- r *=rw. iwvu

Fakulti Gains Kognitif dan Pembangunan Manusia

PEXCAPAIAM KEMAHXRAN PROSES SAIPIS ASAS DAN BEIRSEPAXIU

DI KALANGAN GURU SMNS SEKOLAH RENDAH

LAY YOQN FAH

Tesis ini dikemukalran bagi memenuhi sebahagian datipada syarat untuk penganugerahan Ijazah Saajana Sains

(Pembangunan Sumber Manusia)

Fakulti Sains Kognitif dan Pembangunan Manusia UPS-NERSITI MALAYSIA SAliAWAK

PERAKUAN

Tiada bahagian daripada tesis ini telah dikemukakan untuk menyokong sesuatu permohonan

lain untuk mendapatkan kelayakan ijazah di universiti ini atau universiti lain atau institusi

pengajian tinggi yang lain.

DEDIKASI untuk insan-insan yang tersayang

Ayah dan Ibu Encik Lay Kiow dan Madam Chong Thai

yang sentiasa mendoakan kejayaan anak-anaknya dan tentu berasa bangga dengan kejayaan saya

Bapa Mertua Encik Khoo Soo Aun

yang sentiasa menyayangi anak-anak dan cucu-cucunya

Isteri Madam Khoo Chwee Hoon

yang sentiasa memberi sokongan moral untuk terus menempuh kejayaan

Adik-adik ipar En. Khoo Kay Kooi &

Madam Khoo Chwee Mui dan keluarga En. Khoo Kay Hoo dan keluarga

yang sentiasa menjaga dan menyayangi an&-anak saya

Saudara-mara En. Koay Kar Chye dan Madam Quah Poh Tin sekeluarga

yang sentiasa menjaga dan menyayangi anak-anak saya

Anak-anak yang tersayang Adik Jeannette Lay JieNi

& Adik Jefferson Lay JieFeng

yang sentiasa tabah dan sabar menanti kepulangan ayah yang sentiasa menjadi penawar hati ketika mengalami kerungsingan

PENGHARGAAN

Terlebih dahalu, saya ingin menyampaikan ucapan penghargaan dan terima kasih yang tidak terhingga kepada institusi atau orang perseorangan yang telah membantu saya menyiapkan tesis ini dengan jayanya sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat penganugerahan Ijazah Sarjana Sains (Pembangunan Sumber Manusia).

Saya ingin merakamkan setinggi-tinggi penghargaan kepada pihak Kementerian Pendidikan Malaysia, Institut Aminuddin Baki (IAB) dan Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) atas peluang yang diberi kepada saya untuk mengikuti program kembar UNIMAS-IAB hi .

Setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih saya rakamkan kepada Cik Mai Sumiyati Ishak, selaku pensyarah penyelia saya atas bimbingan, nasihat dan dorongan di sepanjang pelaksanaan kajian ini sehingga tesis ini dihasilkan.

Sekalung penghargaan juga ditujukan kepada Dr. Ibrahim Ahmad Bajunid, bekas Pengarah Institut Aminuddin Baki; Profesor Dr. Razali Arof, Dekan Fakulti Sains Kognitif dan Pembangunan Manusia, UNIMAS; En. Philip Nuli Anding, Penyelaras Program Kembar UNIMAS - IAB (Kohort IV), pensyarah-pensyarah dan rakan-rakan sekohort atas segala bimbingan dan bantuan yang diberikan sepanjang program ini berlangsung.

Saya juga mengucapkan berbanyak terima kasih kepada Jabatan Pendidikan Negeri Pulau Pinang, Pejabat Pendidikan Daerah Seberang Perai Utara / Tengah dan Selatan, semua guru besar dan guru sains di sekolah rendah kebangsaan di daerah Seberang Perai Utara / Tengah dan Selatan atas kerjasama dan bantuan yang diberikan semasa pengurnpulan data.

Lay Yoon Fah UNIMAS, Kota Samarahan Disember, 1999

SKETSA BIOGRAFI

Penyelidik telah dilahirkan pada 3 April, 1966 di Johor Bahru dan dibesarkan di daerah Kulai, Johor Darul Takzim. Beliau telah mendapat pendidikan rendah di Sekolah Rendah Jenis Kebangsaan (Cina) No.1, Kulai, Johor dan pendidikan menengah di Sekolah Tudku Abdul Rahman Putra, Sekolah Menengah Sultan Ibrahim, Kuiai dan Maktab Sultan Abu Bakar, Johor Bahru. Pada tahun 1987, beliau memulakan era pengajian sebagai mahasiswa di Universiti Sains Malaysia sehingga berjaya memperolehi Ijazah Sarjana Muda Sastera (Pendidikan) (Kepujian) dalam bidang pengkhususan Kimia dan Perdagangan. Sepanjang tempoh bermula t a b 1991 hingga 1995, beliau telah berkhidmat sebagai guru sains dan matematik di samping memegang jawatan sebagai Penolong Kanan di dua buah sekolah menengah iaitu Sekolah Menengah Kebangsaan Nabawan dan Sekolah Menengah Ken Wwa, Keningau, Negeri Sabah. Sebelum melanjutkan pengajian peringkat sarjana sains pembangunan sumber manusia melalui program kembar Universiti Malaysia Sarawak - Institut A~ninuddin Baki pada bulan November, 1998, beliau telah berkhidmat sebagai pensyarah pengkhususan sains dan memegang jawatan sebagai penyelaras analisis dan bank item di Maktab Perguruan Keningau Sabah mulai bulan Julai, 1995.

KANDUNGAN

Perakuan Dedikasi Penghargaan Sketsa Biografi Kandungan Daftar Jadual Daftar Rajah Daftztr Singkatan Abstrak Abstract

BAB SATU: PENGENALAN

I .0 Pendahuluan

Latar belakang kajian 1. I . 1 Sejarah perkembangan kurikulum sains sekolah rendah 1.1.2 Kurikulum Sains Sekolah Rendah (KSSR)

Pemyataan masalah

Objektif kajian 1.3.1 Objektif am 1.3.2 Objektif spesifik

I-Iipotesis kajian

Definisi istilah kajian 1.5.1 Kemahiran 1.5.2 Kemahiran saintifik 1 S.3 Kemahiran proses sains 1.5.4 Kemahiran proses sains asas 1.5.5 Kemahiran proses sains bersepadu 1.5.6 Pengetahuan isi kandungan 1.5.7 Guru sains sekolah rendah 1 S.8 Faktor-faktor demografik 1 S.9 Bidang pengkhususan guru 1.5.10 Biiangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah

diikuti 1.5.1 1 Pengalaman mengajar sains 1.5.12 Kelayakan akademik 1.5.13 Jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

Kesignifikanan kajian

Batasan kajian

Muka surat 11

iii iv v vi xi xiv xv xvi xvii

BAB DUA:

2.0

2.1

RAB TIGA:

3 .O

3.1

3.2

TINJAUAN Lf TERATUR

Pendahuluan

Xnkuiri saintifik 2.1.1 Definisi sains 2.1.2 Sains sebagai proses inkuiri

Kemahiran proses sains 2.2.1 Latar belakang kemahiran proses sains - satu perspektif

sejarah 2.2.2 Konsepsi dan asas falsafah Gagne terhadap proses sains

Kemahiran proses sains, penyelesaian masalah dan pengetahuan 2.3.1 Masalall dan penyelesaian masalah 2.3.2 Pengetahuan (a) Pengetahuan pernyataan (b) Pengetahuan prosedural 2.3.3 Pengetahuan dan kepakaran dalam penyelesaian masalah 2.3.4 Kemahiran proses sains dan penyelesaian masalah

Pendidikan sains

Latihan guru dalam bidang kemahiran proses sains

Kajian empirikal yang berkaitan dengan bidang kemahiran proses sains 2.6.1 Pencapaian dan penguasaan kemahiran proses sains 2.6.2 Perbezaan dalarn pencapaian kemahiran proses sains

mengikut faktor demografik

Kerangka kaj ian

Kesimpulan

METODOLOGI KAJIAN

Reka bentuk kaj ian

Sampel dan kaedah pensampelan 3.2.1 Sampel kajian 3.2.2 Kaedah pensampelan

Instrumen kajian 3.3.1 Ujian Kemahiran Proses Sains Asas (UKPSA) 3.3.2 Ujian Kemahiran Proses Sains Bersepadu (UKPSB)

3.3.3 Soal selidik mengkaji profil guru sains sekolah rendah

Pelaksanaan kajian rintis 3.4.1 Kesahan instrumen kajian 3.4.2 Kebolehpercayaan instrumen kajian 3.4.3 Instrumen mutakhir

3.5 Prosedur pengumpulan data

Prosedur penganalisisan data 3.6.1 Statistik deskriptif 3.6.2 Statistik inferensi

3.7 Kesimpulan

BAB EMPAT: DAPATAN DAN PERBINCANGAN

4.0 Pendahuluan

Dapatan kajian 4.1.1 Ciri-ciri demografik bagi sampel kajian 4.1.2 Tahap pencapaian dan penguasaan kemahiran proses sains

asas a. Tahap pencapaian kemahiran proses sains asas i Tahap pencapaian secara keseluruhan ii Tahap pencapaian mengikut subskala b. Tahap penguasaan kemahiran proses sains asas secara

keseluruhan dan mengikut subskala 4.1.3 Tahap pencapaian dan penguasaan kemahiran proses sains

bersepadu a. Tahap pencapaian kemahiran proses sains bersepadu i. Tahap pencapaian secara keseluruhan ii. Tahap pencapaian mengikut subskala b. Tahap penguasaan kemahiran proses sains bersepadu

secara keseluruhan dan mengikut subskala 4.1.4 Perhubungan di antara pencapaian kemahiran proses sains

asas dengan pencapaian kemahiran proses sains bersepadu 4.1.5 Perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas

mengikut faktor demografik guru a. Jantina b. Bidang pengkhususan c. Peringkat umur d. BiIangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah

diikuti e. Pengalaman mengajar sains f. Kelayakan akademik g. Jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti 4.1.6 Perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains

bersepadu mengikut faktor demografik guru

a. Santina b. Bidang pengkhususan c. Peringkat umur d. Bifangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah

diikuti e. Pengalaman mengajar sains f. Kelayakan akademik g. Jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

Perbincangan 4.2.1 Tahap pencapaian keinahiran proses sains asas di kalangan

guru sains sekolah rendah 4.2.2 Tahap penguasaan kemahiran proses sains asas di

kalangan guru sains sekolah rendah 4.2.3 Tahap pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di

kalangan guru sains sekolah rendah 4.2.4 Tahap penguasaan kemahiran proses sains bersepadu di

kalangan guru sains sekolah rendah 4.2.5 Perhubungan di antara pencapaian kemahiran proses sains

asas dengan pencapaian kemahiran proses sains bersepadu 4.2.6 Perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas

dan bersepadu berdasarkan faktor demografik guru yang terpilih

a. Jantina b. Bidang pengkhususan c. Peringkat umur d. Bilangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah

diikuti e. Pengalaman mengajar sains f. Kelayakan akademik g. Jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

4.3 Kesimpulan

HAB LIMA: RINGKASAN, RUMUSAN DAN CADANGAN

5.0 Pendahuluan

5.1 Ringkasan

5.2 Rumusan

5.3 Cadangan

5.4 Saranan untuk kajian selanjutnya

BIBLIOGRAFI

LAMPXRAN

A

B

C

Sejarah perkembangan kurikulum sains sekolah rendah

Kepentingan dan petunjuk kemahiran proses sains

Ujian Kemahiran Proses Sains Asas (UKPSA) -versi Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris

Ujian Kemahiran Proses Sains Bersepadu (UKPSB) -versi Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris

Soal selidik mengkaji profil guru sains sekolah rendah

Taburan sampel kajian rintis mengikut nama sekolah

Surat kebenaran daripada Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan (BPPDP)

Surat kebenaran daripada Jabatan Pendidikan Pulau Pinang

Taburan sampel kajian sebenar mengikut nama sekolah

DAFTAR JADUAL

Jadual

3.1

3.2

Muka surat

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian

Taburan item UKPSA mengikut subskala kemahiran proses sains asas

Ciri-ciri ujian 'Test of Basic Process Skills (BAPS)'

Taburan item UKPSB mengikut subskala kemahiran proses sains bersepadu

Ciri-ciri ujian 'Integrated Science Process Skills Test N (TIPS 14'

Taburan respon calon dan nilai p bagi item objektif mengikut bilangan alternatif jawapan

Julat indeks diskriminasi item dan interpretasi

Statistik deskriptif bagi UKPSA dan UKPSB

Julat skor penguasaan mengikut subskala kemahiran proses sains asas

Julat skor penguasaan mengikut subskala kemahiran proses sains bersepadu

Jadual penentuan kekuatan korelasi

Ringkasan kaedah statistik

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian berdasarkan ciri-ciri demografik yang terpilih

Statistik deskriptif bagi pencapaian kemahiran proses sains asas secara keseluruhan

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian mengikut julat skor pencapaian keseluruhan dalam UKPSA

Skor min dan sisihan piawai dalam peratusan mengikut subskala kemahiran proses sains asas

Taburan kekerapan dan peratusan kekerapan penguasaan secara keseluruhan dan mengikut subskala kemahiran proses sains asas

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian mengikut bifangan kemahiran proses sains asas yang dikuasai

Statistik deskriptif bagi pencapaian kemahiran proses sains bersepadu secara keseluruhan

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian mengikut julat skor pencapaian keseluruhan dalam UKPSB

Skor min dan sisihan piawai dalam peratusan mengikut subskala kemahiran proses sains bersepadu

Taburan kekerapan dan peratusan kekerapan penguasaan secara keseluruhan dan mengikut subskala kemahiran proses sains

* bersepadu

Taburan kekerapan dan peratusan sampel kajian mengikut bilangan kemahiran proses sains bersepadu yang dikuasai

Keputusan Ujian - t bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut jantina

Keputusan Ujian - t bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut bidang pengkhususan

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut peringkat umur

Keputusan Tukey HSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut peringkat umur

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut bilangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pemah diikuti

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut pengalaman mengajar sains

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut kelayakan akademik

Keputusan Tukey HSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalarn pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut kelayakan akademk

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut jenis sukatan pelajaran sains yang pemah diikuti

Keputusan Tukey HSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas mengikut jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

Keputusan Ujian - t bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut jantina

Keputusan Ujian - t bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut bidang pengkhususan

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut peringkat umur

Keputusan Tukey RSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalarn pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut peringkat umur

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut bilangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pemah diikuti

Keputusan Tukey HSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut bilangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah diikuti

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut pengalaman mengajar sains

Keputusan Tukey RSD untuk perbandigan berpasangan bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut pengataman mengajar sains

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut kelayakan akadernik

Keputusan ANOVA satu-hala bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

Keputusan Tukey HSD untuk perbandingan berpasangan bagi perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut jenis sukatan pelajaran sains yang pernah diikuti

xiii

DAFTAR RAJAH

Rajah

1.1

1.2

2.1

2.2

4.1

Muka surat

Aspek-aspek penting dalam Kurikulum Sains Sekolah Rendah 4

Kemahiran saintifik yang diperkembangkan dalam KSSR 5

Kerangka semantik proses penyelesaian masalah 19

Kerangka kaj ian 30

Plot 'scattergram ' bagi pencapaian kemahiran proses sains 49 bersepadu lawan pencapaian kemahiran proses sains asas

xiv

DAFTAR SINGKATAN

SAPA AAAS KBSR KSSR KPS NSTA UKPSA UKPSB BAPS TIPS TIPS I1 SPM / MCE STPM / HSC SPSS ANOVA M - M% - SD - SD% E d f - SS - MS - F - HSD NS *

Science - A'Process Approach American Association for the Advancement of Science Kurikulum Baru Sekolah Rendah Kurikulum Sains Sekolah Rendah Kemahiran Proses Sains National Science Teacher Association Ujian Kemahiran Proses Sains Asas Ujian Kemahiran Proses Sains Bersepadu Test of Basic Process Skills Integrated Science Process Skills Test Integrated Science Process Skills Test I1 Sijil Pelajaran Malaysia / Malaysia Certificate of Education Sijii Tinggi Persekolahan Malaysia /Higher School Cert$cate Statistical Packages,for Social Sciences Analisis varians Min Skor min dalam peratusan Sisihan piawai Sisihan piawai dalam peratusan Koefisien korelasi Darjah kebebasan Sum of Squares Mean squares Nisbah F Honestly SigniJicant Dzference Test Perbezaan yang tidak signifikan Perbezaan yang signifikan

ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk rneninjau tahap pencapaian dan penguasaan kemahiran proses sains asas dan bersepadu di katangan gum sains sekolah rendah. Perhubungan di antara pencapaian kemahiran proses sains asas dengan pencapaian kemahirm proses sains bersepadu twut dikaji, Di samping itu, kajian ini juga rnengenat gasti p e r b e m ddam perrcapaian kemahiran proses sains asas dan bersepadu berdasarkan faktor demograflk gum ymg terpiljh sepert'i jantina, bidang pengkhususan, peringkat umw, bilangan kursus dalam perkhidmatan sahs yang pew diikuti, pengalaman mengajar sains, kelayifkan akadernik dm jenis suh tm pelajaran sains yang pemah diikuti. Seramai 145 orang g w sains dari 45 buah sekolah rendah kebangsaan di daerah Seberang Perai Utara / Tengah, Putau Pinang telah dilibatkan sebagai sampel kajim. Kajian ini adalah kajian tinjauan yang rnenggunatcan dua instrumen iaitu IXPSA dan UKPSB ymg diterjemah dan diubahsuai daripatfa insfrumen 'The Test of Basic Process Skills fBAPS)' (Padilla, Cronin & Twiest, 1985) clan 'f~ltegrtrtcd Science Process Skiti's Test N fTfPS 11)' (Burns, Wise & Okey, 1985). Dapatan kajim merrunjukkart bafiawa pencapaim keselwhan kemahiran proses sains asas bagi sampel kajim adatah a& rendah berhnding dengan kajian- kajian serupa yang pernah dijalmkan. Sebanyak 58.5% daripada sampel kajian tel& menguasai keenam-enam subskata kemahiran proses sains asas mamkala 1.4% belum mengwsai mima- mana subskala. Peratusan kekerapan penguasaan bagi subskala kemahiran dalam susunan rnenaik ialah 'meramal', 'berkomunikasi', 'mernerhati', bmgukur', 'membuat inferens' dm 'mengelas'. Di samping itu, pencapaian kesefmhan kemahiran proses sains bersepadu bagi sampel kajian adalah rend& berbanding dengan kajian-kajian lair, yang pernah dijalankan. Sebanyak 3 1.7% daripada sampel kajian telah menguasai kelima-fima subskala kemahiran proses sains bersepadu rnanakala 7.6 % belum rnenguasai rnana-mana subskala. Peratusan kekerapan penguasaan bagi subskala kemahiran daiam susunsn ~ e n a i k ialah 'mengenal pasti dan menyatakan hipotesis', 'mendefmisi secara opemi', 'mereka bentuk penyiasatan', ' rnengenaf pasti pembofehubah' dan 'metukis graf & menbfsir makfumat'. Terdapat korefasi linear positif yang signifikan dan sederhana di antma pencapaian kemahiran proses sains asas dengan pencapaian kernahiran proses sains bersepadtl. Dapatan kajian tidak menunjukkan perbezaan yang signifikan dalam pencapaian keseluruhan kemahiran proses sains asas mengikut kesemua faktor demupfik guru yang dikaji. Kajian juga tidak menunjukkan tmdapatnya perbezaan yang signiflkan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut jantina, bidang pengkhususan dan ketayakan akademik guru, aamun terdapat perbezaan yang signifikan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu mengikut peringkat umur, pengalaman mengajar sains, bilangan kursus dalam perkhidmatan sains dan jenis sukatan pelajaran sains yang pemah diikuti oleh guru. Dapatan-dapatan kajian ini memberi implikasi kepada latihan guru dalam bidang kemahm proses sains. Guru sains sekolah rendah perlu diberi latihan yang mencubpi d a h bidang kemahiran proses sains mafah ciri-ciri demografik guru dm pendekatan latihan perlu diambil kira dalam usaha meningkatkan tahap pencapaim dan penguasaan kemahiran proses sains di kalangan guru sains sekolah rendah.

xvi

ABSTRACT

The purpose of the study is to describe the acquisition and mastery of basic and integrated science process skills among the primary school science teachers. This study is also aimed at determining whether there is a correlation between acquisition of basic science process skills and the acquisition of integrated science process skills. In addition, the study also attempts to determine if there are dzflerences in the acquisition of basic and integrated science process skills based on the demographic factors of the primary school science teachers.The demographic faclors investigated are gender, academic specialisation, age, number of in- service training courses attended, experience in science teaching, academic qualijcation and science syllabus taken. The sample of the study consists of 145 science teachers fiom 45 national primary schools in Seberang Perai Utara / Tengah district in Penang. The data were collected using survey methodology where the translated form of 'Test of Basic Process Skills (BAPS) ' (Padilla, Cronin & Twiest, 1985) and Yntegrated Science Process Skills Test I1 (TIPS II) ' (Burns, Wise & Okey, 1985) were distributed to the respondents. The results shows rhat the mean score jor the overall basic science process skills is quite low compared with related studies conducted 58.5% of the total sample lzas mastered all the six basic science process skills and 1.4% of the sample has not mastered any ofthe skills. The percentage of mastery of the d~flerent skills in increasing order is 'predicting ', 'communicating', 'observing : 'measuring', 'inferring' and 'clas.szJjing'. On the other hand, the mean score for the overall integrated science process skills is low compared with similar studies conducted. 31.7% ofthe total sample has mastered all the five integrated science process skills and 7.6% ofthe sample has not mastered any ofthe skills. The percentage of mastery of the d i f f en t skills in increasing order is 'identzfiing and stating hypotheses ', 'operationally defining : 'designing investigation : 'identzfiing variables' and 'graphing and interpreting data: There is a significant positive relationship between the acquisition of basic science process skills and the acquisition of integrated science process skills. The results also shows that there is no significant d@erence in overall acquisition of basic science process skills based on all of the demographic factors investigated. There is also no sign@cant dgerence in overall acquisition of integrated science process skills based on gender, academic specialisation and academic qualijication of the science teachers. However, signifcant diflerences in overall acquisition of integrated science process skills are found for age, experience in science teaching, number of in-service training courses attended and science syllabus taken by the teachers.The research Jindings give implication to the teacher training especially in science process skills. Primary school science teachers need to be trained adequately in science process skills, furthermore the demographic characteristics ofthe teachers and the training approach should be taken into consideralion in order to improve the acquisition and mastery level of science process skills among the primary school science teachers.

xvii

$ran proses sains asas

Pengenalan

yang terpiiih seperti jantina, bidang pengkhususan, peringkat umur, bilangan kursus dalam perkhidmatan sains yang pernah diihti, pengalaman mengajar sains, kelayakan akademik dm jenis sukatan pelajaran sains yang pemah diikuti oleh gwu.

Hasil dapatan kajian h i diharapkan dapat rnembantu dalam usaha memastikan pelaksanaan kurikulum sains sekolah rendah rnencapai objektif dan matlamat seperti yang dirancangkan dan seterusnya memberi sumbangan dalam usaha merealisasikan Wawasm 2020 yang diilhamkan oleh Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Dr. Mahathk Mohamad iaitu 'menjadikan Malaysia sebuah masyarakat yang berasaskan sains dan yang progresif iamt sebuah mwyarakat yang berdaya cipta dan berpandanm jauh, sebuah masyarakat yang bukan sahaja dapat memanfastkan teknologi masa kini tetapi brut menyumbang kepada kemajuan peradaban sains dm teknologi pada masa hadapan'.

1. t Latar befakang hjian 1.1.1 Sejarah perkembangan kurikulum sains sekoIah rendah Kurikulum sains di Malaysia hanya menjadi seragam dm rasmi selepas tahun 1956 apabila Laporan Razak mengeqorkan sukatan pelajaran yang sama digunakan di semua sekol&. Pada tahun 1968, Bahagian Sekolab-Sekolah, Kementerian Pelajaran Malaysia pada masa itu telah memulakan suatu projek yang dinamakan 'Projek Khas' tlfltuk rneningkatkan kuaiiti pengajaran sains d m matematik di sekolah rendah. Kurikulum Sains Rendah Projek Khas telah dilaksanakan di sekolah-sekolah rendah sejak tahun 1970 hingga tahun 1982.

Pada tahun 1979, Jawatankuasa Kabinet Mengkaji Pelaksanaan Dasar Pelajaran telah memperakukan supaya kurilculum sekolah rendah hendaklah dirancarig unNk membolehkan murid-murid rnencapai kemahiran dalam tiga bidang iaitu 'Bidang Komunikasi', 'Bidang Manusia dengan Alam Kelilingnya' dan 'Bidang Perkembangan Diri Individu' sesuai dengan kepertuan, minat, bah t dan kemampuan mental serta kesediaan muridmurid {Perakuan 57af. Berdasarkan perakuan ini, Pusat Perkernbangan Kurikullun (PPK) telah menggubal sukatan pelajaran 'Alam dan Manusia' sebagai salah satu mata pelajaran bagi 'Bidang Manusia dengan Alam Kelilmgnya' dalam Kurikulum Bam Sekolah Rendah (KBSR). Mata pelajaran ini mula diajar kepada semua murid Tahun empat pada tahm 1985. Melalui mata pelajaran 'Atam dm Manusia', pengetahuan konsep dan prinsip sains digabungjalinkan dengan pengetahuan mata pelajaran lain seperti Sej-, Geografi, Siviks dm Sains Kesihatan.

Untuk menyahut cabaran keenam yang digariskan dalam Wawasan 2020 yang diilhamkan oleh Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Dr. Mahathir Mohamad pad8 tahun 199 1, mata pelajaran 'Alam dan Manusia' telah dimansuh dan digantikan dengan dua mata pelajaran baru iaitu 'Sains' dan 'Kajian Tempatan' mulai sesi persekolahan 1994 / 1995 dengan terlaksanaoya Kwihlum Bersepadu Sekolah Rendah (Krknamoofihy Bc Hang, 1993). Mata pelajaran sains yang barn ini leb& dikenali sebagai 'Kurikufum Sains Sekolah Rendah' fKSSR).

Kurikufum sains sekolah rendah mengalami banyak perubahan khususnya dari aspek penekanan, organisasi kandungan, strategi pengajaran-pembelajaran dm penilaian sejak tahun 1970 hingga tahun 1994 (Yeoh, Kanagasabai & Rahimah, 1977) (Lampiran A).

1.1.2 KwrikuIum Sains Sekolah Rendah (KSSR) Sains sebagai satu mata pelajaran dilaksanakan di semua sekolah rendah di seiuruh Malaysia rnuiai sesi persekolahan 1994 / 1995. Di peringkat sekolah rendah, Sains diperkenalkan sebagai satu mata pelajaraa di Tahap XI (Tahun empat hingga T&un enam) setelah unsur sains didedahkan di Tahap I (Tahua satu hingga Tahun tiga) melalui penyepaduan ke &tam mata peiajaran bahasa penganw dan matematik.

Lan@ ini merupakan usaha Kementerian Pendidikan Malaysia untuk memberikan pendidikan sains seawal yang m g k h kepada murid-murid sekofah rendah dm seterusnya membolehkan mereka rnembuat persediaan yang sestrai drn mencukupi u&uk mengikuti pendidikan sains di peringkat sekotah menengah. Laptgkah hi juga sefari dengan usaha untuk memupuk rninat murid terhadap sains serta mernbentuk budaya sains dm tehologi di kalangan murid ke arah merealisasikan Wawasan 2020 selaras dengan Falsafah Pendidikan Sains Negara dan Pemyataan Misi Pendidikan Sains.

'Selarm dmgan FaZsqKah Pendidikan Negam, pendidikm sainr di Malaysia memupnk buttaya sains dan tekno2ogi dengan memberi fumpuufi kepada perkembangua irzdjvidtd yang kompetiilg dinarnik, farzgk~s dLfn berd9ya t & ~ n serta dcapat mengntasai ihz& saim d m ketrampilan tehofogi, '

(FaIsafuh Pendidih Sttin$ Negaraf

'MeZuhirRan mmyarakat Malaysia yang celik sains dun tehologi serta membanpnkan satmber manwia yang tertatih, dinarnik dan g~oduktif dun ymg menyzdmbang kepadapencapaian fa~a f negara maju ya~lg ulung. '

KSSR memberi penekanan kepada penguasaan kemahiraa saintifik dm kemahiran berfikir, pemahaman kepada prinsip asas sains, pemupukan sikap saintifi dan nilai mumi serta pernbeiajaran menmsi pengataman yang relevan kepada kekidupan harian murid. Kesepaduan di antam aspek-aspek pengetahurn, kemahiran saintif% dm nitai mumi dapat riigambakan melalui Rajah I . 1.

Pengenafan

Matlamat Pendidikan Sains Melahirkan insan yang berpengetahuan, berkemahiran & berakhlak muiia untuk membentufr masyarakat berbudaya sains dan teknotogi, ikram, dinamik & progresif supaya febih bemnggungjawab terbadap alam seketiling & mengagumi ciptam alam

Raiafi: Aspek-aspek penting dalam Kurikulum Sains Sekolah Rendah (KSSR)

Simufasi Projek

Kurikufum Sains Sekolah Rendah memberi penekanan kepada penguasaau kemahiran saintifi di kdartgm murid sekolah rendah, Kernahinin saintifik yang dimaksudh dalam KSSR twdiri rfaripada KeWirm Proses Sains dan Kernahinin Manipxifatif Sains (Rajah 1.2).

B idang Kaj ian Proses Sahs Alarn Kehidupan

Alam Fizikal Alarn Bahan Bumi & Alam Semesta

1 Sikap Saintifi

dm Niiai Mumi

d

1

Pengetabtl~fll Sikap & Nilai

Pengenalan

Kemahiran Saintifik

Kern&& Proses Sains

I I

Menurut Siti Hawa Ahmad (1 9861, guru dianggap sebagai pelaksana perubahan (tinpemenior of ctzaptge). G d a h ymg menginterpretasi ubjektif dm isi kandungm sesuatu kwikulum barn cfan s&emsnya mengumskan aktiviti pembelajarm di dalam bilik darjah, usaha ini membolehkan peranem ditmnsfomasikan menjadi kenyataan. Suatu pembahan (reform) hanya &an berjaya jika gunt rela menerima idea Mu dan 'mampu' rnetaksanakan idea b m tersebut dal,am proses pengajaran-pembeiajaran di bilik darjah.

Sehubungaa dengan itu, kejayaan pemupukan kemahiran proses sains di kalangan murid sekolah rendab antara lain berga~twg kepada penguasaan pengetahuan isi kandungan gum khususnya ddam bidang kemahiran proses sains. Tahap pencapaim dao penguasaan kemahiran proses sains di kalangaa guru sains sekolah rendah a h menentukan cara sains diajar di sekolah rendah. Justent itu, guru sains hams menguasai kernithiran proses sains untuk rnembolehkan mereka rnengajar sains dengan lebih yakln dan berkesaa. Menurut Zeitler (19811, sekiranya guru sains hendak berasa 'selamat' dalam pengajaraa kemahiran proses sains, mereka sendiri mestilah mahir dalam mnenggmakan kernahiran tersebut.

i I

1 I

Asas i I dengan 'betltJ.

Memerhati Mentafsir Menyimpan peralatan sains Mengelas maklumat dan bahan dengan betul dan Mengukurdan Mendefmisi selamat menggundsan secara operasi Memksihkan peralatan sains nombor * Mengawal dengan cara yang betul Membuat inferens pmbolehubah Mengendali spesimen hidup

+ MeramaX + Membuat dm bukan hidup dengan beel Berkomttaikasi hipotesis dm cemtat

* lkknggunakan * Mengeksperimen Melakar spesimen, bahan dm perhubungan peralatan sains dengan tepat ruang dm masa dan berkadaran betul

Raiah 1-2 : Kemakiran saintifik yang diperkembangkan dalm Kwikuium Sains Sekolah Rendah (KSSR)

1.2 Pernyataanmasatah Untuk memastikan KSSR mencapai objektif dm matlamat ymg dirancangkan khususnya dari aspek penguasaan kemahiran proses sains di kalangan murid, guru sains sekolah rendah memainkan peranan yang m a t penting. Dalam ha1 hi, guru sains memainkan peranan sebagai agen pembah dan pelaksana kwikulum sains sekolah rendah.

Bersepadu Mengguna dan mengendali peralatan sains dan bahan

Namun, kebanyakan guru yang rnengajar rnata pelajaran sains sekolah rendah pada masa kini adalah bukan berpengkhususan sains semasa mmgikuti fatjhan perguruan di instikt / &tab perguruan malah mereka mempunyai latar belakang yang agak berbeza. Justeru itu, timbul beberapa persoalan seperti berikut : Apakah tahap pencapaian dm penguasaan kemahiran proses sains di kalangan guru sains tersebut? Adakah terdapat perhubungan di antant pencapaian kemahiran proses s i n s asas dengan pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di kalangan gunt sains tersebut? Adakah terdapat perbezaan dalam pencapaian kemahiran proses sains di kalangan guru sains sekolah rendah berdasarkan f&r demografik mereka? Apakah jenis pragram pembarrtenan swnber manusia yang perlu difaksadan oleh Kementerirtn Pendidikan Malaysia amnya dalam usaha untuk memastikan bahawa sumber manusia &lam bidmg pendidikan sains sekotah rendah di negara ini adalah berketrampitan tinggi?

Persodan-persoalan tersebut hams diberi perhatian yang serius oleh semua pihak khususnya p&ak pentadbir sekolah, para pensyarah sains yang mendidik bakal guru sains sekolah rendah di imtitut / maktab perguruan, Jabatm Pendictikaa Negeri, Bahagian Pendidiiran Guru d m Kementerian Pendidikan Malaysia amnya. Tindakan susulan yang segera lagi berkesan perlu diambil oleh pihak-pihak yang terbabit mhtk memastikan wawasan negara tidak menemui jafan kebuntuan pada masa &an &tang.

1.3 OXljekCif kaj ian 1.3.1 Objektif am Kajian ini bertujuan unhrk meninjau tahap penmpaian kemrtftiran proses sains bususnya di kalangan gwu yang mengajar mata pefajaran sains di sekolah-sekolah rendah kebangsaan di daerab Seberang Perai Utara / Tengah, Pulau Pinang,

13.2 Objektif spesifik Berdasztrkan objektif am, tiga objektif spesifik telah dibentuk. (i) Meninjau tahap pencapaian dan penguasaan kemahiran proses sains asas dm bersepadu

di kalangan guru sains sekofah rendah kebangsaan di daerah Sebemg Perai Utara / Tengahi, Pulau Pinang. '

(ii) Mengenal pasti perhubungan di antara pencapaim kemahirm proses sains asas dengan pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di kalangan guxw sains sekolah rendah kebangsaan di daemh Seberang Perai Utara / Tengh, Pufau Pinang.

fiiif Mengenal pasti pe rhaan dalam pencapaian kemaltirm proses saixls asas dan bersepadu di kalangan guru s i n s sekolah rendah kebangsm di daerah Seberang Perai Utara / Tengah, Pdau Pinang berdasarkan f&or demopfk y a q krpilih: jantina, bidang penglshususan, peringkat mur , bilangan hcursus dalam perkhidmatan sains ymg pernah diikttti, pengalaman mengajar sains, kefayakan akademik dan jertis sukatan pelajartm sains yang pemah biikuti oleh gum

X.4 Hipotesis kajian Wipotesis alternatif berikut adalah dibentuk berdasmkan soalan kajian yang dikemukakm drtlam pernyataan masalah. Paras signifkan, a = 0.05 ditetagkan.

Pengenalan

Hal : Terdapat korelasi linear yang signifikan di antara peocapaian kernahkin proses sains asas dengan pencapaim kemahiran proses sains bersepadu di kalangan guru sahs sekolah rendah kebangsaan di daerah Seberaag Perai Utara / Tengah, Pulau Pinang.

Haz : Terdapat perbezaan yang signifidcan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas di antma gum sains IeMi dmgan guru sains perempuan.

Ha3 : Terdapat perbezaan yang signifikan daiam pencapaian kemahiran proses sains asas di antma guru yang berpengkhususan sains dengan g m yang bukan berpengkhususan sains.

Ha, : Terdapat perbezaan yang signifikan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas di antara guru sains mengikut peringkat umur.

Ha5 : Terdapat perbezaan yang signifbn dalam pencapaian kemahiran proses s i n s asas di antanr guru sains mengikut bilangan kursus dalam perkhidmetan sains yang pernah diikuti.

Hh : Terdapat perbezaan yang s igni f ib dalam pencapaian kemahiran proses sains asas di antera guru sains mengikut pengalaman mengajar sains.

Ha7: Terdapat perbeman yang signifikan dalam pencapaian kernahkn proses sains asas di antara gum sains mengikut kelaydm akademk,

Was : Terdapat perbezaan yang signifikan dalam pencapaian kemahiran proses sains asas di antara gunt sains mengikut jenis sukatan pelajaran sains yang p m a h diihti.

Has : Terdapat perbezaan yang signifikan datam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di antara guru sains ieiaki dengan guru sains perempuan,

Ha8o: Terdapat perbeman yaog signifkan Mam pencapaim kernahiran proses sains bersepadu di antara gum yang berpengkhususan sahs dengan guru yang bukan berpengkhususan sains.

Hal : Terdapat perbezaan yang sigoifkan dalm peacapaian kemahiran proses sains bersepadu di antara gum sahs mengikut peringkat umw.

Haiz: Terdapat perbezaan yang signifikan dalam pencapaim kemahiran proses sains bersepadu di antara guru sains rnengikut bilangan kursus dalam perkhidmatan sahs yang pemah dgkuti.

Hao: Terdapat perbeutan yang signifikan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di antam gu.u sains mengikut pengalaman mengajm sains.

Hau: Terdapat perbezaan ymg signifikan dalam pencapaian kemahiran proses sains bersepadu di aotara, gum sains mengikut kefayakan &adem&.

Hat5: Terdapat perbezaan yang s igni f in dalam pencapaian kemahiran proses saios bersepadu di antam guru sains mengikut jenis sdatan pefajaran sains yang pernah diikuti.

7 .. .