Təhsildə İnnovasiyalarTəhsildə İnnovasiyalar

Bakı Avropa LiseyiİKT üzrə direktor müaviniƏliyarzadə Rahilə Azər qızı

Öz övladlarınızı şəxsi təcrübənizlə

məhdudlaşdırmayın, çünki onlar başqa

zamanın övladlarıdırlar.

Çin atalar sözü

Elmi Texniki Tərəqqi həyatımızın bütün sahələrini

əhatə etdiyi bir dövrdə məktəblərdə tədris olunan

dərslərin keyfiyyət göstəricilərini artırmaq məqsədilə İKT-ni dərs

prosesinə tətbiq etmək artıq zəruri bir məsələyə çevrilmişdir.

İKT-nin istifadəsi təlim prosesini həm əyaniliyi ilə

zənginləşdirir, həm də bilikləri praktik şəkildə tətbiq etməyə

sövq edir.

( Şagirdlərin orta qavrama göstəriciləri )

Müxtəlif tədris üsulları vasitəsi ilə yeni məlumatların şagirdlər tərəfindən hansı dərəcədə

qavranılmasına nəzər salaq.

Artıq XXI əsrdə yalnız yazıb-oxuya bilməyən insanlar savadsız hesab olunmayacaqlar, bu siyahıya həmçinin öyrətməyi və yenidən öyrənməyi bacarmayanları da aid etmək olar.

Müasir dövrün insanlarında həm həyat üçün, həm də peşəkar fəaliyyət üçün vacib olan bir sıra bacarıq və kompetensiyalar formalaşmalıdır.

Bizim dəyişməyə hazır olan, cəmiyyətin dəyişdiyini və məktəblərin də buna müvafiq dəyişməli olduğunu başa düşən müəllimlərə ehtiyacımız vardır. Müəllimlər sagirdlərdə daha böyük maraq oyadaraq bu günün sinif otaqlarında və gələcəyin iş yerlərində onları İnformasiya Kommunikasiya Texnologiya alətlərindən düzgün istifadə yollarına yiyələnləndirməlidirlər. Şagirdlərimizi XXI əsrin tələblərinə cavab verən müasir iş yerlərinə tam hazırlıqlı şəkildə yetişdirməliyik.  XXI əsr Rəqəmsal Texnologiyalar əsri olduğu üçün müəllimlər şagirdlərə yeni rəqəmsal dünyadan düzgün və səmərəli şəkildə bəhrələnməyi öyrətməlidirlər.

Rəqəmsal mühitdə müəllimlər üçün əsas fəaliyyət istiqamətləri bunlardır:

  Şagirdi öyrənməyə və yaradıcılığa həvəsləndirmək və istiqamətləndirmək; Rəqəmsal təhsil təcrübəsini və Qiymətləndirməni inkişaf etdirmək; Rəqəmsal dövrün iş və tədrisini tərtib etmək; Rəqəmsal vətəndaşlığı modelləşdirmək və məsuliyyətli yanaşmanı inkişaf etdirmək; Professional yüksəlişi və liderliyi inkişaf etdirmək.

Sadalanan istiqamətlərdə fəaliyyət göstərən müəllim artıq müasir dövrdə rəqəmsal dünyanın üzvünə çevrilir və sosial şəbəkənin

imkanlarından faydalanaraq dərs prosesini XXI əsrin tələblərinə müvafiq şəkildə qurmağı öyrənir.

SOSİAL ŞƏBƏKƏ

KurrikulumSənədləri Kolleqalar

Populyar Media

Çap və Rəqəmsal Resurslar

Ailə / Lokal Əlaqələr

Bloqlar

Vikilər

Video Konfranslar

Sosial Şəbəkə Xidmətləri

Rəqəmsal Forumlar/ On-line Əlaqələr

Sosial Bookmarking

Rəqəmsal Foto Mübadilə

Alət/ Məzmunun İnkişafı üzrə Əməkdaşlıq

 Bu vəzifələri həyata keçirmək üçün müəllim əvvəlcə öz potensial imkanlarını araşdırmalı, öz fəaliyyətini qiymətləndirməyi bacarmalıdır. Bu məqsədlə

müəllim özünə bir neçə sual verərək onun üzərinə düşən konkret vəzifələri müəyyən etməlidir.

Yeni texnologiyalar haqqında müəllimin özünə verəcəyi 12 sual:

1. İKT şagirdin öyrədilməsinə istiqamətlənmişdirmi?2. Burada müşahidə olunan nəticələr varmı?3. Bu standartlara cavab verirmi?4. Bu nəticələri göstərirmi?5. Bu tədqiqat bacarıqlarını inkişaf etdirirmi?6. Bu kommunikasiya bacarıqlarını artırırmı?7. Şagirdlər məsuliyyətlidirlərmi?8. Bu şagirdlər arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirirmi?9. Bu şagirdlərə qlobal miqyasda əlaqə yaratmağa imkan verirmi?10. Bu şagirdlərin böyük həcmdə informasiya ilə işləməyinə şərait yaradırmı?11. Bu şagirdlərə özlərini yönləndirməyə və özünütəhsillə məşğul olmağa şərait yaradırmı? 12. Bu davamlıdırmı?

İKT-nin tətbiqi ilə XXI əsrin tələblərinə cavab verən yeni dərs modelinin yaradılması və tədris prosesində tətbiqi dövrün tələbidir. Şagirdlərimizi uğurlu gələcəyə hazırlamaq istəyiriksə, sinif otaqlarımızı XXI əsrin tələblərinə uyğun dəyişmək kifayət deyil, həmçinin şagirdlər üçün yeni imkanlar açan alətlərdən istifadə modelinin yaradilmasına da ehdiyacımız vardır. Buna müvafiq şagirdlər üçün texnologiyaların Təhsil Standartlarını nəzərə almaq lazımdır.

Artıq 2 ilə yaxındır ki, Bakı Avropa liseyində “İnteraktiv Təlim Mərkəzi” fəaliyyət göstərir. “İnteraktiv

Təlim Mərkəzi” nin məqsədi müəllimləri rəqəmsal texnologiyaların imkanları ilə tanış edərək tədris

prosesində tətbiqi yollarını öyrətməkdir. 2008-2010 –cu il tədris illəri ərzində mərkəzin keçirdiyi

təlimlərdə 29 məktəb və 400-ə yaxın müəllim iştirak etmişdir. Interaktiv Təlim Mərkəzinin ilk mərhələsində müəllimlər aşağıdakı bilik və bacarıqlara yiyələnmişlər:

İnteraktiv lövhə və qurğularla işləmə və İnteraktiv tədris resurslarının yaradılması bacarıqları;

“1 şagird : 1 kompyuter” layihəsi çərçivəsində tədris prosesinin qurulması bacarıqları.

I I istiqamət istiqamət

II II istiqamət istiqamət

IIIIII istiqamət istiqamət

IIV istiqamətV istiqamət

V istiqamətV istiqamət

VVII istiqamət istiqamət

Sosial şəbəkələrə qoşulma, müəllim və şagird bloqlarının yaradılması, tədris prosesində müxtəlif fənlər üzrə Web 2.0 on-line alətlərdən istifadə qaydalarını öyrətmək;

Tədris prosesində müxtəlif fənlər üzrə Elektron-İnteraktiv dərs resursları və İnteraktiv iş vərəqlərinin yaradılması üsullarını öyrətmək;

Virtual sinif otaqlarında dərs prosesinin təşkilini öyrətmək;

Video dərslərin və görüşlərin, Video – Konfransların keçirilməsi üsullarını öyrətmək;

VVII II istiqamətistiqamət

Beynəlxalq səviyyəli layihələrdə iştirak etmək üçün zərruri olan bacarıqları öyrətmək.

Mərkəzin nailiyyətlərindən biri də müəllim fəaliyyətini səmərəli təşkil edən xüsusi alətlərin

köməyi ilə yeni resursların hazırlanması və çatdırılmasıdır.

Ideyalar Xəritəsi və Məzmun Xəritələri – informasiyanın və ideyaların qrafik və ya şəkil yolu ilə təşkil olunması üçün istifadə edilən alətlərdir. Bu alətlər informasiyanın başa düşülməsi, yadda saxlanılması və çatdırılması üçün vasitədir. İnteraktiv Ideyalar Xəritəsi və Məzmun Xəritələri şagirdlərə düşünməyə, ideyalarını birgə təşkil etməyə və vizuallaşdırmağa şərait yaradır.

İnteraktiv təlim resurslarının yaradılması

İnternetdə tədris prosesi üçün kifayət qədər on-line alətlər mövcuddur ki, onların köməyi ilə texnologiyanı müasir sinif otaqlarına gətirərək şagirdləri dərs prosesində aktiv iştirak etməyə həvəsləndirmək və xarici mühit ilə əlaqə yaratmasına kömək etmək olar. XXI əsrin bilik və bacarıqlarını özündə əks etdirən Web 2.0 On-line alətlərin köməyi ilə istifadəçi passiv izləyicidən aktiv iştirakçıya çevrilir. Hal-hazırda tədris prosesində istifadə etdiyim bir neçə Web 2.0 On-line alətlərlə sizləri tanış etmək istərdim.

http://www.wordle.net Sizin daxil etdiyiniz, bir-biri ilə əlaqəli olan sözlər əsasında söz

toplusu yaradan alətdir. Nümunə:

On-line İnteraktiv posterlər hazırlamaq üçün alətdir. Nümunə:

http://aliyarzaderaya.edu.glogster.com/

azerbaijan-novruz

http://edu.glogster.com

XXI əsrin bilik və bacarıqlarını əldə edən İnnovativ müəllim İKT-nin müxtəlif imkanlarından istifadə etməklə “Yeni dərs modeli” qura bilər və proffesional istiqamətdə inkişaf edərək dünya təhsilinə inteqrasiya etmək imkanına sahib ola bilər. Qərb təhsilinə inteqrasiya və onların təcrübələrindən istifadə müasir təhsil prosesinin mühüm göstəricilərindən birinə çevrilmişdir. Artıq proyektlər yalnız ölkə daxilində həyata keçirilmir, bu prosesə dünya ölkələri də qoşulur. Birgə əməkdaşlıq yolu ilə həyata keçirilən proyektlər XXI əsr təhsilinin ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir.

E-TWINNING - Avropa Birliyinin təklif etdiyi Təhsil proqramıdır.

2010-cu ilin okyabr ayında Azərbaycan nümayəndə heyəti Avropa Birliyinin təhsildə informasiya texnologiyalarının tətbiqinə həsr olunmuş dəyirmi masasında iştirak etmişdir. Bu konfrans 4-5 oktyabr 2010-cu il tarixində Moldovanın Kişinyov şəhərində keçirilmişdir. Burada Şərq ölkələri (Azərbaycan, Gürcüstan, Ermənistan, Ukrayna, Moldova) və Rusiyadan nümayəndə heyətləri iştirak etmişlər.

Azərbaycanı bu tədbirdə təmsil edənlər:

Bakı Avropa Liseyinin İKT üzrə direktor müavini Rahilə Əliyarzadə; Təhsil Nazirliyinin Təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması İdarəsinin Treninq və Monitorinq şöbəsinin müdiri Ramil Suleymanov, Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinin Informasiya cəmiyyətinin inkişafı şöbəsinin baş məsləhətçisi Etibar Umudov təmsil etmişık.

Avropa komissiyasının təşəbbüsü ilə yaradılmış e-Twinning proqramı Avropa ölkələrinin məktəbləri üçün vahid bir internet-platformada ünsiyyət qurmaq üçün reallaşdırılır. Proqram çərçivəsində yaradılmış internet-portal vasitəsilə müxtəlif ölklərin məktəbliləri ünsiyyət qurur, bir-birilərinə mədəniyyətləri, tarixləri və insan fəaliyyətinin müxtəlif sahələri haqqında məlumat verə bilirlər.

Proqramın faydası:

İKT üzrə yeni bacarıqların əldə edilməsi; Komanda şəklində işləmə bacarığı; Planlaşdırma bacarığı; Məktəblər arasında virtual münasibətlərin qurulması bacarığı; Avropa birliyi ölkələri ilə əməkdaşlıq bacarığı; Xarici dil bacarıqlarınin inkişafı.

Bakı Avropa LiseyiİKT üzrə direktor müaviniƏliyarzadə Rahilə Azər qızı