50
1 saerTaSoriso organizaciebi * 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi (BLACKSEAFOR) 2 2 Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia ( SEC) 3 3 Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BST ) 5 4 evropis sabWo (EC) 7 5 damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba (CIS) 10 6 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (EAPC) 11 7 gaeros ekonomikuri da socialuri sabWo (ECOSOC) 12 8 saparlamento kvlevisa da dokumentaciis evropuli centri (ECPRD) 13 9 evropis regionTa asamblea (era) 14 10 gaeros sursaTisa da soflis meurneobis organizacia (FAO) 15 11 muzeumebis saerTaSoriso sabWo. (I C O M) 16 12 atomuri energiis saerTaSoriso saagento (IAEA) 18 13 saerTaSoriso sisxlis sasamarTlo (ICC) 19 14 kulturuli memkvidreobis konservaciisa da restavraciis saerTaSoriso kvleviTi centri. (ICCROM) 21 15 saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo (ICJ) 22 16 soflis meurneobis ganviTarebis saerTaSoriso fondi(IFAD) 23 17 Sromis saerTaSoriso organizacia (ILO) 24 18 saerTaSorso sazRvao organizacia (IMO) 25 19 interpoli (Interpol) 27 20 saerTaSoriso sakiTxebSi mrCevelTa saerTaSoriso sabWo (ISAB) 30 21 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (NATO) 31 22 ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis organizacia(OECD) 32 23 qimiuri iaraRis akrZalvis organizacia (OPCW) 33 24 evropis usafrTxoebis da TanamSromlobis organizacia(OSCE) 34 25 sazRvao samarTlis saerTaSoriso tribunali 35 26 gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferencia (UNCTAD ) 36 27 gaeros ganviTarebis programa (UNDP) 37 28 gaeros garemos dacvis programa (UNEP) 38 29 gaerTianebuli erebis organizacia ganaTlebis, mecnierebisa da kulturis sakiTxebSi (UNESCO) 39 30 gaeros mosaxleobis fndi (UNFPA) 40 31 gaeros ltolvilTa umaRlesi komisriati (UNHCR) 41 32 gaero-s industriuli ganviT rebis organizacia (UNIDO) 42 33 humanutarul saqmeTa koordinirebis departamenti (UNOCHA) 43 34 gaeros universiteti (UNU) 44 35 gaeros bavSTi fondi, UUNICE 45 36 msoflio banki (WB) 46 37 msoflio kvebis programa (WFP) 47 38 jandacvis saerTaSoriso organizacia (WHO) 48 39 vaWrobis msoflio organizacia (WTO) 49 * sarCevze dasabruneblad daaWireT Ctrl+ ome

saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

1

saerTaSoriso organizaciebi*

1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

(BLACKSEAFOR) 2

2 Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia (BSEC) 3

3 Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) 5

4 evropis sabWo (EC) 7

5 damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba (CIS) 10

6 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (EAPC) 11

7 gaeros ekonomikuri da socialuri sabWo (ECOSOC) 12

8 saparlamento kvlevisa da dokumentaciis evropuli centri (ECPRD) 13

9 evropis regionTa asamblea (era) 14

10 gaeros sursaTisa da soflis meurneobis organizacia (FAO) 15

11 muzeumebis saerTaSoriso sabWo. (I C O M) 16

12 atomuri energiis saerTaSoriso saagento (IAEA) 18

13 saerTaSoriso sisxlis sasamarTlo (ICC) 19

14 kulturuli memkvidreobis konservaciisa da restavraciis

saerTaSoriso kvleviTi centri. (ICCROM) 21

15 saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo (ICJ) 22

16 soflis meurneobis ganviTarebis saerTaSoriso fondi(IFAD) 23

17 Sromis saerTaSoriso organizacia (ILO) 24

18 saerTaSorso sazRvao organizacia (IMO) 25

19 interpoli (Interpol) 27

20 saerTaSoriso sakiTxebSi mrCevelTa saerTaSoriso sabWo (ISAB) 30

21 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (NATO) 31

22 ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis organizacia(OECD) 32

23 qimiuri iaraRis akrZalvis organizacia (OPCW) 33

24 evropis usafrTxoebis da TanamSromlobis organizacia(OSCE) 34

25 sazRvao samarTlis saerTaSoriso tribunali 35

26 gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferencia (UNCTADD) 36

27 gaeros ganviTarebis programa (UNDP) 37

28 gaeros garemos dacvis programa (UNEP) 38

29 gaerTianebuli erebis organizacia ganaTlebis, mecnierebisa da

kulturis sakiTxebSi (UNESCO) 39

30 gaeros mosaxleobis fndi (UNFPA) 40

31 gaeros ltolvilTa umaRlesi komisriati (UNHCR) 41

32 gaero-s industriuli ganviTArebis organizacia (UNIDO) 42

33 humanutarul saqmeTa koordinirebis departamenti (UNOCHA) 43

34 gaeros universiteti (UNU) 44

35 gaeros bavSTi fondi, UUNICEF 45

36 msoflio banki (WB) 46

37 msoflio kvebis programa (WFP) 47

38 jandacvis saerTaSoriso organizacia (WHO) 48

39 vaWrobis msoflio organizacia (WTO) 49

* sarCevze dasabruneblad daaWireT Ctrl+Home

Page 2: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

2

Savi zRvis samxedro –

sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

(BLACKSEAFOR)

daarsda 1998 wels;

Stabbina mdebareobs q. stambulSi, TurqeTi.

BLACKSEAFOR-is mizania, xeli Seuwyos Savi zRvis qveynebs

Soris megobrobis, keTili urTierTobisa da mxareTa Soris

ndobis Semdgom gaZlierebas.

organizaciis amocanebia: samZebro da samaSvelo, humanitaruli,

ganaRmvis da garemos dacviTi operaciebi, keTili nebis vizitebi;

da mxareTa mier SeTanxmebuli sxva RonisZiebebi.Y

monawile qveynebi: saqarTvelo, bulgareTis respublika,

rumineTi,

ruseTis federacia, TurqeTis respublika,

ukraina.

qveynebma, maT Soris saqarTvelomac SeTanxmebas xeli moaweres

2000 wlis 28 ivniss, ankaraSi.

Page 3: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

3

Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia

(BSEC)

daarseba:

1992 wlis 25 ivniss Savi zRvis auzis 11 qveynis (albaneTi,

somxeTi, azerbaijani, bulgareTi, saqarTvelo, saberZneTi,

moldova, rumineTi, ruseTis federacia, TurqeTi da ukraina)

saxelmwifo da mTavrobaTa meTaurebma, bosforis gancxadebis

miRebiTa da stambolis deklaraciis xelmoweriT safuZveli

Cauyares Savi zRvis ekonomikur TanamSromlobas (BSEC), rasac bazisad daedo helsinkis daskvniT aqtSi, evropaSi

usafrTxoebisa da TanamSromlobis organizaciis mier miRebul

dokumentebSi, parizis qartiaSi asaxuli gadawyvetilebebi da

saerTaSoriso samarTlis sxva sayovelTaod aRiarebuli

principebi.

wevri qveynebi:

albaneTis respublika, somxeTis respublika, azerbaijanis

respublika, bulgareTis respublika, saqarTvelo, saberZneTis

respublika, moldovas respublika, rumineTi, ruseTis

federacia, TurqeTis respublika, ukraina.

damkvirvebeli qveynebi:

avstriis respublika, israelis saxelmwifo, italiis

respublika, poloneTis respublika, egviptis arabTa respublika,

tunisia, germaniis federaciuli respublika, safrangeTis

respublika

saqarTvelos statusi:

BSEC-is daarsebis dRidan (1992 wlis 25 ivnisi) saqarTvelo aris

am organizaciis sruluflebiani wevri.

BSEC-is Stab-bina

BSEC-is Stab-bina mdebareobs q. stambolSi, sruli

saxelwodebaa:Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis

organizaciis mudmivmoqmedi saerTaSoriso samdivno (BSEC

Page 4: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

4

PERMIS). BSEC-is generaluri mdivani aris elCi b-ni valeri

CeCelaSvili.

mmarTveli organoebi:

BSEC-is gadawyvetilebis mimReb regularul organos

warmoadgens wevri qveynebis sagareo saqmeTa ministrebis sabWo,

romelsac momzadebis mizniT win uswrebs ufrosi Tanamdebobis

pirTa Sexvedra (SOM). aRniSnuli struqturis garda moqmedebs

BSEC-is specializirebuli samoqmedo meqanizmebi,

rogoricaa:ekonomikuri informaciisa da statistikuri

monacemebis gacvlis sakoordinacio centri (ankara), Savi zRvis

saporto qalaqebis saerTaSoriso klubi (varna), BSEC-is biznes sabWo (stamboli), Savi zRvis energetikis centri (sofia), BSEC-is mcire da saSualo sawarmoebis balkaneTis centri

(buqaresti), Savi zRvis kvlevis saerTaSoriso centri (ICBSS) (aTeni). sakanonmdeblo organoebs Soris urTierTobebis

ganviTarebisa da BSEC-is farglebSi dasaxuli miznebis

ganxorcielebisaTvis samarTlebrivi mxardaWerisa da

harmonizaciis mizniT Camoyalibda Savi zRvis saparlamento

asamblea - PABSEC (stamboli); Savi zRvis vaWrobisa da

ganviTarebis banki (BSTDB), Stab-biniT q. TesalonikSi.

samuSao jgufebi:

BSEC-is Seqmnilia samuSao jgufebi, romlebic atareben

regularul Sexvedrebs da moicaven ekonomikuri

TanamSromlobis iseT sferoebs, rogoricaa bankebi da finansebi,

ekonomikuri informaciisa da statistikuri monacemebis gacvla,

transporti, energetika, vaWroba da mrewveloba, jandacva,

turizmi, kavSirgabmuloba, garemos dacva, soflis meurneoba da

agroindustria, investiciebis dacva da waxaliseba, ormagi

dabegvris Tavidan acileba da sxva.

qveynebis Tavmjdomareobis principi:

BSEC-is wevri qveynebi yovel eqvs TveSi inglisuri alfavitis

mixedviT, rotaciis safuZvelze arian organizaciis Tavmjdomare

qveynebi.

Page 5: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

5

Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis

(BSTDB)

daarseba:

1994 wlis 30 ivniss q. TbilisSi Catarebul Savi zRvis

ekonomikuri TanamSromlobis (BSEC) monawile qveynebis

(albaneTi, somxeTi, azerbaijani, bulgareTi, saqarTvelo,

saberZneTi, moldova, rumineTi, ruseTis federacia, TurqeTi da

ukraina) sagareo saqmeTa ministrebis me-4 Sexvedraze, xeli

moewera BSEC-is ZiriTadi mamoZravebeli struqturis - Savi

zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) damfuZnebel

SeTanxmebas.

Stab-bina:

Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) Stab-bina mdebareobs saberZneTis respublikis q. TesalonikSi

miznebi:

Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis struqturas

safuZvlad msoflio bankisa (WB) da evropis rekonstruqciisa

da ganviTarebis bankis (EBRD) organizaciuli principebi daedo.

zogadad es principebi Semdegs iTvaliswinebs:

• qveynebis ekonomikur da finansur moTxovnilebis

gaTvaliswinebas;

• bankis sxva saerTaSoriso safinanso institutebTan

urTierTobebs;

• bankis regionalur xasiaTs.

bankis Camoyalibebis ZiriTad mizans warmoadgens gardamavali

procesebis xelSewyoba, regionuli proeqtebisa da programebis

dafinanseba, monawile saxelmwifoebs Soris vaWrobis

gafarToeba da saboloo jamSi Savi zRvis regionis ekonomikuri

ganviTarebis daCqareba.

mmarTveli organo:

bankis ZiriTad mmarTvel organoebs miekuTvneba mmarTvelTa da

direqtorTa sabWoebi, romlebic wyveten bankis finansur

operaciebs. aqedan gamomdinare, TiToeuli wevri qveynidan bankSi

Page 6: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

6

daniSnulia mmarTveli, alternatiuli mmarTveli, direqtori da

alternatiuli direqtori.

sawesdebo kapitali:

bankis sawesdebo kapitali Seadgens erT miliard (1.000.000.000)

specialur sasesxebo uflebebs. sawesdebo fondi dayofilia erT

milion (1.000.000) aqciad, yoveli aqciis nominaluri Rirebulebaa

aTasi (1000) sdr, saqarTvelos wili Seadgens bankis mTeli

sawesdebo fondis 2%-s, anu oci aTas (20.000) aqcias, romelTa

mTliani nominaluri Rirebulebaa oci milioni (20.000.000) sdr.

Page 7: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

7

evropis sabWo

EC

evropis sabWo aris samTavrobaTaSoriso organizacia, romelic

dafuZnda 1949 wlis 5 maiss q. londonSi, aTi evropuli qveynis

mier am organizaciis wesdebis xelmoweris Sedegad. evropis

sabWos saqmianobis mTavari mimarTulebebi aris adamianis

uflebebis pativiscema, samarTlis uzenaesoba, evopaSi

demokratiuli stabilurobis ganmtkiceba politikuri,

samarTlebrivi da sakonstitucio reformaTa mxardaWeris gziT

erovnul, regionalur da adgilobriv doneebze.

evropis sabWos Stabbina mdebareobs q. strasburgSi (safrangeTi).

dReisaTvis organizacia Sedgeba 45 wevris da 5 damkvirveblis

statusis mqone saxelmwifoebisagan.

organizaciis struqtura

- evropis sabWos gadawyvetilebis mimRebi organo aris

ministrTa komiteti, romelic Sedgeba 45 wevri qveynis

sagareo saqmeTa ministrebisgan an maTi mudmivi

diplomatiuri warmomadgenlebisgan.

- saparlamento asamblea aris organizaciis saTaTbiro

organo. is aerTienbs 313 wevrs da amave raodenobis

Semcvlels, romlebic warmoadgenen 45 erovnul

parlaments. asambleaSi aseve Sedian arawevri qveynebis

delegaciebi.

- evropis adgilobrivi da regionaluri TviTmmarTvelobis

organoTa kongresi Sedgeba ori palatisagan adgilobrivi

da regionaluri TviTmmarTvelobis organoebisaTvis.

- adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlo warmoadgens

evropis sabWos mudmivmoqmed sasamarTlo organos, romlis

ZiriTadi funqcia aris evropis sabWos wevri qveynebis

moqalaqeebis an am qveynebis iurisdiqciis qveS myofi

pirebis saCivrebis ganxilva, evropis sabWos farglebSi

SemuSavebuli adamianis uflebaTa da ZiriTad

TavisuflebaTa dacvis 1950 wlis evropuli konvenciiT

gaTvaliswinebuli uflebebis darRvevebis safuZvelze.

adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mosamarTleTa

raodenoba Seesabameba evropis sabWos wevri saxelmwifoebis

raodenobas. mosamarTleebi irCevian evropis sabWos

saparlamento asambleis 6 wlis vadiT, organizaciis

Page 8: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

8

TiToeuli wevri saxelmwifos mier wardgenili sami

kandidatidan.

saqarTvelo da evropis sabWo

1993 wlis 4 marts saqarTvelos parlamentma mimarTa TxovniT

evropis sabWos saparlamento asambleas misTvis specialuri

stumris statusis miniWebis Sesaxeb, romelic dakmayofilda 1996

wlis 28 maiss.

1996 wlis 14 ivliss saqarTvelom TxovniT mimarTa evropis

sabWos, organizaciaSi sruluflebian wevrad miRebis Sesaxeb.

1999 wlis 27 ianvars evropis sabWos saparlamento asambleam

generaluri mdivnis moxsenebis garSemo gamarTuli debatebis

Sedegad, mimarTa ministrTa komitets, raTa mas ganexila

saqarTvelos evropis sabWos sruluflebian wevrad miwvevis

sakiTxi.

1999 wlis 23-24 marts, Tavis 665-e Sexvedris dros evropis

sabWos ministrTa moadgileebis komitetma aRiara saqarTveloSi

mimdinare demokratiuli reformebis Seuqcevadi xasiaTi da

miiRo N (99) 4 rezolucia, romliTac saqarTvelo miwveul iqna

evropis sabWos 41-e wevri saxelmwifo gamxdariyo.

1999 wlis 27 aprils, saqarTvelos mier evropis sabWos wesdebis

ratificirebis sigelis deponirebisa da adamianis uflebaTa da

ZiriTad TavisuflebaTa 1950 wlis evropuli konvenciis

xelmoweris Semdeg, saqarTvelo gaxda evropis sabWos

sruluflebiani wevri.

evropis sabWos saparlamento asamblea

evropis sabWos saparlamento asamblea, romlis pirveli sxdoma

Catarda 1949 wlis 10 agvistos aris demokratiulad arCeuli

parlamentis wevrebisagan Semdgari erT-erTi uZvelesi

saerTaSoriso saparlamento asamblea.

ministrTa komitetisagan gansxvavebiT, sadac TiToeul wevrs

aqvs erTi xmis ufleba saparlamento asambleaSi TiToeuli

wevri qveynis saparlamento warmomadgenlebisa da Sesabamisad

xmebis raodenoba ganisazRvreba ama Tu im wevri qveynis sididis

gaTvaliswinebiT.

Page 9: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

9

saparlamento wevrebis daniSvnis wesi aris TiToeuli wevri

qveynis prerogativa, mxolod yovel erovnul delegaciaSi

Semavali politikur partiaTa balansi unda uzrunvelyofdes

erovnul parlamentebSi Semaval partiaTa da jgufebis Tanabar

warmomadgenlobas.

evropuli komisia `demokratia samarTlis meSveobiT~

(veneciis komisia)

evropuli komisia `demokratia samarTlis meSeveobiT~ aseve

cnobili rogorc veneciis komisia, Seiqmna 1990 wlis 10 marts

evropis sabWos ministrTa komitetis mier. komisias didi wvlili

miuZRvis aRmosavleTi evropis qveynebis konstituciebis evropis

sakonstitucio memkvidreobis standartebTan SesabamisobaSi

moyvanis procesSi. komisiis Stabbina mdebareobs q. veneciaSi

(italia).

veneciis komisiis muSaoba mWidrod aris dakavSirebuli evropis

sabWos da saerTod evropis sakonstitucio memkvidreobis 3

ZiriTad principTan:demokratia, adamianis uflebebi da

samarTlis uzenaesoba. sakonstitucio sakiTxebis garda komisiis

muSaobis arealSi Sedis sakonstitucio sasamarTloebTan,

erovnul umciresobebTan, saarCevno da sxva erovnul

demokratiul institutebTan dakavSirebuli kanonmdeblobis

eqspertiza,

The Commission's primary task is to assist and advise individual countries in constitutional matters - provide constitutional first-aid, as it were -, and this requires it to scrutinise constitutional legislation, generally at countries' own request. However, it may also be asked to examine a specific document of this type by the Council of Europe's Parliamentary Assembly or Secretary General. The Committee of Ministers asked it to examine the Russian constitution as part of that country's accession process, for example, while at the request of the Parliamentary Assembly it produced a report on the Ukrainian constitution following that country's accession.

veneciis komisiis SemadgenlobaSi Sedian sakonstitucio da

saerTaSoriso samarTlis sferoebSi moRvawe damoukedebeli

saerTaSoriso donis eqspertebi, uzenaesi da sakonstitucio

sasamarTloebis mosamarTleebi, erovnuli parlamentebis wevrebi

da maRalCinosani sajaro moxeleebi.

Page 10: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

10

evropis sabWos yvela wevri saxelmwifo aris veneciis komisiis

damaarsebeli SeTanxmebis wevri. komisiis wevrebi iniSnebian

wevri saxelmwifoebis mier 4 wlis vadiT.

damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba

C I S

damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba Camoyalibda 1991

wlis 8 dekembers. organizaciis Stab-bina (aRmasrulebeli

komiteti) mdebareobs q. minskSi.

Tanamegobrobis mizania xeli Seuwyos wevr-saxelmwifoebs

Soris megobruli, keTilmezobluri urTierTobebisa da

urTierTsasargeblo TanamSromlobis Semdgom gaRrmavebas da

ganviTarebas, politikur, ekonomikur, ekologiur, humanitarul,

kulturul, samxedro da sxva sferoebSi, agreTve, uzrunvelyos

adamianis ZiriTadi uflebebisa da Tavisuflebebis dacva

saerTaSoriso normebisa da principebis Sesabamisad.

organizaciis umaRlesi mmarTveli organoa dsT-s wevr-

saxelmwifoTa meTaurTa sabWo, xolo aRmasrulebel da

makoordinebel funqcias asrulebs dsT-s aRmasrulebeli

komiteti, romlis Tavmjdomares niSnavs meTaurTa sabWo.

saqarTvelom TanamegobrobaSi gawevrianebis survili

oficialurad 1993 w. 8 oqtombers gamoxata, xolo dsT-s wevri

gaxda 1993 wlis 3 dekembers dsT-s saxelmwifoTa meTaurebis

Sesabamisi gadawyvetilebis

(О вступлении Республики Грузия в СНГ) Tanaxmad.

Page 11: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

11

evro-atlantikuri partniorobis sabWo

(EAPC)

1997 weli `Crdilo-atlantikuri TanamSromlobis

sabWosa~(NACC) da `partnioroba mSvidobisaTvis programis~ (PfP) erTgvari Serwymis Sedegad Seiqmna evro-atlantikuri

partniorobis sabWo (eaps).

Stabbina mdebareobs q. briuselSi, belgia;

eaps-i warmoadgens nato-sa da partnior qveynebs Soris

TanamSromlobis gaRmavebis erT-erT umTavres meqanizms. misi

ZiriTadi mizania aRniSnuli TanamSromlobis ufro dinamiuri da

mravalmxrivi Camoyalibeba, rogorc politikur, aseve samxedro

sferoebSi.

organizacias xelmZRvanelobs nato-s generaluri mdivani an

misi moadgile. eaps-is Tavmjdomare iniSneba eqvsi Tvis vadiT.

organizaciis ZiriTadi dokumentis mixedviT `Crdilo-

atlantikuri TanamSromlobis sabWosa~ da `partnioroba

mSvidobisaTvis programis~ monawile yvela qveyana, maT Soris

saqarTvelo, avtomaturad gaxdnen eaps-is wevrebi.

Page 12: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

12

gaero-s ekonomikuri da socialuri sabWo

UN Economic and Social Council (ECOSOC)

daarsebis TariRi:

1945 wlis 26 ivniss san franciskoSi xeli moewera gaeros

Seqmnis aqts.

Sevida ZalaSi:1945 wlis 24 oqtombers.

Stabbina: aSS, niu-iorki.

miznebi:

siRaribis daZleva, saSualo ganaTlebis sayovelTaooba, bavSvTa

sikvdilianobis Semcireba, materialuri bazis gamyareba, garemos

dacva, globaluri TanamSromloba ganviTarebisaTvis, sqesTa

Tanasworoba.

mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:

sabWos biuros arCeva xdeba sabWos mier, yoveli axali sesiis

win. biuros funqciaSi Sedis dRis wesrigis da samuSao

programis Sedgena gaeros samdivnos daxmarebiT.

sabWoSi Sedis 54 qveyana, romlebic arCeulni arian generaluri

asambleis mier, sami wlis vadiT.

sabWoSi wevrebi irCevian geografiuli niSniT:afrika - 14, azia -

9, aRmosavleT evropa - 6, laTinuri amerika da karibis zRva - 10,

dasavleT evropa da sxva qveynebi - 13.

saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:

gaero-s ekonomikuri da sicialuri sabWos wevrad saqarTvelo

arCeul iqna 2000-2003 wlis vadiT.

prezidenti: gert rozentali.

Page 13: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

13

saparlamento kvlevisa da dokumentaciis

evropuli centri

(ECPRD)

ECPRD daarsda 1977 wels venaSi evropis parlamentis

asambleaTa Tavjdomareebis konferenciis mier. es aris

damakavSirebeli organo, romelic muSaobs evropis parlamentisa

da evropis sabWos saparlamento asambleis farglebSi. Ppirvel

rigSi, es centri aris kvlevisa da dokumentaciis departamentTa

saerTaSoriso qseli, magram aseve asrulebs Tanamdebobis pirTa

damakavSirebel funqcias, romlebic pasuximgebelni arian

kanonmdeblobis Sesaxeb informaciis Segrovebaze, gavrcelebasa

da momzadebaze.

AamJamad centrSi gaerTianebulia 45 wevri saxelmwifo, sami

saerTaSoriso parlamenti (evropis parlamenti, dasavleT

evropis kavSiris asamblea da evropis sabWos saparlamento

asamblea), da oTxi stumari an damkvirvebeli saxelmwifo

(israeli, meqsika da iugoslaviis federaluri respublika). es

mTlianad warmoadgens 70 saparlamento asambleas, romelTac

SeuZliaT monawileoba miiRon ECPRD-is saqmianobaSi. yoveli

wevri asamblea niSnavs maRal Tanamdebobis pirs, romelic

korespondentis saxiT imoqmedebs.

TavmjdomareTa konferencia Sedgeba wevrebis saparlamento

asambleis prezidentebisa da Tavmjdomareebis da evropis sabWos

saparlamento asambleis specialuri stumrebisgan.

generalur mdivnebs centris saqmianobaze gaaCniaT

administraciuli pasuximgebloba.

Tana-direqtorebi da Tana-mdivnebi iniSnebian evropis

palamentisa da evropis sabWos saparlamento asambleis

generaluri mdivnis mier.

KkorespondentTa konferencia warmoadgens korespondentTa

wliur Sexvedras, romelzec ganixileba ECPRD-is saqmianoba da miiReba farTo politikuri gadawyvetilebebi.

AaRmasrulebel komitets Seadgens Tana-direqtorebi da

sami korespondenti, romlebic iniSnebian korespondentTa

konferenciis mier, raTa uzrunvelyofil iqnes muSaoba wliur

Sexvedrebs Soris. Kkomiteti ikribeba weliwadSi orjer mainc.

Page 14: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

14

evropis regionTa asamblea (era)

Seiqmna 1985 wels, rogorc evropis qveynebis regionTa

warmomadgenlobiTi organo da politikuri forumi. masSi Sedian

evropis qveynebis is regionebi, romlebic aRiareben demokratiis,

solidarobisa da evropaSi regionTaSoriso TanamSromlobis

ganviTarebis principebs. era-is Stab-bina mdebareobs

strasburgSi (safrangeTi). misi mmarTveli organoebia

generaluri asamblea (Sedgeba yvela wevri regionisagan),

politikuri biuro –(irCeva generaluri asambleis mier ori

wlis vadiT) da prezidiumi, romelsac xelmZRvanelobs

prezidenti. yvela am organos saqmianobas warmarTavs

generaluri samdivno Stab-biniT strasburgSi da misi ofisi

briuselSi.

aRniSnul organizaciaSi 1997 wlis dekemberSi gawevrianda

aWaris avtonomiuri respublika. 1998 wlis dekembridan era-is

wevri gaxda imereTis mxare, rogorc regionalizaciis gzaze

mdgomi qveynis teritoriuli erTeuli. 2002 wlidan

damkvirveblis statusiT miRebuli iqna kaxeTis mxare.

amasTanave, gawvdiT informacias evropis adgilobrivi da

regionuli xelisuflebis kongresis Sesaxeb (ix. danarTi).

Page 15: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

15

gaeros sursaTisa da soflis meurneobis organizacia

Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)

q. kvebekSi (kanada) 1945 wlis konferenciis pirvel sesiaze FAO

daarsda rogorc gaeros specializebuli saagento

Stabbina:q. romi (1951 wlidan)

FAO gansakuTrebul yuradRebas amaxvilebs soflis meurneobis

stabilur ganviTarebasa da usafrTxo kvebis produqtebis

warmoebaze. misi saqmianoba ZiriTadad mimarTulia mosaxleobis

normaluri kvebisa da cxovrebis donis amaRlebisaken.

saqarTvelo FAO-s wevri qveyana gaxda 1995 wels.

1997 wels FAO-m da saqarTvelos mTavrobam xeli moaweres

urTierTSeTanxmebis memorandums.

xelmZRvaneli:

generaluri direqtori _ Jak diufi (Jacques Diouf) 1994 wlidan.

Page 16: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

16

muzeumebis saerTaSoriso sabWo.

I C O M

ICOM-is interess msoflios dRevandeli da xvalindeli

materialuri da aramaterialuri memkvidreobis dacva da

SenarCuneba warmoadgens. ICOM-i 1946 wels Seiqmna. igi aris

arasamTavrobo organizacia, romelic mWidrod TanamSromlobs

UNESCOO-sTan da sargeblobs gaerTianebuli erebis ekonomikuri

da socialuri statusiT. es organizacia Tavisi wevri

saxelmwifoebidan Semosuli sawevro SenatanebiTa da sxva kerZo

da saxalxo organizaciebidan Semosuli saxsrebiT arsebobs.

ICOM-i amuSavebs da adgens samuzeumo programas.

ICOM-i 1946 wels parizSi iuneskos Stab-binaSi daarsda. igi

Sedgeba 140 saxelmwifos 17 000 wevrisagan. aseve 116 erovnuli

komitetis, 29 saerTaSoriso komitetis da 13 wevri

organizaciisagan. isini aqtiurad muSaoben, raTa kidev ufro

gaafarTovon TavianTi saqmianobis sfero, swored am mizniT

erovnuli komitetebi dajgufebulni arian regionul

organizaciebad.

ICOM – is saqmianobis interesebSi Sedis Semdegi sakiTxebi:

- TanamSromloba da mecnieruli gamocdilebis gaziareba

- profesiuli momzadeba

- profesiuli normirebis ganviTareba

- kulturuli memkvidreobis dacva da brZola maTi

akrZaluli vaWrobis winaaRmdeg.

- muzeumebze codnis gavrceleba da mosaxleobaSi maTdami

TviTSegnebis danergva.

ICOM –is marTveli da aRmasrulebeli organoebia:generaluri

konferencia, generaluri asamblea, konsultaciuri sabWo da

aRmasrulebeli sabWo,

ICOM-is Semadgeneli organoebi:

aRmasrulebeli sabWo yovel 3 welSi erTxel ikribeba,

romelsac organizaciis yvela wevri eswreba. igi aris umaRlesi

organo, romelic irCevs aRmasrulebeli sabWos wevrebs.

generaluri konferencia tardeba imave dros, da imave adgilas,

sadac aRmasrulebeli sabWo. igi adgens ICOM-is yvela

wevrebis mniSvnelovani Sexvedrebis adgils.

konsultatiuri sabWo Sedgeba erovnuli, saerTaSoriso da

wevri komitetebis prezidentebisagan. yovel sam welSi erTxel

igi irCevs prezidents da vice prezidents ICOM-is yvela

wevrebisagan. igi ikribeba erT welSi erTxel da ganixilavs

Page 17: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

17

organizaciis politikas, programas da finansur sakiTxebs.

konsultatiuri sabWo gansazRvravs misi saqmianobis orientacias

da gadascems Tavis gamocdilebas aRmasrulebel sabWos.

aRmasrulebeli sabWo Sedgeba 9 wevrisagan, romlebic

arCeulni arian generaluri asambleis mier 3 wlis vadiT.

aRmasrulebeli sabWo aris organizaciis mTavari organo. igi

ikribeba weliwadSi orjer da Tvalyurs adevnebs generaluri

asambleis gadawyvetilebebis, rezoluciis da programis

ganxorcielebas. amave dros iRebs zomebs raTa gatarebuli iqnas

konsultatiuri sabWos winadadebebi da rekomendaciebi da

saWiroebis SemTxvevaSi erovnuli, saerTaSoriso da wevri

komitetebis saqmianoba. ICOM-is wevrebs, rogorc damkvirebels

SeuZliaT daeswron aRmasrulebeli sabWos Sekrebas,

ikomis erovnuli komiteti Seiqmna TbilisSi 1994 wels.

I C O M O S - ZeglTa da RirsSesaniSnaobaTa saerTaSoriso sabWo.

daarsda 1965 wels. Stab-bina mdebareobs veneciaSi.

ikomosis ZiriTad organoebs warmoadgens:generaluri asamblea,

romelic ikribeba sam weliwadSi erTxel da adgens ikomosis

muSaobis mTavar kurss da strategias. gen. asamblea irCevs

prezidents, vice prezidents, generalur mdivans da xazinis

ufross. igi aseve irCevs 12 wevrs aRmasrulebel sabWoSi. igi

amtkicebs programas da biujets.

aRmasrulebeli sabWo, romelic Sedgeba 12 wevrisagan da biuros

5 wevrisagan. sabWo amzadebs da ganaxorcielebs programas,

kontrols uwevs mis Sesrulebas.

mrCevelTa sabWo, romelic Sedgeba erovnuli da saerTaSoriso

komitetebisgan.

saerTaSoriso samdivno, romelic mdebareobs q. parizSi. igi

uwevs koordinirebas programebis ganxorcielebas.

ikomosis ZiriTad mizans warmoadgens ZeglTa da

RirsSesaniSnaobaTa eqspertiza, rekonstruqcia.

1993 wels saqarTveloSi Camoyalibda ikomosis erovnuli

komiteti.

Page 18: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

18

atomuri energiis saerTaSoriso saagento

(IAEA- International Atomic Energy Agency)

daarsda 1957 wels gaero-s farglebSi avtonomiuri

organizaciis saxiT.

Stabbina mdebareobs q. venaSi (avstria)

organizaciis mizania masobrivi ganadgurebis iaraRis

gavrcelebis winaaRmdeg brZola.

monawile qveynebis raodenoba:136

ZiriTadi organoebia:mmarTvelTa sabWo da generaluri

konferencia.

pirveli maTgani ikribeba weliwadSi xuTjer, xolo generaluri

konferencia weliwadSi erTxel da moicavs organizaciaSi

gaerTianebul yvela monawile qveyanas.

saqarTvelo zemoaRniSnul organizaciaSi gawevrianda 1996 wels.

Page 19: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

19

saerTaSoriso sisxlis sasamarTlo

(ICC)

sisxlis samarTlis saerTaSoriso sasamarTlos wesdebas

xeli moewera 1998 wlis 18 ivliss, xolo funqcionireba daiwyo

2001 wels. saqarTvelom ratificireba moaxdina aRniSnuli

statutis 2003 wlis 16 ivliss. sasamarTlos adgilsamyofelia q.

haagaSi, niderlandebi.

igi warmoadgens mudmiv organos da gaaCnia uflebamosileba

ganaxorcielos misi iurisdiqcia pirebze, saerTaSoriso

mniSvnelobis danaSaulebisaTvis, romlebic aRniSnulia

winamdebare wesdebaSi da warmoadgens erovnul sisxlis

samarTlis iurisdiqciaTa Semavsebels. sasamarTlos

iurisdiqcias da funqcionirebas aregulirebs winamdebare

wesdebis debulebani.

sasamarTlo gaerTianebuli erebis organizaciasTan

urTierTobas amyarebs SeTanxmebiT, romelsac iwonebs am

wesdebis monawile saxelmwifoTa asamblea da SemdgomSi debs

sasamarTlos Tavmjdomare sasamarTlos saxeliT.

sasamarTlo Sedgeba Semdegi organoebisgan:

(a) prezidiumi;

(b) saapelacio ganyofileba, sasamarTlo warmoebis

ganyofileba da winaswari warmoebis ganyofileba;

(c) prokuroris kancelaria;

(d) samdivno

mosamarTleTa mier funqciebis Sesruleba:

1. yvela mosamarTle airCeva mudmiv safuZvelze Tavisi

funqciis Sesasruleblad sasamarTlos wevrad da am safuZvelze

dakisrebuli funqciebis Sesasruleblad sasamarTlos

gankargulebaSi imyofeba uflebamosilebis vadis dawyebidan.

2. prezidiumSi arCeuli mosamarTleebi maTze dakisrebul

funqciebs asruleben mudmiv safuZvelze maTi arCevis momentidan.

prezidiumi:

1. Tavmjdomares da Tavmjdomaris pirvel da meore moadgiles

irCeven mosamarTleTa xmebis absoluturi umravlesobiT.

isini TavianT funqciebs asruleben sami wlis vadiT an

Sesabamisad maTi mosamarTleobis uflebamosilebis vadis

dasrulebamde imis mixedviT, romelic yvelaze adre

iwureba. isini SeiZleba kidev erTxel xelaxla iqnan

arCeuli.

palatebi:

1. mosamarTleTa arCevis Semdeg pirveli

SesaZleblobisTanave sasamarTlo Tavis SemadenlobaSi qmnis,

Page 20: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

20

miTiTebul ganyofilebebs. saapelacio ganyofileba Sedgeba

Tavmjdomarisa da sxva oTxi mosamarTlisagan, sasamarTlo

warmoebis ganyofileba - aranakleb eqvsi mosamarTlisagan da

winaswari warmoebis ganyofileba - aranakleb eqvsi

mosamarTlisagan. mosamarTleTa ganyofilebebSi gamweseba xdeba

TiToeul ganyofilebaze dakisrebuli funqciebis xasiaTisa da

sasamarTloSi arCeul mosamarTleTa kvalifikaciisa da

gamocdilebis mixedviT, ise, rom TiToeul ganyofilebaSi

optimalurad ganawildnen mosamarTleni, romlebic arian

sisxlis samarTlisa, sisxlis samarTlis procesis sferosa da

saerTaSoriso samarTlis sferos specialistebi. sasamarTlo

warmoebis da winaswari warmoebis ganyofilebebi Sedgeba

upiratesad sisxlis samarTlis saqmeTa sasamarTlo garCevis

procesSi gamocdilebis mqone mosamarTleTagan.

prokuroris kancelaria:

1. prokuroris kancelaria moqmedebs damoukideblad

sasamarTlos calke organos saxiT. misi pasuxismgeblobis

sferos ganekuTvneba sasamarTlos iurisdiqciaSi Semavali

danaSaulebis Sesaxeb viTarebis moxsenebebisa da sxva

dasabuTebuli informaciis miReba, maTi Semowmebis, gamoZiebis

warmoebisa da sisxlissamarTlebrivi devnis mizniT. kancelariis

TanamSromels ar SeuZlia miiRos an Seasrulos nebismieri gare

wyarosgan miRebuli miTiTebebi.

samdivno:

1. samdivnos pasuxismgeblobas ganekuTvneba sasamarTlos

saqmeTa marTvisa da momsaxurebis araiuridiuli sakiTxebi.

2. samdivnos xelmZRvanelobs mdivani, romelic sasamarTlos

mTavari administraciuli Tanamdebobis pirs warmoadgens.

mdivani Tavis funqciebs axorcielebs sasamarTlos

Tavmjdomaris davalebiT.

3. mdivansa da mdivnis moadgiles unda axasiaTdebodeT

maRali zneobrivi Tvisebebi, maRali kvalifikacia da

srulyofilad icodnen sasamarTlos Tundac erTi samuSao ena

da Tavisuflad laparakobdnen am enaze.

prokurors irCeven faruli kenWisyriT monawile

saxelmwifoTa asambleis wevrTa xmebis absoluturi

umravlesobiT. prokuroris moadgileebs irCeven igive wesiT

prokuroris mier wardgenili kandidatebis siidan. prokurori

moadgilis yovel Tanamdebobaze asaxelebs sam kandidats.

Page 21: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

21

prokurori da prokuroris moadgileebi, Tu maTi arCevnis

droisTvis uflebamosilebis ufro mokle vada ar dawesda,

daikaveben Tanamdebobas cxra wlis vadiT da xelmeored ar

airCevian.

Page 22: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

22

kulturuli memkvidreobis konservaciisa da

restavraciis saerTaSoriso kvleviTi centri.

ICCROM

daarsda 1956 wels. misi Stab-bina mdebareobs q. romSi.

ikromi imarTeba generaluri asambleis mier. gen. asamblea adgens

ikromis ZiriTad mimarTulebebs. igi amtkicebs orwlian

programas da biujets. niSnavs generalur direqtors.

ikromis ZiriTad mizans warmoadgens kulturuli memkvidreobis

ZeglTa saeqsperto mxardaWera, sarestavracio teqnologiebis

sakiTxebze treiningebis Catareba.

saqarTvelo ikromSi gawevrianda 2001 wlis dekemberSi.

iuneskodan mosulia werili, romelSic naTqvamia, rom

dakmayofilda saqarTvelos moTxovna ikromSi gawevrianebis

Taobaze.

Page 23: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

23

saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo

(ICJ)

saxelwodeba:gaero-s saerTaSoriso marTlmsajulebis

sasamarTlo

organizaciis Stab-bina mdebareobs q. haagaSi, niderlandebi

saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo

saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo aris gaero-s

erTerTi ZiriTadi organo.. funcionireba daiwyo 1946 wels,

rodesac man Secvala saerTaSoriso marTlmsajulebis mudmivi

sasamarTlo, saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo

funqcionirebs misave statutis Sesabamisad, romelic gaero-s

wesdebis ganuyofel nawils warmoadgens.

saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlos miznebi:

sasamarTlo mizania saerTaSoriso samarTlis mixedviT

moagvaros saxelmwifoebis mier gadacemuli samarTlebrivi

davebi, da SemuSaos rekomendaciebi saTanadodo uflebamosili

saerTaSoriso organoebis da uwyebebis mier gadacemul

samarTlebriv sakiTxebze.

Semadgenloba:

sasamarTlo Sedgeba gaero-s generaluri asambleis da

uSiSroebis sabWos mier 9 wlis vadiT arCeuli 15

mosamarTlisagan. sasamarTlos wevrebi ar warmoadgenen maT

mTavrobebs aramed arian damoukidebelni.

saqarTvelos gawevrianeba am organoSi moxda mas Semdeg rac

gawevrianda gaerTianebuli erebis organizaciaSi 1992 wlis 31

ivliss, vinaidan gaero-s wesdebis 93-e muxlSi miTiTebulia rom,

rom gaero-s yvela wevri aris ipso facto saerTaSoriso

marTlmsajulebis sasamarTlos statutis monawile.

Page 24: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

24

soflis meurneobis ganviTarebis saerTaSoriso fondi

The International Fund for Agricultural Development (IFAD)

IFAD-i warmoadgens gaeros specializirebul saagentos, daarsda

1977 wels, rogorc saerTaSoriso safinanso instituti.

Stabbina: q. romi

miznebi:

IFAD-is mizania ganviTarebad qveynebSi soflad siRaribis

Semcireba. fondi axorcielebs pirdapir dafinansebas im

programebisTvis, romelTa mizania siRaribis Semcirebis

xelSewyoba ZiriTadad sasoflo-sameurneo saqmianobis zrdiT.

mmarTveli organoebi:

mmarTveli sabWo, aRmasrulebeli sabWo, saaudito komisia,

Semfasebeli komisia

saqarTvelo IFAD-is wevri qveyanaa 1995 wlis 1 Tebervlidan.

prezidenti _ Mr. Lennart Båge 2001 wlidan.

Page 25: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

25

Sromis saerTaSoriso organizacia

(ILO)

1919 wels Seiqmna. Mmisi wesdeba iyo versalis zavis nawili.

Stab-bina: Jeneva

mTavari mizani:mSromelTaTvis socialuri samarTlianobis

uzrunvelyofa. SeimuSavebs saerTaSoriso politikas da

programebs Sromis da cxovrebis pirobebis

gaumjobesebisaTvis.

Oorganizacia sami ZiriTadi organosgan Sedgeba:

• Sromis saerTaSoriso konferencia, romelic

saxelmwifoTa, mSromelTa da mewarmeTa delegatebisagan

Sedgeba, ikribeba yovelwliurad. Aamtkicebs biujets.

• Aadministraciuli sabWo ikribeba weliwadSi orjer da

xelmZRvanelobs ILO-s muSaobas.

• Sromis saerTaSoriso biuro aris organizaciis

mudmivmoqmedi samdivno.

Sromis saerTaSoriso organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda

1993 wlis 22 ivnisi (werilis safuZvelze formalurad iRebs

valdebulebebs organizaciis konstituciis Sesabamisad)

www.ilo.org

saerTaSorso sazRvao organizacia

(IMO)

Page 26: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

26

saerTaSoriso sazRvao organizacia aris gaero-s

specializebuli organo, romelic daarsda 1948 wels.

organizaciis Stab-bina mdebareobs londonSi.

saerTaSoriso sazRvao organizaciis miznebi moicavs:

naosnobis usafrTxoebis da gemebidan zRvis garemos

dabinZurebis aRmofxvris uzrunvelyofas; wevr saxelmwifoebs

Soris serTaSoriso naosnobasTan dakavSirebul teqnikur

sakiTxebTan TanamSromlobis sistemis danergvas da ganviTarebas

da samarTlebrivi dokumentebis miRebas ( konvenciebi, kodeqsebi

da a.S).

organizaciis struqtura:

organizacia Sedgeba asambleis, sabWos da oTxi mTavari

komitetisgan:sazRvao usafrTxoebis komiteti; zRvis garemos

dacvis komiteti; samarTlebrivi komiteti; da teqnikuri

TanamSromlobis komiteti. aseve arsebobs damxmare komiteti da

mravali qvekomiteti, romlebic mTavar teqnikur komitetebs

exmarebian samuSaos SesrulebaSi.

asamblea organizaciis mmarTvelobis umaRlesi organoa. igi

Sedgeba yvela wevri saxelmwifosgan da Cveulebriv ikribeba

sesiebze yovel or weliwadSi erTxel, magram saWiroebis

SemTxvevaSi SeiZleba Seikribos riggareSe sesiazec.

sabWo irCeva asambleis mier ori wlis vadiT, romelic

warmoadgens organizaciis aRmasrulebel organos da

pasuxismgebelia asambleis winaSe, asambelis sesiebs Soris sabWo

asrulebs mis funqciebs, garda sazRvao usafrTxoebasTan da

dabinZurebasTan dakavSirebuli mTavrobebisaTvis

rekomendaciebis miRebisa.

sazRvao usafrTxoebis komiteti warmoadgens organizaciis

umaRles teqnikur organos. igi Sedgeba yvela wevri

saxelmwifosgan.

sazRvao garemos dacvis komiteti Sedgeba yvela wevri

saxelmwifosgan.

samarTlebrivi komiteti Sedgeba IMO-s yvela wevri

saxelmwifosgan.

Page 27: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

27

teqnikuri TanamSromlobis komiteti Sedgeba organizaciis yvela

wevri saxelmwifosgan. igi daarsda 1969 wels, rogorc sabWos

damxmare organo.

damxmare komiteti sabWos damxmare organos warmoadgens. igi

daarsda 1972 wlis maisSi. damxmare komitetSi monawileoba

SeuZlia miiRos organizaciis yvela wevrma saxelmwifom.

samdivno Sedgeba generaluri mdivnisa da daaxloebiT 300

kaciani personalisgan.

am organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda 1993 wels.

saqarTvelos ministrTa kabinetis dadgenilebiT saerTaSoriso

sazRvao organizaciis konvenciis ratifikaciis Sesaxeb

Page 28: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

28

interpoli

interpoli aris msoflioSi udidesi saerTaSoriso policiis

organizacia. igi daarsda 1923 wels raTa xeli Seewyo

kriminaluri policiis saerTaSoriso TanamSromlobisaTvis da

dReisaTvis masSi 181 saxelmwifoa gawevrianebuli. igi mxars

uWers da exmareba yvela organizacias, organoebs da

samsaxurebs, romelTa mizanic aris saerTaSoriso danaSaulis

acileba an misi winaaRmdeg brZola.

interpolis samdivno mdebareobs q. lionSi, safrangeTi.

miznebi:

1 sxvadasxva qveynebis samrTlis farglebSi arsebuli

kriminalur poiliciis organoebs Soris uzrunvelyos da

ganaxorcielos farTo urTierTdaxmareba

2 Seqmnas da ganaviTaros dawesebulebebi, romlebic efeqturad

Seuwyoben xels Cveulebrivi danaSaulis acilebas da

aRmofxvras.

Tumca, aqve unda aRiniSnos, rom organizacias mkacrad

ekrZaleba nebismieri intervencia an politikuri, samxedro,

religiuri an rasobrivi xasiaTis saqmianobis nebismieri

ganxorcieleba.

struqtura da organizacia

1. generaluri asamblea

generaluri asamblea organizaciaSi uzenaesi xelisuflebis

organoa. is Sedgeba organizaciis wevrebis mier daniSnuli

delegatebisgan.

generaluri asambleis funqciebia:konstituciiT gansazRvruli

movaleobaTa ganxorcieleba, konstituciis me-2 muxlidan

gamomdinare organizaciis miznebis misaRwevad zogadi

RonisZiebebis Camoyalibeba da principebis gansazRvra,

generaluri mdivnis mier momzadebuli momavali wlis

saqmianobis ZiriTadi programis ganxilva da damtkiceba,

konstituciaSi aRniSnuli funqciebis gansaxorcieleblad

pirovnebebis arCeva, rezoluciebisa da rekomendaciebis miReba

organizaciisaTvis kompetentur sakiTxebze, organizaciis

finansuri politikis gansazRvra, sxva organizaciebTan dasadebi

nebismieri SeTanxmebis ganxilva da damtkiceba.

Page 29: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

29

2. aRmasrulebeli komiteti

aRmasrulebeli komiteti Sedgeba organizaciis prezidentis,

sami vice-prezidentis da cxra warmomadgenlisgan.

generaluri asamblea irCevs organizaciis prezidentsa da

vice-prezidentebs. prezidenti da vice-prezidentebi sxvadasxva

kontinentebs unda warmoadgendnen.

prezidenti airCeva oTxi wlis vadiT. vice-prezidentebi

airCeva sami wlis vadiT.

organizaciis prezidenti:Tavmjdomareobs generaluri

asambleisa da aRmasrulebeli komitetis sxdomebs,

uzrunvelyofs organizaciis saqmianobis Sesabamisobas

generaluri asambleisa da aRmasrulebeli komitetis

gadawyvetilebebTan, inarCunebs, ramdenadac es SesaZlebelia,

pirdapir da mudmiv kavSirs organizaciis generalur mdivanTan.

aRmasrulebeli komitetis cxra warmomadgeneli airCeva

generaluri asambleis mier sami wlis vadiT.

aRmasrulebeli komiteti ikribeba sul mcire weliwadSi

erTxel organizaciis prezidentis mowveviT.

aRmasrulebeli komitetis funqciebia:

a) generaluri asambleis gadawyvetilebaTa aRsrulebaze

zedamxedveloba;

b) generaluri asambleis sxdomebisTvis dRis wesrigis

momzadeba;

g) generaluri asambleisaTvis nebismieri proeqtis

wardgena, romelsac is saWirod miiCnevs;

d) generaluri mdivnis muSaobisa da administraciis

zedamxedveloba;

e) asambleis mier delegirebuli yvela uflebamosilebis

ganxorcieleba.

3. generaluri samdivno

organizaciis mudmiv moqmed organos warmoadgens generaluri

samdivno., romelic:

a) axorcielebs generaluri asambleisa da aRmasrulebeli

komitetis gadawyvetilebebs;

b) warmoadgens Cveulebriv danaSaulTan brZolis

saerTaSoriso centrs;

g) warmoadgens teqnikur da sainformacio centrs; d) uzrunvelyofs organizaciis efeqtur marTvas da sxva.

generaluri samdivno Sedgeba generaluri mdivnisa da

teqnikuri da administraciuli personalisagan.

Page 30: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

30

generaluri mdivnis kandidaturas dasaniSnad waradgens

aRmasrulebeli komiteti da amtkicebs generaluri asamblea

xuTi wlis vadiT.

generaluri mdivani xelmZRvanelobs personalis muSaobas,

gankargavs biujets, ayalibebs da xelmZRvanelobs mudmiv moqmed

organoebs generaluri asambleis an aRmasrulebeli komitetis

direqtivebis Sesabamisad. is aRmasrulebel komitets an

generalur asambleas warudgens organizaciis muSaobasTan

dakavSirebul nebismier winadadebas an proeqts. is

pasuxismgebelia aRmasrulebeli komitetisa da generaluri

asambleis winaSe. mas aqvs ufleba monawileoba miiRos

generaluri asambleis, aRmasrulebeli komitetisa da yvela sxva

qvemdebare organoebis ganxilvebSi.

4. centraluri erovnuli biuro

organizacia saWiroebs wevri saxelmwifoebis mudmiv da

aqtiur TanamSromlobas. aRniSnuli TanamSromlobis

uzrunvelyofis mizniT TiToeuli saxelmwifo niSnavs organos,

romelic erovnuli centraluri biuros funqciebs axorcielebs.

es organo uzrunvelyofs kavSirs qveyanaSi arsebul sxvadasxva

departamentebTan, sxva saxelmwifoSi arsebul erovnul

centralur biuroebTan, organizaciis generalur samdivnosTan.

im qveynebTan mimarTebiT, sadac ar gamoiyeneba 32-e muxlis

debulebebi, generaluri samdivno gansazRvravs am qveynebisaTvis

TanamSromlobis yvelaze ufro Sesaferis alternatiul

saSualebebs.

5) mrCevlebi

samecniero sakiTxebze konsultaciisaTvis organizacias

SeuZlia mimarTos `mrCevlebs~.

mrCevlebs niSnavs aRmasrulebeli komiteti sami wlis

vadiT. maT unda gaaCndeT organizaciisaTvis saintereso

sferoebSi msoflio maStabiT aRiarebuli reputacia.

mrCeveli Tanamdebobidan SeiZleba gadayenebul iqnas

generaluri asambleis gadawyvetilebiT.

Page 31: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

31

saerTaSoriso sakiTxebSi mrCevelTa saerTaSoriso

sabWo

(ISAB)

daarsda 1997 wels

Stabbina mdebareobs:q. vinCesterSi, didi britaneTi;

sabWos ZiriTad miznebsa da amocanebs warmoadgens saqarTvelos

erovnuli usafrTxoebis koncefciis SemuSavebisa da

saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis restruqturizaciis

procesSi mxardaWera.

Page 32: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

32

Eevro-atlantikuri partniorobis sabWo

(NATO)

1997 wlis 30 maiss q. sintraSi (portugalia) gamarTul

sagareo saqmeTa ministrebis Sexvedraze miRebuli

gadawyvetilebiT `Crdilo-atlantikuri TanamSromlobis

sabWosa~(NACC) da `partnioroba mSvidobisaTvis programis~ (PfP) erTgvari Serwymis Sedegad Seiqmna evro-atlantikuri

partniorobis sabWo (eaps). organizaciis Stabbina mdebareobs belgiis dedaqalaq

briuselSi nato-s Stabbinis SenobaSi.

eaps-i warmoadgens nato-sa da partnior qveynebs Soris

TanamSromlobis gaRmavebis erT-erT umTavres meqanizms. misi

ZiriTadi mizania aRniSnuli TanamSromlobis ufro dinamiuri da

mravalmxrivi Camoyalibeba, rogorc politikur, aseve samxedro

sferoebSi.

organizacias xelmZRvanelobs nato-s generaluri mdivani an

misi moadgile. eaps-is Tavmjdomare iniSneba eqvsi Tvis vadiT.

organizaciis ZiriTadi dokumentis mixedviT `Crdilo-

atlantikuri TanamSromlobis sabWosa~ da `partnioroba

mSvidobisaTvis programis~ monawile yvela qveyana, maT Soris

saqarTvelo, avtomaturad gaxdnen eaps-is wevrebi.

Page 33: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

33

ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis

organizacia

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)

daarsebis TariRi:

organizaciis winamorbeds warmoadgens evropis ekonomkuri

TanamSromlobis organizacia - (OEEC) Organisation for European Economic Co-operation - romelic daarsda 1948 wlis 16 aprils,

marSalis gegmis safuZvelze.

Stabbina:

parizi, safrangeTi.

2, rue André Pascal F-75775 Paris Cedex 16 miznebi:

wevri da arawevri qveynebisaTvis mdgradi ekonomikis, cxovrebis

maRali donis da samuSao adgilebis Seqmna da SenarCuneba.

finansuri stabiluroba da msoflio ekonomikis ganviTareba.

saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:

saqarTvelo ar aris organizaciis wevri.

organizaciaSi Sedis 30 wevri qveyana. aseve urTierToba aqvs 70

qveyanasTan da sxva arasamTavrobo organizaciebTan.

xelmZRvaneli:

generaluri mdivani:donald j. jonstoni. 1996 wlis 1 ivnisidan.

Page 34: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

34

qimiuri iaraRis akrZalvis organizacia

(OPCW – Organization for the Prohibition Chemical Weapons)

daarsda 1997 wels

Stabbina mdebareobs haagaSi (niderlandebi)

organizaciis mizania qimiuri iaraRisa da nivTierebebis

gavrcelebis winaaRmdeg brZola.

monawile qveynebis raodenoba: 156

organizaciis umaRlesi organo aris wevri saxelmwifoebis

konferencia, romelic qimiuri akrZalvis konvenciis

implementacias uzrunvelyofs.

aRmasrulebeli sabWo warmoadgens organizaciis mTavar organos

da Sedgeba 41 monawile qveynis warmomadgenlisgan, romlebic

irCevian 2 wlis vadiT.

samdivno exmareba konferenciasa da aRmasrulebel sabWos

muSaobaSi da moicavs 500 kacs. samdivnos kompetenciaSi Sedis

konvenciis implimentaciisaTvis saWiro yoveldRiuri

samuSaoebis Catareba.

saqarTvelom qimiuri iaraRis akrZalvis konvencias xeli moawera

1993 wlis 14 ianvars, xolo dokumenti ZalaSi Sevida 1997 wlis

29 aprils. saqarTvelo gawevrianda qimiuri iaraRis akrZalvis

organizaciaSi qimiuri iaraRis akrZalvis konvenciis

safuZvelze.

Page 35: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

35

cnoba euTo-s Sesaxeb

(OSCE)

• 1975 wlis 1 agvistos helsinkSi evropis 35 qveynis mier

xeli moewera oficialur aqts, romlis safuZvelze

daarsda euTo.

• dRes euTo-s SemadgenlobaSi 55 saxelmwifoa.

• saqarTvelo gawevrianda 1992 wlis martSi.

• euTo-s ZiriTadi Stabbina mdebareobs q. venaSi.

• organizaciis umaRlesi organoa saxelmwifoebisa da

mTavrobis meTaurTa Sexvedra, romelic ramdenime

weliwadSi erTxel imarTeba.

• centralur xelmZRvanel organos warmoadgens ministrTa

sabWo, romelic weliwadSi erTxel ikribeba.

• mudmivi sabWo, romelic Sedgeba monawile qveynebis mudmivi

warmomadgenlebisagan. Tavis sxdomebze marTavs politikur

konsultaciebs da iRebs gadawyvetilebebs mimdinare

sakiTxebze. sabWo mudmivad muSaobs q. venaSi.

• momqmedi Tavmjdomare axorcielebs organizaciis

saqmianobis koordinacias ministrTa sabWosa da

xelmZRvaneli sabWos saxeliT. mas damxmare saSualebad

aqvs e.w. ''troika'', sagangebo jgufebi da misi

personaluri warmomadgenlebi konkretuli sakiTxebis

gadasawyvetad.

• generaluri mdivani iniSneba ministrTa sabWos mier sami

wlis vadiT, moqmedebs rogorc momqmedi Tavmjdomaris

warmomadgeneli daexmareba mas organizaciis miznebisa da

amocanebis ganxorcielebaSi.

• euTo-s ZiriTadi mizania adamianis uflebis dacva,

usafrTxoeba, TanamSromloba ekonomikis, kulturis,

mecnierebis da adamianTa Soris urTierToba humanitarul

sferoSi.

• organizaciis saqmianobasTan dakavSirebuli nebismieri

gadawyvetileba miiReba monawile saxelmwifoTa konsesusis

(konfliqtebis mogvarebis dakavSirebul sakiTxebTan

moqmedebs konsesus minus erTi an minus ori formula)

safuZvelze. organizaciis saqmianobis dafinanseba

xorcieldeba monawile saxelmwifoebis sawevro Senatanebis

xarjze.

Page 36: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

36

sazRvao samarTlis saerTaSoriso tribunali

aRniSnuli tribunalis daarseba gaTvaliswinebulia gaero-s

konvenciiT saerTaSoriso sazRvao samarTlis 1982 w. mixedviT.

tribunali Sedgeba 21 wevrisgan, wevrebad airCevian

maRali zneobrivi Tvisebebis mqone pirebi da romlebic floben

maRal reputacias sazRvao samarTalSi.

wevri ar SeiZleba iyos erTi saxelmwifos ori moqalaqe.

tribunalis wevrebi irCevian saxelmwifoebis mier waradgenili

kandidatebis siidan. pirveli mosamarTleTa arCevnebi Catarda

1996 w.

tribunalis wevrebi irCevian 9 wliT. tribunalis wevrebi

TavianTi saqmianobis Sesrulebis dros sargebloben

diplomatiuri privilegiiT da imunitetiT.

tribunalis Stab-bina mdebareobs qalaq hamburgSi, magram

misi sxdomebi SeiZleba gaimarTos sxva adgilzec.

tribunali adgens Tavis reglaments, irCevs Tavjdomares,

mis moadgiles da mdivans. funqciebis SesrulebisTvis saWiroa 11

wevri mainc. tribunalze gadawyvetileba miiReba xmaTa

umravlesobiT. yvela wevrs aqvs ufleba gamoTqvas Tavisi azri.

Page 37: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

37

gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferencia

(UNCTAD)

Seiqmna 1964 wels.

Stab-bina: Jeneva

188 wevri saxelmwifo. wliuri saoperacio Tanxa 50 dolars

Seadgens.

Mmizani: daaCqaros ganviTrebad qveynebSi vaWrobisa da ekonomikis

ganviTareba; minimumamde daiyvanos ganviTarebul da ganviTarebad

qveynebs Soris arsebuli socialuri Tu ekonomikuri gansxvaveba;

gaaumjobesos satransporto da sakomunikacio sistemebi qveynebs

romelsac zRvaze gasasvleli ar aqvT; xeli Seuwyos soflis

meurneobis aRorZinebas.

aRmasrulebeli organo vaWrobisa da ganviTarebis sabWo,

romelic pasuxs agebs organizaciis saqmianobis Sesabamisobas

mis prioritetebTan. Aaseve iunkdadis SemadgenlobaSi Sedis sami

komisia: saqonlis vaWrobis, momsaxurebis da nedleulis komisia;

investiciebis, teqnologiebisa da maTTan dakavSirebuli

finansuri sakiTxebis komisia; sawarmoebis da sawarmoo

saqmianobis daxmarebis komisia.

kvebis da soflis meurneobis organizacia (FAO)

Stab-bina: romi, italia

daarsda 1945 wels kvebekSi.

soflis meurneobis ganviTarebis sakiTxebSi gaeros

specializirebuli saagentoa. SimSilis da siRaribis daZleva

soflis meurneobis ganviTarebis xelSewyobis gziT.

xelmZRvaneli organoa wevri saxelmwifoebis konferencia,

romelic ikribeba weliwadSi erTxel. igi irCevs 49 wevrian

sabWos, romelic aris konferenciis sesiebis SualedSi

organizaciis mmarTveli organo.

Page 38: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

38

gaeros ganviTarebis programa

(UNDP)

Stab-bina: niu-iorki

Seiqmna 1965 wels,

Mmdgradi ganviTarebis dargSi mravalmxrivi garantiebis gacemis

udidesi saerTaSoriso meqanizmia. ramdenime umniSvnelovanesi

mizania: siRaribis aRmofxvra, garemos regeneracia, samuSao

adgilebis Seqmna da qalis rolis zrda.

132 ganviTrebad qveyanaSi aqvs ofisi.

dafinanseba ZiriTadad nebayoflobiTi Semowirulobebis

safuZvelze xdeba.

UNDP-dakavSirebulia ramdenime fondTan, maT Soris: gaeros

moxaliseebi, gaeros qalTa uflebebis ganviTarebis fondi,

gaudabnoebis da gvalvis winaaRmdeg brZolis organizacia,

gaeros mecnierebisa da teqnikis ganviTarebis fondi.

mmarTveli organo: 36 wevriani sabWo, rmelic rogorc

ganviTarebuli ise ganviTarebadi qveynebis warmomadgenlebisgan

Sedgeba.

G

gaeros garemos dacvis programa

(UNEP)

Page 39: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

39

Stab-bina: Nnairobi (kenia)

daarsda 1972 wels.

mizani:

ganaxorcielos xelmZRvaneloba da xeliSeuwyos partniorobas

garemos mimarT faqizi damokidebulebis mizniT da erebis

cxovrebis donis gaumjobeseba momavali TaobebisTvis zaralis

miyenebis gareSe. SeimuSavebs globalur ekologiur programebs.

Oorganizaciis programa finansdeba ekologiuri fondis

saxsrebiT.

xelmZRvaneli organo: mmarTvelTa sabWo, romelic 58

saxelmwifos wevrisgan Sedgeba, ikribeba yovelwliurad.

gaerTianebuli erebis organizacia ganaTlebis,

mecnierebisa da kulturis sakiTxebSi

(UNESCO)

Page 40: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

40

iuneskos konstitucia xelmowerili iqna 1945 wlis 16

noembers, xolo ratificirebuli iqna 1946 wlis 4 noembers. misi

Stab-bina mdebareobs q. parizSi,

organizaciis mTavari mizania: sakuTari wvlili Seitanos

msoflios mSvidobisa da usafrTxoebis saqmeSi ganaTlebis,

mecnierebis da kulturis meSveobiT, erTa Soris

TanamSromlobis xelSewyobiT, rom momavalSi pativi scen

samarTlianobas, kanons da adamianis uflebebsa da ZiriTad

Tavisuflebebs, romlebic erTiania msoflio xalxebisaTvis

ganurCevlad rasisa, sqesisa, enisa Tu religiisa.

organizacia Sedgeba sami organosgan:generaluri konferencia,

aRmasrulebeli sabWo da samdivno.

• generaluri konferencia Sedgeba wevri saxelmwifoebis

warmomadgenlebisgan. Cveulebriv ikribeba yovel or weliwadSi

erTxel- TiTo qveyana-TiTo xma. generaluri konferencia adgens

organizaciis strategiasa da muSaobis mTavar kurss.

generaluri konferencia amtkicebs iuneskos orwlian programas

da biujets. generaluri konferencia irCevs iuneskos

aRmasrulebeli sabWos wevrebs; aRmasrulebeli sabWos

rekomendaciiT gen.konferencia niSnavs generalur direqtors (6

wliT).

• iuneskos aRmasrulebeli sabWo Cveulebriv, weliwadSi orjer

ikribeba.. arCeulia iuneskos generaluri konferenciis mier da

aris iuneskos sami konstitucionaluri organodan erT-erTi. is

Sedgeba 58 wevri saxelmwifosagan. TviTeuli wevri saxelmwifo

niSnavs erT warmomadgenels. aRmasrulebeli sabWo adgens dRis

wesrigs gen. konferenciisaTvis, ganixilavs organizaciis

muSaobis programas da biujets. aRmasrulebeli sabWo

pasuxismgebelia gen. konferenciis mier miRebuli programis

ganxorcielebaze.

• samdivnoSi Sedis iuneskos generaluri direqtori da

aucilebeli personali. generaluri direqtori SeiZleba

arCeuli iqnas meore eqvswliani vadiTac, romlis damTavrebis

Semdeg mas es vada aRar ugrZeldeba.

saqarTvelo iuneskoSi gawevrianda 1992 wlis 7 oqtombers.

amas win uswrebda 1992 wlis 14 agvistos baton eduard

SevardnaZis mier iuneskos debulebasTan saqarTvelos mTavrobis

mierTebis Sesaxeb dokumentze xelmowera.

gaeros mosaxleobis fondi

Page 41: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

41

(UNFPA)

Stab-bina: amani (iordania)

Seiqmna 1969 wels generaluri asambleis mier.

ZiriTadi saqmianobaa qalTa reproduqciuli janmrTeloba,

ojaxis dagegmareba; strategiebi mosaxleobis sferoSi (faqtebis

Segroveba, cxovrebis donis gazrdis stategiebis SemuSaveba..);

UNFPA-s UNDP-Tan erTad aqvT saerTo a Rmasrulebeli organo –

UNDP-s mmarTvelTa sabWo.

gaeros ltolvilTa umaRlesi komisriati

(UNHCR)

Stab-bina: Jeneva, Sveicaria

Page 42: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

42

Seiqmna 1951 wels

Mmizani: msoflo masStabiT ltolvilTa da adgilnacval pirTa

daxmareba da dacva. Moranizaciis mandati humanitaruli da

arapolitikuria.

umaRlesi komisari asrulebs generaluri asambleis da ekosokis,

aseve sabWos davalebebs, romelic 53 wevrisgan Sedgeba

davalebebs. Oorganizacia mTlianad SemowirulobebiT

finansdeba.

gaero-s industriuli ganviTArebis organizacia

UN Industrial Development Organization (UNIDO)

daarsda 1966 wels.

1985 wels SeuerTda gaero-s sistemas.

Stabbina:

Page 43: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

43

vena, avstria.

Vienna International Center P.O. Box 300 A-1400 miznebi:

industriuli ganviTareba, siRaribis daZleva, materialuri

bazis gamyareba, garemos dacva, globaluri TanamSromloba

ganviTarebisaTvis.

mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:

wevri qveynebi 2 weliwadSi erTxel atareben konferencias,

romelic organizaciis mTavari mmarveli organoa, romelic

gansazRvravs UNIDO-s biujets, wliur gegmas da amtkicebs

generalur direqtors. aseve irCevs 53 warmomadgenels

industriuli ganviTarebis organoSi da 27 warmomadgenels

programebisa da sabiujeto komitetSi.

Sedgeba 171 wevrisagan.

xelmZRvaneli:

generaluri direqtori: karlos magarinosi

Page 44: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

44

humanutarul saqmeTa koordinirebis departamenti

(UNOCHA)

funqcia-sagangebo situaciebSi gaeros sxavadasxva organoebis

koordinaciis gaZliereba, sxvadasxva saxelmwifoebSi Seqmnil

sagangebo viTarebaze xels uwyobs sxavadasxva saagentoebis

koordinirebuli moqmedebas, yvela aspeqtis gaanalizebas da

maTze reagirebis meqanizmebis SemuSavebas. uSiSroebis sabWoSi

axdens humanitaruli sakiTxebis lobirebas.

gaeros universiteti

(UNU)

Stab-bina: tokio (iaponia)

Page 45: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

45

Ddaarsda 1975 wels.

Mmizania moamzados aspirantebi da gaavrcelos codna

gadaudebeli globaluri problemebisTvis.

Uuniversitets gaaCnia xuTi kvleviTi centri:

• Mmsoflio instituti ekonomikis ganviTarebis saqmeSi.

(Hhelsinki, fineTi)

• Aaxali teqnologiebis instituti. (maastrixti,

niderlandebi)

• programuli teqnologiebis saerTaSoriso instituti

(makao)

• afrikis erovnuli resursebis instituti (akkra, gana)

• perspeqtiuli kvlevebis instituti (tokio)

aseve universitets aqvs ramdenime specialuri programa..

mmarTveli sabWo 26 kacisgan Sedgeba, romelic yovelwliurad

ikribeba.

www.unu.edu

gaeros bavSTi fondi

UNICEF

daarsda 1946 wels. misi Stab-bina mdebareobs parizSi.

iunisefis ZiriTad mizans warmoadgens bavSTa uflebebis dacva.

igi cdilobs aqtiuri daxmareba aRmouCinos ganviTarebad da

Page 46: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

46

gardamaval periodSi myof qveynebs janmrTelobis dacvis, swori

kvebis, ganaTlebis, wylisa da sanitaruli sistemis

usafrTxoebis sferoSi.

iunisefis strategias ZiriTadad gansazRvraven gaeros wevri

qveynebi, romlebic mas ama Tu im qveyanaSi moRvaweobis sagangebo

mandats aniWeben. muSaobis dawyebamde iunisefi qveynis

mTavrobasTan erTad qmnis samoqmedo programas, sadac

gansazRrulia am saerTaSoriso organizaciis moRvaweobis

ZiriTadi sferoebi.

iunisefis ofisi saqarTveloSi 1993 wlis bolos gaixsna

erTaderTi mizniT – sagangebo daxmareba aRmoeCina mZime

ekonomikur da politikur krizisSi myofi saqarTvelosTvis.

Page 47: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

47

msoflio banki

World Bank (WB)

daarsda 1944 wels.

1947 wels SeuerTda gaeros sitemas.

Stabbina:

aSS, vaSingtoni

1818H Street, NW Washington, DC 20433 USA

miznebi:

siRaribis daZleva, saSualo ganaTlebis sayovelTaooba, bavSvTa

sikvdilianobis Semcireba, materialuri bazis gamyareba, garemos

dacva, globaluri TanamSromloba ganviTarebisaTvis, sqesTa

Tanasworoba.

mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:

msoflio bankis jgufSi aRmasrilebel direqtorTa 4

sabWoa:rekonstruqciisa da ganviTarebis saerTaSoriso banki

(IBRD), saerTaSoriso ganviTarebis saociacia (IDA), saerTaSoriso safinanso korporacia (IFC) da mravalmxrivi

investiciebis garantiis saagento (MIGA). ZiriTadad

zemoaRniSnuli organizaciebis aRmasrulebeli direqtorebi

erTi da igivea, romelTac warmoadgens aSS, iaponia,

germania,safrangeTi da didi britaneTis gaerTianebuli samefo.

Sedgeba 184 wevrisagan.

saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:

saqarTvelo msoflio bankSi 1992 wels gawevrianda.

xelmZRvaneli:

prezidenti:jeims d. vulfensoni. 1995 wlis 1 ivnisidan.

Page 48: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

48

msoflio kvebis programa

(WFP)

Stab-bina: romi, italia

Mmizani: sakvebi daxmarebis gaweva. daarsda 1963 wels. ebrZvis

msoflioSi SimSils da siRaribes.iyenebs kvebis daxmarebas

ekonomikuri da socialuri aRmavlobiTvis.

mmarTveli organo 42 kacisgan Sedgeba politikis komitetisa

da kvebiT daxmarebis programebisgan. Nnaxevari wevrebisa

iniSneba ekosokis mier meore naxevari faos mier. Komiteti

ikribeba weliwadSi orjer.

www.wfp.org

Page 49: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

49

jandacvis saerTaSoriso organizacia

(WHO) daarsda 1948 w.

Stab-bina: Jeneva, Sveicaria

WHO-gaeros mTavari organoa jandacvis sferoSi.

Oorganizaciis mTavari funqciebia:

• mTvarobebisTvis xelSewyoba jandacvis dargSi dagegmvisa

da umTavresi amocanebis ganxorcielebaSi,

mmarTveli organi: jandacvis msoflio asamblea, romelic yvela

wevri qveynisgan Sedgeba da weliwadSi erTxel ikribeba.

jandacvis msoflio organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda 1992

wlis 26 agvistos gaeros werilis Tanaxmad.

Page 50: saerTaSoriso organizaciebi* - Parliamentparliament.ge/files/1_517_556739_int_org.pdf · 1 saerTaSoriso organizaciebi* 1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi

50

vaWrobis msoflio organizacia (vmo) – World Trade Organization (WTO)

• vmo daarsda 1995 wlis 1 ianvars;

• vmo-s Stabbina mdebareobs JenevaSi –misamarTi:Centre William Rappard – Rue de Lausanne 154 – Case postale –CH-1211 Geneve 21;

• vaWrobis msoflio organizaciis ZiriTadi funqciebi:

- samarTlebrivi bazis SemuSaveba vaWrobaze moqmedi

barierebis marTvisa da saerTaSoriso vaWrobaSi

diskriminaciis aRkveTis uzrunvelyofa;

- mravalmxrivi savaWro molaparakebebis procesis warmarTva;

- vaWrobasTan dakavSirebuli saerTaSoriso davebis

mogvareba;

- vmo-s wevri qveynebis savaWro politikis zedamxedveloba;

- msoflio ekonomikuri politikis ganmsazRvrel

saerTaSoriso organizaciebTan TanamSromloba.

• vmoO-s umaRlesi organoa ministrTa konferencia,

romelic ikribeba yovel meore wels da iRebs

gadawyvetilebebs ZiriTadad saxelmwifoTaSoriso

savaWro SeTanxmebebis Sesaxeb. konferenciebs Soris vmo-

sO muSaobas xelmZRvanelobs generaluri sabWo, romelic

angariSvaldebulia ministrTa konferenciisadmi. vmo-s

xelmZRvanelia generaluri direqtori, romelic ganagebs

samdivnos da romelsac irCeven 4 weliwadSi erTxel.

• 1999 wlis 6 oqtombers xeli moewera vmo-s damfuZvnebel

marakeSis SeTanxmebaze saqarTelos mierTerbis oqms. 2000

wlis 20 aprils saqarTvelos parlamentma ratifikacia (#264-

IIs) gaukeTa vmo-Si saqarTvelos gawevrianebis oqms da 2000

wlis 14 ivnisidan saqarTvelo gaxda vmo-s sruluflebiani 137-

e wevri.