Sakarya Hava Kalitesi Sakarya Hava Kalitesi Koruma ve Koruma ve İyileştirme İyileştirme (SAHAKK-İ) Projesi(SAHAKK-İ) Projesi

Ağustos 2007 Ağustos 2007 SAKARYA VALİLİĞİSAKARYA VALİLİĞİ

SAHAKK-İ Proje Grubu

SUNUM BAŞLIKLARISUNUM BAŞLIKLARI

Proje GrubuProje Grubu

SAHAKK-İ AmaçlarSAHAKK-İ Amaçlar

Projeler (Ulaştırma, Isınma, Endüstri, Diğerler Projeler (Ulaştırma, Isınma, Endüstri, Diğerler Sektörler)Sektörler)

SAHAKK-İ Çalışma Grupları ve Çalışma AlanlarıSAHAKK-İ Çalışma Grupları ve Çalışma Alanları

Bütçe TablolarıBütçe Tabloları

SAHAKK-I proje grubuSAHAKK-I proje grubu SAKARYA VALİLİĞİSAKARYA VALİLİĞİ

– İl Çevre ve Orman Müdürlüğüİl Çevre ve Orman Müdürlüğü– İl Sağlık Müdürlüğüİl Sağlık Müdürlüğü– İl Milli Eğitim Müdürlüğüİl Milli Eğitim Müdürlüğü

ADAPAZARI BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİADAPAZARI BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİSAKARYA ÜNİVERSİTESİ

Finansal DestekFinansal Destek MERKEZ BELEDİYESİMERKEZ BELEDİYESİ

SERDİVAN, HANLI VE ERENLER BELEDİYELERİSERDİVAN, HANLI VE ERENLER BELEDİYELERİ AGDAŞAGDAŞ ATSOATSO ADA-SUADA-SU ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ŞÖFÖRLER ODASIŞÖFÖRLER ODASI ENDÜSTRİYEL KURULUŞLARENDÜSTRİYEL KURULUŞLAR

SAHAKK-İ SAHAKK-İ AraştırmacılarıAraştırmacıları

Yrd. Doç. Dr. Şeref Soylu SAHAKK-İ Proje Koordinatörü (SAKARYA Yrd. Doç. Dr. Şeref Soylu SAHAKK-İ Proje Koordinatörü (SAKARYA ÜNİVERSİTESİ)ÜNİVERSİTESİ)

Erdoğan Şenol Sakarya Valiliği (Çevre Yönetimi Şube Müdürü)Erdoğan Şenol Sakarya Valiliği (Çevre Yönetimi Şube Müdürü) M. Yücel İnce Büyükşehir Belediyesi (Çevre Koruma Daire M. Yücel İnce Büyükşehir Belediyesi (Çevre Koruma Daire

Başkanlığı)Başkanlığı)

Yrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu Hava Kalitesi Çalışma Grubu BaşkanıYrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu Hava Kalitesi Çalışma Grubu Başkanı Yrd. Doç. Dr. Pınar Pazarlı Sağlık Etkileri Çalışma Grubu BaşkanıYrd. Doç. Dr. Pınar Pazarlı Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Başkanı Yrd. Doç. Dr. Rıza Emektar Ekonomik Analiz Çalışma Grubu BaşkanıYrd. Doç. Dr. Rıza Emektar Ekonomik Analiz Çalışma Grubu Başkanı Yrd. Doç. Dr. Nurtaç Öğleni Eğitim ve Halkla İlişkiler Çalışma Grubu Yrd. Doç. Dr. Nurtaç Öğleni Eğitim ve Halkla İlişkiler Çalışma Grubu

Başkanı Başkanı

Çevre Yük. Müh. Sinan Mehmet Turp Hava Kalitesi Çalışma GrubuÇevre Yük. Müh. Sinan Mehmet Turp Hava Kalitesi Çalışma Grubu Çevre Yük. Müh. Şerife Albayrak Hava Kalitesi Çalışma GrubuÇevre Yük. Müh. Şerife Albayrak Hava Kalitesi Çalışma Grubu Çevre Müh. Bülent Odabaşı Hava Kalitesi Çalışma GrubuÇevre Müh. Bülent Odabaşı Hava Kalitesi Çalışma Grubu Doç. Dr. Mustafa Yıldız Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Doç. Dr. Mustafa Yıldız Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Dr. Cemil Özel Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Dr. Cemil Özel Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Yrd. Doç. Dr. Fuat Sekmen Ekonomik Analiz Çalışma GrubuYrd. Doç. Dr. Fuat Sekmen Ekonomik Analiz Çalışma Grubu Lisans ve Yüksek Lisans Öğrencileri SAHAKK-İ Çalışma GruplarıLisans ve Yüksek Lisans Öğrencileri SAHAKK-İ Çalışma Grupları

Prof. Dr. Recep İleri SAHAKK-İ DanışmanıProf. Dr. Recep İleri SAHAKK-İ Danışmanı Prof. Dr. M. Ali Yalçın SAHAKK-İ DanışmanıProf. Dr. M. Ali Yalçın SAHAKK-İ Danışmanı

AMAÇLARAMAÇLAR

GENEL OLARAK GENEL OLARAK Sosyal ve Ekonomik faaliyetlerin hava Sosyal ve Ekonomik faaliyetlerin hava

kalitesine etkisinin incelenmesi kalitesine etkisinin incelenmesi Hava kalitesinin halk sağlığına Hava kalitesinin halk sağlığına

etkilerinin incelenmesietkilerinin incelenmesi Sürdürülebilir kalkınma için stratejiler Sürdürülebilir kalkınma için stratejiler

geliştirmek konusunda geliştirmek konusunda POLİTİKA POLİTİKA YAPICILARA ve YÖNETİCİLEREYAPICILARA ve YÖNETİCİLERE bilimsel bilimsel ve teknik destek sağlamaktır.ve teknik destek sağlamaktır.

AMAÇLARAMAÇLAR

– Ulaştırma, Isınma, Endüstri ve Diğer Ulaştırma, Isınma, Endüstri ve Diğer Sektörlerden kaynaklanan kirliliğin Sektörlerden kaynaklanan kirliliğin belirlenmesi.belirlenmesi.

– Valilik ve Belediyelerin normal olarak Valilik ve Belediyelerin normal olarak ölçümünü yaptıkları (SOölçümünü yaptıkları (SO22 ve Toz) kirleticilere ve Toz) kirleticilere ek olarak sağlık açısından daha tehlikeli olan ek olarak sağlık açısından daha tehlikeli olan OO33, NOx, HC, ve PM, NOx, HC, ve PM2.52.5 gibi kirleticilerin gibi kirleticilerin etkilerinin de değerlendirilmesi.etkilerinin de değerlendirilmesi.

– Çevre hava kalitesi modellerinin Çevre hava kalitesi modellerinin hazırlanması.hazırlanması.

– Hava kalitesinin insan sağlığına etkilerinin ve Hava kalitesinin insan sağlığına etkilerinin ve bu etkilerin ekonomik analizinin yapılması için bu etkilerin ekonomik analizinin yapılması için modeller geliştirilmesi.modeller geliştirilmesi.

– Hava kalitesini iyileştirmek için stratejiler Hava kalitesini iyileştirmek için stratejiler geliştirilmesi ve gelecek için projeksiyonlar geliştirilmesi ve gelecek için projeksiyonlar hazırlanması.hazırlanması.

– Havanın kamu malı olduğu ve halkın kaliteli Havanın kamu malı olduğu ve halkın kaliteli hava teneffüs etmeye hakkı olduğu bilincini hava teneffüs etmeye hakkı olduğu bilincini oluşturulması.oluşturulması.

– Avrupa Birliği proje ağlarına dahil olabilmek için Avrupa Birliği proje ağlarına dahil olabilmek için altyapı ve proje grubu oluşturulması.altyapı ve proje grubu oluşturulması.

AMAÇLARAMAÇLAR

FARKIMIZFARKIMIZ

SAĞLIK

HAVA KALİTESİ

EKONOMİ

SAHAKK-İ YAKLAŞIMI

EĞİTİM

Hava Kalitesi Çalışma Hava Kalitesi Çalışma Grubu Grubu

AMAÇ:AMAÇ:– Kirletici kaynakların Kirletici kaynakların

belirlenmesi ve emisyon belirlenmesi ve emisyon envanterlerinin envanterlerinin hazırlanmasıhazırlanması

Çizgisel KaynaklarÇizgisel Kaynaklar Alansal KaynaklarAlansal Kaynaklar Noktasal KaynaklarNoktasal Kaynaklar

– Meteorolojik ve topografik Meteorolojik ve topografik özelliklerin belirlenmesiözelliklerin belirlenmesi

– Kirletici kaynak Kirletici kaynak haritalarının CBS ile haritalarının CBS ile hazırlanması hazırlanması

– Hava kalite haritalarının Hava kalite haritalarının CBS ile hazırlanmasıCBS ile hazırlanması

HAVA KALİTESİ HAYAT KALİTESİDİR

Sağlık Etkileri Sağlık Etkileri Çalışma Grubu Çalışma Grubu

AMAÇ: AMAÇ: Hava kirliliğinin halk sağlığı Hava kirliliğinin halk sağlığı

üzerindeki klinik etkilerini üzerindeki klinik etkilerini inceleyerek; hava kalitesinin inceleyerek; hava kalitesinin iyileştirilmesi gereğini, kanıta iyileştirilmesi gereğini, kanıta dayalı bilimsel verilerle ortaya dayalı bilimsel verilerle ortaya koymak.koymak.

Sağlık Etkileri Sağlık Etkileri Çalışma GrubuÇalışma Grubu YÖNTEM: Hastanelerin Mortalite(ölüm)

kayıtları Hastanelerin Acil Servis Başvuru

Kayıtları Sağlık Ocağı Başvuru Kayıtları

Ekonomik Analiz Ekonomik Analiz Çalışma GrubuÇalışma Grubu

AMAÇ: Hava Kirliliğinin AMAÇ: Hava Kirliliğinin bütün topluma bütün topluma yansıyan bedelini yansıyan bedelini parasal değerlerle parasal değerlerle ifade ederek, hava ifade ederek, hava kirliliğinin gerçek kirliliğinin gerçek maliyetinin maliyetinin belirlenmesini belirlenmesini sağlamak.sağlamak.

AMAÇ: Toplumda havanın kamu malı AMAÇ: Toplumda havanın kamu malı olduğu ve herkesin temiz bir havada olduğu ve herkesin temiz bir havada

yaşama hakkının olduğu bilincini yaşama hakkının olduğu bilincini uyandırmaktır.uyandırmaktır.

SAHAKK-I EĞİTİM VE HALKLA SAHAKK-I EĞİTİM VE HALKLA İLİŞKİLER GRUBUİLİŞKİLER GRUBU

SAHAKK-İ PROTOKOLÜSAHAKK-İ PROTOKOLÜ

SAKARYA VALİLİĞİSAKARYA VALİLİĞİ

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞIBÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİSAKARYA ÜNİVERSİTESİ

TARAFINDAN MART 2007 ‘DE İMZALANMIŞTIRTARAFINDAN MART 2007 ‘DE İMZALANMIŞTIR

SONUÇSONUÇ

SAHAKK-İ protokolü SAHAKK-İ protokolü 13 Mart 2007 tarihinde imzalanmıştır.13 Mart 2007 tarihinde imzalanmıştır.

TEŞEKKÜRLER…TEŞEKKÜRLER…