Steek Kabir Jee

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    1/103

    { 1364}pd ArQ:- ismrnImwlw [ rsnwjIB [ Awidjgq dy SurU qoN [ jugwdIjugwid,

    jugW dy SurU qoN [ qw koaus (rwm) dw, aus pRBU dw (nwm) [ ibsRwmuitkwau, SWqI, Afolqw[

    ArQ:- hy kbIr! myrI jIB auqy rwm (dw nwm) v`s irhw hYiehI myrI mwlw hY [ jd qoNisRStI bxI hY swry Bgq (iehI nwm ismrdy Awey hn) [ aus dw nwm (hI BgqW leI) suKAqy SWqI (dw kwrn) hY [1[

    { 1364}

    pd ArQ:- kau [ sBu kohryk bMdw [ hsnyhwruh`sx dw AwdI [ bilhwrIsdky [ijhijs dI rwhIN, ijs jwiq ivc jMm ky [

    ArQ:- hy kbIr! myrI jwiq hryk bMdw h`sdw huMdw sI (Bwv, julwihAW dI jwiq hrkoeI m^Ol krdw hY) [ pr hux mYN ies jwiq qoN sdky hW ikauNik ies ivc jMm ky mYN krqwrdI bMdgI kIqI hY (qy Awqmk suK mwx irhw hW) [2[

    Bwv:- nIvIN qoN nIvIN jwiq BI slwhux-jog ho jWdI hY, jdoN aus ivc jMm ky koeI mnu`Kprmwqmw dI BgqI krdw hY [ nIvIN jwiq vwly BI koeI mnu`K nwm ismrn qoN rok nhINskdw [

    { 1364}pd ArQ:- ikAw fgmg krihqUM ikauN foldw hYN? qUM ikauN jko-qky krdw hYN? pRBU dIBgqI qoN qUM ikauN jI curWdw hYN? khwhor ikQy? pRBU qoN ibnW hor kyhVy QW? jIauijMd, mn[ nwiekomwlk [

    ArQ:- hy kbIr! (suK dI ^wqr prmwqmw ibswr ky) hor kyhVy pwsy mn Btkw irhw

    hYN? (prmwqmw dI Xwd vloN) ikauN jko-qky krdw hYN? prmwqmw dy nwm dw AMimRq pI, iehnwm hI swry suKW dw pRyrk hY (swry suK prmwqmw Awp hI dyx-jogw hY) [3[

    { 1364}pd ArQ:- kMcnsonw [ kuMflkMnW ivc pwx vwly vwly [ aUpirauhnW vwilAW

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    2/103

    au~qy [ dIsihid`sdy hn [ dwDysVy hoey [ kwnkwny, srkVw [ minmn ivc [

    ArQ:- hy kbIr! jy sony dy vwly bxy hoey hox, auhnW vwilAW auqy lwl jVy hox, (qy iehvwly lokW dy kMnW ivc pwey hox); pr ijnHW dy mn ivc prmwqmw dw nwm nhIN v`sdw, auhnWdy ieh kuMfl sVy hoey kwinAW vWg id`sdy hn (jo bwhroN qW ilSkdy hn, pr AMdroN suAwh huMdyhn) [4[

    Bwv:- nwm qoN ibnw mnu`K dy AMdr sVn itkI rihMdI hY [

    { 1364}pd ArQ:- eyku AwDukoeI ivrlw mnu`K [ imrqkumurdw, dunIAw dy rsW vloN murdw,dunIAwvI suKW vloN by-prvwh [ inrBYinfr; suK imly cwhy du`K vwpryies g`l dI prvwh

    nwh hovy [ rvYismry, cyqy kry [ gun rvYpRBU dy gux cyqy kry, gux gwey [ jqijDr [pyKaumYN vyKdw hW [ qqq`qR, auDr [

    ArQ:- hy kbIr! Ajyhw koeI ivrlw hI mnu`K huMdw hY, jo dunIAwvI suKW vloN by-prvwh rhy,suK imly cwhy du`K Awvyies g`l dI prvwh nw krdw hoieAw aus prmwqmw dy gux gwey ijs mYN ijDr vyKdw hW auDr hI mOjUd hY [5[

    Bwv:- jd qk sMswrk suKW dI lwlsw hY, ismrn nhIN ho skdw [

    { 1364}pd ArQ:- jw idn(pRBU dy gux gw ky) ijs idn, jdoN [ hau mUAwmYN mYN krn vwlwmu`k igAw, mYN suKI hovW, mYN DnwF bxWieh i^Awl mu`k igAw, dyh-A`iDAws ^qm ho igAw[ pwCYhaumY mu`kx qy [ moihmY [ Awpnwmyrw ipAwrw [ sMgIswQI, myry igAwn-ieMdRy[ Bjihismrn krn l`g pYNdy hn [ gouibMdu(A`Kr g dy nwl do lgW hn ( o ) Aqy( u) [ AslI l&z goibMd hY, ieQy guibMd pVHnw hY) [

    ArQ:- hy kbIr! (pRBU dy gux cyqy kr ky) jdoN myrw mYN, mYN krn vwlw suBwau mu`k igAw,qdoN myry AMdr suK bx igAw [ (inrw suK hI nwh bixAw) mY myrw ipAwrw r`b iml ipAw, qyhux myry swQI igAwn-ieMdRy BI prmwqmw hI Xwd krdy hn (igAwn-ieMidRAW dI rucI r`bvwly pwsy ho geI hY) [6[

    Bwv:- suK hau dy iqAwg ivc hY, ismrn BI hau C`ifAW hI ho skdw hY [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    3/103

    { 1364}pd ArQ:- hm qijmYQoN ibnw [ sBu koiehryk jIv [ ijinijs mnu`K ny [ AYsw

    kiries qrHW [ bUiJAwsmJ ilAw, sUJ Aw geI hY [not:- ies Slok ivc ipCly Slok dI kuJ ivAwiKAw ijhI hY [ hau mUAw dy i^Awl smJwieAw hY [ hau dy Awsry mnu`K Awpxy hI AMdr gux vyKdw hY; pr jdoN hau mUAwvwlI hwlq bxdI hY, qW ieh pihlw suBwau iblkul ault jWdw hY, iPr dUijAW ivc guxid`sx l`g pYNdy hn [

    ArQ:- hy kbIr! (hir-nwm ismr ky hux jdoN myrw mYN, mYN krn vwlw suBwau ht igAwhY, mY ieauN jwpdw hY ik) mYN sB nwloN mwVw hW, hryk jIv mYQoN cMgw hY; (inrw iehI nhIN)ijs ijs BI mnu`K ny iesy qrHW dI sUJ pRwpq kr leI hY, auh BI mY Awpxw imqR mlUm huMdw

    hY [7[

    { 1364}pd ArQ:- AweI(ieh haumY mY kurwhy pwx) AweI [ muJih pihmyry pws BI (ijvyN iehhornW pws AwauNdI hY) [ Bysvys [ krykir kir, muV muV kr ky [ Aink...ByskeIvys Dwr ky, keI FMg bxw ky, keI qrIikAW nwl, keI SklW ivc [ hmmY [ auinaus(haumY) ny [ Awdysunmskwr [ auin...Awdysuaus haumY ny nmskwr kIqI, auh haumY il&

    geI, auh haumY bdl ky inmRqw bx geI [not:- Dn, juAwnI, iv`idAw, rwj, Drm-krm Awidk mnu`K ivc haumY pYdw kr dyNdy hn[ ijnHW au~dmW mnu`K bVy cMgy smJ ky krdw hY auh BI keI vwrI AhMkwr ivc lY AwauNdyhn [ AMimRq vyly au~T ky pRBU Xwd krnw, loVvMidAW dI syvw krnI, Awidk Bly kMm hn;pr jy mnu`K rqw Br BI Avyslw ho jwey, qW iehI gux haumY dw Aaugx pYdw kr dyNdy hn ikmYN DrmI hW, mYN dwnI hW [

    ArQ:- hy kbIr! (ieh haumY ijvyN hornW Brmwx AwauNdI hY iqvyN) myry kol BI keI SklWivc AweI [ pr mY ipAwry siqgurU ny (ies qoN) bcw ilAw, qy auh haumY bdl ky inmRqwbx geI [8[

    { 1364}

    pd ArQ:- soeIies haumY hI [ ijh mUAYijs haumY dy mrn nwl [ sBu kohryk

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    4/103

    jIv [ Blo Blo khY(haumY dy iqAwg hryk jIv) slwhuMdw hY [ koie buro n mwnY(haumYdy mwrn ) koeI mnu`K BYVw kMm nhIN AwKdw [

    ArQ:- hy kbIr! ies haumY hI mwrnw cwhIdw hY, ikauNik ies dy mirAW suK huMdw hY [haumY dy iqAwg hryk mnu`K slwhuMdw hY, koeI mnu`K ies kMm mwVw nhIN AwKdw [9[

    { 1364-1365}pd ArQ:- kwrIAwkwlIAW, hnyrIAW [ aUByau~T KloNdy hn, qur pYNdy hn [ kwry jMqkwly jIv, kwly idlW vwly bMdy, cor Awidk ivkwrI bMdy [ lYlY ky [ auiT DwvqyauT dOVdyhn [ isAjyhy bMdy, AYsy mnu`K [ jwinjwx lY, smJ lY, XkIn r`K [ mwry BgvMqr`bdy mwry hoey, r`b qoN bhuq dUr [

    ArQ:- hy kbIr! jdoN rwqW hnyrIAW huMdIAW hn, qW cor Awidk kwly idlW vwly bMdy (AwpxyGrW qoN) au~T KloNdy hn, Pwhy lY ky (dUijAW dy Gr lu`tx leI) qur pYNdy hn, pr XkIn jwxoAjyhy bMdy r`b vloN mwry hoey hn [10[

    not:- Slok n: 9 ivc ilKdy hn ik jo mnu`K Awpxy AMdroN haumY mwrdw hY auh suKI hY,jgq BI ies kMm slwhuMdw hY [ ies dy mukwbly qy AYsy bMdy hn jo hornW mwrn qur poYNdyhn; jwn qW AwpxI BI auh qlI qy r`K ky hI qurdy hn, pr ieh dlyrI iPtkwr-jog hY [jgq BI iPtkwr pWdw hY, qy auhnW dy idl BI kwly hI rihMdy hn [ Ajyhy r`b qoN ivCuVy hoeybMidAW Blw suK ik`Qy?

    { 1365}pd ArQ:- ibrvwin`kw ijhw bUtw [ byiV@EvyiVHAw hoieAw iGirAw hoieAw [ plwsplwh, iCCrw [ Eieauh Fwk plwh dy ru`K [ jujyhVy ru`K [ bsyv`sdy hn, au~gy hoeyhn [ pwisnyVy [

    ArQ:- hy kbIr! cMdn dw in`kw ijhw BI bUtw cMgw jwxo, BwvyN auh Fwk plwh Awidk vrgyru`KW nwl iGirAw hoieAw hovy [ auh (Fwk plwh vrgy inkMmy ru`K) BI, jo cMdn dy nyVy au~gy

    hoey huMdy hn, cMdn hI ho jWdy hn [11[not:- ij`Qy haumY hY auh r`b qoN ivCu`Vy hoey hn, auhnW dy idl kwlIAW rwqW vrgy kwly hn,auQy suK ik`Qy?

    dUjy pwsy, iek in`kw ijhw, grIb ijhw, bMdw BI bVy BwgW vwlw hY jy aus dy AMdr inmRqw dIsugMDI hY [ ies sugMDI nwl auh Awly-duAwly bhuiqAW dw byVw pwr kr dyNdw hY [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    5/103

    { 1365}pd ArQ:- bfweIAhMkwr ivc, au~cw lmw hox dy mwx ivc [ bUifAwfuibAw hoieAw

    jwxo [ koiequsI koeI iDr [ ieauies qrHW [ mq fUbhunwh fu`bxw [ inktynyVy [sugMDusugMDI vwlw[

    ArQ:- hy kbIr! bWs dw bUtw (au~cw lmw hox dy) mwx ivc fu`ibAw hoieAw hY; bWs BwvyNcMdn dy nyVy BI au~gw hoieAw hovy, aus ivc cMdn vwlI sugMDI nhIN AwauNdI [ (hy BweI!) qusIkoeI iDr bWs vWg (haumY ivc) nwh fu`b jwieE [12[

    Slok n: 1 qoN 12 qk dw imlvW Bwv:suK isr& auQy hY ij`Qy pRBU dI Xwd hY; ikauNik pRBU dw ismrn hI mnu`K dI mYN, mYN dw nws

    krdw hY qy suK mYN, mYN dy nws ivc hY [ gurU-dr qy A`pV ky pRBU dI kIqI bMdgI haumY qoNhtw ky inmRqw vl ilAwauNdI hY [ haumY mwrnw iek AYsw Blw kMm hY ijs swrw sMswrslwhuMdw hY [ inmRqw vwlw mnu`K, mwno cMdn dw bUtw hY jo sB sugMDI dyNdw hY [ haumY dy mwryhoey bMdy hnyrIAW rwqW vrgy kwly idl vwly huMdy hn, auh, mwno, bWs hn jo cMdn dy nyVy huMdyhoey BI cMdn dI sugMDI qoN vWjy rihMdy hn, qy Awpo ivc Kih Kih ky sVdy hn [

    Slok n: 13 qoN 40 qk

    { 1365}pd ArQ:- dInumzhb, Drm [ isaudI ^qwr, vwsqy [ pwiepYr auqy [ gwiPlZwi&l (mnu`K) ny [

    ArQ:- hy kbIr! Zw&l mnu`K ny dunIAw (dy Dn-pdwrQ) dI ^wqr dIn gvw ilAw,(A^Ir vyly ieh) dunIAw BI mnu`K dy nwl nwh qurI [ (so) lw-prvwh bMdy ny Awpxy pYr auqyAwpxy hI h`Q nwl kuhwVw mwr ilAw (Bwv, Awpxw nukswn Awp hI kr ilAw) [13[

    { 1365}pd ArQ:- jh jhijQy ijQy [ haumYN [ kauqkqmwSy, rMgqmwSy [ TwE TwieQWQW qy, hryk QW [ snyhIsnyh krn vwlw, ipAwr krn vwlw [ bwhrwibn, bgYr [aUjruaujwV QW [ myrY BWiemyry Bw dw [ rwm snyhIrwm nwl snyh krn vwlw,prmwqmw nwl ipAwr krn vwlw [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    6/103

    ArQ:- hy kbIr! mYN ijQy ijQy igAw hW, QW QW dunIAw vwly rMg-qmwSy hI (vyKy hn); prmyry Bw dw auh QW aujwV hY ijQy prmwqmw nwl ipAwr krn vwlw (sMq) koeI nhIN (ikauNikauQy dunIAw hI dunIAw vyKI hY dIn dw nwm-inSwn nhIN) [14[

    { 1365}pd ArQ:- JuMgIAwin`kI ijhI Ju`gI, BYVI ijhI ku`lI [ BlIsohxI [ BiTB`TI (vrgw)[ gwauipMf [ kusqIkus`qI, byeImwn, Kotw mnu`K [ AwighukmI Biv`Kq, A`n purK,ie`k-vcn hY; ijvyN iBjau isjau kMblI, Alh vrsau myh ivc l&z iBjau Aqyvrsau hn) [ iqh Daulhraus mhl-mwVI [ ijhijs (Daulhr) ivc [ kodw[ nwaunwm [

    ArQ:- hy kbIr! sMqW dI BYVI ijhI ku`lI BI (mY) sohxI (l`gdI) hY, (auQy dInivhwJIdw hY) pr Koty mnu`K dw ipMf (sVdI) B`TI vrgw (jwxo) (auQy hr vyly dunIAw dIiqRSnw dI A`g bl rhI hY) [ ijs mhl-mwVI ivc prmwqmw dw nwm nhIN ismrIdw, aus peI A`g l`gy (mY Ajyhy mhl-mwVIAW dI loV nhIN) [15[

    { 1365}pd ArQ:- ikAw roeIAYrox dI loV nhIN, ikauN roxw hoieAw? igRihGr ivc [ ApunyigRihAwpxy Gr ivc, aus Gr ivc jo inrol aus dw Awpxw hY ijQoN aus koeI k`Fygw nhIN[ jwiejWdw hY [ swkqr`b nwloN tu`tw hoieAw, prmwqmw qoN ivCuiVAw hoieAw jIv, jodunIAw dI ^wqr dIn gvw irhw hY [ bwpurwivcwrw, bdnsIb, mMd BwgI [ rovhuA&sos kro [ jujo [ hwtY hwth`tI h`tI qy, hryk h`tI qy, iek h`tI qoN dUjI h`tI qy [ibkwieivkdw iPrdw hY, kIqy ivkwrW dy v`ty BvWeIdw hY [

    ArQ:- hy kbIr! iksy sMq dy mrn qy A&sos krn dI loV nhIN, ikauNik auh sMq qW ausGr ivc jWdw hY ijQoN aus koeI k`Fygw nhIN (Bwv, auh sMq dIn dw vpwrI hox krkypRBU-crnW ivc jw A`pVdw hY); (jy A&sos krnw hY qW) aus mMd-BwgI (dy mrn) qy A&soskro jo pRBU-crnW qoN ivCuiVAw hoieAw hY, (auh Awpxy kIqy mMd-krmW dy v`ty) hryk h`tI qyivkdw hY (Bwv, swrI dunIAw dI ^wqr Btkx krky hux keI jUnW ivc Btkdw hY) [16[

    { 1365}pd ArQ:- swkqupRBU nwloN tu`tw hoieAw mnu`K, dunIAw dI ^wqr dIn gvwaux vwlw

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    7/103

    bMdw [ lsnQom [ KwinkoTI, stor [ konY(iksy Gr dI) nu`kr ivc, ikqy lukvyN QW [bYTybYiT, bih ky [ prgt hoieau~GV pYNdw hY, nSr ho jWdw hY [ indwinEVk ,Aw^r , zrUr [

    ArQ:- hy kbIr! jo mnu`K r`b nwloN tu`tw hoieAw hY (jo dunIAw dI ^wqr dIn gvweIjw irhw hY) aus ieauN smJo ijvyN Qom dI BrI hoeI koTVI hY [ Qom ikqy lukvyN QW BI bihky Kw leIey, qW BI auh zrUr (AwpxI bo qoN) au~GV pYNdw hY (swkq dy AMdroN BI jdoN inklxgymMdy bcn hI inklxgy) [17[

    { 1365}pd ArQ:- mwieAwdunIAw [ folnIcwtI, du`D dI cwtI [ pvnuhvw, suAws [Jkolnhwruauh cIz ijs nwl du`D irVkIdw hY, mDwxI [ sMqhusMqW ny, auhnW bMidAW ny jodunIAw dI ^wqr dIn guAwcx nhIN dyNdy [ CwiCl`sI [ sMswrudunIAw dw vpwrI[

    ArQ:- hy kbIr! ies dunIAw (mwieAw) du`D dI BrI cwtI smJo, (hryk jIv dw)suAws suAws (aus cwtI irVkx leI) mDwxI imQ lvo [ (ijnHW ieh du`D irVkx dIjwc Aw geI, ijnHW prmwqmw dw ismrn kridAW ies mwieAw vriqAw, ijnHW ny dunIAw vx-ijAw pr dIn BI guAwcn nwh id`qw) auhnW sMq jnW ny (ies ryVky ivcoN) m`Kx(hwsl kIqw qy) KwDw (Bwv; mnu`Kw jnm dw Asl mnorQ hwsl kIqw, ijvyN du`D irVkx dwmnorQ hY m`Kx k`Fxw); pr inrI dunIAw dw vpwrI (mwno,) l`sI hI pI irhw hY (mnu`Kwjnm dw AslI mnorQ nhIN pw sikAw) [18[

    { 1365}pd ArQ:- vhYc`ldI hY [ ihvbr& [ ihvDwrbr& dI Dwr vwlw, TMFw, sIql [pvnusuAws [ pvnu ihvDwr vhY(ijs cwtI ivc) SWq suAws-rUp mDwxI c`ldI hY, nwmdI TMFk vwly suAwsW dI mDwxI ihldI hY [ ijinijs mnu`K ny [ ibloieAw(ies mDwxInwl) irVikAw hY [ Avrhor lok [ iblovnhwrinry irVk hI rhy hn [

    ArQ:- hy kbIr! ieh dunIAw (mwieAw) mwno, du`D dI cwtI hY, (ies cwtI ivc nwm dI)TMFk vwly suAws, mwno, mDwxI ihlweI jw rhI hY [ ijs (BwgW vwly mnu`K) ny (ies mDwxInwl du`D) irVikAw hY aus ny (m`Kx) KwDw hY, bwkI dy hor lok inrw irVk hI rhy hn (auhnW m`Kx Kwx nhIN imldw) (Bwv, jo lok inrbwh-mwqR mwieAw vrqdy hn, qy nwl nwlsuAws suAws prmwqmw Xwd r`Kdy hn, auhnW dw jIvn SWqI-BirAw huMdw hY, mnu`Kw jnm

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    8/103

    dw Asl mnorQ auh pRwpq kr lYNdy hn [ pr jo lok dIn ivswr ky inrI dunIAw ip`CydOV-B`j krdy hn, auh ^uAwr huMdy hn, qy jIvn AjweIN gMvw jWdy hn) [19[

    { 1365}pd ArQ:- cortI(l&z cor qoN cortw AlpwrQk nWv puilMg hY, cortI ies dwiesqRIilMg hY) cMdrI ijhI, cor, TgxI, momo-TgxI [ muisT`g ky [ muis muissdw T`gT`g ky [ lwvY hwith`tI sjWdI hY [ nw musYnhIN T`igAw jWdw [ ijinijs ny [ bwrhbwtbwrW toty, bwrW vMfIAW [

    ArQ:- hy kbIr! ieh dunIAw, ieh mwieAw, momo-T`gxI hY (jo lok dIn ivswr ky inrIdunIAw dI ^wqr Btk rhy hn, auhnW ) T`g T`g ky ieh mwieAw AwpxI h`tI (hor hor)sjWdI hY [ hy kbIr! isr& auh mnu`K ies dI T`gI qoN bicAw rihMdw hY ijs ny ies mwieAwdIAW bwrW vMfIAW kr id`qIAW hn (ijs ny ies dI T`gI BMn ky r`K id`qw hY) [20[

    { 1365}pd ArQ:- eyNh juigieh mnu`Kw jnm ivc, ieh mnu`Kw jnm pw ky [ krih juqUM jo bxwirhw hYN [ bhuqY mIq(ikqy puqR, ikqy iesqRI, ikqy Dn, ikqy rwj-Bwg Awidk) keI Xwr [eyk isauie`k prmwqmw nwl [ rwKihjoV r`Kdy hn [ qyauh bMdy [

    ArQ:- hy kbIr! (dIn ivswr ky, prmwqmw Bulw ky qUM jo puqR iesqRI Dn imlKAwidk) keI imqR bxw irhw hYN, ies mnu`Kw jnm ivc (iehnW imqRW qoN) suK nhIN imlygw [isr& auh mnu`K sdw suK mwxdy hn jo (dunIAw ivc vrqdy hoey BI) ie`k prmwqmw nwlAwpxw mn joV r`Kdy hn [21[

    { 1365}pd ArQ:- mrny qymrn qoN; puqR iesqRI Dn imlK Awidk nwloN moh qoVn dI mOq qoN,

    dunIAw dy moh vloN mrn qoN, dunIAw nwloN moh qoVn qoN [ jgu frYjgq frdw hY, jgqsMkoc krdw hY, jgq J`kdw hY [ Awndu^uSI [ mrny hI qypuqRwidk bhuqy imRqW nwloN mohqoiVAW hI [ prmwndauh prmwqmw ijs ivc prm Awnd hY, auh pRBU jo au~cI qoN au~cI^uSI dw mwlk hY [

    ArQ:- (dunIAw dI ^wqr dIn ivswr ky mnu`K Dn-pdwrQ puqR iesqRI Awidk keIimqR bxWdw hY, Aqy iehnW qoN suK dI Aws r`Kdw hY, ies Aws dy kwrn hI iehnW nwloN moh

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    9/103

    qoV nhIN skdw; pr) hy kbIr! ijs (moh dy iqAwg-rUp) mOq qoN jgq J`kdw hY, aus nwlmyry mn ivc ^uSI pYdw huMdI hY; dunIAw dy ies moh vloN mirAW hI auh prmwqmw imldw hYjo mukMml qOr qy Awnd srUp hY [22[

    { 1365}pd ArQ:- pdwrQusohxI vsq [ pwie kYhwsl kr ky, jy qY iml igAw hY [ ptxuShr [ pwrKUprK krn vwlw, kdr jwnx vwlw [ gwhku^rIdx vwlw [ molu(mrnyhI qy pweIAY) dunIAw nwloN moh dI iqAwg-rUp kImq [

    ArQ:- (ijDr q`ko, dunIAw dI ^wqr hI dOV-B`j hY; so) hy kbIr! (cMgy BwgW nwl) jyqY prmwqmw dy nwm dI sohxI vsq iml geI hY qW ieh gTVI hornW A`gy nwh KolHdw iPr [(jgq dunIAw ivc ieqnw msq hY ik nwm-pdwrQ dy ^rIdx leI) nwh koeI mMfI hY nwkoeI ies vsq dI kdr krn vwlw hY, nwh ieh koeI vsq ^rIdxI cwhuMdw hY, qy nwh koeIieqnI kImq hI dyx iqAwr hY (ik dunIAw nwloN pRIiq qoVy) [23[

    { 1365}pd ArQ:- qw isauaus (sqsMgI) nwl [ jw koijs dw (Awsrw-prnw) [ Twkurupwlk [ BUpiq(BUDrqI [ pqIKsm) zmInW dy mwlk, rwjy [ kauny kwm AwvihikskMm AwauNdy hn? iksy kMm nhIN AwauNdy; swQ nhIN inbwhuMdy [

    ArQ:- hy kbIr! aus (sqsMgI) nwl sWJ bxw ijs dw (Awsrw-prnw) auh prmwqmw hY josB dw pwlk hY, (rwm pdwrQ dy vxjwirAW nwl bxI hoeI pRIiq qoV inB skdI hY, prijnHW ividAw rwj Buie Awidk dw mwx hY, jo dunIAw dy vpwrI hn auh) pMifq hox cwhyrwjy hox cwhy bVI Buie dy mwlk hox iksy kMm nhIN AwauNdy [24[

    { 1365}

    not:- Slok n: 13 qoN auhnW dw izkr c`ilAw hY jo dIn ivswr ky inrw dunI dwvpwr kr rhy hn; ieh mzmUn Slok nbr 40 qk A`pVdw hY [ ipCly Slok ivc ilKdy hnik ijnHW ny iv`idAw rwj Buie izMdgI dw Awsrw-prnw bxw r`iKAw hY, auhnW dI sWJ-im`qRqw BI ieqbwr-jog nhIN huMdI, ikauNik dunI vwlw Awsrw k`cw hY, mnu`K dy AMdrduic`qw-pn sihm itikAw rihMdw hY [ qy hux AwKdy hn ik ies duibDw dUr krn dwisr& ie`ko hI qrIkw hYdunI dy QW dIn nwl ipAwr, iek prmwqmw nwl pRIiq [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    10/103

    lmIAW jtW vwly jW rof-mof sMinAwsI vyK ky iek igRhsqI dy mn ivc ieh i^Awl pYdw hojwxw kudrqI g`l hY ik ieh lok qW dunI C`f ky dIn dy rsqy pey hoey hn, iehnW dyAMdr qW duibDw nhIN hovygI [ kbIr jI AwKdy hn ik koeI ByK jW bwhrlw iqAwg dunIdy moh qoN bcw nhIN skdw [ isr& pRBU-pRIiq hI kwrI nus^w hY [

    pd ArQ:- Awnhor, dunIAw vwlI [ duibDwduicqw-pn, sihm [ jwiedUr ho jWdwhY [ BwvYcwhy [ lWby kys kru(suAwh ml ml ky) jtW vDw lY (qy dunIAw C`f ky bwhrfyrw jw kr)[ Grir mufwieisr au~kw hI munw ky rof mof swDU bx ky dunIAw iqAwg dyh[ kIeyjy kIqI jwey [

    ArQ:- hy kbIr! (dunIAw vwlw) hor hor sihm qdoN hI dUr huMdw hY jy ie`k prmwqmw nwlipAwr pwieAw jwey [ (jd qk pRBU nwl pRIiq nhIN joVI jWdI, dunIAw vwlI duibDw imtnhIN skdI) cwhy (suAwh ml ky) lmIAW jtW rK lY, cwhy au~kw hI isr rof-mof kr lY (AqyjMglW jW qIrQW qy jw ky fyrw lw lY) [25[

    not:- ipCly Slok ivc inrol dunIAwdwrW dw izkr hY, ieQy auhnW dw izkr hY jo Awpxy vloNdunIAw iqAwg gey hn [ kbIr jI dy vyly Ajy ^wlsy vWg koeI kyswDwrI pMQ nhIN sI,ijs auqy koeI nukqwcInI krn dI kbIr jI loV pYNdI [ ieQy jtwDwrIAW dw hI izkr hY [

    { 1365}pd ArQ:- jgujgq, dunIAw dw moh [ AMDAMnHy mnu`K, auh bMdy ijnHW dIn dI

    soJI nhIN, ijnHW dIAW A`KW nhIN KulHIAW [ iqs mihaus koTVI ivc (ijQy dunIAw dy mohdI kwlK hY) [ kwjlkwlK [ bilhwrIsdky [ haumYN [ pYispY ky, if`g ky, vs ky[ nIkis jwihinkl jWdy hn [

    ArQ:- hy kbIr! dunIAw dw moh, mwno, iek AYsI koTVI hY jo kwlK nwl BrI hoeI hY;ies ivc auh bMdy if`gy pey hn ijnHW dIAW A`KW bMd hn (ijnHW dIn dI sUJ nhIN AweI,cwhy auh pMifq rwjy BUpqI hn, cwhy jtwDwrI sMinAwsI Awidk iqAwgI hn) [ pr, mYN auhnWqoN sdky hW, jo ies ivc if`g ky muV inkl AwauNdy hn(jo ie`k prmwqmw nwl ipAwr pw kydunI dy moh iqAwg dyNdy hn) [26[

    not:- pMifq hovy cwhy koeI rwjw BUpqI hovy, iv`idAw jW byAMq Dn-pdwrQ dunIAw dy mohdI kwlK-BrI koTVI ivc ifgxoN bcw nhIN skdy [ pr ieh BI BulyKw hY ik jtwDwrI jWsMinAwsI Awidk swDU, jo Asw igRhsqIAW iqAwgI jwpdy hn, ies k`jl dI koTVI ivcif`gx qoN bcy hoey hn [ ieh zwhrw iqAwg bcwx-jogw nhIN hY [ iek pRBU-pRIiq hI vsIlw hY[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    11/103

    { 1365}pd ArQ:- jwiegwnws ho jwiegw [ skhu(jy bhoir) skhu, jy nws hox qoN rok skdy ho

    [ qqW [ lyhu bhoirrok lvo, bcw lvo [ qyauh bMdy [ nWgy pwvhungI pYrIN, kMgwlWvWg hI [ ijn kyijnHW dy pws [

    ArQ:- hy kbIr! ieh swrw srIr nws ho jwiegw, jy qusI ies nws hox qoN bcw skdy hoqW bcw lvo (Bwv, koeI BI Awpxy srIr nws hox qoN bcw nhIN skdw, ieh zrUr nwshovygw) [ ijnHW bMidAW dy pws l`KW koVW rupey jmHw sn, auh BI ieQoN ngI pYrIN hI (Bwv,kMgwlW vWg hI) cly gey (swrI aumr dunIAw dI ^wqr Btkdy rhy, dIn ivswr id`qw;Aw^r ieh dunIAw qW ieQy rih geI, ieQoN Awqmk jIvn ivc inrol kMgwl ho ky qury)[27[

    { 1365}pd ArQ:- kvnY mwirgiksy rsqy qy, iksy Awhry, iksy aus kMm ivc jo lwhyvMd hovy [kYjW [

    ArQ:- hy kbIr! ieh srIr nws ho jwiegw, ies iksy (aus) kMm ivc joV (jo qyry leIlwhyvMdw hovy); so, swD sMgiq kr Aqy pRBU dI is&iq-swlwh kr (dunI qW ieQy hI rihjWdI hY, dIn hI swQI bxdw hY) [28[

    not:- ieQy l&z kY qoN ieh Bwv nhIN hY ik mnu`K ny swD sMgiq Aqy hir gun ivcoNiek cIz cuxnI hY ieQy Bwv ieauN hYb`s! do hI lwhyvMd kMm hn, swD sMgiq jW hirgun, qIjw koeI nhIN [ so ieQy jW qoN Bwv Aqy dw lYxw hY [

    kbIr mrqw mrqw jgu mUAw, mir BI n jwinAw koie ] AYsy mrny jo mrY, bhuir n mrnw hoie]29] (pMnw 1365-1366)

    not:- AYsy mrny jo mrY kbIr jI ny ieQy sw& l&zW ivc ieh nhIN d`isAw ik auh AYsymrny qoN kIh Bwv lYNdy hn [ auN\ Slok n: 28 ivc auh d`s Awey hn ik ies nwsvMq

    srIr sPl krn leI sMgiq kir swD kI, hir ky gun gwie [ l&z AYsy dsdw hY ikies dw izkr pihly Slok ivc kIqw jw cu`kw hY [ jdoN mnu`K inrI dunIAw dI ^wqr BtkdwhY qW ies mwieAw AwpxI izMdgI dw shwrw bxw lYNdw hY; iPr hr vyly ieh sihm BIitikAw rihMdw hY ik ikqy rws-pUMjI hQoN clI nw jwey, jW, ies joVI hoeI CyqI hI nwhC`fxw pY jwey, CyqI hI mOq dw ngwrw nwh Aw v`jy [ so, inrI dunIAw dw gwhk mnu`K iesqrHW idn ivc keI vwrI Ax-AweI mOqy hI ipAw mrdw hY, sihm nwl hr vyly ies dw swh

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    12/103

    su`kw rihMdw hY [ ies rozwnw mOq qoN bcx leI kbIr jI ny mwrg d`isAw hY sMgiq kirswD kI, hir ky gun gwie [ ausy i^Awl ies Slok ivc ieSwry-mwqR hI AwKdy hn AYsymrny jo mrY [

    ies AYsy mrny jo mrY gurU Amrdws jI ny sw& l&zW ivc smJw id`qw hY [ vyKo ibhwgVykI vwr pauVI n: 17 [

    { 1366}kbIr jI dy ies AYsy mrny jo mrY Bwv smJwx leI gurU Amrdws jI ieauN ilKdy hn:

    m: 3 ] ikAw jwxw ikv mrhgy, kYsw mrxw hoie ] jykir swihb mnhu n vIsrY, qw sihlwmrxw hoie ] mrxY qy jgqu frY, jIivAw loVY sBu koie ] gur prswdI jIvqu mrY, hukmY bUJY

    soie ] nwnk AYsI mrnI jo mrY, qw sd jIvxu hoie ]2]17] (pMnw 1366)prmwqmw mnoN nwh ivswrnw qy aus dI rzw smJxwieh hY kbIr jI dy gUJ Bwv dIivAwiKAw jo siqgurU Amrdws jI ny kIqI hY; A^Ir qy hzUr ny kbIr jI dy l&zW duhrw kykih BI id`qw hY:

    nwnk AYsI mrnI jo mrY, qw sd jIvxu hoie ] (pMnw 1366)

    kbIr jI ilKdy hn AYsy mrny jo mrY; siqgurU jI ilKdy hn nwnk AYsI mrnI jo mrY [kbIr jI ilKdy hn bhuir n mrnw hoie; siqgurU jI iesy i^Awl hor l&zW ivc vtw kyilKdy hn qw sd jIvxu hoie [

    i^Awl qy l&zW dI ieh sWJ sb`b nwl nhIN ho geI [ gurU Amrdws jI dy pws kbIr jI dwieh Slok hU-b-hU mOjUd sI [ kbIr jI ny i^Awl gUJ ijhw r`iKAw sI, gurU Amrdws jIny aus KulHy l&zW ivc spSt kr id`qw [ so, ieh khwxI Zlq hY ik BgqW dI bwxI gurUArjn swihb ny iek`TI kIqI sI [ ieh qW pihly hI gur-ivAkqIAW pws mOjUd sI (pVHo iespusqk dI muFlI ivcwr) [

    pd ArQ:- mrqw mrqwmuV muV mrdw, roz roz mrdw, hr roz mOq dy sihm dw dbwieAwhoieAw [ mir n jwinAw(mOq dy sihm vloN) mrn dI jwc nwh is`KI, mOq dw sihm mukwx

    dI jwc nwh is`KI [ AYsy mrny jo mrYjo ies qrHW mwieAw vloN mry (ijvyN ipCly slok n:28 ivc d`isAw hY) jo swD sMgiq ivc pRBU dI is&iq-swlwh kr ky mwieAw vloN mry [bhuirmuV muV [ bhuir n mrnw hoieaus muV muV mOq dw sihm nhIN huMdw [

    ArQ:- hy kbIr! (inrI dunIAw dw vpwrI) jgq hr vyly mOq dy sihm dw dbwieAwrihMdw hY, (inrI mwieAw dw vpwrI) iksy iDr BI smJ nhIN AwauNdI ik mOq dw ieh sihmikvyN mukwieAw jwey [ (swD sMgiq ivc pRBU dI is&iq-swlwh kr ky) jo mnu`K ijaUNdw hI

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    13/103

    mrdw hY (dunIAw vloN moh qoVdw hY) aus iPr ieh sihm nhIN rihMdw [29[

    { 1366}

    pd ArQ:- mwnsmnu`K dw [ bwrY bwrbwr bwr, muV muV [ bnjMgl [ pwkyp`kyhoey [ BuiezmIn auqy [ igrihif`g pYNdy hn [ fwrfwlI [

    ArQ:- hy kbIr! mnu`Kw jnm bVI muSkl nwl imldw hY, (qy, jy pRBU dw nwm ivswr kyinrw dunIAw ivc l`g ky ie`k vwrI h`QoN igAw) qW muV muV nhIN imldw; ijvyN jMgl dy ru`KWdy p`ky hoey Pl (jdoN) zmIn auqy if`g pYNdy hn qW muV fwlI nwl nhIN l`gdy [30[

    not:- jMgl dy ru`KW qoN if`gy hoey Pl iksy dy kMm BI nhIN AwauNdy, qy muV fwlI nwl nhINl`gdy [ iesy qrHW jy dIn dunI dI ^wqr gvw id`qw, mwieAw dI ^wqr prmwqmw dI

    Xwd ivswrI r`KI, qW ieh imilAw hoieAw jnm BI AzweIN igAw, qy muV muV BI nhIN imldw[

    { 1366}pd ArQ:- quhI qUqUM hI qUM, isr& qUM [ kbIrusB qoN v`fw [ qjihjy(hy kbIr!) qUMC`f dyvyN [ srIrusrIr dw moh, mOq dw sihm, dyh-A`iDAws [

    ArQ:- (ies mnu`Kw jnm dw Asl mnorQ prmwqmw dy nwm dI pRwpqI hY, ies dI ^wqr

    ieh zrUrI hY ik prmwqmw dw ismrn kIqw jwey, pRBU dy gux jwey jwx; so) hy kbIr! (sdwieauN AwKhy pRBU!) qUM hI sB qoN v`fw hYN, qyrw hI nwm sB qoN v`fw hY [ (pr ies is&iq-swlwh dy nwl nwl hy kbIr!) jy qUM pihlW Awpxy srIr dw moh BI iqAwgyN, qdoN hI prmwqmwdw nwm-rUp rqn imldw hY [31[

    { 1366}not:- ipCly Slok n: 31 ivc ilKy hoey jau pihly qjih srIru dI ies Slok ivc hor

    ivAwiKAw kIqI hY [ srIr dw moh mnu`K dunIAw dI dOV B`j vl pRyrdw hY, jy mnu`K dIcwh Anuswr mwieAw nwh iek`TI hovy qW ieh igly-guzwrIAW krdw hY [ pRBU dy gux BI gwvy,qy igly-guzwrIAW BI krdw rhyieh dovyN g`lW nhIN PbdIAW [ ies bMdgI nhIN AwKIdw[ aus pRBU dy rwzk hox qy BI XkIn b`Jy [

    pd ArQ:- JMKubuV-buV, igly-guzwrI [ n hoienhIN ho skdw [ krmb^SS [krImb^SS krn vwly pRBU jI [ myit n swkYGtw-vDw nhIN skdw [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    14/103

    ArQ:- hy kbIr! (srIr qjx dw Bwv ieh hY ik dunIAw dI ^wqr) igly-guzwrI nwhkrdy rhIey, (dunIAw dy lwlc ivc PisAw hoieAw) jo kuJ qUM AwKdw hYN auhI nhIN ho skdw,(is&iq-swlwh krn dy nwl nwl ieh BI XkIn r`K ik) b^SS krn vwly pRBU jI jo b^SSW(jIvW auqy) krdy hn auhnW koeI (hor jIv) vDw-Gtw nhIN skdw [32[

    { 1366}pd ArQ:- kS(Skt.k` to test, rub on a touch-stone) prKxw, p`QrI auqy rgVnwijvyN sonw prKx leI GsweIdw hY [ vtI(Skt. wt:) gItI, gItw [ kS-vtIauh gItwijs au~qy sonw rgV ky prKIdw hY ik Krw hY jW Kotw [ ksautIkS-vtI [ ksautI rwmkIauh ksOtI ijs dI rwhIN mnu`K dI pRBU nwl s`cI pRIiq prKI jw sky [ JUTwJUT nwlipAwr krn vwlw, inrI dunIAw nwl moh krn vwlw, dIn dunI dI ^wqr gvwaux

    vwlw [ shYshwrdw hY, pUrw auqrdw hY, Krw swbq huMdw hY [ mir jIvwmr ky jIivAwhoieAw, jo dunIAw vloN mr ky dIn vl jIivAw, ijs ny dyh-AiDAws mukw id`qw hY [ nitkYprK ivc Krw swbq nhIN huMdw, pUrw nhIN auqrdw [

    ArQ:- hy kbIr! jo mnu`K dunIAw nwl moh krn vwlw hY auh aus ksOtI auqy Krw swbqnhIN huMdw ijs dI rwhIN mnu`K dI pRBU nwl s`cI pRIiq prKI jWdI hY [ pRBU nwl pRIiq dI prKivc auhI mnu`K pUrw auqrdw hY jo dunIAw dy moh vloN mr ky dIn dy ipAwr ivc jIaUipAw hY [33[

    { 1366}pd ArQ:- aUjlaujly, sw&-suQry, ic`ty, vDIAw [ pihrihpihndy hn [ kwpryk`pVy [ KwihKWdy hn [ pwn supwrI KwihbWk-pn vwsqy sohxy l`gx vwsqy pwn supwrIKWdy hn [ bwDyb`Jy hoey, srIr sjweI r`Kx dy moh ivc b`Jy [ jmpuirjm dy Shrivc, jm ky v`s ivc, jm dy dbwau hyT, mOq dy sihm ivc [ jWihjWdy hn, itky rihMdy hn[

    ArQ:- hy kbIr! (inrI dunIAw dy vpwrI bMdy Awpxy Awp dI SUkw-SwkI vwsqy) vDIAwk`pVy pWdy hn qy pwn supwrIAW KWdy hn; pr (srIr sjweI r`Kx dy moh nwl) b`Jy hoey auhbMdy mOq Awidk dy sihm ivc itky rihMdy hn ikauNik auh prmwqmw dy nwm qoN vWjy rihMdy hn(dIn ivswr ky dunI dw moh hr hwlq ivc duKdweI hY) [34[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    15/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    16/103

    ArQ:- hy kbIr! (ies srIr dI juAwnI suMdrqw Awidk dw) mwx nhIN krnw cwhIdw(Aw^r hY qW ieh) h`fIAW (dI mu`T) jo cMm nwl lpytIAW hoeIAW hn [ (ies srIr dwAhMkwr krdy) auh bMdy BI (AMq ) im`tI ivc jw rly jo vDIAw GoiVAW au~qy (svwr huMdy sn)qy jo (Juldy) CqrW hyT bYTdy sn [37[

    { 1366}pd ArQ:- dyiKvyK ky [ Avwsumhl [ Awju kwil@A`j Blk, Jbdy hI [ BuieBuM\qy, DrqI auqy [ jwmYau~g pYNdw hY [38[

    ArQ:- hy kbIr! Awpxw au~cw mhl vyK ky (BI) AhMkwr nhIN krnw cwhIdw (ieh BI cwridn dI hI Kyf hY; mOq Awaux qy ies mhl C`f ky) A`j Blk hI im`tI ivc rl jwxw hY,swfy (srIr) auqy Gwh au~g peygw [38[

    { 1366}pd ArQ:- rMkukMgwl mnu`K [ nwaubyVI, izMdgI dI byVI [ ikAw jwnau mYN kIhjwxdw hW? n hsIAY m^ol nwh krIN [

    ArQ:- hy kbIr! (jy qUM Dnvwn hYN, qW ies Dn-pdwrQ dw BI) mwx nwh krIN, nwh iksykMgwl (vyK ky) T`Tw-m^Ol krIN [ (qyrI AwpxI jIvn-) byVI Ajy smuMdr ivc hY, pqw

    nhIN kIh ho jwey (ieh Dn-pdwrQ h`QoN jWidAW icr nhIN l`gdw) [39[ { 1366}pd ArQ:- dyhIsrIr, kWieAW [ surMgsohxy rMg vwlI [ Awju kwil@A`j-k`l, A`j-Blk, QohVy hI icr ivc [ kWcurIkuMj [ BuXMgs`p [

    ArQ:- hy kbIr! ies sohxy rMg vwly srIr vyK ky BI AhMkwr nwh krIey; ieh srIr BIQohVy idnW ivc hI C`f jwaugy ijvyN s`p kuMj lwh dyNdw hY (ijMd qy srIr dw BI p`kw sdw-

    inBvW swQ nhIN hY) [40[41 qoN 70 qk

    { 1366}

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    17/103

    pd ArQ:- lUtnw hYjy dbw dbw sWBxw hY, jy iek`Tw krnw hY [ qqW [ lUit lYiek`Tw kr lY [ rwm nwm hY lUitprmwqmw dy nwm dI lu`t peI hoeI hY, pRBU dw nwm dbw-db vMifAw jw irhw hY [ iPirmuV, smw ivhw jwx qy [

    ArQ:- hy kbIr! (dunIAw dI ^wqr kIh Btk irhw hYN? vyK) prmwqmw dw nwm dbw-dbvMifAw jw irhw hY, jy iek`Tw krnw hY qW ieh nwm-Dn iek`Tw kr [ jdoN ijMd (srIr ivcoN)inkl geI, smW ivhw jwx qy A&sos krnw peygw [41[

    { 1366}pd ArQ:- koeI n jnimEkoeI ivrlw hI huMdw hY [ ApnY...Awigjo Awpxy Gr A`glwey, jo Apx`q swVy, jo dyh-A`iDAws mukw dyvy [ pWcau lirkwpMjy lVky, mwieAw dypMjy pu`qr kwm Awidk [ jwir kYswV ky [ lwig rhYlweI r`Ky [ ilvsuriq dI qwr [

    ArQ: (pr nwm Dn iek`Tw krn leI zrUrI hY ik mnu`K Apx`q pihlW ^qm kry, qy) hykbIr! (jgq ivc) Aijhw koeI ivrlw hI imldw hY jo Awpxy srIrk moh swVdw hY, qy,kwmwidk mwieAw dy pMjW hI pu`qRW swV ky prmwqmw (dI Xwd) ivc suriq joVI r`Kdw hY[42[

    { 1366}

    not:- ipCly Slok dy l&z pWcau lirkw ivc lirkw bhu-vcn hY, iehI l&z iesSlok ivc BI aus pihly Bwv ivc hI vriqAw hY [ iesy qrHW l&z lirkI BI bhu-vcn hY[

    pd ArQ:- lirkwpWcau lirkw, kwmwidk mwieAw dy pMjy hI pu`qR [ lirkIlVkIAW,AwSw iqRSnw eIrKw AwidA mwieAw dIAW DIAW [ bycYnwm-Dn dy v`ty ivc dy dyvy, nwm Dn^rIdx leI ieh kwmwidk qy AwSw iqRSnw Awidk dyvy [ ko hYkoeI ivrlw hI huMdw hY [byceIbycY, vycdw hY [ swJwsWJ, sq-sMg dI sWJ, nwm-Dn dy vpwr dI sWJ [ kbIrisaukbIr nwl, kbIr cwhuMdw hY ik myry nwl [ hir sMig bnjulirkw lrkI hrI dy

    ky hrI dy nwm dw sOdw [ bnjusOdw, lYx-dyx, vpwr [ArQ:- koeI ivrlw hI huMdw hY jo prmwqmw nwl (aus dy nwm dw) vxj krdw hY, jo (nwmDn ^rIdx leI kwmwidk mwieAw dy pMj) pu`qR Aqy (AwSw iqRSnw eIrKw Awidk) DIAW v`tyivc dyNdw hY [ kbIr cwhuMdw hY ik Ajyhw mnu`K (ies vpwr ivc) myry nwl BI sq-sMg dIsWJ bxwey [43[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    18/103

    { 1366}pd ArQ:- cyqwvnIcyqw, Xwd-idhwnI [ mqmqW, ikqy [ shswgumr, hsriq, Brm

    [ pwCYhux qk dy jIvn ivc [ Bog jujyhVy Bog [ pwCY Bog ju BogvyijhVy Bog hux qkBogy hn [ iqn koauhnW BogW dy v`ty ivc [ iqn ko guVu lY Kwih(auhnW BogW dI kImq b`sieqnI ku hI hY ik) auhnW dy v`ty rqw ku guV lY ky Kw lY, auhnW dy ievz ivc rqw ku guV hIiml skdw hY (ijvyN koeI gwhk h`tI qoN sOdw ley qW ipCoN JUMgy dy qOr qy rqw ku guV mMg lYNdwhY) [

    ArQ:- hy kbIr! mYN qY cyqw krWdw hW, mqW iPr gumr rih jweI; jo Bog hux qweIN qUM Bogyhn (mqW smJyN ik qUM bVIAW mOjW mwx leIAW hn, Asl ivc) iehnW dI pWieAW ieqnI kuhI hY (ijvyN iksy h`tI qoN sOdw lY ky JUMgy vjoN) rqw ku guV lY ky Kw leyN [44[

    { 1366}pd ArQ:- jwinEjwixAw, smiJAw sI [ piVbo BlopVHnw cMgw hY, mnu`Kw jIvn dw sBqoN cMgw kMm iv`idAw pVHnI hY [ piVby isaupVHn nwloN [ jogupRBU-crnW ivc juVnw [inMdau(hukmI Biv`Kq, AMn purK, iek-vcn) byS`k inMdw kry, mwVw AwKy [

    ArQ:- hy kbIr! (ieQy kwSI ivc au~cIAW jwqW vwilAW vyd SwsqR Awidk pVHidAW vyKky) mYN smiJAw sI ik iv``idAw pVHnI mnu`Kw jnm dw sB qoN cMgw kMm hovygw, pr (iehnW lokW

    dy inry vwd ivvwd vyK ky mY XkIn Aw igAw hY ik AjyhI iv`idAw) pVHn nwloN pRBU-crnWivc juVnw (mnu`K leI) Blw hY [ (so, ies g`loN) jgq by-S`k mY mwVw ipAw AwKy mYN(iv`idAw dy v`ty BI) prmwqmw dI BgqI nhIN C`fWgw [45[

    not:- ipCly SlokW ivc dunIAw dy Bog pdwrQW nwloN nwm cMgw AwiKAw hY, ies Slokivc iv`idAw dy twkry qy BI nwm dI mh`qqw d`sI hY [

    { 1366}

    pd ArQ:- ik inMdYkIh inMd skdw hY? (aus dy) l`By AOguxW kOx shI mMnygw? bpuVwivcwrw, mUrK [ ijh minijs dy mn ivc [ igAwnusmJ, cMgy mMdy dI pCwx [ rivrhyismr irhw hY [ qjyqij, C`f ky [

    not:- iksy mnu`K dy cMgy qy mwVy pihlU shI qrIky nwl mnu`K prK skdw hY, ijs dohWpwisAW dI pihlW Awp pUrI smJ hovy [ ausy mnu`K dI kIqI nukqw-cInI dw koeI mu`l pY

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    19/103

    skdw hY [ kbIr jI Slok n: 45 ivc ilKdy hn ik jy iv`idAw Aqy BgqI ivcoN koeI ie`kcIz cuxnI hY, qW mYN qW BgqI psMd krWgw [ ies ivc koeI Sk nhIN ik lok myrI iescox qy T`Tw krngy; ies bwry lokW dy T`Ty-m^Ol dI prvwh qdoN hI kIqI jw skdI hY jy auhnW iv`idAw Aqy BgqI dohW dI kuJ sUJ hovy [ prMqU Awm hwlq ieh hY ik lok ivcwry BgqI dI

    swr hI nhIN jwxdy, ies vwsqy jy ieh lok mY myrI ies cox qy mwVw AwKdy hn qW iehnW dInukqw-cInI dw kOfI BI mu`l nhIN hY [

    ArQ:- hy kbIr! ijs mnu`K dy AMdr (ieh) sUJ nhIN hY (ik iv`idAw dy twkry qy pRBU dIBgqI ikqnI vf-mu`lI dwiq hY, auh mnu`K jy myrI ies cox qy mY mwVw AwKy) qW aus mnu`K dyieh inMdw krn dw koeI ArQ nhIN hY [ so, kbIr (Ajyhy bMidAW dI ies dMd-kQw dI prvwhnhIN krdw, qy) prmwqmw dw ismrn kr irhw hY, Aqy hor swry (kMmW dy) moh dw iqAwg krirhw hY [46[

    { 1366}pd ArQ:- prdysIieh jIv jo ies jgq ivc muswi&r vWg cwr idn leI rihx AwieAwhY, ijvyN koeI jogI iksy bsqI ivc do cwr idn vwsqy Aw itkdw hY [ GwGrw(Skt.GGLrGrGrwa gate, a door) drvwzw, (Bwv, igAwn-ieMdRw) [ GwGrY-drvwzy nU, igAwn-ieMdRy [ chu idischuMAW pwisAW vloN, (Bwv, hryk igAwn-ieMdRy ) [ AwigA`g, ivkwrW dIA`g (A`KW pr-idRsit ivkwr, kMnW pr inMdw; jIB im`T suAwd ieiqAwidk) [iKMQwgodVI, ies prdysI jogI dw srIr-rUp godVI [ qwgwies srIr-godVI dIAW

    twkIAW joV ky r`Kx vwlw Dwgw, ijMd-Awqmw [ AWcsyk, ivkwrW dI A`g dw syk [ArQ:- ies prdysI jIv dy igAwn-ieMidRAW hr pwsy vloN ivkwrW dI A`g l`gI hoeI hY,(jo prdysI jogI by-prvwh ho ky ies A`g dw in`G mwxdw irhw, aus dI) srIr-godVI(ivkwrW dI A`g ivc) sV ky koly ho geI, (pr ijs prdysI jogI ny ies godVI dy Dwgy dw,ies srIr ivc v`sdI ijMd dw, i^Awl r`iKAw qy ivkwr-AgnI dy in`G dw suAwd mwxn qoNsMkoc kIqI r`iKAw, aus dI) Awqmw (iehnW ivkwrW dI A`g dw) syk BI nwh l`gw (Bwv,auh ies bldI A`g ivcoN bc igAw) [47[

    pd ArQ:- KwpruK`pr ijs ivc jogI Gr Gr qoN Awtw mMgdw hY, auh mn jo dr dr qyBtkdw hY, auh mn jo keI vwSnW ivc ^uAwr huMdw iPrdw hY [ PUt mPUttoty toty ho igAw,byAMq vwsnW ipCy dOV-B`j krn l`g ipAw [ bpuVwivcwrw, mMd-BwgI, ijs ny ies jnm-

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    20/103

    PyrI ivc kuJ BI nwh K`itAw [ KyilEKyf aujwV igAw, bwzI hwr igAw [ AwsinAwsnauqy, ies dy p`ly [ ibBUiqsuAwh, Kyh-^uAwrI [

    ArQ:- hy kbIr! (ivkwrW dI A`g ivc pY ky ijs bd-nsIb jIv-jogI dI) srIr-godVIsV ky kolw ho geI qy (ijs dw) mn-K`pr dr dr qoN vwsnW dI iB`iCAw hI iek`TI krdwirhw, (auh) mMd-BwgI jIv-jogI mnu`Kw jnm dI Kyf aujwV ky hI jWdw hY, aus dy p`ly Kyh-^uAwrI hI pYNdI hY [48[

    { 1367}pd ArQ:- QorY jilQoVHy pwxI ivc [ QorY jil mwCulIQoVHy pwxI ivc m`CI [

    not:- ijvyN pwxI m`CI dI ijMd dw Awsrw hY, iqvyN prmwqmw jIvwqmw dw Awsrw hY [ jy m`CIQoVHy pwxI vwly C`pV ivc rihx l`g pey, qW JIaUr Awidk suKYn qrHW hI Aw ky jwl lw ky aus PV lYNdy hn; iqvyN hI jy jIv Dn iv`idAw duinAwvI Bog Awidk Awpxy jIvn dw Awsrwbxw ley qW mwieAw dy pWcau lirkw AswnI nwl hI gRs lYNdy hn [ ieh toGnYies toeyivc, ies C`pV ivc, iehnW hoCy AwsirAW dy ADIn irhW [ sm@wilsMBwl, sWB, Awsrw lY[49[

    jaujy [ KwronmkIn, by-suAwdw [ poKr(Skt. pu`kr a lake, a pond) C`pV [poKirC`pV ivc [ poKir poKirhryk C`pV ivc [ poKir poKir FUFqyin`ky in`ky C`pVW

    ivc (ijMd dw Awsrw) FUMiFAW [ koeI n kih hYkoeI nhIN AwKdw [ArQ:- hy kbIr! QoVHy pwxI ivc m`CI rihMdI hovy, qW JIaUr Aw ky jwl pw lYNdw hY (iqvyN jyjIv duinAwvI Bog iv`idAw Dn Awidk Awpxy jIvn dw Awsrw bxw ley qW mwieAw dypWcau lirkw AswnI nwl hI gRs lYNdy hn) [ hy m`CI! ies toey ivc rih ky qUM JIaUr dyjwl qoN bc nhIN skdI, jy bcxw hY qW smuMdr l`B (hy ijMdy! iehnW Bog-pdwrQW AwsrwbxwieAW qUM kwmwidk dI mwr qoN bc nhIN skdI; ieh hoCy Awsry C`f, qy prmwqmw l`B)[49[

    hy kbIr! smuMdr nwh C`fIey, cwhy (aus dw pwxI) bVw hI Kwrw hovy; in`ky in`ky C`pVW ivc(ijMd dw Awsrw) FUMiFAWkoeI nhIN AwKdw ik ieh kMm cMgw hY [50[not:- dunIAw dy Bog suAwdly jwpdy hn, Dn iv`idAw Awidk dw mwx BI hulwry ivc lYAwauNdw hY [ pRBU dI Xwd iehnW dy twkry qy by-suAwdI cIz jwpdI hY, Awpw vwrnw pYNdw hY [pr, iPr BI pRBU dy nwm dy swhmxy dunIAw vwly ieh swry Awsry hoCy hn; iehnW dI tykr`iKAW kwmwidk Aw dbWdy hn, jIvn dy rwh qoN KuMJ jweIdw hY qy AMq iPtkwrW hI K`tIdIAW

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    21/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    22/103

    { 1367}pd ArQ:- dUblwdublw, kmzor [ hrnwjIv-hrn [ iehuieh jgq [ iehu qwlu

    ieh, jgq-rUp qlwb [ hrIAwrwhirAwvlw, ijs ivc mwiek BogW dI hirAwvl hY [AhyrIiSkwrI, byAMq ivkwr [ eykuiek`lw [ jIaujIv, ijMd [ kyqw kwluikqnw kusmw? bhuq icr qk nhIN [ bMcaumYN bc skdw hW [

    ArQ:- hy kbIr! ieh jgq iek AYsw srovr hY ijs ivc byAMq mwiek BogW dI hirAwvlhY, myrI ieh ijMd-rUp hrn kmzor hY (ies hirAwvl vl jwx qoN rih nhIN skdw) [ myrIijMd ie`k-iek`lI hY, (ies Pswx leI mwiek Bog) l`KW iSkwrI hn, (iehnW dI mwr qoNAwpxy au~dm nwl) mYN bhuqw icr bc nhIN skdw [53[

    { 1367}pd ArQ: qIrkMFw [ jujy [ krihqUM bxw leyN [ inrmlsw& [ nIrupwxI [mukiq(lwK AhyrI Awidk ivkwrW qoN) ^lwsI [ ieau kihies qrHW AwK ky [ rmy(pRBU dw nwm) ismrdw hY [

    ArQ:- hy kbIr! jy qUM gMgw dy kMFy auqy (rihx leI) Awpxw Gr bxw leyN, qy (gMgw dw)sw& pwxI pINdw rhyN, qW BI prmwqmw dI BgqI krn qoN ibnw (lwK AhyrI Awidk ivkwrWqoN) ^lwsI nhIN ho skdI [ kbIr qW ieh g`l d`s ky prmwqmw dw nwm hI ismrdw hY [54[

    { 1367}ArQ:- hy kbIr! (gMgw Awidk qIrQW dy sw& jl dy kMFy irhYS r`iKAW qW kwmwidk ivkwr^lwsI nhIN krdy, qy nwh hI mn pivqR ho skdw hY, pr) jdoN (prmwqmw dy nwm dw ismrnkIiqAW) myrw mn gMgw dy sw& pwxI vrgw piv`qR ho igAw, qW prmwqmw mY kbIr kbIr AwKky (vwjW mwrdw) myry ip`Cy quirAw iPrygw [55[

    not:- Slok n: 54 Aqy 55 imlvW i^Awl dyNdy hn ik qIrQW qy irhYS r`iKAW mn ivkwrWqoN nhIN bcdw, ismrn nwl hI pivqR huMdw hY, qy ieqnw piv`qR ho jWdw hY ik prmwqmw Awpmnu`K dy AMdr Aw prgt huMdw hY [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    23/103

    { 1367}

    pd ArQ:- hrdIhldI [ pIArIpIlI, pIly rMg dI [ aUjl Bwieic`ty rMg qy, ic`tw[ snyhIsnyh krn vwlw, ipAwr krn vwlw [ qauqdoN [ donau brndovyN au~cI qynIvIN jwiq (dw ivqkrw) [56[

    pIrqnuipl`qx, pIlw rMg [ hrYdUr kr dyNdI hY [ cUn ichnucUny dw ichn, cUny dwic`tw rMg [ n rhwienhIN rihMdw [ bilhwrIsdky, kurbwn [ ijhijs pRIiq dI brkiqnwl [57[

    ArQ:- hy kbIr! hldI pIly rMg dI huMdI hY, cUnw s&Yd huMdw hY (pr jdoN ieh dovyN imldyhn qW dohW dw rMg dUr ho jWdw hY, qy lwl rMg pYdw ho jWdw hY; iesy qrHW) prmwqmw nwlipAwr krn vwlw mnu`K prmwqmw qdoN imilAw smJo, jdoN mnu`K au~cI nIvIN dovyN jwqIAW(dw ivqkrw) imtw dyNdw hY, (qy aus dy AMdr sB jIvW ivc ie`k pRBU dI joiq hI vyKx dI sUJpYdw ho jWdI hY) [56[

    hy kbIr! (jdoN hldI qy cUnw imldy hn qW) hldI Awpxw pIlw rMg C`f dyNdI hY, cUny dwic`tw rMg ho jWdw hY, (iesy qrHW ismrn dI brkiq nwl nIvIN jwiq vwly mnu`K dy AMdroN nIvINjwiq vwlI FihMdI klw imt jWdI hY, qy au~cI jwiq vwly dy mn ivcoN au~cqw dw mwx dUr huMdwhY) [ mYN sdky hW ies pRBU-pRIiq qoN, ijs dw sdkw au~cI nIvIN jwiq vrn kul (dw &rk)imt jWdw hY [57[

    not:- ijvyN gMgw Awidk qIrQW dw ieSnwn pWcau lirkw Aqy lwK AhyrI dI mwr qoNnhIN bcw skdw, iqvyN au~cI jwiq ivc jnmxw BI koeI shYqw nhIN krdw [

    { 1367}pd ArQ:- mukiq duAwrwauh drvwzw ijs ivcoN lG ky lwK AhyrI Aqy pWcau

    lirkw qoN ^lwsI ho skdI hY [ sMkurwBIVw [ dseyN BwiedsvW ih`sw [ mYgl(Skt.mdkl) msq hwQI, qIrQ-ieSnwn Aqy au~cI jwiq ivc jnm dy AhMkwr nwl hwQI vWgmsiqAw hoieAw [ ikau kYikau kir? ikvyN? iks qrHW? (Bwv, nhIN) [ inkso jwieliGAw jwey [58[

    quTwpRsMn ho ky [ pswaupRswd, myhr, ikrpw [ moklwKulHw [ shjyshj ivc, AfolAvsQw ivc itk ky, pWcau lirkw Aqy lwK AhyrI dI Gbrwht qoN pry rih ky [ Awvau

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    24/103

    jwaubyS`k ikrq-kwr krdy iPro [59[

    ArQ:- hy kbIr! auh drvwzw ijs ivcoN dI lG ky lwK AhyrI Aqy pWcau lirkw qoN^lwsI huMdI hY, bhuq BIVw hY, rweI dy dwxy qoN BI dsvW ih`sw smJo, pr ijs mnu`K dw mnqIrQ-ieSnwn Aqy au~cI jwiq ivc jnm lYx dy AhMkwr nwl msq hwQI vrgw bixAw ipAwhY, auh ies drvwzy ivcoN dI nhIN lG skdw [58[

    hy kbIr! jy koeI Aijhw gurU iml pey, jo pRsMn ho ky (mnu`K auqy) myhr kry qW auh drvwzwijs rwhIN iehnW kwmwidkW qoN ^lwsI ho skdI hY, Ku`lHw ho jWdw hY, (gurU-dr qoN imlI) AfolAvsQw ivc itk ky iPr by-S`k ikrq-kwr krdy iPro [59[

    not:- kbIr jI dy iehnW SlokW dy nwl rlw ky gurU Amrdws jI dw hyT iliKAw Slok pVHojo rwg gUjrI dI vwr m: 3 dI pauVI n: 4 dy nwl drj hY:

    nwnk mukiq duAwrw Aiq nIkw, nwn@w hoie su jwie ] haumY mnu AsQUlu hY, ikaukir ivcudy

    jwie ] siqguir imilAY haumY geI, joiq rhI sB Awie ] iehu jIau sdw mukqu hY, shjyrihAw smwie ]2]4]

    gurU Amrdws jI ny kbIr jI dy l&z mYgl dI ivAwiKAw kr id`qI hY haumY mnuAsQUlu [ quTw gurU kIh pswau krdw hY? siqguir imilAY haumY geI [

    iek g`l sw& pRq`K hY [ jdoN gurU Amrdws jI ny ieh Slok iliKAw sI, kbIr jI dy ieh dovyNSlok auhnW pws mOjUd sn [ ieh khwxI Zlq hY ik BgqW dI bwxI gurU Arjn swihb nyiek`TI kIqI sI [

    { 1367}not:- ijvyN qIrQ-ieSnwn Aqy au~cI jwiq kul dw Awsrw ismrn krn nhIN dyNdy, sgoNlwK AhyrI Aqy pWcau lirkw dy jwl ivc Psw dyNdy hn, iqvyN hI jwiedwd dI mlkIAq,mwieAw dI mmqw BI pRBU-crnW ivc juVn nhIN dyNdI [

    pd ArQ:- muoih(Asl l&z moih hY, ieQy muih pVHnw hY [ pwT dI cwl TIk

    r`Kx leI iek mwqRw GtwxI hY) myry pws [ CwinCMn [ CwprIku`lI [ gwauipNMf [mqmqW, Swied [ myrymyry pws (Awsrw) [ nwaunwmxw, mlkIAq dI vifAweI [60[

    muihmY [ mrny kwAwpw-Bwv imtwx dw, cMgy krm au~cI jwiq Aqy mlkIAq dy mwxvloN mrn dw [ cwauqWG [ mraujy mYN ieh mrnI mrnw cwhuMdw hW [ qqW [ bwrdrvwzy qy [61[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    25/103

    ArQ:- hy kbIr! myry pws nwh koeI CMn nwh ku`lI; nwh myry pws koeI Gr nwh igrW; ijvyNmyry mn ivc jwiq dw koeI ivqkrw nhIN iqvyN mlkIAq dy nwmxy dI koeI cwh nhIN (jy jwiq-AiBmwn qy mwieAw dI mmqw C`f dyeIey qW) Swied prmwqmw (AswfI) vwq pu`C ley [60[

    hy kbIr! myry AMdr qWG hY ik mYN Awpw-Bwv imtw idAW, mmqw mukw idAW; pr ieh Awpw-Bwv qdoN hI imt skdw hY jy pRBU dy dr qy if`g peIey, (ies qrHW koeI Ajb g`l nhIN ikmyhr kr ky auh b^iSMd) pRBU kdy pu`C hI bhy ik myry drvwzy auqy kOx if`g ipAw hY [61[

    not:- mmqw iqAwgxI hY, pr ieh iqAwg ky BI pRBU dy dr qoN b^SS dI Aws r`KxI hY,mmqw dy iqAwg nwl koeI h`k nhIN bx jWdw ik hux zrUr iml peygw [

    { 1367}

    not:- ipCly Slok ivc dy mq hir pUCY kaunu hY dy i^Awl iPr duhrwieAw hY ik pRBUdy crnW dw ipAwr inrol pRBU dI AwpxI dwiq hY, ijs auqy myhr kry ausy imldI hY [ jgqivc lwK AhyrI hn, mnu`K AwpxI ihMmiq nwl iehnW qoN bc nhIN skdw, pRBU ^ud shYqwkry qW hI iehnW dy pMjy qoN inkl skIdw hY [

    pd ArQ:- nwh hm kIAwmYN ieh kMm nhIN kIqw, ieh myrI ihMmiq nhIN sI ik kwmwidklwK AhyrI dI mwr qoN bc ky mYN pRBU-crnW ivc juV skdw [ n krihgyAgWh BImyry ivc ieh qwkq nhIN Aw skdI ik mYN iehnW ivkwrW dw twkrw ^ud kr skW [ nw kirskY srIrumyrw ieh srIr BI Awpxy Awp ieqnI ihMmiq krn-jogw nhIN, ikauNik ies dy

    igAwn-ieMdRy ivkwrW vl hI pRyr rhy hn [ ikAw jwnaukIh pqw? koeI Ajb g`l nhIN ik,Asl g`l iehI hovygI ik [ ikCujo kuJ kIqw hY, kwmwidkW ij`q ky jo BI BgqI kIqI hY[ kbIruv`fw [

    ArQ:- hy kbIr! ieh myrI ihMmq nhIN sI ik kwmwidk lwK AhyrI dI mwr qoN bc ky mYNpRBU-crnW ivc juV skdw; AgWh BI myry ivc ieh qwkq nhIN Aw skdI ik ^ud iehnWivkwrW dw twkrw krW, myrw ieh srIr ieqny jogw hY hI nhIN [ Asl g`l ieh hY ikkwmwidkW ij`q ky jo QoVHI-bhuq BgqI mYQoN hoeI hY ieh sB kuJ pRBU ny Awp kIqw hY qy (ausdI myhr nwl) kbIr (Bgq) mShUr ho igAw hY [62[

    not:- ies Slok dy nwl j`g Awidk dI k`cI khwxI joV ky AwpxI smJ hwso-hIxwbxwaux vwlI g`l hY [

    { 1367}pd ArQ:- supnY hUsupny ivc [ brVwie kYsu`qy ipAW supny Awaux qy keI vwrI g`lW

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    26/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    27/103

    imldw [ dunIAw dI ikrq-kwr krnI hY qy h`k dI ikrq kridAW aus dy dr qoN nwm dIdwiq BI mMgxI hY, aus dI Xwd inrol aus dI b^SS hY b^SS [ iksy jp qp dw koeI mwxnhIN kIqw jw skdw, koeI h`k nhIN jqw skIdw [

    pd ArQ:- mihdI kirmihMdI vWg [ GwilAwGwl-myhnq kIqI [ AwpuAwpxy Awp [ pIswie pIswiepIh pIh ky, qp AwidkW dy kSt dy dy ky [ shhy Ksm! qY bwq npUCIAYqUM vwq BI nw pu`CI, qUM iDAwn BI nwh kIqw, qUM prq ky q`ikAw BI nwh [ kbhukdyBI [ n lweI pwiepYrIN nwh lweI, crnW ivc nwh joiVAw (ijvyN pITI hoeI mihMdI koeIpYrIN lwauNdw hY) [

    ArQ:- hy kbIr! (mihMdI pIh pIh ky bwrIk krIdI hY, qy iPr pYrIN lweIdI hY [ ies qrHWmihMdI dy shy hoey kSt mwno, kbUl pY jWdy hn; pr) ijs mnu`K ny Awpxy Awp qp AwidkWdy kSt dy ky bVI Gwl GwlI ijvyN mihMdI pIh pIh ky bwrIk krIdw hY, hy pRBU! qUM aus dIGwl-kmweI vl qW prq ky q`ikAw BI nw, qUM aus kdy Awpxy crnW ivc nwh joiVAw[65[

    not:- rwmklI kI vwr m: 3 pauVI n: 2 dy nwl kbIr jI dw ieh Slok drj hY, qy iesSlok dy nwl gurU Amrdws jI dw hyT-iliKAw Slok hY:

    m: 3] nwnk mihdI kir kY riKAw, so shu ndir kryie ] Awpy pIsY Awpy GsY, Awpy hI lwieleyie ] iehu iprmu ipAwlw Ksm kw, jY BwvY qy dyie ]2]2]

    dohW SlokW rlw ky pVHo [ ieh Slok ilKx vyly gurU Amrdws jI dy pws kbIr jI dw SlokmOjUd sI [ so, ieh khwxI Zlq hY ik BgqW dI bwxI gurU Arjn swihb ny iek`TI kIqI sI

    [

    { 1367}pd ArQ:- htkYrok pWdw hY, tokdw hY, izMdgI dy shI rwh qoN rokdw hY [ AwvqjwiqAhuAwaux jwx vwly , jo sdw AwauNdw jWdw rhy, jo sdw itikAw rhy, sdw itky rihxvwly [ koielwK AhyrI, pWcau lirk ivcoN koeI BI [ kYsy CofIAYC`fxw nhINcwhIdw [ AYswAjyhw [ drudrvwzw, pRBU dy crn, pRBU dw Awsrw [

    ArQ:- hy kbIr! jo drvwzw Ajyhw hY ik aus dr qy itky irhW (lwK AhyrI, pWcaulirkw Awidk ivcoN) koeI BI (jIvn dy shI rwh ivc rok nhIN pw skdw, auh dr kdy C`fxwnhIN cwhIdw [66[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    28/103

    { 1368}pd ArQ:- jrjrwbhuq purwxw [ fUbw Qwfu`b c`ilAW sW [ pYpr [ aubirEinkl

    AwieAw, fubxoN bc igAw [ JbikJb`ky nwl [ lhir JbiklihrW dy Jb`ky nwl, lihrWdy D`ky nwl [ gunpRBU dI is&iq-swlwh [ gun JbikpRBU dI is&iq swlwh-rUp lihr dyhulwry nwl [ haumYN [ PrikCwl nwl, Cwl mwr ky, qurq [

    ArQ:- hy kbIr! (sMswr-smuMdr ivc) mYN fu`b c`ilAw sW, pr pRBU dI is&iq-swlwh dIlihr dy D`ky nwl (sMswrk moh dIAW iT`lW ivcoN) mYN auqWh cuikAw igAw [ (pihlW moh ivcmsq sW, hux A`KW KulH AweIAW) aus vyly mYN vyiKAw (ik ijs srIrk moh dy byVy ivc mYNsuAwr hW auh) QoVw-bhuq purwxw hoieAw hoieAw hY (ivkwrW nwl Cyko-Cyk hoieAw ipAw hY) [mYN Cwl mwr ky (aus Apx`q dy byVy ivcoN) auqr ipAw (mYN Apx`q, srIrk moh C`f id`qw [

    pr ieh sB kuJ iesy krky sI ik mYN auh dru nwh C`ifAw ijs dr qy itikAW htkY nwhIkoie) [67[

    { 1368}pd ArQ:- n BwveIcMgI nhIN l`gdI [ n suhwiesuKWdI nhIN [ prhrYiqAwg dyNdIhY [ jhijQy [ ibgMDbd-bU [

    ArQ:- hy kbIr! (BwvyN pRBU dy dr qy itky rihx ivc pRBU dI is&iq-swlwh krn ivc ieh

    brkiq hY ik sMswr-smuMdr ivc fu`bxoN bc jweIdw hY, pr) ivkwrI bMdy prmwqmw dI BgqIcMgI nhIN l`gdI, prmwqmw dI pUjw suKWdI nhIN (suK dyx vwlI nhIN jwpdI) [ (ivkwrI bMdydw suBwau m`KI vWg ho jWdw hY) m`KI (sohxI ^uS-bU vwly) cMdn iqAwg dyNdI hY, ij`Qy bd-bUhovy auQy jWdI hY [68[

    { 1368}pd ArQ:- bYdurogIAW dw ielwj krn vwlw, ivkwrIAW aupdyS kr ky Awqmk mOq qoN

    bcwx dw jqn krn vwlw [ mUAw(ro ro ky) mr igAw, (mwiek BogW ro ro ky) mr igAw,(mwiek BogW dI ^wqr Kp Kp ky Awqmk mOqy) mr igAw [ eykuisr& auh mnu`K [ ijhijs dw [ rovnhwrurox vwlw, ro ro ky Kpx vwlw, mwiek BogW dI ^wqr Kpx vwlw [nwhIkoeI nhIN [

    ArQ:- hy kbIr! (mwiek BogW dI ^wqr Kp Kp ky) swrw jgq (sMswr-smuMdr ivc fu`b ky,mwiek moh ivc fu`b ky, Awqmk mOqy) mr irhw hY, cwhy koeI rogI hY qy cwhy koeI hkIm hY

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    29/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    30/103

    nlIeyr PV lYNdI hY qW auh mrn qoN nhIN frdI [ ijs mnu`K pRBU mn-BwauNdI (BgqI dI)dwiq b^Sdw hY, ijs auqy ieh Ajb myhr huMdI hY, auh mnu`K BI ^uSI-^uSI Awpw-BwviqAwgdw hY [71[

    { 1368}pd ArQ:- rs ko gWfors dw gMnw, rs nwl BirAw hoieAw gMnw [ cUsIAYcUisAw jWdwhY, pIiVAw jWdw hY, pIVy jwx dI qklI& shwrdw hY (rs pRwpq krn dy v`ty aus ieh mu`ldyxw pYNdw hY ik vylxy ivc pIiVAw jWdw hY) [ gun kauguxW dI ^wqr, guxW dy bdly [mrIAYmrnw pYNdw hY, Awpw-Bwv iqAwgxw pYNdw hY [ roiero ky, (AOguxW ) C`f ky [mwnsYmnu`K [ kih hYkhygw, AwKygw [

    ArQ:- hy kbIr! rs nwl BirAw hoieAw gMnw (vylxy ivc) pIiVAw jWdw hY (Bwv, rs dIdwiq dy ievz ivc aus ieh mu`l dyxw pYNdw hY ik auh vylxy ivc pIVIdw hY (so guxW dy bdlyAOguxW C`f ky Awpw-Bwv vloN mrnw hI pYNdw hY [ (jo mnu`K Awpw-Bwv nhIN iqAwgdw, qy,ivkwrW vl hI ru`cI r`Kdw hY, aus) ivkwrI mnu`K (jgq ivc) koeI bMdw cMgw nhIN AwKdw(Bwv, BgqI dI dwiq qoN vWijAw rihMdw hY, qy, jgq ivc bdnwmI BI K`tdw hY) [72[

    { 1368}pd ArQ:- gwgir(im`tI dw) GVw [ Awju kwil@A`j-Blk, QoVHy hI idnW ivc [ PUtjYhYPu`t jwiegI, tu`t jwiegI [ jujo bMdy [ n cyqihcyqy nhIN r`Kdy [ AD mwJA`Divc hI, A`D-vwty hI [ lIjihgy lUitlu`t ley jwxgy [

    ArQ:- hy kbIr! im`tI dw k`cw GVw pwxI nwl BirAw hoieAw hovy, auh CyqI hI Pu`t jWdw hY(ies srIr dI BI iehI pWieAW hY, sdw kwiem nhIN rih skdw [ mnu`Kw jnm dw mnorQpRwpq krn leI ies srIr dw moh ies dy nws hox qoN pihlW hI iqAwgxw hY, AwpxI mrzIiqAwg ky gurU dy d`sy hoey rwh auqy qurnw hY; pr) jo mnu`K Awpxy gurU Xwd nhIN r`Kdy(srIrk moh ivc Ps ky gurU Bulw bYTdy hn, gurU dy d`sy rwh ivswr dyNdy hn) auh mnu`KizMdgI dy s&r dy A`D ivc hI lu`t ley jWdy hn (kwmwidk ivkwr Awpxy jwl ivc Psw kyauhnW dy swry gux nws kr dyNdy hn, ivkwrW ivc pY ky ieQoN dI rwis-pUMjI BI mu`k jWdI hY qyprlok BI ivgV jWdw hY) [73[

    not:- keI s`jx ieQy pwT AD mwJlI krdy hn, l&z jihgy v`Krw kr dyNdy hn [ieh Zlq hY [ jihgy koeI l&z nhIN bxdw, nwh hI ies dw koeI ArQ inkldw hY [mwJlI dy J ArQ krn vyly j pVH ky l&z mzl bxwauxw BI au~kw hI by-inXmw

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    31/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    32/103

    prmwqmw nwloN iv`CiVAw hoieAw hW, mY mwiek BogW ny r`b nwloN ivCoV id`qw hY), ieh fMgieqnw qyz huMdw hY ik dunIAwvI pdwrQW dy moh dw koeI mMqR ieQy Asr nhIN pw skdw [ ibrhoNdw fMigAw mnu`K dunIAw vloN mr jWdw hY ausdw jIvn hor iksm dw ho jWdw hY, dunIAwaus baurw AwKdI hY, dunIAw dy Bw dw auh kmlw huMdw hY [

    pd ArQ:- ibrhuivCoVw, prmwqmw nwloN ivCoVy dw Aihsws, ieh coB ik mYN prmwqmwnwloN ivCuiVAw ipAw hW [ BuXMgmus`p [ minmn ivc [ n mwnYnhIN mMndw, kIilAwnhIN jw skdw [ rwm ibEgIauh mnu`K ijs prmwqmw nwloN ivCoVy dw Aihsws hY, ijs ieh coB hY ik mYN mwiek BogW dy kwrn r`b nwloN tu`tw ipAw hW, ijs ibrhoN-s`p dw fMg v`jcukw hY [ nw jIAY(ivkwrW vwsqy) nhIN jIaU skdw, (Awpw-Bwv ivc) nhIN jIaU skdw hY [baurwkmlw [

    ArQ:- hy kbIr! (kwT kI jpnI qW kuJ svwr nhIN skdI, pr) ijs mnu`K dy mn ivcgurU dI srn pY ky ibrhoN dw s`p Aw v`sy (ijs mnu`K gurU-dr qoN ieh sUJ iml jwey ikiehnW kwmwidkW ny mY r`b nwloN ivCoV id`qw hY) (kwmwidkW dw) koeI mMqR aus auqy nhIN c`lskdw [ prmwqmw qoN ivCoVy mihsUs krn vwlw mnu`K jIaU hI nhIN skdw, (Bwv, prmwqmwqoN ivCoVy dw Aihsws iek AYsw fMg hY ik ies dw fMigAw hoieAw bMdw mwiek BogW vwsqy jIaUhI nhIN skdw) jyhVw jIvn auh jIaUNdw hY, dunIAw dy Bwxy auh J`ilAW vwlw jIvn hY [71[

    { 1368}not:- ibrhoN dw AnuBv gurU dI rwhIN hI huMdw hY [ gurU, mwno, pwrs hY, gurU cMdn hY [

    pd ArQ:- cMdnYcMdn ivc [ pwrs cMdnYpwrsY cMdnY, pwrs ivc qy cMdn ivc [ iqnhYiehnW pwrs qy cMdn ivc hY [ sugMDgux, ^uSbU [ iqh imiliehnW pwrs qy cMdn iml ky [ qyaUauh BI, auh kwT qy lohw BI [ kwT inrgMDl`kVI ijs ivc koeI sugMDInhIN [

    ArQ:- hy kbIr! pwrs Aqy cMdniehnW dohW ivc iek iek gux hY; lohw Aqy sugMDI-hInl`kVI iehnW nwl Coh ky au~qm bx jWdy hn (lohw pwrs Coh ky sonw bx jWdw hY; swDwrnru`K cMdn dy nyVy rih ky sugMDI vwlw ho jWdw hY [ iqvyN pihlW kwmwidkW qoN ivikAw mnu`K gurU

    iml ky rwm ibEgI bx jWdw hY) [77[ { 1368}pd ArQ:- TyNgws`t, cot [ Ehauh TyNgw [ swDUgurU [ mouih(Asl l&z moihhY, ieQy muih pVHnw hY [ A`Kr m dy nwl ( o ) Aqy ( u) dovyN lgW hn) mY [ iqin@

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    33/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    34/103

    nhIN jw skdy (Bwv, ienswn ny prmwqmw dy gux ies vwsqy nhIN gwvxy ik guxW dw AMqpwieAw jw sky, qy swry gux ibAwn kIqy jw skx) [81[

    not:- Slok n: 72 ivc ilKdy hn AvgunIAwrY mwnsY, Blo n kih hY koie ivkwrWAOguxW ivc pY ky mnu`K dy AMdr AOguxW dy sMskwr iek`Ty huMdy jWdy hn [ iehnW qoN bcx dwqrIkw? isr& iehI hY ik gurU-pwrs hY iml ky mnu`K pRBU dy gux gwvy [ guxW dy nwl mn muV muV joiVAW mn ivc BI gux hI pYdw hoxy SurU ho jwxgy, mn nIvyN pwsy vloN ht ky su`cwpiv`qR ho jwiegw qy AwKr guxI nwl iek-imk ho skygw [ ies i^Awl dI ivAwiKAw AglySlok n: 82 ivc krdy hn [

    { 1368}not:- nIvIN jwiq ivc jMimAw bMdw lokW dy qwhny-myhixAW nwl Awpxy Awp nIvW mihsUskrn l`g pYNdw hY, shjy shjy mnu`Kqw dI inrBYqw qoN if`g pYNdw hY, FihMdI klw ivc rihMdw hYqy au~cI jwiq vwilAW qy DnwF lokW A`gy illHIAW lYNdw hY [ pr pRBU dI is&iq-swlwh dIbrkiq nwl ieh inqwxw-pn dUr ho jWdw hY [

    pd ArQ:- ikAw krYkuJ ivgwV nhIN skdI, myry AMdr inqwxw-pn pYdw nhIN kr skdI[ rmeIAw kMT imlupRBU dy gl lg, pRBU dI Xwd ivc juV [ cUkihmuk jwxgy [

    ArQ:- hy kbIr! (pRBU dy gux gwivAW guxW dw AMq qW nhIN pY skdw, pr is&iq-swlwh dIbrkiq nwl) myrI (nIvIN) julwhw-jwiq myry AMdr inqwxw-pn pYdw nhIN kr skdI ikauNik

    hux myry ihrdy ivc isRStI dw mwlk prmwqmw v`s irhw hY [hy kbIr! pRBU dI Xwd ivc juV (inrI nIvIN jwiq dI kmzorI hI nhIN) mwieAw dy swry hIjMjwl mu`k jwxgy [82[

    { 1368}pd ArQ:- ko nhIkoeI ivrlw hI huMdw hY [ mMdrsrIr, srIr dw moh, dyh-AiDAws [jrwie dyieswV dyvy [ pWcau lirkymwieAw dy pMjy puqR, kwmwidk [ ilauilv [

    ArQ:- hy kbIr! (BwvyN is&iq-swlwh ivc bVI brkiq hY, pr srIrk moh Aqy kwmwidkdw ieqnw zor hY ik) koeI ivrlw Aijhw mnu`K huMdw hY jo srIrk moh swVdw hY, koeI ivrlwhY jo kwmwidk mwieAw dy pMjW puqRW mwr ky pRBU nwl ilv lweI r`Kdw hY [83[

    { 1368}

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    35/103

    pd ArQ:- qnusrIr, srIr dw moh [ PUk dyvYswV dyvy [ AMDwAMnHw hoieAw hoieAw,srIrk moh ivc AMnHw, dyh-A`iDAws ivc ieqnI msq ik jIvn dw shI rsqw A`KIN id`sdwhI nhIN [ kUik rihEau~cI au~cI kih irhw hY [84[

    ArQ:- hy kbIr! (mwieAw dy pRBwv kr ky) koeI ivrlw hI Ajyhw imldw hY jo (pRBU dIis&iq-swlwh kry, qy) srIrk moh swV dyvy [ jgq moh ivc ieqnw Zrk hY ik ies AwpxI BlweI su`JdI hI nhIN, (BwvyN) kbIr au~cI au~cI d`s irhw hY [84[

    { 1369}not:- ies Slok dy nwl ipCly dovyN Slok n: 83 Aqy 84 rlw ky pVHo [ iek AscrjAwqmk aufwrI hY [ kihMdy hn ik koeI ivrlw hI hY jo Awpxy Awp swVdw hY [ hW AsWsqI vyiKAw hY auh h`s h`s ky Awpxy srIr swVdI hY, swrw sMswr mswxW qoN frdwkMbdw hY, pr sqI aus mswx vIr AwK ky bulWdI hY, aus mswx nwl ipAwr krdI hY[ ikauN? sqI jwxdI hY ik jdoN ieh mswx myry srIr swV dyvygw, qW mYN Awpxy prlok-A`pVy pqI jw imlWgI [

    pRBU-pqI prdys ivc bYTw hY, jIv-iesqRI pyky lok ivc bYTI Awpxy hI srIr nwl ipAwr krIjw rhI hY [ jIv-iesqRI dw ieh srIrk moh pRBU-pqI imlx dy rwh ivc rok pw irhw hY [pr ieh moh bVw hI blvwn hY, ies ivrlI hI C`fdI hY, ies koeI ivrlI hI swVdI hY[ isr& auhI swVdI hY ijs smJ Aw geI hY ik ies dy swiVAW hI pqI-pRBU imlygw [iPr, auh jIv-iesqRI ikauN aus bRhm Agin vIr nwh AwKy? ikauN aus mswx ipAwr nw kry jo ies dy srIr srIrk moh dyh A`iDAws , swVdw hY?pd ArQ:- sqIauh iesqRI jo Awpxy mry-Ksm nwl ic^w qy cVHdI hY [ ichic^w [ hybIr mswnhy bIr mswx! hy mswxW dI ipAwrI A`g! sbwieAwswrw [ cil gieEqurigAw hY, swQ C`f igAw hY [ indwnEVk, Aw^r [ kwmumqlb, vwh, Zrz [ hm qumkwmumY qyry nwl Zrz peI hY [ pukwrYau~cI AwKdI hY, dlyr ho ky AwKdI hY [

    not:- l&z sunu iek-vcn, isr& iksy iek sMboDn kIqw jw irhw hY [ keI s`jxl&z mswn dw ArQ krdy hn hy mswxW ivc Awey loko [ ieh ArQ Zlq hY [

    ArQ:- hy kbIr! jo iesqRI Awpxy prlok-A`pVy pqI imlx dI ^wqr aus dy srIr nwlAwpxy Awp swVn leI iqAwr huMdI hY auh ic^w auqy cVH ky dlyr ho ky AwKdI hYhy vIrmswx! sux, swry sMbMDI myrw swQ C`f gey hn (mY koeI myry pqI nwl nhIN imlw sikAw)Aw^r, hy vIr! mY qyry nwl Zrz peI hY [

    not:- ijs jIv-iesqRI iek XkIn bx jWdw hY ik srIrk moh swVn qoN ibnW pRqU pqInwl imlwp nhIN ho skdw, qy ies moh dy swVn leI isr& is&iq-swlwh hI smr`Q hY, isr&

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    36/103

    bRhm-Agin hI ies swV skdI hY, auh jIv-iesqRI ies is&iq-swlwh ipAwrkrdI hY, ies bRhm-Agin vIr AwK ky bulWdI hY, qy AwKdI hYhy ipAwrI bRhm-Agin! dunIAw vwly swQI mY pRBU-pqI nwl nhIN joV sky, auhnW dw swQ BI k`cw hI swbqhoieAw [ hy bRhm-Agin! isr& iek qUM hI hYN jo myry srIrk moh nU swV ky mY ipAwry

    pRBU-pqI nwl imlw skdI hYN [ Aw^r mYN qyrw Awsrw ilAw hY [

    { 1369}pd ArQ:- dh idsdsIN pwsIN, hr pwsy, AnykW mwiek pdwrQW vl [ auif auifmuVmuV au~f ky, muV muV Btk ky [

    ArQ:- (hy kbIr! ieh jwxidAW BI ik pRBU dI is&iq-swlwh ivkwrW swV ky pRBU-crnWivc joVdI hY) mnu`K dw mn pMCI bx jWdw hY iek pRBU dw Awsrw C`f ky) Btk Btk ky(mwiek pdwrQW dy ip`Cy) dsIN pwsIN dOVdw hY (qy ieh kudriq dw inXm hI hY ik) jo mnu`Kijho ijhI sMgiq ivc bYTdw hY auho ijhw aus Pl imldw hY [86[

    { 1369}pd ArQ:- TauruQW [ iPir kYplt ky, qbdIl ho ky [ jw kauijs (QW) [

    ArQ:- hy kbIr! (pRBU dI is&iq-swlwh kIiqAW, pRBU dy gux gWivAW, guxW dw AMq qW nhIN

    pY skdw; pr is&iq-swlwh dI shYqw nwl) mYN (pRBU dy crn-rUp) jyhVI QW Bwl irhw sW,auhI QW mY l`B peI hY [ hy kbIr! ijs (pRBU) qUM pihlW koeI hor AwKdw sYN (ijs qUMpihlW Awpxy nwloN v`Krw smJdw sYN) qUM (is&iq swlwh dI brkiq nwl) bdl ky ausy dw hIrUp bx igAw hYN, (ausy ivc lIn ho igAw hYN, ausy nwl iek-imk ho igAw hYN) [87[

    { 1369}pd ArQ:- mraumYN mr jwvWgI, myrI ijMd Awqmk mOq mr jwiegI [ kusMg kI mwrI

    BYVI suhbiq dI mwr nwl, BYVI suhbiq ivc bYiTAW, ivkwrW dy Asr hyT Aw ky [ inkitnyVy [ juijauN, ijvyN [ byirbyrI [ auh JUlYbyrI hvw nwl hulwry lYNdI hY, JUmdI hY [auh cIrIAYauh kylw cIrIdw hY [ n hyirnwh vyK, nwh q`k [ swkqr`b nwloN tu`twhoieAw bMdw, auh mnu`K jo prmwqmw dI Xwd Bulw bYTw hY [

    ArQ:- hy kbIr! (jy qUM prmwqmw dI is&iq-swlwh C`f id`qI, qW suqy hI auhnW dw swQkryNgw jo pRBU nwloN tu`ty hoey hn; pr vyK) r`b nwloN tu`ty bMidAW dw swQ kdy BI nwh krIN [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    37/103

    kyly dy nyVy byrI au~gI hoeI hovy, byrI hvw nwl hulwry lYNdI hY, kylw (aus dy kMifAW nwl)cIrIdw hY; iqvyN (hy kbIr!) BYVI suhbiq ivc bYiTAW ivkwrW dy Asr hyT qyrI ijMd AwqmkmOqy mr jwiegI [88[

    not:- pRBU dy gux gWivAW guxW dw AMq qW nhIN pYNdw, pr ies dI brkiq nwl kusMg qoN bcyrhIdw hY qy ijMd Awqmk mOqy mrnoN bc jWdI hY [

    { 1369}pd ArQ:- Bwr prweIprweI (inMidAw) dw Bwr [ isr crYmnu`K dy isr au~qy cVHdwjWdw hY, kusMg ivc Psy mnu`K dy isr au~qy cVHdw jWdw hY [ bwtrsqw [ cilE cwhYbwt(Bwr cVHI jWdw hY, iPr BI mnu`K ies inMidAw dy) rwhy hI qurnw psMd krdw hY [ ApnyBwrihAwpxy (kIqy hor ivkwrW dy) Bwr qoN [ AwgYmnu`K dy swhmxy [ AauGt GwtAOKwrsqw [not:- izMdgI dw s&r, mwno iek AOKI GwtI hY, cVHweI dw pYNfw hY, ikauNik AnykW ivkwrmnu`K dy rwh ivc rokW pWdy hn [ jdoN mnu`K prmwqmw dI Xwd BulWdw hY qW Avysly-pn ivckusMg ivc jw Psdw hY qW ies dI koml ijMd ivkwrW dy kMifAW nwl cIrI jWdI hY, keIivkwr-kukrm shyV lYNdw hY, kukrm krnoN rqw nhIN J`kdw [ iek pwsy AwpxI ieh dur-dSwdUjy pwsy hornW dI inMdw krn dI BI vwdI pY jWdI hY, ieh vwdI ies sgoN hor fobdI hY [b`s! iek is&iq-swlwh qoN KuMiJAW ieh mMdI hwlq bxdI hY [

    ArQ:- hy kbIr! mnu`K dy swhmxy iek fwFw AOKw rsqw hY, pr (kusMg dy kwrn ies dy israuqy prweI (inMidAw) dw Bwr cVHdw jWdw hY (Bwr BI cVHI jWdw hY, iPr BI mnu`K ies inMidAwdy) rwhy hI qurnw psMd krdw hY; qy Awpxy (kIqy hor mMd-krmW dy) Bwr dw qW ies cyqwhI nhIN AwauNdw [89[

    not:- inMidAw ivc v`fI ^qry vwlI g`l hI ieh huMdI hY ik mnu`K hornW dy AYb Poldw PoldwAwpxy mMd-jIvn vloN Avyslw hI ho jWdw hY [ pRBU dI is&iq-swlwh ies ^qrnwk rsqy qoNbcWdI hY [

    { 1369}not:- jo kolw luhwr Awidk lok AwpxIAW B`TIAW ivc vrqdy hn ies iqAwr krn leI^ws qrIkw vrqxw pYNdw hY [ ik`kr Awidk l`kV dy moCy ^ws qrHW dI bxI hoeI B`TI ivcim`tI dy hyT n`py jWdy hn, iehnW moiCAW ies qrHW A`g lweI jWdI hY ik bwhroN hvw nwhpey qy im`tI dy AMdr AMdr hI l`kVW kolw bx jwx, pr iehnW dI gYs koly dy ivc hI itkI

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    38/103

    rhy [ cUMik ieh kolw vrqx dI loV Awm qOr qy luhwrW hI pYNdI sI, so ies koly iqAwrBI luhwr hI kirAw krdy sn [ iek vwrI qW l`kV kolw bxn vyly im`tI dy AMdr AMdr rihky sVdI hY qy dUjI vwrI luhwr Awidk dI B`TI ivc pY ky sVdI hY [

    ieh l&z luhwr bwbw PrId jI ny BI vriqAw hY, auhnW ny BI koly dy sMbMD ivc hIvriqAw hY [ ilKdy hn:

    kMiD kuhwVw, isir GVw, vix kYsru lohwru ] PrIdw hau loVI shu Awpxw, qU loVih AMigAwr]43]

    ies Slok dw ArQ ieauN hY:

    moFy auqy kuhwVw qy isr auqy GVw (r`KI) luhwr jMgl ivc bwdSwh (bixAw huMdw) hY (ikauNikijs ru`K qy cwhy kuhwVw clw skdw hY); iesy qrHW mnu`K, jgq-jMgl dw srdwr hY) hy PrId!mYN qW (ies jgq-jMgl ivc) Awpxy mwlk-pRBU l`B irhw hW, qy, qUM (hy jIv! luhwr vWg)

    koly l`B irhw hYN, (Bwv, ivsu gMdlW-rUp koly l`Bdw hYN) [kbIr jI Aqy PrId jI dy iehnW dohW SlokW ivc l&z luhwr dI sWJ bhuq suAwdlI hY,dohW ivc ieko hI Bwv hYauh mnu`K jo ik sI qW ies DrqI dw srdwr, pr swrI aumr kolyivhwJdw guzwr irhw hY, swrI aumr ivkwrW ivc gMvw irhw hY, swkq [

    pd ArQ:- bnjMgl [ dwDI lwkrIsVI hoeI l`kV, kolw bx cu`kI l`kV [ TwFIKloqI hoeI, (Bwv, sw& qOr qy pRq`K [ miqmqW [ bisv`s ivc, suhbiq ivc [ luhwrauh mnu`K jo swrI aumr koly-ivkwr ivhwJx ivc guzwr irhw hY; swkq, ivkwrI mnu`K [

    ArQ:- hy kbIr (jy qUM iDAwn nwl sux ky smJyN qW) jMgl dI kolw bxI hoeI l`kVI BI sw&qOr qy pukwr krdI (suxIdI hY) ik mYN ikqy luhwr dy v`s nw pY jwvW, auh qW mY dUjI vwrIswVygw [90[

    notSlok 88, 89 Aqy 90 rlw ky pVHo [ pRBU dI is&iq-swlwh qoN KuMJw hoieAw mnu`K kusMgivc Psdw hY, shjy shjy aus dI koml ijMd ivkwrW ivc sV dy koly ho jWdI hY, jIvn gMdw hojWdw hY, auh hr vyly iKJdw qy sVdw hY [ pr ieh iKJ, ieh swVw, ieh kwlK mu`kx ivcnhIN AwauNdy; siVAw hoieAw mnu`K kusMg ivc bYTw hor sVdw hY hor iK`Jdw hY, qy sVn-iK`JxdI ieh iek lbI khwxI bxI rihMdI hY [90[

    { 1369}not:- ies Slok ivc iksy iCAW dy mrn dw izkr hY [ kuJ tIkwkwr s`jxW ny qW iekhrnI

    auhdy b`icAW, iSkwrI qy aus dI vhutI dy mrn dI khwxI GV leI hY; pr ieh au~dm qW

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    39/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    40/103

    iehnW ivcoNmn, jwiq-AiBmwn, srIrk moh, kusMgieh cwry purK hn, puilMg hn [

    iqRSnw Aqy inMidAw iesqRI-ilMg hn, nwir hn [

    ArQ:- hy kbIr! (pRBU dy gux gWivAW guxW dw AMq qW nhIN pY skdw, pr ies is&iq-

    swlwh dI brkiq nwl mn mr jWdw hY mn ivkwrW vloN ht jWdw hY) ies ie`k mn dymrn nwl iek hor BI mirAw jwiq-AiBmwn, qy kul do mr geymn Aqy jwiq-AiBmwn [iPr do hor mrydyh-A`iDAws Aqy iqRSnw; ku`l cwr ho gey [ do hor mrykusMg Aqy inMdw;qy ieh swry Cy ho gey, cwr puilMg (purK) Aqy do iesqRI-ilMg (nwir) [91[

    { 1369}pd ArQ:- dyiK dyiK FUMiFAwmuV muV dyK ky Bwl kIqI hY [ khUM nikqy BI nhIN [

    TauruQW, mn dy itkx dw QW, auh QW ijQy mn SWqI imly, ijQy mn BtkxoN ht jwey [ijinijs (mnu`K) ny [ khw AaurikQy hor Qy? ikauN ikQy hor QW? BulwnyBu`ly iPrdy ho[

    ArQ:- hy kbIr! mYN bVI myhniq nwl swrw jgq FUMf vyiKAw hY, ikqy vI Ajyhw QW nhINl`Bw ijQy mn BtkxoN ht jwey ijs mnu`K ny prmwqmw dw nwm nhIN ismirAw (aus ikqy BImn dI SWqI dw QW nhIN l`B sikAw; pRBU dw nwm hI, jo sqsMg ivc imldw hY, Btkx qoNbcWdw hY) [ (is&iq-swlwh C`f ky) ikauN hor hor QW Btkdy iPrdy ho? [12[

    { 1369}pd ArQ:- AMiqAKIr qk, sdw [ krY inrbwhuswQ dyNdw hY, sMgI bixAw rihMdw hY [swkq sMgur`b qoN tu`ty hoey dI suhbiq [ jw qy ijs (sMg) qoN [ ibnwhunws, Awqmk mOq[

    ArQ:- hy kbIr! (mn dI SWqI leI ieko hI TOr hY, auh hY swD sMgiq, so) swD sMgiqivc juVnw cwhIdw hY, swD sMgiq vwlw swQ qoV inBdw hY; r`b nwloN tu`ty bMidAW dI suhbiqnhIN krnI cwhIdI, ies qoN Awqmk mOq (hox dw fr) hY [93[

    { 1369}pihlI quk dw AnvY ieauN hY:

    kbIr! ijnH jg mih (Awie) so pRBU jwin kY cyiqE (jo) jg mih rihE smwie (sy jg pihjnmyN Awie)...[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    41/103

    pd ArQ:- jg mihjg mih (Awie), jgq ivc Aw ky, jgq ivc jnm lY ky [ jwinkYpCwx ky [ bwdihivArQ [ Awie jnmyNAw ky jMmy [

    ArQ:- hy kbIr! (mn vwsqy SWqI dI TOr pRBU dw nwm hI hY, so) ijnHW ny jgq ivc jnmlY ky aus pRBU , ieauN pCwx ky ik auh swry jgq ivc ivAwpk hY, ismirAw hY (auhnW hIjgq ivc jMmy smJo, auhnW dw hI jMmxw sPl hY, auhI hn swD, qy auhnW dI sMgiq hI swD-sMgiq hY) [ ijnHW ny prmwqmw dw nwm nhIN ismirAw, auh ivArQ hI jMmy [94[

    { 1369}pd ArQ:- Awsw...kIprmwqmw auqy Aws r`KIey, prmwqmw dw Awsrw q`kIey [ inrwsinr-Aws [ nrik prihnrk ivc pYNdy hn, sdw duKI rihMdy hn [ mwneImnu`K [

    ArQ:- hy kbIr! (jy mn vwsqy SWqI dI TOr cwhIdI hY qW swD sMgiq ivc juV ky)iek prmwqmw auqy forI r`KxI cwhIdI hY, hor AwsW C`f dyxIAW cwhIdIAW hn [ jo mnu`Kprmwqmw dI Xwd vloN mUMh moV lYNdy hn auh nrk ivc pey rihMdy hn (sdw duKI rihMdy hn)[95[

    { 1369}

    pd ArQ:- isKcyly-cwtVy, cyly-cwly [ kyso(Skt.ky_v.* ky_w: pR_wqw: siNq AX

    eiq, ijs dy lmy lmy kys hn auh hrI) prmwqmw [ cwly Qyqury sn, au~dm kIqw sI [AtikEPs igAw [

    ArQ:- hy kbIr! ijnHW ny prmwqmw imqR nwh bxwieAw (prmwqmw nwl sWJ nwh bxweI,qy) keI cyly-cwtVy bxw ley, (auhnW ny pihlW qW BwvyN) prmwqmw imlx leI au~dm kIqwsI, pr auhnW dw mn rwh ivc hI Atk igAw (cyilAW-cwtiVAW qoN syvw-pUjw krwx ivc hIauh ruJ gey, pRBU dw ismrn Bulw bYTy qy mn dI SWqI dI TOr nsIb nwh hoeI) [96[

    not:- ijnHW dI sMgiq krn dw izkr Slok n: 93 ivc hY, auhnW bwry BulyKy qoN bcwxleI kbIr jI AwKdy hn ik swD isr& auhI hn jo srb-ivAwpk rwm ismrdy hn [

    ijnHW ny cyilAW-cwtiVAW vwlw AfMbr rc ilAw hY qy jo bMdgI vloN KuMJ ky AwpxI syvw-pUjwivc hI msq ho gey hn auh swD nhIN hn, BwvyN auh hornW aupdyS BI krdy hn [

    { 1369}not:- iksy au~cy lmy ru`K dy Dur au~pr cotI auqy cVHnw hovy, qW ru`K dIAW fwlIAW dw Awsrw

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    42/103

    leIdw hY; iksy fwlI h`Q pwieAw, iksy fwlI auqy pYr r`iKAw [ bs, DIry DIry ijs vsIlynwl cotI auqy jw phuMcIdw hY [ pr jy ru`K dIAW fwlIAW kmzor hox, qW cotI au~qy ApVn dyQW iksy fwlI dy tu`t jwx nwl s`tW KweIdIAW hn qy ijMd jwx dw BI keI vwrI ^qrw pY jWdwhY [

    ienswnI izMdgI, mwno, iek au~cw lmw ru`K hY ijs dI cotI pRBU dy crn hn [ mnu`K ny AwpxyjIvn-s&r ivc ies cotI qy ApVnw hY [ gurmuiK, swD ies ru`K dIAW fwlIAW hn, iehlok swDwrn mnu`K vwsqy pRBU-crnW qk ApVwn dw vsIlw hn [ pr jgq ivc ByK BI bhuqhY [ jo Awp hI hir-nwm vloN kory hn, qy inry cyly hI bxweI iPrdy hn, auh ies ru`K dIAW,mwno, k`cIAW fwlIAW hn, iehnW dw Awsrw ilAW cotI qy nhIN A`pV skIdw, sgoN mUMh-Bwrif`g ky jwn gvwaux dw fr hY, Awqmk-mOqy mrn dw ^qrw pY jWdw hY [ swD vsIlw qWzrUr hn, pr swD auh hox ijnHW dy Awpxy AMdr BI ismrn dI s`iqAw hovy [

    pd ArQ:- kwrnuvsIlw, sbb, hir imln dw vsIlw [ bpurwivcwrw, kmzor [shwieshYqw [ ijh ijhijs ijs [ DraumYN Drdw hW [ pgupYr [ pgu DraumYNpYr Drdw hW, mYN shwrw lYNdw hW [ muir muir jwieilPdI jw rhI hY, tu`tdI jw rhI hY, iksyn iksy ivkwr dy hyT ^uid d`ibAw jw irhw hY [

    ArQ:- hy kbIr! (ieh qW TIk hY ik mn dI SWqI dw TOr swD sMgiq hI hY, pRBU dy crnWivc itky rihx leI sMgiq krIAY swD kI swD sMgiq hI ieko-iek vsIlw hY; pr) jyprmwqmw Awp shYqw nwh kry (jy swD dy AMdr prmwqmw Awp n Aw vsy, jy swD ^uidpRBU-crnW ivc nwh juiVAw hovy) qW ieh vsIlw kmzor ho jwx dy kwrn koeI lwB nhIN pucWdw[ (ienswnI au~c jIvn-rUp ru`K dI cotI qy ApVwx leI swD, mwno, fwlIAW hn, pr ByKIqy cyly-cwtVy hI bnwx vwly swD kmzor tihxIAW hn) mYN qW (AjyhI) ijs ijs fwlI au~qypYr Drdw hW auh (suAwrQ ivc kmzor hox krky) tu`tdI jw rhI hY [97[

    { 1369}pd ArQ:- Avrh kauhornW [ mYmih, ivc [ pir hYpYNdI hY [ ryq(l&zryqu iesqRI-ilMg hY, pr iPr BI ies dy AMq ivc ( u) itikAw rihMdw hY) not:- prmwqmwdy nwm dIAW g`lW, mwno, KMf hY; jo jo jIv suxdw hY, aus im`TIAW l`gdIAW hn [ pr jolok inrw hornW hI is`iKAw dyx vwly hn, auhnW dy Bw dy ieh l&z, mwno, inrI ryq hn,auhnW Awp koeI rs nhIN AwauNdw [ ibrwnIibgwnI, hornW dI [ rwispUMjI [ rwKqyrwKI krn dw jqn krdy hn [ Kyqu&sl, ipClI kIqI kmweI, ipCly swry gux [

    ArQ:- hy kbIr! jo (swD inrw) hornW m`qW dyNdy hn, pr auhnW dy Awpxy AMdr koeIrs nhIN AwauNdw [ Ajyhy (swD) hornW dI rws-pUMjI dI qW rwKI krn dw jqn krdy hn,

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    43/103

    pr Awpxy ipCly swry gux mukw lYNdy hn (Ajyhy swD BI kmzor fwlIAW hn, mnu`Kqw dIcotI auqy ieh BI ApVw nhIN skdy) [98[

    { 1369}pd ArQ:- BUsIiC`lV [ jaujON [

    ArQ:- hy kbIr! (AwKmyrI qW ieh qWG hY ik) mYN gurmuKW dI sMgiq ivc itikAw rhW(cwhy myrI ikrq-kmweI bhuq hI Gt jwey) qy mYN jON dy iC`lV Kw ky guzwrw krW [ (swDsMgiq ivc smW dyx krky ZrIbI Awidk) jyhVw kSt BI Awvy ipAw Awvy [ pr mYN r`b qoNtu`ty hoey bMidAW dI suhbiq ivc nwh jwvW [99[

    { 1369}pd ArQ:- idn idnidno idn, ijauN ijauN idn guzrdy hn [ hyqu(pRBU nwl) ipAwr [kwrIkwlI [ kWbrIkMblI [ DoeyDoiqAW [ syqus&Yd [

    ArQ:- hy kbIr! gurmuKW dI sMgiq ivc irhW idno idn prmwqmw nwl ipAwr vDdw hIvDdw hY [ pr r`b nwloN tu`tw hoieAw mnu`K, mwno, kwlI kMblI hY jo DoiqAW BI kdy ic`tI nhINhuMdI [ aus dI suhbiq ivc itikAW mn dI pivqRqw nhIN iml skdI [100[

    { 1369}pd ArQ:- mUMifAwmuMinAw [ kWiekwhdy leI? ivArQ hI [ mUMfuisr [ AjWieby-&wiedw [

    not:- Slok n: 97 vwlIAW kmzor fwlIAW vl iPr ieSwrw hY, Ajyhy swD kmzor vsIlwhn [

    ArQ:- hy kbIr! (ieh jo isr munw ky Awpxy Awp swD smJdw iPrdw hY, ies ny)Awpxw mn nhIN muMinAw (mn auqoN ivkwrW dI mYl nhIN dUr kIqI) isr dy kys munwieAW qWieh swDU nhIN bx igAw [ ijs BI mMdy krm dI pRyrnw krdw hY mn hI krdw hY (jy swDUbxn dI ^wqr hI isr munwieAw hY qW) isr munwauxw ivArQ hY [101[

    n: 102 qoN 131 qk

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    44/103

    { 1369}pd ArQ:- jwie(jy) jWdw hY, (jy) nws huMdw hY [ qqW [ jwau(ivAwkrx Anuswr

    hukmI Biv`Kq, iek-vcn, A`n purK Imperative mood, Thired person SingularNumber) bySk jwey, bySk nws ho jwey, koeI prvwh nhIN nws ho jwey [ byiDAwiv`iJAw(rhy) [ rwmih nwimrwm dy nwm ivc (rwmihrwmX rwms) [ smwausmwieAw rhy(hukmI BivKq, A`n purK, iek-vcn) [

    ArQ:- hy kbIr! prmwqmw dw nwm kdy nwh BulweIey, (jy nwm ismridAW Aswfw) srIr qyDn nws hox l`gy qW byS`k nws ho jwey [ pr Aswfw ic`q pRBU dy sohxy crnW ivc zrUriv`iJAw rhy, prmwqmw dy nwm ivc zrUr smwieAw rhy [102[

    { 1369}pd ArQ:- jMquXMqR, vwjw, srIr dw moh, dyh-A`iDAws [ tUit geItu`t geIAW hn [qwr(moh dIAW) qwrW, srIrk moh dIAW qwrW [ ikAw krYkoeI zor nhIN pw skdw [bjwvnhwrvjwx vwlw, jMqR (Fol, vwjy) vjwx vwlw, dyh-A`iDAws dy Fol vjwxvwlw, jo mn-srIr dw moh-rUp vwjw vjw irhw sI [

    not:- iehI i^Awl kbIr jI Awsw rwg Sbd n: 18 ivc ieauN zwhr krdy hn [

    bjwvnhwro khw gieE, ijin iehu mMdru kInw ] swKI sbdu suriq nhI aupjY, iKMic qyju sBulIn@w ]2]

    iesy hI rwg dy Sbd n: 28 ivc BI iehI i^Awl ieauN ilKdy hn:

    jau mY rUp kIey bhuqyry, Ab Puin rUpu n hoeI ] qwgw qMqu swju sBu Qwkw, rwm nwm bis hoeI]1] Ab moih nwcno n AwvY ] myrw mnu mMdrIAw n bjwvY ]1]rhwau]

    ArQ:- (qnu Dn jwx qy BI jy myrw mn rwmih nwim smwieAw rhy, qW ieh sOdw bVwssqw hY, ikauNik) hy kbIr! (prmwqmw dy nwm qoN KuMJ ky) srIrk moh dw jyhVw vwjw mYN sdwvjWdw rihMdw sW (hux nwm ismrn dI brkiq nwl) aus dIAW (moh dIAW) swrIAW qwrW tu`t

    geIAW hn [ (dyh-A`iDAws dw ieh) ivcwrw vwjw (hux) kIh kr skdw hY? Bwv, nwm dIbrkiq nwl srIrk moh mwq pY igAw hY [ (srIrk moh qW ikqy irhw) auh mn hI nhIN irhwjo srIrk moh dw vwjw vjw irhw sI [103[

    { 1369-1370}

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    45/103

    pd ArQ:- mwie mUMfaumW (dw isr) muMn idAW [ iqhiqs, aus [ jw qyijs pwsoNijs dy kol rih ky, ijs dy d`sy rwh qy qur ky [ Brmumn dI Btkxw, srIrk moh-rUpBtkxw, dyh-A`iDAws [ n jwiedUr n hovy [ dIey bhwieruVHw id`qy [

    ArQ:- (ieh pMifq mY prmwqmw dy nwm ivc juVn qoN hoVdw hY qy Awpxy vyd Awidk krmpusqkW dy krm-kWf dw Fol vjw ky myrw gurU-purohq bxnw cwhuMdw hY; pr) hy kbIr! mYNAjyhy gurU dI mW dw isr muMn idAW, ies dy rwh qy quirAW (srIrk moh dI) Btkxw dUr nhINho skdI [ ieh lok Awp BI chuMAW vydW (dy krm-kWf) ivc pY ky (dyh-A`iDAws dy fUMGypwxIAW ivc) fu`by hoey hn, jo jo bMdy iehnW dy ip`Cy l`gdy hn auhnW BI iehnW ausy moh ivcroVH id`qw hY [104[

    { 1370}

    pd ArQ:- jyqyijqny BI [ qlYhyTW, Awpxy AMdr [ durwie rwKylukw r`Ky [ indwnAw^r [

    ArQ:- (prmwqmw dI Xwd BulwieAW mnu`K srIrk moh dy vihx ivc pY ky ivkwrW vwly rwhypY jWdw hY; iqlk, mwlw, pUjw, DoqI Awidk Drm-ByK nwl lok Swied pqIj jwx ik iehBgq hn; pr pRBU dy nwm qoN KuMJ ky) hy kbIr! jo jo pwp kIqy jWdy hn (BwvyN auh pwp)Awpxy AMdr lukw ky r`Ky jWdy hn, iPr BI jdoN Drmrwj pu`Cdw hY auh pwp Aw^r swry au~GVAwauNdy hn (Bwv, vyd AwidkW dw krm-kWf ivkwrW qoN nhIN bcw skdw, bwhrly Drm-ByKnwl lok qW BwvyN pqIj jwx, pr AMdrly pwp prmwqmw qoN luky nhIN rih skdy) [105[

    not:- Agly iqMn SlokW ivc iqMn imswlW dy ky d`sdy hn ik ismrn C`f ky dunIAw aultyrwhy qur pYNdI hY [ ies vwsqy rwmu n CofIAY, qnu Dnu jwie q jwau [

    { 1370}pd ArQ:- rih gieAwAwqmw rih jWdw hY, Awqmw hI kmzor pY jWdw hY, Awqmw mr hIjWdw hY, jIv Awqmk mOqy mr jWdw hY [ n rihAwkoeI nw irhw, koeI bcwx-jogw nhIN

    huMdw, koeI iDr bcw nhIN skdw [ CwifC`f ky [ pwilE bhuqubhuqw smW pwldw irhw(swrI aumr iehI kMm krdw irhw ik) inrw (kutMb) pwldw irhw [

    ArQ:- hy kbIr! prmwqmw dw ismrn C`fx dw hI ieh nqIjw hY ik mnu`K swrI aumr inrwt`br hI pwldw rihMdw hY, (t`br dI ^wqr) jgq dy DMMDy krdw (qy, ijMd dy swQI prmwqmw qoNivCiVAw rih ky) Aw^r Awqmk mOqy mr jWdw hY (ies Awqmk mOq qoN) koeI irSqydwrbcwx-jogw nhIN huMdw [106[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    46/103

    { 1370}pd ArQ:- jgwvn jwie(mswx) jgwx jWdI hY [ not:- Aswfy dys ivc An-pVHqw dy

    kwrn byAMq jhwlq hY, ipMfW ivc qW hnyr micAw ipAw hY [ mulW mulwxy keI qrHW dy jwdUtUxy qvIq bxw bxw ky dyNdy hn [ ijnHW AOrqW dy Gr sMqwn nhIN huMdI, Awm qOr qy auhI iehjwdU qvIq krWdIAW iPrdIAW hn [ sMqwn-hIn qRImq mswx-BUmI ivc jw ky, iksy nvyN sVrhy murdy dI ic^w kol ^ws tUxw Awidk kr ky, ngI nHw ky, rotI pkw ky KWdI hY [ ies swrycMdry krq`b qoN do mnorQ huMdy hnijs dI ic^w pws ieh tUxw kIqw jw irhw hY, auhnW dybwl-b`cy mr jwx; qy, dUjy, tUxw krn vwlI dy Gr AOlwd ho pey [

    not:- Drm qy mzhb dy nwm qy AnpVH lokW Awpo ivc lVw mrvw ky sdw Awpxw suAwrQpUrw krI jwxw Srw&q nhIN hY [ ieh pwj bhuqw icr itikAw nhIN rhygw [ hux qW dys ivc

    Awpxw rwj hY [ ipMf ipMf ivc kuVIAW muMifAW dy skUl KolH ky AnpVHqw dUr kro, qy lokW Drm dI shI sUJ idau [

    AauqrYauqrdI hY, jMmdI hY [ srpinspxI [ hoie kYbx ky [ Apuny jweyAwpxy jMmyhoey b`cy [ KwieKWdI hY [

    ArQ:- hy kbIr! prmwqmw dy ismrn qoN vWjI rihx krky hI, (koeI AOqrI jwhl znwnI)rwq mswx jgwx leI (mswx-BUmI ivc) jWdI hY [ (pr mMdy kMmW qoN suK ik`Qy? AjyhIqRImq mnu`Kw jnm h`QoN gvwx ipCoN) s`pxI bx ky jMmdI hY, qy Awpxy hI b`cy KWdI hY [107[

    { 1370}

    pd ArQ:- not:- iek An-pVHqw; dUjw prmwqmw C`f ky hor hor dyvI-dyviqAW mVHI-mswxW dI pUjw qy keI iksm dy vrqW ny Bwrq dI iesqRI-jwqI nkwrw kr id`qw hoieAw hY[ cyqr ivc qy k`qk ivc iehnW vrqW dI Brmwr huMdI hYkrvw cOQ, mhW l`KmI, nOrwqRy,Awidk keI vrq hn, ijnHW dI rwhIN ihMdU AOrq keI qrHW dIAW su`KxW su`KdI rihMdI hY [ gurUnwnk pwiqSwh ny isK-iesqRI ies jhwlq-BrI ZulwmI ivcoN k`Fx dI koiSS kIqI sI, prjd qk dyS ivc An-pVHqw hY, AOrqW qW ikqy rhIAW mnu`K BI J`ly hoey iPrdy hn [ is`K-

    mrd gurpurb Bulw ky m`isAw puMinAW sMgRWdW mnWdy iPrdy hn, znwnIAW krvw cOQ dy vrqr`K ky KsmW dy sgn mnw rhIAW hn [

    AhoeIk`qk dy mhIny sIqlw dyvI dI pUjw qy vrq [ dyvI dyviqAW dI ^ws ^ws svwrI mMnIgeI hoeI hY; ijvyN gxyS dI svwrI cUhw, bRhmw dI svwrI hMs, iSv dI svwrI ic`tw bld,durgw dI svwrI Syr; iesy qrHW sIqlw dI svwrI Koqw [

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    47/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    48/103

    pd ArQ:- soueI(A`Kr s dy nwl do lgW hn ( o ) Aqy ( u) [ AslI l&z soeI hY,ieQy Slok dI cwl pUrI r`Kx leI ies sueI pVHnw hY [ ( o ) dIAW do mwqRW huMdIAW hn,ieQy iek mwqRw Gtw ky ies ( u) pVHnw hY) [ DMinBwgW vwlw [ dyhIsrIr [ bwpurIivcwrI [ gRwmuipMf [

    ArQ:- (ies vwsqy) hy kbIr! auhI mUMh BwgW vwlw hY ijs mUMh nwl rwm dw nwm aucwirAwjWdw hY [ aus srIr ivcwry dI kIh g`l hY? (aus srIr dw piv`qR hoxw qW iek in`kI ijhIg`l hY, inrw auh srIr qW ikqy irhw,) auh swrw ipMf hI piv`qR ho jWdw hY [ ijQy rihMdwhoieAw mnu`K nwm ismrdw hY [110[

    { 1370}

    pd ArQ:- aUpjY(Skt. jn`, with ap, aupjnto become visible, to appear, togrow prgt hoxw, bxnw) prgt hoxw [

    ArQ:- hy kbIr! ijs kul ivc prmwqmw dw ismrn krn vwlw Bgq prgt ho pey, auhIkul sul`KxI hY [ ijs kul ivc pRBU dI BgqI krn vwlw bMdw nhIN prgtdw, auh kul Fwkplwh (Awidk inkMmy ru`KW vrgI APl jwxo) [111[

    { 1370}

    pd ArQ:- hYhX, GoVy [ giegY, gX, gj, hwQI [ bwhnsvwrI (krn leI) [sGn GnbyAMq [ DjwJMfy [ Phrwihhvw ivc JUlx, lihrwaux [ iBKw&kIrWswDUAW dw igRhsqI dy dr qoN mMigAw hoieAw AMn [ (A`Kr K dy hyT A`Dw X hY) [ jaujy [ jwihguzrn [ qyqoN, nwloN [

    not:- Ajy hir kw ismrnu Cwif kY vwlw i^Awl quirAw Aw irhw hY [

    ArQ:- hy kbIr! jy svwrI krn leI byAMq GoVy qy hwQI hox, jy (mh`lW auqy) l`KW JMfyJUldy hox (ieqnw qyj-pRqwp BI hovy, pr prmwqmw dy nwm qoN KuMJy rih ky ieh rwj-Bwg iksykMm dw nhIN hY) [ jy prmwqmw dw ismrn kridAW (izMdgI dy) idn guzrn qW aus (ismrn-

    hIx rwj-Bwg dy) suK nwloN auh tu`kr cMgw hY jo lokW dy dr qoN mMg ky mMgqy &kIr KWdy hn[112[

    { 1370}pd ArQ:- mWdluFol [ kMDmoiFAW auqy [ cFwier`K ky [ kwhU koiksy dw [ sB

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    49/103

    swrI (isRStI) [ Toik bjwiecMgI qrHW prK ky [

    not:- auhI i^Awl cilAw Aw irhw hY [

    ArQ:- hy kbIr! Fol moiFAW qy r`K ky mYN (vjWdw iPirAw hW qy) swrw jgq gwihAw hY (mYN

    pu`Cdw iPirAw hW ik d`so, BweI! ies rwj-Bwg, mhl-mwVIAW, swk-sMbMDI ivcoN koeI qoVinBx vwlw swQI BI iksy ny vyiKAw hY, pr iksy ny hwmI nhIN BrI; so,) swrI isRStI mYN cMgIqrHW prK ky vyK leI hY koeI BI iksy dw (qoV inBx vwlw swQI) nhIN hY (Asl swQI isr&prmwqmw dw nwm hY, ies vwsqy rwmu n CofIAY, qnu Dnu jwie q jwau) [113[

    { 1370}pd ArQ:- mwrigrsqy ivc [ bIQryiK`lry hoey hn [ inkisE Awiesbb nwl Aw

    A`piVAw hY [ joiqcwnx [ jgdIsjgq+eIs, jgq dw mwlk pRBU [ aulGy jwieaulGdw jw irhw hY, (auhnW moqIAW ) pYrW hyT lqwVdw jw irhw hY [

    ArQ:- (prmwqmw dy gux, mwno) moqI (hn jo ienswnI izMdgI dy s&r dy) rsqy ivc iK`lryhoey hn (Bwv, ieh moqI lYx vwsqy koeI Dn-pdwrQ nhIN Krcxw pYNdw; pr ieQy igAwn-hIx) AMnHw mnu`K Aw A`piVAw hY [ prmwqmw dI b^SI hoeI (igAwn dI) joiq qoN ibnW jgqiehnW moqIAW pYrW hyT lqwVdw quirAw jw irhw hY (mnu`K prmwqmw dI is&iq-swlwhkrn dI kdr nhIN pYNdI, pRBU Awp hI myhr kry qW ieh jIv gux gw skdw hY) [114[

    { 1370}not:- Slok n: 107, 108 pVH ky vyKo, Ajy auhI i^Awl quirAw Aw irhw hY, Ajy auhIl&z hir kw ismrnu Cwif kY vrqy jw rhy hn [ Slok n: 112, 113 ivc BI auhI g`lAwKI hY ik ismrn qoN vWjy rih ky ieh rwj-Bwg BI ivArQ [ hux vwlw Slok BI ausyislisly ivc hY [

    not:- kbIr jI dI bhuq swrI bwxI AYsI hY ijs ivc fUMGIAW rmzW hn [ pr Aswfy keItIkwkwr iehnW AOKIAW GwtIAW khwxIAW GV GV ky lGdy Awey hn [ khwxIAW GVn

    vyly keI vwrI ies g`l dw BI i^Awl nhIN irhw ik ies khwxI dI tyk qy kIqy hoey ArQAswfy mOjUdw ienswnI jIvn nwl myl KWdy hn jW nhIN [ kbIr dw Awpxw vhutI loeI nwlgu`sy ho jwxw, nwmdyv dw muZl r`b AwKxwAjyhIAW keI by-QvIAW kQw-khwxIAW AYsvyly is`K pRcwrk suxw dyNdy hn, jo Asl ivc is`K Drm dy hI AwSy dy iblkul ivru`D jWdIAWhn [

    pr ies mOjUdw Slok ivc qW kbIr jI nwl iek by-iensw&I BI kIqI geI hY [ Awpxy k`cy qy

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    50/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    51/103

    dy suAwd ivc pw irhw hY) [1[

    iesy qrHW ies Slok n: 115 ivc BI l&z pUq dw ArQ hY mn [

    pd ArQ:- bUfwfu`b igAw (smJo) [ bMsu^wndwn, kul, (A`KW, kMn, n`k, Awidk swry

    igAwn-ieMdRy) t`br [ aupijE(vyKo Slok n: 111) prgt ho ipAw, ies hwlq qy A`pVigAw [ pUqupu`qr, mn [ kmwlukwml, lwiek, Ajb lwiek (Bwv, nwlwiek, mUrK) [GirGr ivc ihrdy ivc, Awpxy AMdr [ mwluDn, Dn dI lwlsw, mwieAw dw moh (iesBwv smJx vwsqy pVHo Slok n: 112 Aqy 113) [

    ArQ:- (hY gie bwhn sGn Gn Aqy lwK Djw ivcoN koeI kwhU ko nhINieh g`l mYNif`TI if`TI toik bjwie, iPr BI) jy myrw mUrK mn AjyhI (nIvIN) AvsQw qy Aw A`piVAw hYik prmwqmw dw ismrn C`f ky Awpxy AMdr mwieAw dw moh vsw irhw hY qW mYN kbIr dw swrwhI t`br (A`KW, kMn, n`k Awidk swry hI ieMidRAW dw tolw ivkwrW ivc zrUr) fu`b igAw jwxo

    [115[ { 1370}pd ArQ:- swDUBlw mnu`K, ijs ny Awpxy mn swiDAw hoieAw hY, gurmuiK [ AwgYswDU vl jWidAW, iksy gurmuiK dy snmuK rihMidAW [ hoie su hoiejy koeI AOiKAweI BI hovyqW peI hovy [

    ArQ:- hy kbIr! (rwmu n CofIAY, qnu Dnu jwie q jwau; pr pRBU dw nwm isr& aunHW qoN

    imldw hY ijnHW Awpxy mn swD ky r`iKAw hoieAw hY, jo Awp swDU hn; so, swDU dIsMgiq krnI cwhIdI hY; pr) jy iksy swDU gurmuiK dy drSn krn jweIey, qW iksy Awpxynwl nhIN lY jwxw cwhIdw (koeI swQ aufIkxw nhIN cwhIdw, jwx vwsqy koeI Awsry nhIN FUMfxycwhIdy, mqW koeI mmqw-b`Dw swQI iF`l-m`T hI krw dyvy) [ iksy gurmuiK dw dIdwr krnigAW kdy pYr ipCWh nwh r`KIey, (kdy Awls nwh krIey); sgoN auDr jWidAW jy koeIAOiKAweI BI Awvy qW peI Awvy [116[

    { 1370}not:- iksy swDU gurmuiK dI sMgiq ivc jwx l`igAW ikauN koeI swQI nhIN aufIkxwieh g`lies Slok ivc smJweI hY ik Awm qOr qy hryk jIv mmqw ivc b`Jw ipAw hY, Awsry q`kidAWmqW mmqw b`Jy swQI dI pRyrnw ivc hI Aw jwvIey [

    pd ArQ:- ijh jvyrIijs r`sI nwl, mmqw dI ijs r`sI nwl; mwieAw-moh dI r`sI nwl[ iqhaus r`sI nwl [ mq bMDhunwh b`J jweIN [ jY hihqbwh ho jwihgw [ Awtw lon

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    52/103

    ijauAwty lUx vWg, ssqy Bw [ son smwinsony vrgw, bhu mu`lw [ srIrmnu`Kw srIr [

    ArQ:- hy kbIr! mwieAw-moh dI ijs r`sI nwl jgq (dw hryk jIv) b`Jw ipAw hY, ausr`sI nwl Awpxy Awp b`Jx nw dyeIN [ ieh sony vrgw (kImqI) mnu`Kw srIr (imilAw) hY(jy qUM moh dI r`sI ivc b`J ky gurmuKW dI sMgiq qoN pry rih ky, prmwqmw dw ismrn C`fbYTw, qW) ssqy Bw AjweIN qbwh ho jwihgw [117[

    { 1370}pd ArQ:- hMsujIvwqmw [ auifEauifE cwhy, au~ifAw cwhuMdw hY, srIr C`fx dIAWiqAwrIAW ivc hY [ qnu gwifEqnu g`ifAw jwx vwlw hY; srIr qy ijMd dw ivCoVw hox qy hY[ soJweIsUJ [ sYnwhsYxqW nwl [ rMkweInIcqw, kMgwlqw [ nYnwhnYxW dI, A`KW dI[

    ArQ:- (ieh mmqw dI jyvVI koeI swDwrn ijhw jkV-bMd nhIN huMdw) hy kbIr! (prmwqmwdy ismrn qoN KuMJ ky mwieAw-moh dI r`sI ivc b`Jy hoieAW dw hwl jy qUM smJxw hY qW vyK ikmOq isr auqy Aw A`pVdI hY) jIvwqmw (srIr ivcoN) inklx qy huMdw hY, srIr (Awqmw dyivCuVn qy) Fih-FyrI hox vwlw huMdw hY, iPr vI moh dI jyvVI nwl b`Jw hoieAw jIv sYxqWnwl hI (ipCly sMbMDIAW ) smJWdw hY, (aus vyly BI pRBU cyqy nhIN AwauNdw), Ajy BI jIvA`KW dI kMgwlqw nhIN C`fdw [118[

    { 1370}pd ArQ:- nYn inhwrauA`KW nwl mYN vyKW [ quJ kauqY (hy pRBU!) [ sRvnkMnW nwl[ sunaumYN suxW [ quAqyrw [ bYnbcn, bcnW dI rwhIN [ aucwrdwmYN aucwrW [ jIhy pRBU jI! crn kmlkaun Pu`lW vrgy sohxy qyry crn [ TwauQW [

    ArQ:- hy kbIr! (pRBU-dr qy Ardws kr qy AwKhy pRBU! qY ivswr ky ijs moh-jyvVInwl jgq b`Jw ipAw hY qy mrn dy vyly qk BI A`KW dI kMgwlqw nhIN C`fdw; myhr kr, ausjyvVI qoN bcx leI) mYN AwpxIAW A`KW nwl (hr pwsy) qyrw hI dIdwr krdw rhW, qyrw hI

    nwm mYN Awpxy kMnW nwl suxdw rhW, (jIB nwl) bcnW duAwrw mYN qyrw nwm hI aucwrdw rhW,Aqy qyry sohxy crnW Awpxy ihrdy ivc QW dyeI r`KW [119[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    53/103

    { 1370}pd ArQ:- qyqoN [ rihEbc igAw hW [ prswidikrpw nwl [ maujlhr, hulwrw

    [ AMiq Aru AwidSurU qoN A^Ir qk, sdw hI [120[mauj kolhr dw, hulwry dw [ kihkhy, d`sy [ kYsyikvyN? aunmwn(Skt. aNmwnmeasuring, price) qol, AMdwzw; kImq [ kihby kauibAwn krn nwl [ prvwnupRmwxIk, mMnx-jog [121[

    ikhkIh? khaumYN AwKW [ pqIAwiepqIjdw, q`slI huMdI, Awnd AwauNdw [ rhaumYNrihMdw hW [ hriK^uSI ivc, KyVy ivc [ gwiegw ky [122[

    ArQ:- hy kbIr! mYN qW sdw hI prmwqmw dy sohxy crnW (dI Xwd) dy hulwry ivc rihMdw hW;(qy ies qrHW) Awpxy siqgurU dI ikrpw nwl mYN surg (dI lwlsw) Aqy nrk (dy fr) qoN bcigAw hW [ 120[

    (pr), hy kbIr! pRBU dy sohxy crnW ivc itky rihx dy hulwry dw AMdwzw ikvyN koeI d`s skdwhY? (jIB nwl) aus mOj dw ibAwn krnw Pbdw hI nhIN hY; auh kyfw ku hulwrw hY?ieh qWauh hulwrw ilAW hI qs`lI huMdI hY [121[

    hy kbIr! aus pRBU dw dIdwr krky mYN d`s BI kuJ nhIN skdw, qy d`isAW iksy qs`lI BInhIN ho skdI (ikauNik jgq ivc koeI SY AYsI nhIN hY ijs vl ieSwrw kr ky AwiKAw jw skyik prmwqmw ies vrgw hY), prmwqmw Awpxy vrgw Awp hI hY; (mYN qW isr& ieh kih skdw

    hW ik) aus dy gux gw gw ky mYN mOj ivc itikAw rihMdw hW [122[ { 1371}pd ArQ:- cugY(cogw) cugdI hY [ icqwrY(Awpxy b`icAW dw) cyqw krdI hY [ BImuV,iPr [ cuig cuig icqwrycug cug ky (b`icAW dw cyqw krdI hY, cogw BI cugdI jWdI hY qyb`icAW dw cyqw BI krdI hY [ bcrihb`icAW ivc [ mmqwieh i^Awl ik (mwieAw) myrIbx jwey, mlkIAq dI qWG [ ryhy BweI!

    ArQ:- hy kbIr! kUMj cogw cugdI hY qy Awpxy b`icAW dw BI cyqw krdI hY, muV cugdI hY,cogw BI cugdI hY qy b`icAW dw cyqw BI krdI hY [ ijvyN kUMj dI suriq hr vyly Awpxy b`icAWivc rihMdI hY, iqvyN, hy BweI! (hir kw ismrnu Cwif kY) mnu`K dw mn mwieAw dImlkIAq dI qWG ivc itikAw rihMdw hY [123[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    54/103

    { 1371}pd ArQ:- AMbrAwkwS, Awsmwn [ Gnhrub`dl [ CwieAwiK`lr gey, ivC gey [

    briKvrH ky, v`s ky [ sr qwlsrovr qlwb [ cwiqRkppIhw [ rhYrhYN, rihMdy hn [kaunu hvwlu(Bwv,) BYVw hI hwl [

    ArQ:- hy kbIr! (vrKw ru`qy) b`dl AwkwS ivc (cwr cuPyry) ivC jWdw hY, vrKw kr ky(in`ky v`fy swry) srovr qwlwb Br dyNdw hY (pr ppIhw iPr BI vrKw dI bUMd qrsdw qykUkdw rihMdw hY [ (prmwqmw swrI isRStI ivc ivAwpk hY, pr mwieAw dI mmqw ivc Psyhoey jIv aus dw drSn nhIN kr skdy) (hir kw ismrnu Cwif kY) auh ppIhy vWg qrlylYNdy hn, qy auhnW dw sdw mMdw hwl hI rihMdw hY [124[

    { 1371}pd ArQ:- ckeIckvI (not:- Awm i^Awl hY ik ckvI Awpxy swQI ckvy qoN swrI rwqivCuVI rihMdI hY [ iek dUjy dI Xwd ivc kUkdy hn, pr iml nhIN skdy [ svyr huMidAW swrmuV iml pYNdy hn) [ jaujdoN [ inisrwq vyly [ prBwiqsUrj cVHn qoN pihlW [isauqoN, nwloN [

    ArQ:- hy kbIr! ckvI jdoN rwq (Awpxy cukvy qoN) ivCuVdI hY qW svyr-swr muV AwimldI hY (rwq dw hnyrw iehnW dy myl dy rsqy ivc rukwvt bixAw rihMdw hY, auN\ ieh hnyrw

    aunHW vD qoN vD cwr pihr hI ivCoV skdw hY [ pr mwieAw dI mmqw dw hnyrw AYsw nhINjo CyqI mu`k sky, ieh qW jnmW jnmWqrW qk ^lwsI nhIN krdw; ies hnyry dy kwrn) jo mnu`KpRBU qoN ivCuVdy hn, auh nwh idny iml skdy hn nwh rwq [125[

    { 1371}pd ArQ:- rYnwier(Skt.rnwkr, rqnwkrrqnW dI Kwx) smuMdr [ mJUir(rYnwier)mwJ, smuMdr dy ivc hI [ rhuitikAw rhu [ dyvl(dyvwlXdyv+AwlX) dyvqy dw Gr,

    dyhurw, Twkur duAwrw, mMdr [ DwhVIDwh-VI, frwauxI Fwh [ dysihdyvyNgw [ sUrsUrj[

    ArQ:- hy kbIr! (AwK) smuMdr qoN ivCuVy hoey hy sMK! smuMdr dy ivc hI itikAw rhu,nhIN qW hr roz sUrj cVHdy swr hryk mMdr ivc frwauxI Fwh mwryNgw [126[

    not:- pRBU-crnW qoN ivCuV ky mmqw dw mwirAw jIv mwieAw dI ^wqr dr dr qy qrly lYNdw

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    55/103

    hY; jy pRBU dy dr qy itikAw rhy qW hor hor AwsW Dwr ky D`ky KwxoN bc jWdw hY, qW qy

    (kbIr rwmu n CofIAY, qnu Dnu jwie q jwau) [

    { 1371}pd ArQ:- sUqw(mwieAw dI mmqw dI nINdr ivc) su`qw hoieAw [ BY(dunIAw dy) fr-sihm [ roie BY duK(not:- vyKo slok n: 72) dunIAw dy frW-sihmW qy du`KW dUr kr [(not:- iksy ro bYTx qoN Bwv hY iksy nwloN sMbMD qoV lYxw) [ bwswvws, invws [ gorkbr, hnyrI fUMGI QW, dunIAw dy du`KW qy sihmW dI BrI hoeI izMdgI [ ikauNikvyN? ikau sovY

    suKsuK nwl sON nhIN skdw, suKI ho nhIN skdw [127[auiTsucyq ho ky, huiSAwr ho ky [ ikikauN? murwirprmwqmw [ pswirpswr ky, iKlwrky [ lWby gof pswirlmy gofy pswr ky, ies qrHW by-i&kr ho ky muV kdy au~Txw hI nhIN[128[

    jw ky sMg qyijs prmwqmw dI sMgiq qoN [ lwgul`gw rhu, juiVAw rhu [129[

    not:- qIjy Slok dI A^IrlI quk piVHAW sw& id`s pYNdw hY ik sOx qoN Bwv hY prmwqmwdy crnW qoN ivCuVnw Aqy jwgx qoN Bwv hY pRBU dI Xwd ivc juVnw [

    ArQ:- hy kbIr! (mwieAw dy moh ivc) su`qw hoieAw (msq hoieAw) kIh kr irhw hYN (ikauNAjweIN aumr gvw irhw hYN?) pRBU dI Xwd ivc huiSAwr ho Aqy (ies Xwd dI brkiq nwlauhnW sMswrk) sihmW qy klySW qoN ^lwsI hwsl kr (jo pRBU-crnW qoN ivCuiVAW Aw Gyrdy hn[ qUM smJdw hYN ik moh dI nINd im`TI nINd hY, pr ieh moh qoN pYdw hoey du`KW klySW qy sihmWhyT d`by rihxw kbr ivc pYx smwn hY [ ieh du`KW klySW sihmW BirAw jIvn suKI jIvnnhIN hY) [ ijs mnu`K dw vws sdw (AjyhI kbr ivc rhy, auh kdy suKI jIvn ijaUNdw nhINikhw jw skdw [128[

    hy kbIr! mwieAw dy moh ivc msq ho ky ikauN aumr AjweIN gvw irhw hYN? ies moh nINd ivcoN

    huiSAwr ho ky ikauN prmwqmw dw ismrn nhIN krdw? iek idn Ajyhw by-bs ho ky sOxwpeygw ik muV au~iTAw hI nhIN jw skygw (iek idn sdw dI nINdry sOxw peygw) [128[

    hy kbIr! mwieAw dy moh ivc msq ho ky ikauN aumr AjweIN gvw irhw hYN? huiSAwr ho, mmqwdI nINd dy hulwry vloN sucyq rhu [ ijs pRBU dI Xwd qoN ivCuiVAw hoieAw hYN (Aqy ieh sihm qyklyS shwr irhw hYN) ausy pRBU dy crnW ivc juiVAw rhu [129[

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    56/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    57/103

  • 7/31/2019 Steek Kabir Jee

    58/103

    pwhnup`Qr (dI mUrqI) [ kIAwbxw ilAw, imQ ilAw [ ies Brvwsyies XkIn ivc(ik ieh prmwqmw hY) [ bUfyfu`b gey [ kwlI DwrfUMGy pwxI ivc (not:- smuMdr dw pwxIijauN ijauN vDIk fUMGw huMdw jwey, aus dw rMg vDIk kwlw id`sygw) [136[

    EbrIkYd^wny dI koTVI [ kwgd(Bwv, pMfqW dy) Drm-SsqR [ msuisAwhI [ msu kyisAwhI nwl ilKy hoey [ krmkrm-kWf (dI mrXwdw) [ kpwtkvwV, p`ky drvwzy [borIfob id`qI [ iprQmIDrqI, DrqI dy lok [ pwVI bwtrwh BMn ilAw, fwkw mwrilAw hY [ bwtrsqw [

    ArQ:- hy kbIr! jo lok Twkur (dI mUrqI) mu`l lY ky (aus dI) pUjw krdy hn, Aqy mn dyhT nwl qIrQW qy jWdy hn, (Asl ivc auh lok) iek dUjy (ieh kMm kridAW) vyK ky sWgbxweI jWdy hn (ies ivc AslIAq koeI nhIN huMdI, sB kuJ lokW ivc cMgw AKvwx leI hIkIqw jWdw hY, ihrdy ivc prmwqmw dy ipAwr dw koeI hulwrw nh