Piyasa ve Devlet Başarısızlığı

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    1/7

    DEVLETN BAARISIZLIININ ANATOMSCokun Can Aktan

    I. GRGeleneksel iktisat teorisinde uzun yllar neo-klasik ve Keynezyen iktisatlarn katklaryla gelitirilenpiyasa baarszl teorisi(market failure theory) geerliliini korumutur. Piyasa baarszlnortaya karan nedenlerden hareketle zellikle Keynezyen iktisatlar, devletin ekonomiye mdahaleederek ekonomik dengeyi salamasn ve piyasann yaratt olumsuz sonular ortadan kaldrmasnnermilerdir. Ancak ne var ki, 1950li yllarn balarndan 1970li yllarn sonlarna dein devletinekonomideki rolnn ve fonksiyonlarnn genilemesi ve devlet mdahalelerinin artmas bu defaekonomide yeni sorunlarn ortaya kmasna neden olmutur. Ar byyen devletin ortaya kardolumsuz sonulardan hareketle iktisatlar piyasa baarszlna alternatif bir yeni teorigelitirmilerdir. Kamu tercihi iktisatlarnn nclnde gelitirilen bu teori devletin baarszlteorisi(governmental failure theory) olarak adlandrlmaktadr.

    Bu almada ncelikle piyasa baarszl teorisi hakknda zet aklamalar yapldktan sonradevletin baarszl teorisi incelenecektir.II. PYASA BAARISIZLIINeo-klasik iktisatlara ya da teorik refah iktisatlarna gre piyasa ekonomisi balca aadakinedenlerden dolay baarszla uramaktadr:

    - Piyasa ekonomisinde tam rekabet geerli olmadndan piyasa ekonomisi baarszlauramaktadr. Devletin rekabeti gelitirmesi ve desteklemesi, aksak rekabet piyasalarn dzenlemesiiin rekabet hukuku oluturmas gereklidir.- Piyasa ekonomisi baz kamusal mal ve hizmetleri retememekte, baz mal ve hizmetleri ise yeterlilde ve istenilen ekilde arz edememektedir. rnein, devletin tam kamusal mallar (savunmahizmeti rnek olarak verilebilir) arz etmesi mmkn deildir. Yar kamusal mallar ise dsal eko-nomiler zellii dolaysyla piyasa ekonomisi toplumda herkese sunmakta baarsz olmaktadr.Eitim ve salk yar-kamusal mal ve hizmetlere rnek tekil etmektedir. zetle, piyasa ekonomisindekar esas olduundan, karn olmad alanlarda piyasa ekonomisi retim yapmayabilir. Bu nedenledevletin ekonomiye mdahale etmesi ve kamusal mal ve hizmetleri retmesi gerekir.

    - lek ekonomilerin szkonusu olduu enerji, ulatrma ve haberleme sektrlerinde piyasaekonomisi yeterli sermayeye sahip olmadndan bu hizmetleri arz etmekte baarszla urayabilir.Yeterli sermayeye sahip olan piyasa ekonomisi retici birimlerinin piyasada tekel olmalar muhtemel-dir. Dolaysyla bu belirtilen alanlarda devletin faaliyette bulunmas ve piyasa ekonomisininyetersizliini telafi etmesi gerekir.

    Neo-klasik iktisatlarn devlete atfettikleri grev daha sonra Keynezyen iktisatlar tarafndan dahada genilemitir. Keynezyen iktisatlara gre ise piyasa ekonomisi balca aadaki nedenlerdendolay baarszla uramaktadr:

    - Ekonomide kaynaklarn dalmnda etkinsizlik szkonusudur. Piyasa ekonomisinin bu sorunukendi bana zmesi beklenemez.- Gelimekte olan lkelerde ekonomik byme ve kalknmann salanmasnda piyasa ekonomisieitli nedenlerle (sermaye birikiminin yetersizlii, risk ve belirsizlik faktrleri vb.) baarszla

    urayabilir. Bu bakmdan ekonomik byme ve kalknmann devlet tarafndan salanmas gerekir.- Piyasada gelir ve servet dalm adil olmayabilir. Gelir ve servet dalmnda adaletin salanmas

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    2/7

    ancak devlet mdahalesiyle zmlenebilir.

    - Ekonomide ortaya kan istikrarszlklar (fiyat istikrarnn bozulmas, eksik istihdam v.s.) piyasaekonomisinde kendiliinden otomatik olarak zmlenemez. Devletin enflasyon, isizlik vb. ekonomikistikrarszlklarla mcadele etmesi gerekir.

    - demeler bilanosunda ortaya kan dengesizlikler de piyasa ekonomisinde otomatik olarak

    zmlenemez. Bu soruna karlk devletin eitli kamu politikas aralar ile ekonomiye mdahalesigerekir.

    zetle, gerek neo-klasik iktisatlar, gerekse Keynezyen iktisatlar piyasa baarszl zerindedurarak, devlet mdahalesini ve dzenlemelerini gerekli grmlerdir. nemle belirtelim kigeleneksel iktisat teorisinde devlet hep ekonomiyi dzeltici, iyiletirici, sorunlar zc bir kurumolarak alglanm ve bu yzden devlet mdahaleleri savunulmutur.

    III. DEVLETN BAARISIZLIIKamu tercihi iktisatlarnn gelitirdikleri devletin baarszl teorisi(governmental failure theory),ayn zamanda piyasa d baarszlk(non-market failure) teorisi olarak da adlandrlmaktadr.Devletin baarszl teorisi, zetle devletin ekonomiye yapt dzenleme ve mdahalelerin olumsuz

    sonularn ortaya koymaktadr. Bir baka ifadeyle bu teori ierisinde devletin grev vefonksiyonlarnn ar bymesi ve devleti ynetenlerin g ve yetkilerinin snrsz olmas neticesindedevletin kendisinden beklenilenleri yerine getirmede baarszla urayaca belirtilmektedir. Kamutercihi iktisatlarna gre nasl ki piyasa ekonomisinin baarszl szkonusuysa, kamu ekonomiside eitli nedenlerle baarszla urayabilir. Dolaysyla devletin ekonomiye mdahalelerinisavunurken bu baarszlklar gzden karmamak gerekir.

    IV. DEVLETN BAARISIZ OLMASINA YOL AAN NEDENLER

    Son yllarda zerinde nemli almalar yaplan devletin baarszl teorisi ile ilgili olarak zetaklamalar ile mevcut literatrden yararlanlarak hazrlanan devletin baarszlna yol aanfaktrler aada zetlenmektedir: (Bkz. Wolf, 1979; Sirkin, 1975; Peacock, 1980).-Politikada Tam Rekabetin Geerli Olmamas

    Piyasa ekonomisinde tam rekabet artlar olmad gibi politikada da tam rekabet artlar geerlideildir. rnein, seim rekabetinin olmad bir siyasal sistem szkonusu olabilir. Plralistdemokrasinin geerli olmad otokratik rejimlerde sonu itibariyle toplumsal tercihlere dayalolmayan kamusal mal ve hizmetler retilir.

    Seim rekabetinin ksmen geerli olduu plralist (oulcu) demokrasilerde ise balca aadakinedenlerden tr devlet baarszl szkonusu olabilir:

    Politik dncede hrriyetin olmamas ve baz dncelerin politik srete temsil edilememesive/veya faaliyetlerinin yasaklanmas,

    Semenlerin politika hakknda bilgisiz olmalar, bir baka ifadeyle tam enformasyona sahipolmamalar ve dolaysyla oylama mekanizmasnda doru tercihte bulunmamalar, (siyasal bilgisizlik)

    Semenlerin bilgi edinme maliyetlerinin yksek olmas dolaysyla politikayla ilgilenmemeleri, Semenlerin genel olarak politikaya ilgi duymamalar (siyasal ilgisizlik),

    Semenlerin bilinli devlet politikalaryla politikadan uzaklatrlmalar (depolitizasyon), Semenlerin siyasal srete effaflk yerine, gizlilik ve rtbasn geerli olmas sonucunda

    ekonomide olan-bitenden haberdar edilmemeleri,

    Semenlerin yalan-dolan ile kandrlmalar ve/veya propaganda ile yanl ynlendirilmeleri,

    Semenlerin kamusal hizmetlerle ilgili olarak kark bilgiler sunulmas ve ar bilgi ykleme(overload information) neticesinde siyasal karar ve uygulamalardan bilinli olarak uzaklatrlmalar.

    -Politik MiyoplukDevletin baarszlna neden olan faktrlerden birisi de kamu tercihi literatrnde politik miyopluk

    (political myopia) veya uza grememe etkisi (shortsightedness effect) olarak adlandrlmaktadr.Kamu ekonomisinde alnan karar ve yaplan uygulamalarda ksa vadeli dnme alkanl ge-

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    3/7

    erlidir. Siyasal iktidarlara gre genellikle en iyi politikalar seimi kazandracak politikalardr. Buadan bakldnda, siyasal iktidarlar iin uzun dnemde ekonomiye byk katklar olabilecekyatrm projelerinin uygulanmas yerine, ksa dnemde semenlere direkt fayda salayabilecekprojeler uygulanmas daha rasyonel grnmektedir. rnein, belediye hizmetlerinde yeraltnayaplacak yatrmlar (kanalizasyon hizmetleri v.s.) yerine yerst yatrmlarnn yaplmas (park,bahe dzenlemesi v.s.) belediye bakannn yeniden seilebilme ansn artrabilir. Bu "gzboyama

    yntemi ile belediye bakan oylarn artrmaya alabilir.-Politik Dsal EkonomilerPiyasa ekonomisini baarszla uratan nedenlerden birisi literatrde politik dsal ekonomiler(political external economies) olarak bilinmektedir. Devletin baarszlnda da dsal ekonomilergeerli olabilir. Politik dsal ekonomiler olarak adlandrlan dsallklara balca u rnekler verilebilir:Politikada patronaj ilikileri politik dsal ekonomilere bir rnektir. Siyasal iktidar (patron) kendi partiyelerini (client) genellikle kollamak ve gzetmek eilimindedir. kollamac siyaset (clientelist icpolitics) ad verilen bu patronaj ilikileri sonucunda ekonomide kaynaklarn siyasal iktidarlartarafndan politik yandalarna ve partizan gruplara datlmas szkonusudur.

    Devleti baarszla uratan politik dsal ekonomilerin bir tr de trev dsallklar (derivedexternalities) olarak adlandrlmaktadr. Tremi dsal ekonomiler, nceden tahminlenemeyen dsal

    etkiler olarak tanmlanabilir. rnein, piyasa baarszln dzeltmeye ynelik devlet mdahalesi,kamu politikasnn etkilemek istedii alann dnda beklenmeyen yan etkiler meydana getirebilir.rnein, serbest dviz piyasas rejiminde yabanc para birimine ar talep olmas durumunda yerliparann giderek deer kaybetmesini engellemek iin hkmet piyasaya mdahale edebilir. Hk-metin yerli para birimine yksek faiz salamas sonuta devletin faiz ykn artrr. Bu sonuitibariyle tremi bir dsal etkidir ve partizanlara bir politik dsal ekonomi salamaktadr.

    nemle belirtelim ki politik dsal ekonomilerin en yaygn olan rant yaratma (rent creation) ve rantdatma (rent allocation) olarak bilinmektedir. Ksaca, politikada eitli kesimlere salanan rantlar,politik dsal ekonomilerin yaygn bir uygulamasdr. Politika, esasen bir rant oluturma ve datmmerkezi haline kolaylkla dntrlebilir. Politikada ynetenler; kendilerine, akrabalarna, e-dostlarna, partilerine rant yaratmaya alrlarken, kar ve bask gruplar da rant kollama (rentseeking) gayreti ierisindedirler. zetle, rant yaratma, rant datma ve rant kollama gayretleri devletinbaarszlnn gstergesidir.

    -Politik Negatif lek Ekonomileri

    Piyasa ekonomisinde olduu gibi kamu ekonomisinde de negatif isel ekonomiler (negatif lekekonomileri) szkonusu olabilmektedir. Negatif lek ekonomileri nceki aklamalarmzdabelirttiimiz zere herhangi bir firmada ar bymenin yaratt olumsuz sonulardr. Kamu kurumve kurulularnda da ar bymenin ya da geni lekte retimde bulunmann ortaya kardmaliyetler (israf, hrszlk, yamaclk v.s.) szkonusudur. zellikle enerji, ulatrma ve haberlemesektrlerinde politik negatif lek ekonomileri yaygndr. Bugn dnyann birok lkesinde devletinsahip olduu dev KTlerin zarar etmelerinin nedeni aka politik negatif lek ekonomileridir.

    -Politikada Kaynaklarn Dalmnn Hizmet Kayrmacl ile BozulmasBilindii zere piyasa baarszlnn nedenlerinden birisi ekonomide kaynaklarn dalmnndengesiz olmasdr. Kaynaklarn bir lkede corafi ve sektrel adan dalm dengeli olmayabilir.

    rnein, iklim artlar ve ulam imkanlar dolaysyla ekonomide retim faktrlerinin belirli bir corafialanda younlamas szkonusu olabilir. Bu durumda genellikle devletin ekonomiye mdahaleetmesi ve bu dengesizliieitli iktisat politikas aralar (vergi tevik tedbirleri, kamu harcamalarv.s.) ile ortadan kaldrmas gerektii savunulur.

    nemle belirtelim ki devletten kaynak dalmn dzeltici ve iyiletirici bir fonksiyon beklenirkenbunun tam tersi de olabilir. rnein, siyasal iktidar, ekonomik kaynaklarn ve bte kaynaklarnndalmnda kendi semen blgelerini esas alabilir. Siyasal iktidara mensup bakanlar ve milletvekilleriyeniden seilebilme anslarn artrabilmek iin zellikle kendi seim blge lerine yatrm vehizmetlerin gtrlmesine alabilirler. Bte kaynaklarnn siyasal iktidarn seim alanlarnakaydrlmas uygulamalarna hizmet kayrmacl ad verilir. zetle, hizmet kayrmacl da devletinbaarszlnn nedenlerinden birisidir.

    -Kamusal G ve Yetki Dalmndaki Dengesizlik

    Piyasa ekonomisini baarszla uratan, dolaysyla devlet mdahalesini gerekli klan nedenlerdenbirisi piyasada gelir ve servet dalmnn dengesiz olmasdr. zel kesimdeki bu adaletsizlik kamu

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    4/7

    kesiminde de varolabilir. zel kesimde gelir ve servet dalmnda adaletsizlik szkonusuyken, kamukesiminde g ve yetki dalmnda ve kullanmnda adaletsizlik vardr. Sonu itibariyle devletynetiminde de bu konuda bir baarszlk mevcuttur. Kamusal g ve yetki dalmndakidengesizlikler ile ilgili rnekler aada verilmektedir:

    Kamu kesimindeki merkeziyeti yap,

    Baz siyasal sistemlerde kuvvetler ayrl prensibinin geerliliinin olmamas veyrtmenin gc kendi elinde bulundurmas,

    Yrtme organ olan hkmette g ve yetkinin tek kii elinde (parti ve hkmet bakan)bulunmas; iktidarn kiisellemesi ve lider diktas.-Politikada effaflk (Aklk) OlmamasDevletin baarszlk nedenlerinden biriside politikada effaflk olmamasdr. Genellikle devlettegizlilik ve rtbas hakimdir. Kamu kurum ve kurulularnda denetim ve kontroller etkin ve fonksiyoneldeildir. Sonu olarak bu nedenlerden tr devletin baarszla urad sylenebilir.

    -Politikada Gereksiz ve Ar HarcamalarPiyasa ekonomisinde ekonomik birimler bizzat kendi paralarn harcadklarnda son derece dikkatlidavranrlar. rnein, bir firma sahibi ya da retici, retimde bulunurken en az maliyetle en fazla karelde etmeye gayret eder. Tketici ise yine mmkn olduu lde en az para deyerek en kaliteli veucuz mal ve hizmeti satn almak ister. Kamu ekonomisinde ise siyasal aktrler (semen, politikac,brokrat, kar ve bask gruplar) bizzat kendilerinin paralarn deil bakalarnn paralarn harcarlarve/veya bakalarnn paralarndan bir fayda temin ederler. Dolaysyla kamu ekonomisinde devletinparasn harcayan politikac, brokrat ve kamu grevlileri genellikle kendilerinin paralarn harcarkengsterdikleri titizlii gstermezler. Devletin maln kullanan veya bundan bir fayda salayan kimselerde yine kendi mallarn olduu gibi devlet maln ayn titizlikle kullanmazlar. Nobel Ekonomi dlsahibi Milton Friedmann gelitirdii matris konuyu son derece arpc bir ekilde ortaya koymaktadr.(Bkz:ekil-1 )Friedman matrisinde kimin parasnn kimin iin harcand analiz edilmektedir. Matris ierisindeyeralan blmlerin ksa bir deerlendirmesi aada yaplmtr.- A Blm[Birey, kendisine ait paray kendisi iin harcamaktadr.]:Bu blmde birey,

    en az maliyetle, en kaliteli ve ucuz mal ve hizmeti satn almaya, bylece faydasn maksimize,maliyeti ise minimize etmeye alacaktr. nsan doas gerei kendisine ait paray harcarken(kendisine ait mallar kullanrken) son derece dikkatli davranr.- B Blm[Birey kendisine ait paray bakas iin harcamaktadr]:nsan yaradlitibariyle kendi zel karlarn dnen ve gzeten bir varlk olarak kabul edildii taktirde kendisineait bir paray ancak baz zel durumlarda bakas iin harcayabilecei sylenebilir. Birey direkt olarakbelki kar salamadan kendi parasn ancak ailesi, ocuklar, yaknlar ve dostlar iin harcayabilir.Bunun tesinde altrustik (yardmseverlik) duygularla belirli kii ve/veya kurumlar iin harcamalardabulunabilir. Ancak, birey genel olarak kendine ait parayla fizyolojik ve kltrel ihtiyalarnkarladktan sonra bakalar iin para harcarken, kendisine para harcad durumdaolduu gibicebinden en az para kmasn ister. Ancak, harcama sonunda kendisi direkt bir faydasalamayacaksa mal ve hizmet satn almnda fazla titiz olmayabilir.

    - C Blm[Birey bakasnn parasn kendisi iin harcamaktadr]: Eer herhangi birsnrlama yoksa birey bakasnn parasn Trke deyimle har vurup, harman savurabilecektir. Bireykendi kazanmad bir paray doal olarak ok rahat harcayabilir. nemle belirtelim ki, bu trharcamalarda, yaplacak harcamann snrnemlidir. Bir gen niversite rencisinin babasna aitparasn kullanmasyla bir bakasna ait paray (eer mmkn olursa) harcamas arasnda farkllklarolabilir. Netice itibariyle, birey bakasnn parasn kendisi iin harcama imkanna sahip ise veharcama konusunda herhangi bir snrlama szkonusu deilse harcamay doal olarak artracaktr.

    - D Blm[Birey bakasnn parasn bakas iin harcamaktadr]: Bu son blm bizimamzdan son derece nem tamaktadr. D blm t ipik bir kamu ekonomisini temsil etmektedir.Birey (politikac), bakalarndan toplanan paralar (vergileri), baka bireyler (vatandalar) iinharcamaktadr. Doal olarak, tm blmler ierisinde etkinsizlik ve israfn en fazla olaca blm Dalandr.

    Sonu itibariyle Friedman matrisi bize devletin baarszln ok ak ve anlalr bir biimde ortayakoymaktadr.

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    5/7

    Buraya kadar yaplan aklamalar erevesinde ve konunun daha iyi anlalmas amacyla piyasabaarszlklar ile devletin baarszlnn nedenlerini bir tablo ierisinde gstermek mmkndr(Bkz. Tablo-3). Anlald zere, piyasa baarszl ve devletin baarszl nedenleri birbirlerineolduka benzemektedirler. nemle belirtmek gerekir ki, devletin baarszl teorisi, devlete olanbak asn nemli lde deitirmitir. Kamu tercihi teorisyenlerinin bu alandaki almalarsonucunda devletin ekonomik ve sosyal sorunlar her zaman iyiletiremeyecei, aksine devletin

    bazen ekonomik ve sosyal sorunlarn ortaya kmasna neden olaca belirtilmektedir.Kamu tercihi teorisine nemli katklarda bulunan Gordon Tullockun u sz gerekten anlamldr:Devlet baz sorunlarn zm, baz sorunlarn ise bizatihi kaynadr.(Tullock, 1988: 1044).Tablo- 1: Piyasa Baarszlklar ve Devletin Baarszlklar

    Piyasa Baarszlklar Devletin Baarszlklar

    1. Piyasada tam rekabetin geerliolmamas Piyasada atomisite art geerliolmayabilir. Aksak rekabet piyasalarszkonusu olabilir.

    Piyasada serbestlik art geerliolmayabilir. Piyasaya giri ve k engelleyeneitli faktrler olabilir. Piyasada effaflk olmayabilir.

    2. Dsal ekonomiler retimde pozitif/negatif dsalekonomiler Tketimde pozitif/negatif dsalekonomiler Parasal dsal ekonomiler Teknolojik dsal ekonomiler

    3. lek Ekonomileri (sel-eksiekonomiler)

    4. retim faktrlerinin corafi vesektrel dalmnda dengesizlikler (Kaynakdalmnda etkinsizlik)

    1. Politikada tam rekabetin geerliolmamas Politikada atomisite artszkonusu olmayabilir. rnein, otokratik birrejim ynetimde olabilir. oulcu demokrasilke ynetiminde olmayabilir. Politikada serbestlik art geerliolmayabilir. rnein, baz siyasal partilerinfaaliyetleri yasaklanm olabilir.

    Politikada effaflk olmayabilir.

    2. Politik dsal ekonomiler Politikada patronaj ilikileri Politik yandalk ve partizanlk Rant oluturma ve rant datmafaaliyetleri kargruplarnn rant kollama

    faaliyetleri

    Tremi dsal ekonomiler

    3. Politikada Negatif lekEkonomiler

    4. Politikada bte kaynaklarnn

    corafi ve sektrel dalmnda dengesizlikler:

  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    6/7

    5. zel gelir ve servet dalmndakiadaletsizlik:

    zel gelir ve servetin sonuta topluma bir yararsalamayacak ekilde kullanlmas: Savurganlkve israf

    Lobicilik Hizmet kayrmacl

    5. Kamusal g ve yetki dalmndaadaletsizlik:

    Devlet harcamalarnda israf ve savurganlk.

    SONU

    Devlet mdahaleleri mkemmel olmayan bir zmdr.Adam Smith[1]

    Piyasa baarszl teorisi erevesinde ileri srlen bir ok argman (eksik rekabet, haksz rekabet,eksik enformasyon vs.) phesiz devlet mdahalelerinin hakl gerekelerini oluturmaktadr. Fakat,devlet mdahalelerinin sonular da her zaman arzu edildii gibi olmayabilir. Kald ki, siyasal kararalma srecinin yaps ve ileyii kanlmaz olarak baz tr baarszlklar (siyasal ilgisizlik, siyasalbilgisizlik vs.) ortaya karmaktadr.

    Devletin baarszl teorisi bizi piyasann mutlak baarl olduu sonucuna gtrmemektedir.Piyasa gibi devlet de mkemmel olmaktan uzaktr.

    KAYNAKLAR

    Aktan, Cokun Can., 21. Yzyl in Yeni Bir Devlet Modeline Doru: Optimal Devlet, stanbul: TsiadYayn, 1995.

    Aktan, Cokun Can., Deiim ve Devlet, Ankara: TSK Yaynlar, No 22. s. 11. Bennett James T. & Manuel H. Johnson., The Political Economy of Federal Economic Growth, 1959-1978. College Station: Texas A-M University Pres. 1980.Friedman, Milton & Rose Friedman., Free To Choose, New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1980.Hanusch, Horst (Ed.) Anotomy of Government Deficiencies, Berlin: Springer-Verlag, 1983.

    Peacock, Alan., On The Anotomy Of Collective Failure, Public Finance, Vol 35, No 1, 1980. Sirkin, Gerald., The Anotomy Of Public Choice Failure, in: R.D.Leiter And G.Sirkin (Eds.),Economics Of Public Choice, New York: College Of City University Of New York, 1975.Tullock, Gordon., Public Choice, in: The New Palgrave Dictionary Of Economics,London:Macmillan, 1988. Pp.104-44.Wolf, Charles., A Theory Of Non-Market Failures, The Public Interest, No 55. Spring 1979.

    http://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftn1http://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftn1http://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftn1
  • 7/23/2019 Piyasa ve Devlet Baarszl

    7/7

    [1]What institution of government could tend so much to promote the happiness ofmankind as the general prevalence of wisdom and virtue? All government is butan imperfect remedy of the deficiency of these.Smithin sz u almadanaktarld: Cokun CanAktan, Deiim ve Devlet, Ankara: TSK Yaynlar, No 22. s.

    11.Kaynak: http://www.canaktan.org/ekonomi/devlet-basarsiz/aktan-makale.htm

    http://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftnref1http://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftnref1http://www.canaktan.org/ekonomi/devlet-basarsiz/aktan-makale.htmhttp://www.canaktan.org/ekonomi/devlet-basarsiz/aktan-makale.htmhttp://www.canaktan.org/ekonomi/devlet-basarsiz/aktan-makale.htmhttp://c/Users/Lenovo/AppData/Local/Temp/maftemp-732d1128/1323596966371_585/1321439144787_620/index.html%23_ftnref1