SERIKALI YA MAPINDUZI ZANZIBAR - OCAGZ1 RIPOTI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI KWA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR - KWA MWAKA WA FEDHA

SERIKALI YA MAPINDUZI ZANZIBAR

OFISI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA

HESABU ZA SERIKALI ZANZIBAR

RIPOTI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA

HESABU ZA SERIKALI

KWA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI

YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR

KWA MWAKA WA FEDHA 2015/2016

ii

YALIYOMO

SURA YA KWANZA…………………………………………………………………………………..……1

1.0 UTANGULIZI ...................................................................................................... 1

2.0 MAJUKUMU YA OFISI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI . 1

3.0 UPEO NA MADHUMUNI YA RIPOTI YA UKAGUZI ................................................... 2

4.0 NJIA ZILIZOTUMIKA KATIKA UKAGUZI ................................................................. 3

5.0 MAJUKUMU YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI ............... 5

6.0 UMUHIMU WA KUFANYA UKAGUZI ....................................................................... 5

7.0 SHUKURANI ....................................................................................................... 6

SURA YA PILI……………………………………………………..………………………………………..7

8.0 MATOKEO YA UKAGUZI KWA MWAKA 2015/2016 .................................................. 7

9.0 UTEKELEZAJI WA HOJA ZA UKAGUZI ULIOPITA WA MWAKA WA FEDHA 2014/2015 7

10.0 UWASILISHAJI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016 KWA AJILI YA UKAGUZI ...................................................................................................................... 7

11.0 AINA YA HATI ZA UKAGUZI ............................................................................... 10

SURA YA TATU………………………………………………………………………………………….…13

12.0 MAMBO YALIYOBAINIKA KATIKA UKAGUZI WA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR ........................................................................ 13

13.0 UKAGUZI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016 ................................. 13

14.0 SHIRIKA LA MAGAZETI ..................................................................................... 13

15.0 SHIRIKA LA UTANGAZAJI ZANZIBAR (ZBC) ......................................................... 20

16.0 CHUO CHA KILIMO –KIZIMBANI ........................................................................ 25

17.0 MAMLAKA YA MAJI ZANZIBAR (ZAWA) ............................................................... 29

18.0 MAMLAKA YA VITEGA UCHUMI ZANZIBAR (ZIPA) ................................................ 37

19.0 CHUO CHA UTAWALA WA UMMA -IPA ................................................................ 42

20.0 CHUO CHA MAENDELEO YA UTALII ZANZIBAR (ZITOD) ...................................... 47

21.0 CHUO CHA UANDISHI WA HABARI. .................................................................... 52

22.0 CHUO CHA SAYANSI ZA AFYA ZANZIBAR ............................................................ 57

23.0 CHUO KIKUU CHA TAIFA ZANZIBAR (SUZA) ....................................................... 61

iii

24.0 SHIRIKA LA MELI NA UWAKALA ......................................................................... 65

25.0 MAMLAKA YA UVUVI WA BAHARI KUU ............................................................... 70

26.0 SHIRIKA LA BANDARI ZANZIBAR ....................................................................... 74

1

RIPOTI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA

SERIKALI KWA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI YA

MAPINDUZI YA ZANZIBAR - KWA MWAKA WA FEDHA

2015/2016

SURA YA KWANZA

1.0 UTANGULIZI

Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali anawajibika kukagua mahesabu

yote ya Serikali, Mashirika ya Umma ,Taasisi za umma pamoja na Miradi mbali mbali

ya maendeleo na baadae kutoa taarifa za ukaguzi huo kila mwaka. Taarifa hiyo

itaeleza udhibiti na uhifadhi wa fedha na mali za Umma.

Kwa mujibu wa Katiba ya Zanzibar ya mwaka 1984 kifungu 112(5) Mdhibiti na

Mkaguzi Mkuu wa Hesabu anawajibika kuwasilisha kila taarifa ya ukaguzi wa

mahesabu atakayoitoa kwa mujibu wa masharti ya kifungu cha 112(3) cha Katiba.

Kutokana na mabadiliko ya kazi za ukaguzi kumekuwa na mafanikio makubwa

katika utendaji na uwajibikaji katika sekta za umma kwenye matumizi ya rasilimali

za umma. Aidha, kuimarika kwa mfumo wa fedha pamoja na utekelezaji wa sheria

za fedha na manunuzi za umma kumechangia kwa kuimarika kwa uwazi na

uwajibikaji katika taasisi za Serikali pamoja na utekelezaji wa miradi mbali mbali ya

maendeleo na kuleta tija kwa wananchi.

2.0 MAJUKUMU YA OFISI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU

ZA SERIKALI

Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali anawajibika kikatiba kukagua

mahesabu ya Taasisi za Serikali na baadae kutoa taarifa zake za ukaguzi huo kila

mwaka. Taarifa hizo zitaelezea hali halisi za mapato na matumizi ya fedha kutoka

Mfuko Mkuu wa Hazina ya Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar pamoja na utekelezaji

wa sheria mbali mbali zikiwemo sheria za fedha, sheria za manunuzi na sheria

nyenginezo.

Kwa mujibu wa kifungu 112 (3) cha Katiba ya Zanzibar 1984,Mdhibiti na Mkaguzi

Mkuu wa Hesabu anawajibika kufanya yafuatayo:-

2

“a) Kuhakikisha kwamba fedha zote zinazokusudiwa kutolewa kutoka Mfuko Mkuu

wa Hazina ya Serikali ya Zanzibar, matumizi yake yameidhinishwa na iwapo

nitatosheka kwamba masharti hayo yatatekelezwa ipasavyo basi nitaidhinisha fedha

hizo zitolewe

b) Kuhakikisha kwamba fedha zote ambazo matumizi yake yameidhinishwa

yanatokana na fedha zilizomo katika Mfuko Mkuu wa Hazina ya Serikali ya Mapinduzi

au fedha ambazo matumizi yake yameidhinishwa na sheria iliyotungwa na Baraza la

Wawakilishi, na ambazo zimetumika kwa ajili ya shughuli zilizohusika na matumizi ya

fedha hizo na kwamba matumizi yamefanywa kwa kufuata idhini iliyotolewa kuhusu

matumizi hayo; na

c) Angalau mara moja kwa mwaka kufanya ukaguzi na kutoa taarifa juu ya ukaguzi

wa hesabu za Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar, hesabu zinazosimamiwa na

watumishi wote wa Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar, hesabu za Mahkama zote za

Zanzibar, hesabu za Tume au vyombo vyengine vinavyohusika na Baraza la

Wawakilishi ”.

Ukaguzi wa mahesabu umefanywa kwa kuzingatia miongozo na vigezo mbali mbali

vya ukaguzi ili kukidhi matarajio ya wadau wetu na wananchi kwa ujumla. Ofisi ya

Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali inaendelea kufanya uchambuzi wa

njia bora zaidi kwa kufanya ukaguzi utakaoleta tija na kuongeza wigo na maeneo

yanayokaguliwa kwa lengo la kuimarisha utendaji na uwajibikaji katika sekta za

umma.

3.0 UPEO NA MADHUMUNI YA RIPOTI YA UKAGUZI

Ripoti hii imekusanya taarifa za ukaguzi wa mahesabu ya Serikali ya Mapinduzi ya

Zanzibar yakiwemo Mashirika ya Umma na Taasisi mbali mbali za Serikali kwa

kuzingatia taarifa za mapato na matumizi ambazo zimeelezwa kwenye taarifa za

ukaguzi zilizotumwa kwa Taasisi husika.

Ukaguzi ulifanyika kwa mujibu wa viwango vya kimataifa vya taasisi kuu za ukaguzi

(ISSAIs) ili kutoa uhakika kama taarifa za fedha zinaonyesha sura halisi. Taratibu za

ukaguzi zinajumuisha uchambuzi na kumbukumbu za taarifa mbali mbali, mifumo ya

udhibiti wa ndani, mifumo ya taarifa za kisheria zinazosimamia uendeshaji wa taasisi

zilizokaguliwa.

3

Taarifa hizo zinaonesha kwa muhtasari matokeo ya ukaguzi uliofanyika kwa misingi

ya sampuli, kwa hivyo matokeo ya ukaguzi kwa kiasi kikubwa yalitegemea

kumbukumbu za taarifa na nyaraka tulizoziomba na kuwasilishwa kwa ajili ya

kufanya ukaguzi.

Taarifa hizo zilijumuisha mahesabu ya mwisho wa mwaka ambapo ziliandaliwa kwa

mujibu wa viwango vya kitaifa na kimataifa vya uhasibu kwa sekta ya umma.

Taarifa hizo ni kama zifuatazo: -

I. Mizani ya Hesabu

II. Taarifa ya Mapato na Matumizi

III. Taarifa kuhusu mabadiliko ya mtaji

IV. Taarifa ya mtiririko wa fedha

V. Taarifa ya uwiano wa bajeti na kiasi halisi cha matumizi

VI. Sera za uhasibu na maelezo ya taarifa za fedha

4.0 NJIA ZILIZOTUMIKA KATIKA UKAGUZI

Katika kufanya ukaguzi wa Hesabu kwa Mashirika ya Umma na Taasisi za Serikali

tulizingatia taratibu za ukaguzi zifuatazo: -

i. Kutoa barua za kushiriki ukaguzi kwa taasisi inayokaguliwa kabla ya kuanza kazi

za ukaguzi inayoeleza madhumuni na upeo wa ukaguzi, maeneo yanayotarajiwa

kufanya ukaguzi na kuelezea majukumu ya ukaguzi kwa mkaguzi (Engagement

Letter).

ii. Kuandaa mkakati na ujumla wa ukaguzi unaonesha muelekeo mzima wa ukaguzi,

vigezo vitakavyotumika katika hatua za mwanzo za kutathmini Mashirika ya

Umma na Taasisi za Serikali zinazokaguliwa.

iii. Kufanya kikao cha kuanza kazi za ukaguzi (Entrance Meeting) ambapo katika

kikao hicho uongozi wa Mashirika ya Umma na Taasisi za Serikali zinazokaguliwa

kwa lengo la kupata uelewa kabla ya kuanza kazi za ukaguzi.

iv. Kujadiliana na uongozi wa Mashirika ya Umma na Taasisi za Serikali kuhusu

utekelezaji na utendaji kwa kipindi cha mwaka husika.

v. Kupitia na kuhakiki nyaraka mbalimbali kwa ajili ya kupata uelewa wa shughuli za

Mashirika ya Umma na Taasisi za Serikali.

4

vi. Kutumia njia na mbinu nyingine za ukaguzi kama ilivyoainishwa kwenye

muongozo wa ukaguzi (Regularity Audit Manual).

vii. Kutoa ripoti ya ukaguzi mawazo kwa uongozi ambayo itakuwa inaonyesha

kilichobainika wakati wa ukaguzi na kutoa nafasi kwa uongozi kutoa maelezo

kuhusu ripoti hiyo.

viii. Kutoa rasimu ya ripoti ya ukaguzi kwa uongozi inayoeleza hoja za ukaguzi

zilizobainishwa na kutoa muda kwa uongozi kuweza kujibu hoja hizo.

ix. Kufanya kikao cha mwisho (Exit Meeting) na mkaguliwa baada ya kumaliza

ukaguzi ambapo katika kikao hicho hupitia kwa pamoja hoja zilizojitokeza wakati

wa ukaguzi.

x. Kutoa ripoti ya mwisho kwa uongozi wa Mashirika ya Umma na Taasisi za Serikali

inayoonesha matokeo ya ukaguzi ikiwemo hoja za ukaguzi na kutoa nafasi kwa

uongozi na mkaguliwa kuweza kujibu hoja hizo.

xi. Kutoa ripoti ya ukaguzi kwa uongozi inayoonesha hati ya ukaguzi aliyopata

mkaguliwa kuhusiana na taarifa za fedha.

Aidha mbinu za kuangalia viashiria vya maeneo hatarishi katika Mashirika ya Umma

na Taasisi za Serikali zilizokaguliwa zilitumika katika ukaguzi ambapo mbinu hizi za

ukaguzi zinasisitiza haja ya kuelewa kwa kina mazingira ya taasisi inayokaguliwa

ikiwemo mfumo wa udhibiti wa ndani, kutathmini vihatarishi na kubaini viashiria

vitakavyoathiri udhibiti wa ndani.

Mbinu za ukaguzi zinatekelezwa kwa kutumia muongozo na utaratibu wa ukaguzi, ili

kuhakikisha kwamba mbinu za ukaguzi zinaenda na wakati ambapo Ofisi inafanya

mapitio ya muongozo wa utaratibu na ukaguzi kila mwaka kwa kuimarisha ukaguzi

na kuhakikisha kwamba mabadiliko yoyote muhimu yanajitokeza katika fani ya

ukaguzi na uhasibu pamoja na mabadiliko ya mifumo ya sheria yanazingatiwa

ipasavyo.

Aidha utendaji wa mashirika ya umma na taasisi za Serikali zilizokaguliwa

umeangaliwa na kuonesha viwango vya kiutendaji kifedha na kiuendeshaji. Utendaji

wa kifedha umepimwa kwa kuangalia faida au hasara iliyopatikana kwa kipindi cha

mwaka husika. Utendaji wa kiuendeshaji umepimwa kwa kuangalia ni kwa kiasi gani

taasisi imeweza kufikia malengo yake ya msingi.

5

5.0 MAJUKUMU YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA

SERIKALI

Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali anawajibika kikatiba kukagua

mahesabu ya Mashirika ya Serikali pamoja na Taasisi za Serikali kama ilivyoainishwa

katika Katiba ya Zanzibar,1984 na sheria nyenginezo na baadae kutoa taarifa zake

za ukaguzi huo kila mwaka. Taarifa hizo zitaelezea hali halisi za mapato na

matumizi ya fedha pamoja na utekelezaji wa sheria mbali mbali zikiwemo sheria za

fedha, sheria za manunuzi na sheria nyenginezo.

Baada ya kumaliza ukaguzi Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali

anawajibika kutoa maoni juu ya mahesabu hayo na kuonesha hali halisi ya taarifa za

hesabu iwapo zinatoa sura sahihi na halisi kwa kipindi kilichokaguliwa. Maoni hayo

yatahusiana na mambo yafuatayo: -

i. Kutoa ushauri juu ya mambo yanayohitaji kufanyiwa marekebisho kuhusiana

na shughuli za Taasisi zinazokaguliwa.

ii. Kuzuia na kupunguza matumizi ya Fedha za umma yasiyokua na tija

iii. Kuongeza makusanyo na kuzuia upotevu wa fedha na rasilimali za umma.

iv. Kuzuia hasara au kutoa tahadhari juu ya hasara inayoweza kutokea kwa

uzembe, upotevu,kukosa uaminifu,udanganyifu au rushwa kuhusiana na

fedha au rasilimali za umma.

v. Kuongeza uchumi, tija na ufanisi katika kutumia fedha za umma.

6.0 UMUHIMU WA KUFANYA UKAGUZI

Lengo kuu la kufanya ukaguzi ni kumuwezesha Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa

Hesabu za Serikali kutoa maoni ya ukaguzi huru kuhusiana na hesabu za Taasisi

zilizokaguliwa ikiwemo Wizara, Idara, Wakala na Serikali pamoja na Mamlaka mbali

mbali za Serikali. Vile vile kubaini kwamba hesabu hizo kama zinatayarishwa kwa

kuzingatia viwango vya kitaifa na kimataifa vya Uhasibu katika sekta ya umma au

kwa viwango vya kimatifa vya taarifa za fedha. Ufanisi wa ukaguzi unategemea

mawasiliano mazuri na uongozi wa taasisi inayokaguliwa.

Aidha tunahakikisha kwamba ukaguzi tunaofanya unalenga kutoa kipaumbele katika

maeneo muhimu ili kuchangia maendeleo katika sekta za umma na hatimae

kuimarisha maendeleo ya wananchi kwa ujumla.

6

Ni imani yangu kwamba kuimarika kwa kazi za ukaguzi kutaongeza na kuimarisha

uwazi na uwajibikaji katika mapato na matumizi ya fedha na rasilimali za umma na

tunategemea ufanisi na tija vinapatikana kwa kila rasilimali itakayotumika kwa ajili

ya maendeleo ya wananchi na taifa kwa jumla.

7.0 SHUKURANI

Napenda kutoa shukurani kwa wote waliochangia kwa namna moja au nyengine

kuanzia kazi za ukaguzi, ufuatiliaji maeneo mbali mbali yaliyokaguliwa hadi

kukamilika kwa ripoti hii ya ukaguzi ya mwaka 2015/2016.

Aidha, natoa shukrani zangu za dhati kwa Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar kwa

jitihada mbali mbali zinazochukuliwa katika kuimarisha Ofisi hii kiutendaji na

watendaji kwa ujumla. Vile vile napenda kuwapongeza na kuwashukuru

wafanyakazi wote wa Ofisi hii kwa juhudi zao wanazochukuwa hadi kufanikisha

kukamilika kwa ripoti hii kwa wakati.

Hali kadhalika, ninawashukuru viongozi na watendaji wakuu wa Serikali ya

Mapinduzi ya Zanzibar na watendaji wa taasisi mbali mbali za Serikali kwa

mashirikiano mazuri wanayotupa wakati wa kutekeleza kazi zetu za ukaguzi.

Mwisho, ninapenda kuishukuru Kamati ya Kuchunguza Hesabu za Serikali (PAC) na

Kamati ya Kusimamia Ofisi za Viongozi Wakuu wa Kitaifa za Baraza la Wawakilishi

na wengineo kwa ujumla wao wamechangia maendeleo makubwa yaliyopatikana

katika Ofisi ya Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali.

………………………………...

FATMA MOHAMED SAID

MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI

ZANZIBAR

7

SURA YA PILI

8.0 MATOKEO YA UKAGUZI KWA MWAKA 2015/2016

Katika ukaguzi wa mahesabu ya mwaka 2015/2016 imebainika kwamba uwekaji wa

kumbukumbu na taarifa mbali mbali za mahesabu ikiwemo fedha na rasilimali za umma

pamoja na udhibiti wa ndani umeimarika.

9.0 UTEKELEZAJI WA HOJA ZA UKAGUZI ULIOPITA WA MWAKA WA FEDHA

2014/2015

Ofisi ya Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu imekuwa ikitoa ripoti zenye ushauri na

mapendekezo mbalimbali katika usimamizi wa matumizi ya rasilimali za umma kwa

lengo la kuwa na utawala bora unaoheshimu sheria za fedha na manunuzi na sheria

nyenginezo.

Kufuatia tathmini ya utekelezaji wa mapendekezo yaliyotolewa tumebaini kwamba

mapendekezo yaliyotolewa katika ripoti za ukaguzi za mwaka uliopita 2014/2015

yamefanyiwa kazi na kuonesha matumaini ya kuimarika kwa nidhamu ya matumizi ya

fedha na rasilimali za umma.

Tunapongeza juhudi zinazochukuliwa na Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar katika

kusimamia nidhamu ya matumizi ya fedha na rasilimali za umma na kupelekea

kuimarika kwa utendaji na uwajibikaji katika Mashirika na Taasisi za umma.

Hata hivyo kumejitokeza dosari za usimamizi wa fedha na ukiukwaji wa sheria za fedha

na manunuzi ya umma kwa baadhi ya Mashirika na Taasisi na kupelekea mapungufu

katika hesabu za mwisho wa mwaka.

10.0 UWASILISHAJI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016 KWA

AJILI YA UKAGUZI

Kwa mujibu wa kifungu namba 24(2) cha sheria ya fedha No. 12, 2005, inazitaka

Taasisi zote za Serikali zitayarishe na kuwasilishwa kwa Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa

Hesabu za Serikali, hesabu za mwaka, zinazojumuisha Mapato na matumizi ya Taasisi

husika. Aidha kifungu No.8 cha sheria hiyo, kinawataka wasimamizi wa fedha katika

Taasisi za Serikali kuwasilisha kwa Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali,

hesabu zao za mwisho wa mwaka ndani ya miezi mitatu baada ya kukamilika kipindi cha

mwaka.

8

Tunatoa pongezi kwa Mashirika na Taasisi mbali mbali za Serikali kwa jitihada

walizochukuwa za kuwasilisha hesabu za mwisho wa mwaka kwa mujibu wa sheria.

Uwasilishwaji wa hesabu za mwisho wa mwaka kwa ajili ya ukaguzi kutoka kwa

Mashirika na Taasisi za Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar ni kama ifuatavyo: -

Nam Fungu Shirika/Taasisi Tarehe iliyowasilishwa kwa

ukaguzi

2014/2015 2015/2016

1. Ruzuku Shirika la Magazeti 01/10/2015 30/09/2016

2. Ruzuku Shirika la Utangazaji

Zanzibar

29/09/2015 26/07/2016

3. Ruzuku Chuo cha Kilimo

Kizimbani

28/09/2015 27/09/2016

4. Ruzuku Mamlaka ya Maji (ZAWA) 29/09/2015 29/09/2016

5. Ruzuku Mamlaka ya Vitega

Uchumi Zanzibar(ZIPA)

10/09/2015 30/09/2016

6. Ruzuku Chuo cha Utawala wa

Umma

29/09/2015 30/09/2016

7. Ruzuku Chuo cha Maendeleo ya

Utalii

30/09/2015 30/09/2016

8. Ruzuku Chuo cha Uandishi wa

Habari

30/09/2015 30/09/2016

9. Ruzuku Chuo cha Sayansi za Afya

Zanzibar

23/10/2015 09/11/2016

10. Ruzuku Chuo Kikuu cha Taifa

(SUZA)

23/09/2015 27/09/2016

11. Ruzuku Mamlaka ya Uvuvi wa

Bahari Kuu

29/09/2015 29/09/2016

9

12. Linajitegemea Shirika la Bandari 28/09/2015 09/09/2016

13. Ruzuku Shirika la Meli na

Uwakala

23/09/2015 27/09/2016

14. Linajitegemea Shirika la Biashara la

Taifa (ZSTC)

Haikuwasilishwa

kwa wakati

Haikuwasilishwa

kwa wakati

10

11.0 AINA YA HATI ZA UKAGUZI

Hati za ukaguzi zinatolewa kutokana na matokeo ya ukaguzi ambapo hati hizo huonesha

aina ya hati inayotolewa kulingana na taarifa za mahesabu yaliyokaguliwa yenye

kuonyesha hali halisi ya mahesabu hayo.

Aina tofauti ya hati za ukaguzi zinatolewa kwa mazingira tofauti kulingana na usahihi wa

hesabu zilizokaguliwa. Hati zenyewe ni kama zifuatazo:-

Hati inayoridhisha, Hati isiyoridhisha, Hati yenye mashaka na Hati mbaya.

11.1 Hati inayoridhisha

Hati ya aina hii inatolewa pale ambapo ukaguzi umejiridhisha kutokana na kukidhi

viwango vilivyotumika katika uaandaji wa mahesabu, usahihi wa taarifa pamoja na

ushahidi uliopatikana wakati wa ukaguzi, na kupelekea kutoa sura sahihi na halisi ya

mahesabu hayo.

11.2 Hati isiyoridhisha

Hati ya aina hii inatolewa pale ambapo ukaguzi umejiridhisha kwamba taarifa za

mahesabu zilizoandaliwa imebainika kuwa zina dosari kubwa na za umuhimu, dosari

ambazo zinaweza kusababisha taarifa za hesabu kupoteza uhalisia wake na hivyo

kutoaminiwa na kupelekea kutokuonyesha sura sahihi na halisi ya mahesabu hayo.

11.3 Hati yenye shaka

Hati ya aina hii hutolewa baada ya Ukaguzi kujiridhisha kuwa, kulingana na ushahidi wa

kiukaguzi mambo yafuatayo yamejitokeza.

Taarifa za fedha zilizoandaliwa zina dosari kubwa ambazo zinaweza kuathiri

mahesabu endapo zikichukuliwa aidha moja baada ya moja au kwa ujumla wake

kwenye taarifa hizo haitoweza kuleta sura sahihi na halisi za mahesabu hayo.

Pale ambapo Ukaguzi umeshindwa kupata taarifa, nyaraka na vielelezo vya kutosha

vitakavyosaidia kufanya ukaguzi na kuweza kutoa maoni ya ukaguzi kwa mahesabu

hayo.

Kuwepo kwa kiasi kikubwa cha mapato na matumizi yasiyokua na nyaraka muhimu

na kufanya matumizi bila ya kuwa na kibali halali au matumizi ya mapato ambayo

hayakuidhinishwa kutumika.

11

Kutozingatiwa kwa Sheria na kanuni mbalimbali ambapo kunapelekea madhara

makubwa ambayo yanaweza kusababisha kutokutoa sura sahihi na halisi ya

mahesabu hayo kwa mfano, kuwa na vitu ambavyo vilitakiwa kuripotiwa kwenye

taarifa za mahesabu lakini havikuripotiwa na manunuzi ya vifaa hayakufuata Sheria

na kanuni za manunuzi.

Kufanya matumizi ambayo hayakuleta tija kwa Taasisi husika.

Kutofanyika kwa usuluhisho wa benki hali inayopelekea kushindwa kupata usahihi

wa salio la fedha mwishoni mwa mwaka wa fedha.

11.4 Hati mbaya

Hati hii hutolewa pale ambapo ukaguzi umeshindwa kupata nyaraka na vielelezo vya

kutosha wakati wa ukaguzi ili kuweza kutoa maoni ya ukaguzi kutokana na mapungufu

yaliyojitokeza na kushindwa kugundua mambo ambayo yanaweza kusababisha madhara

makubwa katika Mashirika na Taasisi.

Hati zilizotolewa ni kama ifuatavyo: -

Nam Fungu Shirika/Taasisi Aina ya Hati

iliyotolewa

2015/2016

1. Ruzuku Shirika la Magazeti Hati inayoridhisha

2. Ruzuku Shirika la Utangazaji Zanzibar Hati inayoridhisha

3. Ruzuku Chuo cha Kilimo Kizimbani Hati inayoridhisha

4. Ruzuku Mamlaka ya Maji (ZAWA) Hati inayoridhisha

5. Ruzuku Mamlaka ya Vitega Uchumi

Zanzibar(ZIPA)

Hati inayoridhisha

6. Ruzuku Chuo cha Utawala wa Umma Hati inayoridhisha

7. Ruzuku Chuo cha Maendeleo ya Utalii Hati inayoridhisha

8. Ruzuku Chuo cha Uandishi wa Habari Hati inayoridhisha

12

9. Ruzuku Chuo cha Sayansi za Afya

Zanzibar

Hati inayoridhisha

10. Ruzuku Chuo Kikuu cha Taifa (SUZA) Hati inayoridhisha

11. Ruzuku Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu Hati inayoridhisha

12. Linajitegemea Shirika la Bandari Hati inayoridhisha

13. Ruzuku Shirika la Meli na Uwakala Hati inayoridhisha

13

SURA YA TATU

12.0 MAMBO YALIYOBAINIKA KATIKA UKAGUZI WA MASHIRIKA NA

TAASISI ZA SERIKALI YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR

Ukaguzi uliofanyika katika Mashirika na Taasisi mbali mbali za Serikali ya Mapinduzi ya

Zanzibar imebainika kujitokeza kwa kasoro za kiutendaji kwa baadhi ya Mashirika na

Taasisi hizo ambapo hoja mbali mbali za ukaguzi ziliainishwa katika ripoti za ukaguzi

zilizotolewa kwa Mashirika na Taasisi hizo na baadhi ya hoja hizo zilipatiwa maelezo na

vielelezo vilivyokosekana wakati wa ukaguzi.

13.0 UKAGUZI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

Ukaguzi wa hesabu za mwisho wa mwaka 2015/2016 umebaini kwamba kumekuwa na

mabadiliko makubwa katika uwekaji wa kumbukumbu za mahesabu pamoja na udhibiti

mzuri wa rasilimali za umma na kupelekea mafanikio katika ufungaji wa hesabu za

mwisho wa mwaka kwa Mashirika na Taasisi za Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar.

Matokeo ya ukaguzi wa hesabu hizo kwa Mashirika na Taasisi za Serikali pamoja na

maoni ya ukaguzi wa hesabu hizo ni kama ifuatavyo: -

14.0 SHIRIKA LA MAGAZETI

14.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2015/2016

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Shirika la Magazeti yameonekana kupanda kutoka shilingi 1,233,854,256 kwa

mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 1,369,924,774 kwa mwaka 2015/2016 kukiwa na

ongezeko la shilingi 136,070,518 sawa na asilimia 11 ya ongezeko.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Shirika la Magazeti yameonekana kupungua kutoka shilingi 684,011,998

kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 616,889,381 kwa mwaka 2015/2016 kukiwa

na upungufu wa shilingi 67,122,617 sawa na asilimia 10 ya mapungufu.

14

14.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016.

THE CORPORATION OF GOVERNMENT NEWSPAPER (CGN)

AS AT 30TH JUNE 2016

STATEMENT OF FINANCIAL POSITION

Assets Notes 2015/16 2014/15

15

Uchambuzi wa hesabu za mwisho wa mwaka.

Uwiano wa mali za Mpito ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesabu za

mwisho wa mwaka ni kama ifuatavyo: -

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha uwiano wa mali za mpito ni mkubwa ukilinganisha

na dhima za mpito. Hata hivyo uwezo wa Shirika wa kulipa dhima zake za mpito

umepungua ukilinganisha na mwaka 2014/2015. Katika mwaka wa fedha 2015/2016

uwezo wa Shirika la Magazeti kuweza kulipa dhima zake za mpito ni mdogo

ukilinganisha na vigezo vya kiuhasibu juu ya uwiano wa mali za mpito na dhima za

mpito ambapo kwa mwaka huu Shirika lingeweza kulipa dhima za mpito na kubakisha

kiwango kidogo cha mali za mpito hivyo kuashiria kuwepo kwa hali isioridhisha ya

mwenendo wa Shirika hilo.

2015/2016 2014/2015

Mali za mpito (current assets) 600,362,509 843,630,958

Dhima za mpito (current liabilities) 362,473,034 629,404,553

Uwiano wa mali za mpito na dhima

za mpito (current ratio)

= current assets/current liabilities

1.6:1 1.3:1

16

THE CORPORATION OF GOVERNMENT NEWSPAPER (CGN)

AS AT 30TH JUNE 2016

STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME

17


Hesabu za hapo juu zinaonyesha kwamba Shirika la Magazeti limepata faida ya shilingi

3,810,751.00 kwa mwaka 2015/2016. Ambapo kwa mwaka wa fedha 2014/2015 Shirika

lilipata hasara ya shilingi 215,198,816.00. Ukaguzi umebaini kwamba faida hiyo inaweza

kuongezeka iwapo hatua za kuongeza mauzo na kupunguza gharama za uendeshaji

zitachukuliwa.

14.3 MATOKEO YA UKAGUZI

UCHAMBUZI WA KIFEDHA KATIKA UTENDAJI WA SHIRIKA

14.3.1 Uwezo wa Shirika katika upatikanaji wa mapato

Own source revenue to total revenue = Own source /Total Revenue

30 /06/2016 30/06/2015

Owne source

revenue to total

revenue

Mapato ya ndani /

Mapato kwa jumla

883,221,624 720,388,256

1,369,924,774 1,233,854,256

64.5 58.4

Uchambuzi wa kifedha hapo juu unaonyesha kuwa hali ya Shirika kujitegemea kupitia

vyanzo vyake vya ndani vya mapato inaonekana kuimarika na kufikia asilimia 64.5 kwa

mwaka wa fedha 2016 ukilinganisha na asilimia 58.4 kwa mwaka wa fedha 2015.

18

14.3.2 Uwezo wa Shirika kujiendesha kiufanisi pasipo kutegemea Ruzuku

kutoka Serikali kuu

Operating Self- Sufficiency = Business Revenue / Total Expenses

30 /06/2016 30/06/2015

Mapato ya ndani

Jumla ya gharama

za uendeshaji

883,221,624 720,388,256

1,366,114,230 1,449,053,072

0.65 0.50

Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha kwamba uwezo wa Shirika kukidhi gharama za

uendeshaji kupitia vyanzo vyake vya ndani unaonekana kuimarika na kufikia asilimia

0.65 kwa mwaka wa fedha wa 2015/2016 ukilinganisha na asilimia 0.50 kwa mwaka wa

fedha wa 2014/2015. Hata hivyo bado uwezo wa Shirika kukidhi gharama za uendeshaji

kupitia vyanzo vyake vya ndani vya mapato ni mdogo.

14.3.3 Hali ya Ukwasi katika Shirika

Uwezo wa Shirika kuweza kumudu kulipa dhima za Mpito

Current Ratio = Current Assts / Current Liability

Uwiano wa mali za

mpito na dhima za

mpito

30 /06/2016 30/06/2015

Mali za mpito 600,362,509 843,630,958

Dhima za Mpito 362,473,036 629,404,553

Uwezo wa kulipa

dhima za mpito

1.66:1 1.34:1

Uchambuzi wa hesabu hapo juu unaonyesha kuwa uwezo wa Shirika kuweza kumudu

kulipa dhima za mpito ni mkubwa hali inayoonesha kuimarika kwa Shirika na kufikia

uwiano wa 1.66:1 kwa mwaka wa fedha 2016 ukilinganisha na uwiano wa 1.34:1 kwa

mwaka wa fedha 2015.

19

3.4.4 Uwezo wa Shirika kujiendesha kwa Faida

Gharama za Uendeshaji ukilinganisha na Mapato.

30 /06/2016 30/06/2015

Mapato 1,369,924,774 1,233,854,256

Matumizi 1,366,114,023 1,449,053,072

3,810,751 (215,198,816)

Uchambuzi wa hesabu hapo juu unaonyesha kuwa Shirika la Magazeti limeendelea

kuimarika kwa kujiendesha kwa faida na kufikia Shilingi 3,810,751 kwa mwaka 2016

ukilinganisha na hasara ya Shilingi 215,198,816 iliyopatikana katika kipindi cha mwaka

2015. Kuimarika huko kutokana na kuongezeka kwa kasi ya ukusanyaji mapato pamoja

na kupungua kwa gharama za uendeshaji.

Maoni ya Ukaguzi

Kutokana na ukaguzi uliofanyika kupitia vitabu na kumbukumbu za mahesabu kwa

mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Shirika la Magazeti kwa mwaka wa

fedha unaoishia 30 Juni, 2016 zinaonesha sura sahihi na halisi kufuatana na vigezo

vilivyowekwa kitaifa na kimataifa.

Kwa hali hiyo Shirika la Magazeti limepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa fedha

unaoishia 30 Juni, 2016.

20

15.0 SHIRIKA LA UTANGAZAJI ZANZIBAR (ZBC)


Taarifa ya Mapato

Mapato ya Shirika la Utangazaji Zanzibar yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

1,975,771,397 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 2,262,200,453 kwa mwaka

2015/2016 kutokana na ongezeko la shilingi 286,429,056 sawa na ongezeko la asilimia

14.5.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Shirika la Utangazaji yameonekana kuongezeka kutoka shilingi 652,636,529

kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 655,058,367 kwa mwaka 2015/2016 kukiwa

na ongezeko la shilingi 2,421,838 sawa na asilimia 0.4.

21

15.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

22


Uwiano wa mali za Mpito Ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesabu za


2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 543,642,228 336,736,829




= current assets/current liabilities 0.5:1 0.43:1

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha uwiano wa Mali za mpito ni mdogo ukilinganisha na

dhima za mpito, hata hivyo uwezo wa shirika kumudu kulipa dhima za mpito bado upo

chini mbali ya kuongezeka kwa mwaka 2015/2016 ukilinganisha na mwaka 2014/2015.

Shirika la Utangazaji halina uwezo wa kuweza kulipa dhima zake zote za mpito kutokana

na kuwepo kwa kiwango kikubwa cha dhima hizo.

23

Uchambuzi wa hesabu za mwisho wa mwaka

24

Uwiano wa Mapato yanayokusanywa na Shirika (Own Revenue) na Mapato yote (Total

Income) kwa mujibu wa hesabu za mwisho wa mwaka ni kama ifuatavyo: -

2015/2016 2014/2015

Mapato yanayokusanywa na Shirika (Own

Revenue) 552,545,818 533,671,743

Mapato yote (Total Income) 2,262,200,453 1,888,935,963

Asilimia ya mapato yanayokusanywa

na shirika kwa mapato yote 24.42% 28.25%

Uchambuzi wa mapato ya Shirika unaonyesha kuwa Shirika linategemea sana ruzuku

kutoka Serikalini ambayo ni sawa na asilimia 75.57 ya mapato yake yote kwa mwaka wa

fedha 2015/2016. Hivyo Shirika bado halijaweza kuendesha shughuli zake kwa

kutegemea mapato yake wenyewe bila ya kutegemea ruzuku kutoka Serikalini.

Aidha, uchambuzi unaonesha kwamba Shirika limepata hasara ya shilingi 270,179,901

kwa mwaka 2015/2016 ukilinganisha na hasara ya shilingi 151,841,502 iliyopatikana

kwa mwaka 2014/2015. Ikiwa ni ongezeko la shilingi 118,338,399 ambapo ni sawa na

asilimia 0.78 ya hasara ya mwaka uliopita.

Mwenendo wa hesabu za shirika unaonesha kuna uwezekano wa kupungua kwa hasara

iwapo juhudi zaidi zitachukuliwa katika ukusanyaji wa mapato sambamba na kupunguza

gharama za uwendeshaji.

Maoni ya Ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Shirika la Utangazaji Zanzibar kwa

mwaka wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016 zinaonesha sura halisi na sahihi kufuatana na

vigezo vilivyowekwa kitaifa na kimataifa.

Kwa hali hiyo Shirika la Utangazaji Zanzibar limepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa

fedha unaoishia 30 Juni, 2016.

25

16.0 CHUO CHA KILIMO –KIZIMBANI


Taarifa ya Mapato

Mapato ya Chuo cha Kilimo yameonekana kupanda kutoka shilingi 681,015,093 kwa

mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 965,613,430 kwa mwaka 2015/2016 kukiwa na

ongezeko la shilingi 284,598,337 sawa na asilimia 29.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Chuo cha Kilimo yameonekana kuongezeka kutoka shilingi 879,336,974

Kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 1,030,647,506 kwa mwaka 2015/2016

kukiwa na ongezeko la shilingi 151,310,532 sawa na asilimia 17.

26


KIZIMBANI AGRICULTURAL TRAINING INSTITUTE

27


Uchambuzi wa hesabu za Chuo zinaonesha kwamba, Chuo hakina dhima za mpito

kutokana na kukosekana kwa madeni.

2015/2016 2014/2015


Dhima za mpito (current liabilities) NIL NIL




NIL NIL

29

Ukaguzi umebaini kwamba Chuo cha Kilimo Kizimbani kinaendelea kupata hasara

ambapo kwa mwaka 2015/2016 Chuo kimepata hasara ya shilingi 111,138,282

ukilinganisha na mwaka wa fedha 2014/2015 ambapo chuo kilipata hasara ya shilingi

199,321,881.

Maoni ya Ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo cha Kilimo Kizimbani kwa

mwaka wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016 zinaonesha sura sahihi na halisi kufuatana na


Kwa hali hiyo Chuo cha Kilimo Kizimbani kimepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


17.0 MAMLAKA YA MAJI ZANZIBAR (ZAWA)


Taarifa ya Mapato

Mapato ya Mamlaka ya Maji yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

14,634,315,587.52 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 15,707,554,021 kwa

mwaka 2015/2016 kukiwa na ongezeko la shilingi 1,073,238,423 sawa na asilimia 7 ya

ongezeko.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Mamlaka ya Maji yameonekana kupungua kutoka shilingi

15,482,116,196.87 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 10,092,122,038 kwa

mwaka 2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 5,389,994,159 sawa na asilimia 35

ya upungufu.

30


31




2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 9,130,415,580.46 8,374,551,891.33

Dhima za mpito (current liabilities) 2,275,908,879 2,037,884,357.00




4:1 4:1

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha kwamba uwiano wa mali za mpito na dhima za

mpito wa Mamlaka ya Maji kwa mwaka wa fedha 2015/2016 unaonesha mali za mpito

ni kubwa ukilinganisha na dhima za mpito. Hali hii imechangiwa na kuongezeka kwa

mali za mpito ikiwemo kiwango kikubwa cha wadaiwa kwa mwaka 2015/2016.

Aidha imebainika udhaifu katika ufuatiliaji na ukusanyaji wa mapato na kupelekea

wadaiwa wengi kushindwa kulipa madeni yao kwa wakati na hatimae kufutwa kwa

madeni ya wadaiwa hao. Mamlaka inashauriwa kuchukua jitihada za makusudi katika

ufuatiliaji na ukusanyaji wa mapato kutoka kwa wadaiwa.

33

Uchambuzi unaonyesha kwamba Mamlaka inaendelea kupata hasara ambapo kwa

mwaka wa fedha 2015/2016 ilipata hasara ya shilingi 524, 845, 759.89 na mwaka wa

2014/2015 ilipata hasara ya shilingi 847,800,609. Hasara hiyo inaonekana imepungua

kwa shilingi 322,954,849.46 . Hata hivyo bado jitihada za makusudi zinahitajika

kuchukuliwa na Mamlaka kupunguza gharama za uendeshaji pamoja na gharama

kubwa za uchakavu zinazotokana na uchakavu wa visima, mahodhi ya kuhifadhia maji

na mashine.

Aidha, mwenendo wa hesabu za Mamlaka unaonesha kuwepo na uwezekano wa

kupunguza hasara hiyo iwapo juhudi zaidi zitachukuliwa katika ukusanyaji wa mapato

sambamba na kupunguza gharama za uendeshaji.

UWIANO WA MAPATO YA MAMLAKA

Uwiano wa mapato yanayokusanywa na Mamlaka (Own Revenue) na mapato yote

(Total Income) kwa mujibu wa hesabu za mwisho wa mwaka ni kama ifuatavyo: -

2015/2016 2014/2015

Makusanyo ya Mamlaka (Own

Revenue) 6,025,274,270.66 5,806,519,774.34

Mapato mengineyo 9,682,279,750.17 8,827,795,813.18

Mapato yote (Total Income) 15,707,554,020.83 14,634,315,587.52

Asilimia ya mapato

yanayokusanywa na Mamlaka

kwa mapato yote 38.4 39.7

Asilimia ya mapato mengineo 61.6 60.3

Uchambuzi wa mapato ya Mamlaka unaonyesha kuwa Mamlaka inategemea sana

ruzuku kutoka Serikalini na Washirika wa maendeleo ambayo ni sawa na asilimia 61.6

ya mapato yake yote kwa mwaka wa fedha 2015/2016. Hivyo Mamlaka inashauriwa

kuongeza jitihada katika ukusanyaji wa mapato yake yenyewe ili kupunguza utegemezi

kutoka Serikalini na Washirika wa maendeleo.

34

Mapato ya Mamlaka yanatokana na vianzio mbalimbali ni kama ifuatavyo: -

Mapato yanayokusanywa na Mamlaka: -

35


17.3.1 Visima vilivyochimbwa na mradi wa Ras - Al- Khaimah

Ukaguzi umebaini kwamba kuna visima vimechimbwa kupitia mradi wa Ras al Khaimah

kwa ajili ya kuendeleza upatikanaji wa maji mijini na vijijini. Ujenzi huo ulifanyika kwa

awamu tatu ambapo awamu ya kwanza ilikuwa visima 50, awamu ya pili 50 na awamu

ya tatu 50. Ujenzi ambao ulianza tangu mwaka 2013 hadi kufikia 2016.Hadi ukaguzi

unamalizika visima vilivyokamilika na kutumika ni 22, Pemba 12 na Unguja 10 idadi

ambayo ndogo ukilinganisha na hali ya mahitaji ya huduma hio.

17.3.2 Kutokupata taarifa za ukodishwaji wa vibanda vya kuuzia maji

Katika kupanua wigo wa ukusanyaji mapato, Mamlaka ya Maji Zanzibar imeingia katika

mikataba ya uuzaji maji na watu mbali mbali katika vituo vyake vikuu vikiwemo Kiosk

cha Msikiti Mabuluu, Kiosk cha Kijito Upele na Kiosk cha Chaani kwa kipindi cha mwaka

mmoja kuanzia tarehe 8/12/2014 hadi tarehe 7/12/2015, lakini ukaguzi umeshindwa

kupata taarifa sahihi kutoka kwa wahusika wa uuzaji wa maji hayo ikiwemo:

Idadi ya maji ya nayouzwa kila siku

Idadi ya fedha zinazokusanywa kila siku

Ripoti ya kila mwezi ya uuzaji wa maji

Ripoti ya mwaka na tathmini halisi ya maji na mauzo husika.

Aidha ukaguzi umebaini kwamba mikataba hiyo ya ukodishwaji imeshamaliza muda

wake hadi ukaguzi unakamilika Mamlaka imeshindwa kuwapa mikataba mipya wahusika

na wanaendelea na uuzaji wa maji hadi tunakamilisha ukaguzi huu pasipo kuwa na

mikataba mipya.

MAMLAKA YA MAJI PEMBA

17.3.3 Malipo yasiyokuwa na vielelezo (nyaraka pungufu) shilingi 9,150,000

Ukaguzi umebaini kuwa jumla ya shilingi 9,150,000 zimekosa vielelezo husika kinyume

na kanuni ya 94 (4) ya kanuni ya fedha ya Zanzibar ya mwaka 2005. Kwa hali hiyo,

uhalali wa malipo hayo haukuweza kuthibitishwa.

36

Baadhi ya malipo hayo ni kama ifuatavyo:-

Hati namba Hundi

namba

Fedha

zilizolipwa

Aliyelipwa Maelezo

5/7

14/7/2015

000610 5,120,000 Moharash

Restaurent

Malipo ya fedha

kwa ajili ya

kugharamia

futari kwa

wafanyakazi wa

mamlaka

Pemba kwa ajili

ya mwezi

mtukufu wa

ramadhani.

22/8

17/8/2015

2,520,000 Alhabna

Restaurent

Malipo ya fedha

kwa ajili ya

kugharamia

chakula cha

wageni wa ADB

na viongozi wa

mamlaka ya

maji.

38/6

27/6/2016

001019 1,510,000 Mamlaka ya

maji

Malipo ya fedha

za tende

wanazolipwa

wafanyakazi wa

mamlaka ya

maji Pemba kwa

ajili ya mwezi

mtukufu wa

ramadhani.

37

17.3.4 Deni la fidia shilingi 387,895,000

Ukaguzi umebaini kuwa jumla ya shilingi 387,895,000 zinadaiwa na wananchi mbali

mbali kwa ajili ya kukatwa kwa vipando vyao ili kupisha upitishaji umeme na ulazaji wa

bomba za maji safi. Deni hili ni la mda mrefu.

Deni la fidia kwa upitishaji umeme.

Namba Wilaya inayohusika Kiwango

1 Chake Chake 58,589,000

2 Wete 96,852,000

3 Mkoani 60,842,000

4 Mkoani 171,612,000

Jumla 387,895,000

Maoni ya Ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Mamlaka ya Maji Zanzibar, kwa



Kwa hali hiyo Mamlaka ya Maji imepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa fedha

unaoishia 30 Juni, 2016.

18.0 MAMLAKA YA VITEGA UCHUMI ZANZIBAR (ZIPA)

18.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Mamlaka ya Vitega Uchumi yanaonyesha kupungua kutoka shilingi


2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 21,955,973 sawa na asilimia 1.1 ya

upungufu.

38

Matumizi

Matumizi ya Mamlaka ya Vitega Uchumi yameonekana kupungua kutoka shilingi


2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 582,153,759 sawa na asilimia 25 ya

upungufu.

40


Uwiano wa mali za mpito Ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesabu za


2015/2016 2014/2015


Dhima za mpito (current liabilities) 389,004,614.00 297,006,214.00




4.7:1 5.5:1

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha uwiano wa Mali za mpito ni mkubwa ukilinganisha

na dhima za mpito, hata hivyo uwezo wa Mamlaka ya Vitega Uchumi kumudu kulipa

dhima za mpito umepungua kwa mwaka 2015/2016 ukilinganisha na mwaka

2014/2015. Mamlaka ya Vitega Uchumi ina uwezo wa kukidhi dhima zake zote za mpito

kutokana na kuwepo kwa kiwango kikubwa cha dhima hizo.

42


Uchambuzi wa hesabu unaonyesha kwamba Mamlaka ya Vitega Uchumi inaendelea

kupata hasara ambapo kwa mwaka wa fedha 2015/2016 imepata hasara ya shilingi

201,080,568.68 na mwaka wa 2014/2015 imepata hasara ya shilingi 248,923,686.81.

Hasara hiyo inaonekana imepungua kwa shilingi ni 47,843,118.13 sawa na asilimia 23.8

ya upungufu. Hata hivyo bado jitihada za makusudi zinahitajika kuchukuliwa na

Mamlaka ili kupunguza gharama za uendeshaji.

Aidha, mwenendo wa hesabu za Mamlaka unaonesha kuwepo na uwezekano wa

kupunguza hasara hiyo iwapo juhudi zaidi zitachukuliwa katika ukusanyaji wa mapato

sambamba na kupunguza gharama za uendeshaji.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Mamlaka ya Vitega Uchumi kwa



Kwa hali hiyo Mamlaka ya Vitega Uchumi imepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


19.0 CHUO CHA UTAWALA WA UMMA -IPA

19.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Chuo cha Utawala wa Umma yanaonyesha kupungua kutoka shilingi


2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 383,078,675 ambapo ni sawa na asilimia

0.14 ya upungufu.

Matumizi

Matumizi ya chuo cha Utawala wa Umma yameonekana kupungua kutoka shilingi


2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 68,053,248 ambapo ni sawa na asilimia

0.03 ya upungufu.

43

HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

44




2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 674,772,056 1,212,838,077.48

Dhima za mpito (current liabilities) 475,696,457 50,000



= current assets/current liabilities 1.4 : 1 24256 : 1

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha uwiano wa Mali za mpito ni mdogo ukilinganisha na

dhima za mpito, hata hivyo uwezo wa chuo kumudu kulipa dhima za mpito bado upo

chini mbali ya kuongezeka kwa mwaka 2015/2016 ukilinganisha na mwaka 2014/2015.

Chuo cha Utawala wa Umma hakina uwezo wa kuweza kulipa dhima zake zote za mpito

kutokana na kuwepo kwa kiwango kikubwa cha dhima hizo.

46

Takwimu zinaonyesha kwamba Chuo cha Utawala wa Umma kimepata faida ya shilingi

51,121,918.65 kwa mwaka wa fedha 2015/2016 ambapo kwa mwaka wa fedha

2014/2015 faida ya chuo ilikuwa ni shilingi 312,353,563.20 ikiwa ni upungufu wa shilingi

261,231,644.55 sawa na asilimia 83.6 ya upungufu. Kupungua kwa faida kumetokana

na ongezeko la gharama za uendeshaji.


19.2.1 Kasoro katika ukusanyaji wa mapato

Ukaguzi umebaini kwamba kuna kasoro zenye jumla ya shilingi 5,777,000 katika

ukusanyaji wa Ada za malipo kwa wanafunzi mbali mbali, baada ya kufanya mahojiano

na wanafunzi imebainika kuwa wanafunzi hao walikua wakipewa stakabadhi za malipo

ambazo zinasemekana kuwa sio sahihi ukilinganisha na stakabadhi za malipo

zinazotolewa na Benki ya Watu wa Zanzibar (PBZ).

Fedha hizo zililipwa kwa stakabadhi zifuatazo:

S/N Jina la mwanafunzi Kozi Stakabadhi

namba

Tarehe Shs.

1 NOURDIN ALI MMANGA DPA IV 496421 25/8/2015 490,000

2 SABRINA KEIS MWINYI DRM IV 496423 25/8/2015 490,000

3 WARDA MOHD RASHID DRM IV 496424 25/8/2015 490,000

4 SALUM ALI NASSOR CHRM II 496485 26/8/2015 490,000

5 ALLY MBARUKU FENESI DBIT II 496429 26/8/2015 515,000

6 SALHA YUSSUF MBARUK DRM IV 496442 26/8/2015 490,000

7 TABIA KHAMIS MJUMBE DRM IV 496443 26/8/2015 490,000

8 MOHD ALI JUMA CHRM II 496486 26/8/2015 490,000

47

9 BADRU HAJI SETI DIR III 496928 26/8/2015 220,000

10 BILAL AMOUR AMEIR DIR III 496453 27/8/2015 490,000

11 SAID MOHD KHAMIS DRM IV 496422 27/8/2015 490,000

12 SAIRA HAFIDH KHAMIS CRM II 496444 27/9/2015 490,000

13 NASSRA HASSAN IDDI CPR II 496484 28/8/2015

142,500

Jumla 5,777,500

Maoni ya Ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo Cha Utawala wa Umma kwa



Kwa hali hiyo Chuo Cha Utawala wa Umma kimepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


20.0 CHUO CHA MAENDELEO YA UTALII ZANZIBAR (ZITOD)

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Chuo cha Maendeleo ya Utalii Zanzibar yanaonekana kupungua kutoka

shilingi 849,902,817 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 654,848,400 kwa

mwaka 2015/2016kukiwa na upungufu wa shilingi 195,054,417 ambapo ni sawa na

asilimia 23 ya upungufu.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Chuo cha Maendeleo ya utalii Zanzibar yameonekana kupungua kutoka

Shilingi 896,579,628 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia Shilingi 749,543,835 kwa

mwaka 2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 147,035,793 ambapo ni sawa na

asilimia 15.62 ya upungufu.

48


49




2015/2016 2014/2015






5.08:1 10.7:1

Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha uwiano wa mali za mpito ni mkubwa ukilinganisha

na dhima za mpito. Hali hii inaonesha Chuo cha Maendeleo ya Utalii kina uwezo wa

kuhimili na kukidhi madeni yake.

51


Uchambuzi unaonyesha kwamba Chuo cha Maendeleo ya Utalii kinaendelea kupata

hasara ambapo kwa mwaka wa fedha 2015/2016 ilipata hasara ya shilingi 62,062,832

na mwaka wa 2014/2015 ilipata hasara ya shilingi 44,120,951 Hasara hiyo inaonekana

imeongezeka kwa shilingi 18,431,122 sawa na asilimia 42.24.

Jitihada za makusudi zinahitajika kuchukuliwa na Chuo cha Maendeleo ya Utalii

kupunguza gharama za uendeshaji

Aidha,mwenendo wa hesabu za Chuo cha Maendeleo ya Utalii unaonesha kuwepo na

uwezekano wa kuongezeka kwa hasara hiyo iwapo juhudi zaidi hazitochukuliwa katika

ukusanyaji wa mapato sambamba na kupunguza gharama za uendeshaji.

UCHAMBUZI WA KIFEDHA (FINANCIAL ANALYSIS)

Katika ukaguzi na uchambuzi wa kifedha uliofanyika kwenye taarifa za fedha za mwaka

2015/2016 za Chuo cha Uandishi wa Habari yafuatayo yalibainika:-

Uwezo wa Chuo katika ukusanyaji wa mapato

Owne source revenue to total revenue = Own source /Total Revenue

30/06/2016 30/06/2015

Owne source

revenue to total

revenue

Mapato ya ndani /

Mapato kwa jumla

349,718,280 466,718,616

780,882,180 852,947,917

44.8 54.7

Uchambuzi wa kifedha hapo juu unaonyesha kuwa bado Chuo kinategemea Ruzuku

kutoka Serikali kuu kwa kiwango kikubwa ikiwa ni chanzo kikuu cha mapato kutokana

na kwamba uwezo wa kukusanya mapato kupitia vyanzo nyake vya ndani ni

mdogo.Uwezo wa Chuo katika ukusanyaji wa mapato kupitia vyanzo vyake vya ndani

umepungua na kufikia asilimia 44.8 kwa mwaka wa fedha wa unaoishia Juni 2016

ukilinganisha na uwiano wa asilimia 54.7 katika kipindi cha mwaka wa fedha ulioishia

Juni 2015. Kutokana na uchambuzi uliofanyika bado uwezo wa katika ukusanyaji wa

mapato kupitia vyanzo vyake wenyewe ni mdogo.

52

Uwezo wa Chuo kujiendesha kiufanisi pasipo kutegemea Ruzuku kutoka

Serikali kuu

Operating Self- sufficiency = Business Revenue / Total Expenses

30 /06/2016 30/06/2015

Mapato ya ndani

Jumla ya gharama

za uendeshaji

349,718,280 466,718,616

842,945,012 896,579,628

0.41 0.52

Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha kwamba uwezo wa Chuo kukidhi gharama za

uendeshaji kupitia vyanzo vyake vya ndani umepungua na kufikia asilimia 0.41 kwa

mwaka wa fedha 2015/2016 ukilinganisha na asilimia 0.52 kwa mwaka wa fedha

2014/2015. Hata hivyo bado uwezo wa chuo kukidhi gharama za uendeshaji kupitia

vyanzo vyake vya ndani vya mapato ni mdogo.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo cha Maendeleo ya Utalii

Zanzibar kwa mwaka wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016 zinaonesha sura halisi na sahihi

kufuatana na vigezo vilivyowekwa kitaifa na kimataifa.

Kwa hali hiyo Chuo cha Maendeleo ya Utalii Zanzibar kimepata hati inayoridhisha kwa

mwaka wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016.

21.0 CHUO CHA UANDISHI WA HABARI.

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Chuo cha Uandishi wa Habari yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

430,521,925 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 491,586,700 kwa mwaka

2015/2016 kukiwa na ongezeko la shilingi 61,064,775 sawa na asilimia 14 ya ongezeko.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Chuo Cha Uandishi wa Habari yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

438,207,002 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 445,440,319.40 kwa mwaka

2015/2016 kukiwa na ongezeko la shilingi 9,266,683 sawa na asilimia 21 ya ongezeko.

53


54




2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 41,711,083.10 12,511,072.50

Dhima za mpito (current liabilities) 18,883,890 23,221,600.00


za mpito (current ratio) = current

assets/current liabilities

2.2:1 0.54:1


na dhima za mpito. Hali hii inaonesha Chuo cha Uandishi wa Habari kina uwezo wa

kukidhi dhima za mpito.

56

Uchambuzi unaonyesha kwamba Chuo cha Uandishi wa Habari kimepata faida ya

shillingi 19,955,768.35 kwa mwaka wa fedha 2015/2016. Faida hiyo inaweza

kuongezeka iwapo jitihada za makusudi zitachukuliwa ikiwemo kupunguza gharama za

uendeshaji, pamoja na udhibiti mzuri wa ukusanyaji wa mapato.

UCHAMBUZI WA KIFEDHA (FINANCIAL ANALYSIS)

Katika ukaguzi na uchambuzi wa kifedha uliofanyika kwenye taarifa za fedha za mwaka

2015/2016 za Chuo cha Uandishi wa Habari yafuatayo yalibainika:-

Uwezo wa Chuo katika ukusanyaji wa mapato

Own source revenue to total revenue = Own source /Total Revenue.

30 /06/2016 30/06/2015

Own source

revenue to total

revenue

Mapato ya ndani /

Mapato kwa jumla

173,339,500 137,014,800

491,586,700 430,521,925

35.3 31.8

Uchambuzi wa kifedha hapo juu unaonyesha kuwa bado Chuo kinategemea Ruzuku

kutoka Serikali kuu kwa kiwango kikubwa ikiwa ni chanzo kikuu cha mapato kutokana

na kwamba uwezo wa kukusanya mapato kupitia vyanzo nyake vya ndani ni mdogo.

Uwezo wa Chuo umeongezeka na kufikia asilimia 35.3 kwa mwaka wa fedha unaoishia

Juni 2016 ukilinganisha na uwiano wa asilimia 31.8 katika kipindi cha mwaka wa fedha

ulioishia Juni 2015. Pamoja na ongezeko hilo bado uwezo wa ukusanyaji wa mapato

kupitia vyanzo vyake wenyewe ni mdogo.

57

Uwezo wa Chuo kujiendesha kiufanisi pasipo kutegemea Ruzuku kutoka

Serikali kuu Operating Self- sufficiency = Business Revenue / Total Expenses

30 /06/ 2016 30/ 06/ 2015

Mapato ya ndani

Jumla ya gharama

za uendeshaji

173,339,500 137,014,800

471,630,931.65 450,621,312.5

0.37 0.30

Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha kwamba uwezo wa Chuo kukidhi gharama za

uendeshaji kupitia vyanzo vyake vya ndani umeongezeka na kufikia asilimia 0.37 kwa

mwaka wa fedha 2015/2016 ukilinganisha na asilimia 0.30 kwa mwaka wa fedha

2014/2015. Hata hivyo bado uwezo wa Chuo kukidhi gharama za uendeshaji kupitia

vyanzo vyake vya ndani vya mapato ni mdogo.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo Cha Uandishi wa Habari kwa

mwaka wa fedha unaoishia Juni 2016 zinaonesha sura sahihi na halisi kufuatana na


Kwa hali hiyo Chuo cha Uandishi wa Habari kimepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


22.0 CHUO CHA SAYANSI ZA AFYA ZANZIBAR

Taarifa ya Mapato

Chuo cha Sayansi za Afya kwa mwaka wa fedha 2015/2016 kimekadiria kukusanya

jumla ya shilingi 1,470,505,000 ambapo hadi kufikia tarehe 30 Juni 2016 jumla ya

shilingi 1,179,863,350 zimekusanywa sawa na asilimia 80.2 ya makadirio.

Taarifa ya Matumizi

Kwa mwaka wa fedha 2015/2016 Chuo cha Sayansi za Afya kimekadiria kutumia jumla

ya shilingi 1,470,505,000 ambapo hadi kufikia tarehe 30 Juni 2016 jumla ya shilingi

1,118,962,741 zimetumika sawa na asilimia 76.1 ya makadirio.

59


Uwiano wa mali za Mpito ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesabu za


2015/2016 2014/2015



Uwiano wa mali za mpito na

dhima za mpito (current ratio)

= current assets/current

liabilities

3:1

0.4:1


na dhima za mpito. Hali hii inaonesha Chuo cha Sayansi za Afya kina uwezo mzuri wa


61

Uchambuzi wa hapo juu unaonesha kwamba Chuo cha Sayansi za Afya kimepata ziada

ya shilingi 79,623,975 kwa mwaka 2015/2016.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo cha Sayansi za Afya kwa

mwaka wa fedha unaoishia Juni 2016 zinaonesha sura sahihi na halisi kufuatana na


Kwa hali hiyo Chuo cha Sayansi za Afya kimepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa

fedha 2015/2016.

23.0 CHUO KIKUU CHA TAIFA ZANZIBAR (SUZA)

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar (SUZA) yameonekana kupungua kutoka

shilingi 12,566,712,308 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 10,955,608,931 kwa

mwaka 2015/2016 kukiwa na upungufu wa shilingi 1,611,103,377 sawa na asilimia

12.82 ya upungufu.

Taarifa ya Matumizi

Kwa mwaka wa fedha 2015/2016 Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar (SUZA) kimekadiria

kutumia jumla ya shilingi 14,756,438,319 ambapo hadi kufikia tarehe 30 Juni 2016

jumla ya shilingi 11,102,420,135 zimetumika sawa na asilimia 75.23 ya makadirio.

62


63


Uwiano wa mali za Mpito ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesbu za



na dhima za mpito kwa mwaka 2015/2016 umeongezeka ukilinganisha na mwaka

2014/2015. Hali hii inaonesha Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar kina uwezo wa kuhimili na


2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 3,279,746,078 3,241,466,096




= current assets/current liabilities 15.02 : 1 13.3:1

65

Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha kwamba mapato ya Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar

kwa mwaka wa fedha 2015/2016 yamepungua kufikia shilingi 10,955,608,931

ukilinganisha na shilingi 12,566,712,308 kwa mwaka 2014/2015. Aidha, ukaguzi

umebaini kwamba matumizi ya Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar yameongezeka kufikia

shilingi 11,102,420,135 ukilinganisha na shilingi 10,056,040,950 kwa mwaka

2014/2015.

Ukaguzi umebaini kwamba upungufu wa mapato hayo umechangiwa zaidi na kupungua

kwa misaada ya fedha kutoka kwa wahisani wa maendeleo kutoka shilingi

3,187,770,101 kwa mwaka wa fedha 2014/2015 hadi kufikia shilingi 1,054,736,308 kwa

mwaka wa fedha 2015/2016. Aidha upungufu huo umechangiwa na mapato mengineyo

kutoka shilingi 192,994,549 kwa mwaka wa fedha 2014/2015 hadi kufikia shilingi

133,385,782 kwa mwaka wa fedha 2015/2016.

Maoni ya Ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar kwa



Kwa hali hiyo Chuo Kikuu cha Taifa Zanzibar kimepata hati inayoridhisha kwa mwaka

wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016.

24.0 SHIRIKA LA MELI NA UWAKALA

Taarifa ya Mapato

Mapato ya Shirika la Meli Zanzibar yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

7,540,478,026.71 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 8,721,602,539.62 kwa

mwaka 2015/2016 ikiwa ni ongezeko la shilingi 1,181,124,514 sawa na asilimia 15.5.

Taarifa ya Matumizi

Matumizi ya Shirika la Meli Zanzibar yameonekana kuongezeka kutoka shilingi

6,342,649,518.15 kwa mwaka 2014/2015 hadi kufikia shilingi 10,959,437,155.20 kwa

mwaka 2015/2016 kukiwa na ongezeko la shilingi 4,626,787,637.10 sawa na asilimia 73

ya ongezeko.

67


Uwiano wa mali za Mpito Ukilinganisha na Dhima za Mpito kwa mujibu wa hesbu za


Uchambuzi wa hapo juu unaonyesha uwiano wa mali za mpito ni mdogo ukilinganisha

na dhima za mpito kwa mwaka 2015/2016. Hali hii inaonesha shirika la meli na uwakala

halina uwezo wa kuhimili na kukidhi dhima za mpito.

2015/2016 2014/2015

Mali za Mpito (current assets) 513,957,790.27 863,739,670.31

Dhima za mpito (current liabilities) 2,154,703,649.31 2,053,778,383



= current assets/current liabilities 0.2:1 0.4:1

69

Uchambuzi unaonyesha kwamba Shirika la Meli na Uwakala limepata hasara ya shilingi

552,967,502.85 kwa mwaka wa fedha 2015/2016. Hasara hiyo inaweza kupungua

iwapo jitihada za makusudi zitachukuliwa ikiwemo kupunguza gharama za uendeshaji,

pamoja na udhibiti mzuri wa ukusanyaji wa mapato.

MATOKEO YA UKAGUZI

Kukosekana kwa mikataba ya utoaji wa huduma za uwakala

Shirika la Meli na Uwakala hutoa huduma mbalimbali za uwakala kwa meli mbali mbali

za kigeni ambazo hazina usajili hapa Zanzibar.

Ukaguzi umebaini kwamba hakuna mikataba ya makubaliano baina ya Shirika la Meli na

wamiliki wa meli. Kufanya hivyo ni kwenda kinyume na Sheria ya Fedha ya Zanzibar

namba 12 ya mwaka 2005 pamoja na kanuni zake.

Wamiliki wenyewe wa meli (Shipping Liners) ni kama hawa wafuatao:-

CMA CGM

EMIRATE (WILHELMSEN)

PIL

UAFL

MSK

MSC

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Shirika la Meli na Uwakala kwa



Kwa hali hiyo Shirika la Meli na Uwakala limepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


70

25.0 MAMLAKA YA UVUVI WA BAHARI KUU

Taarifa ya Mapato

Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu kwa mwaka wa fedha 2015/2016 imekusanya jumla

ya shilingi 2,913,640,961.51 ambapo kwa mwaka wa fedha 2014/2015 imekusanya

jumla ya shilingi 1,917,891,250 kukiwa na ongezeko la shilingi 1,095,749,711.51 sawa

na asilimia 60.28

Taarifa ya Matumizi

Kwa mwaka wa fedha 2015/2016 Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu imetumia jumla ya

shilingi 1,758,591,435.12 ambapo kwa mwaka wa fedha 2014/2015 imetumia jumla ya

shilingi 1,755,598,234.16 kukiwa na ongezeko la shilingi 2,993,200.96 sawa na asilimia

0.17 ya ongezeko.

71


DEEP SEA FISHING AUTHORITY

BALANCE SHEET AS AT 30TH JUNE 2016

Assets Notes 2015/16 2014/15

72




Uchambuzi wa hesabu za Mali za Mpito za Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu

zinaonekana kuongezeka kutoka shilingi 3,603,205,347.87 kwa mwaka wa fedha

2014/2015 hadi kufikia shilingi 4,401,230,258.05 kwa mwaka wa fedha 2015/2016.

Aidha dhima za mpito zinaonekana kupungua kutoka shilingi 369,905,014 kwa mwaka

wa fedha 2014/2015 hadi kufikia shilingi 8,984,500 kwa mwaka wa fedha 2015/2016.

2015/2016 2014/2015



73

Uchambuzi unaonyesha kwamba Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu imepata ongezeko la

shilingi 1,155,049,526.40 kwa mwaka wa fedha 2015/2016 ukilinganisha na shilingi

62,293,015.85 kwa mwaka wa fedha 2014/2015.

Ziada hiyo inaweza kuongezeka zaidi iwapo jitihada za makusudi zitachukuliwa ikiwemo

kupunguza gharama za uendeshaji pamoja na udhibiti mzuri wa ukusanyaji wa mapato.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu

kwa mwaka wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016 zinaonesha sura sahihi na halisi

kufuatana na vigezo vilivyowekwa kitaifa na kimataifa.

Kwa hali hiyo Mamlaka ya Uvuvi wa Bahari Kuu limepata hati inayoridhisha kwa mwaka

wa fedha unaoishia 30 Juni, 2016.

74

26.0 SHIRIKA LA BANDARI ZANZIBAR

Taarifa ya Mapato

Shirika la Bandari Zanzibar kwa mwaka wa fedha 2015/2016 imekusanya jumla ya

shilingi 29,916,824,568.20 ambapo kwa mwaka wa fedha 2014/2015 imekusanya jumla

ya shilingi 25,543,319,987.20 kukiwa na ongezeko la shilingi 4,373,504,581 sawa na

asilimia 17

Taarifa ya Matumizi

Kwa mwaka wa fedha 2015/2016 Shirika la Bandari Zanzibar limetumia jumla ya shilingi

23,886,625,020.50 ambapo kwa mwaka wa fedha 2014/2015 imetumia jumla ya shilingi

21,858,491,535.80 kukiwa na ongezeko la shilingi 2,028,133,484.70 sawa na asilimia

9.3 ya ongezeko.

75


76





na dhima za mpito kwa mwaka 2015/2016. Hali hii inaonesha Shirika la Bandari

Zanzibar lina uwezo wa kuhimili na kukidhi dhima za mpito.

2015/2016 2014/2015


Dhima za mpito (current liabilities) 4,949,873,792.70 6,434,625,586.66




3.6:1 3.08:1

78

Uchambuzi unaonyesha kwamba Shirika la Bandari Zanzibar limepata faida ya shilingi

4,620,772,945.52 kwa mwaka wa fedha 2015/2016 ukilinganisha na shilingi

4,166,260,540.68 kwa mwaka wa fedha 2014/2015. Faida hiyo inaweza kuongezeka

zaidi iwapo jitihada za makusudi zitachukuliwa ikiwemo kupunguza gharama za

uendeshaji pamoja na udhibiti mzuri wa ukusanyaji wa mapato.

Maoni ya ukaguzi


mujibu wa sheria na kanuni za ukaguzi, hesabu za Shirika la Bandari Zanzibar kwa



Kwa hali hiyo Shirika la Bandari Zanzibar limepata hati inayoridhisha kwa mwaka wa


1.0 UTANGULIZI2.0 MAJUKUMU YA OFISI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI3.0 UPEO NA MADHUMUNI YA RIPOTI YA UKAGUZI4.0 NJIA ZILIZOTUMIKA KATIKA UKAGUZI5.0 MAJUKUMU YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI6.0 UMUHIMU WA KUFANYA UKAGUZI7.0 SHUKURANI8.0 MATOKEO YA UKAGUZI KWA MWAKA 2015/20169.0 UTEKELEZAJI WA HOJA ZA UKAGUZI ULIOPITA WA MWAKA WA FEDHA 2014/201510.0 UWASILISHAJI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016 KWA AJILI YA UKAGUZI11.0 AINA YA HATI ZA UKAGUZI11.1 Hati inayoridhisha11.2 Hati isiyoridhisha11.3 Hati yenye shaka11.4 Hati mbaya

12.0 MAMBO YALIYOBAINIKA KATIKA UKAGUZI WA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR13.0 UKAGUZI WA HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/201614.0 SHIRIKA LA MAGAZETI14.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2015/201614.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016.14.3 MATOKEO YA UKAGUZI14.3.1 Uwezo wa Shirika katika upatikanaji wa mapato14.3.2 Uwezo wa Shirika kujiendesha kiufanisi pasipo kutegemea Ruzuku kutoka Serikali kuu14.3.3 Hali ya Ukwasi katika Shirika

15.0 SHIRIKA LA UTANGAZAJI ZANZIBAR (ZBC)15.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2015/201615.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

16.0 CHUO CHA KILIMO –KIZIMBANI16.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2015/201616.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

17.0 MAMLAKA YA MAJI ZANZIBAR (ZAWA)17.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2015/201617.2 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/201617.3 MATOKEO YA UKAGUZI17.3.1 Visima vilivyochimbwa na mradi wa Ras - Al- Khaimah17.3.2 Kutokupata taarifa za ukodishwaji wa vibanda vya kuuzia maji17.3.3 Malipo yasiyokuwa na vielelezo (nyaraka pungufu) shilingi 9,150,00017.3.4 Deni la fidia shilingi 387,895,000

18.0 MAMLAKA YA VITEGA UCHUMI ZANZIBAR (ZIPA)18.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI

19.0 CHUO CHA UTAWALA WA UMMA -IPA19.1 TAARIFA YA MAPATO NA MATUMIZI19.2 MATOKEO YA UKAGUZI19.2.1 Kasoro katika ukusanyaji wa mapato

20.0 CHUO CHA MAENDELEO YA UTALII ZANZIBAR (ZITOD)20.1 HESABU ZA MWISHO WA MWAKA 2015/2016

21.0 CHUO CHA UANDISHI WA HABARI.UCHAMBUZI WA KIFEDHA (FINANCIAL ANALYSIS)

22.0 CHUO CHA SAYANSI ZA AFYA ZANZIBAR23.0 CHUO KIKUU CHA TAIFA ZANZIBAR (SUZA)24.0 SHIRIKA LA MELI NA UWAKALA25.0 MAMLAKA YA UVUVI WA BAHARI KUU26.0 SHIRIKA LA BANDARI ZANZIBAR

Documents

SERIKALI YA MAPINDUZI ZANZIBAR - OCAGZ1 RIPOTI YA MDHIBITI NA MKAGUZI MKUU WA HESABU ZA SERIKALI KWA MASHIRIKA NA TAASISI ZA SERIKALI YA MAPINDUZI YA ZANZIBAR - KWA MWAKA WA FEDHA