SHKURTIMI I THONJËVE NË DRITËN E SUNETIT DHE MEDICINËS

7/30/2019 SHKURTIMI I THONJVE N DRITN E SUNETIT DHE MEDICINS

1/50

Dr. Jahja Nasir

Dr. Ebul Nefa Abdul Ahar

SHKURTIMI I THONJVE NDRITN E SUNNETIT DHE

MJEKSIS


2/50

Kaanik ,2006Prkthyes:

Dr. Musli VRBANI

Titulli i origjinalit:

SHKURTIMI I THONJVE N DRITN ESUNNETIT DHE MJEKSIS

Recensent:

Ajni Sinani

Redaktore gjuhsore:Mimoza Sinani

Radhitja kompjuterike,

kopertina dhe dizajni grafik

Mumin Shehu

Prishtin2006

2


3/50

T drejtn e ribotimit e rezervon botuesi

Zoti i Lartmadhruar thot:1. far tju jep Pejgamberi, merreni, e far tju

ndaloj, largohuni prej asaj".(EL HASHR: 7)

Ebu Hurejre r.a. transmeton se Muhammedi a.s. ka thn:"Pes gjra jan natyrshmri (t njeriut):

1. Sunetia (rrethprerja)2. Pastrimi (t hequrit) i qimeve rreth organeve t

turpshme

3. Shkurtimi i thonjve4. Pastrimi (t hequrit) i qimeve nn sqetulla dhe5. Shkurtimi i mustaqeve". (MUTEFIKUN

ALEJHI)

Hyrje

BISMILAHIRR-RRAHMANIRR-RRAHIM

Paqja dhe prshndetjet qofshin pr pejgamberin e fundit,zotriun ton Muhammedin a.s., familjen e tij, shokt e tij dhet gjith ata t cilt e pasojn me sinqeritet deri n Ditn eGjykimit.

Ky punim prfshin nj prej cilsive t prgjithshme t

Muhammedit a.s., pr t ciln ai ka nxitur vazhdimisht, e kjocilsi sht shkurtimi i thonjve.N lidhje me shkurtimin e thonjve ekzistojn hadithe t

vrteta t shumta, pasi q sht nj prej sunneteve tnatyrshmris dhe bn pjes n temn Mjeksia e Muhammedita.s. Pra, tema e cila ka t bj me mjeksin preventive dheruajtjen e shndetit.

shtja e saj ka t bj me pastrtin, pastrimin edhmbve (prdorimin e misvakut, ose furs), pastrimin e

3


4/50

duarve para ushqimit, etj. etj., t cilat jan prej msimeve tIslamit n lidhje me edukatn, pastrtin dhe zbukurimin, tcilat n mjeksin bashkkohore quhen preventiva mjeksore,

pra mund ta emrojm me temn Mjeksia preventive Islame.

LNDA E STUDIMIT

Kjo lnd prbhet prej dy anve: ans fetare dhe ansmjeksore, dhe kjo prej dy kapitujve:

Kapitulli i par: Studimi islam n lidhje me shkurtimine thonjve dhe hadithet q flasin pr kt. Ndalesa e zgjatjes sthonjve me sheriatin islam dhe mendimi islam n lidhje mezbukurimin dhe etikn nprmjet shkurtimit t thonjve.

Kapitulli i dyt: Studimet mjeksore tregojn pr dmetdhe pasojat t cilat shkaktohen pr shkak t zgjatjes s thonjve,gj q sht n kundrshtim me natyrshmrin (ligjin eAll-llahut q e ka caktuar natyrshmri t njeriut). Kjo vepr(zgjatja e thonjve) sht n kundrshtim me msimet islame dhehadithet e Muhammedit a.s., t cilat jan burimi i dyt i sheriatitislam, menjher pas librit t All-llahut Kuranit fisnik.

Pr kt arsye kapitulli i par kryesisht sht i prcaktuarn sunnetin e shkurtimit t thonjve n sheriatin islam. Ndrsa,kapitulli i dyt sht i prqendruar n dmet t cilat shkaktohen

prej zgjatjes s thonjve n dritn e mjeksis.

4


5/50

QLLIMI I KTIJ STUDIMI

Qllimet dhe piksynimet e ktij studimi q dshirojmti realizojm jan:

1. T prqendruarit e vmendjes n sunnetet e Pejgamberit

s.a.v.s., q kan t bjn me tematika mjeksore, edukative dhearsimuese, pra n mjeksin sunnetike t Muhammedit a.s. qduhet ta pranojn studiuesit musliman dhe jomusliman. Ajosht burim i Islamit pr njohuri dhe arsimim. Kjo dshmohetme shkencn bashkkohore nprmjet studimeve shkencore ttrashgimis pejgamberike.

2. Ndrlidhja shkencore ndrmjet fikhut islam, mjeksissunnetike t Muhammedit a.s. dhe medicins bashkkohore meqllim q studimi t jet si model i metodologjis (akademike)t mjeksis islame.

3. Ndriimi i metodave arsimuese islame dhe dobit prej tyre,dhe kjo n dritn e studimeve t prbashkta: islame, shkencore

dhe politike, pr t sqaruar prsosmrin e arsimit islam. Netik bn pjes edhe shkurtimi i thonjve, q sht shndet prtrupin dhe preventiv ndaj smundjeve, pamje e jashtme e mirdhe fisnikri e njeriut.

Paraqitja e ktij studimi edhe n aspektin fetar, por edhen at praktik jep pr t kuptuar qart vizionin e muslimanvedhe bn q ata tiu prmbahen kushtimisht msimeve t fes s

tyre. Kjo vlen njsoj edhe pr jomuslimant, n lidhje me ftesne tyre n Islam, pr ta njohur Islamin dhe msimet e tij. Po ashtu

5


6/50

zbulohet ana e mrekullis shkencore t Kuranit fisnik dhesunnetit t Muhammedit a.s., gj q ndihmon n afrimin e faqess kthjellt dhe t pastr islame para tyre, pr ta pranuar ose prtu thelluar n njohurit islame dhe pr ta besuar dhe pranuar

Islamin.4. Kundrshtimi dhe mospranimi i adeteve dhe traditave t

kqija t brendshme, t cilat kan deprtuar dhe deprtojn nshtetet islame nn adresn e Vesternizmit, dhe kjo duhet t

bhet n mnyr studimore dhe shkencore dhe n prizmin estudimit t prbashkt: fetar e praktik.

KA SHT E RE N KT STUDIM

Paraqitja e fes si e gjithanshme nprmjet sunnetit dhemsimeve mjeksore, t cilat krkojn shkurtimin e thonjve,ndalojn vesin e keq t rritjes s thonjve dhe bjn sqarimin e

dmeve t cilat shkaktohen nprmjet mos praktikimit tsunnetit. Pr kt arsye, hulumtimi dhe studimi i prbashktfetar dhe mjeksor i ksaj praktike sunnetike t Pejgamberit naspekte t ndryshme, konsiderohet program shkencor i ri n

prsosmrin dhe sqarimin praktik.

6


7/50

7


8/50

KAPITULLI I PAR


9/50

9


10/50

SHKURTIMI I THONJVE N DRITN ESUNNETIT

1. KUPTIMI I SHKURTIMIT T THONJVE

1. TEKLIM d.m.th.prerje, shkurtim. do her, kur thiqet nj pjes prej pjess tjetr, quhet shkurtim. Pr kt arsyeedhe lapsit (kalemit) i thuhet kalem pr arsye se shkurtohetvazhdimisht. Thuhet: i shkurtova (kalem-tu) thonjt e mi.

Duke u nisur nga kjo:Xhevheriu thot: M s shumti prdoret fjalia I shkurtovathonjt e mi.

2. SHKURTIMI I THONJVE SIPAS SHERIATITISLAM

Heqja e teprt e pjess s thoit mbi majn e gishtit shte plqyeshme deri n at mas sa q nuk ka mundsi t mbetetasgj e dmshme ndrmjet thoit dhe lkurs s majs s gishtit.

10


11/50

E PARA: PRERJA E THONJVE SHT PREJNATYRSHMRIS

Nga i Drguari s.a.v.s. jan transmetuar hadithe tvrteta dhe t sakta pr natyrshmrin e njeriut, e njra prej tyresht shkurtimi i thonjve. Kto hadithe jan t shnuara nkoleksionet e vrteta t haditheve: n koleksionet e Buhariut,Muslimit, Malikut, Tirmidhiut, Ebu Davudit dhe Nesaiut r.a.,dhe n kapituj t ndryshme si p.sh. n kapitullin Cilsit e t

Drguarit s.a.v.s. n pastrti, n edukat, n veshmbathje.

Tema: cilsit e natyrshmris, tema: shkurtimi ithonjve, tema: shkurtimi i mustaqeve, tema: pastrimi (heqja)

prej qimeve nn sqetulla, nga kshillat e Muhammedit a.s.kuptohet se sa me vler dhe sa e rndsishme sht prerja ethonjve n edukatn dhe pastrtin islame.

Nga Ebu Hurejre r.a. transmetohet se i Drguari s.a.v.s.ka thn:

Pes gjra jan natyrshmri e njeriut: sunetia(rrethprerja), pastrimi (t hequrit e qimeve rreth organeve t

turpshme), shkurtimi i thonjve, pastrimi (t hequrit) i qimeve

nn sqetulla dhe shkurtimi i mustaqeve.(MUTEFEKUN ALEJHI)

Transmetohet nga Aishja, nna e muslimanve, se iDrguari s.a.v.s. ka thn:

Dhjet gjra jan prej natyrshmris: shkurtimi imustaqeve, lshimi i mjekrs, prdorimi i misvakut, shplarja

e gojs, prerja e thonjve, pastrimi i organeve t turpshme,

rruajtja e nnsqetulls, rruajtja e pjesve t turpshme dhe

pastrimi me uj i organeve pas kryerjes s nevojs.

Transmetuesi thot se e ka harruar t dhjetn, por mundet tket qenshplarja e hunds.

( MUSLIMI)

11


12/50

3. Nga Ebu Hurejre r.a. transmetohet se e ka dgjuar tDrguarin s.a.v.s. duke thn:

Pes gjra jan t natyrshmris s njeriut: sunetia

(rrethprerja), pastrimi (t hequrit) i qimeve prej organeve tturpshme, shkurtimi i mustaqeve, prerja e thonjve dhe

pastrimi (t hequrit) i qimeve prej nnsqetullave.

N nj transmetim thuhet:Natyrshmri jan pes gjra: sunetia, rruajtja e

organeve t turpshme, shkurtimi i mustaqeve, shkurtimi i

thonjve dhe rruajtja e nnsqetullave.

N nj transmetim tjetr si natyrshmri jan pes gjradhe jan prmend gjrat t cilat u prmendn m sipr.

4. Nga Abdullahu r.a. bin Umeri, transmetohet se iDrguari s.a.v.s. ka thn:

Prej natyrshmris jan rruajtja rreth organeve t

turpshme, prerja e thonjve dhe shkurtimi i mustaqeve.

(Transmeton: BUHARIU)N transmetimin e Nesaiut thuhet:Natyrshmri sht prerja e thonjve, shkurtimi i

thonjve dhe rruajtja rreth organeve t turpshme.

12


13/50

E DYTA: KOHZGJATJA E MOSPRERJES STHONJVE

1. Nga Enes bin Maliku r.a. transmetohet se koha e prerjess thonjve sht e kufizuar. N transmetim thuhet:

Na ka kufizuar i Drguari s.a.v.s. n shkurtimin e

thonjve dhe shkurtimin e mustaqeve, rruajtjen e nnsqetullave

dhe rruajtjen rreth organeve t turpshme n katrdhjet dit,

pra q t mos zgjatet mos rruajtja apo mos shkurtimi m

shum se katrdhjet net.

(Transmeton: EBU DAVUDI, TIRMIDHIU, MUSLIMI DHE NESAIJU)

EBU DAVUDI transmeton: Na sht kufizuar.NESAIJU e transmeton: m s shumti katrdhjet dit, ndrsanj her tjetrkatrdhjet net.

2. N SAHIHUN E MUSLIMIT transmetohet nga Enesi r.a. seka thn: Neve, i Drguari s.a.v.s., na e ka kufizuar shkurtimin

e mustaqeve dhe shkurtimin e thonjve n katrdhjet dit ekatrdhjet net.

3. I Drguari s.a.v.s ka thn:Kush i shkurton thonjt n ditn e xhuma e ka

mbrojtur veten nga t kqijat.(Transmeton: TABERANI nga Aishja r.a.)

Nga gjith ajo ka u tha, shohim se kufizimi n prerjen ethonjve sht si vijon:

1. Maksimumi i kohs, t cilin muslimanit nuk i lejohetta tejkaloj pa i shkurtuar thonjt, sht katrdhjet dit (ekatrdhjet net), sepse prkufizimi ka ardhur n formn endaless me shprehjen mos t lejohet.

2. Minimumi i kohs sht nj jav dhe posarisht prej

dits s xhumas deri n ditn tjetr t xhumas. Shkurtimi i

13


14/50


15/50

PENGESAT E SHERIATIT ISLAM N LIDHJEME ZGJATIMIN E THONJVE

1. Bidati (rritja e thonjve) sht n kundrshtim mesunnetin e Muhammedit a.s.. Ndrsa muslimant e kan prdetyr t pasojn do gj q vjen prej Muhammedit a.s., dhe tlargohen prej do ndalese, t ciln e ka ndaluar Muhammedi a.s.

2. Rritja e thonjve mund t jet shkak pr mosdeprtimin e ujit n majn e gishtrinjve. Po ashtu, edhe llaku icili ka yndyr lshon nj shtres n thonj dhe n lkurn egishtrinjve, kshtu q nuk mund t plotsohet abdesi, prandajsht e detyrueshme q t merret abdes prsri, pasi t largohetllaku apo yndyra.

Ekzistojn fetva pr mospranimin e abdesit n rast sethonjt kan yndyr (manikyr) llaku n thonj dhe patjetr, paraabdesit, pr tu pranuar abdesi dhe namazi, duhet t hiqet llaku.

Pr kt arsye themi se rritja e thonjve mund t jet shkak imospranimit t abdesit.

3. Infektimet t cilat ndodhin pr shkak t rritjes sthonjve, t cilat do ti shpjegojm m von - nse dshironZoti(in shaAllah)n aspekt mjeksor, pr t treguar se ky bidat shtn kundrshtim me sheriatin islam, i cili ka ardhur pr tmbrojtur njeriun, jetn e tij dhe shndetin e tij.

Mos e hidhni veten n shkatrrim me duart tuaja.(El-Bekare, 195)

Mos dmtoni dhe mos lejoni tu dmtojn.

4. Rritja e thonjve i prngjet vesit t pabesimtarve dheshkatrrimtarve, dhe sht n kundrshtim me edukatn eMuhammedit a.s.. Dhe nuk e teprojm nse themi se i prngjanarmiqve t Islamit n tradit, veshje, manifestime, veprim i cili

sht n kundrshtim me ligjet e sheriatit dhe njkohsisht, nserritja e thonjve bhet pr tu prngjar pabesimtarve, sht e

15


16/50

ndaluar. Kjo nga parimi i ISTIHSANIT, parim i cili parashehndalimin e shtjes nse sht n kundrshtim me bazat islame.

5. PERNDIMIZIMI (VESTERNIZMI) Ky term ka prqllim - t kulturuarit e muslimanve me kulturn e perndimit,

duke mos marr parasysh ndryshimin n fe, gjuh, adet apotradit. Kshtu q pastaj, me lehtsi, t dominojn mbi ta dhe tilargojn nga feja islame. N kt mnyr, Perndimi e kaokupuar botn islame, pasi ka planifikuar me strategji planin e

perndimizimit. Kshtu q armiqt e Islamit, nga jasht dhe ngabrenda, e kan vn n veprim kt projekt, i cili realizohet nshum forma dhe n shum mnyra, duke filluar nga etika

perndimore, shija, edukata, sjellja dhe prqafimi i perndimit.Prej formave t perndimizimit, e cila sht shum e prhapur,sht edhe rritja e thonjve, e cila ka deprtuar te femramuslimane nn mbulojn e bukuris femrore (kozmetiks).Kjo metod hyn npr dern e bukuris, ndrsa ka t bj medeprtimin e kulturs perndimore, e cila sht n kundrshtimme parimet islame dhe largim nga All-llahu i Lartmadhruar

dhe nga i drguari i Tij - Muhammedi a.s.

6. Rritja e thonjve dhe lyerja (llakimi) i tyre, q shtshpikje e jomuslimanve, ka pr qllim, q n emr t mods,femra t hyj n kulturn perndimore, gj q asaj i kushtonshum-shum shtrenjt, si nga aspekti financiar, ashtu edhe nhumbjen e kohs dhe shpenzimin e mundit. Mjafton t themi se

lyerja e thonjve kalon npr disa faza, t cilat i parashohin tspecializuarit (manekert) e lyerjes s thonjve.

Po ashtu ky lloj llakimi nuk prkon me Islamin, sepsefemrs i nevojitet q t bj vazhdimisht shpenzime pa nevoj,t padobishme, shpenzime t cilat jan n dobi t prodhuesve ttjer e jo vendor. Kshtu q do investim dhe do shpenzim q

bn femra n lyerjen (llakimin) e thonjve nuk shkon n

prputhshmri me shpenzimet t cilat jan t parapara n

16


17/50

sheriatin islam, por sht teprim n shpenzim, e kt Islami endalon.

7. Lyerja e thonjve, po ashtu, sht largim nganatyrshmria njerzore, dhe natyra njerzore (natyrshmria e

njeriut, n t cilin Zoti e ka krijuar njeriun) dhe kalim n atshtazarak, pra n ngjasimin e kafshve mishngrnse mekthetra, dhe n ngjasimin me jomusliman dhe darvinist, apome fjal t tjera me evolucionin shtazarak, respektivishtmajmunizimin, sepse kafsht me kthetra mishngrnse dhenjeriu n at form nuk kan kurrfar dallimi.

Kshtu, tentimi pr tu prngjar kafshve me rritjen e

thonjve sht n kundrshtim me ligjet islame dhe degradim inderimit t njeriut, me t ciln Zoti i Lartmadhruar e ka ngriturnjeriun n formn m t bukur.

Pas ksaj paraqitje t prgjithshme pr ndalesn esheriatit islam pr rritjen e thonjve, po e prfundojm mehadithin e Muhammedit a.s., i cili i ka ndaluar sahabet prrritjen e thonjve.

Bejhekiu, n librin e tij Shuab nga Kajs bin EbiHazim, transmeton se: Muhamedi a.s. sht falur dhe kadyshuar pr dika. Pastaj sht pyetur se pr far ka dyshuardhe ai sht prgjigjur: Pse t mos dyshoj, kur ndonjri prej

jush ka flliqsir ndrmjet thoit dhe basamateve (majave t

gishtit) t tij.

Kuptimi i hadithit ka qen: Ju nuk po i shkurtoni thonjt tuaj,

pastaj n gishtat tuaj po grumbullohen flliqsirat dhendyrsirat. Ebu Abidi thot se: e ka urryer tek ata rritjen ethonjve dhe mos shkurtimin e tyre.

17


18/50

E KATRTA: ETIKA E SHKURTIMIT T THONJVEDHE SI E SHIKON ISLAMI BUKURIN

Islami sht fe e prsosur. Veshja, zbukurimi, mbulimi itrupit, pastrtia, ruajtja e shndetit, mos shpenzimi i teprt,ruajtja e burrris, dhe ruajtja e femris pr femrat, t gjithakto i krkon Islami, dhe t gjitha jan t prfshira n projektine Islamit, edhe n teori, edhe n praktik, dhe t gjitha jan t

bazuara n librin e All-llahut dhe n sunnetin e t Drguarit t

Tij.Prerja e thonjve sht krkes islame. Islami nuk lejon

pasimin e epsheve, shfryrjen e dshirave dhe realizimin eplaneve t shejtanit. Pasi Islami sht gjithprfshirs dhe iprsosur pr nevojat e njeriut n kt bot dhe n botn tjetr,dhe pasi etika, estetika dhe morali jan nevoja t njeriut, dhemeq sht krkes e Islamit q muslimani t ket etik dhe

estetik, ather patjetr muslimant kt shtje duhet tashohin n prizmin e sheriatit islam.

Prerja e thonjve n sheriatin islam duhet t jet plotsimi ktij parimi. Pr kt arsye, prerjen e thonjve si sunnet etakojm n shum kapituj t haditheve, si n kapitullin e etiks,

pastrtis, veshjes, edukats, ashtu edhe n at t natyrshmriss njeriut.

Etikn dhe estetikn e prerjes s thonjve, si krkes tsheriatit islam, mund ta shpjegojm si vijon:

1. All-llahu e ka krijuar njeriun n formn m t bukur.Prej forms m t bukur jan edhe bukuria e thonjve, e cilandihmon n kryerjen e punve t shumta dhe i ruan majat e

gishtrinjve, dhe qllimi kryesor i thonjve sht mbrojtja e

18


19/50

majave t gishtrinjve, dhe kjo bhet me mos tejkalimin e tyrembi gisht, se vetm kshtu ato e luajn rolin e tyre.

2. Prerja e thonjve sht prej natyrshmris s njeriut dhevetm kshtu ruhet bukuria e tyre. Pr kt arsye quhet prerje e

thonjve, dhe jo heqja e tyre, me qllim q vetm pas prerjes atoe kryejn rolin e tyre.

3. Pr ti larguar ndyrsirat dhe pr ti mos i lejuarmikrobet q t grumbullohen. Sikurse rruajtja e nnsqetullave,ashtu edhe prerja e thonjve sht stoli dhe bukuri, pr kt arsyedo gj q sht n kundrshtim me t bukurn sht e

papranuar. Islami e krkon bukurin dhe, n t njjtn koh,krkon largimin e ndyrsirave dhe mikrobeve. Pra, prerja ethonjve, nuk u l vend mikrobeve dhe ndyrsirave.

Me prerjen e thonjve arrihen tri qllime kryesore: heqja epjess s thoit shtes, moslejimi i grumbullimit t mikrobevedhe ndyrsirave, dhe pastrimi i leht, i shpejt dhe i plot imajave t gishtrinjve. Pasi pastrtia sht pjes e imanit, me

prerjen e thonjve arrihet pastrtia e duarve, dhe njkohsishtedhe e trupit.

4. Prej kushteve t etiks dhe estetiks n sheriatin islamsht mbulimi i pjesve t turpshme, edhe te meshkujt, edhe tefemrat. Femra nuk stoliset me rroba t cilat i zbulojn organet eturpshme t tyre, ose q jan t tejdukshme dhe u shihet trupi.

Po ashtu edhe mashkulli nuk lejohet t vishet me rroba ttejdukshme, me t cilat shihen organet e turpshme t tyre.Femra nuk lejohet q t mbaj byzylyk q ndeshen mes vete dheq i dgjojn t tjert, prpos familjarve t ngusht. Po ashtunuk lejohet q t parfumohet pr t tjert, n vend se t

parfumohet pr burrin e saj. Shkurtimi i thonjve sht sunnetpr muslimanet, ndrsa rritja e tyre sht prngjasim me

pabesimtaret, sikurse prngjasim me pabesimtaret sht edhengjyrosja, llakimi sepse kjo bn q t shihen prej jofamiljarve,

19


20/50

sepse, n prgjithsi, gishtat jan pjesa q sht vazhdimisht jo embuluar.

5. Maturia dhe mos shpenzimi i teprt n stolisje sht

shtje e domosdoshme n sheriatin islam. Me shkurtimin ethonjve shpenzimet jan t vogla, modeste dhe jan lehtsuese,ndrsa e kundrta, zgjatja e tyre, krkon shpenzime t shumta nllakim, ngjyrosje dhe prkujdesje t madhe n ruajtjen e tyre prmos lakuarjen dhe mos thyerjen e tyre.

6. Zoti i Lartmadhruar e ka fisnikruar dhe e ka dalluar

njeriun prej kafshve, dhe do ngjasim i kafshs sht ipapranuar n sheriatin islam. Bukuria n islam duhet t jet nprputhshmri me natyrn e njeriut, ndrsa rritja e thonjve shtngjasim me kafsht dhe sht n kundrshtim me normat e

bukuris, etiks dhe estetiks islame.

20


21/50

21


22/50

KAPITULLI I DYT


23/50

23


24/50

SHKURTIMI I THONJVE N DRITN E

MJEKSISN kt kapitull, do t orientohemi posarisht n dmet,

apo pasojat e mos shkurtimit t thonjve, t cilat i kemiprmendur n kapitullin e par. Ne, nse dshiron Zoti(INSHAALLAH), do t prqendrohemi n kto tema:

1. Studim i prgjithshm

2. Pasojat e gishtrinjve prej rritjes s thonjve3. Pasojat e thonjve pr shkak t rritjes s tyre4. Pasojat pr shkak t ngjyrosjes dhe llakimit t tyre

E PARA:1. PRKUFIZIMIThoi sht pjesa shtes, e cila mbulon majn e gishtit t

kmbs, ose t dors, s njeriut.2. PAMJA E JASHTMEThoi prbhet prej rrnjs (NAIL MATRIX) dhe prej

pjess e cila e mbulon majn e gishtit (NAILPAD), e cila quhetshtrati i thoit. Ky sht funksioni normal i thoit. do shtres,apo pjes, e cila zgjatet apo rritet mbi funksionin normal tthoit, quhet tepric.

24


25/50

SKEMA 1.

3. FUNKSIONIMI NORMAL I THOIT

Majat e gishtrinjve duhet t mbrohen q t jen t fortpr funksionim normal t tyre gjat prekjes s sendeve tndryshme. Pr kt arsye, rritja e thonjve, pra pjesa shtes ethoit mbi majat e gishtrinjve e humb fuqin, nuk ka vler, dhedmton majn e gishtrinjve.

4. RRITJA E TEPRT E THONJVE

Pjesa e teprt e thoit sht shtesa mbi majn e gishtit, qe dobson funksionimin normal t tij dhe rritja mbi majn egishtit sht n kundrshtim me shkurtimin e thonjve pr tciln kemi folur n kapitullin e par. Ajo q na intereson tanisht rritja e thonjve me qllim, gj q sht nj bidat i

shmtuar i ardhur prej vendeve jo islame nn adresn Moda ezgjatjes s thonjve.Ky sht zbukurim artificial, prandaj edhe sht bidat i

shmtuar. Zgjatimi minimal sht 1 cm, por mund t rritet edhem shum, sikurse e parashohin ekspertt (manekert) e ktij

bidati t shmtuar, me forma t llojllojshme, q bazohet nparallogarit e tyre, duke e zvogluar gjersin e tyre deri n

prfundimin e thoit. Thoi mund t rritet aq shum nga normaljasa q i ngjason kafshve me kthetra si form zbukurimi t cilin eparashohin ekspertt e mods (manekert) s zgjatimit tthonjve.

Pas rritjes s thonjve (t cilat lakohen dhe formohetshpina) formohet nj zbraztir e thonjve, q ndryshe sht lugui thoit, i cili fillon prej majs s gishtit e deri te maja e thoit. N

kt lug tubohen ndyrsirat e t gjitha llojeve. Pr ti larguar atonevojitet pastrimi i lugut t atij thoi me mund dhe angazhim t

25


26/50

madh, gj t ciln duhet ta bj vetm eksperti apo profesionistii zbukurimit t thonjve.Pra, edhe pse pastrimi bhet koh pas kohe, vazhdimisht, n

lug, n pjesn m t madhe t kohs, ndodhen papastrti,ndyrsi dhe mikrobe.

SKEMA 2. TREGON RRITJEN E THONJVE

26


27/50

PASOJAT T CILAT SHKAKTOHEN PREJ

RRITJES S THONJVEMe kt kemi pr qllim dmet q i shkakton pjesa

shtes (rritja) e thoit. Kto dme duhen shikuar nga dy aspektethemelore:

1. Lugu i thoit, i cili formohet pas rritjes s thoit, prejmajs s gishtit, deri te maja e thoit, n t ciln grumbullohen

ndyrsirat, mikrobet dhe elementet e tjera t dmshme.2. Rritja e thonjve e cila zgjatet m shum se maja e

gishtit, q e dmton vet personin, ose t tjert, ashtu si mundett bhet shkak i mos lvizjes normale t gishtrinjve.

A) Dmet t cilat shkaktohen pr shkak t lugjeve t thonjve

1. N lugjet e zgjatimit t thonjve grumbullohen ndyrsiradhe elemente t tjera t dmshme, t cilat konsiderohen burim ismundjeve dhe t cilat kurrsesi nuk mund t eliminohen,

pavarsisht se pastrohen (SKEMA NR. 2). Po ashtu sht vshtirpr ti pastruar duart, gj q ndikon n prhapjen shum tshpejt t smundjeve, t cilat prhapen nprmjet gojs. Ngaana tjetr, thonjt t cilt shkurtohen vazhdimisht, nuk i kan

kto lugje dhe nuk bhen strofull i mikrobeve. Po ashtu, larjadhe pastrimi i tyre bhet leht, posarisht me uj, kur t merretabdesi pr namaz. Pr kt arsye, n gishta nuk grumbullohenndyrsirat, ose bartsit e smundjeve - mikrobet.

Ne vrejm se librat mjeksore dhe librat pr shrimin esmundjeve, kur flasin pr disa smundje t cilat prhapennprmjet gojs, n shumicn e rasteve prkujtojn preventivn

apo shrimin nprmjet shkurtimit apo pastrimit vazhdimisht tthonjve. Prej smundjeve, q mjeksia ka vrtetuar se ka

27


28/50

preventiv shkurtimin dhe pastrimin e thonjve, sht smundjaEntrobiasis, e cila, tek njeriu, shkakton po ashtu smundjentjetr Oxyuris (shiko skemn nr. 3).

Pr kt arsye, njeriu duhet t ket parasysh q ti

shkurtoj thonjt vazhdimisht si preventiv prej smundjeve dhesi natyrshmri e njeriut. Ky sht edhe parimi i mjeksis

preventive, e cila e tregon rndsin dhe rregullat e shrimit tsmundjeve dhe ruajtjen e shndetit t njeriut. Pr kt arsye,edhe muslimani, edhe jo muslimani, duhet ti prmbahetrregullit t shkurtimit t thonjve.

2. N lugjet e zgjatimit t thonjve, gjithashtu tubohenlndt e ushqimit si yndyrat, ose elementet e trupit t cilatmbesin dhe preken me thonj. Pastaj, kto elemente sht mjaftvshtir pr ti hequr me pastrim t rndomt, dhe ato yndyradhe elemente bhen burim i errave t urrejtura.

Prej veprimeve q krkohen pr t mos lejuar prekjen elndve helmuese, sht moslejimi i zgjatjes s thonjve, sepse

nse lndt helmuese deprtojn n lugjet e zgjatimit t thonjve,vshtir se ato t mund t largohen me pastrim t rndomt tduarve, dhe nprmjet thonjve dhe gojs ato pastaj shum lehtmund t deprtojn n trupin e njeriut, gj q shkakton

plogshtin dhe dobsimin e shndetit.

28


29/50

PENETROJN DHEZHVILLOHEN N MUKOZ.KRIMBAT E RINJ RRITEN NZORRN E HOLL T POSHTMEDHE ZORRN E TRASH TEPRME.

KRIMBAT GRAVITLARVAT MIGROJN N REKTUMDALIN NGAVEZA N ZORR

MADHSIA

AKTUALE

VEZT(E KRIMBAVE)JAN TLSHUARA

N REGJIONINANALPERIFERIK.

GLLTITJA E VEZVE TEMBRIONIZUAR PRMESTHONJVE.

CIKLI JETSOR T ENTEROBIUS VERMICULARIS

(KRIMBI I ZORRVE)

29


30/50

SKEMA NR. 3.

DMET DHE PASOJAT NGA THONJT E GJAT

1. Njeriu mund ta dmtoj veten nga thonjt e rritur, por nt njjtn koh edhe t tjert. Prej dmeve t prhapura shtinfektimi i syrit kur thoi i rritur bie ndesh me t. Po ashtu,infektimi i dregzs nse personi ka qen m hert i lnduar,

posarisht kur thonjt jan shum t rritur.

2. T rriturit e thonjve mund t jet shkak i pengimit tlvizjes s lir t gishtave (shiko skemn 4), kur tentohet q memaj t gishtrinjve t kapet dika, ose t mbahet dika, ose t

preket dika. sht e qart dhe e sigurt se thonjt e rritur ipengojn kto veprime. Sa m t gjat t jen thonjt aq m tvshtir dhe aq m dmtues jan.

Nga ajo q tham, vrejm:- Vshtirsia e t prekurit t sendeve;- Vshtirsia e kapjes s sendeve normalisht, pr shkak t

thonjve t gjat, t cilat e prekin shputn e dors para set kapet sendi me gishta.

3. Mos lvizja normale e gishtave n lirimin dhe

shtrngimin e duarve pr shkak t thonjve t gjat nuk kadyshim se pengon veprimtarin e gishtave, gj q shkakton jovetm dmtimin, por edhe paralizimin e tyre.

30


31/50

Skema nr. 4.

E TRETA: PASOJAT TEK VET THONJT PRSHKAK T ZGJATIMIT T TYRE

Prej dmeve q shkaktohen prej rritjes s thonjve janedhe dmet n vet thonjt dhe dmi n lkurn dhe mishin, icili sht rreth e prqark gishtit dhe thoit. Pr kt arsye, dmet

jan dy lloje:

a) Dmet t cilat shkaktohen drejtprsdrejti n vet rritjene thoit.

- Plasaritja dhe thyerja e thoit t rritur, e cila sht evazhdueshme, dhe kjo zakonisht ndodh me ndeshjen e sendevet forta.

- Ndezja e rrnjs s thoit, dhe kjo pikrisht pr shkak trritjes tepr t madhe, kshtu q rrnja e thoit pr shkak t

largsis s madhe nuk mund ta dirigjoj dhe kontrolloj. Shkaki ndezjes sht lvizja e dors dhe e gishtrinjve, e cilareflektohet drejtprsdrejti n vet thoin.

SKEMA NR. 5.

31


32/50

b) Hipertorfia mund ti bj thonjt tu ngjasojn kthetrave.Ky tip mund t shkaktohet nga trauma apo rregullimetvaskulare periferike (ansore). Shkaktari m i shpesht sht

pakujdesia (mosprerja e thonjve n periudha shum t gjata

kohore).1-3. Onychauxis:Thonjt jan shum t holluar, por pa deformitet

(hipertrofia e thjesht). Hollsimi i thjesht i thonjve mund tjet pr shkak t traums.

1-4. Linjat (vijat) e Beaus-it.Kto jan rrudha (brazda) trthore q fillojn me matriks

(matrice) dhe zhvillohen m tutje gjat rritjes s thonjve.Faktort e ndryshm sistematik dhe lokal traumatik mund tshkaktojn kt gj... Trauma mund ti shkaktoj ato.

1-5. Leuchonychia e Wit Analis (grima analise)Dyshimi, shpesh i theksuar, q mund t shkaktohet nga

trauma, infektimet e gishtrinjve...

32


33/50

E KATRTA:DMET T CILAT SHKAKTOHEN PR SHKAK TNGJYROSJES DHE LLAKIMIT T THOIT

Edhe pr shkak t ngjyrosjes dhe llakimit t thonjverezultojn dme t konsiderueshme. Llakimi bhet n forma dhe

mnyra t ndryshme.a) MANIKYR - Ky lloj i llakimit prfshin disa procedura.

1. Formimi i thonjve si kthetra, pra t formuarit e thonjve prtiu prngjar kafshve shqyese me kthetra (shiko skemn nr.6).

2. PINGJING - shtypja e thonjve t mdhenj dhe formsimiashtu si e krkon klienti.

3. Ndryshimi i forms s thoit me grshr (stabing)

4. Forcimi i thonjve (HARDENING). Kjo bhet nprmjetmjeteve t posame pr forcimin e thonjve (Nail Hardners).

5. Llakimi apo ngjyrosja e thonjve pr qllim t zbukurimit t

tyre me llak apo ngjyr t posame (shiko skemn nr.7).

6. Heqja e llakut apo ngjyrs. Kjo pr shkak t llakimit apongjyrosjes edhe nj her m mir, me ngjyr apo llak tjetr.

b) Mbjellja e thonjve (Body implantation). Kjo przbukurim, por edhe si form e thonjve t mdhenj.

c) Vendosja e thonjve artificial: jan thonj artificial prej

lndve bitrokimike (ikrilik), t cilat kan forma t ndryshme,gjatsi t ndryshme dhe ngjyra t ndryshme. Vendosen mbi

33


34/50

thoin natyral pr tiu dhn thonjve formn e krkuar dhe tplqyer (shiko skemn nr. 8).

SKEMA NR. 6.

SKEMA NR. 7.

34


35/50

SKEMA NR. 8Dmet dhe infektimet t cilat shkaktohen prej thonjve jan

t shumta, por n prgjithsi ndahen n dy grupe:E para: Smundjet e vet thonjve.E dyta: Ndezja e lkurs prreth tyre, pr shkak t kozmetiks styre.E PARA: SMUNDJET E THONJVE

1.Onychorrheksisi (thonjt e brisht).Brishtsia n thyerjen e thonjve mund t rezultoj ngasapuni tepr i fort dhe ekspozimi ndaj ujit, nga larguesi i llakut tthonjve (acetoni) etj. ...

2.Onychoschizia:Ndarja e thonjve skajor n shtresa, tek skaji i lir, sht

nj problem shum i shpesht n mesin e grave, dhe paraqet njngjitje t mbshtjellsve t keratins, me siguri pr shkak t

dehidrimit. Po ashtu, mund t ndodhin edhe ndarjet gjatsore.Llakimi i thonjve duhet t ndalet...

3.Onycholysis:Onycholysis sht nj ndarje spontane e pllaks s thoit.

Zakonisht fillon n nj an t lir dhe vazhdon m pas duke uzhvilluar... Shkaktart sistematik kan qen t numruar p.sh.hiper dhe hipotrodizmi, shtatzni dhe sifilizi...in situ (n vend).

Shkaktart mund t jen trauma e nxitur nga grvishtja, pickimi,shtrngimi, therja (gjat manikyrimit) dhe implantimi i trupave thuaj ... Shkaktart kimik mund t jen prdorimi i tretsve,mbshtjellsi bazik i thonjve, forcuesit e thonjve q prmbajnderivate t formalins, thonjt artificial, apo zhytja n uj tnxeht alkalin ... Mjekimi konsiston n aplikimin ditor t ilaeve tndryshme ... Trauma duhet t mnjanohet trsisht.

35


36/50

SKEMA NR. 9.

E DYTA: NDEZJA E LKURSPR SHKAK T ZBUKURIMIT T THONJVE

Prej ktyre veprimtarive dhe formave t tjera tzbukurimit t thonjve, shkaktohet ndezja e lkurs. Po

prmendim disa indikacione dhe infektime:1. Llakimi i thonjve

Prbhet prej lndve sulfonamides dhe formaidehyde, lnd tcilat jan shkaktaret kryesore t ndezjes s lkurs rreth syvedhe rreth qafs.

2. T kremuarit e fort t thonjveThonjt t cilt kremohen me krem t fort dhe t thart sisht p.sh. astoni, shkaktojn krisjen dhe plasaritjen e thonjve.

3. Thonjt artificial. Lnda e acrylikut mund t shkaktojalergji sensitive. Po ashtu, n kt infektim ndikon edhe lndaglue, t ciln e posedojn thonjt artificial.

4. Prbrja e fort e thonjve artificial n prgjithsiprbhet prej formaldehydeve, t cilat shkaktojn alergjinsensitive, paronychin onychomadesisin dhe humbjen e rrnjvet thonjve, dhe thonjt n prgjithsi. Shiko skemn nr. 10.

36


37/50

SKEMA NR. 10.

REZULTAT I KTIJ ANGAZHIMI

Shkurtimi i thonjve sht sunnet i pejgamberit, sht nj shtjeq do musliman duhet ta praktikoj patjetr pr t qen ndgjueshmri ndaj Allahut t Lartmadhruar dhe t drguarit t

tij, pr ta ruajtur shndetin si preventiv mjeksore, gj q shtvrtetuar n baz t studimeve t smundjeve t lkurs.

PRFUNDIM

Ky hulumtim (shkurtimi i thonjve) sht nj vepr me t

ciln duhet tu kundrvihemi adeteve dhe veprimeve t kqija,t cilat jan n kundrshtim me msimet islame dhe (kjo vepr)sht br me logjik shkencore dhe n baz t studimeve tspecializuara.

Me kt rast po prkujtojm apelin q ka qen n tkaluarn, se shkurtimi e thonjve sht sunnet. Drrasat e zeza tshkollave kan qen t mbushura vazhdimisht me kshilla dhe

udhzime, dhe nj prej atyre kshillave ka qen: Shkurtonithonjt. Po ashtu, nxnsit e shkolls n rresht, kontrolloheshinn mnyr precize dhe t vazhdueshme se a i kan shkurtuarthonjt, apo jo. Kshtu duhet t veprohet vazhdimisht pr ktshtje, por edhe pr shtje t tjera.

POROSI

37


38/50

Luftimi i dukuris negative t rritjes s thonjve dheformave t tjera t kozmetiks s thonjve dhe dukurive t tjeranegative nprmjet edukimit islam, dhe duke paraqitur pr ktqllim elaborime t sqaruara dhe t specializuara pr edukimin e

shoqris.Literatura e konsultuar

1. Kurani fisnik.2. Ibn Ethiri el Mubarek bin Muhamed Xhamiul Usul fi

ehadithi err rresul. Botues Mektebetu Durul Bejan. Botuar nvitin 1930 h.

3. Ibn Kajim el Xhevziju, Muhamed bin Ebi BekireZadul Mead fi hedji hajril Ibad Muessetu erisaletu, Bejrut

botimi i dyt, viti 145h.4. Shijbetul Hamd, Abdul Kadir: Fikhul islam, Sherh

Bulugil Meram, Metabiurr rreshid bil Medinetil Munevere.Botimi i par.

5. Abdul Xhevad, Ahmed: Ed duaul Mustexhab minel

hadithi vel kitab. Sheriketul Mekete hitabaati ven neshri.6. Umeri Muhamed Abdul Aziz El libas ve zinetu fi esh

sheriatil Islamijeti. Musseseti risaleti Bejrut. Botimi i tret, viti1406 h.

7. Uvejdatu Ali Muhamed El Muaxhem Tibiju esSejdaliju El hadith. Durul fikri el Arabij, Kajro. Botimi viti1970 e.s.

8. Ibn Mendhur Xhemaludin Muhamed bin MekremLisanul Arab Daru sadin Bejrut.

9. Neveviju Jahja bin Sheref Rijadu es Salihin DarulMmun li turath, Damask, Botimi i dyt.

10. Milton J. Chatton: Medical Treatment, XIV Ed.1980. Jones Medical Publication, California, U.S.A., Libr. Riede Liban, Beruit.

11. Andrews, Diseases of the Skin, Clinicaldermatology, 7th Ed.

38


39/50

Fusnotat

1. Ka pr qllim shkurtimin dhe prerjen e thoit q sht me teprt se maja e gishtit.

2. Thonjt e duarve dhe t kmbve t njeriut (sh. Edhfar,

edhafijr, edhafir, dhufur).3. Me kt kemi pr qllim pjesn e shkencave praktike, t

cilat quhen (shkenca natyrore) dhe q sht e prafrt meterminologjin evropiane (Science).

4. Sureturr- Rrum, 30.

5. Juve ju kam ln dy gjra q nse u prmbaheni nuk dot humbni kurr: Librin e All-llahut dhe sunnetin tim.

6. ka ju jep (kshillon e urdhron) i Drguari pranojeni eka ju ndalon, largohuni. (Suretul Hashr, 7)

7. Lisanul arab vol. 12 fq. 490-491.

8. Veshja dhe zbukurimi n sheriatin islam fq. 406-407.9. Rijad es salihin fq.471 nr. i hadithi 1201. Kapitulli-Vlera

e pastrimit t dhmbve (sivak) dhe virtytet e natyrshmris.

10. Rijad es salihin fq. 472, nr. 1202, kapitulli Vlera epastrimit t dhmbve dhe e natyrshmris.

11. Xhamiul usul fi ehadith err rresul fq. 774, vol. 4, nr. iHadithit 2930. Transmeton Muslimi, Tirmidhiu, Ebu Davudi,

39


40/50

Nesaiu (Eka transmetu Muslimi, nr. i hadithit 260, n librin,Pastrtia, Kapitulli Virtytet e natyrshmris. Ebu Davudi,hadithi nr. 53, n librin Pastrtia, kapitulli Pastrimi idhmbve (sivaku) prej virtyteve t natyrshmris.

Tirmidhiu nr. i hadithit 2758, n librin Edukata, KapitulliMbi shkurtimin e thonjve. Nesaiu 8-126 dhe 127. Mbizbukurimin, Kapitulli: Sunnetet e natyrshmris.

12. Xhamiul Usule, fq. 773. Volumi i katrt nr. i hadithit2928, (Transmeton Buhariu 10-282-293) mbi veshjen. KapitulliShkurtimi i mustaqeve dhe kapitulli Shkurtimi i thonjve dhekapitulli Krkimi i lejes. Kapitulli Sunetia pas moshsmadhore dhe t rruarit e nnsqetullave. Po ashtu, transmetonMuslimi nr. i hadithit 257, n kapitullin Mbi pastrtin dhekapitulli Virtytet e natyrshmris, Muvetau 2-921. Mbicilsin e Muhammedit s.a.v.s. Kapitulli Mbi sunnetet enatyrshmris. Tirmidhiu nr. 2757 Edukata KapitulliShkurtimi i thonjve, Ebu Davudi nr. i Hadithit 4198.,,Terexhul, Kapitulli ,,Mustaqet, Nesai 1-14,15 PastrtiaKapitulli ,,Shkurtimi i thonjve dhe Kapitulli ,,Rruarja ennsqetullave.

13. Xhamiul Usul, fq. 774, volumi 4, nr. i hadithit 2929(transmeton Buhariu 10-295) Libr. Veshja, KapitulliShkurtimi i thonjve dhe Kapitulli Shkurtimi i mustaqeve

Nesaiu 8-15, mbi zbukurimin, Kapitulli Rruarja e organeve tturpshme.

14. Xhamiul Usul, fq.775, volumi 4, nr. i hadithit 2932,(Transmeton Muslimi, nr. Hadithit 258). Mbi pastrtin.Kapitulli Virtytet e natyrshmris, Ebu Davudi (4200),Terexhul Kapitulli ,,Mustaqet Tirmidhiu nr. i hadithit 2759Edukata, Kapitulli 16, Libri Pastrtia, Kapitulli Koha e

shkurtimit t mustaqeve.

40


41/50

15. Zadul Mead, fq. 178, vol. 1 (Transmeton Muslimi 258,Mbi pastrtin, Kapitulli Koha e shkurtimit t thonjve dhemustaqeve Nesaiu 1-15,16, Mbi pastrtin Kapitulli Koha eshkurtimit t mustaqeve, Ebu Davudi (4200), Terexhul,

Kapitulli Mustaqet.16. Duaul Mustexhab minel hadithi vel kitab, fq. 71

17. Shkurtimi i thonjve sht sunnet - pr kt t gjithpajtohen unanimisht. Kur t rriten, nuk duhet t vonohet kohapr ti shkurtuar, por m i vlefshm sht shkurtimi i thonjvepara namazit t xhumas. Argumentim pr kt sht hadithi i

transmetuar nga Ebu Hurejre r.a. se Pejgamberi s.a.v.s. ishkurtonte thonjt dhe mustaqet ditn e xhumas, para se tshkonte n xhami. Kur sht pyetur Imam Ahmedi, pr kt kathn: Sunnet sht ditn e xhumas para zevalit, ai ka dhnmendim ditn e enjte, por mundet edhe t zgjedh. Mustehabsht sipas nevojs. Imam Neveviju thot: - Kjo varet prejkohrave dhe gjendjes s personit. Pra si e krkon pr t gjitha

sunnetet e natyrshmris. Mirpo kjo nuk mundet t jetpenges pr t mos i shkurtuar thonjt ditn e xhumas.Prkujdesja sa m e madhe dhe e vazhdueshme n pastrti shte plqyeshme n sheriatin islam. Zbukurimi n sheriatin islamfq. 407. Shiko Fet-hul Kebir fi dami Ez-zijadetu ila Xhamii,Sagir. Sujutiju-Halebij vol. 2-385. Fethul Bari, vol. 10, fq. 346.

18. N hadithin plotsimi i abdestit Muhammedi a.s. kathn: (plotsim) prfshirja e plot e t gjitha pjesve.(Fikhul islam fq. 44 vol. 1)

19. Muhammedi a.s. e ka par nj njeri i cili kishte marrabdes dhe nuk e kishte prfshir me uj nj pjes t thembrs,dhe i ka thn: Plotsoje abdesin. Transmeton Ebu Davudi

dhe Nesaiju. Hadithi tregon se duhet t prfshihet e tr pjesa etrupit me uj (Fikhul islam, fq. 55, vol. 1).

41


42/50

20. Ajo ka vendoset mbi thonj prej yndyrave, ngjyrave,llakut (i cili quhet manikyr) e pengon deprtimin e ujit n athapsir kshtu q e bn abdesin t pavlefshm. (EL-LIBAS VE

ZENETU FI SHERIATU ISLAMJETI fq. 406)21. Me shkurtimin e thonjve ka pr qllim heqjen e pjess s

thoit i cili rritet m shum se maja e gishtit, sepse ndyrsirat dhemikrobet q gjejn vend aty, mund t arrijn deri n at mas, saq t pengojn deprtimin e ujit, aty ku sht e parapar pr tu

pastruar gjat gusulit dhe pastrimit. Disa dijetar prejMedhhebit Shafij, mendojn se abdesi n at mnyr sht i

pavlefshm. Po aty, fq. 406.22. N temn (ET-TEGRIB BIT-TERGIB BI KIJEMIL GARB VE

AHLAKIHI VELINTISARI LI SHAHSIJETIHI) vjen me titullin(MEKAJIS XHEMALIL MERETI). Prkufizimi i zbukurimit tfemrs n kufijt t cilat kan ardhur prej perndimit shtzhveshja nga Islami dhe rregullat edukative t tij dhe orientimdrejt vesternizimit.

ENEMS VE TENEMUS quhet tatuisti i cili bn tatuazhe tcilat jan t ndaluara sipas hadithit sherif (All-llahu i kamallkuar ata, t cilt i heqin vetullat dhe u heqin vetullat (ttjerve) dhe ata q shkruhen dhe shkruajn (tatuazhe).

Heqja e vetullave.Nse vren se flokt e tua (rrnja e tyre) fillojn t

thahen, ather prdoret shampon n t ciln ka yndyr ose e

kuqja e vezs. N t kuqt e vezs mund t shtohet nj lugRum. Ky lloj shamponi i forcon flokt. Edhe pse kemimendim t mir pr autoren ne mendojm se ajo nuk e di se(pija e alkoolit rum) sht njra prej pijeve m t forta alkooliket ndaluara. Rumi sht pije alkoolike e cila prodhohet meshtrydhje dhe sht dehse.

23. Sureturr- Rrum, 30

24. Ajo ka veprojn sot femrat e pandershme, t cilatdshirojn ti mashtrojn meshkujt me zgjatimin e thonjve, t

42


43/50

cilat iu prngjajn thonjve t qenve dhe t kafshve shtveprim i nnmuar, pasi sht n kundrshtim menatyrshmrin, t ciln e ka krijuar Zoti, dhe nuk prkon meshndetin. Kitabu libas vez-zijneti fi sheriatu islamijeti, fq.

407.25. El-libas vez-zijnetu fi sheriatu islamijeti, fq. 406.

26. Transmetues t besueshm, edhe pse sht i kputurTaberania e ka ngjitur n nj rrug tjetr. ER-REFG sht pluhurin trup, si nnsqetulla, n mes t veshve, n mes t kukeve dhen do vend ku tubohen ndyrsirat.

27. Shiko Fethul Bari, vol. 20, fq. 345.28. O bijt e Ademit, vishuni mir dhe zbukurohuni do

her para se t shkoni n xhami. (EL EARAF, 31). N kt ajetfjala Zinetu ka pr qllim mbulimin e organeve t turpshme.

29. Le t mos krcasin me kmbt e tyre pr t zbuluarfshehtsin nga stolit e tyre. Pendohuni t gjith te Allahu, o

besimtar, n mnyr q t gjeni shptim. (En-Nur, 31)

30. Thonjt e kafshve ndryshojn (claws) nga thoi i njeriut.Thonjt e kafshve jan t gjata dhe t mprehta dhe u shrbejnkafshve pr ta shqyer gjahun.

31. Quhen (lugjet e thoit) ose (shpellat e thoit).

32. Shiko hadithet e Pejgamberit, t cilat i kemi prmendurn Kapitullin e Par, dhe sqarimin e mrekullueshm t cilattregojn se far bartin thonjt prej ndyrsirave (ndyrsirat dhemikrobet n mes t thoit dhe gishtit ... Hadithi) dhe t cilattregojn ann preventive prej shkurtimit t thonjve (Kush i

shkurton thonjt ditn e xhumas e siguron veten prej t

kqijave e t ngjashme ... Hadithi). Vshtrimi n mrekullin

43


44/50

shkencore t ktyre dhe haditheve t tjera vrteton sinqeritetin ethirrjes dhe sinqeritetin e thirrsit me t mir, pra, t

pejgamberit Muhammed s.a.v.s. Shiko madhshtin e Islamit nmesin edukativo-arsimor prej kshillave t Drguarit t

All-llahut s.a.v.s.33. N disa libra mjeksor prmendet shrimi i ilait me

ila. Kjo lloj smundje paraqitet pr shkak t kalimit t vezveprej thonjve n goj dhe sht smundje ngjitse.

ShrimiI. Procedura e prgjithshme: u jepet bari t smurve prej

familjes, ose t tjerve t cilt kan qen t przier dhekshillohet q ti pastroj duart me uj dhe sapun, pas dhe paraushqimit.

Duhet q thonjt e duarve t jen t shkurtra dhe tpastra. T infektuarit kshillohen q t mos e prekin me thonjgojn.

II. Dermatitizi (pezmatimi i lkurs) kozmetik:1. Llakrat e thonjve: kto prmbajn rrshira

sulfonamidike dhe formaldehike dhe jan shkaktart m tshpesht t dermatitizit t kapakve t syrit dhe atij t qafs.

2. Larguesi i llakut t thonjve.Kto jan trets si sht acetoni, q mund t shkaktojn

brishtsi t thonjve.

3. Thonjt artificial: monomeret akrilik mund tprodhojn ndjeshmri alergjike, po ashtu edhe ngjitsi i ciliduhet pr t ngjitur thonjt artificial prostetik.

4. Forcuesit e thonjve: Formaldehidi sht forcuesi ithonjve m i shpesht dhe prodhon ndjeshmri alergjike.Paronychia, onychomadesis dhe hemorragjia sabrnguale mundt jen rezultat i prdorimit t ktyre forcuesve.

44


45/50

LIBRAT E AUTORIT (Dr. Musli Vrbanit)

1. Besimi n Zotin2. Melaqet e Zotit3. Besimi n Librat e Zotit

4. Pejgambert e Zotit5. Besimi n Ditn e Kijametit6. Besimi n Kaderin e Zotit7. Tregime nga jeta e Muhamedit a.s.8. Fikhu i Namazit9. Fikhu i Zekatit10. Fikhu i Agjrimit

11. Fikhu i Haxhit12. Emrtoni fmijt tuaj me emra t bukur13. Dshmort e 9 Prillit n Rakoc dhe Lagje t Re14. Shkruaj, lexo dhe mso shkronjat e Kur'anit15. Nata e dhndris16. Fadil aka Komandant Sharri

17. Dita e vdekjes dhe e varrimit18. (Pa)mundsia e prkthimit t Kuranit.

45


46/50

PRKTHIMET NGA GJUHA ARABE

1. Kshilltari fisnik pr djem dhe vajza (nga autoriMuhamed Sajim)

2. Islami dhe Politika (nga autori Jusuf Kardavi)3. Mrekullit numerike n Kur'anin Fisnik (nga autoriAbdurrezak Nufel)

4. Pr Kushtetutn Islame (nga autori Dr. Muhamed SejidAhmed El Musejer)

5. Kryesore n terminologjin e Hadithit (nga autoriAbduhu Abas El-Velidi)

6. Vlera e kohs (nga autori Amr Halid)7. Vllazria muslimane (nga autori Amr Halid)8. Vllazria n islam dhe zemra e shndosh (nga autoriAmr Halid)

9. Pendimi (nga autori Amr Halid)

10. Pasojat e mkateve (nga autori Amr Halid)

11. Shkurtimi i thonjve n dritn e sunetit dhe mjeksis

(nga autort Ebul Vefa Abdul Ahar dhe Jahja Nasir)

46


47/50

47


48/50

PRMBAJTJA:

HYRJE ........................................................................................................ 3LNDA E STUDIMIT ................................................................................ 4QLLIMI I KTIJ STUDIMI ..................................................................... 5

KA SHT E RE N KT STUDIM .................................................... 6KAPITULLI I PARSHKURTIMI I THONJVE N DRITN E SUNNETIT ............................ 9KUPTIMI I SHKURTIMIT T THONJVE ................................................ 9SHKURTIMI I THONJVE SIPAS SHERIATIT ISLAM .......................... 9E PARA: PRERJA E THONJVE SHT PREJ NATYRSHMRIS ..... 10E DYTA: KOHZGJATJA E MOSPRERJES S THONJVE .................. 12E TRETA: PENGESAT E SHERIATIT N RRITJEN E THONJVE ....... 13

PENGESAT E SHERIATIT ISLAM N LIDHJE MEZGJATIMIN E THONJVE ......................................................................... 14PERNDIMIZIMI (VESTERNIZMI) ........................................................ 15E KATRTA: ETIKA E SHKURTIMIT T THONJVE DHESI E SHIKON ISLAMI BUKURIN ......................................................... 17

KAPITULLI I DYTSHKURTIMI I THONJVE N DRITN E MJEKSIS ......................... 23RRITJA E TEPRT E THONJVE ............................................................. 24

PASOJAT T CILAT SHKAKTOHEN PREJRRITJES S THONJVE ............................................................................ 26DMET DHE PASOJAT NGA THONJT E GJAT .............................. 29E TRETA: PASOJAT TEK VET THONJTPR SHKAK T ZGJATIMIT T TYRE ................................................. 30E KATRTA: DMET T CILAT SHKAKTOHENPR SHKAK T NGJYROSJES DHE LLAKIMIT T THOIT .............. 32E PARA: SMUNDJET E THONJVE ...................................................... 34E DYTA: NDEZJA E LKURS

PR SHKAK T ZBUKURIMIT T THONJVE ..................................... 35REZULTAT I KTIJ ANGAZHIMI .......................................................... 36

48


49/50

PRFUNDIM ............................................................................................. 36POROSI ...................................................................................................... 36LITERATURA E KONSULTUAR ............................................................ 37FUSNOTAT ............................................................................................... 38PRMBAJTJA ............................................................................................ 44

Donator:

RESTORANT MANI

Pronar:

EKREM MANI

Prkthyesi falnderon donatorin, njherit e lut Allahun q tashprblej n kt bot dhe n botn tjetr, dhe ta ngrit at n

shkall t larta me pejgambert, dshmort, t sinqertit dhebamirsit.

49


50/50

Documents

SHKURTIMI I THONJËVE NË DRITËN E SUNETIT DHE MEDICINËS