Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
saerTaSoriso organizaciebi*
1 Savi zRvis samxedro-sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi
(BLACKSEAFOR) 2
2 Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia (BSEC) 3
3 Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) 5
4 evropis sabWo (EC) 7
5 damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba (CIS) 10
6 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (EAPC) 11
7 gaeros ekonomikuri da socialuri sabWo (ECOSOC) 12
8 saparlamento kvlevisa da dokumentaciis evropuli centri (ECPRD) 13
9 evropis regionTa asamblea (era) 14
10 gaeros sursaTisa da soflis meurneobis organizacia (FAO) 15
11 muzeumebis saerTaSoriso sabWo. (I C O M) 16
12 atomuri energiis saerTaSoriso saagento (IAEA) 18
13 saerTaSoriso sisxlis sasamarTlo (ICC) 19
14 kulturuli memkvidreobis konservaciisa da restavraciis
saerTaSoriso kvleviTi centri. (ICCROM) 21
15 saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo (ICJ) 22
16 soflis meurneobis ganviTarebis saerTaSoriso fondi(IFAD) 23
17 Sromis saerTaSoriso organizacia (ILO) 24
18 saerTaSorso sazRvao organizacia (IMO) 25
19 interpoli (Interpol) 27
20 saerTaSoriso sakiTxebSi mrCevelTa saerTaSoriso sabWo (ISAB) 30
21 evro-atlantikuri partniorobis sabWo (NATO) 31
22 ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis organizacia(OECD) 32
23 qimiuri iaraRis akrZalvis organizacia (OPCW) 33
24 evropis usafrTxoebis da TanamSromlobis organizacia(OSCE) 34
25 sazRvao samarTlis saerTaSoriso tribunali 35
26 gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferencia (UNCTADD) 36
27 gaeros ganviTarebis programa (UNDP) 37
28 gaeros garemos dacvis programa (UNEP) 38
29 gaerTianebuli erebis organizacia ganaTlebis, mecnierebisa da
kulturis sakiTxebSi (UNESCO) 39
30 gaeros mosaxleobis fndi (UNFPA) 40
31 gaeros ltolvilTa umaRlesi komisriati (UNHCR) 41
32 gaero-s industriuli ganviTArebis organizacia (UNIDO) 42
33 humanutarul saqmeTa koordinirebis departamenti (UNOCHA) 43
34 gaeros universiteti (UNU) 44
35 gaeros bavSTi fondi, UUNICEF 45
36 msoflio banki (WB) 46
37 msoflio kvebis programa (WFP) 47
38 jandacvis saerTaSoriso organizacia (WHO) 48
39 vaWrobis msoflio organizacia (WTO) 49
* sarCevze dasabruneblad daaWireT Ctrl+Home
2
Savi zRvis samxedro –
sazRvao TanamSromlobis davalebaTa jgufi
(BLACKSEAFOR)
daarsda 1998 wels;
Stabbina mdebareobs q. stambulSi, TurqeTi.
BLACKSEAFOR-is mizania, xeli Seuwyos Savi zRvis qveynebs
Soris megobrobis, keTili urTierTobisa da mxareTa Soris
ndobis Semdgom gaZlierebas.
organizaciis amocanebia: samZebro da samaSvelo, humanitaruli,
ganaRmvis da garemos dacviTi operaciebi, keTili nebis vizitebi;
da mxareTa mier SeTanxmebuli sxva RonisZiebebi.Y
monawile qveynebi: saqarTvelo, bulgareTis respublika,
rumineTi,
ruseTis federacia, TurqeTis respublika,
ukraina.
qveynebma, maT Soris saqarTvelomac SeTanxmebas xeli moaweres
2000 wlis 28 ivniss, ankaraSi.
3
Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis organizacia
(BSEC)
daarseba:
1992 wlis 25 ivniss Savi zRvis auzis 11 qveynis (albaneTi,
somxeTi, azerbaijani, bulgareTi, saqarTvelo, saberZneTi,
moldova, rumineTi, ruseTis federacia, TurqeTi da ukraina)
saxelmwifo da mTavrobaTa meTaurebma, bosforis gancxadebis
miRebiTa da stambolis deklaraciis xelmoweriT safuZveli
Cauyares Savi zRvis ekonomikur TanamSromlobas (BSEC), rasac bazisad daedo helsinkis daskvniT aqtSi, evropaSi
usafrTxoebisa da TanamSromlobis organizaciis mier miRebul
dokumentebSi, parizis qartiaSi asaxuli gadawyvetilebebi da
saerTaSoriso samarTlis sxva sayovelTaod aRiarebuli
principebi.
wevri qveynebi:
albaneTis respublika, somxeTis respublika, azerbaijanis
respublika, bulgareTis respublika, saqarTvelo, saberZneTis
respublika, moldovas respublika, rumineTi, ruseTis
federacia, TurqeTis respublika, ukraina.
damkvirvebeli qveynebi:
avstriis respublika, israelis saxelmwifo, italiis
respublika, poloneTis respublika, egviptis arabTa respublika,
tunisia, germaniis federaciuli respublika, safrangeTis
respublika
saqarTvelos statusi:
BSEC-is daarsebis dRidan (1992 wlis 25 ivnisi) saqarTvelo aris
am organizaciis sruluflebiani wevri.
BSEC-is Stab-bina
BSEC-is Stab-bina mdebareobs q. stambolSi, sruli
saxelwodebaa:Savi zRvis ekonomikuri TanamSromlobis
organizaciis mudmivmoqmedi saerTaSoriso samdivno (BSEC
4
PERMIS). BSEC-is generaluri mdivani aris elCi b-ni valeri
CeCelaSvili.
mmarTveli organoebi:
BSEC-is gadawyvetilebis mimReb regularul organos
warmoadgens wevri qveynebis sagareo saqmeTa ministrebis sabWo,
romelsac momzadebis mizniT win uswrebs ufrosi Tanamdebobis
pirTa Sexvedra (SOM). aRniSnuli struqturis garda moqmedebs
BSEC-is specializirebuli samoqmedo meqanizmebi,
rogoricaa:ekonomikuri informaciisa da statistikuri
monacemebis gacvlis sakoordinacio centri (ankara), Savi zRvis
saporto qalaqebis saerTaSoriso klubi (varna), BSEC-is biznes sabWo (stamboli), Savi zRvis energetikis centri (sofia), BSEC-is mcire da saSualo sawarmoebis balkaneTis centri
(buqaresti), Savi zRvis kvlevis saerTaSoriso centri (ICBSS) (aTeni). sakanonmdeblo organoebs Soris urTierTobebis
ganviTarebisa da BSEC-is farglebSi dasaxuli miznebis
ganxorcielebisaTvis samarTlebrivi mxardaWerisa da
harmonizaciis mizniT Camoyalibda Savi zRvis saparlamento
asamblea - PABSEC (stamboli); Savi zRvis vaWrobisa da
ganviTarebis banki (BSTDB), Stab-biniT q. TesalonikSi.
samuSao jgufebi:
BSEC-is Seqmnilia samuSao jgufebi, romlebic atareben
regularul Sexvedrebs da moicaven ekonomikuri
TanamSromlobis iseT sferoebs, rogoricaa bankebi da finansebi,
ekonomikuri informaciisa da statistikuri monacemebis gacvla,
transporti, energetika, vaWroba da mrewveloba, jandacva,
turizmi, kavSirgabmuloba, garemos dacva, soflis meurneoba da
agroindustria, investiciebis dacva da waxaliseba, ormagi
dabegvris Tavidan acileba da sxva.
qveynebis Tavmjdomareobis principi:
BSEC-is wevri qveynebi yovel eqvs TveSi inglisuri alfavitis
mixedviT, rotaciis safuZvelze arian organizaciis Tavmjdomare
qveynebi.
5
Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis
(BSTDB)
daarseba:
1994 wlis 30 ivniss q. TbilisSi Catarebul Savi zRvis
ekonomikuri TanamSromlobis (BSEC) monawile qveynebis
(albaneTi, somxeTi, azerbaijani, bulgareTi, saqarTvelo,
saberZneTi, moldova, rumineTi, ruseTis federacia, TurqeTi da
ukraina) sagareo saqmeTa ministrebis me-4 Sexvedraze, xeli
moewera BSEC-is ZiriTadi mamoZravebeli struqturis - Savi
zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) damfuZnebel
SeTanxmebas.
Stab-bina:
Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis (BSTDB) Stab-bina mdebareobs saberZneTis respublikis q. TesalonikSi
miznebi:
Savi zRvis vaWrobisa da ganviTarebis bankis struqturas
safuZvlad msoflio bankisa (WB) da evropis rekonstruqciisa
da ganviTarebis bankis (EBRD) organizaciuli principebi daedo.
zogadad es principebi Semdegs iTvaliswinebs:
• qveynebis ekonomikur da finansur moTxovnilebis
gaTvaliswinebas;
• bankis sxva saerTaSoriso safinanso institutebTan
urTierTobebs;
• bankis regionalur xasiaTs.
bankis Camoyalibebis ZiriTad mizans warmoadgens gardamavali
procesebis xelSewyoba, regionuli proeqtebisa da programebis
dafinanseba, monawile saxelmwifoebs Soris vaWrobis
gafarToeba da saboloo jamSi Savi zRvis regionis ekonomikuri
ganviTarebis daCqareba.
mmarTveli organo:
bankis ZiriTad mmarTvel organoebs miekuTvneba mmarTvelTa da
direqtorTa sabWoebi, romlebic wyveten bankis finansur
operaciebs. aqedan gamomdinare, TiToeuli wevri qveynidan bankSi
6
daniSnulia mmarTveli, alternatiuli mmarTveli, direqtori da
alternatiuli direqtori.
sawesdebo kapitali:
bankis sawesdebo kapitali Seadgens erT miliard (1.000.000.000)
specialur sasesxebo uflebebs. sawesdebo fondi dayofilia erT
milion (1.000.000) aqciad, yoveli aqciis nominaluri Rirebulebaa
aTasi (1000) sdr, saqarTvelos wili Seadgens bankis mTeli
sawesdebo fondis 2%-s, anu oci aTas (20.000) aqcias, romelTa
mTliani nominaluri Rirebulebaa oci milioni (20.000.000) sdr.
7
evropis sabWo
EC
evropis sabWo aris samTavrobaTaSoriso organizacia, romelic
dafuZnda 1949 wlis 5 maiss q. londonSi, aTi evropuli qveynis
mier am organizaciis wesdebis xelmoweris Sedegad. evropis
sabWos saqmianobis mTavari mimarTulebebi aris adamianis
uflebebis pativiscema, samarTlis uzenaesoba, evopaSi
demokratiuli stabilurobis ganmtkiceba politikuri,
samarTlebrivi da sakonstitucio reformaTa mxardaWeris gziT
erovnul, regionalur da adgilobriv doneebze.
evropis sabWos Stabbina mdebareobs q. strasburgSi (safrangeTi).
dReisaTvis organizacia Sedgeba 45 wevris da 5 damkvirveblis
statusis mqone saxelmwifoebisagan.
organizaciis struqtura
- evropis sabWos gadawyvetilebis mimRebi organo aris
ministrTa komiteti, romelic Sedgeba 45 wevri qveynis
sagareo saqmeTa ministrebisgan an maTi mudmivi
diplomatiuri warmomadgenlebisgan.
- saparlamento asamblea aris organizaciis saTaTbiro
organo. is aerTienbs 313 wevrs da amave raodenobis
Semcvlels, romlebic warmoadgenen 45 erovnul
parlaments. asambleaSi aseve Sedian arawevri qveynebis
delegaciebi.
- evropis adgilobrivi da regionaluri TviTmmarTvelobis
organoTa kongresi Sedgeba ori palatisagan adgilobrivi
da regionaluri TviTmmarTvelobis organoebisaTvis.
- adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlo warmoadgens
evropis sabWos mudmivmoqmed sasamarTlo organos, romlis
ZiriTadi funqcia aris evropis sabWos wevri qveynebis
moqalaqeebis an am qveynebis iurisdiqciis qveS myofi
pirebis saCivrebis ganxilva, evropis sabWos farglebSi
SemuSavebuli adamianis uflebaTa da ZiriTad
TavisuflebaTa dacvis 1950 wlis evropuli konvenciiT
gaTvaliswinebuli uflebebis darRvevebis safuZvelze.
adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mosamarTleTa
raodenoba Seesabameba evropis sabWos wevri saxelmwifoebis
raodenobas. mosamarTleebi irCevian evropis sabWos
saparlamento asambleis 6 wlis vadiT, organizaciis
8
TiToeuli wevri saxelmwifos mier wardgenili sami
kandidatidan.
saqarTvelo da evropis sabWo
1993 wlis 4 marts saqarTvelos parlamentma mimarTa TxovniT
evropis sabWos saparlamento asambleas misTvis specialuri
stumris statusis miniWebis Sesaxeb, romelic dakmayofilda 1996
wlis 28 maiss.
1996 wlis 14 ivliss saqarTvelom TxovniT mimarTa evropis
sabWos, organizaciaSi sruluflebian wevrad miRebis Sesaxeb.
1999 wlis 27 ianvars evropis sabWos saparlamento asambleam
generaluri mdivnis moxsenebis garSemo gamarTuli debatebis
Sedegad, mimarTa ministrTa komitets, raTa mas ganexila
saqarTvelos evropis sabWos sruluflebian wevrad miwvevis
sakiTxi.
1999 wlis 23-24 marts, Tavis 665-e Sexvedris dros evropis
sabWos ministrTa moadgileebis komitetma aRiara saqarTveloSi
mimdinare demokratiuli reformebis Seuqcevadi xasiaTi da
miiRo N (99) 4 rezolucia, romliTac saqarTvelo miwveul iqna
evropis sabWos 41-e wevri saxelmwifo gamxdariyo.
1999 wlis 27 aprils, saqarTvelos mier evropis sabWos wesdebis
ratificirebis sigelis deponirebisa da adamianis uflebaTa da
ZiriTad TavisuflebaTa 1950 wlis evropuli konvenciis
xelmoweris Semdeg, saqarTvelo gaxda evropis sabWos
sruluflebiani wevri.
evropis sabWos saparlamento asamblea
evropis sabWos saparlamento asamblea, romlis pirveli sxdoma
Catarda 1949 wlis 10 agvistos aris demokratiulad arCeuli
parlamentis wevrebisagan Semdgari erT-erTi uZvelesi
saerTaSoriso saparlamento asamblea.
ministrTa komitetisagan gansxvavebiT, sadac TiToeul wevrs
aqvs erTi xmis ufleba saparlamento asambleaSi TiToeuli
wevri qveynis saparlamento warmomadgenlebisa da Sesabamisad
xmebis raodenoba ganisazRvreba ama Tu im wevri qveynis sididis
gaTvaliswinebiT.
9
saparlamento wevrebis daniSvnis wesi aris TiToeuli wevri
qveynis prerogativa, mxolod yovel erovnul delegaciaSi
Semavali politikur partiaTa balansi unda uzrunvelyofdes
erovnul parlamentebSi Semaval partiaTa da jgufebis Tanabar
warmomadgenlobas.
evropuli komisia `demokratia samarTlis meSveobiT~
(veneciis komisia)
evropuli komisia `demokratia samarTlis meSeveobiT~ aseve
cnobili rogorc veneciis komisia, Seiqmna 1990 wlis 10 marts
evropis sabWos ministrTa komitetis mier. komisias didi wvlili
miuZRvis aRmosavleTi evropis qveynebis konstituciebis evropis
sakonstitucio memkvidreobis standartebTan SesabamisobaSi
moyvanis procesSi. komisiis Stabbina mdebareobs q. veneciaSi
(italia).
veneciis komisiis muSaoba mWidrod aris dakavSirebuli evropis
sabWos da saerTod evropis sakonstitucio memkvidreobis 3
ZiriTad principTan:demokratia, adamianis uflebebi da
samarTlis uzenaesoba. sakonstitucio sakiTxebis garda komisiis
muSaobis arealSi Sedis sakonstitucio sasamarTloebTan,
erovnul umciresobebTan, saarCevno da sxva erovnul
demokratiul institutebTan dakavSirebuli kanonmdeblobis
eqspertiza,
The Commission's primary task is to assist and advise individual countries in constitutional matters - provide constitutional first-aid, as it were -, and this requires it to scrutinise constitutional legislation, generally at countries' own request. However, it may also be asked to examine a specific document of this type by the Council of Europe's Parliamentary Assembly or Secretary General. The Committee of Ministers asked it to examine the Russian constitution as part of that country's accession process, for example, while at the request of the Parliamentary Assembly it produced a report on the Ukrainian constitution following that country's accession.
veneciis komisiis SemadgenlobaSi Sedian sakonstitucio da
saerTaSoriso samarTlis sferoebSi moRvawe damoukedebeli
saerTaSoriso donis eqspertebi, uzenaesi da sakonstitucio
sasamarTloebis mosamarTleebi, erovnuli parlamentebis wevrebi
da maRalCinosani sajaro moxeleebi.
10
evropis sabWos yvela wevri saxelmwifo aris veneciis komisiis
damaarsebeli SeTanxmebis wevri. komisiis wevrebi iniSnebian
wevri saxelmwifoebis mier 4 wlis vadiT.
damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba
C I S
damoukidebel saxelmwifoTa Tanamegobroba Camoyalibda 1991
wlis 8 dekembers. organizaciis Stab-bina (aRmasrulebeli
komiteti) mdebareobs q. minskSi.
Tanamegobrobis mizania xeli Seuwyos wevr-saxelmwifoebs
Soris megobruli, keTilmezobluri urTierTobebisa da
urTierTsasargeblo TanamSromlobis Semdgom gaRrmavebas da
ganviTarebas, politikur, ekonomikur, ekologiur, humanitarul,
kulturul, samxedro da sxva sferoebSi, agreTve, uzrunvelyos
adamianis ZiriTadi uflebebisa da Tavisuflebebis dacva
saerTaSoriso normebisa da principebis Sesabamisad.
organizaciis umaRlesi mmarTveli organoa dsT-s wevr-
saxelmwifoTa meTaurTa sabWo, xolo aRmasrulebel da
makoordinebel funqcias asrulebs dsT-s aRmasrulebeli
komiteti, romlis Tavmjdomares niSnavs meTaurTa sabWo.
saqarTvelom TanamegobrobaSi gawevrianebis survili
oficialurad 1993 w. 8 oqtombers gamoxata, xolo dsT-s wevri
gaxda 1993 wlis 3 dekembers dsT-s saxelmwifoTa meTaurebis
Sesabamisi gadawyvetilebis
(О вступлении Республики Грузия в СНГ) Tanaxmad.
11
evro-atlantikuri partniorobis sabWo
(EAPC)
1997 weli `Crdilo-atlantikuri TanamSromlobis
sabWosa~(NACC) da `partnioroba mSvidobisaTvis programis~ (PfP) erTgvari Serwymis Sedegad Seiqmna evro-atlantikuri
partniorobis sabWo (eaps).
Stabbina mdebareobs q. briuselSi, belgia;
eaps-i warmoadgens nato-sa da partnior qveynebs Soris
TanamSromlobis gaRmavebis erT-erT umTavres meqanizms. misi
ZiriTadi mizania aRniSnuli TanamSromlobis ufro dinamiuri da
mravalmxrivi Camoyalibeba, rogorc politikur, aseve samxedro
sferoebSi.
organizacias xelmZRvanelobs nato-s generaluri mdivani an
misi moadgile. eaps-is Tavmjdomare iniSneba eqvsi Tvis vadiT.
organizaciis ZiriTadi dokumentis mixedviT `Crdilo-
atlantikuri TanamSromlobis sabWosa~ da `partnioroba
mSvidobisaTvis programis~ monawile yvela qveyana, maT Soris
saqarTvelo, avtomaturad gaxdnen eaps-is wevrebi.
12
gaero-s ekonomikuri da socialuri sabWo
UN Economic and Social Council (ECOSOC)
daarsebis TariRi:
1945 wlis 26 ivniss san franciskoSi xeli moewera gaeros
Seqmnis aqts.
Sevida ZalaSi:1945 wlis 24 oqtombers.
Stabbina: aSS, niu-iorki.
miznebi:
siRaribis daZleva, saSualo ganaTlebis sayovelTaooba, bavSvTa
sikvdilianobis Semcireba, materialuri bazis gamyareba, garemos
dacva, globaluri TanamSromloba ganviTarebisaTvis, sqesTa
Tanasworoba.
mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:
sabWos biuros arCeva xdeba sabWos mier, yoveli axali sesiis
win. biuros funqciaSi Sedis dRis wesrigis da samuSao
programis Sedgena gaeros samdivnos daxmarebiT.
sabWoSi Sedis 54 qveyana, romlebic arCeulni arian generaluri
asambleis mier, sami wlis vadiT.
sabWoSi wevrebi irCevian geografiuli niSniT:afrika - 14, azia -
9, aRmosavleT evropa - 6, laTinuri amerika da karibis zRva - 10,
dasavleT evropa da sxva qveynebi - 13.
saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:
gaero-s ekonomikuri da sicialuri sabWos wevrad saqarTvelo
arCeul iqna 2000-2003 wlis vadiT.
prezidenti: gert rozentali.
13
saparlamento kvlevisa da dokumentaciis
evropuli centri
(ECPRD)
ECPRD daarsda 1977 wels venaSi evropis parlamentis
asambleaTa Tavjdomareebis konferenciis mier. es aris
damakavSirebeli organo, romelic muSaobs evropis parlamentisa
da evropis sabWos saparlamento asambleis farglebSi. Ppirvel
rigSi, es centri aris kvlevisa da dokumentaciis departamentTa
saerTaSoriso qseli, magram aseve asrulebs Tanamdebobis pirTa
damakavSirebel funqcias, romlebic pasuximgebelni arian
kanonmdeblobis Sesaxeb informaciis Segrovebaze, gavrcelebasa
da momzadebaze.
AamJamad centrSi gaerTianebulia 45 wevri saxelmwifo, sami
saerTaSoriso parlamenti (evropis parlamenti, dasavleT
evropis kavSiris asamblea da evropis sabWos saparlamento
asamblea), da oTxi stumari an damkvirvebeli saxelmwifo
(israeli, meqsika da iugoslaviis federaluri respublika). es
mTlianad warmoadgens 70 saparlamento asambleas, romelTac
SeuZliaT monawileoba miiRon ECPRD-is saqmianobaSi. yoveli
wevri asamblea niSnavs maRal Tanamdebobis pirs, romelic
korespondentis saxiT imoqmedebs.
TavmjdomareTa konferencia Sedgeba wevrebis saparlamento
asambleis prezidentebisa da Tavmjdomareebis da evropis sabWos
saparlamento asambleis specialuri stumrebisgan.
generalur mdivnebs centris saqmianobaze gaaCniaT
administraciuli pasuximgebloba.
Tana-direqtorebi da Tana-mdivnebi iniSnebian evropis
palamentisa da evropis sabWos saparlamento asambleis
generaluri mdivnis mier.
KkorespondentTa konferencia warmoadgens korespondentTa
wliur Sexvedras, romelzec ganixileba ECPRD-is saqmianoba da miiReba farTo politikuri gadawyvetilebebi.
AaRmasrulebel komitets Seadgens Tana-direqtorebi da
sami korespondenti, romlebic iniSnebian korespondentTa
konferenciis mier, raTa uzrunvelyofil iqnes muSaoba wliur
Sexvedrebs Soris. Kkomiteti ikribeba weliwadSi orjer mainc.
14
evropis regionTa asamblea (era)
Seiqmna 1985 wels, rogorc evropis qveynebis regionTa
warmomadgenlobiTi organo da politikuri forumi. masSi Sedian
evropis qveynebis is regionebi, romlebic aRiareben demokratiis,
solidarobisa da evropaSi regionTaSoriso TanamSromlobis
ganviTarebis principebs. era-is Stab-bina mdebareobs
strasburgSi (safrangeTi). misi mmarTveli organoebia
generaluri asamblea (Sedgeba yvela wevri regionisagan),
politikuri biuro –(irCeva generaluri asambleis mier ori
wlis vadiT) da prezidiumi, romelsac xelmZRvanelobs
prezidenti. yvela am organos saqmianobas warmarTavs
generaluri samdivno Stab-biniT strasburgSi da misi ofisi
briuselSi.
aRniSnul organizaciaSi 1997 wlis dekemberSi gawevrianda
aWaris avtonomiuri respublika. 1998 wlis dekembridan era-is
wevri gaxda imereTis mxare, rogorc regionalizaciis gzaze
mdgomi qveynis teritoriuli erTeuli. 2002 wlidan
damkvirveblis statusiT miRebuli iqna kaxeTis mxare.
amasTanave, gawvdiT informacias evropis adgilobrivi da
regionuli xelisuflebis kongresis Sesaxeb (ix. danarTi).
15
gaeros sursaTisa da soflis meurneobis organizacia
Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)
q. kvebekSi (kanada) 1945 wlis konferenciis pirvel sesiaze FAO
daarsda rogorc gaeros specializebuli saagento
Stabbina:q. romi (1951 wlidan)
FAO gansakuTrebul yuradRebas amaxvilebs soflis meurneobis
stabilur ganviTarebasa da usafrTxo kvebis produqtebis
warmoebaze. misi saqmianoba ZiriTadad mimarTulia mosaxleobis
normaluri kvebisa da cxovrebis donis amaRlebisaken.
saqarTvelo FAO-s wevri qveyana gaxda 1995 wels.
1997 wels FAO-m da saqarTvelos mTavrobam xeli moaweres
urTierTSeTanxmebis memorandums.
xelmZRvaneli:
generaluri direqtori _ Jak diufi (Jacques Diouf) 1994 wlidan.
16
muzeumebis saerTaSoriso sabWo.
I C O M
ICOM-is interess msoflios dRevandeli da xvalindeli
materialuri da aramaterialuri memkvidreobis dacva da
SenarCuneba warmoadgens. ICOM-i 1946 wels Seiqmna. igi aris
arasamTavrobo organizacia, romelic mWidrod TanamSromlobs
UNESCOO-sTan da sargeblobs gaerTianebuli erebis ekonomikuri
da socialuri statusiT. es organizacia Tavisi wevri
saxelmwifoebidan Semosuli sawevro SenatanebiTa da sxva kerZo
da saxalxo organizaciebidan Semosuli saxsrebiT arsebobs.
ICOM-i amuSavebs da adgens samuzeumo programas.
ICOM-i 1946 wels parizSi iuneskos Stab-binaSi daarsda. igi
Sedgeba 140 saxelmwifos 17 000 wevrisagan. aseve 116 erovnuli
komitetis, 29 saerTaSoriso komitetis da 13 wevri
organizaciisagan. isini aqtiurad muSaoben, raTa kidev ufro
gaafarTovon TavianTi saqmianobis sfero, swored am mizniT
erovnuli komitetebi dajgufebulni arian regionul
organizaciebad.
ICOM – is saqmianobis interesebSi Sedis Semdegi sakiTxebi:
- TanamSromloba da mecnieruli gamocdilebis gaziareba
- profesiuli momzadeba
- profesiuli normirebis ganviTareba
- kulturuli memkvidreobis dacva da brZola maTi
akrZaluli vaWrobis winaaRmdeg.
- muzeumebze codnis gavrceleba da mosaxleobaSi maTdami
TviTSegnebis danergva.
ICOM –is marTveli da aRmasrulebeli organoebia:generaluri
konferencia, generaluri asamblea, konsultaciuri sabWo da
aRmasrulebeli sabWo,
ICOM-is Semadgeneli organoebi:
aRmasrulebeli sabWo yovel 3 welSi erTxel ikribeba,
romelsac organizaciis yvela wevri eswreba. igi aris umaRlesi
organo, romelic irCevs aRmasrulebeli sabWos wevrebs.
generaluri konferencia tardeba imave dros, da imave adgilas,
sadac aRmasrulebeli sabWo. igi adgens ICOM-is yvela
wevrebis mniSvnelovani Sexvedrebis adgils.
konsultatiuri sabWo Sedgeba erovnuli, saerTaSoriso da
wevri komitetebis prezidentebisagan. yovel sam welSi erTxel
igi irCevs prezidents da vice prezidents ICOM-is yvela
wevrebisagan. igi ikribeba erT welSi erTxel da ganixilavs
17
organizaciis politikas, programas da finansur sakiTxebs.
konsultatiuri sabWo gansazRvravs misi saqmianobis orientacias
da gadascems Tavis gamocdilebas aRmasrulebel sabWos.
aRmasrulebeli sabWo Sedgeba 9 wevrisagan, romlebic
arCeulni arian generaluri asambleis mier 3 wlis vadiT.
aRmasrulebeli sabWo aris organizaciis mTavari organo. igi
ikribeba weliwadSi orjer da Tvalyurs adevnebs generaluri
asambleis gadawyvetilebebis, rezoluciis da programis
ganxorcielebas. amave dros iRebs zomebs raTa gatarebuli iqnas
konsultatiuri sabWos winadadebebi da rekomendaciebi da
saWiroebis SemTxvevaSi erovnuli, saerTaSoriso da wevri
komitetebis saqmianoba. ICOM-is wevrebs, rogorc damkvirebels
SeuZliaT daeswron aRmasrulebeli sabWos Sekrebas,
ikomis erovnuli komiteti Seiqmna TbilisSi 1994 wels.
I C O M O S - ZeglTa da RirsSesaniSnaobaTa saerTaSoriso sabWo.
daarsda 1965 wels. Stab-bina mdebareobs veneciaSi.
ikomosis ZiriTad organoebs warmoadgens:generaluri asamblea,
romelic ikribeba sam weliwadSi erTxel da adgens ikomosis
muSaobis mTavar kurss da strategias. gen. asamblea irCevs
prezidents, vice prezidents, generalur mdivans da xazinis
ufross. igi aseve irCevs 12 wevrs aRmasrulebel sabWoSi. igi
amtkicebs programas da biujets.
aRmasrulebeli sabWo, romelic Sedgeba 12 wevrisagan da biuros
5 wevrisagan. sabWo amzadebs da ganaxorcielebs programas,
kontrols uwevs mis Sesrulebas.
mrCevelTa sabWo, romelic Sedgeba erovnuli da saerTaSoriso
komitetebisgan.
saerTaSoriso samdivno, romelic mdebareobs q. parizSi. igi
uwevs koordinirebas programebis ganxorcielebas.
ikomosis ZiriTad mizans warmoadgens ZeglTa da
RirsSesaniSnaobaTa eqspertiza, rekonstruqcia.
1993 wels saqarTveloSi Camoyalibda ikomosis erovnuli
komiteti.
18
atomuri energiis saerTaSoriso saagento
(IAEA- International Atomic Energy Agency)
daarsda 1957 wels gaero-s farglebSi avtonomiuri
organizaciis saxiT.
Stabbina mdebareobs q. venaSi (avstria)
organizaciis mizania masobrivi ganadgurebis iaraRis
gavrcelebis winaaRmdeg brZola.
monawile qveynebis raodenoba:136
ZiriTadi organoebia:mmarTvelTa sabWo da generaluri
konferencia.
pirveli maTgani ikribeba weliwadSi xuTjer, xolo generaluri
konferencia weliwadSi erTxel da moicavs organizaciaSi
gaerTianebul yvela monawile qveyanas.
saqarTvelo zemoaRniSnul organizaciaSi gawevrianda 1996 wels.
19
saerTaSoriso sisxlis sasamarTlo
(ICC)
sisxlis samarTlis saerTaSoriso sasamarTlos wesdebas
xeli moewera 1998 wlis 18 ivliss, xolo funqcionireba daiwyo
2001 wels. saqarTvelom ratificireba moaxdina aRniSnuli
statutis 2003 wlis 16 ivliss. sasamarTlos adgilsamyofelia q.
haagaSi, niderlandebi.
igi warmoadgens mudmiv organos da gaaCnia uflebamosileba
ganaxorcielos misi iurisdiqcia pirebze, saerTaSoriso
mniSvnelobis danaSaulebisaTvis, romlebic aRniSnulia
winamdebare wesdebaSi da warmoadgens erovnul sisxlis
samarTlis iurisdiqciaTa Semavsebels. sasamarTlos
iurisdiqcias da funqcionirebas aregulirebs winamdebare
wesdebis debulebani.
sasamarTlo gaerTianebuli erebis organizaciasTan
urTierTobas amyarebs SeTanxmebiT, romelsac iwonebs am
wesdebis monawile saxelmwifoTa asamblea da SemdgomSi debs
sasamarTlos Tavmjdomare sasamarTlos saxeliT.
sasamarTlo Sedgeba Semdegi organoebisgan:
(a) prezidiumi;
(b) saapelacio ganyofileba, sasamarTlo warmoebis
ganyofileba da winaswari warmoebis ganyofileba;
(c) prokuroris kancelaria;
(d) samdivno
mosamarTleTa mier funqciebis Sesruleba:
1. yvela mosamarTle airCeva mudmiv safuZvelze Tavisi
funqciis Sesasruleblad sasamarTlos wevrad da am safuZvelze
dakisrebuli funqciebis Sesasruleblad sasamarTlos
gankargulebaSi imyofeba uflebamosilebis vadis dawyebidan.
2. prezidiumSi arCeuli mosamarTleebi maTze dakisrebul
funqciebs asruleben mudmiv safuZvelze maTi arCevis momentidan.
prezidiumi:
1. Tavmjdomares da Tavmjdomaris pirvel da meore moadgiles
irCeven mosamarTleTa xmebis absoluturi umravlesobiT.
isini TavianT funqciebs asruleben sami wlis vadiT an
Sesabamisad maTi mosamarTleobis uflebamosilebis vadis
dasrulebamde imis mixedviT, romelic yvelaze adre
iwureba. isini SeiZleba kidev erTxel xelaxla iqnan
arCeuli.
palatebi:
1. mosamarTleTa arCevis Semdeg pirveli
SesaZleblobisTanave sasamarTlo Tavis SemadenlobaSi qmnis,
20
miTiTebul ganyofilebebs. saapelacio ganyofileba Sedgeba
Tavmjdomarisa da sxva oTxi mosamarTlisagan, sasamarTlo
warmoebis ganyofileba - aranakleb eqvsi mosamarTlisagan da
winaswari warmoebis ganyofileba - aranakleb eqvsi
mosamarTlisagan. mosamarTleTa ganyofilebebSi gamweseba xdeba
TiToeul ganyofilebaze dakisrebuli funqciebis xasiaTisa da
sasamarTloSi arCeul mosamarTleTa kvalifikaciisa da
gamocdilebis mixedviT, ise, rom TiToeul ganyofilebaSi
optimalurad ganawildnen mosamarTleni, romlebic arian
sisxlis samarTlisa, sisxlis samarTlis procesis sferosa da
saerTaSoriso samarTlis sferos specialistebi. sasamarTlo
warmoebis da winaswari warmoebis ganyofilebebi Sedgeba
upiratesad sisxlis samarTlis saqmeTa sasamarTlo garCevis
procesSi gamocdilebis mqone mosamarTleTagan.
prokuroris kancelaria:
1. prokuroris kancelaria moqmedebs damoukideblad
sasamarTlos calke organos saxiT. misi pasuxismgeblobis
sferos ganekuTvneba sasamarTlos iurisdiqciaSi Semavali
danaSaulebis Sesaxeb viTarebis moxsenebebisa da sxva
dasabuTebuli informaciis miReba, maTi Semowmebis, gamoZiebis
warmoebisa da sisxlissamarTlebrivi devnis mizniT. kancelariis
TanamSromels ar SeuZlia miiRos an Seasrulos nebismieri gare
wyarosgan miRebuli miTiTebebi.
samdivno:
1. samdivnos pasuxismgeblobas ganekuTvneba sasamarTlos
saqmeTa marTvisa da momsaxurebis araiuridiuli sakiTxebi.
2. samdivnos xelmZRvanelobs mdivani, romelic sasamarTlos
mTavari administraciuli Tanamdebobis pirs warmoadgens.
mdivani Tavis funqciebs axorcielebs sasamarTlos
Tavmjdomaris davalebiT.
3. mdivansa da mdivnis moadgiles unda axasiaTdebodeT
maRali zneobrivi Tvisebebi, maRali kvalifikacia da
srulyofilad icodnen sasamarTlos Tundac erTi samuSao ena
da Tavisuflad laparakobdnen am enaze.
prokurors irCeven faruli kenWisyriT monawile
saxelmwifoTa asambleis wevrTa xmebis absoluturi
umravlesobiT. prokuroris moadgileebs irCeven igive wesiT
prokuroris mier wardgenili kandidatebis siidan. prokurori
moadgilis yovel Tanamdebobaze asaxelebs sam kandidats.
21
prokurori da prokuroris moadgileebi, Tu maTi arCevnis
droisTvis uflebamosilebis ufro mokle vada ar dawesda,
daikaveben Tanamdebobas cxra wlis vadiT da xelmeored ar
airCevian.
22
kulturuli memkvidreobis konservaciisa da
restavraciis saerTaSoriso kvleviTi centri.
ICCROM
daarsda 1956 wels. misi Stab-bina mdebareobs q. romSi.
ikromi imarTeba generaluri asambleis mier. gen. asamblea adgens
ikromis ZiriTad mimarTulebebs. igi amtkicebs orwlian
programas da biujets. niSnavs generalur direqtors.
ikromis ZiriTad mizans warmoadgens kulturuli memkvidreobis
ZeglTa saeqsperto mxardaWera, sarestavracio teqnologiebis
sakiTxebze treiningebis Catareba.
saqarTvelo ikromSi gawevrianda 2001 wlis dekemberSi.
iuneskodan mosulia werili, romelSic naTqvamia, rom
dakmayofilda saqarTvelos moTxovna ikromSi gawevrianebis
Taobaze.
23
saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo
(ICJ)
saxelwodeba:gaero-s saerTaSoriso marTlmsajulebis
sasamarTlo
organizaciis Stab-bina mdebareobs q. haagaSi, niderlandebi
saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo
saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo aris gaero-s
erTerTi ZiriTadi organo.. funcionireba daiwyo 1946 wels,
rodesac man Secvala saerTaSoriso marTlmsajulebis mudmivi
sasamarTlo, saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlo
funqcionirebs misave statutis Sesabamisad, romelic gaero-s
wesdebis ganuyofel nawils warmoadgens.
saerTaSoriso marTlmsajulebis sasamarTlos miznebi:
sasamarTlo mizania saerTaSoriso samarTlis mixedviT
moagvaros saxelmwifoebis mier gadacemuli samarTlebrivi
davebi, da SemuSaos rekomendaciebi saTanadodo uflebamosili
saerTaSoriso organoebis da uwyebebis mier gadacemul
samarTlebriv sakiTxebze.
Semadgenloba:
sasamarTlo Sedgeba gaero-s generaluri asambleis da
uSiSroebis sabWos mier 9 wlis vadiT arCeuli 15
mosamarTlisagan. sasamarTlos wevrebi ar warmoadgenen maT
mTavrobebs aramed arian damoukidebelni.
saqarTvelos gawevrianeba am organoSi moxda mas Semdeg rac
gawevrianda gaerTianebuli erebis organizaciaSi 1992 wlis 31
ivliss, vinaidan gaero-s wesdebis 93-e muxlSi miTiTebulia rom,
rom gaero-s yvela wevri aris ipso facto saerTaSoriso
marTlmsajulebis sasamarTlos statutis monawile.
24
soflis meurneobis ganviTarebis saerTaSoriso fondi
The International Fund for Agricultural Development (IFAD)
IFAD-i warmoadgens gaeros specializirebul saagentos, daarsda
1977 wels, rogorc saerTaSoriso safinanso instituti.
Stabbina: q. romi
miznebi:
IFAD-is mizania ganviTarebad qveynebSi soflad siRaribis
Semcireba. fondi axorcielebs pirdapir dafinansebas im
programebisTvis, romelTa mizania siRaribis Semcirebis
xelSewyoba ZiriTadad sasoflo-sameurneo saqmianobis zrdiT.
mmarTveli organoebi:
mmarTveli sabWo, aRmasrulebeli sabWo, saaudito komisia,
Semfasebeli komisia
saqarTvelo IFAD-is wevri qveyanaa 1995 wlis 1 Tebervlidan.
prezidenti _ Mr. Lennart Båge 2001 wlidan.
25
Sromis saerTaSoriso organizacia
(ILO)
1919 wels Seiqmna. Mmisi wesdeba iyo versalis zavis nawili.
Stab-bina: Jeneva
mTavari mizani:mSromelTaTvis socialuri samarTlianobis
uzrunvelyofa. SeimuSavebs saerTaSoriso politikas da
programebs Sromis da cxovrebis pirobebis
gaumjobesebisaTvis.
Oorganizacia sami ZiriTadi organosgan Sedgeba:
• Sromis saerTaSoriso konferencia, romelic
saxelmwifoTa, mSromelTa da mewarmeTa delegatebisagan
Sedgeba, ikribeba yovelwliurad. Aamtkicebs biujets.
• Aadministraciuli sabWo ikribeba weliwadSi orjer da
xelmZRvanelobs ILO-s muSaobas.
• Sromis saerTaSoriso biuro aris organizaciis
mudmivmoqmedi samdivno.
Sromis saerTaSoriso organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda
1993 wlis 22 ivnisi (werilis safuZvelze formalurad iRebs
valdebulebebs organizaciis konstituciis Sesabamisad)
www.ilo.org
saerTaSorso sazRvao organizacia
(IMO)
26
saerTaSoriso sazRvao organizacia aris gaero-s
specializebuli organo, romelic daarsda 1948 wels.
organizaciis Stab-bina mdebareobs londonSi.
saerTaSoriso sazRvao organizaciis miznebi moicavs:
naosnobis usafrTxoebis da gemebidan zRvis garemos
dabinZurebis aRmofxvris uzrunvelyofas; wevr saxelmwifoebs
Soris serTaSoriso naosnobasTan dakavSirebul teqnikur
sakiTxebTan TanamSromlobis sistemis danergvas da ganviTarebas
da samarTlebrivi dokumentebis miRebas ( konvenciebi, kodeqsebi
da a.S).
organizaciis struqtura:
organizacia Sedgeba asambleis, sabWos da oTxi mTavari
komitetisgan:sazRvao usafrTxoebis komiteti; zRvis garemos
dacvis komiteti; samarTlebrivi komiteti; da teqnikuri
TanamSromlobis komiteti. aseve arsebobs damxmare komiteti da
mravali qvekomiteti, romlebic mTavar teqnikur komitetebs
exmarebian samuSaos SesrulebaSi.
asamblea organizaciis mmarTvelobis umaRlesi organoa. igi
Sedgeba yvela wevri saxelmwifosgan da Cveulebriv ikribeba
sesiebze yovel or weliwadSi erTxel, magram saWiroebis
SemTxvevaSi SeiZleba Seikribos riggareSe sesiazec.
sabWo irCeva asambleis mier ori wlis vadiT, romelic
warmoadgens organizaciis aRmasrulebel organos da
pasuxismgebelia asambleis winaSe, asambelis sesiebs Soris sabWo
asrulebs mis funqciebs, garda sazRvao usafrTxoebasTan da
dabinZurebasTan dakavSirebuli mTavrobebisaTvis
rekomendaciebis miRebisa.
sazRvao usafrTxoebis komiteti warmoadgens organizaciis
umaRles teqnikur organos. igi Sedgeba yvela wevri
saxelmwifosgan.
sazRvao garemos dacvis komiteti Sedgeba yvela wevri
saxelmwifosgan.
samarTlebrivi komiteti Sedgeba IMO-s yvela wevri
saxelmwifosgan.
27
teqnikuri TanamSromlobis komiteti Sedgeba organizaciis yvela
wevri saxelmwifosgan. igi daarsda 1969 wels, rogorc sabWos
damxmare organo.
damxmare komiteti sabWos damxmare organos warmoadgens. igi
daarsda 1972 wlis maisSi. damxmare komitetSi monawileoba
SeuZlia miiRos organizaciis yvela wevrma saxelmwifom.
samdivno Sedgeba generaluri mdivnisa da daaxloebiT 300
kaciani personalisgan.
am organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda 1993 wels.
saqarTvelos ministrTa kabinetis dadgenilebiT saerTaSoriso
sazRvao organizaciis konvenciis ratifikaciis Sesaxeb
28
interpoli
interpoli aris msoflioSi udidesi saerTaSoriso policiis
organizacia. igi daarsda 1923 wels raTa xeli Seewyo
kriminaluri policiis saerTaSoriso TanamSromlobisaTvis da
dReisaTvis masSi 181 saxelmwifoa gawevrianebuli. igi mxars
uWers da exmareba yvela organizacias, organoebs da
samsaxurebs, romelTa mizanic aris saerTaSoriso danaSaulis
acileba an misi winaaRmdeg brZola.
interpolis samdivno mdebareobs q. lionSi, safrangeTi.
miznebi:
1 sxvadasxva qveynebis samrTlis farglebSi arsebuli
kriminalur poiliciis organoebs Soris uzrunvelyos da
ganaxorcielos farTo urTierTdaxmareba
2 Seqmnas da ganaviTaros dawesebulebebi, romlebic efeqturad
Seuwyoben xels Cveulebrivi danaSaulis acilebas da
aRmofxvras.
Tumca, aqve unda aRiniSnos, rom organizacias mkacrad
ekrZaleba nebismieri intervencia an politikuri, samxedro,
religiuri an rasobrivi xasiaTis saqmianobis nebismieri
ganxorcieleba.
struqtura da organizacia
1. generaluri asamblea
generaluri asamblea organizaciaSi uzenaesi xelisuflebis
organoa. is Sedgeba organizaciis wevrebis mier daniSnuli
delegatebisgan.
generaluri asambleis funqciebia:konstituciiT gansazRvruli
movaleobaTa ganxorcieleba, konstituciis me-2 muxlidan
gamomdinare organizaciis miznebis misaRwevad zogadi
RonisZiebebis Camoyalibeba da principebis gansazRvra,
generaluri mdivnis mier momzadebuli momavali wlis
saqmianobis ZiriTadi programis ganxilva da damtkiceba,
konstituciaSi aRniSnuli funqciebis gansaxorcieleblad
pirovnebebis arCeva, rezoluciebisa da rekomendaciebis miReba
organizaciisaTvis kompetentur sakiTxebze, organizaciis
finansuri politikis gansazRvra, sxva organizaciebTan dasadebi
nebismieri SeTanxmebis ganxilva da damtkiceba.
29
2. aRmasrulebeli komiteti
aRmasrulebeli komiteti Sedgeba organizaciis prezidentis,
sami vice-prezidentis da cxra warmomadgenlisgan.
generaluri asamblea irCevs organizaciis prezidentsa da
vice-prezidentebs. prezidenti da vice-prezidentebi sxvadasxva
kontinentebs unda warmoadgendnen.
prezidenti airCeva oTxi wlis vadiT. vice-prezidentebi
airCeva sami wlis vadiT.
organizaciis prezidenti:Tavmjdomareobs generaluri
asambleisa da aRmasrulebeli komitetis sxdomebs,
uzrunvelyofs organizaciis saqmianobis Sesabamisobas
generaluri asambleisa da aRmasrulebeli komitetis
gadawyvetilebebTan, inarCunebs, ramdenadac es SesaZlebelia,
pirdapir da mudmiv kavSirs organizaciis generalur mdivanTan.
aRmasrulebeli komitetis cxra warmomadgeneli airCeva
generaluri asambleis mier sami wlis vadiT.
aRmasrulebeli komiteti ikribeba sul mcire weliwadSi
erTxel organizaciis prezidentis mowveviT.
aRmasrulebeli komitetis funqciebia:
a) generaluri asambleis gadawyvetilebaTa aRsrulebaze
zedamxedveloba;
b) generaluri asambleis sxdomebisTvis dRis wesrigis
momzadeba;
g) generaluri asambleisaTvis nebismieri proeqtis
wardgena, romelsac is saWirod miiCnevs;
d) generaluri mdivnis muSaobisa da administraciis
zedamxedveloba;
e) asambleis mier delegirebuli yvela uflebamosilebis
ganxorcieleba.
3. generaluri samdivno
organizaciis mudmiv moqmed organos warmoadgens generaluri
samdivno., romelic:
a) axorcielebs generaluri asambleisa da aRmasrulebeli
komitetis gadawyvetilebebs;
b) warmoadgens Cveulebriv danaSaulTan brZolis
saerTaSoriso centrs;
g) warmoadgens teqnikur da sainformacio centrs; d) uzrunvelyofs organizaciis efeqtur marTvas da sxva.
generaluri samdivno Sedgeba generaluri mdivnisa da
teqnikuri da administraciuli personalisagan.
30
generaluri mdivnis kandidaturas dasaniSnad waradgens
aRmasrulebeli komiteti da amtkicebs generaluri asamblea
xuTi wlis vadiT.
generaluri mdivani xelmZRvanelobs personalis muSaobas,
gankargavs biujets, ayalibebs da xelmZRvanelobs mudmiv moqmed
organoebs generaluri asambleis an aRmasrulebeli komitetis
direqtivebis Sesabamisad. is aRmasrulebel komitets an
generalur asambleas warudgens organizaciis muSaobasTan
dakavSirebul nebismier winadadebas an proeqts. is
pasuxismgebelia aRmasrulebeli komitetisa da generaluri
asambleis winaSe. mas aqvs ufleba monawileoba miiRos
generaluri asambleis, aRmasrulebeli komitetisa da yvela sxva
qvemdebare organoebis ganxilvebSi.
4. centraluri erovnuli biuro
organizacia saWiroebs wevri saxelmwifoebis mudmiv da
aqtiur TanamSromlobas. aRniSnuli TanamSromlobis
uzrunvelyofis mizniT TiToeuli saxelmwifo niSnavs organos,
romelic erovnuli centraluri biuros funqciebs axorcielebs.
es organo uzrunvelyofs kavSirs qveyanaSi arsebul sxvadasxva
departamentebTan, sxva saxelmwifoSi arsebul erovnul
centralur biuroebTan, organizaciis generalur samdivnosTan.
im qveynebTan mimarTebiT, sadac ar gamoiyeneba 32-e muxlis
debulebebi, generaluri samdivno gansazRvravs am qveynebisaTvis
TanamSromlobis yvelaze ufro Sesaferis alternatiul
saSualebebs.
5) mrCevlebi
samecniero sakiTxebze konsultaciisaTvis organizacias
SeuZlia mimarTos `mrCevlebs~.
mrCevlebs niSnavs aRmasrulebeli komiteti sami wlis
vadiT. maT unda gaaCndeT organizaciisaTvis saintereso
sferoebSi msoflio maStabiT aRiarebuli reputacia.
mrCeveli Tanamdebobidan SeiZleba gadayenebul iqnas
generaluri asambleis gadawyvetilebiT.
31
saerTaSoriso sakiTxebSi mrCevelTa saerTaSoriso
sabWo
(ISAB)
daarsda 1997 wels
Stabbina mdebareobs:q. vinCesterSi, didi britaneTi;
sabWos ZiriTad miznebsa da amocanebs warmoadgens saqarTvelos
erovnuli usafrTxoebis koncefciis SemuSavebisa da
saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis restruqturizaciis
procesSi mxardaWera.
32
Eevro-atlantikuri partniorobis sabWo
(NATO)
1997 wlis 30 maiss q. sintraSi (portugalia) gamarTul
sagareo saqmeTa ministrebis Sexvedraze miRebuli
gadawyvetilebiT `Crdilo-atlantikuri TanamSromlobis
sabWosa~(NACC) da `partnioroba mSvidobisaTvis programis~ (PfP) erTgvari Serwymis Sedegad Seiqmna evro-atlantikuri
partniorobis sabWo (eaps). organizaciis Stabbina mdebareobs belgiis dedaqalaq
briuselSi nato-s Stabbinis SenobaSi.
eaps-i warmoadgens nato-sa da partnior qveynebs Soris
TanamSromlobis gaRmavebis erT-erT umTavres meqanizms. misi
ZiriTadi mizania aRniSnuli TanamSromlobis ufro dinamiuri da
mravalmxrivi Camoyalibeba, rogorc politikur, aseve samxedro
sferoebSi.
organizacias xelmZRvanelobs nato-s generaluri mdivani an
misi moadgile. eaps-is Tavmjdomare iniSneba eqvsi Tvis vadiT.
organizaciis ZiriTadi dokumentis mixedviT `Crdilo-
atlantikuri TanamSromlobis sabWosa~ da `partnioroba
mSvidobisaTvis programis~ monawile yvela qveyana, maT Soris
saqarTvelo, avtomaturad gaxdnen eaps-is wevrebi.
33
ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis
organizacia
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)
daarsebis TariRi:
organizaciis winamorbeds warmoadgens evropis ekonomkuri
TanamSromlobis organizacia - (OEEC) Organisation for European Economic Co-operation - romelic daarsda 1948 wlis 16 aprils,
marSalis gegmis safuZvelze.
Stabbina:
parizi, safrangeTi.
2, rue André Pascal F-75775 Paris Cedex 16 miznebi:
wevri da arawevri qveynebisaTvis mdgradi ekonomikis, cxovrebis
maRali donis da samuSao adgilebis Seqmna da SenarCuneba.
finansuri stabiluroba da msoflio ekonomikis ganviTareba.
saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:
saqarTvelo ar aris organizaciis wevri.
organizaciaSi Sedis 30 wevri qveyana. aseve urTierToba aqvs 70
qveyanasTan da sxva arasamTavrobo organizaciebTan.
xelmZRvaneli:
generaluri mdivani:donald j. jonstoni. 1996 wlis 1 ivnisidan.
34
qimiuri iaraRis akrZalvis organizacia
(OPCW – Organization for the Prohibition Chemical Weapons)
daarsda 1997 wels
Stabbina mdebareobs haagaSi (niderlandebi)
organizaciis mizania qimiuri iaraRisa da nivTierebebis
gavrcelebis winaaRmdeg brZola.
monawile qveynebis raodenoba: 156
organizaciis umaRlesi organo aris wevri saxelmwifoebis
konferencia, romelic qimiuri akrZalvis konvenciis
implementacias uzrunvelyofs.
aRmasrulebeli sabWo warmoadgens organizaciis mTavar organos
da Sedgeba 41 monawile qveynis warmomadgenlisgan, romlebic
irCevian 2 wlis vadiT.
samdivno exmareba konferenciasa da aRmasrulebel sabWos
muSaobaSi da moicavs 500 kacs. samdivnos kompetenciaSi Sedis
konvenciis implimentaciisaTvis saWiro yoveldRiuri
samuSaoebis Catareba.
saqarTvelom qimiuri iaraRis akrZalvis konvencias xeli moawera
1993 wlis 14 ianvars, xolo dokumenti ZalaSi Sevida 1997 wlis
29 aprils. saqarTvelo gawevrianda qimiuri iaraRis akrZalvis
organizaciaSi qimiuri iaraRis akrZalvis konvenciis
safuZvelze.
35
cnoba euTo-s Sesaxeb
(OSCE)
• 1975 wlis 1 agvistos helsinkSi evropis 35 qveynis mier
xeli moewera oficialur aqts, romlis safuZvelze
daarsda euTo.
• dRes euTo-s SemadgenlobaSi 55 saxelmwifoa.
• saqarTvelo gawevrianda 1992 wlis martSi.
• euTo-s ZiriTadi Stabbina mdebareobs q. venaSi.
• organizaciis umaRlesi organoa saxelmwifoebisa da
mTavrobis meTaurTa Sexvedra, romelic ramdenime
weliwadSi erTxel imarTeba.
• centralur xelmZRvanel organos warmoadgens ministrTa
sabWo, romelic weliwadSi erTxel ikribeba.
• mudmivi sabWo, romelic Sedgeba monawile qveynebis mudmivi
warmomadgenlebisagan. Tavis sxdomebze marTavs politikur
konsultaciebs da iRebs gadawyvetilebebs mimdinare
sakiTxebze. sabWo mudmivad muSaobs q. venaSi.
• momqmedi Tavmjdomare axorcielebs organizaciis
saqmianobis koordinacias ministrTa sabWosa da
xelmZRvaneli sabWos saxeliT. mas damxmare saSualebad
aqvs e.w. ''troika'', sagangebo jgufebi da misi
personaluri warmomadgenlebi konkretuli sakiTxebis
gadasawyvetad.
• generaluri mdivani iniSneba ministrTa sabWos mier sami
wlis vadiT, moqmedebs rogorc momqmedi Tavmjdomaris
warmomadgeneli daexmareba mas organizaciis miznebisa da
amocanebis ganxorcielebaSi.
• euTo-s ZiriTadi mizania adamianis uflebis dacva,
usafrTxoeba, TanamSromloba ekonomikis, kulturis,
mecnierebis da adamianTa Soris urTierToba humanitarul
sferoSi.
• organizaciis saqmianobasTan dakavSirebuli nebismieri
gadawyvetileba miiReba monawile saxelmwifoTa konsesusis
(konfliqtebis mogvarebis dakavSirebul sakiTxebTan
moqmedebs konsesus minus erTi an minus ori formula)
safuZvelze. organizaciis saqmianobis dafinanseba
xorcieldeba monawile saxelmwifoebis sawevro Senatanebis
xarjze.
36
sazRvao samarTlis saerTaSoriso tribunali
aRniSnuli tribunalis daarseba gaTvaliswinebulia gaero-s
konvenciiT saerTaSoriso sazRvao samarTlis 1982 w. mixedviT.
tribunali Sedgeba 21 wevrisgan, wevrebad airCevian
maRali zneobrivi Tvisebebis mqone pirebi da romlebic floben
maRal reputacias sazRvao samarTalSi.
wevri ar SeiZleba iyos erTi saxelmwifos ori moqalaqe.
tribunalis wevrebi irCevian saxelmwifoebis mier waradgenili
kandidatebis siidan. pirveli mosamarTleTa arCevnebi Catarda
1996 w.
tribunalis wevrebi irCevian 9 wliT. tribunalis wevrebi
TavianTi saqmianobis Sesrulebis dros sargebloben
diplomatiuri privilegiiT da imunitetiT.
tribunalis Stab-bina mdebareobs qalaq hamburgSi, magram
misi sxdomebi SeiZleba gaimarTos sxva adgilzec.
tribunali adgens Tavis reglaments, irCevs Tavjdomares,
mis moadgiles da mdivans. funqciebis SesrulebisTvis saWiroa 11
wevri mainc. tribunalze gadawyvetileba miiReba xmaTa
umravlesobiT. yvela wevrs aqvs ufleba gamoTqvas Tavisi azri.
37
gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferencia
(UNCTAD)
Seiqmna 1964 wels.
Stab-bina: Jeneva
188 wevri saxelmwifo. wliuri saoperacio Tanxa 50 dolars
Seadgens.
Mmizani: daaCqaros ganviTrebad qveynebSi vaWrobisa da ekonomikis
ganviTareba; minimumamde daiyvanos ganviTarebul da ganviTarebad
qveynebs Soris arsebuli socialuri Tu ekonomikuri gansxvaveba;
gaaumjobesos satransporto da sakomunikacio sistemebi qveynebs
romelsac zRvaze gasasvleli ar aqvT; xeli Seuwyos soflis
meurneobis aRorZinebas.
aRmasrulebeli organo vaWrobisa da ganviTarebis sabWo,
romelic pasuxs agebs organizaciis saqmianobis Sesabamisobas
mis prioritetebTan. Aaseve iunkdadis SemadgenlobaSi Sedis sami
komisia: saqonlis vaWrobis, momsaxurebis da nedleulis komisia;
investiciebis, teqnologiebisa da maTTan dakavSirebuli
finansuri sakiTxebis komisia; sawarmoebis da sawarmoo
saqmianobis daxmarebis komisia.
kvebis da soflis meurneobis organizacia (FAO)
Stab-bina: romi, italia
daarsda 1945 wels kvebekSi.
soflis meurneobis ganviTarebis sakiTxebSi gaeros
specializirebuli saagentoa. SimSilis da siRaribis daZleva
soflis meurneobis ganviTarebis xelSewyobis gziT.
xelmZRvaneli organoa wevri saxelmwifoebis konferencia,
romelic ikribeba weliwadSi erTxel. igi irCevs 49 wevrian
sabWos, romelic aris konferenciis sesiebis SualedSi
organizaciis mmarTveli organo.
38
gaeros ganviTarebis programa
(UNDP)
Stab-bina: niu-iorki
Seiqmna 1965 wels,
Mmdgradi ganviTarebis dargSi mravalmxrivi garantiebis gacemis
udidesi saerTaSoriso meqanizmia. ramdenime umniSvnelovanesi
mizania: siRaribis aRmofxvra, garemos regeneracia, samuSao
adgilebis Seqmna da qalis rolis zrda.
132 ganviTrebad qveyanaSi aqvs ofisi.
dafinanseba ZiriTadad nebayoflobiTi Semowirulobebis
safuZvelze xdeba.
UNDP-dakavSirebulia ramdenime fondTan, maT Soris: gaeros
moxaliseebi, gaeros qalTa uflebebis ganviTarebis fondi,
gaudabnoebis da gvalvis winaaRmdeg brZolis organizacia,
gaeros mecnierebisa da teqnikis ganviTarebis fondi.
mmarTveli organo: 36 wevriani sabWo, rmelic rogorc
ganviTarebuli ise ganviTarebadi qveynebis warmomadgenlebisgan
Sedgeba.
G
gaeros garemos dacvis programa
(UNEP)
39
Stab-bina: Nnairobi (kenia)
daarsda 1972 wels.
mizani:
ganaxorcielos xelmZRvaneloba da xeliSeuwyos partniorobas
garemos mimarT faqizi damokidebulebis mizniT da erebis
cxovrebis donis gaumjobeseba momavali TaobebisTvis zaralis
miyenebis gareSe. SeimuSavebs globalur ekologiur programebs.
Oorganizaciis programa finansdeba ekologiuri fondis
saxsrebiT.
xelmZRvaneli organo: mmarTvelTa sabWo, romelic 58
saxelmwifos wevrisgan Sedgeba, ikribeba yovelwliurad.
gaerTianebuli erebis organizacia ganaTlebis,
mecnierebisa da kulturis sakiTxebSi
(UNESCO)
40
iuneskos konstitucia xelmowerili iqna 1945 wlis 16
noembers, xolo ratificirebuli iqna 1946 wlis 4 noembers. misi
Stab-bina mdebareobs q. parizSi,
organizaciis mTavari mizania: sakuTari wvlili Seitanos
msoflios mSvidobisa da usafrTxoebis saqmeSi ganaTlebis,
mecnierebis da kulturis meSveobiT, erTa Soris
TanamSromlobis xelSewyobiT, rom momavalSi pativi scen
samarTlianobas, kanons da adamianis uflebebsa da ZiriTad
Tavisuflebebs, romlebic erTiania msoflio xalxebisaTvis
ganurCevlad rasisa, sqesisa, enisa Tu religiisa.
organizacia Sedgeba sami organosgan:generaluri konferencia,
aRmasrulebeli sabWo da samdivno.
• generaluri konferencia Sedgeba wevri saxelmwifoebis
warmomadgenlebisgan. Cveulebriv ikribeba yovel or weliwadSi
erTxel- TiTo qveyana-TiTo xma. generaluri konferencia adgens
organizaciis strategiasa da muSaobis mTavar kurss.
generaluri konferencia amtkicebs iuneskos orwlian programas
da biujets. generaluri konferencia irCevs iuneskos
aRmasrulebeli sabWos wevrebs; aRmasrulebeli sabWos
rekomendaciiT gen.konferencia niSnavs generalur direqtors (6
wliT).
• iuneskos aRmasrulebeli sabWo Cveulebriv, weliwadSi orjer
ikribeba.. arCeulia iuneskos generaluri konferenciis mier da
aris iuneskos sami konstitucionaluri organodan erT-erTi. is
Sedgeba 58 wevri saxelmwifosagan. TviTeuli wevri saxelmwifo
niSnavs erT warmomadgenels. aRmasrulebeli sabWo adgens dRis
wesrigs gen. konferenciisaTvis, ganixilavs organizaciis
muSaobis programas da biujets. aRmasrulebeli sabWo
pasuxismgebelia gen. konferenciis mier miRebuli programis
ganxorcielebaze.
• samdivnoSi Sedis iuneskos generaluri direqtori da
aucilebeli personali. generaluri direqtori SeiZleba
arCeuli iqnas meore eqvswliani vadiTac, romlis damTavrebis
Semdeg mas es vada aRar ugrZeldeba.
saqarTvelo iuneskoSi gawevrianda 1992 wlis 7 oqtombers.
amas win uswrebda 1992 wlis 14 agvistos baton eduard
SevardnaZis mier iuneskos debulebasTan saqarTvelos mTavrobis
mierTebis Sesaxeb dokumentze xelmowera.
gaeros mosaxleobis fondi
41
(UNFPA)
Stab-bina: amani (iordania)
Seiqmna 1969 wels generaluri asambleis mier.
ZiriTadi saqmianobaa qalTa reproduqciuli janmrTeloba,
ojaxis dagegmareba; strategiebi mosaxleobis sferoSi (faqtebis
Segroveba, cxovrebis donis gazrdis stategiebis SemuSaveba..);
UNFPA-s UNDP-Tan erTad aqvT saerTo a Rmasrulebeli organo –
UNDP-s mmarTvelTa sabWo.
gaeros ltolvilTa umaRlesi komisriati
(UNHCR)
Stab-bina: Jeneva, Sveicaria
42
Seiqmna 1951 wels
Mmizani: msoflo masStabiT ltolvilTa da adgilnacval pirTa
daxmareba da dacva. Moranizaciis mandati humanitaruli da
arapolitikuria.
umaRlesi komisari asrulebs generaluri asambleis da ekosokis,
aseve sabWos davalebebs, romelic 53 wevrisgan Sedgeba
davalebebs. Oorganizacia mTlianad SemowirulobebiT
finansdeba.
gaero-s industriuli ganviTArebis organizacia
UN Industrial Development Organization (UNIDO)
daarsda 1966 wels.
1985 wels SeuerTda gaero-s sistemas.
Stabbina:
43
vena, avstria.
Vienna International Center P.O. Box 300 A-1400 miznebi:
industriuli ganviTareba, siRaribis daZleva, materialuri
bazis gamyareba, garemos dacva, globaluri TanamSromloba
ganviTarebisaTvis.
mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:
wevri qveynebi 2 weliwadSi erTxel atareben konferencias,
romelic organizaciis mTavari mmarveli organoa, romelic
gansazRvravs UNIDO-s biujets, wliur gegmas da amtkicebs
generalur direqtors. aseve irCevs 53 warmomadgenels
industriuli ganviTarebis organoSi da 27 warmomadgenels
programebisa da sabiujeto komitetSi.
Sedgeba 171 wevrisagan.
xelmZRvaneli:
generaluri direqtori: karlos magarinosi
44
humanutarul saqmeTa koordinirebis departamenti
(UNOCHA)
funqcia-sagangebo situaciebSi gaeros sxavadasxva organoebis
koordinaciis gaZliereba, sxvadasxva saxelmwifoebSi Seqmnil
sagangebo viTarebaze xels uwyobs sxavadasxva saagentoebis
koordinirebuli moqmedebas, yvela aspeqtis gaanalizebas da
maTze reagirebis meqanizmebis SemuSavebas. uSiSroebis sabWoSi
axdens humanitaruli sakiTxebis lobirebas.
gaeros universiteti
(UNU)
Stab-bina: tokio (iaponia)
45
Ddaarsda 1975 wels.
Mmizania moamzados aspirantebi da gaavrcelos codna
gadaudebeli globaluri problemebisTvis.
Uuniversitets gaaCnia xuTi kvleviTi centri:
• Mmsoflio instituti ekonomikis ganviTarebis saqmeSi.
(Hhelsinki, fineTi)
• Aaxali teqnologiebis instituti. (maastrixti,
niderlandebi)
• programuli teqnologiebis saerTaSoriso instituti
(makao)
• afrikis erovnuli resursebis instituti (akkra, gana)
• perspeqtiuli kvlevebis instituti (tokio)
aseve universitets aqvs ramdenime specialuri programa..
mmarTveli sabWo 26 kacisgan Sedgeba, romelic yovelwliurad
ikribeba.
www.unu.edu
gaeros bavSTi fondi
UNICEF
daarsda 1946 wels. misi Stab-bina mdebareobs parizSi.
iunisefis ZiriTad mizans warmoadgens bavSTa uflebebis dacva.
igi cdilobs aqtiuri daxmareba aRmouCinos ganviTarebad da
46
gardamaval periodSi myof qveynebs janmrTelobis dacvis, swori
kvebis, ganaTlebis, wylisa da sanitaruli sistemis
usafrTxoebis sferoSi.
iunisefis strategias ZiriTadad gansazRvraven gaeros wevri
qveynebi, romlebic mas ama Tu im qveyanaSi moRvaweobis sagangebo
mandats aniWeben. muSaobis dawyebamde iunisefi qveynis
mTavrobasTan erTad qmnis samoqmedo programas, sadac
gansazRrulia am saerTaSoriso organizaciis moRvaweobis
ZiriTadi sferoebi.
iunisefis ofisi saqarTveloSi 1993 wlis bolos gaixsna
erTaderTi mizniT – sagangebo daxmareba aRmoeCina mZime
ekonomikur da politikur krizisSi myofi saqarTvelosTvis.
47
msoflio banki
World Bank (WB)
daarsda 1944 wels.
1947 wels SeuerTda gaeros sitemas.
Stabbina:
aSS, vaSingtoni
1818H Street, NW Washington, DC 20433 USA
miznebi:
siRaribis daZleva, saSualo ganaTlebis sayovelTaooba, bavSvTa
sikvdilianobis Semcireba, materialuri bazis gamyareba, garemos
dacva, globaluri TanamSromloba ganviTarebisaTvis, sqesTa
Tanasworoba.
mmarTveli organoebi da arCevis wesebi:
msoflio bankis jgufSi aRmasrilebel direqtorTa 4
sabWoa:rekonstruqciisa da ganviTarebis saerTaSoriso banki
(IBRD), saerTaSoriso ganviTarebis saociacia (IDA), saerTaSoriso safinanso korporacia (IFC) da mravalmxrivi
investiciebis garantiis saagento (MIGA). ZiriTadad
zemoaRniSnuli organizaciebis aRmasrulebeli direqtorebi
erTi da igivea, romelTac warmoadgens aSS, iaponia,
germania,safrangeTi da didi britaneTis gaerTianebuli samefo.
Sedgeba 184 wevrisagan.
saqarTvelos gawevrianebis Sesaxeb:
saqarTvelo msoflio bankSi 1992 wels gawevrianda.
xelmZRvaneli:
prezidenti:jeims d. vulfensoni. 1995 wlis 1 ivnisidan.
48
msoflio kvebis programa
(WFP)
Stab-bina: romi, italia
Mmizani: sakvebi daxmarebis gaweva. daarsda 1963 wels. ebrZvis
msoflioSi SimSils da siRaribes.iyenebs kvebis daxmarebas
ekonomikuri da socialuri aRmavlobiTvis.
mmarTveli organo 42 kacisgan Sedgeba politikis komitetisa
da kvebiT daxmarebis programebisgan. Nnaxevari wevrebisa
iniSneba ekosokis mier meore naxevari faos mier. Komiteti
ikribeba weliwadSi orjer.
www.wfp.org
49
jandacvis saerTaSoriso organizacia
(WHO) daarsda 1948 w.
Stab-bina: Jeneva, Sveicaria
WHO-gaeros mTavari organoa jandacvis sferoSi.
Oorganizaciis mTavari funqciebia:
• mTvarobebisTvis xelSewyoba jandacvis dargSi dagegmvisa
da umTavresi amocanebis ganxorcielebaSi,
mmarTveli organi: jandacvis msoflio asamblea, romelic yvela
wevri qveynisgan Sedgeba da weliwadSi erTxel ikribeba.
jandacvis msoflio organizaciaSi saqarTvelo gawevrianda 1992
wlis 26 agvistos gaeros werilis Tanaxmad.
50
vaWrobis msoflio organizacia (vmo) – World Trade Organization (WTO)
• vmo daarsda 1995 wlis 1 ianvars;
• vmo-s Stabbina mdebareobs JenevaSi –misamarTi:Centre William Rappard – Rue de Lausanne 154 – Case postale –CH-1211 Geneve 21;
• vaWrobis msoflio organizaciis ZiriTadi funqciebi:
- samarTlebrivi bazis SemuSaveba vaWrobaze moqmedi
barierebis marTvisa da saerTaSoriso vaWrobaSi
diskriminaciis aRkveTis uzrunvelyofa;
- mravalmxrivi savaWro molaparakebebis procesis warmarTva;
- vaWrobasTan dakavSirebuli saerTaSoriso davebis
mogvareba;
- vmo-s wevri qveynebis savaWro politikis zedamxedveloba;
- msoflio ekonomikuri politikis ganmsazRvrel
saerTaSoriso organizaciebTan TanamSromloba.
• vmoO-s umaRlesi organoa ministrTa konferencia,
romelic ikribeba yovel meore wels da iRebs
gadawyvetilebebs ZiriTadad saxelmwifoTaSoriso
savaWro SeTanxmebebis Sesaxeb. konferenciebs Soris vmo-
sO muSaobas xelmZRvanelobs generaluri sabWo, romelic
angariSvaldebulia ministrTa konferenciisadmi. vmo-s
xelmZRvanelia generaluri direqtori, romelic ganagebs
samdivnos da romelsac irCeven 4 weliwadSi erTxel.
• 1999 wlis 6 oqtombers xeli moewera vmo-s damfuZvnebel
marakeSis SeTanxmebaze saqarTelos mierTerbis oqms. 2000
wlis 20 aprils saqarTvelos parlamentma ratifikacia (#264-
IIs) gaukeTa vmo-Si saqarTvelos gawevrianebis oqms da 2000
wlis 14 ivnisidan saqarTvelo gaxda vmo-s sruluflebiani 137-
e wevri.