Przewaga komparatywna,

równowaga ogólna

W prezentacji zostały wykorzystane slajdy pomocnicze do książki:

Microeconomics, R.S.Pindyck D.L.Rubinfeld.

- Dwa dobra, które Robinson może produkować: orzechy i ryby

(gospodarka dwuproduktowa).

Możliwości produkcyjne

Zbiór możliwości produkcyjnych (Production Possiblity

Set, PPS): dopuszczalny zbiór produktów, które są

osiągalne przy danej technologii i ograniczonych zasobach.

Zbiór możliwości produkcyjnych

Ryby

Orzechy

kokosowe

F*

Zbiór możliwości

produkcyjnych

Dostępne lecz nieefektywne

Dostępne i efektywne

Niedostępne

Granica możliwości

produkcyjnych

(krzywa/funkcja transformacji).

}0)(:{ yFRyY

Założenia:

Zbiór możliwości produkcyjnych jest wypukły, a funkcja granicy

możliwości produkcyjnych jest wklęsła. Tzn., jeśli

i , to Yyy ', ]1,0[

Yyy ')1(

Jeśli do produkcji użyjemy ilość zasobów, które są średnią zasobów

wykorzystanych przy innych dwóch dopuszczalnych poziomach

produkcji należących do zbioru możliwości produkcyjnych, to możemy

otrzymać poziom produkcji nie większy niż y lub y’.

Zbiór możliwości produkcyjnych

Granica możliwości produkcyjnych/

funkcja transformacji

Funkcja transformacji jest funkcją zagregowanych ilości obydwu

dóbr, F(Y1, Y2), taką że:

Krańcowa stopa transformacji (MRT, marginal rate of transformation):

koszt alternatywny jednego dobra wyrażony w kategoriach drugiego dobra).

0),( 21 YYF

Nachylenie funkcji transformacji (krańcowa stopa transformacji, MRT). Z ilu

jednostek dobra 2 musimy zrezygnować, aby wyprodukować dodatkową

jednostkę dobra 1, przy założeniu stałości technologii i zasobów.

2,1

1

1

1

2

2

2

211

1

21

/

/

0),(),(

yyMRTYF

YF

dY

dY

dYY

YYFdY

Y

YYF

wtedy i tylko wtedy, gdy kombinacja (Y1, Y2) leży na granicy osiągalnego

zbioru możliwości produkcyjnych.

Wklęsłość granicy możliwości produkcyjnych odzwierciedla specjalizację

czynników produkcji: koszt alternatywny przejścia z produkcji jednego dobra

na drugie odzwierciedla koszty użycia czynników produkcji, do produkcji

dobra produkowanego relatywnie w większej ilości, a do produkcji którego nie

są najlepiej dostosowane.

Granica możliwości produkcyjnych/

funkcja transformacji

Przykład:

200 4y x),( 22 yxF

22 4y x200

y

x

y

xyxMRT yx

48

2),(,

Granica możliwości produkcyjnych/

funkcja transformacji

Przewaga komparatywna

- Dwa podmioty: Robinson i Piętaszek.

- Robinson w ciągu godziny może uzbierać 10 kg ryb lub 20 kg

orzechów.

- Piętaszek w ciągu godziny może uzbierać 20 kg ryb lub 10 kg

orzechów.

- Zarówno Piętaszek jak i Robinson pracują przez 10 godzin.

Przewaga komparatywna

Robinson

MRTCF=-20/10=-2: za każdy kilogram ryb,

z którego produkcji zrezygnuje może

wyprodukować 2 kg orzechów.

C

C

F

F

100

200

200

100

Piętaszek

MRTCF=-10/20=-1/2: za każdy kilogram ryb,

z którego zrezygnuje może wyprodukować

1/2 kg orzechów.

Robinson ma przewagę komparatywną

w produkcji orzechów.

Gospodarka RC-Piętaszek

C

C

F

F

100

200

200

100

300

200

C

F 300

Zbiór możliwości

produkcyjnych dla

gospodarki RC-Piętaszek.

200

Zagregowana granica możliwości produkcyjnych

C Im więcej producentów o zróżnicowanych

kosztach alternatywnych w gospodarce,

tym granica możliwości produkcyjnych

będzie bardziej wygładzona.

F

Przewaga komparatywna

Jeden kraj ma przewagę komparatywną nad innym w

produkcji danego dobra, jeśli może je produkować po

niższych kosztach alternatywnych niż ten drugi

Przewaga komparatywna, korzyści z wolnego

handlu

Liczba godzin pracy potrzebna do

produkcji sera i wina

Ser (kg) Wino (l)

Holandia 1 2

Włochy 6 3

Przewaga komparatywna, korzyści z wolnego

handlu

• 2 kraje, 2 dobra:

– Holandia i Włochy

– Ser i wino

– Holandia ma przewagę komparatywną w produkcji

sera

– Włochy mają przewagę komparatywną w

produkcji wina

– Handel jest korzystny dla obu stron

Efektywność Pareta:

produkcja i konsumpcja

- Robinson i Piętaszek prowadzą wspólnie firmę produkującą

orzechy (C) i ryby (F), są oni jedynymi zatrudnionymi i jedynymi

klientami.

- praca Robinsona (LR) i praca Piętaszka (LP).

- cena kokosa pc

- cena ryby pF

- płaca Robinsona wR

- płaca Piętaszka wP

Produkcja – maksymalizacja zysku

Firma Robinsona i Piętaszka maksymalizuje zysk przy danych

cenach i ograniczeniach technologicznych:

)(max,,,

PPRRFCLLFC

LwLwFpCpPR

Dla optymalnej wielkości roboczogodzin Piętaszka i Robinsona (L*)

zysk można zapisać jako:

*LFpCp FC

Po przekształceniu:

c

F

c p

Fp

p

LC

*

Linia jednakowego

zysku.

Nachylenie linii

jednakowego zysku.

Produkcja – maksymalizacja zysku

F

C

Linie jednakowego zysku

MRTp

p

c

F cp

L*

- Zbiór możliwości produkcyjnych zawiera wiele efektywnych

koszyków.

Efektywność Pareta:

produkcja i konsumpcja

Które z nich są dla konsumentów efektywne w rozumieniu Pareta?

Efektywność Pareta:

produkcja i konsumpcja

Ryby

Orzechy

kokosowe

Równowaga produkcji

F

C

Nachylenie: MRT=-pF/pc

Efektywność Pareta:

produkcja i konsumpcja

Ryby

Orzechy

kokosowe

Równowaga produkcji

Równowaga konsumpcji

F

C

Nachylenie: MRS=-pF/pc

Nachylenie: MRT=-pF/pc

MRS = MRT jest warunkiem koniecznym efektywności

gospodarki.

Równowaga ogólna

• Na rynkach doskonale konkurencyjnych, wszyscy

konsumenci dokonują przy swoich ograniczeniach

budżetowych takich wyborów, że MRS pomiędzy

dwoma dobrami zrównuje się ze stosunkiem cen

tych dóbr

• Firmy maksymalizujące zysk produkują dobra do

momentu w którym ich cena zrównuje się z

kosztem krańcowym zatrudnienia czynnika:

• MRT = MRS

FCC

F

C

FFC MRS

PP

MCMC

MRT