Stalin Tüm Eserler-Cilt-16

8/14/2019 Stalin Tm Eserler-Cilt-16

1/234

J.V. STALNESERLERCLT: 16

Bu kitap Verlag Roter Morgen GmbH Dortmund tarafndan 1979 ylnda J. V. Stalin WerkeBand 15 adyla yaynlanan 3. dzeltilmi basksndan Trkeye evrilmitir.Yaynevimiz Daha nce Dietz Verlag-Berlin tarafndan yaynlanan seriyi temel aldndanStalin, Eserler cilt 15 olarak SBKP(B) Tarihi Ksa Dersi yaynlamt. Bu yzden Elinizdeki cilt

16. cilt olarak kmaktadr.

Yaynevi

1. Basm : Haziran 1994Dizgi : Dnm (0212) 528 03 41Bask : Baaran OfsetKapak : nter Grafik - TasarmKapak Bask : Baaran Ofset

NTER YAYINLARIAnkara Cad. No: 31

Fahrettin Kerim Gkay Vakf HanKat: 4 Daire: 51

CAALOLU-STANBULTel: (0212) 519 16 16


2/234

BTN LKELERN LER BRLENZ!

J. V. STALNESERLER - CLT: 16

MAYIS 1945ARALIK 1952

SBKP(B) MK MARX-ENGELS-LENN-STALN ENSTTS

eviren:Saliha N. KAYARed:smail YARKIN


3/234

NDEK LER

Yayncnn nsz

J. V. Stalin Yolda n Halka Hitab 9 Mays 1945

Ba komutan n Kzl Ordu ve Sava Donanmas Birliklerine Emri No. 369, 9 Mays 1945

Avusturya anslyesi K. Rennere Mektup, Mays 1945

ngiliz Gazetesi Times Muhabirinin Bir Mektubuna Yant 18 Mays 1945

Kzl Ordu Birlik Komutanlarnn Onuruna Kremlinde Verilen Kabulde, J. V. Stalin Yolda n Konu mas 24 Mays 1945

Komsomolskaya Pravda Gazetesinin Yaz Kuruluna Mays 1945

Normandiya-Nimennin Fransaya Dn Nedeniyle General De Gaullee Mektup Haziran 1945

Pionerskaya Pravda Gazetesi Yaz Kuruluna Haziran 1945

Ural J. V. Stalin-Top Fabrikasna Haziran 1945

Ba komutann Emri, No. 370 22 Haziran 1945

Kremlinde Bir Kabulde Konu mas 25 Haziran 1945

SSCB Kzl Ordu ve Sava Donanmas Birliklerine 371 Nolu Ba komutanlk Emri 22 Temmuz 1945

in Cumhuriyeti Ulusal Hkmeti Ba kan, Ba komutan ang Kay- eke 18 A ustos 1945

51 Nolu Ba komutanlk Emri Moskova, 19 A ustos 1945

Japonyaya Kar Zafer Nedeniyle Ba bakan Attleeye Yant Telgraf A ustos 1945

Mogolistan Halk Cumhuriyeti Ba bakan Mare al oybal-sana A ustos 1945

in Cumhuriyeti Ulusal Hkmeti Ba kan, Ba komutan ang Kay- eke A ustos 1945

Yolda J. V. Stalinin Halka Hitab 2 Eyll 1945

Kzl Ordu ve Sava Donanmas Birliklerine Ba komutanlk Emri No. 373 3 Eyll 1945

Moskova Kenti Stalin-Seim Blgesinin Semen Toplantsnda Konu ma 9 ubat 1946

Clausewitz, Sava ve Sava Sanat Sorunlar zerine, Albay Profesr Dr. Rasinin 30 Ocak Tarihli Bir Mektubuna Yant 23 ubat 1946

SSCB Savunma Komiserinin 8 Nolu Gnlk Emri 23 ubat 1946Churchillin Fultundaki (ABD) Konu mas Dolaysyla Pravda Muhabiriyle Rportaj Mart 1946


4/234

SSCB Halk Komiserleri Konseyi Ba kannn Aklamas 15 Mart 1946

Associated Press Muhabiri Gilmorela Syle i 22 Mart 1946

Bay Hugh Baillienin Telgrafna Yant 25 Mart 1946

ran Ba bakannn Mesajna Yant Nisan 1946

SSCB Silahl Kuvvetler Bakannn 7 Nolu Emri Moskova, 1 Mays 1946

SSCB Silahl Kuvvetler Bakannn 11 Nolu Gnlk Emri 9 Mays 1946

Sunday Timesin, Moskova Muhabiri Mr. Alexander Werthin Sorularna 17 Eyll 1946 Tarihli BirMektupla Yant 24 Eyll 1946

23 Ekim 1946da, Amerikan Haber Ajans United Press Ba kan Hugh Baillie Tarafndan Sorulan Sorulara Yantlar 29 Ekim 1946

Belgradda Toplanm Olan Slav Kongresine Telgraf 8 Aralk 1946

Elliot Rooseveltle Syle i 21 Aralk 1946

ngiliz-Sovyet Anla masna li kin ngiliz D i leri Bakan Bevinin Mesajna Yant 22 Ocak 1947

Sovyet Ordu Gn Nedeniyle Verilen 10 Nolu Gnlk Emir 23 ubat 1947

Amerikan Cumhuriyeti Ba kan Aday Herald Stassen le Gr me Tutana 9 Nisan 1947

Sovyetler Birli i Ba kentinin 800. Kurulu Yldnm in Kutlama Mesaj 8 Eyll 1947

Finlandiya Devlet Ba kan Paasikiviye Mektup Sovyet-Finlandiya Dostluk- birli i ve Yardm Anla mas zerine Sovyet Hkmetinin nerisi 22 ubat 1948

Finlandiya Hkmet Delegasyonu Onuruna Verilen Yemekte Konu ma 7 Nisan 1948

Henry Wallacein Ak Mektubuna Yant 17 Mays 1948

Klement Gootwaltn ekoslavakya Cumhuriyeti Devlet Ba kan Seilmesi Dolaysyla Stalin ve

Molotovun ekoslovakya Cumhuriyeti Devlet Ba kan Klement Gottwalte Gnderdikleri Kutlama Telgraf 17 Haziran 1948

Togliati Yolda a Yaplan Caniyane Suikast Nedeniyle talyan Komnist Partisi Merkez Komitesine Telgraf 14 Temmuz 1948

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile SSCB Arasnda Diplomatik ve Ekonomik li kilerin Kurulmas Sorunu zerine Demokratik Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu ba kan Kim r Senin Mektubuna Yant 12 Ekim 1948

Berlin ve Dnyann Durumuna li kin Pravda Muhabirinin Sorularna Yantlar 29 Ekim 1948

Amerikan Haber Ajans nternational News Service Avrupa Genel Mdr Kingsbury Smithin 27 Ocak 1949 Tarihli Sorularna Verilen Yantlar Pravda 31 Nisan 1949


5/234

Trumanla Bulu ma Sorunu zerine Kingsbury Smithe Yant 2 ubat 1949

SSCB le Mo olistan Halk Cumhuriyeti Arasnda Dostluk ve Yardmla ma Paktnn mzalanmasnn 3. Yldnm Nedeniyle Mo olistan Halk Cumhuriyeti Ba kan Mare al oybal- sann Telgrafna Yant 1 Mart 1949

Sovyet-Polonya Dostluk Anla masnn mzalanmasnn 4. Yldnm Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Josef Cyrankiewicz e Telgraf 21 Nisan 1949

Bulgaristann Kurtulu unun 5. Yldnm Nedeniyle Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Vasil Kolaroffa Telgraf Eyll 1949

80. Do um Gn Nedeniyle Marcel Cachin Yolda a Kutlama Telgraf 20 Eyll 1949

Demokratik Almanya Cumhuriyetinin Kurulu u Nedeniyle Demokratik Almanya Cumhuriyeti Devlet Ba kan Wilhelm Pieck ve Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohle

Telgraf 13 Ekim 1949

SSCB ile Kore demokratik Halk Cumhuriyeti Arasnda Diplomatik ili kiler Kurulmasnn Yldnm Nedeniyle Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Kim r Sene Yant Telgraf 14 Ekim 1949

ekoslovakya Cumhuriyetinin 31. Kurulu Yldnm Nedeniyle ekoslovakya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Antonin Zapotockyye Kutlama Telgraf 28 Ekim 1949

Byk Sosyalist Ekim Devriminin 32. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya CumhuriyetiBa bakan Otto Grotewohle Te ekkr Telgraf Kasm 1949

SSCB le ekoslovakya Cumhuriyeti Arasnda Dostluk ve Kar lkl Yardmla ma Anla masnn mzalanmasnn 6. Yldnm Nedeniyle ekoslovakya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan

Antonin Zapotockyye Telgraf 13 Aralk 1949

12 Mart 1950deki SSCB Yksek Sovyeti Seimleri Nedeniyle Stalin ve En Yakn al ma Arkada larnn Blge Seim Komisyonlarna Gnderdi i Ak Mektup 17 ubat 1950

Sovyet-Romen Dostluk ve Yardm Anla masnn mzalanmasnn 2. Yldnm Nedeniyle Romanya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Petru Gorzaya Telgraf Mart 1950

Macaristan Emeki Partisi Merkez Komitesi Macaristan Hkmeti ve Macaristan Halk CumhuriyetiBa kanlk Konseyine Nisan 1950

50. Do um Gn Nedeniyle Maurice Thorez Yolda a Telgraf 28 Nisan 1950

Alman Halknn Fa ist Zorbalktan Kurtulu unun 5. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohl e Telgraf 11 Mays 1950

Almanyann dedi i Tazminatn ndirilmesi zerine Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohle Mektup 15 Mays 1950

zgr Alman Genli i (FDJ) Merkez Kuruluna Telgraf 2 Haziran 1950


6/234

Marksizm ve Dilbilimin Sorunlar

Dilbilimde Marksizm zerine

Dilbilimin Baz Sorunlarna li kin J. Kra eninnikova Yolda a Yant

Yolda lara Yant San eyev Yolda a

D. Belkin ve S. Furer Yolda lara

A. olopov Yolda a

Kore Sorununa Bar l zm Bulunmas Nedeniyle Hindistan Ba bakan Pandit Javaharlae Nehruya Yant 15 Temmuz 1950

Polonyann ulusal Bayram Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Josef Cyrankievieze Telgraf 22 Temmuz 1950

in Halk Cumhuriyeti Halk Kurtulu Ordusu nun 23. Kurulu Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Selam Mesaj 1 A ustos 1950

50. Do um Gn Nedeniyle Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Ba kan Vilko ervenkofa Kutlama Telgraf 6 Eyll 1950

in Halk Cumhuriyetinin Kurulu unun 1. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Telgraf 1 Ekim 1950

Demokratik Almanya Cumhuriyetinin Kurulu unun 1. Yldnm Nedeniyle DemokratikAlmanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohle Telgraf 7 Ekim 1950

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile SSCB Arasnda Diplomatik li ki Kurulmasnn 2. Yldnm Nedeniyle Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Kim r Sene Telgraf Pravda, 12 Ekim 1950

Byk Sosyalist Ekim Devriminin 33. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya CumhuriyetiBa kan Otto Grotewohle Te ekkr Telgraf Kasm 1950

Arnavutlukun Fa ist galcilerden Kurtulu unun 6. Yldnm Nedeniyle Ba bakan ve Arnavutluk

Emek Partisi Genel Sekreteri General Enver Hocaya Kutlama Telgraf Kasm 1950Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohle Te ekkr Telgraf Ocak 1951

Sovyet-in Dostluk- ttifak ve Yardm Anla masnn mzalanmasnn 1. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Telgraf Pravda, 14 ubat 1951

Bir Pravda Muhabiriyle Rportaj 17 ubat 1951

Sovyet-Macar Dostluk ve Yardmla ma Anla masnn imzalanmasnn 3. Yldnm Nedeniyle Macaristan Halk Cumhuriyeti Ba bakan stvan Dobiye Telgraf ubat 1951

Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Ba kan Vilko ervenkofa Kutlama Telgraf Mart 1951


7/234

Kirov- letmesinin 150.Yldnm ve Lenin-Ni an Verilmesi Nedeniyle Kirov letme Kolektifine Kutlama ve Selam Mesaj Pravda 3 Nisan 1951

Macaristann Sovyet Ordusu Tarafndan Kurtarl nn 6. Yldnm Nedeniyle Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Istvan Dobiye Kutlama Telgraf Nisan 1951

Sovyet-Polonya Dostluk ve Yardmla ma Anla masnn mzalanmasnn 6. Yldnm Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Josef Cyrankiewieze Kutlama Telgraf Nisan 1951

ekoslovakyann Fa ist galcilerden Kurtulu unun 6. Yldnm Nedeniyle ekoslovakya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Antonin Zapotockiyye Kutlama Telgraf Mays 1951

Almanyann Fa ist Boyunduruktan Kurtulu unun 6. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Yardmcs Walter Ulbrichte Telgraf 17 Mays 1951

Polonyann Kurtulu unun 7. Yldnm Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Devlet Ba kan Boleslav Bieruta Telgraf Temmuz 1951

Polonyann Kurtulu unun 7. Yldnm Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Josef Cyrankiewieze Telgraf Temmuz 1951

Romanyann Kurtulu unun 7. Yldnm Nedeniyle Romanya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Petru Grozayaya Telgraf A ustos 1951

Japon Emperyalistlerinin Yenilgiye u ratlmasnn 6. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Yant Telgraf 2 Eyll 1951

in Halk Cumhuriyetinin Kurulu unun 2. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Telgraf 1 Ekim 1951

Bir Pravda Muhabirinin Atom Silah zerine Sorularna Yant Pravda 6 Ekim 1951

Demokratik Almanya Cumhuriyetinin Kurulu unun 2. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotcwohle Telgraf 7 Ekim 1951

SSCB le Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Arasnda Diplomotik ve Ekonomik li ki Kurulmasnn 3. Yldnm Nedeniyle Kore demokratik Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Kim r Sene Yant Pravda, 20 Ekim 1951

Byk Sosyalist Ekim Devriminin 34. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya CumhuriyetiBa bakan Otta Grotewohle Telgraf Kasm 1951

55. Do um Gn Nedeniyle ekoslovakya Cumhuriyeti Ba kan Klement Gottwalda Kutlama Telgraf 23 Kasm 1951

Japon Halkna Yeni Yl Mesaj 23 Kasm 1951

Almanya Sosyalist Birlik Partisi Merkez Komitesine Te ekkr Telgraf Neues Deutschland, 3 Ocak 1952

Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Yardmcs Walter Ulbricht e Te ekkr Telgraf Neues Deutschland, 3 Ocak 1952


8/234

Almanya Komnist Partisi Ynetim Kuruluna Te ekkr Telgraf Ocak 1952

Kombinenin Faaliyete Ba lamasnn 20. Yldnm Nedeniyle Magnitogorsk Demir Dkm Kombinesi Emekilerine Telgraf Pravda 31 Ocak 1952

Sovyet-Romen Dostluk- ttifak ve Yardmla ma Anla masnn mzalanmasnn 4. Yldnm

Nedeniyle Romanya Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Petru Groza ya Telgraf ubat 1952

Sovyet-in Dostluk- ttifak ve Yardmla ma Anla masnn mzalanmasnn 2. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi halk Hkmeti Ba kan Mao ZedungaTelgraf Pravda ubat 1952

Amerikan Gazetelerinden BirGrup Muhabirin Drt Sorusuna Verilen Yantlar 31 Mart 1952

Kuznetsk Demir Dkm Kombinesine Macaristann Sovyet Ordusu Tarafndan Kurtarl nn 7. Yldnm Nedeniyle Macaristan Halk Cumhuriyeti Ba bakan Istvan Dobiye Telgraf Nisan 1952

60. Do um Gn Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba kan Boleslaw Bieruta Telgraf 18 Nisan 1952

Sovyet-Polonya Dostluk Anla masnn 7. Yldnm Nedeniyle Polonya Halk Cumhuriyeti Ba bakan Josef Cyrankiewicze Telgraf Nisan 1952

Alman Halknn Fa ist Zorbalktan Kurtulu unun 7. Yldnm Nedeniyle Demokratik Almanya Cumhuriyeti Ba bakan Otto Grotewohl e Telgraf 8 Mays 1952

Romanyann Devlet Olarak Ba mszl nn lannn 75. Yldnm Nedeniyle Romanya Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Petru Grozaya ve Romanya i Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Gheorghiu-Deje Telgraf Pravda, 10 Mays 1952

ekoslovakya Cumhuriyetinin Sovyet Ordusu Tarafndan Kurtulu unun 7. Yldnm Nedeniyle ekoslovakya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu ba kan Antonin Zapotockyye Telgraf Pravda, 10 Mays 1952

Sovyetler Birli i nin V. . Lenin zci rgtnn 30. Kurulu Yl Nedeniyle Sovyetler Birli i Gen zcilerine Selam Mesaj Pravda, 20 Mays 1952

in Halk Kurtulu Ordusunun Kurulu unun 25. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti

Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Kutlama Mesaj 1 A ustos 1952 Kore Demokratik Halk Cumhuriyetinin Ulusal Bayram Gn Nedeniyle Kore Demokratik HalkCumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Kim r Sene Kutlama Telgraf 15 A ustos 1952

SBKP(B) Merkez Komitesinin, SBKP(B) XIX. Parti Kongresini 5 Ekim 1952de Toplama KararPravda, 20 A ustos 1952

Romanyann Fa ist Boyunduruktan Kurtulu unun 8. Yldnm Nedeniyle Romanya Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Gheorghe Gheorghu-Deje Telgraf 23 A ustos 1952 Japon Emperyalistlerine Kar Zaferin 7. Yldnm Nedeniyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk

Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Yant 2 Eyll 1952


9/234

Bulgaristann Kurtulu unun 8. Yldnm Nedeniyle Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Vilko ervenkofa Telgraf 9 Eyll 1952

SSCBde Sosyalizmin Ekonomik Problemleri

1951 Kasm Tart malaryla Ba ntl Olan Ekonomik Sorunlara li kin Notlar

1 Sosyalizmde Ekonomik Yasalarn Karakteri Sorunu2 Sosyalizmde Meta retimi Sorunu3 Sosyalizmde De er Yasas Sorunu4 Kent le Kr Arasnda, Kafa Eme iyle Kol Eme i Arasnda Ztl n Ortadan Kaldrlmas ve Bunlar Arasndaki Farklarn Ortadan Kaldrlmas Sorunu5 Birle ik Dnya Pazarnn k ve Kapitalist Dnya Sisteminin Krizinin Derinle mesi 6 Kapitalist lkeler Arasnda Sava larn Kanlmazl Sorunu 7 Modern Kapitalizmin ve Sosyalizmin Ekonomik Temel Yasalar Sorunu8 Ba ka Sorunlar9 Marksist Bir Politik Ekonomi Ders Kitabnn Uluslararas nemi

10 Politik Ekonomi Ders Kitab Tasla n n Dzeltilmesinin Yollar

Yolda Aleksander lyi Notkine Yant

L. D. Yaro enko Yolda n Hatalar zerine

I Yolda Yaro enko nun Temel HatasII Yolda Yaro enkonun Ba ka Hatalar

Sonular

A. V. Sanina ve V. G. Ven er Yolda lara Yant

1 Sosyalizmde Ekonomik Yasalarn Karakteri Sorun2 Kolektif iftlik Mlkiyetinin, Genel Halk Mlkiyeti Dzeyine Ykseltilmesi in nlemler Sorunu

in Halk Cumhuriyetinin Kurulu unun 3. Yldnm Vesilesiyle in Halk Cumhuriyeti Merkezi Halk Hkmeti Ba kan Mao Zedunga Telgraf 1 Ekim 1952Demokratik Almanya Cumhuriyetinin Kurulu unun 3. Yldnm Vesilesiyle Demokratik Almanya CumhuriyetiBa bakan Otto Grotewohle Telgraf 7 Ekim 1952

SSCB le Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Arasnda Diplomatik li kiler Kurulmasnn 4. Yldnm Vesilesiyle Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Ba kan Kim r Sen eYant Telgraf Ekim 1952

Sovyetler Birli i Komnist Partisinin XIX. Parti Kongresinde Konu ma 14 Ekim 1952

New York Timesn Diplomasi Muhabiri James Restona Yantlar 21 Aralk1952

Ekler

SBKP MKsnn YKP MKsna Mektubu Moskova, 27 Mart 1948


10/234

SBKP MKsnn YKP MKsna Mektubu Moskova, 4 Mays 1948

SBKP MKsnn YKP MKsna Mektubu Moskova, 22 Mays 1948

Olaylarn Kronolojisi


11/234

YAYINCININ NOTU

J. V. Stalinin Eserlerinin 15. cildinde,* Mays 1945den Aralk 1952ye kadarki dnemdenyazlar ve konumalar yer ald.

Bu cilt, J. V. Stalinin, Almanya ve Japonyann yenilgiye uratlmas ve kapitlasyonu

vesilesiyle halka hitaplarn, ayn zamanda Stalinin, Sovyet Devletini ve SBKP(B)nin BykAnavatan Sava srasnda faaliyetlerinin bilanosunu kard, kinci Dnya Savann oluumunuve karakterini, ayn ekilde Sovyetler Birliinin zaferinin kaynaklarn tahlil ettii ve PartiyleSovyet lkesinin gelecekteki almas iin program tasarlad, Moskova Kenti Stalin-SeimBlgesinin Semen Toplantsndaki tarihi konumasn ieriyor.

Bu ciltte baslm olan syleiler, telgraflar, emirler, mektuplar ve mesajlar, sosyalist SovyetlerBirliinin faizm zerinde zaferin salamlatrlmas ve gelien dnya gericiliinin direniine karbar iin mcadele abalarn yanstyor.

Bu cilt ayrca, Stalinin son aleni konumasn, Sovyetler Birlii Komnist Partisinin, 14 Ekim1952deki XIX. Parti Kongresindeki kapan konumasn ieriyor.

J. V. Stalinin, 1950 ve 1952 yllarndan Marksizmin-Leninizmin gelitirilmesine nemli birkatk oluturan iki teorik yazs

Marksizm ve Dil Biliminin Sorunlar ve SSCBnde Sosyalizmin Ekonomik Problemlerizel bir neme sahiptir.

Ekte, SBKP(B) Merkez Komitesinin Yugoslav partisinin liderlerini kusursuz bir Marksist-Leninist eletiri yntemiyle, bir dizi ar hata ve ilkesel sorunlarda sapmalara dikkatini ektii vepolitikalarn esastan dzeltmeye ard, Mart-Mays 1948 dneminden, Yugoslav KPsine mektubu baslmtr. Bu politik olarak nemli ve geni lde tannmayan belgeler, baka eylerinyansra SBKP(B) Merkez Komitesi adna J. V. Stalin tarafndan imzalanm ve genel olarak da J.V. Stalin ve mal edildikleri iin bu cilde alnmlardr.

Stalinin 1945-1952 yllar aras eserlerinin bu nc basks, yaynevi tarafndan yaynlanm ilk

iki bask da imdiye dek eksik olan baz metinlerle tamamlanmtr. 15. cildin bu yeni derlemesi,imdiye dek yabanc dillerde bulunan J. V. Stalinin bu dneme ait eserlerinin iki ayr basksndaKaliforniyadaki Standford niversitesinin 1967de Hoover Institution on War, Revolution andPeace tarafndan ciltte yaynlanan, J. V. Stalinin 1934-1953 dnemi eserleri, Rusa ve budnemden eserlerin Franszca basks, nouveau bureau dedition (nbe) yaynevi, Paris 1975,gznne alnmas ve deerlendirilmesiyle gerekletirilmitir.

Cilde yeni alnan metinler, nbe yaynevinin dosta izniyle Franszcadan evrilmitir. Diermetinler, deitirilmeksizin, J. V. Stalinin eski Almanca yaynlarndan alnmtr:

J. V. Stalin, Konumalar, Syleiler, Telgraflar, Emirler, Mektuplar Mesajlar, Mays 1945denEkim 1952ye dek, Kleinmachnov 1952; J. V. Stalin, Semen Toplantlarnda Konumalar, DietzVerlag, Berlin 1952; J. V. Stalin, Marksizm ve Dil Bilimi Sorunlar, Verlag Das Neue Wort,

Stuttgart, 1950 ve J. V. Stalin, SSCBde Sosyalizmin Ekonomik Problemleri, dietz Verlag, Berlin1952.Eski basklarn tersine metinler, yazldklar ya da yaynlandklar zamana gre kronolojik olarak

dzenlenmitir. Cilde, Mays 1945den Mart 1953de Stalinin lmne kadarki dnem iin birolaylar kronolojisi eklenmitir.

Verlag Roter Morgen Gmbh Dortmund.

*Yaynevimizin Stalin Eserler, cilt 15 olarak bast SBKB(B) Tarihi ksa ders Almanca'da 16. cilt olarak baslmtr.Red.


12/234

J. V. STALNYOLDAIN HALKA HTABI

9 Mays 1945

Yoldalar! Kadn ve Erkek Vatandalar!Almanya zerinde byk zafer gn geldi. Faist Almanya Kzl Ordu ve mttefiklerimizin

birlikleri tarafndan dize getirilmi olarak, yenildiini kabul etti ve kaytsz artsz teslim oldu.7 Maysta Reimsda geici bir teslimiyet tutana imzaland. 8 Maysta, Berlinde, Alman

Bakomutanlnn temsilcileri, mttefik birliklerinin bakomutanlk ve Sovyet birliklerininbakomutanlk temsilcilerinin huzurunda; uygulanmasna 8 Mays saat 24te balanan kesinteslimiyet belgesini imzaladlar.

Anlamalar ve szlemeleri yalnzca bir kat paras olarak deerlendiren Alman iktidarsahiplerinin kurt karakterini tandmzdan, szlerine inanmak iin hi bir nedenimiz yok. Fakat busabahtan itibaren Alman birlikleri, teslimiyet belgesine uyarak, ynlar halinde silahlar brakmayave birliklerimize teslim olmaya baladlar. Bu artk bir kat paras deildir. Bu, Alman ordusunun

gerek teslimiyetidir. Geri Alman ordusunun bir grubu, ekoslovakya topraklarnda hlteslimiyetten kanmaya alyor. Fakat, Kzl Ordunun, onlarn akln bana getirmeyibaaracan umuyorum.

imdi, Almanyann kesin olarak yenildii tarihsel gnn, halkmzn Alman emperyalizmizerinde byk zafer gnnn geldiini aklamak iin her trl nedene sahibiz.

Anavatanmzn zgrl ve bamszl iin gsterdiimiz byk fedakarlk, sava srasndahalkmzn katlanmak zorunda olduu lsz yoksunluklar ve straplar, cephe gerisinde vecephede anavatan sunana kurban edilen zorlu alma, boa gitmedi, bilakis dman zerinde tamzaferle taland. Slav halklarnn varlklar ve bamszlklar iin yzyllar sren mcadeleleri,Alman igalcileri ve Alman despotluu zerinde zaferle sonuland.

Artk Avrupa zerinde, halklarn zgrl ve barnn yce bayra dalgalanacaktr.

yl nce Hitler tm dnyann nnde, Sovyetler Birliinin paralanmasnn, Kafkasyann,Ukraynann, Beyaz Rusyann, Baltk lkelerinin ve dier Sovyet blgelerinin zorla koparlpalnmasnn grevleri arasnda bulunduunu ilan etti. Aktan aa unu ilan etti: Rusyay, birdaha asla ayaa kalkamayaca ekilde yok edeceiz. Bu yl nceydi. Ancak Hitlerin lgncadnceleri gereklemeyecekti Sava srecinde bu dnceler rzgarn nndeki saman pgibi uup gitti. Gerekte ortaya kan, Hitlercilerin zrvaladklarnn tam tersiydi. Almanyayenilgiye urad. Alman birlikleri teslim oluyor. Sovyetler Birlii, Almanyay paralamaya veyamahvetmeye kalkmasa da, zaferi kutluyor.

Yoldalar! Anavatan uruna byk sava, bizim tam zaferimizle sonuland. Avrupada savadnemi bitti. Barl gelime dnemi balad.

Sizleri zaferden dolay kutluyorum, sevgili kadn ve erkek yurttalarm!Yurdumuzun bamszln koruyan ve dman zerinde zafer kazanm olan kahraman KzlOrdumuza an olsun!Byk halkmza, muzaffer halka an olsun!Halkmzn zgrl ve mutluluu iin yaamlarn feda eden, dmana kar arpmalardaehit dm kahramanlara sonsuza dek an olsun( J. Stalinin, Sovyetler Birliinin Byk Anavatan Sava zerinesinden.Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 221-223)


13/234

BAKOMUTANIN KIZIL ORDU VE SAVA DONANMASIBRLKLERNE EMR8 Mays 1954de Berlinde, Alman Bakomutanlnn temsilcileriyle, Alman silahl

kuvvetlerinin koulsuz teslimiyeti zerine belge imzalanmtr.Sovyet halknn, faist Alman igalcilerine kar yrtt byk anavatan sava zaferle

sonulanm, Almanya tamamen yenilmitir.Kzl asker ve Kzl Donanma bahriyelisi, Kzlordu ve Donanma astsubay, subay yoldalar,

general, amiral ve mareal yoldalar, byk anavatan savann zaferle bitmesinden dolay sizlerikutluyorum.

Bugn, 9 Maysta, zafer gnnde, saat 22de, vatanmzn bakenti Moskova, bu parlak zaferikazanm olan Kzl Ordu birliklerini, gemileri ve deniz kuvvetlerinin birliklerini saat 22de vatanadna, bin topla otuz pare top at yaparak selamlyor.

Vatanmzn zgrl ve bamszl iin arpmalarda ehit den kahramanlara sonsuza dekan olsun!

Yaasn muzaffere Kzl ordu ve muzaffer Sava Donanmas!

BakomutanSovyetler Birlii MarealiJ. Stalin9 Mays 1945. No. 369.

( J. Stalinin, Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden.Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 224-225)


14/234

AVUSTURYA ANSLYES K. RENNERE MEKTUPMays 1945

Ekselanslar Bay K. Rennere

ok sayn yolda, 15 Nisan tarihli yaznzdan dolay size teekkr ediyorum.Avusturyann bamszl, zarar grmemesi ve geliimi iin kaygnzn benim de kaygm

olduundan kuku duymamalsnz.Avusturya iin gerekli olabilecek her trl yardm, g ve olanaklar lsnde gstermeye

hazrm.Yantmn gecikmesinden dolay zr diliyorum.

J. Stalin( Neues Deutschlanddan,Bask A, No. 205, 2 Eyll 1949)


15/234

NGLZ GAZETES TMES MUHABRNN BR MEKTUBUNAYANIT18 Mays 1945

Yant vermekte biraz geciktim, ancak ilerimin okluu gznne alnrsa bu anlalr bir eyolacaktr.

1- Banda nl bozguncuk general Okulitzki bulunduu 16 Polonyalnn tutuklanmas ilePolonyada, Polonya Geici Hkmetinin deitirilmesi sorunu arasnda hibir iliki yoktur. Bubaylar, devletin korunmasyla ilgili ngiliz yasasyla ayn olan, Kzl Ordu cephe gerisininbozgunculardan korunmas iin yasa temelinde tutuklandlar, bu tutuklama Sovyet askeri makamlartarafndan, Geici Polonya Hkmeti ile Sovyet askeri komutanl arasnda imzalanan anlamaylauyumlu halde gerekletirilmitir.

2- Tutuklanan Polonyallarn, Sovyet makamlaryla mzakereye arlm olduklar yanltr.Sovyet makamlar, Kzl Ordu cephe gerisinin korunmas yasasn ineyenlerle mzakere yrtmezve yrtmeyecektir.

3- Polonya Geici Hkmetinin deiimi sorununa gelince, bu yalnzca Krm Kararlartemelinde zlebilir, nk bu kararlardan sapmalara asla izin verilmemelidir.

4- Polonya sorununun, mttefikler arasnda yalnzca u temel koullara uyulduu bir anlamaylazlebileceine inanyorum:

a) Ulusal Kurtulu Komitesinin Birleik Yugoslav Hkmetinin temel ekirdei olarak tanndYugoslavyada olduu gibi, Polonya Geici Hkmetinin deitirilmesine, bunun (GeiciHkmetinN.) ulusal birliin gelecekteki Polonya Hkmetinin temel ekirdei olaraktannmas durumunda;

b) Polonyadaki deiimin sonucunda, Sovyetler Birliine kar bir shhiye kordonu politikasdeil, Sovyetler Birliiyle bir dostluk politikas yrtecek olan bir hkmet oluturulursa;

c) Polonya Geici Hkmetinin deiimi sorunu, u anda Polonya halkna bal olan

Polonyallarla, onlarla birlikte zlrse.

Sayglarla J. Stalin

(Tgliche Rundschaudan,No. 6, 20 Mays 1945)


16/234

KIZIL ORDU BRLK KOMUTANLARININ ONURUNAKREMLNDE VERLEN KABULDE, J.V. STALN YOLDAINKONUMASI24 Mays 1945

Yoldalar, kadeh kaldrmadan nce son bir ka sz daha sylememe izin verin.Kadehimi Sovyet halkmzn ve ncelikle de Rus halknn erefine kaldrmak istiyorum.

( iddetli, uzun sren alk, Hurra sesleri.)ncelikle Rus halknn salna iiyorum, nk o, Sovyetler Birliine dahil olan uluslar

arasnda en mkemmelidir.ncelikle Rus halknn salna kadeh kaldryorum, nk o, bu savata, lkemizin tm halklar

arasnda, Sovyetler Birliinin nde gelen gc olarak genel takdiri haketmitir.Rus halknn salna kadeh kaldrmamn nedeni, onun yalnzca nde gelen halk olmas deildir,

bilakis duru bir anlaya, salam bir karaktere ve sabra da sahip olmasdr.Hkmetimiz az hata yapmad, 1941-1942 yllarnda, ordumuz baka are olmad iingerilerken ve Ukrayna, Beyaz Rusya, Moldavya Leningrad blgesi, Baltk lkeleri ve Kareli-FinCumhuriyetinin, bizim iin sevgili ve deerli ky ve kentlerini terk ederken, mitsiz bir durumunanlarn yaadk. Baka bir halk hkmetine yle diyebilirdi: Beklentilerimizi yerine getirmediniz,ekip gidin, Almanyayla bar imzalayp, bize dinginlik garantileyecek olan baka bir hkmetigreve getireceiz. Fakat Rus halk byle davranmad, nk hkmetlerinin politikasnn doruolduuna inanyorlard ve Almanyann yenilgiye uratlmasn salamak iin zveride bulundular.Ve Rus halknn Sovyet hkmetine bu gveni, insanln dman zerinde, faizm zerinde tarihizaferi garantileyen belirleyici faktr oldu.

Bu gven iin Rus halkna teekkrler!Rus halknn erefine! (iddetli, bitmek bilmeyen alk.)

( J. Stalinin, Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden,Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 226-227)


17/234

KOMSOMOLSKAYA PRAVDAGAZETESNN YAZI KURULUNA

Mays 1945

Sovyet genliinin mcadele organn, Komsomolskaya Pravda gazetesini, yirminci kuruluylnda kutluyorum.

Barl ina ylarnda ve byk anavatan sava gnlerinde Komsomolskaya Pravda, Sovyetgenliini, anavatana koulsuz hizmet ruhuyla yetitirdi.

Komsomolskaya Pravdann gelecekte de, yeni yetien kuan Leninist Partiye ballkruhuyla eitimi grevini baaryla gerekletireceine, genliin, bilimin ve kltrn kazanmlarnbenimsemesine yardmc olacana, gen yurtseverlerin gcn, byk anavatanmznkalknmasnn devam iin mcadelede glendireceine eminim.

J. StalinPravda, 24 Mays 1945


18/234

NORMANDYA-NMENNN FRANSAYA DN NEDENYLEGENERAL DE GAULLEE MEKTUPHaziran 1945

Fransz Normandiya-Nimen alay, tam donanml olarak, yani tam donanml uaklaryla da,vatanna geri dnyor. Rotas, bat ynnde Elbedir.

Dou cephesinde cesaretle ve tam baaryla mcadele ederken kulland malzemeyi alayabrakmay ok nemli grdm. Bu malzeme, Sovyetler Birlii havaclnn Fransaya sade birarmaan ve halklarmz arasndaki dostluun bir sembol olsun.

Bu alayn, Alman ordularna kar mcadelede gsterdii yararllk iin teekkrlerimi kabuletmenizi rica ediyorum.

Nouvelles Sovitiques, No. 46,9 Haziran 1945, Paris


19/234

PONERSKAYA PRAVDA GAZETESYAZI KURULUNA

Haziran 1945

Pionerskaya Pravdann yirminci kurulu yldnmnden dolay, gazetenin yaz kurulunu, genmuhabirleri ve okurlarn kutluyorum!

Pionerskaya Pravda, Sovyet ocuklarnn bilgi edinmesine yardmc oluyor. Pionerleri ve okulgenliini, yce retmenimiz Leninin direktifleri dorultusunda eitiyor.

Pionerskaya Pravdaya, gen Leninistlerin anavatana sadakat ruhuyla eitiminde yeni baarlardiliyorum.

J. StalinPravda, 10 Haziran 1945


20/234

URALJ.V. STALN-TOP FABRKASINA

Haziran 1945

Ural J.V. Stalin-Top Fabrikasnn ii, teknik mhendis ve grevlileri kolektifini, byk retimzaferinden: 30,000inci topun tamamlanmasndan dolay kutluyorum. Bunun iin fabrika, AnavatanSava 1. Derece nianyla onurlandrlacaktr.

Cesur bir yenilenme ruhu ve topu silahlarnn retiminde gelimi bir yapm tekniininkullanm sayesinde, anavatan sava gnlerinde kurulan top fabrikas, nemli lde gl vemkemmel topu silahlarnn retim yeri oldu. Bu silahlar dmann tekniini geti. Kahraman KzlOrdumuz, faist Almanya zerinde zaferi bunlarla kazand.

Barl ina dnemi srasnda gelecek iin, topu silahlarnn ve lkemizin maden ocaklar vepetrol sanayi donanmlarnn imalatnda size yeni baarlar diliyorum.

J. StalinPravda, 22 Haziran 1945


21/234

BAKOMUTANIN EMRByk anavatan savanda Almanya zerinde zafer dolaysyla, 24 Haziran 1945de Kzl

Meydanda sahra ordusu, deniz kuvvetleri ve Moskova Garnizonu birliklerinin, zafer geidi olarakbir geit treni yapmalarna karar verdim.

Geit trenine unlar katlacaktr: cephelerin birleik alaylar, lke Savunmas

Halkkomiserliinin birleik bir alay, deniz kuvvetleri, sava akademisi, askeri okullar ve MoskovaGarnizonu birliklerinin birleik bir alay.Zafer geidi, benim vekilim Sovyetler Birlii Mareali ukov tarafndan kabul edilecektir.Zafer geidi, Sovyetler Birlii Mareali Rokkosovski tarafndan yrtlecektir.Resmi geidin organizasyonunda genel ynetimi, Moskova askeri evre birliklerinin komutan veMoskova kenti garnizon efi Orgeneral Artemyeve devrediyorum.

BakomutanSovyetler Birlii MarealiJ. Stalin22 Haziran 1945. No. 370.

(J.Stalinin, Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden,Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 223)


22/234

KREMLNDE BR KABULDEKONUMA

25 Haziran 1945

imdi sizlere olaanst bir ey syleyeceimi dnmemelisiniz. Kadeh kaldrmadan ncesyleyeceim sz, olaan olduu kadar basit. Durumlarna ender olarak gpta edilen, dev ynetimmekanizmasnn vidalar olarak deerlendirilen, madalyalar pek bulunmayan, ama onlarsz biz,cephe ve ordu marealleri ve komutanlarnn be para etmeyecei insanlarn erefine imekistiyorum. nk bir vidann eksiklii, hereyin bitmesi iin yeterlidir. Dev devlet cihazmzn tmalanlarnda: bilimlerde, ekonomide, savata ileyiini salayan basit, sradan ve alak gnllinsanlarn, vidalarn erefine iiyorum. Bunlarn says oktur ve adlar lejyondur, nkmilyonlarcadrlar. Bunlar, alak gnll insanlardr. Kimse onlar hakknda kitap yazmaz.Durumlar, vasat, rtbeleri dktr. Ama bu insanlar, bir doruun zerinde ykseldii temel gibi

bizim dayanamzdr. Bu insanlarn, byk sayg duyduum bu yoldalarmzn erefine iiyorum.

Pravda, 27 Haziran 1945


23/234

SSCB KIZIL ORDU VE SAVADONANMASI BRLKLERNE 371 NOLUBAKOMUTANLIK EMR22 Temmuz 1945

Faist Almanyaya kar Sovyet halknn byk anavatan savanda, devletimizin denizkuvvetleri, Kzl Ordunun sadk bir yardmcsyd.

Gl bir orduya sahip olan faist Almanya, SSCBye kar savata, ordumuzu ve filomuzu gafilavlayarak ksa srede yenmeye alt. Ordunun hava kuvvetleri ve deniz kuvvetleriyle birlikteetkinliiyle, Almanlar, deniz hakimiyetini de ele geirmek istiyorlard.

Bilindii gibi Alman stratejistlerinin planlar karada ve denizde tmyle baarszla urad.Kzl Ordu, mttefiklerimizle birlikte, Hitler ordusunu yenilgiye uratt ve teslim olmaya zorlad.

Filomuz, Kzl Ordunun savunmasnda ve saldrsnda, Kzl Ordunun denize inen kanatlar iingvenilir bir garantiydi, kar tarafn ticaret filosuna ve deniz tamaclna ar darbeler vuruyor vebalant yollarmzn kesintisiz ilemesini salyordu. Sovyet donanmalarnn arpmalar,fedakarlk ruhuyla dolu sebatllk ve soukkanllk, yksek mcadele aktivitesi ve askeri ustalkla

ne kyordu. Denizaltlarn ve gemilerin mrettebat, donanmann pilotlar, topular ve piyadeleri,Rus filosunun yzlerce yllk geleneinde deerli olan her eyi devraldlar ve gelitirdiler.

Baltk Denizinde, Karadenizde ve Barent Denizinde Volgada, Tunada ve Dinyeperdeki drtyllk savata, Sovyet bahriyelileri, Rus donanmasnn anl defterine yeni sayfalar eklediler. Filo,Sovyet vatanna kar grevini btnyle yerine getirdi.

Kzl bahriyeli, astsubay ve subay yoldalar!Sovyet halk, filosunu daha gl ve kuvvetli grmek istiyor. Halkmz yeni sava gemileri ve

filo iin yeni sler yaratacak. Donanmann grevi, durmakszn donanma kadrolar yetitirmek veonlar mkemmelletirmek, anavatan savann mcadele deneyimlerini benimsemek ve saflarndadenizcilik kltrn, disiplinini ve rgtlln daha da artrmaktr.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliinin deniz kuvvetleri gnnde sizleri kutluyorum!

Yaasn Sovyet devletinin deniz kuvvetleri ve onun kahraman erkekleri! Sovyetler BirliiBakomutan J. Stalin

(J. Stalinin, Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden.Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 229-230)


24/234

N CUMHURYET ULUSAL HKMET BAKANI,BAKOMUTAN ANG KAY-EKE18 Austos 1945

Dosta selamlarnz ve Japon saldrganlnn yenilmesinde Sovyetler Birliinin rolneverdiiniz yksek deer iin size teekkr ederim. Almanyayla birlikte kinci Dnya Savanbalatan Japonyann teslim oluu, insanln, gerek Batda gerekse Douda saldrganlar zerindezaferi, mttefiklerin sk askeri ibirliine borlu olduunu kantlyor. Bu zafer, tm insanlnileriye doru geliiminde byk bir kilometre ta olarak dnya tarihi asndan neme sahiptir.

lkelerimizin zgrlksever tm uluslarla dostluunun ve ibirliinin, dnya bar ve halklarnmutluluu davasna hizmet edeceine olan inancm ifade etmek istiyorum.

J. StalinPravda, 19 Austos 1945


25/234


26/234

JAPONYAYA KARI ZAFER NEDENYLEBABAKAN ATTLEEYE YANIT TELGRAFIAustos 1945

Japonya zerinde zafer vesilesiyle, dosta selam ve dilekleriniz iin size teekkr ediyorum veben de sizi bu zaferden dolay kutluyorum. Almanya ve Japonyaya kar sava ve saldrganlarakar mcadelede ortak niyetlerimiz, Sovyet Rusyay ve Birleik mparatorluu daha dayaknlatrd ve temelini istikrarl ittifak anlamamzn oluturduu ibirliimizi salamlatrd.Savata ve askeri tehlike iinde snanm olan ibirliinin, sava sonras dnemde de, halklarmznmutluluu iin gelieceine ve gleneceine gveniyorum.

J. Stalin(Deutsche VolkszeitungtanNo. 62, 23, Austos 1945)


27/234

MOOLSTAN HALK CUMHURYETBABAKANI MAREAL OYBALSANAAustos 1945

Japon saldrganlarn kesin yenilgisi vesilesiyle kutlamanza yrekten teekkr ediyorum ve bende sizi bu zaferden dolay kutluyorum.

Sovyet Hkmeti, Kzl Orduyla omuz omuza, Japon emperyalizminin yenilmesi ortak davasnadeerli katklarda bulunan Mool Devrimci Halk Ordusunu saygyla anyor. Sovyetler Birlii veBamsz Moolistan Cumhuriyetinin gelecekte de, lkelerimizin dmanlarna kar, halklarmznmutluluu iin el ele yryeceklerinden eminim.



28/234

N CUMHURYET ULUSAL HKMET BAKANIBAKOMUTAN ANG KAY-EKEAustos 1945

in ile SSCB arasnda dostluk ve yardm anlamasnn imzalanmas ve ayn ekilde 14Austosta imzalanan anlama nedeniyle kutlama dilekleriniz iin teekkr ediyorum.Bu szleme ve anlamann, SSCB ile in arasnda, halklarmzn iyilii ve mutluluu iin ve

Uzak Dou ile tm dnyada barn ve gvenliin salamlamas iin ciddi bir temel olarak hizmetedeceinden eminim.

Bu tarihi belgelerin imzalanmas vesilesiyle kutlama dileklerimi ltfen kabul ediniz, Bay Bakan.



29/234

YOLDA J.V. STALNN HALKA HTABI2 Eyll 1945

Yoldalar!

Kadn, erkek vatandalar!

Bugn, 2 Eyll gn, Japonyann Devlet - ve askeri temsilcileri, koulsuz teslimiyet belgesiniimzaladlar. Denizde ve karada yenilmi ve Birlemi Milletlerin silahl kuvvetleri tarafndantmyle kuatlm olarak Japonya, yenilgiyi kabullendi ve silahlar teslim etti.

Dnya faizminin ve dnya saldrganlnn iki oda, bu dnya savann arifesinde olumutu:Batda Almanya ve Douda Japonya. kinci Dnya Savan balatanlar onlard. nsanl veuygarl felaketin kysna getirenler onlard. Dnya saldrganlnn Batdaki oda drt ay ncetasfiye edildi, bylece Almanya teslim olmak zorunda kald. Doudaki dnya saldrganl odaise bundan drt ay sonra tasfiye edildi. bylece Japonya da, Almanyann ba mttefiki, ayn ekilde

teslimiyeti imzalamak zorunda kald.Bu, kinci Dnya Savann sona erdii anlamna geliyor.imdi, artk tm dnyada bar iin gerekli koullarn elde edildiini syleyebiliriz.Japon igalcilerin, yalnzca mttefiklerimizein, Amerika Birleik Devletleri ve Byk

Britanyayazarar vermedikleri sylenmelidir. Bizim lkemize de son derece ciddi zararlarverdiler. Bu yzden, Japonyayla grlecek zel bir hesabmz var.

Japonya, lkemize kar saldrganla, daha 1904te, Rus-Japon savanda balad. Bilindii gibiJaponya, Japonyayla Rusya arasnda mzakerelerin henz srd ubat 1904te, arlkhkmetinin zayflndan yararlanp, sava ilannda bulunmakszn beklenmedik ve haince biimdelkemize saldrd ve ok sayda Rus sava gemisini sava d brakmak ve bylece kendi filosu iinavantajl bir durum yaratmak iin Port-Arthurdaki Rus filosuna saldrd. Japonya gerekten de,

Rusyann tane birinci snf sava gemisini sava d brakt. Japonyann otuzyedi yl sonra, 1941de Amerika Birleik Devletlerinin Pearl Harbordaki filo ssne saldrp budevletin bir dizi sava gemisini sava d braktnda, bu haince davran tam olarak tekrarlamaskarakteristiktir. Bilindii gibi Rusya o zaman Japonyaya kar yenildi. Japonya ise arlkRusyasnn yenilgisinden, Rusyadan Gney Sahalini koparmak, Kuril Adalarna yerlemek ve bubiimde lkemize, douda okyanusa tm klar ve dolaysyla Sovyet-kamatka ve Sovyetuken yarmadas limanlarna tm klar da sk skya kapamak iin yararland. JaponyannRusyann tm Uzak Dousunu elinden zorla koparmay kendisine grev edindii akt.

Ancak Japonyann lkemize kar ilhak eylemleri bununla tkenmiyordu. lkemizde Sovyetdzeninin kuruluundan sonra, 1918de, Japonya, ngiltere, Fransa ve Amerika BirleikDevletlerinin Sovyet lkesine kar o zamanki dmanca tutumundan yararlanarak, srtn bulkelere yaslayp lkemize yeniden saldrd ve Uzak Douyu igal etti. Japonya drt yl boyunca

halkmza eziyet etti ve Sovyet Uzak Dousunu yamalad.Ama bu kadarla da bitmedi. 1938de Japonya, Vladivostok yaknlarnda Chassan gl civarnda,Vladivostoku kuatmak iin yeniden lkemize saldrd; bir sonraki yl Japonya saldrsn bir bakayerde, Mool Halk Cumhuriyeti topraklarnda, Halchin-Golde tekrarlad, ama Sovyet topraklarnagirmek, Sibirya demiryolu hattmz kesmek ve Uzak Douyu Rusyadan ayrmakt.

Ne varki Japonyann Chassan ve Halchin-Goldeki saldrlar, Japonlar iin byk biryzkarasyla,tasfiye edildi. Ayn ekilde 1918-1922 yllar arasndaki Japon askeri mdahalesi debaaryla tasfiye edildi ve Japon igalciler Uzak Dou blgelerimizden atldlar. Ancak Rusbirliklerinin 1904 ylnda Rus-Japon savandaki yenilgisi, halkn bilincinde ar anlar brakmt.Bu yenilgi lkemizin stne kara bir leke gibi yayld. Halkmz, Japonyann yenilecei ve lekeninsilinecei gnn geleceine inanyor ve bekliyordu. Biz, eski kuak insanlar, krk yl bu gnbekledik. Ve imdi o gn geldi. Bugn Japonya yenildiini kabullendi ve koulsuz teslimiyeti

imzalad.Bu, Gney Sahalinin ve Kuril adalarnn Sovyetler Birliine decei ve artk Sovyetler

Birliinin Okyanusdan koparlmasnn arac ve Uzak Doumuza bir Japon saldrsnn ss olarak


30/234

deil, bilakis Sovyetler Birliinin okyanusa dorudan balantsnn arac ve lkemizin Japonsaldrganlna kar savunmasnn ss olarak hizmet edecei anlamna gelir.

Sovyet halkmz sava iin ne g ne de zahmetten kanmamtr. Zor ylar geirdik. Ama imdiher birimiz unu syleyebiliriz: Kazandk. Artk anavatanmz batda bir alman istilas ve doudabir Japon istilas tehlikesinden kurtulmu olarak grebiliriz. Tm dnya halklar iin uzun sredirbeklenen bar geldi.

Sevgili vatandalarm, byk zaferden, savan baaryla sonulanmasndan, tm dnyaya barngelmesinden dolay sizleri kutluyorum!

Japonya zerinde zafer kazanm olan Sovyetler Birlii, Amerika Birleik Devletleri, in veByk Britanya silahl kuvvetlerine an olsun!

Vatanmzn onurunu ve saygnln korumu olan Uzak Dou birliklerimize ve PasifikOkyanusu sava filomuza an olsun!

Byk halkmza, muzaffer halka an olsun!Vatanmzn onuru ve zaferi iin arpmalarda ehit den kahramanlara sonsuza dek an olsun!Vatanmz yaasn ve gelisin!

(J. Stalinin Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden,Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 233-237)


31/234

KIZIL ORDU VE SAVA DONANMASIBRLKLERNE BAKOMUTANLIK EMR2 Eyll 1945de Tokyoda Japonyann temsilcileri, Japon silahl kuvvetlerinin koulsuz

teslimiyet belgesini imzaladlar.

Sovyet halknn mttefiklerimizle birlikte son saldrganaJapon emperyalizminekaryrtt sava, zaferle tamamland, Japonya yenildi ve teslim oldu.

Kzl Ordu askeri, Kzl Donanma bahriyelisi, Ordu ve Donanmann astsubay, subay, general,amiral ve mareal yoldalar Japonyaya kar savan zaferle sonulanmasndan dolay sizlerikutluyorum.

Japonya zerinde zafer nedeniyle bugn, 3 Eyllde, Japonya zerinde zaferin sevinli gnnde,vatanmzn bakenti Moskova, saat 21de, bu zaferi kazanm olan anl Kzl Ordu birliklerini,deniz kuvvetlerinin gemilerini ve birliklerini, vatan temsilen, yzyirmi toptan yirmidrt pare topatyla selamlyor.

Vatanmzn onuru ve zaferi iin arpmalarda ehit dm olan kahramanlara sonsuza dek an

olsun!Yaasn ve gelisin Kzl Ordumuz ve sava filomuz!

SovyetlerBirlii Bakomutan J. Stalin

3 Eyll 1945, No. 373.

( J. Stalinin Sovyetler BirliininByk Anavatan Sava zerinesinden,Dietz Verlag, Berlin 1951, s. 238-239


32/234

MOSKOVA KENT STALN-SEMBLGESNN SEMEN TOPLANTISINDAKONUMA9 ubat 1946

Yoldalar! Son Yksek Sovyet seimlerinden bu yana sekiz yl geti. Bu dnem, tayin ediciolaylar asndan zengindi. lk drt yl, nc Be Ylk Plann gerekletirilmesi iin Sovyetinsanlarnn sk almasyla geti. Bunun ardndan gelen drt yl, Alman ve Japon saldrganlarnakar sava olaylarn, kinci Dnya Sava olaylarn kapsar. Kukusuz sava, geen dnemin anamomentini oluturuyor.

kinci Dnya Savann tesadfen ya da u veya bu devlet adamnn hatalar sonucundahatalarreddedilmez biimde olmu olmasna ramenmeydana geldiine inanmak yanl olurdu. Gerektesava, dnyann iktisadi ve politik glerinin modern tekelci kapitalizm temelinde gelimelerininkanlmaz sonucuydu. Marksistler, kapitalist dnya ekonomik sisteminin, genel bir kriz ve savaunsurlarn iinde barndrdn, bunun sonucu olarak zamanmzda dnya kapitalizminingeliiminin przsz ve eit bir ileriye doru hareket biiminde gereklemedii, bilakis krizler ve

sava felaketlerinden getiini tekrar tekrar akladlar. nk mesele, kapitalist lkelerin eitsizgeliiminin zamanla normal olarak kapitalizmin dnya sistemindeki dengenin aniden bozulmasnayol amasdr, bu arada, hammadde ve pazar asndan kendi durumunu pek iyi grmeyen kapitalistlkeler grubu normal olarak durumu deitirme ve etkinlik alanlarn kendi yararlarna yenidenpaylama denemelerine giriirhem de silah zoruyla. Sonu, kapitalist dnyann iki dman kampablnmesi ve aralarnda savatr.

Eer hammaddeleri ve pazarlar, lkeler arasnda, koordine ve bar kararlarla, ekonomikarlklarna gre periyodik olarak yeniden paylama olana bulunsayd, sava felaketlerinden belkikanlabilinirdi. Ama dnya ekonomisinin mevcut kapitalist gelime koullar altnda bugerekletirilemez.

Bylece dnya ekonomisinin kapitalist sisteminin birinci krizi sonucunda Birinci Dnya Savave ikinci krizi sonucunda kinci Dnya Sava oldu.

Bu elbette ki kinci Dnya Savann birincisinin bir kopyas olduu anlamna gelmez. Tersine,kinci Dnya Sava karakter olarak birincisinden esas olarak farkldr. En tayin edici faistdevletlerinAlmanya, Japonya, talya,mttefik devletlere saldrmadan nce, kendi evlerindeburjuva demokratik zgrlklerin son kalntlarn yok ettikleri, kendi evlerinde vahi bir terr rejimikurduklar, kk lkelerin bamszlk ve zgr gelime prensibini ayaklar altna aldklar, yabancblgeleri fethetme politikasn kendi politikalar olarak akladklar,dnya egemenliini ve faistrejimin tm dnyaya yaylmasn amaladklarn tm dnya nnde ilan ettikleri gznndetutulmaldr, Mihver Devletleri ekoslovakya ve inin merkez blgelerinin ilhakyla, tehditlerinigerekletirmeye, yani zgrlksever tm halklar kleletirmeye hazr olduklarn gsterdiler.Bunun sonucu olarak, Mihver Devletlerine kar kinci Dnya Sava, Birinci Dnya Savandanfarkl olarak balangtan itibaren, grevlerinden biri demokratik zgrlklerin yeniden kurulmas

olan bir anti-faist, bir kurtulu sava karakterini ald. Mihver Devletlerine kar savaa SovyetlerBirliinin katlmas, kinci Dnya Savann anti-faist ve kurtulu karakterini yalnzcaglendirebilirdi ve gerekten de glendirdi.

te sonradan Mihver Devletlerinin silahl kuvvetlerinin ezilmesinde belirleyici nemde olan,Sovyetler Birlii, Amerika Birleik Devletleri, Byk Britanya ve zgrlksever dier devletlerinanti-faist koalisyonu bu temelde olutu.

kinci Dnya Savann kayna ve karakteri sorununda durumu budur.imdi herkes, savan gerekte halklarn yaamnda bir rastlant olmadn ve olamayacan,

gerekte halklarn bir varolma sava haline geldii ve tam da bu yzden ksa sreli bir sava, biryldrm sava olamayacan anlam olmas gerekir.

Bizim lkemize gelince, bu sava, vatanmzn tarihindeki tm savalardan en korkuncu ve en

aryd.Ama sava, yalnzca bir ilen deildi. O ayn zamanda byk bir snav okulu ve tm halk gleriiin bir deneydi. Sava cephe gerisinde ve cephede tm gerekleri ve olaylar aa kard,devletlerin, hkmetlerin ve partilerin gerek yzlerini gizleyen tm rt ve maskeleri ekip ald ve


33/234

onlar maskesiz, makyajsz, tm kusurlar ve stnlkleriyle sahneye kard. Sava, Sovyetdzenimiz, devletimiz, hkmetimiz, Komnist Partimiz iin bir tr snav oldu ve bunlarnalmasnn sonucunu gsterdi. Sanki bize yle demek istiyordu: ite insanlarnz ve rgtleriniz,onlarn eylemleri ve yaamlar buradadikkatle bakn ve onlar eserlerine gre deerlendirin.

Savan olumlu yanlarndan biri burada yatar.Bizler, semenler iin bu durumun nemi byktr, nk partinin ve onun insanlarnn

faaliyetini abuk ve objektif deerlendirmemize ve doru sonular karmamza yardm eder. Bakazamanlarda parti temsilcilerinin raporlarn incelemek, onlar tahlil etmek, szlerini eylemleriylekarlatrmak, sonu karmak ve benzeri eyler gerekirdi. Bu karmak ve zor bir alma ister,stelik hata yapmama gvencesi yoktur. imdi sava, bittii iin, rgtlerimizin ve yneticilerimizinalmasn savan kendisi denetledii ve bu almann sonucunu kard iin, durum farkldr.imdi ynmz saptamak ve doru sonulara varmak bizim iin ok daha kolaydr.

O halde savan sonular nelerdir?Onun temelinde tm dier sonularn ortaya kt temel bir sonu vardr. Bu sonu, savan

bitiminde dmanlarmzn yenilgiye uramasndan, bizim ve mttefiklerimizin ise galipler olarakkalmamzdan ibarettir. Sava, Dmanlarmz zerinde tam zaferle sonulandrdk savan temelsonucu budur. Ancak bu, ok genel bir sonutur ve burada nokta koyamayz. Elbette, kinci DnyaSava gibi bir savata, insanlk tarihinde hi grlmemi bir savata dmanlar yenmek, dnya

tarihine geecek bir zafer kazanmak anlamna gelir. Btn bunlar doru. Ama bu yalnzca genelsonutur, ve bununla yetinemeyiz. Zaferimizin byk tarihsel nemini kavramak iin, bu sorunudaha somut incelemek gerekir.

Yani dmanlar zerindeki zaferimiz nasl anlalmaldr, bu zafer, lkemizin i glerinindurumu ve geliimi asndan ne anlama gelebilir?

Zaferimiz her eyden nce, Sovyet toplum dzenimizin kazand, Sovyet toplum dzenininsavan ate deneyini baaryla getii ve tam anlamyla yaam yeteneini kantlad anlamnageliyor.

Bilindii gibi yabanc basnda durmadan, Sovyet toplum dzeninin baarszla mahkm cesurbir deney olduu, Sovyet dzeninin yaam gcne sahip bir temeli olmayan, iskambil kadndanevi tekil ettii, halka ekann organlaryla zorla kabul ettirildii ve bu iskambilden evinyklmas iin, dtan ufak bir darbenin yetecei iddia edildi.

imdi, savan, yabanc basnn btn bu iddialarn aslsz kardn syleyebiliriz. Sava,Sovyet toplum dzeninin, halkn kucandan ykselip km ve onun gl desteine sahip gerekbir halk dzenini temsil ettiini Sovyet toplum dzeninin tamamen yaama yeteneine sahip veistikrarl bir toplum dzeni biimi olduunu gsterdi.

Daha da tesi. imdi artk Sovyet toplum dzeninin yaama yeteneine sahip olup olmadszkonusu edilmiyor, nk savan verdii somut derslerden sonra artk hi bir kukucu, Sovyettoplum dzeninin yaama yeteneine ilikin kuku belirtmeye cesaret edemiyor. imdi, kantlanmolduu gibi Sovyet toplum dzeninin, Sovyet olmayan toplum dzenine gre yaamaya dahayetenekli ve istikrarl olduu, Sovyet toplum dzeninin, Sovyet olmayan her trl toplumdzeninden daha iyi bir toplum dzeni biimi olduundan sz ediliyor.

Zaferimiz ikinci olarak, Sovyet devlet dzenimizin galip geldii, Sovyet uluslar devletimizinsavan tm snavlarn verdii ve yaama yeteneini kantlad anlamna geliyor.Bilindii gibi, yabanc basnn saygn temsilcileri, Sovyet uluslar devletinin yapay ve yaamayetenei bulunmayan bir oluum tekil ettiini, herhangi bir karklk durumunda SovyetlerBirliinin knn kanlmaz olduunu ve Sovyetler Birliinin Avusturya-Macaristannkaderini paylaacan tekrar tekrar ifade ettiler.

imdi, yabanc basnn bu aklamalarnn tmyle temelsiz olduunun sava tarafndankantlandn syleyebiliriz. Sava, bir ok ulusu kapsayan Sovyet devlet dzeninin snav baarylaverdiini, savata daha da glendiini ve kendisini yaama yeteneine tamamen sahip bir devletdzeni olarak kantladn gsterdi. Bu baylar, Avusturya-Macaristanla benzetmenin temelsizolduunu kavramadlar, nk bizim uluslar devletimiz, ulusal kuku ve ulusal dmanlkduygularn uyaran burjuva temelde ykselmiyor, bilakis tersine devletimizin halklar arasndadostluk duygularn ve kardee ibirliini ileyen Sovyet temelinde ykseliyor.

Ayrca bu baylar artk, savan verdii derslerden sonra Sovyet devlet dzeninin yaamayeteneini reddetmeye cesaret edemiyorlar. imdi artk Sovyet devlet dzeninin yaamayeteneinden szedilmiyor, nk bu yaama yeteneinden kuku duyulmuyor. imdi, Sovyet


34/234

devlet dzeninin bir uluslar devleti rnei olarak kendisini kantladndan, Sovyet devlet dzeninin,ulusal sorun ve uluslarn ibirlii sorununun herhangi bir uluslar devletinde olduundan daha iyizld bir devlet dzeni sistemini temsil ettiinden sz ediliyor.

Zaferimiz nc olarak, Sovyetler Birlii silahl kuvvetlerinin kazand, Kzl Ordumuzunkazand, Kzl Ordunun, savan tm olumsuzluklarna kahramanca katland, dmanlarmzyenilgiye uratt ve savatan galip olarak kt anlamna geliyor. (Bir ses: Yolda Stalininnderlii altnda! Herkes ayaa kalkyor. iddetli, uzun, bitmek bilmeyen, tezahrata dnenalk.)

imdi dost ve dman herkes, Kzl Ordunun byk grevlerinin altndan kalkabildiini kabulediyor. Ama yaklak alt yl nce, sava ncesi dnemde durum farklyd. Bilindii gibi, yabancbasnn nl temsilcileri ve yurtdnda bir ok saygn askeri uzman, Kzl Ordunun durumununbyk endie uyandrdn, Kzl Ordunun kt silahlanm olduunu ve dzgn bir komutaheyetinin bulunmadn, morallerinin ok berbat olduunu, belki savunma iin ie yarayabileceiniama saldr iin ie yaramaz olduunu, Kzl Ordunun, Alman Birlikleri harekete getiinde ptenayaklar zerinde duran dev bir ktle gibi yklmak zorunda olduunu defalarca akladlar. Bu traklamalar yalnzca Almanyada deil, ayn zamanda Fransa, ngiltere ve Amerikada da yapld.imdi, bu savan btn bu aklamalar temelsiz ve gln bir ey olarak bir kenara attnsyleyebiliriz. Sava, Kzl Ordunun, pten ayaklar zerinde duran dev bir ktle olmadn,

bilakis birinci snf bir ordu, tmyle modern silahlara, son derece deneyimli komutanlara, yksekbir morale ve mkemmel bir mcadele ruhuna sahip ada bir ordu olduunu gsterdi. KzlOrdunun, daha dn Avrupa devletlerinin ordularn korkuya dren Alman ordusunu yenilgiyeuratan ordu olduu unutulmamaldr.

Kzl Ordu eletirmenlerinin saysnn gittike azaldn belirtmek gerekiyor. Daha da fazlas.Yabanc basnda, Kzl Ordunun yksek niteliklerinin, askerlerinin ve komutanlarnn ustacabecerisinin, kusursuz strateji ve taktiklerinin gittike daha sk vurguland ifadeler yaynlyor. Buanlalr bir eydir. Kzl Ordunun Moskova ve Stalingradda, Kursk ve Byelgorodda, Kiev veKirovogradda, Minsk ve Bobruiskde, Leningrad ve Tallinnde, Yassi ve Lvovda, Vaihselde veNyemende, Tunada ve Oderde, Viyanada ve Berlindeki parlak zaferlerden sonra btnbunlardan sonra, Kzl Ordunun, ondan bir ok ey renilebilecek birinci snf bir ordu olduukabul edilmeksizin yaplamaz.(iddetli Alk.)

lkemizin dmanlar zerinde zaferini somut olarak byle anlyoruz.Savan sonular esas olarak bunlardr.Tm lke aktif savunma iin nceden hazrlanmakszn, bylesine tarihsel bir zaferin

kazanlabileceine inanmak yanl olurdu. Bylesi bir hazrln ksa srede, drt yl iindeyaplabileceini sanmak da daha az yanl olmaz. Zaferi yalnzca birliklerimizin cesareti sayesindekazandmz iddia etmek de bir o kadar yanl olur. Tabii ki cesaret olmakszn zafer kazanmakolanakszdr. Ama saysal olarak gl bir orduya, birinci snf silahlara, iyi eitilmi subaykadrolarna ve iyi rgtlenmi ikmale sahip olan bir dman yenmek iin tek bana cesaret yeterlideildir. Byle bir dmann darbesini karlamak, onu savuturmak ve sonra tam olarak yenilgiyeuratmak iin birliklerimizin esiz cesareti dnda tmyle modern silahlar hem de yeterlimiktarda, iyi rgtlenmi bir ikmal ayn ekilde yeterli lde gerekliydi. Ancak bunun iin

yine yeterli miktarda u tr temel eyler gerekliydi: silahlar, aletler ve fabrika kuruluu iinmetal; fabrikalarn ve trafiin almasn srdrmek iin yakt; giyim imalat iin pamuk; ordununikmali iin tahl.

lkemizin daha kinci Dnya Savana girmeden nce, bu gereksinimleri bir btn olaraktatmin etmek iin gerekli olan minimal zorunlu maddi olanaklara sahip olduu iddia edilebilir mi?Sanyorum iddia edilebilir. Bu muazzam giriimin hazrl iin, ekonominin be-yllk plannngerekletirilmesi gerekliydi. Tam da bu be-yllk planlar bize bu maddi olanaklarnyaratlmasna yardmc oldu. Her halkrda lkemizin kinci Dnya Savandan nce, 1940ylndaki durumu, bu bakmdan, Birinci Dnya Savandan nce, 1913 ylnda olduundan okdaha iyiydi.

lkemiz kinci Dnya Savandan nce hangi maddi olanaklara sahipti?Bu meselede ynnz saptayabilmenize yardmc olmak iin, burada lkemizin aktif savunma

hazrlnda Komnist Partinin faaliyeti zerine ksa bir rapor vermek istiyorum.kinci Dnya Savann arifesi, 1940 iin veriler alnp, Birinci Dnya Savann arifesi

1913n verileriyle karlatrldnda, u tabloyu elde ediyoruz:


35/234

1913 ylnda lkemizde 4,22 milyon ton hamdemir, 4,23 milyon ton elik, 29 milyon ton kmr,9 milyon ton petrol, 21,6 milyon ton pazar tahl ve 740.000 ton ham pamuk retildi.

Birinci Dnya Savana girerken lkemizin maddi olanaklar bunlardr.Sava ynetimi iin, eski Rusyann ekonomik temeli budur.1940 ylyla ilgili olarak bu yl iinde lkemizde unlar retildi: 15 milyon ton hamdemir, yani

1913e gre drt kat fazla; 18,3 milyon ton elik, yani 1913e gre drtbuuk kat fazla; 166 milyonton kmr, yani 1913e gre bebuuk kat fazla; 31 milyon ton petrol, yani 1913e gre buuk katfazla; 38,3 milyon ton pazar tahl, yani 1913e gre 17 milyon ton fazla; 2,7 milyon ham pamuk,yani 1913e gre buuk kat fazla.

lkemizin kinci Dnya Savana girdii maddi olanaklar bunlard.Sava ynetimi iin szkonusu olan, Sovyetler Birliinin ekonomik temeli buydu.Grdnz gibi fark muazzamdr.retimin bylesine esiz bir bymesi, lkenin gerilikten ilerlemeye doru, basit ve allm bir

gelimesi olarak deerlendirilemez. Bu, anavatanmzn geri bir lkeden ileri bir lkeye, tarmlkesinden sanayi lkesi haline geldii bir atlmd.

Bu tarihsel dnm, be yllk plann birinci yl 1928den balayarak be-yllk plansrecinde gerekletirildi. O zamana dek, Birinci Dnya Savann ve Savan yol at yklmsanayinin yeniden kurulmas ve yaralarn sarlmasyla uramak zorundaydk. Burada Birinci Be

Yllk Plann drt ylda gerekletirildii, nc Be Yllk Plann gerekletirilmesinin drdncylnda savala kesintiye uratld gznne alnrsa, lkemizin bir tarm lkesinden sanayilkesine dntrlmesi iin, toplam yaklak on yl gerektii sonucu kar.

Bylesine muazzam bir eserin gereklemesi iin, on yllk bir srenin, inanlmaz ksalkta birsre olduunu kabul etmemek mmkn deildir.

Zamannda bu rakamlarn yabanc basnda yaynlanmasnn iddetli grltye yolamas bununlaaklanabilir. Dostlar, bir mucize gerekletiine karar verdiler. Buna karlk kt niyetliler, beyllk planlarn Bolevik propaganda ve ekann marifetleri olduunu akladlar. Amadnyada mucize olmad ve eka, toplumsal gelime yasalarn ortadan kaldracak gte olmadiin, yurtdndaki kamuoyu gerekleri kabullenmek zorundayd.

lkedeki maddi olanaklar bu kadar ksa srede salamlatrmay Komnist Parti hangipolitikayla baard?

ncelikle, lkenin sanayiletirilmesi ynndeki Sovyet politikasyla.lkenin sanayiletirilmesinin Sovyet yntemi, kapitalist sanayileme ynteminden radikal

biimde ayrlr. Kapitalist lkelerde sanayileme normal olarak hafif sanayiyle balar. Arsanayiyle karlatrldnda hafif sanayide daha az yatrm gerekli olduu, sermaye daha hzldolat ve daha kolay kr elde edildii iin, hafif sanayi orada sanayilemenin birinci objesi halinegeliyor. Ancak hafif sanayinin kr biriktirdii ve bankalarda younlatrd belirli bir zamansrecinde, ancak bundan sonra ar sanayiye sra geliyor ve geliim koullarn yaratmak iinbiriktirilmi sermayenin ar sanayiye yava yava pompalanmas balyor. Ancak bu, hafifsanayinin inasn beklemek ve ar sanayi olmakszn, perian bir yaam srdrlmek zorundaolunduu, onlarca yllk belirli bir zaman gerektiren, uzun sreli bir sretir. Komnist Partinin buyolu izleyemeyecei anlalr bir eydir. Parti, savan yaklatn, lkeyi ar sanayisiz savunmann

mmkn olmadn, ar sanayi geliiminin olabildiince hzl ele alnmas gerektiini, buradagecikmenin yitirilmi oyun anlamna geleceini biliyordu. Parti, Leninin, lkenin bamszlnar sanayisiz korumann mmkn olmad, onsuz Sovyet dzeninin mahvolabilecei szleriniunutmad. Bu nedenle lkemizin Komnist Partisi, sanayilemenin allm yolunu terketti velke sanayilemesine, ar sanayinin geliimiyle balad. Bu byk, ama almaz olmayan zorluklaryaratt. Bu alma, olanaklarn hzl birikimini ve ar sanayiye pompalanmasn olanakl klan,sanayinin ve bankalarn ulusallatrlmasyla nemli lde tevik edildi.

Aksi halde, lkemizin bir sanayi lkesine dntrlmesinin bu kadar ksa srede baarlmasnnolanaksz olacandan kuku duyulamaz.

kincisi, tarmn kollektifletirilmesiyle.Tarmsal alanda geriliimizi sona erdirmek ve lkeye daha fazla sat iin pazar tahl, pamuk vs.

salayabilmek iin, kk kyl iletmesinden byk iletmeye gemek gerekliydi, nk yalnzcabyk iletme, yeni teknii kullanma, tarm biliminin tm kazanmlarndan yararlanma ve pazariin daha ok rn salama olanana sahiptir. Ama iki trl byk iletme vardr: kapitalist vekollektif. Komnist Parti, tarmn kapitalist gelime yolunu izleyemezdi, hem de yalnzca ilkesel


36/234

dncelerden dolay deil, ayn zamanda bu yol ok zaman gerektirdii ve kyllerin ncedenonlarn gndelikilere dnmesini n kotuu iin de. Bu nedenle Komnist Parti, tarmnkollektifletirilmesi yoluna, kyl iftliklerinin kollektif iftliklerde birletirilerek byk tarmsaliletmelerin yaratlmas yoluna adm att. Kollektifletirme yntemi, yalnzca kyllerinyoksullatrlmasn gerektirmedii iin deil, ayn zamanda zellikle, bir ka yl iinde tm lkeyi,yeni teknii kullanacak, tarmn tm kazanmlarndan yararlanabilecek ve lkeye pazar iin dahafazla rn salayacak durumda olan byk kollektif iftliklerle kaplama olana sunduu iin de,yksek lde ilerici bir yntem olarak kendisini kantlamtr.

Kollektifletirme politikas olmakszn, tarmmzn yzlerce yllk geriliini bu kadar ksa sredesona erdirecek durumda olamayacamz konusunda hi kuku yoktur.

Parti politikasnn direnile karlamad sylenemez. Yalnzca yeni olan her eye kendilerinikapatan geri insanlar deil, bir ok saygn parti yesi de, Partiyi sistematik olarak geriye ekmeyealtlar ve allm kapitalist gelime yoluna ekmeye tm olanaklarla uratlar. Trokistlerinve saclarn tm parti dman hileleri, hkmetimizin nlemlerinin sabote edilmesini hedefleyentm almalar tek hedefe ynelikti: Parti politikasn baltalamak ve sanayilemeylekollektifletirmeyi frenlemek. Ama Parti ne birinin tehditlerine ne de dierinin szlanmalarnataviz vermedi, emin ve amaz admlarla ilerledi. Partinin kazanm, kendisini gerilere greayarlamam olmas akntya kar yzmekten korkmam olmas ve btn bu sre boyunca nc

pozisyonunu korumasdr. Bu sabr ve sebat olmakszn Komnist Partinin, lkenin sanayilemesive tarmn kollektifletirilmesi politikasn baaryla savunacak durumda olamayaca kukugtrmez. Komnist Parti, bu biimde yaratlm maddi olanaklardan, silah sanayiini gelitirmek veKzl Orduyu gerekli donanmla ikmal etmek iin doru yararlanmay bildi mi?

Bildiine, hem de maksimal baaryla bildiine inanyorum. Sanayinin douya tahliyesinin, savaretimini kstekledii, savan birinci yl bir kenara brakldnda, Parti, savan dier ylnda,cepheye yalnzca yeterli lde top, makineli tfek, tfek, uak, tank ve cephane salama deil,rezerv de biriktirme olana sunan, baarlar elde etmeyi bildi. Bu arada silahlarmzn kalitedeAlmanlarnkinden yalnzca geri kalmad, ayn zamanda genelde stn geldii biliniyor.

Tank sanayimizin savan son ylnda, ylda ortalama olarak 30.000den fazla tank, hcumtopu ve zrhl ara rettii biliniyor.(iddetli alk.)

Ayrca uak sanayimizin ayn dnemde ylda yaklak 40.000 uak rettii biliniyor. (iddetlialk.)Ayrca top sanayimizin ayn zaman diliminde ylda yaklak 120.000 her kalibrede top (iddetli

alk), 450.000 civarnda hafif ve ar makineli tfek (iddetli alk), milyondan fazla tfek(alk) ve yaklak iki milyon makineli tabanca rettii biliniyor. (Alk.)

Nihayet, bomba topu sanayimizin 1942den 1944 ylna dek ylda ortalama olarak yaklak100.000 bomba topu rettii de biliniyor. (iddetli alk.)

Ayn zamanda uygun miktarda top mermisi, eitli trde mayn, uak bombas, tfek-ve MG-fiekleri retildii de bilinen bir eydir.

rnein, yalnzca 1944de 240 milyondan fazla mermi, bomba ve mayn (Alk) ve 7,4 milyarfiek retildii biliniyor. (iddetli alk.)

Kzl Ordunun silah ve cephaneyle ikmalinin genel hatlarla tablosu budur.

Grdnz gibi, bu tablo, cephenin kronik bir top ve glle sknts ektii, ordu tanksz veuaksz savamak zorunda kald, her askere bir tfek verildii, ordumuzun Birinci DnyaSavandaki ikmal tablosuna benzemiyor.

Kzl Ordunun gda maddeleri ve giyecekle ikmaline gelince, cephenin bu bakmdan yalnzcasknt ekmedii, bilakis hatta gerekli yedeklere sahip olduu herkes tarafndan biliniyor.

lkemiz Komnist Partisinin, sava balangc dneminde ve sava srasnda faaliyetinindurumu byledir.

imdi Komnist Partinin yakn gelecek iin alma planlar zerine bir ka sz. Bilindii gibibu planlar, yaknlarda onaylanmas gereken yeni be ylk planda gelitiriliyor. Yeni be yllk planntemel grevleri, lkemizin harabeye dnm blgelerini yeniden ina etmek, sanayide ve tarmdasava ncesi duruma yeniden ulamak ve bu durumu az ok nemli lde amaktan ibarettir. Yakn

zamanda kart sisteminin kaldrlacak olmas bir yana (iddetli, uzun sren alk), kitle gereksinimmaddelerinin retiminin gelitirilmesinde, tm mallarn fiyatlarnn srekli drlmesiyle(iddetli,uzun sren alk), emekilerin yaam standartnn ykseltilmesi zerinde, ayn zamanda,bilime kendi glerini gelitirme olana verebilecek her trden bilimsel aratrma kurumlarnn


37/234

yaratlmas zerinde zel bir zenle allacaktr. (iddetli alk.)Eer onlara gerekli destei verirsek, bilginlerimizin yalnzca lkemiz dndaki bilimsel

kazanmlara yetime deil, onlar en ksa zamanda geecek durumda olacaklarndan kukuduymuyorum.

(uzun sren alk.)Daha uzun bir zaman dilimi iin planlara gelince, Parti, sanayimizin durumunu sava ncesi

dnemle karlatrldnda, diyelim ki kat artrma olana salayacak olan, ekonominin glbir yeni atlmn amalyor. Sanayimizin ylda yaklak 50 milyon ton hamdemir (uzun sren alk),yaklak 60 milyon ton elik (uzun sren alk), yaklak 500 milyon ton kmr (uzun sren alk)ve yaklak 60 milyon ton petrol (uzun sren alk) retecek durumda olmasn salamakzorundayz. Yalnzca bu koul altnda, anavatanmzn her trl rastlant karsnda gvencedeolaca hesaba katlabilir. (iddetli alk.) Bunun iin belki de eer daha fazlas deilse yenibe yllk plan gerekecektir. Ama bu yaplabilir ve yapmak zorundayz. (iddetli alk.)

Komnist Partisinin yakn gemiteki faaliyeti zerine ve gelecekteki alma planlar zerineksa raporum budur. (iddetli, uzun sren alk.)

Partinin ne lde doru alm olduu ve alt zerine (Alk) ve acaba daha iyi alpalamayaca zerine karar vermek sizin iinizdir.(Glmeler, alk.)

Galiplerin yarglanamayaca (Glmeler, alk), eletirilemeyecei, denetlenemeyecei

syleniyor. Bu doru deil. Galipler yarglanabilir, ve yarglanmaldr (Glmeler, alk),eletirilebilir ve denetlenebilir, eletirilmeli ve denetlenmelidir. bu yalnzca davaya deil, galiplerinkendisi iin de yararldr (Glmeler, alk);o zaman daha az kibir ve daha ok alak gnlllkolacaktr. (Glmeler, alk.) seim kampanyasnn, iktidardaki parti olarak Komnist Parti iin,semenlerin bir mahkemesi olduu grndeyim. seim sonular ise semenlerin yargs olacaktr.(Glmeler, alk.) lkemiz Komnist Partisi, eer eletiri ve denetimden korkarsa, deeri pekfazla olmayacaktr. Komnist Parti, semenin yargsn kabullenmeye hazrdr. (iddetli alk.)

Komnist Parti, seim mcadelesine tek bana girmiyor. Seimlere partisizlerle blok halindekatlyor. Eski zamanlarda komnistler partisizlere ve partisizlie belirli bir gvensizlikle baktlar.Bu, semenlerin nne maskesiz kmann kendileri iin dezavantajl olan eitli burjuvagruplarnn, kendilerini ska partisizlik bayra altna gizlemi olmalaryla aklanabilir. Gemite

byleydi. Ama imdi zaman deiti. Partisizler imdi, ad Sovyet toplum dzeni olan bir setleburjuvaziden ayrlmtr. Ayn set, partisizleri komnistlerle, Sovyet insannn ortak bir kollektifindebirletiriyor. Ayn kollektifte yaayarak, lkemiz iktidarnn glenmesi iin ortak mcadele ettiler,birlikte savatlar ve anavatanmzn zgrl ve bykl iin cephelerde kanlarn akttlar,lkemizin dmanlarna kar zaferi birlikte oluturdular ve kazandlar. Aralarndaki tek fark,birilerinin Partide olmas dierlerinin olmamasdr. Ama bu biimsel bir farktr. nemli olan,birinin dieri gibi, bir ve ayn eseri gerekletirmesidir. Bu yzden komnistlerin ve partisizlerinbloku, doal ve canl bir meseledir. (iddetli, uzun sren alk.)

Son olarak, Yksek Sovyet iin adaylmla bana gsterdiiniz gvenden dolay teekkrlerimiifade etmeme izin verin (uzun sren, bitmek bilmeyen alk. Bir ses: Tm zaferlerin bykbakomutanna, Yolda Staline, bir Hurra!). Gveninizi hakl karmaya abalayacamdankuku duymamalsnz. (Herkes ayaa kalkyor. iddetli, uzun bitmek bilmeyen, tezahratadnen alk. Salonunun eitli yerlerinden sesler ykseliyor: Yaasn byk Stalin! Hurra!,Halklarn byk nderine Hurra!, Byk Staline an olsun!, Yaasn tm halkn aday, YoldaStalin!, Tm zaferlerimizin yaratcs, Yolda Staline an olsun!)


38/234

CLAUSEWTZ, SAVA VE SAVA SANATI SORUNLARI ZERNE,ALBAY PROFESR DR. RASNN 30 OCAK TARHL BRMEKTUBUNA YANIT23 ubat 1946

Sayn Yolda Rasin!30 Ocak tarihli, Clausewitz zerine mektubunuzu ve sava ve sava sanat zerine zet tezlerinizi

aldm.1. Leninin, Clausewitz deerlendirmesindeki yaklamnn eskimi olup olmadn

soruyorsunuz.Bence soru doru sorulmamtr.Soru byle sorulduunda Leninin sanki Clausewitzin sava bilimi retisini ve sava bilimi

zerine eserlerini analiz ettii, bunlar askeri adan deerlendirdii ve bize askeri sorunlara ilikinmodel olarak hizmet edecek olan bir dizi dstur miras brakt sanlabilir. Clausewitzin savabilimi retisi ve eserleri zerine, gerekte Leninin bylesi tezleri olmad iin, sorunun bylesorulmas yanltr.

Engelsten farkl olarak Lenin, kendisini askeri alanda bir uzman saymyordu. Ne nceden, yaniEkim Devriminden nce, ne de sonra, Ekim Devriminden sonra Savan bitimine dek, kendisinihi uzman saymad. Savata Lenin, o zaman henz gen Merkez Komite yeleri olan bizleri,sava sanatn ayrntl incelemekle ykml kld. Kendisine gelince, bize dorudan doruya,sava sanatn renmek iin kendisinin artk ge kaldn aklad. Neticede, Leninin Clausewitzyarglarnda ve Clausewitzin kitab hakknda ifadelerinde, askeri strateji ve taktik ve bunlarnbirbiriyle ilikisi, ilerleme ve geri ekilme, savunma ve kar saldr arasnda deiken iliki vebenzeri sorunlar gibi, salt askeri sorunlara deinmemesi bununla aklanabilir.

Ama o zaman, Clausewitzde Lenini ilgilendiren neydi ve onu neden takdir ediyordu?ncelikle, Marksist olmayan ve zamannda askeri teori alannda otorite saylan Clausewitz

eserlerinde, savala politika arasnda dorudan bir iliki bulunduu, politikann sava dourduu ve

savan, politikann zor aralaryla srdrlmesi olduu, nl Marksist tezini onaylad iin onutakdir ediyordu. Lenin burada Clausewitze dayanmaya, Plehanovun Kautskynin ve dierlerinin,sosyal venizm ve sosyal emperyalizm suunu bir kez daha kantlamak iin gereksinim duyuyordu.Clausewitzi ayrca, eserlerinde, Marksizm asndan doru olan, belirli elverisiz koullar altndageri ekilmenin, ayn saldr gibi meru bir mcadele biimi olduu tezini onaylad iin takdirediyordu. Lenin burada Clausewitze dayanmaya, geri ekilmeyi meru bir mcadele biimi olarakkabul etmeyen sol komnistlerin suunu kantlamak iin gereksinim duyuyordu.

Dolaysyla Lenin, Clausewitzin eserlerine askeri uzman olarak deil, bilakis politikac olarakyaklam ve Clausewitzin eserlerinde savala politika arasndaki ilikiyi gsteren sorunlarlailgilenmitir.

Bylece Leninin halefleri olarak, Clausewitzin askeri doktrininin eletirisinde, zgreletirimizi snrlayabilecek, Leninin hi bir ifadesiyle bal deiliz.

Ama buradan, Clausewitzin askeri doktrinini eletiren ve onu Leninin deerlendirmesininrevizyonu olarak tanmlayan Meeryakov yoldan makalesi (bkz. Voyennaya Mysl Say 6-7,yl 1945) zerine yargnzn yanl olduu sonucu kyor.

2. Aslnda Clausewitzi askeri doktrinini eletirmek iin nedenimiz var m? Evet, var. Davamznve modern sava biliminin karlar bizi, yalnzca Clausewitzi deil, Moltke, Schlieffen,Ludendorff, Keitel ve Almanyada askeri ideolojinin dier tayclarn eletirmekle ykmlyor.Son otuz yl iinde Almanya dnyay iki kez kanl bir savaa zorlad ve iki seferinde de yenildi. Bubir rastlant mdr? Elbette deil. Bu yalnzca bir btn olarak Almanyann deil, onun askeriideolojisinin de, snav veremedii anlamna gelmiyor mu? Kukusuz. Tm dnyadaki yksekrtbeli subaylarn, bizimkilerin de, Almanyann askeri otoritelerine saygyla baktklar biliniyor.Bu hakedilmemi saygya son vermek gerekmez mi? Mutlaka. te bunun iin eletiri gereklidir,zellikle de bizim tarafmzdan, Almanyay yenmi olanlarn tarafndan eletiri gereklidir.

zellikle Clausewitze gelince, o, sava teorisi alannda otorite olarak tabii ki eskimitir.Clausewitz aslnda, savan manifaktr ann bir temsilcisiydi. Oysa imdi savan makineselandayz. Kukusuz, makinesel andayz. yeni askeri ideologlara gereksinim duyuyor. Bugn


39/234

Clausewitzden ders almak gln olurdu.nl otoritelerin eskimi tez ve ifadelerini eletirel bir analize tabi tutmakszn, gelime

kaydedilemez ve bilim ilerletilemez. Bu yalnzca sava teorisi otoritelerine deil, Marksizminklasiklerine de ilikindir. Engels bir kez, 1812 ylnn Rus bakomutanlar arasnda, dikkate alnmayhakeden tek generalin Barclay de Tolley olduunu syledi. Engels tabii ki yanld, nk Kutusovbakomutan olarak, Barclay de Tolleyi tartmasz biimde at. Ama zamanmzda, Engelsin buyanl yargsn hiddetle savunan kiiler olabilir.

Eletirimizde, klasiklerin tek tek tez ve ifadeleri tarafndan ynlendirilmemeliyiz, bilakis Lenininzamannda verdii nl mesaj izlemeliyiz:Marxn teorisini asla bitmi ve dokunulmaz bir ey olarak grmyoruz; tersine, eer yaamda

geri kalmak istemiyorlarsa, sosyalistlerin, tm ynlere doru gelitirmek zorunda olduklar obilimin yalnzca temel tan koyduuna inanyoruz. Marxn teorisinin bamsz kalemealnmasnn, Rus sosyalistleri iin zellikle gerekli olduu dncesindeyiz, nk bu teori,ayrntda, ngilterede Fransadakinden farkl, Fransada Almanyadakinden farkl ve AlmanyadaRusyadakinden farkl uygulama bulan, yalnzca genel ynergeler verir. (Lenin, Eserler, Cilt 4,Moskova 1946, s. 191-192 Rua)

Bylesi bir yaklam bizim iin, sava teorileri otoritelerine ilikin daha da gereklidir.3. Sava ve sava sanat zerine ksa tezlerinize gelince, bunlarn ematik karakteri nedeniyle,

kendimi genel ifadelerle snrlamak zorundaym. Tezler ok fazla felsefe ve soyut saptamalarieriyor. Clausewitzden alnm olan, savan gramer ve mantndan sz eden terminoloji kulaktrmalyor. Sava biliminin parti karakteri sorunu ok ilkel konmu. Stalin zerine methiyeler dekulak trmalyor bunlar okumak insan utandryor. Kar taarruz (kar saldrylakartrlmamal) zerine blm eksik. Dmann, geri sonu getirmeyen, baarl bir taarruzundansonra, savunmada bulunan tarafn g toplayp kar taarruza getii ve dmana kesin bir yenilgitattrd kar taarruzdan sz ediyorum. yi rgtlenmi bir kar taarruzun, ok ilgin bir taarruztr olduu grndeyim. Siz, bir tarihi olarak bununla ilgilenmelisiniz. Romal bakomutanCrassusu ve ordusunu lkelerinin ilerine eken, sonra kar taarruza geip onu birlikleriyle beraberyokeden eski Partlar bile byle bir kar taarruzu biliyorlard. Napolyonu ve ordusunu iyihazrlanm bir kar taarruzla yok eden dahiyane bakomutanmz Kutusov da bunu ok iyibiliyordu.

J. Stalin(Neue WelttenSay 7, Nisan 1947, s.23-25)


40/234

SSCB SAVUNMA KOMSERNN8 NOLU GNLK EMR23 ubat 1946

Kzl Ordu askeri ve kzl bahriyeli, astsubay,subay ve general yoldalar!

.Bugn Kzl Ordunun kuruluunun 28. yldnmn kutluyoruz.Kzl Ordu 28. yldnmne tm gcne sahip, Alman ve Japon emperyalistleri zerinde

kazand zaferlerin grkemiyle sslenmi olarak giriyor. Kzl Ordu, iinden, yksek moral vemcadeleci zellikler, modern silahlar ve son derece deneyimli ve sava iinde eliklemikadrolarla donanm birinci snf bir ordu olarak kt uzun ve zorlu bir savaa kartrlmtr.Faist igalcilere kar savata, Kzl Ordunun, grevlerinin doruunda bulunduu kantland. KzlOrdu kendisini, Sovyet devletinin karlarnn sadk ve salam savunucusu olarak kantlad.Askerlerimiz, subaylarmz ve generallerimiz halkn gvenini hakl kardlar ve anavatana kar

grevlerini onurla yerine getirdiler. Sovyet insanlar, Kzl Orduya kaygszcagvenebileceklerinden kendi gzleriyle emin oldular. lkemizin tm halklar, ordularndan ve onunzaferlerinden hakl olarak gurur duyuyorlar. Anavatan iin arpmalarda ehit den kahramanlarnkutsal ansna sayg duyuyorlar.

Kzl Ordunun dikkate deer zaferleri, ncelikle, onun kendi halknn karlarn savunan gerekbir halk ordusu olmasyla aklanabilir. Sovyet insanlar ordularn hararetle seviyorlar ve onunsava gcnn artrlmas iin srekli aba gsteriyorlar. Bu aba, byk anavatan savann zoryllarnda en canl ifadesini buldu. Tm halkmz dur duraksz, gece gndz, cephe ve onun zaferiiin alt. ilerin, kyllerin ve aydnlarn zverili almas olmakszn, onlarn maddi ve manevidestei olmakszn, Kzl Ordu dman yenemezdi.

Kzl Ordunun zaferleri ayrca, Komnist Partinin onunla ilgilenmesi ve onu eitmesiyle

aklanabilir. Sovyet halk, byk Leninin retilerini izleyerek, Komnist Parti nderliinde,lkemizi geri bir lkeyken ileri bir lke, tarm lkesiyken sanayi lkesi haline getirdi. KzlOrdunun dmanlar karsnda muzaffer bir mcadelesi iin, gerekli maddi olanaklar ancak bylesaland. Byk anavatan sava srasnda Komnist Parti, lkemizi tek bir askeri kampta birletirdi.Halkn ve ordunun btn abalarn tek bir ortak hedefe yneltti: dmann yok edilmesi. KomnistParti Sovyet askerlerine savan anlamn ve hedeflerini aklyordu. Askerlerde vatan sevgisinigelitiriyor, mcadele ruhlarn glendiriyor, onlar korkusuzlua ve disipline tevik ediyordu.Btn bunlar, zaferimizin nemli bir kouluydu.

Sava, dmanlar zerinde zaferle sonulandktan sonra, Sovyetler Birlii yeni bir dneme,ekonomik geliiminin barl dnemine girdi. imdi Sovyet halknn nnde bir grev duruyor: eldeedilen pozisyonlar gvenceye almak ve sonra yeni bir ekonomik atlma doru ilerlemek. Yalnzcaelde edilen pozisyonlar gvence altna almakla yetinemeyiz, nk bu durgunlua yol aard.

Ekonominin yeni ve gl bir atlmnn koullarn yaratmak iin ilerlemeye devam etmekzorundayz. Dmann lkemizde at yaralar mmkn olan en ksa srede sarmak ve halkiktisadnn sava ncesi gelime dzeyine yeniden ulamak zorundayz, yakn gelecekte bu dzeyinemli lde artrmak, halkn maddi refahn iyiletirmek ve Sovyet devletinin ekonomik veaskeri gcn daha da ykseltmek iin bunu yapmalyz.

Bu yeni koullar altnda Kzl Ordu, Sovyet halknn barl, yaratc almasn uyankllklakorumak, Sovyetler Birlii devletinin karlarn etkili biimde gvenceye almak ve anavatanmznsnrlarn dmanlar iin dokunulmaz klmak zorundadr.

Sava srasnda, Kzl Ordu askerlerinin, subaylarnn ve generallerinin temel grevi, zaferkazanmak ve tm g ve bilgilerini dmann tmyle yok edilmesi iin kullanmakt. Barta,istisnasz tm asker, subay ve generallerin ilk grevi, askeri ve politik bilgilerini aralksz

mkemmelletirmekten ibarettir.Kzl Ordunun tm askerleri ve astsubaylar sava sanatn durup dinlenmeksizin renmek

zorundadr, silahlarn tanmak, hizmet ykmllklerini kusursuz yerine getirmek zorundalar.


41/234

Subaylar, astlarnher zamankinden daha okiyi eitmek ve yetitirmek zorundalar.

Kzl Ordu subay ve generalleri savata, muharebe alannda birliklerin ynetimi sanatn iyibaardlar. imdi subaylar ve generaller, birlikleri, barta eitme ve yetitirme sanatn btnylebenimsemek zorundalar.

Byk anavatan sava, sava sanatnda bir ok yenilik ortaya kard. Muharebe alanndakazanlan mcadele deneyimi, birliklerin eitimi ve yetitirilmesi iin zengin bir hazine oluturuyor.Bu nedenle ordunun tm eitimi, bu sava deneyiminin akllca deerlendirilmesi zerindeykselmek zorundadr. Ayn ekilde, bu deneyimin tm alanlarda subay kadrolarnn teorik eitimive Sovyet askeri biliminin daha da gelitirilmesi iin verimli hale getirilmesi gereklidir. Savasanatnn srekli ve hzl gelitii asla unutulmamaldr. Kzl Ordu, yalnzca sava sanatnngeliimini izlemekle deil, ayn zamanda bu geliimi ilerletmekle ykmldr.

Kzl Ordu, birinci snf materyalle donanmtr. Sava gcnn temelini bu oluturur. nemliolan bu materyali btnyle tanmak, bu materyalden ustaca yararlanmak ve onu gzbebei gibikorumaktr.

Birliin eitiminde ve yetitirilmesinde, sk disiplin ve kesin askeri dzen olmakszn baarsalanamaz. Bunu korumak, ordunun tm nlemlerinin temel sorunudur. Kzl Ordu askerlerinin

dolaysz komutan ve eiticisi olan yaverler ve astsubaylar dahil, ynetim kadrolarmz, ilk plandadisiplinin ve dzenin dayana olmaldrlar. Kzl Ordunun askerleri, subaylar ve generalleri, halkve anavatan iin byk hizmetler verdiler. Ancak bu kendini beenmilie ya da kendindenhonutlua yol amamaldr. Hizmetleri yznden kibirlenmek deil, grevinde titiz almak vetm gcn ve bilgisini Kzl Ordunun hizmetine vermek her Sovyet askerinden istenen budur.

Kzl Ordu askeri ve kzl bahriyeli,astsubay, subay ve general yoldalar!

Sovyet hkmeti ve Komnist Partimiz adna sizleri selamlyorum ve Kzl Ordununkuruluunun 28. yldnm vesilesiyle sizleri kutluyorum.

Kzl Ordu gnn kutlama nedeniyle, bugn, 23 ubatta, anavatanmzn bakenti Moskovada,birlik cumhuriyetlerinin bakentlerinde ve kahraman kentler Leningrad, Stalingrad, Sivastopol veOdessada, yirmi pare top at yaplmasn emrediyorum.

Yaasn muzaffer Kzl Ordumuz!Yaasn muzaffer deniz kuvvetlerimiz!Yaasn anl Komnist Partimiz!Yaasn byk Sovyet halk!Yaasn gl anavatanmz!

SSCBnin Savunma Halkkomiserive Sovyetler Birlii BakomutanJ. Stalin

Pravda, 23 ubat 1946


42/234

CHURCHILLN FULTUNDAK (ABD)KONUMASI DOLAYISIYLA PRAVDAMUHABRYLE RPORTAJMart 1946

Soru: Churchillin Amerika Birleik Devletlerinde yapt son konumay nasldeerlendiriyorsunuz?Yant: Mttefik devletler arasna nifak sokmay ve ibirliklerini zorlatrmay hedefleyen,tehlikeli bir giriim olarak deerlendiriyorum.Soru: Churchillin konumasnn, bar ve gvenlik davasna zarar verebilecei hesaba katlmalm?Yant: Evet, kesinlikle. Aslnda Churchill imdi, sava kkrtcs konumuna geliyor, veChurchill bunda yalnz deilyalnzca ngilterede deil, Amerika Birleik Devletlerinde dostlarvar.

Churchillin ve dostlarnn bu bakmdan dikkat ekecek lde Hitler ve dostlarn anmsattklarbelirtilmelidir. Hitler sava, yalnzca Almanca konuan kiilerin tam deerli bir ulusoluturduklarn aklayarak ilan ettii rk teorisiyle balatt. Churchill de, savan karlmasnayalnzca ngilizce konuan uluslarn tm dnyann kaderini belirlemeye yetkili, tam deere sahip birulus olarak grlmesi gerektiini iddia ederek, bir rk teorisiyle balyor. Alman rk teorisi Hitler vedostlarn, dnyann dier uluslar zerinde Almanlarn, tek tam deerli ulus olarak egemen olmalargerektii sonucuna gtrd. ngiliz rk teorisi Churchill ve dostlarn, ngilizce konuan uluslarn,tek tam deerli ulus olarak, dnyann dier uluslar zerinde egemen olmalar gerektii sonucunagtryor.

Aslnda Churchill ve onun ngiltere ve ABDdeki dostlar, ngilizce konumayan uluslara bir trltimatom veriyorlar: Egemenliimizi gnll olarak tanrsanz, her ey yolunda gider, aksi haldesava kanlmazdr.

Ama uluslar, be yllk zor bir sava srecinde kanlarn, Hitlerin egemenliinin yerineChurchillin egemenliini koymak iin deil, lkelerinin zgrlk ve bamszl iin dktler. Bunedenle, ngilizce konumayan ama dnya nfusunun ezici ounluunu oluturan uluslarn, yeni birklelii onaylamayacaklar kesinlikle olasdr.

Churchillin trajedisi, slah olmaz bir Tory olarak bu basit ve aikar gerei anlamamasndanibarettir.

Churchillin yaklamnn, savatan yana bir yaklam, SSCBye kar bir sava ars olduukukusuzdur. Churchillin bylesi bir yaklamnn, ngiltere ve SSCB arasnda varolan ittifakszlemesiyle uyumlu olmad da ayn ekilde aktr. Geri Churchill, okuyucuyu artmak iin,parantez iinde, karlkl yardm ve ibirlii zerine Sovyet-ngiliz szlemesinin sresinin,kolayca elli yla kadar uzatlabileceini sylyor. Ama Churchillin bylesi bir aklamas, onunSSCByle sava yaklamyla, SSCBye kar sava vaazyla nasl badatrlabilir? kisinin hi birbiimde birletirilemeyecei aktr. Ve eer, Sovyetler Birliiyle sava arsnda bulunanChurchill, ayn zamanda ngiliz-Sovyet szlemesinin elli yl daha uzatlabileceini mmkngryorsa, bu onun bu szlemeyi, yalnzca kendisini maskelemek ve anti-Sovyet yaklamnkamufle etmek iin gereksinim duyduu bir kat paras olarak grd anlamna gelir. Bunedenle, Churchillin ngilteredeki dostlarnn, Sovyet-ngiliz szlemesinin sresini elli yla kadarve daha ok uzatlmas zerine aldatc aklamas ciddiye alnmamaldr. Eer taraflardan biriszlemeyi iner ve onu basit bir kat paras haline getirirse, szleme sresinin uzatlmasnn hibir anlam yoktur.Soru: Churchillin konumasnda, Avrupal komu devletlerimizin demokratik rejimlerinesaldrd ve bu devletlerle Sovyetler Birlii arasnda varolan iyi komuluk ilikilerini eletirdiiblm nasl deerlendiriyorsunuz?

Yant: Churchillin konumasnn bu blm, iftira unsurlaryla kabalk ve saygszlkunsurlarnn bir karmn oluturuyor.Bay Churchill, Varova, Berlin, Prag, Viyana, Budapete, Belgrad, Bkre, Sofya, btn bu nl


43/234

kentlerin ve bu blgelerdeki nfusun, Sovyet etki alan iinde bulunduunu ve yalnzca u veya bubiimde Sovyet etkisine tabi olmakla kalmadklarn, ayn zamanda yksek lde Moskovanngittike artan denetimine de tabi olduklarn iddia ediyor. Churchill btn bunlar, SovyetlerBirliinin snrsz yaylma eilimleri olarak niteliyor.

Bylece Churchillin, gerek Moskovay gerekse de SSCBnin yukarda ad geen komudevletlerini kaba ve utanmazca karaladn gstermek zor deildir.

Birincisi, drt devletin temsilcilerinden oluan mttefik kontrol konseylerinin bulunduu,SSCBnin oylarn yalnzca drtte birine sahip olduu Viyana ve Berlinde, yalnzca SSCBnin birdenetiminden szetmek tmyle samadr. Baz insanlarn iftirasz yapamadklar grlmtr,ama ne de olsa bir l tutturmak gerekiyor.

kincisi, u durum unutulmamaldr: Almanlar SSCBnin istilasna Finlandiya, Polonya,Romanya, Bulgaristan Macaristanda giritiler. Almanlar istilay bu lkelerden gerekletirebildiler,nk o zaman bu lkelerde, Sovyetler Birliine dman hkmetler vard. Bu Alman istilasnnsonucu olarak Sovyetler Birlii, Almanlarla arpmalarda ve Alman igali dolaysyla ve Sovyetinsanlarnn Almanlar iin angarya almaya srklemesiyle, geri getirilmez biimde yaklak yedimilyon insan yitirdi. Baka bir deyile Sovyetler Birlii, ngiltere ve Amerika BirleikDevletlerinin birlikte yitirdiklerinden bir ok kat fazla insan yitirdi. Avrupann Hitler boyunduruualtndan kurtulmasn gvenceye alan Sovyet halknn bu muazzam zverisini, urda burda

unutturma eiliminin olmas mmkndr. Ama Sovyetler Birlii bunu unutamaz. Sormak gerekiyor:Sovyetler Birliinin, kendisini gelecek iin gvenceye alma isteiyle, bu lkelerde, SovyetlerBirliine sadk hkmetler olmasna almas artc mdr? Sovyetler Birliinin bu barlabalar delirmi olmakszn, nasl devletimizin yaylma eilimleri olarak gsterilebilir?

Churchill ayrca, Ruslarn egemenlii altnda bulunan Polonya hkmetinin, Almanyaya karzorba ve haksz taleplere kkrtldn iddia ediyor.

Burada her szck kaba ve rencide edici bir iftiradr. Bugnn demokratik Polonyas mkemmelinsanlar tarafndan ynetiliyor. Bunlar, anavatanlarnn karlarn ve onurunu, seleflerininyapamadklar bir tarzda savunmay bildiklerini, edimleriyle kantladlar. Churchill, bugnkPolonya yneticilerinin, lkelerinde herhangi bir yabanc devlet temsilcilerinin egemenliine izinverebileceklerini iddia etmek iin hangi nedenlere sahip?

Churchillin burada, Ruslar karalamasnn nedeni, Polonya ve Sovyetler Birlii arasndakiilikiye nifak tohumlar atma amac gtmyor mu?Churchill, Polonyann politikasnda, SSCByle dostluk ve ittifaka doru ynelmesinden honut

deil. Polonya ile SSCB aras karlkl ilikilerde, atma ve ztlk unsurlarnn egemen olduu birdnem vard. Bu durum, Churchill trndeki devlet adamlarna bu ztlklar koz olarak kullanma vePolonyay Ruslardan koruma bahanesiyle kendine tabi klma ve Rusyay Polonyayla savahayaletiyle rktme ve kendisi iin hakem konumunu koruma olana sunuyordu. Ama bu dnemgemite kald, nk Polonya ile Rusya arasndaki dmanlk, yerini dostlua brakt, Polonya,bugnn demokratik Polonyas ise artk yabanclarn elinde bir oyun topu olmak istemiyor. Banayle geliyor ki tam da bu durum Bay Churchilli tahrik ediyor ve onu Polonyaya kar kaba vesaygsz klara yneltiyor. Ne de olsa bu bir aka deil: Yabanclarn srtndan oyun oynamasnaizin verilmiyor!

Polonyann, gemite Almanlar tarafndan fethedilmi Polonya topraklarn alarak bat snrlarngeniletmesiyle ilgili olarak Churchillin Sovyetler Birliine saldrlarna gelince, burada banaelindeki kartlarla bir kat ayor gibi geliyor. Bilindii gibi, Polonyann bat snrlaryla ilgilikarar, devletin Berlin Konferansnda, Polonyann talebi temelinde kaleme alnd. SovyetlerBirlii bir ok kez, Polonyann talebini doru ve hakl bulduunu aklad. Churchillin bu karardanhonut olmamas tamamen mmkndr, ama bu sorunda Ruslarn tavrn talamaktan kanmayanChurchill, kararn Berlin Konferansnda oybirliiyle alnd, karar iin yalnzca Ruslarn deil,ngilizlerin ve Amerikallarn da oy verdii gereini okurlarndan neden gizliyor? Churchillinsanlar neden yanltmak istiyordu?

Ayrca Churchill, btn bu Dou Avrupa devletlerinde ok nemsiz olan komnist partilerinin,saysal glerini ok aan olaanst bir g elde ettikleri, ve her yerde totaliter bir denetim kurmay

amaladklarn iddia ediyor. Bu lkelerin hemen hemen hepsinde polis ynetimleri arlktadr vebugne dek bunlarn hi birinde, ekoslovakya hari, gerek bir demokrasi yoktur.

Bilindii gibi u anda ngilterede devleti bir parti, i Partisi ynetiyor, muhalefet partilerinin


44/234

elinden, ngiliz hkmetine katlma hakk alnmtr. Churchillde gerek demokrasi b

Documents

Stalin Tüm Eserler-Cilt-16