Upload
vladan-jankovic
View
226
Download
7
Tags:
Embed Size (px)
Citation preview
The Beekeeping as an Alternative to the Unemployment and a Steady
Base for a Sustainable Development in the Bulgarian-Serbian
Cross-Border Region
Study III
ANALYSIS OF THE POTENTIAL OF DEVELOPMENT
OF ORGANIC BEEKEEPING IN THE NIS AND PIROT DISTRICTS
A project implemented by
Union of Agricultural Engineers and Technicians of Serbia
The project is co-funded by EU trough the BulgariaSerbia IPA Cross-border Programme
Project 2007CB16IPO006-2011-2-96
Union of Agricultural Engineers and Technicians of Serbia
A
ANALYSIS OF THE DEVELOPMENT OF ORGANIC BEEKEEPING
IN THE NIS AND PIROT DISTRICT
nion of Agricultural Engineers and Technicians of Serbia
III / STUDY III
ANALYSIS OF THE POTENTIAL OF DEVELOPMENT OF ORGANIC BEEKEEPING
NIS AND PIROT DISTRICT
/ Belgrade, 2014.
nion of Agricultural Engineers and Technicians of Serbia
POTENTIAL OF DEVELOPMENT OF ORGANIC BEEKEEPING
NIS AND PIROT DISTRICT
AA
AA
e ()
- ,
() IPA Cross-border .
: . . ,
, III , I
. , . ,
II ,
: .
: , . .
:
.
1. ............................................................................................................................. 1 2. , .................................................................................................................. 3 2.1. ......... 3 2.2.
....................... 9 2.3.
......................................................................... 13 3. ....... 17 4. ........... 18
4.1. ........................................... 18 4.2. ............ 23 4.3. ............. 29 4.4.
................................................................................................................. 30 5. .... 34 6. ......................................................................... 50 6.1.
.................................................................................................................... 50 6.2.
................................................................................................................. 53 7. SWOT a ......... 71 8. .... 74 9. ........................................... 77 10. ........................................................................................... 80 ..................................................................................................................... 84 .................................................................................................................... 85
1
1.
- ,
() IPA .
,
.
.
,
,
.
,
.
.
, ,
.
:
1) ;
2) ( , ), , ;
3) ;
4) ;
5) .
.
.
, ,
.
, ,
-
,
. -
SPSS . , ,
.
2
SWOT a , ,
.
.
.
187 . 2014. . ,
; ; ; ;
.
. ,
.
.
2012. . , ,
, .
3
2. ,
.
,
. ,
.
.
.
2.1.
. -
.
, , ,
( ., 2005). (IFOAM he International Federation of Organic Agriculture Movements) ,
. ,
, .
,
.1
IFOAM, :
1. , , , ;
2. , ,
; 3.
;
1 http://infohub.ifoam.org/en/what-organic/definition-organic-agriculture
IFOAM, , 1972. () . 750 116 (http://www.ifoam.com/what-is-ifoam). . , .
4
4.
.
, .
.
,
, ,
(Baranski et al., 2014).
( ) , : , ; ; .
. (2005), . ,
,
.
, .
, ,
, , .
: , , . ,
. ,
.
.
IFOAM 2012. 37,4 ha
( ). (12,2 ha), (11,1 ha) (6,8 ha). : , . ,
, 95% . ,
, ,
.
1.
: FiBL2-IFOAM Survey 2014, excel.html?&L=2#c6202
63,8 1999.
US$. (30%),
.
(177,4 ), (161,9 ), (100,0 ), (94,0 )
(, , 120
5 , (Jansen Schaer, 2012).
100.000 8%
.
2011). ,
2 Research Institute of Organic Agriculture
29,6
18,2
5
IFOAM Survey 2014, http://www.organic-world.net/statistics
US$, 48,6 US$ 1999. 15,2 US$
2011. 21,5
3,76 (17%).
), (134,3 ), (127,0 ), ) (81,0 ) (Schaak et al., 2013).
, , , ) , 40
,
(17 ) (9 ),
.
( 300
BioMiel ,
,
,
,
Research Institute of Organic Agriculture FiBL.
8,13,1
32,5
8,6
(2012)
world.net/statistics-data-tables-
2011. US$ 4,2
US$. a 21,5
6,59 (17%).
),
) 2010. .
.
,
1
,
) . .
BioMiel Prize
, 15% (Garibay et al.,
6
2010. 0,1%, 0,2% (, 2010).
,
. ,
, -
,
.
.
, .
1990. , TERRAS , ,
.
: 1. Serbia Organica
; 2.
; 3.
,
,
, ,
, . ,
,
(Mrz et al., 2013). (IPARD) . IPARD,
, ,
, , .
. . (2014), 7.500 ha, .
3
230.000 ha , 96% ( 201.000 ha),
3 http://www.zdravasrbija.com/lat/Zdrava%20Srbija/1323-Organska-proizvodnja.php
7
8.660 ha 4% .
( 5.000 ha), ( 2.500 ha) - (1.250 ha). , , ( 90%) - , ,
.
. , -
, 10 . ,
5-20% (Mrz et al., 2013).
,
. . (2014) 2013. 764 a 1.273 - , 2.037 .
2014. 1.337 -, 603 . , 1.940 0,29% 668.120 (2012) .
,
, ( ), 717 450 .
:
( , . 30/10),
( , . 48/11)
.
,
,
.
8
(2012), :
,
,
,
,
,
.
,
. 2012. : Ecocert Balkan, Control union Danube, Organic control system, Suolo e salute Balkan, Ekto Panonija, SGS Beograd Tuv sud.
,
.
(, 2012). . ,
,
,
. ,
, .
.
: (1) , (2) (3) .
. ,
.
, , , .
.
, , .
. .
.
, ,
(, 2012).
9
,
.
,
. : 1) , 2) ,
,
3) , 4) , , 5) , 6) , 7) , 8) ,
.
, , -
( ).
2.2.
,
.
.
(Uredba br. 1804/99 European Union Directives 2092/91 Crop Products and 1804/99 on Livestock Products Establishment of criteria for the organic production of agricultural products) ( , . 28/2000). , 2002.
( , . 51/2002), . ,
( , . 62/2006) .
( , . 107/2007, 26/2009). : , .
20 mm.
(
, 1 mm,
,
.
, . 7/2008) .
.
14/2008)
.
1.
10
,
) . :
,
, : 20 x 10 mm.
(
, ,
(2006)
.
( ,
.
,
,
.
2.
:
.
.
, . 48/11)
(
.
,
, .
.
,
11
() : (EC) . 834/2007
(EC) . 2092/91 (EC) . 889/2008 (EC) . 834/2007.
, 7. 2010. ( , . 30/10),
( , . 48/11). (2010) :
1) - .
,
,
; 2) ,
.
; 3)
.
: ; ; ; , ; ,
; , ,
; , ; .
.
; ; ; ; ; ,
12
. -
, ,
,
.
(EC) . 834/2007 . 889/2008. , ,
,
, ,
.
( , . 10/13) , ,
.
.
,
,
, -
, ,
,
.
500 .
40% ,
.
700 .
2014. ( , . 8/14) 230.000.000 , 93.750.000 .
. , 2011.
: 2.800 , 30 .
1.200.000 . 2011.
2.400 , 30 ,
1.000.000 .
13
(2010) ,
,
,
.
30. .
.
,
,
,
,
. ,
: ,
,
,
.
2011. , (2010)
,
. , , -
, Serbia organica, , ,
.
2.3.
.
(2014-2024) (2014-2024) .
(. 34-35)
:
14
, ,
-
;
(2006)4 - ,
; 2012.
6.335 ha 0,11% , 5.360 ha 975 ha , 1061;
(72%), (16%) ,
(11%);
, , , , ; (, ,
, , , .) , ;
2012. 961 ( 9, . 35);
,
,
; ,
, (72% ) (35,85%) (27,96%), ;
(2010)
( , . 48/2011. 40/2012). ( ). - -
, .
2011-2018. 2010. , (UNDP) ,
2011-2018. , 2011. . ,
,
4 01. 2011. .
15
.
2012-2016 2009. , , GIZ, .
11.000 h 50.000 h. 12 :
1) ;
2) ; 3) ; 4) ,
5) ; 6) ; 7)
; 8) ; 9) ; 10) ; 11) 12)
.
.
2005/2006, je (19.000 ). 2007/2008. , 2008. 11.000 . 2009. 27 46.000 . 98 53 , 200.000 . 239 , 400.000 . , 2012. 2013. . 2012. , 50% . 2012.
, 2013. , .
GIZ ( ) , ,
,
16
.
,
33 834/2007.
17
3.
,
.
,
: 39% ; 51% ; 49% ; 74% 67% .
,
, -
.
,
,
II ,
- .
,
Apis melifera carnica .
.
XIV . ,
( , . 135/04 36/09) ( , . 36/09 88/10). II , : (1) ( , , , , ,
, ); (2) ( , ) (3) ( , ,
, ,
).
,
, . ,
, ,
,
.
18
,
.
4.
.
,
, , .
, .
.
4.1.
,
.
, ,
, ,
(, , , ), , ( , 2010). 1990- , , ,
,
. ,
, ,
,
.
,
, ( , 2009). ,
, .
,
(, 2009). ,
,
.
2-3% .
. . (2013), 2% ,
19
11% . (2012) 2019. 2,4% , .
,
1,5 2,5% .
.
, , , ,
,
, .5
0,3% 2006. , ,
2012. 0,93% . ,
. , (2009), 2007. 12,3 . 1. 2011.
2012.
%
2011 2012 0,30 0,30 , , 0,19 0,29 0,26 0,25 0,06 0,05 0,03 0,04 0,84 0,93
: 2011.
2012. , 2011. 11,051 , 2010. 6,3 . 2011. : (26%); (24%); (21%); (21%); (8%).
SO2, NO2, CO, ,
, , ,
. (, ), ( ),
5 , 2012.
20
(, , , ). (2010), :
;
; ; ; ;
.
.
63% , 14% . 350 l , 80 l . , 55%, 20%, 25% . , ,
,
46% . 28 , 2006. (, 2010). 5,3% .
50% . ,
,
, ,
, ,
, .
.
, ,
, .
, .
(2011)
75 400 km . 398 0-30 cm. ,
, , , .
, , 25-30% (, , , ). ,
21
( , , , , , ). 2.
75
(mg/kg)
(mg/kg) % max (As) 0,69-61,45 7,69 1,51 (Cd) 0,27-2,54 0,91 (C) 3,21-35,02 12,74 (Cr) 17,39-202,7 71,56 16,58 (Cu) 4,64-223,82 25,25 1 (Ni) 4,83-438,07 47,28 28,64 (Pb) x 215,45 74,56 5,53 (Zn) 29,98-591,1 77,85 1 : (2011),
,
,
, .
( , , , , ). (2012), 6.296 km2 . . ,
, .
: , , , ,
, , , ,
, , (, 2010). : ,
, ,
.
,
. . (2009) , UNESCO, 6,5% . , 98 , 16 , 296 - 24 , UNESCO MAB.
22
3.
(%) 6,5 5 7,13 3 6,49 8 9,53 3 0,53 2 2,4 6 : http://www.ceecec.net/wp-content/uploads/2010/10/SEE-Report_Serbian.pdf
215 429 , 600 500 . 26,6% 2.349.720 ha.
,
20%, - 20-25%. , . -
,
, ,
.
,
. , ,
.
-
, ,
.
.
,
, -
. , ,
,
,
.
, -
,
.
, ,
23
, .
.
2006. , PRTR . 2003. () .
,
.
.
PRTR .
, ,
.
4.2.
( , Nissal ...), .
.
62 , .
.
-75 (---), -121 (-75, - -121 ), -214 ( -), -221 (-). , 77,76 km . ,
40% , , .
,
. 20% .
948 m3 . ,
23 , .
,
. 2 km ( ). - .
24
14. , .
4. (t)
7 20 15 13 15 28 15 30 30 55 37 15 35 : . (2010): ,
, .
,
,
.
( , 2008-2013), .
,
.
. ,
(, 2010).
,
, , .
,
, .
,
( a , . 5/68), , I , II .
25
,
305.713,71 m3 . .
, (2010), : ,
;
( );
, , -, -,
;
, , ,
, .
2024. ,
.
: (1) (2) , , .
. : (1) ; (2) (3) .
. 14 , (, 2010).
,
.
. ,
II . . ,
, .
,
, .
,
.
,
26
, , PVC , , , , .
,
, : , , , .
. 72 ,
. 1986. .
,
.
, ,
, .
.
,
(, 2010). (2006), ,
. 100 40 .
1965. - . 1970- , 1988. (, 2010).
,
, .
, ,
. ,
,
.
: , .
(, , , , ). PRTR , - j, .
.
.
;
27
; ; .
5.
(kg/)
(kg/) 31 0,8 130 9.072 85 1.814 2.697 1.452 5.754 13.789 1.169 3.621
: . (2010): , , .
1.500 , ,
.
,
, .
.
.
195 km , , .
,
. ,
. ,
.
II, II- II- . ,
. ,
, .
,
, .
, 100 m - 5,2 km o . O 1998. , ,
. 310.787 m2. 200 .
28
.
(Lolland) ,
.
:
; ; 60 ; 10 ; 15 .
.
.
.
, 2012-2022. ,
.
, ,
,
.
, (, 2010). -
- , -
( , , , ).
.
,
I II , . : , , , , (, 2010).
,
USAID, o 86 - . , ,
,
.
29
2014. 2023. , 25 t 10 t . 28 , .
a , .
4.3.
,
.
( ), , , .
, ,
.
2015. ,
. ,
.
,
. ,
.
III . ,
.
60% , .
je , .
2009-2024 : , , , .
,
. .
.
,
, ,
, .
30
,
.
1.400 , , .
.
(2010), ,
.
.
2025 3 km . ,
, ,
.
.
1992. , .
98% , .
.
,
.
II/III, II. , ph , HNK , I . II/III , I II , , III IV . II . .
,
.
4.4.
,
,
(96,8%). ,
(), , ( ). , . , 43,3%
.
31
,
. ,
.
. (59,9%) .
, ,
.
6. (%)
40,9 44,6 85,5
2,7 11,8 14,5 43,6 56,4 100,0 :
,
. , ,
,
,
.
7.
30,6 29,6 60,2
12,9 26,9 39,8
43,5 56,5 100,0 :
. , 112 , 57 30,6% . , (55 57 ) ,
. ,
,
.
, 66 81,5% , 15 17,2% . ,
: 51,0%
( 2.
:
,
.
,
, ,
,
,
a
.
32
,
, 49,0%
, ,
,
o 2).
,
, -
,
20
,
,
.
. ,
0 50 100 150
,
,
.
.
. ,
,
.
,
,
.
150 200
33
.
( , . 24/98, 26/98 . , . 101/2005) ,
, ,
, ; , ( ); , 48 ,
. 49 ( , . 41/2009) , ,
: 1) ,
,
2) ,
.
.
,
,
.
34
5.
O , .
, ,
,
. ,
, ,
.
.
-
,
,
. , ,
.
.
( 2014. ), . ,
, ,
.
, ,
. ,
,
.
, 81,3% , 65,2% .
107,0 ha, a 123,7 ha. 546 kg , 292 kg . .
.
,
, .
: (Cornus mas L.), (Corylus avellana L.), (Alnus glutinosa), (Salix alba), (Prunus spinosa L.); : (Galanthus nivalis L.), (Taraxacum officinale),
35
(Lamium purpureum L.) (Trifolium repens). (Prunus cerasifera), (Prunus armeniaca), , (Cerasus avium), (Prunus cerasus), (Prunus domestica), (Malus domestica), . (morpha fruticosa), (Melilotus officinalis), (Melilotus albus), (Salvia verticillata) je .
(Brassica napus var. napus x Brassica pekinensis), (Brassica napus var. leifera). , . (Trifolium pratense) (Medicago sativa) ,
.
3. (morpha fruticosa) 4. (Cirsium arvense)
5. (Trifolium repens) 6. ) (Salvia verticillata)
.
,
36
.
(170 m ) (212 m ). 5. .
: , 2014. 1.
,
.
(280 m ) (276 m ) (852 m ). (298 m ) (280 m ) ( 1 2). .
,
(390 m ) ( 15. 31. ). ,
, , ,
37
4-5 , .
, 5 10 kg .
.
, 40% , , .
,
.6
2.
2 km , -.
4, (), 3, , 5 .
7 2011.
6 http://www.ekoregistar.sepa.gov.rs/strategija-odrivog-razvoja-opstine-razanj-20082013; 2008-2013, str. 45-56.
7 ,
, 1, , COWI, 2011.
38
, , , , , ,
.
.
, 43,3% ,
.
, .
,
,
.
(208 m ) , (225 m ), (250 m ), (340 m ), .
(280 m ), (250 m ), (209 m ), (169 m ), . ,
,
(210 m ), (233 m ), (276 m ) (318 m ) .8 ,
, ,
.
.
.
, .
,
.
,
. .
, ,
.9
10
,
,
pH 100 m ,
,
8 http://www.aleksinac.org/index.php/strategije-razvoja/leap
9 Ibid.
10 , 2013; , .
39
( , . 6/78). , 5 ( ; 5 ) 100 m
.
, 5, pH, , 300 m
.
( 240.000/l E. coli)
( , . 6/78).
.
2013. ,
.11
, 4 km , .
, ,
.
,
5-6. , . , , .
o (240 m ) , (230 m ) (232 m ). ,
15 km (e 1 2).
(225 m ), , (280 mnv) , (395 m ), , (372 m ), (310 m ) , (388 m ) . ( ) ( , , ).12
11 , 2013, , .
12 http://ckghan.weebly.com/uploads/1/7/3/1/17319064/prilog_4_-_prica_o_zaplanju.pdf .
, ,
.
40
10. 25. ,
20. 5. . (K 2) (471 m ) , (365 m ) , (480 m ), (399 m ) (500 m ), (680 mnv), (518 m ) (580 m ) . , (519 m ), (380 m ), (500 m ) (600 m ). , ,
,
400 m 650 m, .
10. , .
. , 10 kg . (Thymus serpyllum), a (Salvia verticulata), (Cotoneaster tomentosa) (Berberis vulgaris).
, (Salvia officinalis). , .
, , . ,
, .
, ,
,
. , , ,
,
II, II-a II-b .13
14 :
( ),
; ,
,
, , ,
13 ,
, 1, , COWI, 2011. 14
, 2013; , .
41
,
;
,
, , , , ,
, .
;
-
.
,
, 7 km . , -
.
,
.15
,
, ,
.
. ,
.
.
,
1,5 km .
( , . 6/78). 2013. ,
.
,
, 2013 .
, ,
.
(300 m ) (232 m ) - , .
,
(222 m ), (340 m ) (230 m ).
15 ,
, 1, , COWI, 2011.
42
,
. () , .
, -
.
2014-202316 28 , .
O .
.
(480 mnv), (560 m ), (520 mnv m (400 m ).
.
(Trifolium montanum), (Artemisia alba), (Thymus sp.), (Mentha pulegium), (Satureja montana), (Salvia officinalis), (Teucrium chamaedrys) , .
(469 m ), (540 m ) ,
490 m . 12.000 ha 5.000 ha 30.000 ha .
17
.
,
.
, , .18
.
,
.
(Important Bird Area) (K 1).
16 http://www.opstinadoljevac.rs/doc/Strategija%20odrzivog%20razvoja%20opstine%20Doljevac.pdf
17 ,
. CKOOP, , 2009. 18
2024. , . 21-22. http://www.zurbnis.rs/pdf/ISP%20PPO%20Svrljig%202024.pdf
43
,
.
,
,
.19
.
-
11 km . ( , . 2/91 37/03)
.
.20
,
-
.
,
.
,
. ,
. , ,
45 ha, 5 ha. 30 ha. ,
.
2 3 , , ,
, .
,
, .
(390 m ) (426 m ) .
,
19 Ibid.
20 ,
, 1, , COWI, 2011.
44
.
.
. -
- ,
-.
,
.21
(330 m ), (354 m ), (408 m ), (450 m ) (570 m ) ,
- .
(698 m ) (523 m ) (770 m ) (820 m ) , .
,
. ,
(Coronila emerus), (Artemisia alba), (Satureja montana) . (Paliurus spina-christi) . .
,
,
.
.
60% , . .
,
2009. III/IV . IIa/IIb . ,
.
.
.22
21 http://www.panoramio.com/photo/33874660
22 2009-2024, 29-30.
http://www.belapalanka.org.rs/download/PPO%20BELA%20PALANKA.pdf
45
,
(, , ) 2013. a, -.
:
Ka 3.
. ,
. O , .
2011. 12.307 , 2012, 109 , 100 .
.
, .
.
( ), . , .
.
46
. 15. (470 m ), (417 m ), (424 m ), (410 m ). , . ( 20. ), , .
(695 m ). (680 m ) . ,
.
,
(Amorpha fruticosa) .
,
- : (Acer intermedium), (Syringa vulgaris), (Ramonda serbicae) (Ramonda nataliae) .
,
(Adiantum capillus-veneris). , .
.
,
. ,
.
.
,
(557 m ), (597 m ) (695 m ). (Thymus sp). .
e ,
.
,
.
, .
,
.
47
2011. 57.928 . 1981. , .
23
2.911 . , .
. (430 m ), (396 m ) (407 m ). .
.
(691 m ) , (707 m ) , (878 m ) (798 m ). (698 m ) , (714 m ) , (731 m ). , ,
(Stachys annua) (Satureja montana). . ,
.
.
,
.
,
-
. -
.
.
.
.
.24
481 km2 . ,
.
. ,
- 650 m , .
. ,
23 http://www.pirot.rs/images/docs/demografski_podaci.pdf
24 http://www.pirot.rs/downloads/strategije/SAP_Pirot_SR.pdf , str 3.
7.
2012-2022. .
m ) (836 m ) (765 m
.
.
25
48
,
650 m . , (616
(764 m
.
.
), m ).
, ( )
.
1992.
2025. www.zurbnis.rs/pdf/ISP%20PPo%20
(616 m ).
),
.25
(746 (565 m
,
: (
1992. .
%20Dimitrovgrad.pdf
49
. 2025, .
, II/III , II . II .
.
. 1990- , .
( 1) . II , , ,
( ), ( ), ( ), ( ). (K 1).
,
(K 2), ,
.
,
,
.
, ,
.
.
50
6.
6.1.
,
.
,
. ,
,
. ,
.
,
,
.
,
.
8.
*
631.552 31.287 5,0 668.120 21
+
43.156 2.621 6,1 47.505 18
31.283 1.675 5,4 31.572 19 11.873 946 8,0 15.933 17
+
11.772 1033 8,8 17.645 17
6.592 504 7,6 9.371 19 5.180 529 10,2 8.274 16
(%) +
27,3 39,4 - 37,1 -
21,1 30,1 - 29,7 - 43,6 55,9 - 51,9 -
*
: (2012)
51
17.645 37,1% .
(51,9%), 8.274 , (29,7%). , :
,
; ,
,
.
,
22 kg , 388 .
9.
*
631.552 31.287 5,0 668.120 21 +
43.156 2.621 6,1 47.505 18
31.283 1.675 5,4 31.572 19 11.873 946 8,0 15.933 17
+
8.529 644 7,6 11.468 18
6.592 504 7,6 9.371 19 1.937 140 7,2 2.097 15
(%) +
19,8 24,6 - 24,1 -
21,1 30,1 - 29,7 - 16,3 14,8 - 13,2 -
*
: (2012)
,
,
11.468 , (9.371) (2.097).
52
(24,1%), (24,6%). ,
,
. ,
.
22 kg , 252 . , ,
2013. : 12,83 kg 10,68 kg ,26 11,8 kg.
135 , 208 . , ,
, ,
.
,
.
,
(47.505) 22 kg , 1.045 . O ,
. 2013. 328,8 158,4 , 487,2 (11,8 kg). , ,
22 kg, .
( 8% ), 83,6 .
. ,
. ,
,
, . ,
,
.
26 .
83
.
6.2.
(
Apis mellifera carnica
.
,
Apis mellifera macedonicamacedonica .
.
,
27 Nedi et al. (2014)
8. (Apis mellifera carnica
53
83 . ,
, . 48/11)
.
carnica. ,
Apis mellifera Apis mellifera
macedonica,27 ,
,
Apis mellifera carnica Poll.) 9.
. ,
( 8), ,
mellifera macedonica. mellifera carnica
A. m.
,
A. m.
54
sicula, A. m. ligustica A. m. cecropia. ,
.28 , ,
. 10% ,
.
.
, ,
.
.
-
.
( ), , , .
,
,
. ,
,
.
.
,
. ,
, .
( 9), .
.
( 10). ,
() , .
,
,
.
28 Ruttner (1988)
,
,
.
.
.
(53,60%)
.
24 kg
,
,
.
10.
55
,
.
,
,
.
.
,
(53,60%) 30% , 22,60%
.
.
, ,
.
,
(
11.
.
,
,
20% 76,20%
11). , ,
,
.
( ,
12.
56
.
.
.
(
) .
( 3). ().
13.
,
( 12), .
:
3.
-
, ,
),
12
.
.).
.
0
() ()
2
3
57
() ( 12 , 2
12 42 x 11,5 ( 14).
.
.
.
(. ,
. ,
,
50 100 150
10
14
31
163
42 x 27 cm, , 2
11,5 cm,
.
,
.
,
(1953),
,
.
().
.
163
.
.
.
.
.
.
), ( 43,2 x 20,3 cm.
.
,
.
,
.
7 ,
14.
58
.
.
.
()
,
,
() ( 12) ,
( ()
( o ).
.
,
,
.
14 , , ,
( ,
,
,
,
.
1953)
.
,
km
3 km
.
.
.
15.
(764 ),
59
, ,
.
( 15 16).
,
.
.
85,0% ,
.
.
,
16.
,
,
3
, 37,4%
,
60
.
. ,
.
, 54,0% . (43,3%)
.
.
, , , , ,
, , ( 16, 17 18) .
,
.
(7 10 ) .
,
.
.
66,1% .
,
.
.
( 19) , , , ,
,
, .
.
.
,
,
. ,
.
.
.
,
.
,
10. 15.
.
,
.
.
.
17. 61
.
.
,
. ,
.
15. . .
, ,
400 600 20. 5. .
.
(Salvia offiinalis L.)
,
,
.
, ,
( 20) , .
18.
,
,
,
, ,
.
,
,
.
.
.
178 kg
150
,
15 .
,
.
,
19.
62
.
15 20 kg .
.
3
kg .
,
(
.
20.
3,3 kg .
,
,
).
.
.
(
.
,
( 23).
23.
21. (
63
,
( 21 22).
. ,
,
.
,
).
24.
( . )
22.
,
( . )
64
, ,
. ( 24) .
. 85,7% , , .
: ,
, (
, , . 48/11), , ( 25) .
.
, .
31,0% , 29,8% .
.
,
, ,
.
,
,
,
.
Varroa destructor , , , ,
. ,
.
. ( ) . 10 ,
.
Varroa destructor . 65% ( 26)
65
.
. ,
,
. ,
.
3 ml . , .
(, ) . 3 4 4 7 . , ,
.
: 35g 1 (1:1). 4 5C. 3 5 ml . ,
.
,
,
.
, , ,
, , ( : 10 11).
.
.
10. / : :
.
/ -
-
-
*
* . ..
11. .
81,0% ,
,
.
.
(12,0%).
-
63,0%
, ,
.
,
). ( .
25.
66
. ,
(20,1%), ,
.
4-7 .
,
( ).
,
- .
, .
,
-
,
(
( 35 ).
26.
.
,
.
,
.
,
67
37,5% - . ,
.
.
, ,
.
,
, .
,
. ,
.
.
.
,
,
.
,
.
.
, . ,
,
.
84,7%
, 37,7% , ( 28) 4,9% .
.
,
,
.
,
, .
, ( 29 30),
.
88,0% , 29,0% , 4,9% .
,
( 31).
.
,
22,4% .
,
28.
68
,
.
24,0%
,
, 42,1% ,
.
:
.
. (80,3%) 50 380 kg
. , 20,8%
.
29.
,
.
-
,
.
-
31,7%
-
.
.
,
1) ,
2) ,
3) , ;
30.
69
,
,
.
,
,
,
.
,
,
,
: ,
,
, ,
;
31.
-
,
,
,
;
70
4) ,
,
.
71
7. SWOT a
SWOT a .
, ,
,
.
(55)
19 17 . ,
. 100 ,
.
,
.
(32,6%) .
. ,
, 81,3% ,
, , . ,
, , .
. () .
, 2014. ,
.29
.
.
. , 46,0% , 59,4% .
.
, 762 13 .
109, 55 . ,
29 Agro News, 1373, 16.01.2014.
72
.
.
,
,
.
/ (72,0%), (83,5%) (75,8%). .
(2013) 500,00 , ,
40%. , ,
SWOT
()
( )
-
( )
()
73
2014. 500.000 40.000 , 500.000 .
. 2013. 35 , , , 2011. , .
30 ,
.
30 Agro News, 1370, 13.01.2014. .
74
8.
.
( 1) .
, , , .
( , 2012 26.000 ha) ,
.
.
.
42 x 27 cm 42 x 11,5 cm .
, ,
.
,
.
.
, .
.
. , -
-
,
.
.
,
,
.
75
. ,
.
Varroa destructor .
( 63,0% ).
, ,
20,1% .
,
.
,
, .
,
,
.
11.468 (24,1% ), 9.371 2.097 .
18, , 22 kg . 252 ,
. , 59,4% ,
.
8% .
22 kg ( ), 83,6 .
.
20 , . 100 650 , .
,
10% . ,
76
( 20 40%),
.
,
.
.
77
9.
. : 20 ; 21 50 , 51 100 e 100 .
. , ,
100 , . (59,4%) , (9,1%) .
. ,
20% , 5 35% (Seuert et al., 2012). ,
,
.
( ) ( ). ( 350 m),
. , ,
, (1.400), (280),
, . ,
,
20% ,
(63,6%). .
10% 20% ,
(CBI Market Survey, 2009). , ,
.
, ,
,
78
.
,
, 10%. ,
. ,
,
. ,
, ,
,
, .
, .
, ,
.
,
,
.
500 , .
,31
.
12. , , ( )
-
-
(-)
20 97.597 50.892 60.000 21.600 132.492 -34.895 21 50 340.718 108.199 70.000 64.800 242.999 97.720 51 100 711.147 196.938 80.000 126.000 402.938 308.209
100 1.483.194 472.868 90.000 275.400 838.268 644.926 :
. Varroa destructor . ,
.
, ( 300 ), , 600
31 .
79
. , ,
.
,
20 . ,
.
, ,
100 .
.
, .
,
. ,
( ), 10 , 12 .
1.800 . , .
.
,
,
15 . ( http://www.just-organic.rs/ ) 530 . 8 kg ( ) 8.480 , 1.000 1.500 .
o .
80
10.
SWOT , ,
.
(961 2012. ) , :
(2000-2009)
(2009), (2010)
(2011)
(EC) . 834/2007 . 889/2008; 0,3% (2006)
0,93% (2012) ,
(2013) 2014. 500 / 40% 700 /32 ;
(; 1952. ); Serbia organica (2009) (2011);
2012-2016 (2012; 50.000 ha33) (2014-2024) ;
1. 2. ,
(2014). (NUTS 2), o a (72% ), (16%) .
: (1) 59,4% ; (2) 46,0% .
, ,
,
32 5,88 / 03.10.2014. .
33 6,5% .
81
,
(43% ),
.
81,3% , 65,2% ,
.
( , ) ,
.
:
;
( ; , , ; ; 1)
( 2).
1.033 17.645 37,1% , 22 kg , 388 .
,
, 644 11.468 24,1% 252 .
(8% ), 84 .
,
, ,
,
650 12.000
82
250 .
,
, ,
.
: (1) ; (2)
; (3)
.
, :
;
; a
; ,
;
; ;
.
,
, ,
.
, o
. ,
,
. ,
, .
.
.
,
83
,
.
.
,
.
84
,
.
85
1. Baranski, M., Srednicka-Tober, D., Volakakis, et al. (2014): Higher antioxidant concentrations and less cadmium and pesticide residues in organically-grown crops: a systematic literature review and meta-analyses. British Journal of Nutrition, 1-18.
2. Bogdanov, S. (2010): Organic beekeeping in different countries. First World Conference on Organic Beekeeping, 27 29 August, 2010, Sunny Beach, Bulgaria: 6-8.
3. Garibay, S., Ganz, P., Vandame, R., et al. (2011): Prospects and challenges of organic beekeeping. Ecology & Farming, 4: 12-15.
4. Jansen, B., Schaer, B. (2012): A glimpse on organic markets in Eastern Europe. Biofach. http://orgprints.org/22345/7/gauvrit-schaer-2013-biofach.pdf
5. , ., , ., , ., Maerz U. (2014): 2014, Serbia organic.
6. , . (2005): . . , .
7. , ., , ., , . (2009): :
. CEECEC . http://www.ceecec.net/wp-content/uploads/2010/10/SEE-Report_Serbian.pdf
8. Mrz, U., Kalenti, M., Stefanovi, E., Simi, I. (2013): Organska poljoprivreda u Srbiji 2013. Nacionalno udruenje za razvoj organske proizvodnje Serbia Organica.
9. , , (2013): , 2012.
10. , , (2013): , 2012., . (2009): .
http://www.fefa.edu.rs/files/pdf/StudijeIstrazivanja/06ZivotnaSredina.pdf 11. , . (2010): ,
, .
12. , . (2012): . , .
13. CKOOP (2009): ,
, .
14. (2013): 2012. 1 2. .
86
15. Seuert V., Ramankutty N., Foley J. (2012): Comparing the yields of organic and conventional agriculture. http://www.nature.com/nature/journal/v485/n7397/full/nature11069.html
16. , ., , . (2012): .
APIECOTECH, 18-19. 2012, , : 88-96. 17. (2014): , . ,
, . 1-60. 18. Schaak, D., Lernoud, J., Padel, S., Willer, H. (2013): The organic market in Europe
2011 Nine percent increase compared with 2010. 19. FiBL & IFOAM (2013): The World of Organic Agriculture 2013. Frick and Bonn.
pp. 224-229. 20. CBI Market Survey (2009): The honey and other bee products market in the EU.
CBI Market Information Database. 21. Agro News, 1373, 16.01.2014. 1370, 13.01.2014.
1. ( , . 10/13)
2. ( , . 30/10) 3. ( , . 41/2009) 4. ( , . 36/09 88/10) 5. (
, . 62/2006) 6. ( , . 135/04 36/09) 7. ( , . 28/2000). 8. ( , . 24/98, 26/98 .
, . 101/2005) 9. (2014-2024) 10.
( , . 48/2011. 40/2012) 11.
( , . 14/2008)
12. ( , . 7/2008)
13. ( , . 107/2007, 26/2009)
87
14. ( , . 51/2002)
15. 2014. ( , . 8/14)
16. ( a , . 5/68)
1. (2013): 2014. 2023. .
2. (2011): 2009-2024. .
3. (2011): 2025. .
4. , COWI (2011): ,
, 1. 5. (2011):
2024 . 6. (2011): ,
2012-2022. 7. (2008):
2015. . 8. (2007): (2008-
2013).
Naslovna strana III studijaStudija_III