimezyrtare nga Prokuroria e Dur-

rësit deklaruan se Norja rrez-ikon nga 15 vjet deri nëburgim të përjetshëm. Dosjanë Gjykatë mban numrin 924

dhe përbëhet nga tre fashikujme 1026 faqe. Relatore eçështjes është Shpëtime Pi-taku, ndërsa trupi gjykues do

të kryesohet nga Ervin Metal-la, i cili është dhe kryetar iGjykatës së Shkallës së Parë tëDurrësit. Mes provave të

shumta të grumbulluara ngaprokuroria e Durrësit janë dhetabulatet e dy numrave celu-larë Vodafone Club, me të cilët

Një person qëlloi në ajër mearmë zjarri automatik te rruga

"5 Maji" në Tiranë, duke terrorizuarbanorët. Ngjarja u shënua mesditëne djeshme, rreth orës 12:00.Menjëherë personi u fsheh nështëpi. Pas identifikimit policiarrethoi zonën dhe banesën kundodhej personi. Policia negocioi

me familjarët për arrestimin epersonit, i cili do të akuzohet "përprishje të rendit dhe qetësisëpublike". Forcat e Ndërhyrjes sëShpejtë shkuan në ndihmë. Disaminuta më vonë, rreth orës 12:27minuta autori u arrestua. Arrestimiu transmetua live në tv A1 Report. Iarrestuari është Gjergj Laci, 40 vjeç

me precedentë penalë. Ai qëlloi meautomatik në oborrin e banesës dhenë sheshin përpara në fund tërrugës "5 Maji" në lagjen Bregu iLumit. 40-vjeçari nga Dibra, ishtenë gjendje të dehur. Në momentinkur ka parë shtëpinë të rrethuar ngapolicia ka kërcënuar se do të vristeveten dhe familjarë të tjerë.

Greqi, vetëvaretemigranti, lajmëroinë ShqipëriNjë emigrant shqiptar, icili jetonte në Greqi ështëvetëvarur në ndërtesën kupunonte. Nga të dhënat epolicisë 44-vjeçarishqiptar jetonte në Irakliotë ishullit të Kretës nëGreqi dhe ishte baba i dyfëmijëve. Sipas policisësë Iraklios, shqiptaripërpara se të kryenteaktin e vetëflijimit, kishtenjoftuar dje me telefonvëllanë në Shqipëri përvendimin e tij. Ky i fundit,pas telefonatës, njoftoimenjëherë familjen e 44-vjeçarit dhe policinë ezonës, por nuk e kashpëtuar dot vëllanë epafat. Kur policia mbërritinë ndërtesën ku punonte,e gjeti shqiptarin pa jetë.Pas hetimeve paraprake,policia thotë se beson qëshkaqet e vetëvrasjes nukjanë ekonomike, sepseshqiptari ishte i punësuar,megjithatë po heton përgjetjen e motiveve që eshtynë atë drejt veprimitekstrem.

Dhunohejnga burri, hidhetnga kati i tretëNjë ngjarje e rëndë kandodhur në Durrës, ku26-vjeçare, nënë e njëvajze ka vendosur t'i japëfund jetës duke u hedhurnga kati i tretë i banesësku jetonte pasi s'durontedot torturat ebashkëshortit. Ngjarja erëndë u shënua dje nëlagjen 16, të qytetitbregdetar të Durrësit, kumësohet se HikmeteUkaj, ndërmori aktinekstrem për të hedhurnga kati i tretë banesësku ajo jetonte mebashkëshortin e sajdhunues Ylber Ukaj dhevajzën e saj 5-vjeçare nëmënyrë për t'i dhënë funddhunës psikologjike dhefizike. 26-vjeçarja ështëdërguar menjëherë nëspitalin rajonal të Durrësitdhe pasi është mbajtur 20orë nën vëzhgim bluzat ebardha për shkak tëfrakturave të mëdha nëtrup e kanë nisur dje nëmesditë drejt SpitalitUshtarak për trajtim më tëspecializuar.

"Jam i qartë me akuzën për krimin. Jam penduar"Jam i qartë me akuzën për krimin. Jam penduar"Jam i qartë me akuzën për krimin. Jam penduar"Jam i qartë me akuzën për krimin. Jam penduar"Jam i qartë me akuzën për krimin. Jam penduarthellësisht"-ishin fjalët shkurt të Shaban Norjes, nëthellësisht"-ishin fjalët shkurt të Shaban Norjes, nëthellësisht"-ishin fjalët shkurt të Shaban Norjes, nëthellësisht"-ishin fjalët shkurt të Shaban Norjes, nëthellësisht"-ishin fjalët shkurt të Shaban Norjes, nësallën e gjyqit. Në seancë nuk kanë qenë të pranishëmsallën e gjyqit. Në seancë nuk kanë qenë të pranishëmsallën e gjyqit. Në seancë nuk kanë qenë të pranishëmsallën e gjyqit. Në seancë nuk kanë qenë të pranishëmsallën e gjyqit. Në seancë nuk kanë qenë të pranishëmas familjarët e Ajshe Vatës as të plakut 80-vjeçar.as familjarët e Ajshe Vatës as të plakut 80-vjeçar.as familjarët e Ajshe Vatës as të plakut 80-vjeçar.as familjarët e Ajshe Vatës as të plakut 80-vjeçar.as familjarët e Ajshe Vatës as të plakut 80-vjeçar.

Dy fëmijë humbën jetën sipasojë e aksidenteve

rrugore në vend. Një fëmijë6-vjeçar E. Shehu u aksiden-tua dje në mesditë për vde-kje nga një makinë, teksa pokthehej nga shkolla. Aksi-denti ndodhi në aksin rrugorPorto Romano-Durrës.Ndërsa rreth 30 minuta mëvonë, një fëmijë 2 muajshhumbi jetën si pasojë e për-plasjes së dy makinave nëaksin rrugor Korçë-Po-gradec. Dje në mesditë fëmi-ja 6-vjeçar E. Shehu ishteduke ecur anës rrugës, kur upërplas nga një manikë tip"Furoristradë" me tarfa TR9272. Drejtuesi i mjetit ishteRedi Theodhori 52 vjeç ngaTirana. 52-vjeçari ka bërë

transportimin e të mitur nëspital, por nuk ka arritur t'umbijetojë dot plagëve të rën-da, të marra gjatë përplasjes.Mësohet se në momentin qëështë aksidentuar, fëmija 6-vjeçar ishte duke u kthyer

nga shkolla. Në Pogradec, podje ndodhi një aksident irëndë me pasojë vdekjen e njëfëmije dy muajsh dhe pla-gosjen e pesë të tjerëve. Aksi-denti ndodhi në afërsi të fs-hatit Leshnicë, si pasojë e për-

plasjes së dy mjeteve me tar-ga PG 3456 B dhe PG 4738 B.Konfirmohet se shkak i aksi-dentit ka qenë mosrespektimii regullave të qarkullimitrrugor. Makina ku udhëton-te fëmija me iniciale S.H. nga

fshati Podgorie ka qenë dukedalë nga fshati, ndërsa i kaprerë rrugën automjetittjetër. Menjëherë në vendine ngjarjes mbërritën unifor-mat blu, ndërkohë që të pla-gosurit u dërguan në spi-talin e Pogradecit. Nga ak-sidenti kanë mbetur të pla-gosur prindërit e foshnjësMariglen dhe Nerti laHamza, gjyshja e tezja, tëcilët udhëtonin të gjithë nënjë automjet. Gjithashtu iplagosur ka mbetur edhedrejtuesi i mjetit tjetër En-dri Alldashi. Sipas bluzavetë bardha katër nga të pla-gosurit janë jashtë rrezikutpër jetën, ndërkohë qënjëri prej tyre është nëgjendje të rëndë.

komunikonin 80-vjeçari Sha-ban Norja dhe 18-vjeçarjaAishe Vata. Nga të dhënat nëdosje rezulton se gjatë peri-udhës shtator-tetor të vitit2012 ka një numër shumë tëmadh thirrjesh telefonike mesviktimës dhe vrasësit, të cilatzgjasin nga 2 minuta deri në35 minuta. Trupi i dekapituari Ajshe Vatës u gjet 500 metralarg banesës së saj në Xhafzo-taj të Durrësit, ndërkohë që80-vjeçari u arrestua një ditëmë pas. Ai pranoi krimin dhedeklaroi se e kishte kryer pasi18-vjeçarja nuk pranoi të abor-tonte fëmijën që kishte në bark.

Në foto:Shaban Norja,80-vjeçari qëmasakroi duke iprerë kokënAjshe Vatës në11 tetor 2012


SPECIALE

PJESË NGA LIBRI i Preç Zogajt "Nëkërkim të zgjedhjeve të humbura", si ushfaq videoskandali Meta-Prifti dheparathënia e vrasjeve të 21 janarit

ditari politik

PREÇ ZOGAJ

TIRANE

LajmiPas video skandalit Meta-

Prifti në fillim të janarit 2011,një valë zemërimi pati në gjithëvendin. Ashtu sikurse u dek-larua, ish ministri i tregtisëDritan Prifti regjistroi kreun epartisë Ilir Meta. Videoja qëbëri xhiron e gjithë kanalevetelevizive e që në fillim u shfaqnë emisionin “Fiks Fare” nëTop Channel u bë preludi idemostratës fatale të 21 jan-arit. Ja si e kujton Preç Zogajorganizimin dhe fillimin ekësaj demostrate

Zogaj: 21 janari, si i udhëzoiEdi Rama të gjithë aleatëtTë pathënat e bisedave që bëheshin mes liderve gjatë demostratës

(vijon nga numri i djeshëm)

Indinjata e provokuar nga videoskandali dheajo e poshtërimit të opozitës për kutitë ishin përzier si dy degët e një lumi të madh që

endet andej-këndej pa drejtim. Ky ishte janarishqiptar i vitit 2011. Edi Rama ishte prej jav-ësh, para se të dilte videoja, nën presionin epublikut opozitar dhe aleatëve të tij për të thir-rur një protestë të madhe si atë të 26 nëntorit2009, apo 30 prillit 2010. Tani qëkishte dalë edhe videoja dheKryeministri kishte zbriturpersonalisht në fushën ebetejës për të zhurmuarefektet e saj, presionindaj tij ishte akomamë i madh. Në njëtakim të Opozitës sëBashkuar në zyrat ePartisë G99, e la sër-ish veten të bombar-dohej nga kërkesat ealeatëve për të thir-rur një protestë.Spartak Ngjela, kry-etari i Partisë "Ligj dheDrejtësi", shkoi edhemë tutje. Tha se me dj-egien e fletëve, me daljen evideos dhe me mbrojtjen që poi bën kryeministri Sali korrupsionit,koha e protestës ka mbaruar. Tani i duhet bërëthirrje popullit të dalë në demonstratë. Ku ish-te dallimi mes protestës dhe demonstratës?Pyetja qëndronte vetvetiu pezull. Nuk ishtenevoja të përgjigjej njeri. Demonstrata nënk-uptonte një nivel më të lartë të ushtrimit tëforcës. Demonstrata nënkuptonte përplasje.Pak a shumë si në Tunizi dhe Egjipt, ku pro-testat e zgjatura të opozitës kishin çuar nëlargimin e presidentit Ben Ali në Tunizi dhe potronditnin nga themelet regjimin autarkik tëpresidentit Hosni Mubarak në Egjipt.

Rama dëgjonte me një pamje të menduardhe pak të ngrysur. Përtej mëdyshjeve të jash-

tme, kuptohej qartë se i pëlqente ideja e njëdemonstrate të madhe. Por nuk vendosi gjë atëditë. Ndërkaq, u kërkoi aleatëve të flisnin paramediave që prisnin jashtë. Parada e tyre doli enxehtë prush. Vetë Rama gjeti rastin të kalon-te pa folur, ndërsa aleatët po intervistoheshin.Me kryetarët e përndezur të partive aleate nësfod, dukej sikur po dilte nga një fonderi.

Pak ditë më vonë, kur situata ishte bërëmjaftueshëm inkandeshente, Rama shpalli 21janarin si ditë të zemërimit të shqiptarëve meqeverinë e tyre. E quajti demonstratë. Sqaroise nuk do të kishte tribunë dhe fjalime si herëtë tjera, se opozita do të ishte pjesëmarrëse ak-tive, por jo drejtuese e demonstratës. Demon-strata do të ishte e qytetarëve, e gjithë atyre që

nuk pajtoheshin me çfarë kishin parëe dëgjuar në videoskandalin

Meta-Prifti si maja e ajsber-gut e një qeveria të kor-

ruptuar deri në palcë.Në pamje të jashtmekjo bëhej për tëmbledhur në bule-vard edhe tëzemëruarit e par-tive të tjera apoqytetarët pa parti,që nuk mbështesninpolitikisht PS-në

dhe Opozitën eBashkuar. Shpjegimi

kishte logjikë, pornuk kishte jehonë në

kakofoninë e retorikës sëpërplasjes. Përveç kësaj,

teza e demonstratës pa drejtimkishte dykuptimësi.

Shqipëria opozitare po nxehej si në një ritdervishësh. Duke parë çfarë bastesh të rëndapo viheshin, Rama filloi t'i mëshonte kumtit sedemonstrata do të ishte paqësore.

* * *Shumica e demonstruesve kishin zënë gojët

dhe hundët me shalle e shami, ca të tjerë dukepërdorur kindat e xhaketave, palltove dhe par-desyve. Ngjanin të ngathët e të turbulluar si nëgjendje nokdauni. Gjithë ai shkretim dhe ngad-alësim i botës rreth e rrotull sillte diçka ngaimazhet e një shpërthimi kimik. Njerëzitdukeshin sikur po përpiqeshin të dilnin nga një

jerm, nga një përçudnim.Kisha parë lloj-lloj skenash në protestat dhe

demonstratat e zhvilluara në Shqipëri gjatë dydekadave të fundit: shtyrje, goditje të ndërsjellames demonstruesve dhe policëve, deri shkëm-bim zjarri mes tyre. Kisha marrë pjesë në pro-testat më të mëdha të dy dekadave të tranzi-cionit, kisha jetuar nga fillimi në fund demon-stratën e 28 majit 1996, dy ditë pas zgjedhjevetë manipuluara të 26 majit; kisha parëzvarritjen e Blendi Gonxhes dhe Arben Imam-it nga bashibozukët e atëhershëm të qeverisë,kisha parë rrahje të poshtra dhe marrje meforcë të demonstruesve të thjeshtë në komis-ariate ku vazhdonin t'i rrihnin pa mëshirë;kisha parë shpërndarje të rrëmujshmeprotestash, ikje me nxitim dhe me vrap tëqindra mijëra njerëzve sa në një rrugicë nëtjetrën, për t'u shpëtuar shkopinjve të gomësdhe marrjes me furgona në komisariate. Porishte hera e parë që shihja një demonstratëtë platitur, sureale, sikur sapo e kishte çelurnjë vezë e stërmadhe.

Mijërat e njerëzve me fytyrat e mbuluaraqëndruan ashtu disa minuta, sikur po njiheshinme botën e re dhe po vlerësonin rrezikun.Pastaj një si shkundje e përgjithshme i ktheusërish me fytyrë nga Kryeministria. Filluan tëlëviznin drejt saj, duke nxitur njëri-tjetrin, kësajradhe me një vendosmëri më të madhe. Kish-in radhën për të kthyer goditjen.

Në atë orë, në trotuarin para Kryeministrisënuk kishte më forca policie. Siç u pa më vonë,qëkurse kishin hedhur gazin ata të tarracës,policët ishin tërhequr në pjesët anësore ose tëprapme të godinës. Stafetën e mbrojtjes së asajgodine e kishin marrë trupat e Gardës që polëvrinin në rrethimin e brendshëm të saj. Atjeu sulmuan nga një re gurësh që vinin nga Qen-dra Ndërkombëtare e Kulturës, e lënë pas doremuajt e fundit ngaqë qeveria mendonte taprishte për të ndërtuar në vend të saj Parla-mentin e ri. Godina e braktisur, që dikur kish-te qenë muzeu i Enver Hoxhës, ishte një mini-erë sendesh të forta. Në shkallaret e saj gjeje satë duash gurë dhe pllaka të thyera. Uji me pre-sion i përdorur nga policia i kishte hedhur njëpjesë të demonstruesve pikërisht atje. Më tëndërkryerit, sidomos të rinjtë që kishin një inatmoshe me policinë, kërkonin të shfrynin gjithëpezmin e goditjeve të pësuara, pra të merrninhak. Kishte mes tyre të rinj të indinjuar që gje-nin lehtësim dhe kënaqësi në aktin e djegies sëndonjë makine, që fati i keq e kishte parkuarnë vendin e gabuar. Shpërthimi në flakë i mak-inës-viktimë e mbushte botën me një gjëmimtë egër dhe të shurdhër; tymi i zi i karburantitdhe gomave të djegura ngrihej lart në formëne një shtëllunge të stërmadhe. Ishte vështirë,megjithatë, të kuptoje ç'po ndodhte, jo vetëmse dinamika e revanshit të një demonstrate tëgoditur është e pallogaritshme dhe e par-rokshme - nuk dihet pika e ngopjes, pasi atyku ndalet një grup merr vrull një grup tjetër -por edhe për një arsye praktike: me kërkesën epolicisë, duke presupozuar apo dyshuar se mesdemonstruesve ishte infiltruar ndonjë koman-do terroriste, pra për t'u pamundësuar komu-nikimin pjesëtarëve të saj, kompanitë celularekishin vendosur block-aut në gjithë sipërfaqene demonstratës. Kështu që nuk kishte asnjëmundësi komunikimi me askënd. Unë u për-

poqa disa herë të lidhem me Spartak Ngjelën,që më kishte humbur nga sytë, pastaj me MeroBazen, pastaj me tim bir, por pa sukses. EdiRama, një kokë mbi të tjerët, jepte e merrteme celularin e tij, pa sukses gjithashtu.

Dikush solli lajmin se nuk kishte trupa pol-icie para Kryeministrisë dhe turma po joshejpër të përparuar brenda. Rama u pre. Na pyetipesë gjashtë vetëve që ishim me të se ç'duhej tëbënim. Ishim të gjithë në një mendje se njerëzitduheshin ndaluar me çdo kusht, edhe sikur t'iftonte brenda vetë Kryeministri. Disa prej nesh,madje, e konsideronin një kurth lënien pambrojtje të rrethimit të godinës.

Kurth ose jo, njerëzit duheshin ndaluar samë parë. Para se naiviteti, marrëzia apo njëndjenjë heroizmi, që përndrit në raste të tillazemrat anonime, t'i çonte përtej vijës së kuqeku mund të qëlloheshin me plumba të vërtetënga forcat e politizuara të Gardës.

Edi Rama pati një mendje të shkonte vetët'i fliste turmës. Të gjithë sa ishim aty e mend-uam të papërshtatshme në rrethanat e krijua-

ra zhvendosjen e tij para Kryeministrisë. Drejtme e thënë, duke pasur parasysh ca precedentëtë së kaluarës dhe ca zakone njerëzore, unëkisha parandjenjën se mbërritja e liderit krye-sor në qendër të teatrit të ngjarjeve do të keqk-uptohej nga të zjarrtët demonstrues sikur ai povinte për të parë dhe për të fituar (Për çfarëtjetër shkon prijësi në vijën e parë të betejës?),domethënë për të korrur frytin e asaj dite tëbujshme, që në perceptimin naiv nuk ishte gjëtjetër veçse karrigia e Sali Berishës. Pra, në vendqë të shërbente për të prapësuar turmën, pra-nia e shefit të opozitës mund ta nxiste edhe mëshumë atë për të bërë të kundërtën. Është njëe dhënë e përjetshme: në vijën e parë apo nëpërshtypjen e fitores ushtarët dhe ndjekësitpërfshihen në një garë heroizmi që kush e kusht'i bjerë në sy komandantit më shumë se shoku.Ja, kësaj ia kishim frikën kur i kërkuam Edi

Rama dëgjonte me një pamje të menduardhe pak të ngrysur. Përtej mëdyshjeve tëjashtme, kuptohej qartë se i pëlqente ideja enjë demonstrate të madhe. Por nuk vendosigjë atë ditë. Ndërkaq, u kërkoi aleatëve tëflisnin para mediave që prisnin jashtë

Në foto:Protestuesit

duke upërleshur me

policinë nëdemonstratën

e 21 janarit2011

Preç Zogaj

Kryetari i PS,Edi Rama në

demonstratën e21 janarit


SPECIALE

Ramës të mos lëvizte nga vendi. Pa llogari-tur ndërlikime të tjera në rebusin bizantinisttë asaj pasditeje.

-Mirë, mirë, po kush po shkon? - tha Rama.Ramë dakord të shkonim Milo, Ndoka, Duljadhe unë. U nisëm menjëherë, shoqëruesit nahapnin kalimin mes njerëzve të shumtë. Për-para Kryeministrisë turma ishte akoma më engjeshur. Por e gjetëm të relaksuar. Ca forca tëpakta policie ishin bashkuar e po bënin muha-bet me protestuesit e kreut. Dukej qartë sepolicët as ishin në shërbim, as kishin marrëndonjë urdhër për t'u larguar prejaty. Një grup djemsh të rinj, dyzet-pesëdhjetë vetë, kishin hipur mbikangjellat prej hekuri të rrethimittë Kryeministrisë. Të kthyer me fy-tyrë nga bulevardi, po kënaqeshinduke bërë shenja gëzimi dhe triumfipër të njohurit e tyre. Asgjë nuk tëjepte përshtypjen e ndonjë rreziku.

Ndërkaq, siç e kishim parand-jerë, mbërritja jonë e ngriti sërishentuziazmin në shesh, shpërthyensërish parullat dhe thirrjet kundërqeverisë. Ne u shpërndamë në katërpika të ndryshme dhe ashtu, paqendër zëri, u përcollëm atyre që nadëgjonin thirrjen e Opozitës sëBashkuar për të mos bërë asnjë hapbrenda rrethimit të Kryeministrisë.

-Qëndroni në bulevard, protest-oni paqësisht derisa të merrni thir-rjen për t'u shpërndarë!

Miratim, ilaritet, kundërshtime.-O sot, o kurrë! - briti dikush përballë meje. -

Po na shpëtoi këtë herë, s'kemi për ta zënë më! -e kishte fjalën për Kryeministrin.

E pashë, ishte një mesoburrë. Nga pamja nukdukej aq i ashpër sa kishte fjalët. Ndjeva si u shuasaora në fytyrën time, pa lindur mirë, bashkë memendimin që e shkaktoi, një nënqeshje e men-jëhershme: më kishte rënë shorti të përballeshame ndonjë fans të keqkuptuar të oratorisëradikale, që kishte gjëmuar në ekranet e televiz-ioneve dhe kolonat e gazetave me shprehje figu-rative të tipit "ta kapim të gjallë si lepurin dhe ta

flakim tutje", shprehje të cilat dikush-dikush ikishte marrë në kuptimin e tyre të drejtpërdrejtë.Ja, tani, unë dhe kolegët e mi kishim përfundu-ar në teatrin pa drejtim të ngjarjeve, me dashjentonë dhe me kërkesën e shefit të opozitës për tëpërsëritur atë që kishim thënë gjatë gjithë atyreditëve: në kuptimin fizik të fjalës vija e sulmit tonë,nëse s'donim ta hiqnim fjalën sulm nga fjalori idemonstratës, përfundonte në trotuarin paraKryeministrisë.

-Zoti Zogaj, e keni shpëtuar njëherë, s'u kahije ta shpëtoni përsëri.

Kundërshtime, miratim, ilaritet, zhurmëpërsëri. E vajtova që nuk kisha një megafon mevete. U mbusha me frymë, u rregullova mirë mbimbajtësen katrore të trungut të një peme dhethirra me sa fuqi që kisha:

-Askush s'po shpëton askënd. Dëgjoni! Këtoqë po ju them janë fjalët e Edi Ramës. Kush ka-lon sot atë derën aty, nuk është pjesë e opozitësqë ka thirrur këtë demonstratë.

Kësaj radhe zërat miratues i mbytën zëratkundërshtues. Por dikush nga e majta ime ia dolitë thoshte diçka që u dëgjua:

-Ej, ju keni thënë se kjo demonstratë është elirë, pse po flisni si drejtues tani?

Nuk u përpoqa fare t'i përgjigjesha. Ndieja njëshqyerje në laring. Nuk kishte as kuptim. Thjeshttunda gishtin në shenjë mohuese "jooooooooo"dhe mendova si shumëzohet zinxhiri i keqk-uptimeve politike prej fjalëve të pamatura.

M'u afruan pesë-gjashtë djem rreth të tridh-jetave a pak më shumë. Këtu nuk e merr vesh ipari të dytin, kemi nevojë për një megafon, më

thanë. Në fakt kishin nevojë për drejtim.Megafoni ishte emri i drejtimit të munguar. Uthashë nuk kemi shpejt për shpejt, po të gjen-

im ndonjë do t'ua dërgonim, por atamund ta përhapnin gojë më gojë po-rosinë e opozitës. Kishin folur edheMilo, Ndoka dhe Dule në pikat e tyre.Ishin angazhuar edhe deputetët so-cialistë të vendosur qysh në fillimpranë kullave binjake. Nuk besoj sekishte mbetur ndonjë pjesë e hapësirëspara Kryeministrisë e pambuluar memesazhin e përmbajtjes.

U kthyem nga kishim ardhur për t'injoftuar gjendjen Edi Ramës. Ora kishtekaluar tre e gjysmën. Akrepi i minutavepo ngjitej ngadalë në të përpjetën e vet,duke tërhequr padukshëm akrepin e vogëldrejt katrës. Ku ishin ata që do të vriteshinndërkohë? Ziver Veizi duhej të ishte diku nëmes të bulevardit me gjirokastritët e tij; Hek-uran Deda poshtë podiumit të televizionitABC, në mos ishte ngjitur në të për të parëmë mirë rreth e rrotull; Faik Myrtaj, në pjesëntjetër të bulevardit, duke pjekur mendimin me

shokët e tij fierakë për të marrë dalëngadalërrugën e kthimit në shtëpi. Aleks Nika, lezhjaniqë do të vritej i fundit, duhej të ndodhej në trotu-arin para kullave binjake, duke pritur edhe ai mo-mentin për t'u larguar bashkë me shokët.

Rama nuk kishte lëvizur nga vendi ku ekishim lënë, në hyrje të parkut "Rinia". I rre-thuar nga njerëzit e stafit të tij dhe nga qytetarëtë shumtë, ai dukej akoma më i prerë në fytyrë,por edhe i paduruar. Të jepte përshtypjen sepërtej qetësisë së tij të jashtme pulsonte ngada-lësia torturuese e numërimit mbrapsht tëminutave të asaj demonstrate. I treguam çfarëkishim parë. Policia ishte tërhequr, Kryeminis-tria dukej pa mbrojtje, por në thellësi të oborrittë brendshëm të godinës, prapa xhamave dhedyerve ndihej një lëvizje e ethshme trupash, si-luetash, ecejakesh. Demonstruesit, në përgjithë-si, nuk e kishin menduar fare hyrjen në godinë,përndryshe nuk do të kishin hipur mbi kangjel-la me fytyrë nga bulevardi, por do të kishin vazh-duar përpara sapo e kishin parë rrugën të hapur.Gjithsesi, gjendja atje i ngjante një kazani ku zie-nin lloj-lloj mendjesh e pasionesh. Prandaj ish-

te mirë të gjenim një megafon e tëçonim dikë që të fliste herë pas here…

Ndërkohë ishte hequr block-aut-i ikompanive celulare në kuadratin edemonstratës. Rama ishte lidhur e povazhdonte të komunikonte me celularme deputetë të partisë së tij. Në një prejlidhjeve i foli dikujt me ton "mblidhnjerëzit dhe ktheji mbrapsht". E mbyl-li celularin dhe pyeti duke i ngulur sytëherë mbi mua, herë mbi Milon:

-A u thatë se është momenti tëtërhiqeshin nga bulevardi?

Ne mohuam me kokë. Jo. Nuk nakishte porositur njeri të kërkonimkëtë. Veç kësaj, mendonim se ishteakoma pak shpejt. Demonstruesit du-hej të qëndronin edhe ca në bulevard.E mira ishte që demonstrata të zhv-endosej diku në sheshin "Skënderbej"apo para selisë së PS-së dhe atje të de-klarohej mbyllja e saj me një fjalim të

shefit të opozitës. Nuk do të vinin të gjithë, sig-urisht, por kjo ishte një mënyrë për t'i respektu-ar e shpërndarë burrërisht.

Shefi i opozitës dëgjonte shkarazi. Me sigurii pëlqente kjo ide, por në përjetimin e tij të atijçasti, si nga një parandjenjë e keqe, dukej sikurvibronte vetëm një fjalë: Shpërndarje.

Ai vijoi t'u kërkonte deputetëve socialistë t'ihiqnin njerëzit nga pjesa e bulevardit para Kryem-inistrisë dhe t'i nisnin drejt sheshit "Skënderbej".Në të vërtetë demonstrata kishte filluar tëshpërndahej. Me qindra mijëra njerëz po largo-heshin në drejtime të ndryshme. Daljet në Un-

azën e vogël tregonin një pafundësi shpinash qëpërparonin ngadalë nga kishin ardhur. Poiknin. Nuk prisnin mirënjohje, fjalime.

* * *Por ndërkaq, mesazhe të tjera apo vetë di-

namika konfuze e zhvillimit të demonstratëskishin prodhuar një shtysë të kundërt me qën-drimin në vend apo tërheqjen e njerëzve ngabulevardi. Rreth njëzet minuta pasi ishim lar-guar unë, Milo, Ndoka dhe Dule, shi atëherëkur nuk pritej, një grup i vogël demonstrue-sish kishin rrëzuar mes ovacionesh derën krye-sore të rrethimit të Kryeministrisë dhe kishinpërparuar një apo dy hapa në oborr. Koman-danti i njësisë numër 2 të Gardës, D. Shehu, ubëri thirrje me megafon të prapësoheshin, dukeu kujtuar se kishin hyrë në zonat e sigurisë dhese ndaj tyre do të veprohej sipas ligjit. Për njëçast grupi i demonstruesve përballë tij as uspraps, as përparoi, por qëndroi në vend sikurpo testonte vendosmërinë e oficerit. Sakaq, njënjësi gardistësh me skafandra dhe shkopinjgome u hodh në sulm kundër tyre duke i shtyrëmatanë portës. Siç do shihej me dhjetëra herëatë mbrëmje, të nesërmen dhe më vonë në film-imet live të disa televizioneve, ata pak njerëz tëpërfshirë në sprovën e kotë të shkeljes së vijëssë kuqe e mblodhën mendjen dhe nuk provuanmë të hynin në oborrin e Kryeministrisë. Qën-druan në territorin e tyre, që ishte trotuari dhebulevardi. Demonstruesit e tjerë, deputetët so-cialistë dhe punonjësit e policisë bashkiake, qëu ndodhën aty pranë, i qortuan.

Një veturë shkatarraqe ishte sulur ndërkohëtë hynte brenda rrethimit të Kryeministrisë dheishte përplasur në pengesën prej betoni të portëshyrëse. Pati hamendje sikur ishte makinë-bom-bë e mbushur me tritol. Trupat speciale e kon-trolluan dhe nuk gjetën gjë prej gjejë.

Garda e kontrollonte plotësisht territorin dhesituatën. Por nga urrejtja që ishin qëlluar me gurë,apo nga frika, teksa e mendonin taktike dhe tëpërkohshme tërheqjen e demonstruesve të kreut,apo kushedi për çfarë arsye tjetër, gardistët e një-sisë speciale të grupit të zjarrit, ca në këmbë e catë pozicionuar, kishin filluar të hapnin zjarr.

Ne i ndjenim që nga hyrja e parkut "Rinia"breshëritë e shkurtra dhe të gjata të automa-tikëve. Nuk mund ta kuptonim prej aty ku ishimçfarë po ndodhte. Ngjarjet e mëdha ishin ngji-zur gjithnjë përgjatë një fraksioni të vogël, tëngjeshur e të errët kohe, ku përmblidhej për-pjekja dhe thirrja finale e çlirimit. Kështu kishtendodhur kur një grusht njerëzish kishin rrëzuarmonumentin e Enver Hoxhës në sheshin"Skënderbej". Ndoshta diçka e ngjashme pondodhte edhe tani. Ne flisnim për përmbajtje përtë qenë brenda, si politikanë të demokracisë, porpopulli mund ta kalonte vërtet opozitën e tij.

IDEJA Edi Rama pati një mendje të shkonte vetë t’i fliste turmës. Tëgjithë sa ishim aty e menduam të papërshtatshme në rrethanat ekrijuara zhvendosjen e tij para Kryeministrisë. Drejt me e thënë, dukepasur parasysh ca precedentë të së kaluarës dhe ca zakone njerëzore,unë kisha parandjenjën se mbërritja e liderit kryesor në qendër tëteatrit të ngjarjeve do të keqkuptohej nga të zjarrtët demonstrues

NESER DO TE LEXONI:

Si e mori veshEdi Rama për vrasjet

Idetë e Mero Bazespër demostratën

Grisja e deklaratavenë zyrën e PS

Protesta e dytëe opozitës

(vijon nesër)

AleatetRreth njëzet minuta pasi ishimlarguar unë, Milo, Ndoka dhe Dule,shi atëherë kur nuk pritej, një grup ivogël demonstruesish kishinrrëzuar mes ovacionesh derënkryesore të rrethimit tëKryeministrisë dhe kishin përparuarnjë apo dy hapa në oborr.Komandanti i njësisë numër 2 tëGardës, D. Shehu, u bëri thirrje memegafon të prapësoheshin

Foto nga videoja Meta-Prifti


SOCIALE

PËRFITUESIT Për kandidatët brenda territorit të venditqeveria miratoi 1141 kuota, për kandidatët nga trojet jashtëkufijve të vendit 154 kuota dhe për shtetasit e huaj 10 kuota.

Arsim

Miratohen kuotat për doktoraturënTarifa e shkollimit për programet e studimeve të ciklit të tretë, të doktoraturës është 216 320

lekë dhe paguhet në këste. Kjo është përcaktuar nga institucioni publik i arsimit të lartë

JONIDA LATE

TIRANE LajmiQeveria miratoi dje kuotat e pranimit dhe tarifën e shkol-

limit, për programin e studimeve të ciklit të tretë atë të doktor-aturës. Gjithsej do të jenë 1305 kota nga të gjitha Universitetet,nga këto 154 janë për kandidatët nga trojet jashtë kufijve.

Universiteti i Tiranës 46 Studime në Obstetrikë Gjinekologji 16 1 17Universiteti i Tiranës 47

Studime të thelluara dhe kërkime në otorinolaringologji 4 4

48 Sëmundjet e syrit 4 4Universiteti i Tiranës 49 Imazheri 7 7Universiteti i Tiranës 50 Lëndët Biomjekësore-Eksperimentale 9 1 10Universiteti i Tiranës 51 Kardiokirurgji 7 1 8Universiteti i Tiranës 52 Studime në Neuroshkencë 10 1 11Universiteti i Tiranës 53 Shkenca Farmaceutike 13 3 16Universiteti i Tiranës 54 Morfologji Klinike 14 1 15Universiteti i Tiranës 55 Mjekësi Laboratorike 9 1 10Universiteti i Tiranës 56 Pediatri 10 1 11Universiteti i Tiranës 57 Shëndet Publik 14 2 16Universiteti i Tiranës 58 Studime të Thelluara në Kardiologji 2 2Universiteti i Tiranës 59

Anatomi Patologjike dhe Mjekësi Ligjore 5 5 10

Universiteti Politeknik i Tiranës 60Teknologjitë e Informacionit dhe Komunikimit 14 1 15

Universiteti Politeknik i Tiranës 61 Inxhinieri Ndërtimi 12 2 14Universiteti Politeknik i Tiranës 62 Arkitekturë - Urbanistikë 12 2 14Universiteti Politeknik i Tiranës 63 Gjeodezi 12 2 14Universiteti Politeknik i Tiranës 64 Gjeoshkencat, Burimet dhe Mjedisi 12 1 13Universiteti Politeknik i Tiranës 65 Inxhinieri Matematike 8 2 10Universiteti Politeknik i Tiranës 66 Inxhinieri Fizike 8 2 10Universiteti Politeknik i Tiranës 67 Inxhinieri Mekanike 10 1 11Universiteti Bujqësor i Tiranës 68

Bujqësia dhe Mjedisi, me drejtim në Shkencat Agronomike 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 69Bujqësia dhe Mjedisi, me drejtim në Shkencat e Prodhimit Shtazor 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 70Bujqësia dhe Mjedisi, me drejtim në Shkencat e Hortikulturës 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 71Bujqësia dhe Mjedisi, me drejtim në Shkencat Mjedisore 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 72Bujqësia dhe Mjedisi, me drejtim në Shkencat e Mbrojtjes së Bimëve 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 73Ekonomi dhe Agrobiznes me drejtim në Drejtim Agrobiznesi 15 1 16

Universiteti Bujqësor i Tiranës 74Ekonomi dhe Agrobiznes me drejtim në Ekonomi dhe Politikë Agrare 15 1 16

Universiteti Bujqësor i Tiranës 75Ekonomi dhe Agrobiznes me drejtim në Financë-Kontabilitet 15 1 16

Universiteti Bujqësor i Tiranës 76Shkencat dhe Bioteknologjia Ushqimore 10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 77Shkencat pyjore me drejtim në Qeverisja e Qendrueshme e Burimeve Pyjore dhe Kullosore

10 1 11

Universiteti Bujqësor i Tiranës 78Shkencat pyjore me drejtim në Teknologjia e Drurit 9 1 10

Universiteti Bujqësor i Tiranës 79 Mjekësi Veterinare 14 1 15Qendra e Studimeve Albanologjike 80 Shkencat Gjuhësore 13 2 15Qendra e Studimeve Albanologjike 81 Shkencat Etnologjike dhe Folklor 13 2 15Qendra e Studimeve Albanologjike 82 Shkencat Historike 15 3 18Qendra e Studimeve Albanologjike 83 Shkencat Arkeologjike 10 2 12Qendra e Studimeve Albanologjike 84 Shkencat Letrare 15 2 17Qendra e Studimeve Albanologjike 85 Historia e Arteve Shqiptare 10 2 12Universiteti "A. Moisiu" Durrës 86 Shkencat Ekonomike 10 2 12Universiteti "I. Qemali" Vlorë 87 Matematikë 13 2 15Universiteti "A. Xhuvani" Elbasan 88 Albanologji në profilin “Histori” 9 1 10Universiteti "A. Xhuvani" Elbasan 89 Albanologji në profilin “Gjuhësi” 9 1 10Universiteti "L. Gurakuqi" Shkodër 90 Gjuhë Shqipe 8 2 10Universiteti "F.S.Noli" Korçë 91 Hortikulturë e Qëndrueshme 9 1 10Universiteti i Sporteve të Tiranes 92 Shkenca Sportive 10 3 13

TOTALI 1141 154 1295

A B C D E F

UNIVERSITETIID PROGRAMI

EMËRTIMI I PROGRAMIT

Kuota për kandidatët

brenda territorit të vendit

Kuota për kandidatët nga

trojet jashtë kufijve të vendit

KUOTA TOTALE

A B C D E F

UNIVERSITETIID PROGRAMI

EMËRTIMI I PROGRAMIT

Kuota për kandidatët

brenda territorit të vendit

Kuota për kandidatët nga

trojet jashtë kufijve të vendit

KUOTA TOTALE

Universiteti i Tiranës 1 Biologji e Ruajtjes 10 2 12Universiteti i Tiranës 2 Biologji Molekulare 10 2 12Universiteti i Tiranës 3 Fizikë 8 2 10Universiteti i Tiranës 4 Bioteknologji Bimore 10 2 12Universiteti i Tiranës 5

Elektrokimi e Zbatuar dhe Dukuritë Sipërfaqësore 6 2 8

Universiteti i Tiranës 6 Analiza Kimike e Lëndës dhe Mjedisit 6 2 8

Universiteti i Tiranës 7Teknologjia dhe Mikrobiologjia e Ushqimeve dhe Vlerësimi i Sigurisë dhe Cilësisë

5 2 7

Universiteti i Tiranës 8Proceset e Trajtimit Kimik të Lëndëve të Para Natyrore dhe të Mbeturinave Industriale e Urbane

6 2 8

Universiteti i Tiranës 9 Analizë dhe Algjebër 10 2 12Universiteti i Tiranës 10

Metodat Probabilitare, Statistike dhe Metodat e Analizës Numerike 10 2 12

Universiteti i Tiranës 11 Informatikë 12 3 15Universiteti i Tiranës 12 Shkenca Gjuhësore 35 5 40Universiteti i Tiranës 13 Letërsi Botërore 18 2 20Universiteti i Tiranës 14 Kërkime Gjuhësore 25 5 30Universiteti i Tiranës 15 Studime Letrare 22 3 25Universiteti i Tiranës 16 Histori 20 5 25Universiteti i Tiranës 17 Gjeografi 28 2 30Universiteti i Tiranës 18 Histori me drejtim në Arkeologji 8 2 10Universiteti i Tiranës 19

Histori me drejtim në Trashëgimi Kulturore 8 2 10

Universiteti i Tiranës 20Histori me drejtim në Marrëdhënie ndërkombëtare 23 2 25

Universiteti i Tiranës 21 Pedagogji 14 1 15Universiteti i Tiranës 22 Psikologji 14 1 15Universiteti i Tiranës 23 Filozofi 9 1 10Universiteti i Tiranës 24 Punë Sociale 14 1 15Universiteti i Tiranës 25 Sociologji 9 1 10Universiteti i Tiranës 26 Shkenca Politike 14 1 15Universiteti i Tiranës 27 Shkenca Juridike Civile 27 3 30Universiteti i Tiranës 28 Shkenca Penale 27 3 30Universiteti i Tiranës 29 E Drejta Publike 27 3 30Universiteti i Tiranës 30 Ekonomiks 14 1 15Universiteti i Tiranës 31 Menaxhim 14 1 15Universiteti i Tiranës 32 Marketing 14 1 15Universiteti i Tiranës 33 Metodat Sasiore dhe të Informacionit 9 1 10Universiteti i Tiranës 34 Financë 14 1 15Universiteti i Tiranës 35 Kontabilitet 14 1 15Universiteti i Tiranës 36 Kërkime Operacionale 14 1 15Universiteti i Tiranës 37 Statistika 14 1 15Universiteti i Tiranës 38 Legjislacion dhe Institucionet e BE-së 13 2 15Universiteti i Tiranës 39 Politika dhe Qeverisja në Europë 13 2 15

Universiteti i Tiranës 40Diplomacia dhe Marrëdhëniet Ndërkombëtare të BE 13 2 15

Universiteti i Tiranës 41 Sëmundje kirurgjikale 19 3 22Universiteti i Tiranës 42 Sëmundjet e Brendshme 18 2 20Universiteti i Tiranës 43 Mjeku i Familjes 5 5Universiteti i Tiranës 44 Stomatologji 11 1 12

Universiteti i Tiranës 45Studime të thelluara të aspekteve epidemiologjike diagnostike dhe terapeutike të sëmundjeve të lëkurës

13 1 14

KUOTAT PËR PROGRAMET E STUDIMIT TË DOKTORATURËS, PËR VITIN AKADEMIK 2012-2013

Këshilli i Ministrave, nëmbledhjen djeshme, në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës

dhe të neneve 26, 34 e 75, të ligjit nr.9741, datë 21.5.2007, "Për arsimin elartë në Republikën e Shqipërisë", tëndryshuar, me propozimin e ministrittë Arsimit dhe Shkencës, miratoi kuo-tat e pranimit në programet e studi-

meve të ciklit të tretë, doktoratë, në in-stitucionet publike të arsimit të lartë,për vitin akademik 2012 - 2013. Gjith-sej janë 1305 kuota. Për kandidatëtbrenda territorit të vendit qeveria

miratoi 1141 kuota, për kandidatët ngatrojet jashtë kufijve të vendit 154 kuo-ta dhe për shtetasit e huaj 10 kuota.Kuotat e pranimeve për shtetasit e huaj,që do të studiojnë në institucionet pub-

like të arsimit të lartë të Republikës sëShqipërisë, administrohen nga Ministriae Arsimit dhe Shkencës. Ato shpërnda-hen në bazë të marrëveshjeve dy aposhumëpalëshe, si dhe në bazë të kërke-save individuale, të paraqitura në Min-istrinë e Arsimit dhe Shkencës nga per-sona të interesuar. Tarifa e shkollimit përprogramet e studimeve të ciklit të tretë,të doktoratës, të përcaktuara në pikën 1,të këtij vendimi, është 216 320 lekë dhepaguhet në këste, të përcaktuara nga in-stitucioni publik i arsimit të lartë.

Vijon në faqen 14

101 mënyra për të lënë cigaren TIRANE

E ENJTE 10.01.2013

SHËNDETISHËNDETIBOTIM I PËRJAVSHËM I GAZETËS SHQIPTARJA.COM

Risia

Prindërit të cilët humbinfëmijet e tyre nëpër aksi-

dente do të kenë mundësinë që"tu bëjnë një kopje" për t'i zëv-endësuar ata. Të paktën kjo dotë jetë e mundur pas 50 vjetësh.Kjo është ajo çfarë ka parash-ikuar shkencëtari britanik qëfitoi çmimin Nobel për mjekës-inë. Sir John Gurdon, puna etë cilit në lidhje me klonimin ebretkosave në vitet 1950 dhe1960 çoi më pas në krijiminnga shkencëtaret e Edinburguttë deles Dolly, tha që progre-sioni me këto hapa që ka fillu-ar do të mund të jete i mundurklonimi i njerëzve në rreth 50vjet. Megjithëse çdo lloj për-pjekje për të klonuar një njeritë plotë do të ngrinte çështjeshume komplekse etike, biolo-logu thotë se është i sigurtë qënjerëzit do të kapërceninshqetësimet e tyre nëse tekni-ka do të bëhej e dobishme...

Faqe 16

Studimi

Hipotezë e re për shërimin e kanceritFituesi i çmimit Nobel, biologu, James Wat

son, në një studim të realizuar për mundës-inë e luftimit të tumoreve, e përqendronpërqëndron vëmendjen në një grup të mole-kulave të quajtur Ros dhe rolin e rëndësishëmtë antioksidantëve. Ai u jep shpresë të gjithëvese mund të ketë një mënyrë të re për të fituarbetejën kundër sëmundjes së shekullit, e cilamerr miliopna jetë çdo vit në mbarë botën. Stu-

dimi është publikuar një ditë më parë në tëpërditshmen italiane “Corriere della sera”.Milano- “Ndonëse vitet e fundit vdekshmëriapër disa lloje tumoresh ka shënuar rënie,veçanërisht për tumoret e gjakut, fatkeqësishtka ende forma të tjera tumoreesh të pa-shërueshme, kryesisht ata të carcinomas dhesarcomas”. Me këto fjalë, shkencëtari dhe bio-logu James D.Watson, i cili e zbuloi ...

Faqe 15

Bebet, pesë çelësatpër ushqim të sigurtMinistria e Shëndetësisëpublikon një paketë këshillash

Mënyra se si përgatitet dhe ruhet ushqimi për t porsalindurit ka një rëndësi shumë të madhe. Nëse nuk tre-

gojmë kujdes për ushqimin, ai mund të bëhet burimsëmundjesh për të porsalindurit tuaj. Ekspertët e shëndetittë fëmijëve pranë ministrisë së shëndetësisë... Faqe 16

Arra, një frutpër t'u rizbuluarPastrojnë gjakun dhe ulinrrezikun e prekjes nga diabeti

Arra, kosiderohet si pema frutore më e vjetër. Ajo datonqë në vitin 10.000 p.l.k! Arrat angleze të njohura ndry-

she si arrat persiane, e kanë origjinën në Azinë Qendroredhe u eks portuan për në Kaliforni më 1700-ën! Arrat gjith-monë janë konsideruar si një prej mjekimeve... Faqe 17

ESKSPERTET: JA TE MIRAT QE I NDODHIN TRUPIT TUAJ NESE HIQNI DORE NGA TYMOSJA

Kloniminjerëzor imundur pas50 vjetësh

Nobelisti Watson: Zgjidhja te molekulat ROS dhe antioksidantët

Sektori i abuzimit me substancat (duhan-alkool) nëInstitutin e Shëndetit Publik

(ISHP), në bashkëpunim me Ale-ancën Kundër Duhanit kanëmbledhur arsyetimet e nxënësvetë shkollave të mesme të Tiranesdhe disa rretheve të vendit psenuk duhet të pihet duhan si dhearsyet pse duhet lënë duhani.Nxënësit e shkollave të mesmejanë përgjigjur se cilat janë tëmirat e të mos pirit duhan.Gjithashtu nxënësit e shkollave temesme janë pyetur dhe kanëdhëne përgjigje të ndryshme se sitë qëndrojnë larg duhanit. Insti-tuti i Shëndetit publik ka përgati-tur 2 fletëpalosje me 101 pergjig-jet e dhëna nga gjimnazistët për101 mënyra për të mos pirë duhandhe 101 arsyet për të lënë duha-nin. Të gjitha këto mund t'i gjenibashkanngjitur këtij shkrimi:

Gjimnazistët sugjerojnë 101 mënyra për të qëndruar larg duhanit si dhe arsyet e njëjetë të shëndetshme pa cigare. Duhani dëmton rëndë edhe ata që iu qëndorjnë pranë

Në foto:JamesD.Watson,fituesi içmimit Nobelmë 1962 pasizbuloistrukturën emolekulës sëADN-së

ROLAND SHUPERKA

Në foto: Roland Shuperka, koordinatorii Institutit të Shëndetit Publik

1414141414 E enjte, 10 janar 2013 SHËNDETISHËNDETIW W W . S H Q I P T A R J A . C O M

101 mënyra për të lënë cigarenTë mirat

Pas 8 orësh:Oksigjeni i gjakut vjen nënormalitet. Rreziku i infarktit tëmiokardit fillon te zvogëlohet.

24 orësh:Monoksidi i karboniteliminohet nga trupi.Mushkëritë fillojnë te heqinmukozën dhe katranin.Rreziku i infeksioneverespiratorë, tip broshit dhepneumoni, fillojnë të ulen.

48 orësh:Nikotina nuk ndodhet me negjak.

1 jave:Ndjesitë e shijes dhe aromëspermisohen.

3-9 muaj:Frymëmarrja permisohet (mepak kolle, me shumefrymëmarrje). Funksioni imushkërive rritet 5 deri ne 10%

1 vit:Rreziku i sëmundjeve tezemrës (p.sh infarktus)përgjysmohet.

duhane një jete pa

ROLAND SHUPERKA

Të rinjtë: Aktiviteti fizik, zgjidhja më e mirë për ta lënë

gSu je

101 arsye për të lënë duhanin

rime

1. Mund të jetoni më gjatë2. Shija e puthjeve është më e mirë3. Rrobat mbajnë erë të mirë4. Më shumë para për të shpenzuar.5. Frymëmarrje më e lehtë6. Më tepër energji për tu argëtuar7. S'ka më tavulla duhani të pista8. Më pak mundësi për të pasur kancer fyti9. Nuk do të rrethoheni më nga tymi i duhanit10. Do të keni më shumë energji për punë11. Do të qëndroni të qetë në ambientet ku nuk lejohet pirja e duhanit12. Ushqimi do ju shijojë më shumë13. Më shumë kohë të lirë14. Krenarë për veten që e keni lënë duhanin15. Mushkëri të shëndetshme16. Më shumë para për kinema17. Familje dhe miq më të shëndetshëm18. Makina nuk do të mbajë më erë të keqe duhani19. Mund të luani futboll më tepër20. Do të keni më pak rrudha21. Disa njerëz do ju respektojnë më shumë22. Nuk do ti keni gishtat e zverdhur e me njolla nga duhani23. Do jetoni më shumë24. Do keni lëkurë më të pastër25. Mushkëritë do jenë më të fuqishme26. Nuk do të ndiheni më të kontrolluar nga cigaret27. Do të jeni një shembull për fëmijët tuaj28. Do keni më shumë mundësi të fitoni punën që doni29. Mund tu tregoni miqve me krenari se ju ishit të suksesshëm nëlënien e duhanit30. Mund ta ngisni biçikletën më shpejt dhe për një periudhe kohemë të gjate31. Nuk do të ndiheni ne siklet nga miqtë kur pini duhan para tyre32. Më mire ta lini tani duhanin sesa më vonë33. Gjithmone do ti keni të dyja duart të lira34. Nuk do të sëmureni kaq shpesh35. Frymëmarrja është më e lehtë dhe me e pastër36. Dhëmbë më të bardhe37. Nuk do te keni nevoje te mbani gjithmonë cigare me vete38. Miqte dhe familja juaj nuk do te thithin tymin duhanit tuaj39. Shtepia nuk do te mbaje me ere duhan40. Duart nuk do te mbajnë me ere duhan41. Nuk do te kolliteni me per shkak te duhanit42. Mund te vraponi me shpejt43. Nuk do te ndiheni me ne varësi44. Nuk do te keni nevoje te hani diçka pasi keni pire duhan per telarguar erën e keqe nga goja 45. Me pak mundësi per tu sëmururnga kanceri i laringut46. S'ka me dëshire per te pire duhan47. Me shume kënaqësi ne pune48. S'ka me vrima te djegura ne rrobat tuaja49. Me shume njerëz do te keni rreth vetes50. Mundesi me te mira per te kënduar51. Me pak shanse per kancerin e gojës52. Do te lexoni me tepër libra ne biblioteke53. Floket nuk do te mbajnë me ere duhan

54. Me pak stres55. Nuk do ndotni ambientin56. Nuk do te vini me vërdalle neper shtëpi apo makine dukekërkuar cigaret57. Nuk do te jete nevoja te rrini jashtë ne te ftohte apo ne shi per tepire cigare58. Mund te flini me mire59. Syte nuk do irritohen nga tymi i cigareve60. Do te keni me shume shoke61. Nuk do te bini era duhan kur tu afrohen te tjerët pranë62. Do te inkurajoni te tjerët qe edhe ata ta lënë duhanin63. Nje njeri inteligjent dhe qe nuk pi duhan është shume interesant64. Do keni me shume leke per te blere CD65 .Me pak shanse per enfizeme66. Nuk do te harxhoni me kohe dhe leke per te blere cigare67. Nuk do te ndiheni me fajtore per dëmtimin e trupit tuaj68. Me pak kuti cigaresh do te shkojnë ne zonat e grumbullimit teplehrave69. Kafshet shtëpiake nuk do te sëmuren nga duhanpirja pasive70. Nuk do ju duhet te kërkoni para borxh per te blere cigare71. Me shume para per rroba72. Me shume energji per te lëvizur sende73. Nuk do nevojiten me tavllat e duhanit74. Me pak risk per broshit75. Duhanpirja nuk do dëmtojë gratë shtatzëna qe ndodhen rrethjush76. Nuk do te digjeni me me cigare77. Me shume leke per te blere lojëra kompjuterike78. Me pak raste per te vrapuar natën ne dyqane per te blere cigare79. Oreks me te mire80. Trupi me i shëndetshëm fillon qe nga minuta i fundit qe e kenipire cigaren e fundit81. Vajzat qe nuk pine cigare janë me interesante82. Nuk do jeni gjithmonë duke planifikuar qe te lini duhanin83. Nuk do te keni me vrima te djegura ne tapicerinë e makinës suaj84. Nuk do te lini një film te bukur pa pare ne kinema per te pirecigare85. Mund te kërceni me gjate86. Me shume takime romantike87. Me pak mundësi per te pasur azme88. Ushqimi nuhatet me mire89. Nuk do te vraponi gjithmonë per ne dyqane per te blere cigare90. S'do jete nevoja te blini me çakmakë91. Arrini një qellim dhe ndiheni mire92. Do kurseni per te blere barna93. Me shume para per pushime94. Do te ftoheni me rralle95. Aromen e këndshme te luleve do ta nuhatni me mire96. Nuk do te dëmtoheni me nga cigaret e lira duke u përpjekur tekurseni97. Nuk do te jene me shqetësim rregullat apo ligji qe ndalon pirjene duhanit ne ambientet publike 98. S'ka me paraqitje te piset kurndizni një cigare99. Goja nuk do te vije me ere te shëmtuar nga cigarja100. Do jete me e lehte per tu ngjitur një kodre101. Mësoni si të ndryshoni një zakon

Te femratPirja eduhanit jutransformon

Zakonisht do të dukeni mëe vjetër nga mosha e vërtete,

rrudhat ne fytyre paraqiten herëte fytyra merr ngjyrën me nuancatë tokës dhe atë te verdhe. Dhem-bët dhe thonjtë shpesh rrudhen

dhe zverdhen. Shpesh bëheninervoze dhe inatoseni e zemëro-heni pa arsye. Era e cigares që nx-irret nga goja ju bën jo tërheqëse.Mundësitë më të mëdha që t'jukthehet shëndeti dhe rinia

juaj, janë shumë më të mëdhanë vitet e para të pirjes së duhan-it, por shpesh këto mundësi hum-basin. Me rritjen e stazhit te pirjesse duhanit, rritet edhe numri icigareve te pira, kështu që mundë-sia e ndërprerjes është me e vësh-tire por e arritur. Të pirit e duhanitështë i dëmshëm, jo vetëm përnënën e cila i jep gji foshnjës, pornjëqind here është me i dëmshëmpër foshnjën e saj. Ne rast se piniduhan do të keni rrudha, humbnifeminitetin dhe do të keni meno-pauze të parakohshme.

...Në vendin tonë llogariten qërreth 1 milionë persona të jenëduhanpirës, me një tendencë nërritje të numrit të femrave. Që dotë thotë se 4 në 10 persona janëduhanpirës. Rreth 700 mijëmeshkuj në Shqipëri tymosinrregullisht një cigare, ndërsanumri i femrave që pijnë duhanka arritur në 200 mijë. Sipas stu-dimeve që ka kryer Instituti iShëndetit Publik, 56 për qind etyre janë meshkuj mbi moshën 15vjecc dhe 20 për qind janë femra,po mbi këtë moshë. Të dhënattregojnë se 40 për qind e njerëzvenë vendin tonë, janë përdorues tëduhanit dhe 16.7 % e tyre janë nënmoshën 15 vjecc. Po ashtu, sipas

përllogaritjeve që ka bërë ISHP,shqiptarët blejnë 320 milionë eurocigare në vit. Numri mesatar icigareve të pira në ditë është 19.7,81 % e duhanpirësve e fillojnë para

moshës 18 vjecc, 73 % e duhan-pirësve meshkuj duan të lënë duha-nin dhe përllogaritet se 3.300 vde-kje ndodhin si pasojë e sëmundjeveqë shkakton duhanpirja.

vijon nga faqja 13

Në foto: Roland Shuperka,koordinatori i Institutit tëShëndetit Publik

1515151515E enjte, 10 janar 2013W W W . S H Q I P T A R J A . C O MSHËNDETISHËNDETI

Hipotezë e re përtrajtimin e kancerit

uSt di Shqipëria

RrezikuShqipëria renditet në listën evendeve që kanë shifra të lartatë pacientëve që vuajnë ngatumoret ndërsa diagnostikimi isëmundjes në shumicën erasteve kapet në faza tëavancuara. 3500 raste të rejanë vit shënohen në vendintonë të prekur nga tumoret,ndërsa femrat janë më tërrezikuarat sidomos ngakanceri i gjirit.

FemratFemrat janë më të rrezikuarapërsa i përket kancerit të gjiritdhe atij në qafën e mitrës.Sipas mjekëve onkologë, këtody patologji përbëjnë rreth 25%të të gjitha llojeve të tumoreve.

3500 rastePërgjatë një viti në sisteminshëndetësor në vend,zbulohen 3500 raste të rejame kancer. Kanceri i gjiritrenditet i pari dhe zë 18% të tëgjitha tumoreve malinje,kanceri i qafës së mitrës,përbën 6,2 % te gjithatumoreve.

TipetGjatë një viti zbulohen 3000-3500 raste me kancer, 400janë me kancer të gjirit, dhe80-100 janë me kancer nëqafën e mitrës.

ZbulimiShqipëria renditet e fundit nëEvropë përsa i përket rastevete zbuluara me kancer, por kjosituatë pritet të ndryshojënegativisht, pasi mjekëtonkologë japin alarmin setumoret e gjirit apo ato tëmitrës po përhapen me ritmetë shpejta.

VdekshmëriaSa i përket vdekshmërisë,kanceri renditet e dytasëmundje pas atyrekardiovaskulare. Të dhënattregojnë se në 20 vitet e funditështë shtuar ndjeshëm numri ipacientëve që vuajnë nga llojetë ndryshme të tumoreve dukee dyfishuar atë krahasuar mevite më parë.

MeshkujtNga viti 90 deri në vitin 2011kemi dyfishim të rasteve mekancer në Shqipëri. Si nëmbarë botën dhe në vendintonë nuk bëjnë përjashtim temeshkujt kanceri që prek mëtepër mushkërinë dheprostatën.

tumoretnë rrezik nga

Fituesi i çmimit Nobel, biologu, James Watson, në njëstudim të realizuar për

mundësinë e luftimit të tumoreve,e përqendron përqëndron vë-mendjen në një grup të moleku-lave të quajtur Ros dhe rolin erëndësishëm të antioksidantëve.Ai u jep shpresë të gjithëve semund të ketë një mënyrë të re përtë fituar betejën kundër sëmundjessë shekullit, e cila merr miliopnajetë çdo vit në mbarë botën. Stu-dimi është publikuar një ditë mëparë në të përditshmen italiane“Corriere della sera”.

Milano- “Ndonëse vitet e fun-dit vdekshmëria për disa lloje tu-moresh ka shënuar rënie, veçanër-isht për tumoret e gjakut, fatkeqë-sisht ka ende forma të tjera tumor-eesh të pashërueshme, kryesishtata të carcinomas dhe sarcomas”.Me këto fjalë, shkencëtari dhe bi-ologu James D.Watson, i cili e zb-uloi strukturën e molekulës sëADN-së së bashku me FrancisCrick dhe Maurice Ëilkins, me tëcilin mori edhe çmimin Nobel për

mjekësi në vitin 1962, hap studi-min e tij të fundit në revistën“Open Biologjy”, botim i “RoyalSociety” në Angli. Studimi jep njëhipotezë të re mbi mënyrën e vep-rimit të oksidantëve dhe antiok-sidantëve, sidomos në tumoret qëjanë në fazë të avancuar metasta-tike që vetëWatson e konsideronatë si “një nga punët e mia më tërëndësishme që nga koha e spi-rales së dyfishtë.”

Roli vendimtar i antiok-sidantëve - Në qendër të tezës sëtij të re është një grup i moleku-lave që shkencëtarët i quajnë ROS(në anglisht reactive oxygen spe-cies), që janë radikale të lira menjë shpërndarje të madhe dhe qëluajnë një rol të rëndësishëm nëprocese kimike të shumta, dukepërfshirë ato që lidhen me fiz-iologjinë e njeriut. Për të dhënëvetëm një shembull, mjafton tëkujtojmë që radikalet e lira mundtë shkaktojnë mutacione apo dëm-tojnë ADN-në dhe ndryshojnëstrukturën kimike të qelizave. Si-pas shkencëtarëve, ROS “kanë njërol kyç, sepse në njërën anë kanënjë rol të rëndësishëm në Apopto-sis, i cili është mekanizmi natyrorqë shtyn qelizat me ADN-në edëmtuar shumë për të vdekur, pornga ana tjetër janë të afta tëdëm-tojnë në mënyrë të pakthyeshmekomponentët e qelizës, proteinatkyçe dhe acidet nukleike”.

KONKLUZIONE - Në përfun-dim, theksonWatson, në tumoretnë fazë të avancuar duket se anti-oksidantët e stimulojnë më shumë

(në vend që ta parandalojnë, siçështë konsideruar deri tani) pro-gresionin e sëmundjes. Kështu,aftësia për të vrarë qelizat e kan-cerit të disa terapive aktuale (tëtilla si agjentë toksikë kemoioter-

Nobelisti Watson: Zgjidhja te molekulat ROS

apeutikë si taxol ose terapi rreza-timit) janë kryesisht për shkak tëveprimit të ROS që ka nxitur Apo-ptosis. “Kjo do të shpjegojë - thotëfituesi i çmimit Nobel, - përse atolloje kanceresh që bëhen rezistente

Në tumoret në fazë të avanc-uar duket se antioksidantët estimulojnë më shumë (nëvend që ta parandalojnë, siçështë konsideruar deri tani)progresionin e sëmundjes

ndaj kimioterapisë janë kryesishtrezistente edhe ndaj radiorter-apisë. Tipar i përbashkët ështëvarësia, gjithmonë e pranishme,nga roli që luan ROS në vrasjen eqelizave të sëmura”

StudimiUshqimet që iu lënë pa gjumëE tillë është cokollata me

qumësht, e cila nxit gjënd-jen e pagjumësisë. E pasur metyrosinë, shkakton vigjilencë eirritim, gjë që ju mban zgjuar.

Ushqimet pikante shkak-tojnë ndjenjë shqetësimi që re-flektohet gjatë gjumit.

Por, edhe nëse do të konsu-moni domate për darkë nuk jeni

të garantuar për një gjumë tëqetë. Domatet kanë tendencë tëshkaktojnë aciditet në stomak.

Mishi dhe nënproduktetbëjnë pjesë tek ushqimet që nukduhet të konsumohen paragjumit pasi sjellin vështirësi nëtretje dhe përmbajnë lëndëkimike të cilat clirohen në truduke sjellë pagjumësi.

Sugjerimi

Ushqimet që duhet të hamë përpara fjetjesPagjumësia apo çrregullimet e

gjumit ndikojnë negativisht nërutinën tonë të përditshme, nabëjnë më emotivë e më pakproduktivë.Por, ne mund tëpërzgjedhim të konsumojmë nëmbrëmje ushqime të cilat ndih-mojnë për një gjumë të rehatshëm.

Produktet dhe disa nga nën-produktet e qumështit janë burimi mirë i një gjumi të rehatshëm.

Këto elemente ushqimorë shërbe-jnë për të qetësuar nervat paragjumit, pasi përmbajtja e kalciumitnë to vepron si një efekt reduktuesi fibrave nervore.

Nëse jeni duke u përballur mevështirësi në gjumë, atëherë duhettë ushqeheni me vezë. E pasur meproteina, veza ndihmon nëpërmirësimin e gjumit duke judhënë një rehati më të mirë.

Studimet e fundit kanë treguarse drithërat, të cilat kanë përm-bajtje të ulët sheqeri, ju ndihmojnëgjithashtu për një gjumë më tëqetë.

Mjalti bën një ndryshim tëmadh në përmirësimin e gjumittuaj. Hidhni pak mjaltë tekdrithërat apo tek ndonjë ushqimtjetër i lehtë, të cilin do ta konsu-moni përpara se të shkoni të flini.

mi

Në foto: James D.Watson, fituesi içmimit Nobel më 1962 pasi zbuloistrukturën e molekulës së ADN-së

1616161616 E enjte, 10 janar 2013 SHËNDETISHËNDETIW W W . S H Q I P T A R J A . C O M

Bebet, pesë çelësatpër ushqim të sigurtë

vTë eg Ushqyerja

LëngjetFëmijët e sëmurë, shpeshkanë nevojë për lëngje dheushqime shtesë gjatësëmundjes si në rastet kurkanë temperaturë ose diarre.Një fëmijë i sëmurë mund tëpreferojë më shumë tëushqehet me gji se sa tëushqehet me ushqime të tjera.Mos ia ndërpreni ushqimin njëfëmije të sëmurë.

Ikën oreksiNjë fëmijë kur sëmuret mundtë hajë më pak sepse:Fëmijanuk ndjehet i uritur; Fëmija katë vjellura; Goja apo fyti ështëskuqur. Prindërit mendojnë seushqimi i bën dëm fëmijës sësëmurë dhe kështu e paksojnësasinë apo nuk i japin fare.Prindërit i japin ushqime më tëlëngshme.

Si duhen ushqyerNxisni fëmijën që është isëmurë për të pirë e për tëngrënë me shumë durim dhejepini ushqime shtesë që t'indihmoni të shërohen sa mëshpejt. Ushqejini shpesh dheme sasi të vogla. Jepiniushqime që fëmija i pëlqen.Jepini një shumëllojshmëriushqimesh të pasura melëndëushqyese. Vazhdoni taushqeni me gji.

sëmundjes gjatë

Ministria e Shëndetësisë publikon një paketë këshillash

Mënyra se si përgatitet dheruhet ushqimi për t porsalindurit ka një rëndësi

shumë të madhe. Nëse nuk tre-gojmë kujdes për ushqimin, aimund të bëhet burim sëmundjeshpër të porsalindurit tuaj. Ekspertëte shëndetit të fëmijëve pranë min-istrisë së shëndetësisë, së bashkume ata të OBSH, UNICEF dheFAO, kanë përgatitur një paketëkëshillash për të gjithë prindërit erinj, për një ushqim të sigurtë tëfëmijës.

MBANI PASTËRLani duart para trajtimit të ush-

qimit dhe shpesh gjatë përgatitjessë ushqimit. Lani duart pas sh-kuarjes në tualet/banjë, kur ndër-roni fëmijën ose prekni kafshët.Lani dhe mbani shumë pastër tëgjitha sipërfaqet dhe pajisjet e për-dorura për përgatitjen ose shër-bimin e ushqimit. Mbroni zonat eushqimit nga insektet, zogjtë,brejtësit dhe kafshët e tjera.

NDANI USHQIMETNdani mishin e gjallë, pulat dhe

prodhimet e detit nga ushqimet etjera. Përdorni pajisjet e veçantadhe veglat e tilla si thika dhe tavo-linat e prerjes për trajtimin e ush-qimeve të papërpunuara. Ruaniushqimet në enë të mbuluara përtë shmangur kontaktin mes ush-qimeve të papërpunuara me tëpërgatitura.

GATUANI TËRËSISHTGatuani të gjithë ushqimet,

veçanërisht mishin, pulat, vezëtdhe prodhimet e detit. Ushqimetsi supa dhe mishrat e ziera valoji-ni mirë. Për mishin dhe shpendët,sigurohuni që lëngu tyre është ipastër dhe jo ngjyrë trëndafili. Ri-ngrohni ushqimin e gatuar plotë-sisht. Valoni ose ngrohni ushqimetderisa të jenë shumë të nxehta kuri prekni. Përzieni mirë ndërsa ush-qimi të ri-ngrohet.

TEMPERATURA TË SIGURTAMos e lini ushqimin e gatuar në

temperaturë dhome për më shumëse dy orë. Mos i ruani ushqimet përnjë kohë të gjatë, madje edhe nëfrigorifer. Mos shkrini ushqime tëngrira në temperaturë dhome.Ushqimi për foshnjat dhe fëmijët evegjël në mënyrë ideale duhet të

jetë i përgatitur i freskët në çdo vaktdhe nuk duhet ruajtur pas gatimit.

PËRDORNI UJËPërdorni ujë të sigurt ose e tra-

jtoni atë për ta bërë të sigurt.Zgjidhni ushqime të freskëta

dhe të shëndetshme. Përdorniqumësht të pasterizuar. Lani fru-

tat dhe perimet në ujë të sigurt,veçanërisht në qoftë se hahen tëgjalla. Mos e përdorni ushqiminpërtej datës së skadimit.

Për të mbajtur të mbrojturaushqimet nga pesiticidet dhe kimi-kate të tjera të dëmshme këshillo-ni familjet në fshat: Të mbajnëpesticidet dhe kimikate të tjera të

rrezikshme, pajisjet dhe enët e tyrelarg nga shtëpia e tubacionet apodepot e furnizimit me ujë. Ndjekinudhëzimet e prodhuesit përpara set`i përdorin për të korrat dhe tëspërkaten. Të mbajnë larg shtëpisëdhe burimit të ujit, rrobat e veshu-ra dhe sendet e përdorura gjatëspërkatjes.

Risia

Klonimi njerëzor është i mundur pas 50 vjetëshPrindërit të cilët humbin fëmi

jet e tyre nëpër aksidente do tëkenë mundësinë që "tu bëjnë njëkopje" për t'i zëvendësuar ata. Tëpaktën kjo do të jetë e mundur pas50 vjetësh. Kjo është ajo çfarë kaparashikuar shkencëtari britanikqë fitoi çmimin Nobel për mjekës-inë. Sir John Gurdon, puna e tëcilit në lidhje me klonimin e bret-kosave në vitet 1950 dhe 1960 çoimë pas në krijimin nga shkencët-aret e Edinburgut të deles Dolly,tha që progresioni me këto hapaqë ka filluar do të mund të jete imundur klonimi i njerëzve nërreth 50 vjet.

Megjithëse çdo lloj përpjekjepër të klonuar një njeri të plotë dotë ngrinte çështje shume komple-kse etike, biolologu thotë se ështëi sigurtë që njerëzit do të kapërce-

u zhvillua fillimisht, por më pas ubë diçka e pranuar gjerëisht paslindjes se Louise Broën fëmijës sëpare të lindur në këtë mënyre në

vitin 1978." - tha ai. Përmirësimetë tjera shumë të mëdha duhet tubëhen metodave të klonimit per-para se të mund të provohet kjo teknjerëzit dhe të dalë me rezultat,pasi shumica e kafshëve të klonu-ara deri tani kanë shfaqur de-formime të ndryshme.

Duke folur për BBC, Sir John kathënë që në kohen kur ai eksperi-mentoi me bretkosat ai e parash-ikoi që klonimi i gjitarëve do te ish-te i mundur në një kohe prej 50vjetesh dhe beson që edhe tani nukgabohet kur parashikon të njëjtinafat edhe për të arritur deri tekklonimi i njerëzve.

Ai tha: "Kur unë po bëja eksper-imente me bretkosat një gazetarerdhi dhe më pyeti se sa kohe do tëduhej që këto gjëra të fillonin tëbëheshin edhe tek gjitarët apo

njerëzit. Unë iu përgjigja që mundtë duhej dicka mes 10 viteve dhe100 viteve; pse të mos themi diçkanë mes; tek 50 vjet? Dhe pergjigjaime doli e saktë në parashikimin eDolly-t. Kështu që mendoj qe edhetani parashikimi im është i saktë."

Gjatë leksioneve që mban tekuniversiteti i Cambridge ai tha qëshpesh i pyeste studentët nëse nënjë rast kur prindërit e kanë hum-bur fëmijën e tyre dhe nuk janë mëfertilë, që të përdorin vezën e sëemës dhe qeliza të lëkurës së fëm-ijës, duke marrë në konsideratë qëkjo ishte një teknike e sigurte dheefektive.

"60% janë në favor në këtë rast.Kurse pjesa që votonte për jo nëpergjithësi mbronte idene që fëm-ija i ri do të ndihej si një farë zëv-endësimi."

nin shqetësimet e tyre nëse tekni-ka do të bëhej e dobishme nga anamjekësore. "Edhe fertilizimi in-vitro u pa me shumë dyshime kur

jlit

1717171717E enjte, 10 janar 2013W W W . S H Q I P T A R J A . C O MSHËNDETISHËNDETI

Kultura e të ushqyeritArra, një frut

për t'u rizbuluar

Sëmundjet

TiroidetVaji i arrës ka vetiantihelmintike (lufton shiritindhe krimbat qëparazitojnë nëzorrë). Përfundimi ështëshumë i mirë kur kombinohetedhe me hudhren. Vaji i arrëspërdoret me sukses përkurimin e kallovelimvadeniteve, tiroideve dheapceseve, madje edhe të atyrekronike.

AnemiaArrat jane ushqim shumë imirë për fëmijët. Ato luftojnëaneminë. Në mjekësinëpopullore njihen forma tëndryshme të perdorimit tëarrave, thjesht ose të përzierame mjaltë, për forcimin dherivendosjen e shendetit tefemijeve dhe te te rriturve.

Rënia e flokeveLëngu që merret nga perzierjae gjetheve dhe e lëvores sëjashtme te degeve te arrespërdoret kundër rënies sëflokeve. Me këtë lëng,shpërlahet koka darkave. Kjolarje ndikon gjithashtu nënxirjen e flokeve.

KallotLëvorja e degëve të arrësrekomandohet për heqjen ekallove. Me brumin e lëvoressë zier pergatiten kataplazma,që vendosen mbi kallo elidhen me beze. Ky veprimperseritet 2-3 here ose mëshumë, derisa kallot të bienvetiu pa i djegur me kripëraose acide.

arra që kuron

Pastrojnë gjakun dhe ulin rrezikun e diabetit

Diabeti i tipit 2 mund të bëhetshkak për sëmundje të zemrës,

të veshkave dhe verbim. Por në njëstudim të koheve të fundit thuhetse gratë që hanë çdo dite 30 gramëarra kanë 30 për qind më pak gjasapër t'u prekur nga diabeti i tipit 2.Ndërsa te gratë që marrin çdo ditënga një lugë gjalpe kikirikesh, rrez-iku është 20 përqind. Veç yndyressë mirë, arratgjithashtu përm-bajnë vitamina tëshumta, proteina,minerale dhefibër. Shkencë-tarët pranë uni-versitetit "Harvard" në Boston,përfshinë në studimin e tyre rreth83 mijë gra të moshës 34 deri 59vjeç. Studimi vazhdoi 16 vjet. Kuranalizuan të dhënat, shkencëtarëtvunë re se arrat dhe gjalpi i kikir-ikëve mund të ulin rrezikun eprekjes nga diabeti i tipit 2 te gratë.Në studim thuhet gjithashtu sendryshe nga mendimi i përgjiths-hëm, arra, bajamet, lajthitë dhekikirikët nuk luajne ndonje rol nështimin e peshës trupore.

Arra, kosiderohet si pemafrutore më e vjetër. Ajo daton që në vitin 10.000 p.l.k!

Arrat angleze të njohura ndryshesi arrat persiane, e kanë origjinënnë Azinë Qendrore dhe u eks por-tuan për në Kaliforni më 1700-ën!

Arrat gjithmonë janë kon-sideruar si një prej mjekimevepopullore më të mira, duke për-mendur këtu rregullimin e frymë-marrjes nga kollitja e shpeshtë,mbylljen e plagëve, etj. Vlerat ush-qyese të arrave janë bërë shumë tënjohura, sidomos përmbajtja eOmega 3-it, e cila është mjaft e lartëtek arrat. Fakti që arrat janë një ilaçshumë i mirë kundër sëmundjevetë ndryshme kardiovaskulare, di-hej, por sot në sajë të një studimitë kryer nga disa studiues spanjollëu arrit në përfundimin se ato kanëedhe një ndikim mjaft të lartë teproblemet e ndryshme të shkaktu-ara nga kolesteroli. Ky frut ështëshumë i pasur në omega-3, një sasitë konsiderueshme antioksidue-sish, dhe një aminoacid i cili paran-dalon zgjerimin e enëve të gjakut.Studimi i mësipërm u zhvillua nëdy grupe njerëzish me nivel të lartëkolesteroli, ku secili iu nënshtruady dietave të ndryshme; grupit tëparë iu dha një dietë me bazë mes-dhetare, kryesisht e bazuar tek vajii ullirit, ndërsa grupit tjetër njëdietë e cila kishte ëmbëlsirë kuarra ishte përbërësi kryesor. Nëfund të studimit u pa se niveli ikolesterolit u ul më shumë te grupii dytë. Kjo është edhe një prej ar-syeve që na çon në riformulimin eshprehjes, "Një arrë në ditë e mbanmjekun larg". Por edhe në këtë rastështë shumë i nevojshëm kujdesidhe informacioni, 100 gr arra kor-respondojnë me 582 kalori.

PËRDORIMINë mjekësinë popullore për-

doren gjethet, frutat jeshilë, levor-ja e degëzave, zhgualli (levorja etrungut), buka e arrës dhe lulet.

Fruti i arrës përmban lëndëyndyrore, të cilat në frutat e thataarrijnë deri 60 për qind. Arrapërmban gjithashtu albuminë,karbohidrate dhe sasi të kon-siderueshme kripërash minerale,si: fosfor, kalium, kalcium etj.Përmban mjaft vitamina, posaçër-isht frutat e freskëta, siç janë vi-taminat C, B, P, A, vajrat eterikedhe lëndët ngjyrosëse.

PASTRIMI I GJAKUTLëngu që merret pas zierjes së

gjetheve të arrës përdoret përpastrimin e gjakut, kundërsëmundjeve të mushkërive, tëlëkurës dhe të syve, është tonik iaparatit tretës dhe me anë të tijshërohet diarreja.

DIARREJAKundër diarresë përdoret me

efekt dhe lëngu i luleve mash-kullore të arrës. Pihen sa hereparaqitet nevoja, nga një gotë çajipër të rriturit dhe nga një gotë lik-eri për të vegjlit. Lëngu i gjethevetë ziera përdoret edhe në formelavazhi kundër sëmundjeve in-flamatore te rrugeve gjenitale.

StudimiArratluftojnediabetin 2

INFEKSIONET E LEKURESLëngu që përfitohet nga zierja

e gjetheve të njoma dhe të freskë-ta përdoret për larje në infeksio-net e lëkures. Lengu i gjetheve, izier shumë, lufton me sukses qer-en, zgjeben, urthin dhe ekzemen.y lloj lëngu përdoret gjithashtu përtë bërë banja tonike, të cilat i jap-in organizmit freski e gjalleri.

PLAGET E GOJESÇaji i gjetheve të arres reko-

mandohet për kurimin e plagevetë gojes, kundër infeksioneve tëkanalit vaginal, për ruajtjen ebutësisë së lëkurës së trupit dhesidomos të fëmijëve. Në këto ras-te për lavazhet e gojes dhe tëkanalit vaginal përdoren 10-15grame gjethe në 100 ml ujë, dukeshtuar edhe 6 gramë acid borik.Për banjat e trupit dhe larjen e pla-geve merren 10-15 grame gjethe tethata ne 200 ml uje (duke shtuar6 grame acid borik per plaget).

Sugjerimi

Teprimi me kafe dobëson shikiminStudimi i ri, i publikuar në Har

vard, ka treguar që tek mesh-kujt dhe femrat që pinë tri e mëshumë kafe në ditë ekziston për-qindja e madhe e atyre që kanëprobleme me shikimin.

Hulumtimi lidh konsumimine madh të kafeinës me zhvillimine glaukomës eksfoliative, çrreg-ullimit të shikimit i cili prekrreth dhjetë për qind të person-ave më të moshuar se 50 vjeçdhe mund të çojë deri tek ver-bëria. Shkencëtarët kanë dek-laruar që të rriturit që pinë treose më shumë filxhanë në ditëjanë më të prirë ndaj glaukomëseksfoliative për 34 për qind mëshumë, në krahasim me ata qënuk e pinë këtë pije. Femrat tëcilat në familje kanë raste tëregjistruara të glaukomës hyjnënë grupin më të rrezikuar, dhenëse pinë më shumë se tre filx-

hanë, rreziku nga fitimi i glauko-mës eksfoliative rritet deri në 66për qind. Në studimin e gjerë sh-kencëtarët kanë analizuar tëdhënat e rreth 79.000 femrave

dhe 42.000 meshkujve dhe me tërast nuk është konstatuar lidhjanë mes konsumimit të pijeve tëtjera që përmbajnë kafeinë (soda,çaj) dhe kësaj sëmundjeje.

Për 7 minutaSi të eleminojmë dhimbjet e dhëmbitDhimbja e dhëmbit është

padyshim një nga dhimbjete pakëndshme që të gjithë e njo-him. Por me ndihmën e njëtruku shumë të thjeshtë që përf-shin kockë akulli, do ta keni mëtë lehtë ta eliminoni atë së pakuderi sa të arrini tek stomatologu.Një studim i bërë disa vjet mëparë në Kanada ka treguar sedhimbjet nga dhëmbi mund tëeliminohen ose pakësohen duke

mos e hapur aspak gojën. Ndërsakrejt çka ju nevojitet është një copëakull, të cilën do ta vendosni nërrudhosjen e dorës në mes të gish-

tit të madh dhe atij tregues dhengadalë do ta fërkoni pikërisht atëpjesë 5 deri në 7 minuta. Kjo pjesëe shuplakës është vendi në të cilëngjenden mbaresat nervore të lidhu-ra me qendrën për dhimbje në tru,e cila kontrollon shkakun e dhim-bjes në duar dhe kokë. Fërkimi meakull bllokon ato qendra. Ndërsa90% e pjesëmarrësve në studimkanë pohuar se kjo teknike ua kalehtësuar dhimbjen.


DOSSIER

NJË RAPORT i përcjellë nga ish-korrespondenti i"New York Times" në Kajro, në fillimvitin 1945, nadëshmon për herë të parë se cilat ishin planetamerikane për të ardhmen e kufinjve të Ballkanit

Ekskluzive

AMERIKANET NE 1945:Ja projekti për këmbime territoresh

mes Shqipërisë dhe fqinjëveSkica për rregullimin e kufinjve të Ballkanit të Pasluftës, prekte

edhe çështjet kufitare me Greqinë, Jugosllavinë dhe Italinë

NGA ARMAND PLAKA

Shqipëria të marrë pjesë ngaJugosllavia e Jugut me popullsi shqiptare dhe ta kompen-

sojë atë mundësisht me Shkodrëne rrethinat në Veri. Pretendimetgreke duhen trajtuar me vëmend-je, megjithëse janë të ekzagjeruara.Italianët t'i japin Sazanin Sh-qipërisë". Kështu apo pak a shumëkështu, në mënyrë të përmbledhurishte ajo çka Departamenti Ameri-kan i Shtetit, në fillimvitin 1945, epërshkruante si pikëpamjen e vetmbi rregullimin territorial tëPasluftës për Shqipërinë. Pikëpam-ja e tij shtrihej më gjerë edhe merajonin e Ballkanit e atë të EuropësLindore, duke përcaktur kësisojedhe disa korrektura "tënevojshme" në lidhje me të ardh-men e kufinjve të Bullgarisë, Gre-qisë, Jugosllavisë, por edhe tëQipros, Turqisë, Rumanisë, Italisëetj. Situata për Aleatët tashmëdukej tejet pozitive dhe fitorja për-fundimtare ishte vetëm çështjekohe e formaliteti. Ajo çka duketinteresante, është fakti se për herëtë parë kjo mund të shihet pas kaqshumë viteve, si një pikëpamje eshfaqur në mënyrë eksplicite ngaana e Shteteve të Bashkuara, edhepse jo në kufinjtë e qëndrimit zyr-tar, mbi të ardhmen e kufinjve tëShqipërisë e rajonit, një problem icili paradoksalisht na duket sot sai moçëm, aq edhe i ri, duke pasurparasysh zhvillimet aktuale.

Nëse zhvendosemi në kohë, kup-tojmë se këto përçapje për rregullim"të drejtë" të kufinjve, vinin pikërishtnë kohën kur Lufta akoma nuk kish-te mbaruar dhe fuqitë e mëdha poshkonin drejt dy konferencave qëvulosën "de facto" për një kohëzgjatjetë konsiderueshme, fatin e shumëkombeve e shteteve të kontinentit.Pjesa ku flitet për Shqipërinë, duketse përbën ndoshta edhe thelbin emendimeve amerikane ( bie në sy nëfakt se ata merren më shumë me fa-tin e Greqisë) për të ardhmen e ra-jonit të trazuar. Materiali që ne kemishkëputur, është marrë nga njëgazetë australiane ("The Mercury",2 janar 1945, fq. 4), e cila në fakt ireferohej raporteve të një korrespon-denti shumë të njohur të kohës sëvet, ikonë e gazetarisë botërore -

stalizuar një program për rreg-ullimin e kufinjve të Europës Lin-dore, duke përfshirë shkëputje ter-ritoresh në favor të Greqisë, ku njëraprej tyre duhej të ishte dhe Qiproja,e cila pas Luftës duhej t'i kalontekësaj të fundit, duke u shkëputur ngakolonizimi britanik. Përsa i përketpretendimeve greke mbi kufirin sh-qiptar të jugut, Departamenti i Sh-tetit, sipas Sulzberger, i shihte si disitë ekzagjeruara, megjithëse atyre iduhej kushtuar vëmendje dhe se e

nevojshme, jo vetëm në marrëdhënieme Shqipërinë, por edhe me Bullgar-inë e Jugosllavinë, bëhej kësisojvetëm një korrekturë e pjesshme etyre. Po ashtu, sipas Departametit tëShtetit, duheshin siguruar të drejtate Bullgarisë e të Jugosllavisë për tëpasur akses në portin grek të Selan-

ikut. Jugosllavia duhej të merrte ngaItalia dhe Austria rajonin e Fiumese të Zarës, pra ishujt jashtë brigjevekroate dmth. jugosllave, ndërsakufinjë e saj të Paraluftës me Hun-garinë, Austrinë dhe Rumaninë, thu-hej se duhet të mbeteshin ato që kish-in qenë. Rumania duhet t'i japë Be-sarabinë dmth. Moldavinë Rusisëdhe jugun e rajonit të Dobruxhës,Bullgarisë, duke u kompensuar merikthimin e të gjithë rajonit verior tëTransilvanisë, i cili do i merrej Hun-

garisë, përveç një copëze të vogël qëdo vijonte sipas artikullit, t'i mbetetHungarisë në rajonin rreth Aradit.

Për Shqipërinë, në mënyrë tëveçantë e të nënvizuar thuhet se:duhet të jetë një shtet sovran dheduhet t'i jepen pjesë nga Jugu iJugosllavisë, me një kompensim në

formën e shkëputjes së një pjese tëterritoreve veriore të saj, duke përf-shirë mundësisht Shkodrën, që du-het t'i shkojnë Jugosllavisë.Ndërkohë, Italia duhet t'i dorëzojëshqiptarëve, ishullin e Sazanit nëGjirin e Vlorës.

Në raport fillimisht theksohet sepikëpamjet e zyrtarëve amerikanëkanë si synim vendosjen e para-kushteve bazë për arritjen e paqesnë një rajon të trazuar. Plani përm-bante tri objektiva: i pari paraqetnjë rishikim apo një rirregullim tëkufinjve në bazë të negociatavedirekte të shteteve të përfshira.Objektivi i dytë synon sponzoriz-imin e idesë së bashkëpunmimitrajonal. I treti dëshiron të inkura-jojë rehabilitimin ekonomik tëvendeve të Ballkanit, pasi ata tëkenë zgjedhur lirisht qeveri të

Për Shqipërinë, në mënyrë të veçantë e të nënvizuar thuhet se:duhet të jetë një shtet sovran dhe duhet t'i jepen pjesë nga Jugu iJugosllavisë, me një kompensim në formën e shkëputjes së njëpjese të territoreve veriore të saj, duke përfshirë mundësishtShkodrën, që duhet t'i shkojnë Jugosllavisë

Çurçilli dhe Stalini: Europa të

Cyrus Sulzberger, asokohe i an-gazhuar për prestigjozen amerikane"New York Times" - me raportimetnga fronti aleat, me qendër në Ka-jro. Nga artikulli që po botojmë sotpër herë të parë për publikun sh-qiptar, kuptojmë se tashmë Shtetete Bashkuara të Amerikës, kishin kri-

Marrëveshja e fshehtë

Konferenca e Jaltës, mbajtur në gadishullin e Krimesë në ish-Bashkimin

Sovjetik, në datat 4 deri më 11 shkurt1945, ishte një takim diplomatik i trekrerëve aleatë gjatë Luftës së DytëBotërore, i dyti në radhën e atyre që nji-hen si tri konferencat e mëdha aleate,duke pasuar atë të Teheranit ( 28 nëntor-1 dhjetor 1943) e paraprirë atë të Pots-damit ( 17 korrik-2 gusht 1945). Në tëmorën pjesë Franklin D. Roosevelt(SHBA), Ëinston Churchill (Mbretëria eBashkuar) dhe Josif Stalin (ish-BashkimiSovjetik). Tema të konferencës ishin parasë gjithash ndarja e Gjermanisë, ndarja epushteteve dhe e zonave të influencës nëEuropën e Pasluftës dhe vulosja e fatit tëPerandorisë japoneze. Nga kjo pikëpam-je, duke pasur parasysh se Konferenca ePotsdamit u mor më shumë me ndarjen eGjermanisë dhe çështje të tjera me inter-

es për aleatët ( duke shënuar njëkohësishtedhe ngritjen e Perdes së Hekurt në kon-tinent), ajo mbetet si më e rëndësishmjapër fatet e rajonit tonë e ato të Shqipërisësë Pasluftës. Në vendimet e saj gjetënvend pretendimet sovjetike për shtrirjene influncës së saj në Kinë e Azi, duke zëv-endësuar në këtë mënyrë interesat e de-riatëhershme japoneze. Gjermania vetë unda fillimisht në tri e pastaj në katër zona

Çfarë vendosiKonferenca e Jaltës mbi

fatin e popujve tëBallkanit e atij shqiptar?

Ish-korrespondenti i "NewYork Times", Cyrus Sulzberger

Liderët aleatë gjatë Konferencës së Jaltës, shkurt 1945


Akuza

DOSSIER

dala nga vota popullore. Kjo poli-tikë, sipas Sulzberger, duket tëjetë shumë më pozitive se sa ajoaktuale. Në artikull theksohet se:"megjithëse pikëpamjet e Depar-tamentit të Shtetit janë skicuar nënjë bazë specifike, në dukje nukshihet ndonjë këmbëngulje për t'izbatuar ato domosdoshmërisht nëterren", çka i jepte këtij raporti tëdrejtën për t'a trajtuar atë thjeshtsi një pikëpamje jozyrtare, apothjesht si një draft teknicienësh, icili në fakt do të zinte vend pjesër-isht në formësimin e Europës sëPasluftës, pas Konferencave tëJaltës ( shkurt 1945) e asaj tëPotsdamit (korrik 1945). Më tej,në raport thuhet se: Shtetet eBashkuara mendojnë se grekëtduhet të lejohen të zgjedhin nëmënyrë demokratike formën e

AMERIKANËT preferonin vazhdimisht një pozicionmë të reformuar përballë pretendimeve greke ndajShqipërisë së Jugut dhe nuk rezulton të jetë shprehurkurrë zyrtarisht pro tyre gjatë dhe pas Luftës

regjimit, duke votuar mes monar-kisë e republikës. Departamenti iShtetit aprovon shkëputjen eishujve dodekanezë nga Italia nëfavor të Greqisë, përveç Castellor-izzo, i cili duhet t'i shkojë Turqisë.Qipro gjithashtu i duhet dhënëGreqisë. Amerika i sheh preten-dimet kufitare të zyrtarëve grekësi disi të ekzagjeruara. "Disa zyr-tarë të ndryshëm grekë - thuhetkonkretisht në raport - kanëshprehur pretendime për një vijëtë gjerë në Shqipërinë e Jugut, sidhe gjithashtu edhe të jugut tëBullgarisë, por edhe pjesë të voglatë Jugosllavisë. Departamenti iShtetit mendon se në këtë rast, kanevojë vetëm për një korrigjim faretë vogël të tyre. ..Porse preten-dimet kundrejt Shqipërisë duhenparë me kujdes".

Projektskica e amerikanëve,Italia t'i dorëzojë Shqipërisë

ishullin e SazanitSFIDAT E REJA NËBALLKAN DHEPIKËPAMJET "REALE"AMERIKANE

Megjithëse raporti i mësipërmparaqet një pikëpamje teknike para-zyrtare të qeverisë amerikane mbi tëardhmen e Europës Lindore tëPasluftës, duket se shumëçka ndry-shoi me kalimin e kohës, duke bërëqë disa linja të këtij orientimi të kor-rigjoheshin apo të mos gjenin terren.Kjo edhe si pasojë e vendimeve të dykonferencave që do të pasonin, si dhee atyre që ishin zhvilluar më parë nëmënyrë formale apo informale mesliderëve kryesorë aleatë, e nga anatjetër, sigurisht edhe e zhvillimeve qëdo të sillte praktikisht Lufta e Ftohtë.Në kohën për të cilën po flasim, nëShqipëri kishte filluar punën ajo qënjihej si "qeveria demokratike e Ti-ranës", megjithëse akoma nuk ishtenjohur zyrtarisht as nga SHBA, asnga Britania e Madhe e as nga BRSS.Nga ajo çka tregojnë raportet emëvonshme, rezulton se paradoksal-isht, pikërisht SHBA ishin një happara BRSS dhe Britanisë së Madhenë njohjen e qeverisë komuniste tëTiranës, duke rekomanduar njohjenkundrejt refuzimit që vinte akomanga Moska dhe Londra, të cilat do tabënin këtë përgjatë harkut të dyviteve në vijim. Madje janë vërtetu-ar edhe fërkime mes Londrës e Uash-ingtonit në këtë aspekt, të cilat sig-urisht se do të shuheshin më vonëbashkë me mbështetjen e tyre përregjimin e Hoxhës dhe largimin apomospraninë e misioneve të tyre dip-lomatike, deri në rënien e komu-nizmit në Shqipëri. Pikëpamjet

amerikane në lidhje me rajonin eBallkanit, vazhdimisht kanë qenë përmosndryshim të kufinjve, linjë e cilavijon të mbetet aktuale edhe në kon-stelacionet e reja politike rajonalepas shpalljes së pavarësisë së Kos-ovës. Sidoqoftë, herë pas here ngrekrye ndonjë pikëpamje nga rrethe

jozyrtare apo gjysëmzyrtare nëSHBA, për rishikim apo këmbim ter-ritoresh për të paqësuar përfundi-misht rajonin e Ballkanit, e sidomosatë të pjesës së tij jugperëndimore, icili vijon të mbetet një kockë e fortëpër t'u përtypur nga Uashingtoni dheBrukseli, për shkak të sfidave që

vazhdimisht rezervon.

PRETENDIMETGREKE DHEQËNDRIMETAMERIKANE

Pretendimet territori-ale greke ndaj Shqipërisëu shfaqën me forcë sido-mos gjatë zhvillimit tëpunimeve të Konferencëssë Paqes në Paris (29 kor-rik - 15 tetor 1946). Përveçargumentave të vjetrarreth Vorio Epirit, Greqia

e cilësonte Shqipërinë si pjesë tëagresionit ndaj vendit të saj në vitin1940, kur nisi konflikti italo-grek.Ato u kundërshtuan forcërisht ngakreu i delegacionit shqiptar, Kryem-inistri Enver Hoxha. Kundrejt tyreShqipëria do të mundohej të vintenë pah kontributet e Shqipërisëpërkrah koalicionit antifashist dhekrimet e bandave të Napoleon Zer-vasit kundër popullsisë çame, gjë ecila do të tolerohej nga fuqitë ale-ate, megjithëse për këtë çështjekonferenca autorizoi ngritjen e njëkomisioni ndërkombëtar, i cili nukdo ta zgjidhte dot këtë çështje,pikësëpari, për shkak të orientimitprolindor të qeverisë së Tiranës,por edhe këmbënguljes britanikenë krah të qeverisë greke në kon-tekstin e luftës së civile që po zh-villohej asokohe në Greqi. Palaamerikane preferonte vazhdimishtnjë pozicion më të reformuar për-ballë pretendimeve greke ndaj Sh-qipërisë së Jugut dhe nuk rezultontë jetë shprehur kurrë zyrtarishtpro tyre gjatë dhe pas Luftës.

ndahet, Amerikën nuk e pyesim!pushtimi - duke trajtuar përfundimishtedhe Francën si fuqi aelate me të drejta apopretendime të barabarta me aleatët e tjerë.Stalini këmbënguli pikërisht në këtë kon-ferencë, që ndër të të tjera, i gjithë rajoni iBallkanit, ashtu sikurse vendet Balltike eato të Europës Lindore ( përfshirë këtumadje dhe Italinë fillimisht) duhej të për-bënin një unazë sigurie për interesat eBashkmit Sovjetik, duke formuar një rrethvendesh satelite që do të mbronin kufinjtëe tij. Dëshirave të tij, dy liderët perëndi-morë, i shkuan prapa vetëm pjesërisht. Ita-lia për shembull, iu la përfundimisht sfer-ës së ndikimit perëndimor, ndërkohë qëÇekosllovakia e vendet Balltike iu lanë Sta-linit. Mbi qeverisjen në Poloni nuk u gjetasnjë akord, dhe gjithashtu çështja e kufin-jve të saj u la për zgjidhje. Interesant ësh-të fakti se sferat e influencës në EuropënLindore ishin vulosur mes Stalinit dhe

Çurçillit "de facto" qysh në Konferencën eMoskës, në tetor 1944, në mënyrë infor-male, duke anashkaluar pikëpamjet eFrancës e sidomos ato të SHBA. Në njëcopëz letër që Çurçilli ia dorëzoi Stalinit,me përqindje të sakta ishin përcaktuarndarjet që ata mendonin. Stalini ia ktheumbrapsht homologut të tij atë me shenjatpërkatëse miratuese për çdo propozim,duke bërë kësisoj që fati i shumë popujvetashmë të ishte i paracaktuar, pavarësishtasaj çka propagandonin aleatët në sipër-faqe, ku flitej për "vetvendosje e zgjedhjedemokratike", megjithëse siç dihet, lehtë-sisht mund të konstatohej se kjo ndikohejthjesht dhe vetëm nga vullneti i sovjetikëvedhe jo nga pikëpamja e vërtetë e aleatëveperëndimorë në atë kohë. Për Shqipërinë,aty nuk flitej thuajse fare dhe ajo konsid-erohej si pjesë e fatit të Jugosllavisë, e cilanë atë letër ishte përcaktuar si e ndarë 50%

me 50%, sipas interesave të "të mëdhen-jve". Ndërsa për Greqinë, në letër ishte për-caktuar një ndarje prej 90% për interesatbritanike e 10% për ato sovjetike, çka nëfakt gjeti më vonë edhe zbatim në terren,ku u pa se pas disa viteve përpjekje tëdhunshme, Stalini hoqi dorë prej saj. Fak-ti i mësipërm për një lloj anashkalimi tëinteresave amerikane në hartimin e tëardhmes së Europës së Pasluftës, ështëbërë shpesh edhe objekt kritikash për ad-ministratën amerikane të asaj kohe,megjithëse në një pjesë shumë të kon-siderueshme, sigurisht se interesat ameri-kane përputheshin plotësisht me ato bri-tanike. Pas përfundimit të Luftës, tashmëskeptrin e liderit përfundimisht e morënSHBA, të cilat ravijëzuan plotësisht lin-jat e politikës aleate në përballje me ish-BRSS e Bllokun Lindor, duke e zbehurrolin e Britanisë së Madhe.

ZBATIMI Në artikull theksohet se: "megjithësepikëpamjet e Departamentit të Shtetit janë skicuarnë një bazë specifike, në dukje nuk shihet ndonjëkëmbëngulje për t'i zbatuar ato

Në foto:Ish-Kryeministri EnverHoxha gjatë fjalimit nëKonferencën e Paqes

në Paris, 1946

Artikulli i gazetës australiane, "The Mercury", 2 janar 1945, metitull: Si do t'i korrigjonte Amerika kufinjtë e Europës Lindore

Në foto: Harta einfluencëssovjetike paspërfundimit tëLuftës së Dytënë Europë


KULTURE

DREJTORI i Trashëgimisë Olsi Lafe në konferencënpër shtyp shmang fajin nga Ministria e Kulturës. Jaqëndrimi i Ministrisë së Kulturës pas ngjarjes së rëndëReagimet

Artan Lame anëtar i Forumit për Mbrojtjen e Trashëgi-

misë Kulturore ka reaguar përdhunimin dhe copëtimin eafreskut duke e quajtur një katak-lizëm të ngjashme me rënien e sh-teteve. "Zor se mund gjendet vendtjetër ne botë ku plaçkiten edhesuvatë! Në rastin konkret faji mëi rëndë qëndron në faktin që Min-istria e Kulturës ka qenë në dijenitë dëmtimit dhe nuk e ka bërëpublike, duke u përpjekur takaloje në heshtje. Bash për këtëbesoj se duhet kërkuar jo më pakse dorëheqja e Ministrit të Kul-turës", tha Lame.

DHUNIMI I KISHES TIRANE

DHURATA HAMZAI

Si u fsheh nga Ministria e KulturësKishin dijeni që nga 2 janari. Olsi Lafe publikoi vetëm dje dëmet në Afreskun e Onufrit

Për dhunimin e Kishës sëValëshit, Elbasan, drejtori iTrashëgimisë kulturore Olsi

Lafe, ka vërtetuar se Ministria e Kul-turës e ka ditur ngjarjen para datëssë shfaqjes së skandalit më 7 Janar,ashtu siç deklaroi një ditë më parëForumi për Mbrojtjen e Trashëgi-misë Kulturore, i cili ka theksuar seka pasur përpjekje "për të fshehurskandalin". Olsi Lafe dje bëri një de-klaratë në një konferencë për shtyp,ku deklaroi se: "Më datën 2 Janar2013 Ministria e Turizmit Kulturës Ri-nise dhe Sporteve është njoftuar ngaana e kishës Ortodokse për dhunimine Kishës se Shën e Premtes në fsha-tin Valësh në datë 30 duke u gdhirë31 Dhjetor". Drejtori i Trashëgimisëtheksoi se "Kisha e dhunuar është njëMonument Kulture i Kategorisë sëParë Shpallur "me vendimin Nr. 6 tedatës 15.01.1963". Veç të tjerave,Lafe sqaroi dje se çfarë qëndrimi kambajtur MTKRS-ja pas aktit vandalndaj shkuljes dhe shkatërrimit tëafreskut të Onufrit, ku dëshmohet seishin në dijeni para datës 1 janar. "Njëekip i Ministrisë vajti në Valësh dhemori kontakt me përfaqësuesin eKishës Ortodokse te zonës se Komu-nës se Gjitarit dhe me Policinë e Rre-thit Elbasan, Kjo e fundit me datë 1Janar ka vajtur në vendngjarje dukebërë dhe veprimet përkatëse dheduke nisur një hetim mbi ngjarjen".Lafe ka pohuar dje se MTKRS-ja kangritur një Tryeze Teknike tëposaçme për monitorimin e ng-jarjes të kryesuar nga Prefekti iQarkut Elbasan me ekspertë pol-icie, të Shërbimit Informativ Ko-mbëtar, ekspertë Monumenteshdhe përfaqësues nga pushtetilokal". Lafe tha se për ngjarjen ësh-të mbajtur një relacion teknik mbidëmtimin dhe grupi i punës ka sig-uruar derën duke e mbyllur atë medy kyçe dhe është larguar për t'ukthyer në një moment më të vonë."Duke qene se kjo ka qenë një skenëkrimi dhe duke qenë se ngjarja kaqenë në hetim e sipër, Ministria i kakrijuar të gjitha hapësirat e duhurapolicisë për ndjekjen e saj", tha Lafe.Dje Lafe ka deklaruar edhe pam-undësinë e institucionit të MTKRS-së për të mbrojtur pasurinë ko-mbëtare të Trashëgimisë Kulturore."MTKRS bën me dije opinionin pub-lik se ajo administron një territor tëmadh dhe një pasuri të madhe tetrashëgimisë materiale. Ajo ne sajete organizmave te saj ruan dhe ad-ministron nga afër Parqe Arke-ologjike, Muzeume, monumente etj.Duke qene se numri i monumentevetë kultit është tepër i madh, do të

Faji më irëndë qëMinistria kaqenë në dijeni

Artan Lame:

janë dhënë njësive te qeverisjesvendore, pikërisht për të përforcuarlidhjen mes objekteve te trashëgi-misë dhe njësive vendore e komu-nitetit te tyre. Investimet janë sh-trirë në qarkun Fier, Gjirokastër,Korçë, Vlorë dhe Sarandë". Dje nëkonferencën për shtyp Olsi Lafenuk dha asnjë përgjigje konkretepër pyetjet e gazetarëve dhe nukpranoi asnjë ndjenjë përgjegjësie tëDrejtorisë së Trashëgimisë dheMinistrisë së Kulturës për ngjarjen,ndërsa bëri të ditur dëmtimet emëdha të konstatuara nga inspek-timi.

DËMTIMETAfresku i Onufrit është dëmtu-

ar, goditur, prerë dhe shkulur nëmënyrë të dhunshme dhe mekani-ke nga mjete të forta dhe personatë pandërgjegjshëm.

Grabitja është bërë e fragmentu-ar dhe e fokusuar në pjesët e por-treteve të shenjtëve kryesorë tëikonografisë biblike.

Në tentativë për t'u vjedhur ka qenëportreti tek figura e Shën Mërisë meKrishtin tek altari, portreti i figurës seShën e Premtes, shenjtit të cilit i ështëdedikuar kisha, shkrime të ndodhurane pjesën e brendshme te altarit, kuështë shkruar emri i piktorit, Onufri.

Është dëmtuar gjatë shkuljes njëpjesë e madhe e portretit të njëshenjti në të majtë të absidës, kuajanë disa fragmente të tij. Grabitjadhe humbja e këtyre fragmenteve terëndësishme e ka dëmtuar pikturënnga ana artistike, vizuale, duke bërëtë pakthyeshëm dëmin e kësaj pasur-ie të trashëgimisë kombëtare.

ishte praktikisht e pamundur të sur-vejoheshin 24 orë në 24 të gjithakëto monumente siç është sugjeru-ar këto ditët e fundit. Kjo do tëkërkonte një numër shumë të madhnjerëzish dhe një infrastrukture tëposaçme". Përgjegjësinë për Kishëne Valëshit Lafe e ka përcjellë tek ko-muniteti i besimtarëve që përdorkishën për të kryer ritet. . "Përgjegjë-

sia e ruajtjes dhe përkujdesjes sëkëtyre monumenteve është sa sh-tetërore po aq edhe e komunitetit",tha Lafe duke shtuar se ky komu-nitet është financuar nga MTKRS.Por banorët e komunitetit rrotullkanë reaguar dje duke pohuar se:"Kjo pjesë e deklaratës së Ministrisësë Kulturës pas shkatërrimit tëKishës së Valëshit... do të thotë se

kjo ministri akoma nuk e di që kjokishë rrinte e mbyllur dhe banorëtnuk i kryenin ritet fetare brenda esaj...". Lafe nga ana tjetrë pohon se"MTKRS ka investuar vetëm gjatëvitit 2012 ne 9 (nëntë) objekte kishadhe manastire monumente kulturene kuadër te Fondit te Zhvillimit tëRajoneve vlerën e 27.6 milionë le-këve. Theksojmë se këto fonde i

Në foto: (Majtas) portreti i dëmtuar i figurësse Shën e Premtes (Djathtas) Drejtori iTrashëgimisë Kulturore Olsi Lafe

Vaso Tole“Ligji, roje për monumentet.Përgjegjëse ministria”Ish-drejtori i Trashëgimisë Kul

turore, Vaso Tole, ka reaguar dje"për dëmtimin e pakthyeshëm tëafreskeve të Onufrit". Tole tha se "Nëthelb të këtij akti, qëndron fakti se,monumentet e kulturës nëtë gjithë territorin e Sh-qipërisë duhen të kenë ru-ajtje dhe mbrojtje fizikenga ana e institucioneveshtetërore, vendore dheqendrore". Tole ka kujtuaredhe praninë e ligjit tëpazbatuar "Për trashëgim-inë kulturore". Neni 34, qëparashikon se: ... njësitë e qeverisjesvendore baashkëpunojnë me Insti-tutin e Monumenteve te Kulturës përruajtjen dhe mbrojtjen e objektevetë trashëgimisë kulturore qe ndod-hen në territoret në juridiksionin etyre. MTKRS përcakton mënyrat e

bashkëpunimit. "Me sa jam ne dije-ni, deri me tani nuk ekziston asnjëformë e dokumentacionit ligjor, ihartuar nga MTKRS,tha Tole dukeftuar forumin që të kërkojë zyrtar-

isht nga ana e MTKRS-swzbatimin në praktikë tenenit 34 për të konkreti-zuar mbrojtjen reale tëmonumenteve në juridik-sionin e tyre në bash-këpunim me MTKRS.Duke bërë apel Tole tha se"Do të ishte një llojshprese sikur forumi në

një rast të caktuar të finalizonte njënismë mes MTKRS-së dhe një or-gani të pushtetit vendor qoftë edhepër mënyrën e mbrojtjes ne teardhmen te Kishës se Shën ePremtes në Elbasan, aq mizorishte masakruar nga vandalet".

GafaMinistrianuk e dinteqë Kisha ishtebraktisurPërgjegjësia e ruajtjes dhe

përkujdesjes së këtyremonumenteve është sa sh-tetërore po aq edhe e komu-nitetit", tha Lafe duke shtu-ar se ky komunitet është fi-nancuar nga MTKRS. Porbanorët e komunitetit rrot-ull kanë reaguar dje dukepohuar se: "Kjo pjesë e dek-laratës së Ministrisë së Kul-turës pas shkatërrimit tëKishës së Valëshit... do tëthotë se kjo ministri akomanuk e di që kjo kishë rrintee mbyllur dhe banorët nuk ikryenin ritet fetare brendae saj...".


KULTURE

PERKEQI është i vetmi artist që ka marrë të drejtëne autorit për të riprodhuar fragmente dhe episodenga mozaiku i madh I Butrintit. Sfidat në tregun ebraktisur të artizanëve nga Ministria e Kulturës

Art i aplikuar

TIRANE

DHURATA HAMZAI

Pjetër Perkeqi është i vetmi artizan që ka mbijetuar pas 9viteve të ngritjes së tregut arti-

zanal në Butrint, e quajtur ndryshe"Kasollja suedeze". I ardhur ngazonat e Mirditës në fshatin Shëndëllitë Sarandës, Pjetri më parë ështëkujdesur të fituar të drejtën e autoritpër të riprodhuar detaje dhe frag-mente nga Mozaiku i madh i Butrin-tit. I riprodhon ekzaktesisht në gurnë dru, por edhe nëpër aksesorëzbukurues dhe turistë të ardhur ngavende të ndryshme të botës marrinme vete edhe një shenjëz të vogëlnga Shqipëria, falë mjeshtërisë së tij.Duke e bërë prej vitesh këtë punënuk e mban mend saktësisht num-rin e punëve, por janë me mijëra,ndoshta së shpejti do të thyej ndon-jë rekord gines po të vazhdojë meketë ritëm. Më parë Pjetër Perkeqishiste zeje së bashku me dhjetëramirditorë të tjerë, por ata e kanëbraktisur tashmë tregun, sepse siçthotë ai prej disa vjetësh drejtuesite Butrintit dhe ministria e kulturësnuk e sponsorizojnë më, ndajPjetrit vetë i duhet të bëjë shumëshpenzime për lëndën e parë, mëshumë mund. Dh- jetëra detajeme zogj, bimë dhekafshë të tjera, frag-mente të fabulave qëshprehin figurat emozaikut të madh tëButrintit mbajnëvetëm vulën ePjetrit. Nuk ka tëdrejtë autori njeritjetër, por dhe nukështë e lehtë t'i bëshkëto figura mekujdesin dhepërpikërinë e tij.Është si të thuashnjë sekret profesion-al, thotë Pjetri, sepseduhen ditur edhesekretet e lidhjes sëmaterialeve nëmozaik, qëndrueshmërisë, e shuamtë tjera. Edhe pse puna e tij e mun-don, pJetri ndihet i lumtur që bash-kia e Sarandës e ka propozuar përtë marrë titullin Nderi i Qytetit.Është hera e parë që merr njëvlerësim dhe vëmendje nga shteti.Duke parë punët e tij aq të bukurakupton se është një talent natyral, ilindur, ku mozaikët i përsos më tejdurimi dhe pasioni i Pjetrit. Më tre-gon një video ku e kanë ftuar nëtelevizionin lokal të fals për artin eaplikuar dhe aty ndihet i gëzuar qëia vlerësojnë punën e tij. Ka një sytë mprehtë artisti dhe zbulon prejmozaikut të Butrintit detaje qëshumëkush nuk i vë re në tërësinëe tyre. Është i lidhur pas atyre fig-urave dhe nuk gabon kurrë. Tash-më është i dashuruar me gjithë fab-ulën e mozaikut antik. Çdo cope

mozaiku e riprodhuar duket siorigjinale, flet më të njëjtën gjuhëtë kohës së vjetër. Kjo i josh turistët,por edhe vendasit. Pjetri ruan sikujtim një fotografi ku ish presi-

denti Bamir Topi atë kohë në dety-re dhe bashkëshortja e tij kanë nëdorë një copëze mozaiku, të cilën ekanë blerë tek Pjetri. Aty rrotulltregtonin bashkë me të edhe mird-

itorët e tjetër. Mjeshtrit PjetërPerkeqi i vjen keq që Te "Kasollja"e Butrintit ata dhjetëra mirditorëdhe prodhuesit e zejesh nga vendetë tjera të Shqipërisë nuk janë metë. Ka ngelur vetëm me stoicizmindhe zellin e tij të rrallë. Pjetri rrëfense "Kur u ngrit projekti i tregut arti-zanal, synimi ishte që "tregu të bëhejnjë nyje lidhëse e parkut të Butrin-tit me komunitetin përreth e mëgjerë". "Ne jetojmë afër Butrintit dhejetesa jonë do të bëhej më e mirëduke i shërbyer turizmit dhe nga anatjetër turizmi të na shërbente mirëedhe neve. Mirëditort janë artizanëtë mirë. Nuk duhet humbur traditae tyre.... Por , por nuk dua të fals mëshumë për punën e mbylljes sëtreguat artizanal sepse këto janëpunë që varen nga qeveritarët, unëdi të komandoj vetëm punën qëvaret nga duart e mia, thotë me sin-qeritet dhe modesti Pjetri.

Fadil Berisha merr shtetësinë shqiptareFotografi

Fotografi i njohur Fadil Berisha kamarrë para tre ditësh me dektet të

presidentit Bujar Nishani shtetësinë sh-qiptare. Në njoftimin e publikuar ngaPresidenca shënohej: "Në mbështetje tënenit 92, pika "c" dhe 93, të Kush-tetutës, si dhe nenit 9 e nenit 20 të ligjitnr. 8389, datë 05.08.1998 "Për shtetës-inë shqiptare", të ndryshuar, bazuar në

propozimin e Ministrit të Brendshëm,i jepet shtetësia shqiptare me kërkesëtë tij personit të mëposhtëm: FadilHamza Berisha...". Dekreti mban datën07.01.2013. Fotografi i njohur që ush-tron aktivitetin në Shtetet e Bashkuaratë Amerikës, ka marrë vlerësime tëshumta për promovimin e një vargartistësh shqiptar në botë.

Teatri nissezonin mekomedinë “14vjeç dhëndër”

“Metropoli”

Teatri i Metropolit rihap dyertpër këtë vit, në datën 11 jan-

ar, me komedinë “14 VjeçDhëndër” të Elma Dorezit. Veprae Çajupit, premierë në fund tëvitit që shkoi, rikthehet në sallën“Shekspir” të Metropolit si njëgrotesk që do të përfshijë si in-terpretimin e roleve ashtu edheskenografinëdhe kostumo-grafinë. Në sh-faqje ështëbërë një adap-tim i tekstit, ibazuar tek Ça-jupi me tënjëjtët person-azhe, por dukesjell skena dhekaraktere tëndryshëm dhe interesant. Nukdo të ketë ndryshim kohe, porndryshim në strukturë, kostu-mografi, skenografi e inter-pretim. Komedia do të shfaqet nëdatat 11, 12 dhe 13 janar. Teatri iMetropolit pritet të shpallë nesërkalendarin e aktiviteteve përvitin 2013-të

Tragjedia“Edipi mbret”premiera eparë e 2013-ës

Teatri Kombëtar

Tragjedia “Edipi Mbret” e Sofokliut do të jetë premira e

parë për këtë vit në Teatrin Ko-mbëtar. Teatri i antikitetit do tëvijë si një bashkëpunim me Teat-rin Kombëtar të Prishtinës, meregji të Ilir Bokshit. Teatri i Prish-tinës do të sjellë jo vetëm regjinë,por edhe kostumografin e ko-mpozitorin, ndërkohë që aktorëtdo të jenë ngaShqipëria. Pakditë më parë TKzhvilloi një au-dicion për ak-torët e rinj qëdëshirojnë tëngjiten nëskenën e TK,duke interpret-uar në “EdipinMbret”. Përregjisorin, të sjellë antikitetin nëskenë është sfidë, ndaj ai plani-fikon të sjellë për publikun njëshfaqje spektakolare, me shumëritëm dhe muzikalitet. Pas pakditësh pritët të fillojnë provat etavolinës, ndërkohë që premirado të ngjitët në skenë në fund tëmuajit shkurt.

Artizani i vetmuarqë josh ende

turistët në ButrintPropozimi, Pjetër Perkeqi "Nderi i qytetit"

Në foto:Pjesë ngamozaiku iButrintit iriprodhuarnga PjetërPerkeqi

Në foto:(Majtas)Pjetër

Perkeqi(Djathtas)

ish-presidentiBamir Topinë një ngavizitat nëButrint

duke blerënjë ngaveprat


OPINION

Koment

NGA ADRI NURELLARI

vijon nga faqja 1

Fluska e të paluajtshmevedhe mësimi nga pësimi

...na ka ardhur peshqeshnga vendet e zhvilluara, ndiki-mi që mund ti atribuohetqeverisjes dhe një ndikim qërrjedh drejtpërdrejtë ngapaaftësia apo gabimet e sipër-marrësve dhe konsuma-torëve. Këto të fundit gjith-monë ngelen jashtë fokusit tëanalizave ekonomike dhe përrrjedhojë humbet mundësiapër të përmirësuar sjelljenkonsumatore shqiptare dheoptimalizuar aksionet e sipër-marrësve.

Duke thënë këtë nuk sug-jerohet aspak që politika tëmos vihet para përgjegjësisëdhe të mos i kërkohet llogaripër ato gabime apo mos-vep-rime që kanë shkaktuar prob-leme ekonomike, por qëthjesht nga kjo krizëekonomike të nxirren konk-luzione më të plota dhe tëidentifikohen të gjitha sh-kaqet që kanë çuar në këtë sit-uatë. Nëse ka ndonjë gjë tëmirë kriza në fakt është nxjer-rja e mësimeve nga pësimet,mirëpo që të nxirren mirëfillimësime duhet patur kurajopër të parë edhe përgjegjësinëvetiake dhe mos të eksternal-izohet tërësisht faji tek tjetriqë në rastin konkret i bie tejetë politika.

Për ta ilustruar këtë gjëvlen të merret në konsideratësektori i ndërtimit i përbërënga një mori shumë të mad-he aktorësh të cilët të përf-shirë nga një lloj sjellje kole-ktive kopeje (herd behavior)kanë krijuar gjatë dekadës sëfundit një flluskë të mirëfilltëme ndërtime. Kështu gjatëvitit 2005 numri i firmave tëndërtimit të licencuara në tëgjithë vendin kishte arriturnumrin 2050 ndërkohë qëështë i stërmadh zinxhiri isipërmarrjeve të tjera që lid-hen direkt me këtë sektor. Nënjë farë mënyre është ripër-ballje me një stil te veprimitekonomik që dikur e kemiquajtur kioskëzimi ku njëriimiton tjetrin pa gjykuarshumë për pasojat duke dësh-muar mungesë kreativiteti eindividualiteti. Ndërtimi praështë rasti tipik i paaftësë dhepërgjegjësisë së drejtpërdrejtëtë sipërmarrësve dhe kon-

sumatorëve shqiptarë për tëndërmarrë veprime raciona-le në treg duke shqyrtuar siçduhet sinjalet e tregut dhe tëdhënat e rëndësishme nëvendin tonë.

Një burim i rëndësishëm tëdhënash për shembull ështëcensusi i shumë përfolur i cilinxjerr fakte që kanë im-plikime të drejtpërdrejta mesektorin e ndërtimit dhe do tëduhej të ishin marrë në kon-sideratë me imtësi nga çdooperator i këtij sektori. Cen-susi për shembull nxorri nëdukje se sa i madh është stokui banesave të pabanuara sotnë Shqipëri, gjë që lë të kup-tohet se nevoja konkrete përndërtime të reja është goxhamë e ulët. Në vitin 2001, 88.8përqind e banesave ishin tëbanuara pra i bie që 11.2 për-qind e banesave ishin të zbra-zura kurse aktualisht vetëm67.2 përqind e banesave janëtë banuara çka do të thotë serreth 32.8% e banesave nëShqipëri janë të pabanuaradhe kjo është një sasi e jash-tëzakonshme. Ndërkaq bane-sat respektivisht kanë më pakbanorë secila pra mesatarishtnë vitin 2001, kishte 4.3 ban-orë për shtëpi, kurse tani janë3.7 banorë.

Një tjetër fakt i censusitme vlere për tregun endërtimit është padyshimedhe rritja natyrore e popull-sisë e cila lidhet drejtpërsë-drejti me rritjen e kërkesëseventuale të brendshme përbanesa. Faktikisht rezultonqë popullsia e Shqipërisë përvitin 2011 të jetë 2.851.741banorë duke shënuar njërënie prej 7.7 përqind kraha-suar me vitin 2001. Pra nëkushtet kur popullsia e Sh-qipërisë ka rënë ndjeshëmprej emigracionit të vazh-dueshëm, vështirë se mund tëpritet që të ketë një treg tëbegatë për ndërtuesit. Prespe-ktivën e tregut të banesave ebën akoma më të zymtë zhvil-limi i infrastrukturës sh-qiptare sepse në kushtet epërmirësimit kaq të ndjeshëmtë rrugëve në vendin tonë,ulet gjithnjë e më tepër incen-tivi për t'u larguar nga vend-banimi aktual dhe për të blerënjë shtëpi të re. Konkretishtvështirë se ndonjë elbasanllido të dojë të blejë një banesënga stoku i fryrë i aparta-menteve të pashitura në Ti-ranë kur rruga ka për ta bërëElbasanin vetëm 40 minutalarg dhe po ashtu për një ti-ranas nuk ka shumë kuptim

shtëpia e dytë buzë detit kurnë fakt Durrësi është më pakse një ore larg me makinë.

Sipas Shoqatës së Ndër-tuesve, numri i apartament-eve të pashitura në shkallëvendi këtë vit ka arritur shi-frën 12 mijë. Mirëpo mund tëhamendësohet që ky numërnë fakt është më i lartë pasinjë pjesë e mirë e aparta-menteve të pashitura janë nëdorën e ish-pronarëve tëtokave të cilët kanë shtënë nëdorë një pjesë të mirë të apar-tamenteve të ndërtuara dhenuk përllogariten tek numri iapartamenteve që u kanë nge-cur në dorë ndërtuesve.

Një tjetër dimension qëlidhet me ndërtimin e që vlentë merret në konsideratë ësh-të ai i tregut të trojeve i cilipadyshim që është pjesë e in-fektuar e flluskës së ndërtim-it. Pritshmëria e madhe kole-ktive e nxitur nga fitimet fille-stare të majme nga ndërtimikanë shtyrë shumë që të ble-jne toka dhe bëjnë plane përtë ndërtuar aty duke rritur nëmënyrë të ndjeshme edheçmimet e këtyre trojeve dheduke ndërtuar edhe në këtoçmime një lloj flluske të ng-jashme me atë të apartament-eve. Përmasat janë vështirë të

llogariten dhe mungojnë stu-dimet konkrete por mund tëimagjinohet se sa para janëhedhur në blerjen e tokave tëndryshme në afërsi tëqyteteve kryesore si dhe nëzona që besohet se do të kenënjë zhvillim turistik. Në kush-tet aktuale të rrënies drastiketë kërkesës për ndërtim sipastë gjitha gjasave asgjë nuk kapër t'u ndërtuar për një kohëshumë të gjatë në këto trojedhe faktikisht ato janëshndërruar në investime tëvarrosura në tokë për njëkohë të gjatë.

Ajo që e bën veçanërishtdramatike situatën në Sh-qipëri është fakti që sektori indërtimit përbente deri paradisa vitesh, në 2008 përbente

16 për qind të PBB-së së ven-dit pra pesha specifike e këtijsektori është e jashtëzakon-shme dhe mendohet se kambi 700 profesione apo vep-rimtari të tjera ekonomike qëlidhen drejtpërdrejtë apo nëmënyrë të tërthortë mendërtimin që kuptohet prek-en prej tatëpjetës së këtij sek-tori. Këtu duhet patur parasy-sh se kriza ekonomike e viteve2007-08 në Shtetet e Bash-kuara të Amerikës si strumb-ullar parësor pati fryrje e fl-luskës së sektorit të ndërtim-it që zinte asokohe vetëm 6%të ekonomisë amerikanë.Prapësëprapë edhe pse menjë peshe specifike kaq tëvogël impakti që pati plasja ekësaj flluske në sektorin fi-nanciar dhe atë të prodhimitqë aq shumë e madhe sa mor-ri me vete të gjithë ekonom-inë botërore. Mund të imagji-nohet se çfarë i shkakton kri-za e ndërtimit ekonomisë sh-qiptare në kushtet kur sek-torët e tjerë produktiv nukjanë aq të zhvilluar sa të ko-mpensojnë për rrënien që hassektori ynë i ndërtimit.

Fatkeqësisht mund të shi-het qartazi që kompanitë endërtimit nuk nxjerrin mësimnga pësimet dhe vazhdojnëende të ndërtojnë, kërkojnëleje ndërtimi dhe shumë syr-esh vijojnë të blejnë troje nëzona turistike apo urbane meprespektivën e ndërtimit. Për-pos kësaj vetëm disa prej in-dikatorëve të mësipërm e tre-gojnë qartazi që kërkesa përapartamente ka për të ardhurnë rrënie ndërkohë që para-doksalisht çmimet mbahenkonstant e madje rriten sepsenë tremujorshin e fundit të2012 çmimet e banesave janërritur mesatarisht me 3,3%krahasuar me të njëjtën peri-udhë të një viti më parë. Nërastin e këtyre sjelljeve jo-racionale të këtyre aktorëveprivat përgjegjësia ngelet etyre dhe jo e qeverisë. Prajanë të shumtë ata që duhettë kenë kurajo të mbajnëpërgjegjësi dhe të reflektojnëdhe mësojnë nga gabimetvetiake gjatë së kaluarës emos të rrinë tërë kohën dukeu ankuar për politikën.


SPORT

HOROSKOPIDashi Nëse jeni në çift, Plutoni do e ndër-

likoje lidhjen tuaj sot dhe do kenimosmarrëveshje me partnerin.Disa mund pëlqejnë edhe dikëtjetër. Beqarët nuk do jenë të turp-shëm në jetën sentimentale.

Demi Më në fund jeta juaj në çift dojetë harmonike. Do bënit mirënëse do e degjonit pak më tep-ër atë që keni në krah sepsevetëm kështu atmosfera engrohtë do vazhdonte gjatë.

Binjakët

Gaforrja Çiftet do jenë më energjikë gjatëkësaj dite dhe do tentojnë të pro-vojnë gjëra të reja. Një gjë ështëe sigurt: emocionet do jenë tëmëdha. Beqarët që kërkojnë njëlidhje serioze nuk do kenë fat.

Luani Jupiteri do favorizojë gjatë kësajdite jetën tuaj në çift. Do kalonimomente të këndshme pranë atijqë dashuroni dhe mund të mer-rni edhe disa vendime mbi tëardhmen së bashku.

Virgjëresha Ata që janë në një lidhje do ekenë të veshtirë t'iu rrezistojnësot dashuriçkave ilegale. Për-gatituni për probleme me part-nerin. Beqarët do kenë një ditetë qetë dhe pa ndonje surprizë.

Peshorja Gjate kesaj dite që do i kushto-ni më shumë rëndësi partnerittuaj. Shikojini gjërat me pozitiv-izëm dhe do e shihni që gjithç-ka do shkojë më së miri. Beqar-ët do jenë më të privilegjuarit.

Akrepi Jeta juaj sentimentale do influ-encohet nga Saturni sot. Nukdo përjetoni emocionet që kenipritur dhe nuk do ndiheni aspakmirë. Disa mund të kalojnëedhe ndonjë krizë.

Shigjetari Edhe pse nuk do bëni ndonjë gjëtë madhe, jeta juaj në çift do jetë emirë dhe nuk do keni as problem-in më të vogël. Shfrytezojeni ditënderi në sekondën e fundit dhe tre-gohuni të sinqertë me partnerin.

Bricjapi Saturni këshillon të merreni meshumë më jetën tuaj në çift gjatëkësaj dite dhe t'i lini pas angazhimetprofesionale.Nëse jeni beqarë dhepo keërkoni shpirtin tuaj binjak, mosqëndroni në shtëpi.

Ujori Marrëdhënia juaj me partnerindo jetë edhe më dinamike gjatëkësaj dite. Më shumë se kurrëdo jeni në gjëndje ta kuptoni ateqë doni me të vërtetë dhe të dilninga monotonia.

Peshqit Klima planetare, me influencëtë theksuar të Merkurit mund tësjellë debate në jetën tuaj nëçift gjatë kësaj dite. Megjithatëmos u alarmoni sepse gjitha dorregullohet shumë shpejt.

Të shumtë do jenë planetet qëdo ndikojnë sot në jetën tuaj nëçift. Disa do e mbrojnë atëndërsa të tjerë do nxitin mos-marrëveshje. Tregohuni sa mëtë kujdesshëm që të mundeni.Shkodrani ka humbur besimin e DC United

Salihi bën gativalixhet, Çani

drejt BungesligësHanover 96 interesohet për sulmuesin

LajmiSulmuesi i ekipit ko-

mbëtar të futbollit, HamdiSalihi do të largohet nga eki-pi amerikan DC United, pasisi pasojë e humbjes së formëska humbur edhe besimin edrejtuesve. Për sulmuesintjetër shqiptar Edgar Çani kasirena gjermane. Hanover96 ka filluar bisedimet për tëfirmosur një marrëveshjeme bomberin.

TIRANE

DYLBER BALLA

Sulmuesi i ekipit kombëtar të futbollit Hamdi Salihi është "defacto" jashtë ekipit të DC Unit-

ed. Klubi amerikan ka firmosur njëkontratë të re me sulmuesin brazil-ian Rafael, i cili është mjaft i talentu-ar dhe pritet që të shpërthejë në ka-mpionatin amerikan. Mbërritja eRafaelit i mbyll derën shqiptarit Sa-lihi te DC United. Lajmin për njëlargim të mundshëm të Salihit e kadhënë drejtori i përgjithshëm i ekip-it të Unied, i cili menjëherë pasi kafirmosur kontratën e re me Rafaelin,u pyet edhe për shqiptarin. "Me Sali-hin kam biseduar pak ditë më parëpër të ardhmen, por në ditët në vijimdo të bisedoj sërish me menaxherine tij. Diskutimet janë në vazhdim dhepër cdo vendim që do të merret dot'ju njoftojmë në përputhje me rre-thanat" u shpreh Kasper. Shkodranizyrtarisht nuk është në planet e DCUnited, kur mendon që në planet epresidentit të ekipit amerikan ështësulmuesi tjetër i njohur Luis Fabiano,i cili pritet që të mbyllë karrierën nëSHBA. Salihi në dy vite në SHBA nukarriti që të ngrihej në nivelin e prit-

shmërive. Problemet për gjetjen e njëekipi të ri mund të reflektohen edhenë kombëtare, pasi është një nga sul-muesit kryesorë. Edgar Çani është sul-muesi tjetër i ekipit kombëtar që ako-ma nuk po arrin që të gjejë një ekip përpjesën e mbetur të edicionit. Paslargimit zyrtar nga Varshava, bomber-ishqiptar ka refuzuar disa ekipe nëUkrainë dhe Poloni. Sipas lajmeve të

fundit që vijnë nga Polonia, Çani mundtë kalojë në Bundesligë te ekipi i Ha-nover 96, aty ku më parë ka luajturedhe Altin Lala. Sulmuesi ka nisurbisedimet me drejtuesit e klubit dhepritet që të arrihet një marrëveshje. Ivetmi problem për momentin mundtë jenë pretendimet financiare të sh-qiptarit, por Çani mund të tërhiqetnga pretendimet faraonike.

Tentoi tëkorruptonteUSADA-n

Armstrong

Agjencia Amerikane e Anti-Dopingut ka nxjerrë detaje

të reja rreth Lance Armstrong.Amerikanin pasi e pezulluan përmarrje dopingu dhe i hoqën 7titujt kampion të Turit tëFrancës, Agjenciaka nxjerrë të tjerafakte që implikojnëçiklistin. Në vitin2004 Armstrongtentoi ti ofrojë US-ADA-s rreth 250mijë dollarë nëluftën kundër sub-stancave të ndaluara si për ironi tëfatit, lajmi konfirmohet nga presi-denti Travis Tygart. Paratë sipasTygart nuk janë pranuar nëmënyrë kategorike.

S`dënohet për racizëm ndaj shqiptarëveShpëton serbi

Policia angleze e ka qartësuar rastin endodhur një muaj më parë ku kishte

ndodhur një incident mes dy tifozëve sh-qiptar dhe lojtarit të Manchester Cityt, ser-bit Kolarov. Dje në mëngjes ka ardhur ven-dimi i fundit i gjykatës ku ndaj tifozëve sh-qiptar nuk është dhënë ndonjë dënim, sikur

edhe ndaj lojtarit serb. Polemika mes dy sh-qiptarëve dhe lojtarit serb kishte ndodhurnë ndeshjen mes Manchester Cityt dheNewcastle, ku pas përfundimit të ndeshjesserbin e kishte penguar prezenca e flamuritshqiptar ku edhe kishte hyrë në një zënkëme dy tifozët shqiptarë.

Juventus-Milan90` minutatmbyllen në paqe

Kupa e Italisë

Derbi i Italisë Juventus - Milanka përfunduar në barazim 1-1.

Ndeshja e vlefshme për kupën eItalisë ka dhuruar shumë emo-cione në "Juventus Stadium" përtë pranishmit. Supersfida ka nisurmjaft mirë përekipin e Milanit qëkalon në avantazhme El Sharauin nëminutën e 6' dukevendosur heshtjennë stadium. Por su-permacia e miqvezgjat vetëm 6' minu-ta, pasi Giovinco barazon shifrat në1-1. Pjesa e parë u mbyll në bara-zim. Me këtë rezultat mbyllen edhe90' minutat, pasi rastet nga dy eki-pet nuk u konkretizuan në gol.

MerkatoRonaldo te PSG? Leonardo: Nuk e mohoj

PARIS

Drejtori sportiv i ekipit të PSG, Leonardo përherë të parë ka dek-laruar se cdo gjë është e mundur

që ylli i Realit të Madridit tibashkohet ekipit francez

në merkaton e verës."Ronaldo aktualisht

është pjesë e Realit, pornëse do të vendosetë që

në fund të edicionit të largohej,atëherë pse jo, do të tentonim. Cilësitëe e tij janë të jashtëzakonshme" shpre-het Leonardo. E kundërt ka qenë de-klarata për trajnerin Murinjo, pasibraziliani nuk beson se do të pranojëofertën e PSG."Murinjo ka një kontratë me Realindhe nuk e shoh të largohet, por edhenëse ndodh e kundërta, PSG ka besimtë plotë te Anceloti" përfundon drej-tori teknik. Instituti i statistikave dhe

historisë së futbollit në bazë tëvotimit të gazetarëve dhe special-istëve të futbollit në të gjithë globinka zgjedhur edhe këtë edicion tra-jnerin më të mirë në botë. Në ven-din e dytë të renditjes vetëm me dyvota më pak është Roberto Di Ma-teo. Mourinjo ka marrë 101 vota, DiMateo 99, ndërsa në vend të tretë me97 vota renditet Simeone, i cili tri-umfoi në krye të Atletikos sëMadridit në Europa Ligë.


LAJME NGA BOTA

Departamenti i Marketingut:Cel: +355696060419

[email protected]

Shpërndarja:Saimir Zenelaj

cel : +355696060418Ermal Kacaniku

cel : +355696088847

• Alba MallteziDrejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

• Anila BashaDrejtore e Shqiptarja.com

• Arben RrozhaniKryeredaktor

• Genc KondiZv.Kryeredaktor

Politika: Jakin MarenaEkonomia: Genc KondiSociale: Esmeralda KetaKulturë: Admirina Peçi

Design: Altin AliajGenti Manelli

Website: Suela Gera Indrit Maraku

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: [email protected] - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë

Kosovë, lirohen nëntë serbëtNëntë serbët e ndaluar nga Policia e Kosovës në Graçanicë, gjatë vizitës së drejtorit të Zyrës për Kosovën pranë qeverisë së Serbisë, Aleksandër Vulin, janë liruar të martën në mbrëmje. Atyre u ishte caktuar gjatë së hënës nga prokurori i rastit arresti prej 48 orësh. Lajmin e ka konf i rmuar për Top Channel, kryetari i Gjykatës për Kundërvajtje në Prishtinë, Hamdi Ibrahimi, sipas të cilit ata janë shtetas të Kosovës.

Serbi, palët dakord për platformënKrerët e shtetit serb kanë rënë dakord për të gjitha dokumentet e Serbisë lidhur me Kosovën, ku insistohet një autonomi për pakicën serbe. Në një mbledhje të paralajmëruar, por jo shumë publike, presidenti dhe qeveria kanë rënë dakord për strategjinë e tyre, e cila nuk do të shkojë në publik, por vetëm tek deputetët në Kuvend. Platforma serbe do të jetë një dokument obligues.

86 mijë maqedonas me pasaporta bullgareIsh-ministri bullgar, tani drejtori i Muzeut Kombëtar të Sofjes, Bozhidar Dimitrov deklaroi se deri më tani 86 mijë maqedonas janë pajisur me pasaporta bullgare. “Për nënshtetësinë bullgare ka interes të madh në Maqedoni. Deri më tani 86 mijë maqedonas ka tuar pasaporta bullgare, që përbën pothuajse10 për qind nga popullsia sllave në vend. Ky interes vazhdon edhe tani, me çka bie teza e propagandës maqedonase se pasaportën bullgare maqedonasit e kanë dashur vetëm për udhëtuar drejtë Perëndimit.

Nju Jork, përplaset trageti, 50 të plagosurNjë traget i transportit në Nju Jork, u përplas me një port në Manhatan në orën e pikut të lëvizjes, duke lënë të paktën 50 persona të plagosur. Incidenti u regjistrua në orët e mëngjesit me orën lokale. Përplasja e tragetit ishte aq e fortë sa ai pësoi çarje, por fatmirësisht nuk u fundos. Megjithatë, dhjetra persona përfunduan në ujë kur termometri shënonte temperaturat minimale.

Poloni, gjyqi për ushtarët vrasësKatër ushtarë polakë, të akuzuar për vrasjen e tetë civilëve afganë, u paraqitën të mërkurën në gjykatë për t’u përballur me drejtësinë që mund t’i dërgojë në burg për 5-12 vitet e ardhshme. Civilët, përfshirë gra dhe fëmijë, mbeten te vrare në fshatin e Nangarit në Khel, kur trupat polake hapën zjarr mbi një ceremoni martesore, në gusht 2007. Prokurorët ushtarakë apeluan në Gjykatën e Lartë Polake, pasi shkalla e parë shfajësoi për mungesë provash shtatë ushtarë ne 2011-n.

Masakra “Batman”, i akuzuari ngriti kurthPersoni i akuzuar për masakrën e Premierës së lmit Batman, gjatë vitit të kaluar, kishte ngritur kurthe bombash në shtëpinë e t i j , në përpjekje për të shpërndarë forcat policore, ka dëshmuar një agjent i FBI-së. James Holmes, 25 vjeç, kishte sajuar kurthe për të djegur apartamentin e tij, kur shkaktoi masakrën në Colorado, u bë e ditur gjatë një seance dëgjimore përpara gjyqit.

Documents

PASTRIMI I PARAVE KRIMI FINANCON POLITIKEN